Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "cognitive science" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Dwa argumenty za opcją odpowiedzi Nie-wiem oprócz opcji Tak/Nie w anonimowych testach zrozumienia zależności przyczynowo-skutkowych
Two Arguments for Options I-don’t-know Except Options Yes /No in Anonymous Questionnaire Survey on Understanding the Causal Relations
Autorzy:
Chmiel, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/637891.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Cognitive Science
Opis:
In the experiment we examined the behaviour of the participants at the two seemingly equivalent decision situations. At the first situation the participants, aimed to avoid a decisive answer, can only refuse at all, neither Yes nor No. But at the second situation they can choose an additional option I-don’t-know. It was proved that, even in the anonymous survey, the same participants tried to guess the proper Yes or No answers, signifi cantly more oft en at the fi rst situation than at the second one. Th erefore, the option I-don’t-know creates the better opportunity to obtain unbiased information. Th en, the observed relationship between the proportion of Yes versus No answers and the frequency of the I-don’t-know answers gives an additional insight into reliability of the obtained data.
Źródło:
Rocznik Kognitywistyczny; 2011, 5; 11-17
1689-927X
Pojawia się w:
Rocznik Kognitywistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uczenie się i emocje. Pedagogiczne następstwa wybranych koncepcji kognitywnych
Learning and Emotions. Pedagogical implications of selected cognitive conceptions
Autorzy:
Góralska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/417775.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
Tematy:
learning
emotion
cognitive science
Opis:
The aim of this article is to point to connections between intellectual and emotional aspects of learning. Cognitive science, especially research of neurobiologists (e.g. A. Damasio's somatic marker hypothesis) form theoretical basis of consideration of the issue and point to re-defining teaching-learning processes as necessity.
Źródło:
Rocznik Andragogiczny; 2008, R. 2008; 45-56
1429-186X
2391-7571
Pojawia się w:
Rocznik Andragogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od wielodyscyplinarności do interdyscyplinarności w badaniach religioznawczych
Autorzy:
Sztajer, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131028.pdf
Data publikacji:
2022-04-04
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
interdisciplinarity
multidisciplinarity
cognitive science
Opis:
The article discusses the multidisciplinary nature of the contemporary study of religion, arguing that the study of religion is being transformed from a multidisciplinary field into interdisciplinary cooperation. The step towards interdisciplinarity is possible thanks to cognitive sciences, which provide a platform for collaboration for the humanities, social sciences, and natural sciences. I do not claim that cognitive science is the only legitimate ground on which different disciplines constituting the science of religion may cooperate. Perhaps some other options will crystallize in the future. But so far, it seems to be the only scientific endeavor that successfully integrated most essential dimensions of the study of religion.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2022, 1/283; 165-174
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odmienność zwierzęcej inteligencji
The otherness of animal intelligence
Autorzy:
Sarosiek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691040.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
animal intelligence
mind
cognitive science
Opis:
Book review: Recenzja książki: Frans de Waal, Are We Smart Enough to Know How Smart Animals Are?, W. W. Norton & Company, Inc., New York, 2016, ss. 473
Recenzja książki: Frans de Waal, Are We Smart Enough to Know How Smart Animals Are?, W. W. Norton & Company, Inc., New York, 2016, ss. 473; polskie wydanie: Bystre zwierzę: czy jesteśmy dość mądrzy, aby zrozumieć mądrość zwierząt?  tłum. Ł. Lamża, Copernicus Center Press, Kraków, 2016, ss. 438.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 65
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Signals to Knowledge and from Knowledge to Action: Peircean Semiotics and the Grounding of Cognition
Autorzy:
Camargo, Eduardo
Gudwin, Ricardo
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31234162.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Peircean semiotics
knowledge representation
cognitive science
Opis:
Cognition is meant as the process of acquiring knowledge from the world. This process is supposed to happen within agents, which build such knowledge with the purpose to use it to determine their actions on the world. Following Peircean ideas, we postulate that such knowledge is encoded by means of signs. According to Peirce, signs are anything that can be used to represent anything else. Also, for Peirce, to represent means to be able to generate another sign, called the interpretant of the original sign, which still holds the same power of interpretability, I.e, its power to be transformed into a new sign, holding this same power. This happens through a processcalled semiosis, the process by which a sign is transformed into an interpretant. This whole process is performed with the aim of subsidizing the agent in deciding its behavior. So, even though the semiosis process has the power to continue infinitely, it usually stops whenever the generated interpretant brings enough information in order for the agent to effectively act in the world. We take signals to be the substract of signs. Signals are any physical property, which can be measured and captured by the agent, by means of its sensors. This includes any kind of internal memory the agent is able to have access, in order to operate. In this sense, signs can be both in the world (if these signals come from sensors) and within the own agent’s mind (if signals come from an internal memory). We understandan agent’s mind as the agents’ control system. In either case, signals can be abstracted as numbers. Not simply numbers, but numbers coming from specific sensors or specific memories. Using ideas from Peircean philosophy, in this work we postulate a pathway, in which signals, collected by either sensors or memory, can be organized in such a way that they can be effectively used as knowledge, in order for an agent to be able to decide its actions on the world, on the pursuit of its internal motivations. We postulate that agents identify and create a model of the world based on possibilities, existents, and laws, and based on this model, they are able to decide an action that maximizes the chance for the world to gain a shape, which the agents intend for it to be. This theory is postulated particularly for the case of artificial autonomous agents, meant to be constructed by engineering artifacts.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2022, 10, zeszyt specjalny; 101-136
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Embodied Criticism. Theoretical Foundations of Cognitive Poetics
Autorzy:
Żukowska, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010393.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
literary theory
cognitive science
poetics
metaphor
Opis:
The aim of the paper is to discuss the cognitive approach to metaphor launched by Lakoff and Johnson, which turns out to be also the key question to the problem of intersubjective communicability of literary work. Based on this approach, the literature can simply be considered a kind of language using spatial metaphors with additional emotional content.
Źródło:
Kultura i Edukacja; 2016, 2(112); 102-111
1230-266X
Pojawia się w:
Kultura i Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opowieści niesamowite ze świata kruków
Amazing tales from the world of ravens
Autorzy:
Sarosiek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691038.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
animal intelligence
mind
cognitive science
raven
Opis:
Book review: Bernd Heinrich, Umysł kruka. Badania i przygody w świecie wilczych ptaków, tł. Michał Szczubiałka, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec, 2018, ss. 504.
Recenzja książki: Bernd Heinrich, Umysł kruka. Badania i przygody w świecie wilczych ptaków, tł. Michał Szczubiałka, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec, 2018, ss. 504.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 65
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On evolution of thinking about semiosis: semiotics meets cognitive science
Autorzy:
Konderak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632631.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
cognitive semiotics
cognitive science
computational modeling
semiosis
Peirce
Opis:
The aim of the paper is to sketch an idea-seen from the point of view of a cognitive scientist-of cognitive semiotics as a discipline. Consequently, the article presents aspects of the relationship between the two disciplines: semi- otics and cognitive science. The main assumption of the argumentation is that at least some semiotic processes are also cognitive processes. At the methodo- logical level, this claim allows for application of cognitive models as explana- tions of selected semiotic processes. In particular, the processes of embedded interpretation (in contrast to interpretability in principle) are considered: belief revision, dynamic organization of meaning and metaknowledge. The explanations are formulated in terms of artificial cognitive agents of the GLAIR/SNePS cognitive architecture. Finally, it is suggested that even if some- one rejects the idea of artificial cognitive systems as simulations of semiotic processes, they may acknowledge the usefulness of cognitive modeling in analysis of semiotic processes in virtual, simulated worlds and in the area of “new media”.
Źródło:
Avant; 2016, 7, 2
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Can the Interdisciplinarity of Cognitive Science Be Saved Through Deconstruction?
Autorzy:
Nowakowski, Przemysław R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22768857.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
deconstruction
interdisciplinarity
cognitive science
integration
symmetry
Opis:
This paper discusses the resources for deconstruction offered by cognitive science, drawing inspiration from David Gunkel’s work on the topic (Deconstruction, MIT Press 2021). The gesture of deconstruction is seen as having a positive impact on the development of this interdisciplinary field by challenging misleading dichotomies and examining its underlying assumptions, such as the symmetry of integration.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2022, 58, 2; 137-144
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mit – umysł – rzeczywistość. Kognitywne uwarunkowania archaicznych form narracyjnych na przykładzie mitu
Myth – mind – reality. Cognitive conditioning of archaic narrative forms on the example of myth
Autorzy:
Czeremski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041264.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
myth
narrative
evolution
adaptation
cognitive science
mind
Opis:
The article discusses the cognitive conditions of mythical narratives, especially their relationship with the architecture of the human mind and the processes of its evolutionary formation. The analyzed features are: a) a permanent arrangement of events (monomyth); b) a semiosis based on bricolage, and c) a counter-intuitive supernaturalism. The stability of the system of mythical events is related to the subjective significance of the elements of the chain of basic biological activities. The proposed explanation for bricolage is the embodied nature of the human mind. In combination with the archaic character of the myth, it translates tendency to code abstraction in specific objects. The presence of counter-intuitiveness in the myth is explained by the interaction between innate knowledge about ontological categories and cognitive fluidity, which allows to deformed them and the  influence of what is counter-intuitiveness on the effectiveness of the cultural transmission of narrative containing it.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2018, 34; 163-184
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cognitive aspects of the philosophical and theological coherence of the concept of a miracle within the contemporary scientific world view
Autorzy:
Grygiel, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943053.pdf
Data publikacji:
2021-11-07
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
miracles
divine action
panentheism
cognitive science
intuition
Opis:
The purpose of the article is to investigate the philosophical and theological validity and coherence of the classical concept of a miracle within the contemporary scientific world view. The main tool in this process will be the cognitive standard model of the formation of religious beliefs operative in the cognitive science of religion. The application of this model shows why an intentional agent is assigned as responsible for the occurrence of events with no visible cause such as a miracle: miracles are events that violate the intuitively expected behaviors observable in the physical reality. It will become evident that much of the conceptual content of the classical understanding of miracles can be retained despite of the ontological and epistemological challenges of the contemporary science. In particular, this concerns the semantic view of miracles in which a miracle does not occur as an objective Divine intervention but qualifies as religious interpretation of the natural course of events always in reference to a cultural and personal context that is unique to those who directly experience these events either as direct recipients or as observers.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 70; 111-138
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of the theory of prototypes in moral thought
Autorzy:
Wojtanowska, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11375400.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Cognitive science
prototype
moral thought
word meaning
Opis:
In this article I attempt to highlight and briefly analyze some problematic aspects of the theory of prototypes and its implications in moral thought. I focus on the issue of moral judgement and the impact of prototypicality on our understanding of moral concepts. The objective of the article is to indicate the significance of the new perspectives opened by the notion of prototype, but also to point out certain difficulties. Some of the problematic questions emerge from the very existence of the prototype structure of categories and concepts; other problems arise with reference to the proposed implications or postulates which are connected with the acknowledgement of the significance of prototypicality. Due to the recognition of the practical dimension of ethics, the main issues are presented through examples of concepts which are commonly used in everyday life, referring to political and social values, traits of character and emotions.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2021, 11, 2; 27-46
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Daniel Dennett’s New Mind: Darwin, Turing but no Bach
Autorzy:
Krzanowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690878.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
mind
philosophy of mind
cognitive science
scientific explanation
Opis:
Book review: Daniel C. Dennett, From Bacteria to Bach and Back. The evolution of mind, Penguin Random House, UK 2017, pp. 467.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 64; 209-213
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Perception of Affordances and Experience of Presence in Virtual Reality
Autorzy:
Grabarczyk, Paweł
Pokropski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632617.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
cognitive science
phenomenology
perception
affordances
Virtu- al Reality.
Opis:
Recent developments in virtual reality technology raise a question about the experience of presence and immersion in virtual environments. What is im- mersion and what are the conditions for inducing the experience of virtual presence? In this paper, we argue that crucial determinants of presence are perception of affordances and sense of embodiment. In the first section of this paper, we define key concepts and introduce important distinctions such as immersion and presence. In the second and third sections, we respectively discuss presence, immersion and their determinants in detail. In the fourth and fifth sections, we argue for the importance of perception of affordances and sense of embodiment in increasing the degree of presence. Finally, we show the consequences of our view and discuss possible future implications.
Źródło:
Avant; 2016, 7, 2
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dlaczego reprezentacje nie trzymają się modeli dynamicznych?
Autorzy:
Korbak, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/637828.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
philosophy of cognitive science, dynamical explanation, representation, cognitive models, Clark, van Gelder
Opis:
Why representations don't stick with dynamic models?In this paper I investigate thesis, embraced by proponents of dynamicism in cognitive science, that mind is not representational and explanation of cognition can go without representations. This claim has received serious criticism from cognitive scientists and philosophers of mind, who accuse dynamical explanation of being satisfying only for a narrow class of simple cognitive phenomena. Thus, genuine, representation-free explanation of cognition will always be incomplete. I espouse another strategy and present two arguments saying that the language of pure dynamical systems theory is not rich enough to define any nontrivial notion of representation. If I am right, then at least these phenomena dynamical explanation deals well with are not representational and representation talk can in no way help us understand them
Źródło:
Rocznik Kognitywistyczny; 2014, 7
1689-927X
Pojawia się w:
Rocznik Kognitywistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cognitive engineering and functional safety technology for reducing risks in hazardous plants
Autorzy:
Kosmowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068937.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Morski w Gdyni. Polskie Towarzystwo Bezpieczeństwa i Niezawodności
Tematy:
cognitive science
cognitive systems engineering
human factors
human reliability
functional safety
Opis:
Cognitive engineering is considered nowadays as interesting multidisciplinary domain that focuses on improving the relations between humans and the systems that are supervised and operated. The industrial automation and control systems (IACS) in hazardous plants are increasingly computerized and perform various safety functions. These are designed and implemented according to the functional safety concept. The objective is to maintain high performance / productivity and reduce various risks related to identified hazards and threats. An approach is proposed to apply selected cognitive engineering methods for verifying the design of the functional safety technology implemented in given hazardous plant in context of defined safety functions, operator interfaces, communication means and procedures. The methodology developed might be applied for functional safety management in life cycle of industrial hazardous plants and oil port terminals.
Źródło:
Journal of Polish Safety and Reliability Association; 2017, 8, 1; 73--86
2084-5316
Pojawia się w:
Journal of Polish Safety and Reliability Association
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A versatile model for music creation utilizing tension states
Autorzy:
Ruuska, H.
Takebayashi, Y.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/385256.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów
Tematy:
musical composition
music analysis
cognitive science
computer-generated music
Opis:
We investigates novel methods for creating systems for assisting musical composing. In this presentation we describe some previously neglected problem areas in musical structure analysis: knowledge-based computational expectation mapping and narrative-based structure. We also investigate how results from musical pattern analysis might be used for predicting human cognitive processing of general commonsense domains in everyday life. We conclude with a statement of how investigating music can lead to insights in other fields of cognitive science.
Źródło:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems; 2009, 3, 4; 184-186
1897-8649
2080-2145
Pojawia się w:
Journal of Automation Mobile Robotics and Intelligent Systems
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scalanie i percepcja wizualna. Kognitywne warunki odbioru dzieł sztuki (malarstwo, rzeźba, literatura)
Merging and visual perception. Cognitive conditions for the reception of works of art (painting, sculpture, literature)
Autorzy:
Saja, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039387.pdf
Data publikacji:
2019-12-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
reception of art
cognitive science
visual perception
literary theory
Opis:
This article aims to indicate universal cognitive diagrams for the process of interpreting and creating works of art. This text deals primarily with issues such as visual perception, neural representations and mental maps. Each of these concepts has a direct connection with the reception of works of art (painting, sculptural and literary). A certain scope of cognitive processes may constitute a cognitive universe with respect to works of visual art. In every field of art, a set of similar, if not identical patterns with regard to a specific realization is noticed. We can therefore speak of generalizations, mutations and emanations in culture. This article is only a research proposal, which requires a wider study.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2019, 31; 227-246
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Cognitive Approach to Shakespeare Plays in Immersive Theatre: With a Special Focus on Punchdrunk’s "Sleep No More" in New York (2011-) and Shanghai (2016-)
Autorzy:
Hamana, Emi
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033509.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Cognitive science
4E cognition
immersive theatre
„Sleep No More”
Opis:
Although cognitive science is an interdisciplinary field, its central questions are ‘what is humanity?’ and ‘what is emotion?’ Since the field of theatre and performing arts is deeply concerned with humans and emotions, we expect that it will contribute to the understanding of these concepts. Immersive theatre is an experimental performance form that emphasizes site, space and design while immersing spectators in a play. The number of immersive theatre companies or productions has been growing worldwide. This paper discusses Punchdrunk’s Sleep No More, directed by Felix Barrett and performed in London (2003), New York (2011-) and Shanghai (2016-). While elucidating the cognitive impact of immersive Shakespeare performances on spectators, this paper aims to uncover new artistic and cultural value in Shakespeare plays performed in an experimental form in order to advance their contemporary relevance.
Źródło:
Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance; 2020, 21, 36; 13-26
2083-8530
2300-7605
Pojawia się w:
Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płeć kulturowa w rozproszonych systemach poznawczych – możliwości konceptualizacji
Gender in distributed cognitive systems: Possible conceptualizations
Autorzy:
Wachowski, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/437481.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
actor‑network theory
affordance
cognition
cognitive science
feminism
science and technology studies
Opis:
There is a mismatch between social and biological approaches in the studies on sex and gender. Neurofeminist researchers critically examine gendered impacts of research in neuroscience and cognitive science, as well as develop more adequate and gender‑appropriate neuroscientific studies. However, they still seem to be focused on the brain and its relationship with the environment. Moreover, there are a little ‘science‑phobic’ feminist approaches based on actor‑network theory, and social science and technology studies. In this context, I would like to suggest another account of gender. My account is not centered on individual selves, minds or brains, but it is based on concept of distributed cognitive system and cultural ecosystem developed in the cognitive science. The potential integrational role of the approach seems worthy of attention. On the one hand, there are no contradictions between more important assumptions of distributed cognition theory and social studies. On the other hand, it is not necessarily limited to human beings and their minds. I pay particular attention to distinction between the distributed cognition theory and the extended mind theory. Ones of the most important elements of the ‘gender‑sensitive’ distributed system are artifacts and their affordances, most of all — cultural and canonical ones. In this light, the gender relations seem not only distributed, but also able to be designed.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2015, 5, 1; 135-150
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość czy algorytm? Ludzkie maszyny jako emanacje Frankensteina Mary Shelley w naukach kognitywnych oraz tekstach kultury
Consciousness or Algorithm? Human Machines as Emanations of Mary Shelley’s Frankenstein in Cognitive Science and Cultural Texts
Autorzy:
Saja, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038789.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literature studies
film studies
cognitive science
consciousness
artificial intelligence
robotics
Opis:
Mary Shelley’s Frankenstein is without doubt a popular science-fiction novel, which has inspired many generations of artists and creators in popular culture and mass culture. It has also become an inspiration for scientific studies in the field of robotics and cybernetics. Modern cognitive sciences are looking for the perfect pattern that will allow artificial intelligence to be achieved. An important problem for scientists was the lack of full knowledge about consciousness. We are able to recreate the structure of the human body in a machine, but we are not able to fully simulate the neural processes that would create human consciousness. This problem is perfectly illustrated by cultural works, including literature and cinematography. We see in them both the emanations of the motifs contained in Shelley’s novel and the realization of scientific hypotheses that shape our image of a conscious, thinking machine.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2020, 33; 321-352
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the rudiments and benefits of philanthropy in the perspective of cognitive research
Autorzy:
Wioletta, Dziarnowska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952002.pdf
Data publikacji:
2020-05-19
Wydawca:
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
Tematy:
morality
philanthropy
cognitive science
moral mind
brain
non-profit institutions
Opis:
Past decades have shown an increase in interest in the phenomenon of morality, as well as its most sophisticated manifestations, which are philanthropic activities, in the field of cognitive science – a multidisciplinary research program of the mind and its role in intelligent behaviour. The article shows – applying the aforementioned perspective – that morality, along with all its altruistic expressions, is understood as the result of the biological evolution of the human race. It is based on various neuronal mechanisms responsible for the psychological processes that make up our moral mind, e.g. moral intuitions, moral emotions and moral reasoning. In recent years, issues related to charity have become one of the important subjects of cognitive research. In their light, it turned out, among others, that altruistic human inclinations, not only devoting one’s time, skills or money to help a person, but also support for more abstract ideas related to the common good are supported by various brain mechanisms strengthening our selfless motivations. It was concluded that the progress of scientific research on the relationship between the „moral brain” and the world in need of help would reveal the most effective ways of strengthening human philanthropic involvement and more effective impact of non-profit institutions.
Źródło:
Praca Socjalna; 2020, 35(2); 143-166
0860-3480
Pojawia się w:
Praca Socjalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duża litera a człowiek w polskiej epistolografii
Capital letter and human being or injustice of a pronoun in Polish epistolography
Autorzy:
Sochocka, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540728.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Mazowiecka Uczelnia Publiczna w Płocku
Tematy:
capital letter
cognitive science
eistolography
linguistic etiquette
pragmatics
pronoun
respect.
Opis:
The article is an attempt of interpreting the Polish rules of linguistic etiquette in Polish epistolography. I consider Polish orthographic rules regulating the usage of capital and lower-case letters for personal pronouns in the context of cognitive aspects and pragmatics. Precisely, I analyze writing Polish forms ‘you’ or ‘your’ with capital letter [Ty, Twój] and pronouns relating to the others with the small letters in correspondence. In other words, I research the possible ways of affecting the Polish epistolographical savoir-vivre both on the remitters and the remittees. Hence, the anthropological aspects of Polish orthography connected with the graphical forms of personal pronouns are the heart of the matter in this work. The motivation for presenting a Polish linguistic and cultural problem during the international conference comes from the fact of increasing multicultural cooperation between different nations. And the key to understand the others is knowing their mentality, which in turn is being shaped especially by the mother tongue and cultural background. Polish epistolographical rules, at least to some degree, show that someone becomes a Person in a direct relationship but a person in other cases. And this in turn reflects the nobility of being a homo sapiens on one hand and insincerity of another. What is important, by this text I want to hasten Polish tradition of writing letters considering both the positive and negative aspects of using capital letter in written communication which shows, as I hope, my efforts to show the problem in real and objective light [1968, 243].
Źródło:
Społeczeństwo. Edukacja. Język; 2015, 3; 149-157
2353-1266
2449-7983
Pojawia się w:
Społeczeństwo. Edukacja. Język
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Around "Deconstruction." Author’s Response
Autorzy:
Gunkel, David J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/39571570.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
cognitive science
deconstruction
Jacques Derrida
Plato
truth
Ludwig Wittgenstein
writing
Opis:
In this paper I reply to the four critical articles that were provided in response to my book Deconstruction (MIT Press 2021). It proceeds in four steps: (1) I begin with a reply to Stanisław Chankowski’s use of the psychoanalytic term “fetishistic denial” to describe the formal character of the text. (2) I then engage with the criticism supplied by Piotr Kozak, who questions deconstruction’s theory of truth (or its lack thereof). (3) From this, I take-up and respond to Przemysław Nowakowski’s proposal that deconstruction might provide a way to reimagine the interdisciplinarity of cognitive science. And (4) I conclude with a response to Michał Piekarski’s mashup of Ludwig Wittgenstein and Jacques Derrida, which supplies a reading of these two thinkers that is arguably greater than the sum of the parts. The objective of the reply is not to offer a defense of myself or my text but to engage with these interesting and insightful reviews in a way that opens the space for productive dialogue.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2023, 59, 2; 7-20
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Блуждания ума: языковое сознание о ментально-когни- тивной деятельности человека
Wandering of the mind. Linguistic consciousness about mental and cognitive human activity
Autorzy:
Чалыкова, Татьяна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665376.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
когнитивистика
лингвоконцептология
ум
когнитивная модель
ризома
Cognitive science
linguoconceptology
intelligence
cognitive model
rhizome
Opis:
Mind in the Russian language consciousness is presented primarily as a mobile mental, ethical and emotional essence of the person. The paper examines some types of inner speech – during creative thinking, the memories and falling asleep. The study suggests that the main cognitive model, followed by cognitive human activity, marked with the word mind is the model of the Rootstock / Rhizome.
Ум в русском языковом сознании представлен преимущественно как мобильная ментальная, нравственно-этическая и эмоциональная ипостась человека. В статье рассмотрены некоторые виды внутренней речи – при творческом мышлении, воспоминаниях и засыпании. В результате исследования высказывается предположение, что основная когнитивная модель, которой следует когнитивная деятельность человека, обозначенная словом ум – это модель Корневище / Ризома.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 12; 29-41
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kognitive Wissenschaft und Kognitive Linguistik : der Paradigmenwesel, Perspektiven und Grenzen am Beispeil der Phraseologie und Idiomatik
Cognitive science and cognitive linguistics : a paradigm shift, perspectives and borders in phraseology and idiomatics
Autorzy:
Komenda-Earle, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/135806.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
Tematy:
cognitive science
cognitive linguistics
phraseology
idiomatic
culture
kognitywistyka
językoznawstwo kognitywne
frazeologia
idiomatyka
kultura
Opis:
Einführung und Ziele: Der Beitrag präsentiert Voraussetzungen des Kognitivismus und der Kognitiven Linguistik und stützt sich auf Begriffe wie Konzept, Konzeptualisation, kognitives Modell, Projektion, Metapher, Phraseologism, Idiom. Eine der Grundvoraussetzungen der kognitiven Theorien ist, dass sprachliche Strukturen aus der Interaktion des Menschen mit seiner Umgebung resultieren und konzeptuellen, darunter nicht objektiven und teilweise arbiträren Charakter haben. Erfahrung, Denken und Sprache sind metaphorischer Art und mit einander verbunden. Das Ziel des Beitrags ist, Methoden und Ergebnisse der kognitiven Forschung darzulegen und sie am sprachlichen Material aus dem Bereich der Phraseologie und Idiomatik zu besprechen. Materialien und Methoden: Das Material liegt in Bearbeitungen aus dem Gebiet der Kognitiven Linguistik, von klassischen Arbeiten bis eingehenden kontrastiv-vergleichenden Analysen, vor. Ergebnisse: Die Besprechung der Postulate der kognitiven Forschung in der Linguistik, Phraseologie und Idiomatik zeigt, dass kognitive Methoden für die Charakteristik von bestimmten Typen er Phraseologismen und auf bestimmten Etappen der Analyse zufrieden stellend sind. Fazit: Das Wesen und die Vielfältigkeit der Phraseologie verlangen Untersuchung ihrer ihre kulturellen und kultursemiotischen Implikationen, dabei Anwendung von Methoden, die sie erklären.
Introduction and aim: The paper presents the assumptions of Cognitive Science and Cognitive Linguistics and deals with topics such as concept, conceptualization, cognitive model, projection, metaphor, phraseologism, idiom. One of the most important theoretical points of Cognitive Linguistics is the assumption, that the language structures occur in interaction with the world and are of conceptual, also non objective and partly arbitrary kind. Human experience, thought and language are of metaphorical art and are linked up. The point of the paper is to present the assumptions, methods and results of Cognitive Science and Cognitive Linguistics and apply them to the research area of phraseology and idiomatics. Material and methods: The material is the previous research of Cognitive Science and Cognitive Linguistics, from classical processings to recent comparative and contrastive studies. Conclusion: The discussion of the applications of the psychology of mind in the linguistics and especially phraseology and idiomatics shows the variety of language problems and makes sure that the methodological base for phraseological and idiomatic research can be offered by the Cognitive Linguistics only for some types of phraseologisms and on some levels of research. Result: Phraseology in its nature and variety needs an explicit and systematic culture based approach and also appropriate methods which shall explain its cultural and cultural semiotic implications.
Źródło:
Problemy Nauk Stosowanych; 2013, 1; 175-188
2300-6110
Pojawia się w:
Problemy Nauk Stosowanych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realność pośrednika
The Reality of the Intermediary
Autorzy:
Tomczok, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364928.pdf
Data publikacji:
2019-07-25
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
narratology
Bruno Schulz
speculative realism
cognitive science
narratologia
realizm spekulatywny
kognitywistyka
Opis:
Artykuł przedstawia propozycję alternatywnych założeń dla badań narratologicznych. Klasyczna narratologia została oparta na paradygmacie mentalistycznym, co oznaczało zamknięcie badań narracji w języku, tekście lub dyskursie, a także prowadziło do zlekceważenia roli różnych mediów czy pośredników w opowiadaniu. W artykule zaproponowano interpretację owych mediów bądź pośredników jako osobnej rzeczywistości, która odgrywa ważną w rolę w procesie budowy opowiadania. Nawiązanie do współczesnych badań nad poznaniem, szczególnie do enaktywizmu, a także do spekulatywnego realizmu i teorii aktora-sieci pozwoliły rozwinąć nową teorię opowiadania uwzględniającą istotną rolę obiektów, które współkształtują narrację. Jako przykład literackiego wykorzystania tej teorii przywołana została propozycja interpretacji Ulicy Krokodyli Brunona Schulza.
In this article, I formulate new premises for narrative studies. Classical narratology was based on a mentalist paradigm. It reduced the study of narrative to the study of language, text or discourse, downplaying the role of media or intermediaries in the story. I propose to define media and intermediaries in terms of a separate reality that plays an important role in the process of constructing the story. I combine cognitive science, especially enactivism, speculative realism and the actor-network theory to build a foundation for a new theory of narratology. New narratology should take into account the narrative role which objects play in the narrative. I exemplify how this theory can be used in practice in my analysis of Bruno Schulz’s Street of Crocodiles.
Źródło:
Forum Poetyki; 2019, 15-16; 6-23
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O ewolucyjnych źródłach niektórych muzycznych preferencji estetycznych
The Evolutionary Sources of Some Human Musical Aesthetic Preferences
Autorzy:
Podlipniak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/637937.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
musical aesthetic preferences
cognitive science
evolutionary sources
nervous system
musical skills
Opis:
Human musical aesthetic preferences differ significantly. People vary in this respect depending on culture in which they were brought up and on their individual experiences. The awareness of this differentiation was one of the reasons for which these aesthetic preferences were considered as conditioned only by culture. After cognitive science became interested in art, the aesthetic preferences have been explained by seeing the aesthetic assessment of stimuli as related to the evolutionary sources of human aesthetic tendencies. The contemporary knowledge of music processing by the nervous system and of musical skills development indicates that there are also some ubiquitous tendencies in the aesthetic assessment of music. The purpose of the current paper is to present preferences for tonal music and to explain their origin.
Źródło:
Rocznik Kognitywistyczny; 2011, 5; 167-174
1689-927X
Pojawia się w:
Rocznik Kognitywistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekologia poznawcza jako tradycja badawcza w kognitywistyce
Autorzy:
Wachowski, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076845.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
communication
embodied cognition
wide cognition
cognitive science
ecological heuristics
methodological individualism
Opis:
Cognitive ecology as a research tradition in cognitive science: The article presents cognitive ecology as a research tradition in cognitive science, under which studies on embodied cognition and various forms of situated cognition are conducted. At the same time, the basic heuristic of cognitive ecology and its relationship to methodological individualism are identified. The paper includes the history of the concept of “cognitive ecology”, historical approaches preceding this research tradition, as well as an outline of contemporary research related to it. At the end of the article, the role of the ecological heuristic is summarized.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2021, 11, 1; 33-53
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biopsychologiczne podstawy poznania geometrycznego
Biopsychological foundations of geometric cognition
Autorzy:
Hohol, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690908.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
cognitive science of mathematics
cognitive maps
cultural artifacts
core cognitive systems
geometric cognition
scientific explanation
Opis:
In this review-paper, I focus on biopsychological foundations of geometric cognition. Starting from the Kant’s views on mathematics, I attempt to show that contemporary cognitive scientists, alike the famous philosopher, recognize mutual relationships of visuospatial processing and geometric cognition. What I defend is a claim that Tinbergen’s explanatory questions are the most fruitful tool for explaining our “hardwired,” and thus shared with other animals, Euclidean intuitions, which manifest themselves in spatial navigation and shape recognition. I claim, however, that these “hardwired intuitions” cannot capture full-blooded Euclidean geometry, which demands practice with cultural artifacts in various time-scales.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 64; 137-165
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o teorii znaczenia Kazimierza Ajdukiewicza
Some reflections on the Kazimierz Ajdukiewicz’s theory of meaning
Autorzy:
Tomza, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950273.pdf
Data publikacji:
2016-06-04
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
philosophy of language
cognitive science
meaning of meaning
theory of interpretation
Opis:
The current discourse in the philosophy of law and philosophy of language is focused on one question – what is the proper meaning of the concept of meaning? The main problem in this reflections is a definition of a term ‘meaning’. Kazimierz Ajdukiewicz, the most renown Polish logician, which analyzed this problem, present the definition of ‘meaning’ as a proper understanding of the sense of the directives. Many current philosophers take this part of Ajdukiewicz’s work to demonstrate the cognitive part of the philosophy of law and especially the philosophy of language. In the Polish theory of law this issue is overlooked. In my opinion Ajdukiewicz was a creator of the philosophical concept ‘meaning’, and this article will consider the possibility that the idea of directive concept of ‘meaning’ and the conception of meaning belongs rather to the philosophy of language than constitutes the theory of logic.
Źródło:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna; 2016, 5, 1; 300-318
2299-1875
Pojawia się w:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A world according to artificial neural networks
Autorzy:
Schuster, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/307811.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Instytut Łączności - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
sztuczne sieci neuronowe
artificial neural networks
cognitive science
input space transformation
Opis:
This paper presents results from a preliminary study in the field of artificial neural networks (ANN). The overall aim of our work relates to the field of cognitive science. In this wider framework we try to investigate, reason about, and model cognitive processes in order to obtain a better understanding of the major processing device involved - the human brain. In terms of content this paper presents a novel ANN learning approach. Note that through-out the paper we assume supervised learning. In contrast to the classical ANN learning approach where an ANN algorithm alters an initial random weight assignment until a reasonable solution to a problem is obtained this approach does not alter the initial random weight assignment at all, but provides a solution to the problem by transforming the actual input data. The approach is applied to perceptrons and adalines and its quality is demonstrated on simple classification problems.
Źródło:
Journal of Telecommunications and Information Technology; 2003, 3; 102-107
1509-4553
1899-8852
Pojawia się w:
Journal of Telecommunications and Information Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kognitywne badania nad religią a antropologia kulturowa
Cognitive science of religion and cultural anthropology
Autorzy:
Czeremski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31050984.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
cognitive science of religion
psychological anthropology
anthropology of religion
religion
mind
Opis:
Cognitive science of religion (CSR) is an interdisciplinary research project focusing on the cognitive foundations of religion. The aim of this article is to discuss the specificity of CSR and demonstrate that, although it is part of cognitive science, it can also be seen as an anthropological paradigm in its own right. I argue that such a view can be supported by highlighting the importance of cultural anthropology for the SCR genesis (especially the role of anthropological theories and the resulting research methods, the involvement of anthropologists in the emergence of the new paradigm) and stressing the way in which contemporary anthropology benefits from theories formulated within CSR, the debates they generate and inter-institutional collaborations. Thus, I wish to highlight the dual nature of CSR as part and parcel of both cognitive science and contemporary psychological anthropology.
Źródło:
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia; 2023, 8; 51-67
2392-0971
2543-9537
Pojawia się w:
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy potrzebna nam teoria fundamentalna? Refleksje na temat teorii świadomości Davida Chalmersa
Is the Fundamental Theory Necessary? Remarks on the David Chalmers Theory of Consciousness
Autorzy:
Hohol, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691052.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
cognitive science
consciousness
mind
philosophy of mind
qualia
supervenience
philosophy of science
David Chalmers
Opis:
The article presents a survey of the fundamental theory of consciousness according to David Chalmers. In order to examine these issues the following actions are taken. In the first part, the philosophical and cognitive-scientific views of David Chalmers are summarized in detail. Particular attention is paid to the following issues: the distinction between the easy and hard problem of consciousness, the nature of qualia, supervenience, as well as the arguments against the reductive accounts of consciousness. The elements of the structure of Chalmers’ fundamental theory: e.g., the principle of structural coherence, the principle of organizational invariance and the principle of double aspects of information are presented. Also, the problems of the relationship between mind and quantum mechanics are analyzed. In the second part, Chalmers’ theory of consciousness is challenged and criticized in three areas: cognitive science, philosophy of science and philosophy of physics. In the summary, the reply to the question in the title of the article is suggested.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2011, 49; 3-45
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoria osoby w kontekście kognitywistyki
The category of a person in the context of cognitive science
Autorzy:
POCZOBUT, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047030.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
osoba, kognitywistyka, świadomość, mechanizmy poznawcze, emergencja, redukcja, eliminacjonizm
person, cognitive science, consciousness, cognitive mechanisms, emergence, reduction, eliminationism
Opis:
Osoba jest podstawową kategorią badawczą etyki i antropologii filozoficznej. Od kilkunastu lat pojawiają się również prace zaliczane do szeroko rozumianej kognitywistyki, w których obiektem badań jest osobowy wymiar człowieka. Powstaje pytanie: Czy metody badawcze kognitywistyki pozwalają na analizę procesów tworzących osobowy poziom organizacji systemów poznawczych? A jeśli tak, to jaka koncepcja osoby jest przez nie implikowana? Czy wyniki badań kognitywistycznych pozwalają na ogłoszenie „śmierci osoby”? W artykule staram się wykazać, że chociaż rozwój kognitywistyki wymusza rewizję podstawowych kategorii potocznych i filozoficznych, takich jak umysł, świadomość, poznanie czy wolna wola, nie prowadzi on jednak do prostej eliminacji kategorii osoby. Umożliwia natomiast odkrycie subosobowych (neuroobliczeniowych) mechanizmów leżących u podstaw procesów charakterystycznych dla wymiaru osobowego, prowadząc tym samym do swoiście rozumianej naturalizacji kategorii osoby.
The category of ‘person’ is one of the fundamental notions of ethics and philosophical anthropology. In recent years, works in broadly construed cognitive science have also been published which take up the topic of the personal dimension of man. This raises a number of questions: Do the research methods of cognitive science allow us to analyze the personal level of organization of cognitive systems? And if so, what concept of a person do these methods imply? Do research results in cognitive science confirm ‘the death of the person’? In this article, I try to show that although the progress in cognitive science compels us to revise some basic commonsensical and philosophical categories, such as those of the mind, consciousness, cognition and free will, it does not lead to a straightforward elimination of the notion of a person. However, cognitive science does enable us to discover the subpersonal (neurocomputational) mechanisms underlying the processes characteristic of the personal dimension, which in a sense leads to the naturalization of the concept of a person.
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 4 (116); 138-151
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nic nadzwyczajnego. Wielki fakt wiary i jego naturalistyczne wyjaśnienie
Nothing Special: Great Fact of Faith and Its Naturalistic Explanation
Autorzy:
Ruczaj, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233183.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jacek Wojtysiak
faith
naturalism
Cognitive Science of Religion
wiara
naturalizm
religioznawstwo kognitywne
Opis:
W swojej książce Między ukryciem a jawnością (2023) profesor Jacek Wojtysiak utrzymuje, że przy założeniu ateistycznego naturalizmu nie da się przekonująco wyjaśnić „wielkiego faktu wiary”, to jest zjawiska historycznej trwałości i powszechności przekonania o istnieniu Boga. W tym artykule polemizuję z tą tezą. Odwołując się do wybranych koncepcji z zakresu religioznawstwa kognitywnego, naszkicowuję naturalistyczne wyjaśnienie powstawania wierzeń religijnych.
In his book Między ukryciem a jawnością [Between Hiddenness and Openness] (2023), Professor Jacek Wojtysiak argues that on the assumption of atheistic naturalism, no convincing explanation can be given for the ‘great fact of faith,’ that is, the phenomenon of the historical persistence and universality of the belief in the existence of God. The purpose of this paper is to challenge this thesis. Drawing on selected theories from the field of the Cognitive Science of Religion, I sketch a naturalistic explanation of how religious belief arises.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 4; 131-147
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kognitywistyka w edukacji – zastosowanie metody RECITO w procesie nabywania, usprawniania i utrwalania umiejętności czytania oraz reedukacji dzieci z zaburzeniami w tym zakresie
Cognitive Science in Education – Employment of Method RECITO in Process of Acquisition Improvement and Solidification of Ability of Reading and Re-education of Child with Disturbances in This Range
Autorzy:
Mańczak, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/637861.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
cognitive science
RECITO
process method
program motivation
re-education
ability of reading
Opis:
I would like to present proposal within the confines of the hereby article process method called recently RECITO, which helps process of reading. For this creation of program motivation, was noticing, that lack of ability of fluent reading can present serious barrier with apprehension in present times in conquest of desirable education. As it happens that worse, that it does not take into account majority of available on market of program fact re-education, that reading is process multimodal, which involve numerous districts in brain. And so after analyzing literature concerning problems reading, pilotage research decide carry, which had verifications of efficiencies of discussed methods on purpose. Results and short review of literature has been presented in farthest article concerning reading part.
Źródło:
Rocznik Kognitywistyczny; 2011, 5; 119-127
1689-927X
Pojawia się w:
Rocznik Kognitywistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria umysłu a nieporozumienia bohaterów w prozie Czechowa (zarys)
Theory of Mind in the light of misunderstandings of heroes in Chekhov’s prose (outline)
Autorzy:
Sadecki, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/579000.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
teoria umysłu
metareprezentacja
Czechow
kognitywistyka
Theory of Mind
metarepresentation
Chekhov
cognitive science
Opis:
Niniejsza praca przedstawia wstęp do badań nad prozą Antoniego Czechowa w oparciu o tzw. teorię umysłu. Zastosowanie tej teorii umożliwia nowe podejście do badań nad narracją i bohaterami oraz wydobycie kognitywnych aspektów dzieła literackiego. Teoria umysłu oraz metareprezentacja pozwalają dostrzec przyczyny częstych u Czechowa „nieporozumień” między bohaterami. W opowiadaniu Śmierć urzędnika przyczyną porażki w kontakcie z drugą osobą są zaburzenia teorii umysłu głównego bohatera, prowadzące do błędnego postrzegania siebie oczami drugiej osoby. W utworze Kapral Priszybiejew przyczyną nieporozumienia okazuje się błędne przypisywanie intencji innym postaciom przez tytułowego kaprala, zaś opowiadanie Człowiek w futerale pokazuje jak decyzja o rezygnacji z kontaktu z innymi bohaterami wpływa na odizolowanie jednostki od świata i powstanie błędnego koła nieporozumień.
This piece of work presents an introduction to the research in Anton Chekhov’s prose based on Theory of Mind. By employing this theory one may gain a new approach to the research in narration and heroes and also a way to reveal the cognitive aspects of a literary work. Theory of Mind and metarepresentation allow to notice the reasons of communication issues, ‘clashes’ between heroes, which seem to be so common in Chekhov’s prose. In a short story The Death of a Civil Servant the reason of a failure in contacts with the other person is the disorder of main hero’s Theory of Mind, which leads to his mistaken perception of himself in the eyes of others. In the piece of work titled Sergeant Prishibeyev it is the sergeant’s mistaken attribution of intentions to other heroes that causes misunderstandings. Whereas The Man in the Case reveals how the decision to resign from contacts with other heroes gives rise to one’s isolation from the world and engenders a vicious circle of misunderstandings.
Źródło:
Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2014, 57/113 z. 1; 27-41
0084-4446
Pojawia się w:
Zagadnienia Rodzajów Literackich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metaphors and metaphorical language/s in religion, art and science
Autorzy:
Fritsch-Oppermann, Sybille C.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927034.pdf
Data publikacji:
2020-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
metaphor
metaphorical language
cognitive science
neurobiology
theology
hermeneutics
intercultural philosophy
interdisciplinary discourse
Opis:
Languages play an essential role in communicating aesthetic, scientific and religious convictions, as well as laws, worldviews and truths. Additionally, metaphors are an essential part of many languages and artistic expressions. In this paper I will first examine the role metaphors play in religion and art. Is there a specific focus on symbolic and metaphoric language in religion and art? Where are the analogies to be found in artistic metaphors and religious ones? How are differences to be described? How do various (philosophical) concepts of aesthetics and theological concepts explain those different kinds of language and how, if at all, do they make use of them? Lastly: what could be added to aesthetics, philosophy and theology by examining carefully the role and importance of language, including nonverbal, sign language and especially metaphorical language? Without the human capacity for language, religions are scarcely imaginable. A widening of traditional exegesis and hermeneutics by taking into account nonverbal semantics is needed. Religion is a cognitive and linguistic phenomenon. By taking this seriously, we set and enable an agenda to discuss religion scientifically, leaving aside for the purpose of a scientific understanding and discourse about the inter-religious and the inner-religious claims of truth and absolutist claims. To sum it up: metaphor is introduced as an important means of language when it comes to religious conceptualization. Next, I will show that art, more than religion, deals with visual metaphor – the latter being an image that suggests a particular association, similarity or analogy between two (or more) generally unconnected visual elements. This often, but not always, functions in a roughly comparable fashion to the better-known concept of verbal metaphor. In addition, visual metaphor has developed many original and unique characteristics. These two sections are followed by another one dealing with (inter)cultural philosophy of religion and aesthetics, as well as the meaning of metaphors for these disciplines. The next section is on metaphor and metaphorical language in mathematics, natural sciences and art and how they are related, i.e. influence and help each other. I will discuss the critical approach to metaphors in natural science and provide a short introduction to the cultural history of mathematics and art. Mathematicians and artists have long been on the quest to understand the physical world they see before them and the abstract objects they know by thought alone. How have art and mathematics helped each other in representing each other’s concepts? A final section provides a summary and an outlook: theology is contextual as is science – and so is art. All these disciplines partly rely upon metaphor and by the help of metaphor get closer to an intercultural and interdisciplinary understanding. I shall argue that, by dealing more carefully with their metaphorical language and their own metaphors, together they become better equipped to map the world. -------------- Received: 20/03/2020. Reviewed: 23/04/2020. Accepted: 15/05/2020
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 3; 31-50
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyczna analiza oprogramowania GIS
Semantic analysis of GIS software
Autorzy:
Pomianowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204177.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
GIS system
geoinformatyka
semiologia
oprogramowanie
GIS theory
geoscience
software engineering
semiotics
cognitive science
Opis:
Brakuje metody opisu programów GIS, która pozwoliłaby poznać nie tylko ich funkcje i sposób komunikacji z użytkownikiem, ale również ich głęboką strukturę. Celem analizy semantycznej jest odkrycie tej struktury i zbadanie jej związku ze strukturą poznawczą dyscypliny macierzystej - geografii. Podstawową jednostką głębokiej struktury jest metafora.
GIS software descriptions are widespread but often useless, because they are unable to reveal the inner logic of the system. Like other complex software, GIS may be analysed in terms of three layers: 1) functionality, 2) user interface (shallow layer) and 3) cognitive structures (deep layer). Vendor information sources, factsheets and application studies cover, for the most part, functionality and shallow layer, neglecting deep structure. However, misunderstanding and mismatch between user cognitive structure and software structure severely impairs GIS usefulness, especially when big projects are concerned. The rescue may come from cognitive science and semiology rather than from software engineering. Semantic analysis should be used to 1) achieve good design for new systems, 2) describe exsisting software and make a foundation for professional critical activity, similar to literary or architectural one. Semantic analysis focuses on the mapping between domain-specific cognitive structure and corresponding deep software structure. The letter must be consistent (logically congruent), compact (devoid of unnecessary terms) and abstract (make use of general terms). Metaphors constitute basic components of deep software layer, conveying meaning and analogy from the real world or domain. To properly analyse system at hand, metaphors must be extracted first. The next step is to review each metaphor along five dimensions: 1) analogue (reference to external object), 2) properties, 3) behaviour, 4) composition (if consisting of simpler parts) and 5) relations to other metaphors within the system.
Źródło:
Polski Przegląd Kartograficzny; 2005, T. 37, nr 1, 1; 13-22
0324-8321
Pojawia się w:
Polski Przegląd Kartograficzny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeka memów
River of Memes
Autorzy:
Majchrowski, Lech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521653.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
filozofia kultury
teoria memów
Dawkins
kognitywistyka
philosophy of culture
meme theory
cognitive science
Opis:
Celem niniejszego tekstu jest próba odpowiedzi na pytanie, co wyróżnia człowieka na tle innych gatunków. W tym kontekście omawiam teorię memów Richarda Dawkinsa i rozważam związane z nią zagadnienia, nawiązując (w mniejszym lub większym stopniu) do myśli takich autorów jak: Mariusz Biedrzycki, Goeffrey Miller, Karl Popper czy Norbert Elias. Sądzę jednak, iż ważniejszą częścią tego artykułu są nie tyle zawarte w nim analizy, co postawione pytania. Mam nadzieję, że zainteresują one Czytelnika tematem i pobudzą do filozoficznej refleksji.
The purpose of this text is an attempt to answer the question “What distinguishes a man against other species?” In this context, I discuss Richard Dawkins’s theory of memes and consider the issues related to it, referring (to a greater or lesser degree) to the thoughts of authors such as Mariusz Biedrzycki, Goeffrey Miller, Karl Popper, and Norbert Elias. I think, however, that a more important part of this article is not the analyses contained in it, but the posted questions. I hope that they will interest the reader with the subject and stimulate them to philosophical reflections.
Źródło:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo; 2017, 23; 355-371
1234-4087
Pojawia się w:
Humanistyka i Przyrodoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
BOHATEROWIE OPTYMALNIE NIEMOŻLIWI. GENEZA, STRUKTURA I FUNKCJE MITYCZNEJ KONTRINTUICYJNOŚCI
OPTIMALLY IMPOSSIBLE HEROES. GENESIS, STRUCTURE AND FUNCTIONS OF THE MYTHICAL CONTRINTUITIVENESS
Autorzy:
Czeremski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/424074.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Lubuskie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
myth
cognitive science
cognitive study of religion
contrintuitiveness
intentional agent
mit
kognitywistyka
religioznawstwo kognitywne
kontrintuicyjność
intencjonalny agens
Opis:
Bohaterowie mityczni zawsze przekraczają kondycję realnego człowieka. Celem prezentowanego artykułu jest wyjaśnienie tej tendencji, poprzez odwołanie do ustaleń religioznawstwa kognitywnego, a zwłaszcza do kluczowej dla tego podejścia idei kontrintuicyjności. Zgodnie z przyjętą perspektywą mityczne zniekształcenie koncepcji człowieka nie ma charakteru przypadkowego i ogranicza się wyłącznie do naruszenia intuicyjnych oczekiwań dotyczących tzw. kategorii ontologicznych. Jeśli naruszenia tego rodzaju mają umiarkowany charakter, bądź to w postaci stopnia zniekształcenia danego wyobrażenia, bądź proporcji wyobrażeń kontrintuicyjnych do intuicyjnych, to zawierające je narracje zapamiętywane są lepiej niż narracje złożone wyłącznie z wyobrażeń intuicyjnych. Wyjaśnia to preferencje do utrwalania takich form jak mit. W stopniu szczególnym zniekształcanie intuicyjnych oczekiwań dotyczy mitycznego bohatera, co z kolei wynika z wyższego stopni istotności wyobrażeń kontrintuicyjnych agensów, nad kontrintuicyjnymi wyobrażeniami innego typu. W artykule omówiono koncepcje kontrintuicyjności w rozumieniu religioznawstwa kognitywnego, oraz genezę tej koncepcji. Następnie przedstawiono strukturę wyobrażeń kontrintuicyjnych i przykłady wyobrażeń tego rodzaju oraz przedyskutowano kwestie związków kontrintuicyjności z nadprzyrodzonością. Odniesiono się także do empirycznych weryfikacji założeń teoretycznych zwłaszcza w takim zakresie, w jakim wyjaśniają one strukturę mitycznych narracji. Artykuł kończy się rozważaniami dotyczącymi ewolucji kontrintuicyjnego bohatera mitu, który wraz z racjonalizacją tej tradycyjnej formy narracyjnej może ulegać przekształceniom w kierunku bardziej intuicyjnych wariantów.
Mythical heroes always cross the borders of what we think as the everyday condition of the real human being. The object of this research is the explanation of this phenomena by referring to some of the definitions from the cognitivist religious studies and particularly to the idea of contrintuitiveness crucial for this attempt. According to the assumed perspective, the mythical deformation of the concept of human being does not have the accidental character and is limited solely to the infringement of the intuitive expectation connected with ontological categories. If these kinds of infringements have moderate character and appear in the form of the destabilisation of the given image, or are presented in the form of proportional relations of contrintuitive representation to intuitive one, then, the narrations that embrace them are remembered better than the narrations composed exclusively of intuitive images. This is the explanation of the consolidation of such a form as a myth. The destabilisation of the intuitive expectations concerns particularly the mythical hero, but results from higher degree of the essentiality of the contrintuitive agents’ images over the contrintuitive images of other types. The research objective of this article was to present the theories of contrintuitiveness adapted to cognitive religious studies and the genesis of this conception. In the next part of the article the structure of the contrintuitive images was presented, together with the examples of these kinds of images. Further the relations between contrintuitiveness and supernaturality were discussed. The author tried also to deal with the empirical verification of the theoretical assumptions, particularly these ones which explain the structure of the mythical narration. In the end of the article we are provided with the analyses concerning the evolution of the contrintuitive mythical hero, who, together with the rationalisation of this traditional narrative form, can be transformed into more intuitive variants.
Źródło:
Rocznik Lubuski; 2016, 42, 2; 29-49
0485-3083
Pojawia się w:
Rocznik Lubuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Does the not-Self (anattā) teaching in the Nikāyas presuppose the existence of a special type of consciousness?
Autorzy:
Polak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2188272.pdf
Data publikacji:
2022-10-24
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
early Buddhism
viññāṇa
the mind
citta
the aggregates
khandha-s
cognitive science
Sāṃkhya
Āgamas
Opis:
According to the historically dominant interpretation of the anattā teaching, human being is a conglomerate of the five aggregates (khandha-s). However, several early Buddhist Nikāya texts seem to suggest that within human being there exists a dichotomy of the aggregates and their counterpart. The latter may cling to the khandha-s but also become dissociated from them. In this paper, I critically consider a hypothesis forwarded by several scholars that the early Buddhist texts presuppose the existence of a special type of consciousness (viññāṇa) which is not identical with viññāṇa-khandha, as the counterpart to the aggregates. According to this interpretation, such consciousness is considered pretty much synonymous with nibbāna, the ultimate state of liberation. I argue that despite its value and advantage over the historically dominant interpretation of anattā teaching, this hypothesis is nonetheless problematic on many levels. In the first part of the paper, I consider the textual problems of the hypothesis in question. In particular, I focus on the implications of the Kevaṭṭa Sutta and the Dhātuvibhaṅga Sutta as well as on the problematic interrelation of citta and viññāṇa in the Nikāyas. I also argue that the hypothesis of special consciousness as nibbāna is difficult to reconcile with the apophatic approach and strong emphasis on ineffability present in the substantial portion of the Nikāyas. In the final part of the paper, I consider philosophical problems of the theory in question. In particular, I argue that it is difficult to conceive pure transcendental type of consciousness as an agent of attitudes such as clinging or abandoning, thus making it an unlikely candidate for being the counterpart of the aggregates. In order to make better sense of the problems in question, I consider certain parallels of the Nikāya doctrine with modern philosophy of mind as well as with ancient Indian Sāṃkhya doctrine.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2022, 12, 1; 129-146
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OD SCALANIA DO OBRAZOWANIA. INFORMACJA WZORCOWA JAKO CZYNNIK MODELUJĄCY DZIEŁO LITERACKIE (UJĘCIE KOGNITYWNE)
FROM MERGE TO IMAGING. MODEL INFORMATION AS A FACTOR MODELING A LITERARY WORK (COGNITIVE APPROACH)
Autorzy:
Saja, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955728.pdf
Data publikacji:
2019-02-03
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
kognitywizm
literaturoznawstwo
dzieło literackie
teoria literatury
cognitive science
literary studies
literary work
theory of literature
Opis:
Schemes and patterns exist in every literature of the world, regardless of time and space. There is a universal set of features and algorithms that construct a given type of literature. They are based on a cognitive foundation. The processes of cognitive infor-mation processing are universal on a global scale. Therefore, we are able to indicate sim-ilarities within the independent literature. This article is to indicate the basic processes through which we build the spaces of a literary work. This will primarily be the merging of the contents of mental maps and representations contained in them.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2018, 16; 5-19
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archaeology of Cognitive Science: Michel Foucault’s Model of the Cognitive Revolution
ARCHEOLOGIA KOGNITYWISTYKI — MICHELA FOUCAULTA MODEL REWOLUCJI KOGNITYWNEJ
Autorzy:
HETMAŃSKI, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488266.pdf
Data publikacji:
2018-09-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
archeologia wiedzy
kognitywistyka
epistemologia
wiedza
dyscyplina naukowa
Michel Foucault
archaeology of knowledge
cognitive science
epistemology
knowledge
science discipline
Opis:
The article presents an epistemological and partially methodological analysis of cognitive science as a scientific discipline, created as a result of the transformations that took place in the philosophical and psychological concepts of the mind and cognition, which were carried out with the aid of tools and methods of modelling as well as through simulating human cognitive processes and consciousness. In order to describe this interdisciplinary (transdisciplinary) science, and its positions, as well as the stages and directions of its development, it makes use of the epistemological model formulated by Michel Foucault, in which he draws attention to social, ideological and technological conditions of scientific knowledge (episteme). The opinions of the leading creators and critics of cognitive science, such as George A. Miller, Howard Gardner, Margaret Boden and José Luis Bermúdez are referenced to and analyzed with the use of this model. The article shows the epistemologically and methodologically divergent status of cognitive science, as well as its cognitive and institutional conditions and challenges, which stand before it after half a century of intensive development.
W artykule przeprowadzono epistemologiczną i częściowo metodologiczną analizę kognitywistyki (cognitive science) jako dyscypliny naukowej, która powstała wskutek przeobrażeń w filozoficznych i psychologicznych koncepcjach umysłu i poznania poprzez zastosowanie w nich narzędzi i metod modelowania oraz symulacji ludzkich procesów poznawczych i świadomości. Do opisu powstania tej interdyscyplinarnej (transdyscyplinarnej) nauki, jej etapów, stanowisk i kierunków rozwoju przyjmuje się model epistemologiczny sformułowany przez Michela Foucaulta, w którym zwraca on uwagę na społeczne, ideologiczne i technologiczne uwarunkowania wiedzy naukowej (episteme). Dzięki niemu referowane i analizowane są opinie o kognitywistyce takich czołowych jej twórców i krytyków, jak George A. Miller, Howard Gardner, Margaret Boden i José Luis Bermúdez. Ukazany został zróżnicowany epistemologiczno-metodologiczny status kognitywistyki (cognitive science), jak też jej poznawcze i instytucjonalne uwarunkowania oraz wyzwania, przed którymi stoi po półwieczu intensywnego rozwoju.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 3; 7-32
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ucieleśnione poznanie — założenia, tezy i wyzwania
Autorzy:
Dąbrowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076846.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii
Tematy:
cognitive science
embodiment
the 4E perspective
embodied cognition
embedded cognition
enacted cognition
extended cognition
Opis:
Embodied cognition: assumptions, theses and challenges: The paper aims at providing a concise presentation of the concept of embodied cognition that emerged in the cognitive sciences a few decades ago and has gained great popularity among empirically and philosophically informed researchers. The term “embodied cognition” is used by the author in two senses. The narrow sense implies that the body plays an important role in the process of cognition. In the broad sense “embodied cognition” is to characterize the general tendency within cognitive science which finds its articulation in the 4E perspective on cognition. The working hypothesis of the 4E perspective is that cognition depends on the characteristics of the agent’s body and its interaction with the physical and social environment. It emphasizes that cognition is: embodied, embedded, enacted, extended. After reconstructing the key concepts and basic assumptions the author offers a brief appraisal of the views under discussion. He claims that the characteristics of such a trend are incomplete and not homogeneity since the perspective encompasses at least a few related and partly overlapping views on cognition. The author concludes that “embodied cognition” serves as a label for a variety of research programs (or program designs) within cognitive science rather than a strictly defined and well-established research tradition or a new paradigm.
Źródło:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2021, 11, 1; 13-32
2083-6635
2084-1043
Pojawia się w:
ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Did Morality First Evolve in Homo erectus?
Autorzy:
Rappaport, Margaret Boone
Corbally SJ, Christopher
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691036.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
cognitive science
culture
evolution
Homo erectus
hominin
Left Hemisphere Interpreter (LHI)
neuroscience
paleoanthropology
scavenging
sociability
sociality
Opis:
With findings from cognitive science, neuroscience, information science, and paleoanthropology, an anthropologist and astronomer-priest team take a new look at the nature of morality, and suggest parameters that are often very different from the philosophical and theological literatures. They see morality as a biologically-based arbitration mechanism that works along a timeline with a valence of good to bad. It is rational, purposeful, social, and affected by emotion but not dominated by it. The authors examine the age and sex structure, family roles, environment, cognition, and lifeway of Homo erectus, an early hominin who arose 1.9 million years ago, and propose that he had a rudimentary moral system that his biology and culture enabled – but only after he learned to control fire. Hearths gave rise to an intense, social, emotional, experiential context where belief systems could be learned by youth before they achieved adult cognition.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2016, 61; 105-131
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contextual Emergence and Its Applications in Philosophy of Mind and Cognitive Science
EMERGENCJA KONTEKSTOWA I JEJ ZASTOSOWANIA W FILOZOFII UMYSŁU I KOGNITYWISTYCE
Autorzy:
POCZOBUT, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488447.pdf
Data publikacji:
2018-09-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
contextual emergence
philosophy of mind
cognitive science
contextual explanation
emergencja kontekstowa
filozofia umysłu
kognitywistyka
wyjaśnianie kontekstowe
Opis:
The purpose of the article is to analyze the concept of contextual emergence as well as its selected applications in philosophy of mind and cognitive science. In the first section the author presents the general assumptions of the emergentist model of reality. He stresses that the concept of emergence can be applied to the description of various levels of organization of nature: one of these levels is that of mental-cognitive processes, analyzed within the fields of philosophy of mind and cognitive science. In the subsequent sections, he introduces the definitions of contextual emergence and systemic causation and he points to their selected applications to mental-cognitive systems. In the concluding part, he presents the ideas of Gerald Edelman and Michael Gazzaniga on the role of contextual explanations as well as the concepts of emergence in the philosophy of biology and cognitive neuroscience. He also indicates the possibility of incorporating the concept of contextual emergence into active externalism and the extended cognition theory.
Celem artykułu jest analiza pojęcia emergencji kontekstowej oraz jego wybranych zastosowań w filozofii umysłu i kognitywistyce. W pierwszej sekcji autor przedstawia ogólne założenia emergentystycznego obrazu rzeczywistości. Zwraca uwagę, że pojęcie emergencji ma zastosowanie do opisu różnych poziomów rzeczywistości — jednym z nich jest poziom systemów umysłowo-‑poznawczych badany w filozofii umysłu i kognitywistyce. W kolejnych sekcjach wprowadza definicje emergencji kontekstowej oraz przyczynowości systemowej oraz wskazuje na zastosowania tych pojęć w odniesieniu do systemów umysłowo-poznawczych. W końcowej części artykułu, w nawiązaniu do prac Geralda Edelmana i Michaela Gazzanigi, omawia rolę wyjaśniania kontekstowego w biologii i neurokognitywistyce. Wskazuje również na możliwość wykorzystania pojęcia emergencji kontekstowej w analizie eksternalizmu aktywnego oraz teorii rozszerzonego poznania.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2018, 66, 3; 123-146
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza parametrów okulograficznych zarejestrowanych podczas percepcji rysunków w sytuacjach zadaniowych
Analysis of Eye Tracking Parameters Measured During Perception of Illustrations in Task-solving Contexts
Autorzy:
ROŻEK, BOŻENA
ROSIEK, ROMAN
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/456096.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
kognitywistyka
eye-tracking
percepcja obrazu
pamięć krótkotrwała
cognitive science
eye tracking research,
image perception
working memory
Opis:
W artykule przedstawiono fragment badań przeprowadzonych metodą eye-trackingową. Okulografia jest zbiorem metod i technik badawczych polegających na rejestracji i analizie ruchu gałek ocznych, co umożliwia dotarcie do różnych aspektów i szerszy opis procesów poznawczych człowieka. Celem badań było poszukiwanie parametrów okulograficznych charakteryzujących procesy percepcji uczniów podczas rozwiązywania zadania wymagającego analizy rysunku. Zaprezentowano analizę materiału badawczego zgromadzonego podczas percepcji tego samego rysunku w dwóch różnych sytuacjach zadaniowych. Wyniki badań wskazują, iż podczas krótkiego czasu przeznaczonego na ekspozycję i analizę dwóch następujących po sobie slajdów badani wykorzystują przechowywany w pamięci operacyjnej obraz analizowanej figury.
This article describes a part of a eye-tracking study. Eye tracking is a collection of research methods and techniques used for the measurement and analysis of eyemovement which allow for the analysis of various aspects of human cognitive processes. The aim of the study was to acquire eye tracking parameters related to the memory processes of the subjects duringsolving a task which required the analysis of an illustration. Analysis of the research material gathered during the perception of the same illustration in two different task-solving situations in the article is presented. The results of the study clearly show that during the short amount of time needed for the analysis of two consecutive slides, the brain is capable of storing the image of the analyzed shape in the working memory.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2018, 9, 4; 232-239
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transhumanizm, cognitive science i wyzwania dla nauk społecznych
Transhumanism, Cognitive Science and Challenges for Social Sciences
Autorzy:
Bobryk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/427839.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kognitywistyka
intencjonalność
nauki społeczne
teoria działania
transhumanizm
cognitive science
intentionality
social sciences
theory of action
transhumanism
Opis:
W pierwszej części tekstu ruch „transhumanistyczny” pokazany jest jako następstwo nierozwiązanych problemów współczesnej kognitywistyki (cognitive science). Część druga jest próbą odpowiedzi na pytanie: Czy współczesne nauki społeczne są w stanie sprostać wyzwaniom, jakie stawia przed nimi rozwój technologii informatycznej i jej rosnący wpływ na jednostki i relacje społeczne. Całość jest przedstawiona z użyciem aparatury pojęciowej teorii czynności wypracowanej przede wszystkim w szkole lwowsko-warszawskiej.
The first part of the paper presents the transhumanistic philosophy as a result of unsolved problems of cognitive science. The second part of the paper considers the issue of whether current social and behavioral sciences are in a position to cope with the challenges, which are placed before them by the development of current electronic technology. The theory of intentionality (Franz Brentano, John Searle) together with the theory of human actions and products (Kazimierz Twardowski – Lvov-Warsaw School) provide the conceptual framework of the undertaken analysis.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2014, 3(214); 9-27
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies