Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "arche" wg kryterium: Temat


Tytuł:
Teologiczna interpretacja pojęcia arché u wczesnych filozofów greckich: w kręgu teologii milezyjskich filozofów przyrody
Theological interpretation of the concept of arché in early Greek philosophers: in the theology of the Milesian philosophers of nature
Autorzy:
Picewicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402409.pdf
Data publikacji:
2021-07-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
arche
teologia
filozofia presokratejska
pre-Socratic philosophy
arché
theology
Opis:
The purpose of this article is an attempt to present one fundamental problem: identifi cation of the essential features of the arché in Milesian philosophers of nature by indicating possible relationships with theology. The theological interpretation of the Milesians indicates that arché does not merely have a material dimension, it is inherently external, going beyond, and consequently, the original principle contains a peculiar transcendence. In the concepts of natural philosophers, there is an archaic path to immortality, infi nity, and eternal existence, which are, in essence, divine attributes. There is a clear search to determine the relationship of divine sphere of existence with the world that we know from everyday experience. This means that the Milesians have found a plane on which the divine sphere and the temporal sphere can meet. There are certain frameworks within which there is an interaction between the divine element (constant and invariant) and temporal (transient and fi nite).
Źródło:
Filozofia Chrześcijańska; 2020, 17; 167-178
1734-4530
2450-0399
Pojawia się w:
Filozofia Chrześcijańska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tales – woda jako arche
Autorzy:
Korczak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158688.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
Tematy:
Tales
water
arche
Opis:
Sayings Thales preserved in the writings of Aristotle, who relies on the tradition. Noteworthy is the fact that Aristotle did not mention any work of Thales, and when he examines his views, based as he says on the tradition. Kirk and Raven extensively analyzing the writings of Thales did not come to no decision, saying that existed in the ancient belief that all of the seven sages laid the rather maxims, which makes it very difficult test. It's likely that there were some advice Thales for sailors in written form, but it is unclear whether he wrote them himself or someone else. It is also difficult to decide what meaning would the existence of a guide for sailors by the Thales for its cosmological views, it is difficult to suppose that someone taught his metaphysical views in a work of this kind. Seneca, Plutarch, Diogenes, Cicero essentially repeated the words of Aristotle does not provide anything new.
Źródło:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2013, 2(6); 215-220
1730-0266
Pojawia się w:
Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O Jednem w perspektywie filozoficzno-religijne
On The One in a Philosophical-Religious Perspective
Autorzy:
Karpiński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607479.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Transcendens
Immanens
arche
rational principle
Opis:
The One is the identity of Transcendens-Immanens. Far (external) as Transcendens, It becomes close (internal) as Immanens. This closeness entitles us to try to express the One. Reason, will and - involving both, in sacrum area - faith can testify of the One. It is previous to every philosophical discourse, which is asking about the principle of universe (arche). The One is previously given and - at least implicite - present in discourse. It is also, exactly as arche, the completion of this discourse. In the philosophy, which starts from and completes on the One, we can see the structural conflict between dualistic form of principium rationis and the trend to unity. However, this conflict seems to be the strength of the philosophy, when it assumes the positive shape of balance between rationality and extrarationality (existence). The One cannot be comprehended in rational way, because principium rationis invariably imposes to consider the One in contrast to multiplicity. „The One” in such understanding is not Transcendens (-Immanens), while entangled in dualism. Only in the symbiosis of rational and existential orders (thanks to mentioned balance) the One can overcome the rational determinateness. Then It reveals itself in eschatological dimension as Deity; the philosophical space becomes the religious space. Mystical experience takes place of meditation, becoming a kernel of faith - ultimate care. The commonness of ultimate care experience, which is known by every man, tends to stand for mystical egalitarianism, which means recognition of mystical state as the experience inherent connected with the human fate. As an expression of Transcendens-Immanens, the One calms. The One is a password (word of passing) ciphering arche of philosophy and Deity of religion. Reading of this cipher requires the cooperation of reason and existence - thinking and participation.
Źródło:
Poznańskie Studia Teologiczne; 2010, 24; 335-358
0209-3472
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tales z Miletu o wodzie
Thales on Water
Autorzy:
Legutko, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/938298.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
arche
Ionian philosophy of nature
water as arche
coming-to-be and perishing
nature
Opis:
The paper attempts to reconstruct Thales’ argument about water, which is rightly considered to be the core of his philosophy of nature. It consists of two separate arguments – one biological and the other physical – which ascribe to water two different functions: in the first case, it is a source of life on the earth or, in another version, a source of life of the earth in its entirety; in the second case, it is something that supports the earth in its stationary position in the cosmos. These two arguments indicate that Thales’ notion of water was meant to answer more than just one question about nature. This, in turn, might justify the use of the concept of arche, which Aristotle attributed to the Ionian philosophers, even though Thales had obviously never used the term. The concept may somehow accurately render Thales’ more general view of water. It should be noted, however, that if the term arche can be applied to Thales’ views, then it is only in the sense related to the “coming-to-be”. Thales’ arguments did not apply – contrary to what some doxographers said and what certain scholars still maintain – to the question of the end, or perishing of physical things, the problem taken up only by later Ionians. To put it differently, Thales never claimed that the physical things which die or undergo destruction change into water.
Źródło:
Peitho. Examina Antiqua; 2017, 8, 1; 81-90
2082-7539
Pojawia się w:
Peitho. Examina Antiqua
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ogień w filozofii Heraklita
Fire in the Philosophy of Heraclitus
Autorzy:
Makowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950270.pdf
Data publikacji:
2012-12-16
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
heraclitus
presocratics
arché
fire
logos
Opis:
The author sketches the most important aspects of Heraclitean theory of fire as the ‘principle’, ‘beginning’ or ‘origin’ (arché) of existing things. The presentation puts his concept of arché in the background of Heraclitean famous aphoristic dicta (‘everything flows’ – panta rhei, among others) and his theory of universal logos. Although the philosophy of Heraclitus is not very distinct from other theories by archaic philosophers of nature (Anaximander, Anaximenes, Thales, Parmenides, Empedocles), its specificity makes Heraclitus one of the most influential and inspiring figures of Ancient world.
Źródło:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna; 2012, 1, 2; 130-138
2299-1875
Pojawia się w:
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem rozumienia przyczyny u presokratyków. Przejście od αρχη do αιτια
The Understanding of Cause by Presocratics. The Transition from αρχη to αιτια
Autorzy:
Gondek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/512359.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
arche
aitia
cause
principle
matter
presocratics
Opis:
The primary ideal of philosophical investigations was focused on seeking for causes which existed in the world of nature. First attempts were concentrated on discovering a basic constructive element (proto-element), which also was to be the primitive principle (ajrchv) of life and transformations in the world. That current was represented by such philosophers as Heraclitus, Empedocles, Anaxagoras or Diogenes of Apollonia, who endeavored to describe the reality and its intrinsic processes in a broader causal context. They emphasized mate-rial and dynamic causes for originating things and keeping them in existence – causes which transcended a homogeneous principle. The variety of phenomena in the world demanded to seek for causes of different kinds, and became a sig-nificant step for understanding the reality in a strictly philosophical way. With having distinguished functions of causes, mentioned thinkers gave a solid foun-dation for understanding cause as aijtiva in later philosophy (of Plato and Aris-totle). According to first philosophers, however, the existence and function of causes remained completely dependent on the material component of the reality, which proved that pre-Socratic philosophy was entirely dominated by the physi-cal view of the world.
Źródło:
Studia Ełckie; 2013, 15, 4; 467-481
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‘Niezrodzony' i 'niezniszczalny’ jako znaki prawdy u Parmenidesa w kontekście pojęcia czasu
‘Unborn’ and ‘indestructible’ as signs of truth in Parmenides in the context of the notion of time
Autorzy:
Biedrzyński, Dawid Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665308.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
czas
konieczność
arche
niezrodzony
niezniszczalny
time
necessity
unborn
indestructible
Opis:
Parmenides in his revolt of the first philosophy discarded the principle - arche and introduced in its place being - to eon. The effectivess of this revoltion of thought rested upon - among others - revealing a permanent connection between logic and ontology which connection was most seen in ‘signs of truth’, i.e. features of being. Two of these features - ‘unborn’ and ‘indesrtructible’ - show in a sense entanglement in the context of time whose consideration requires the analysis of Parmenides’ poem and insight into historical-philosophical development of the notion of time from the perspective of its use by natural philosophers in defining the principle - arche.
Parmenides dokonując rewolty filozofii pierwszej odrzucił pojęcie zasady – arche, a na jej miejsce wprowadził byt – to eon. Skuteczność tej rewolucji myślowej oparta była miedzy innymi na ujawnieniu trwałego związku pomiędzy logiką i ontologią, który to związek realizował sie w najwyższym stopniu w „znakach prawdy”, czyli cechach bytu. Dwie z tych cech – ‘niezrodzony i niezniszczalny’ – w pewnym aspekcie ujawniają uwikłanie w konteks czasowości, którego rozpatrzenie wymaga analizy samego poematu Parmenidesa, jak i wglądu w historyczno-filozoficzny rozwój pojęcia czasu w perspektywie jego zastosowania przez filozofów przyrody w definiowaniu zasady – arche.
Źródło:
Folia Philosophica; 2018, 39
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pitagoreizm wypaczony
Pythagoreanism Distorted
Autorzy:
Pacewicz, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/633525.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Anna Izdebska
Pitagoreizm
Jedno jako arche
metafizyka
antropologia
polityka
Opis:
Anna Izdebska, Pitagoreizm. Jedno jako arche w metafizyce, antropologii i polityce, Warszawa 2012, ss. 215.
Źródło:
Peitho. Examina Antiqua; 2013, 4, 1; 263-270
2082-7539
Pojawia się w:
Peitho. Examina Antiqua
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potrzeby mieszkaniowe dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną – perspektywa rodziców
Housing needs of adults with intellectual disabilities – parents’ perspective
Autorzy:
Franczyk, Agnieszka
Kurcz, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2190901.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
potrzeby mieszkaniowe
samodzielność
autonomia
dorosłe osoby z niepełnosprawnością intelektualną
domy L'Arche
housing needs
independence
autonomy
adults with intellectual disabilities
L’Arche houses
Opis:
Wprowadzenie. Problematyka samodzielności i niezależności osób z niepełnosprawnością intelektualną jest często omawiana w literaturze pedagogicznej, bywa jednak ujmowana w wąskim zakresie. Obejmuje kwestie podejmowania decyzji w błahych sprawach, pomijając te fundamentalne, np. dotyczące możliwości decydowania o tym, gdzie i z kim zamieszkać. Cel. Głównym celem badania było określenie potrzeb mieszkaniowych dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną. Uwzględniono perspektywę rodziców (N = 68) w wieku od 41 do 82 lat (M = 59,66, SD = 8,56). Metody. Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego. Zastosowano autorski kwestionariusz ankiety dla rodzica mieszkającego wraz ze swoim dorosłym dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną. Wyniki. Analiza wypowiedzi rodziców wskazuje na to, że ponad połowa z nich (53%) chciałaby, aby ich dorosłe dziecko w przyszłości mogło nadal mieszkać w domu rodzinnym lub z rodzeństwem; co trzeci rodzic (32,4%) pragnąłby, aby zamieszkało w całodobowym małym domu o charakterze rodzinnym dla nie więcej niż 10 osób. Respondenci poproszeni o dokonanie wyboru potencjalnej placówki dla swojego dorosłego dziecka w większości (64,7%) wskazali na mały dom o charakterze rodzinnym (np. L’Arche). Wnioski. Istnieje potrzeba przygotowywania rodziców do tego, by mogli rozstać się z własnym dzieckiem, pozwalając mu na większą autonomię. Niezwykle ważne jest także zwiększenie liczby niewielkich domów o charakterze rodzinnym z zatrudnionymi w nich na stałe asystentami, przeznaczonych dla dorosłych osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Introduction. The issue of self-reliance and the independence of people with intellectual disabilities is often discussed in the pedagogical literature, although it is sometimes approached in a narrow scope. It covers the issues of making decisions in trivial matters, apart from the fundamental ones, such as the possibility of deciding where and with whom to live. Aim. The main aim of the study was to determine the housing needs of adults with intellectual disabilities. Parents’ perspective (N = 68) aged 41 to 82 years was taken into account (M = 59,66, SD = 8,56). Method. The diagnostic survey method was used. A questionnaire, devised by the author, was used for a parent who lives with his adult child with intellectual disability. Results. The analysis of parents’ statements shows that more than half of them (53%) would like their adult child to live in the family home or with their siblings in the future, every third parent (32,4%) would like to live in a 24/7 small a family house for no more than 10 people. When asked to choose a potential facility for their adult child, the majority (64,7%) of the respondents indicated a small family home (e.g. L’Arche). Conclusion. There is a need to prepare parents so that they can part with their own child, allowing them more autonomy. It is also extremely important to increase the number of small family houses for adults with intellectual disabilities with permanently employed assistants.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2022, XXIX, (4/2022); 61-78
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światło jako arché świata. Metafizyka światła Roberta Grosseteste
The Light as the arché of the World: Robert Grosseteste’s Metaphysics of Light
Autorzy:
TREPCZYŃSKI, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046912.pdf
Data publikacji:
2020-01-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
światło, metafizyka światła, pierwsza forma, Robert Grosseteste, arché, de luce
light, metaphysics of light, the first form, Robert Grosseteste, arché, De Luce
Opis:
Robert Grosseteste (ok. 1168-1253), choć wciąż nie jest postacią powszechnie znaną, istotnie przyczynił się do rozwoju światowej filozofii, zarówno jako myśliciel, który dogłębnie przeanalizował i powiązał idee swoich największych poprzedników, jak i jako autor koncepcji zwanej metafizyką światła. Jej główna teza głosi, że wszechświat uczyniony jest ze światła jako jego arché, a dokładniej, że światło stanowi pierwszą formą cielesną wszystkich ciał, będąc zarazem formą najszlachetniejszą i najważniejszą, jako ich species i perfectio. Idea ta dobrze komponowała się z innymi głoszonymi przez Grosseteste tezami pochodzącymi z jego teologii, zgodnie z którymi istnieje również światło duchowe, a ponadto sam Bóg jest światłem, będącym jednak ponad światłem duchowym i cielesnym; wraz z nimi idea ta prowadzi do wniosku, że światło spaja całą rzeczywistość cielesną i duchową. Analiza koncepcji Roberta Grosseteste przedstawionej w jego słynnym traktacie O świetle [De luce] pokazuje, że koncepcję tę budują dobrze uzasadnione, logicznie powiązane ze sobą jasne tezy, oparte na kilku aksjomatach, innych twierdzeniach i przynajmniej jednej definicji. Dotyczy to zwłaszcza pierwszych, głównych tez, które zostały dowiedzione przez skrupulatne i zarazem poprawne sylogizmy. Wydaje się, że świetle Arystotelesowskiej idei metafizyki (nazywanej przezeń filozofią pierwszą i teologią) koncepcja ta w pełni zasługuje na miano „metafizyki światła”. A ponieważ Grosseteste bardzo cenił Arystotelesowską metodologię nauk zaprezentowaną przez Stagirytę w Analitykach wtórych (gdzie naukę – episteme – rozumie się jako wiedzę pewną o tym, co jest konieczne) i stosował ją w swoich badaniach, z poprzedniej konkluzji wyłania się kolejna, a mianowicie, że również sam Grosseteste mógł swoją koncepcję rozumieć właśnie jako metafizykę światła. Wreszcie, oryginalność tej koncepcji, pomimo oparcia jej na ideach jego poprzedników, pozwala twierdzić, że w pełni uprawnione jest mówienie o „metafizyce światła Roberta Grosseteste”.
Although Robert Grosseteste (ca. 1168-1253) is still not a widely known thinker, he significantly contributed to world philosophy, both as the one who deeply rethought and combined ideas of his greatest predecessors and as the author of the conception called a ‘metaphysics of light.’ Grosseteste’s main thesis was that the universe is made of light, which is its arché, or rather, that the light is the first corporeal form of all the bodies, the noblest and the most important one, constituing their species and perfectio. This idea was compliant with his other theses which originated from his theology and held that there is also spiritual light and that God himself is the Light which is above both corporeal and spiritual light. Thus Grosseteste concluded that light is the factor that ‘holds together’ all the reality, both in its corporeal and spiritual dimensions. An analysis of his conception, which he put forward in his work entitled De Luce, shows that it logically combines well justified and clear theses, based on some axioms, other statements and at least one definition. This is true in particular about his first, main theses which are proven by careful and correct syllogisms. With a view to Aristotle’s idea of metaphysics (which he calls „the first philosophy” and „theology”) one may say that Grosseteste’s conception may be rightly be called a „metaphysics of light”. Since Grosseteste much appreciated and followed Aristotle’s methodology of science (understood as indubitable knowledge about what is necessary, or episteme) which the Stagirite put forward in his Posterior Analytics, the former conclusion leads to another one, namely that Grosseteste himself might have considered his own ideas as a metaphysics of light. Finally, due to the originality of the conception proposed by Grosseteste, despite its being based on the ideas of his predecessors, one may claim that its description as ‘Robert Grosseteste’s metaphysics of light’ is well justified.
Źródło:
Ethos; 2017, 30, 3 (119); 93-115
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies