Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "communist censorship" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-12 z 12
Tytuł:
Nederlandbeelden in Oorlog met het kleine Nederland (1965). Een nooit opgevoerde twee-akter van Rudolf Sloboda
Images of the Netherlands in War with the Little Netherlands (1965): An Unstaged Two-Act Play by Rudolf Sloboda
Obrazy Niderlandów w nigdy niewystawionej dwuaktowej sztuce Rudolfa Slobody Wojna z małymi Niderlandami (1965)
Autorzy:
Bossaert, Benjamin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342740.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
imagologia
chronotopia
Rudolf Sloboda
teatr absurdu
cenzura komunistyczna
imagology
chronotopes
absurdist theatre
communist censorship
imagologie
chronotopen
absurd toneel
communistische censuur
Opis:
De Slowaakse schrijver Rudolf Sloboda geldt als een van de meest vooraanstaande auteurs van Slowaakse literatuur na de Tweede Wereldoorlog. Zijn oeuvre valt uiteen in proza dat volgens Sloboda-kenner Zora Prušková uiterst autobiografisch te noemen valt, maar hij schreef naast enkele gedichtenbundels, essays en kinderboeken ook diverse filmscenario´s en twee toneelstukken. De meeste biografen vergeten daarbij dikwijls nog een twee-akter te vermelden die in 1965 in twee nummers van het literaire tijdschrift Slovenské pohľady kon verschijnen als Vojna s malým Holandskom (Oorlog met het kleine Nederland), omdat dit toneelstuk nooit werd opgevoerd. In deze bijdrage worden enkele opvallende kenmerken van het stuk uiteengezet. Daarbij wordt de ontstaanscontext van het stuk geschetst, die gepaard ging met de censuur van het communistische regime. Er wordt uiteindelijk betoogd dat, als de geografische benamingen en de personages goed onder de loep genomen worden, hier een imagologische en chronotopische tegenvoeter gecreëerd werd van het absurde toneelstuk Ubu roi van Alfred Jarry, met Nederland als een abstract genoeg begrip.
Słowacki pisarz Rudolf Sloboda uważany jest za jednego z czołowych autorów literatury słowackiej po II wojnie światowej. Jego twórczość obejmuje nie tylko prozę, którą według znawczyni Slobody Zory Pruškovej można nazwać niezwykle autobiograficzną, poezję, eseje oraz książki dla dzieci, lecz także kilka scenariuszy filmowych i dwa dramaty. Większość biografów często zapomina o dwuaktowej sztuce, opublikowanej w 1965 r. w dwóch numerach czasopisma literackiego Slovenské pohľady jako Vojna s malým Holandskom, ponieważ nigdy jej nie wystawiono. W artykule omówiono cechy tej sztuki, a także przedstawiono kontekst jej powstania, na którym odcisnęła się cenzura reżimu komunistycznego. We wnioskach autor zauważa, że nazwy geograficzne i postaci przedstawione w sztuce pozwalają na hipotezę, iż Sloboda stworzył chronotopiczny odpowiednik Króla Ubu Alfreda Jarry’ego, przedstawiający Holandię jako abstrakcyjną koncepcję.
The Slovak writer Rudolf Sloboda is considered one of the leading authors of Slovak literature since World War II. His oeuvre is divided into prose, which, according to Sloboda expert Zora Prušková, can be called extremely autobiographical, and several collections of poems, essays and children’s books, but in addition he also wrote several film scenarios and two theatre plays. Most biographers forget to mention the two-act play that was published in 1965 in two issues of the literary magazine Slovenské pohľady as Vojna s malým Holandskom (War with the Little Netherlands), because this play was never performed. In this contribution, some striking features of the play are explained. It also outlines the context in which the play originated, which was accompanied by censorship by the Communist regime. Finally, it is argued that, if the geographical names and the characters are examined closely, a chronotopical counterpart to Alfred Jarry’s absurdist play Ubu Roi was created here, with the Netherlands deemed an abstract enough concept.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 11-26
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A few remarks on the mechanisms of censorship in the PRL and the Third Republic of Poland
Autorzy:
Dąbrowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650125.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
censorship in communist countries
censorship in democratic states
freedom of expression
Opis:
The purpose of the paper is to discuss the mechanism of censorship before and after 1990 when the mission of the communist Chief Control Bureau for Press, Publications and Performances (GUKPPiW) was terminated. Communist censorship was not, as we have grown to perceive it, a case-based preventive control of the flow of ideas but a complex and continuous system of relations which shaped desired social actions. Institutional censorship only ensured the coherence of messages produced by self-censoring culture outlets: representatives of the media, scholars, writers, and artists. In my opinion the abolition of GUKPPiW was not some radical rupture, it seems that some of the mechanisms of censorship have a rather permanent nature, regardless of the political system. Moreover, even though institutional control over the discursive sphere was lifted, many informal relations of power have remained untouched. These dispersed power relations have been shaping Polish society’s view of the world for centuries deciding what is good or bad, nice or ugly, decent or indecent, Polish or non-Polish, and last but not least – expressible or inexpressible.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 45, 7
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conrad and communist censorship: the story of the 28th volume of the Polish edition of Conrad’s collected works
Autorzy:
Wąsik, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/638810.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Conrad’s political essays, Zdzisław Najder, communist censorship, communism, Wit Tarnawski, Andrzej Stypułkowski, Polonia Book Fund, Conrad’s collected works in Polish
Opis:
Under the Stalinist regime which was foisted on Poland after the Second World War the printing of Conrad’s works was not allowed, partly because his books had been popular with members of the wartime Polish Resistance and partly because of their cultural impact. Communist officials condemned Conrad on both aesthetic and ideological grounds: Conrad’s individualistic ethic was incompatible with the collectivist tenets of communism, while the innovative nature of his prose exceeded the narrow framework of ‘socialist realism’. Things improved after the political “thaw” of 1956, which saw the publication of Lord Jim. After the next “thaw” of 1970 the chances for the publication of a Polish edition of Conrad’s collected works were greatly enhanced by the coming fiftieth anniversary of the author’s death. The initiator and editor of this new Polish edition of Conrad’s works – comprising 27 volumes – was Zdzisław Najder. Although the whole collection was published by the PIW publishing house between 1972 and 1974, some of Conrad’s political essays and other texts were removed by government censors because of their anti-Russian and anti-despotic import. However, Najder eventually found a way to publish them. In the autumn of 1974 he went to the United States to give a series of lectures on Conrad and asked Wit Tarnawski – a Polish émigré living in Britain – to help him. Before returning to Poland, Najder collected the letters which he and Tarnawski had sent to each other. This correspondence is now kept at the Jagiellonian University Joseph Conrad Research Centre. Tarnawski enrolled the support of Andrzej Stypułkowski, who was the director of the London-based Polonia Book Fund. Together with Andrzej Pomian, Tarnawski acted as an intermediary between the publishers and Najder in order to safeguard the latter’s anonymity. Stypułkowski had the idea of copying the graphic layout and artwork of the censored edition that had been published in Poland. The anonymous additional ‘counterfeit’ volume – entitled Political Essays – came out in the middle of 1975 and evoked a nervous response from the Polish secret police, who were unable to find any evidence to connect Najder with it. Copies of the ‘missing’ volume soon found their way to readers in Poland. It was only in 1996 that this 28th volume of Conrad’s collected works was published in Poland – by the very same PIW publishers – and this time with Zdzisław Najder as the editor.
Źródło:
Yearbook of Conrad Studies; 2014, 9
2084-3941
Pojawia się w:
Yearbook of Conrad Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski reportaż w Szwecji
Polish Reportage in Sweden
Autorzy:
Zadencka, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53852254.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
reportaż literacki
fokalizacja
technique of pressure
melodramatyczność
Anna Jungstrand
Cecilia Aare
Anita Pluwak
Maciej Zaremba
cenzura komunistyczna
literary reportage
focalisation
“technique of pressure”
melodrama
communist censorship
Opis:
Artykuł omawia trzy prace doktorskie obronione na uczelniach szwedzkich (Anny Jungstrand, Anity Pluwak i Cecilii Aare) poświęcone gatunkowi reportażu i zawierające między innymi analizy tekstów polskich autorów – Hanny Krall, Ryszarda Kapuścińskiego, Wojciecha Tochmana i Jacka Hugo-Badera. Opisane zostały teoretyczne punkty wyjścia tych prac badawczych oraz sposoby ujmowania charakterystycznych cech warsztatu polskich pisarzy: jak budowana jest na poziomie wielopoziomowej narracji „wiarygodność” reportażu literackiego (Jungstrand), „sytuacja spotkania” między czytelnikami i bohaterami reportażu (Aare) oraz jak perspektywa czasowa współgra z technique of pressure, jeśli odczytywać tekst reportażu w perspektywie teorii „melodramatyczności” Petera Brooksa (Pluwak). Ustalenia badaczek zestawione zostały z głosami krytyków (Peter Englund, Joar Tiberg), skomentowana też została powtórzona przez Jungstrand i Aare teza Macieja Zaremby ze wstępu do antologii szwedzkich tłumaczeń polskich reportaży (2006) o roli komunistycznej cenzury w formowaniu warsztatu polskich reportażystów.
The article discusses three doctoral theses (of Anna Jungstrand, Anita Pluwak and Cecilia Aare) defended at Swedish universities that focused on the genre of reportage and included among other things the analyses of texts by Polish authors – Hanna Krall, Ryszard Kapuściński, Wojciech Tochman and Jacek Hugo-Bader. The article describes the theoretical starting points of these research works and the methods of identifying the characteristic features of the Polish authors’ writing style: the creation of “credibility” of the literary reportage from the perspective of multilevel narrative ( Jungstrand), the “meeting situation” between readers and characters of the reportage (Aare) and the interplay of temporal perspective with the “technique of pressure” if a reportage text is to be read from the perspective of Peter Brooks’ theory of melodrama (Pluwak). Conclusions of the researchers were juxtaposed with the voices of critics (Peter England, Joan Tiberg), commented upon was also the Maciej Zaremba’s thesis about the role of communist censorship in formation of writing style of Polish reporters that appeared in the preface to the anthology of Swedish translations of Polish reportages (2006) that was also repeated by Jungstrand and Aare.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2021, 18, 3; 326-344
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Principles of ‘Newspeak’ in Polish Translations of British and American Press Articles under Communist Rule
Autorzy:
Źrałka, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/620946.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
translation
manipulation
Newspeak
censorship
communist Poland
Opis:
The paper analyses selected Polish translations of British and American press articles published in the magazine Forum in the years 1965 – 1989. In communist Poland, all such texts were censored before publication, which forced the translators to avoid content and language that could be banned by censors and to adopt a specific style of expression known as Newspeak. The paper lists the linguistic phenomena in the target language that represent features typical of Newspeak and identifies manipulative procedures which led to their occurrence, using a corpus of 25 English texts and their Polish translations.
Źródło:
Research in Language; 2017, 15, 1; 97-118
1731-7533
Pojawia się w:
Research in Language
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność cenzury w Wadowicach w okresie komunistycznym od pierwszej połowy lat 50. XX w. do 1990 r.
Censorship activity in Wadowice during the communist period (1946-1990) from the early 1950s to 1990
Autorzy:
Nowakowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37505155.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wadowickie Centrum Kultury im. Marcina Wadowity
Tematy:
Wadowice
county
communist regime
preventive censorship
reżim komunistyczny
cenzura
Opis:
Preventive censorship was officially introduced in Poland by a decree on July 5, 1946. The central authority overseeing this was the Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (the Main Office for Control of the Press, Publications, and Performances) based in Warsaw. The regional and county offices were subordinate to this authority. In Wadowice, censorship operated within the county structures, initially under the county administration and later under the Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (Urzędzie Powiatowym) (the Presidium of the County National Council – County Office) until the abolition of the county in 1975. The county censor was a trusted member of the Communist Party, typically the head or another official of the Wydziału Spraw Wewnętrznych (the Internal Affairs Department). Their responsibilities included supervising all printing facilities and granting permissions for the publication of various materials, stage performances, and other public appearances in the Wadowice county. After the dissolution of the counties, the censorship office for Wadowice was relocated to Bielsko-Biała. Censorship in Poland was ultimately abolished by the law of April 11, 1990.
Oficjalnie cenzurę prewencyjną wprowadzono w Polsce dekretem z 5 lipca 1946 r. Organem centralnym nadzorującym ten proces był Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk z siedzibą w Warszawie. Władzy tej podlegały urzędy wojewódzkie i powiatowe. W Wadowicach cenzura funkcjonowała w strukturach powiatowych, początkowo w ramach administracji powiatowej, a później w ramach Prezydium Powiatowej Rady Narodowej, aż do kasacji powiatu w 1975 r. Cenzorem był zaufany członek partii komunistycznej, zazwyczaj szef lub inny urzędnik Wydziału Spraw Wewnętrznych. Do jego obowiązków należało nadzorowanie wszystkich drukarni oraz wydawanie zezwoleń na publikację różnorodnych materiałów, występy sceniczne i inne wystąpienia publiczne na terenie powiatu wadowickiego. Po kasacji powiatów urząd cenzury wadowickiej przeniesiono do Bielska-Białej. Cenzurę w Polsce ostatecznie zniesiono ustawą z 11 kwietnia 1990 r.
Źródło:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny; 2023, 26; 108-131
1505-0181
Pojawia się w:
Wadoviana. Przegląd historyczno-kulturalny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Produkowanie estetyk, produkowanie podmiotu. Początki odwilży i wolność twórcza w sztukach wizualnych na przykładzie wystawy w Arsenale
Autorzy:
Dąbrowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909478.pdf
Data publikacji:
2019-05-07
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
freedom of art in communist Poland
censorship
“thaw”
“Arsenał” exhibition
Opis:
In Polish art history, there are two approaches to the “Arsenał” exhibition of August 1955. One, rooted in the debates around it, presents the “Arsenał” as the beginning of a political “thaw” – an act of emancipation, a demonstration of young artists who rebelled against the socialist realism. The other approach to the show or, rather, to the “thaw” as a whole, rejects an interpretation of artistic processes and choices as autonomous activities. Instead, with reference to the theory of Michel Foucault, the “Arsenał” is considered as a result of a reconfiguration of scattered power relations, stimulated by the changing strategies of the institutional power system. The present paper follows the latter approach. Foucault claims that power relations are combined with three interconnected types of human relations: defining the hierarchy of tasks and division of labor, compelling obedience, and performing “communicative binding,” i.e. purposeful action that affects the actors’ knowledge of the world and of themselves. After 1954, power relations in Poland were strategically changing: the system of labor division and the distribution of art, including all the related benefits, was still centralized, but the ineffective administrative control relaxed, while the production of meaning changed as well – the communist party modified its rhetoric referring to art and the range of artistic choice grew together with the options of communication. Still, the liberalization of the system and abandoning the Moscow version of the socialist realism in cultural policy did not mean any real increase of the freedom of choice. Using state exhibition institutions and the press, which was the main channel of communication between the authorities and the masses, the communist regime continued to control the aesthetic consciousness of the artists. An analysis of both printed and visual messages found in the press of the period, specialist periodicals and daily newspapers alike, has revealed a surprising similarity of the official discourse and the aesthetic choices made by the participants of the “Arsenał” – in particular those choices which were later interpreted as attempts to reject the socialist realism and launch a new beginning. It seems that the young artists were “positively censored,” i.e. the regime succeeded in creating an aesthetic reality which they accepted. What is more, they considered it subversive as an emanation of liberty. The selection of the aesthetic modes favored by the authorities took place in an unconscious way already at the stage of creation, before particular works of art were accepted by the ”Arsenał” jury and before they were actually controlled by the institutions of censorship.
Źródło:
Artium Quaestiones; 2018, 29; 381-408
0239-202X
Pojawia się w:
Artium Quaestiones
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nie taka czarna! Wydział Kultury KC o pewnym przedstawieniu codzienności
Not So Dark! The Central Committee’s Culture Department on the Certain Reprezentation of Daily Life
Autorzy:
Kula, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1373210.pdf
Data publikacji:
2017-01-30
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
satire
censorship
daily life in communist Poland
satyra
cenzura
życie codzienne w komunistycznej Polsce
Opis:
The author demonstrates that literature can be an important historical source. On the basis of an analysis of the content, reception (mainly by the official censorship), and fate of the Student Satire Theater’s play It’s Not All the Same to Me the author outlines the characteristic features of Polish daily existence in the 1960s.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2017, 61, 1; 253-266
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The cinematographic representation of social frames
Autorzy:
Bejko, Julian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/923141.pdf
Data publikacji:
2018-12-22
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Albanian communist cinema
aesthetetisation of politics
state apparatus
self-censorship
Albanian modernity
affective metamorphosis
process of individualization
problematisation of subjectivity
cultural hegemony
Opis:
The author of the essay titled «The Cinematographic Representation of Social Frames» analyzes images in the context of representing physical and ontological aspects of reality. He considers Albanian Communist Cinema (1952–1991) taking into consideration the viewer’s perspective in which cinema is treated as a metaphorical place when people learn to read images and can think through images. The author also focuses on following issues: processes of individualization, representation and the problematisation of subjectivity.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2018, 23, 32
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Oppression of Ukrainian National Identity by the Soviet Mass Media: Political and Ideological Censorship 60’s and 70’s of the Twentieth Century
Autorzy:
Kindrachuk, Nadia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519946.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
Ukrainian ethnic environment
national consciousness
the mass media
political censorship
the Soviet power
the totalitarian regime
the communist propaganda
an ideological oppression
denationalization
Opis:
This article covers the oppression of Ukrainian national identity by the Soviet mass media, which served as an ideological tool of the communist government on the way of total russification and denationalization of Ukrainians over the 60’s and 70’s of the 20th century; censorship is being studied as one of the methods of state supervision over the control of the release of the mass media in order to restrict the dissemination of the ideas and information that were recognized by the then authorities as “undesirable” or “ideologically harmful”. The destructive role of the mass media in the narrowing of the national worldview of Ukrainians, the prohibition of the Ukrainian word, and the leveling of the national aspect in the Ukrainian ethnic environment in the defined period are highlighted.
Źródło:
Historia i Polityka; 2019, 28 (35); 103-110
1899-5160
2391-7652
Pojawia się w:
Historia i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojewódzki Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w okresie nacjonalizacji rynku książki w Poznaniu (1946–1955)
The Provincial Office for Control of the Press, Publications and Entertainment at the time of
Autorzy:
Nowak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911553.pdf
Data publikacji:
2011-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
History of Communist Poland
History of the book
Publishing system in Poznan
Preventive censorship
Historia PRL
Historia książki
Ruch wydawniczy w Poznaniu
Cenzura prewencyjna
Opis:
Po przedstawieniu struktury i zasad funkcjonowania Wojewódzkiego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk (WUKPPiW) w Poznaniu autor artykułu opisuje rolę tej placówki w procesie likwidacji spółdzielczych oraz prywatnych wydawnictw poznańskich. Udowadnia, że przez istnienie stalinowskiej cenzury prewencyjnej ówczesnym władzom udało się przyspieszyć nacjonalizację wspomnianych sektorów wydawniczych. W artykule wykorzystano bardzo obszerny zespół archiwalny pozostały po WUKPPiW w Poznaniu, przechowywany w poznańskim Archiwum Państwowym.
Following the presentation of the organizational structure and the rules governing the performance of the local branch of the Central Office for Control of the Press, Publications and Entertainment in Poznań, the author focuses on the role of the office in the process of nationalization of private and cooperative printing and publishing sector in Poznań. The article proves that through the very existence of the preventive censorship imposed by the communists of the Stalin era, the communist authorities were in position to accelerate nationalization of the publishing sector. The source material for the article is provided by available vast and extensive records and files made at the Office for Control in Poznań currently held in the State Archives in Poznań.
Źródło:
Biblioteka; 2011, 15(25); 161-191
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heritage of the anti-communist civil resistance in the Polish People’s Republic of the years 1968–1989. Introduction to the classification of collections
Spuścizna opozycji antykomunistycznej w PRL lat 1968–1989. Wstęp do klasyfikacji zbiorów
Autorzy:
Michalski, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933004.pdf
Data publikacji:
2018-06-26
Wydawca:
Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
Tematy:
anti-communist civil resistance in Polish People’s Republic
Polish underground press
censorship
notations
second circulation
collections
opozycja antykomunistyczna PRL
bibuła
cenzura
notacje
drugi obieg
zbiory
kolekcje
Opis:
2018 we are commemorating the hundredth anniversary of Polish independence regained after the years of partitions of Poland. Special celebrations are on all over the country; many events are planned to be continued up to 2021 in line with, inter alia, the programme of the Ministry of Culture and National Heritage named Niepodległa 2017– 2021. The article presents the results of research on the material artefacts left behind by the not easily defined historic formation of the years 1968–1989, which can be generally described as an anti-communist civil resistance in the Polish People’s Republic. The actions taken by the resistance started from the so-called March events as well as the foundation of the “Ruch” Organisation. It was followed by: the Workers’ Defence Committee, the Committee for Social Self-Defence “KOR”, the Movement for Defence of Human and Civic Rights, the Confederation of Independent Poland, the Movement of Young Poland; next came: the Independent Self-governing Labour Union “Solidarity”, the Independent Students’ Association, and many smaller organisations or parties, up to the negotiations of the so-called Round Table. The opposition to communist regime was a major factor in the process of regaining by Poland its full independence, restoration of market economy, and putting an end to censorship that had been affecting the freedom of speech. The huge amount of published prohibited materials from this historic period, the so-called second circulation, remained: books, periodicals, leaflets, photos, posters, stamps, badges, cassette tapes, as well as printing machines, duplicating machines, broadcasting equipment, and other material remains. They are presently collected by Polish museums, some of them still in the process of organisation; they are also in possession of associations and foundations as well as private owners who often create remarkable collections, e.g. Krzysztof Bronowski’s “Muzeum Wolnego Słowa” (Museum of Free Speech) containing 700 000 items that arouse interest of foreign museums. Information about the individual oppositionists, events, underground prints and organisations published in the Internet also adds to the legacy of anticommunist resistance; among the available sources are: mentioned above “Muzeum Wolnego Słowa”, Dictionary Niezależni dla Kultury 1976–1989 by the Association of Free Speech, or collection of the “Karta” Centre. The author of the article attempts to classify these collections after interviewing the representatives of relevant institutions and organisations or private owners.
W roku 2018 przypada 100. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości po latach zaborów. Obchodzimy ją uroczyście w całym kraju, a liczne wydarzenia będą trwać aż do 2021 r., zgodnie m.in. z programem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Niepodległa 2017–2021. Artykuł prezentuje wyniki badań zasobów spuścizny materialnej po trudno definiowalnej formacji historycznej z lat 1968–1989, którą można szeroko i ogólnie nazwać opozycją antykomunistyczną w PRL. Działania opozycji rozpoczęły się od tzw. wydarzeń marcowych i powstania Organizacji „Ruch”, potem powstawały: Komitet Obrony Robotników, Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”, Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, Konfederacja Polski Niepodległej, Ruch Młodej Polski, następnie: Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, Niezależne Zrzeszenie Studentów i wiele mniejszych organizacji lub partii, aż po obrady tzw. Okrągłego Stołu. Działania opozycji przyczyniły się do odzyskania przez Polskę pełnej suwerenności, przywrócenia gospodarki rynkowej i usunięcia cenzury, ograniczającej wolność słowa. Pozostała po tym okresie olbrzymia liczba wydawnictw tzw. drugiego obiegu w postaci książek, czasopism, druków ulotnych, zdjęć, plakatów, znaczków, plakietek czy kaset magnetofonowych, ale także maszyn drukarskich, powielaczy, sprzętu nadawczego czy innych świadectw materialnych. Gromadzone są one obecnie w istniejących w Polsce muzeach, czasami dopiero się tworzących, są własnością stowarzyszeń lub fundacji, a także pozostają w rękach prywatnych, tworząc często znaczące kolekcje, jak np. Muzeum Wolnego Słowa Krzysztofa Bronowskiego – liczący ponad 700 000 pozycji zbiór, którym interesują się muzea zagraniczne. Spuścizną po opozycji są także informacje o osobach, wydarzeniach, wydawnictwach lub formacjach opozycyjnych publikowane w internecie, m.in. wspomniane już Muzeum Wolnego Słowa, Słownik Niezależni dla Kultury 1976–1989 Stowarzyszenia Wolnego Słowa czy zbiory Ośrodka „Karta”. Artykuł podejmuje próbę klasyfikacji tych zbiorów na podstawie wywiadów z przedstawicielami posiadających je instytucji, organizacji lub właścicielami kolekcji.
Źródło:
Muzealnictwo; 2018, 59; 98-106
0464-1086
Pojawia się w:
Muzealnictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-12 z 12

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies