Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "conservation protection" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-86 z 86
    Tytuł:
    Windmills as the Forgotten Cultural Heritage Returning to Favour
    Młyny wietrzne jako zapomniane dziedzictwo kulturowe powracające do łask
    Autorzy:
    Habecka-Rosiak, Emilia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/681859.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    wiatrak
    młyn
    ochrona konserwatorska
    zabytek
    indmill
    mill
    conservation protection
    monument
    Opis:
    Wiatraki są niezwykle ciekawym przykładem zabytków architektury i zabytków techniki. Przez lata obiekty zlokalizowane na terenie Polski były zaniedbywane, a ich degradacja postępowała szybko. Przyczyniło się do tego wiele czynników, m.in. nieopłacalność produkcji, starzenie się kadry pracowniczej i brak jej następców, niewystarczające środki finansowe wojewódzkich konserwatorów zabytków na dofinansowanie prac konserwatorskich i restauratorskich. W ciągu kilku ostatnich lat, na wzór działań zagranicznych, zaczyna pojawiać się coraz więcej inicjatyw, których celem jest zachowanie i ochrona jak największej liczby młynów wietrznych oraz ich popularyzacja. Częstym zjawiskiem jest aranżowanie wiatraków na hotele lub do celów mieszkalnych.
    Windmills are extremely interesting examples of architectural and technological monuments. For years, the objects located in Poland were neglected and their degradation was very rapid. There were many factors that contributed to this situation including unprofitable production, the ageing of staff, lack of successors, and insufficient financial resources of provincial conservators for the co-funding of conservation and restoration projects. Over the past few years, the number of initiatives, patterned on foreign practices, have been growing. Their aim is to preserve and popularise windmills. In many cases, windmills are converted into hotels or apartments.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2019, 34; 129-145
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podstawy prawne przygotowania robót drogowych na terenach objętych ochroną konserwatorską
    The legal bases for the preparation of road works in protected conservation areas
    Autorzy:
    Juszczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/143874.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    drogi
    projektowanie
    budowa
    ochrona konserwatorska
    pozwolenie na budowę
    roads
    design
    construction
    conservation protection
    construction permit
    Opis:
    Wszystkie inwestycje przy zabytkach nieruchomych, jak również w ich otoczeniu, wymagają należytego przygotowania, zarówno pod względem formalnym, jak i logistycznym. Ma to szczególne znaczenie przy obiektach liniowych jakimi są drogi, gdzie zakres opracowania może obejmować tereny o zróżnicowanej charakterystyce. W artykule opisano przygotowanie formalne robót drogowych związane z konserwatorem zabytków oraz ważniejsze utrudnienia mogące wystąpić w tym zakresie. Przedstawiono również kwestię zmian prawa w przedmiotowej tematyce.
    All investments in conservation areas as well as in their environment, and require proper preparation, in terms of both formal and logistic. This is especially important with linear objects such as road where scope may include sites with varied characteristics. This paper describes the formal preparation of road works associated with monument conservator and major inconvenience that may occur in this area. It describes also the changes of law in this aspect.
    Źródło:
    Drogownictwo; 2015, 9; 311-313
    0012-6357
    Pojawia się w:
    Drogownictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The issue of transience in architecture and the problems of conservation protection in the selected modernist buildings
    Problemy przemijania w architekturze i ochrony konserwatorskiej na przykładzie wybranych budowli modernistycznych
    Autorzy:
    Kamionka, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/402290.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
    Tematy:
    modernist heritage building
    civic and conservation protection initiatives
    zabytek architektury modernistycznej
    działania ochronne społeczne i konserwatorskie
    Opis:
    The issue of permanence and transience in architecture has intrigued both the theorists and the practitioners dealing with the creation of buildings since antiquity. We construct buildings assuming their durability and long life. We give them the sense of timelessness. In point of fact, architecture undergoes permanent transformations which embrace both its significance and material dimension. Once built, architecture gradually loses its material value. It also ages in the moral sense, as the expectations towards the buildings constructed years ago change with time and are not met today. The assessment of the value of an architectural object is frequently the basis for the decisions concerning its survival, conversion or demolition. The article presents two cases, a negative one, where a building of unique architectural value was demolished, and a positive one, in which a structure intended for demolition was registered as an object of cultural heritage and protected by conservation due to an initiative of community and civic groups.
    Problem trwałości i przemijalności w architekturze nurtował teoretyków i praktyków zajmujących się tworzeniem budowli już od starożytności. Budowle wznosimy z założeniem ich trwałości. Nadajemy im znamiona ponadczasowości. W rzeczywistości architektura ulega permanentnym przeobrażeniom, które obejmują jej wymiar materialny oraz znaczeniowy. Architektura zbudowana traci wartość materialną. Starzeje się również moralnie, bo oczekiwania w stosunku do budynków zmieniają się, bo obiekt zbudowany przed laty nie spełnia ich dzisiaj. Ocena wartości architektury jest często podstawą do podejmowania decyzji o jej przetrwaniu, przekształceniu lub likwidacji. W artykule przedstawiono dwa przypadki: negatywny, gdzie wyburzono budynek o unikalnych wartościach architektonicznych oraz pozytywny, w którym budowla przeznaczona do wyburzenia, dzięki ruchowi społecznemu, została wpisana do rejestru zabytków i objęty ochroną konserwatorską.
    Źródło:
    Structure and Environment; 2018, 10, 1; 39-49
    2081-1500
    Pojawia się w:
    Structure and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bunker demolition located in a conservation protection zone in the light of technical, national defense, functional-utility and economic conditions
    Autorzy:
    Niedostatkiewicz, Maciej
    Majewski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2172412.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
    Tematy:
    renovation
    conservation protection
    bunker
    demolition
    assessment of technical condition
    renowacja
    ochrona konserwatorska
    bunkier
    rozbiórka
    ocena stanu technicznego
    Opis:
    The paper presents a description of the technical condition of the Bunker building located at the port quay, which has been out of use for several decades. The direct reason for the cessation of exploitation was the deletion of Bunker from the Civil Defense records. The paper contains a detailed analysis of the Bunker's technical condition, also taking into account the national defense, functional and utility aspects and the issues of economics of carrying out renovation works. The paper shows that despite the location of the Bunker in the conservation protection zone, the optimal solution was its demolition and the final use of the area where the Bunker was located as a place for the construction of warehouse buildings with parameters adapted to the current needs and target transshipment capabilities of the port quay.
    Źródło:
    Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2022, 4; 1--11
    2450-1859
    2450-8721
    Pojawia się w:
    Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Demolition of the cereal elevator building located in the conservation protection zone in the aspect of technical, functional-utility and economic conditions
    Autorzy:
    Niedostatkiewicz, Maciej
    Majewski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2172401.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
    Tematy:
    renovation
    conservation protection
    grain elevator
    demolition
    technical condition assessment
    renowacja
    ochrona konserwatorska
    elewator zbożowy
    rozbiórka
    ocena stanu technicznego
    Opis:
    The article presents a description of the technical condition of the Grain Elevator building situated on the port quay, which after many years of operation has been decommissioned. The immediate reason for the cessation of operation was the change in the use profile of the port quay, which caused the handling of other goods at the quay than the bulk materials originally stored in Elewator Zbożowy. The work contains a detailed analysis of the technical condition of the building, also taking into account the functional and utility aspect as well as the economics of renovation works. The article showed that despite the location of the building in the conservation protection zone, the optimal solution was the demolition of Grain Elevator and its reconstruction of a new warehouse facility with parameters adapted to the current needs and target handling capacity of the port quay.
    Źródło:
    Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2022, 3; 55--65
    2450-1859
    2450-8721
    Pojawia się w:
    Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An Analysis of the Demolition of the Cereal Elevator Building within a Conservation Protection Zone: Considerations of Technical, Functional-Utility, and Economic Factors
    Autorzy:
    Niedostatkiewicz, Maciej
    Majewski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24202376.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
    Tematy:
    renovation
    conservation protection
    grain elevator
    demolition
    technical condition assessment
    renowacja
    ochrona konserwatorska
    elewator zbożowy
    rozbiórka
    ocena stanu technicznego
    Opis:
    The article presents a description of the technical condition of the Grain Elevator building situated on the port quay, which after many years of operation has been decommissioned. The immediate reason for the cessation of operation was the change in the use profile of the port quay, which caused the handling of other goods at the quay than the bulk materials originally stored in Elewator Zbożowy. The work contains a detailed analysis of the technical condition of the building, also taking into account the functional and utility aspect as well as the economics of renovation works. The article showed that despite the location of the building in the conservation protection zone, the optimal solution was the demolition of Grain Elevator and its reconstruction of a new warehouse facility with parameters adapted to the current needs and target handling capacity of the port quay.
    Źródło:
    Modern Engineering; 2022, 3; 1--10
    2450-5501
    Pojawia się w:
    Modern Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czarny Dunajec: selected issues of cultural heritage conservation
    Czarny Dunajec – wybrane zagadnienia ochrony zasobu dziedzictwa kulturowego
    Autorzy:
    Kuśnierz, Kazimierz
    Bednarz, Łukasz
    Mamedov, Alirza
    Malczewska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2146330.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Czarny Dunajec
    historic urban layout
    architectonic monument
    historic constructions
    conservation protection
    zabytki urbanistyki
    zabytki architektury
    zabytkowe konstrukcje
    ochrona konserwatorska
    Opis:
    This paper presents the cultural heritage of the former town of Czarny Dunajec in the context of protecting urban design and architectural monuments. Czarny Dunajec is located in Nowy Targ Powiat, in Lesser Poland Voivodeship. At present, is the seat of a rural municipality. In the past it used to be one of the most important townships in the Podhale region, and owed its significance to its favorable location along supralocal and local trade routes. This paper discusses the history of Czarny Dunajec, its urban layout and historical buildings. It traces the development of the town’s spatial development based on historical documents and cartographic materials, including royal inspection reports and nineteenth-century Austro Hungarian military survey maps by Friedrich von Mieg, outlining events that may have impacted it the most. Attention was drawn to the need for the statutory protection of the town’s most valuable monuments, which include its urban layout, a synagogue, and selected traditional houses which have still survived in the village, albeit mostly vestigially.
    Artykuł dotyczy dziedzictwa kulturowego dawnego miasta Czarny Dunajec w kontekście ochrony zabytków urbanistyki i architektury. Miejscowość położona jest w powiecie nowotarskim województwa małopolskiego. Obecnie jest wsią i siedzibą gminy. W przeszłości odgrywała dużą rolę jako jeden z ważniejszych ośrodków Podhala, na co wpływ miało m.in. jej położenie na ponadlokalnych i lokalnych traktach handlowych. W tekście omówiono dzieje Czarnego Dunajca, jego układ urbanistyczny oraz historyczną zabudowę. Na podstawie historycznych dokumentów i materiałów kartograficznych, w tym inwentarzy królewskich i XIX-wiecznych austro-węgierskich map wojskich autorstwa Friedricha von Miega, prześledzono rozwój przestrzenny miasta, nakreślając wydarzenia, które wywarły na niego największy wpływ. Zwrócono uwagę na potrzebę ochrony ustawowej najcenniejszych zabytków, w tym układu urbanistycznego, synagogi oraz wybranych, reliktowo zachowanych tradycyjnych domów mieszalnych.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2022, 69; 57--63
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Park Kulturowy Nowej Huty – nowa formuła ochrony urbanistyki i architektury 2. połowy XX wieku
    Cultural Park Nowa Huta – a new formula for the protection of urban planning and architecture of the 2nd half of the 20th century
    Autorzy:
    Myczkowski, Z.
    Siwek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217516.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Nowa Huta
    miasto idealne
    socrealizm
    socmodernizm
    ochrona konserwatorska
    park kulturowy
    ideal city
    socialist realism
    socialist modernism
    conservation protection cultural park
    Opis:
    Nowa Huta to fenomen urbanistyczny i architektoniczny w granicach współczesnego Krakowa. Wyjątkową wartość kulturową współtworzą układ urbanistyczny miasta idealnego, unikalna „galeria” rozwiązań architektonicznych reprezentujących kolejne nurty stylowe z drugiej połowy XX w. oraz dziedzictwo niematerialne – historia i społeczność dzielnicy. Uchwała NR CIX/1642/14 Rady Miasta Krakowa z 11 czerwca 2014 r. otwarła drogę do utworzenia parku kulturowego. Sięgnięto po formę ochrony cennego krajobrazu historycznego wprowadzoną w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. Plan ochrony parku kulturowego jest dokumentem, w którym zawiera się diagnoza wartości i zagrożeń oraz prognoza procesów ochrony. Plan ochrony parku kulturowego Nowa Huta to dokument wyznaczający nowe standardy ochrony dziedzictwa 2. połowy XX w. Jego analiza jest instruktywna dla dalszych działań tego typu w Polsce. Stanowi również próbę odpowiedzi na pytania o nową formułę ochrony dziedzictwa architektonicznego XX wieku.
    Nowa Huta is a town-planning phenomenon within the borders of contemporary Cracow. Its outstanding cultural value has been co-created by the urban layout of an ideal town, a unique “gallery” of architectural phenomena representing subsequent stylistic trends of the second half of the 20th century, as well as the unattached heritage – the history and the community of the district. The recommendation no CIX/1642/14 from June 11, 2014, of the City Council opened the way to create a Cultural Park here. This is a formula for protecting valuable historic landscape, which was introduced by the Monument Protection Law in 2003. The plan for protection of the Cultural Park is a special document which includes the diagnosis of values and hazards, together with a prognosis of protection processes. The plan for protection of the Nowa Huta Cultural Park is a document which shows new standards of protecting the heritage of the second half of the 20th century. Its analysis is an instruction for further such activities in Poland. It is also an attempt to answer the question about a new formula for protecting the architectural heritage of the 20th century.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 113-124
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Road investment design in areas protected by the monuments conservator
    Projektowanie inwestycji drogowych na obszarach objętych ochroną konserwatora zabytków
    Autorzy:
    Juszczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395981.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    roadworks
    design of roads
    historic building
    conservation protection
    building permit
    drogowe roboty budowlane
    projektowanie dróg
    obiekt zabytkowy
    ochrona konserwatorska
    pozwolenie na budowę
    Opis:
    Design works on road construction plans for areas protected by conservation require a proper preparation, especially in terms of formality, which has been described in this paper. One has shown the various methods of conduct in the course of obtaining administrative decisions and related difficulties, which are dependent on the form of monument protection and the scope of the proposed building works. One has also raised a question regarding the law on the subject. One has suggested the consolidation of existing regulations and introduced the likely new direction that is currently in preparation.
    Inwestycje drogowe stanowią niezbędny element utrzymania oraz rozwoju infrastruktury komunikacyjnej. Prace projektowe dotyczące drogowych zamierzeń budowlanych na obszarach objętych ochroną konserwatorską, wymagają należytego przygotowania szczególnie pod względem formalnym. Przedstawiono różne metodyki postępowania w toku uzyskiwania decyzji administracyjnych oraz związanych z nimi trudności, które to są uzależnione od formy ochrony zabytku oraz zakresu planowanych robót budowlanych. Poruszona została również kwestia dotycząca prawa w przedmiotowym zakresie. Zaproponowano ujednolicenie dotychczasowych przepisów oraz przedstawiono prawdopodobny kierunek nowych będących obecnie w fazie przygotowań.
    Źródło:
    Civil and Environmental Engineering Reports; 2016, No. 21(2); 35-42
    2080-5187
    2450-8594
    Pojawia się w:
    Civil and Environmental Engineering Reports
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of thermal insulating plaster for retrofitting of a building under conservation protection
    Autorzy:
    Owczarek, Mariusz
    Sadowska, Beata
    Kuczerowski, Michał Jakub
    Baryłka, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24201296.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Centrum Rzeczoznawstwa Budowlanego Sp. z o.o.
    Tematy:
    measurements of insulation material properties
    retrofitting
    thermal insulation plaster
    conservation protection
    energy efficiency improvement
    tynk termoizolacyjny
    modernizacja
    poprawa efektywności energetycznej
    pomiar właściwości materiałów izolacyjnych
    ochrona konserwatorska
    Opis:
    The article presents the results of measurements of selected thermal, moisture and mechanical properties of thermal insulating plaster, which is one of the alternatives to traditional methods of retrofitting the walls of buildings under conservation protection. An insulating plaster based on perlite was tested. Its thermal conductivity, vapor permeability and compression strength were determined. Images of the tested plaster under the microscope, at a magnification of 10-45x, were also taken. Through computer simulations, the possibility of improving the energy efficiency of an educational building by applying a layer of such plaster on external walls was determined. Changes in the heat loss structure were analyzed, and the obtained results were compared with the effectiveness of reducing heat loss through the walls using a traditional thermal insulation material. It turned out that the thermal conductivity coefficient of the tested plaster obtained by measurement was 0.0877 W/(m∙K), which confirmed the value declared by the manufacturer. Application of thermal insulating plaster with a thickness of 5 cm on the walls of the analyzed building, with other partitions of good thermal quality, reduced its energy demand by over 20%.
    Źródło:
    Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych; 2023, 2; 17--25
    2450-1859
    2450-8721
    Pojawia się w:
    Inżynieria Bezpieczeństwa Obiektów Antropogenicznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jaki system ochrony zabytków? Pytania bez odpowiedzi…
    What is the system of monument protection? Unanswered questions ...
    Autorzy:
    Gawlicki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/114014.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    conservation and protection of monuments and sites
    monument protection system
    monument protection law
    konserwacja i ochrona zabytków i miejsc
    system ochrony zabytków
    prawo ochrony zabytków
    Opis:
    The Act of 23 July 2003 on the Protection and Guardianship of Monuments has never been flawless and the historic preservation milieu has been aware of the consequently deteriorating monument protection system. This article explores the following problems existing in the area of cultural heritage: description and evaluation of cultural heritage, document production rules, sources of financing works carried out to heritage, effectiveness of legal processes, professional development of members of staff, organisational structure of historic preservation offices, and cooperation opportunities on different levels of state and local government administration bodies dealing with protection of monuments and sites. While reading questions provided in this article, one may be willing to ponder on directions of expected changes and ways of introducing them in Poland.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2016, 1; 61-70
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opactwo benedyktyńskie w Jarosławiu. Ochrona, konserwacja i zarządzanie po II wojnie światowej
    Benedictine Abbey in Jarosław. Protection, conservation and management after World War II
    Autorzy:
    Stęchły, Jadwiga Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1927078.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    opactwo benedyktyńskie w Jarosławiu
    klasztor benedyktynek w Jarosławiu
    zarządzanie dziedzictwem
    problematyka ochrony konserwatorskiej po II wojnie światowej
    Benedictine abbey in Jarosław, Benedictine monastery in
    Jarosław, heritage management, conservation protection after World
    War II
    Opis:
    Przedmiotem opracowania jest problematyka ochrony i zarządzania zespołem kościelno-klasztornym sióstr benedyktynek w Jarosławiu po II wojnie światowej. Analiza tematu w wyznaczonym przedziale czasowym pozwoliła nakreślić interesujący obraz przemian w podejściu do zabytku i zarządzaniu dziedzictwem kulturowym. Te zmiany widoczne są szczególnie w okresie, kiedy opactwo wróciło na własność kościo¬ła. Wówczas obiekt należący do skarbu państwa, w którym decydował konserwator nadzorujący prace finansowane z środków państwowych, przeszedł w ręce instytucji, która ciężar finansowania wzięła na siebie. Decydentem stał się nowy właściciel, a urząd konserwatorski zszedł na dalszy plan. Ta transformacja jest odzwierciedleniem zmian ustrojowych i społeczno-gospodarczych w całym państwie. Skutkowała ona nowy¬mi szansami, ale i zagrożeniami dla zabytku. W przypadku opactwa, co ważne, zarządca dość szybko zrozumiał znaczenie i wartość założenia kościelno-klasztornego, nie tylko jako kompleksu sakralnego, ale jako dziedzictwa niosącego ze sobą potencjał rozwoju kulturowego, duchowego, społecznego i ekonomicznego.
    The subject of the study is the issue of protection and management of the Benedictine Sisters church and monastery complex in Jarosław after World War II. The analysis of the topic within a set time period shows an interesting picture of the changes in the approach to the monument and the management of cultural heritage. These changes are particularly noticeable in the period when the abbey once again became the property of the church. At that time, the building which earlier belonged to the state treasury and was managed by the monument protection officer who supervised the works financed from state resources, passed into the hands of an institution which took over the burden of financing. Decisions were made by the new owner, and the monument protection office no longer played a decisive role. This transformation reflects systemic and socio-economic changes in the whole country. It resulted in new opportunities, but also threats to the monument. What is important, in the case of the abbey, the administrator quickly understood the meaning and value of the church and monastery complex, not only as a sacred complex, but also as a heritage with the potential for cultural, spiritual, social and economic development.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2019, 2; 31-62
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trudna rewitalizacja zabytków poprzemysłowych w Polsce – osiągnięcia i porażki
    Difficult revitalisation of post-industrial monuments in Poland – achievements and failures
    Autorzy:
    Walczak, Bartosz M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20874565.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    rewitalizacja
    dziedzictwo poprzemysłowe
    ochrona i konserwacja zabytków
    revitalisation
    post-industrial heritage
    protection and conservation of monuments
    Opis:
    Niniejszy artykuł stanowi przegląd przeprowadzonych w ostatnich latach realizacji projektów rewitalizacyjnych, dotyczących obszarów i obiektów poprzemysłowych, z podziałem na główne gałęzie przemysłu. W zestawieniu uwzględniono także inżynierię miejską i osiedla robotnicze. W pierwszej kolejności wskazano na istotne różnice między działaniami konserwatorskimi a rewitalizacyjnymi. Została też uwypuklona specyfika dziedzictwa przemysłowego, ze szczególnym uwzględnieniem zjawisk wynikających z przebiegu industrializacji w okresie gospodarki socjalistycznej, a następnie czynników związanych z transformacją ustrojową. Bardzo mocno podkreślono, że nie tylko powstanie obiektów było ściśle powiązane z procesami społeczno-gospodarczymi. Zależy od nich także skuteczna ochrona dziedzictwa przemysłowego, co oznacza, iż w odniesieniu do terenów poprzemysłowych konieczna jest integracja rewitalizacji i konserwacji zabytków. Wskazano również niedostatki zrealizowanych przedsięwzięć wynikające z faktu, że zabytki przemysłu wciąż są postrzegane przede wszystkim jako architektoniczne pozostałości dawnych fabryk, a nie jako kompleksy składające się z procesów technologicznych prowadzonych z wykorzystaniem zespołu urządzeń, gdzie budynki stanowią jedynie obudowy realizowanych technologii wytwarzania, co ma z kolei istotne znaczenie dla prawidłowej oceny ich wartości. W zakończeniu zwrócono uwagę na wyzwania, z jakimi w najbliższej przyszłości trzeba się będzie zmierzyć, szczególnie w zakresie ochrony i adaptacji powojennych obiektów przemysłowych.
    This article provides an overview of the implementation of revitalisation projects of recent years concerning post-industrial areas and facilities, with a division into the main industries. Urban engineering and workers’ housing estates are also included. The article first points out the important differences between conservation and revitalisation activities. The specificity of the industrial heritage is also highlighted, with particular reference to the phenomena resulting from the course of industrialisation during the socialist economy and, subsequently, from the factors associated with the systemic transformation. It is very strongly emphasised that not only the creation of the facilities was closely linked to socio-economic processes. Effective preservation of industrial heritage also depends on them, which means that the integration of revitalisation and conservation of monuments is necessary with regard to post-industrial areas. The shortcomings of the completed projects have also been pointed out, resulting from the fact that industrial monuments are still perceived primarily as architectural remnants of former factories rather than as complexes created by technological processes carried out with the use of equipment, where the buildings are merely enclosures of manufacturing technologies. This, in turn, is important for the correct assessment of their value. The conclusion highlights the challenges to be faced in the near future, particularly in the protection and adaptation of post-war industrial objects.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2022, 1; 7-28
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sto lat ochrony zabytków w Polsce – założenia analizy
    A hundred years of monument protection in Poland – assumptions for analysis
    Autorzy:
    Szmygin, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217958.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    ochrona zabytków
    konserwacja
    monument protection
    conservation
    Opis:
    System ochrony zabytków w Polsce istnieje sto lat. Jest to okazja do podsumowania jego dorobku, oceny obecnej sytuacji w ochronie zabytków oraz sformułowania prognoz. Całościowe spojrzenie na system ochrony zabytków wskazuje, że ocena jego dorobku i perspektyw powinna być dokonana w czterech aspektach. Po pierwsze trzeba ocenić zrozumienie i wsparcie społeczeństwa dla ochrony zabytków. Po drugie trzeba ocenić system ochrony zabytków działający w strukturach współczesnego państwa. Po trzecie trzeba ocenić podstawy teoretyczne ochrony zabytków. Po czwarte trzeba ocenić wykorzystanie i gospodarcze funkcjonowanie zabytków. Z kolei w perspektywie czasowej zasadne jest wydzielenie trzech okresów: dwudziestolecia międzywojennego, okresu PRL, okresu po transformacji rozpoczętej w roku 1989. Analiza dokonań i systemu ochrony zabytków powinna być dokonana z uwzględnieniem wyszczególnionych zagadnień i okresów. Analiza ta pozwala stwierdzić, że kluczowe zasady funkcjonowania systemu ochrony zabytków w Polsce zostały określone 100 lat temu, w pierwszych regulacjach prawnych.
    The system of monument protection in Poland has existed for a hundred years. It is an occasion to sum up its achievements, to evaluate the current situation in monument protection and to formulate predictions. An overall view of the monument protection system indicates that an assessment of its achievements and perspectives ought to be conducted in four areas. Firstly, social awareness and support for the monument protection concept should be assessed. Secondly, the monument protection system operating within the structures of the contemporary state should be evaluated. Thirdly, the theoretical basis for monument protection needs to be assessed. And fourthly, the use and economic functioning of monuments has to be evaluated. From chronological perspective it is reasonable to distinguish three periods: the twenty-year inter-war period, the period of the PRL (Polish People’s Republic), and the period after the transformation commenced in 1989. An analysis of achievements and the monument protection system should be conducted considering the listed issues and periods. Such an analysis allows for stating that the key functioning principles for the monument protection system in Poland were established 100 years ago, in the first legal regulations.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2018, 56; 63-69
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    REJESTR ZABYTKÓW W PRAKTYCE OCHRONY KONSERWATORSKIEJ
    THE REGISTER OF HISTORICAL MONUMENTS IN THE PRAXIS OF CONSERVATION PROTECTION
    Autorzy:
    Gawlicki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/535590.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    GENERAL CONSERVATOR
    HISTORICAL MONUMENTS' REGISTER
    PRAXIS OF CONSERVATION PROTECTION
    stan rejestru zabytków
    rola rejestru zabytków
    rejestr jako narzędzie ochrony
    historia rejestru zabytków
    klasyfikacja zabytków nieruchomych
    Spis zabytków architektury i budownictwa
    diagnoza zawartości rejestru zabytków
    formy ochrony zabytków
    ochrona obszarowa
    Opis:
    The intention of this article is to assess the state of the register of historical monuments, the role it plays in the domestic system of the protection of the cultural heritage as well as its character and representative nature. Should it be regarded as an important protection instrument, is it shaped in a planned manner, what sort of forms does it assume, and are they an effective element of the protection system? The present-day condition of the register of monuments is the outcome of a more than 90-years long process that essentially affected its shape. The reasons for the current problems tackled by the national system of the protection of monuments should be sought in the history of the formation of this most important tool applied by conservation protection. The Polish register of historical monuments dates back to a decree issued by the Regency Council in 1918. The necessity of differentiating the collection by means of a scientific assessment of its value and the application of a classification of the monuments was noticed soon afterwards. Although work on a complete inventory of monuments, interrupted by the war cataclysm, was never finished, conservation legislation from the interwar period, especially concerning the creation of a register of monuments, should be regarded as a modern and complex treatment of assorted questions relating to protection. The conservation views that assumed shape the 1930s and the conceptions of the creation and valorisation of an inventory of monuments were never developed during the post-war period. The introduction of a classification of immovable monuments was not finalised until 1964 and the preparation and publication of a complete list of the monuments of architecture and construction, divided into five categories. In the face of numerous later negative experiences and critical opinions stemming from daily praxis and, primarily, the destruction of a significant number of monuments from the lower groups, it would be difficult to find any arguments in favour of the categorisation launched at the time. Let us note, however, that it was carried it in a totally different political system and that the assumed objectives were quite dissimilar from the attained effect. In time, the absence of a firm coordination, including administrative, of the activity pursued by the voivodeship conservators of historical monuments upon a central level, i,e. the General Conservator of Historical Monuments, with the exception of the State Service for the Protection of Historical Monuments in 1991-1996, produced a further discernible erosion of uniform principles for classifying monuments for the register, and furthered the differences and divisions within the range of the already existing resources. Meanwhile, the register of historical monuments is one of the statutory forms of protection, and daily praxis confirms that an unregistered object is deprived of all chances for effective conservation protection or for benefitting from financial aid provided by public funds. In this way, the register plays the role of the most important and, as daily activity demonstrates, in many cases the sole instrument for shaping the conservation policy. Within this context special relevance is assumed by its contents, measured not with the number of the registered objects and regional statistics, or even the correctness of administrative documents, but with the contents and representativeness of a collection assessed from the vantage point of the dimension of the cultural heritage of the whole country. The extensive Polish cultural heritage resource protected by law is composed of several collections of immovable, movable and archaeological monuments. In the presence of an almost universal general definition of historical value, formulated in administrative decisions, effective protection is significantly restricted; this factor too hinders a definition of the range and character of the planned conservation undertakings and the financing of the protection of historical monuments. In practical terms, such a state of things gives rise to a number of potential conflicts between owners and conservation offices, and favours the relativism of the assessments of historical values and the principles of conservation activity, rendered dependent upon current pragmatic needs and investment pressure; it also hampers the propagation of knowledge about the actual resources of the protected heritage. Finally, it limits the possibility of winning allies involved in protection ventures. Despite the ostensibly considerable number of monuments listed in the register of immovable monuments, the content of this collection is far from complete. The elementary criteria of historical, scientific or artistic evaluation, determined by a general statutory definition and not modified for decades, are applied in totally arbitrary manner. As a result, numerous valuable monuments with distinctive historical values still remain outside the range of legal protection, while conservation is encompassing a growing number of examples of contemporary architecture. The great differentiation of the register of monuments can be perceived upon the basis of just several select instances. Its range also contains a number of inner divisions whose justification poses a difficult task. Alongside monuments possessing supreme values that do not require any validation, we come across buildings with highly doubtful features, at times giving rise to warranted reservations concerning the presence of even elementary cultural values. The register, a theoretically uniform collection of administrative decisions devoid of divisions into categories, remained unaltered, thus forcing the conservation services to treat equally all the components of this, after all, by no means uniform collection. The possibilities of an actual impact of the voivodeship conservators of monuments upon the contents of the register, in other words, the establishment of areas and objects to be subjected to legal conservation protection, are becoming more limited. It is also impossible to perceive features indicating an actual and well-conceived influence of the voivodeship conservator of monuments upon the ultimate contents of the register. Owing to a profound crisis of spatial planning and the absence of effective instruments shaping the landscape, the register has become the most prominent form of treating the cultural environment. Its representative nature should correspond to the richness and diversity of the Polish heritage. Imperfections and errors weaken the effectiveness of the whole national system of the protection of monuments. Due to the dynamic development of studies dealing with cultural heritage, the progress of scientific theories, and the almost total disappearance of the time barrier, which used to be one of the most important criteria for delineating historical value, the very concept of the object of the conservation protection is becoming increasingly capacious. True, the number of monuments listed in the register is constantly growing, but the needs are so considerable that the attainment of a state that would fully reflect the historical resources is becoming part of a distant future. Meanwhile, the lack of cohesive criteria for assessing values, whose outcome is the non-existence of a hierarchy of the monuments, makes it difficult to establish protection standards. Different ways of solving this problem should be sought in more profound reflections about the current state, function and directions of indispensable legislation changes concerning the register of monuments, with one of the key issues being a precise and, at the same time, modern definition of the object of protection. The principles and role of the register in the Polish system of the protection of monuments must be perceived in a way different from the applied one. The philosophy of transformations has to be based on a determined conviction that we are dealing with resources differentiated as regards their contents. A suitable solution would be to seek an alternative organisation of conservation administration, together with a conception of an intentional sharing of responsibility for the fate of the recorded monuments by the government administration and local self-governments. The favourable effects of the merely outlined but necessary directions of activity will involve the introduction of order into the register, the amassment of numerous scattered entries into a single cohesive register of information about historical resources, and the creation of a collection of the most valuable national heritage monuments. The ensuing outcome will make it possible to conceive of a uniform state policy in reference to monuments representing assorted values within a wide range of research and documentation, to define forms of protection, and to finance conservation undertaking, promotion and effective administration.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2008, 2; 55-82
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The conservator’s responsibility for the deterioration of monuments
    Autorzy:
    Szmygin, Bogusław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/113814.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    paradigm shift
    heritage protection
    conservation theory
    Opis:
    Over the last decades, built heritage and the conditions of its protection have changed a lot. There has been a significant increase in the number and diversity of monuments. The expectations of contemporary societies regarding the use of heritage have changed as well. As a consequence, the ownership, protection, financing and use of heritage has been privatized. These conditions should be reflected in conservation theory. Conservation theory should be realistic - it should indicate how to protect and use heritage in practice. Therefore, it is necessary to scientifically develop a modern conservation theory. The application of conservation theory which does not take into account contemporary conditions contributes to chaos in the protection of monuments and facilitates the destruction of their values. Therefore, the development of contemporary conservation theory can also be considered an ethical problem.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2019, 8; 325-333
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Selected Aspects of the Protection of Biotopes on the Example of the Ojców National Park (Southern Poland)
    Autorzy:
    Sołtys-Lelek, Anna
    Barabasz-Krasny, Beata
    Możdżeń, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472506.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    nature conservation,
    active protection,
    Ojców National Park,
    Polska
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Biologiae Pertinentia; 2014, IV; 98-117
    2083-7267
    2450-3487
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Biologiae Pertinentia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krajobraz od-dawna, od-zaraz, od-nowa. Czyli od krajobrazu zrównoważonego do inercyjnego i znijaczonego
    Landscape for a Long Time - Right Now and a New One - from Sustainable Landscape to the Inertial Even Futureless One
    Autorzy:
    Myczkowski, Z.
    Rymsza-Mazur, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1188047.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
    Tematy:
    krajobraz
    ochrona
    konserwacja
    kreacja
    landscape
    protection
    conservation
    creation
    Opis:
    Landscape, which is a product of natural forces and human works, defined in many ways by representatives of such disciplines as geography, botany, ecology, geology or landscape architecture - seems to invariably be a "show environment" of human life. It is described in many scenes, seen at different scales, analyzed, protected and shaped by multiple methods and using a rich set of measures and ways developing for centuries. However, we can assume that only a man finds himself in the landscape as his interpreter of its existing "characteristies" and that he can transform them in a way that is motivated by different needs. Regardless of the omnipotence of natural forces, which, by natural disasters, earth-quakes, floods, fires, extreme climatic factors are able to change the "faces of the earth", in a far faster, more efficient and large-area way, it is the man "present in the environment," which explores and makes sense the existing and transformed landscapes. Landscape attributed his eternal harmonious expression, leading and inspiring the balanced and sustainable actions, rejecting the destruction and devastation as a principle or method, and even the goal of visible human actions is commonly associated with the existing character of the world "for a long time". It is not always coincided with the truth, but the mere fact of a much Iower technical capabilities during the past shows us the "sustainable landscapes", with the very power of naturę and the creations of culture increasingly present with their structures and their unusual scalę already of the ancient cities, buildings, forts, roads or ports seem to type in landscape or even respect him. The momentum of the contemporary, industrial, modern and postmodern, or even hyper-modern era, so to speak, "forced" the creation of landscape architecture as an art of shaping a space for meeting human needs across the landscape also filled with the mission of caring for the beauty in the surrounding of human habitations. Expression of the industrial and the post-industrial era seem to be landscapes implemented "immedi-ately", buildings, cities, fortresses, factories, dams and those destroyed and changed " instantly " as a result even if warfare. This all is with the man "here and now." How, then, to imagine a new landscape or anew landscape in the coming decades or even centuries? Will the post-modern and hyper-modern man feel the need to stare at "the old identity of a place"? Will he build on the continu-ity of tradition and respect for what he received in the great act of creatio ex nihilo (= creation of nothing)? The all-powerful competition, universal "madness of profit," pseudo-freedom will not be in the "new" or even "anew" landscapes expressed with generał insipidity and specific inertial character of the landscape, which tells us to live in non-places in an ever faster and more frequent movement? The authors are trying to find answers to these questions both in the concepts of preservation and conservation of landscape or landscape architecture objects, as well as their revalorization, and finally - creation in the area and scale of natural, rural, fortified, urban or park and garden landscapes.
    Źródło:
    Architektura Krajobrazu; 2011, 2; 24-33
    1641-5159
    Pojawia się w:
    Architektura Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza opracowania pt. „Polowania na ptaki. Zgodność z prawem międzynarodowym, unijnym i krajowym. Aspekt ochrony przyrody i humanitarno-prawny
    Analysis of the study “Bird hunting. Compliance with international, EU and national law. Aspect of nature protection as well as a humanitarian and legal aspect
    Autorzy:
    Jaśkowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2206398.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
    Tematy:
    hunting
    wildlife conservation
    animal protection
    Hunting Law
    European Union
    Opis:
    According to the author, in numerous aspects the assessment of the compliance with the Birds Directive can be carried out at the local level, taking into account elements such as habitat characteristics, the nature of the hunt or the degree of actual probability of the error due to the similarity of hunted and protected species. The thesis that pheasants and partridges can be considered as game only after the maturity of their own broods is too far-reaching. According to the author, the use of lead shot in areas of special protection may be considered incompatible with the protection requirements of these areas, and the practice of general exclusion of hunting plans from the requirement to undergo an impact assessment on a given area may be considered incompatible with the Habitats Directive.
    Źródło:
    Zeszyty Prawnicze BAS; 2020, 1(65); 83-103
    1896-9852
    2082-064X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Prawnicze BAS
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Elewacyjne wyprawy szlachetne w budownictwie międzywojennego Krakowa. Estetyka, ochrona, konserwacja
    Stucco in mid-war Cracow architecture. Esthetic, conservation, protection.
    Autorzy:
    Bogdanowska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/390027.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
    Tematy:
    modernizm
    tynk szlachetny
    ochrona
    konserwacja
    Modernism
    stucco
    protection
    conservation
    Opis:
    Artykuł porusza problematykę ochrony zewnętrznych wypraw tynkowych z okresu międzywojnia. Temat ten, wobec intensyfikacji prac remontowych, nowych środków i metod renowacyjnych oraz stopniowej degradacji zasobu zasługuje na szczególną uwagę. Mimo starań podejmowanych przez środowiska konserwatorów i architektów, społeczna świadomość wartości architektury modernistycznej jest bardzo niska, stąd jej niszczenie i żywiołowe przekształcenia Nie istnieją także mechanizmy prawne ani administracyjne, które mogłyby skutecznie przeciwdziałać tym procesom.
    This paper discusses selected issues concerning protection and conservation of rendered surfaces in buildings erected during the mid-war period. The topic has previously been visited by scholars, however increased renovation work, new materials introduced to conservation practice and gradual degradation bring about a threat to this resource. Still, the Modernist architecture of the mid-war era has not been widely recognised. Uncontrolled adaptive use projects (such as the addition of thermal insulation, general renovation and the refreshing of façades) have caused irreversible damage to these historic structures. The area of research covers Cracow and buildings erected mainly during the 1930’s. Case studies and interviews with art restorers allow the presentation chief causes of damage, state of conservation along with core dilemmas and contemporary practice for conservation and renovation of Modernist stuccos. The need of overall protection of the resource is suggested in conclusion.
    Źródło:
    Budownictwo i Architektura; 2018, 17, 1; 95-100
    1899-0665
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Protection of trees - monument of nature in selected European countries
    Ochrona drzew - pomników przyrody w wybranych krajach europejskich
    Autorzy:
    Pietrzak-Zawadka, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/791552.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
    Tematy:
    nature protection
    tree
    monumental tree
    European country
    nature conservation
    Źródło:
    Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2016, 10
    2081-1438
    2391-4106
    Pojawia się w:
    Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziedzictwo niekonwencjonalne. Estetyka i ochrona polskiej sztuki nowoczesnej na przykładzie sztuki konceptualnej i instalacji z przełomu lat 70. i 80., stanowiących formę integralną z architekturą 2 poł. XX w
    Unconventional heritage. Aesthetics and protection of Polish modern art on the example of conceptual art and installations at the turn of the 70s and 80s, creating an integral part of the architecture of the 2nd half of the 20th century
    Autorzy:
    Kołodziejczyk, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218051.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    sztuka konceptualna
    sztuka instalacji
    estetyka
    ochrona i konserwacja sztuki
    niekonwencjonalnej
    conceptual art
    art of installation
    aesthetics
    protection and conservation of
    unconventional art
    Opis:
    W latach 80. w historii sztuki polskiej obserwujemy narodziny nowej tożsamości kulturowej, tzw. niezależnej, kształtującej się w wyniku ówczesnej sytuacji politycznej. Większość środowisk artystycznych walczyła z systemem komunistycznym wyrażając sprzeciw wobec represji. Sztuka przekraczała przyjęte reguły nie tylko w sferze idei, ale i w sferze reprezentacji. Ochrona i konserwacja jej dziedzictwa jest zadaniem niezwykle trudnym, nie tylko ze względu na różnorodność i nowoczesność stosowanych technik. Ważna dla zachowania stała się nie tyle materia, co przede wszystkim sama idea, przekaz dzieła, proces twórczy z otaczającą obiekt przestrzenią oraz jej elementami sensualnymi. Architektura użyczała swojej skali dziełu sztuki, zaś ono obciążało ją mocą swojego przekazu. Dlatego opieka nad dziełami nurtów niekonwencjonalnych (jak sztuka konceptualna czy sztuka instalacji) związana jest przede wszystkim z właściwym rozpoznaniem ich tożsamości.
    During the 1980s in the history of Polish art we could observe the birth of a new cultural identity, so called independent, shaped as a result of the then political situation. The majority of artistic milieus were struggling against the communist system expressing their opposition to repression. Art transgressed the previously accepted rules not only in the sphere of ideas, but also in the sphere of representation. Protection and conservation of its heritage is an extremely challenging task, not only because of the variety and modernity of applied technologies. Not so much matter as primarily the ides, the message conveyed by artwork, the creative process with the surrounding space and its sensual elements have become vital to preserve. Architecture lent its scale to a work of art, while it weighed architecture with the power of its message. That is why taking care of unconventional artworks (such as conceptual art or art of installation) is primarily associated with correct recognising of their identity.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2016, 48; 49-55
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tradycyjne budownictwo drewniane w Muzeum Budownictwa Ludowego – Parku Etnograficznym w Olsztynku, ekspozycja i użytkowanie
    Characteristic for the local tradition of wood construction in Museum of Building Ethnographic Park in Olsztynek, exposure and use
    Autorzy:
    Chodkowska, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/391319.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
    Tematy:
    muzeum
    budownictwo drewniane
    skansen w Olsztynku
    ochrona konserwatorska
    edukacja muzealna
    museum
    wooden building
    open-air museum in Olsztynek
    protection of conservation
    education museum
    Opis:
    W latach 1909- 1912 wzniesiono pierwsze Heimatmuseum w Królewcu, które translokowano do Olsztynka w latach 1938-1943. Twórcami muzeum byli profesorowie uniwersyteccy dr Adalbert Bezzenberger, dr Felix Ernst Peiser i konserwator prowincjonalny Richard Dethlefsen. Do tamtego muzeum wybrano najciekawsze przykłady budownictwa drewnianego, reprezentatywne dla regionów ówczesnych Prus Wschodnich. Twórcy muzeum podjęli wówczas decyzję o budowie kopii wybranych w terenie obiektów. Po 1945 roku do muzeum translokowano w przeważającej części oryginalną zabudowę. W referacie podano przykłady budownictwa ludowego charakterystyczne dla Warmii, Mazur i Powiśla i sposoby ich ochrony. Przybliżono sposoby ochrony obiektów drewnianych na kilku płaszczyznach. Jedną z nich są remonty wykonywane przez własną ekipę złożoną z: cieśli, stolarzy, dekarza, kowala, ślusarza, elektryka, murarzy i starszego renowatora. Wskazano ważny sposób zwrócenia uwagi na konieczność ochrony budownictwa drewnianego poprzez edukację. Omówiono realizowane lekcje muzealne i imprezy edukacyjne, podczas których prezentowane są zróżnicowane typy zabudowy, na modelach pokazywane są sposoby wznoszenia budynków i zdobienia detalem architektonicznym. Podano przykłady współcześnie wzniesionych budynków drewnianych, dla których inspiracją był historyczny detal.
    Construction of the first Heimatmuseum in Königsberg in the years 1909- 1912, which translocated to Olsztynek in the years 1938- 1943. The creators of the museum: the provincial conservator Richard Dethlefsen, university professors Dr. Adalbert Bezzenberger, Dr. Felix Ernst Peiser. The choice of places to search for objects in the field. The most interesting examples of wooden buildings, representative for the then East Prussia regions. Decisions of the founders of the museum preservation: inventory of selected objects, reasons for the decision to build the museum copies of selected objects. Decisions conservation in MBL-PE in Olsztynek after 1945, translocation original building. Examples of folk buildings collected in the museum. Discussion of ways to protect wooden objects in the museum on several levels. One of them is repair performed by its own team consisting of: carpenters, joiners, roofers, blacksmith, locksmith, plumber, electrician, bricklayer and older renovator. Another way to draw attention to the need to protect the wooden buildings is education. Realized through the lessons museum and educational events during which presented different types of buildings, models are shown ways of erecting buildings and decorating architectural details. The museum presents outfits related to wood processing and temporary exhibitions.
    Źródło:
    Budownictwo i Architektura; 2015, 14, 3; 17-25
    1899-0665
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zabezpieczenie i ekspozycja murów zamku w Człuchowie - doświadczenia i nowe problemy
    Protecting and displaying walls of the Człuchów Castle - former practices and current issues
    Autorzy:
    Bukal, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/113988.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    zamek
    ruiny
    dziedzictwo
    konserwacja
    ochrona
    castle
    ruins
    remains
    conservation
    protection
    Opis:
    Zamek krzyżacki w Człuchowie (Schlochau, 1325-1365) był typowym zamkowym grodem klasztornym. Składał się z kwadratowego dziedzińca z krużgankiem, czterema skrzydłami i wolno stojącą wieżą. Zamek otoczał wąski zewnętrzny dziedziniec oraz fosa. Zewnętrzne mury osłaniały zamek od wschodu, zachodu i północy. W latach 1786-1811 zamek został zrównany z ziemią, z wyjątkiem wieży, murów piwnic, murów skarpy i pozostałości murów obronnych oddziału wschodniego. Pozostałości zamku zostały zakopane, a neogotycki kościół zbudowany w 1820 roku na ścianach północnego skrzydła. W latach 2007-2015 przeprowadzona została renowacja zaniedbanych i archeologicznie nieodkrytych pozostałości, a ruiny zamku zostały użyte w ramach prac adaptacyjnych lokalnego muzeum. W artykule przedstawiono krótki opis problemów związanych z konserwacją i ochroną odsłoniętych murów.
    The castle of the Teutonic Knights at Człuchów (Schlochau, 1325-1365) was a typical enclosure-plan convent castle. It consisted of a square courtyard with a cloister, four wings and a free-standing tower-keep. The castle was surrounded by a narrow outer ward and dry moats. Large wards protected the castle from the east, west and north. In 1786-1811 the castle was razed to the ground except the tower, walls of the basements, scarp walls and remains of defensive walls of the eastern ward. The remains of the castle were buried and a neo-gothic church was built in 1820s on the walls of the northern wing. In 2007-2015 the restoration of the neglected and archaeologically unexplored remains and ruins of the castle was carried out with their adaptive reuse for a local museum. This article presents a brief description of problems relating to the conservation and protection of uncovered and exposed walls.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2018, 6; 29-42
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Co chcemy chronić? Refleksje na temat kryteriów obejmowania zabytku ochroną konserwatorską
    What do we want to protect? Thoughts on the criteria for putting a monument under conservation protection
    Autorzy:
    Brudnicki, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23203213.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    zabytek
    wpis do rejestru zabytków
    ujęcie zabytku w ewidencji zabytków
    waloryzacja zabytków
    klasyfikacja zabytków
    kryteria objęcia zabytku ochroną konserwatorską
    monument
    entry in the register of monuments
    criteria for putting a monument under conservation protection
    classification of monuments
    inclusion of a monument in the records of monuments
    valorization of monuments
    Opis:
    W związku z dwudziestoleciem obowiązywania Ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami autor stawia zasadnicze pytania dotyczące przedmiotu ochrony prawnej, to jest rozumienia prawnej definicji zabytku, granicy oddzielającej zabytki od innych obiektów dawnych oraz kryteriów przesądzających o tym, który obiekt winien trafić do rejestru zabytków, a który – jedynie do wojewódzkiej lub gminnej ewidencji zabytków. W poszukiwaniu odpowiedzi w pierwszej kolejności prześledzono przepisy ustawy i przeanalizowano poszczególne kategorie zabytków w kontekście zakresu przyznanej ochrony prawnej oraz kryteria, na których podstawie dany obiekt ma być kwalifikowany do określonej kategorii. Następnie omówiono prowadzony w ostatnich latach dyskurs przedstawicieli środowiska konserwatorskiego, który dotyczył zagadnień związanych z wartościowaniem zabytków, w tym prac nad ujednolicaniem kryteriów waloryzacji. Przedstawiono także zróżnicowane stanowiska w kwestii kryteriów wpisania zabytku do rejestru, prezentowane w decyzjach organów ochrony zabytków oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych. Rezultatem prowadzonej analizy są krytyczne wnioski dotyczące braku jednolitych i powszechnie zrozumiałych standardów oceny zasobu zabytkowego i sposobu interpretacji prawnego pojęcia zabytku oraz niejasnych kryteriów mających przesądzać o tym, który obiekt winien trafić do rejestru zabytków. Artykuł wieńczą refleksje na temat działań, które w ocenie autora winny zostać podjęte, by uporządkować proces wartościowania zabytków.
    In conjunction with the twentieth anniversary of the Act of 23 July 2003 on the protection and care of historical monuments, the author raises some fundamental questions concerning the subject of legal protection, that is, the understanding of the legal definition of a monument, the borderline separating monuments from other historical objects, and the criteria determining which objects should be included in the central register of monuments, and which should only be included in voivodship or municipal records of monuments. In order to find an answer, first the provisions of the Act were examined, and the various categories of monuments analysed with regard to the scope of legal protection provided and the criteria for qualifying them to a particular category. Then the discourse that has been taking place in recent years among representatives of the conservation community is discussed; this concerns issues related to the valuation of monuments, including work on standardizing the criteria for their valorization. Also presented are the differing views on the issue of the criteria for entering a monument in the register, as expressed in the decisions of monument protection authorities and in the rulings of administrative courts. The result of the analysis is a critique of the lack of consistent and generally understood standards for the evaluation of historic monuments and how the legal concept of a monument should be interpreted, as well as vague criteria to determine which objects should be included in the register of monuments. The article concludes with reflections on actions which, in the author’s opinion, should be taken to organize the process of valuation of monuments.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2023, 2; 9-34
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza dostępności zasobów w polskich złożach węgla brunatnego ze względu na ochronę przyrody i zagospodarowanie powierzchni terenu
    Analysis of the availability of resources in the Polish brown coal deposits due to conservation and management of the land surface
    Autorzy:
    Naworyta, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394917.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel brunatny
    ochrona przyrody
    ochrona złóż
    lignite
    nature conservation
    protection of deposits
    Opis:
    W artykule dokonano przeglądu polskich złóż węgla brunatnego pod kątem możliwości ich przyszłego zagospodarowania górniczego. We wstępie przedstawiono zasoby polskich złóż węgla brunatnego z uwzględnieniem wielkości poszczególnych złóż oraz stanu udokumentowania. Jako tło do analiz przedstawiono ustawowe formy ochrony przyrody w Polsce z oceną ich ilości oraz zajmowanej powierzchni. Przeanalizowano sposób zagospodarowania powierzchni terenu nad złożami oraz formy ochrony przyrody ustanowione nad złożami bądź w ich najbliższym otoczeniu. Zaproponowano weryfikację bilansu zasobów polskich złóż węgla brunatnego i wykreślenie tych złóż, których eksploatacja ze względu na zagospodarowania powierzchni i ochronę przyrody jest mało prawdopodobna. Oprócz wymienionych powodów natury przyrodniczej i zabudowy terenu zaproponowano, aby z bilansu wykreślić złoża o niewielkich zasobach (do 20 mln Mg). Samodzielna eksploatacja węgla z takich złóż ze względów ekonomicznych i ekologicznych nie jest uzasadniona. W artykule przedstawiono przykłady złóż, które ze względu na wartość przyrody oraz zabudowę prawdopodobnie nie będą w przyszłości eksploatowane. Efektem analiz jest krótka lista złóż węgla brunatnego, których przyszła eksploatacja przedstawia się jako mało konfliktowa i które jako baza zasobowa dostępnego krajowego surowca energetycznego powinny być przedmiotem szczególnej ochrony przed postępującą zabudową oraz przed niefrasobliwym ustanawianiem nowych form ochrony przyrody.
    The article reviews the Polish lignite deposits in terms of the possibility of their future exploitation. In the introduction, the resources of Polish lignite deposits have been presented, taking the size of individual deposits and the status of their documentation into account. As the background, statutory forms of nature protection in Poland have been shown together with the assessment of their number and area. The development of the land surface area and forms of environmental protection established over deposits and in their immediate vicinity have been analyzed. The verification of Polish lignite resources has been proposed and the removal from the balance sheet of those deposits, the exploitation of which is unlikely due to space development and the nature protection. In addition the removal from the balance sheet of deposits with small resources (under 20 million Mg) has been proposed because the independent exploitation of lignite from small deposits from the economic and ecological reasons is not justified. Some examples of lignite deposits have been presented, which, due to the value of nature and the surface management will not be exploited in the future. The result of the analysis is a short list of the lignite deposits, the future operation of which does not pose a threat to the special values of nature. Such deposits as a base of available and only domestic energy resource should be protected against progressive land development and the carefree establishment of new forms of nature conservation.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 95; 23-33
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Living traces of history - portuguese approach to conservation on the example of religious buildings in Lisbon
    Żywe ślady historii - portugalskie podejście konserwatorskie na przykładzie obiektów sakralnych w Lizbonie
    Autorzy:
    Doroz-Turek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27314908.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Politechnika Świętokrzyska w Kielcach. Wydawnictwo PŚw
    Tematy:
    Portugal
    Lisbon
    conservation
    protection
    heritage
    adaptation
    Portugalia
    Lizbona
    konserwacja
    ochrona
    dziedzictwo
    adaptacja
    Opis:
    The article addresses the issue of the Portuguese conservation approach to religious buildings in Lisbon that have been damaged by cataclysms. The aim is to show approach to both preserving the original substance and changing the function of the sacral building. After the tragic destruction of Lisbon in the mid-18th century was followed by the use of the ruins of the Carmelite monastery church, Convento do Carmo, for adaptation into the Archaeological Museum. Church of the Nossa Senhora da Conceição Velha, also acts as a remnant of historic events. The Church of St Dominic is also an example of atypical conservation and restoration. Another one is the adaptation the São Julião church on the Museum of the Bank of Portugal. That projects are examples of pioneering conservation activities conceived as a result of the conservation practice of Portuguese architects.
    Artykuł porusza problem portugalskiego podejścia konserwatorskiego do obiektów sakralnych w Lizbonie, które uległy zniszczeniu w wyniku kataklizmów. Celem jest ukazanie interesującego podejścia zarówno do zachowania oryginalnej substancji, jak i zmiany funkcji obiektów sakralnych. Po tragicznym zniszczeniu Lizbony w połowie XVIII wieku ruiny kościoła klasztoru karmelitów Convento do Carmo wykorzystano do adaptacji na Muzeum Archeologiczne. Znakiem historycznych wydarzeń jest także kościół Nossa Senhora da Conceição Velha. Przykładem nietypowej konserwacji i restauracji jest także kościół Igreja de São Domingos. Kolejnym przykładem jest adaptacja zniszczonego kościoła São Julião na siedzibę Muzeum Banku Portugalii. Projekty te są przykładami pionierskich działań konserwatorskich powstałych w wyniku praktyki konserwatorskiej portugalskich architektów.
    Źródło:
    Structure and Environment; 2023, 15, 2; 99--112
    2081-1500
    Pojawia się w:
    Structure and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prace konserwatorskie w Bieczu w ostatnim dziesięcioleciu
    Autorzy:
    Gaczoł, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217297.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    prace konserwatorskie
    Biecz
    konserwacja
    ochrona zabytków
    conservation work
    protection of historical monuments
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2003, 14; 68-76
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozwój zrównoważony a ochrona przyrody
    Sustainable Development vs Nature Protection
    Autorzy:
    FALENCKA-JABŁOŃSKA, MAŁGORZATA
    SOBCZYK, WIKTORIA
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/457046.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    rozwój zrównoważony
    ochrona przyrody
    ochrona środowiska
    sustainable development
    nature conservation
    environmental protection
    Opis:
    W artykule opisano historię pojęcia zrównoważonego rozwoju oraz rangę konstytucyjną tej idei. Na przykładzie kopalnych nośników oraz alternatywnych źródeł energii elektrycznej przedstawiono światowy problem środowiskowy XXI w. Podkreślono rolę odtwarzania i wzbogacania zasobów przyrody oraz zachowania spuścizny przyrodniczej i kulturowej w realizacji zasad zrównoważonego rozwoju.
    The article describes the history of the notion of sustainable development and the constitutional status of this idea. On the example of fossil fuels and alternative sources of energy, a global environmental problem of the twenty-first century were presented. The role of reproducing and beneficiation of natural resources and the role of preservation of natural and cultural heritage in the implementation of the principles of sustainable development were accentuated.
    Źródło:
    Edukacja-Technika-Informatyka; 2017, 8, 1; 139-144
    2080-9069
    Pojawia się w:
    Edukacja-Technika-Informatyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyka prawna rekompensat za ustanowienie formy ochrony przyrody – obszarów Natura 2000 na obszarach wiejskich
    Legal issues forms of compensation for the establishment of conservation – Natura 2000 sites in the rural areas
    Autorzy:
    Niewiadomski, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/953018.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Temida 2
    Tematy:
    Nature 2000
    the conservation of nature
    environmental protection
    ownership of the real estate
    Opis:
    The article describes the fundamental issues of limiting property rights in connection with introducing the form of the conservation of nature on the given area Nature 2000. Regulations of environment protection laws and the act on the conservation of nature which appropriate claims will grant property owners were shown. Also existing legal conflicts were described in this area. The choice about the manner of the compensation for implemented restrictions to a large extent is hampering by the economical functioning of farmers in areas Nature 2000. What is more, a foreign aid budget coming from European Funds seems insufficient.
    Źródło:
    Studia Iuridica Agraria; 2014, 12; 65-76
    1642-0438
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Agraria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Social soil science as a new approach in soil science
    Autorzy:
    Pozniak, Stepan
    Havrysh, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2088213.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    social soil science
    soil resources
    soil protection
    fertility of soils
    soil conservation technologies
    Opis:
    The article contains the authors’ reflections on the formation and substantiation of many aspects in soil science, concerning its connections with social sciences. Arguments about the exceptional importance of soil resources in the modern world and the importance of scientific research in soil science, which can become an important instrument of solving social problems, are found. It is shown that soil resources, being the basis of agricultural development, are the long-term capital through which different nations exist and develop. In order to maintain the normal living conditions of the population and to improve them, it is important to use this global resource wisely. The attitude of people to the soil is recognized as fundamental for nation’s sustainable development and, moreover, the life expectancy of a civilization may depend on the people attitude to soils. In order to maintain collective well-being of people, a long-term interest of the society in soil protection needs to be reoriented – this should become a priority task for our civilization. The current state of soils can be a characteristic of the development of society as well as a criterion for assessing the activity of government and social stability in the country.
    Źródło:
    Polish Journal of Soil Science; 2020, 53, 1; 73-79
    0079-2985
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Soil Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The reconstruction of monuments after World War II and the modern tendencies in the process of their revalorization presented using the example of the Pomeranian Dukes Castle and the St. James Arch Cathedral
    Odbudowa zabytków po II wojnie światowej a współczesne tendencje w procesie ich rewaloryzacji na przykładzie Zamku Książąt Pomorskich i Katedry św. Jakuba w Szczecinie
    Autorzy:
    Gołębiewski, Jakub Ignacy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/370270.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    city reconstruction
    conservation doctrines
    protection of monuments
    doktryny konserwatorskie
    ochrona zabytków
    odbudowa miast
    Opis:
    The article presents the process of historical reconstruction and modern revalorization of two most important Szczecin monuments: the Pomeranian Dukes' Castle and the Cathedral of St. James the Apostle. In this context, an evolution of views regarding the form in which they will be passed on to future generations is shown.
    W artykule przedstawiono proces historycznej odbudowy oraz współczesnej rewaloryzacji dwóch najważniejszych szczecińskich zabytków: Zamku Książąt Pomorskich oraz Katedry pw. Św. Jakuba Apostoła. W tym kontekście ukazano ewolucję poglądów dotyczących formy zachowania tych obiektów dla przyszłych pokoleń.
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2020, 42; 273-286
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Social soil science as a new approach in soil science
    Autorzy:
    Pozniak, S.
    Havrysh, N.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971183.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    social soil science
    soil resources
    soil protection
    fertility of soils
    soil conservation
    technologies
    Opis:
    The article contains the authors’ reflections on the formation and substantiation of many aspects in soil science, concerning its connections with social sciences. Arguments about the exceptional importance of soil resources in the modern world and the importance of scientific research in soil science, which can become an important instrument of solving social problems, are found. It is shown that soil resources, being the basis of agricultural development, are the long-term capital through which different nations exist and develop. In order to maintain the nor- mal living conditions of the population and to improve them, it is important to use this glob- al resource wisely. The attitude of people to the soil is recognized as fundamental for nation’s sustainable development and, moreover, the life expectancy of a civilization may depend on the people attitude to soils. In order to maintain collective well-being of people, a long-term interest of the society in soil protection needs to be reoriented – this should become a priority task for our civilization. The current state of soils can be a characteristic of the development of society as well as a criterion for assessing the activity of government and social stability in the country.
    Źródło:
    Polish Journal of Soil Science; 2020, 53, 1
    0079-2985
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Soil Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tendencje dziedzictwa dziś i jutro – z perspektywy ewolucji filozofii i teorii konserwacji
    Heritage trends today and tomorrow as seen from evolving conservation philosophy and practice
    Autorzy:
    Araoz, G.F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217867.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    teoria konserwacji
    ochrona dziedzictwa
    zarządzanie dziedzictwem
    theory of conservation
    heritage protection
    heritage management
    Opis:
    Artykuł ten analizuje rozwój myśli filozoficznej i teoretycznej, który żywił rozwój nowoczesnego międzynarodowego ruchu na rzecz konserwacji dziedzictwa, od jego europejskich początków w wieku XIX aż do jego dzisiejszej uniwersalizacji, powodowany kolejno przez serię nietradycyjnych i/lub nieeuropejskich idei co do natury i roli dziedzictwa w społeczeństwie. Zilustrowane są one, inter alia, w Karcie Florenckiej Konserwacji Ogrodów Historycznych; Karcie z Burra, Dokumencie z Nara, Kartach ICOMOS nt. Miast Historycznych i Architektury Rodzimej, Konwencji UNESCO na rzecz Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Historycznego, Rekomendacji UNESCO na rzecz Historycznego Krajobrazu Miejskiego i ostatnio, Deklaracji Florenckiej 2014. Natura wszystkich tych trwających procesów skierowała dyscyplinę w nowe, nieoczekiwane strony, tworząc nowy paradygmat dziedzictwa. Artykuł analizuje tę ewolucję, jak i jej implikacje co do nowego podejścia do zarządzania dziedzictwem, poszukującego adaptacji jego mechanizmów do tych nowych wymagań.
    This paper analyzes the philosophical and theoretical developments that have sustained the modern international heritage conservation movement from its Eurocentric origins dating back to the 19th Century to its current universalization as propelled sequentially by a series of non-traditional and/or non-European notions about the nature and role of heritage in society, as illustrated, inter alia, in the Florence Charter for the Conservation of Historic Gardens, the Burra Charter, the Nara Document, the ICOMOS Charters on Historic Towns and Vernacular Architecture, the UNESCO Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage, the UNESCO Recommendation for the Historic Urban Landscape and most recently the ICOMOS 2014 Florence Declaration. The nature of all these ongoing processes have steered the field in new and unexpected directions, creating a new heritage paradigm. This evolution is analyzed as are also its implications on the emerging approaches that seek adapt heritage stewardship mechanisms to these new demands.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 44; 9-18
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność Wangari Muta Maathai. Świadectwo odpowiedzialności za naturę i prawa człowieka z perspektywy ruchu Green Belt Movement
    Autorzy:
    Dębowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2142075.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Katedra Języków i Kultur Afryki. Polskie Towarzystwo Afrykanistyczne
    Tematy:
    Wangari Muta Maathai
    Kenya
    water
    trees
    natural environment conservation
    protection
    democracy
    human rights
    Opis:
    The article presents Wangari Muta Maathai’s lifetime achievements and her involvement in the environmental protection in Kenya (1977–2011). The analysis of the Green Belt Movement seeks answers to the questions concerning African grassroots movements and their opportunities in the field of natural environment conservation, including safe access to potable water sources. The organisation initiated by Wangari Muta Maathai has been promoting the idea of tree planting in order to maintain sustainable ecosystem, which also concerns the crucial issue of sufficient clean water resources. The main source book used in this article is Maathai’s autobiography that is supported by individual observations of Magdalena Dębowska, gained during numerous visits in Kenya in the following years: 2007, 2008, 2010, 2011–2012.
    Źródło:
    Afryka; 2021, 51/52; 141-160
    1234-0278
    Pojawia się w:
    Afryka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Does participation make sense? Effective methods of including people in biodiversity conservation
    Autorzy:
    Grodzińska-Jurczak, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2079162.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    public participation
    Natura 2000
    plan of protection tasks
    managing environmental protection
    social aspects of nature conservation
    Nauki o Ziemi
    Opis:
    Though current conservation policy in Poland refl ects world trends and approaches to action, compliance with all of its assumptions would entail the Polish authorities remodelling both the system and the methods by which natural resources are managed. On the one hand this requires a change of approach to the management of natural resources from the traditional, purely nature-related one, to a more modern inter-disciplinary one that takes in social and economic conditioning. On the other hand, a system need to be put in place to allow these ideas to be introduced in practice. The work described here deals with the participation of different stakeholder groups in nature management, with this regarded as a method of increasing the latter’s effi ciency. The many examples (of good practice) presented by the author well illustrate the wisdom of the approach, which often seems to achieve success where it is attempted. Though current conservation policy in Poland refl ects world trends and approaches to action, compliance with all of its assumptions would entail the Polish authorities remodelling both the system and the methods by which natural resources are managed. On the one hand this requires a change of approach to the management of natural resources from the traditional, purely nature-related one, to a more modern inter-disciplinary one that takes in social and economic conditioning. On the other hand, a system need to be put in place to allow these ideas to be introduced in practice. The work described here deals with the participation of different stakeholder groups in nature management, with this regarded as a method of increasing the latter’s effi ciency. The many examples (of good practice) presented by the author well illustrate the wisdom of the approach, which often seems to achieve success where it is attempted.
    Źródło:
    Papers on Global Change; 2018, 25; 23-30
    2300-8121
    1730-802X
    Pojawia się w:
    Papers on Global Change
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problem ochrony gatunku popielicy (Glis glis L.) w Polsce
    Problem of the protection of the edible dormouse species (Glis glis L.) in Poland
    Autorzy:
    Terlecka, Magdalena Klaudia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1964185.pdf
    Data publikacji:
    2010-06-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    popielica
    Glis glis L.
    ochrona środowiska
    zagrożone gatunki
    environmental protection
    nature conservation
    endangered species
    Opis:
    Coming conclusions from this study are inducing to formulating the statement, that leading to the next controlled and thought reintroductions programs and protections of the Glis glis kind in Poland is necessary. Also conducting accurate examinations and the monitoring of the population of the edible dormouse should be a big challenge. It is also necessary raising qualifications of the employees of National Forests responsible for the protection of kinds and conducting the environmental education of the society which will be aimed at demonstrating, easily it is possible to protect the edible dormouse and how it is important for her more further existing in Polish forests. Without the practical protection of natural settlements of the edible dormouse regulations legislative, guaranteeing her the protection (Bern Convention, entry to the IUCN list, Polish acts and regulations) aren’t playing a significant role. The edible dormouse is happening to make its way oneself with a very powerful enemy, with which unfortunately he isn’t having a chance to the win – with a man. The man is just transforming the environment of Glis glis species depriving him of settlements, foods, hunting it, but simultaneously the man is passing attempts of the protection and programs of the reintroduction. We can happen or the vanquisher or the savior of the edible dormouse species. The choice depends only on us.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2010, 8, 1; 55-74
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe materiały w ochronie i konserwacji zabytków
    New materials in protection and conservation of monuments
    Autorzy:
    Hydzik, J.
    Czaja, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/350394.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    materiały inżynierskie
    ochrona zabytków
    konserwacja zabytków
    engineering materials
    protection of monuments
    conservation of monuments
    Opis:
    Obiekty zabytkowe ulegają ciągłemu procesowi degradacji na skutek różnych czynników zewnętrznych oraz wskutek naturalnego starzenia się komponentów. W związku z tym coraz więcej zespołów zabytkowych wymaga kosztownych i skomplikowanych zabiegów konserwatorskich. Artykuł ma na celu przedstawienie właściwości najnowocześniejszych materiałów stosowanych do ochrony powierzchni, wzmocnień konstrukcji oraz poprawy warunków cieplnych.
    Monuments objects are influenced by permanent degradation process as a results of differently external agents and natural grow old of a components. In connection with this, more and more monuments require very expensive and complicated repair. This paper presents characteristics of the newest materials, which we use for protecting surfaces, strengthening building structures and improvement of thermal conditions.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 4; 21-27
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyczynek do badań nad historią konserwacji zabytków w Galicji
    Contribution to studies on heritage conservation in Galicia
    Autorzy:
    Mikrut, Agata
    Sikorski, Krystian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217194.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    konserwacja
    ochrona zabytków
    inwentaryzacja
    dziedzictwo kulturowe
    Galicja
    conservation
    monument protection
    survey
    cultural heritage
    Galicia
    Opis:
    Świadomość potencjału wynikającego z nierzadko wielowiekowej historii czyniącej obiekt zabytkowy niemym świadkiem minionych wydarzeń wygenerowała potrzebę regulacji zasad dotyczących zagadnienia konserwacji. Podstawą zrozumienia aktualnego systemu ochrony zabytków i fundamentów funkcjonowania instytucji z tym związanych jest dorobek przeszłości i wszystkie czynniki mające wpływ na jego rozwój. Artykuł w sposób chronologiczny prezentuje proces kształtowania się konserwatorstwa w Galicji. Działalność pojedynczych osób, a następnie organizacji wywodzących się z tego terenu stała się podstawą wypracowania prawnego systemu opieki nad zabytkami. Głównym celem podjętych badań było przedstawienie oraz analiza złożonego i wielowątkowego zagadnienia dotyczącego zasad i metod konserwatorskich ukształtowanych w południowo-wschodniej Polsce.
    Awareness of the potential arising from a structure’s history that is often many centuries long and that makes the structure a silent witness to past events, has generated a need to regulate the principles of conservation. It is the work of the past that forms the basis for understanding the current monument protection system and the foundation of the operation of its associated institutions together with the sum of factors that affected its development. This paper chronologically presents the general process of the evolution of conservation in Galicia together with the associated subject matter. The work of individuals and later organizations active in the region became the seed for formulating a legal system of monument preservation. The main goal of this study was to present and analyze the complex and multi-threaded issue of conservation methods and principles that were shaped in south-eastern Poland.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2020, 62; 16-27
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konserwacja szesnastowiecznej powieści alegorycznej Desiderosvs ze zbiorów Biblioteki Opactwa Benedyktynek w Krzeszowie
    Conservation of the Sixteenth-Century Allegorical Novel Desiderosvs from the Collections of the Abbey Library of the Benedictine Sisters in Krzeszów
    Autorzy:
    Bangrowska, Agnieszka
    Maciąg, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783840.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    konserwacja
    kąpiel wodna
    sterinol
    grzyby
    dezynfekcja
    ochrona
    Krzeszów
    conservation
    water bath
    fungi
    disinfection
    protection
    Opis:
    Conservation and microbiological research was carried out on a sixteenth-century collection entitled Desiderosvs, Abo Scieszka Do Milosci Bozey Y To Excellence, Zywota Chrzescianskiego: Dialog strangely devotional, from Spanish to Italian, French, German, Dutch Y Laciński ięzyk, and now for Poland postponed by Gaspra Wilkowski. The original work was published in 1515 under the title Espill de la vida religiosa. The book was printed in Krakow in 1589 at the printing house of Andrzej Piotrkowczyk. The book is printed on a handmade paper with a non-homogeneous basis weight ranging from 52g/m2 to 76g/m2. It contains 154 cards printed on both sides, the first 18 cards have no numbering, then there are 128 numbered cards and 8 unnumbered cards. The book is small. The dimensions of the book block are 15x10 cm. The contribution of the book is multiple. The rear cladding was made of beech wood. Before conservation works were carried out, photographic and descriptive documentation was made, including historical analyzes of the reconstruction of the luminaire. Paper laboratory tests were carried out: paper pH, fiber composition, thickness and basis weight were tested and microbiological tests were carried out. Mushrooms isolated from the object were identified to three species: Chaetomium globosum, Alternaria alternata and Aspergillus niger. Therefore, the paper was disinfected. After testing the resistance of the printing ink to water, the paper cards were subjected to a disinfectant bath in sterinol and the object was rinsed several times in pure distilled water, followed by a proper bath of cards in lukewarm water with the addition of gray soap. Smaller paper losses were supplemented manually with paper pulp from ICE in Lodz on the vacuum table, and large losses and missing card 15 were supplemented with a mass replenishment machine. The cards were then wet-glued using a 3% aqueous solution of methylcellulose while subjecting the paper to deacidification. Calcium hydroxide was used as deacidifying agent. The acidic substances contained in the paper reacted with calcium hydroxide and the excess of hydroxide in a few days under the influence of carbon dioxide from the air gave the reaction product, i.e. calcium carbonate, which is an alkaline reserve. As a result of the work carried out, the book was cleaned of various impurities, the paper structure was strengthened, tears and cavities were supplemented. The frame was reconstructed using beech wood and calf leather. Thanks to this research, the book will survive for the next years and will serve the next generations.
    Badania konserwatorskie i mikrobiologiczne zostały przeprowadzone na XVI wiecznym zbiorze zatytułowany Desiderosvs, Abo Scieszka Do Milosci Bozey Y Do Doskonalosci Zywota Chrzescianskiego: Dialog dziwnie nabożny y ucieszny, z Hiszpańskiego na Włoski, Francuski, Niemiecki, Niderlandski Y Laciński ięzyk, / a teraz na Polski nowo przełożony przez Gaspra Wilkowskiego. Oryginalne dzieło zostało opublikowane w 1515 r. pod tytułem Espill de la vida religiosa. Książka została wydrukowana w Krakowie w 1589 r. w drukarni Andrzeja Piotrkowczyka. Książka wydrukowana jest na papierze czerpanym o niejednorodnej gramaturze w granicach od 52g/m2 do 76g/m2. Zawiera 154 karty zadrukowane obustronnie, pierwsze 18 kart nie posiada numeracji, następnie występuję 128 kart numerowanych i 8 kart nienumerowanych. Wymiary bloku książki wynoszą 15x10 cm. Wkład książki jest wieloskładowy. Tylna okładzina wykonana była z drewna bukowego. Przed podjęciem prac konserwatorskich wykonano dokumentację fotograficzna i opisową z uwzględnieniem analiz historycznych dotyczących rekonstrukcji oprawy. Wykonano badania laboratoryjne papieru: zbadano pH papieru, skład włóknisty, grubość i gramaturę oraz przeprowadzono badania mikrobiologiczne. Wyizolowane z obiektu grzyby zidentyfikowano do trzech gatunków: Chaetomium globosum, Alternaria alternata i Aspergillus niger. W związku z tym papier poddano dezynfekcji. Po wykonaniu próby odporności farby drukarskiej na wodę, karty papierowe poddano kąpieli dezynfekcyjnej w sterinolu oraz przeprowadzono kilkukrotne płukanie obiektu w czystej wodzie destylowanej następnie przeprowadzono właściwa kąpiel kart w letniej wodzie z dodatkiem mydła szarego. Mniejsze ubytki papieru uzupełniano ręcznie masą papierową z ICE w Łodzi na stole podciśnieniowym a duże ubytki i brakującą kartę 15 uzupełniono w maszynie do uzupełnień masą. Następnie na mokro przyklejono karty, używając do tego celu 3% wodny roztwór metylocelulozy, jednocześnie poddając papier odkwaszeniu. Jako środek odkwaszający użyto wodorotlenek wapnia. Zawarte w papierze substancje o charakterze kwasowym w reakcji z wodorotlenkiem wapnia uległy zobojętnieniu  a nadmiar wodorotlenku w ciągu kilku dni pod wpływem dwutlenku węgla z powietrza dał produkt reakcji czyli węglan wapnia, który stanowi rezerwę alkaliczną. W wyniku przeprowadzonych prac oczyszczono książkę z różnorodnych zanieczyszczeń, wzmocniono  strukturę papieru, uzupełniono rozdarcia i ubytki. Odtworzono oprawę wykorzystując drewno bukowe i cielęcą skórę. Dzięki tym badaniom książka przetrwa na kolejne lata i będzie służyć kolejnym pokoleniom.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 23-34
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Między teorią a praktyką. Aktywność Józefa Łepkowskiego w dziedzinie konserwacji zabytków
    Autorzy:
    Antoniewicz-Goraj, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218214.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Łepkowski Józef Aleksander
    konserwacja zabytków
    ochrona dziedzictwa kulturowego
    conservation of monuments
    protection of cultural heritage
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2005, 17; 14-24
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona konserwatorska kaplic w Pińczowie, Morawicy i Wilczynie
    Conservation protection of chapels in Pińczów, Morawica and Wilczyn
    Autorzy:
    Doroz-Turek, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2206364.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    zabytek
    architektura
    obiekty sakralne
    konserwacja
    ochrona zabytków
    monument
    architecture
    religious buildings
    conservation
    protection of monuments
    Opis:
    W publikacji autorka przedstawia problem ochrony konserwatorskiej na przykładzie budowli sakralnych wpisanych do rejestru zabytków. Autorka przeprowadziła kwerendę historyczną kaplic i prowadzonych w nich prac konserwatorskich oraz przedstawiła stan obecny każdej z nich. Na podstawie dokonanej analizy zebranego materiału wyciągnęła wnioski o różnym stopniu zachowania obiektów związanym z odmienną opieką i ochroną obiektów o podobnej skali i pierwotnej funkcji.
    In the publication the author presents the problem of protection and conservation on the example of sacred objects entered in the register of monuments. The author conducted a query of historical chapels and the conducting of their restoration works and also presented the existing state of each of them. Based on the analysis of the collected material the author has learned of the varying degrees of preservation associated with different care and protection of objects of a similar scale and original function.
    Źródło:
    Dziedzictwo architektoniczne. Rekonstrukcje i badania obiektów zabytkowych; 178-187
    9788374939805
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Razem czy osobno, czyli o potrzebie zintegrowanej ochrony dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego w działalności urzędów konserwatorskich
    Together or separately, i.e. the need for integrated protection of cultural and natural heritage in the activities of conservation offices
    Autorzy:
    Lewicki, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/113828.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    cultural heritage protection
    protection of monuments and sites
    natural heritage protection
    nature conservation
    environmental protection
    ochrona dziedzictwa kulturowego
    ochrona zabytków i miejsc
    ochrona dziedzictwa naturalnego
    ochrona przyrody
    ochrona środowiska
    Opis:
    Before 1945, protection of monu-ments and sites and nature conservation had beena single field. After this year, however, they were separated and hence, both fields are nowadays independent of each other and develop in different directions. It has been emphasised for a number of years that cooperation and symbiosis between protection of monuments and sites and nature conservation need to be improved. It has been even suggested that both fields, for which different offices and two ministries are responsible, should be joined. This aim needs to be achieved not only due to the ways in which these fields function but also in order to increase their importance. New legal acts which emphasise the significance of cultural and natural heritage in managing and shaping the surrounding areas have come into force. Moreover, descisions pertaining to protection of cultural and natural heritage became more important and the changes to the body of law and ownership rights resulted in these decisions being risen to higher rank. As cultural and natural heritage protection intertwine each other, it is necessary to introduce integrated protection in both fields. This necessityis emphasised not only in a considerable number of legal acts and international documents but also in practical solutions applied in offices whose members of staff are responsible for nature conservation and protection of historic monuments and sites. Integrated protection can be also a successful attempt at strengthening the increasingly ineffective monument protection system. Increased cooperation between these two fields as well as their connection can be a strong impetus to develop practical aspects in protection of cultural and natural herit-age. It can additionally result in creating new tools which government bodies would be able to use for protecting historic monuments and sites – it must be emphasised that this protection, in order to be effective and successful, needs to be adapted to the changing reality and needs to be ready to face challenges posed by the modern world.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2016, 1; 85-92
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dziedzictwo wsi wielkopolskiej - stan zachowania, zagrożenia oraz działania zmierzające do jego ochrony
    Heritage of the Greater Poland Village - Conservation Status, Threats, and Actions to Protect It
    Autorzy:
    Palacz, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1189738.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
    Tematy:
    dziedzictwo
    wieś
    Wielkopolska
    stan zachowania
    zagrożenia
    ochrona
    heritage
    Greater Poland
    village
    conservation status
    threats
    protection
    Opis:
    The material heritage of the Great Poland village should be considered inseparable with the spiritual values. That what is now characteristic for Greater Poland is the result of the centuries-old processes. This is apparent both in the settlement, construction, customs, folklore and cooking. The settlement landscape of Greater Poland was shaped by the medieval settlement, the rise of the feudal manor, various colonization actions from the XVII to the XIX century, including the Olęder settlement, the activity of the Prussian Commission for Settlement. In the XIX century processes of enfranchisement in the form of pooling, separation, and parceling and the industrial development have led to reconstruction of the village. The land reform in the interwar period, from 1925 and the PKWN decree on agricultural reform of 1944 have completed the changes. The clear imprint in all areas of life left the boundary of partition, which divided for over 100 years the homogeneous body which was Greater Poland. Differences between the parts of Greater Poland belonging to the Prussian and Russian partition despite the passage of more than 90 years, are still visible. The rural heritage of Greater Poland is preserved in the spatial configurations, with gables of houses set to the rural road, especially in the southwestern Greater Poland. It's also still the readable Olęder settlement, in the Nadnoteckie areas (marsh lanes - Polish rzędówki bagienne), and in the vicinity of Nowy Tomyśl, Lwówek and Trzciel (the dispersed settlement) and in the Pyzdrska Forest (river floodplains on the Warta and Prosna). Great Poland can boast a very large amount of preserved palaces, mansions, residences, parks and farms. Many of them represent a high artistic, architectural and spatial composition level. The dense settlement network which was already during the Middle Ages caused that there are in Greater Poland a lot of churches, both brick and timber and half-timbered churches, often very valuable. The agricultural landscape is characterized by windmills, mills, sugar mills, distilleries. Monuments of the railways are also noteworthy. Many objects are individually protected by registration in the register of monuments. Only 9 ruralistic formations in the region are listed in the register of monuments. Only 1 cultural park around of Żerków and Śmiełów was established until now. It is necessary to mention the numerous risks, the unfavorable changes which are taking place in a village in the last 20 years. There are also many positive aspects of 145 numerous operations. Just even to mention the Local Action Groups, Village Renewal movement, the Culinary Heritage network, various folk festivals associated with traditional food, etc. This article outlined only in a summary form the problems of an extremely rich and diverse heritage of the village of Great Poland.
    Źródło:
    Architektura Krajobrazu; 2012, 2; 109-123
    1641-5159
    Pojawia się w:
    Architektura Krajobrazu
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reprezentatywne czy wyjątkowe – dylematy ochrony dziedzictwa 2. połowy XX wieku
    Representative or unique – dilemmas in protecting architecture of the 2nd half of the 20th century
    Autorzy:
    Siwek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218012.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    ochrona zabytków
    wartościowanie
    doktryna konserwatorska
    architektura powojenna
    monument protection valuation
    conservation doctrine
    post-war architecture
    Opis:
    A. Riegl stwierdził, że każde ludzkie dzieło posiada wartość historyczną, co czyni je potencjalnym zabytkiem. Myśl tę potwierdzono w Karcie Weneckiej, gdzie stwierdzono: Pojęcie zabytku rozciąga się również na skromne obiekty, które z upływem czasu nabrały znaczenia kulturalnego. Echem tych sformułowań jest egalitaryzm ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, według której zabytkiem może być to, co jest świadectwem minionej epoki oraz ma wartości historyczne, artystyczne i naukowe. Dla dzieł 2. połowy XX wieku (przynajmniej do 1989 r.) nie ma barier chronologicznych uznania za zabytek w myśl ustawy o ochronie zabytków, a zarazem jest to praktycznie jedyna skuteczna forma ochrony. Przy bogactwie zasobu pojawia się refl eksja o konieczności wyboru przedmiotu ochrony. Pytanie, czy chronić np. „blokowiska”, jest trudnym wyzwaniem dla służby konserwatorskiej. Wymusza weryfikację doktryny i kryteriów wyboru obiektów chronionych, skupienie się na dziełach wyjątkowych, kosztem liczebności powtarzalnych.
    A. Riegl claims that all man-made works have historical value which makes them potential monuments. The idea was confirmed in the Charter of Venice, which states: the concept of monument also applies to modest objects which, in the course of time, have acquired cultural significance. Those words were echoed in the egalitarian Monument Protection Act according to which everything that bears evidence of a bygone era and represents historic, artistic and scientific values may be a monument. For the works of the 2nd half of the 20th century (at least until 1989) there are no barriers of chronological recognition as monuments under the Monument Protection Law. This is the only effective form of monument protection. With the wealth of resources, there appears the need to reflect on the selection of protected objects. The question whether to protect serial houses is a difficult challenge for conservation officials. It demands verifying the doctrine, clarifying the criteria for the selection of protected buildings, focusing on exceptional objects at the expense of limiting the number of repetitive works.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2017, 49; 125-133
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Examples of Post-Mining Land Reclamation in the Public Opinion
    Przykłady rekultywacji terenów pogórniczych w opinii społeczeństwa
    Autorzy:
    Sobczyk, W.
    Kowalska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/319244.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    górnictwo
    tereny pogórnicze
    ochrona środowiska
    ochrona przyrody
    mining
    post-mining areas
    environmental protection
    nature conservation
    Opis:
    Nuisance for the people living in areas covered by the direct or indirect impact of the mining industry is an important social problem. The development of the mining industry depends on high environmental requirements, in particular, it is closely related to the fulfillment of obligations of safety for human health and life. Through consultation with the local society and targeted actions degraded land can become attractive. In contrast, the lack of reclamation leads to the intensification of negative phenomena: erosion, surface mass movements, changes in the ecosystem, eutrophication of water tanks. Maintaining balance in the natural environment is the basic criterion for the proper functioning of industrial facilities. Mining activity is a threat to the environment, including human health and life. Use of the environment by mining is subject to adjustment to the legislation and carrying out mining activities in line with environmental requirements. Mining activities and nature protection can operate in a sustainable manner. Appropriate selection of methods for mineral exploitation allows you to minimize the impact on the environment components. The positive impact of opencast mining is reflected in the creation of new habitats of plants and animals in post-mining areas, in the creation of new recreation places, in diversifying the landscape thanks to the construction of water reservoirs. Lakes formed after use of natural aggregates overgrown vegetation reed, acting convenient place to settle of the water birds.
    Uciążliwość dla ludności zamieszkującej tereny objęte bezpośrednim lub pośrednim oddziaływaniem przemysłu górniczego jest ważnym problemem społecznym. Rozwój górnictwa zależy od spełnienia wysokich wymagań środowiskowych, w szczególności występuje w ścisłym związku ze spełnieniem zobowiązań zachowania bezpieczeństwa dla zdrowia i życia ludzi. Dzięki konsultacjom z lokalnym społeczeństwem i ukierunkowanym działaniom zdegradowany teren może stać się atrakcyjny. Natomiast brak rekultywacji prowadzi do nasilenia zjawisk negatywnych: erozji, powierzchniowych ruchów masowych, zmian w ekosystemie, eutrofizacji zbiorników wodnych. Utrzymanie równowagi w środowisku przyrodniczym jest podstawowym kryterium właściwego funkcjonowania obiektów przemysłowych. Działalność górnicza stanowi zagrożenie dla środowiska naturalnego, w tym dla zdrowia i życia człowieka. Korzystanie ze środowiska przez górnictwo jest uwarunkowane dostosowaniem do przepisów prawnych oraz prowadzeniem działalności wydobywczej zgodnie z wymaganiami środowiskowymi. Działalność górnicza i ochrona przyrody mogą funkcjonować w sposób zrównoważony. Rezultaty badań pozwalają na odpowiedni dobór metod eksploatacji kopalin, pozwalających na zminimalizowanie wpływu na komponenty środowiska. Pozytywne oddziaływanie górnictwa odkrywkowego odzwierciedla się w powstawaniu nowych siedlisk roślin i zwierząt na terenach poeksploatacyjnych, tworzeniu nowych miejsc wypoczynku, urozmaicaniu krajobrazu dzięki budowie zbiorników wodnych. Akweny powstałe po eksploatacji kruszywa naturalnego zarastają roślinnością szuwarową, stanowiąc dogodne miejsca osiedlania się ptactwa wodnego. Dzięki konsultacjom z lokalnym społeczeństwem i ukierunkowanym działaniom zdegradowany teren może stać się atrakcyjny. Natomiast brak rekultywacji prowadzi do nasilenia zjawisk negatywnych: erozji, powierzchniowych ruchów masowych, zmian w ekosystemie, eutrofizacji zbiorników wodnych.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2017, R. 18, nr 1, 1; 137-146
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sheep pasturage as a factor of conservation of Sudety pastures overgrowth in the example of Sienna village and the Puchaczowka Saddle
    Wypas owiec jako element ochrony dziczejących pastwisk w Sudetach na przykładzie wsi Sienna i przełęczy Puchaczówka
    Autorzy:
    Chrząstek, M
    Jastrzębska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197203.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    sheep
    pasturage
    conservation factor
    Sudetes Mountains
    pasture
    overgrowth
    Sienna village
    Puchaczowka saddle
    landscape protection
    mountain pasture
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica; 2009, 27, 4; 1-6
    0239-4243
    2083-7399
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio EE: Zootechnica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona i konserwacja zbiorów bibliotecznych w wybranych krajach na świecie Komunikat
    Protection and Conservation of Library Collections in Selected Countries. A report
    Autorzy:
    Bangrowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/474395.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Digitalizacja
    Konserwacja
    Ochrona
    Zbiory biblioteczne
    Conservation of library collections
    Digitization
    Library collections
    Protection
    of library collections
    Opis:
    Ochrona i konserwacja zbiorów bibliotecznych zyskała wymiar globalny, stając się kwestią zachowania światowego dziedzictwa kulturowego. Jednym z aspektów ochrony zbiorów jest kompleksowa konserwacja wybranych obiektów, która jest czasochłonna i kosztowna. Celem konserwacji jest powstrzymanie procesów destrukcji oraz przywrócenie obiektom ich walorów użytkowych i estetycznych. O podjęciu zabiegów konserwatorskich decyduje, oprócz stanu zachowania, również wartość historyczna obiektu. Dla każdego przeznaczonego do konserwacji obiektu opracowuje się program prac uzależniony od jego stanu zachowania i charakteru. Z zasady ingerencja konserwatorska ograniczana jest do niezbędnego minimum. Zakres prac będzie inny dla książki, inny dla grafiki czy akwareli, inny dla rękopiśmiennego kodeksu z barwnymi iluminacjami, inny w przypadku pilnej interwencji wobec dużego zbioru. Jednym z aspektów programu ochrony jest kompleksowa konserwacja wybranych obiektów. Posiadanie własnej, dobrze wyposażonej pracowni konserwatorskiej umożliwia wykonywanie wszelkich prac konserwatorskich w pełnym zakresie (poza niektórymi badaniami specjalistycznymi).
    Protection and preservation of library collections gained a global dimension, becoming a matter of preserving the world’s cultural heritage. One of the aspects of collection protection is a comprehensive maintenance of selected objects, which is time consuming and costly. The purpose of conservation is to stop the process of destruction and to restore objects to their usability and aesthetics. It is the state of preservation and the historical value of the object that decide about the conservation treatments that are applied. A restoration plan is drawn up for every object, depending on its type and state of preservation. In principle, a conservation interference is limited to a minimum. The scope of work differs depending on the types of documents: books, graphic arts, watercolours, manuscript codes with colourful illuminations. One of the aspects of the protection programme is a comprehensive conservation of selected objects. Your own well-equipped conservation laboratory allows for performing any maintenance work to the full extent (except for some specialized tests).
    Źródło:
    Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media; 2016, 2(21); 161-171
    1505-4195
    2451-2575
    Pojawia się w:
    Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona bioróżnorodności Puszczy Białowieskiej w kontekście dynamiki naturalnych i sztucznych zaburzeń
    Biodiversity conservation in the Bialowieza Forest in the context of natural and anthropogenic disturbances dynamics
    Autorzy:
    Hilszczański, J.
    Jaworski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/985946.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    lesnictwo
    Puszcza Bialowieska
    ochrona bioroznorodnosci
    ochrona przyrody
    ochrona scisla
    ochrona czynna
    sukcesja naturalna
    diversity conservation
    strict protection
    active protection
    natural succession
    intermediate disturbance
    hypothesis
    Opis:
    The paper presents the issue of conservation of species diversity of the Białowieża Forest in the context of both natural and human−related disturbances. These disturbances, in the authors’ opinion, were the main factor that shaped the unique species diversity of this area. Examples of natural disturbances occurring in the Białowieża Forest include the impact of wind, insect outbreaks and, to a lesser extent, fires. On the other hand anthropogenic disturbances are related to various forms of forest use, which historically took place here, i.e. grazing by domestic animals, beekeeping, charcoal production, and recently also forest management. Currently, in the situation of rarity and unpredictability of natural disturbances, as well as due to a significant decrease in human impact on forests of the Białowieża Forest, there is a risk of decrease of biodiversity, which is related to the process of natural succession, homogenization of the forest and the decline of favourable habitats for the development of some organisms. This particularly applies to the so−called ‘open forest’ species that are dependent on sunny places in forests. Historically these species found favourable conditions in the Białowieża Forest in many sites, where traditional forms of forest use took place, but also in areas used for traditional forest management. At present, it is necessary to adapt forest management on the one hand and nature conservation on the other, in order to meet the requirements of diverse groups of organisms, both requiring passive as well as active methods of conservation. The authors postulate the necessity of introducing a diverse conservation strategy in the Białowieża Forest.
    Źródło:
    Sylwan; 2018, 162, 11; 927-932
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fire protection in religious monuments: On the example of Notre-Dame de Paris and the CATHEDRAL of St. Peter and St. Paul in Nantes, France
    Problemy zabezpieczania pożarowego zabytków sakralnych – na przykładach katedr Notre-Dame w Paryżu oraz św. Piotra I Pawła w Nantes, Francja
    Autorzy:
    Paszkowski, Zbigniew W.
    Balcerzak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27313956.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    fire protection
    Notre Dame
    monument conservation
    Cathedral in Nantes
    Paryż
    Katedra w Nantes
    ochrona zabytków
    ochrona przeciwpożarowa
    Opis:
    The cases of the fires of Notre-Dame in Paris and St Peter and St Paul in Nantes present the effects of the gradual neglect of monument conservation and their impact on a decrease in safety. The causes and consequences of the fires were described. Differences in the methods of technical protection and reconstruction after a fire have been specified. It was reported that in the Cathedral in Nantes, the wooden truss was replaced with a concrete one, whereas in Notre-Dame the original truss will be recreated. The need to select fire protection and reconstruction methods on a case-by case basis and use comprehensive fire-resistance systems was indicated.
    Studium przypadków pożarów katedry Notre-Dame w Paryżu oraz katedry św. Piotra i Pawła w Nantes przedstawia skutki stopniowego zaniedbywania konserwacji zabytków i obniżania bezpieczeństwa ich zachowania. Opisano przyczyny oraz następstwa pożarów. Wskazano na różnice sposobów technicznego zabezpieczenia i rekonstrukcji uszkodzonych elementów. Wskazano, że w katedrze Św. Piotra i Pawła drewnianą konstrukcję dachu zastąpiono betonową, gdy w Notre Dame odtworzona zostanie oryginalna więźba. Wskazano na konieczność stosowania kompleksowych systemów ochrony pożarowej oraz indywidualnego doboru sposobów ochrony pożarowej i rekonstrukcji po pożarze. Słowa kluczowe:
    Źródło:
    Przestrzeń i Forma; 2023, 54; 7--30
    1895-3247
    2391-7725
    Pojawia się w:
    Przestrzeń i Forma
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Salix myrtilloides in north central Poland. Distribution, threats and conservation
    Autorzy:
    Churski, M
    Danielewicz, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41057.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Dendrologii PAN
    Tematy:
    glacial relict
    willow
    Polska
    locality
    habitat loss
    Salix myrtilloides
    distribution
    threat
    conservation
    habitat protection
    gene pool
    strategy
    Opis:
    Present status of a postglacial relict – Salix myrtilloides L. was investigated in north central Poland at 27 localities. Consequently 3 sites were confirmed, 4 were not confirmed, and the remaining 20 were considered to be extinct. In comparison to the historical distribution, ca. 74% of the sites existing 50 years ago do not exist today in the studied region. The confirmed populations were found near Oporówek (ca. 1600 stems), Rakowiec (ca. 100) and Bobrowo (15). At three sites confirmed in this study, the existence of vigorous hybrids between S. myrtilloides and S. aurita L. (S. ×onusta Besser) were observed. The most important threats to Salix myrtilloides L. populations in the studied region were assessed to be hybridization with other commonly occurring willow species, site isolation and habitat destruction. Natural habitat protection with adequate buffer zone and gene pool protection in a form of plantations was suggested as a conservation strategy. As an alternative strategy active protection ‘insitu’ was proposed based on cutting competitive common species of willows.
    Źródło:
    Dendrobiology; 2008, 60; 3-9
    1641-1307
    Pojawia się w:
    Dendrobiology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania historyczne i prawno–organizacyjne górniczo–konserwatorskiego zabezpieczania zabytkowych wyrobisk Kopalni Bocheńskiej
    Historical, legal and organisational determinants of mining and conservation protection of historical pits in the Bochnia Salt Mine
    Autorzy:
    Charkot, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/487332.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
    Tematy:
    uwarunkowania historyczne
    organizacja
    zabezpieczania
    zabytkowe
    wyrobiska
    kopalnia
    Bochnia
    Historical legal
    mine
    conservation
    protection
    historical pits
    Salt Mine
    Opis:
    The objective of this article is to present hitherto accomplishments in the area of protection of the mine understood as a monument in a legal sense. They are presented in reference to securing activities in the mine, effected throughout the history of its functioning. These issues have not been presented in a  synthetic manner so far. The basic source material for the study was information accumulated in the course of documentation work conducted by the employees of the Cracow Saltworks Museum Wieliczka (in cooperation with engineers and technical employees from the Bochnia Salt Mine) underground. The manner of presentation of issues discussed in the study derives from an analogous article pertaining to the Wieliczka Salt Mine, presented in volume XXIII of this yearbook. The necessity of securing the mining pits in the Bochnia Salt Mine has been apparent since the very beginning of its commercial operation. Various solutions were applied, frequently quite untypical, adjusted to the specific geological structure of the deposit. The basic material was wood, used to line the rising headings, as well as drifts in the weak rock mass. Extensive chambers were propped up with support columns, usually filled with mining spoil and contaminated salt types. The specific nature of the Bochnia Salt Mine was that the support columns were constructed of thin alder and birch trunks. Support columns made of thick pine, spruce or fir wood were rarely used. Some of the selected areas were liquidated by being completely filled with waste rocks and post-production waste. Smaller of them, left without any means of protection, were completely clamped after several centuries. The original form of securing the chambers from the progressing destruction was leaving them at the edge of a thin salt shell. Until the 18th century, transport routes were designated in some of them via lining or support columns, which connected exploitation areas located on various depths. Conservation work in the legal sense began only after inclusion of the mine in the list of monuments in 1981, even though some of the projects undertaken earlier had this objective in mind, especially in the underground chapels. Mining and conservation work is performed in a zone included under protection, i.e. on levels from I to IX, in most valuable mining pits, selected on the basis of substantive criteria with respect to the values of the mining pits. The selection was made by the employees of the Cracow Saltworks Museum Wieliczka on the basis of materials accumulated during the systematic scientific and technical stock-taking conducted in the 1970s and 1980s; the list was approved by the Małopolska Province Monument Conservator in Kraków. It includes 65 chambers, 112 drifts, 3 shafts and 4 fore-shafts. Furthermore, the most valuable regions of the mine with respect to natural assets were encompassed by a detailed stocktaking in 2005 and subjected to additional legal protection on the basis of the Nature Conservation Act in the form of 27 documentation sites. The conservation authorities have also formulated guidelines pertaining to the procedure of preparing and performing work in the historical pits. The starting point is preparation of a historical and conservation study and subsequently a technical design relying on its recommendations. On this basis, permits are issued for the conduct of work in protected shafts, chambers and drifts. Direct supervision over the performance of work until 1999 was the obligation of the Province Monument Conservator in Tarnów, and later the Małopolska Province Monument Conservator in Kraków and, since 2016, the Cracow Saltworks Museum Wieliczka. The basic source of financing for the conservation projects are funds deriving from the state budget, which may be formally assigned for such a purpose since 2000. Earlier (since 1991) they were fully assigned to liquidation work. As of 2000, funds assigned for specific projects from the National Environmental Protection and Water Management Fund constitute a significant supplement for the financing. Relatively small funds are also generated by the tourist and spa activities pursued since 1995. The majority of mining and conservation work was performed by the mining team of the Bochnia Salt Mine. Tasks calling for specialist equipment and special qualifications of employees were commissioned from external companies. The basic part of the work was concentrated on levels from I to IV, in mining pits that are the most valuable with respect to the presented historical values. The speed of work gained momentum after the mine was classified as the monument of history (2000). Initially, the work focused on securing pits that are assigned for being made available to tourists on level IV, i.e. the August Chamber, and on level VI: the Sienkiewicz Chamber and the Dobosz Inter-level. As a result of them, in 1995 the conditions in the mine allowed for admission of organised groups to the mine for the first time in history. Later, work was conducted in drifts and chambers assigned for thematically oriented exhibitions. In the first period, the greatest mining and conservation projects included securing the central part of the August Drift, along with adjoining corridors and the extensive Ważyn Chamber. Its adjustment to perform recreational and sanatorium-type functions required a lot of effort. In the second stage, work performed in the complex of mining pits called Zejście Kalwaria, spreading from level I Danielowiec to level IV August, was of great importance, as well as work at eleven sections of Regis Stairs connecting these levels. It is also necessary to mention professional conservation of the 18th century Passionis Chamber and opening the 17th century Krucyfiks Chamber for tourists. Performance of mining and conservation work has acquired a special rank and should be an absolute priority after inclusion of the Salt Mine in the UNESCO World Heritage List in 2013.
    Źródło:
    Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2016, 31; 119-150
    0137-530X
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Conserving the Past for Today : Politics of Georgian Government towards Cultural Heritage Protection in the Context of Political Uncertainty
    Zachowanie przeszłości na dziś: polityka rządu Gruzji w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego w kontekście niepewności politycznej
    Autorzy:
    Kavelashvili, Nikoloz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1937912.pdf
    Data publikacji:
    2019-09-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    cultural heritage
    Georgia
    conservation
    protection politics
    education
    European Union
    dziedzictwo kulturowe
    Gruzja
    zachowanie
    polityka ochrony
    edukacja
    Unia Europejska
    Opis:
    The protection of cultural heritage does not only have social but political and economic consequences as well. While the contents of a national and personal identity are closely tied to inherited cultural heritage, this heritage, as far as material culture is concerned, requires political support often beyond the means of the countries concerned. International support is rendered by organizations such as UNESCO with its World Heritage List, which includes World Cultural treasures as well as Natural Monuments. Politically, cultural heritage can be either a cohesive force or a divisive one when exploited for political purposes directed towards political hegemony. Economically, the cost of preserving cultural heritage can be a lucrative source of income as a result of the global promotion of cultural tourism. By this research, we can come to the idea that the State should facilitate the community empowerment through preservation and development of the cultural heritage – its organic environment, because without protection of the cultural environment and misusing the opportunities offered by it we cannot achieve the proper – i.e., feasible, sustainable – social and economic development of a country.
    Ochrona dziedzictwa kulturowego ma nie tylko konsekwencje społeczne, ale także polityczne i ekonomiczne. Podczas gdy zawartość tożsamości narodowej i osobistej jest ściśle powiązana z dziedzictwem kulturowym, dziedzictwo to, jeśli chodzi o kulturę materialną, wymaga wsparcia politycznego często poza zasięgiem zainteresowanego kraju. Międzynarodowe wsparcie udzielane jest przez organizacje światowe takie jak UNESCO – z jego listą światowego dziedzictwa, która obejmuje skarby kultury światowej oraz pomniki przyrody. Politycznie dziedzictwo kulturowe może być pojmowane jako spójna siła, albo i podział, gdy wykorzystywane jest do celów skierowanych na hegemonię polityczną. Z ekonomicznego punktu widzenia istota zachowania dziedzictwa kulturowego może być intratnym źródłem dochodów w wyniku globalnej promocji turystyki kulturowej. Dzięki niniejszym badaniom możemy dojść do przekonania, że dane państwo powinno ułatwiać wzmocnienie pozycji społeczności przez zachowanie i rozwój dziedzictwa kulturowego, a więc naturalnego otoczenia owej społeczności, ponieważ bez ochrony środowiska kulturowego i przez nadużywanie oferowanych przez nie możliwości nie możemy osiągnąć właściwego – tj. realnego, zrównoważonego – rozwoju społecznego i gospodarczego kraju.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2019, 63; 199-219
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działania konserwatorskie w ramach programu "100 kamienic" we Wrocławiu na przykładzie osiedla robotniczego przy ul. Chińskiej
    Preservation works within the "100 kamienic" (100 tenement houses) program in Wrocław on the example of the workers estate at Chińska street
    Autorzy:
    Małachowicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/104648.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza. Oficyna Wydawnicza
    Tematy:
    rewitalizacja
    ochrona zabytków
    badania konserwatorskie
    budynki mieszkalne
    zasoby komunalne
    revitalization
    monument protection
    conservation research
    residential buildings
    municipal resources
    Opis:
    Program 100 kamienic we Wrocławiu jest jedną z udanych prób rewitalizacji zabytkowej architektury na obszarze miasta Wrocławia. Architektura budynków mieszkalnych jest często traktowana utylitarnie i poddawana znacznym uproszczeniom w trakcie remontów i przebudów. Ważnym czynnikiem towarzyszącym rewaloryzacji budynków mieszkalnych są współczesne standardy określone przez przepisy techniczno-budowlane i oczekiwania mieszkańców. Wieloletnie zaniedbania uczyniły z atrakcyjnie położonych lokalizacji miejsca niechętnie uczęszczane przez mieszkańców. Problem uwidoczniły konieczne po powodzi w 1997 roku wyburzenia zaniedbanych budynków. Realizowany przez Zarząd Zasobu Komunalnego program kładł duży nacisk na zachowanie indywidualnej, zabytkowej architektury budynków mieszkalnych. Samorząd wrocławski dostrzegł straty wizerunkowe wynikające z niszczenia zabytkowych budynków i przeprowadził bezprecedensową akcję ich ratowania. Przykładem takiego podejścia do remontowanych obiektów są budynki mieszkalne stanowiące część osiedla robotniczego przy ul. Chińskiej we Wrocławiu, które zostały wyremontowane w 2008 r. Artykuł przedstawia proces ich rewitalizacji oraz zrealizowane w trakcie prac badania i ich wpływ na prace projektowe i budowlane.
    Program „100 kamienic” (100 tenement houses) in Wrocław is one of the successful attempts of storical architectures revitalization. The architecture of residential buildings is often treated utilitarian and subjected to considerable simplification during renovation and reconstruction. An important factor accompanying the revitalization of residential buildings are the modern standards set by the law (technical regulations) and the expectations of residents. Long-term negligence has made the attractive place reluctantly attended by the locals. The problem emerged after the 1997 floods demolished neglected buildings. Realized by Zarząd Zasobu Komunalnego program put a lot of emphasis on preserving the individual, historic architecture of residential buildings. Wroclaw self-government saw the losses resulting from the destruction of historic buildings and carried out an unprecedented rescue action. An example of such an approach to refurbished buildings are residential buildings forming part of the workers' settlement at Chińska street in Wroclaw, which was renovated in 2008. The article presents the process of their revitalization and the work carried out during the research and their impact on the design and construction work.
    Źródło:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury; 2017, 64, 3/II; 207-213
    2300-5130
    2300-8903
    Pojawia się w:
    Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hammershus - dobre praktyki i zarządzanie trwałą ruiną
    Hammershus Castle - "Good Practices" and Managing Permanentl Ruin
    Autorzy:
    Siwek, Andrzej
    Trafas-Wołoszyn, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/113830.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    ruina historyczna
    ochrona krajobrazu
    zarządzanie dziedzictwem
    konserwacja
    zamek Hammershus
    historical ruins
    landscape protection
    heritage management
    conservation
    Hammershus castle
    Opis:
    Zamek Hammershus, to średniowieczna, duńska warownia na wyspie Bornholm. W ruinie od połowy XVIII w. Dewastację powstrzymano w 1822, gdy ruinę zamku uznano za zabytek. Zamek, dominujący w widokach północnego wybrzeża wyspy stał się celem wędrówek romantycznych turystów. Decydujące prace konserwatorskie przeprowadził Peter Hauberg w latach 1885 – 1928, programowo powstrzymując się od rekonstrukcji. Funkcje recepcyjne pomieszczono w zabudowaniach opodal ruin. Polityka ochronna prowadzona od 1907 r. wiązała się z wykupem terenów wokół zamku i systematycznym usuwaniem okolicznych budowli. W 1969r. koncepcję centrum informacyjnego, ukrytego w krajobrazie stworzył Jørn Utzon. W 2013 podjęto realizację jego koncepcji. Projekt opracował duński zespół Arkitema, we współpracy z Buro Happold, i Ch. Harlangiem. Nowoczesne centrum interpretacji zabytku oddane do użytku w 2018 r. jest odsunięte od ruin i ukryte w formach terenu. Ochrona zamku Hammershus jest podporządkowana zachowaniu jego historycznej formy – trwałej ruiny. Jest również prowadzona w sferze krajobrazowej. Nowe centrum recepcyjne zlokalizowano i zaprojektowano tak, by nie konkurowało z formą historyczną i krajobrazem. Model zarządzania zamku Hammershus to przykład dobrej praktyki w ochronie dziedzictwa kulturowego i zabytkowych ruin. Istotą jest wykorzystanie atrakcyjności ruiny historycznej, jako obiektu przyciągającego odwiedzających oraz oddalenie współczesnych funkcji komercyjnych od zabytku wraz ze stworzeniem nowych możliwości kontemplacji zabytku oraz rygorystyczną ochroną krajobrazu.
    Hammershus is a medieval Danish castle on the Bornholm island. In 1743 Hammershus was finally abandoned as a stronghold. The fortress was partially demolished around 1750. The ruins were put on the national historic register in 1822. From 1885, until his death in 1928, P. C. Hauberg was in charge of the extensive restoration work. After that, the castle remained a picturesque ruin. The conservation policy, which was taken from 1907, includes the purchase of land around the castle and systematic removal of the surrounding buildings. In 1969 Jørn Utzon created the concept of the information center hidden in the landscape. In 2013, his concept was implemented. The project was developed by the Danish team Arkitema, in cooperation with Buro Happold, and Ch. Harlang. The modern information center put into use in 2018. Building is removed from the ruins and hidden in the nearby slope. The protection of Hammershus Castle is subordinated to preserving its historical form - a permanent ruin. It is also conducted in the landscape sphere. The new reception center was located and designed so as to not compete with the historical ruin and landscape. The Hammershus castle management model is an example of good practice in protecting cultural heritage and historic ruins. The main point is to use the attractiveness of the historical ruins, as an object that attracts visitors.The remoteness of modern commercial functions from the monument create new possibilities for contemplating the castle ruins and contributes to strict landscape protection.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2018, 6; 163-176
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona przyrody w lasach miejskich Poznania
    Nature conservation in urban forests of Poznan
    Autorzy:
    Wajchman-Switalska, S.
    Jaszczak, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/791514.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
    Tematy:
    Poznan
    lasy miejskie
    ochrona przyrody
    akty prawne
    Poznan city
    urban forest
    forest
    nature protection
    nature conservation
    legal act
    Źródło:
    Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2017, 11
    2081-1438
    2391-4106
    Pojawia się w:
    Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konserwacja i odbudowa zamków, pałaców i dworów Kotliny Jeleniogórskiej w XIX i XX wieku. Wybrane zagadnienia
    Conservation and reconstruction of castles, palaces and manor houses of Jelenia Góra Valley in the 19th and 20th centuries. Selected issues
    Autorzy:
    Marcinów, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/539506.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    ochrona zabytków
    doktryny konserwatorskie
    prace budowlano-konserwatorskie
    zamki
    dwory
    pałace
    Kotlina Jeleniogórska
    protection of monuments
    conservation doctrines
    construction and conservation works
    castles
    manor houses
    palaces
    Jelenia Góra Valley
    Opis:
    35 castles, manor houses and palaces, differing in construction time, architecture, historic values and conservation status are found in the Jelenia Góra Valley. The 19th century, the time of creating first conservation doctrines, was a period when construction works in the discussed residences were carried out without respect to the original historic fabric. Such activities were made possible by the legal situation of monuments in Prussia. In that period, official protection of older buildings belonging to private owners practically did not exist. Due to high artistic value, particular protection was provided to the Chojnik castle and the tower manor in Siedlęcin. In other residences, respect for their historic substance usually depended on the recognition and awareness of dealing with a precious building exhibited by architects and investors. In those times, modernisation of residences, bestowing them with a more representative form and reconstructing them in a fashionable historicising style was valued the most. Around the middle of the 19th century, both in Prussia and in other European countries, Eugène Emmanuel Viollet-le- Duc’s opinions concerning restoration and purification gained popularity. When it comes to the discussed area, we can find examples of restoring stylistic uniformity of Karpniki and Miłków residences. The first critical opinions concerning historicism and restoration appeared in Prussia in 1860s. However, a significant change in viewpoints took place at the end of the 19th century. Despite appreciation of the value of authenticity of the historic substance by theoreticians, this was not reflected in practical activities concerning castles, manor houses and palaces of the Jelenia Góra Valley. As regards protection of monuments of the Silesian province, a substantial change occurred in 1932, when Günther Grundmann, an art historian, took the office of the conservator. Selecting an art historian instead of an architect to this position attested the willingness to dissociate from former reconstructions of monuments and thorough conversions. Significant interest in age-old residences was evident in the Third Reich. They began to be used for propaganda purposes. From the beginning, the authorities were interested in taking over of these buildings for use; they installed there training centres, SS rest houses and research institutions. A post-war problem of reconstruction of destroyed monuments did not concern castles, manor houses and palaces of the Jelenia Góra Valley. The buildings survived the World War II in good shape, owing to which they quickly found new users. Nearly all residences were located in the countryside, therefore the majority of objects were transferred to state enterprises subordinate to the Ministry of Agriculture and Agricultural Reforms. Historic buildings were adapted to flats for workers and administration offices. During the introduction of new functions, interiors of the residences were often thoroughly redesigned. Valuable buildings began to be improperly used, without regular renovations. They were utilised as long as their technical condition allowed it. After abandonment, the buildings often fell victim of robberies and devastation. After 1989, when the new political system was established in Poland, State Agricultural Holdings were liquidated and their property was taken over by the Agricultural Property Agency of the State Treasury, established in 1991, which quickly decided to sell residences under its jurisdiction. Interest in purchasing these buildings soared under the new system. At the beginning, there were cases when somebody bought a monument, but refrained from renovating it. However, after several years better days came. These buildings began to be purchased by persons aware of the necessary workload and, most of all, having adequate capital at their disposal to perform indispensable tasks. In the 21st century such residences are most often bought by investors who adapt them to luxurious hotels. Due to the absence of original interiors in most buildings, new arrangement of rooms is made in a historicising style. Former residences adapted to hotel functions are often very rapidly renovated, so that they could be put to use as quickly as possible. It often leads to a situation, where the issue of preserving historical values and high degree of authenticity is pushed into the background. What prevails, is the wish to obtain the highest value in use. However, owing to such activities, many historic castles, manor houses and palaces of the Jelenia Góra Valley have been protected from falling to utter pieces.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2015, 2; 41-63
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Qualitative analysis of architectural education in the protection of a historic city
    Analiza jakościowa edukacji architektonicznej w zakresie ochrony miasta zabytkowego
    Autorzy:
    Kuśnierz-Krupa, Dominika
    Kobylarczyk, Justyna
    Malczewska, Joanna
    Ivashko, Yulia
    Lisińska-Kuśnierz, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1841718.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    architectural education
    protection of a historic city
    heritage protection
    monument
    conservation
    quality of education
    edukacja architektoniczna
    ochrona miasta zabytkowego
    ochrona dziedzictwa
    konserwacja zabytków
    jakość edukacji
    Opis:
    This paper presents the findings of a study in which students of architecture schools rated their need for education about the scope of conservation and respect for the historical cultural landscape, primarily including the values of historic cities and towns. This subject appears to be highly essential as historic cities and towns, particularly smaller ones, are currently under the risk of losing their values due to development pressure that is often uncontrolled. It should be noted that architects who design new buildings in historic city and town centres often have contribute to this phenomenon. Therefore, in the authors’s opinion, the education of architecture school students on the need to respect and conserve historic towns can be seen as an essential issue, as well as its quality level.
    W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących oceny przez studentów uczelni architektonicznych potrzeby edukacji w zakresie ochrony i poszanowania historycznego krajobrazu kulturowego, w tym przede wszystkim wartości zabytkowych miast. Przedmiotowa problematyka wydaje się bardzo istotna, gdyż miasta zabytkowe, szczególnie te mniejsze, są obecnie – w wyniku presji inwestycyjnej, często niekontrolowanej – narażone na utratę swoich wartości. Należy zauważyć, że niejednokrotnie w procesie tym mają swój udział architekci, projektujący nowe obiekty na terenach historycznych centrów miast. Zatem, zdaniem autorów, zarówno edukacja studentów uczelni architektonicznych w zakresie potrzeby poszanowania i ochrony miasta zabytkowego, jak i jej poziom wydają się niezwykle ważne.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2021, 65; 20-25
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona przyrody i środowiska w dyskursie „Newsweeka” i „Tygodnika Powszechnego”
    Environmental protection and nature conservation in the discourse of Newsweek and Tygodnik Powszechny
    Autorzy:
    Cynk, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692980.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    nature conservation
    environmental protection
    critical discourse analysis
    Newsweek Polska
    Tygodnik Powszechny
    ochrona przyrody
    ochrona środowiska
    krytyczna analiza dyskursu
    Opis:
    The purpose of this article is to conduct a critical discourse analysis (CDA). Two weeklies Newsweek Polska and Tygodnik Powszechny have been selected for the analysis. The focus was placed on texts on nature conservation and environmental protection, published in 2015 and 2016. The CDA is both a theory as well as a method of study. In the first part of article the concepts: nature conversation and environmental protection are defined and characterised using the CDA. In the second part a quantitative and qualitative analysis of discourse is performed. The results of the analysis indicate that Newsweek has published more articles on nature conservation and they promoted more broadly nature friendly attitudes in comparison with the texts published in Tygodnik Powszechny. In addition, in Newsweek there were proportionally more topics which analysed the issue from a global perspective. When it comes to motives, economic and moral arguments were presented in similar proportions in both weeklies.
    W niniejszym artykule przeprowadzona została krytyczna analiza dyskursu prasowego (KDA). W celu realizacji badań wybrane zostały dwa tygodniki: liberalno-lewicowy – Newsweek Polska (N) i liberalno-katolicki – Tygodnik Powszechny (TP). Analizie jakościowej i ilościowej poddane zostały artykuły na temat ochrony przyrody i środowiska, jakie ukazały się we wspomnianych czasopismach w ciągu ostatnich dwóch lat. Podstawową metodą badawczą wykorzystaną w badaniach była wspomniana KAD, a dokładnie – wybrane wątki wchodzące w jej skład. W jej wyniku weryfikacji poddane zostały hipotezy badawcze zakładające: że w dyskursie N częściej prezentowano kwestie ochrony przyrody; że kreowano w nim bardziej przyjazny stosunek do niej, niż w TP, a także, że w dyskursie N przeważała perspektywa globalna oraz wymiar moralny, natomiast w TP – aspekt lokalny i czynniki ekonomiczne. Wyniki badań wskazują, że w celu poprawy kondycji przyrody i środowiska potrzebne jest szersze propagowanie poprzez dyskurs prasowy , postaw proekologicznych.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 2; 287-299
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Drewniane obiekty sakralne – szanse, możliwości, zagrożenia. Próba analizy tematycznej (na przykładzie zabudowań z terenów województwa lubelskiego)
    Wooden religious buildings – chances, opportunities, threats, and risks. Case study based on analysis of properties in Lublin Province
    Autorzy:
    Gleń, P.
    Jarocka-Mikrut, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/391298.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
    Tematy:
    kościół polskokatolicki
    cerkiew
    architektura wernakularna
    ochrona dziedzictwa
    Polish Catholic Church
    Eastern Orthodox church
    vernacular architecture
    heritage protection
    heritage conservation
    Opis:
    obszar wschodniej Polski cechuje znaczna liczba zachowanych przykładów drewnianej architektury sakralnej. Na przestrzeni lat podjęto jednak wiele decyzji, w znacznej mierze związanych z historycznymi wydarzeniami, które wpłynęły na ich formę oraz stan zachowania. Skutkiem owych działań są przekształcenia, w tym również daleko idące, nieodwracalne, którym podlegały wspomniane budowle. Tym samym ich wartość jako dziedzictwa regionu została zatarta bądź utracona. Równie często zdarza się, iż niewielkie świątynie drewniane nie spełniają wymagań wiernych m.in. w zakresie ich powierzchni oraz standardów co powoduje, iż liturgie przenoszone są do nowobudowanych obiektów. Działania wymienione narażają dawne budowle na wykluczenie ich z pełnienia funkcji użytkowych. W niniejszym artykule przedstawione zostały trzy obiekty drewniane, sklasyfikowane przez autorów jako nadal bądź w przeszłości mogące należeć do zespołu wernakularnych (w tym również obiekt relokowany jednak posiadający niegdyś cechy architektury regionu, z którego został przeniesiony) oraz popełnione na przestrzeni lat błędy związane z ich utrzymaniem. Zaakcentowany został również przypadek świątyni, która warta jest szerszej dyskusji celem zachowania jej wartości.
    Eastern Poland is abundant with wooden religious buildings. Over the years, however, a considerable number of decisions concerning historic events were made and they exerted influence on the form and state of preservation of these buildings. Consequently, profound, radical, and irreversible transformations took place in these properties. For this reason, either the value of these buildings, which were considered regional heritage, decreased or they became worthless at all. Furthermore, it frequently happens that wooden churches and shrines of modest size fail to meet expectations raised by the faithful, e.g. in terms of their size and standards. For this reason, liturgies are done in newly built premises and the buildings in question stop serving their former functions. This article discusses three wooden buildings that, according to the author of this paper, used to or still do fall under the category of vernacular buildings (including also relocated buildings with architectural elements characteristic to the region from which it was moved). This article also examines maintenance mistakes that were made over the years to this type of real estate. The author pays particular attention to a specific church which, due to its outstanding value, is worth more extensive discussion.
    Źródło:
    Budownictwo i Architektura; 2015, 14, 3; 295-302
    1899-0665
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie pochodnych chinoliny do dezynfekcji druków biblijnych z kolekcji Biblioteki Fundacji Wiktora h. Baworowskiego we Lwowie
    The use of quinoline derivatives for disinfection of biblical prints from the collection of the Wiktor h. Baworowski Foundation Library in Lviv
    Autorzy:
    Bangrowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783881.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    biblia
    dezynfekcja
    nowe związki
    konserwacja
    ochrona zbiorów
    Biblioteka Fundacji Wiktora h. Baworowskiego
    Lwów
    bible
    disinfection
    new relationships
    conservation
    harvest protection
    Opis:
    Microbiological tests and disinfection were carried out on the 16th-century Bible published by Jakub Wujek according to the CT II reference number 75938 from the Library of the Victor Wiktor Foundation in Lviv. Jakub Wujek was a Polish clergyman, a Jesuit, doctor of theology, rector of the Vilnius Academy. His translation of the Bible into Polish began in 1584-1595 and was published in its entirety in 1599. During the lifetime of Wujek only the New Testament and Psalter (1594) went out. The Old Testament was ready in 1596. Wujek died in Kraków on July 27, 1597, and the Bible appeared only on August 25, 1599, because Grodzicki together with the appointed commission led to changes in the text of the translation. Due to various circumstances and difficulties, Wujek’s work remained in the Catholic Church the most important translation of the Bible for over 350 years. Prior to the microbiological tests, paper pH tests were performed, counting every third card and examined at three points. The value of the measured pH indicates low acidification. Microbiological tests were carried out and it was found that the microbial infection is not evenly located. Most colonies grew on the dishes in which samples taken from the sticker or the title card were placed, and much less from the center of the book block. The assessment of microbiological hazards has been supplemented with a qualitative analysis of microorganisms. Mushrooms isolated from the book have been identified to the species. Aspergillus Niger van Tieghem was found in the study collection. The aim of the study was to synthesize new quinoline-derived compounds and to determine appropriate concentrations of these compounds to combat the microbiological hazards occurring in the Jakub Wujek Bible. In order to determine the activity coefficient a concentration range of solutions in dimethylsulfoxide was prepared to obtain the appropriate concentration of the solution. Linear growth of the fungus was controlled every 24 hours until the control pan containing the solidified medium from 1 cm3 of DMSO solution was completely overgrown. The dependence of the effectiveness of quinoline derivatives on the dose used is shown in the graph in the Aspergillus Niger van Tieghem ratio. A mixture for disinfecting the book was prepared. Quinoline derivatives are effective, safe compounds in the disinfection of library collections.
    Badania mikrobiologiczne i dezynfekcję przeprowadzono na XVI-wiecznej Biblii wydanej przez Jakuba Wujka, zgodnie z zapisaną sygnaturą CT II 75938 pochodzącej z Biblioteki Fundacji Wiktora h. Baworowskiego we Lwowie. J. Wujek był polskim duchownym, jezuitą, doktorem teologii, rektorem Akademii Wileńskiej. Przekład jego Biblii na język polski rozpoczął w latach 1584-1595, który w całości został wydany w 1599 roku Za życia J. Wujka został opublikowany tylko Nowy Testament oraz Psałterz (1594). Stary Testament był gotowy w 1596 roku J. Wujek zmarł w Krakowie 27 lipca 1597 roku, Biblia zaś ukazała się dopiero 25 sierpnia 1599 roku, bowiem Stanisław Grodzicki wraz z powołaną komisją doprowadził do zmian tekstu przekładu. Z uwagi na różne okoliczności i trudności dzieło J. Wujka pozostawało w Kościele katolickim najważniejszym przekładem Biblii przez ponad 350 lat. Przed przystąpieniem do badań mikrobiologicznych przeprowadzono badania pH papieru. Wartość zmierzonego pH świadczy o niewysokim zakwaszeniu. Przeprowadzono badania mikrobiologiczne i stwierdzono, że zakażenie mikrobami nie jest równomiernie zlokalizowane. Najwięcej kolonii wyrosło na szalkach, w których umieszczono próbki pobrane z wyklejki lub karty tytułowej, a znacznie mniej ze środka bloku książki. Wyizolowane z książki grzyby zidentyfikowano do gatunku. W badanej kolekcji stwierdzono występowanie Aspergillus Niger van Tieghem. Celem eksperymentu było syntetyzowanie nowych związków pochodnych chinoliny i wyznaczenie ich odpowiednich stężeń do zwalczania zagrożeń mikrobiologicznych występujących w Biblii J. Wujka. Do badań zastosowano pochodne chinoliny. Liniowy wzrost grzyba monitorowano co 24 godziny, aż do całkowitego porośnięcia szalki kontrolnej, zawierającej zestaloną pożywkę z 1 cm3 roztworu DMSO. Zależność efektywności działania pochodnych chinoliny od zastosowanej dawki przedstawiono na wykresie w stosunku Aspergillus Niger van Tieghem. Przygotowano preparat do dezynfekcji zbiorów. Związki pochodne chinoliny to skuteczne, bezpieczne związki w dezynfekcji zbiorów bibliotecznych.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 111; 5-14
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Innowacyjne środki myjąco-konserwujące i oleje ochronne
    Innovative cleaning and conservation chemicals and protective oils
    Autorzy:
    Gaździk, Barbara
    Kempiński, Roman
    Paćkowski, Zbigniew
    Pomykała, Kamil
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1835071.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    ochrona czasowa
    środek myjąco-konserwujący
    olej ochronny
    korozja
    powłoka ochronna
    time protection
    cleaning and conservation chemical
    protective oil
    corrosion
    protective coating
    Opis:
    Środki ochrony czasowej, w tym środki myjąco-konserwujące i oleje ochronne, odgrywają ważną rolę w procesie produkcji, magazynowania i transportu wyrobów metalowych, decydując o utrzymaniu ich właściwości technicznych oraz przydatności użytkowej w wymaganym okresie. Przyczyną korozji wyrobów metalowych są: tlen, woda, kwasy, zmiany temperatury, kwaśne opary, skład chemiczny wyrobu, jakość powierzchni oraz rodzaj obróbki, której był poddany metal. W publikacji przedstawiono metodykę oraz wyniki badań laboratoryjnych innowacyjnych produktów opracowanych w Instytucie Nafty i Gazu – PIB, we współpracy z firmą Pachemtech, w ramach projektu Innowacyjne środki chemiczne z udziałem zmodyfikowanej imidazoliny dla przemysłu rafineryjnego, wydobywczego ropy naftowej, hutniczego i maszynowego, dofinansowanego ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu Badań Stosowanych. Przeprowadzone badania wykazały bardzo dobre właściwości fizykochemiczne i funkcjonalne środka myjąco-konserwującego Pachem-SMK-4917 do mycia wyrobów metalowych oraz do międzyoperacyjnej ochrony przeciwkorozyjnej. Badany środek jest bezzapachową cieczą o jasnej barwie, niskiej lepkości, około 4 mm2 /s w 20°C, oraz temperaturze zapłonu powyżej 100°C. Wykazuje niskie napięcie powierzchniowe i niski punkt anilinowy, co zapewnia wysoką efektywność mycia wyrobów metalowych. Badania wykazały, że środek Pachem-SMK-4917 tworzy cienki film, o grubości 0,5 µm, odporny na działanie zmiennych temperatur, wilgoci, wody i chlorków. W wyniku badań właściwości przeciwkorozyjnych w wilgotnej atmosferze (100%) w temperaturze 49°C na płytkach ze stali stwierdzono, że pierwsze oznaki korozji pojawiły się po 336 godzinach, podczas gdy w przypadku próbki zerowej już po 6 godzinach. Przeprowadzone badania wykazały bardzo dobre właściwości fizykochemiczne i funkcjonalne oleju ochronnego Pachem-OO-4018 do ochrony czasowej (8–15 miesięcy) przed korozją atmosferyczną powierzchni wyrobów metalowych podczas ich składowania, transportu i użytkowania. Badany olej charakteryzuje się niską lepkością, około 5 mm2 /s w 40°C, temperaturą zapłonu powyżej 100°C oraz niską temperaturą płynięcia – poniżej −40°C. Olej ten na powierzchni metalu tworzy cienką, o grubości 2 µm, miękkopowłokową warstwę ochronną o wysokiej trwałości w czasie i zdolności do wypierania wody. W czasie badań właściwości przeciwkorozyjnych oleju Pachem-OO-4018 w wilgotnej atmosferze (100%) w temperaturze 49°C na płytkach ze stali stwierdzono, że pierwsze oznaki korozji pojawiły się po 768 godzinach. Olej wykazuje wysokie właściwości przeciwkorozyjne w stosunku do stali, miedzi, brązu cynowo-cynkowo-ołowianego i brązu aluminiowego, posiada również bardzo dobre właściwości deemulgujące.
    Long lasting protection measures, including cleaning and conservation chemicals and protective oils, play an important role in the production, storage, and transport of metallic products, maintaining their technical properties and usability for the required duration. Corrosion is caused by the presence of oxygen, water, acids, temperature changes, acid vapors, high humidity and it depends on chemical composition of the product, surface quality, and the type of treatment provided to the metal. The article presents the research methodology and the laboratory test results of the innovative products: cleaning and conservation chemicals and protective oils, developed at the Oil and Gas Institute – National Research Institute in cooperation with Pachemtech Ltd. as part of the Project Innovative chemicals with modified imidazoline for the refinery, oil field, metallurgy and machinery industries, co-financed by the National Center for Research and Development as part of the Applied Research Program. The tests showed very good physicochemical and functional properties of PACHEM-SMK4917 – a cleaning and conservation chemical for metal products and for corrosion protection between their processing. The tested chemical is a light-colored, odorless liquid, with low viscosity of about 4 mm2 /s at 20°C and with a high flash point above 100°C. It has low surface tension and a low aniline point, which ensures high efficiency of cleaning metal elements. Studies have shown that PACHEM-SMK-4917 forms a thin film with a thickness of 0.5 μm, resistant to temperature variations, moisture, and water. Tests of anti-corrosive properties on steel plates in a humid atmosphere (100%) at 49°C showed that the first signs of corrosion appeared after 336 hours, while for the reference zero sample after 6 hours. The tests also showed very good physicochemical and functional properties of Pachem-OO-4018 – a protective oil, for temporary protection (8–15 months) against atmospheric corrosion of metal elements during storage, transport and use. The tested oil has a low viscosity of about 5 mm2 /s at 40°C, a flashpoint above 100°C and a low pour point of –40°C. The tested oil creates a thin, 2 μmthick, soft protective film on the surface of the metal, characterized by high durability and high hydrophobic properties. The tests of anticorrosive properties of Pachem-OO-4018 oil on steel plates in a humid atmosphere (100%) at 49°C showed that the first signs of corrosion appeared after 768 hours. The oil has high anti-corrosive properties in relation to steel, copper, tin-zinc-lead bronze and aluminum bronze; it also shows very good demulsifying properties.
    Źródło:
    Nafta-Gaz; 2019, 75, 7; 430-444
    0867-8871
    Pojawia się w:
    Nafta-Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Genetic and morphological differentiation between Melica ciliata L. and M. transsilvanica Schur (Poaceae) in Europe reveals the non-presence of M. ciliata in the Polish flora
    Autorzy:
    Szczepaniak, M.
    Cieslak, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/58124.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Botaniczne
    Tematy:
    genetic differentiation
    morphological differentiation
    Melica ciliata
    Melica transsilvanica
    Poaceae
    Europe
    Polska
    flora
    biodiversity protection
    wild species
    conservation
    morphological variation
    AFLP marker
    Opis:
    A good knowledge of species delimitation is crucial for the biodiversity protection and the conservation of wild species. We studied the efficiency of AFLP markers and morphological characters to assist species determination for Melica ciliata L. and M. transsilvanica Schur within European range of distribution, including isolated and range-limit populations of "M. ciliata" (i.e. M. cf. ciliata) from the Polish Sudetes, where it is regarded as critically endangered. AFLP markers were found to be more effective then morphological characters (more or less continuous) in distinguishing the both studied species. AMOVA revealed very low genetic diversity within populations and high differentiation among populations of M. ciliata and M. transsilvanica (FST = 0.89 and 0.95, respectively). The species-diagnostic AFLP markers of M. transsilvanica shared with "M. ciliata" from the Sudetes were detected. On the other hand, no species-diagnostic genetic markers of M. ciliata or hybrid-diagnostic markers of M. × thuringiaca were found within "M. ciliata". PCoA and NJ showed an overlapping genetic diversity of "M. ciliata" and M. transsilvanica. Hierarchical AMOVA supported the absence of a significant genotypic distinction between "M. ciliata" and M. transsilvanica. ANOVA showed that the length ratio of lower to upper glumes was the best morphological character to discriminate between M. ciliata and M. transsilvanica. Combined morphological and genetic data show that M. ciliata is not currently present in Poland as its putative Polish populations represent M. transsilvanica. A significant decrease in genetic variability that could influence viability was not observed the in Sudetian populations of M. transsilvanica. However, the population size changes significantly as a result of plant succession. Correction of the northern limit of the continuous distribution of M. ciliata L. in Central Europe is presented.
    Źródło:
    Acta Societatis Botanicorum Poloniae; 2011, 80, 4
    0001-6977
    2083-9480
    Pojawia się w:
    Acta Societatis Botanicorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Central storage facility for museum collections: a new task for the national institute for museums and public collections
    Centralny magazyn zbiorów muzealnych – nowe zadanie narodowego instytutu muzealnictwa i ochrony zbiorów
    Autorzy:
    Czop, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/433072.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-28
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    museum collections
    collection storage area
    collection protection
    museum conservation
    preventive conservation
    Central Storage Facility for Museum Collections in Poland
    muzealne zbiory
    magazyn zbiorów
    ochrona zbiorów
    konserwacja muzealna
    konserwacja prewencyjna
    Centralny Magazyn Zbiorów Muzealnych w Polsce
    Opis:
    Museum is collections. Their safe and appropriate storage has always been and will remain the basic statutory activity of every museum. As can be found in both domestic and international sources, merely a fraction of museums’ collections is on permanent display, while their remaining part is kept in museums’ storerooms. Therefore, the priority goal of every museum, of its management, and organizer, should be the availability of an adequate storage area. Regrettably, history and praxis demonstrate that it is precisely within this field that museums have always had and continue having the greatest needs. Worldwide museology faces the ongoing challenge of museum collection storage, and this is the challenge that Polish museums face as well. Fortunately, for over two decades a process of actual transformation in this respect has been occurring, the latter resulting in modern storage facilities being built. These, complying with the latest standards, shall guarantee high-quality protection to the collections, as well as a low-budget construction, and low energy consumption in the course of operations. Poland, too, has been participating in these changes. Recently, the topic of museum storage areas has entered the list of priority tasks of the Ministry of Culture and National Heritage, which in 2016 commissioned the National Institute for Museums and Public Collections (NIMOZ) to provide appropriate reports, analyses, and concepts, while in 2018 it formally assigned the Construction of the Central Storage Facility for Museum Collections Project (CMZM) to NIMOZ. A new position of the Director’s Proxy for the Central Storage Facility for Museum Collections has been created. This means that a major development in the history of Polish museology has taken place: at the Ministry of Culture and National Heritage and its subordinate cultural institution definite steps have formally been taken in order to resolve the problems of museum collection storage in Poland. The assumption has been made that CMZM will be a pilot and model solution that can be followed by subsequent storage facilities for museums in Poland’s other regions.
    Muzeum to zbiory. Bezpieczne i odpowiednie ich przechowywanie zawsze było, jest i będzie podstawowym, statutowym działaniem każdego muzeum. Jak wynika z krajowych i międzynarodowych źródeł, w muzeach eksponuje się na stałe jedynie niewielki procent ich zbiorów, a pozostałą ogromną większość przechowuje się w magazynach. W związku z tym właśnie posiadanie odpowiedniej powierzchni magazynowej powinno być zawsze pierwszoplanowym celem każdego muzeum, jego zarządu i organizatora. Niestety, historia i praktyka pokazują, że właśnie w tym obszarze muzea zawsze miały i nadal mają największe potrzeby. Światowe muzealnictwo zmaga się z ciągle aktualnym problemem w obszarze magazynowania muzealnych zbiorów, który w znacznym stopniu dotyczy również polskich muzeów. Szczęśliwie, od przeszło dwóch dekad trwa proces rzeczywistych zmian w tym obszarze. Ich efektem są nowo budowane, nowoczesne magazyny, które zgodnie ze współczesnymi standardami, zapewniają wysoki poziom ochrony zbiorów, przy jednoczesnym zastosowaniu ekonomicznych kosztów budowy oraz niskiego zużycia energii podczas eksploatacji. Również Polska uczestniczy w tych zmianach. W ostatnich latach temat muzealnych magazynów znalazł się na liście ważnych zadań Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które w 2016 r. zleciło NIMOZowi opracowanie odpowiednich raportów, analiz i koncepcji, a w 2018 r. formalnie powierzyło zadanie inwestycyjne pn. Budowa Centralnego Magazynu Zbiorów Muzealnych (CMZM). W strukturze organizacyjnej NIMOZ-u umieszczono nowe stanowisko Pełnomocnika Dyrektora ds. Centralnego Magazynu Zbiorów Muzealnych. Tym samym nastąpił niezwykle ważny moment w historii polskiego muzealnictwa – w MKiDN i podległej mu instytucji kultury oficjalnie podjęto konkretne czynności zmierzające do rozwiązania problemów magazynowania muzealnych zbiorów w Polsce. Zakłada się, że CMZM stanie się pilotażowym i modelowym rozwiązaniem, na którego przykładzie można będzie tworzyć kolejne magazyny dla muzeów w innych regionach Polski.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2019, 60; 92-102
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historical ruins – between conservation doctrine and social acceptance
    Historyczne ruiny – między doktryną konserwatorską, a społeczną akceptacją
    Autorzy:
    Siwek, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063930.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    historical ruins
    conservation doctrine
    monument protection
    castles
    social value of a monument
    ruiny historyczne
    doktryna konserwatorska
    ochrona zabytków
    zamki
    społeczna wartość zabytku
    Opis:
    From the doctrinal take, ruin is perceived as a full-fledged historical monument representing autonomous values. Highly polemic against the doctrine and theory is the practice expressed in concrete interventions in the substance and surroundings of a historical monument. It can thus be stated that the entire post-war period was one of affirmation and praise of the Rebuilding/Reconstruction/Restoration project. The Rebuild slogan has taken root as a positive and creative idea. In order to implement the doctrinal concept of the protection of ruins, there is a purpose behind restoring the social skill of perceiving the beauty of historical ruins as signs in the landscape. And, there is a purpose in educating the community in terms of to what extent ruins, without a useful function of their own, may be useful or useable anyway – as a regional attraction, a imagination-inspiring magnet attracting tourists. This poses a considerable challenge to experts in cultural goods protection: not only should they demonstrate an in-depth recognition of restoration/conservation doctrines but also render themselves acquainted with information, educational, and negotiation techniques – in order to contribute to the decisions regarding the lot of historical monuments, historical ruins in particular.
    W ujęciu doktrynalnym ruina jest postrzegana jako pełnoprawny zabytek, o autonomicznych wartościach. Natomiast charakter wysoce polemiczny z doktryną i teorią ma praktyka wyrażająca się w konkretnych ingerencjach w substancję zabytkową i otoczenie zabytku. Można powiedzieć, że cały okres powojenny, to okres afirmacji, pochwały odbudowy. Hasło odbudowy zakorzeniło się, jako pozytywne i twórcze. Dla realizacji koncepcji doktrynalnej ochrony ruin celowe jest przywrócenie społecznej umiejętności postrzegania piękna ruin historycznych, jako znaków w krajobrazie. Celowe jest edukowanie społeczności na ile ruiny bez własnej funkcji użytkowej mogą być jednak użyteczne, jako atrakcja regionalna, magnes przyciągający turystów i budzący wyobraźnię. To duże wyzwanie dla specjalistów z zakresu ochrony dóbr kultury, którzy nie tylko powinni dogłębnie poznawać doktryny konserwatorskie, rozumieć istotę zabytku, ale także zaznajamiać się z technikami informacyjnymi, edukacyjnymi i negocjacyjnymi, by móc mieć wpływ na podejmowane decyzje o losach kolejnych zabytków, w tym szczególnie ruin historycznych.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2020, Nr 10; 101--114
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy ograniczanie gradacji kornika drukarza Ips typographus (L.) w Puszczy Białowieskiej jest możliwe i potrzebne?
    Is it possible and necessary to control European spruce bark beetle Ips typographus (L.) outbreak in the Bialowieza Forest?
    Autorzy:
    Hilszczański, J.
    Starzyk, J.R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1293603.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Badawczy Leśnictwa
    Tematy:
    lesnictwo
    lasy
    Puszcza Bialowieska
    szkodniki roslin
    kornik drukarz
    Ips typographus
    wystepowanie
    gradacja
    ograniczanie wystepowania
    ochrona lasu
    forest protection
    nature conservation
    sanitation cutting
    biodiversity
    Opis:
    In response to the information published in “Forest Research Papers” (vol. 77(4), 2016), regarding the problem of the European spruce bark beetle Ips typographus (L.) in the Białowieża Forest, we present our viewpoint on this issue. The role of the European spruce bark beetle in the Białowieża Forest is discussed based on experience gained in Europe’s forests. We present the effects of I. typographus outbreaks on forest biodiversity as well as outbreak mitigation in the context of the processes taking place in semi natural forests.
    Źródło:
    Leśne Prace Badawcze; 2017, 78, 1
    1732-9442
    2082-8926
    Pojawia się w:
    Leśne Prace Badawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieje odbudowy mozaikowej figury Madonny w zamku malborskim
    The story of the reconstruction of the mosaic figure of the Madonna in Malbork castle
    Autorzy:
    Mierzwiński, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21150982.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    zamek w Malborku
    sztuka gotycka
    zniszczenia wojenne
    projekt konserwatorski
    ochrona zabytków
    Castle in Malbork
    Gothic art
    war damages
    conservation project
    protection of monuments
    Opis:
    Artykuł prezentuje dzieje kolosalnej figury Madonny z Dzieciątkiem z zewnętrznej niszy prezbiterium kościoła zamkowego w Malborku. Rzeźba powstała w pierwszej połowie XIV wieku jako kluczowy element zewnętrznej dekoracji malborskiego zespołu sakralnego i była największą rzeźbą średniowiecznej Europy. Jej wyjątkowość polegała nie tylko na rozmiarach, ale przede wszystkim na zewnętrznej okładzinie mozaikowej, którą została pokryta w drugiej połowie XIV wieku. W tekście skrótowo przedstawiono zniszczenie kościoła zamkowego wraz z figurą w trakcie II wojny światowej. Następnie opisano mozolne wydobywanie potłuczonych fragmentów posągu z gruzu i ich zabezpieczenie do czasów współczesnych. Przede wszystkim jednak zrelacjonowano odbudowę figury w latach 2014–2016 jako integralnego elementu kościoła zamkowego. Ukazano też kryteria, jakimi kierowało się kierownictwo Muzeum Zamkowego w tej kwestii i sposób postępowania restauratorów. Odtworzenie figury malborskiej Madonny w kształcie, jaką miała przed zniszczeniem, jest ewenementem konserwatorskim w skali europejskiej.
    The article presents the history of the colossal figure of the Madonna and Child in the outer niche of the presbytery of the castle church in Malbork. It was made in the first half of the fourteenth century as a key element of the external decoration of the Malbork sacred complex and was the largest sculpture in medieval Europe. It is unique not only because of its size but, above all, because of its external mosaic cladding which was covered over in the second half of the fourteenth century. The text briefly outlines the destruction of the castle church together with the statue during the Second World War. It then describes the laborious extraction of the broken fragments of the statue from the rubble and their preservation until modern times are described. More importantly, however, it recounts the reconstruction of the figure in the years 2014–2016 as an integral element of the castle church. The criteria adopted by the management of the Castle Museum in this matter and the manner in which the work of the restorers proceeded are also discussed. The reconstruction of the figure of the Madonna at Malbork Castle according to its original shape is an unprecedented accomplishment on a European scale.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2022, 2; 57-72
    0029-8247
    2956-6606
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przeszłość dla przyszłości: tysiącletnia Wiślica i jej materialne i niematerialne dziedzictwo. Pomnik historii jako forma opieki RP
    The past for the future: thousand-year-old Wiślica with its material and immaterial heritage. Monument of history as a form of state protection
    Autorzy:
    Kadłuczka, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217998.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    dziedzictwo kulturowe
    zabytki architektury i urbanistyki
    konserwacja
    ochrona i zarządzanie dziedzictwem
    Cultural heritage
    monuments of architecture and urban planning
    conservation
    heritage protection and management
    Opis:
    Wiślica, niewielka miejscowość położona malowniczo w dolinie Nidy, odzyskała w 2018 roku prawa miejskie, nadane jej jeszcze przez Władysława Łokietka. Niegdyś była znaczącym ośrodkiem w Polsce piastowskiej, związanym z tradycjami znanego w ówczesnej Europie państwa Wiślan, ale jej dziedzictwo zachowało się w zróżnicowanym stanie: od wspaniałej gotyckiej kolegiaty i Domu Długosza, poprzez relikty słynnej płyty orantów zachowanej w podziemiach kolegiaty i kilku romańskich i gotyckich kościołów, po zdegradowane „grodzisko na łąkach” z IX–X wieku i zapomniane palatia z rotundami na Regii. Obecnie Wiślica podjęła realizację ambitnego projektu przywrócenia dawnej jej świetności i powrotu na listę miejsc historycznych znaczących dla Polski i Europy.
    Wiślica, a small town located in the picturesque Nida Valley, originally received its town rights from King Władysław Łokietek (the Elbow-high) and regained them in 2018. It used to be an important centre in Poland under the Piast dynasty, continuing traditions of the Vistulan state acknowledged in Europe of the times, though its heritage has been preserved to a varying degree: from the magnificent Gothic collegiate church and the House of Długosz, through the relics of the famous Slab of Orants preserved under the collegiate church, and of a few Romanesque and Gothic churches, to the destroyed “hillfort in the meadows” from the 9ᵗʰ/10ᵗʰ century and forgotten palatia with rotundas in Regio. Currently Wiślica decided to implement an ambitious project to restore the town to its former glory and to re-enter the list of sites significant in the history of Poland and Europe.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2019, 60; 10-16
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Protection of the Biosphere in Natura 2000 Sites
    Autorzy:
    Niewiadomski, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/619131.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Natura 2000 sites
    biosphere
    nature protection
    conservation plan
    Birds Directive
    Habitats Directive
    obszary Natura 2000
    biosfera
    ochrona przyrody
    plan zadań ochronnych
    dyrektywa ptasia
    dyrektywa siedliskowa
    Opis:
    The article presents the main assumptions concerning the functioning of Natura 2000 sites in Europe, with particular emphasis on Polish regulations. These areas of high natural value directly influence the shape of nature conservation and the state of the climate. In this latter context, legal norms and legislators face the challenge of finding such a legal framework to prevent the progressive degradation of the climate. The functioning Natura 2000 sites in Poland as one of the forms of nature protection may be helpful in this respect, provided that the plans of protection tasks are adapted to the changing environmental conditions.
    W artykule przedstawiono główne założenia dotyczące funkcjonowania obszarów Natura 2000 w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem regulacji polskich. Tereny te, cenne przyrodniczo, bezpośrednio wpływają na kształt ochrony przyrody oraz stan klimatu. W tym ostatnim kontekście przed normami prawnymi i legislatorami stają wyzwania znalezienia takich ram prawnych, aby zapobiec postępującemu degradowaniu klimatu. Funkcjonujące obszary Natura 2000 w Polsce jako jedna z form ochrony przyrody mogą w tym zakresie okazać się pomocne, o ile plany zadań ochronnych zostaną dostosowane do zmieniających się uwarunkowań środowiskowych.
    Źródło:
    Studia Iuridica Lublinensia; 2020, 29, 2
    1731-6375
    Pojawia się w:
    Studia Iuridica Lublinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KRAJOWE CENTRUM BADAŃ NAD DZIEDZICTWEM – NOWA INICJATYWA NA MAPIE POLSKIEGO MUZEALNICTWA
    NATIONAL CENTRE FOR RESEARCH ON HERITAGE – A NEW INITIATIVE ON THE MAP OF POLISH MUSEOLOGY
    Autorzy:
    Janusz, Czop,
    Barbara, Łydżba-Kopczyńska,
    Barbara, Świątkowska,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/433374.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
    Tematy:
    badania nad dziedzictwem
    centrum badawcze
    współpraca naukowa
    badania technologiczne
    ochrona zbiorów
    konserwacja muzealna
    research on heritage
    scientific cooperation
    technological research
    protection of collections
    museum conservation
    Opis:
    Not so long ago, Poland was one of the European countries which lacked a research centre which would support museum institutions. Meeting numerous needs, the National Museum in Cracow (NMC) had been sharing the resources of its Laboratory with other museum institutions. This is how the National Centre for Research on Heritage (hereafter the Centre) was founded. Relying on equipment and specialists from the NMC Laboratory, the Centre offers multilateral research on objects and collections to Polish museum institutions. It organises contests which all Polish museums may apply to with their research projects. The Centre focuses on three main activities. Firstly, it carries out technological projects comprising the composition and features of materials used to make works of art. Secondly, there are projects linking technological research with analyses of the state of preservation and environmental conditions in order to safeguard works or sets of art or which are particularly culturally valuable. The third activity consists in joint interdisciplinary expertise with external research units. The Centre has also undertaken its own longterm programme of research into managing the protection of collections in a sustainable and effective way. Within the framework of the programme, methodology and tools for the quantitative assessment of risk are prepared. The development of the National Centre for Research, based on the already existing potential of the NMC, allows the effective usage of collected research equipment and the adaption of its activity to the real needs of museum institutions. At the same time, an important area of the Centre’s activity is the coordination and possibility of using the potential of groups conducting research in the field of heritage at the Polish Academy of Sciences or at higher education institutions. The next goal of the NMC is to expand the Centre’s activity on conservation work.
    Jeszcze niedawno Polska należała do nielicznych krajów europejskich, które nie posiadały centrum badawczego wspierającego placówki muzealne. Wychodząc naprzeciw licznym potrzebom Muzeum Narodowe w Krakowie (MNK) od dekady udostępnia zasoby własnego Laboratorium innym placówkom muzealnym. W ten sposób powstało Krajowe Centrum Badań nad Dziedzictwem (dalej Centrum). W oparciu o aparaturę i specjalistów z Laboratorium MNK Centrum oferuje polskim placówkom muzealnym wielostronne badania obiektów i zbiorów. Organizuje konkursy, na które projekty badawcze mogą zgłaszać wszystkie polskie muzea. Działalność Centrum koncentruje się na 3 głównych aktywnościach. Pierwszą są badania technologiczne obejmujące skład i cechy materiałów, z których wykonano dzieła sztuki. Drugą są projekty łączące badania technologiczne z analizami stanu zachowania i warunków środowiskowych w celu ochrony dzieł sztuki lub ich zespołów mających szczególne znaczenie dla kultury. Trzecia aktywność to wykonywanie wspólnie z zewnętrznymi jednostkami badawczymi ekspertyz interdyscyplinarnych. Centrum podjęło również własny długofalowy program badań nad zarządzaniem ochroną zbiorów w sposób zrównoważony i efektywny. W ramach programu powstają metodyka i narzędzia ilościowej oceny zagrożeń. Rozwój krajowego centrum badawczego bazującego na potencjale już istniejącym w MNK pozwala na efektywne wykorzystanie zgromadzonej aparatury badawczej oraz podporządkowanie działań rzeczywistym potrzebom placówek muzealnych. Jednocześnie ważną sferą działalności Centrum jest koordynacja i możliwość korzystania z potencjału grup badawczych prowadzących badania w obszarze dziedzictwa w Polskiej Akademii Nauk, czy na wyższych uczelniach. Kolejnym celem MNK jest rozszerzenie działalności Centrum o prace konserwatorskie.
    Źródło:
    Muzealnictwo; 2017, 58; 123-133
    0464-1086
    Pojawia się w:
    Muzealnictwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Redesign project for the Bernardine monastery garden in Kraków, based upon guidelines resulting from its historical modifications and contemporary functional considerations
    Projekt rekompozycji ogrodu przyklasztornego oo. Bernardynów w Krakowie przy uwzględnieniu wytycznych wynikających z historycznych przemian oraz współczesnych uwarunkowań funkcjonalnych
    Autorzy:
    Baster, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/100218.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
    Tematy:
    monastery
    historical Kraków
    cultural heritage
    monument conservation
    monument protection
    geometric garden
    spatial planning concept
    klasztor
    historyczny Kraków
    dziedzictwo kulturowe
    konserwacja zabytków
    ochrona zabytków
    planowanie przestrzenne
    Opis:
    Bernardine monastery garden in Kraków boasts a history of several centuries, while the spatial changes that occurred therein have been described and illustrated by many authors. The present state of the compound in question is not contrary to the general principles of monastic gardens’ composition or to historical sources about this particular garden realisation. As a result, it was possible to develop a project for the redesign of the garden (approved by the Małopolska Regional Monument Conservation Authority), under which specific design solutions were adopted, legitimised by the data contained in written sources or resulting from the analysis of the historical plans of the garden.
    Celem niniejszej pracy była próba wyznaczenia obszarów predysponowanych do lokowania działalności gospodarczej w powiecie wielickim w oparciu o przyjęty zestaw kryteriów wykluczających oraz analiza ich atrakcyjności inwestycyjnej. Działalność gospodarcza obejmuje swym zagadnieniem obiekty inwestycyjne, mogące negatywnie oddziaływać na środowisko i zdrowie ludzi. Zastosowany zestaw cech przestrzennych wynikał z dostępności pozyskanego materiału i obejmował 39 warstw tematycznych, podzielonych merytorycznie na 12 grup. Dane w postaci map cyfrowych pozyskano z Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej. Delimitacji przestrzennej jednostek dokonano za pomocą Systemu Informacji Geograficznej (GIS), w programie MapInfo Professional 8. W wyniku przeprowadzonej delimitacji otrzymano dwie lokalizacje obszarów predysponowanych w obrębie gmin: Gdów i Wieliczka. Uznano, że istnieje możliwość lokowania działalności gospodarczej na wyodrębnionych terenach a wyróżnione lokalizacje charakteryzuje bogata infrastruktura inwestycyjna, świadcząca o ich atrakcyjności gospodarczej.
    Źródło:
    Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2016, 3; 7-19
    2300-1496
    Pojawia się w:
    Geomatics, Landmanagement and Landscape
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Studies of historical modifications to the Bernardine monastery garden in Kraków as the basis for its redesign
    Badania historycznych przemian przyklasztornego ogrodu oo. Bernardynów w Krakowie jako podstawa projektu jego rekompozycji
    Autorzy:
    Baster, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/100587.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie
    Tematy:
    monastery
    historical Kraków
    monument conservation
    monument protection
    cultural heritage
    geometric garden
    garden redesign
    klasztor
    historyczny Kraków
    ochrona konserwatorska
    dziedzictwo kulturowe
    ogród geometryczny
    konserwacja zabytków
    rekompozycja
    Opis:
    Characteristics rules of composition of the Polish monastic geometric gardens, combined with the information on the history and the spatial changes in the Bernardine monastery garden in Kraków and the iconographic research on the discussed garden design, show its clear architectural and landscape character. The study indicates that there are no de facto differences in the views on its original form and underlying principles of composition. The Bernardine monastery garden was similar to other such garden designs in Poland, and its composition was based on the earlier medieval idea of the division of space into quarters planted with trees. Although over the centuries, modifications were made to the course of the borders and the general form of the garden, it remains in the very same location and invariably presents its geometric layout. Currently, the original composition is less intelligible, and the land use is different from the historical one. This fact justifies the need to redesign the garden based on the spatial studies of its historical transformations.
    Charakterystyka zasad kompozycji polskich geometrycznych ogrodów klasztornych, połączona z wiadomościami dotyczącymi historii oraz zmian przestrzennych ogrodu OO. Bernardynów w Krakowie oraz badaniami materiałów ikonograficznych dotyczących omawianego założenia, ukazują jego klarowną architektoniczno-krajobrazową postać. Przeprowadzone badania wskazują, iż nie ma de facto rozbieżności w poglądach na temat jego pierwotnej formy oraz podstawowych założeń kompozycji. Ogród klasztoru Bernardynów był podobny do innych tego typu założeń w Polsce, a jego kompozycja była oparta o wcześniejszą, średniowieczną ideę podziału przestrzeni na obsadzone drzewami kwatery. Choć na przestrzeni wieków dokonywano zmian w przebiegu granic oraz ogólnej postaci ogrodu, nieustająco znajduje się on w tej samej lokalizacji i niezmiennie prezentuje geometryczny charakter układu. Obecnie dawny zarys kompozycyjny jest słabiej odczytywalny, zaś sposób zagospodarowania różni się od historycznego; uzasadnia to konieczność wykonania projektu jego rekompozycji na bazie badań przestrzennych przemian ogrodu.
    Źródło:
    Geomatics, Landmanagement and Landscape; 2016, 2; 7-18
    2300-1496
    Pojawia się w:
    Geomatics, Landmanagement and Landscape
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Valuable Deposits of Sand and Gravel in the Valleys of Carpathian Rivers (Poland) VS Protected Areas
    Cenne złoża piasku i żwiru w dolinach rzek karpackich (Polska) wobec obszarów chronionych
    Autorzy:
    Kowalska, A.
    Sobczyk, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/317950.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    mining
    deposits of sand and gravel (natural aggregates)
    environmental protection
    nature conservation
    Natura 2000
    górnictwo
    złoża piasków i żwirów (kruszywa naturalne)
    ochrona środowiska
    ochrona przyrody
    Opis:
    This paper is a description of the dynamics of sand and gravel mining in the Polish Carpathians. Environmental limitations imposed on sand and gravel mining within Natura 2000 areas and other forms of nature and landscape conservation impede mining activity in those areas. The Natura 2000 network is in conflict with the industry, especially with opencast minEng. Many protected areas have been established within managed and unmanaged deposits of sand and gravel. This may potentially pose the threat of abandoning extraction. In order for mining not to be perceived as an adverse factor, but as an activity which introduces a new quality, former mining sites should be properly reclaimed. Many decommissioned opencast mines undergo reclamation with respect to biodiversity. If mining is performed in an already impoverished natural environment, the established areas may become a habitat for wild species or even form ecological corridors between the priority protected areas. This contributes to increasing the cohesion of the network of Natura 2000 areas. Former mining sites of minerals have favorable habitat conditions for the roe deer, deer. They become nesting grounds for falcons, pheasants, linnets, and night herons. With public consultations and targeted efforts, degraded sites may become habitats for many species of animals, plants and mushrooms. Should reclamation be abandoned, negative changes may take place: erosion, surface mass movements, changes in ecosystems, eutrophisation of waterbodies, etc. Development of natural aggregates extraction is a chance for Poland’s economic growth. It must, however, proceed in harmony with the environment.
    W artykule scharakteryzowano dynamikę wydobycia pisaków i żwirów na terenie polskich Karpat. Ograniczenia ekologiczne eksploatacji piasków i żwirów w obszarach Natura 2000 i w innych formach ochrony przyrody i krajobrazu powodują, że będzie to skutkować trudnościami w działalności górniczej na tych terenach. Sieć Natura 2000 znajduje się w konflikcie z przemysłem, zwłaszcza z górnictwem odkrywkowym. W obrębie zagospodarowanych i niezagospodarowanych złóż piasków i żwirów wyznaczono wiele obszarów chronionych. Stwarza to potencjalne zagrożenie zaniechania eksploatacji. Aby górnictwo nie było postrzegane jako czynnik o negatywnym oddziaływaniu, ale jako działalność wnosząca nową jakość, należy prowadzić odpowiednią rekultywację terenów poeksploatacyjnych. Wiele kopalń odkrywkowych po zakończonej eksploatacji jest poddanych rekultywacji pod kątem różnorodności biologicznej. Jeżeli wydobycie jest prowadzone w już zubożonym środowisku naturalnym, to powstałe obszary mogą stać się siedliskiem dla dziko żyjących gatunków, a nawet tworzyć korytarze ekologiczne między priorytetowymi obszarami chronionymi. Wpływa to na zwiększenie spójności sieci obszarów Natura 2000. Miejsca po eksploatacji kopalin stwarzają dogodne warunki siedliskowe dla saren, jeleni, lisów, zajęcy, gronostajów, jaszczurek, kumaków, zaskrońców. Gniazdują tu sokoły, bażanty, makolągwy, ślepowrony.Oddziaływanie górnictwa odkrywkowego na krajobraz nie jest jednoznaczne, gdyż walory wizualne danego terenu mają charakter subiektywny. Dzięki konsultacjom społecznym i ukierunkowanym działaniom zdegradowany teren może stać się atrakcyjny pod względem możliwości zasiedlania przez wiele gatunków zwierząt, roślin i grzybów. W przypadku zaniechania rekultywacji mogą zajść negatywne zmiany: erozja, powierzchniowe ruchy masowe, zmiany w ekosystemie, eutrofizacja zbiorników wodnych. Rozwój górnictwa kruszyw naturalnych jest szansą na rozwój gospodarczy Polski. Musi jednak pozostać w zgodzie ze środowiskiem naturalnym.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2014, R. 15, nr 1, 1; 167-174
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Environmental aspects of soils and land use in Hungary
    Autorzy:
    Varallyay, G
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/796299.pdf
    Data publikacji:
    1993
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    toxic element
    soil fertility
    land
    mineral fertilizer
    water erosion
    Hungary
    soil function
    environment protection
    environmental aspect
    soil degradation process
    crop production
    future task
    soil conservation
    soil moisture
    Opis:
    Soils represent a considerable part of the natural resources of Hungary. Consequently, rational and sustainable land use and proper management ensuring normal soil functions have particular significance in the Hungarian national economy, and soil conservation is an important element of environment protection.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1993, 400
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mozolne początki zmagań o ochronę zabytków w Galicji. Rozważania na marginesie najnowszej książki Tadeusza Łopatkiewicza
    The Arduous Beginnings of the Struggle for Monument Protection in Galicia. Reflections on the Margins of the Latest Book by Tadeusz Łopatkiewicz
    Autorzy:
    Laskowski, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29433439.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
    Tematy:
    conservation of monuments
    monument protection system
    Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki
    conservator’s diary
    Galicia
    Dukla
    Iwonicz
    Krosno
    Odrzykoń
    Rymanów
    Tadeusz Łopatkiewicz
    konserwacja zabytków
    system ochrony zabytków
    dziennik konserwatorski
    Galicja
    Opis:
    Artykuł zawiera rozważania na temat procesu rodzenia się i powolnego dojrzewania systemu ochrony zabytków w Galicji, jednym z krajów koronnych monarchii habsburskiej, zachodzącego w latach 60. i 70. XIX wieku. Jedną z kluczowym postaci tego czasu był Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki, konserwator zabytków działający na terenie Galicji Wschodniej, obejmujący swoim działaniem 49 ówczesnych powiatów politycznych, w tym m.in. miasto Krosno i jego okolice. Punktem wyjścia do rozważań jest najnowsza (wydana w 2022 roku) książka autorstwa Tadeusza Łopatkiewicza poświęcona postaci tego konserwatora i jego działalności na terenie Krosna i okolic. Wspomniana książka przybliża postać samego konserwatora i koleje jego życia (ostatni rozdział), pokazuje tło, na jakim przyszło mu wzrastać, zdobywać wykształcenie i podejmować współpracę w zakresie odkrywania i interpretacji śladów przeszłości (rozdział pierwszy), prezentuje zręby rodzącego się systemu ochrony zabytków w monarchii habsburskiej, w tym w Galicji (rozdział drugi) oraz – co najważniejsze – w oparciu o odnalezione źródła przedstawia i precyzyjnie objaśnia dorobek Potockiego w zakresie urzędowej opieki nad zabytkami Galicji Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem zabytków Krosna i okolic. Pracę uzupełniają: aneks źródłowy, bibliografia, indeksy i streszczenie w języku angielskim. Publikacja autorstwa Tadeusza Łopatkiewicza, owoc jego wieloletnich badań oraz poszukiwań archiwalnych i bibliotecznych, stanowi istotny przyczynek do nowej syntezy dziejów konserwatorstwa polskiego i ochrony zabytków na ziemiach Polski w XIX wieku. Elementem szczególnie cennym, odnalezionym przez autora książki i wykorzystanym pod kątem badanego miasta i jego okolic, jest Dziennik konserwatorski Potockiego, spisywany w latach 1866–1878, na kartach którego uwidaczniają się wszystkie blaski i cienie pracy ówczesnego konserwatora, znakomicie wydobyte i skomentowane przez Tadeusza Łopatkiewicza. Jest rzeczą konieczną, aby w najbliższym czasie źródło to zostało opublikowane i zinterpretowane w całości, najlepiej dzięki współpracy grona badaczy bliżej zajmujących się w ostatnim czasie osobą Ludwika Mieczysława Lubicz Potockiego, w tym Tadeusza Łopatkiewicza.
    The article reflects on the process of birth and slow maturation of the monument protection system in Galicia (one of the crown countries of the Habsburg monarchy), taking place in the 1860s and 1870s. One of the key figures of the time was Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki, a conservator active in Eastern Galicia – an area covering 49 political districts of the time, including the town of Krosno and its surroundings. The starting point for the discussion is the latest book (published in 2022) by Tadeusz Łopatkiewicz dedicated to Potocki figure of this conservator and his activities in Krosno and the surrounding area. The book takes a closer look at the figure of the conservator himself and the vicissitudes of his life (the last chapter), shows the background against which he grew up, received his education and began to cooperate in discovering and interpreting traces of the past (chapter one), presents the foundations of the emerging system of historic monument protection in the Habsburg monarchy, including Galicia (chapter two) and, most importantly, based on the archival sources, presents and explains in detail Potocki’s achievements in the official care of historic monuments in Eastern Galicia, with particular emphasis on the monuments of Krosno and the surrounding area. The work is supplemented by a source appendix, bibliography, indexes, and an abstract in English. This publication by Tadeusz Łopatkiewicz, the fruit of his many years of research and archive and library searches, is an important contribution to a new synthesis of the history of the conservation and the protection of historical monuments in the Polish lands in the 19th century. A particularly valuable element, found by the book’s author and used from the perspective of the town and its surroundings under study, is Potocki’s Conservator’s Diary, written down between 1866 and 1878, on the pages of which all the glories and shadows of the conservator’s work of the time are visible, brilliantly brought out and commented on by Tadeusz Łopatkiewicz. It is imperative that this source have to be published and interpreted in its entirety in the near future, preferably through the collaboration of a group of researchers more closely involved in the person of Ludwik Mieczysław Lubicz Potocki in recent times, including Tadeusz Łopatkiewicz.  
    Źródło:
    Studia Pigoniana; 2022, 5, 5; 229-248
    2657-3261
    Pojawia się w:
    Studia Pigoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podziemia kolegiaty w Wiślicy: unikalne relikty średniowiecznej sztuki architektonicznej. Problematyka ich zabezpieczenia, konserwacji i ekspozycji
    Basement of the collegiate Church in Wiślica: unique relics of medieval architecture-their protection, conservation, and display
    Autorzy:
    Kołodziejczyk, Katarzyna
    Przygodzki, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1841737.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Wiślica
    ochrona architektury
    dziedzictwo kulturowe
    ekspozycja reliktów
    muzeum
    sztuka romańska
    architektura romańska
    archeologia
    konserwacja zabytków
    protection of architecture
    cultural heritage
    display of relics
    museum
    Romanesque art
    Romanesque architecture
    archaeology
    monument conservation
    Opis:
    Wiślica jest szczególnym miejscem, o wyjątkowo bogatym zasobie architektury i sztuki średniowiecznej. Jej unikalny charakter oraz znaczenie naukowe, artystyczne, historyczne, edukacyjne i tożsamościowe stało się powodem przyjęcia szczególnych rozwiązań w zakresie zabezpieczenia, konserwacji i publicznej prezentacji. Szeroki zakres prac archeologicznych, badawczych i ratowniczych w rejonie kolegiaty wiślickiej przyczynił się do ukierunkowania rozważań nad formą udostępnienia ich wyników przyszłym badaczom i społeczeństwu. Dziedzictwo kulturowe wymaga wiarygodnej projekcji w świadomości ogólnej i indywidualnego odbiorcy, czyli takiej ekspozycji, która pozwala na interpretację przeszłości na podstawie czytelnej granicy pomiędzy autentyzmem materii a naukowo budowanym „modelem historycznej rzeczywistości”. To właśnie materia dzieła sztuki, jej wybór, sposób ukształtowania wyrażają stosunek autora, twórcy, do materii świata i bytu człowieka. Czy współcześnie nie utraciliśmy spójności wzajemnie dopełniających się materii z formą i treścią dzieła sztuki?
    Wiślica is a unique place, endowed with exceptionally rich medieval art and architecture assets. Its unique character and importance for science, arts, history, education, and identity of the place has become a reason for adopting specific solutions in terms of protection, conservation, and public presentation. A wide range of archaeological, research, and rescue works in the area of the collegiate church in Wiślica has contributed to channeling the deliberations regarding the manner of sharing their results with future scholars and society. Cultural heritage requires a credible projection in the awareness of the general public, as well as of an individual recipient, which boils down to an exposition which would allow to interpret the past on the basis of a legible border between the authenticity of matter and scientifically constructed model of historical reality. It is the matter of a work of art, its choice, the way it is formed that express the attitude of its author and creator to the matter of the world and the existence of man. Have we not lost the coherence of mutually complementary matter, form, and content of a work of art today?
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2021, 66; 156-171
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The idea of landscape cultivation by Adam Wodziczko
    Idea uprawy krajobrazu Adama Wodziczki
    Autorzy:
    Gawor, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371699.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    history of Polish ecological thought
    landscape cultivation
    landscape ecology
    nature protection
    science of nature conservation
    Adam Wodziczko
    ekologia krajobrazu
    historia polskiej myśli ekologicznej
    nauka o ochronie przyrody
    ochrona przyrody
    uprawa krajobrazu
    Opis:
    The article presents the concept of landscape cultivation of Adam Wodziczko, a Polish naturalist and propagator of environmental protection in Poland in the 1920s and 1940s. It demonstrates the importance of his idea of the contemporary trend of landscape ecology; his merits in the field of building the basics of the science of nature conservation; and the role he played in nature conservation in Poland.
    Artykuł prezentuje koncepcję uprawy krajobrazu Adama Wodziczki, polskiego przyrodnika i propagatora ochrony środowiska naturalnego w Polsce w latach 20-40 XX stulecia. Ukazuje znaczenie jego idei dla współcześnie popularnego nurtu ekologii krajobrazu; zasługi, jakie położył w zakresie budowy podstaw nauki o ochronie przyrody; oraz rolę, jaka odegrał w Polsce na gruncie ochrony przyrody.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2019, 14, 1; 131-137
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niektóre forty Twierdzy Kraków historycznymi ruinami. Zamierzenie czy konieczność
    Some forts of Cracow Fortress become historical ruins. Purpose or necessity
    Autorzy:
    Rojkowska-Tasak, Halina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/113859.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
    Tematy:
    Forty Twierdzy Kraków
    konserwacja fortów
    projekty ochrony
    historyczne obiekty wojskowe
    parki na terenie fortów
    Cracow Fortress forts
    fort’s conservation
    protection projects
    historical military object
    parks on fort’s terrain
    Opis:
    Obiekty militarne XIX wiecznych twierdz pierścieniowych, obiekty obronne z II wojny światowej podobnie jak wiele obiektów przemysłowych utraciły swoją pierwotną funkcję. Gmina Miejska Kraków otrzymała w spadku po wojsku prawie wszystkie forty austriackiej Twierdzy Kraków położone na jej terenie (około 30 obiektów) wliczając w to forty Skarbu Państwa, w różnym stanie zachowania, towarzyszące im schrony amunicyjne i ziemne szańce. Miasto Kraków po nieudanych próbach wydzierżawienia zdecydowało o zabezpieczeniu ruin dwóch fortów północnego odcinka twierdzy, położonych obok siebie i historycznie współpracujących ze sobą - fortu artyleryjskiego nr 48 „Batowice” i fortu pancernego nr 48a „Mistrzejowice”, które wraz z trzecim fortem pancernym nr 47 ½ „Sudół” tworzyły jedną grupę fortową. Dla fortów „Batowice” i „Mistrzejowice” opracowano projekty konserwatorskie zabezpieczenia budynków fortecznych eksponujące ich wartości zabytkowe, a wprowadzane nowe elementy nawiązują formą do historycznych. W forcie „Batowice” realizacja objęła zamknięcie metalowymi kratami przejść w poternach oraz zamknięcie wszystkich otworów zewnętrznych (głównie do schronów) drewnianymi drzwiami, a w elewacji koszar przywrócenie rytmu wnęk okiennych z ekspozycją ceglanego wątku (tylko w trzech rekonstruowanych wnękach)i małymi oknami u góry zabezpieczonymi kratami dla wentylowania pomieszczeń. Fort „Mistrzejowice” oczekuje na realizację projektu. Dla fortu „Sudół” opracowano dopiero koncepcję parku z utrzymaniem ruiny budynku fortecznego. Odkrywane są też relikty zrujnowanych bastionów ziemnych starszego fortu nr 2 „Kościuszko” z zamiarem ich przekształcenia w park, w którym koegzystować będą zachowane umocnienia ziemne porośnięte zielenią i relikty zburzonych budowli wydobyte z ziemi.
    Military objects of XIX century poligonal strongholds and from world war II period, similar to many industrial objects lost their primal function. Municipality of Cracow was given by the army, almost every fort from Cracow Fortress located within its boarder, including forts belonging to state, in different shape with adjacent ammunition shelters and eatrhworks. After unsuccessful leases City of Cracow decided to protect ruins of two forts from fortress’s northern section, located next to and cooperating with each other in the past – artillery fort No. 48 “Batowice” and armored fort No. 48a “Mistrzejowice”, which together with armored fort No. 47 ½ “Sudół” had formed one fortress group. Conservation projects of buildings protection, exposing their historical value and creating new elements which forms are corresponding with historical ones were developed for “Batowice” and “Mistrzejowice” forts. Realization of project in “Batowice” fort included: closing corridors in poterns with metal bars, closing all external openings with wooden doors (mainly in shelters) and renewing window bays with exposition of brick thread (only in three reconstructed bays) together with leaving small holes in the upper part of original windows protected with metal bars as a ventilation holes in barrack’s elevation. Fort “Mistrzejowice” is still waiting for project realization. Until now only conception of park with protected fort’s ruins was developed for “Sudół” fort. Also ruined earth bastions relicts in fort No. 2 “Kościuszko” are being discovered, with intention to convert them into park wherein will coexist earthen fortifcations and relicts of buildings excavated from the ground.
    Źródło:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2018, 6; 145-151
    2543-6422
    Pojawia się w:
    Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona dziedzictwa geologicznego -- idee fixe przyrodników czy wymóg chwili? : komunikat
    Geoconservation - naturalists idee fixe or contemporary necessity?
    Autorzy:
    Otęska-Budzyn, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183345.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    georóżnorodność
    dziedzictwo geologiczne
    ochrona prawna
    ochrona in situ i ex situ
    ścieżka dydaktyczna/edukacyjna
    geopark
    ProGEO
    geodiveristy
    geological heritage
    formal protection
    in situ and ex situ conservation
    didactic/natural trail
    Opis:
    W artykule przedstawiono zagadnienie ochrony abiotycznych elementów przyrody. Problem ten w świetle postępującej degradacji środowiska przyrodniczego wydaje się równie wysokiej rangi jak ochrona zróżnicowanych zbiorowisk biotycznych (roślinnych, leśnych) oraz ginących lub zagrożonych wyginięciem populacji zwierząt. Zaprezentowano pokrótce dzieje ochrony przyrody nieożywionej w ubiegłym stuleciu, jak również prac i działań podejmowanych przez geologów europejskich oraz polskich m.in. przez założenie Stowarzyszenia ProGEO. Przedstawiono formy prawnej ochrony georóżnorodności - ochrona in situ - na tle ustawodawstwa polskiego oraz nieformalnej ochrony elementów abiotycznych - ochrona ex situ we wszelkiego rodzaju ekspozycjach muzealnych, głównie w muzeach przyrodniczych i regionalnych. Projektowanie i zakładanie ścieżek dydaktycznych/ przyrodniczych wspomaganych folderami tematycznymi służy szeroko pojętej edukacji społeczeństwa w zakresie nauk o Ziemi. W ten sposób przyczyniają się one pośrednio do zachowania różnorodności flory i fauny, która jest nierozerwalnie związana z podłożem geologicznym naszej planety.
    The focus of this paper is geological heritage conservation. Although perhaps less known, this kind of conservation is as important as preservation of diversified biotic communities and habitats (plant, forest) and protection of endangered and threatened animals' populations. The paper presents a brief history of abiotic nature conservation i.e. geoconservation efforts and works during the last century that have been carried out by European and Polish geologists; among other it discusses the establishment of ProGEO, the European Association for the Conservation of the Geological Heritage. Different types of formal and non-formal conservation of geodiversity are talked about - in situ protection according to the Polish legislation and - ex situ preservation in different kinds of museum expositions, particularly of natural history ones. The paper also concerns the arrangement of didactic/natural trails together with booklets that make the spread of the Earth science knowledge. The trails, under the question, are additionally useful in public education. In this way, they indirectly serve biodiversity conservation aims and that is in accordance to the holistic idea of the Earth environment development.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2007, 33, 1; 131-138
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Luckily, a neighbour’s cow is dead”. Mutual disutility from bilateral conservation prospects for the transboundary protected area in the case of the Białowieża forest
    „Lepiej, żeby sąsiadowi zdechła krowa, niż żebyśmy my mieli drugą”. Niechęć uczestniczenia w hipotetycznych polsko-białoruskich projektach wzmocnienia ochrony przyrody w puszczy białowieskiej
    Autorzy:
    Valasiuk, S.
    Czajkowski, M.
    Giergiczny, M.
    Żylicz, T.
    Veisten, K.
    Mata, I. L.
    Halse, A. H.
    Elbakidze, M.
    Angelstam, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/95570.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
    Tematy:
    transnarodowe obszary ochrony przyrody
    ochrona bierna
    eksperymenty z wyborem
    gotowość do zapłacenia
    model zmiennych ukrytych
    transnational areas of nature conservation
    passive protection
    experiments with a choice
    willingness to pay
    model hidden variables
    Opis:
    Transnarodowe obszary ochrony przyrody, których ważnym przykładem jest Puszcza Białowieska, stanowią znaczną część wszystkich aktualnych form obszarowej ochrony bioróżnorodności. Według naszego rozeznania nie było dotąd prac empirycznych dotyczących związanej z tym problematyki międzynarodowych dóbr publicznych. Staramy się wypełnić tę lukę, badając społeczne preferencje – zarówno w Polsce, jak i na Białorusi – odnośnie ochrony krajowych i zagranicznych fragmentów ekologicznego systemu puszczańskiego przedzielonego granicą państwową. Wyniki naszych eksperymentów z wyborem wskazują, że skala obecnej współpracy jest efektywna ekonomicznie, oraz pożądana społecznie. W artykule badamy zjawisko wzajemnej niechęci finansowania rozszerzenia obszarów ochrony biernej w Puszczy Białowieskiej. Tylko wśród polskich respondentów udało się zidentyfikować nieliczne osoby, które gotowe byłyby partycypować finansowo w hipotetycznym projekcie zlokalizowanym w kraju sąsiada. Ponadto, by polscy respondenci są przeciętnie gotowi podjąć się bardziej skutecznej ochrony (przynajmniej w kraju). Natomiast respondenci białoruscy wydają się być zazwyczaj usatysfakcjonowani dotychczasowymi rozwiązaniami.
    Źródło:
    Ekonomia i Środowisko; 2016, 3; 186-198
    0867-8898
    Pojawia się w:
    Ekonomia i Środowisko
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z warsztatu okręgowych konserwatorów. O metodach pracy w krakowskim urzędzie konserwatorskim w dwudziestoleciu międzywojennym
    The atelier of district monument protection officers. About the methods of work in the Krakow Monument Protection Office in the interwar period
    Autorzy:
    Dettloff, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2104866.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    ochrona zabytków
    dwudziestolecie międzywojenne
    służby konserwatorskie
    dokumentacja
    inwentaryzacja
    konserwacja
    działania administracyjne
    narzędzia i metody
    preservation of historical monuments
    the interwar
    period
    monuments protection services
    documentation
    inventory
    conservation
    administrative activities
    tools and methods
    Opis:
    W Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym funkcjonowała służba konserwatorska w ramach administracji państwowej. Sprawowała ona nadzór nad zabytkami i ich konserwacją, prowadziła rejestr, dokumentację i inwentaryzację zabytków, udzielała fachowych opinii, uzgadniała projekty i programy robót, wydawała decyzje. Okręgowymi konserwatorami zabytków byli z reguły architekci i historycy sztuki. Posiadali oni niezbędną wiedzę merytoryczną, często także wykazywali się wielkim zaangażowaniem i pasją. Podstawową metodą i narzędziem konserwatorów były oględziny i opis zabytków, analiza wartości i ocena stanu zachowania oraz koniecznych prac. Niejednokrotnie, wobec braku publikacji i opracowań naukowych, notatki i zdjęcia sporządzane przez konserwatorów były pierwszą formą rozpoznania i dokumentacji tych obiektów. Materiały te miały służyć pomocą konserwatorom, a także naukowcom. Przy ważniejszych zadaniach konserwatorskich zwoływano komisje. Urząd konserwatora interweniował w koniecznych przypadkach. Niekiedy wskazywał konkretne rozwiązania. Efekty działań konserwatorów z okresu dwudziestolecia międzywojennego znacząco przyczyniły się do ochrony i uratowania wielu cennych obiektów zabytkowych. Na więcej nie pozwalał niski budżet urzędu oraz niskie dotacje, jakimi dysponowano. Utrudnieniem był także zbyt mały personel (zwykle 2-3 osoby na okręg – województwo). Zadania oraz metody działania okręgowych konserwatorów były niemal takie same, jak obecnie. To wówczas wypracowano podstawowe narzędzia i system pracy przy zabytkach – aktualne i niezawodne także dziś.
    In Poland in the interwar period there was a monument protection service within the state administration. It supervised the monuments and their conservation, kept a register, documentation and inventory of monuments, gave expert opinions, agreed on projects and work programmes and issued decisions. District monument protection officers were usually architects and art historians. They had the necessary knowledge and often showed great commitment and passion. The basic methods and tools of monument protection officers included visual inspections and description of monuments, analysis of their value and evaluation of the state of preservation and necessary works. Often, in the absence of publications and scientific studies, notes and photographs taken by monument protection officers were the first form of recognition and documentation of these objects. These materials were to help preservation officers, but also scientists. For more important conservation tasks, special committees were convened. The Monument Protection Office intervened where necessary. Sometimes it indicated specific solutions. The effects of monument protection officers’ activities in the interwar period significantly contributed to the protection and saving of many valuable historic buildings. The low budget of the Office and the low subsidies at its disposal did not allow for more. Insufficient staff (usually 2-3 people per district – voivodeship) was also a problem. The tasks and methods of work of district monument protection officers were similar to those applied nowadays. It was then that the basic tools and a system of work on monuments were developed – up-to-date and reliable even today.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2020, 1; 131-176
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Propozycje dalszych losów w stosunku do zamarłych drzew pomnikowych o wybitnych walorach przyrodniczych i społecznych
    Proposals for future destiny of dead natural monument trees with unique natural and social characteristics
    Autorzy:
    Grzywacz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/791372.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Zarządzania Środowiskiem w Tucholi
    Tematy:
    Ustawa o ochronie przyrody
    ochrona przyrody
    drzewa pomnikowe
    pomniki przyrody
    drzewa zamarle
    walory przyrodnicze
    walory spoleczne
    nature protection
    tree
    dead tree
    conservation
    natural value
    social value
    natural monument
    monumental tree
    unique character
    Źródło:
    Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach; 2016, 10
    2081-1438
    2391-4106
    Pojawia się w:
    Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Archiwum fotograficzne Władysława Paszkowskiego
    Władysław Paszkowski’s photographic archive
    Autorzy:
    Oleksicki, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1927192.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    ochrona zabytków
    Władysław Paszkowski
    konserwatorska fotografia dokumentacyjna
    dokumentacja zniszczeń wojennych
    dokumentacja powojennej odbudowy
    dokumentacja fotograficzna osób związanych z odbudową
    monument protection
    conservation documentary photography
    documenting war damage
    documenting post-war reconstruction
    photographic documentation of people dealing with the reconstruction
    Opis:
    Władysław Paszkowski przez całe swe zawodowe życie związany był z ochroną zabytków. Zaczynał w Wilnie; po przyjeździe do Polski w 1945 r. pracował w Wydziale Kultury Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku, najpierw jako inspektor, później wojewódzki konserwator zabytków. Jego zaangażowaniu zawdzięcza region odbudowę najważniejszych obiektów zabytkowych, zniszczonych w latach 1939-1944/45. Autor artykułu opisuje pasję fotograficzną Paszkowskiego, w latach 1945-1972 dokumentującego substancję zabytkową na terenie ówczesnego woj. białostockiego. Ze swym aparatem Leica docierał także do odległych zakątków kraju i fotografował zniszczenia wojenne, zwłaszcza obiektów zabytkowych, niemal we wszystkich województwach. Dokumentował też proces odbudowy i stan zabytków po przeprowadzeniu prac. Przedmiotem jego zdjęć były ponadto odchodzące w przeszłość elementy krajobrazu miast i wsi oraz ludzie związani z ochroną zabytków. Dokumentacja fotograficzna jego autorstwa, a opracowana przez zespół d. Biura Badań i Dokumentacji Zabytków w Białymstoku, jest ważnym źródłem do poznania dziejów powojennej odbudowy zabytków nie tylko z terenu d. województwa białostockiego. Materiał ten dotychczas nie był wykorzystywany i może być uzupełnieniem dokumentacji fotograficznej wczesnych lat powojennych znajdującej się w zasobach urzędów konserwatorskich na terenie całej Polski.
    Władysław Paszkowski’s whole professional career was associated with monument protection. He took his first steps in the area in Vilnius; following his arrival in Poland in 1945, he worked in the Cultural Department of the Voivodship Office in Białystok, first as inspector, and later as voivodship monument conservation officer. The restoration of major historic sites, destroyed between 1939-1944/45, was carried out thanks to his commitment. The article describes Paszkowski’s passion for photography, who in the period 1945-1972 documented historic fabric of the Białostockie voivodeship. Carrying his Leica camera, he also reached far-away corners of the country and took shots of war damages, especially those of historic sites, in almost all voivodeships. He also documented the process of reconstruction and the condition of monuments after the works have been completed. He captured the elements of urban and rural landscapes which were slowly becoming a thing of the past, as well as the people who dealt with monument conservation. His photographic documentation, edited by the team of the Office for Research and Documentation of Monuments in Białystok, is an important source of information about the post-war monument reconstruction, not only from the area of the former Białostockie voivodeship. This material has not been used so far and may be a supplement to the photographic documentation of early post-war years preserved in monument conservation offices all over Poland.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2018, 1; 127-166
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys historii ochrony i konserwacji zabytków sztuki ogrodowej w Polsce
    An outline of the history of historic gardens’ protection and conservation in Poland
    Autorzy:
    Sikora, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/536591.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    zabytkowe parki i ogrody
    konserwacja
    renowacja
    rewaloryzacja
    historia idei ochrony zabytków
    Gerard Ciołek
    Longin Majdecki
    Janusz Bogdanowski
    Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu
    historic parks and gardens
    conservation
    restoration
    revalorisation
    history of monument protection ideas
    Centre for the Preservation of Historic Landscape
    Opis:
    Artykuł ma na celu przybliżenie długiej tradycji zainteresowania dziełami sztuki ogrodowej w Polsce. Początkowo przejawiało się ono w sporządzaniu planów, szkiców i opisów ogrodów, zazwyczaj przy okazji dokumentowania ważnych obiektów architektonicznych, którym towarzyszyły. Z czasem właściciele ogrodów, kierując się szacunkiem dla dokonań swoich poprzedników, zaczęli chronić i konserwować spuściznę wcześniejszych pokoleń. Sztandarowym przykładem poszanowania dla historycznej kompozycji ogrodowej w wieku XVIII było zachowanie, pomimo zmieniającej się mody w sztuce ogrodowej, wilanowskiego kwaterowego ogrodu tarasowego, wiązanego z kultem pierwszego właściciela – Jana III Sobieskiego. W wieku XIX pojawiało się coraz więcej publikacji poświęconych tematyce ogrodowej a wyrosłe na fali romantyzmu zainteresowanie przeszłością spowodowało nasilenie badań naukowych. Artykuł prezentuje ważne etapy w rozwoju metodyki badań i konserwacji zabytków sztuki ogrodowej, przedstawia zasłużonych na tym polu działaczy oraz historię powojennych państwowych instytucji powołanych dla ich ochrony.
    The article aims at bringing a long tradition of interest in works of garden art in Poland closer to readers. At first, the interest was manifested in creating plans, sketches and descriptions of gardens, usually while documenting important residential architecture they accompanied. Over time, garden owners, guided by respect to accomplishments of their predecessors, began protecting and preserving the legacy of previous generations. A flagship example of respect for a historic garden composition in the 18th century was the preservation of a terraced garden in Wilanów linked to the cult surrounding its first owner – John III Sobieski, despite changing trends in the garden art. In the 19th century more and more publications dedicated to garden issues began to appear, while interest in the past – rooted in Romanticism – led to the intensification of scientific research. The article presents important stages in the development of methodology of research and preservation of historic gardens, presents distinguished activists in this field and a history of state institutions established for the purpose of protection thereof after the war.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2016, 1; 105-142
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy ochrony zbiorów na łamach periodyków wydawanych przez Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
    The problems of the protection of collections in the periodicals published by the Institute of Library Science and Scientific Information of the University of Silesia in Katowice
    Autorzy:
    Fick, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/474487.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Analiza zawartości czasopisma
    „Bibliotheca Nostra
    Śląski Kwartalnik Naukowy”
    Digitalizacja zbiorów
    Konserwacja zbiorów
    Kwaśny papier
    Metody konserwacji zbiorów
    Mikrobiologiczne zniszczenia materiałów bibliotecz- nych
    „Nowa Biblioteka
    Usługi
    Technologie Informacyjne i Media”
    Ochrona zbio- rów
    Profilaktyka w ochronie zbiorów
    „Studia Bibliologiczne”
    Acid paper
    An analysis of the content of a periodical
    “Bibliotheca Nostra
    Conservation of collections
    Digitisation of collections
    The methods of the conservation of collections
    Microbiological damage of library materials
    “Nowa Biblioteka
    Preventive action in the field of the protection of collections
    Protection of collections
    “Studia Bibliologiczne”
    Opis:
    W artykule przedstawiono analizę zawartości treści trzech periodyków wydawanych przez Instytut Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach: „Studia Bibliologiczne”, „Bibliotheca Nostra” i „Nowa Biblio- teka”, w zakresie ochrony i konserwacji zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem. Zgromadzony materiał dowodzi, że zagadnienie ochrony zbiorów stanowi aktualny i ważny temat badawczy. Wyniki analizy pozwoliły stwierdzić, iż autorzy publikujący na łamach wymienionych wydawnictw najwięcej miejsca poświęcili zagrożeniom fizykochemicznym i mechanicznym, a także metodom renowacji zagrożonych egzemplarzy. Wskazywali przyczyny obniżenia trwałości papieru, przykłady dobrych praktyk, działania profilaktyczne ukierunkowane na ochronę zasobów przed całkowitą destrukcją.
    The article presents an analysis of the content of three periodicals pub lished by the Institute of Library Science of the University of Silesia in Katowice: “Studia Bibliologiczne”, “Bibliotheca Nostra” and “Nowa Biblioteka”, in reference to the subject -matter devoted to the protection and the conservation of library collections against damage. The amount of the material which was collected indicates that the problem of the protection of collections constitutes a topical and an important research subject. The results of the analysis enabled one to state that the authors who published their work in the periodicals which are analysed focused on the physico -chemical and physical threats, as well as on the methods of the renovation of the threatened specimens. They indicated the reasons of the deterioration of the durability of the paper, the examples of good practices, as well as preventive actions whose purpose is to save the collections from utter destruction.
    Źródło:
    Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media; 2019, 1(32) Bezpieczeństwo i ochrona zbiorów bibliotecznych i archiwalnych; 115-133
    1505-4195
    2451-2575
    Pojawia się w:
    Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odnowienie naturalne drzew w Puszczy Białowieskiej
    Natural regeneration of trees in the Bialowieza Forest
    Autorzy:
    Brzeziecki, B.
    Andrzejczyk, T.
    Żybura, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/985949.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Leśne
    Tematy:
    lesnictwo
    Puszcza Bialowieska
    odnowienia naturalne
    drzewa lesne
    topola osika
    Populus tremula
    brzoza brodawkowata
    Betula pendula
    brzoza omszona
    Betula pubescens
    olsza czarna
    Alnus glutinosa
    sosna zwyczajna
    Pinus sylvestris
    dab szypulkowy
    Quercus robur
    jesion wyniosly
    Fraxinus excelsior
    klon pospolity
    Acer platanoides
    wiaz gorski
    Ulmus glabra
    swierk pospolity
    Picea abies
    lipa drobnolistna
    Tilia cordata
    grab pospolity
    proces dorastania
    ekosystemy lesne
    dynamika lasu
    active approach
    deer browsing
    long−term study
    multifunctional forest management
    natural recruitment
    nature conservation
    silvicultural treatment
    strict protection
    tree competition
    tree diversity
    Opis:
    Since several years already, a massive infestation of bark beetle has taken place in the Białowieża Forest, decimating a local Norway spruce population. In consequence, many open areas appeared, practically deprived of trees and other forest vegetation. The existence of such areas has a very negative impact on multiple values of the Białowieża Forest: natural, social, economical and landscape−aesthetic values. The local forest administration prepared a strategy aimed at active restoration of diverse woodland communities typical for the Białowieża Forest in all places, where bark beetle infestation wiped up the spruce stands. Those plans were criticized by representatives of the environmental organizations who blamed the foresters for transforming the Białowieża Forest into ‘plantation’ and claiming that such measures are inconsistent with the existing forest management and protection plan. The postulate of environmentalists is that the recovery of woodland communities should proceed completely naturally. Taking into account the above mentioned controversies, in this paper we examine the issue of natural regeneration in the Białowieża Forest in detail. In particular, we try to determine to which extent this method of forest reproduction enables re−establishment of compositionally diverse woodland communities, distinguished by a high level of biological diversity and able to provide a wide range of commodities and benefits important for today’s society. Based on an extensive literature review we show that a combination of different (abiotic and biotic) factors, influencing establishment and subsequent growth of seedlings and saplings in the Białowieża Forest has long been strongly unfavorable for many tree species. In this regard, one should particularly emphasize the negative role of large herbivores, especially red deer, which is present in the Białowieża Forest since the end of 19th century, when it became a private hunting ground for Russian tzars. The devastating effect of deer browsing on natural regeneration is a well−documented phenomenon and widely recognized problem in the forestry practice. The fencing of young forest generation against game pressure is an indispensable measure, needed to secure the continuous existence of several tree species (first of all those palatable and vulnerable to browsing). Very strong arguments for an active approach to the described problem delivers also a long−term study on natural forest dynamics conducted since 1936. It shows that under conditions of strict protection the regeneration capacity of the Białowieża tree species is very variable. These differences lead to the compositional simplification and impoverishment of many tree stands, with numerous negative consequences for local biodiversity. We underline that an active management strategy is a basic prerequisite for maintaining a diverse character of the Białowieża stands and their ability to provide all important ecosystem services on a sustainable basis. Such a strategy should include, beside of the phase of establishment, also the subsequent developmental stages of new forest generations. The general goal of such a strategy should be to secure a possibly high diversity of tree composition and to enable the development of tree species representing a full range of life−history strategies and playing different successional roles: from typical pioneer species, through intermediate, to climax species.
    Źródło:
    Sylwan; 2018, 162, 11; 883-896
    0039-7660
    Pojawia się w:
    Sylwan
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-86 z 86

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies