Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "arystotelizm" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 17
Tytuł:
Koncepcje teologii według Bonawentury i Tomasza z Akwinu
Autorzy:
Górniak, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706115.pdf
Data publikacji:
2012-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
arystotelizm
byt
metafizyka
przyczyna
stwarzanie
subalternacja
teologia
Opis:
W referacie ukazano filozoficzne podstawy wersji sacra doctrina, zaproponowanych przez Bonawenturę i Tomasza z Akwinu. Bonawentura odwołuje się do Arystotelesowskich konceptów czterech przyczyn, a jego wizja teologii jest typowa dla arystotelizmu neoplatonizującego. Tomasz z Akwinu uwyraźnia różnicę pomiędzy teologią, która stanowi część metafizyki, a która posługuje się pojęciem bytu jako istniejącego, oraz teologią objawioną, która posługuje się pojęciem bytu jako stworzonego, jako pochodną artykułu wiary. Dla jego objaśnienia teolog korzysta z wniosków filozoficznych i w ten to sposób realizuje wytyczne zawarte w formułach auctoritates: Augustyna, Boecjusza, Anzelma. 52
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2012, 3; 423-439
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Beginnings of Modern Christian Aristotelianism
Początki nowożytnego arystotelizmu chrześcijańskiego
Autorzy:
Swieżawski, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31232571.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Arystoteles
awerroizm
arystotelizm chrześcijański
Aristotle
Averroism
Christian Aristotelianism
Opis:
This is an English translation of Swieżawski’s original article titled “Początki nowożytnego arystotelizmu chrześcijańskiego,” published in Roczniki Filozoficzne 19 (1971): 41–56. The paper focuses on four main topics: (a) increased theological standing of Aristotle in the 15th century; (b) critical concerns over the compatibility of Aristotle’s philosophy with Christianity, as well as over its interpretation by Averroes; (c) search for the “historical Aristotle” and an objective assessment of the resultant interpretations of Aristotle’s philosophy; (d) identification of Thomism with Christian Aristotelianism.
Angielskie tłumaczenie oryginalnego artykułu Swieżawskiego pt. „Początki nowożytnego arystotelizmu chrześcijańskiego”, opublikowanego w Rocznikach Filozoficznych 19 (1971): 41–56. Artykuł przedstawia cztery główne zagadnienia: (a) wzrost teologicznej powagi Arystotelesa w XV wieku; (b) pojawiające się w tym okresie głosy krytyczne, dotyczące chrystianizmu Arystotelesa i awerroistycznej interpretacji jego poglądów; (c) dążenie do odszukania „historycznego Arystotelesa” i do obiektywnej oceny jego różnych interpretacji; (d) utożsamienie tomizmu z chrześcijańskim arystotelizmem.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 4; 7-26
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Habitus or the Possibility of Science of the Contingent
Autorzy:
Gensler, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/600442.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Aristotelianism
history of science
change
Arystotelizm
historia nauki
zmiana
Opis:
Numer został przygotowany przy wsparciu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (1222/P-DUN/2015).
Most of sciences can be traced back to Aristotle. This is because in opposition to Plato he was able to find a way in which one could give a scientific form to reflection concerning contingent facts of every-day life. Knowledge of the contingent was made possible thanks to the Aristotelian concepts of category and state (habitus). It is the latter concept that was especially important for forming knowledge about change. Aristotle and his medieval followers apply it in analyses of various processes, from local motion to changes in temperaments, to formation of virtues.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2015, 31 (4)
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkotyzm na tle paryskich kierunków filozoficznych i teologicznych przełomu XIII i XIV wieku
Scotism against the Background of Principal Philosophical and Theological Currents Present at Paris University at the Break of the 13th and 14th Centuries
Autorzy:
Markowski, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013160.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
arystotelizm
augustynizm
szkotyzm
filozofia
teologia
Aristotelianism
Augustinianism
Scotism
philosophy
theology
Opis:
The article discusses the philosophical and theological currents that made their appearance at the university of Paris in the thirteenth century and prepared the rise of the philosophy and theology of John Duns Scotus. The principal rival orientations were newly the introduced Aristotelianism, as represented by Roland of Cremona, Albert the Great, Thomas Aquinas and his Dominican pupils, Siger of Brabant, and Boethius of Dacia, and the traditional and conservative Augustinianism, which found its defenders above all within the Franciscan order, where two schools of thought can be distinguished before Scotus: the older school culminating in St Bonaventure, and the second school, with Matthew of Aquasparta, William of La Mare, William of Ware, Peter Olivi and others. The heterodox tendencies within the thirteenth century Aristotelianism lead to an official condemnation in 1277 by Church and university authorities of 219 of its tenets regarded as erroneous, yet this fact did not stop further continuance and development of this current. After this condemnation there appeared syncretistic solutions by Henry of Ghent and Giles of Rome; also mysticism of Pseudo-Dionysian inspiration (Eckhart) made its appearance. Against this background the origin and rise of the doctrine of John Duns Scotus can be explained as one more attempt to steer a middle course between the rival extremes of Aristotelianism and Augustinian Platonism and to include in a comprehensive synthesis the most valuable elements present in both currents.  
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 2; 185-197
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Bóg zna zło? Antyczne rozwiązanie problemu na przykładzie filozofii Temistiusza
Does God know evil? An antique solution to the problem on the example of Themistius’ philosophy
Autorzy:
Komsta, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/488706.pdf
Data publikacji:
2019-03-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Temistiusz
arystotelizm
Bóg
zło
Boża wszechwiedza
Themistius
Aristotelianism
God
evil
divine omniscience
Opis:
Filozofia grecka, a w szczególności arystotelizm, ze względu na zawartą w niej koncepcję Boga nie podejmowała tematu Bożej wszechwiedzy, która wydawała się sprzeczna z boską doskonałością, a co za tym idzie — również zagadnienie Boskiej wiedzy na temat zła nie było rozważane. W czasach Temistiusza, którego myśli tutaj przedstawiam, pojawiają się jednak nowe możliwości ukazania tego problemu pod wpływem nowej koncepcji Boga w neoplatonizmie i neoplatonizmie chrześcijańskim. Temistiusz, będąc świadom tych nowych zagadnień i włączając je do swoich rozważań, nie zmienił jednak schematu, w jakim powstaje jego stanowisko (arystotelizm). Zadał więc pytanie o to, czy Bóg zna zło, ale jego odpowiedź ograniczyła się w zasadzie do powtórzenia nauki Arystotelesa: Bóg poznaje samego siebie, tj. najdoskonalszy przedmiot poznania, a nie poznaje tego, co niedoskonałe, w tym braku, jakim jest zło.
Greek philosophy, especially Aristotelianism, because of the concept of God present in this thought, did not raise the issue of divine omniscience and divine knowledge of evil. The divine omnisciene seemed to be contrary to God’s perfect being. In the time of Themistius, whose thought I present in this paper, Neoplatonism and Christian Neoplatonism showed new possibilities of solving this problem. Themistius being aware of these new topics and including them in his own philosophy, still however represents ancient Aristotelianism with all its limitations. He asked about divine knowlegde of evil, but in his answer he repeated only the Aristotelian doctrine: God knows only Himself, because He Himself is the most perfect object of knowledge and cannot know less perfect beings.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2019, 67, 1; 19-33
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O NIEKTÓRYCH UWARUNKOWANIACH WSPÓŁCZESNEJ RECEPCJI ARYSTOTELIZMU W PERSPEKTYWIE WYCHOWANIA MORALNEGO
ON SOME DETERMINANTS OF CONTEMPORARY RECEPTION OF ARISTOTELIANISM FROM MORAL EDUCATION PERSPECTIVE
Autorzy:
Rutkowski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/549588.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
arystotelizm
filozofia
sofistyka
emotywizm
wychowanie moralne
Aristotelianism
philosophy
sophistry
emotivism
moral education
Opis:
Współczesne interpretacje, podzielonej na fragmenty, nauki Arystotelesa o etyce i polityce nie uwzględniają kontekstu całości myśli Stagiryty. Trudności pojawiające się w nowoczesnej percepcji arystotelizmu są związane z – kontynuowanym również obecnie – fundamentalnym sporem toczonym przez sofistów z filozofami. Istota tego sporu dotyczy istnienia niezależnych od ludzkiej woli, uniwersalnych norm moralnych.
Contemporary interpretations of the fragmented Aristotelian ethical and political theory do not employ the context of the whole Stagirite's thought. The difficulties in the modern perception of Aristotelianism are reflected in the fundamental dispute between the sophists and philosophers, which has not ceased nowadays. In essence, this dispute concerns the existence of universal moral standards, independent of human will.
Źródło:
Forum Pedagogiczne; 2014, 2; 15-24
2083-6325
Pojawia się w:
Forum Pedagogiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wprowadzenie do arysto-tomizmu
An Introduction to Aristo-Thomism
Autorzy:
Piotrowski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553233.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
arystotelizm
tomizm
metafizyka
filozofia przyrody
dynamizm
Aristotelism
Thomism
metaphysics
philosophy of nature
dynamism
Opis:
Recenzja książki: Piotr LENARTOWICZ i Jolanta KOSZTEYN, Wprowadzenie do filozofii, wyd. 4., Petrus, Kraków 2012, s. 184.
Review of: Piotr LENARTOWICZ i Jolanta KOSZTEYN, Wprowadzenie do filozofii, wyd. 4., Petrus, Kraków 2012, s. 184.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2013, 10; 267-269
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze raz o „początkach nowożytnego arystotelizmu chrześcijańskiego”
Once again about the “Origins of Modern Christian Aristotelianism”
Autorzy:
Janeczek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013208.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia filozofii
renesans
nowożytny arystotelizm chrześcijański
history of philosophy
Renaissance
modern christian Aristotelianism
Opis:
The origin of modern christian Aristotelianism founded first, in the positive and negative sense, the Renaissance philological-historical humanism. In the first case it provided hermeneutic methods which ensured a study of authentic Aristotelianism covered by the medieval scholastic syntheses. The application of Renaissance hermeneutics brought forth the revival of Aristotelian studies. They made efforts to read out the authentic heritage of Aristotle, therefore they referred to more literal interpreters, such as Alexander of Afrodisia or Averroës. This practice aroused anxiety about the conformity of the Aristotelian doctrine to the Christian doctrine and called for some steps to use the interpretations that satisfied this condition, i.e. the times of golden scholasticism in the form of the so-called of via antiqua. At the same time the role of Christianised Aristotelianism was stressed vis-à-vis philosophical pluralism which threatened the unity of Christian theology, especially neo-Platonism involved in various naturalistic trends. They made religion philosophical and threatened its identity through the relativization of the Biblical revelation. The latter was treated as one of the elements of mystic wisdom. On the other hand Renaissance humanism by stressing the role of philological-historical studies reduced the importance of philosophy, treated at most as a praxistic ethical reflection. No wonder then that the reform of the mid-15th century – initiated by Pope Nicholas V, a prominent humanist – made efforts to preserve the unity of the church doctrine in which philosophy would play the role of a rational foundation of religious faith. This reform tended on the one hand to the revival of the philosophical spirit, especially the maximalistically understood philosophy of Aristotelianism, on the other it sought to conform this Aristotelianism to Christianity.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2008, 56, 1; 101-121
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyczne ujęcia problemu prawdy w „post-świecie”
The Classic Approaches to the Problem of Truth in the “Post-World”
Autorzy:
Pawlikowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075958.pdf
Data publikacji:
2018-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
prawda
filozofia współczesna
tomizm
arystotelizm
platonizm
Truth
Contemporary Philosophy
Thomism
Aristotelianism
Platonism
Opis:
1. For many people, the contemporary culture seems to be something different from modernity, it is something resembling a special period of “post-”. At the same time, different trends are present in current culture. Some reach the genesis of nearly two and a half thousand years back, others have about half a century. Perhaps also breaks some modern belief that in every culture, “newer” means “better”. 2. Representatives of the philosophical and theological trend of “Radical Orthodoxy” noticed in this the approach of postmodernism to the pre-modern tradition. Therefore, we can say that we live and operate in a “post-world”, without leading currents of thought. On the other hand, is the current culture very different from the others when you look at it from the perspective of centuries? 3. For many philosophers, it is still important to reach to the great traditional approaches to the problem of truth. These are above all three concepts related to three great philosophical syntheses created by Plato, Aristotle and Saint Thomas Aquinas. This is also evident among the basic contemporary trends critical of the classics and philosophical tradition. 4. M. Heidegger created a certain idea of being reduced to the time determinant. For the supporters of his views, it became the overcoming of Aquinas’s theory. The German thinker also formulated a specific interpretation of Plato's views on truth. He contrasted it with Thomas's concept, especially with the definition of truth as the adequacy of thing to intellect. 5. T. Bartoś – Polish author of the new attempt to read the essence of the concept – believes, in turn, that the statements of the Angelic Doctor can be found close to the characteristics of post-modernity. He points to a certain incoherence and fragmentary nature of the problem, anthropocentrism and pragmatism of the approach, and a rejection of the unity of truth. It seems, however, that there is a lot of exaggeration in this interpretation. De facto, we are dealing here with radical criticism of Thomism as a trend that develops the views of Saint Thomas Aquinas, because none of the known Thomists do not even come close in their deliberations to the view that T. Bartoś formulated. 6. Finally, a group of philosophers using in the method of reflection the achievements of contemporary logic, representatives of analytic philosophy, generally seems to be aimed at getting rid of the term “truth” from his vocabulary. The idea of reaching their assumptions of logical positivism is difficult to discuss with his followers because of the difference in approach to the practice of philosophy itself between the “analysts” and “non-analysts”. The classic concept of philosophy, under which situates itself Platonism, Aristotelianism and Thomism, is different from the concept of linguistic or neo-positivist, which locates to analytic philosophy. 7. The classical approach to truth, especially the definition developed in the final shape in the Middle Ages, indicating the adequacy of things and the intellect as the essence of truth, therefore meets with criticism from various directions. This does not mean that they should go into oblivion, that they have been replaced by newer and better concepts, or simply refuted. The proclamation of the slogans such as “The End of the Era ...”, “The End of Truth ...” sounds propaganda. 8. The classical approach to the problem of truth has lost nothing in its argumentation. In fact, the current forms of criticism do not rely on any discussion, but on the rejection of the principles on which it is based. Heidegger proclaimed his vision of being and truth, supporting it with a hermeneutic analysis of ancient works. He claimed that this vision is contained in the properly read outlooks of ancient Greek thinkers. The current of philosophy practiced with the use of modern logic tools considers reality only in so far as it can be translated into a “language fact”. This is the analysis of language and not reality. The proposal to read the theory of truth contained in the works of Aquinas, submitted by T. Bartoś to be a projection of some interpretative grid on the expression Thomas's interpretation, wherein the radically differs from the recognized positions. 9. It seems that in the whirlwind of ideologies present in philosophy, science and culture in general, it remains to preserve the classical approach to the problem of truth and develop them according to their essential elements. Compilation with principles that are not appropriate to them will not result in the presentation of their authentic content. They are permanent achievements of culture, philosophically justified. Recourse to reality, confrontation with it, makes the classic approaches open in terms of development. None of them provides a closed system also adopted a priori or received by the conversion performed according to a specified number of regulations. The development of the classical approaches to the problem of truth is theoretically interesting for the whole field of philosophy and as such should be supported.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2018, 7; 313-344
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Istnienie pierwszym aktem bytu
Existence as the first act of being
Autorzy:
Andrzejuk, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452489.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
esse
essentia
Aristotelianism
Thomism
Aristotle
Avicenna
Thomas Aquinas
Étienne Gilson
arystotelizm
tomizm
Arystoteles
Awicenna
Tomasz z Akwinu
Opis:
From the perspective of existential Thomism, and following Aristotle’s philosophy of being (metaphysics) as the nucleus and keystone of the whole philosophy, seeking there the most important claims of St. Thomas, the article asks the three following questions: 1) What is the novum of Thomistic metaphysics? 2) What was Thomas’ way of thinking that led him to formulate the thesis that existence is the act of being? 3) Would anyone else have discovered the uniqueness of existence if Thomas Aquinas had not done it? The answers to these questions were formulated in reference to Gilson’s views and his concept of the history of philosophy and to the study of the concept of being in the texts of Thomas Aquinas and the historical sources of that concept. 1) Thomas proposed a new understanding of the structure of being, in which existence is the act that makes essence real and constitutes being’s potency, together making a real individual being. Thus, Thomas formulated a new existential theory of being, overcoming the limitations of Aristotle’s theory, and consistently explaining the issue related to esse (a problem that Avicenna and his followers - Parisian theologians of the 13th century could not solve). 2) Thomas Aquinas - with the help of Avicenna’s metaphysics - outdistances Aristotle’s essentialism, perceiving being as composed of existence and essence. Then, examining thoroughly the proposition of the Arab philosopher, he sees there inconsistency of attributing the position of accident to existence. According to Avicenna the element of being considered as the cause of the reality of being became - at the same time, as the accident - an unimportant component of essence. That is why Thomas Aquinas recognized that existence is the act of everything that makes essence, which transcended Avicenna’s theory, and thus he formulated his own existential version of the metaphysics of being. 3) It seems that nobody else but Thomas Aquinas would have put up a thesis that existence is the first act of being. And what would have been if Thomas Aquinas had not done it? It is hard to say as we have no historical data to let us discuss it. Similarly, it is impossible to answer this question even assuming Gilson’s thesis that the detailed claims of a given philosophy are the conclusion of the set of principles adopted at the beginning because Thomas did not have such a set of principles as at the starting point he modified the principles of Aristotle and Avicenna. Would someone else have made the same modifications, thus creating a “Thomistic” set of principles? The history of philosophy analyzes the things that actually happened and left their mark; it has no interest in things that did not take place and leave any trace. This could be an area for historical and philosophical fantasy, if it ever exists, but we try to stay in the field of the history of philosophy.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2017, 6; 13-25
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Saint Thomas d’Aquin en tant que philosophe: le problème des sources
Święty Tomasz z Akwinu jako filozof: problem źródeł
Saint Thomas Aquinas as a philosopher: the problem of sources
Autorzy:
Golonka, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452711.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
aristotélisme
thomisme
philosophie
théologie
Gilson
Gogacz,
Tatarkiewicz
arystotelizm
tomizm
filozofia
teologia
aristotelism
thomism
philosophy
theology
Gogacz
Opis:
The title issue of the article is the problem of the philosophical sources Thomas in his works. The author believes that the source of Thomas’ philosophy is Aristotle. He argues his position as follows: a) Thomas wrote 11 comments on philosophical works of Aristotle, b) he called him Philosopher, c) he regularly refers to Aristotle, even in his theological writings, d) teaching aristotelism dominates in the Thomistic philosophy.
Tytułowym zagadnieniem artykułu jest problem filozoficznych źrodeł Tomasza. Autor uważa, że źródłem filozofii Tomasza jest Arystoteles. Argumentuje swoje stanowisko w następujący sposób: a) Tomasz napisał 11 komentarzy do filozoficznych dzieł Arystotelesa, b) nazywał go Filozofem, c) systematycznie odwołuje się do Arystotelesa, nawet w swych pismach teologicznych, d) nauczanie perypatetyzmu dominuje w filozofii tomistycznej.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2013, 2; 183-194
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teologia w czasach braku jedności nauki
Theology in an Age of Disunified Science
Autorzy:
Schrader, David E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015806.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teologia
nauka
jedność nauki
fallibilność nauki
arystotelizm
nominalizm
Ockham
Luter
theology
science
unity of science
fallibilism
Aristotelianism
nominalism
Luthe
Opis:
Prior to the twentieth century, religious thinkers developed their understandings of the relationship between natural science and theology in contexts in which natural science presented a theoretically unified account of nature − first, for example, the Aristotelian account of nature that so powerfully influenced the work of Saint Thomas Aquinas; and later the Newtonian account of nature that influenced numerous directions in religious thought following the seventeenth century. The twentieth century, and now the twenty-first century has come to accept understandings of physical nature without a requirement of theoretical unification. This lack of theoretical unification within the natural sciences must lead religious thinkers to engage their theologies with natural science in a manner more piece-meal than in earlier times. This presents both opportunities and challenges for theological development. The nominalist tradition may be in this context seen as a source for this development.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2003, 51, 2; 47-64
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mieczysław Gogacz’s Account of Ethics of Protecting Persons
Mieczysława Gogacza teoria etyki chronienia osób
Autorzy:
Płotka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057898.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
prawda
filozofia współczesna
tomizm
arystotelizm
platonizm
ethics of protecting persons
personal relations
transcendental properties
philosophy of man
Mieczysław Gogacz
Opis:
The key postulate of Mieczysław Gogacz’s ethics of protecting persons is to develop an attitude that always stands on the side of persons and defends the persons. In order to be able to implement this postulate, Gogacz points out that it is necessary to recognize in advance who a person (i.e. the subject of ethics) is. In his account, ethics of protecting persons is an ethical proposition built on metaphysics, on certain metaphysical assumptions. The ethics itself is constituted by norms understood as criteria for selecting actions that protect persons. He indicated three the most important criteria for moral conduct: wisdom, conscience and contemplation. Firstly, human wisdom as the basic criterion of good conduct. Wisdom helps to recognize the ultimate good and enables people to choose the right courses of actions. Secondly, a righteous conscience is another criterion for moral conduct. Gogacz point out that moral conduct requires a regular human reflection, consideration of what is to be done. Thus, thirdly, a contemplation is the last criterion for moral conduct. In this paper, I will attempt to reconstruct this proposal and point its most important theses, concepts and postulates. The course of the argument will correspond to the order of discussing ethical problems in Gogacz's book. The first part of this article begins with a brief discussion on methodological issues: we will explain what ethics is, what are the reasons for the dependence of ethics on anthropology, and then we will recall Gogacz's thesis that ethical research must be preceded by research in metaphysics of a human being. Then, we will present the most important theses of the ethics of protecting persons. Precisely, we will focus on personal relationships. Three rules of ethics will also be formulated. The second part (Anthropological problems) deals with some detailed problems on metaphysics of a human being (i.e. body, soul, conception, birth, death, suffering, etc.) in order to be able to take a closer look at the detailed propositions of ethical problems in the next last part (Ethical problems).
Sama etyka to normy rozumiane jako kryteria doboru działań chroniących osoby. Gogacz przekonuje, że etyka realistyczna poszukuje tych kryteriów - za Arystotelesem i św. Tomaszem - w człowieku. Rezultatem tych poszukiwań jest wskazanie trzech najważniejszych kryteriów postępowania moralnego: mądrości, sumienia i kontemplacji. Po pierwsze, ludzka mądrość jako podstawowe kryterium dobrego postępowania. Mądrość pomaga rozpoznać najwyższe dobro i umożliwia ludziom wybór właściwego kierunku działania. Po drugie, prawidłowo ukształtowane sumienie jest kolejnym kryterium moralnego postępowania. Gogacz zwraca uwagę, że moralne postępowanie wymaga regularnej ludzkiej refleksji, przemyślenia tego, co należy zrobić. A zatem, po trzecie, kontemplacja jest ostatnim kryterium moralnego postępowania. Rozważania te otwierają najważniejszą książkę Mieczysława Gogacza, w której przedstawił on swoją oryginalną propozycję teorii etycznej, tj. Wprowadzenie do etyki chronienia osób. W niniejszym artykule spróbuję zrekonstruować tę propozycję i wskazać jej najważniejsze tezy, koncepcje i postulaty. Przebieg wywodu będzie zgodny z kolejnością omawiania problemów etycznych w tej książce. Część pierwsza tego artykułu rozpoczyna się krótkim omówieniem zagadnień metodologicznym: wyjaśnimy czym jest etyka, jakie racje stoją za uzależnieniem etyki od antropologii, by następnie przywołać tezę Gogacza, że badania etyczne muszą być poprzedzone badaniami z zakresu metafizyki człowieka. Następnie w części pierwszej przedstawimy najważniejsze tezy etyki chronienia osób. Skupimy się na relacjach osobowych. Zostaną również sformułowane trzy zasady etyki. Druga część (Anthropological problems) dotyczy uszczegółowienia zagadnień z filozofii człowieka, aby móc w kolejnej ostatniej części (Ethical problems) przyjrzeć się bliżej szczegółowym propozycjom problemów etycznych.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2021, 10; 181-193
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów arystotelizmu chrześcijańskiego w Polsce. Porównanie kosmologii św. Tomasza z Akwinu i ks. Benedykta Chmielowskiego
From the History of Christian Aristotelianism in Poland. Comparisons of Cosmology St. Thomas Aquinas’ and Fr. Benedict Chmielowsk
Autorzy:
Karas, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/452528.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
Tematy:
arystotelizm chrześcijański
kosmologia
filozofia przyrody
tomizm
Kopernik
historia astronomii
geocentryzm
christian aristotelianism
cosmology
philosophy of nature
thomism
Nicolas Copernicus
history of astronomy geocentrism
Opis:
The aim of the article is to compare two versions of Christian aristotelism in cosmology: that of Aquinas and of Benedict Chmielowski. The author points to the historiosophic message provided by the long history of this philosophy in Europe. Reflections of the author are the source and inspiration for a general reflection. Both scholars have explained the world in the light of tradition, although they have been dealing with new theoretical ideas in cosmology.
Źródło:
Rocznik Tomistyczny; 2017, 6; 153-166
2300-1976
Pojawia się w:
Rocznik Tomistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naturalna niezniszczalność ciał niebieskich według św. Tomasza z Akwinu
Natural Indestructibility of Heavenly Bodies according to St Thomas Aquinas
Autorzy:
Karas, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013933.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia średniowieczna
św. Tomasz z Akwinu
tomizm
ciała niebieskie
kosmologia
metafizyka
arystotelizm chrześcijański
medieval philosophy
St Thomas Aquinas
Thomism
heavenly bodies
cosmology
metaphysics
Christian Aristotelianism
Opis:
The subject of the article is the question of the nature of heavenly bodies in St Thomas Aquinas’ approach. The Dominican thinker, using Aristotle’s cosmology, tries to present his understanding of the Stagirite’s theory concerning natural indestructibility of heavenly bodies, which he treats as relatively perfect beings built of ether and indestructible in the world of nature, although they are contingent and created by God. The issue proves the Angelic Doctor’s independence and self-reliance; studying the universe he not only used Aristotle’s cosmology but he verified it with theological knowledge basing his considerations on the ancient and medieval commentators of the Greek philosopher. In St Thomas’ studies his conviction about relative formal and material perfection of metaphysical components of heavenly bodies is of significant importance. The conception of indestructibility of heavenly bodies also presents methodological assumptions of the metaphysics developed by the Dominican thinker who made the rules of Aristotle’s philosophy relative.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2005, 53, 1; 109-128
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 17

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies