Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "air circulation" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-33 z 33
    Tytuł:
    Thermal stress in the northern Carpathians and air circulation
    Autorzy:
    Błażejczyk, Krzysztof
    Nejedlik, Pavol
    Skrynyk, Oleh
    Halaś, Agnieszka
    Skrynyk, Olesya
    Baranowski, Jarosław
    Mikulova, Katarina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/946937.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
    Tematy:
    Northern Carpathians
    thermal stress
    UTCI
    air circulation
    Opis:
    In mountain areas, air circulation plays a major role in the forming of the climate. This paper examines how it influences thermal stress in the northern Carpathians. The Niedźwiedź’s classification of air circulation was applied. Thermal stress was assessed by Universal Thermal Climate Index (UTCI). Daily meteorological and circulation data for the period 1986–2015 were used for 20 stations in Poland, Slovakia and Ukraine. Air circulation was found to have a significant impact on thermal stress. The highest UTCI values are observed at Ca+Ka (centre of the high and anticyclonic wedge or ridge of high pressure) and the lowest values at N+NE and W+NW circulation; at the Southward stations, UTCI is higher than in the Northward ones; thermoneutral days are more frequent on the southward than on the northward slopes; during N+NE, E+SE and W+NW circulation and for heat stress days, the greatest thermal privilege of the southward slopes is observed at E+SE, S+SW, Ca+Ka and Cc+Bc (centre of low and through of low pressure) types of circulation.
    Źródło:
    Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2020, 24, 3; 147-160
    0867-6046
    2084-6118
    Pojawia się w:
    Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Air movement characteristics inside a cow barn with natural ventilation under no-wind conditions in the winter season
    Autorzy:
    Herbut, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/61769.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
    Tematy:
    air movement
    cow barn
    natural ventilation
    no-wind condition
    winter season
    air circulation
    barn
    building
    Opis:
    The paper presents results of air movement observations inside a cow barn (Fermbet construction type) adapted for a loose housing system. The conducted experiments made it possible to determine directions and characteristics of ventilated air flux in selected areas of the building as well as mark out areas where air stood still. In addition, the study offers recommendations regarding effective ventilation systems in the occupied zone under no-wind conditions.
    Źródło:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2010, 11
    1732-5587
    Pojawia się w:
    Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Synoptyczne uwarunkowania napływu mas powietrza polarnego nad Lubelszczyznę
    Autorzy:
    Kaszewski, Bogusław Michał
    Bartoszek, Krzysztof
    Gluza, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/763200.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    air masses, polar air, circulation types, the Lublin region
    masy powietrza, powietrze polarne, typy cyrkulacji, Lubelszczyzna
    Opis:
    The aim of the study is to characterize the frequency and determinants of the synoptic conditions of advection of polar air masses over the Lublin region. Their occurrence in the regional scale in the years 1951–2010 based on lower synoptic maps for 12 UTC, which derived from PIHM/IMGW-PIB. The annual frequency of polar air masses (maritime fresh – mPf, martime old – mPo, maritime warm – mPw and continental – cP) reached 82.5%. The highest frequency of these air masses refers to Polar maritime old air (mPo), with a frequency exceeding 37% (the maximum in summer and the minimum in spring). In the years 1951–2010, there were signifi cant changes in the frequency of advection of CP air (average decrease by 11 days per 10 years), mPf (decrease by 7 days per 10 years), and mPw (increase by 11 days per 10 years). In all seasons, mPo was most likely to be recorded from western direction, mPw from western and southwestern directions, mPf from western and northwestern directions, while CP air from eastern and southeastern directions.
    Celem opracowania jest charakterystyka częstości i uwarunkowań synoptycznych napływu mas powietrza polarnego nad obszar Lubelszczyzny. Ich występowanie w ujęciu regionalnym określono dla godziny 12 UTC na podstawie dolnych map synoptycznych PIHM/IMGW-PIB z okresu 1951–2010. Częstość napływu mas powietrza polarnego (morskiego „świeżego” – PPm, morskiego starego – PPms, morskiego ciepłego – PPmc i kontynentalnego – PPk) w ciągu roku wynosiła 82,5%. Spośród wyróżnionych typów mas powietrza najczęściej notowano powietrze polarne morskie stare (PPms), z częstością przekraczającą 37% (maksimum w lecie, minimum wiosną). W latach 1951–2010 zaznaczyły się istotne zmiany w częstości napływu nad Lubelszczyznę mas PPk (spadek średnio o 11 dni na 10 lat), PPm (spadek 7 dni na 10 lat) i PPmc (wzrost o blisko 11 dni na 10 lat). We wszystkich porach roku masy PPms najczęściej napływały nad Lubelszczyznę z zachodu, PPmc z południowego zachodu i zachodu, PPm z zachodu i północo-zachodu, a PPk ze wschodu i południowego wschodu.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia; 2018, 73
    0137-1983
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Synoptyczne uwarunkowania napływu mas powietrza arktycznego i zwrotnikowego nad Lubelszczyznę
    Autorzy:
    Kaszewski, Bogusław Michał
    Bartoszek, Krzysztof
    Gluza, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/763192.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    air masses, arctic air, tropical air, circulation types, the Lublin region
    masy powietrza
    powietrze arktyczne
    powietrze zwrotnikowe
    typy cyrkulacji
    Lubelszczyzna
    Opis:
    The aim of the study is to characterize the frequency and determinants of the synoptic conditions of advection of arctic and tropical air masses over the Lublin region. Their occurrence in the regional scale in the years 1951–2010 was based on lower synoptic maps for 12 UTC, which derived from PIHM/IMGW-PIB. In turn, the calendar of circulation types for the Lublin region was used to assess the synoptic conditions of the analyzed air masses. The annual frequency of arctic air masses reached 13.4%. The highest frequency of these air masses occurred in spring, with the maximum in April (20.4%), and the lowest in summer (July and August, < 5%). Days with tropical air were recorded less frequently (4.1% of all days in the year). It is most often found in the summer (with a maximum of 9.2% in July) and the lowest in winter (< 1%). In the years 1951–2010, there were signifi cant changes in the frequency of advection of arctic and tropical air masses (average increase by 8 and 3 days per 10 years, respectively). The occurrence of arctic masses signifi cantly increased in winter, autumn and spring, and tropical in the summer. In all seasons, the arctic air was most likely to be recorded during the northern and northeastern circulation types, while the lowest in the southern and southwestern types. In the case of tropical air, it is most likely to occur during air fl ow from directions E-SE-S-SW. Regardless of the time of the year, arctic and tropic air masses are characterized by signifi cant anomalies in air temperature at 850 hPa and 850–1000 hPa thickness.
    Celem opracowania jest charakterystyka częstości i uwarunkowań synoptycznych napływu mas powietrza arktycznego i zwrotnikowego nad obszar Lubelszczyzny. Ich występowanie w ujęciu regionalnym określono dla godziny 12 UTC na podstawie dolnych map synoptycznych PIHM/IMGW z okresu 1951-2010. Do oceny uwarunkowań synoptycznych napływu analizowanych mas powietrza wykorzystano kalendarz typów cyrkulacji dla Lubelszczyzny. Częstość napływu mas powietrza arktycznego w ciągu roku wynosiła 13,4%. Największy udział tych mas występuje wiosną, z maksimum w kwietniu (20,4%), najmniejszy zaś latem (w lipcu i sierpniu poniżej 5%). Rzadziej notuje się napływ powietrza zwrotnikowego (4,1% wszystkich dni w roku). Najczęściej nad Lubelszczyzną występuje ono w lecie (z maksimum w lipcu – 9,2%), natomiast najrzadziej w zimie (< 1%). W latach 1951-2010 zaznaczyły się istotne zmiany w częstości napływu nad Lubelszczyznę mas arktycznych (wzrost średnio o 8 dni na 10 lat) i zwrotnikowych (wzrost o blisko 3 dni na 10 lat). Udział mas arktycznych zwiększył się w zimie, jesieni i na wiosnę, mas zwrotnikowych zaś w lecie. We wszystkich porach roku największe prawdopodobieństwo występowania powietrza arktycznego notowano podczas typów cyrkulacji ze składową północną i północno-wschodnią, najmniejsze zaś w typach warunkujących adwekcję powietrza z południa i południo-zachodu. W przypadku powietrza zwrotnikowego największe prawdopodobieństwo jego wystąpienia notuje się podczas napływu powietrza z kierunków E-SE-S-SW. Niezależnie od pory roku, podczas występowania powietrza arktycznego i zwrotnikowego wykazano występowanie wyraźnych anomalii, zarówno temperatury powietrza na powierzchni izobarycznej 850 hPa, jak i średniej grubości warstwy powietrza między powierzchnią izobaryczną 850 i 1000 hPa.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia; 2017, 72, 2
    0137-1983
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ na środowisko wadliwie wykonanych i eksploatowanych układów wentylacji w przemyśle spożywczym
    Impact upon environment protection due to defectively produced and operated ventilation systems in food industry
    Autorzy:
    Małecka, I
    Małecki, Z J
    Moga, M
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/400618.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    wentylacja
    bakterie chorobotwórcze
    mikrobiologia
    ergonomia
    punkt rosy
    dezynfekcja
    cyrkulacja powietrza
    ventilation
    pathogenic bacteria
    microbiology
    ergonomics
    dew point
    disinfection
    air circulation
    Opis:
    Instalacje i urządzenia wentylacji (klimatyzacji) mechanicznej w przemyśle spożywczym, mogą przenosić różne bakterie chorobotwórcze np. powodujące zapalenie płuc (choroba legionistów). Na odczucie parametrów mikroklimatu w pomieszczeniach produkcyjnych przez ludzi mają wpływ czynniki zależne od człowieka (stan zdrowia, indywidualne odczucie temperatury itp.) oraz czynniki niezależne od człowieka (parametry fizyczne powietrza, świeżość i czystość powietrza itp.). Skażenia mikrobiologiczne urządzeń technologicznych oraz urządzeń i instalacji, m.in. wentylacyjno-klimatyzacyjnych, wpływają na rozwój bakterii chorobotwórczych. Ilość powietrza dostarczana lub usuwania z pomieszczenia zależy od jego użytkowania i obciążenia zapachami oraz materiałami szkodliwymi. W następstwie powstawania punktu rosy w instalacjach wentylacyjnych mogą wystąpić tzw. zarodki kondesacji, zawarte w powietrzu, na których osadza się para wodna przy przesyceniu powietrza. Istotny wpływ na warunki komfortu w pomieszczeniach ma prędkość przepływu powietrza w strefie przebywania ludzi. W pomieszczeniach produkcyjnych tam, gdzie dbałość o najwyższą jakość powietrza stanowi kwestię priorytetową, stosuje się dezynfekcje promieniową jonizacją katalityczną. W pomieszczeniach produkcyjnych przemysłu spożywczego o podwyższonym standardzie mikrobiologicznym nie należy stosować układów wentylacyjnych z recyrkulacją powietrza.
    Mechanical (air-conditioning) ventilation systems and equipment in the food industry may transfer various pathogenic bacteria causing, for instance, pneumonia (Legionellosis). Microc¬limate parameters in manufacturing shops felt by people are affected by: human factors (health, individual temperature perception etc,) and non-human factors (air physical parameters, air freshness and cleanliness etc.). Microbiological contamination of process equipment, machines and systems such as ventilation and air-conditioning equipment causes growth of pathogenic bacteria. The amount of air supplied and removed from a room depends on its use and load of odours and hazardous material. As a result of dew point formation in ventilation systems may appear the so-called air-borne condensation nuclei on which steam settles when the air gets oversaturated. The air flow rate has a material influence upon comfortable conditions in human inhabited zones. In manufacturing shops where the highest air quality is a priority, radial disinfection by means of catalytic ionization is applied. In food industry manufacturing shops of higher microbiological standard, ventilation systems based on air re-circulation should not be used.
    Źródło:
    Inżynieria Ekologiczna; 2013, 35; 137-149
    2081-139X
    2392-0629
    Pojawia się w:
    Inżynieria Ekologiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacje między cyrkulacją atmosferyczną a sezonową temperaturą powietrza na obszarze Lubelszczyzny
    Autorzy:
    Bartoszek, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/763176.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    atmospheric circulation, air temperature, circulation types, anomalies of sea level pressure, Lublin region
    cyrkulacja atmosferyczna, temperatura powietrza, typy cyrkulacji, anomalie ciśnienia atmosferycznego, Lubelszczyzna
    Opis:
    The paper assesses the relationship between atmospheric circulation and seasonal air temperature in the Lublin region from 1951 to 2010. It also specifies the relations between the occurrence of extremely warm and cool seasons, and anomalies of sea level pressure (SLP) in the Atlantic European region. For this purpose, the classification of circulation types over East-Central Europe as well as mean seasonal air temperature values from 5 meteorological stations located in the area of research or in the vicinity were used. The strongest influence of atmospheric circulation on thermal conditions in the Lublin region was noticed in the winter season, and the weakest in the spring months. The zonal circulation played an important role for seasonal air temperature both in winter and in summer, whereas meridional air flow in autumn. Compared to air flow direction, the character of atmospheric circulation, expressed by anticyclonic, cyclonic and transitional circulation, had a significantly weak influence on the seasonal air temperature. Moreover, strong relationship between anomalies of sea level pressure in the Atlantic European region and strong positive or negative deviations of seasonal air temperature in the Lublin region were found primarily during winter and summer seasons.
    W pracy dokonano oceny relacji między cyrkulacją atmosferyczną a sezonową temperaturą powietrza na Lubelszczyźnie w latach 1951-2010. Ponadto określono związki między występowaniem na tym obszarze ekstremalnie ciepłych i chłodnych pór roku z anomaliami ciśnienia atmosferycznego w regionie atlantycko-europejskim. Do tego celu wykorzystano klasyfikację typów cyrkulacji dla obszaru Europy Środkowo-Wschodniej oraz uśrednione sezonowe wartości temperatury powietrza, które pochodziły z 5 stacji meteorologicznych zlokalizowanych na obszarze badań lub w jego sąsiedztwie. Największy wpływ cyrkulacji powietrza na warunki termiczne na obszarze Lubelszczyzny dotyczył okresu zimowego, a najmniejszy wiosny. Zarówno w zimie, jak i latem, istotną rolę wykazywał strefowy przepływ powietrza, natomiast jesienią – cyrkulacja południkowa. W porównaniu do kierunku napływu powietrza, wyraźnie mniejszy wpływ na zmienność sezonowej temperatury powietrza wyrażał antycyklonalny, cyklonalny lub pośredni charakter cyrkulacji atmosferycznej. Istotny związek anomalii ciśnienia ze znacznymi dodatnimi lub ujemnymi odchyleniami temperatury powietrza od normy stwierdzono przede wszystkim w przypadku sezonów zimowych i letnich.
    Źródło:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia; 2017, 72, 1
    0137-1983
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio B – Geographia, Geologia, Mineralogia et Petrographia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wentylacja antidotum na korozję biologiczną
    Ventilation of the antidote to biological corrosion
    Autorzy:
    Stawiski, Bohdan
    Błaszczyk, Bożena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2055961.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
    Tematy:
    wentylacja
    poddasze nieużytkowe
    adaptacja poddasza
    wymiana powietrza
    zawilgocenie
    błąd projektowania
    korozja biologiczna
    ventilation
    uninhabited attic
    attic adaptation
    air circulation
    moisture content
    design fault
    biological corrosion
    Opis:
    Ekologia w budownictwie wiąże się z różnymi aspektami działalności człowieka. Ważny jest aspekt oszczędzania energii, niezanieczyszczania wody, powietrza. Czystość powietrza wewnątrz budynku ma ścisły związek z wentylacją. Jej sprawne działanie zależy od projektanta, wykonawcy i użytkowników. Nierzadko ich działania można nazwać anty-ekologicznymi, gdyż prowadzą do zanieczyszczania powietrza zarodnikami pleśni, pyłami z złuszczających się powłok itp. W artykule przedstawiono przypadki rezygnacji z wentylacji w adaptowanych na cele mieszkaniowe poddaszy nad jętkami w dachach stromych. Ponieważ jest to błąd często spotykany, dlatego dokładniej omówiono przyczyny i skutki takich rozwiązań.
    Ecology in construction is associated with various aspects of human activity. The aspect of energy saving, not water and air pollution, is important. The cleanliness of the air inside a building is closely related to ventilation. Its smooth operation depends on the designer, contractor and users. Their actions can often be called anti-ecological as they lead to air pollution with mold spores, dust from exfoliating coatings, etc. The article presents cases of abandoning ventilation in attics over collar-shaped roofs adapted for residential purposes. Since this is a common error, the causes and effects of such solutions have been discussed in more detail.
    Źródło:
    Przegląd Budowlany; 2021, 92, 11-12; 129--131
    0033-2038
    Pojawia się w:
    Przegląd Budowlany
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The fluctuations of water level in the Odra Estuary
    Zmienność stanów wody w estuarium Odry
    Autorzy:
    Wisniewski, B.
    Wolski, T.
    Kowalewska-Kalkowska, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/84813.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    water level
    Odra estuary
    water level fluctuation
    circulation condition
    water discharge
    Odra River
    coastal zone
    Pomeranian Bay
    periodic fluctuation
    non-periodic fluctuation
    storm
    wind
    atmospheric pressure
    Szczecin Lagoon
    hydrological determination
    meteorological determination
    air circulation
    Opis:
    The work presents the results of studies on hydrological and meteorological determination of water level fluctuations in the Odra Estuary. Firstly there has been found the evident continuous increase of average water level at the gauge Swinoujscie from the beginning of observational series (1811) due to eustatic changes and gradual land decreasing. Next the study revealed that seasonal fluctuations of sea level are determined by the quantity of sea basin filling which is dependent on circulation conditions. Then examined storm surges (1993-1995) emphasised the important role of sea surface distortion caused by the dynamical movement of low-pressure system. Finally there was found that circulation conditions modify relations between water discharge of the Lower Odra River and water level differences data as measured at the coastal stations of the Szczecin Lagoon and the Swina Strait. Especially during the Odra flooding events there were found statistically significant relations between them.
    Praca przedstawia wyniki badań nad hydrologicznymi i meteorologicznymi uwarunkowaniami zmienności stanów wody w estuarium Odry. W Swinoujściu od początku serii obserwacyjnej (1811) zaznacza się stały wzrost średniego poziomu morza. Wyznaczony trend za okres 1811-1990 ma wartość 0,045 cm rok¹. W ostatnich kilkudziesięciu latach w Świnoujściu wyraznie nasiliły się tendencje podniesienia poziomu morza. Trend wyznaczony dla okresu 1949-90 osiąga wartość 0,07 cm rok⁻¹. Jednocześnie zauważa się wyraźny wzrost wahań rocznych. W Świnoujściu minimalne roczne stany wody występują wiosną - od marca do maja, maksymalne zaś w miesiącach lipiec - wrzesień. Również zauważane są ekstrema drugorzedne. Pierwotna przyczyna takiego rozkładu zmian sezonowych poziomu morza jest charakterystyka rocznej i półrocznej oscylacji związanej ze zmiana radiacji Słońca oraz rocznym i półrocznym pływem słonecznym. Bezpośrednio na kształtowanie się poziomu morza w Świnoujściu ma wpływ wielkość wypełnienia przez wodę basenu morskiego zależną przede wszystkim od rodzajów cyrkulacji atmosferycznej i wygenerowanych przez nie systemów wiatrów. Zmiany wywołane warunkami sztormowymi podczas wezbran sztormowych należą do najważniejszych zmian krótkookresowych. Rejestracja wezbran w okresie 1993-95 potwierdza ich złożoną naturę oraz podkreśla ważną rolę zniekształcenia powierzchni morza przez dynamicznie przemieszczający sie układ obniżonego ciśnienia atmosferycznego. Okresy sztormowe powodują zarówno wezbrania poziomu morza jak i jego obniżenia powodując ogromne straty na wybrzeżu i na morzu. Bardzo szybki spadek poziomu wód może spowodować brak rezerwy pod stępką statku. Wielkość przepływu wody w Odrze jak i warunki cyrkulacyjne mają istotny wpływ na układ zwierciadła wody w Zalewie Szczecińskim. Zwłaszcza w okresach wysokich przepływów wody w Odrze wielkość przepływu determinuje układ zwierciadła wody w Zalewie Szczecińskim, co potwierdziły istotne statystycznie związki. W czasie wezbrań Odry w 1979 i na przełomie 1974-75, o przewadze cyrkulacji południowej, najsilniejsze okazały się związki synchroniczne. W okresie wezbrania letniego w 1977, o przewadze cyrkulacji północnej, przesunięcie czasowe współczynnika maksymalnej korelacji wynosiło 1-8 dni.
    Źródło:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline; 2000, 04
    1643-0115
    Pojawia się w:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmienność inwersji temperatury powietrza nad Krakowem w świetle warunków cyrkulacyjnych
    Autorzy:
    Palarz, Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/634078.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    air temperature inversion, NCEP - NCAR reanalysis, circulation types, Cracow, trends, conditional probability
    Opis:
    Variability of air temperature inversions over Cracow in relation to the atmospheric circulationTemperature inversion is a phenomenon in which air temperature increases with altitude. The studies on air temperature inversions in Cracow were based on various data and methods e.g. data from standard and automatic meteorological stations, radiosonde observations, lidar and sodar measurements. They showed the annual and diurnal variability of temperature inversions, but most of them did not investigate the multi-annual trends in the occurrence of temperature inversions. Due to the relationship between meteorological conditions and air quality, it is important to study the multi-annual, annual and diurnal variability of air temperature inversions. The main aim of this article is to determine the multi-annual variability of air temperature inversions in Cracow and its relation to synoptic situation. Moreover, the annual and diurnal variability of temperature inversions is shown. The study is based on data derived from NCEP - NCAR reanalysis and the classification of synoptic situation types by T. Niedźwiedź. In this paper two parameters of inversions are presented – frequency and intensity. The study confirmed that the frequency and intensity of inversions have annual and diurnal variation. Multi-annual changes in the numbers of days with temperature inversion were also observed – a statistically significant increase in the 1000 – 925 hPa layer as well as in the intensity of temperature inversions – a statistically significant increase in the 1000 – 925 hPa, 1000 – 850 hPa and 925 – 850 hPa layers. It was proved that a very strong relationship exists between the days with temperature inversion and the anticyclonic situation, especially with the air-flow from south, south-west and south-east.
    Źródło:
    Prace Geograficzne; 2014, 138
    1644-3586
    Pojawia się w:
    Prace Geograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Warm Waves in North-Western Spitsbergen
    Autorzy:
    Tomczyk, Arkadiusz Marek
    Bednorz, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2051145.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Arctic
    Svalbard
    air temperature
    warming
    atmospheric circulation
    Źródło:
    Polish Polar Research; 2014, 3; 495-511
    0138-0338
    2081-8262
    Pojawia się w:
    Polish Polar Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Summer weather conditions in 2005 and 2016 on the western and eastern coasts of south Spitsbergen
    Autorzy:
    Ziaja, Wiesław
    Sulikowska, Agnieszka
    Wypych, Agnieszka
    Mitka, Krzysztof
    Maciejowski, Wojciech
    Ostafin, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2042136.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Arctic
    Svalbard
    weather variability
    air temperature
    atmospheric circulation
    Źródło:
    Polish Polar Research; 2018, 39, 1; 127-144
    0138-0338
    2081-8262
    Pojawia się w:
    Polish Polar Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola cyrkulacji atmosfery w kształtowaniu temperatury powietrza w styczniu na Spitsbergenie
    Role of atmospheric circulation on the January temperature variability in Spitsbergen
    Autorzy:
    Niedźwiedź, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260696.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    cyrkulacja atmosfery
    Spitsbergen
    temperatury powietrza
    atmospheric circulation
    air temperature
    Opis:
    The study presents variability of simple circulation indices above Spitsbergen for the period 1899-2004 in January, based on original calendar of synoptic divided from the synoptic maps. After calculation of synoptic types frequencies the further results have been obtained using the simple circulation indices: W - westerly, zonal index, S - southerly - meridional index, C - cyclonicity index, as proposed by R. Murray and R. Lewis (1966) with some modifications, as well as Spitsbergen Oscillation (OS) defined as the standarized pressure difference between Bjornoya and Longyearbyen. The negative value of W index is typical for Spitsbergen, according to great frequency of eastern airflow. Variability of January temperature in Svalbard (t01SV) were investigated on the basis of averages from four stations: Isfjord Radio and Svalbard Lufthavn, as well as from Polish Polar Station in Hornsund Fiord on SW part of Spitsbergen, and from Bjornoya (Bear Island) - about 300 km SSE from Hornsund. After reconstructions of some lack data on the basis of linear regression, temperature data were obtained for the period of 1912-2004. For the temperature the main feature is period of cooling in the years 1912-1918 and then the great warming during the decade of 1930th (1933-1937). During the years 1937-1971 was observed the significant decreasing trend in January temperature to the cool period of years 1962-1971. The last period 1971-2004 has no any trend in temperature. But three large fluctuations took place with warm Januarys of 1972-1974, 1990-1992 and 1999-2001 and cool ones of 1975-1982, 1993-1998 and 2002-2004. Temperature of January changes in Spitsbergen depend on a great extend of circulation factors, mainly from the southern (S) and zonal circulation indices (W) or Spitsbergen Oscillation index (SO). Using the models of multiple regression was possible the recontruction of January temperature since 1899 on the basis of circulation indices. They explained about 63% of variance in temperature.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2004, 14; 59-68
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Coreless winters in the European sector of the Arctic and their synoptic conditions
    Autorzy:
    Bednorz, Ewa
    Fortuniak, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2051467.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Arctic
    North Atlantic
    Svalbard
    winter air temperature
    circulation
    polarclimate
    Źródło:
    Polish Polar Research; 2012, 1; 19-34
    0138-0338
    2081-8262
    Pojawia się w:
    Polish Polar Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Extreme temperature days in Kolobrzeg in the years 1976-2005 and their relation to atmospheric circulation types
    Dni charakterystyczne pod względem termicznym w Kołobrzegu w latach 1976-2005 i ich związek z typami cyrkulacji atmosferycznej
    Autorzy:
    Baranowski, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/85161.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    extreme temperature
    day
    Kolobrzeg town
    atmospheric circulation
    circulation type
    thermal condition
    air temperature
    monthly temperature
    Opis:
    In this work a general characteristics of thermal conditions in Kołobrzeg in the years 1976-2005 is presented. The most important part of the paper is the analysis of extreme temperature days (very frosty, frosty, warm and hot) in relation to the types of atmospheric circulation (according to the classification proposed by Osuchowska-Klein 1978). Daily mean and extreme air temperature data for the weather station in Kołobrzeg were the basis of the paper. The obtained results provide strong evidence that the occurrence of days with extreme air temperatures depends mostly on the atmospheric circulation pattern. Particularly high and low air temperatures in Kołobrzeg, in most cases, are not determined by the character (cyclonic or anticyclonic) of atmospheric circulation, but mainly by the direction of air advection. More detailed analysis has revealed that in the winter months (Dec-Feb) the highest frequency of days with sub-zero maximum temperatures is usually associated with the incursion of continental polar air during anticyclonic circulation types. Conversely, maritime air flow from the Atlantic Ocean most often induced by zonal circulation (especially during cyclonic types over Poland) regularly brings warming in winter. In the warm halfyear (Apr-Sep) strong and persistent advection of the air from the southern or eastern sector (in anticyclonic types: E1, E, D2C and cyclonic ones: F and B) is the most important factor determining the occurrence of warm and hot days in Kołobrzeg. The days with tmax ≥ 25oC appear most rarely during the types accompanied by the winds from the western or northern sector.
    Pierwszą część pracy stanowi ogólna charakterystyka warunków termicznych w Kołobrzegu w 30-leciu 1976-2005. Głównym celem opracowania jest jednak określenie częstotliwości występowania w Kołobrzegu charakterystycznych pod względem termicznym dni (bardzo mroźnych, mroźnych, ciepłych i gorących) oraz wyróżnienie typów cyrkulacji atmosferycznej (według klasyfikacji B. Osuchowskiej-Klein 1978) sprzyjających ich występowaniu. Ze względu na brak katalogu typów cyrkulacji z ostatnich 10 lat badanego okresu, analizę dni charakterystycznych pod względem termicznym w poszczególnych typach cyrkulacji atmosferycznej ograniczono do 20-lecia 1976-1995. W wyniku przeprowadzonych analiz ustalono, że występowanie najniższych temperatur zimą najczęściej związane jest z napływem powietrza z sektora północno-wschodniego zarówno w cyklonalnych (E0), jak i antycyklonalnych (E, E1) typach cyrkulacji, natomiast napływ wilgotnych mas powietrza z zachodu (cyrkulacja strefowa) w cyklonalnych typach przynosi zimą zdecydowane ocieplenie. W ciepłym półroczu (IV-IX) adwekcja powietrza z sektora południowego lub wschodniego (w cyklonalnych typach cyrkulacji: F i B oraz antycyklonalnych: E1, E, D2C) sprzyja większej częstotliwości występowania dni ciepłych i gorących. Najrzadziej dni z tmax ≥ 25°C towarzyszą typom cyrkulacji sprowadzającym do Polski masy powietrza z sektora północnego i południowo-zachodniego. W półroczu chłodnym występuje większe zróżnicowanie termiczne między poszczególnymi typami cyrkulacji atmosferycznej.
    Źródło:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline; 2011, 15
    1643-0115
    Pojawia się w:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Amplituda dobowa temperatury powietrza na Antarktydzie
    Diurnal air temperature range on the Antarctic
    Autorzy:
    Kejna, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260832.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    temperatury powietrza
    Antarktyda
    cyrkulacja atmosferyczna
    air temperature
    Antarctic
    atmospheric circulation
    Opis:
    Diurnal air temperature ranges (DTR) have been counted based on the monthly mean values of the daily maximal and minimal air temperature from 23 Antarctic stations. DTR shows a considerable spatial differentiation on the Antarctic. The lowest DTR values (4-6°C) occur along the western coast of the Antarctic Peninsula and on the subantarctic islands. At the remaining coast of Antarctica the mean DTR vary from 6-7°C to 10°C at the stations situated on higher geographical latitude. In the Antarctic inlands the largest DTR values occur at the highest parts of glacier plateau (8-9°C), while on the South Pole they are distinctly smaller (6°C). In the annual course of DTR the following types have been distinguished: oceanic type at the western coast of the Antarctic Peninsula with small DTR in summer (2-4°C) and twice higher in winter; oceanic-continental type at the coast of Eastern Antarctic with large DTR during the whole year; continental-oceanic type with high DTR in summer and still higher (up to 13°C) in winter occurring at Western Antarctic and in the Weddell Sea basin; continental type characteristic for the interior of the continent with the highest DTR in summer (11-12°C) and smaller in winter; polar type with small DTR in summer (to 3°C) and considerable higher in winter (7-8°C). A decrease of DTR occurred on the Antarctic in regions characterized by increasing temperature in the second half of the 20th century, especially on the western coast of the Antarctic Peninsula, on the coast of Ross Sea and on the Queen Maud Land. The decrease in the DTR values was connected with the quicker increase of daily minimal air temperatures. On the other hand, in the regions where cooling was noted the DTR values increase (inlands of Eastern Antarctic and South Pole, and the Weddell Sea basin), mainly due to the fall in daily minimal air temperatures.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2004, 14; 7-18
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kompensacja Bjerknesa
    Bjerknes compensation
    Autorzy:
    Styszyńska, Anna
    Marsz, Andrzej A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2175593.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwa Geofizyczne
    Tematy:
    kompensacja Bjerknesa
    cyrkulacja
    temperatura powietrza
    Bjerknes compensation
    circulation indices
    air temperature
    Opis:
    Praca przedstawia związek między transportem oceanicznym ciepła i transportem atmosferycznym ciepła z tropików do Arktyki, znany pod nazwą kompensacji Bjerknesa (1964). W artykule zwraca się uwagę na konsekwencje klimatyczne kompensacji Bjerknesa dla obszarów Europy. Przy wykorzystaniu danych obserwacyjnych przedstawia się słuszność tej hipotezy odnośnie ujemnych korelacji między oceanicznymi i atmosferycznymi strumieniami ciepła oraz dodatnich związków między anomaliami oceanicznego transportu ciepła i intensywnością wiatrów zachodnich w szerokościach umiarkowanych.
    The work presents the relationship between ocean heat transport and atmospheric heat transport from the tropics to the Arctic, known as the Bjerknes compensation (1964). Attention is drawn to the climatic consequences of Bjerknes’ compensation for the areas of Europe. Using the observational data, the validity of this hypothesis is presented regarding the negative correlations between oceanic and atmospheric heat fluxes and positive relationships between ocean heat transport anomalies and the intensity of westerly winds in moderate latitudes.
    Źródło:
    Przegląd Geofizyczny; 2022, 3-4; 99--118
    0033-2135
    Pojawia się w:
    Przegląd Geofizyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ cyrkulacji atmosferycznej na warunki termiczne sezonów letnich (VII-VIII) w Calypsobyean (zachodni Spitsbergen)
    The influence of atmospheric circulation on thermic conditions in summer seasons (VII-VIII) in Calypsobyen (Western Spitsbergen)
    Autorzy:
    Gluza, A.
    Siwek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260757.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    cyrkulacja atmosferyczna
    temperatura powietrza
    Calypsobyen
    Bellsund
    Spitsbergen
    atmospheric circulation
    air temperature
    Opis:
    Zarys treści. W pracy przedstawiono wpływ cyrkulacji atmosferycznej według klasyfikacji T. Niedźwiedzia na warunki termiczne w miesiącach letnich (lipiec i sierpień) w rejonie Bellsundu. Wykorzystano wartości dobowe (średnie, maksymalne i minimalne) temperatury powietrza z wysokości 200 cm n.p.g. ze stacji meteorologicznej w Calypsobyen. Dane pomiarowe pochodzą z sezonów letnich pięciu Wypraw UMCS na Spitsbergen z lat 2006-2009 i 2011. Długość serii pomiarowych w poszczególnych latach była związana z terminami rozpoczęcia i zakoń-czenia wypraw. Ponieważ pomiary wykonywane były w różnych terminach (między pierwszą dekadą czerwca a pierwszą dekadą września) do analizy wykorzystano dane z okresu wspólnego tj. od 1 lipca do 31 sierpnia. Łącznie przeanalizowano dane z 310 dni (po 62 dni z każdego roku).
    The paper analyses relationship between atmospheric circulation and air temperature in Calypsobyen Bellsund region (NW Spitsbergen) in period 01st July – 31st August from the years 2006-2009 and 2011. For this purpose data from meteorological station in Calypsobyen (. = 77°33’29,5”N, . = 14°30’46,6”E), daily values of four temperature parameters (mean, maximum, minimum, diurnal temperature range) and daily types of atmospheric circulation for Spitsbergen made by T. Niedźwiedź have been used. The station is located on Calypsostranda, a flat sea terrace, at the height of about 23 m a. s. l., at a distance of 200 m from Bellsund Fjord and 2 km from the Scott Glacier. Dry lichen-moss tundra forms the substrate of the station. Circulation types Ca+Ka (about 20%) and Cc+Bc (about 14%) occurred the most frequently in analysed period. Types Sa+SWa+Wa and Ea+SEa (about 8%) occurred the most rarely. The highest mean daily temperatures were notified in circulation types Ea+SEa and Sa+SWa+Wa. Highest maximum temperatures were notified in circulation types NWc+Nc+NEc and NWa+Na+NEa. Lowest minimum temperatures were notified in circulation types Ca+Ka and Cc+Bc. Highest values of diurnal temperature range were notified in circulation types Sa+SWa+Wa, NWa+Na+NEa and Ea+SEa. In summer seasons air temperature in Calypsobyen depend mainly on direction from which air masses are coming. Local circulation is also important as well as foehn wind effect, radiation and insolation processes. Type of baric situation is mostly not so relevant.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2012, 22; 27-34
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Conditional probability of the daily minimum temperature in certain types of circulation on a seasonal basis in the Zywiec Valley in Southern Poland
    Autorzy:
    Szczotka, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/764836.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Zywiec Valley
    conditional probability
    minimum air temperatures
    extreme values
    atmospheric circulation
    Opis:
    Znaczenie temperatury minimalnej powietrza dla środowiska przyrodniczego i działalności człowieka jest niezmiernie ważne. Niniejsza praca przedstawia aspekty związane ze zmiennością dobowej temperatury minimalnej powietrza w okresie zimowym (XII-II) w Kotlinie Żywieckiej, w świetle sytuacji synoptycznych. Opracowanie bazuje na wynikach badań przeprowadzonych w jednym punkcie węzłowym pochodzącym z bazy CarpatClim, zlokalizowanym w dnie Kotliny Żywieckiej za okres 1961-2010. Studium zostało uzupełnione kompleksową analizą warunków cyrkulacyjnych i ich zmiennością czasową w ciągu 50-lecia. W tym celu zastosowano klasyfikację typów cyrkulacji atmosferycznej Niedźwiedzia (1981) dla dorzecza górnej Wisły. Za ekstremalne zjawisko termiczne uznano średnią temperaturę minimalną powietrza przekraczającą wartość progową 90 i 95 percentyla. Związki pomiędzy ekstremalnymi wartościami temperatury powietrza a typami cyrkulacji atmosferycznej rozpatrzono poprzez analizę częstości wystąpienia wartości ekstremalnych oraz ich warunkowego wystąpienia w danym typie cyrkulacji atmosferycznej.
    Air minimum temperature is very important for the natural environment and human activity. This paper presents certain aspects related to the variability of daily minimum temperature of air in the winter (XII, I, II) in the Zywiec Valley, in relation to the synoptic situation in the valley. The analysis is based on the results of research carried out at one point node (the grid) obtained from the base Carpat Clim database. The node is located at the bottom of the Zywiec Valley in the period 1961-2010. The study was complemented with a comprehensive analysis of local conditions for atmospheric circulation and temporal variability over a 50 years period. For this purpose, the classification of types of atmospheric circulation  (Niedźwiedź 1981) was used for the upper Vistula river basin. Extreme temperatures included an average minimum temperature of air exceeding the 90th and 95th percentile. The relationship between the extremes of air temperature and atmospheric circulation types was examined by analyzing the frequency of occurrence of extreme values and their conditional occurrence in each particular type of atmospheric circulation.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Biologica et Oecologica; 2017, 13; 18-24
    1730-2366
    2083-8484
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Biologica et Oecologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Temperatura powietrza w Polsce podczas adwekcji z sektora zachodniego
    Air temperature in Poland during advection from the western sector
    Autorzy:
    Piotrowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11543408.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwa Geofizyczne
    Tematy:
    Polska
    temperatura powietrza
    cyrkulacja atmosferyczna
    cyrkulacja strefowa
    cyrkulacja z sektora zachodniego
    NAO
    Polska
    air temperature
    atmospheric circulation
    zonal circulation
    circulation from west sector
    Opis:
    Częstość adwekcji mas powietrza z sektora zachodniego waha się na obszarze Polski w granicach od 44,7% w południowo-wschodniej części Polski do 52,4% w południowo-zachodniej części kraju. Cyrkulacja antycyklonalna z sektora zachodniego znacznie częściej obejmuje swym oddziaływaniem cały obszar Polski niż cyrkulacja cyklonalna, szczególnie jesienią i latem. Rozmieszczenie układów barycznych sterujących cyrkulacją cyklonalną i antycyklonalną z sektora zachodniego jest odmienne pod względem lokalizacji i stopnia rozbudowy przestrzennej układów niżowych i wyżowych w poszczególnych porach roku. Układ baryczny sterujący cyrkulacją antycyklonalną jest najbardziej rozbudowany jesienią i latem, natomiast cyrkulacją cyklonalną - zimą. Średnia temperatura powietrza o godz. 12:00 UTC na obszarze Polski podczas cyrkulacji antycyklonalnej jest wyższa we wszystkich miesiącach od średniej wartości temperatury powietrza z całego analizowanego okresu (1959-2021), natomiast w przypadku cyrkulacji cyklonalnej jest wyższa tylko od listopada do marca. Tendencje temperatury powietrza podczas cyrkulacji cyklonalnej i antycyklonalnej z sektora zachodniego we wszystkich porach roku są wzrostowe na całym obszarze Polski. Oscylacja Północnoatlantycka ma największy wpływ na temperaturę powietrza w Polsce o godz. 12:00 UTC w miesiącach zimowych, zarówno podczas cyrkulacji cyklonalnej, jak i antycyklonalnej z sektora zachodniego.
    The frequency of advection from west sector ranges from 44.7% in southeastern Poland to 52.4% in southwestern of country and has a significant impact on the conditions. Anticyclonic circulation from west sector much more often covers the entire area of Poland in comparison to cyclonic circulation, especially in autumn and summer. The localization of baric centers controlling the cyclonic and anticyclonic circulation from west sector in in the various seasons is different in terms of location and degree of spatial expansion in. Baric system controlling anticyclonic circulation is most spatially extended in autumn and summer, while during cyclonic circulation - in winter. Monthly mean of air temperature at 12:00 UTC in the Poland area during anticyclonic circulation is higher in all months than mean value over the entire period analyzed (1959-2021), while during cyclonic circulation monthly air temperature is higher only from November to March. The positive trends of air temperature during cyclonic and anticyclonic circulation occur in all seasons in the whole area of Poland. The highest positive trends of air temperature during the predominance of circulation from western sector over the Poland area are visible in spring and autumn during anticyclonic circulation. The North Atlantic Oscillation has the greatest impact on air temperature in Poland during the winter months, both during cyclonic and anticyclonic circulation from west sector.
    Źródło:
    Przegląd Geofizyczny; 2022, 3-4; 119--133
    0033-2135
    Pojawia się w:
    Przegląd Geofizyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczesna zmienność cyrkulacji atmosfery, temperatury powietrza i opadów atmosferycznych na Spitsbergenie
    Contemporary variability of atmospheric circulation, temperature and precipitation in Spitsbergen
    Autorzy:
    Niedźwiedź, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260947.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    cyrkulacja atmosfery
    temperatury powietrza
    opady atmosferyczne
    Spitsbergen
    atmospheric circulation
    air temperature
    precipitation
    Opis:
    The study presents variability of simple circulation indices above Spitsbergen for the period 1951-2002, based on original calendar of synoptic divided from the synoptic maps. After calculation of synoptic types frequencies the further results have been obtained using the simple circulation indices: W - westerly, zonal index, S - southerly - meridional index, C - cyclonicity index, as proposed by R. Murray and R. Lewis (1966) with some modifications. The negative value of W index is typical for Spitsbergen, according to great frequency of eastern airflow. Some complicated relations between above indices, NAO, temperature and precipitation were noticed in Spitsbergen. Variability of temperature and precipitation based on the data from Isfjord Radio and Svalbard Lufthavn stations, as well as from Polish Polar Station in Hornsund Fiord on SW part of Spitsbergen. They were compared with Bjornoya (Bear Island) - about 300 km SSE from Hornsund. For the temperature the main feature is period of cooling in the years 1961-1971 and around 1988, after the great warming during the decade of 1930th. During that coolest years also large annual temperature range was typical. The coldest was year 1968, and the warmest one -1984 (from -2 to -3°C). Next warm years were observed in 1990 and 1999, but in Jan Mayen the warmest was year 2002. The coolest winter (December-February) with average temperature below -20°C in Longyearbyen was in 1962/1963 (-21.5°C) and 1988/1989 (-20.1°C), and the warmest one on 1984/1985 (-8.3°C). Significant warming was noticed only in the warm half-year (V-X) about 1.2K since 1972 up to 2002. The warmest period V-X was in 1990, and coolest - in 1968. In summer (June-August) the temperature varied between 2°C in 1982 and 4.5°C (Hornsund) or 6.1°C (Longyearbyen) in 2002 (the warmest summer). Temperature changes in Spitsbergen depend on a great extend of circulation factors, mainly from the southern (S) and zonal circulation indices (W). The lowest temperatures were observed round the 1965. During the last decade of 1980 the period of little warming is observed again. For precipitation relative large increase of summer and September precipitation were noticed in the last years of the 20th century, mainly in 1994-1997. May be the part of its fallen in the form of snow in the upper parts of archipelago and supplied glaciers. The highest precipitation is typical for August and September. The largest diurnal precipitation totals - 58.3 mm was observed on August 1, 1994. The second high value 52.6 mm was noticed on September 6, 1996. During the observed period since 1978, only 5 time the daily precipitation in Hornsund exceeded 40 mm and 14 time were higher than 30 mm. In Hornsund annual total of precipitation twice exceeded 600 mm, in 1994 and 1996. This increase of precipitation was connected with greater frequency in the intensity of westerly and southerly atmospheric circulation expressed by the zonal and meridional circulation indices and the more intense cyclonic activity in autumn and winter seasons
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2003, 13; 79-92
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola cyrkulacji atmosferycznej w kształtowaniu warunków higrycznych w dorzeczu górnej Wisły
    Air humidity conditions in the upper Vistula river dasin in relation to atmospheric circulation
    Autorzy:
    Wypych, A.
    Czekierda, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/338286.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
    Tematy:
    cyrkulacja atmosferyczna
    dorzecze górnej Wisły
    wilgotność powietrza
    air humidity
    atmospheric circulation
    southern Poland
    Opis:
    Wilgotność powietrza, charakteryzująca zawartość pary wodnej w powietrzu, jest elementem odgrywającym istotną rolę w procesach meteorologicznych zachodzących w atmosferze. Głównym celem opracowania jest ocena zróżnicowania warunków higrycznych w dorzeczu górnej Wisły na tle cyrkulacji atmosferycznej. Wykorzystano dane dobowe z lat 1981-2010, pochodzące z 9 stacji synoptycznych. Przedstawiono zróżnicowanie w czasie i przestrzeni wilgotności właściwej i niedosytu wilgotności powietrza. Oddziaływanie czynnika cyrkulacyjnego określono wykorzystując kalendarz sytuacji synoptycznych w dorzeczu górnej Wisły T. Niedźwiedzia. Z przeprowadzonej analizy wynika istotna zależność zawartości pary wodnej w powietrzu, zwłaszcza w ujęciu sezonowym, od aktualnej sytuacji synoptycznej. Stwierdzono również duże zróżnicowanie przestrzenne warunków higrycznych w określonych warunkach cyrkulacyjnych. Najbardziej niekorzystne warunki higryczne, prowadzące m.in. do wysuszenia przypowierzchniowych warstw gleby, panują w sytuacji antycyklonalnej z napływem mas powietrza z południowego zachodu. Dobra zależność warunków wilgotnościowych od cyrkulacji atmosferycznej jest widoczna przede wszystkim w chłodnej połowie roku. W miesiącach letnich sytuacja jest bardziej skomplikowana, co może również świadczyć o istotnym wpływie czynnika radiacyjnego oraz lokalnych warunków środowiskowych.
    Air humidity, describing the amount of water vapour in the atmosphere, is an element which plays an important role among the meteorological processes which are taking place within the atmosphere. The principal aim of this study is to examine the atmospheric circulation conditionings of air humidity differentiation in the upper Vistula river basin (southern Poland). Research was based on data for the period 1981-2010 coming from 9 meteorological stations. The temporal and spatial differentiation of air humidity in relation to atmospheric circulation patterns was examined by analysis of specific humidity and saturation deficit values. The circulation factor was determined by the synoptic situation types classification by T. Niedźwiedź. Analysis conducted to confirm the impact of atmospheric circulation over Southern Poland on humidity conditions and their spatial differentiation showed the significant relationship seasonally dependant. The most difficult hygric conditions, leading to drying up of subsurface soils, are connected with south-west air mass advection and the high pressure system over southern Poland. The relationship is much stronger in the cool half of the year whereas during summer months also radiation and local, environmental conditions play an important role and modify air humidity.
    Źródło:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 2; 351-364
    1642-8145
    Pojawia się w:
    Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Role of internal variability of climate system in increase of air temperature in Wrocław (Poland) in the years 1951–2018
    Autorzy:
    Marsz, Andrzej A.
    Styszyńska, Anna
    Bryś, Krystyna
    Bryś, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2054944.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    air temperature trend
    macro-circulation conditions
    sunshine duration
    NAO
    radiative forcing
    CO2
    Opis:
    In the course of analysing the annual air temperature in Wrocław (TWr), a rapid change of the thermal regime was found between 1987 and 1989. TWr increased by >1°C, a strong, statistically significant positive trend emerged. The analysis of processes showed that strong warming in the cold season of the year (December–March) occurred as a result of an increase in the NAO intensity and warming in the warm season because of increased sunshine duration in Wrocław (ShWr). Multiple regression analysis has shown that the winter NAO Hurrell’s index explains 15% of TWr variance, and the ShWr of the long-day (April–August) period 49%, whereas radiative forcing 5.9%. This indicates that the factors incidental to the internal variability of the climate system explain 64% of the TWr variability and the effect of increased CO2 concentration only ~6%. The reason for this rapid change of the thermal regime was a radical change in macro-circulation conditions in the Atlantic-European circular sector, which took place between 1988 and 1989. The heat, which is the cause of warming in Wrocław, comes from an increase in solar energy inflow (April–August) and also is transported to Europe from the North Atlantic surface by atmospheric circulation (NAO). These results indicate that the role of CO2 in shaping the contemporary temperature increase is overestimated, whereas the internal variability of the climate system is underestimated.
    Źródło:
    Quaestiones Geographicae; 2021, 40, 3; 109-124
    0137-477X
    2081-6383
    Pojawia się w:
    Quaestiones Geographicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cyrkulacja atmosferyczna w badaniach polskich klimatologów
    Atmospheric Circulation in the Investigations of the Polish Climatologists
    Autorzy:
    Niedźwiedź, Tadeusz
    Łupikasza, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/163804.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwa Geofizyczne
    Tematy:
    klimatologia synoptyczna
    typy cyrkulacji
    wskaźniki cyrkulacji
    masy powietrza
    fronty atmosferyczne
    Polska
    synoptic climatology
    circulation types
    circulation indices
    air masses
    atmospheric fronts
    Polska
    Opis:
    Opracowanie przedstawia kierunki najważniejszych badań polskich klimatologów w zakresie klimatologii synoptycznej, której zadaniem jest badanie różnych form cyrkulacji atmosfery oraz ich wpływu na warunki klimatyczne. Początki rozwoju tego działu klimatologii w Polsce sięgają początku XX wieku. Natomiast intensywny rozwój badań nastąpił po II wojnie światowej. W Polsce do tych badań stosowane były następujące klasyfikacje typów cyrkulacji: liczbowa klasyfikacja typów cyrkulacji i typów pogody J. Lityńskiego (1962, 1969), subiektywna typologia Osuchowskiej-Klein (1973, 1991), automatyczna klasyfikacja typów cyrkulacji dla półkuli północnej Ustrnula (1997) oraz klasyfikacja Piotrowskiego (2009). Była też używana makroskalowa klasyfikacja „Grosswetterlagen” wg Hessa i Brezowsky’ego (1952, 1977) dla Europy Środkowej. Do typologii regionalnych należy kalendarz typów cyrkulacji dla Polski południowej (Niedźwiedź 1981), dla regionu lubelskiego (Bartoszek 2015) oraz dla obszaru Sudetów (Ojrzyńska 2012). Wśród wskaźników cyrkulacji stosowano NAO, makrotypy cyrkulacji środkowotroposferycznej (poziom 500 hPa) opracowane przez meteorologów rosyjskich Wangenheima (1935, 1946) i Girsa (1964, 1981), indeksy cyrkulacji strefowej Ws i południkowej Wp Lityńskiego (1969) oraz wskaźnik Niedźwiedzia (1981, 2019): wskaźnik cyrkulacji zachodniej – Wi, cyrkulacji południowej – Si oraz cykloniczności – Ci. Szereg prac dotyczy występowania mas powietrznych i frontów atmosferycznych. Badano wpływ cyrkulacji atmosfery na wybrane elementy klimatu. Najwięcej opracowań dotyczy genezy dużych opadów atmosferycznych wywołujących powodzie.
    This paper presents most important directions of research that were undertaken by polish climatologist in the field of synoptic climatology which analyses various forms of atmospheric circulation and their impact on climate. Initial research in the field of synoptic climatology dates back in early 20th century while fast development of the research took place after the II World War. Several classification of circulation types constituted the basis of polish synoptic climatology, including quantitative classification of circulation types and weather types by Lityński (1962, 1969), subjective typology by Osuchowska-Klein (1973, 1991), automatic classification of circulation types for Norther Hemisphere by Ustrnul (1997) and objective classification by Piotrowski (2009). „Grosswetterlagen” macroscale classification after Hess and Brezowsky (1952, 1977) for Central Europe was also used. Regional typologies include: the calendar of circulation types for Southern Poland (Niedźwiedź 1981), Lublin region (Bartoszek 2015) and for the Sudetes (Ojrzyńska 2012). The most frequently used circulation indices included: NAO, macro types of mid-tropospheric circulation developed by Russian meteorologists Wangenheim (1935, 1946) and Girs (1964, 1981), zonal Ws and meridional Wp circulation indices by Lityński (1969) and circulation indices by Niedźwiedź (1981, 2019): zonal circulation index – Wi, meridional circulation index – Si and cyclonicity index – Ci. A lot of works concerned air masses and atmospheric fronts. The research was undertaken on the influence of atmospheric circulation on selected climate elements. Most studies concerned the origin of heavy precipitation causing floods.
    Źródło:
    Przegląd Geofizyczny; 2019, 1-2; 107-166
    0033-2135
    Pojawia się w:
    Przegląd Geofizyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współczynniki korelacji między wybranymi wskaźnikami cyrkulacji atmosferycznej a temperaturą powietrza w arktyce kanadyjskiej w latach 1951-2010
    Coefficients of correlation between selected indices of atmospheric circulation and air temperature in the canadian arctic in the period 1951-2010
    Autorzy:
    Maszewski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/261019.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    cyrkulacja atmosferyczna
    Arktyka Kanadyjska
    korelacja
    temperatura powietrza
    atmospheric circulation
    Canadian Arctic
    correlation
    air temperature
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu cyrkulacji atmosferycznej na warunki termiczne w Arktyce Kanadyjskiej w latach 1951-2010. Do analizy wykorzystano średnie dobowe wartości temperatury powietrza z 12 stacji meteorologicznych położonych w badanym obszarze. Cyrkulację atmosferryczną scharakteryzowano na podstawie czterech wybranych wskaźników cyrkulacyjnych (NAO – North Atlantic Oscillation – Oscylacja Północnego Atlantyku, AO – Arctic Oscillation – Oscylacja Arktyczna, EP/NP – East Pacific/ North Pacific Pattern – wskaźnik wschodnio/północno pacyficzny, PNA – Pacific/North American Pattern – wskaźnik pacyficzno-północnoamerykański). Cyrkulacja atmosferyczna wyrażona za pomocą wybranych wskaźników cyrkulacyjnych w większości miesięcy nie wykazała istotnych trendów w okresie 1951-2010. Jesienią i zimą wykryto dość silne istotne statystycznie współczynniki korelacji wskaźnika NAO oraz AO z temperaturą powietrza głównie na wschodzie i częściowo w centrum Arktyki Kanadyjskiej. Najsilniejsze związki korelacyjne dla wskaźnika cyrkulacji EP/NP stwierdzono w październiku i listopadzie na stacjach położonych na południu i częściowo w centrum badanego obszaru. Wskaźnik PNA najsilniej korelował z temperaturą powietrza w marcu i kwietniu na wschodzie i południu Arktyki Kanadyjskiej.
    The article presents the results of studies on selected indicators of circulation and their influence on thermal conditions in the Canadian Arctic in the years 1951-2010. The average daily temperature values in the years 1951-2010 for 12 meteorological stations located in the study area were used for the analysis (Alert, Eureka, Resolute, Sachs Harbour, Clyde, Cambridge Bay, Baker Lake, Coral Harbour, Iqaluit, Churchill, Kuujjuaq, Kuujjuarapik). Four selected indices of circulation were also taken under consideration: NAO (North Atlantic Oscillation), AO (Arctic Oscillation), EP / NP (EastPacific- North Pacific Pattern), PNA (Pacific-North American Pattern). These data were downloaded from the website of the Canadian Meteorological Service. Selected indicators of circulation showed no significant trends in most months in the period 1951-2010. The NAO index was characterized by a statistically significant upward trend (0.02) from January to March, and a decreasing trend (-0.02) in October. For the EP-NP index statistical analysis showed a strong statistically significant downward trend (-0.03) in August and a slightly weaker one in September (-0.02). A statistically significant upward trend (0.02) occurred in February. The PNA index was characterized by a statistically significant growing trend (0.02) in January and July. In autumn and winter fairly strong correlation coefficients were detected (-0.4 to -0.7) for the NAO index and the AO index with air temperature mostly in the east and partly in the central Canadian Arctic. The strongest correlation relationship (-0.5 to -0.7) for the circulation ratio EP-NP was detected at the stations located in the south and partially in the center of the study area in October and November. The PNA index correlated most strongly (from 0.5 to 0.7) with air temperature in March and April in the east and south of the Canadian Arctic.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2011, 21; 77-90
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zróżnicowanie przestrzenne wilgotności względnej powietrza w północnej części równiny Kaffiøyra i na Lodowcu Waldemara (NW Spitsbergen) w okresie od września 2010 do sierpnia 2013
    Spatial diversity of air relative humidity in the northern part of the Kaffiøyra plain and the Waldemar Glacier (NW Spitsbergen) from September 2010 to August 2013
    Autorzy:
    Przybylak, R.
    Araźny, A.
    Ulandowska-Monarcha, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260842.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    Arktyka
    Spitsbergen
    klimat
    wilgotność względna powietrza
    cyrkulacja atmosferyczna
    Arctic
    climate
    relative air humidity
    atmospheric circulation
    Opis:
    W artykule przedstawiono zróżnicowanie przestrzenne wilgotności względnej powietrza w północnej części rejonu Kaffiøyry i na Lodowcu Waldemara w okresie IX 2010 – VIII 2013. W okresie od września 2010 do sierpnia 2011, dla którego istnieją najpełniejsze dane dla wszystkich stanowisk pomiarowych, najwyższe wartości wilgotności względnej zostały zanotowane na szczytach górskich (89%) i na polu firnowym Lodowca Waldemara (86%). Najniższa wartość tego parametru wystąpiła natomiast na tundrze (79%). W całym okresie badawczym, na podstawie zredukowanej liczby stacji, stwierdzono, iż najsuchszy był punkt Kaffiøyra-Heggodden (KH, 83%) zlokalizowany na morenie czołowo-bocznej Lodowca Aavatsmarka, a najbardziej wilgotno było na polu firnowym Lodowca Waldemara (LW2, 85%). Wilgotność względna na badanym obszarze wykazała przeważnie wzrost wartości wraz ze wzrostem wysokości nad poziom morza. Najwilgotniejsze powietrze w rejonie badań towarzyszyło typom cyrkulacji Sc+SWc+Wc i Sa+SWa+Wa (anomalie dodatnie od 7 do 9%), a najsuchsze (anomalie ujemne wahające się od 6% do 9%) podczas napływu mas powietrza z sektora wschodniego, niezależnie od rodzaju układu barycznego. Najmniejsze różnice (do ok. 1-2%) wystąpiły w sytuacjach bezadwekcyjnych reprezentowanych przez typ Ka+Ca.
    This paper presents the spatial diversity of air relative humidity (2 m a.g.l.) in the northern part of the Kaffiøyra Plain and on the Waldemar Glacier (NW Spitsbergen), from September 2010 to August 2013, based on measurements taken at six sites located in different environments (Table 1, Figure 1). Results are described for years and seasons, defined as: autumn (Sep-Oct), winter (Nov-Mar), spring (Apr-May) and summer (Jun-Aug). In the period from September 2010 to August 2011, the highest relative humidity was noted on mountain ridges (89%) and in upper part of the Waldemar Glacier (86%). The lowest value of humidity (79%) occurred at a tundra site called ‘Terrace’, located about two kilometres from the coast (Table 2, Figure 2). In the entire period of observations, for which a reduced number (3) of observation sites exists, drier air (83%) was observed at the Kaffiøyra-Heggodden (KH) site, located in the terminal-lateral moraine of the Aavatsmark Glacier, whereas the wettest air (85%) was measured at the firn part of the Waldemar Glacier (LW2). Relative humidity generally shows an increase as altitude increases above sea level. The marked influence of atmospheric circulation on relative humidity was also noted. In the study period, as compared to long-term values from 1951 to 2006, a decrease in the frequency of occurrence of anticyclonic types and an increase in the frequency of cyclonic types (by 10% and 6.8%, respectively) was also noted (Figure 3). Most humid air in the study area occurred within the circulation types Sc+SWc+Wc and Sa+SWa+Wa (positive anomalies varied from 7% to 9%), and the driest (negative anomalies from 6% to 9%) during air advection from the eastern sector within both anticyclonic and cyclonic weather patterns (Table 3 and Figure 4). The smallest differences (up to 2%) were connected with non-advectional weather type Ka+Ca.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2014, 24; 25-36
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effects of atmospheric circulation on water temperature along the Southern Baltic Sea coast
    Autorzy:
    Girjatowicz, J.P.
    Swiatek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/48210.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Oceanologii PAN
    Tematy:
    atmospheric circulation
    water temperature
    surface temperature
    thermal property
    air mass
    correlation
    Baltic Sea
    coastal zone
    Źródło:
    Oceanologia; 2019, 61, 1
    0078-3234
    Pojawia się w:
    Oceanologia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Związek akumulacji śniegu na lodowcach północno-zachodniego Spitsbergenu z cyrkulacją atmosferyczną, opadami i temperaturą powietrza w okresach zimowych
    Relation between the snow accumulation on glaciers of North-West Spitsbergen and the atmospheric circulation, precipitation and air temperature in the winter seasons
    Autorzy:
    Grabiec, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260836.pdf
    Data publikacji:
    2003
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    Spitsbergen
    akumulacja śniegu
    cyrkulacja atmosferyczna
    opady
    temperatury powietrza
    snow accumulation
    atmospheric circulation
    precipitation
    air temperature
    Opis:
    This work attempts to determine connections between glaciers' winter mass balance and meteorological factors of winter seasons. Detailed analysis was carried out between the snow accumulation of Austre Broggerbreen and the meteorological data from Ny-Alesund station (Kongsfjord region) from 1975 to 1998. Relation has been found between the snow accumulation and warm and humid air masses frequency in winter seasons (X - V). Those masses are mainly from southerly and southwesterly directions for Svalbard. The winter mass balance shows very clear connection with air temperature and precipitation factors of winter seasons (sum of winter precipitation, number of days with precipitation intensity >= 5 mm per day, winter mean air temperature, and number of days with maximum daily air temperature >= 0°C). A particularly close connection is observed between winter mass balance and number of days with precipitation intensity >= 5 mm per day at the positive daily maximum air temperature (LPTmax) (r = 0.81) - Fig. 8. The winter mass balance multiply regression (Wb) was worked with the use of the elementary meteorological factors: the average winter temperature (T) and the sum of precipitation in the same period (P). On the basis of the multiply regression of winter balance it is possible to predict snow accumulation changes. Over the next 50 years the winter snow accumulation of Austre Broggerbreen could increase about 15% if the scenario of climatic changes by Hanssen-Bauer (2002b) is used. If, in addition, one assumes the stability of ablation, the mass balance of glaciers will rise by 24%, but the mass balance will still be negative.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2003, 13; 161-171
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effects of zonal circulation over the Southern Baltic on precipitation at Polish coastal stations
    Wpływ cyrkulacji strefowej nad południowym Bałtykiem na opady polskiego wybrzeża
    Autorzy:
    Swiatek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/84855.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    zonal circulation
    Southern Baltic Sea
    precipitation
    Polska
    coastal station
    coastal zone
    geostrophic wind
    wind
    air mass flow
    Źródło:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline; 2004, 08
    1643-0115
    Pojawia się w:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncentracja zanieczyszczeń pyłowych powietrza PM2,5 w Krakowie w latach 2010–2014
    Concentration of the air dust pollution PM2.5 in Cracow in 2010–2014
    Autorzy:
    Jędruszkiewicz, Joanna
    Piotrowski, Piotr
    Pietras, Bartłomiej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/578387.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    zanieczyszczenia pyłowe powietrza
    PM2,5
    Kraków
    prędkość wiatru
    cyrkulacja atmosferyczna
    air dust pollution
    PM2.5
    wind speed
    atmospheric circulation
    Opis:
    Kraków należy do najbardziej zanieczyszczonych miast w Polsce. Szczególnie niebezpieczny dla zdrowia jest pył o frakcji 2,5 μm (PM2,5). Największa jego koncentracja w powietrzu występuje w półroczu chłodnym, szczególnie duża jest w lutym i grudniu. Najwyższe stężenia pyłu PM2,5 odnotowano na obszarze o gęstej zabudowie w centrum Krakowa, a w przebiegu dobowym – w godzinach wieczornych oraz nieco mniejsze w godzinach porannych, podczas szczytu komunikacyjnego. W półroczu chłodnym najwyższe stężenie PM2,5 stwierdzono podczas napływu mas powietrza z kierunku południowo- zachodniego i południowego, natomiast w półroczu ciepłym – z południowo-wschodniego i południowego. Wraz ze wzrostem prędkości wiatru stężenie pyłu PM2,5 wyraźnie się zmniejszało we wszystkich analizowanych punktach pomiarowych.
    Krakow is one of the most polluted cities in Poland. The dust fraction of 2.5 μm (PM2.5) has a significant impact on human health. The greatest concentration of PM2.5 was found for the cold half year (especially in February and December) and in the most densely built-up area of the city center. The worst air quality occurs in the evening and morning (peak traffic) hours. In the cold half year the highest concentration of PM2.5 was observed for the south-western and southern air masses advection, while in the warm half year for the south eastern and southern advection. The increase in wind speed is followed by a considerable decrease of the concentration of PM2.5 in all monitoring sites.
    Źródło:
    Acta Geographica Lodziensia; 2016, 104; 123-135
    0065-1249
    Pojawia się w:
    Acta Geographica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Meteorological and hydrobiological determination of water temperature in the coastal area of the Pomeranian Bay
    Meteorologiczne i hydrologiczne uwarunkowania temperatury wody w strefie brzegowej Zatoki Pomorskiej
    Autorzy:
    Kowalewska-Kalkowska, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/84911.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Akademia Pomorska w Słupsku
    Tematy:
    meteorological determination
    hydrobiological determination
    water temperature
    coastal area
    Pomeranian Bay
    air temperature
    circulation condition
    Lower Odra River
    Odra River
    temperature variation
    Opis:
    The work presents the results of studies on meteorological and hydrological determination of water temperature in the coastal zone of the Pomeranian Bay. Different statistical methods used in the study revealed that coastal water temperature is under the influence of temperature of air masses and water temperature of inland input. The influence of water temperature of the Lower Odra River on sea temperature was stronger especially during the Odra flooding events and periods of air circulation coming from south-east to north-west directions. The influence of air temperature was increased when air circulation from north-east was noticed. As correlation coefficients received as a result of synchronous relating water temperature values at Międzyzdroje to water temperature values at Gozdowice and air temperature values at Swinoujscie were highly statistically significant it was possible to describe water temperature at the coastal zone of the Pomeranian Bay using equations of simple and multiple regression.
    U wybrzeży Zatoki Pomorskiej rozkład przestrzenny temperatury wód powierzchniowych oznacza się typowo sezonowym charakterem, uwarunkowanym rocznym rytmem temperatury powietrza oraz temperatury wód śródlądowych wypływających z Zalewu Szczecińskiego. Praca przedstawia wyniki badan nad meteorologicznymi i hydrologicznymi uwarunkowaniami temperatury wody w strefie brzegowej Zatoki Pomorskiej. Wyniki przeprowadzonych analiz statystycznych wskazują, że zmiana temperatury wód przybrzeżnych Zatoki Pomorskiej pod wpływem zmiany temperatury wody Odry lub powietrza pojawia się dość szybko. Gdy czynnikiem wymuszającym jest temperatura powietrza zmiana temperatury wód przybrzeżnych występuje średnio po dwóch dniach. Zmiana temperatury wody w Międzyzdrojach pod wpływem zmiany temperatury wody Odry w Gozdowicach występuje średnio po 6-7 dniach. W pracy wykazano, że warunki cyrkulacyjne odgrywają ważną role w kształtowaniu temperatury wód przybrzeżnych Zatoki Pomorskiej. Rola temperatury Odry w kształtowaniu termiki wód strefy przybrzeżnej Zatoki Pomorskiej uwidacznia się szczególnie w półroczu o przewadze cyrkulacji zachodniej (od sierpnia do stycznia). Wpływ temperatury powietrza na temperaturę wód przybrzeżnych wzrasta natomiast w półroczu o przewadze cyrkulacji wschodniej (od lutego do lipca). W czasie przeważania cyrkulacji z sektora zachodniego i południowego (zwłaszcza przy cyrkulacji NW i SW) wzrasta wpływ temperatury wód Odry na temperaturę wód przybrzeżnych zatoki. Natomiast przy napływie mas powietrza z sektora wschodniego i północnego (zwłaszcza przy cyrkulacji NE) wzrasta wpływ temperatury powietrza. Wielkość przepływu wody w dolnym biegu Odry odgrywa pewna role w kształtowaniu temperatury wód przybrzeżnych zatoki. W czasie wezbrań Odry wzrasta rola temperatury wód rzecznych, natomiast w czasie niżówek wzrasta rola temperatury powietrza. Zastosowane w pracy metody statystyczne pozwoliły na oszacowanie wpływu czynników meteorologicznych i hydrologicznych w kształtowaniu temperatury wód przybrzeżnych Zatoki Pomorskiej oraz umożliwiły ich wyrażenie w oparciu o analizy regresji prostej i wielorakiej.
    Źródło:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline; 2000, 04
    1643-0115
    Pojawia się w:
    Baltic Coastal Zone. Journal of Ecology and Protection of the Coastline
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany pokrywy lodów morskich Arktyki na przełomie XX i XXI wieku i ich związek z cyrkulacją atmosferyczną
    Changes in the sea ice cover in the Arctic at the turn of the 20th and 21st centuries and their correlation with the atmospheric circulation
    Autorzy:
    Marsz, A. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260733.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    Arktyka
    cyrkulacja atmosferyczna
    dipol arktyczny
    lody morskie
    dryf lodów
    temperatura powietrza
    Arctic
    atmospheric circulation
    Arctic Dipole
    sea ice
    drifting ice
    air temperature
    Opis:
    W pracy dokonano analizy wpływu cyrkulacji atmosferycznej na obserwowane w ostatnich latach XX i pierwszych latach XXI wieku zmiany powierzchni lodów morskich w Arktyce oraz zmian temperatury powietrza w sektorze wschodniosyberyjskim i pacyficznym Arktyki. Wprowadzono nowy wskaźnik charakteryzu-jący cyrkulację atmosferyczną w basenie Morza Arktycznego – zmodyfikowany dipol arktyczny (zDA), będący miesięczną różnicą ciśnienia między rejonem Morza Beauforta a rejonem Tajmyru. Występowanie dodatnich faz zDA porządkuje i przyspiesza dryf lodów z mórz Wschodniosyberyjskiego, Czukockiego i zachodniej części Morza Beauforta oraz centralnych części Morza Arktycznego w kierunku Cieśniny Frama. Po roku 1999 gwałtownie wzrosła częstość występowania ekstremalnie dodatnich faz zDA, wydłużył się również czas ich występowania. W latach 1979-2007 zmiany charakteru cyrkulacji atmosferycznej opisanej przez zDA objaśniają ~42% zmienności rocz-nej powierzchni lodów w Arktyce i 46% zmienności powierzchni zlodzonej we wrześniu, czyli miesiącu, w którym zaznacza się minimum rozwoju lodów morskich. We wschodnich sektorach Arktyki działanie zDA pociąga za sobą wzrost częstości i intensywności adwekcji z południa, co powoduje również wzrost temperatury powietrza. Oszacowano, że gwałtowny wzrost wartości zDA, jaki nastąpił w roku 2007 wymusił, wraz ze zmniejszeniem się powierzchni lodów morskich, wzrost temperatury powietrza na stacjach wybrzeża Morza Czukockiego o ~1.3°C, na Morzu Beauforta o ~1.5°C. Taki stan wskazuje, że obecnie obserwowany gwałtowny spadek powierzchni lodów morskich w Arktyce nie stanowi rezultatu działania efektu cieplarnianego, lecz wzrost temperatury powietrza i spadek powierzchni lodów stanowi rezultat zachodzących zmian w cyrkulacji atmosferycznej nad Arktyką.
    The observed, at the turn of the 20th and 21st centuries, rapid decrease both in sea ice extent and its area in the Arctic raise a question regarding the real spectrum of reasons influencing this process. A number of works indicate that the increase in the air temperature in the Arctic resulting from the greenhouse effect, is not responsible for the decrease in sea ice cover but the reduction of the ice cover is one of the main causes of the increase in temperature. The aim of this article is to analyse the influence of atmospheric circulation on the process of reduction of the sea ice cover area in the Arctic in the same period. The break of the so far observed correlations between the AO and air temperature (see Overland and Wang 2005, Graversen 2006, Maslanik et al. 2007) indicates that the reason for the decrease in sea ice area should be searched in the activity of other circulation patterns than AO. Starting with the Wu, Wang and Walsh notion of the Arctic Dipole and carrying out simulation of the directions and rate of the drifting ice, a conclusion can be drawn that a simple index being a modification of the ‘Arctic Dipole’ formulated by Wu et al. 2006 (notation zDA) can be used to describe the maximum effectiveness of the transport of ice from the Arctic and the ‘cleaning’ of the Pacific Arctic from ice (the East Siberian, Chukcha and Beaufort seas). This index can be calculated as a standardised difference between SLP between the Beaufort Sea centre and the Tajmyr centre (see Fig. 4). The presence of strong positive phases of zDA (see Fig. 5) is followed by a rapid increase in the export of ice from the Arctic and results in the decrease in the amount of many-year ice in the structure of the Arctic sea ice cover. The ice is then moved away from the coast of east Siberia and Alaska and equally fast moves along the great circle, along the Transarctic Current reaching the Fram Strait at the end. The presence of strong negative phase of zDA (see Fig. 5B) and the neutral phase (see Fig. 5C) creates favourable conditions for the increase in many-year ice in the sea ice cover and restricts the export of ice from the Arctic. In the period between 1949-2007 a gradual increase in time with the extreme positive phases of zDA (zDA . 1 .n) is observed, and the especially strong increase in the frequency of occurrence of extremely positive phases of zDA is noted in the years of the 21st century (see Fig. 6 and 7). The coefficient of correlation between sea ice extent in the Arctic in August and the number of months in a year with anomalously positive phases of zDA is equal –0.62 (p < 0.001, n = 27; 1979-2007). The same correlation with the annual ice area in the Arctic equals (–0.50, p < 0.008). The analysis of correlation of monthly differences in pressure (non-standardized) between the centre of the Beaufort Sea and the centre of the Tajmyr (notation DP) and the ice area in the Arctic indicates that statistically significant correlations occur if the periods they are averaged for, are longer (see Table 1). The condition is that the averaged period DP started earlier than the averaged sea ice area. The analysis of regression shows that in order to obtain a good model describing minimal (September) or mean annual sea ice extent in the Arctic the DP values from March, when the sea ice extent is the largest, should be taken into consideration as one of the independent variables. This gives explanation of the situation that for longer reduction of sea ice area during the summer season, atmospheric circulation favourable for ice export must appear with great advance (equations [1] and [2]). Changes in DP in the years 1979-2007 explain 42% of variances of mean annual sea ice area and 46% of minimal variances (September) in ice area in the Arctic. As the changes in sea ice area are controlled by the auto-regression process, the occurrence of the increased frequency of extremely positive zDA phases in the following years starting from 1988 (see Fig. 7), especially intensive in the years 2003, 2005 and 2007 resulted in the extreme record of minima of sea ice area, not noted before. The atmospheric circulation described with zDA index forces the flow of air from the south to the Beaufort, Chukcha, East Siberian and Laptev seas (see Fig. 5A and Fig. 14). This direction of advection should lead to the increase in surface air temperature (SAT) over the coasts of the above mentioned sea areas. Strong increases in annual SAT can be observed at the stations located on the coasts of the above mentioned seas. The monthly distribution of SAT values indicates especially strong increases in the months from the end of summer and autumn (see Fig. 10-12). The analysis of correlations between DP and monthly SAT at the stations located in that part of the Arctic (see Table 2) indicates the presence of generally weak correlations between the monthly values of DP and SAT. During winter season at the stations located in the western part of the analysed region (Laptev Sea: Kotielyj Island, Mys Shalaurov) the correlations are negative which means that with the increase in differences of pressure between the region of the Beauforf Sea and the region of the Tajmyr (increase zDA) SAT decreases there (in January these correlations are statistically significant). This state can be explained as resulting from advection of air cooled to a great extent over the Siberia. Positive correlations between SAT and DP can be observed at the remaining stations in December, January and February, i.e. in the period when the short wave radiation is scarce, almost null or null and the solid/fast ice reaches the coast line. There is no other explanation of this phenomenon then as the effect of advectional increase in temperature. Similar positive correlations between DP (and in this way also zDA) and the air temperature are observed over the entire analysed region in the summer months and at the beginning of autumn (July-September). At a number of stations in particular months these correlations are statistically not significant, reaching their maximum value at Vrangel Island (in August; r = +0.6; see Fig. 13). As the analysis indicates the summer and early autumn correlations are the direct effect of advection as well as indirect effect of zDA resulting in the area in the coastal waters free from ice. The increase in zDA is accompanied by the visible increase in SST in the summer and early autumn months, which consequently results in the increase in SAT in October. If the correlations between monthly temperature and DP are statistically significant then it is possible to carry out the analysis of regression. This analysis indicates that in the year 2007 in which zDA reached in the period from April to September extremely high values (see Fig.14), the increase in SAT which is influenced by atmospheric circulation, can be estimated as +0.9°C at Vrangel Island and +1.5°C in relation to mean many-year value at Barrow station. Thus, the influence of the atmospheric circulation defined by the zDA index in the Pacific sector of the Arctic indicates synergy – results both in the decrease in the sea ice area as well as in the increase in air temperature. Large restriction of sea ice area over summer season in these sea areas intensifies, in turn, the increase in SAT. The carried out analysis indicates that the observed changes in the area and age structure of the sea ice in the Arctic at the turn of the 20th and 21st centuries and during the first years of the 21st century are mainly connected with the activity of natural processes. The role of the greenhouse effect controlling the changes in sea ice cover of the Arctic, as the analysis shows, has been overestimated.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2008, 18; 7-33
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ cyrkulacji środkowotroposferycznej na temperaturę powietrza w północnej Kanadzie i na Alasce
    The influence of the mid-tropospheric atmospheric circulation on the air temperature in Northern Canada and Alaska
    Autorzy:
    Marsz, A. A.
    Styszyńska, A.
    Zblewski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260975.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    Arktyka Kanadyjska
    Zatoka Baffina
    cyrkulacja atmosferyczna
    makrotypy Wangengejma-Girsa
    Alaska
    Canadian Arctic
    Baffin Bay
    air temperature
    Wangengejm-Girs macro-types
    atmospheric circulation
    Opis:
    Praca omawia wpływ zmian frekwencji „pacyficzno-amerykańskich” makrotypów cyrkulacji środkowotroposferycznej Wangengejma-Girsa na kształtowanie się temperatury powietrza na obszarze północnej Kanady i Alaski (> 60°N). Związki te analizowano w przekrojach miesięcznych i rocznych, w latach 1986-2010. Stwierdzono występowanie na ogół słabych związków, wykazujących dodatkowo wyraźne zróżnicowanie sezo-nowe i regionalne. Te na ogół słabe w przekrojach miesięcznych związki wynikają z niewielkiego zróżnicowania kierunków adwekcji stowarzyszonych z występowaniem poszczególnych makrotypów. Na obszarze leżącym na E od 125°W dla każdego z występujących makrotypów charakterystyczna jest dominacja napływów z północy. Związki temperatury rocznej z cyrkulacją środkowotroposferyczną różnicują się w zależności od rozmiarów zmian temperatury. W badanym okresie na obszarze położonym na W od 125°W temperatura roczna nie wykazuje statystycznie istotnego trendu (+0,022(š0,020)°Cźrok-1), a na E od tej długości występuje silny i istotny trend (+0,135(š0,025)°Cźrok-1). Na całym obszarze zmiany temperatury rocznej objaśnia zmienność frekwencji makro-typu Z w styczniu, przy czym na obszarze na W od 125°W objaśnienie to jest niewielkie (~31% zmienności), na E od 125°W zmienność frekwencji tego makrotypu objaśnia ~49% rocznej wariancji temperatury rocznej. W rów-naniu regresji wielokrotnej, której zmiennymi niezależnymi są frekwencje makrotypu Z w styczniu oraz makrotypu M1 w lipcu i wrześniu, zmienność frekwencji wymienionych makrotypów objaśnia 69% wariancji temperatury rocznej, jaka występuje na wschód od 125°W. Analiza wykazuje, że wzrost temperatury na całym obszarze jest związany z ujemnym trendem występującym we frekwencji makrotypu Z w styczniu i zastępowaniem go przez makrotyp M2, a na środkowej i wschodniej części obszaru dodatkowo z dodatnim trendem frekwencji makrotypu M1 w lipcu i wrześniu. Spadek frekwencji makrotypu Z w styczniu nie jest monotoniczny, gwałtowny spadek frekwencji tego makrotypu zaznaczył się w latach 1995-1996. Spadkowi frekwencji tego makrotypu odpowiada wzrost temperatury powietrza na wschód od 125°W o 2 deg. Najbardziej prawdopodobną przyczyną tej zmiany cyrkulacji środkowotroposfe-rycznej jest występujący w tym samym czasie spadek powierzchni lodów morskich na Zatoce Baffina. Ogólnie, zmiany temperatury rocznej na obszarze Alaski i północnej Kanady w latach 1986-2010 są niemal całkowicie objaśnione przez zachodzące w tym samym czasie zmiany cyrkulacji środkowotroposferycznej.
    The paper discusses the influence of the frequency of "Pacific-American" Wangengejma-Girs macro-types of mid-tropospheric circulation on the air temperature in the area of northern Canada and Alaska (> 60°N). These correlations were analyzed monthly and annually, the period of analysis covered the years of 1986-2010. Generally weak correlations were found which also showed clear seasonal and regional variations. Generally weak links between the monthly frequency of macro-types and the air temperature result from a slight variation in directions of advection above the described area associated with the occurrence of the particular macro-types. In the area located to the E of 125°W the dominance of the inflows from the north is characteristic for each of the observed macro-types. Relationships of annual temperature with the mid-tropospheric circulation vary depending on the temperature changes in the analyzed area. In the area located W of 125° annual temperature during the examined period does not show a statistically significant trend (0.022 (š 0.020)°Cź year-1), E of this longitude there is a strong and significant trend (0.135 (š 0.025)°Cźyear-1). Changeability in the frequency of the macro-type Z in January explains the changes in the annual temperature in the entire area but in the area W of 125°W the explanation is small (~31% of the variation), in the area E of 125°W the changeability in the frequency of that macro-type explains ~49% of the annual variation of annual temperature. In the multiple regression equation where the frequencies of the macro-type Z in January and the macro-type M1 in July and September are the independent variables, the variability of frequency of the said macro-types explains 69% of the annual temperature variation which is observed east of 125°W. The analysis shows that the temperature rise in the whole area is associated with a negative trend in the frequency of the macro-type Z in January and its replacement by the macro-type M2, and in the central and eastern part of the area it is also associated with the positive trend in the frequency of the macro-type M1 in July and September. The decrease in the frequency of the macro-type Z in January is not monotonic, the sudden drop in the frequency of this macro-type was observed in 1995-1996. The decrease in the frequency of this macro-type is accompanied by the visible increase in the air temperature by 2 degrees E of 125° at the same time. The most likely cause of this change in the mid-tropospheric circulation is, the observed at the same time, decrease in sea ice in the Baffin Bay. Generally, the changes in the annual tempe-rature in the region of Alaska and Northern Canada in the years 1986-2010 are almost entirely explained by the changes in the mid-tropospheric circulation observed at the same time.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2012, 22; 117-151
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmienność maksymalnej miąższości czynnej warstwy zmarzliny w rejonie Bellsundu (W Spitsbergen) w okresie 1986-2009
    Changeability of maximal thickness of active permafrost layer in the Bellsund region (W Spitsbergen) in the period 1986-2009
    Autorzy:
    Marsz, A. A
    Pękala, K.
    Repelewska-Pękalowa, J.
    Styszyńska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/261035.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    wieloletnia zmarzlina
    warstwa czynna
    temperatura powietrza
    cyrkulacja atmosferyczna
    temperatura powierzchni morza
    Spitsbergen
    permafrost
    active layer
    air temperature
    atmospheric circulation
    sea surface temperature
    Opis:
    W pracy przebadano wpływ temperatury powietrza, cyrkulacji atmosferycznej i temperatury powierzchni morza na Prądzie Zachodniospitsbergeńskim na zmiany maksymalnej miąższości czynnej warstwy zmarzliny na Calypsostrandzie (Bellsund) w latach 1986-2009. Stwierdzono, że podstawowym czynnikiem klimatycznym, regulującym tą zmienność jest temperatura powietrza w Svalbard-Lufthavn, co pozwala na rekonstrukcję przebiegu zmian miąższości czynnej warstwy zmarzliny na Calypsostrandzie w okresie 1911-2009. W badanym okresie nie zachodzą istotne związki między miąższości czynnej warstwy zmarzliny a zmiennością wskaźników cyrkulacji hemisferycznej (AO) i regionalnej (NAO). Bardzo silny wpływ na miąższość czynnej warstwy zmarzliny na Calypsostrandzie wywierają zmiany temperatury powierzchni Morza Grenlandzkiego w rejonie przepływu ciepłego Prądu Zachodniosptsbergeńskiego.
    The measurements of thickness of the sling part of permafrost thawing in summer i.e. permafrost active layer were made on Spitsbergen in the Bellsund region in 1986-2009 within the polar expedition programs accomplished by Maria Curie Skłodowska University, Lublin. The investigations included the seaside plain Calypsostranda situated on the western side of Recherche Fiord in the forefield of the glaciers Scott and Renard (Fig. 1) constituting a complex of raised marine terraces formed during the glacioisostatic movements. Maximal thickness of active permafrost (CWCmax) was determined using the sounding method in 10 chosen points localized within the geocomplexes typical of tundra (Fig. 2). The average many years' maximal values of active layer thickness are presented in Table 1. The paper presents the results of studies on the effect of air temperature, atmospheric circulation and sea surface temperature on Western Spitsbergen Current on the variation of maximal thickness of active permafrost layer. As follows from the studies the interyear changes of maximal thickness of the active layer on Calypsostranda are relatively susceptible to the changes of air temperature which indicates prompt susceptibility to changes. The tendency towards the increase of ground thawing depth on Calypsostranda in 23 years under consideration is not stable and can change significantly depending on temperature. Though there is no doubt that during the last 4-5 years there have appeared signs of quickened increase of active layer thickness on Calypsostranda (Fig. 4), the conclusion about permanent degradation of permafrost seems to be risky at present. Of the climatic factors the essential one affecting the interannual changeability of maximal thickness of the active layer on Calypsostranda is air temperature in Svalbard-Lufthaven. The regression analysis showed (Equation 1) that the variance CWmax is explained best by the merged May and June temperatures (SVsumT_V-VI) and the average March temperature (SVT_III) (Fig. 5). Changeability of these both variables accounts for 83% variance CWCmax. Equation [1] allows to reconstruct the course of changes of maximal thickness of the active layer on Calypsostranda in 1911-2009 (Fig. 6). In the studied period distinct and essential connections between CWCmax on Calypsostranda and changeability of hemispheric circulation indices (AO) or regional (NAO) were not found. However, temperature changes of Greenlandic Sea surface in the region of warm Western Spitsbergen Current flow (Table 3) affect significantly on air temperature on Spitsbergen and as a result on active layer thickness on Calypsostranda. As the hitherto course of maritime processes indicates a gradual decrease in heat resources carried by Western Spitsbergen Current, one can deduce that air temperature in the region of Spitsbergen will drop in near future. That will probably lead to a decrease in thawing depth on Calypsostranda. Differentiation in active layer thickness is dependent on local factors such as configuration, aspect of slopes, vegetation cover as well as kind and extent of water mobility in covers as it was reported earlier.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2011, 21; 133-154
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-33 z 33

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies