Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Volhynia," wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-69 z 69
    Tytuł:
    Struktura Pełczy – jeszcze jeden impakt z granicy K/T
    The Povtcha structure – one more K-T boundary impact crater
    Autorzy:
    Paszkowski, Mariusz
    Czajka, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1032685.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Meteorytowe
    Tematy:
    Volhynia
    impact crater
    shocked rocks
    Opis:
    The shocked cherts and shattered marble breccia had been found in Povtcha, Volhynia, Ukraine in 2005 by Mariusz Paszkowski. The circular structure 10 km in diameter was identified using carthographic methods by authors. Probably, this is an impact crater. The age of the structure was determined to K-T boundary after analysing a sequence of Cretaceous and Tertiary beds.
    Źródło:
    Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2009, 1; 122
    2080-5497
    Pojawia się w:
    Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An anthropological analysis of a skeleton from the Lublin-Wołyń culture grave in Książnice, site 2, the commune of Pacanów, Świętokrzyskie voivodeship
    Analiza antropologiczna szkieletu z grobu kultury lubelsko-wołyńskiej z Książnic, st. 2, gm. Pacanów woj. świętokrzyskie
    Autorzy:
    Szczepanek, Anita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/498102.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Lublin-Volhynia culture
    grave
    anthropological analysis
    Opis:
    The paper presents an anthropological analysis of a skeleton from the Lublin-Volhynia culture grave – item 3/08. The skeleton was severely secondarily damaged. The preserved elements allow to determine that the bones belonged to an adult female individual of about 144–149 cm stature intra vitam
    Źródło:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2014, 9; 259-262
    2084-4409
    Pojawia się w:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawozdanie wojewody wołyńskiego o stanie bezpieczeństwa województwa w przededniu kampanii polskiej 1939 roku
    The report of the Volhynia voivodship governor about voivodeship’s security the day before Polish campaign of 1939
    Autorzy:
    WŁODARKIEWICZ, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/517639.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    Security
    Volhynia District
    World War II
    Opis:
    Sources, related with this topic, are stored in Polish and foreign archives, mainly in Ukrainian – National Archives of Volhynia District in Luck. Volhynia voivodeship amounted to 35,7 thousand sq meters, the voivodeship formed 11 countries, 22 towns and 103 rural municipalities. According to the data in the census from 1931, population accounted to 2 085,6 thousands, of which 252,5 thousands lived in the towns, and 1 833, 1 in the rural areas. Province was inhabited mainly by Ukrainian citizens – 1 426,9 thousand (68,4%) declared Ukrainian language, 346,6 thousand (16,6%) Polish language, and 205,5 thousand (9,9%) Yiddish and Hebrew. There were complicated relationship between Voivodship’s inhabitants (mainly Ukrainians) and Polish authorities. The attitudes of Province’s society towards Polish authorities were differentiated. The record contains numerous examples of different residents attitudes towards Polish authorities in July 1939. First part contains mainly the voivodship governor’s synthetic evaluation of Volhynia voivodeship’s security as “certain [its] improving”, which extensively justifies.
    Źródło:
    Historia i Świat; 2015, 4; 417-436
    2299-2464
    Pojawia się w:
    Historia i Świat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O sąsiedztwie polsko-ukraińskim. W reakcji na film „Wołyń” Wojtka Smarzowskiego
    Autorzy:
    Makaro, Julita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/678168.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Volhynia
    movie
    Polish-Ukrainian neighbourhood
    memory
    Opis:
    On Polish-Ukrainian neighbourhood. In reaction to Wojtek Smarzowski's movie 'Volhynia'The article attempts at answering the question whether the movie “Volhynia” (pl. Wołyń) translates into the Polish-Ukrainian relationship and, if yes, how? Does Smarzowski’s work play bigger role in the construction of the relation between the nations or rather in the construction of one nation’s certain identity project? In the search of the data necessary to provide an answer, I have conducted a content analysis of the discourse created after the movie premiere as well as a questionnaire study among the students of the social sciences. The conclusions arising from the performed analyses are ambiguous-on the one hand, historical events determine the view of the neighbours; on the other hand, Volhynia understood as a memorial appears not be included in the modern Ukrainianness. Hence, it seems that the most accurate ascertainment is that while in certain social circles the movie “Volhynia” became a factor activating particularly intensive observation of the neighbour (or mutual observation), in others it did not evoke any change in the attitude towards the Ukraine and Ukrainians. O sąsiedztwie polsko-ukraińskim. W reakcji na film „Wołyń” Wojtka SmarzowskiegoCelem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy, i ewentualnie jak, film „Wołyń” przekłada się na relacje polsko-ukraińskie? Czy dzieło Smarzowskiego większą rolę odgrywa w budowaniu relacji miedzy narodami, czy raczej w budowaniu pewnego projektu tożsamościowego jednego narodu. W poszukiwaniu danych niezbędnych do udzielenia odpowiedzi przeprowadzono analizę zawartości dyskursu wytworzonego po wejściu filmu na ekrany oraz przeprowadziłam badanie ankietowe wśród studentów nauk społecznych. Wnioski jakie płyną w prowadzonych analiz są niejednoznaczne – z jednej strony zaszłości historyczne determinują postrzeganie sąsiadów, z drugiej strony Wołyń rozumiany jako miejsce pamięci wydaje się być bytem nie wchodzącym we współczesną ukraińskość. Tym samym najtrafniejsza okazuje się konstatacja, że film „Wołyń” stał się czynnikiem aktywizującym postrzeganie sąsiada (a nawet wzajemne sąsiadów) w niektórych kręgach społecznych szczególnie intensywnie, by w innych nie wywołać w postawach wobec Ukraińców i Ukrainy żadnej zmiany.
    Źródło:
    Sprawy Narodowościowe; 2018, 50
    2392-2427
    Pojawia się w:
    Sprawy Narodowościowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obecność salezjanów na Wołyniu
    The presence of the Salesians in Volhynia
    Autorzy:
    Żurek, Waldemar Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026633.pdf
    Data publikacji:
    2011-12-16
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    zakon
    salezjanie
    Wołyń
    monastery
    Salesians
    Volhynia
    Opis:
    Wanda Mamertyna Jasieńska from Tudorów (poviat Równe in Volhynia) died of cancer 22 January 1935 in Warsaw. Three months before her death she bequeathed her landed estate of over 200 hectares in Tudorów to the Salesians of St Jacek Province, whose provincial superior was the Rev. Tomasz Kopa. In return, the Salesians were supposed to organise an educational institution which could run gardening courses for young people. Wanda lived with her mother in Żytomierz. When she was 16 - in 1886, she married Władysław Konstanty Wincenty Jasieński, the landowner from Tudorów, whose land estate she inherited after his death and after paying off the incurred debts. They had no children. After the death of her mother Alina in 1914 in Żytomierz, Wanda did not divide her mother’s inheritance to give one part of it to her sister Wieńczysława Regina, who repeatedly claimed her part of the property. At that time Józef Bronikowski from Równe started visiting Wanda. He became her and her husband’s confidant. In 1926 Wanda endowed his family with a land of about 20 hectares along with a house and outbuildings, and when her husband Władysław died in 1929, Bronikowski took control of Wanda’s landed estate in Tudorów. During Wanda’s incurable disease, Bronikowski isolated her on purpose and he not only managed the property, but also decided about Wanda’s treatment excluding her family or anybody whom she knew. Finally, a few months before she died, he influenced sick Wanda, whose sanity was doubtful, to make a will. According to Wanda’s family, Bronikowski terrorised the sick woman in the last months of her life. He did not let anyone visit her and he controlled her private correspondence for his own purposes. The departed Wanda Jesieńska was buried in her land in Tudorów, where according to her wish, a chapel for Salesian pastoral work was to have been built. The Salesians could take over the land that was given to them by Wanda only after the death of the land agent, Józef Bronikowski, who was to manage it at his own discretion without any intervention from both the family and the Salesians who were inheritors. He was not even obliged to submit any reports and accounts of the property management It is interesting that the departed Wanda did not bequeath anything to her only sister, Wieńczysława. She made a small bequest to her sister’s children, servants in the manor house, charitable purposes and the National Museum in Krakow. A privileged position of Bronikowski and humiliating position of the inheritors who did not have the right to make use of the property bequeathed to them during Bronikowski’s life indicates that the will was made to bring advantages to Bronikowski whose property management made a substantial contribution to his income. When Wanda’s will became legally binding, the family took measures to invalidate it. The case was first examined in Równem, then in the Court Appeal in Lublin and finally in the Supreme Court in Warsaw. The Salesians in the person of provincial superior from Krakow, who were endowed with a doubtful bequest, did not support the family’s endeavours. The Second World War prevented Wanda’s family from pursuing further claims concerning the inheritance. Also, Brokikowski was deprived of the right to the property income when Volhynia became a part of the Soviet Union after the Second World War.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2011, 96; 251-306
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Datowanie materiałów kultury trypolskiej ze stanowiska Myrogoszcza 15 odkrytych w 2017 roku
    Dating of the Trypolian culture materials from the Myrogoszcz site 15 discovered in 2017
    Autorzy:
    Verteletskyi, Dmytro
    Bardetskyi, Andrij
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/942522.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    Volhynia
    Trypillian culture
    dating
    defensive settlements
    Opis:
    This article is devoted to the issue of dating materials from Trypillian culture discovered in Myrogoszcz site 15 in 2017. An interesting object at the site was the ditch, which was explored. Among others, there were fragments of pottery from the Trypillian culture and a fragment of animal bone that was used to established radiocarbon dating (date 4450±35 BP) uncovered there. In the vicinity of the ditch, a cluster of human bones was found.
    Źródło:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; 2018, 39; 117-127
    0137-5725
    Pojawia się w:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Animal bone material from Lublin-Volhynia Grave 8 at Site 2 in Książnice, the Pacanów commune, Świętokrzyskie voivodeship
    Zwierzęcy materiał kostny z grobu 8 kultury lubelsko-wołyńskiej ze stanowiska 2 w Książnicach, gm. Pacanów, woj. świętokrzyskie
    Autorzy:
    Makowicz-Poliszot, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/498100.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    animal bones
    Lublin-Volhynia culture
    zoological analysis
    Opis:
    The article presents the results of zoological analysis of animal bones (45 pieces) from Grave 8 (Feature 3/08, the Lublin-Volhynia culture) discovered in 2008 in Książnice, Site 2. The identified remains (25 pieces) come from goats/sheep Capra hircus L./Ovis aries L.
    Źródło:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia; 2014, 9; 263-266
    2084-4409
    Pojawia się w:
    Analecta Archaeologica Ressoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “This Emigrant Fate of His”: On Włodzimierz Odojewski’s Short Story Collection …i poniosły konie
    Autorzy:
    Dudka, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030654.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-21
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Odojewski
    exile
    emigration
    fate
    Volhynia
    Podolia
    short stories
    Opis:
    Włodzimierz Odojewski is one of the most famous émigré writers who still deals with the topic of emigration, even in his books published long after hisboth symbolic and real return to the homeland. Significant extension and dwelling on the said topic can be observed in the book …i poniosły konie […and the horses bolted]. The aim of this paper is to provide an interpretation of the short stories gathered in the volume (published in 2006) from the perspective of the biographical context, the rest of Odojewski’s writings, as well as his opinions on various aspects of exile. Such interpretation reveals a more existential and internalized dimension of emigration but also its universal meanings. Thus, emigration is considered to be a metaphor of human fate.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2020, 1; 498-518
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Кремнеобробна майстерня в с. Межиріч та деякі проблеми пізнього енеоліту Волині
    Flint workshop in Mežirič and some problems of the late Eneolithic period in Volhynia
    Autorzy:
    Позіховський, Олександр
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1035361.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    trypillian culture
    flint workshop
    western volhynia
    eneolithic period
    Opis:
    In 2016–2017, a flint workshop dating back to 3700–3600 BC was discovered. The research also provided ceramic artefacts of the Trypillian culture and syncretic relicts, combining the features of this culture and western units. The ceramics from this workshop and similar vessels, including those with the features of the Volhynia-Lublin culture from Horiva-Pidłużzja, belong to the early stage of the Brynzeny group in Western Volhynia. They also indicate that the end of the assemblages with Volhynia-Lublin features can be associated with the period around 3600–3500 BC.
    Źródło:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; 2020, 41; 17-32
    0137-5725
    Pojawia się w:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sports in the Province of Volhynia as Presented in the “Ziemia Wołyńska” Magazine (1928-1932)
    Autorzy:
    Drozdek-Małolepsza, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1338785.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    sports
    the province of Volhynia
    “Ziemia Wołyńska” magazine
    Opis:
    The purpose of this paper is to present sports in the province of Volhynia as presented in the “Ziemia Wołyńska” [The Land of Volhynia] magazine. The magazine, published in the years 1928-1932 dealt with the economic, social, cultural and educational issues of the province of Volhynia. The magazine also published articles, materials and reports on sports in Volhynia. The published articles dealt with conditions of sports activities. In this regard, the training of sports instructors was organized, as well as the condition of the sports infrastructure was improved. An important factor in the development of sports was the establishment of regional sports associations at the turn of the 1920s and 1930s. There were the following sports disciplines practised in sports societies and clubs: motorsports, boxing, horse riding, cycling, athletics, motorcycling, football, shooting, water sports, winter sports. The Volhynian sportsmen did not achieve any spectacular sports successes in the national arena in the discussed period.
    Źródło:
    Central European Journal of Sport Sciences and Medicine; 2021, 33, 1; 105-115
    2300-9705
    2353-2807
    Pojawia się w:
    Central European Journal of Sport Sciences and Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Volhynia in Alexander Kuprin’s Story 'Olesya'
    Wołyń w opowieści Aleksandra Kuprina "Olesia"
    Autorzy:
    Nowakowska-Ozdoba, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2031231.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Alexander Kuprin
    Volhynian Polesye
    Volhynia text
    nature
    people
    ethnography
    Źródło:
    Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 443-447
    0037-6744
    Pojawia się w:
    Slavia Orientalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sports in schools in the province of Volhynia in the years 1921-1939
    Autorzy:
    Drozdek-Małolepsza, Teresa
    Małolepszy, Eligiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1030929.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Kremenets Lyceum
    province of Volhynia
    school sports
    sports competition
    Opis:
    The aim of this paper was presentation of sports in schools in the province of Volhynia in the years 1929−1939. Schools in Volhynia were diversified in terms of nationality. Apart from Polish schools, with Polish as a language of instruction and a subject, there were Polish schools with languages of national minorities inhabiting the Volhynia province, as well as Ukrainian, Czech, German, Russian, Yiddish, Hebrew, Yiddish-Hebrew and Utraquist schools. In the years 1929−1939, there was rapid development of sports in schools in the province of Volhynia. This process was particularly visible in the second half of the 1920s and in the 1930s. School sport was particularly popular in secondary schools. Among sports, school children and adolescents practiced mainly athletics, sport games, shooting, water sports and winter sports. School Sports Circles and Clubs were organised. Sport competition was developed mainly at the local, district and provincial levels. In the 1930s, the representation of Volhynian (Lutsk) school district participated in national sports competitions. School sports contests between Kremenets Lyceum and “The Sułkowskis” Junior High School in Rydzyn, taking place in the years 1933−1938, were regarded as blue-ribbon school contests. Apart from Kremenets, Dubno, Kovel, Luck and Równe were also regarded to be strong school sports centres in Volhynia.
    Źródło:
    Central European Journal of Sport Sciences and Medicine; 2020, 31, 3; 115-123
    2300-9705
    2353-2807
    Pojawia się w:
    Central European Journal of Sport Sciences and Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Нові памятки трипільської культури з північно-західного краю Мізоцького кряжу на Волинській Височині
    New sites of the Tripolye culture from the North-Western Mizocka Hills in the West Volhynia
    Autorzy:
    Вертелецький (Verteletskyi), Дмитро Ю. (Dmitro J.)
    Бардецький (Bardeckyi), Андрій Б. (Andrij B.)
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/567555.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie
    Tematy:
    West Volhynia
    Mizoc'ka Hills
    Tripolye culture
    new sites
    Opis:
    The article presents materials coming from the newly uncovered sites of Tripoli culture from the Mizoc'ka Range of the West Volhynia, grouped within four zones. Ceramics from the researched settlements reveal elements characteristic for the Horiv-Nowomalin type and the Gordineśty group, whereas as for flint artefacts there are products and waste fragments made of easily accessible, local raw material.
    Źródło:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego; 2017, 38; 249-279
    0137-5725
    Pojawia się w:
    Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Role of the Volhynian Massacres in the Building of Narratives about Ukrainians on the Polish Internet
    Autorzy:
    Krakowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561417.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Collegium Civitas
    Tematy:
    Ukraine
    Ukrainians
    history
    Volhynia
    discourse
    critical discourse analysis
    internet
    Opis:
    This work is an analysis of historical motives – with special consideration for the problematic nature of the Volhynian Massacres – in the discourse regarding Ukrainians and Ukrainian immigrants in Polish social media. It was realized using CAQDAS tools on the basis of the materials collected in autumn 2016.
    Źródło:
    Zoon Politikon; 2018, 9 Special Issue; 67-90
    2543-408X
    Pojawia się w:
    Zoon Politikon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zbrodnia wołyńska: stan wiedzy Polaków i Ukraińców
    Massacres in Volhynia in 1943 - difficult history of Poland and Ukraine
    Autorzy:
    Czajka, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547076.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
    Tematy:
    Wołyń 1943
    stosunki polsko-ukraińskie
    II wojna światowa
    nacjonaliści
    rzeź wołyńska
    Volhynia 1943
    Polish-Ukrainian relations
    second world war
    nationalists
    Volhynia massacre
    Opis:
    Artykuł odnosi się do problematyki stosunków polsko-ukraińskich podczas II wojny światowej oraz dzisiejszych relacji między narodami. Pierwsza część pracy przedstawia krwawe „wydarzenia”, które miały miejsce na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943-1945. Ofiarami nacjonalistycznych ukraińskich grup padali przedstawiciele narodu polskiego żyjący na tamtych obszarach. Lata II wojny światowej zostały podzielone na okresy działań antypolskich, z których kulminacyjnymi były wiosna i lato 1943 r. Wtedy właśnie dobrze zorganizowane grupy OUN-UPA rozpoczęły zsynchronizowane i zaplanowane akcje antypolskie. Przedstawione zostały liczby pomordowanych Polaków i zabitych w akcjach odwetowych Ukraińców oraz zaatakowanych polskich osiedli. W drugiej części pracy zawarte zostały wyniki badań przeprowadzonych przez autora na grupie polskich i ukraińskich studentów. Badanie podzielone zostało na dwie części, z których pierwsza dotyczyła oceny polsko-ukraińskich relacji dzisiaj, a druga określenia stanu wiedzy historycznej studentów. W tej części pracy przedstawione zostały również wyniki badań CBOS, z którymi skonfrontowane zostały wyniki badań autorskich.
    The article refers to the problem of Polish-Ukrainian relations during the second world war and contemporary relations between both nations. The first part of the article describes horrible events that took place in Volhynia and Eastern Galicia in 1943-1945. Poles living in those areas became victims of nationalist Ukrainian military groups. The time of the second world war was divided into a period of anti-Polish actions which had reached their peak in spring and summer of 1943. At that time well-organized groups of the Organization of Ukrainian Nationalists with its military arm - Ukrainian Insurgent Army commenced synchronized and planned anti-Polish actions. Second part of the article includes results of a survey carried out by the author among the group of Polish and Ukrainian students. The survey was divided into two parts - the first one relating to opinions on contemporary Polish-Ukrainian relations, and second one relating to the history knowledge of students. This part also includes CBOS survey results which were compared with author’s survey.
    Źródło:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 74-89
    2545-160X
    2353-3781
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokumentacja Wizytacji Greckokatolickich w Archiwum Obwodowym w Żytomierzu
    Documentation of the Greek Catholic visitations in the State Archive of Zhytomyr Oblast
    Autorzy:
    Wodzianowska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1026425.pdf
    Data publikacji:
    2012-06-25
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Wołyń
    archiwum
    dokumenty
    zbiory archiwalne
    Volhynia
    archive
    documents
    archival records
    Opis:
    In the State Archive of Zhytomyr Oblast there is one of the biggest collections of the visitations of the Greek Catholic parishes in Ukraine. Visitations from the years 1717-1814 territorially include 35 deaneries of eastern territories of the former Polish Republic (now Ukraine, Moldova, Belarus). Scattered in several fonds, the visitation protocols are a record of both canonical visitations and deanery ones. This source enables to characterize socio-religious life of more than 2000 parishes. Those who inspected the parishes noted down not only the name of the parish, to what saints it was dedicated and in which year it was founded, described its appearance and salary but also provided personal details of clergymen and their families. In addition, they presented, in details, the financial security of priests-the fund, mostly in the form of fi elds, meadows, orchards, fi sh ponds and various privileges. You can also find information on the density and structure of the population, customs of parishioners, their religious life, their activity, fraternities connected with Uniate churches, schools and hospitals (treated as points of social welfare for the poor and elderly). The visitation material is an interesting source for the research not only on the changes in the deanery structure and the increase in the number of parishes, but also on the relationships between different faiths and peoples inhabiting this land.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2012, 97; 377-395
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zbrodnia Wołyńska – historia, pamięć, prawo
    Volhynia Massacre – History, Memory, Law
    Autorzy:
    Gabrel, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22858254.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-30
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Tematy:
    ludobójstwo
    Zbrodnia Wołyńska
    odpowiedzialność karna
    genocide
    Volhynia Massacre
    criminal responsibility
    Opis:
    Zbrodnia Wołyńska stanowiła jedną z najbardziej nieludzkich zbrodni popełnionych w XX w. w okresie II Wojny Światowej, skierowaną wobec ludności cywilnej – wobec Polaków. Czas trwania Zbrodni Wołyńskiej to lata 1943-1945. Sprawcami tej zbrodni byli: Organizacja Nacjonalistów Ukraińskich (OUN) oraz jej zbrojne ramię Ukraińska Armia Powstańcza (UPA). Pojęcie ludobójstwa zostało wprowadzone do polskiego prawa wewnętrznego w art. 118 § 1 kodeksu karnego z 1997 r. Zbrodnia Wołyńska posiada wszystkie cechy ludobójstwa wskazane w Konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r.
    The Volhynia Massacre was one of the most inhumane crimes committed in the twentieth century, during the Second World War, and directed against civilians – against Poles. The time frame of Volhynia Massacre was 1943-1945. The perpetrators of the massacre were the Organization of Ukrainian Nationalists (OUN) and its military wing, called the Ukrainian Insurgent Army (UPA). Article 118 § 1 of the Polish Penal Code of 1997 introduced the notion of genocide into Polish domestic law. The Volhynian massacres have all the traits of genocide listed in the 1948 UN Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide.
    Źródło:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2016, 11, 13 (2); 17-28
    2719-3128
    2719-7336
    Pojawia się w:
    Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recenzja: Mało znana karta historii Wołynia odkryta, czyli rzecz o „Sowietyzacji Wołynia 1944–1956”, w ujęciu Adama Rafała Kaczyńskiego, Warszawa 2022, ss. 336
    Autorzy:
    Olechowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343654.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Wołyń
    sowietyzacja
    ZSRR
    USRR
    Łuck
    Równe
    Volhynia
    sovietization
    USSR
    Lutsk
    Rivne
    Opis:
    Artykuł recenzyjny poświęcony został wydanej w bieżącym roku monografii "Sowietyzacja Wołynia 1944 - 1956", autorstwa Adama Rafała Kaczyńskiego. W tekście podkreślam główne zalety monografii, jednocześnie wskazując pewne braki źródłowe i inne kwestie o charakterze polemicznym. Przedmiotowa monografia jest pierwszym całosciowym ujęciem badanego zagadnienia w polskiej i ukraińskiej historiografii. Dlatego też, warto zasygnalizować jej opublikowanie szerszemu gronu zainteresowanych badaczy.
    The review article is devoted to the monograph "Sovietization of Volhynia 1944 - 1956", published this year, by Adam Rafał Kaczyński.In the text, I emphasize the main advantages of the monograph, while pointing out some source deficiencies and other polemical issues.The monograph in question is the first comprehensive approach to the researched issue in Polish and Ukrainian historiography.Therefore, it is worth signaling its publication to a wider group of interested researchers.
    Źródło:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2022, 8, 1; 191-198
    2450-4866
    Pojawia się w:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Genocide in Volhynia and Eastern Galicia 1943–1944
    Autorzy:
    Naleźniak, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668503.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Genocide
    Volhynia and Eastern Galicia
    Ukrainian Nationalists
    the Ukrainian Insurgent Army
    Opis:
    Ukrainian nationalists tried to de-polonize the South-Eastern Borderlands by means of mass genocide and they achieved this goal to a great extent. That, however, puts them on a par with the criminal regimes of Joseph Stalin and Adolf Hitler. The author of this article describes the genocide of Polish inhabitants in Volhynia and Eastern Galicia committed by the Organisation of Ukrainian Nationalists (Orhanizatsiya Ukrayins’kykh Natsionalistiv, OUN) and the Ukrainian Insurgent Army (Ukrainska Povstanska Armiya, UPA) between 1943 and 1944. These events in European history are not well-known.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2013, 3, 2
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Anthropology of fear. Ukrainian massacres of the Polish population in Volhynia and Eastern Galicia, 1943‑1944
    Autorzy:
    Komoński, Ernest
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653824.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Volhynia
    Eastern Galicia
    World War II
    extermination
    Poles
    Ukrainian nationalists
    fear
    Opis:
    The Polish population of Volhynia and Eastern Galicia was gripped by fear of ethnic cleansing at the hands of Ukrainian nationalists in the years 1943‑1944. This fear varied in form and intensity depending on the perceived aims which ranged from their physical extermination to simple eviction. This article attempts to analyse the fundamental determinants of Polish defensive actions in response to those fears.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2013, 48
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludobójstwo – czyli zbrodnia, której nie ma
    Genocide, or the Crime that does not Exist
    Autorzy:
    Kłos, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046403.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-09
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    ludobójstwo
    racjonalizacja
    sumienie
    Wołyń
    wina
    zbrodnia
    conscience
    crime
    genocide
    guilt
    Volhynia
    Opis:
    Wprawdzie artykuł w swej głównej osnowie nawiązuje do ludobójstwa na Wołyniu, w istocie jest refleksją etyczno-filozoficzną nad zagadnieniem zbrodni jako takiej. Historyczne przykłady ludobójstw (nie tylko na Ukrainie, nawet nie tylko w Europie) mają za zadanie ukazanie szerszego kontekstu motywów prowadzących do działań zbrodniczych. Same działanie też nie są tu najważniejsze. Ciekawszym wydał się autorowi cały skomplikowany proces usprawiedliwiania winy: tak zewnętrzny (wskazujący na systemy polityczne), jak i wewnętrzny (pokazujący psychikę działającego). Proces racjonalizacji niweczy wysiłek uzdrowienia relacji pomiędzy sprawcą i ofiarą, bo tłamsi sumienie i zaciemnia drogę do poznania prawdy.
    While this paper refers mainly to the genocide in Volhynia, it is in fact an ethical and philosophical reflection on the question of crime as such. The historical examples of genocide (not only in Ukraine, or not even in Europe) are designed to show a broader context of motives that lead to criminal behaviour. Some actions are not the most important either. The author deems it more interesting to depict the overall complicated process of justifying the guilt: external (the political systems) and internal (showing the agent’s psyche). The process of rationalization that is at work here destroys any efforts to heal the relationship between the agent and his victim, for it thwarts conscience and inhibits the path to know the truth.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 3; 127-152
    0044-4405
    2543-9715
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Drogi, które idą...” O rzekach Kraszewskiego (wstępne rozpoznanie)
    “Roads which move...” On Kraszewski’s rivers (introductory exploration)
    Autorzy:
    Owczarz, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012596.pdf
    Data publikacji:
    2015-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    rzeki
    Wołyń
    Polesie
    nostalgia
    gotyckość
    nowoczesność
    rivers
    Volhynia
    Polesia
    Gothicism
    modernity
    Opis:
    The rivers of Polesia and Volhynia (the Horyn, Styr, Sluch, Pina, Prypiat Rivers and other) are analysed in the present paper as waterways which bring along modernity and carry it further inland on the one hand, and on the other, as guards of patriarchal hierarchies, which according to Orgelbrand’s Encyclopedia, are equivalent to a civilization referred to as moral, affirming simplicity, religion, and selfless relations with others. In the descriptions of places which constitute Kraszewski’s autobiography (travelogues, memoirs, letters, journalistic and fiction works) one may observe a kind of internal tension of the perceiving subject, who continues to value antiquity, but notices with certain nostalgia the anachronism of the world “at the banks of great rivers” and recognises the need for civilizational transformation.
    Źródło:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2015, 5(8); 231-251
    2084-6045
    2658-2503
    Pojawia się w:
    Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Engineer Leonard Szutkowski – Manager of the State Quarries in Janowa Dolina in Volhynia
    Autorzy:
    Durka, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1363520.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Janowa Dolina
    Wołyń
    Szutkowski
    kamieniołom
    kresy wschodnie
    Volhynia
    quarry
    Eastern Borderlands
    Opis:
    An in-depth analysis of Leonard Szutkowski’s biographical documents shows that he was an outstanding patriot who devoted most of his professional life to the economic development of Poland. He was born into a landowning family, did his military service in the tsarist army, and escaped from Bolshevik captivity. In independent Poland, he did not continue his military career but worked in the state administration as an engineer responsible for road works. He continued his engineer’s work during the Polish-Bolshevik war. Later, he managed the quarries in Janowa Dolina in Volhynia and made them a model enterprise on a European scale. He paid the highest price for his attitude to life. Until now many aspects of his activity have been unknown. Only the archive search in Ukraine made it possible to gain knowledge about views and details of his socio-political activity. The research employed a biographical method based on the analysis of personal documents. Scientific studies on particular topics related to Leonard Szutkowski were also taken into account. The research was supplemented by an analysis of press materials from the period in question.
    Źródło:
    Polish Biographical Studies; 2020, 8; 5-31
    2353-9291
    Pojawia się w:
    Polish Biographical Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Комуністи в пенітенціарних закладах Другої Речі Посполитої (на прикладі Луцької в’язниці Волинського воєводства): джерела до вивчення
    Communists in the Lutsk Prison: Sources to Study
    Autorzy:
    Разиграєв, Олег
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/436437.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Lutsk, Volhynia, communism, prison, prisoners, archives
    Łuck, Wołyń, więzienie, więźniowie, komunizm, archiwa
    Opis:
    The article is devoted to the research of the archival sources for studying the stay of communists in the Lutsk prison in the years 1919–1939. In the interwar period the communist movement tried to separate Volhynia and Eastern Galicia from the Second Polish Republic and was a serious threat to the Polish authorities in the region. According to the Polish law, communist activity was illegal and criminalised. The Lutsk prison was one of the institutions of the penitentiary system of Poland where those convicted for communist activities served their sentences and where investigations against others were continued. It is revealed that the materials of the State Archives of the Volhynia Region in Lutsk (Ukraine), the Central State Archive of Public Organisations of Ukraine in Kyiv (Ukraine) and the Polish Central Archives of Modern Records (Poland) are sufficiently reflective of the research on the communists’ stay in the Lutsk prison between the two world wars. Taking into account the statistics of that time and comparing the documents of these institutions with the materials of other archival institutions, the memories of prisoners and representatives of the authorities, as well as the interwar press allows us to create a complete picture of the daily life of the communist prisoner in Lutsk prison from their imprisonment until their release from its walls.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 10; 139-153
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kwestie narodowościowe w relacjach między ziemianami a włościanami na Podolu, Wołyniu i Kijowszczyźnie w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku
    Autorzy:
    Gałat, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1810682.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    Polish landlords, Volhynia, Podolia, Kiev governorate, Polish-Ukrainian relations, eenfranchisement of peasants
    Opis:
    Polish-Ukrainian relations in the second half of the nineteenth and early twentieth century were very complicated. Apart from tensions resulting from the emerging national identity of both nations, economic issues were also important. The class divisions in this area coincided with the ethnic ones. The situation was also worsened by the enfranchisement carried out during the January Uprisingand the rapid growth of the rural population. All these factors contributed to bringing both nationalities into conflict which was one of the goals of tsarism’s policy.
    Źródło:
    Officina Historiae; 2020, 3, 1; 55-66
    2545-0905
    Pojawia się w:
    Officina Historiae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokument z 1824 roku z archiwum gminy karaimskiej w Łucku
    A document from the archive of the Lutsk Karaite Community dated 1824. New insights into the dispersion of the Karaite population in Volhynia in the 19th century
    Autorzy:
    Sulimowicz-Keruth, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11543297.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
    Tematy:
    Karaimi w Łucku
    Wołyń
    Jaxa-Chamiec
    arenda
    Karaites in Lutsk
    Volhynia
    leaseholding
    Opis:
    W wieku XIX znaczna część łuckich Karaimów mieszkała nie w mieście, lecz w okolicznych wsiach, gdzie zajmowali się arenda karczm i młynów. Dokument z 1824 r. będący brudnopisem prośby dwóch karaimskich arendarzy ze wsi Mokowicze o zwolnienie ich z umowy, rzuca światło na warunki ekonomiczne, w jakich znajdowali się Karaimi i pozwala dodać nową nazwę do listy miejscowości, w których zaświadczono ich obecność.
    In the 19th century a significant part of the Karaite population of Lutsk lived not in the town itself but in surrounding villages and farmsteads. A document from 1824 found in the community’s archive, namely a draft of a petition of two leaseholders from the Mokowicze village, sheds some new light on the economic situation of the Lutsk Karaites. It also makes possible to supplement the list of villages where their presence has been documented.
    Źródło:
    Almanach Karaimski; 2020, 9; 149-160
    2300-8164
    Pojawia się w:
    Almanach Karaimski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    [Recenzja]: Вікторія Білик, Оксана Карліна, Жива спільнота в імперському світі: Луцька греко-унійна єпархія кінця XVIII – першої третини XIX століть, Видавництво Українського Католицького Університету, Львів 2018, s. 304, ISBN 978-617-7608-10-2
    Autorzy:
    Wodzianowska, Irena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1602239.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Kościół greckokatolicki
    diecezja łucka
    Wołyń
    diocese of Luck
    Volhynia
    Greek Catholic Church
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2021, 115; 583-585
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Panowie! Za co nas będziecie wybijać?”. Wołyńskie wspomnienia rodziny Krzyżanowskich w relacji Jerzego Ficowskiego
    “Gentlemen! Why Are You About to Kill Us Off?” The Volhynia Memories of the Family Krzyżanowski as Reported by Jerzy Ficowski
    Autorzy:
    Kledzik, Emilia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/699772.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Romowie
    Zagłada
    Wołyń
    świadectwo
    historia mówiona
    The Roma
    Shoah
    Volhynia
    testimony
    oral history
    Opis:
    The article presents wartime memories of the families Krzyżanowski (after the war: Dębicki), Wajs, and Siwiak that were written down by Jerzy Ficowski in the late 1940s and early1950s, and subsequently reprinted in consecutive versions of his monographs on Polish Romani people (Cyganie polscy. Szkice historyczno-obyczajowe and Cyganie na polskich drogach) and in his memoirs entitled Demony cudzego strachu. Wspominki cygańskie [The Demons of Other People’s Fears. The Gypsy Reminiscences]. The discussed narratives relate to experiences from Volhynia of the years 1942–1945. The article’s aim is to indicate the type and scope of alternations that Ficowski made while editing the memoirs in consecutive publications. A handwritten copy kept in archive is treated by the author of the article as the base version. The differences between the successive versions were divided into four groups: stylizations, fictionalizations, erasures and additions, ethnographical issues. What results from the conclusions of the presented analysis is the memoirs published by Ficowski no longer enjoying its status as a historical source relating to/pertaining to the wartime events in Volhynia. To the contrary, they are a testimony to the selfcensorship mechanisms implemented by Ficowski, who kept in mind the specificity of majoritydominated society members being the primary readership of his books on the Romani people.
    Źródło:
    Narracje o Zagładzie; 2020, 6; 165-202
    2450-4424
    Pojawia się w:
    Narracje o Zagładzie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ruś polska – synopsis
    Autorzy:
    Jan, Koźbiał,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/902344.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Polish Rus’
    Principality of Galicia-Volhynia
    Ukraine
    the second Commonwealth of Poland
    Red Ruthenia
    Opis:
    The article is aimed at introducing the brief recapitulation of the history of Polish Rus’. This history begins from Mieszko I of Poland (Red Ruthenia or Red Rus’ – that was as a matter of fact the residence of the Polish tribes). Gradually the Polish dominion (The Crown of the Kingdom of Poland) was stretched out on the Principality of Galicia-Volhynia (during the reign of Casimir the Great), and after the Union of Lublin – on the Volhynia and the rest of territories that nowadays belong to Ukraine. During the second Rzeczpospolita (The second Commonwealth of Poland) Polish Rus’ encompassed the Volhynia and the Principality of Galicia-Volhynia (Galicia – Eastern Małopolska, e.g. Lesser Poland). After 1945 the Polish Rus’ got separated from Poland (except Red Ruthenia or Red Rus’).
    Źródło:
    Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej; 2016, 9; 37-59
    1898-4215
    Pojawia się w:
    Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The architecture of the former Carmelite Monastery in the Mali Dorohostai village in Volhynia
    Architektura dawnego Klasztoru Karmelitów w wiosce Mali Dorohostai na Wołyniu
    Autorzy:
    Rychkov, Petro
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1403595.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
    Tematy:
    Volhynia
    Mali Dorohostai village
    Carmelite Monastery
    architecture
    Wołyń
    wieś Mali Dorohostai
    klasztor karmelitów
    architektura
    Opis:
    Monasteries of the Roman Catholic order of the Carmelites were well-represented in the historic cities of Volhynia (e.g. Berdychiv, Dubno, Vyshnivets, Kisilin, Lutsk, etc.). One of them was built in the Mali Dorohostai village, which currently is a part of the Mlyniv district in Rivne Oblast of Ukraine. This monastery, built in the mid-18th century, was closed in the 1830s, and then adapted by the Russian Tsar for the use of Orthodox Church. During the first World War, it was completely destroyed. The architecture of this monastery is almost forgotten in modern historiography. The recently discovered archival drawings from the first half of the 19th century give a good idea of the stylistic and structural characteristics of the no longer existing monastery.
    Klasztory rzymskokatolickiego zakonu karmelitów były licznie reprezentowane w historycznych miastach Wołynia (np. Berdyczów, Dubno, Wiśniowiec, Kisielin, Łuck). Jeden z nich został wzniesiony we wsi Mali Dorohostai, która obecnie wchodzi w skład rejonu Młynów w obwodzie rówieńskim na Ukrainie. Klasztor ten, zbudowany w połowie XVIII wieku, został zamknięty w latach trzydziestych XIX wieku, a następnie zaadaptowany przez cara Rosji na potrzeby cerkwi prawosławnej. W czasie I wojny światowej został całkowicie zniszczony. Architektura tego klasztoru jest niemal całkowicie przemilczana we współczesnej historiografii. Odnalezione niedawno rysunki archiwalne z pierwszej połowy XIX wieku dają dobre wyobrażenie o stylistyce i cechach konstrukcyjnych nieistniejącego już klasztoru.
    Źródło:
    Budownictwo i Architektura; 2021, 20, 1; 77-82
    1899-0665
    Pojawia się w:
    Budownictwo i Architektura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Feliks Trusiewicz, Tadeusz Szewczyk, Maria Maleńczak, Świadectwa zbrodni wołyńskiej
    Feliks Trusiewicz, Tadeusz Szewczyk, and Maria Maleńczak: Testimonies from the Volhynia Massacre
    Autorzy:
    Bock-Matuszyk, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/634786.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Ośrodek Pamięć i Przyszłość
    Tematy:
    Wołyń
    zbrodnia wołyńska
    Galicja Wschodnia
    II wojna światowa
    ukraińscy nacjonaliści
    UPA
    Polacy na Kresach
    Volhynia
    Volhynia Crime
    Eastern Galicia
    World War II
    Ukrainian nationalists
    Ukrainian Insurgent Army
    Poles in the Eastern Borderlands
    Opis:
    This text provides the source edition of three accounts recorded in 2013 concerning the crimes of Ukrainian nationalists committed during World War II against Poles in Volhynia and Eastern Galicia, referred to as the Volhynia Massacre. Feliks Trusiewicz, Tadeusz Szewczyk, and Maria Maleńczak were eyewitnesses of the genocide, lost people close to them, and had their lives threatened by their neighbours and sometimes even members of their own mixed Polish-Ukrainian families. They recount their dramatic memories of those events as well as their interpretations of the causes of the Polish-Ukrainian conflict. They also highlight the uniqueness of the phenomena, which took on a different path in Volhynia itself and in Eastern Galicia as a whole.
    Tekst stanowi edycję źródłową trzech relacji zarejestrowanych w 2013 r., dotyczących zbrodni ukraińskich nacjonalistów dokonanych w latach II wojny światowej na Polakach na Wołyniu i w Galicji Wschodniej, określanych mianem zbrodni wołyńskiej. Feliks Trusiewicz, Tadeusz Szewczyk i Maria Maleńczak, którzy na własne oczy widzieli ofiary ludobójstwa, utracili w ten sposób bliskie osoby i doświadczyli zagrożenia życia ze strony sąsiadów, a czasem nawet członków własnych polsko-ukraińskich rodzin, przytaczają dramatyczne wspomnienia tamtych wydarzeń, ale też własne interpretacje źródeł polsko-ukraińskiego konfliktu. Zwracają też uwagę na specyfikę zjawiska, które przebiegało w odmienny sposób na samym Wołyniu i w Galicji Wschodniej.
    Źródło:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej; 2018, 8; 219-322
    2719-7522
    2084-0578
    Pojawia się w:
    Wrocławski Rocznik Historii Mówionej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityczne spory o upamiętnienie zbrodni na Wołyniu w polskim parlamencie
    Commemoration of the victims of Volhynia tragedy: analysis of the Polish political discourse
    Autorzy:
    Bujak, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/547080.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Instytut Politologii
    Tematy:
    polityka historyczna
    rzeź wołyńska
    upamiętnienie
    polski parlament
    politics of memory
    Volhynia tragedy
    commemoration
    Polish parliament
    Opis:
    Celem artykułu jest ukazanie dyskursu o upamiętnieniu zbrodni wołyńskiej na forum parlamentu III RP. Praca oparta została o analizę materiałów pochodzących bezpośrednio z polskiego parlamentu, takich jak: sprawozdania stenograficzne z posiedzeń Sejmu, sprawozdania stenograficzne z posiedzeń sejmowych komisji, ale również o doniesienia medialne, publikowane w Internecie i prasie codziennej. Tekst otwiera synteza polskich debat nad samym zagadnieniem polityki historycznej oraz komparatystyka jej dwóch dominujących na przełomie XX i XXI w. nurtów: liberalnego i konserwatywnego. W dalszej części autor skrótowo przedstawia poglądy władz ukraińskich w okresie 1991-2014 na kwestię antypolskich działań OUN-UPA oraz ich implikacje na współczesny polski dyskurs w ramach polityki historycznej poświęcony upamiętnieniu ofiar rzezi na Wołyniu. Najobszerniejszą część pracy stanowi analiza debat oraz procesów legislacyjnych w polskim parlamencie poświęconych kwestiom uchwał upamiętniających wydarzenia lat 1943-1944. Na podstawie rzeczonego studium przypadku rysuje się proces ewolucji polskiej polityki historycznej w III RP a także jej bogate instrumentarium.
    The main purpose of this article is to present the discourse about commemoration victims of Volyn tragedy in parliament of the Third Polish Republic. Article is based on the analysis of materials from Polish Sejm, such as stenographic reports of the meetings of the Sejm, the stenographic reports of the meetings of parliamentary committees, but also on media reports published on the Internet and newspapers. The text opens synthesis of Polish debates on the issue of the politics of memory. In the next part of the article, author describes the views of Ukrainian authorities in the period 1991-2014 on the issue of anti-Polish activities of OUN-UPA and its implications on contemporary Polish discourse in the context of commemorating the victims of the massacre in Volyn. The most extensive part of this work is the analysis of the debates and legislative processes in the Polish parliament dealt with issues related to commemoration the victims of these dramatic events. On the basis of that case study, author show the evolution of Polish politics of memory in the Third Polish Republic.
    Źródło:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies; 2014, 2, 1; 90-99
    2545-160X
    2353-3781
    Pojawia się w:
    Pogranicze. Polish Borderlands Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne w polityce wojewody wołyńskiego Henryka Józewskiego (1928-1938)
    Autorzy:
    Wawryniuk, Andrzej
    Kotsan, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/462648.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
    Tematy:
    Wołyń
    porozumienie
    nacjonalizm
    mniejszość narodowa
    wojewoda
    dywersja
    granica
    Volhynia
    consensus
    nationalism
    national minority
    voivode
    diversion
    border
    Opis:
    Po traktacie ryskim zatwierdzonym przez Radę Ambasadorów Kresy Wschodnie - Wołyń i Galicja Wschodnia stały się pełnoprawnymi terytoriami państwa polskiego. Nowa sytuacja polityczna, w której znalazła się Rzeczypospolita wraz z odzyskanymi częściowo ziemiami na wschodzie, które utraciła utraconymi w wyniku trzech zaborów w XVIII w., spowodowała, że odrodzone po 123 latach niewoli państwo polskie musiało odtwarzać wszelkie struktury, w tym administrację, wojskowość, formacje ochrony granic, służbę zdrowia, instytucje kultury itp. Zadanie na wschodnich rubieżach Polski dotyczące zabezpieczenia kordonu i zagwarantowania bezpieczeństwa wewnętrznego były wyjątkowo trudne. Między innymi z tych powodów wojewodą wołyńskim został Henryk Józefowicz, Polak urodzony w Kijowie, gdzie spędził młode lata. Tam też ukończył studia wyższe. Był również wiceministrem spraw wewnętrznych w rządzie Semena Pelury. Nie dziwi więc fakt, że jako osobie znającej realia ukraińskie, powierzono mu stanowisko wojewody, które pełnił dziesięć lat. Głównym zadaniem politycznym jego planu dla Wołynia było doprowadzenie do zgodnej współpracy Polaków i Ukraińców. Ambitne założenia nie przyniosły spodziewanych rezultatów, a jak twierdzą niektórzy, nawet pogorszyły stosunki międzyludzkie w województwie. Pod koniec pełnienia obowiązków wojewody jego działania na Wołyniu spotykały się z negatywną oceną nacjonalistów ukraińskich oraz wojska. Prezentowany artykuł ukazuje, co prawda w skróconej wersji, złożoność problemów narodowościowych na Wołyniu, a także akcentuje szukanie dróg porozumienia.
    Following the Treaty of Riga approved by the Council of Ambassadors, the Eastern Borderlands, including among others Volyn and Eastern Galicia, became the territory of the Polish state. The new political situation in which the Republic of Poland found itself, together with the partially regained lands in the east, which it lost as a result of three partitioning in the 18th century, meant that the Polish state, which was reborn after 123 years of slavery, had to reconstruct all structures, including administration, military, border protection formations, health care, cultural institutions, etc. The Polish state was forced to restore all its structures. The task on Poland's eastern borders concerning the protection of cordon and the guarantee of internal security was extremely difficult. Among other reasons, Henryk Józefowicz, a Pole born in Kiev, where he spent his childhood and youth, became Wolhynia voivode. There he graduated from university. He was also Deputy Minister of Internal Affairs in Symon Petlura's government. It is not surprising, therefore, that he was entrusted with the position of a voivode, who had been in possession of Ukrainian reality for ten years. The main political task of his plan for Volhynia was to bring about a consensual cooperation between Poles and Ukrainians. Ambitious assumptions did not bring the expected results and, according to some, people-to-people relations in the voivodeship have even deteriorated. At the end of his duties as a voivode of Volhynia he was subject to negative evaluation by Ukrainian nationalists and the army. Although the presented article shows, in a shortened version, the complexity of nationality problems in Volhynia, but also emphasizes the search for ways of understanding.
    Źródło:
    Language. Culture. Politics. International Journal; 2018, 1; 277-302
    2450-3576
    2719-3217
    Pojawia się w:
    Language. Culture. Politics. International Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola rzezi wołyńskiej w budowaniu narracji na temat Ukraińców w polskim Internecie
    The role of Volhynia massacre in building a narrative about Ukrainians on the Polish Internet
    Autorzy:
    Krakowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561431.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Collegium Civitas
    Tematy:
    Ukraina
    Ukraińcy
    historia
    Wołyń
    dyskurs
    krytyczna analiza dyskursu
    Internet
    Ukraine
    Ukrainians
    history
    Volhynia
    discourse
    critical discourse analysis
    Opis:
    Praca stanowi analizę wątków historycznych – ze szczególnym uwzględnieniem problematyki rzezi wołyńskiej – w dyskursie na temat Ukraińców i ukraińskich imigrantów w polskich mediach społecznościowych. Została zrealizowana przy użyciu narządzi CAQDAS w oparciu o materiał źródłowy zgromadzony jesienią 2016 roku.
    The paper is an analysis of historical issues – with particular emphasis on the problems of the slaughter of Volhynia – in the discourse on Ukrainians and Ukrainian immigrants in the Polish Internet. The paper was realized using CAQDAS software tools based on source material collected in autumn 2016.
    Źródło:
    Zoon Politikon; 2017, 8; 183-205
    2543-408X
    Pojawia się w:
    Zoon Politikon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kolegiata św. Trójcy w Ołyce na Wołyniu (Ukraina) - rejestracja stanu zachowania, problemy konserwatorskie
    The holy trinity collegiate church in Ołyka in Volhynia (Ukraine) - records of preserved condition and maintenance problems
    Autorzy:
    Jasieńko, J.
    Kadłuczka, A.
    Sroczyńska, J.
    Kadłuczka, K.
    Nowak, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217917.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    Kolegiata św. Trójcy w Ołyce na Wołyniu
    konserwacja
    Holy trinity collegiate church in Ołyka in Volhynia
    conservation
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2009, 26; 427-436
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie się służby więziennej na Wołyniu oraz w Galicji Wschodniej w latach 1918–1923
    Shaping the corps of prison staff in Volhynia and in Eastern Galicia in the years of 1918–1923
    Autorzy:
    Razyhrayev, Oleh
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129961.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-28
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Wołyń
    Galicja Wschodnia
    więziennictwo
    dozorca
    służba więzienna
    Volhynia
    Eastern Galicia
    prisons
    caretaker
    corps of the prison employees
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony kształtowaniu się służby więziennej na Wołyniu oraz w Galicji Wschodniej w latach 1918–1923. Tworzenie stanu osobowego odbywało się w trudnych warunkach politycznych oraz materialnych. Początkowo do pracy w więzieniach władze polskie przyjmowały byłe kadry penitencjarne, które służyły tam jeszcze za czasów imperiów: austro-węgierskiego, niemieckiego oraz rosyjskiego. Kierownictwo zakładów karnych zwracało szczególną uwagę na lojalność pracowników więziennych względem państwa polskiego oraz ich poglądy polityczne. Ważną rolę odgrywało także doświadczenie wojskowe pracowników. Pod względem narodowościowym w latach 1918–1923 na stan osobowy składali się Polacy, Ukraińcy, Rosjanie, Żydzi itd. Później, wskutek decyzji różnych komisji kadrowych przedstawiciele niepolskiej narodowości byli stopniowo zwalniani ze służby w więziennictwie, a korpus pracowników więziennych na Wołyniu oraz Galicji Wschodniej nabierał cech monolitycznej polsko-rzymskokatolickiej kadry więziennej.
    This article is devoted to shaping the corps of prison staff in Volhynia and in Eastern Galicia in the years of 1918–1923. The formation of the prison staff took place in difficult political and material conditions. Firstly, the Polish authorities employed former penitentiary cadres who had served in local prisons during the times of the Austro-Hungarian, German and Russian empires. The management of prisons paid special attention to the loyalty of prison employees to the Polish state and their political views. The military experience of the prison staff also played an important role. In terms of nationality, in the years 1918–1923 the staff was composed of the Poles, Ukrainians, Russians, Jews, etc. Finally, as a result of the decisions of various personnel commissions, representatives of non-Polish nationality were gradually dismissed from service in the prison system, and the corps of prison employees in Volhynia and Eastern Galicia became monolithic Polish-Roman Catholic staff.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 1; 301-321
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowatorski program nauczania i wychowania w Gimnazjum Wołyńskim, późniejszym Liceum w Krzemieńcu (1805–1831)
    The modern education programme of the Volhynia Gymnasium, later Lyceum in Krzemieniec (1805–1831)
    Autorzy:
    Danowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/448570.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Gimnazjum Wołyńskie w Krzemieńcu
    Liceum Krzemienieckie
    nauczanie
    wychowanie
    tradycja
    Volhynia Gymnasium
    Lyceum in Krzemieniec
    education
    teaching
    tradition
    Opis:
    Gimnazjum Wołyńskie w Krzemieńcu założył Tadeusz Czacki przy wydatnej pomocy i współpracy Hugona Kołłątaja. Rangę liceum szkoła ta uzyskała w 1819 roku. Przez niespełna 26 lat istnienia wpisała się w historię wschodnich ziem Rzeczypospolitej pod rosyjskim zaborem oraz dzieje polskiej oświaty. Tadeusz Czacki miał być orędownikiem spraw i organizacji szkolnictwa na powierzonym mu terenie, podnosząc poziom szkolnictwa i nauczania. Czacki zajmował się sprawami formalnymi i organizacyjnymi szkoły, a program opracował Kołłątaj, uwzględniając jego koncepcje. Program nauczania przewidziany był na 10 lat – cztery jednoroczne klasy oraz trzy dwuletnie kursy. Nacisk kładziono na naukę języków obcych. Uczniowie otoczeni byli opieką wychowawczą w trosce o wysoki poziom moralny, nie tylko naukowy, przyszłych absolwentów. Podlegali oni szczegółowemu regulaminowi, nacisk kładziono na równość wszystkich uczniów niezależnie od ich statusu społecznego. Szkoła oferowała bogaty program nauczania, a także możliwość korzystania z nadobowiązkowych zajęć. Absolwentów łączyło poczucie wspólnoty związane z tą placówką, kultywowane przez długie lata.
    The Volhynia Gymnasium in Krzemieniec was founded by Tadeusz Czacki with considerable help from Hugon Kołłątaj. The school became a Lyceum in 1819 and during its less than 26 years of existence gained a permanent place in the history of the Polish Commonwealth’s eastern territories annexed by Russia, as well as in the history of Polish education. Czacki was responsible for formal and organisation issues, while Kołłątaj prepared the teaching programme on the basis of Czacki’s ideas. The programme was designed for 10 years of education – four 1-year courses plus three 2-year courses. Teaching foreign languages was a priority. The school paid close attention to students’ moral advancement as well as the increase of their knowledge. Students followed a strict set of rules with emphasis on the equality of all students irrespective of their social status. The school offered a rich teaching programme as well as extracurricular activities. Graduates were bound by a sense of brotherhood developed at this school and cultivated their friendships for many years later.
    Źródło:
    Studia Paedagogica Ignatiana; 2016, 19, 3; 79-98
    2450-5358
    2450-5366
    Pojawia się w:
    Studia Paedagogica Ignatiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola rzek w historii Księstwa Halicko-Wołyńskiego (na podstawie informacji z kronik XII-XIII w.)
    The role of rivers in history of Galicia-Volhynia Principality (on the basis of entries from the chronicles of the XII-XIII centuries)
    Autorzy:
    Hudyma, Jurij
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/540492.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geopolityczne
    Tematy:
    Księstwo Halicko-Wołyńskie
    geografia historyczna
    wody powierzchniowe
    zjawiska pogodowe
    Galicia-Volhynia Principality
    historical geography
    surface waters
    climatic phenomena
    Opis:
    W artykule przeanalizowano treści dotyczące rzek, bagien i jezior Wołynia i Galicji, zawarte w Latopisie Kijowskim (ХІІ w.) i Latopisie Halicko-Wołyńskim (ХІІІ w.). Rozpatrzono rolę obiektów hydrograficznych w kampaniach wojskowych jak również ich znaczenie w życiu gospodarczym państwa Halicko-Wołyńskiego (żegluga, mosty, groble, brody). W oparciu o wiadomości z kronik dotyczące ekstremalnych zjawisk pogodowych (deszcz, śnieg, wiatr, mróz, mgła) ustalono przyczyny, przebieg i konsekwencje poszczególnych katastrof społecznych (głód, epidemie) na ziemiach Galicji i Wołynia w czasach książęcych. Wyniki przeprowadzonych badań stanowią ważne uzupełnienie wiedzy z zakresu geografii historycznej zachodniej części dzisiejszej Ukrainy.
    The article provides an analysis of records found in Kyiv (12th-century) and HalychVolhyn (13th-century) Chronicles about rivers, wetlands and lakes within the areas of Galicia and Volhyn. The role of hydrographic objects in military campaigns was duly considered along with their significance in the economic life of the Kingdom of Ruthenia (shipping, bridges, dykes, fords).Based on the chronicle records concerning extreme climatic events (rain, snow, wind, frost, fog), the causes, course, and consequences of individual social disasters (famines, epidemics) on the territory of Galicia and Volhynia during the Princely times were established The results of the conducted research constitute an important complement to the knowledge in the field of historical geography of the western part of today's Ukraine.
    Źródło:
    Przegląd Geopolityczny; 2019, 27; 93-113
    2080-8836
    2392-067X
    Pojawia się w:
    Przegląd Geopolityczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kwestia wołyńska w perspektywie historycznej, politycznej i perspektywie pamięci
    Autorzy:
    Syrnyk, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/608979.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    stosunki polsko-ukraińskie
    Wołyń
    Galicja Wschodnia
    etnohistoria
    antropologia historyczna
    Polish-Ukrainian relations
    Volhynia
    Eastern Galicia
    ethnohistory
    historical antropology
    Opis:
    W pierwszej części artykułu zarysowano teoretyczne ramy funkcjonowania różnorodnych opisów przeszłości w teraźniejszości. Wyróżniono trzy perspektywy narracyjne: naukową, perspektywę pamięci oraz perspektywę polityczną. Postawiono tezę, że perspektywy te bardzo często funkcjonują w swoistym przemieszaniu, a dominującą rolę w perspektywie naukowej odgrywa paradygmat etnohistoryczny. Druga część pracy dotyczy przyczyn istniejących w środowisku naukowym nieporozumień w zakresie interpretacji wydarzeń na Wołyniu i Galicji Wschodniej w latach 1943–1944. The first part of the article outlines a theoretical framework for the functioning of various descriptions of the past in the present. Three basic narrative perspectives are distinguished here: the scientific perspective, the perspective of memory, and the political perspective. A thesis has been put forward that in different texts these perspectives are often mixed up, and a dominant role is played by an ethnohistorical paradigm. The second part of the study
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 2
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Volhynian Polesia - main source of the yellow azalea (Rhododendron luteum Sweet) in European gardens and parks
    Polesie Wołyńskie - główne źródło pocchodzenia różanecznika żółtego (Rhododendron luteum Sweet) w ogrodach i parkach Europy
    Autorzy:
    Piorecki, J.
    Dubiel, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/888518.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Dendrologiczne
    Tematy:
    Caucasus Mountains
    Ericaceae
    Europe
    Rhododendron luteum
    Volhynia Upland
    garden
    natural range
    park
    plant species
    tree introduction
    yellow azalea
    Opis:
    Natural range of the Yellow Azalea Rhododendron luteum Sweet (Azalea pontica L.) includes the Caucasus, Asia Minor, Volhynia and SE rim of the Alps (Slovenia). There is also a natural locality of this species in Poland, in Wola Zarczycka near Leżajsk. The plant was discovered in 1795 in Volhynian Polesia by an eminent gardener Dionizy Mikler, and its popularity grew thanks to the Botanic Garden affiliated by the Krzemieniec College. Already at the first half of the 19th century Yellow Rhododendron, originating from Volhynian Polesia, was in cultivation in most of European Botanic Gardens. Nowadays this species can be easily found even in small private gardens. It has also been planted in forests. In Volhynian Polesia it grows abundantly in continental mesotrophic oak-pine mixed forests (Querco roboris-Pinetum), sometimes covering 100% of the shrub layer. Its is equally common in continental swamp pine forests (Vaccinio uliginosi-Pinetum). The soils where the species grow are always moist and very acidic (pH below 4). In Volhynia plant communities with R. luteum cover over 1.5 billion ha. In Ukraine the plant is not protected by law.
    Źródło:
    Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego; 2009, 57
    2080-4164
    2300-8326
    Pojawia się w:
    Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dywizja SS „Galizien” („Hałyczyna”)
    Autorzy:
    Motyka, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477493.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    SS Galizien
    Schutzstaffel
    Ukraine
    OUN-UPA
    Organization of Ukrainian Nationalists Ukrainian Insurgent Army
    Volhynia
    Volhynian massacres
    Eastern Galicia
    genocide
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2002, 1; 109-119
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polityka narodowościowa gen. bryg. Mieczysława Makarego Smorawińskiego – dowódcy Okręgu Korpusu nr II – wobec województwa wołyńskiego
    Ethnic policy adopted by Brigadier General Mieczysław Makary Smorawiński – commander of the Second Corps Area – towards the Volhynia province
    Autorzy:
    Czerwiński, Marek
    Hadlich, Roland
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2152480.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-06
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    kresy wschodnie
    osadnictwo wojskowe
    gen. bryg. Mieczysław Smorawiński
    niepodległość
    Wołyń
    Eastern Borderlands
    military settlement
    general Mieczysław Smorawiński
    independence
    Volhynia
    Opis:
    Autorzy artykułu omawiają politykę wschodnią (tzw. program wzmacniania polskiej racji stanu) realizowaną w latach 1935-1939 przez gen. bryg. Mieczysława Makarego Smorawińskiego, ówczesnego dowódcę Okręgu Korpusu II oraz zmianę taktyki i strategii działań władzy w odniesieniu do mniejszości na Wołyniu. Na przestrzeni dziejów wolność i niepodległość Polski zależała od zaangażowania i poświęcenia narodu, jak również od mądrej polityki rządzących. Gdy te warunki nie zostały spełnione, należało się liczyć z niepowodzeniem. Przykład tego stanowi fiasko programu wzmacniania polskości na części międzywojennej Polski, na kresach wschodnich, głównie na Wołyniu – poniesione wskutek błędnej polityki opartej na administracyjno-policyjnych metodach rządzenia, radykalizacji polityki mniejszościowej oraz dodatkowych czynników takich jak: wzajemne stosunki osadników i rdzennej ludności, trudności z przekwalifikowaniem się żołnierzy w osadników, brak infrastruktury (sieci dróg, komunikacji kolejowej, kościołów, szkół), wreszcie wpływ nacjonalistycznej i sowieckiej propagandy.
    The article discusses the Polish eastern policy implemented in the years 1935-1939 and the change in tactics and strategy of the authorities with regard to minorities in Volhynia. Throughout history, Poland’s freedom and independence depended on the commitment and sacrifice of the nation, as well as on the wise policies of those in power. When these conditions were not met, failure was to be expected. A clear example of this was the fiasco of the programme to strengthen Polishness among the population of the so-called Eastern Borderlands, mainly in Volhynia (Wołyń). Among the reasons for the failure were faulty administrative-police methods of governance, the radicalisation of minority politics and such factors as: the mutual relations of settlers and the local population, the difficulty of converting former soldiers into settlers, the lack of proper infrastructural facilities (road networks, rail transport, churches, schools), and finally the influence of nationalist and Soviet propaganda.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2022, 1, 17; 62-74
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szlachta wołyńska wobec agresji tureckiej na Rzeczpospolitą w 1621 roku
    Volhynian Nobility in the Face of the Turkish Aggression against the Polish-Lithuanian Commonwealth in 1621
    Autorzy:
    Kupisz, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2105975.pdf
    Data publikacji:
    2021-08-14
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Wołyń
    sejmik
    szlachta
    wojskowość
    wojna polsko-turecka 1621
    Volhynia
    sejmik (regional assembly)
    nobility
    military science
    1621 Polish-Turkish War
    Opis:
    W 1621 r. Rzeczpospolita została zmuszona do podjęcia olbrzymiego wysiłku militarnego w celu odparcia najazdu turecko-tatarskiego. W skali ogólnopaństwowej był on już przedmiotem zainteresowania historyków, toteż celem artykułu jest ukazanie mniej znanych aspektów przygotowań do wojny z Turcją, widzianych z perspektywy szlachty zamieszkującej określony region. Przedmiotem rozważań stało się w tym przypadku województwo wołyńskie, jedno z terytoriów bezpośrednio zagrożonych działaniami wojennymi. Materiał źródłowy pozwolił dowieść, że jego mieszkańcy podjęli w 1621 r. wysiłek militarny na skalę o wiele większą niż dotąd sądzono: wystawili pułk wojska powiatowego, oddziały prywatne i wolontarskie, kontyngent ordynacji ostrogskiej, a na koniec stawili się na pospolitym ruszeniu. Porównanie zgromadzonych danych z komputami wojsk Rzeczypospolitej, wystawionych wówczas przeciw Turkom dowodzi, że nie zawsze obejmują one wszystkie jednostki, które ostatecznie wzięły udział w walkach.
    In 1621, the Commonwealth was forced to make a strenuous military effort to repel the Turkish-Tatar invasion. On a national scale, it has already been the subject of historians’ interest; thus, the article aims to present less known aspects of the preparations for the war with Turkey, seen from the perspective of the nobility living in a specific region. In this case, in the Province of Volhynia, one of the territories directly threatened by military actions. The source material made it possible to prove that its inhabitants made a military effort in 1621 on a much larger scale than previously thought: they set up a regiment of the poviat, private and voluntary troops, a contingent from the entail of Ostrog, and finally, they participated in a mass levy of troops at Gliniany. Comparing the collected data with the number of the Commonwealth’s permanent armed forces deployed against the Turks proves that they do not always include all units that ultimately took part in the battles.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2021, 128, 2; 577-599
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sumariusz dokumentów Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna” z 1604 r. jako źródło do dziejów rodziny i Wielkiego Księstwa Litewskiego
    Summary book of documents of Krzysztof ‘Piorun’ Radziwiłł from 1604 as source material for history of the family and of the Great Duchy of Lithuania
    Autorzy:
    Zawadzki, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/474858.pdf
    Data publikacji:
    2018-10-29
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    archiwum rodzinne,
    akta publiczne,
    Radziwiłłowie,
    Wielkie Księstwo Litewskie,
    Wołyń
    family archive,
    public documents,
    Radziwiłł family,
    Grand Duchy of Lithuania,
    Volhynia
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2018, 25; 221-246
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Życie i śmierć Żydów z Zachodniego Wołynia (1921–1945)
    The Life and Death of Jewry in Western Volhynia, 1921–1945
    Autorzy:
    Snyder, Timothy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477411.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Wołyń,
    Żydzi,
    II Rzeczpospolita,
    II wojna światowa,
    getto,
    komunizm
    Volhynia,
    Jews,
    the Second Republic of Poland, World War Two,
    ghetto,
    communism
    Opis:
    The Life and Death of Western Volhynian Jewry, 1921–1945 This article presents the characteristics of the Jewish population living in Western Volhynia in the times of the Second Republic of Poland and during the Second World War. Polish interwar authorities enabled the Jewish communities to follow their traditional pattern of life. With time, however, Zionism and especially communism were becoming increasingly popular among the Volhynian Jews. In 1937, the Jewish community accounted for about 10 percent of the region’ s inhabitants and was outnumbered by the Ukrainian minority. Jews dominated in trade and skilled crafts and constituted half of the urban population. After 17 September 1939, Volhynia found itself under Soviet occupation. Initially, the Red Army was welcome, as the Soviet terror was mostly directed against the Polish population. Due to aggressive sovietisation, however, the Jews of Volhynia lost any illusions as to the possibility of achieving autonomy, realizing that they had simply become citizens of a totalitarian state. Their situation deteriorated dramatically in June 1941 following the German invasion of Russia. In accordance with Nazi ideology, the local Jews were to be exterminated in the Holocaust. In June and July 1941 alone, approximately 12 000 Jews were murdered by the Germans on the front lines of the war, in the autumn – 20 000 more. The collaborating Ukrainian police forces helped the German occupiers in inflicting terror. The Germans began to set up ghettos at the end of 1941, only to start their liquidation several months later. Jews were murdered on a massive scale in the so-called death pits near their homes. Most of the Volhynian Jews lost their lives during the war. Only a few managed to escape or found shelter among Poles or Ukrainians. Some decided to join partisan groups (mostly communist), who conducted their operations in the extremely difficult conditions of German occupation, Soviet counter-offensive and ethnic civil war in Volhynia.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2015, 1(25); 243-275
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wspomnienia ks. Teofila Skalskiego na tle memuarystyki Podola, Wołynia i Kijowszczyzny
    Memoirs of Rev. Teofil Skalski on the Background of Podolia, Volhynia and Kiev Region Memoir Writing
    Спогади отця Теофіла Скальського на тлі мемуаристики Поділля, Волині та Київщини
    Autorzy:
    Ołdakowska-Kuflowa, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1048642.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-05
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    спогади
    Поділля
    Волинь
    Київщина
    революція
    радянський терор
    wspomnienia
    Podole
    Wołyń
    Kijowszczyzna
    rewolucja
    sowiecki terror
    memoire
    Podolia
    Volhynia
    Kiev Region
    revolution
    Soviet terror
    Opis:
    Wspomnienia ks. Teofila Skalskiego Terror i cierpienie wyróżniają się spośród memuarystyki innych polskich autorów – z reguły zamożnych ziemian urodzonych na ziemiach Ukrainy, wcielonych do Imperium Rosyjskiego po pierwszym rozbiorze Rzeczpospolitej, a potem należących do Związku Sowieckiego. Autor Terroru i cierpienia, jako wywodzący się ze zubożałej szlachty duchowny pełniący wiele ważnych funkcji kościelnych, ale także jako człowiek o wyrazistej osobowości, obserwuje i przedstawia rzeczywistość przełomu XIX i XX wieku z odmiennego punktu widzenia, wiele uwagi poświęcając relacjom władz – najpierw carskich, potem sowieckich – do Kościoła katolickiego oraz jego działalności duszpasterskiej, charytatywnej i społecznej prowadzonej wśród wiernych, którymi na tamtych terenach byli przede wszystkim Polacy. Ksiądz Teofil Skalski w sobie właściwy sposób reaguje na wydarzenia polityczne, reprezentując odmienną od typowej wrażliwość na literaturę, kulturę i przyrodę. Należy do nielicznych Polaków, którzy we wspomnieniach mogli dać świadectwo o aresztowaniu i przejściu przez śledztwo, o latach przeżytych w sowieckim więzieniu jeszcze przed II wojną światową, gdyż – przeżywszy komunistyczny terror i więzienie w 1932 roku – z nielicznymi rodakami wydostał się ze Związku Sowieckiego. Odmienność dzieła od typowego wzorca literatury pamiętnikarsko-wspomnieniowej dopełnia bogactwa memuarystyki tamtych terenów.
    Спогади отця Теофіла Скальського Терор і страждання виділяються із спогадів інших польських авторів – зазвичай заможних землевласників, народжених в Україні, включених до складу Російської імперії після першого поділу Польщі, а потім громадян Радянського Союзу. Автор Терору і страждань, це священнослужитель, який народився в сім’ї збіднілої шляхти. Як особа, що виконує багато важливих церковних функцій, але також як людина з виразною особистістю, він спостерігав та представляв реальність рубежу ХІХ-ХХ століть з іншої точки зору, приділяючи багато уваги відносинам влади – спочатку царської, потім радянської, – до Католицької Церкви та її пастирської, благодійної та громадської діяльності, що проводилася серед віруючих, якими в тих районах були насамперед поляки. Отець Теофіл Скальський у дуже характерний собі спосіб реагує на політичні події, представляючи іншу, ніж типова, чутливість до літератури, культури та природи. Він належить до небагатьох поляків, які у своїх спогадах могли свідчити про арешт, про проходження розслідування, про роки, проведені в радянській в’язниці ще до Другої світової війни, оскільки – переживши комуністичний терор і тюрму в 1932 році, – він, разом із небагатьма земляками, втік із Радянського Союзу. Різниця між твором і типовою щоденниковою та мемуарною літературою доповнює багатство мемуаристики цих земель.
    Memoirs of Rev. Teofil Skalski Terror and Suffering stand out from memoire writing of other Polish authors, usually rich landlords, born on the territory of Ukraine annexed to the Russian Empire after the first partition of Poland and later comprising a part of the Soviet Union. The author, a clergyman hailing from the pauperised landed gentry and performing several important functions in the Church, charts the reality of the land at the turn of the 19th and 20th century from a different point of view, paying special attention to the attitude of the authorities, first Tsarist, then Soviet, to the Roman Catholic Church and its pastoral, charitable and social activities among the local Catholics, who were mostly Polish. Skalski in his own peculiar style reacts to political developments and his response to literature, culture and nature is also characteristic. Skalski is among the few who could testify about going through Soviet arrest, interrogation and 6-year imprisonment, already before World War II. In 1932 he was exchanged with a group of Poles for Soviet prisoners released from Polish prisons and returned to Poland. The uniqueness of his experience and peculiarity of his style complements the very rich memoir writing relating to the region.
    Źródło:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2018, 5, 13; 141-158
    1733-2249
    Pojawia się w:
    TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oblicza inności a dialog polsko-ukraiński w perspektywie narracji reportażowych o tragedii wołyńskiej w latach 1943-1944
    Facets of the Other and the Polish-Ukrainian Dialogue from the Perspective of Reportage Narratives on the Volhynia Tragedy in the years 1943-1944
    Autorzy:
    Kowalik, Angelika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807346.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-23
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Witold Szabłowski; Marek Koprowski; dialog polsko-ukraiński; Inny; Obcy; Wołyń; reportaż
    Witold Szabłowski; Marek Koprowski; Polish-Ukrainian dialogue; Other; Foreign; Volhynia; reportage
    Opis:
    W artykule porównano dwa zbiory reportaży dotyczące wydarzeń na Wołyniu w latach 1943-1945: Witolda Szabłowskiego Sprawiedliwi zdrajcy. Sąsiedzi z Wołynia oraz Marka Koprowskiego Wołyń. Mówią świadkowie ludobójstwa. Autorka wykazuje, że zasadniczą cechą różniącą oba teksty jest sposób podjęcia kwestii Innego, rozumianego jako przedstawiciel narodowości ukraińskiej. Rozmówcami Szabłowskiego są Ukraińcy, od których reportażysta próbuje uzyskać informacje o ich rodakach ratujących Polaków w czasie pogromów. Udziela tym samym głosu Innemu, traktując go jako równorzędnego partnera dialogu o przeszłości. Rozmówcami Koprowskiego są natomiast wyłącznie Polacy. Obraz Ukraińca, jaki wyłania się z jego zbioru reportaży, nosi cechy negatywne: Ukrainiec jest dla Polaka Obcym. Tożsamość polska, którą można zrekonstruować na podstawie wypowiedzi rozmówców Koprowskiego, pozbawiona jest istotnego punktu odniesienia, jakim jest inność etniczna, umożliwiająca pełniejsze i krytyczne spojrzenie na własny naród. Konsekwencją przyjętych przez autorów perspektyw jest odmienny sposób konstruowania polskiej tożsamości, w którą wpisana zostaje trauma wydarzeń wołyńskich. Analiza porównawcza obu tekstów pozwala wydobyć dwa sposoby pracy pamięci i prowadzi do wniosku o wpływie wykorzystania kategorii inności obecnej w reportażu jako gatunku na możliwość polsko-ukraińskiego dialogu.
    The article compares two collections of reportages concerning the events in Volhynia in the years 1943-1945: Witold Szabłowski’s Sprawiedliwi zdrajcy. Sąsiedzi z Wołynia [Righteous Traitors. Neighbors from Volhynia] and Marek Koprowski’s Wołyń. Mówią świadkowie ludobójstwa [Volhynia. Witnesses of the genocide are speaking]. The author shows that the fundamental feature that differentiates both texts is the way of addressing the Other, understood as a representative of the Ukrainian nation. Szabłowski’s interviewees are Ukrainians, from whom the reporter tries to obtain information about their compatriots rescuing Poles during the massacres. In this way, he gives voice to the Other, treating him as an equal partner in the dialogue about the past. By contrast, Koprowski’s interlocutors are exclusively Poles. The image of a Ukrainian that emerges from his collection of reportages is negative: for a Pole a Ukrainian is a Foreigner. The Polish identity, which can be reconstructed on the basis of the statements made by Koprowski’s interlocutors is devoid of an important reference point, which is ethnic otherness enabling a fuller and critical look at one’s own nation. The consequence of the perspectives adopted by the authors is a different way of constructing the Polish identity in which the trauma of Volhynia events is inscribed. A comparative analysis of both texts allows to distinguish two ways of how memory works and leads to the reflection on the influence of using the category of otherness in the reportage genre on the possibility of conducting the Polish-Ukrainian dialogue.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2017, 65, 1; 103-124
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kaplica w Jabłonce w dekanacie kaszogrodzkim w 1800 r
    The Chapel in Jablonka in the Kashgorod Deanery in 1800
    Autorzy:
    Sygowski, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2130738.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-29
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    cerkiew unicka
    Wołyń
    prawosławie rosyjskie
    polityka religijna
    Cesarstwo Rosyjskie
    dekanat kaszogrodzki
    Uniate Orthodox Church
    Volhynia
    Russian Orthodoxy
    Religious Policy
    Russian Empire
    Kashgorod Deanery
    Opis:
    W 1794 r. wojska rosyjskie idące przez wołyńskie tereny Rzeczypospolitej, żeby stłumić powstanie kościuszkowskie, przejmowały niektóre cerkwie unickie, wprowadzając do nich siłą rosyjskich duchownych prawosławnych. Tak było w Jabłonce Wielkiej w dekanacie kaszogrodzkim (na pn. od Łucka). Reakcją właściciela wsi było wybudowanie dla wiernych jego kosztem kaplicy unickiej i jej wyposażenie. Tekst wizytacji z 5 lutego 1800 r. ks. Teodora Połuchtowicza jest jedynym dokumentem opisującym tę kaplicę.
    Russian troops marching through the Volhynian territories of Poland in 1794 to suppress the Kościuszko Uprising took over some Uniate churches, forcibly introducing Russian Orthodox clergy to them. That took place, for example, in the Great Jablonka in the Kashgorod deanery (north of Lutsk). The building and equipment a new Uniate chapel in Jablonka was a reaction of the village’s owner to this situation. The only description of this chapel is the document of a visit by Teodor Połuchtowicz on February 5, 1800.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2022, 38, 3; 261-270
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z historii ukraińskiego radykalnego ruchu lewicowego na Wołyniu w okresie międzywojennym
    From the History of the Radical Leftist Movement in Volhynia in the Interwar Period
    Autorzy:
    Kramar, Jurij
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2156722.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Rzeczpospolita Polska
    województwo wołyńskie
    ruch lewicowy
    partia
    propaganda
    strajk
    bezpieczeństwo państwa
    the Polish state
    Volhynia Province
    left-wing movement
    party
    strike
    state security
    Opis:
    międzywojennym Na przestrzeni lat 1920-1930 działalność ukraińskiego radykalnego ruchu lewicowego była jednym z decydujących czynników wpływających na układ stosunków politycznych we wschodnich województwach Polski. Działalność partii i organizacji prokomunistycznych miała szczególny wpływ na życie polityczne międzywojennego Wołynia. Wspieranie radykalnych idei przez miejscową ludność świadczyło o tym, iż władze nie rozwiązywały wielu problemów natury społecznej, gospodarczej, politycznej, kulturalnej i narodowościowej. Ponadto polityka ZSRS, który w ciągu całego dwudziestolecia międzywojennego prowadził na tych terenach aktywną działalność dywersyjną i szpiegowską, sprzyjała rozpowszechnianiu się propagandy bolszewickiej. Biorąc pod uwagę, iż wspomniane kwestie nie są dostatecznie zbadane zarówno w historiografii ukraińskiej, jak i zagranicznej, niniejszy artykuł ma na celu pogłębienie zagadnienia ukraińskiego radykalnego ruchu lewicowego na ziemiach Wołynia Zachodniego w latach 1920-1930. Przedmiotem analizy jest działalność ukraińskich partii i organizacji lewicowo-radykalnych, działających na terenie województwa wołyńskiego w okresie międzywojennym. Należy omówić przyczyny i źródła rozpowszechnienia się ideologii skrajnie lewicowej wśród miejscowej ludności, a także metody propagandy komunistycznej i scharakteryzować wysiłki administracji polskiej zmierzające do zahamowania radykalizacji ukraińskiego świata politycznego na Wołyniu w okresie międzywojennym.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 481-500
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak przetrwać? Problemy bytowe zagrożonych zagładą Polaków w miastach Wołynia oraz Galicji Wschodniej w końcowych latach okupacji hitlerowskiej
    Autorzy:
    Komoński, Ernest
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/654028.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Volhynia
    Eastern Galicia
    Poles
    German Nazi occupation
    extermination
    cities and towns
    forced stay
    Wołyń
    Galicja Wschodnia
    Polacy
    okupacja hitlerowska
    eksterminacja
    miasta i miasteczka
    obozowanie
    Opis:
    The main aim of this article is to analyse the fundamental issues, which affected the Polish population hiding in the cities of Volhynia, and Eastern Galicia from the massacres carried out in the years 1943‑1944 by the Ukrainian Insurgent Army. This article proves that the issues of finding accommodation, food (including risky to home towns), and shelter from subsequent assault were as important as finding an occupation that would allow to the most modest subsistence while averting the risk of deportation by the German‑Ukrainian administration to forced labour in the Third Reich.
    Głównym celem artykułu jest analiza podstawowych problemów, z jakimi zmagała się ludność polska chroniąca się w miastach wołyńskich i wschodniogalicyjskich przed eksterminacją ukraińską w latach 1943‑1944. Wynika z niej, że kwestie zakwaterowania, wyżywienia (w tym niebezpiecznych wyjazdów po żywność w rodzinne strony), ubezpieczenia przed powtórnym napadem były równie istotne, co znalezienie sobie na miejscu zajęcia umożliwiającego zdobycie środków na najskromniejszą wegetację, a jednocześnie blokującego możliwość wywózki przez administrację niemiecko‑ukraińską na roboty przymusowe do III Rzeszy.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2015, 50, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Fight for the Kingdom of Halych After the Death of Vladimir Yaroslavich's Based on the „Chronicles” of Jan Dlugosz's from 1198
    Walka o księstwo halickie po śmierci Włodzimierza Jarosławowicza w świetle relacji Jana Długosza zanotowanej w „Rocznikach” pod 1198 r.
    Autorzy:
    Bielaszka-Podgórny, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560616.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu
    Tematy:
    Jan Dlugosz
    the principality of Galicia-Volhynia
    Roman Mstislavich, the „Chronicles”
    Leszek the White
    Jan Długosz
    Ruś Halicko-Wołyńska
    Roman Mścisławowicz
    Roczniki, Leszek Biały
    Opis:
    The core of this article is Jan Dlugosz's account commemorated on the pages of „Chronicles” in 1198. The theme of his annalistic relation is the fight for the kingdom of Halych that started after Vladimir Yaroslavich's death. Even though Jan Dlugosz based his account on the previous stories of chroniclers he set a different political and ideological tone for those events. His account of events gained a different political and ideological tone. In Dlugosz's account the heirless death of Vladimir launched a dispute over his heritage between the Polish dukes Leszek and Konrad and the princes of Rus. The idea of succeeding to the throne of Halych by the Polish ruler Leszek the White was clearly highlighted. The first part of the account is substantially distinct from the earlier writers' relations, and it reflects the obvious manifestation of the chronicler's views on the issue of the Rus lands belonging to Poland. This article is aimed at discovering the reasons for the chronicler's alterations in the source material that was used in creating „Chronicles”. Special attention is paid towards the contemporary events of Dlugosz's times as they might have had impact on his relations.
    Przedmiotem artykułu jest przekaz Jana Długosza zamieszczony na kartach jego Roczników pod 1198 r. Tematem kronikarskiej relacji jest walka o księstwo halickie, która wybuchła po śmierci Włodzimierza Jarosławowicza. Jan Długosz, opierając swą relację na przekazach wcześniejszych kronikarzy, nadał tym wydarzeniom inny wydźwięk polityczny i ideowy. W Długoszowym przekazie bezpotomna śmierć Włodzimierza otworzyła spór o jego dziedzictwo między książętami polskimi, Leszkiem i Konradem a książętami ruskimi. Wyraźnie uwypuklona została idea objęcia tronu halickiego przez polskiego władcę, Leszka Białego. Pierwszy człon relacji, znacząco różniący się od przekazów prymarnych, stanowi czytelną manifestację poglądów kronikarza na sprawę przynależności ruskiej ziemi do Polski. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o przyczyny zmian dokonanych przez kronikarza w materiale źródłowym, z którego korzystał przy pisaniu relacji. Szczególną uwagę zwrócono na wydarzenia z czasów Długoszowi współczesnych, mogących mieć wpływ na kształt narracji.
    Źródło:
    Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia; 2016, 23; 5-29
    0208-7626
    Pojawia się w:
    Studia Sandomierskie. Teologia-Filozofia-Historia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Surowce skalne Zagłębia Wołyńskiego w okresie II Rzeczypospolitej i ich wykorzystanie
    Raw rock resources of the Volhynia Province during the period of Second Republic of Poland and their utilization
    Autorzy:
    Wiszniewska, J.
    Tołkanowicz, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075359.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Zagłębie Wołyńskie
    surowce skalne
    magmowy łuk kontynentalny
    kamieniołomy granitu i bazaltu
    raw rock materials of Volhynia Province
    Osnisk-Mikashevichy volcano-plutonic belt
    granite and basalt quarries
    Opis:
    The evaluation of rock raw materials of the Volhynia Province in the Second Republic of Poland was performed at the PGI-NRI in 2013–2014 in order to create a museum collection of Volhynian igneous and metamorphic rocks, currently insufficiently recognized and preserved in many historical buildings in the Polish cities. The need to create this rock collection, with petrological descriptions, was of great importance to the knowledge of wider geology of rock raw materials, as well as for urban and historical research. Rocks from the Volhynia Province e.g. klesovite (also known as “leptite” or syenite from Volhynia), Old Korec granite, Osmaline granite, Volhynian gabbro and basalt etc. have been widely used in the interwar period as construction and road rock material. The Volhynia Provice in the Second Polish Republic had a similar importance for rock raw resources as the Lower Silesia Province (SW Poland) at present. However, our knowledge of the utilization of these materials in Polish architecture is so far limited because of the difficulties related to the recognition of these rocks, determination of the place of their origin and their ambiguous name nomenclature.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 9; 525--530
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czeska mniejszość na Wołyniu w latach okupacji niemieckiej (1941–1944)
    Czech Minority in Volhynia during German Occupation (1941–1944)
    Autorzy:
    Zitek, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477523.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Czesi
    Wołyń
    mniejszości narodowe
    emigracja
    rzeź wołyńska
    ukraińscy nacjonaliści
    OUN-UPA
    Kupiczów
    Blaník
    AKTIV
    Jan Jelínek
    Czechs
    Volhynia
    national minorities
    emigration
    Volhynian slaughter
    Ukrainian nationalists
    Kupychiv
    Opis:
    II wojna światowa spowodowała wybuch krwawych konfliktów na tle narodowościowym i etnicznym. Szczególnie niebezpiecznym miejscem stała się była gubernia wołyńska, gdzie dochodziło do niewyobrażalnych aktów przemocy. Prawie od stu lat te tereny zamieszkiwali m.in. nieliczni Czesi, którzy starali się przetrwać różne zawirowania wokół nich. Ataki na czeską mniejszość na Wołyniu ustały wraz z końcem II wojny światowej, gdy większość Czechów postanowiła wrócić do ojczyzny.
    World War II caused the outbreak of bloody conflicts on the grounds of nationality and ethnicity. The former Volhynian Governorate, where unimaginable acts of violence took place, became a particularly dangerous place. For almost one hundred years, these areas were inhabited by, among others, few Czechs who tried to survive various turmoil around them. Attacks on the Czech minority in Volhynia ceased with the end of World War II when the majority of Czechs decided to return to their homeland.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2018, 32; 502-519
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Coin Hoard of Pre-Reform Shillings of the Grand Master Michael Küchmeister von Sternberg Found in Chernihivschyna
    Skarb szelągów sprzed reformy Wielkiego Mistrza Michaela Von Küchmeistra Von Sternberg znaleziony na Czernichowszczyźnie
    Autorzy:
    Orlyk, Vasyl
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/584870.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Zakon Krzyżacki
    Wołyń
    Podole
    skarb
    obieg monetarny
    Teutonic Order
    Volhynia
    Podolia
    coin hoard
    coin circulation
    Тевтонський орден
    Boлинь Подiлляя
    монетний комплекс
    грошовий ринок
    Opis:
    W XIV i XV wieku dla Wołynia i Podola kontakty handlowe z Zakonem Krzyżackim, włączając miasto Toruń, były działaniem naturalnym. Związki te wpłynęły na obieg monetarny na wspomnianych terenach, czego świadectwem jest obecność pieniądz zakonu krzyżackiego. We wrześniu 2014 r. w Nizhinsky region, Tschernikhov oblast znaleziono skarb, w którym były monety Wielkiego Mistrza Michała Kuhmeistra von Sternberg i półgrosze Władysława Jagiełły. Do rąk autora publikacji dotarły monety krzyżackie, które opisane zostały w artykule.
    In the 14th and 15th centuries the trading contacts of Volhynia and Podolia with the Teutonic Order ran through the city of Toruń, which was perfectly natural. Those contacts had an influence on the circulation of coinage in the two territories named above, which is attested to by the presence of coins of the Teutonic Order. In September 2014 in the Nizhinsky region, Tschernikhov oblast, was found a hoard in which were coins struck by the Grand Master Michael Kuhmeistra von Sternberg and a half-groschen of Władysław Jagiełło. The coins of the Order, which are described in this article, passed through the hands of the author.
    ля українсько-руських земель, особливо Волині та Поділля в XIV-XV ст. торгівельні зв’язки із містами держави Тевтонського Ордену в Прусії, зокрема, м. Торунем були традиційними. Торгівельні вза- ємини забезпечували появу на грошовий ринок українських земель орденських монет і їхнє поширення навіть за традиційні ареали розповсюдження. У березні 2014 р. у Ніжинському районі Чернігівської області був зна- йдений монетний комплекс (гаманець) до складу якого входило сім дореформених шилінгів Великого магістра Міхаеля Кюхмайстер фон Штернберга та коронний квартник (півгріш) Владислава Ягайла.
    Źródło:
    Acta Archaeologica Lodziensia; 2016, 62; 93-97
    0065-0986
    2451-0300
    Pojawia się w:
    Acta Archaeologica Lodziensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność społeczno-gospodarcza i polityczna Polaków na Wołyniu, Podolu i Kijowszczyźnie w latach 1864–1914. Wprowadzenie do problematyki
    Socio-economic and political activity of Poles in Volhynia, Podolia and Kiev region in 1864–1914. Introduction to the issues
    Autorzy:
    Korzeniowski, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32400649.pdf
    Data publikacji:
    2024-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Volhynia
    Podolia
    Kiev region
    Poles
    social and economic activity
    political activity
    1864–1914
    Wołyń
    Podole
    Kijowszczyzna
    Polacy
    aktywność społeczna i gospodarcza
    działalność polityczna
    lata 1864–1914
    Opis:
    This study revolves around selected aspects of the activity of the Polish community in the Kiev, Podolia and Volyn governorates in 1864–1914. Questions have been asked about the activities nature, scope, directions and conditions, as well as the numbers and social background of the Poles involved in work for the benefit of the country. The extent of Polish socio-economic and political work in Russia at the time largely depended on the policy of the Tsarist authorities towards the local Poles. The efforts made were indicative of their real aspirations and served not only to save Polish property, but also to maintain the national awareness of the Polish community in Russia. After the October Manifesto was proclaimed, the efforts resulted in a number of cultural, educational and publishing initiatives, coupled with the establishment of organisations and associations, and the pursuit of political activity. Interestingly, they were a consequence of the sometimes isolated efforts for the benefit of the country before 1905. After the First Russian Revolution, on the other hand, they evolved into an arena for Ukrainian Poles to express their aspirations. Their elites sought, among other things, to restore their due position in the social hierarchy based on their status and economic power.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2024, 2(41); 142-162
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Percepcja i ocena filmowej polszczyzny kresowej (na przykładzie "Wołynia" w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego)
    Perception and Evaluation of the Polish Kresy Dialect (Based on Wołyń, Directed by Wojciech Smarzowski)
    Autorzy:
    Kresa, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32388021.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    linguistic styling in film
    dialect styling
    Southern Borderland Polish
    Volhynia
    the perception of film styling
    stylizacja językowa w filmie
    stylizacja gwarowa
    polszczyzna południowokresowa
    Wołyń
    percepcja stylizacji filmowej
    Opis:
    The subject of the article are the results of an analysis of the perception and evaluation of linguistic styling in the film Wołyń (Volhynia), directed by Wojciech Smarzowski (2016). The analysis of the reception of these linguistic choices is the last element of the research process, which is difficult to conduct without discussing elements such as the genesis of the film, its plot, the creators and the markers used in the styling process. Therefore, in this article I briefly present these elements. The research material comprises the spontaneous reactions of Filmweb website users to the film and the responses of 182 people who took part in my survey. The analysis leads to the conclusion that linguistic styling is rarely discussed by forum users. If the viewers pay attention to it, they subject it to broad (not always justified) criticism. Among the collected statements, however, there were also some that testify to the high linguistic awareness of the audience in the discussed area. The results of the survey led to the conclusion that the hero’s speech, stylized in the Polish Eastern Borderlands Dialect, is identified by almost everyone (91%) as evidence of Eastern Borderlands origin. Among the differential markers, viewers mainly indicate phonetic markers typical of the Polish Eastern Borderlands Dialect (e.g., pronunciations of the type dz’ec’i, ł coronal) or general dialect (e.g. labialization).
    Przedmiot artykułu stanowią wyniki analizy percepcji i oceny zabiegów filmowej stylizacji językowej w filmie Wołyń w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego (2016). Analiza odbioru tych zabiegów jest ostatnim elementem procesu badawczego i trudno ją przeprowadzić bez omówienia takich elementów jak: geneza filmu, jego fabuła, twórcy oraz omówienie wykładników wykorzystanych w procesie stylizacji. W związku z tym w artykule pokrótce przedstawiłam te elementy. Materiał badawczy stanowią spontaniczne wypowiedzi na temat języka bohaterów Wołynia wyekscerpowane z forum internetowego Filmweb oraz odpowiedzi 182 osób, które wzięły udział w przygotowanej przeze mnie ankiecie. Analiza prowadzi do wniosku, że zabiegi stylizacyjne są jednym z tematów najrzadziej poruszanych przez użytkowników forum. Jeśli już widzowie zwracają na nie uwagę, to poddają je szerokiej (nie zawsze uzasadnionej) krytyce. Wśród zebranych wypowiedzi znalazły się jednak także takie, które świadczą o wysokiej świadomości językowej widzów w omawianym zakresie. Wyniki badań ankietowych prowadzą do wniosku, że stylizowana na polszczyznę kresową wypowiedź bohatera jest niemal przez wszystkich (91%) identyfikowana jako dowód jego kresowego pochodzenia. Wśród wykładników dyferencyjnych widzowie wskazują przede wszystkim wykładniki fonetyczne typowe dla polszczyzny kresowej (np. wymowa typu dz’ec’i, ł przedniojęzykowe) lub ogólnogwarowe (np. labializacja).
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2021, 21
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    System of Party Guidance of Local Councils in the Ukrainian SSR (on the Example of Lutsk City Council)
    System partyjnego przewodnictwa rady lokalnej w ukraińskiej SRS (na przykładzie Rady Miejskiej Łucka)
    Autorzy:
    Bortnikova, Alla
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2230825.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Soviet Union
    Communist party of the Soviet Union
    Volhynia
    local self-government
    Lutsk city council
    Związek Sowiecki
    Komunistyczna Partia Związku Sowieckiego
    Wołyń
    samorząd lokalny
    rada miejska Łucka
    Opis:
    The purpose of the article is to analyze the forms, mechanisms and procedures for exercising comprehensive control of the Communist Party over the activities of local governments, in particular the Lutsk City Council in 1939–1990. The source of the article consists of the dokuments from the State Archives of the Volhynia region, press publicatiions, and the memories of the events’ participants. It has been proved that the nature of activity, function and order of formation of local self-government institutions in the territory of Volhynia determined the totalitarian political regime of the Soviet Union with a one-party political system. Based on a study of the problem of political and legal consolidation of the institute of local councils, it has been found out that in the Soviet period it was actually implemented an undemocratic state model of local self-government when local councils at constitutional level were recognized by state authorities. Much attention has been paid to the specifics of the formation of local selfgovernment bodies. It has been shown that these were not elections in the ordinary sense, but in fact voting in advance of the candidates for election by the party bodies and at the same time a manifestation of citizens’ loyalty to the dominant political regime. The process of control of the CPSU over self-government institutions in cities was monitored through a system of measures and procedures that included: selection of candidates for deputies on political, social-class, gender grounds, etc., nomenclature principle of selection of city council leadership, their executive committees and other structural units, practice of holding joint meetings of party committees and executive committees, system of co-optation of representative government institutions, and seats of local representative offices.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 541-558
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Transformation of Assessment of the Neo-Union Movement in Volhynia on pages of the Lviv-Based Dilo newspaper
    Autorzy:
    Fedczuk, Oleksandr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33347684.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    The Dilo newspaper
    Neo-Union
    ‘governmental Union’
    Roman Catholic Church
    Orthodox Church
    Greek Catholic Church
    Volhynia
    Żabcze
    gazeta „Diło”
    neounia
    unia rządowa
    Kościół rzymskokatolicki
    Cerkiew prawosławna
    Cerkiew greckokatolicka
    Wołyń
    Opis:
    W 1924 roku w Polsce zaczęto szerzyć projekt neounijny zapoczątkowany przez Kościół katolicki w celu pozyskania ludności prawosławnej dawnego Cesarstwa Rosyjskiego. W następnym roku na terenie województwa wołyńskiego powstała pierwsza parafia neounijna. Ponieważ niemal we wszystkich przypadkach wyznawcy nowego wyznania rościli sobie pretensje do majątków lokalnych parafii prawosławnych, prowadziło to do konfliktów, o których z kolei było głośno w prasie. Jednym z najbardziej wpływowych periodyków ukraińskich w międzywojennej Polsce była wydawana we Lwowie gazeta „Diło”, nagłaśniająca m.in. kwestie religijne na Wołyniu. Począwszy od 1928 roku, redakcja „Diło” zaczęła publikować artykuły dotyczące rozwoju ruchu neounijnego w sąsiednim województwie. Jednocześnie gazeta broniła interesów ludności prawosławnej, choć wydawana była przez i przede wszystkim dla grekokatolików. Jedną z głównych przyczyn było wykluczenie ukraińskiego duchowieństwa greckokatolickiego z procesu szerzenia neounii. W ten sposób kontrolowane przez Ukraiński Sojusz Narodowo-Demokratyczny „Diło” walczyło o prawosławnych wyborców na Wołyniu. Począwszy od 1931 roku, po konsekracji biskupa Mikołaja Czarnieckiego, redakcja „Diło” zmieniła zdanie na temat neounii, która została uznana za zjawisko pozytywne, pozbawione wszelkich wad przypisywanych jej przez tę samą gazetę. Ludność prawosławna regionu nie była już postrzegana jako ofiara agresji zewnętrznej, a konwertytów nie przedstawiano jako najmniej moralnych członków lokalnej społeczności. Zmieniła się także ocena stanowiska władz. Choć w ostatnich latach II Rzeczpospolitej „Diło” w mniejszym stopniu interesowało się problematyką neounijną, to w sumie jego polityka wydawnicza tego okresu w większym stopniu odzwierciedlała utrwalone poglądy greckokatolickie na temat podporządkowania prawosławnych Ukraińców papieżowi, niż miało to miejsce przed 1931 rokiem.
    In 1924, the Neo-Union project launched by the Catholic Church in order to win over the Orthodox population of the former Russian Empire began to spread in Poland. The next year, the first Neo-Union parish was established in the Volhynian Voivodeship. Since in almost all cases the adepts of the new denomination laid claim to the property of local Orthodox parishes, this led to conflicts, which in turn became the subject of press coverage. One of the most influential Ukrainian periodicals in the interwar Poland was the Dilo newspaper published in Lviv, which, among other things, publicised the religious issues in Volhynia. Starting from 1928, Dilo’s editorial staff began to publish articles on the development of the Neo-Union movement in the adjacent voivodeship. At the same time, the newspaper defended the interests of the Orthodox population, although it was published by and mainly for Greek Catholics. One of the main reasons for that was the exclusion of the Ukrainian Greek Catholic clergy from the process of spreading Neo-Union. In so doing, Dilo controlled by the Ukrainian National Democratic Alliance was fighting for Orthodox voters in Volhynia. Starting from 1931, after Nicholas Charnetsky’s consecration to the episcopacy, Dilo’s editorial staff changed their opinions regarding Neo-Union, which was now recognised as a positive phenomenon devoid of all the faults ascribed to it by this same paper. No more was the Orthodox population of the region regarded as victims of external aggression, while converts were no longer presented as the least moral members of the local community. The assessment of the authorities’ position changed as well. Although in the last years of the Second Polish Republic Dilo grew less interested in the Neo-Union issues, on the whole its editorial policy of that period to a greater extent reflected the established Greek Catholic views on the subordination of Orthodox Ukrainians to the Pope than it had done before 1931.
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 121-134
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Volhynian Court Books as a Source for Studying the History of the Ukrainian Noble (Szlachta) Family in the 16th and 17th Centuries
    Autorzy:
    Voronchuk, Iryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1367944.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    Volhynia
    castle and land court books
    marriage
    family
    husband
    wife
    parents
    children
    intra-family relations
    Wołyń
    księgi sądowe grodzkie i ziemskie
    małżeństwo
    rodzina
    mąż
    żona
    rodzice
    dzieci
    stosunki wewnątrzrodzinne
    Opis:
    The article documents the importance and significance of castle and land court books for studying the history of the early modern Ukrainian family, many aspects of which so far have hardly been explored. An overview of the history and the content of Volhynian court books is provided, and the documents that contain information on contemporary families are detailed and analyzed. The court books are shown to represent a comprehensive and valuable source that helps reconstruct single and extended family structures, identify kin relations, characterize demographic behaviour, and study intra-family relationships. The analysis of the court books suggests that some stereotypes about the early modern Ukrainian family need to be revised.
    W artykule zaprezentowano znaczenie sądowych ksiąg grodzkich i ziemskich, pod wieloma względami niezadawalająco przebadanych, dla badań nad wczesnonowożytną rodziną ukraińską. Przedstawiono w nim przegląd dziejów i zawartości ksiąg sądowych z obszaru Wołynia, poddając szczegółowej analizie dokumenty zawierające informacje o ówczesnych rodzinach. Wykazano, że księgi sądowe stanowią wszechstronne i cenne źródło, które pomaga rekonstruować proste i rozszerzone struktury rodzinne, identyfikować stosunki międzyludzkie, charakteryzować zachowania demograficzne i badać relacje wewnątrz rodziny. Analiza ksiąg sądowych sugeruje, że niektóre stereotypy dotyczące wczesnonowożytnej rodziny ukraińskiej wymagają rewizji.
    Źródło:
    Przeszłość Demograficzna Polski; 2018, 40; 39-62
    0079-7189
    2719-4345
    Pojawia się w:
    Przeszłość Demograficzna Polski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Holocaust Oral History Sources in the Yahad-In Unum Archive Collection (Based on Volhynia-Podolia General District Materials)
    Źródła historii mówionej o Holokauście w kolekcji Archiwum „Yahad-In Unum” (na przykładzie Okręgu Generalnego „Wołyń-Podole”)
    Autorzy:
    Mykhalchuk, Roman Yuriyovych
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31339697.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Yahad-In Unum
    Holokaust
    historia mówiona
    relacje świadków
    Patrick Desbois
    Okręg generalny "Wołyń-Podole"
    „small death jobs”
    Holocaust
    oral history
    eyewitness testimony
    Volhynia-Podolia General District
    "small death jobs"
    Opis:
    The purpose of the article is to analyze the oral history collection of the Holocaust sources at the Yahad-In Unum scientific institution (Paris, France) on the example of the Nazi-occupied territories of the Volhynia-Podolia General District of Reichskommissariat Ukraine. The research methodology is based on the principles of historicism and scientific objectivity. Analysis of oral history sources is the main method of the research. Scientific novelty: For the first time in historiography, the oral history Holocaust sources of the Yahad-In Unum scientific institution were analyzed based on the example of the Volhynia-Podolia General District. The conclusions prove that the oral history sources of Yahad-In Unum have powerful potential for Holocaust studies. They have exclusive information that is not found in other sources. German and Soviet documents cannot fully shed light on Holocaust history. Instead, the stories of witnesses provide an opportunity to examine this topic in a multifaceted way. 
    Celem artykułu jest analiza zbioru źródeł historii mówionej o Holokauście z terenów okupowanych przez hitlerowców Okręgu Generalnego „Wołyń-Podole”, Komisariatu Rzeszy Ukraina, opublikowanych przez „Yahad-In Unum”, instytucję naukową znajdującą się w Paryżu, we Francji. Metodologia badań opiera się na zasadach historyzmu. Po raz pierwszy w historiografii przeanalizowano źródła historii mówionej o Holokauście, znajdujące się w „Yahad-In Unum”, zebrane z terytorium Okręgu Generalnego „Wołyń-Podole”. We Wnioskach wyjaśniono, że źródła historii mówionej „Yahad-In Unum” mają ogromny potencjał do badań nad Holokaustem. Posiadają wyjątkowe informacje, których nie można znaleźć w innych źródłach. Dokumenty niemieckie oraz sowieckie nie mogą w pełni określić procesu Holokaustu. Natomiast relacje świadków dają możliwości wszechstronnego wyjaśnienia tego tematu.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2023, 12; 1-19
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wołyńskie wspomnienia w opowiadaniu "W złym towarzystwie" Władimira Korolenki
    Volyn memories in the story of Volodimir Korolenko "In a bad society"
    Волынские воспоминания в рассказе "В дурном обществе" Володимира Короленко
    Autorzy:
    Nowakowska-Ozdoba, Joanna Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/605105.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
    Tematy:
    Короленко, Волынь, типы памяти, образ места, автобиографическая память автора
    Korolenko, Wołyń, rodzaje pamięci, obraz miejsca, pamięć autobiograficzna autora
    Korolenko, Volhynia, types of memory, image of a place, author’s autobiographical memory
    Opis:
    ВОЛЫНСКИЕ ВОСПОМИНАНИЯ В РАССКАЗЕ ВОЛОДИМИРА КОРОЛЕНКО В ДУРНОМ ОБЩЕСТВЕ Статья посвящена воспоминаниям героя-рассказчика в рассказе Володимира Короленко В дурном обществе. Целью анализа является определение, как память героя формирует образ мира, какие типы памяти помогают воссоздать прошлое, а также ответ на вопрос, участвует ли автобиографическая память автора в создании образа места в тексте. Представлена в произведении действительность является образом событий, ситуаций, людей, мест, минувших эмоций и чувств сохранившихся в памяти героя-рассказчика. В воссоздании образа прошлого принимают участие разные типы памяти: память местa, память зрителиная, эмоциональная, интеллектуальная, а также автобиографическая память автора. Образ прошлого в значительной степени является результатом личной встречи Короленко с пространством Волыни.    
    VOLYN MEMORIES IN THE STORY OF VOLODIMIR KOROLENKO IN A BAD SOCIETY The article is dedicated to the recollections of the main character - narrator in the story of Volodimir Korolenko In a bad society. The purpose of the analysis is to determine how the character’s memory forms the image of the world, what types of memory help to recreate the past, as well as to answer the question of whether the author’s autobiographical memory is involved in creating the image of the place in the text. Presented in the work, reality is the image of events, situations, people, past emotions and feelings preserved in the memory of the narrator. Different types of memory take part in the reconstruction of the image of the past: memory of places, visual memory, emotional memory, intellectual memory, as well as autobiographical memory of the author. The image of the past is largely the result of a personal meeting of Korolenko with the space of Volhynia.   
    Wołyńskie wspomnienia w opowiadaniu "W złym towarzystwie" Włodzimierza Korolenki Artykuł poświęcony jest wspomnieniom bohatera-narratora w opowiadaniu Włodzomierza Korolenki W złym towarzystwie. Celem analizy jest określenie, w jaki sposób pamięć bohatera kształtuje obraz świata, jakie rodzaje pamięci pozwalają odtworzyć przeszłość, a także odpowiedź na pytanie czy pamięć autobiograficzna autora bierze udział w tworzeniu obrazu miejsca w tekście. Rzeczywistość przedstawiona w utworze jest obrazem zapisanych w pamięci narratora-bohatera zdarzeń, sytuacji, ludzi, miejsc, dawnych emocji i uczuć. W odtwarzaniu przeszłości biorą udział różne formy pamięci: „pamięć widząca miejsca”, pamięć wizualna, uczuciowa (mimowolna), intelektualna, a także  pamięć autobiograficzna autora. Tworzą one obraz będący sumą doznań sensorycznych i uczuciowych przywoływanych we wspomnieniach bohatera.
    Źródło:
    Przegląd Rusycystyczny; 2020, 3 (171)
    0137-298X
    Pojawia się w:
    Przegląd Rusycystyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakter polityki agrarnej rządów polskich we wschodnich oraz południowo-wschodnich województwach II Rzeczypospolitej
    The nature of Polish agricultural policy in eastern and south-eastern Voivodships during the Second Republic
    Autorzy:
    Hud, Bohdan
    Muravskiy, Oleg
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/943582.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    konflikt społeczny
    II Rzeczpospolita
    Galicja Wschodnia
    Wołyń Zachodni
    polityka agrarna
    polityka narodowościowa
    osadnictwo wojskowe
    kolonizacja
    cywilna
    UPA
    Social conflict
    Second Polish Republic
    Eastern Galicia
    Western Volhynia
    agricultural policy
    nationality policy
    military settlements
    civilian colonization
    Opis:
    Autorzy formułują i argumentują tezę, że polityka agrarna odrodzonego państwa polskiego na terenach „ukrainnych” (galicyjskich oraz wołyńsko-poleskich) stała się w rzeczywistości elementem jego polityki narodowościowej. Korzenie owej polityki agrarnej sięgały czasów sprzed I wojny światowej. Polscy politycy galicyjscy wprowadzili wówczas regulację stanowiącą, że z parcelacji wielkich majątków ziemskich na terenach mieszanych pod względem narodowościowym powinni korzystać przede wszystkim drobni właściciele polscy, a nie Rusini. Z upływem czasu podejście takie stało się kamieniem węgielnym polityki agrarnej II Rzeczypospolitej. Przyjęte w latach 20. XX w. ustawy wyznaczające zasady reformy rolnej były dyskryminujące dla ukraińskich chłopów mieszkających na kresach południowo-wschodnich II RP. Przede wszystkim ze względu na tzw. rację stanu przewidywały one dalsze istnienie wielkiej własności ziemskiej na tych terenach. Ponadto nawet wyznaczona aktami prawnymi górna granica „normy” – od 300 do 700 ha – niejednokrotnie była znacznie przekraczana. Dyskryminacja miejscowych chłopów w procesie parcelacji dodatkowo była pogłębiana przez państwową politykę osadnictwa wojskowego i kolonizacji cywilnej terenów z przewagą ludności „niepolskiej”. Zakładano, że tylko polski chłop może „uspokoić kresy”. Pojawienie się w zamkniętych społeczeństwach wiejskich stosunkowo dużej liczby „obcychobcych” zaostrzało problem braku ziemi uprawnej, dawało podstawy do pogłębiania się konfliktów społecznych oraz tworzyło korzystne warunki do prowadzenia propagandy zarówno nacjonalistycznej, jak i komunistycznej. Tak więc „narodowy” charakter agrarnej polityki polskich rządów w latach międzywojnia wywarł negatywny wpływ na stosunki polsko-ukraińskie zarówno w tym okresie, jak i w czasie II wojny światowej.
    The author formulates and argues the thesis that the agricultural policy of the new Polish State in Ukrainian territories (Galicia, Polissya, and Volhynia) became an essential element of its ethnic policy. The roots of this policy dated back to before World War I. Polish politicians in Galicia introduced a regulation that big estates should be parceled out in ethnically mixed lands in a way that made the Polish small landowners, not the Ruthenians the primary beneficiaries. Over the course of time, it became a cornerstone of the agricultural policy of the Second Polish Republic. The principles of the land reform, dated back to the 1920s, were discriminating against Ukrainian peasants living in the south-eastern part of the II Polish Republic. First of all, because of the so-called raison d’état, which allowed for the further existence of large landed properties Even the legally defined upper limit – from 300 to 700 hectares – was oftentimes significantly exceeded. Discrimination of the local peasantry during the land division period was additionally intensified through the military settlement policy and civilian colonization of lands with the prevailing non-Polish population. It was generally considered that only Polish peasants could improve the situation in the Eastern borderlands. The growing number of settlers in closed rural communities caused a lack of arable land, and in consequence deepening civil conflicts, as well as favourable conditions for both nationalistic and communist propaganda. Thus, the nationalistic character of the Polish agricultural policy during the interwar period had a negative impact on Polish-Ukrainian relations both then and during World War II.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2020, 15, 2; 113-128
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Партизанские отряды польской военной организации в Украине в 1918–1920 IT
    Guerilla units of Polish Military Organization in Ukraine in 1918–1920
    Autorzy:
    Голиченко, Александр
    Щербатюк, Владимир
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2165273.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-15
    Wydawca:
    Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    Polska Organizacja Wojskowa
    POW
    partyzancki
    oddziały lotne
    Ukraina? Wołyń
    Podole
    Kijów
    Antoniny
    Żytomierz
    Польская Военная Организация
    ПОВ
    партизан-
    ский
    летучие отряды
    Украина
    Волынь
    Подолье
    Киев
    Антонины
    Житомир
    Polish Military Organization
    PMO
    guerrilla
    Flying squads
    Ukraine
    Volhynia
    Podolia
    Kyiv
    Zhytomyr
    Opis:
    W artykule uogólnia się niektóre mało znane fakty działalności oddziałów partyzanckich i lotnych Wojska Polskiego i Polskiej Organizacji Wojskowej na Ukrainie w latach 1918-1920. Pokazano rolę POW w organizacji powstańczego i partyzanckiego ruchu na Ukrainie. Podano przykłady zarówno konfrontacji jak też współpracy POW z Ukraińcami.
    В статье обобщаются некоторые малоизвестные факты деятельности парти- занских и летучих отрядов Польского Войска и Польской Военной Организации в Украине в 1918–1920 гг. Показана роль ПОВ в организации повстанческого и партизанского движения в Украине. Даны примеры как противостояния, так и сотрудничества ПОВ с украинцами.
    Some little-known facts on the activities of guerrilla units and „flying squads” of Polish Army and Polish Military Organization in Ukraine in 1918–1920 are generalized in this article. The role of PMO in organizing rebel and guerrilla movement in Ukraine is shown. Examples of confrontation as well as cooperation between PMO and Ukrainians are presented.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2014, Zeszyt, XXVIII; 374-383
    0860-9608
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ćwiczenia z polityki wobec pamięci
    A Discussion of the Politics of Memory
    Autorzy:
    Motyka, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1373550.pdf
    Data publikacji:
    2015-05-12
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    massacres of Poles in Volhynia and Eastern Galicia in 1943-1945
    Ukrainian Insurgent Army
    politics of memory of Poland and Ukraine
    zbrodnie na Polakach na Wołyniu i w Galicji Wschodniej w latach 1943-1945
    Ukraińska Powstańcza Armia
    polityka historyczna Ukrainy i Polski
    Opis:
    This essay contains a description and critical appraisal of the contemporary Ukrainian state’s policy in regard to memory of the Volhynian and Galician massacres of 1943–1945. The author engages in polemics with Tomasz Stryjek, who recently published a book on this and other issues: Ukraina przed końcem Historii. Szkice o polityce państw wobec pamięci [Ukraine Before the End of History: Essays on State Policy in Regard to Memory]. In the author’s opinion, Stryjek one-sidedly, or even naively, places hope in the idea that the EU, in the not-too-distant future, will exert effective pressure on the government in Kiev to make it adapt its narrative about the activities of the OUN and UIA against Poles and Jews to European standards of memory about the Second World War. In the author’s opinion, the Ukrainian narrative about the activities of the OUN and UIA is based on the erroneous conviction—which is comfortable for the Ukrainian side—of equal guilt in the Polish-Ukrainian conflict of 1939–1947. He argues that there should be no cessation of efforts to remind Ukrainian historians and authorities about the responsibility to condemn, unambiguously, the mass crimes committed by national independence groups.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2015, 59, 2; 247-255
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postawa metropolity Andrzeja Szeptyckiego wobec skomplikowanych stosunków polsko-ukraińskich w latach 1918-1944
    The Metropolitan Andrey Sheptytskys attitude to the complicated polish-ukrainian relations
    Autorzy:
    Kubasik, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545145.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Metropolita Andrzej Szeptycki
    Metropolita Józef Bilczewski
    Metropolita Bolesław Twardowski,
    Małopolska Wschodnia
    Galicja Wschodnia
    Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów
    Ukraińska Powstańcza Armia
    Ludobójstwo
    Metropolitan Andrey Sheptytsky
    Metropolitan Jozef Bilczewski
    Metropolitan Boleslaw Twardowski
    Eastern Małopolska
    Eastern Galicia
    Organization of Ukrainian Nationalists
    Ukrainian Insurgent Army
    Massacres
    Volhynia
    Wołyń
    Opis:
    Metropolita Szeptycki objął przywództwo w Cerkwi w najtrudniejszym okresie stosunków polsko-ukraińskich. Rozpoczynając swoją posługę biskupią zapewniał, że darzy Polaków szacunkiem. Jednak mimo łagodnego początku prowadził antypolską politykę. Zarówno w czasie wojny ukraińsko-polskiej w 1918 r. o Galicję Wschodnią, jak i w czasie rzezi ludności polskiej przez szowinistów ukraińskich na Wołyniu i Małopolsce Wschodniej w czasie II wojny światowej zachowywał się raczej jak polityk a nie duszpasterz. Gdy abp. Bilczewski, a potem abp. Twardowski zwrócili się do niego z prośbą o powstrzymanie mordowania polskiej ludności cywilnej, udawał, że nie wie o co chodzi. Czasami można było odnieść wrażenie, że zapominał, że jego najważniejszym zadaniem jest głoszenie Ewangelii. Dla niego polityczne interesy Ukraińców czasami były ważniejsze. Zamiast dążyć do pojednania polsko-ukraińskiego wspierał ukraińskich nacjonalistów w ich walce z Polakami. Postępowanie Szeptyckiego doprowadziło do poważnego ochłodzenia jego relacji z polskimi biskupami.
    The Metropolitan Andrey Sheptytsky has become the leader of the Greek Catholic Church in the most difficult period of the Polish-Ukrainian relations. When he began his service as the archbishop, he assured that he respected the Poles. However, despite the mild beginnings, his politics were anti-Polish. Both during the Ukrainian- Polish war of Eastern Galicia in 1918 and during the World War II massacre of the Poles by the Ukrainian chauvinists in Volhynia and Eastern Małopolska, he behaved more like a politician than a priest. When first the archbishop Jozef Bilczewski and then the archbishop Boleslaw Twardowski asked him to try to stop the murders on Polish civilians, he pretended he did not know what was going on. Sometimes he acted as though he had forgotten that his major task was to preach the Gospel and in result the political interests of the Ukrainians were more important to him. Instead of attempting to unite the Poles and the Ukrainians, he supported Ukrainian nationalists in their fights with Poland. His approach led to a serious chilling of his relations with Polish bishops.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 129; 341- 363
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ostatni leśni czy zbrojne podziemie? Wokół charakteru działalności zbrojnej Obszaru NIE Lwów (sierpień 1944 – maj 1945 roku)
    The last anti communist guerillas or the armed independence underground. Reflections on the nature of armed operations of the „NIE” Organization in the Lviv Region (August 1944 – May 1945)
    Autorzy:
    Markowski, Damian Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2028879.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    Galicja Wschodnia
    Wołyń
    Organizacja NIE
    Armia Krajowa
    antysowieckie podziemie
    NKWD
    NKGB
    Lwów
    konspiracja
    partyzantka
    Eastern Galicia
    Volhynia
    the NIE Organisation
    the Polish Home Army
    anti-Soviet underground
    NKVD
    the People’s Commissariat of Internal Affairs
    the People’s Commissariat of State Security
    Lviv
    partisan warfare
    conspiracy
    Opis:
    Po ponownym zajęciu w 1944 roku ziem wschodnich II Rzeczypospolitej Polskiej przez Armię Czerwoną Sowieci rozpoczęli restytucję swojej władzy na terenach, które były przez nich okupowane w latach 1939 – -1941. Oznaczało to fiasko planu „Burza” i przyzwolenie zachodnich aliantów Polski na ponowny zabór części jej terytoriów. Nowa konspiracja, oparta w większości na członkach poprzedniego podziemia, stanęła przed koniecznością podjęcia decyzji odnośnie do charakteru i skali działań zbrojnych. Otwarta walka z sowieckim okupantem groziła całkowitą zagładą, dlatego kierownictwo organizacji NIE zdecydowało się niemal całkowicie zrezygnować z działalności partyzanckiej na rzecz patroli bojowych, operujących głównie w miastach i wykonujących „chirurgiczne” uderzenia likwidacyjne i dywersyjne
    After the Red Army reoccupied the eastern territories of the Polish Republic (1918-1939), the Soviets began the restitution of their power in the territories they had seized earlier in the years (1944) 1939-1941. What this meant was the failure of the „Tempest” plan and the consent of Poland’s western allies for the new annexation of part of its territory. The new conspiracy, for the most part based on members of the independence underground, had to decide on the character and scale of military operations. The fight against the Soviet occupant posed a threat of total annihilation, therefore the leadership of the NIE organization decided to practically abandon partisan activity in favor of sabotage and combat patrols, operating mainly in the cities and performing well-aimed strikes against the enemy.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 127-143
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielka własność ziemska w guberni podolskiej na tle Ukrainy Prawobrzeżnej w XIX wieku
    Autorzy:
    Epsztein, Tadeusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653764.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    wielka własność ziemska na Ukrainie
    ziemiaństwo
    Ukraina w XIX w.
    gubernia kijowska
    podolska i wołyńska w XIX w.
    great landed property in Ukraine
    landed gentry
    Ukraine in the 19th c.
    Guberniya of Kiev
    of Podolia
    and of Volhynia in the 19th c.
    Opis:
    Artykuł jest podsumowaniem kilkunastu lat badań, przygotowanych edycji źródłowych i analiz autora dotyczących zmian w sytuacji wielkiej własności ziemskiej na Ukrainie (gubernie kijowska, podolska i wołyńska) w XIX w. Ustalenia dotyczące drugiej połowy tego stulecia zestawia z najnowszymi pracami, prowadzonymi w latach 2013–2016 i obejmującymi gubernię podolską w pierwszej połowie XIX w. Badania zostały przeprowadzone na podstawie źródeł rękopiśmiennych i drukowanych dotąd niewykorzystywanych. Autora interesuje m.in. ewolucja zasięgu wielkiej własności na ziemiach ukraińskich; pozycja polskiego ziemiaństwa; zmiany w elicie wielkiej własności w XIX w.; zależności pomiędzy pozycją majątkową a karierami w samorządzie szlacheckim.The present article is a summary of several years of research and studies, published sources editions, and analyses made by the author of changes in the ownership structure of great landed property in Ukraine (Guberniyas of Kiev, Podolia, and Volhynia) in the nineteenth century. The author compares the establishments made for the second half of that century with these of the most recent studies, conducted in 2013–2016, for the Guberniya of Podolia in the first half of the nineteenth century. The study is based on handwritten and published primary sources, previously not exploited. The author is interested, among others, in the evolution of extent area of great landed property in Ukraine; the position of Polish landed gentry; changes in the elite of great landed estates owners in the nineteenth century; relationship between a financial position and career within the noble local governments.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2018, 53, 1
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sztuka dowódcza gen. Józefa Hallera podczas I wojny światowej (1914-1918)
    The command art of Józef Haller during World War I (1914-1918)
    Autorzy:
    Buława, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2084947.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    Joseph Haller
    Polish Legions
    II Brigade (CarpathianIron)
    Carpathians
    mountain battles
    Volhynia
    offensive of Brusilow
    Bessarabia
    tearing through the front
    Podolia
    Polish II Corps in Russia
    fight in the lap
    Józef Haller
    Legiony Polskie
    II Brygada (KarpackaŻelazna)
    Karpaty
    bitwy górskie
    Wołyń
    ofensywa Brusiłowa
    Besarabia
    przedarcie się przez front
    Podole
    II Korpus Polski w Rosji
    walka w okrążeniu
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest ocenie sztuki dowódczej Józefa Hallera, który jako oficer Legionów Polskich wielokrotnie prowadził w boju swoich podkomendnych, zyskując uznanie przełożonych i szacunek żołnierzy. Autor, dokonując oceny, sięga do opisów i relacji dotyczących wybranych bitew na froncie wschodnim I wojny światowej w Karpatach Wschodnich (Mołotków, Pasieczna, Maksymiec), na Wołyniu (Rudka Miryńska), w Besarabii (Rarańcza) i na Podolu (Kaniów).
    The article regards the assessment of the command art of Józef Haller, who as an officer of the Polish Legions many times led his subordinates in battle, gaining the recognition of his superiors and the respect of soldiers. The author reaches the descriptions and accounts of selected battles on the Eastern Front of World War I in the Eastern Carpathians (Mołotków, Pasieczna, Maksymiec), in Volhynia (Rudka Mryryńska), in Bessarabia (Rarańcza) and in Podolia (Kaniów).
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2018, 2(9); 113-135
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska a imperium mongolskie oraz Złota Orda w latach 1241–1502
    Poland, the Mongol Empire and the Golden Horde in the Years 1241–1502
    Autorzy:
    Bojko, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1038465.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    ułus
    najazdy
    muzułmanie
    jarłyk
    Mongołowie
    Czyngis-chan
    Ułus Dżocziego
    Złota Orda
    Batu-chan
    Tatarzy
    Legnica
    Połowcy
    Henryk II
    Saraj
    Chorezm
    Kazimierz Wielki
    Ruś halicko-włodzimierska
    Witold
    Worskla
    Kazimierz Jagiellończyk
    Moskwa
    Ugra
    Aleksander
    Mongols
    Ulus
    Genghis Khan
    Jochi Ulus
    Golden Horde
    Batu Khan
    Tatars
    Cumans
    Henry the II Pious
    Sarai
    Khawarezm
    Muslims
    Casimir the Great
    Kingdom of Galicia-Volhynia
    Vytautas
    Vorskla
    Casimir IV
    Moscow
    jarlig
    Alexander Jagiellon
    Opis:
    W związku z najazdem w 1241 roku armii Batu-chana na Europę Środkową i Wschodnią doszło do pierwszego, bardzo niefortunnego dla Polski spotkania z ówczesnym imperium mongolskim. Klęska pod Legnicą, śmierć księcia Henryka II Pobożnego, upadek państwa Henryków na Śląsku nie tylko odsunęły o kilka dekad proces zjednoczenia ziem polskich, ale też w praktyce wyeliminowały Piastów śląskich ze skutecznej rywalizacji o przyszłe zjednoczenie Polski. Jedynie śmierć wielkiego chana Ugedeja skłaniająca Batu-chana do powrotu wraz z armią do Mongolii uratowały Polskę i Węgry od długotrwałego zniewolenia, które spotkało księstwa ruskie. Kolejne mongolskie najazdy na Polskę z lat 1259 na 1260 oraz z przełomu roku 1287 na 1288 jedynie pogłębiły proces upadku gospodarczego i zniszczeń ziem polskich. Klęski poniesione przez Mongołów w walkach z egipskimi Mamelukami oraz upadek Królestwa Jerozolimskiego w 1291 roku spowodowały, że Zachód stracił zainteresowanie nawiązywaniem politycznych układów z Mongołami. W Europie Wschodniej umocniła się natomiast zachodnia dzielnica imperium mongolskiego, tzw. Złota Orda, która zaczęła odgrywać znaczącą rolę w życiu politycznym całego regionu. Szczyt jej potęgi przypadał na pierwszą połowę XIV wieku za rządów chanów Uzbeka i Dżanibeka. Od drugiej połowy XIV wieku widoczne jest osłabienie Złotej Ordy. W wieku XV przekształciła się ona w tzw. Wielką Ordę. Powstrzymanie chana Wielkiej Ordy Ahmeta w 1480 roku nad Ugrą przez księcia moskiewskiego Iwana III było triumfem Moskwy. Polska natomiast traciła jednego z nielicznych sojuszników na wschodzie. Nieudzielenie zaś przez króla polskiego Aleksandra Jagiellończyka w 1502 roku wsparcia ostatniemu chanowi Wielkiej Ordy Szach-Achmadowi umożliwiło zniszczenie Wielkiej Ordy przez sojusznika Iwana III, władcę Chanatu Krymskiego, chana Mengli Gireja. Upadek Wielkiej Ordy dla Polski oznaczał symboliczne zakończenie wspólnej historii zapoczątkowanej jeszcze najazdem Mongołów z 1241 roku. Dla Rosji był ostatecznym potwierdzeniem zrzucenia przez nią zwierzchności tatarskiej. Dla Chanatu Krymskiego, który niszcząc Wielką Ordę, de facto zrywał dotychczasowe związki z dawnym imperium mongolskim, oznaczał natomiast, iż stawał się on częścią nowego, kształtującego się wówczas ładu polityczno-gospodarczego w Europie Wschodniej.
    The army of Batu Khan’s 1241 invasion of Central and Eastern Europe was the first, highly unfortunate encounter between Poland and the Mongol empire. The defeat at Legnica, the death of Prince Henry the Pious, and the collapse of his line’s reign in the Duchy of Silesia not only delayed the unification of Poland by decades, but in practice it also eliminated the Silesian Piasts from effective competition for the future Polish union. It was only the death of Ögedei Khan that forced Batu Khan to return with his army to Mongolia and that saved Poland and Hungary from a prolonged enslavement that was the fate of Ruthenian duchies. The subsequent Mongol invasions of Poland at the turn of 1260 and 1288 only deepened the process of economic decline and destruction of Poland. The defeat suffered by the Mongols in the battles with the Egyptian Mamluks and the collapse of the Kingdom of Jerusalem in 1291 made the West lose interest in establishing political relations with the Mongols. In Eastern Europe, the western domain of the Mongol Empire, the so-called Golden Horde, grew in strength, and began playing a significant role in the political life of the entire region. The peak of its power was in the first half of the fourteenth century during the reign of Öz Beg and Jani Beg khans. From the second half of the fourteenth century faltering of the Golden Horde began. In the fifteenth century it was transformed into the so-called Great Horde. The Grand Prince Ivan III of Muscovy’s Great Stand on the Ugra River against Khan Akhmat’s Great Horde in 1480 was a Muscovite triumph. Poland, however, lost one of its few allies in the east. The Polish King Alexander Jagiellon’s failure in 1502 to support the last Khan of the Great Horde, Shah-Akhmad, made way for the destruction of the Great Horde by Ivan III’s ally, the ruler of the Crimean Khanate, Meñli I Giray. The fall of the Great Horde meant a symbolic end of shared history between Poland and Mongolia, which had begun with the invasion Mongol in 1241. For Russia, it was the final confirmation of its dropping its sovereignty to the Tatars. For the Crimean Khanate, which de facto broke off previous relations with the former Mongol empire by destroying the Great Horde, meant, however, that it become part of a new, emerging political and economic governance in Eastern Europe.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2020, 31, 4; 169-206
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-69 z 69

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies