Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "alegoria" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-70 z 70
    Tytuł:
    Chrystocentryzm alegorii chrześcijańskiej w starożytnej hermeneutyce biblijnej
    Autorzy:
    Paciorek, Antoni
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1177954.pdf
    Data publikacji:
    1997
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    alegoria
    hermeneutyka
    allegory
    hermeneutics
    Opis:
    Der Aufsatz betrifft die in dem Altertum von christlichen und nichtchristlichen Autoren benutzte Allegorie. Die christliche Allegorie ist aber gar nicht dieselbe wie bei den anderen (heidniche Philosophie, Philo). De Unterschied besteht in Annahme der Historizität der betreffenden Aussagen, vor allem der in der Annahme der entscheidenden Bedeutung Christi für das Verstehen der ganzen alttestamentlichen Geschichte. Im Horizont der Hermeneutikprinzipien von Origenes ist das besonders überzeugend. Eben diese Hermenutikprinzipien lassen verstehen, wie weit die allegorische Interpretation in der Gesamtheit der alexandrinischen Exegese eingebaut ist.
    Źródło:
    The Biblical Annals; 1997, 44, 1; 29-42
    2083-2222
    2451-2168
    Pojawia się w:
    The Biblical Annals
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    RENESANSOWE MALOWIDŁA ŚCIENNE NA ZAMKU W KRAJENCE
    RENAISSANCE MURALS IN KRAJENKA CASTLE
    Autorzy:
    Wujewski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/536353.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    KRAJENKA CASTLE
    RENAISSANCE MURALS
    Zamek w Krajence
    malowidła z alegorią Zmysłu Dotyku
    alegoria Zmysłu Słuchu
    alegoria Zmysłu Powonienia
    Pokój Pięciu Zmysłów
    Opis:
    The locality of Krajenka, 20 kms to the north-east of Pila (voivodeship of Greater Poland) is the site of an extant western wing of a castle erected in about 1542-1550 for Janusz Koscielecki, the 'starosta' general of Greater Poland. In 1774 the then owner, Princess Anna Sulkowska, had the building adapted for the purposes of a parish church, functioning up to this day. The solid of the wing was left intact, the ceiling and the partition walls were pulled down, and a wooden pseudo-ceiling was installed. Apart from the ceiling, no corrections were made, and only the window openings were walled up. Consequently, the former corner (south-eastern chamber on the highest storey of the castle preserved remnants of murals, discovered by the author of this article. The murals depict allegories of The Sense of Hearing, The Sense of Smell and The Sense of Touch, while the missing walls probably displayed allegories of The Sense of Taste and The Sense of Sight. The figural likenesses are framed by oval tondos amidst imitations of a garden treillage. The paintings are an almost literal copy of compositions by Franz Floris (1519-1570), popularized in etchings by the Antwerp-based printing house of Hieronymus Cock since 1561. Owing to the different shapes, the painter working in Krajenka introduced assorted changes in the background. The author of the article puts the date of the murals' origin in a period spanning from 1560 and 1580, although he does not exclude the possibility of a highly later date (albeit not exceeding the second half of the sixteenth century). He also refers to other, extremely scarce examples of Renaissance murals in Greater Poland in order to emphasize the rank of his discovery, regardless of the considerable damage incurred to the murals in Krajenka.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2008, 1; 45-56
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podwójny splot. Norwida poetyka myślenia otwartego
    Double Weave. Norwid’s Poetics of Open Thinking
    Autorzy:
    Zwierzyński, Leszek Marian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129165.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Cyprian Norwid
    alegoria
    symbol
    epifania
    allegory
    epiphany
    Opis:
    Artykuł jest opisem mechanizmu w poezji Norwida zapewniającego precyzję i charakter otwarty myśleniu w niej rozwijanemu. Służąca temu celowi, skonstruowana przez poetę, podwójna figura poetycka zostaje zbadana zmodyfikowaną metodą krytyki tematycznej. Pierwszą fazę figury stanowi nowoczesna alegoria umożliwiająca, dzięki swym dwóm metonimicznie połączonym poziomom, skuteczne diagnozowanie zjawisk świata nowoczesnego. Wysiłek myślowo-wyobraźniowy wierszy nie zatrzymuje się jednak w granicach przestrzeni nowoczesnego świata; wypracowują one na bazie alegorii symbol otwierający myślenie poetyckie Norwida na niewyrażalne. Nie jest ono tu jednak ujęte w kształt teologiczny, lecz dane jako fenomen bezpośredniego doświadczenia − epifania.
    The article describes a mechanism employed in Norwid’s poetry that permits precision and openness in reflecting on his poetry. In order to achieve that, Norwid introduces a double stylistic device which is examined by means of an alternative method of thematic criticism. The first stage of this stylistic device is constituted by a modern allegory which recognises manifestations of the contemporary world; it proves effective due to its two interrelated metonymic levels. However, the entire process of thinking effort that takes place in the poems does not stop within the limits of the contemporary world. The poems develop a symbol on the grounds of this allegory and open Norwid’s poetic thinking to the ‘inexpressible’. This thinking does not bear any theological stamps, it is granted as an absolutely remarkable straightforward experience that is epiphany.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2022, 12 (15); 317-336
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Canon Missae w alegorycznej interpretacji Ruperta z Deutz OSB
    Allegorical Interpretation of Canon Missae by Rupert from Deutz, O.S.B
    Autorzy:
    Pałęcki, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2036492.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    liturgia
    alegoria
    Canon Missae
    Eucharystia
    liturgy
    allegory
    Eucharist
    Opis:
    W centrum celebracji Eucharystii znajduje się Modlitwa eucharystyczna, w czasie której dokonuje się uobecnienie misterium Chrystusa. W liturgii łacińskiej Kościoła zachodniego przez wieki kapłan odmawiał we Mszy św. zawsze tę samą Modlitwę eucharystyczną – Kanon Rzymski. Ten najstarszy tekst liturgiczny został zbudowany symetrycznie wokół słów ustanowienia, które wypowiedział Jezus nad chlebem i winem. Sama struktura Kanonu kształtowała się przez kilka wieków, ale właściwy układ znany był już w VII/VIII wieku. Kanon Mszy św. stanowił od wieków podstawę do interpretacji teologicznej poszczególnych tekstów, gestów i znaków. Zwłaszcza od średniowiecza wyjaśniano je w oparciu o ich alegoryczną interpretację. Ta forma wykładni Mszy św. była znana od VIII wieku i polegała na ukazywaniu moralizującym, typologicznym, rememoratywnym, eschatycznym i anagogicznym wszystkich obrzędów liturgicznych. Traktat Liber de divinis officiis Ruperta z Deutz stanowi jeden z ważniejszych tekstów poświęconych liturgii w dobie średniowiecza. W księdze drugiej swego dzieła wyjaśnił on celebracje Mszy św. Na pierwszym miejscu Rupert wskazuje na interpretację pasyjną Kanonu od momentu wjazdu Jezusa do Jerozolimy aż do złożenia Jego ciała do grobu. Pasyjny charakter podkreślają również znaki krzyża, kreślone przez kapłana w czasie Kanonu, które mają symbolizować rany Chrystusa. Interpretacja alegoryczna Kanonu mszalnego, dokonana przez Ruperta z Deutz, wpisuje się w tradycję teologiczną epoki średniowiecza. Chociaż nie omówił on wszystkich tekstów występujących w Kanonie, to jednak dokonał interpretacji istotnych jego części.
    At the heart of the celebration of the Eucharist is the Eucharistic Prayer, during which the mystery of Christ is made present. In the Latin liturgy of the Western Church, for centuries the priest has always said the same Eucharistic Prayer at the Holy Mass—the Roman Canon. This oldest liturgical text was built symmetrically around the words of the institution that Jesus spoke over bread and wine. The structure of the Canon itself was shaped for several centuries, but the proper arrangement was known already in the 7th/8th century. The Canon of the Mass has been for centuries the basis for theological interpretation of individual texts, gestures and signs. Especially since the Middle Ages, they were explained on the basis of their allegorical interpretation. This form of interpretation of the Mass it was known since the 8th century and consisted in a moralizing, typological, rememorative, eschatic and anagogical showing all liturgical rites. The Treaty Liber de divinis officiis by Rupert from Deutz is one of the most important texts dedicated to liturgy in the Middle Ages. Rupert Deutz explained the celebrations of the Mass in the second book of his work. In the first place, he points to the Passion interpretation of the Canon from the moment Jesus entered Jerusalem to put His body in the grave. The Passion is also emphasized by the signs of the cross, drawn by the priest at the time of the Canon—they are to symbolize the wounds of Christ. The allegorical interpretation of the Mass Canon, made by Rupert from Deutz, is part of the theological tradition of the Middle Ages. Although he did not discuss all of the texts in the Canon, he did interpret his essential parts.
    Źródło:
    Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 8; 107-124
    2353-7272
    Pojawia się w:
    Roczniki Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z horroru w horror. Alegoryczność literackich narracji zom-biecentrycznych w perspektywie politycznej, społecznej i ekonomicznej
    From horror to horror. Allegorical nature of zombie-centred literary narratives in political, economic, and social perspective
    Autorzy:
    Olkusz, Ksenia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012644.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    zombie
    alegoria
    literatura
    ekonomia
    horror
    allegory
    literature
    economy
    Opis:
    The current vogue for zombie is spreading. The zombie pandemic has affected various dimensions of human life manifesting itself in the sphere of entertainment as well as in economic and social discourse. The epidemic character of this term can be noticed in the language usage, in which it has become a catch-all which signifies a person whose appearance, lack of physical coordination and emotional numbness constitute an opportunity to be compared to a walking dead. Anthropophagy, which has become a part of the zombie topos, seems to have many different meanings that refer not only to a cultural taboo, but also to some external aspects which can be defined as a prefiguration of corporations craving for profits, banks devouring borrowers or immigrants rushing at the gates of alleged European paradise. The theme of zombie may also appear in a psychological and sociological perspective. It can be related to such phobias of civilization as economic collapse, disintegration of human relationships and state structures, or global development of corporation-based system. All these elements make up an allegoric meaning of zombie characters and provoke reflection on how the artistic potential of this theme can be exploited.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 171-186
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żywy trup jako alegoria polityczna
    Autorzy:
    Krzysztof, Świrek,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897003.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Alegoria polityczna
    nieświadomość społeczna
    Fredric Jameson
    Slavoj Žižek
    Opis:
    In this article I will interpret the figure of living dead in terms of political allegory by relating three levels: the level of narration, theory, by which the narration can be decoded, and political situation, a symptom of which this narration is. In this way, I can trace the potential of two realizations of zombie figure in contemporary cinema: firstly, as a consumer, performing automated acts; secondly, as a revolutionary subject – excluded rebel. I treat both of those images as symptoms of radical political desire, its main motives and impasses.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(3 (450)); 67-76
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid wśród symboli i alegorii. Refleksje wokół książki Symbol w dziele Norwida
    Norwid amongst symbols and allegories. Reflections around the book Symbol w dziele Norwida (Symbols in Norwid’s Works)
    Autorzy:
    Junkiert, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729465.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    symbol
    alegoria
    parabola
    romantyzm
    modernizm
    allegory
    parable
    Romanticism
    modernism
    Opis:
    The article is concerned with a monograph that discusses the presence of symbols and allegories in Cyprian Norwid's works. It is an important work raising a theme that is fundamental for modern studies of the poet. The studies gathered in the volume try to answer the question if Norwid is more of a continuator of Romantic literature, or rather he predicts literary trends characteristic of the beginning of the 20th century.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2012, 30; 276-287
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Romantyzm jenajski, Cyprian Norwid, Walter Benjamin i Friedrich Creuzer: symbol i alegoria
    Romanticism of Jena, Cyprian Norwid, Walter Benjamin and Fiedrich Creuzer: symbol and allegory
    Autorzy:
    Van Nieukerken, Arent
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012726.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    miasto
    ruiny
    symbol
    alegoria
    romantyzm
    town
    ruins
    allegory
    romanticism
    Opis:
    Comparative studies have established that Cyprian Norwid knew about Friedrich Creuzer’s famous work on the symbol and mythology. He must at least have read its first volume, particularly the theoretical part (albeit in a French translation). Reading Creuzer aided him in reinterpreting his own concept of the symbol, presented in his early theoretical writings. His point of departure were Creuzer’s remarks about “mystical” and “divine” symbols. Norwid’s reinterpretation did not remain without consequences for his poetry. Recently several Norwid scholars have drawn attention to a fresh interpretative context: the concept of allegory elaborated by Walter Benjamin. They considered the context to be related to Benjamin’s and Norwid’s perception of the modern city (Paris from the “Passagenwerk”) and also to the motive of ruins. Benjamin presented his concept of the allegory in his famous book Origin of German Tragic Drama. He developed it on the basis of the same considerations about the symbol (focusing in a “totalizing” and “necessary” way on the “mystical now”) and allegory as Norwid once did. Here their paths converge. A precondition, however, for understanding Benjamin’s remarks about the symbol is his PhD thesis The Concept of Art Criticism in German Romanticism that devotes much attention to reflexivity in the oeuvre of Novalis and Fr. Schlegel.This “Romanticism of Jena” and its philosophy of consciousness had also impact on Norwid (though mediated by Mickiewicz’s “Parisian Lectures”). Comparing Norwid and Benjamin in these contexts contributes to defining their (differing) attitude towards the temporality of Being and the Holy.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 259-278
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ogórki małosolne antropomorfizowane. Próby o wierszu Za szkłem
    Anthropomorphised freshly pickled gherkins. Attempts at the poem Behind glass
    Autorzy:
    Poprawa, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391653.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    irony
    allegory
    rhyme
    intertextuality
    redefinition
    ironia
    alegoria
    rym
    intertekstualność
    przewartościowanie
    Opis:
    The last volume of poetry by Stanisław Barańczak, titled Chirurgiczna precyzja (Surgical precision) features the poem Za szkłem (Behind glass). It is an extremely ironic and ambiguous work. The interpretation provided in this paper points to the exceptional importance of this text for Barańczak’s poetry as a whole.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 185-194
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoria a interpretacja. Miłość w kontekście alegorycznych uwikłań: Mickiewicz i Szymborska
    Allegory versus interpretation. Love in the context of allegorical complications: Mickiewicz and Szymborska
    Autorzy:
    Tomaszewska, Grażyna B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012637.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    interpretacja
    alegoria
    miłość
    uzurpacja
    Mickiewicz
    Szymborska
    interpretation
    allegory
    love
    usurpation
    Opis:
    In the paper, the author draws attention to the way in which the allegorical sense may increase the scope of text interpretation. She begins from the ambiguity of allegory in the modern literary studies connected with the relations between the process of analogy and identity. She then uses the role which allegory played in the transformation of the love image in the social conscience. Subsequently, in the interpretational material, the author points out the complications and the fatalistic stigma of love, both the love characterised by the  absolutism of connection (Dziady Part Four), and the love in which the bonds have disintegrated (On the Tower of Babel). As a result, the article indicates that on the one hand, the allegory has contributed to the absolutisation of love, and on the other, it unveils the fragility of love and consequently, its usurpation of durability.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 109-126
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Obumarłe doświadczenie”. Alegoria, melancholia i fantazmaty libidalne, czyli o kondycji artysty na przykładzie twórczości Charlesa Baudelairea i Kazimierza Przerwy-Tetmajera
    "Deceased experience". Allegory, melancholy and libidinal phantasms, or the condition of the artist on the example of the poetry of Charles Baudelaire and Kazimierz Przerwa-Tetmajer
    Autorzy:
    Flis-Czerniak, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012655.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    melancholia
    sztuka
    artysta
    modernizm
    allegory
    melancholy
    art
    artist
    Modernism
    Opis:
    Starting from the diagnosis of Walter Benjamin, who first noticed the relationship between allegory and melancholy, contributing significantly to the rehabilitation of this semantic figure, the author of the article draws attention to the imaginary configuration linked to artist’s problems present in the poetry of Charles Baudelaire and Kazimierz Przerwa-Tetmajer. An important part of the configuration is a female statue which is the object of amorous longing of a suffering man. This situation, subjected to allegorical figuration, is the transposition of the complicated relationship artist - art. In the works of both authors, the condition of the artist has been associated with a particular form of solitude, meaning a failure, an injury by the blade of infinity. The perfect shape of the stone statue embodies the idea of absolute beauty. As it is not subject to the process of physical decay, it reflects the metaphysical mystery of eternity, but at the same time it emphasises the mortal nature of human existence and reminds of the inability to achieve the ideal. In this way, it reveals the dual nature of the experience of art which consists of contradictory categories: eternity and impermanence, perfection and earthly failure, blissful pleasure and painful fear, smiles and tears, life and death.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 127-144
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O alegorii jako warunku arcydzielności epickiej
    Allegory as a condition of epic excellence
    Autorzy:
    Czechowicz, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012733.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    poezja epicka
    interpretacja alegoryczna
    allegory
    epic poetry
    allegorical interpretation
    Opis:
    This article concerns the potential of figurative meaning in heroic poems as well as the links between epic mimesis and allegorical interpretation. It also deals with an early modern idea of a literary masterpiece and its standards. As an outstanding work, a poem should be attractive for both trained and less advanced readers, those who are capable to grasp intellectually each level of the text, and those who simply want to enjoy poetry as a source of pleasure and otium. The analysis of Alegoria del poema by Torquato Tasso and De perfecta poesi by Maciej Kazimierz Sarbiewski proves that in the early modern period the idea of figurative meaning of epic poems was still widely recognized. This multidimensional semantic structure, conceptualized by writers and critics, combines both didactic and the ‘pleasure-giving’ aspect of a poem as well as makes the epic plot a vivid actualization of moral beauty, and thus influences a reader in a long-lasting way typical of poetry and art. An allegorical interpretation, built over a structure of a heroic fable, unites the sensual beauty of things with an intellectual experience of the great order of the world. It also adds universal qualities to the mimesis of a poem and opens it up to a cognitive and ethical perspective. The process of intense reading, although described in academic terms in Renaissance and Baroque literary criticism, is initiated in a reader’s mind, as (s)he gets exposed to poetic beauty by the very nature of poesis perfecta.    
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 175-188
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    (Nie)zapomniane: (anty)teologia bezużyteczności Waltera Benjamina
    The (un)forgettable: Walter Benjamin’s anti- theology of uselessness
    Autorzy:
    Marcinkowski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/517813.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
    Tematy:
    Benjamin
    alegoria
    zapomnienie
    archiwum
    historia
    bezużyteczność
    allegory
    oblivion
    archive
    history
    uselessness
    Opis:
    Celem artykułu jest rekonstrukcja teorii „niezapomnianego” wypracowanej przez Waltera Benjamina na kartach jego eseju Zadania tłumacza oraz w szkicach poświęconych twórczości Franza Kafki. Ukonstytuowanie się tego konceptu można odczytywać zarówno jako wynik inspiracji teologicznych i materialistycznych w myśli autora Pasaży, jak i postawy krytycznej, nazywanej przezeń „materializmem historycznym”. Bliższa analiza inkryminowanego splotu pojęciowego prowadzi do rekonstrukcji rozproszonej w pismach krytycznych Benjamina „ontologii przedmiotu”, wchodzącej w dialogiczny związek ze stworzonymi równolegle koncepcjami fenomenologicznymi, marksistowskimi czy psychoanalitycznymi. Celem rozważanej konstrukcji pojęciowej jest opisanie paradoksalnej natury rzeczy, która wyszła z użycia, znajdującej się na granicy pomiędzy wyczerpaniem, a unicestwieniem. Istotnego wsparcia i inspiracji dla analiz zaprezentowanych w artykule dostarczyła dokonana przez Gorgio Agambena reinterpretacja pojęcia „niezapomnianego” w kontekście idei pamięci-archiwum
    The aim of this article is the reconstruction of Walter Benjamin’s theory of “unforgettable” in his essay “Task of the translator” as well as his writings about Franz Kafka. This concept can be explained as a result of antithetical (at once theological and materialistic) inspirations of Benjamin’s thought and also as a consequence of his critical position, which he named “historical materialism”. A Closer look into the title concept leads to recreating Benjamin’s ontology of object/thing, and puts it into a dialogue with rival theories – psychoanalytical, henomenological and Marxist. The concept of “unforgettable” describes the paradox nature of being (thing, tool, material or virtual object), put at rest between destruction and annihilation, which is felt through its “cracks”. The main support and inspiration for the analysis presented in article was found in works of Giorgio Agamben, who reconstructed Benjamin’s idea of “unforgettable” in the sense opened by idea of memory-archive.
    Źródło:
    Tematy z Szewskiej; 2017, Rzeczy 1(18)/2017; 77-90
    1898-3901
    Pojawia się w:
    Tematy z Szewskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poeta zmysłów
    A poet of the sence
    Autorzy:
    Łapiński, Zdzisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729485.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    ucieleśnienie
    zmysły
    neurony lustrzane
    symulacja
    alegoria
    incarnation
    senses
    mirror neurons
    simulation
    allegory
    Opis:
    The article is an attempt to explain sensual depictions that are constantly present in Norwid’s works – albeit they are sometimes hidden – by means of cognitivistic categories. On the example of two texts two different ways are shown, in which these depictions are used by the poet. A fragment from the drama Cleopatra and Caesar illustrates Norwid’s technique of realistic description, and the poem Fate – the technique of allegory.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2013, 31; 5-15
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krzysztof Bardski, Alegoryczno-symboliczna interpretacja Biblii (Kraków: Petrus 2016)
    Autorzy:
    Napora, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621554.pdf
    Data publikacji:
    2016-08-25
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    symbol
    sens
    interpretacja
    sensy biblijne
    sens duchowy
    alegoria
    interpretacja alegoryczna
    sens ponaddosłowny
    Opis:
    Recenzja książki: Krzysztof Bardski, Alegoryczno-symboliczna interpretacja Biblii (Kraków: Petrus 2016). Ss. 237. PLN 29. ISBN 978-83-7720-377-4
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2016, 29; 349-356
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    La bibliotcca inesistente: qualche esempio di fantastico non classilicabile, da Borges a Calvino a Landolfi, sulla scia di Stanisław Lem
    Nieistniejąca biblioteka. Przykłady nieoznaczonej fantastyczności wedle koncepcji Stanisława Lema u Borgesa, Calvino i Landolfiego
    Autorzy:
    Groggia, Francesco
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954780.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Lem
    fantastyka
    metafora
    Buzzali
    Landolfi
    alegoria
    Calvino
    science-fiction
    metaphor
    Buzzati
    allegory
    Opis:
    Artykuł dotyczy zasadniczo kwestii różnorodności gatunku literackiego klasyfikowanego zazwyczaj jako „fantastyka", który od zawsze stanowi problemem dla teorii literatury: czy należy go traktować ściśle jako gatunek literacki, czy raczej jako pojęcie twórczości literackiej. Rozpoczynając od krytyki Stanisława Lema, dotyczącej słynnej wypowiedzi Tzvetana Todorowa i jego wizji literatury fantastycznej, zawartej w książce La litterature fantastique. analiza tekstów Borgesa, Stapledona, Calvino, Landolfiego, Buzzatiego oraz. własnych tekstów polskiego pisarza umożliwia zastosowanie pomysłów S. Lema do rozwinięcia samego pojęcia fantastyki na tle studiów współczesnej komparatystyki. Od fantastycznej teologii Borgesa i Landolfiego do fantastycznej kosmologii Calvino i Lema, od futurologicznej historiografii Stapledona do antyalegorii Buzzatiego, słowo „fantastyka” obejmuje gatunki literackie, dla których jeszcze nie znaleziono miejsca w ramach teorii literatury.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 77-95
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoria w tradycji hermeneutycznej. Gadamerowska rehabilitacja alegorii
    Autorzy:
    Sołtysiak, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/426637.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    św. Augustyn
    H.-G. Gadamer
    Homer
    I. Kant
    alegoria
    hermeneutyka filozoficzna
    symbol
    Źródło:
    Logos i Ethos; 2016, 2(42); 75-101
    0867-8308
    Pojawia się w:
    Logos i Ethos
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przed bramą. Od alegorii do katachrezy
    At the Gate. From Allegory to Catachresis
    Autorzy:
    Kunz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942601.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    J. M. Coetzee, Elizabeth Costello
    katachreza
    alegoria
    J. M. Coetzee, Przed bramą
    Opis:
    The allegorical story entitled At the Gate, which appeared as the eighth chapter of Elizabeth Costello, a novel by John M. Coetzee, ostentatiously alludes to the famous parable by Franz Kafka, Before the Law. Deconstructing an allegory with its own devices, Coetzee points to the need to replace allegorical reading, transform vague narrative meanings into unambiguous ideological senses, with interpretation, which always has to negotiate between the rule of the Law and the idiomatic singular voice, since both of them — the Law, as well as the narrative — are equally necessary to make interpretation possible. Rhetorically, it means replacing a readable allegory with a catachresis, which, by its ambiguous and intermediate status, eludes the opposition of the original and the figurative, situating itself into the borderland between them. Thus, it is a catachresis which becomes a figure of literature, which cannot make unambiguous ideological choices, but at the same time it cannot avoid them, if it is to hold any existential value.
    Źródło:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2012, 01
    2299-7458
    2449-8386
    Pojawia się w:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chrzest w alegorycznej interpretacji Ksiąg Rodzaju i Wyjścia w homiliach św. Cezarego z Arles
    Autorzy:
    Pochwat, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2142932.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    baptism
    Christ
    sin
    water
    cross
    allegory
    chrzest
    Chrystus
    grzech
    woda
    krzyż
    alegoria
    Opis:
    Święty Cezary z Arles (470–543) to wielki kaznodzieja, duszpasterz, organizator życia kościelnego i monastycznego w Galii. Pozostawił po sobie dzieła, które nie straciły nic ze swych walorów do dnia dzisiejszego. Kazania Cezarego do Ksiąg Rodzaju i Wyjścia, wygłoszone w czasie Wielkiego Postu, przywołują liczne figury chrztu, gdzie nacisk położony jest na tajemnicę krzyża. Było to nauczanie chrzcielne skierowane zarówno do ówczesnych katechumenów, jak również do całego ludu chrześcijańskiego przygotowującego się do celebracji Wielkanocy. Chrześcijanie nie powinni ponownie popadać w grzech po chrzcie, ponieważ mogliby się stać jeszcze gorsi niż byli przedtem. Chrzest zmazał wszystkie grzechy i napełnił człowieka wszelkimi dobrami, wyrasta bowiem z krzyża, z dzieła zbawczego Chrystusa.
    St. Caesarius of Arles (470-543) is known as a great preacher, pastor, organizer of church and monastic life in Gaul. He left writings, which are still of importance to us today. The Cesearius’ sermons on Genesis and Exodus preached during Lent, call to mind numerous images of baptism where the stress is set on the mystery of the cross. That teaching on Baptism was addressed to catechumens but also to the Christian community preparing to celebrate Easter. After baptism, Christians should not be falling into sin because by doing this they could become even worse than they were before. Baptism washed away all sins and filled a man with all goods as it outgrows from the Cross, the saving act of Christ.
    Źródło:
    Polonia Sacra; 2020, 24, 4; 25-42
    1428-5673
    Pojawia się w:
    Polonia Sacra
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obrazy do Czytania. Rauschenberg, Rosenquist, Salle, Brauntuch
    Paintings to Read. Rauschenberg, Rosenquist, Salle, Brauntuch
    Autorzy:
    Pręgowski, Filip
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1015486.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
    Tematy:
    pop-art
    the pictures generation
    reprezentacja
    palimpsest
    alegoria
    pop art
    representation
    allegory
    Opis:
    Tekst dotyczy współczesnego malarstwa, które wizualnym elementom kompozycji nadaje charakter tekstualny. Jest to między innymi przypadek tzw. combines i sitodruków Roberta Rauschenberga z lat 50. i 60. XX wieku, w których artysta stosował specyficzną formę kolażu. Zestawiając szereg wizerunków pochodzących z różnych obszarów stylistycznych, Rauschenberg zmusił widza do odczytywania jego prac kawałek po kawałku. Powstałych w ten sposób kompozycji nie sposób odbierać jako jednorodnego Gestalt, jak w przypadku powstającego w tym czasie malarstwa abstrakcyjnego (np. Kennetha Nolanda), ponieważ wykorzystują one doświadczenie dyskursywne, polegające na szukaniu relacji syntaktycznych pomiędzy znakami /obrazami. W eseju podjęto wątek dyskursywnego zwrotu i jego wpływu na recepcję amerykańskiego pop-artu na przykładach prac Rauschenberga i Jamesa Rosenquista, a także artystów należących do nurtu wywodzącego się po części z pop-artu, czyli The Pictures Generation — Davida Salle’go i Troya Brauntucha. Jako narzędzia metodologiczne wykorzystano między innymi pojęcia palimpsestu i alegorii łączące elementy wizualne z tekstualnymi. Pozwoliło to traktować wybrane przykłady współczesnego malarstwa nie tylko w kategoriach produktu kultury masowej w dobie mechanicznej (a także cyfrowej) reprodukcji, ale odczytać je jako strukturę dyskursywną, dokonującą dekonstrukcji kulturowych mitów i ich wewnętrznych sprzeczności.
    The essay investigates the category of contemporary painting which transforms the visual component into textual. This is the case of Robert Rauschenberg’s combined paintings and silkscreens from 1950s and 1960s, which offer the viewer a specific kind of collage. By juxtaposing images derived from various aesthetic modes, Rauschenberg enforced the reading of his work part-by-part. Such a composition did not remain a holistic unity — a Gestalt — as was the case of the abstract painting from that period (eg. Kenneth Noland’s), since it evoked a strictly discursive experience based on syntactic relations between the signs / images. The article focuses on the discursive turn and its impact on the reception of both pop-art such as Rauschenberg’s and James Rosenquist’s paintings, and the work of artists from the American movement partly deriving from pop-art, that is The Pictures Generation, with David Salle and Troy Brauntuch among them. The aim is to employ allegory and palimpsest as a conceptual frame to read contemporary painting not only as a product of mass culture in the age of mechanical (and digital) reproduction, but also as discursive structures, deconstructing cultural myths and their essential internal contradictions
    Źródło:
    Sztuka i Dokumentacja; 2020, 23; 215-229
    2080-413X
    Pojawia się w:
    Sztuka i Dokumentacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoria w czeskiej powieści historycznej lat 60. XX wieku (Václav Kaplický „Kladivo na čarodějnice” i Jiri Šotola „Tovaryšstvo Jezišovo”)
    Allegory in Czech historical novel of the 60s of the 20th century
    Autorzy:
    Królak, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012728.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    powieść historyczna
    powieść rozrachunkowa
    alegoria
    historical novel
    political ‘clearing accounts’ novel
    allegory
    Opis:
    The article concerns the problem of allegory in two Czech historical novels from the beginning and the end of the 60s of the twentieth century: Kladivo na čarodějnice by Václav Kaplický and Tovaryšstvo ježišovo by Jiři Šotola. Both novels are also considered to be important political ‘clearing accounts’ novels. Application of allegory as a method of reception allows us to answer the question about the participation of the reader in the setting up of allegory in the Czech prose of the twentieth century .
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 219-230
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoria w „Historii powszechnej” Teofilakta Simokatty. Przyczynek do badań nad obecnością alegorii w literaturze bizantyńskiej
    Allegory in “The History” by Theophylact Simocatta. Grounds for studies on the presence of allegory within the narrative of Byzantine literature
    Autorzy:
    Kotłowska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012730.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Teofilakt Simokatta
    Focjusz
    historiografia bizantyjska
    alegoria
    Słowianie
    Photius
    Byzantine historiography
    allegory
    Slavs
    Opis:
    : The History by Theophylact Simocatta constitutes a very important source for the history of Byzantine civilization in the last two decades of the sixth century, especially within the context of the appearance of the Avars and Slavs in the Balkans.  Its importance as a source is also to be valued in the aspect of the Persian conflict on the eastern border.  Photius, the Patriarch of Constantinople (cod. 65, ed. Henry) was very strict in his opinion of the allegories present in Simocatta’s prose. The purpose of this paper is to verify the appropriateness of such harsh review by analyzing the presence of allegory in historical narrative in question. The analysis of all allegorical images present in Theophylact’s work has confirmed that the opinion presented by the author of Bibliotheca was indeed proper. Allegories in question prove to be highly conventional, lacking creativity, indistinctive and quite standard for the time. Only the image of Odysseus wandering, which served as allegory of writing, deserves to be called authentic and emotional. Not only are they of middling artistic value, but also they do not provide any help in interpreting the historical events they describe. Moreover, there is one fragment, where the allegory used can be even misleading and cause some misunderstandings of the text. Nevertheless, other rhetorical structures present in Theophylact’s History deserve to be praised, such as the method in which he uses the quotes from the epic. Such quotes are always very smoothly and diligently composed into narrative and designed to strengthen the author’s axiological argumentation, which seems to be a universal standard in Byzantine literature.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 191-203
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Techniki obrazowania w poezji Sydoniusza Apollinarisa
    The Figurative Techniques in the Poetry of Sidonius Apollinaris
    Autorzy:
    Styka, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2127728.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Sydoniusz Apollinaris
    ekfraza
    metafora
    personifikacja
    alegoria
    Sidonius Apollinaris
    ekphrasis
    metaphor
    personification
    allegory
    Opis:
    Sidonius’ poetic works, especially those more elaborated, in their structural dimension depict a mythological-ekphrastic composition, similar to so-called Alexandrian and neoteric epyllion. One notices here a spectacular dimension of poetry, typical of late antique aesthetics. This dimension is manifested in definite figurative techniques, especially the excessive use of mythological metaphor, together with numerous ekphrases. Their presence has from the very beginning been very meaningful in epic poetics; it was used to obtain one of the basic categories, the so-called aesthetics of the reception of a literary work – the impression of intuition of the presented plot (ἐνάργεια – evidentia). Decisively, the most interested examples of the application of mythological metaphor in the function of figurative techniques are found in Sidonius’ emperor’s panegyrics. They are related to the manner in which goddess Roma is presented, the goddess present in all three panegyrics. Its creation is most fully rendered by the allegorical message of mythological personification in the real-historical contents of the panegyrics. Each of the portraits of Roma reflects, by way of an allegory, Sidonius’ definite political intention and it is an artistic mode to present his personal political ideas.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 3; 141-156
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Homilia prawosławna, jej charakter i oryginalność (na podstawie „Homilii” św. Mikołaja Serbskiego)
    The Orthodox Homily, Its Nature and Originality (Presentation Based on “Homilies” by St. Nicholas the Serbian)
    Autorzy:
    Kosmana, Ignacy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32062658.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    prawosławie
    homilia
    kerygmat
    Pismo Święte
    alegoria
    ikona
    Orthodoxy
    homily
    kerygma
    Bible
    allegory
    icon
    Opis:
    The Author of this article tries to understand Orthodox homilies and transpose them onto a Catholic ground-frame. It shows the structure and content of the Eastern way of speaking in modern time, which remains unchanging and true to the original Apostolic teachings. The Orthodox homily becomes a continuous reminder of Christian kerygma: presents its spiritual soil, Bible roots and ancient origins. The Catholic Church as a visible element of modern world and culture may become an excellent platform to spread in the world the Christian kerygma through an “Eastern” way of expressing the Gospel. In consequence, it may through the traditional character of Orthodox homilies — biblical, apostolic and kerygmatic — help bring a stop to the tendency of watering down the fundamental and common religious truths of original Christianity. Penetrating deeply into the biblical context and not prone to change, the Orthodox homily seems to be a historically tested and efficient way of proclaiming the Word of God in a world of modern laicism.
    Źródło:
    Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne; 2011, 2; 161-171
    2082-8586
    Pojawia się w:
    Roczniki Liturgiczno-Homiletyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O nowych wcieleniach alegorii – psychomachia w psychoanalizie i współczesnej literaturze (wokół powieści Slobodana Novaka „Izgubljeni zavičaj”)
    On new incarnations of allegory – psychomachia in psychoanalysis and contemporary literature (based on the novel “Lost Homeland” by Slobodan Novak)
    Autorzy:
    Boguska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012661.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    topos
    melancholia
    Slobodan Novak
    współczesna literatura chorwacka
    allegory
    melancholy
    contemporary Croatian literature
    Opis:
    The article is an attempt to demonstrate innovativeness and usefulness of the theory of allegory proposed by Dorothy L. Sayers, the author of The Writing and Reading of Allegory. Sayers identifies allegory as a literary genre, presents it as a ‘being’ mentally close to psychomachia, and tries to use the idea of “soul-battle” in the field of analytic psychology. Her conception seems to be fertile when interpreting Lost Homeland by Slobodan Novak.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 187-196
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    , „Tu Dafnis [...] pogrzebion” – próba alegorycznej lektury sielanki Szymona Szymonowica „Rocznica”
    „Here Dafnis […] is buried” – an attempt of allegorical interpretation of Szymon Szymonowic’s idyll “Anniversary”
    Autorzy:
    Rot-Buga, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012642.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Szymon Szymonowicz
    sielanka
    alegoria
    śmierć w sielance
    Jan Zamoyski
    pastorall
    allegory
    death in idyll
    Opis:
    The article is devoted to allegorical themes in Szymon Szymonowic’s Rocznica (Anniversary) in the context of the tradition of funeral idyll. Anniversary is a funeral idyll which contains biographical allegories and references to then current events. It commemorates Jan Zamoyski and his achievements in the field of culture. It was probably written memorialize the first anniversary of Zamoyski’s death (1606). Daphnis represents Zamoyski, whereas Thestylis - his wife Barbara, and the narrator is probably Szymonowic himself. The description of the burial is based on the framework of bucolic convention. There are other levels of the allegory, connected with the name of Daphnis as the supreme creator of poetry (Master Poet) and the sense of identifying a shepherd with a poet. Szymonowic consciously uses these and other biographical allegorical themes and intertextually refers to Vergil and Kochanowski. Anniversary is build according to the rules and convention of a funeral idyll as it contains many epicedial themes and levels of allegory. Thanks to the character of Dafnis-Zamoyski as well as many Polonization measures, it is strictly connected with the contemporary culture.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 253-270
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoria w „skrzydłach ołtarza”: Herling-Grudziński, Benjamin, de Man
    Allegory in the “pieta dell’isola”: Herling-Grudziński, Benjamin, de Man
    Autorzy:
    Potkański, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012716.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    symbol
    ironia
    Gustaw Herling-Grudziński
    Benjamin
    de Man
    allegory
    irony
    Paul de Man
    Opis:
    The article juxtaposes the diptych of short stories by Gustaw Herling-Grudziński, The Tower and Pieta dell’Isola, with the theories of allegory developed by Paul de Man in The Rhetoric of Temporality as well as by Walter Benjamin in The Origin of German Tragic Drama. The analyses reveal several points of convergence in the structure and motives present in the works by Grudziński and in the texts by these critics. In the case of Benjamin, this would suggest his influence on Herling, whereas in the case of de Man, it reveals a parallelism of thoughts of the two contemporaries working with different genres and different interpretative communities, yet developing very similar conceptions of the text as well as of the man.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 335-344
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Allegories of the Invisible: Or, how to Estrange Economy (Theologically)?
    Alegorie niewidzialnego. Albo, jak (teologicznie) wyalienować ekonomię?
    Autorzy:
    Piotrowski, Mateusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1013420.pdf
    Data publikacji:
    2015-04-21
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    political economy
    theology
    fetishism
    enstrangement effects
    allegory
    ekonomia polityczna
    teologia
    fetyszyzm
    efekty obcości
    alegoria
    Opis:
    The paper tries to once again bring into play the classical ideas of the Marxian critique of political economy and to demonstrate how these ideas can be reactivated by an injection of theology. Special attention will be dedicated to the theologically intensified notion of alienation, treated not only as a subject but also as a method of criticism. The aim of such an estranging method is to make visible the “transcendental plane” of the capitalist historical a priori. This will be done through the production of allegories, that is figurations of the infinite movement of the capitalist totality. Starting with a critique of the disenchanted Euhumerism of Hardt and Negri, who want to demythologise political economy as nothing but relations between people, I attempt to show the limits of their approach, by exposing the constitution of capital as the creation of an inverted reality. In this process, hypostasis of human labour (i.e. capital) gets the upper hand over human beings, not only in imagination, but also in reality, making a clear-cut distinction between real and imagined entities questionable. Through the analysis of the focal points of this process, I will attempt to demonstrate a complex interplay of subsequent disenchantments and miraculations, which establish capital as something more than human, while simultaneously naturalising its phantasmic becoming as the very core of the reality principle. Alienation as method tries to break the simultaneity of miraculation/disenchantment by dividing apparently unitary semblance – fetish – into distinct and potentially conflicted layers. Potential for this conflict is produced by two estrangement effects. Firstly, by juxtaposing a finite human subject with the infinite process of capital. Secondly, by thinking of conversion, which – becoming the highest point of alienation – could enable the human being to establish itself as an autonomous subject against the gods of this world and its own worldly self.
    Tekst usiłuje raz jeszcze wprowadzić w życie klasyczne idee Marksowskiej krytyki ekonomii politycznej oraz pokazać, jak można je aktywować dzięki teologii. Szczególna uwaga skupi się na teologicznie uwydatnionym pojęciu alienacji, traktowanym nie tylko jako przedmiot, ale i metoda krytyki. Celem owej metody wyobcowującej jest to, by ujawnić „transcedentalny plan” historycznego a priori kapitalizmu. Dokona się to poprzez produkcję alegorii, to znaczy figuracje nieskończonego ruchu kapitalistycznej totalności. Zaczynając od krytyki odczarowanego euhemeryzmu Hardta i Negriego, którzy chcą zdemitologizować ekonomię polityczną jako nic więcej, jak tylko relacje między ludźmi, zamierzam pokazać ograniczenia ich podejścia, eksponując ustanowienie kapitału jako stworzenie rzeczywistości odwróconej. W tym procesie hipostaza pracy ludzkiej (tj. kapitał) zdobywa przewagę nad istotami ludzkimi nie tylko w wyobraźni, ale także realnie, podważając jasność podziału na byt realny i wyobrażony. Analizując centralne punkty tego procesu, zamierzam wskazać na złożoną zależność kolejnych odczarowań i zaczarowań, które ustanawiają kapitał jako coś ponadludzkiego, jednocześnie naturalizując jego fantazmatyczne stawanie się do postaci samego rdzenia zasady rzeczywistości. Alienacja jako metoda próbuje przełamać jednoczesność zaczarowania/odczarowania, dzieląc rzekomo spójny pozór – fetysz – na oddzielne i potencjalnie skonfliktowane warstwy. Potencjał dla tego konfliktu wywoływany jest przez dwa efekty obcości. Po pierwsze, przez zestawienie skończonego podmiotu ludzkiego z nieskończonym procesem kapitału. Po drugie, poprzez myślenie o nawróceniu, które – stając się szczytem alienacji – uzdolniłoby istotę ludzką do ukonstytuowania się jako podmiot autonomiczny, przeciwstawiony bogom tego świata oraz swojej własnej, ziemskiej jaźni.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2015, 17, 3; 157-202
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Niezwykły użytek z życia i poezji. O Wisławie Szymborskiej
    The unusual use of life and poetry. On Wisława Szymborska
    Autorzy:
    Galaverni, Roberto
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1391663.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-20
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Montale
    Szymborska
    poetry
    existence
    discourse
    paradox
    allegory
    irony
    poezja
    egzystencja
    dyskurs
    paradoks
    alegoria
    ironia
    Opis:
    This article is of a comparative nature and attempts to contrast the poetic output of two Nobel prize-winners, i.e. Eugenio Montale and Wisława Szymborska. The author uncovers numerous similarities especially between Montale’s late works and Szymborska’s poetry. This is particularly visible on two planes, i.e. existential reflection and language, as well as poetic means. The Italian poet and Polish poetess focus on the individual presented as being under pressure from the modern world’s vast, impersonal forces, e.g. history, progress etc. They treat the traditional poetic means of expression with mistrust and instead favour the kind of language that is as clear as possible, subject to philosophical reflection, and infused with irony, allegory and paradox.
    Źródło:
    Przestrzenie Teorii; 2016, 26; 255-267
    2450-5765
    Pojawia się w:
    Przestrzenie Teorii
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Nazacniejsza Pieśń Salomonowa", czyli Pieśń nad pieśniami w przekładzie Biblii Brzeskiej
    Autorzy:
    Gołębiowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030542.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-06
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Song of Songs
    Brest Bible
    allegory
    allegoresis
    Pieśń nad pieśniami
    Biblia Brzeska
    alegoria
    alegoryczność
    Opis:
      “The Noblest Song of Solomon” [“Nazacniejsza Pieśń Salomonowa”], or The Song of Songs [Pieśń nad pieśniami] in the translation of Brest Bible is an attempt to interpret various fragments of the biblical love dialogue with particular focus on the content of margins (comments) written by the editors of the Brest Bible. My analysis leads to the conclusion that for the 16th century Protestant exegetes allegoresis was the dominant method of reading The Song of Songs. Neverthless, in some of their philological intuitions the Brest Bible’s editors surprisingly agree with the findings of the 20th century Biblical Studies, especially in the case of the strictly erotic character of some allusive expressions, or associations with the symbols used in the Pentateuch.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 46-53
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Diegetyczne uspójnienie systemu nauk. O „Nowej Atlantydzie” Francisa Bacona
    A Diegetic Conjunction of the System of Sciences: On Francis Bacon’s “New Atlantis”
    Autorzy:
    Wróbel, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1997146.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
    Tematy:
    diegesis
    fikcja narracyjna
    opowieść podróżnicza
    alegoria
    nauka nowożytna
    narrative fiction
    travel story
    allegory
    modern sciences
    Opis:
    W artykule poddano interpretacji Nową Atlantydę Francisa Bacona, odczytując ją jako hipertekst projektu odnowy nauk (Instauratio Magna), którego filozofowi nie udało się w pełni zrealizować. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, jaki model relacji między rejestrami dyskursywnym, retorycznym i literackim legł u początków nowożytnego kształtowania nauki. Jego zdaniem nauka empiryczna nie ustanawia swojego początku wyłącznie własnymi nowymi narzędziami, wykorzystuje natomiast sobie współczesne wzorce fikcji narracyjnej (np. ramę modalnościową opowieści podróżniczej), retorycznego prawdopodobieństwa (oraz alegorii) i siłą wynikającą z ich kompozytu nadaje spoistość własnej genezie.  
    The article interprets New Atlantis by Francis Bacon and reads it as a hypertext of Instauratio Magna, the project of restoration of sciences, which the philosopher failed to carry out fully. The author seeks to discover the interrelations between the discursive, rhetorical and literary modes of writing that shaped the early stages of modern science.  In his opinion, empirical science does not establish its starting point only with its own new instruments, but it also deploys contemporary patterns of narrative fiction (for example, the modal frame of travel story) and rhetorical probability (also allegory). The power of this composite renders its own origin coherent.
    Źródło:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2021, 19; 149-169
    2082-9701
    2720-0078
    Pojawia się w:
    Białostockie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Twórczość dominikanina Gabriela Zawieszki. Początki konceptyzmu w polskim kaznodziejstwie
    The work of the Dominican Gabriel Zawieszko. The beginnings of conceptism in polish preaching
    Autorzy:
    Kuran, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/649913.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kaznodziejstwo dominikańskie
    kaznodziejstwo XVII wieku
    konceptyzm
    alegoria
    alegoreza
    Dominicans
    baroque preaching
    conceitism in polish preaching
    Opis:
    The article presents the work of the Dominican preacher Gabriel Zawieszko (? – 1649). Each of his six collections of sermons is subordinated to the title metaphor, which (more or less) determines the inventional and compositional shape of individual volumes, individual sermons and arguments. Leopolita as the first Polish preacher so consciously and extensively applied the concept to sermons and entire collections, combining it with the exegesis of spiritual sense (sensus misticus). A similar way of forming collections of sermons is found in Poland only in the second half of 17th century.
    Artykuł przedstawia twórczość dominikańskiego kaznodziei Gabriela Zawieszki (? – 1649). Każdy z jego sześciu zbiorów kazań podporządkowany jest tytułowej metaforze, która (mniej lub bardziej) wyznacza kształt inwencyjny i kompozycyjny poszczególnych tomów, pojedynczych kazań i argumentów. Leopolita jako pierwszy polski kaznodzieja tak świadomie i szeroko zastosował koncept w kazaniach i całych zbiorach, łącząc go w wielowymiarowym wykorzystaniem w egzegezie sensu duchowego. Podobny sposób formowania zbiorów kazań spotykamy w Polsce dopiero w drugiej połowie XVII wieku.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 53, 2; 265-286
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojęcia symbolu i alegorii w wybranych pracach przedstawicieli szkoły lwowsko-warszawskiej
    The concept of symbol and alegory in selected works of representatives of Lvov-Warsaw School
    Autorzy:
    Horecka, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012652.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    symbol
    alegoria
    polska filozofia analityczna
    szkoła lwowsko-warszawska
    allegory
    Polish analytical philosophy
    Lvov-Warsaw School
    Opis:
    The aim of the article is to put forward and analyze the concepts of symbol and allegory developed by chosen representatives of the Lvov-Warsaw School, in particular Kazimierz Twardowski, Wladyslaw Witwicki, Stanislaw Ossowski, Mieczyslaw Walfisz-Wallis, Leopold Blaustein and Izydora Dąmbska. Whilst defining symbols in science and technology does not present any difficulty for the representatives of the School, defining symbols in art is a challenge. The analysis of papers of School’s members in the domain of art theory and semiotics shows the evolution of the concept of symbol.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 71-92
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Personifikacja a cud w polskiej teorii epopei lat porozbiorowych
    Personification Versus Miracle in the Polish Post-Partition Theory of Epic
    Autorzy:
    Dybizbański, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28407696.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    epos
    personifikacja
    cudowność
    klasycyzm
    romantyzm
    religia
    mitologia
    alegoria
    personification
    epic
    miraculousness
    classicism
    Romanticism
    religion
    mythology
    allegory
    Opis:
    Zanim romantyzm – pod piórem Antoniego Malczewskiego – powiązał antropomorfizowane abstrakcje z ich „podmiotami genetycznymi”, czyli przeżywającymi postaciami, dzięki użyciu mowy pozornie zależnej, byt pojęć abstrakcyjnych w obrębie epickiej „machiny cudownej” organizowała personifikacja. Z założenia „machina cudowna” miała odpowiadać historycznie zmiennej wizji świata. Jednak w poematach z przełomu XVIII i XIX w. występują postaci mitologiczne obok chrześcijańskich istot nadprzyrodzonych oraz wyposażanych w cechy ludzkie zjawisk natury i abstrakcyjnych pojęć, a religijna cudowność sąsiaduje z fantastyką naukową. Zgłaszane przez teoretyków eposu w pierwszych dziesięcioleciach XIX w. propozycje modernizacji „machiny cudownej” – zmierzające do ocalenia jej wiarygodności – rozciągały się od postulatu rezygnacji z pokazywania transcendencji po rozpoznanie potrzeby stworzenia wspólnoty nowego metafizycznego porządku, bliskie zrodzonej w niemieckim romantyzmie teorii nowej mitologii, budowanej za pomocą środków poetyckich.
    In Romanticism, the employment of abstract concepts within an epic ‘miracle machine’ was arranged by means of personification. This was the case until Antoni Malczewski, a Polish Romantic poet, introduced free indirect speech which facilitated linking anthropomorphized abstractions with their ‘genetic subjects,’ i.e. experiencing characters. The ‘miracle machine,’ by definition, was intended to be a response to a changeable vision of the world determined by history. Yet, what can be observed in poems of the late eighteen and early nineteenth century is, though with varying intensity, the presence of mythological characters along with Christian supernatural creatures, natural phenomena as well as abstract notions attributed with human traits, and all this against religious miraculousness that blends with science fiction. In the early nineteenth century, theoreticians of epic put forward some proposals to improve the ‘miracle machine’ with a view to preserving its credibility. The proposals, similar to the theory of new mythology that originated in German Romanticism, ranged from the postulate to abandon the idea of picturing transcendence to the postulate articulating the necessity to create a community that approved of new metaphysical order built and developed by means of poetic devices.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2023, 13 (16); 129-144
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoreza w Paschale carmen Seduliusza
    De allegoria in Paschali carmine Sedulii Caelii obvia
    Autorzy:
    Wójtowicz, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955181.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    alegoreza
    alegoria
    poezja chrześcijańska
    Seduliusz Caelius
    Paschale carmen
    allegorizing
    allegory
    Christian poetry
    Sedulius Caelius
    Paschale Carmen
    Opis:
    In introductione (I) auctor Paschalis carminis primum praesentatur (1), deinde allegoriae notio (2) eiusque species nec non usus in antiquitate ethnica et christiana exponuntur (3). In secunda autem commentationis parte (II) omnes allegoriae, quae in Paschali carmine Sedulii inveniuntur, afferuntur et accurate investigantur. In tertia demum parte (III) conclusiones deducuntur: Bibliae interpretationes allegoricae, quae in Paschali carmine Sedulii Caelii inventae sunt, ad gentiles diriguntur; pagani optime eruditi doctrinam christianam saepe iam exacte sciebant et Paschale carmen Sedulii eiusque allegoricas interpretationes biblicas intellegere poterant; explicationes spirituales in sensu mystico et typico rhetoricae artis litteratis blandimento erant; allegoriae Sedulianae pulcherrimae esse videntur et perplacebant fortasse gentilium lectoribus prudentibus, qui orationis virtutes colebant et facilius ad fidem imbui ac voluntarii adquiri Deo poterant.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2000, 48, 3; 93-109
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krakowska kurtyna Henryka Siemiradzkiego: alegorie i rebusy
    Henryk Siemiradzki’s Curtain in Kraków: Allegories and Rebuses
    Autorzy:
    Kuczyńska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1787944.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-10
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    alegoria
    rebus
    kurtyna teatralna
    Henryk Siemiradzki
    malarstwo XIX wieku
    allegory
    theatre curtain
    19th-century painting
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest namalowana przez Henryka Siemiradzkiego kurtyna Teatru Miejskiego (obecnie Teatru im. Juliusza Słowackiego) w Krakowie traktowana jako przykład szczególnej formuły malarstwa alegorycznego na swój sposób pokrewnej rebusom, które – jak świadczą liczne zachowane w szkicownikach przykłady – z upodobaniem uprawiał artysta. Zidentyfikowanie nowych źródeł ikonograficznych (przede wszystkim Les Dieux antiques Stéphane’a Mallarmé) i poszerzenie kontekstu dotychczasowych analiz pozwoliło na nowo postawić pytania o źródła twórczości i rolę wyobraźni w malarstwie późnoakademickim. Zestawienie alegorycznego programu kurtyny z konstruowanymi przez malarza rebusami (ze szkicowników zachowanych w Muzeum Narodowym w Krakowie) problematyzuje charakterystyczne dla epoki relacje między słowem a obrazem.
    This article focuses on the curtain installed in the Municipal Theatre in Kraków (now the Juliusz Słowacki Theatre) painted by Henryk Siemiradzki. The giant composition is an example of the unique formula of allegoric painting related to rebuses, which, as attested by the many drawings preserved in his sketchbooks, was the artist’s favourite kind of pastime. The identification of new iconographic sources (primarily Les Dieux Antiques by Stéphane Mallarmé) and the broadening of the context for those already known has made it possible to ask questions anew about the sources of creativity and imagination in late academic painting. The juxtaposition of Siemiradzki’s allegorical curtain manifesto with the rebuses he devised (contained in the sketchbooks preserved in the National Museum in Kraków) problematises the issue of the relationship between word and image which was characteristic of that period.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4; 405-424
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Paradoksy młodopolskiej alegorii
    The paradox of the Young Poland movement allegory
    Autorzy:
    Kielak, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012722.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    alegoreza
    rzeźba
    powieść popularna
    Młoda Polska
    allegory
    allegoresis
    sculpture
    popular novel
    the Young Poland movement
    Opis:
    The present sketch traces the process of verifying allegory which takes place in the Young Poland prose, in which authors use the images of sculptures. The interpretation of Pavoncello, a story by Stefan Żeromski, Chimera, a novel by Tadeusz Jaroszyński and The Angel of Death by Kazimierz Przerwa-Tetmajer allows to put forward a thesis that the allegorical function of sculptural works of art which appear in the presented world is challenged, whereas allegory understood as the compositional principle of a work is strengthened. Verification of allegory for the benefit of allegoresis is done by challenging the ‘semiogenic’ function of allegory and at the same time by appreciating it for defining trails of interpretation and universalizing meanings.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 279-289
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “That’s also an Allegory:” Literary Criticism’s Struggles with Modern Allegorism
    I tu też jest alegoria: krytycznoliterackie zmagania z nowoczesną alegorycznością
    Autorzy:
    Skurtys, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312251.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    literary criticism
    allegory
    allegorism in poetry
    metacriticsm
    poetics
    krytyka literacka
    alegoria
    alegoryczność w poezji
    metakrytyka
    poetyka
    Opis:
    Autor analizuje pojęcie alegorii, klasycznej figury poetyckiej, jako swoistego „pojęcia wędrującego”, przydatnego i modnego w dzisiejszej krytyce literackiej. Rosnące zainteresowanie alegorycznymi stylami lektury we współczesnej humanistyce wywodzi z dwóch ważnych źródeł: prac Waltera Benjamina, który odzyskał barokową alegorię dla współczesnej estetyki, oraz Paula de Mana, który zdefiniował ją na nowo jako nieodłączną cechę literatury i uniwersalny sposób interpretacji tekstu. Następnie autor analizuje różne sposoby wykorzystania tego nowoczesnego rozumienia alegorii (jako tematu, stylu lub maniery oraz sposobu czytania) w trzech projektach krytycznych, które powstały po 2000 roku: Grzegorza Jankowicza, Aliny Świeściak i Rafała Wawrzyńczyka.
    The author analyses the concept of allegory, a classical poetic figure, as a kind of a “travelling concept,” a notion that informs contemporary literary criticism. He argues that the growing interest in allegorical styles of reading in the modern humanities stems from two important sources: the works of Walter Benjamin, who reclaimed the Baroque allegory for contemporary poetics, and Paul de Man, who redefined it as an inherent quality of literature and the universal mode of textual interpretation. The author then examines different ways of employing this modern understanding of allegory (as a topic, style or stylization, and as a way of reading) by three contemporary writers and critics Grzegorz Jankowicz, Alina Świeściak and Rafał Wawrzyńczyk.
    Źródło:
    Forum Poetyki; 2022, 28-29; 134-151 (eng); 134-151 (pol)
    2451-1404
    Pojawia się w:
    Forum Poetyki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cały świat jest alegorią. Recenzja książki Magdaleny Kuran „Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…” – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania, konteksty), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2022
    The Whole World Is an Allegory. A Review of „Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…” – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania, konteksty) by Magdalena Kuran, Łódź University Press, Łódź 2022
    Autorzy:
    Walińska, Marzena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28408280.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Antoni Węgrzynowicz
    baroque preaching
    symbolic theology
    allegory
    conceptual preaching
    barokowe kaznodziejstwo
    teologia symboliczna
    alegoria
    kazania konceptystyczne
    Opis:
    Recenzja dotyczy książki Magdaleny Kuran „Przez zarzuconą subtelną bawełnicę…” – cognitio symbolica w kazaniach reformata Antoniego Węgrzynowicza (źródła, zastosowania, konteksty) (Łódź 2022). Tekst zawiera omówienie najważniejszych zagadnień poruszonych w monografii: wyjaśnienie znaczenia i roli teologii symbolicznej (oraz będącej jej częścią zasady cognitio symbolica) w twórczości Antoniego Węgrzynowicza – osiemnastowiecznego kaznodziei, członka zakonu krakowskich reformatów, autora kilkuset kazań w językach polskim i łacińskim. Podkreśla się umiejętność Autorki w rozpoznawaniu i opisie zastosowanych zabiegów alegoryzacyjnych na różnych poziomach tekstu (koncept całego zbioru, budowa poszczególnych kazań, wybrane przykłady argumentacji). Recenzowana publikacja zostaje oceniona jako niezwykle wartościowa, zarówno ze względu na bogaty materiał źródłowy, erudycję i umiejętności analityczne Autorki, jak i całościowe ujęcie twórczości krakowskiego kaznodziei.
    The text discusses the most important issues raised in the monograph: an explanation of the meaning and role of symbolic theology (and the principle of cognitio symbolica, which is a part of it) in the work of Antoni Węgrzynowicz – an eighteenth-century preacher, a Cracow Franciscan, the author of several hundred sermons in Polish and Latin. What is emphasised is the author’s skill in identifying and describing the allegorisation procedures employed at various levels of the text (from the collection-concept, through individual sermons, to selected examples of argumentation). The reviewed publication is assessed as extremely valuable, both for its rich source material, erudition and analytical skills, as well as for its comprehensive coverage of the work of the preacher.
    Źródło:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2022, 11; 189-200
    2299-7458
    2449-8386
    Pojawia się w:
    Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Expositio antiquae liturgiae gallicanae – świadek liturgii galijskiej. Tłumaczenie z komentarzem.
    Expositio Antiquae Liturgiae Gallicanae as a Witness of the Gallican Liturgy. A Translation with Commentary
    Autorzy:
    Frontczak, Bogusława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29432213.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    expositio missae
    expositio baptismi
    VIII wiek
    alegoria
    liturgia galijska
    Galia
    alegory
    8th century
    gallican liturgy
    Gaul
    Opis:
    Expositio antiquae liturgiae gallicanae to anonimowe pismo pochodzące prawdopodobnie z VIII wieku, z terenów Galii. Składa się z dwóch odrębnych części zwanych „listami” i każda z nich jest cennym źródłem dla badania liturgii galijskiej przed wprowadzeniem do królestwa Karolingów porządku rzymskiego. Ponadto pismo może wskazywać na kierunki z których może pochodzić liturgia galijskiej, ponieważ anonimowy autor z jednej stron dobrze zna charakterystyczne cechy liturgii hiszpańskiej tego czasu, ale z drugiej – wykorzystywane przez niego alegoryczne interpretacje bazują na interpretacjach autorów ze Wschodu (Germana z Konstantynopola czy Teodora z Mopsuestii). Autorka przede wszystkim chce udostępnić to cenne źródło poznania liturgii polskiemu czytelnikowi w języku polskim, ale też wyjaśnić pewne sporne do dziś kwestie, które mogą pojawić się w czasie lektury tekstu.
    Źródło:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2023, 62, 2; 227-244
    1234-4214
    Pojawia się w:
    Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid z epoki baroku?
    Norwid from the Baroque period?
    Autorzy:
    Trybuś, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729530.pdf
    Data publikacji:
    2020-05-07
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    Agata Seweryn
    poeta
    tradycja
    barok
    alegoria
    romantyzm
    rycerz
    współczesność
    poet
    tradition
    baroque
    allegory
    romanticism
    modernity
    knight
    Opis:
    Agata Seweryn’s book  Światłocienie i dysonanse. O Norwidzie i tradycji literackiej [Chiaroscuro and dissonances. About Norwid and literary tradition] (Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013) by its subtitle clarifies the question. Outlined here by author of the review the concept of tradition in Norwid not preclude what Agata Seweryn wrote in her book. Her purpose was primarily to recognize and describe the whole area allusions in the work Norwid to the heritage of former literature. Therefore, uttered here criticism concerning only certain aspects of the considerations outlined in the book, do not undermine its value for modern Norwidology.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2015, 33; 294-302
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kasper Twardowski: między spojrzeniem a językiem
    Kasper Twardowski. Between the Look and the Language
    Autorzy:
    Czechowicz, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1954676.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    alegoria
    emblemat
    intertekstualność
    korespondencja sztuk
    perswazja wizualna
    allegory
    emblem
    inter-textual character
    correspondence of arts
    visual persuasion
    Opis:
    Twardowski's allegorical poems imitate the structure of emblems; sometimes they seem to be completely like a verbal response to an image. The poet does not use abstraction, he does not compose the world of his works of the speculative matter of notions and names – he will always translate them into a visible, concrete thing. His language is exactly the language of translation; often it is relatively simple: he names what the eye can see, he makes the allegorical picture move by the dynamics of verbal presentation: the description of the action, accumulation of the presented details. Twardowski's poems, if their connections are shown (as can be seen e.g. in the contemporary edition of Łódź młodzi?) with emblems, extraordinary popular and dynamically spreading at the beginning of the 17th century, reveal important networks of relations that connect them to exactly this domain of art., they reveal their own representational dimension. Verbal references to the sight that are really numerous in the works of the author of Pochodnia project a certain type of recipient: they stress visibility, they underline the fact that the text with which we are dealing imitates the image. Twardowski does re-coding of three kinds. The first level of such a translation from image to language is a plain description of the picture; an iconographic description. The second level is adding a plot to the icon; rendering the virtual character of the presentation in writing, which is the amplification strategy. And finally, the third level would be separating the poetic image from the visual imagination and moving the very visibility into the language. The verbal construction of the metaphor – that is the third level. A highly relational character of this poetry, and particularly the mutual penetration of the work and allegorical images taking place in the space of Twardowski's texts (especially when the poems are not collections of emblems) are the cause why in the research procedure the intertextual approach seems to be the best one.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 1; 103-126
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Duch Święty jako żywioły natury w symbolicznych interpretacjach Starego Testamentu w tradycji łacińskiej
    The Holy Spirit as Elements of Nature in Symbolic Interpretations of the Old Testament in the Latin Tradition
    Autorzy:
    Bardski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1044104.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-26
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Pismo Święte
    Duch Święty
    symbol
    alegoria
    wiatr
    woda
    ogień
    Holy Bible
    Holy Spirit
    allegory
    wind
    water
    fire
    Opis:
    Artykuł stanowi owoc badań nad patrystyczną i średniowieczną symboliką Ducha Świętego, na podstawie tekstów Starego Testamentu, wyrażoną przy pomocy obrazów sił natury, takich jak wiatr, woda i ogień. Zostały przedstawione i omówione najważniejsze interpretacje należące do tradycji Kościoła łacińskiego.
    The article is the fruit of research on the patristic and medieval symbolism of the Holy Spirit, based on the texts of the Old Testament, as expressed through the help of images of elements of nature, such as wind, water and fire. The most important of such interpretations belonging to the traditions of the Latin Church are presented and discussed.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2020, 37, 1; 185-199
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Time of Preparation for the Pasch in the Light of Medieval Allegory
    Autorzy:
    Pałęcki, Waldemar
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1043884.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-21
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    alegoria
    liturgia średniowieczna
    Siedemdziesiątnica
    Sześciesiątnica
    Pięćdziesiątnica
    Wielki Post
    allegory
    medieval liturgy
    Septuagesima Sunday
    Sexagesima Sunday
    Quinquagesima Sunday
    Lent
    Opis:
    In the medieval liturgy, especially in the celebration of the Mass, allegorical interpretation of the texts and gestures played a very meaningful role. Among the most prominent representatives of the allegorical interpretation of the liturgy were: Isidore of Seville, Alcuin, Amalarius of Metz, Rabanus Maurus, Walafrid Strabo, Rupert of Deutz, John Beleth, Pope Innocent III, and William Durand. These ideas were laid out in treatises with the titles Expositiones Missae, Rationale Divinorum Officiorum, or Liber de Divinis Officiis. This study presents the allegorical interpretation of the paschal preparation period, from Septuagesima Sunday to Holy Saturday, and its associated liturgical rites.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2020, 38, 1; 281-299
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hermeneutical Introduction to Allegoriae in universam Sacram Scripturam by Pseudo-Garnier of Langres: Critical Edition, Polish and English Translations
    Wstęp hermeneutyczny do Allegoriae in universam Sacram Scripturam Pseudo-Garniera z Langres. Edycja krytyczna oraz polski i angielski przekład
    Autorzy:
    Bardski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1992986.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-29
    Wydawca:
    Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
    Tematy:
    Bible
    medieval interpretation
    Garnier of Langres
    allegory
    biblical
    hermeneutics
    Biblia
    interpretacja średniowieczna
    Garnier z Langres
    alegoria
    hermeneutyka biblijna
    Opis:
    The article contains acritical edition with Polish and English translations of the hermeneutic introduction into the medieval glossary of the biblical symbols Allegoriae in universam Sacram Scripturam by Pseudo-Garnier of Langres. A discussion on the assumed symbolic-allegorical interpretation of the Bible that emerge from the text preceded the critical edition and translations.
    Artykuł zawiera edycję krytyczną wraz z polskim i angielskim tłumaczeniem wstępu hermeneutycznego do średniowiecznego glosariusza symboli biblijnych Allegoriae in universam Sacram Scripturam Pseudo-Garniera z Langres. Edycja i tłumaczenia zostały poprzedzone omówieniem założeń symboliczno-alegorycznej interpretacji Biblii, jakie wyłaniają się z publikowanego tekstu.
    Źródło:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2020, 28, 1; 23-44
    2544-6460
    Pojawia się w:
    Wrocławski Przegląd Teologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ikona jako komunikator treści zbawczych
    Icon as a communicator of salvific content
    Autorzy:
    Matwiejuk, Kazimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2056796.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-07
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
    Tematy:
    alegoria
    historia zbawienia
    ikona
    komunikacja
    liturgia
    misterium
    obecność
    symbol
    allegory
    history of salvation
    icon
    communication
    liturgy
    mystery
    presence
    Opis:
    A graphic form of communication exists among people. There is also an iconic form of communicating salvific content. This form is mainly applicable in Christianity. Symbol is a crucial element of communication among people. In liturgy it is a graphic presentation of the content of God revelation and His salvific interference in history. An icon is a symbol. It transfers in a visible way content which is invisible for people. It enables contemplation of face of God. Its presence in liturgy results from embodiment of Son of God. Icons are carriers of the most important content of God revelation. They transfer Trinitarian, Chrystological, Salvation History and Marian content.
    Źródło:
    Teologiczne Studia Siedleckie; 2013, X/10; 81-103
    1733-7496
    Pojawia się w:
    Teologiczne Studia Siedleckie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegorie i symbole proletariatu. Retoryka odpodmiotowienia i upodmiotowienia klasy robotniczej w tekstach poetyckich drugiej połowy XIX wieku
    Allegories and symbols of the proletariat. Rhetorics of desubjectification and subjectification of the working class in the Poetry of the second half of the 19th century
    Autorzy:
    Tomczok, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012719.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    ekonomia literatury
    poezja rewolucyjna
    proletariat w literaturze
    symbol
    alegoria
    economy of literature
    revolutionary poetry
    proletariat in literature
    allegory
    Opis:
    The article describes two models of representing proletariat in the Polish poetry of the second half of the 19th century. The first model relates to the image of misery, poverty and weakness and focuses on the frail beings (children, orphans, paupers) faced with the state apparatus or lack of any help from the environment. Various forms of allegories appear in this model very frequently. The second model can be seen in the so called revolutionary poetry. Here, the image of poverty and weakness starts to fulfill a completely different role − the misery of the proletariat is perceived not through the eyes of an outside observer, but by the proletariat itself, although only to see the strength of the weak coming from their number. The same reality is thus depicted in an absolutely different manner − in the first case the image confirms the misery and weakness of the proletariat which can only be changed by an outside philanthropist; in the second case the image induces the sense of empowerment in the proletariat, which − although weak, exploited and humiliated – possesses an inner power to recover from its position.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 321-334
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Beyond the definition. Allegory in Bulgarian literary thought and Atanas Dalchev’s poetry
    Poza definicję. Alegoria w bułgarskiej myśli o literaturze i poezji Atanasa Dalcheva
    Autorzy:
    Rikev, Kamen
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012643.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    trop
    Atanas Dalchev
    literatura bułgarska XX wieku
    poezja chrześcijańska
    allegory
    trope
    20th-century Bulgarian literature
    Christian poetry
    Opis:
    The paper reviews Bulgarian definitions of allegory appearing in dictionaries and reference books. It reveals several paradoxes concerning the usage of the terms “alegoria” (алегория) and “inoskazanie” (иносказание) in contemporary Bulgarian language. Contrary to the lack of critical interest towards allegorical expression in 20th-century poetry, the author argues that several of Atanas Dalchev’s poems (most notably “Hospital” and “The House”) can be successfully interpreted allegorically.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 197-209
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z problematyki interpretacji przypowieści Jezusa
    The problem of the interpretation of Jesus’ parables
    Autorzy:
    Nowak, Dominik
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559171.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    alegoria
    hermeneutyka
    historyczny przegląd badań
    metafora
    metodologia
    przypowieści Jezusa
    allegory
    hermeneutics
    historical review of research
    Jesus’ parables
    metaphor
    methodology
    Opis:
    Współczesna teologia biblijna reprezentuje zgodność w kwestii, iż jądrem Jezusowego posłannictwa jest zwiastowanie królestwa Bożego. Wyjątkowe miejsce przypada przy tym tej formie nauczania, jaką są przypowieści. Dzięki swej obrazowości dobrze przemawiają one do wyobraźni słuchaczy czy czytelników. Jednak ów obrazowy charakter, który może rodzić wrażenie prostoty, staje się niekiedy źródłem trudności interpretacyjnych. Nie zawsze bowiem potrafimy we właściwy sposób odczytać nakreślony w przypowieści obraz. Dzieje egzegezy, a także całe dzieje Kościoła ukazują, jak w przypadku tych rzekomo łatwych tekstów łatwo zejść na interpretacyjne manowce. Przez wiele wieków, począwszy od Ojców Kościoła, a przecież nawet już na etapie przekazu oraz reinterpretacji tradycji ewangelicznej przez prazbór i ewangelistów, przypowieści interpretowane były w sposób alegoryczny, co jednak – jak ukazują to współczesne badania – nie znajduje swego uzasadnienia.
    Contemporary biblical theology is in accordance with the issue that proclamation of the kingdom of God is the center of Jesus mission. In order to convey the message of God to many different facets of society, Jesus often spoke in parables. These memorable illustrations are an effective form of teaching because they easily appeal to the human imagination. However, this figurative type which generates the impression of simplicity sometimes becomes the source of difficulties. History of exegesis and also the whole Church history is laden with examples of how human beings have often misinterpreted parables. Modern theological studies often focus on the need to examine parables in their historical context. Such an examination, can lead to a more thorough appreciation of the humanities; especially literature, philosophy, sociology and psychology. Perhaps more importantly, a critical interpretation of parables increases the knowledge of those involved in judeo-christian religious studies and inter-religious disciplines.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2011, 29; 91-121
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Weź swój krzyż i idź za Jezusem…” Wizerunek człowieka niosącego krzyż jako alegoria życia zakonnego
    „Take up thy cross and follow Jesus…” The image of a man bearing a cross as an allegory of monastic life
    Autorzy:
    Kramiszewska, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560377.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    krzyż
    Jezus Chrystus
    alegoria
    życie zakonne
    męka Pańska
    cross
    Jesus Christ
    allegory
    monastic life
    the Passion of the Christ
    Opis:
    Artykuł jest przyczynkiem do badań nad ideą naśladowania Chrystusa, wyrażoną w ikonografii chrześcijańskiej za pomocą obrazowej metafory dźwigania krzyża wespół z Chrystusem. „Kto nie bierze swojego krzyża, a idzie za mną, nie jest mnie godzien” (Mt 10, 38) – z mocą nauczał Chrystus. „Kto chce pójść za mną, niech się zaprze samego siebie, niech weźmie swój krzyż i niech mnie naśladuje” (Mk 8, 34, par. Mt 16, 24). Wierni temu przesłaniu komentatorzy tekstów biblijnych, egzegeci, teologowie i mistycy przez kolejne wieki rozwijali, pogłębiali, komentowali i objaśniali ideę naśladowania Chrystusa, posługując się chętnie także biblijną metaforą „wzięcia krzyża na swoje ramiona”.
    The article is a monograph on the idea of following Christ, expressed in Christian iconography through the metaphor of bearing the cross together with Christ. „Whoever does not take up their cross and follow me is not worthy of me” (Matthew 10:38) was Christ’s powerful message. „Whoever wants to be my disciple must deny themselves and take up their cross and follow me” (Mark 8:34, par. in Matthew 16:24). Abiding by those words, Commentators of Biblical texts, experts on exegesis, theologians and mystics for centuries have developed, elaborated and explicated on the idea of following Christ, readily using the Biblical metaphor of „taking the cross upon one’s arms”.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2016, 22; 173-188
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    DAS ,BETTELWEIB TEUTSCHLAND‘ UND DIE ,KLAGENDE DAME POLONIA‘ – DISKURSLINGUISTISCHE ANMERKUNGEN ZUR KOMMUNIKATIVEN FUNKTION VON ALLEGORIEN
    ,BETTELWEIB TEUTSCHLAND‘ AND ,KLAGENDE DAME POLONIA‘ – REMARKS ON THE COMMUNICATIVE FUNCTION OF ALLEGORY FROM THE POINT OF VIEW OF LINGUISTIC DISCOURSE ANALYSIS
    Autorzy:
    Westphal, Werner
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597141.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Textlinguistik
    Diskurslinguistik
    kognitive Linguistik
    Allegorie
    allegory
    cognitive linguistics
    discourse linguistics
    text linguistics
    lingwistyka tekstu
    lingwistyka dyskursu
    lingwistyka kognitywna
    alegoria
    Opis:
    Der Artikel ist fokussiert auf das Verhältnis zwischen Diskursmarker und den Prozess der Rezeption. Unter Nutzung der Begriffe und Methoden der Diskurslinguistik ist es möglich, die unterhalb der Textoberfläche wirkenden Prozesse zu beschreiben und so ein besseres Verständnis von dem Zusammenwirken von Konzept auf der einen Seite und benutzten stilistischen Elementen wie Allegorie auf der anderen Seite zu erhalten. Es war auch möglich zu demonstrieren, dass die Art des Mediums, kombiniert mit einem speziellen Netzwerk von Wissen, spezielle Typen textueller Strukturen und sprachliche Mittel offeriert. Zusammenfassend kann festgehalten werden, dass die kognitive Linguistik in Kombination mit Methoden der Diskursanalyse, ein signifikante Menge an Werkzeugen für die systematische Erforschung von Texten und Diskursen bereitstellt.
    The article is focused on the relationship between discourse markers and the process of reception. By using terms and methods of discourse linguistics, it is possible to describe the processes working under the surface of texts and discourses and to obtain a better understanding of the cooperation between the concept on the one side and used stylistic elements such as allegory on the other side. It was also possible to demonstrate that the kind of medium combined with a special network of knowledge offers special types of textual structures and language tools. In conclusion, we would maintain that cognitive linguistics in combination with methods of discourse analysis provides a significant set of tools for the systematic investigation of texts and discourse.
    Tematem artykułu jest relacja pomiędzy znacznikami dyskursu a procesem jego recepcji. Użycie terminów i metod lingwistyki dyskursu umożliwia opis procesów działających pod powierzchnią tekstów i dyskursów, a także lepsze zrozumienie wzajemnych oddziaływań pomiędzy konceptem z jednej strony a użytymi elementami stylistycznymi, takimi jak alegoria, z drugiej. Analiza umożliwiła pokazanie, że rodzaj medium w połączeniu ze szczególną siecią wiedzy stwarza szczególne rodzaje struktur tekstowych i narzędzi językowych. Podsumowując, można stwierdzić, że lingwistyka kognitywna w połączeniu z metodami analizy dyskursu dostarcza ważnych narzędzi dla systematycznych badań tekstów i dyskursów.
    Źródło:
    Colloquia Germanica Stetinensia; 2015, 24; 225-240
    2450-8543
    2353-317X
    Pojawia się w:
    Colloquia Germanica Stetinensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Labirynt w średniowiecznych kościołach i klasztorach – droga i symbol drogi; alegoria ludzkiego życia i dążenia do zbawienia
    Labyrinth in medieval churches and monasteries as a path and a symbol of the path, allegory of human life and aspiration to salvation
    Autorzy:
    Nowiński, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/chapters/2194459.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    labirynt
    pielgrzymka do Jerozolimy
    symbol apotropaiczny
    alegoria życia człowieka
    labyrinth
    pilgrimage to Jerusalem
    apotropaic symbol
    allegory of human life
    Opis:
    Labirynt popularny we wnętrzach średniowiecznych kościołów i klasztorów pełnił w nich różne funkcje: zastępczej pielgrzymki do Jerozolimy, emblematycznego obrazu ludzkiego życia, alegorii drogi człowieka do zbawienia. W połączeniu z krzyżem labirynt stawał się apotropaicznym znakiem chroniącym od zła, pułapką dla szatana.
    Labyrinths popular in the interiors of medieval churches and monasteries fulfilled various functions: a substitute for the actual pilgrimage to Jerusalem; an emblematic image of human life; an allegory of the human path to salvation; combined with the cross, the labyrinth becomes an apotropaic sign, the Satan trap.
    Źródło:
    Dziedzictwo architektoniczne. Ochrona i badania obiektów zabytkowych; 128-141
    9788374931519
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoria i namiętności. Kartka z dziejów krytyki literackiej w XIX wieku
    Allegory and passions. Page in the history of literary criticism in the 19th century
    Autorzy:
    Rudkowska, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012641.pdf
    Data publikacji:
    2016-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    Edward Dembowski
    fantastyka
    George Sand
    Józef Ignacy Kraszewski
    krytyka literacka XIX wieku
    allegory
    fantasy
    19th century literary criticism
    Opis:
    The starting point for the present essay is the controversy that arose in the 1840s between Edward Dembowski and Józef Ignacy Kraszewski. It pertained to the poetics of George Sand’s Les sept cordes de la Lyre, published in 1839 in the Parisian Revue des Deux Mondes magazine. The argument between the two Polish critics can be summarised in one question, frequently formulated straightforwardly in the contemporary critical writing of the epoch: what is the point of using allegory in the 19th century? What is more, in his article, Dembowski juxtaposed allegory and “fantasy”, essentially associated with the matter of subjectivity of a literary text, which topic was undertaken by Kraszewski. This essay aims to re-construct the Polish and French contexts, allowing us to understand both ends of the spectrum we use to evaluate the allegories in a literary work. The question about the point of using allegory by 19th-century writers is asked anew to extract from the modern historical-literary perspective themes important for understanding the 19th-century literary worldview, in which the tension between the conventionality and emotionality of the literary communication act is revealed.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 145-156
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Kieł" - foucaultowski wykład na ekranie? Rodzina jako medium władzy
    "Dogtooth" − Foucauldian discourse on the screen? Family as a medium of power
    Autorzy:
    Raczkowski, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/517915.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-22
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej
    Tematy:
    rodzina
    film
    dyskurs
    krytyka
    więzienie
    panoptykon
    wychowanie
    alegoria
    antropologia filmu
    family
    discourse
    critique
    prison
    panopticon
    education
    allegory
    anthropology of film
    Opis:
    Tekst stanowi interpretację filmu Kieł w reżyserii Yorgosa Lanthimosa, łączącą jego treść z myślą Michela Foucaulta dotyczącą kształtowania i kontroli jednostek w obrębie społeczeństwa. Autor wskazuje, że przedstawiona w filmie alegorycznahistoria bezimiennej rodziny podejmuje i przetwarza wątki poruszane przez francuskiego filozofa, przede wszystkim w pracy Nadzorować i karać. Wykazanie takiej analogii pozwala na dokładniejsze dostrzeżenie odniesienia wizji reżysera do społecznej rzeczywistości. W tej perspektywie fabułę filmu można odczytać jako hiperboliczne zobrazowanie mechanizmu wytwarzania jednostek przez dyskurs władzy – wiedzy oraz panoptycznego więzienia, formułująceinspirowaną dorobkiem Michela Foucaulta krytykę instytucji rodziny za pomocą artystycznych środków wyrazu.
    The article is an interpretation of Yorgos Lanthimos’ movie Dogtooth, which connects its content with Michel Foucault’s conceptions about creating and controlling individuals in the society. The author shows that allegorical story of the unnamed family, which is presented in the movie, uses and rephrases themes introduced by French philosopher, especially in Discipline and punish book. Showing such an analogy allows seeing more clearly how director’s vision refers to the social reality. In this perspective, movie’s plot can be seen as the hyperbolic depiction of creation individuals by power/knowledge discourse and panoptical prison concepts, which draws the critique of family institution, inspired by Michel Foucault’s works, using artistic measures.
    Źródło:
    Tematy z Szewskiej; 2017, Rodzina 2(19)2017; 32-44
    1898-3901
    Pojawia się w:
    Tematy z Szewskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoria, realizm, historyzm – dylematy krytyków drugiej połowy XIX wieku. Wstępne rozpoznanie
    Allegory, realism, historicism – dilemmas faced by critics in the second half of the 19th century. Preliminary exploration
    Autorzy:
    Stachura-Lupa, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012720.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    alegoria
    realizm
    historyzm
    wiek XIX
    literatura i sztuka
    krytyka literacka
    allegory
    realism
    historicism
    19th century
    literature and art
    literary criticism
    Opis:
    The paper shows the position of allegory in the second half of the 19th century. The author analyses chosen examples of allegorical presentations found in art (e.g. Jan Matejko’s paintings, designs of Adam Mickiewicz monument in Cracow) and positivist literature, as well as critical opinions referring to this phenomenon. The sense of crisis, depletion and inadequacy of allegorical language towards the reality of the epoch, mainly expressed by critics, was attributed to the tendencies which shaped the cultural awareness of the 19th century, namely realism and historicism. 
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2017, 7(10); 307-319
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The intermediality of the avant-garde or the avant-garde of intermediality? Is the avant-garde intermedial?
    Autorzy:
    Chmielecki, Konrad
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/593792.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Dick Higgins
    avant-garde
    intermedium
    intermediality
    objectification of art
    Peter Bürger
    allegory
    collage/montage
    awangarda
    intermedialność
    uprzedmiotowienie sztuki
    alegoria
    kolaż/montaż
    Opis:
    The article is an attempt to answer the question “Is the avant-garde intermedial?” Intermediality is not a new concept in the field of art and media theory; it has a long history, going back to 1965, when Dick Higgins published his essay Intermedia. The artist then tried to put his ideas into words as an intermedial manifesto of the avant-garde. This paper characterizes its assumptions, defines the notion of “intermedium”, and determines the basis of intermedial strategies. In the subsequent section of the paper the author starts a discussion about media theory and mediality in avant-garde art, looking at intermedial relationships in many artworks, and drawing attention to the objectification of art, which has led to the development of intermedial ready-mades and poème-objets. An important aspect of the intermedial activity of the avant-garde artists seems to be also the tension between the opposing poles of “gesture aesthetics” and “discourse strategy”. In the subsequent sections of his discussion of intermedial practices of the avant-garde artists, the author refers to the allegorical strategy described in Peter Bürger’s Theory of the Avant-Garde, whose aim is to work out the notion of a non-organic avant-garde work. It is characterized by montage, which can be compared to the process of integrating heterogeneous elements into a “new” whole, similar to the intermedium, which is a combination of different media. In this context montage may be understood as an intermedial process. The answer to the question “is the avant-garde intermedial?” is not obvious. The intermedial theories presented here seem to be anachronistic or even erroneous, because nobody understands intermediality currently like the avant-garde in the 1960s.
    Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie „czy awangarda jest intermedialna?” Intermedialność nie jest pojęciem nowym na gruncie teorii sztuki i mediów, gdyż ma ono długą historię, która sięga 1965 roku, kiedy Dick Higgins opublikował esej Intermedia. Artysta wyraził wtedy swoją myśl jako intermedialny program awangardowy. Artykuł charakteryzuje główne jego założenia, dokonuje zdefiniowania pojęcia „intermedium”, określa podstawowe strategie intermedialne. W dalszej części tego tekstu podejmuję dyskusję na temat teorii mediów i medialności w sztuce awangardowej jako problemu intermedialnego, poszukuję relacji intermedialnych w poszczególnych dziełach sztuki i zwracam uwagę na uprzedmiotowienie sztuki, które doprowadziło do powstania intermedialnych ready-mades i poème-objets. Ważnym aspektem intermedialnej działalności artystów awangardowych wydaje się również zawieszenie pomiędzy dwoma opozycyjnymi biegunami: „estetyką gestu” i „strategią dyskursu”. W kolejnych etapach omawiania intermedialnych praktyk artystów awangardowych odnoszę się do strategii alegorii opisanej w Teorii awangardy Petera Bürgera, której celem jest wypracowanie pojęcia nieorganicznego/awangardowego dzieła sztuki. Jego wyznacznikiem jest montaż, który można porównać do procesu scalania heterogenicznych elementów w „nową” całość, podobnie jako mediów w jedno intermedium. W tym kontekście montaż można rozumieć jako proces intermedialny. Odpowiedź na pytanie „czy awangarda jest intermedialna?” nie jest jednoznaczna. Przedstawione teorie intermedialne wydają się anachroniczne, albo wręcz błędne, ponieważ nikt obecnie nie rozumie intermedialności tak jak awangarda w latach 60.
    Źródło:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts; 2017, 19; 221-242
    1641-9278
    Pojawia się w:
    Art Inquiry. Recherches sur les arts
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Księga proroka Zachariasza w egzegezie Dydyma Aleksandryjskiego i św. Hieronima
    The Book of prophet Zechariah in the exegesis of saint Jerome and Didymus of Alexandria
    Autorzy:
    Czyżewski, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/613299.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Dydym Aleksandryjski
    Hieronim
    egzegeza
    prorok Zachariasz
    alegoria
    komentarz biblijny
    Didymus the Blind
    saint Jerome
    exegesis
    the prophet Zechariah
    allegory
    Bible commentary
    Opis:
    The subject of analysis are two biblical commentaries to the Book of the prophet Zechariah. First commentary is written by Didymus of Alexandria. The second is the fruit of saint Jerome’s thought, prince of exegetes. Analysis of these two comments leads us to the conclusion of a very high resemblance of these works. Numerous fragments of a saint Jerome’s comment are convergent with those written by Didymus or are complementary to his interpretation. We get the impression, that Didymus determines the way, after which Jerome goes. Honestly speaking, despite some borrowings from Didymus, Jerome maintains a certain independence even in appreciation of literal interpretation of Scripture. Moreover, in many places he uses philological explanations or just supplements Didymus. We cannot forget, that Jerome asked Dydimus to write this commentary to the Zechariah prophet, and probably that’s why he allowed himself to use it, as he wished to.
    Źródło:
    Vox Patrum; 2017, 67; 85-100
    0860-9411
    2719-3586
    Pojawia się w:
    Vox Patrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Alegoria w powieściach W. Goldinga jako perspektywa rozwoju etycznego według E. Honinga
    Allegory and irony in the novels of William Golding as the perspective of ethical development according to E. Honing and L.L. Dickson
    Autorzy:
    Muszyńska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/629255.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    alegoria
    ironia
    widzenie binokularne
    epistemologia poznawcza
    sublimacja
    dwoistość
    dobra godzina analityczna.
    allegory
    irony
    binocular vision
    cognitive epistemology
    sublimation
    duality
    good analytic
    Opis:
    The author attempts to describe the inspiration that comes from several concepts of various authors who are literary critics (E. Honing, L.L. Dickson), the researchers studying metaphors (P. Crisp) and studying creativity (G. Rose) and psychoanalysts who indicate educational gains, resulting from a “good analytic hour” in which the “binocular vision” occurs, coming from the allegorical “cognitive epistemology” and leading to sublimation conceived as a higher state of understanding of itself and the reality (H. Loewald, J. Miller). Among the many concepts of allegories presented earlier in her book “Allegories in aesthetic spaces of pedagogy. Duality in expositions of the ironic allegorist – qualitativeresearch” she chooses, for the purpose of this article only a single one. It is the concept of thinking about allegorical interpretation of works of William Golding.
    Autorka artykułu podejmuje próbę opisania inspiracji dla edukacji etycznej, jaka płynie z kilku koncepcji, których autorami są literaturoznawcy (E. Honing, L.L. Dickson), badacze metafor (P. Crisp) i twórczości (G. Rose) oraz psychoanalitycy, wskazujący edukacji zysk, jaki może spowodować „dobra godzina analityczna”, w której pojawia się „widzenie binokularne”, wychodzące od alegorycznej „królewskiej drogi do empatii epistemologicznej” (A. Margulies) i prowadzące do sublimacji pojmowanej jako wyższy stan rozumienia siebie i rzeczywistości (H. Loewald, J. Miller). Spośród wielu koncepcji alegorii, które przedstawiła w swojej książce pt. Alegorie w estetycznych przestrzeniach pedagogiki. Dwoistość w ekspozycjach ironicznego alegoryka – badania jakościowe wybiera jako przykład, dla potrzeb tego artykułu, tylko jedną. Jest nią koncepcja myślenia o sposobie interpretacji alegorycznych dzieł W. Goldinga.
    Źródło:
    Podstawy Edukacji; 2015, 8; 61-71
    2081-2264
    Pojawia się w:
    Podstawy Edukacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bóg jako sprawiedliwy sędzia w symbolicznej ikonosferze biblijnej starożytności chrześcijańskiej i średniowiecza
    God as a Righteous Judge in the Symbolical Biblical Iconosphere of the Christian Antiquity and Middle Ages
    Autorzy:
    Bardski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621893.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-01
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Biblia
    Pismo święte
    symbol
    alegoria
    interpretacja
    tradycja
    Garnier z Langres
    sąd
    sędzia
    Bible
    Scripture
    allegory
    interpretation
    tradition
    Garnier of Langres
    judgment
    judge
    Opis:
    The article presents and analyzes several symbolical-allegorical interpretations of biblical literary motives present in the work of Garnier of Langres Allegoriae totius Scripturae. They are gathered in the following groups: 1. The Body of God; 2. Instruments in the hands of God; 3. Weapons of God; 4. Cosmical-atmospherical symbolism; 5. Symbolism of the elements.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2014, 26; 143-157
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Platoński obraz jaskini jako alegoria metamorfozy duszy
    Plato’s depiction of the cave as the allegory of the soul’s metamorphosis
    Autorzy:
    Subczak, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761779.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Platon
    Politeia
    alegoria jaskini
    Dobro
    poznanie noetyczne
    konwersja duszy
    Plato
    The Republic
    allegory of the cave
    noetic cognition
    conversion of the soul
    Opis:
    W niniejszym artykule interpretuję obraz jaskini w sposób, który wykracza poza tradycyjne paradygmaty jej odczytania (ontologiczny, epistemologiczny, polityczny itd.). W punkcie pierwszym pytam o wartość obrazu, mitu i metafory jako środków komunikowania filozoficznego przekazu. W punkcie drugim przedstawiam argumenty za tym, że obraz jaskini w pełnym tego słowa znaczeniu może być nazywany alegorią. Posiada bowiem mityczną fabułę, która uzupełniona jest konkretnym wyjaśnieniem jej znaczenia. W punkcie trzecim proponuję zwrócić uwagę na to, że alegoria jaskini nie tylko opisuje statyczną strukturę ontyczno-epistemologiczną, ale jest również dynamicznym i ekspresyjnym ukazaniem pewnej ludzkiej historii. Obraz jaskini przedstawia więc sekwencję faktów i następstwo zdarzeń, będących opisem losów i doświadczeń człowieka. W zakończeniu natomiast konkluduję, że ta podwójna (alegoryczno-dynamiczna) perspektywa przynosi jeden wspólny wniosek. Otóż zasadniczym przesłaniem obrazu jaskini jest ukazanie pewnego szczególnego doświadczenia duszy — jej wieloaspektowej, radykalnej metamorfozy. Dla wyrażenia jej oryginalności i nowatorstwa Platon dokonał redefinicji pojęć periago i periagoge.
    In this paper I interpret depiction of the cave in a non-traditional way (ontological, epistemological, political etc.). At the first point I ask about the value of the depiction, myth and the allegory as a means of the convey of philosophical message. At the second point I argue that the depiction of the cave is par excellence the allegory. It contains mythical plot and specific explanation its meaning. At the third point I suggest get attention to the fact, that the allegory of the cave show not only static ontological and epistemological structure but also in dynamic and expressive way present some human’s history. The depiction of the cave represent the sequence of the facts and the consequence of the events as a description of the human’s lot and experiences. At the end I conclude that this dual (allegorical and dynamical) perspective gets one common deduction. Well, the primary sense of the allegory of the cave is to show some specific experience of the soul — its many-sided, radical metamorphose. To show innovation and quaintness this soul’s transformation Plato used a term of periago and periagoge.
    Źródło:
    Tarnowskie Studia Teologiczne; 2020, 39, 1; 25-37
    2391-6826
    0239-4472
    Pojawia się w:
    Tarnowskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Репрезентации и попытки осмысления Холокоста в романах братьев Стругацких среднего периода
    Reprezentacje i próby interpretacji Holokaustu w powieściach braci Strugackich środkowego okresu
    The Representations and Reassessment of the Holocaust in the Novels by the Strugatsky Brothers from the Middle Period
    Autorzy:
    Sobolev, Dennis
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2191657.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-27
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    bracia Strugaccy
    Holokaust
    ludobójstwo
    trauma
    opór
    przedstawienie graficzne
    alegoria
    mesjanizm świecki
    the Strugatsky Brothers
    the Holocaust
    genocide
    resistance
    figurative representation
    allegory
    secular messianism
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest reprezentacjom Holokaustu w powieściach braci Strugackich i podejmowanym przez nich próbom ich interpretacji. Chociaż twórczość Strugackich na ogół zaliczana jest do fantastyki naukowej, to już od początku lat 60. ubiegłego stulecia ich najważniejsze utwory podejmowały problematykę alegoryczną, filozoficzną i społeczną. Występujące w nich nawiązania do Holokaustu należą do najbardziej znaczących w literaturze rosyjskiej. Autor artykułu skupia uwagę na trzech powieściach Strugackich (Próba ucieczki, Ślimak na zboczu, Pora deszczów) ze środkowego okresu ich aktywności. Analizuje odwołania do obozów koncentracyjnych, masowych mordów, cierpień i nieodwracalności utraty, dowodząc, że każde odwołanie potwierdza niemożność wyrażenia niewyrażalnego. We wszystkich tych utworach Strugaccy za jedyny możliwy wybór etyczny uznają opór przeciwko społecznej i technologicznej machinie przymusu i przemocy, chociaż opór ten wydaje się z góry skazany na porażkę.
    The article addresses the representations of the Holocaust in the novels by the Strugatsky brothers and their recurrent attempts at reassessing these representations. Even though the writings of the Strugatsky brothers are traditionally considered as science fiction, since the beginning of the 1960s all their major novels focus on their allegorical, philosophical and social, content. Their representations of the Holocaust belong with the most significant ones in the Russian language. This article focuses on three novels by the Strugatsky brothers from the middle period, and analyzes the fragmented representations of the concentration camps, mass murder, mass suffering and the irrevocability of loss, each representation implicitly acknowledging its own impossibility, as well as the impossibility of speaking the ineffable. In all the three novels, the Strugatsky brothers represent the choice of resistance to the socially and technologically overwhelming machine of violence and suppression as the only possible ethical choice, while representing this resistance as mostly hopeless and doomed to defeat.
    Źródło:
    Iudaica Russica; 2021, 1(6); 60-96
    2657-4861
    2657-8352
    Pojawia się w:
    Iudaica Russica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podawanie akcji i traktowanie czasu w Quidamie
    Action Arrangement and Time Treatment in Quidam
    Autorzy:
    Fieguth, Rolf
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807326.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-02
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Cyprian Norwid
    epika wierszowana
    struktury narracyjne
    traktowanie czasu epickiego
    typologia i alegoria
    versified epics
    narrative structures
    treatment of epical time
    typology and allegory
    Opis:
    Artykuł jest preprintem jednego z rozdziałów książki autora na temat Quidama Cypriana Norwida (1863). Quidam to wierszowany utwór narracyjny (poemat), którego akcja jest umiejscowiona w Rzymie cesarza Hadriana w czasie żydowskiego powstania Bar-Kochby (132-135 n.e.). Akcja ta, podawana w sposób niekonwencjonalny, wyposażona została w cechy alegoryczne i typologiczne, ciągle wskazując też pośrednio a dobitnie na XIX-wieczną Europę i Polskę. Są tam czytelne aluzje do europejskich struktur państwa policyjnego, wieloetnicznych społeczeństw masowych, kryzysów religijnych, powstań, konfliktów wojennych, despotów jowialnych i neurotycznych. Rzym II wieku, a z nim XIX-wieczna Europa i Polska są charakteryzowane jako zagrożone przez głęboko ukryty kryzys na wszystkich szczeblach społeczeństwa, który konkretnie przejawia się też w zakresie intymnego życia prywatnego. Poeta sprowadza ten kryzys do sekretnego metafizycznego zwrotu w historii świata, który dokonuje się stopniowo od momentu zejścia Chrystusa na ziemię, nie dobiegając końca w XIX wieku. Tematowi kryzysu odpowiada w poemacie kryzysowy i krytyczny stan środków i sposobów literackiej prezentacji świata w kryzysie. W artykule analizowane jest niezwykłe opracowanie w Quidamie czasu i materiału narracyjnego. Utwór zawiera elementy na kilka różnych nowel albo na większą powieść historyczną, albo też na paraboliczną epopeję chrześcijańską i humanistyczną. Zarysowują się w tym materiale różne wątki zdarzeniowe, ale wątki te są rozkawałkowane, ich zaś fragmenty są dziwnie z sobą przemieszane. Nie dziwi wówczas, że także chronologia poematu wykazuje cechy uszkodzenia: w obliczu bezczasowej wieczności Boga i Jego planu zbawienia ludzkości ludzki historyczny czas zarówno II, jak i XIX wieku musi mieć kształt ułomny. Znika w ten sposób wszelka konwencjonalna hierarchia narracyjna, a w zamian wyłaniają się paradoksalne paralele i kontrasty między osobami, sytuacjami i epokami. Nic i nikt nie jest tu raz na zawsze wtórny czy nieważny. W końcu wszyscy ludzie poematu, nie tylko syn Aleksandra z Epiru, centralna postać poematu, okazują się w różnym stopniu nieświadomymi nosicielami prawdy Chrystusowej. Fakt ten jednak ani ich zbytnio nie uszlachetnia, ani nie uszczęśliwia.
    The article is a preprint of a chapter of the book of the author on Cyprian Norwid’s Quidam (1863). Quidam is a narrative rhyming verse (poem), whose action is located in the Rome of the Emperor Hadrian, during the Jewish revolt of Bar-Kochba (132-135 AD). This action, presented in an unconventional way, is equipped with allegorical and typological features, still pointing indirectly, but clearly, on the nineteenth-century Europe and Poland. It contains clear allusions to the European structures of the police state, multi-ethnic mass societies, religious crises, uprisings, military conflicts, jovial and neurotic despots. The Rome of the second century, and along with it, the nineteenth-century Europe and Poland are characterized as endangered by a deeply hidden crisis at all levels of society, which manifests itself concretely also in intimate private life. The poet brings the crisis to a secret metaphysical turn in the history of the world, which takes place gradually since the descent of Christ on earth, but not ends in the nineteenth century. To the topic of the crisis in the poem corresponds the critical state of means and methods for the literary presentation of the world in crisis. The article analyzes the remarkable development of time and narrative material in Quidam. The poem contains elements adequate for several different short stories or a larger historical novel, or a Christian and humanistic parabolic epic. Different event topics are presented in this material, but these topics are split up, and their pieces are strangely intermingled with each other. Therefore, it is not surprising that the chronology of the poem has the characteristics of damage: in the face of the timeless eternity of God and His plan of salvation for mankind, human historic time must be defective for both the second and the nineteenth century. In this way, any conventional narrative hierarchy disappears, and instead, paradoxical parallels and contrasts between individuals, situations and eras emerge. Nothing and no one is here forever secondary or unimportant. Ultimately, not just the son of Alexander of Epirus, the central figure of the poem, but all men of the poem appear to be in varying degrees unconscious carriers of the truth of Christ. However, this fact does not ennoble them too, nor make them happy.
    Źródło:
    Roczniki Kulturoznawcze; 2014, 5, 3; 89-109
    2082-8578
    Pojawia się w:
    Roczniki Kulturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    New Iconology: Dorota Masłowska’s allegorical videoclips
    Nowa ikonologia. Alegoryczność wideoklipów Doroty Masłowskiej
    Autorzy:
    Folta-Rusin, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087504.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish contemporary art video
    video clip
    satire
    specificity and generality
    imagery
    allegory
    Dorota Masłowska (b. 1983)
    alegoria
    obrazy symboliczne
    obrazy alegoryczne
    wideoklip
    obrazy syntetyczne
    emblematy
    Opis:
    This article contains analyses of the allegorical imagery in four video clips from Dorota Masłowska’s 2014 album Społeczeństwo jest niemiłe [Society is not nice], i.e. Żona piłkarza [Footballer’s wife], Ryszard [Richard], Prezydent [President] and Tęcza [Rainbow]. Each of them refers to an actual event, situation and character, described by means of stereotype word labels. The characters typify both the behaviour associated with certain social groups as well as some more persistent traits attributed to the Polish nation and Poland in general. The article examines the strategies and devices (parody, pastiche, irony, allusion) used by Dorota Masłowska to embed the intense specificity of her video stories in more general, allegorical narratives.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 3; 413-438
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag na temat Commentarii in Ciceronis Somnium Scipionis Makrobiusza Ambrosiusza Teodozjusza
    Autorzy:
    Kowalewska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/647329.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Macrobius
    Commentary on the Dream of Scipio
    Middle Ages
    dreams
    the “golden chain of Homer’s existence”
    allegory
    Makrobiusz
    Sen Scypiona
    średniowiecze
    sny
    „złoty łańcuch bytów Homera”
    alegoria
    Opis:
    The article presents several selected threads appearing in the work of Macrobius entitled Commentarii in Ciceronis Somnium Scipionis. This work, despite the fact that it does not have the character of an original work, but on the contrary – it has a compilatory character, has become one of the important sources that penetrated the ideas of ancient philosophy until the Middle Ages. Among the wealth of ideas contained in this work, issues related to the understanding of philosophy, the relation of philosophy and mythology, the topos of the “golden chain of Homer’s existence” and the classification of dreams were selected.
    W artykule przedstawiono kilka wybranych wątków występujących w dziele Makrobiusza zatytułowanym Commentarii in Ciceronis Somnium Scipionis. Dziełko to, mimo że nie posiada charakteru oryginalnego utworu, lecz wręcz przeciwnie – ma charakter kompilatorski, stało się jednym z ważnych źródeł, którymi do średniowiecza przenikały idee filozofii starożytnej. Spośrod bogactwa idei zawartych w omawianym utworze wybrano zagadnienia związane z rozumieniem filozofii, relacją filozofii i mitologii, toposem „złotego łańcucha bytów Homera” oraz klasyfikacją snów.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia; 2017, 42, 2
    2300-7540
    0137-2025
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio I – Philosophia-Sociologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zbożni rycerze Wacława Potockiego i ich pierwowzory (wybrane przykłady)
    Autorzy:
    Krawiec-Złotkowska, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030539.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-06
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    tradition
    allegory
    fight
    the Bible
    God's knight
    miles Christianus
    anti-Turkish literature
    Desiderius Erasmus Rotterodamus
    Wacław Potocki
    Piotr Skarga
    tradycja
    alegoria
    walka
    Biblia
    rycerz Boży
    literatura antyturecka
    topos militis Christiani
    Opis:
      The article is concerned with "Judyta", "Pojedynek..." and "Enchiridion militis Christiani…" – Potocki’s pieces, and works which inspired the poet to write them. The author focuses on two kinds of fight: spiritual and virtual, and on the characters who engage in the fight. Two kinds of pious knights are distinguished: the allegorical character, created in "Pojedynek…" and "Enchiridion…", based on the Erasmian topos militis Christiani, and the knight of God – disclosed in "Judyta", who has nothing in common with that topos. It is pointed out that anti-Turkish elements occur in "Enchiridion…". There are also analogies between the protagonists in these works and the knight of Christ from Piotr Skarga’s "Żołnierskie nabożeństwo" ["Soldiers' Devotions"]. It is stated that Potocki is Erasmian only to the extent that he refers to Arian ideology, and pious knights show existential dilemmas – especially their care for the country regarding various threats, including the Turks.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 67-89
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Powieść historyczna pod czujnym okiem cenzora – analiza tekstów
    The historic novel under the vigilance of the censor – analysis of texts
    Autorzy:
    Deleixhe, Thibault
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968798.pdf
    Data publikacji:
    2015-12-24
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    censorship
    historical novel
    social realism
    Brezhnevian stagnation
    Władysław Terlecki
    Jacek Bocheński
    literary strategies
    cenzura
    domniemanie winy
    strategie literackie
    alegoria
    język ezopowy
    rola artysty
    komunizm
    powieść historyczna
    Bocheński
    Haraszti
    Polska
    lata 70
    Opis:
    This article focuses on the relation that Jacek Bochenski’s historical novel entitled The poet Naso published in 1969 presents towards the concept of censorship. In the article the author aims at proving that the understanding of censorship by Bochenski is similar to the observations of the Hungarian essayist Mikos Haraszti. Tracking the allegoric references scattered through the novel, the author of the article reconstructs Bochenski’s reflection about this internalized censorship and checks its convergence with Haraszti’s remarks. From this exercise emerges a definition of the role of the artist that seems to be inherited from the romantic period: an artist as a person that subordinates himself unconditionally to art, and not to the temporal power. The author of the article then interrogates the respect which Bochenski has been showing to his definition in his literary work. It appears that the writer has been prone to make bigger concessions in order to soften the reception of his book by the censors than he advises his writing colleagues. However, the literary strategies deployed by Bochenski operate on two levels: creating an overall ambiguity about the guilt of its main protagonist, they tend to soften its reception by the censorship; while at the same time, rendering this overall atmosphere of ambiguity, they give a literary form to the spectral character of the guilt of the artist, who – as in Ovidius’ case – is permanently accountable for what he has not yet done in the building of communism.
    Artykuł poświęcony jest powieści historycznej Jacka Bocheńskiego pt. Nazo poeta z roku 1969 i jego rozumieniu pojęcia cenzury uwewnętrznionej. Autor artkułu udowadnia, że ujęcie problemu cenzury przez Bocheńskiego jest zbliżone do konstatacji węgierskiego eseisty Miklósa Harasztiego. Tropiąc alegoryczne odniesienia do cenzury rozproszone w tej powieści, autor artykułu odtwarza refleksję Bocheńskiego i sprawdza jej zbieżność z uwagami Harasztiego. Z rekonstrukcji wyłania się, zapożyczona z okresu romantyzmu, definicja artysty jako osoby bezwarunkowo podporządkowanej sztuce, a nie władzy. Autor artykułu testuje czy Bocheński pozostaje wierny tej definicji we własnej twórczości i uwypukla skłonność pisarza do ustępstw mających na celu złagodzenie odbioru jego dzieła przez cenzurę. Są to ustępstwa większe od tych, które zdaje się zalecać swoim kolegom po fachu. Strategie literackie, które stosuje Bocheński, działają jednak na dwóch płaszczyznach. Tworząc niejednoznaczność winy głównego bohatera powieści, łagodzą jej odbiór przez cenzurę, a jednocześnie – kreując tę niejednoznaczność – pozwalają na literackie przedstawienie widmowego charakteru winy artysty, który jest zawsze odpowiedzialny – tak jak Owidiusz – za to, czego jeszcze nie zrobił. W tym wypadku czego nie zrobił dla budowy komunizmu.
    Źródło:
    Adeptus; 2015, 6; 11-25
    2300-0783
    Pojawia się w:
    Adeptus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “There You Shall Offer Him Up As A Holocaust On The Height That I Will Point Out To You” (Gen 22:2). Selected Methods Of Patristic Exegesis. Part Two.
    „I tam złóż Go w ofierze na jednym z pagórków, jak Ci wskażę” (Rdz 22,2). Wybrane metody egzegezy patrystycznej. Część druga
    Autorzy:
    Pamuła, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/494994.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    egzegeza patrystyczna;
    egzegeza;
    ofiara;
    alegoria;
    dosłowne znaczenie;
    typologia;
    anagogia;
    mistagogia;
    czytanie kanoniczne;
    czytanie Pisma z Pismem;
    patristic exegesis;
    exegesis;
    sacrifice;
    allegory;
    literal meaning;
    typology, anagogy;
    mystagogy;
    canonical reading;
    reading Scripture with Scripture;
    Opis:
    Ojcowie Kościoła widzieli w Piśmie Świętym coś więcej niż tylko SŁOWO, coś więcej niż tylko jego dosłowne znaczenie. Dlatego też, celem tego artykułu, który jest drugą częścią serii dwóch artykułów poświęconych egzegezie patrystycznej, jest krótkie przedstawienie różnych metod egzegezy patrystycznej i ich praktyczna aplikacja na przykładzie Ofiary Izaaka z Księgi Rodzaju.
    For the Church Fathers the Scriptures constituted more than just Words and they strived to go beyond literal understanding of the text. Therefore, the purpose of this article, which is the second one of a two-part study, is to give a brief explanation of various methods of patristic exegesis and its practical application using as an example the Sacrifice of Isaac in the Book of Genesis.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 4; 23-31
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Seksualność Paskwaliny, czyli o specyfice poematu Samuela Twardowskiego raz jeszcze
    Sexuality of Paskwalina or about the properties of the poem by Samuel Twardowski once again
    Autorzy:
    Szafrańska, Noemi
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1597355.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Badań Literackich PAN
    Tematy:
    seksualność kobieca
    kobieta w literaturze staropolskiej
    konstrukcja tożsamości
    querelle des femmes
    alegoria
    koncepcja mimesis
    René Girard
    feminizm
    female sexuality
    woman in Old Polish literature
    identity construction
    “querelle des femmes”
    allegory
    mimesis concept
    feminism
    Opis:
    The main purpose of the text is to analyze the problem of sexuality presented in the poem by Samuel Twardowskiof entitled “Nadobna Paskwalina” (“The beautiful Paskwalina”). The analysis was based on previous research: the mimetic concept of René Girard and an attempt at feminist reading of romance. The author shows the process of constructing a woman’s personality on the foundations of admiration on the part of the male sex and confronts it with the traditional model of a woman which dominated in the old ages. The next part of the text presents the relationship between the process of building and collapse of the Paskwalina’s identity according to the concept of René Girard. The heroine’s journey and the significance of the influence of her guides are being analyzed. The poem is interpreted as an extensive commentary by Samuel Twardowski on the observed realities of everyday life of the Catholics, and the finale of this romance as a girardian murder of the heroine’s sexuality, which acquires a transgressive character.
    Źródło:
    Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura; 2019, 2, 11; 21-33
    2449-7339
    Pojawia się w:
    Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Contribution of the Fathers of the Church in the Development of Biblical Theology. Selected Methods of Patristic Exegesis. Part One
    Wkład ojców Kościoła w rozwój Teologii Biblijnej.
    Autorzy:
    Pamuła, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/944210.pdf
    Data publikacji:
    2015-05-31
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
    Tematy:
    egzegeza patrystyczna
    egzegeza
    ofiara
    alegoria
    dosłowne znaczenie
    typologia
    anagogia
    mistagogia
    czytanie kanoniczne
    czytanie Pisma z Pismem
    doktryna chrześcijańska
    patristic exegesis
    exegesis
    sacrifice
    allegory
    literal meaning
    typology
    anagogy
    mystagogy
    canonical reading
    reading Scripture with Scripture
    Christian doctrine
    Opis:
    Wkład Ojców Kościoła do biblijnej egzegezy jest niewątpliwie jednym z największych darów pozostawionych chrześcijaństwu. Bez wątpienia, komentarze biblijne pozostawione przez Ojców Kościoła zawierają nie tylko zagadnienia istotne dla teologii, rozwoju doktryny, jednak mają również ogromny wpływ na chrześcijańską duchowość. Ten artykuł jest jednym z dwóch poświęconych tematyce patrystycznej i jej wkładu w egzegezę biblijną. W tej części autor dokonał krótkiej prezentacji ujęcia J.H. Newman’a w stosunku do Ojców Kościoła, następnie rozpoczął prezentację wybranych metod egzegezy patrystycznej.
    Contribution of the Fathers of the Church to exegesis is one of their greatest gifts to Christianity. Without a doubt, their works reflecting on the Scriptures not only include issues relevant to the development of theology but also, have a great impact on Christian Spirituality. This article is the first of two dedicated to patristic exegesis. In this part, the author made a brief introduction on the development of Christian Doctrine with particular attention to J.H. Newman’s theory on the contribution of the Fathers to theology.
    Źródło:
    Seminare. Poszukiwania naukowe; 2015, 36, 2; 31-43
    1232-8766
    Pojawia się w:
    Seminare. Poszukiwania naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-70 z 70

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies