Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Two Portraits of the Prince Ladislas-Sigismund Vasa from the Collections in Wawel re-examined
Analiza atrybucji dwóch portretów królewicza Władysława Zygmunta Wazy ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu

Autorzy:

Krzyżagórska-Pisarek, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/706971.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Rubens
Vasa
Wawel
Waza

Źródło:

Rocznik Historii Sztuki; 2012, 37; 93-113
0080-3472

Pojawia się w:

Rocznik Historii Sztuki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

PAMFLET NA SZWEDZKĄ KRÓLEWNĘ JAKO ŹRÓDŁO WIEDZY O „SZPETNEJ CZAROWNICY”, CZYLI O ANNIE WAZÓWNIE
Satire on the Swedish Princess Anna Vasa Being a Source of Knowledge about „An Ugly Witch”

Autorzy:

Ojcewicz, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/444734.pdf

Data publikacji:

2013-06-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

Anna Vasa
parody
lampion
chronicle of Charles IX of Sweden,Sigismund III Vasa

Opis:

The author analyzes a piece of 17th century chronicle of Charles IX of Sweden and its Polish translation done by Julian Ursyn Niemcewicz. This fragment presented in a satire form concerns critics of behavior and private life of Anna Vasa (1568–1625), a niece of the king of Sweden. Both Old Swedish and Old Polish texts are valuable sources of information about the Swedish princess as the information about her private life is very scarce. The analyzed satire presents real and dubious facts (where the credibility is concerned) of the princess’s biography.

Źródło:

Acta Neophilologica; 2013, XV/1; 299-322
1509-1619

Pojawia się w:

Acta Neophilologica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Pottery Vessels with graffiti Discovered in the Fort of Ala I Batavorum in Dacia

Autorzy:

Varga, Rada
Rubel, Alexander
Bounegru, George

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/52090051.pdf

Data publikacji:

2024

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

instrumenta
onomastics
barracks
vasa escaria

Opis:

This paper presents graffiti discovered on a few plates discovered in a barrack from the fort of ala I Batavorum milliaria in Dacia. Typical for the Batavian troops, the onomastics is Latin and Greek. The instrumenta prove that the soldiers scribbled their names on every-day use vessels and offer us a glimpse of the very men that lived there together.

Źródło:

Electrum; 2024, 31; 127-141
1897-3426
2084-3909

Pojawia się w:

Electrum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Famine and poverty in the army during the reign of the House of Vasa in the light of reports and diaries

Autorzy:

WOŹNICA, Kamila

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/517685.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

House of Vasa
famine
cannibalism
food
army

Opis:

The aim of the article is to present the phenomenon of famine in the army of the Crown and the Grand Duchy of Lithuania during the reign of the House of Vasa. Shortages of food were not present in the army constantly. Nevertheless, they were a frequent phenomenon during wars. It was not always possible to buy or steal something due to destructions in the area where the army was staying. In situations of no possibility to purchase food products, people tried to look for things that could fill their stomachs in the nearest surrounding. They would pick rhizomes, tree leaves, vegetables and herbs. Carrion as well as ill and injured animals were eaten. A symbol of famine was eating horse meat. The last resort was cannibalism.

Źródło:

Historia i Świat; 2016, 5; 169-190
2299-2464

Pojawia się w:

Historia i Świat

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Antonio Querenghi, Carmen ad Urbem Romam in adventu Serenissimi Vladislai Poloniae Principis (1625)

Autorzy:

Franczak, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/636303.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Antonio Querenghi, Vladislaus Vasa, panegyric, Neo-Latin poetry

Opis:

The subject of this edition is a forgotten 17th-century Polonicum: a Latin panegyric in hexameter by Antonio Querenghi entitled Ad urbem Romam in adventu Serenissimi Vladislai, Poloniae Principis (To the city of Rome on the occasion of the arrival of His Most Serene Highness Vladislaus, the Prince of Poland). The work, published in 1625 in Rome, was noted in bibliographies of S. Ciampi and K. Estreicher as anonymous. This is because the only copy known of the first edition until recently, preserved in the holdings of Biblioteca Ambrosiana in Milan, was deprived of the title page. The discovery of a second, complete copy in the collection of Biblioteca Casanatense in Rome allowed us to identify the author, namely the Padovan humanist Antonio Querenghi (1546-1633), who from 1605 served as the pope’s personal secretary (cubicularius), prelate and referendary of both signatures. The closest relation Querengi developed with Maffeo Barberini (Urban VIII), the “pope-Cicero” and patron of poets and artists, at whose side he stayed until his own death. On 19 January 1625 he graced with his panegyric the Roman visit of Prince Vladislaus Vasa, the later King of Poland and Grand Duke of Lithuania Vladislaus IV. The prince arrived in Rome on 20 December 1624, after an eight-month journey around Europe. Vladislaus, who tried to travel incognito, was received with all the honour due to the successor to the Swedish throne with the title of electi Magni Ducis Moschoviae (the elected Grand Duke of Muscovy). In the minds of the inhabitants of Europe, his person was also inextricably associated with the double triumph over the “schismatic” Muscovy, and above all with fending off Turks at the battle of Chocim (2 September–9 October 1621). Vladislaus spent the fortnight from 20 December 1624 to 2 January 1625 in the papal capital and took part in the celebration of the Jubilee. On 17 January he arrived there again after a short trip to Naples and left the city after only three days. Yet it was the latter short stay in Rome that the grandest reception in honour of the Polish Prince was held. On Sunday, 19 January, after a private audience with Pope Urban, at which only the closest curial dignitaries (with Querenghi probably among them) and officials from Vladislaus’ retinue were present, a sumptuous dinner was given with a concert afterwards. In the panegyric written for this occasion, Querenghi praises Vladislaus’ triumphs over “Muscovy twice defeated” (he meant armed attempts of the prince to the tsarist throne in the years 1610-1619) and over “the Thracian (i.e. Turkish) enemy”, the army of sultan Osman II. The ideological pivot of the poem is the pope’s planned general military expedition against Turkey: Urban VIII anoints the Polish Prince as the commander in chief of the upcoming crusade and a defender of Christianity. Vladislaus appears to be a new Hercules choosing the difficult path of Virtue, filled with renunciations and leading to eternal fame. In the panegyric apostrophe, the poet appeals to the Christian prince to follow the example of the mythical hero by taming the “godless monsters” (monstra impia) and taking upon his shoulders the weight of the world resting theretofore on the shoulders of the Italian Atlas – Pope Urban. Ad urbem Romam constitutes an excellent example of Querenghi’s stylistic manner shaped in the neo-Platonist spirit of hermetism, which made the poet create labyrinthine and enigmatic texts for the exclusive use of a narrow circle of exegetes. This manner resulted in a discrepancy, starkly visible through the refined hexameters, between two irreconcilable textual (and thus essentially linguistic) facts, one arising from historic discourse and the other generated within conventionally antiquisating, petrified, panegyric hyperbole. Namely, between Vladislaus who, abashed, retreated from Muscow and spent the battle of Chocim sick in his own tent, and the new Hercules who puts to rout the schismatic-pagan monsters threatening the Western civilisation.

Źródło:

Terminus; 2013, 15, 2(27)
2084-3844

Pojawia się w:

Terminus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Budowanie prestiżu królewskiego rodu. Związki rodzinne Wazów z dynastiami europejskimi
Building the prestige of the royal house. Familial relations of the Vasa with European dynasties

Autorzy:

Skowron, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1065908.pdf

Data publikacji:

2020-07-08

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

dynastic policy
prestige
christenings
travels
the Vasa
Habsburgs

Opis:

Marriages enabled the House of Vasa to enter into the network of courts throughout Europe and opened a way to participate in the processes of assimilation, reception or rejection of respective cultural, religious, and political paradigms. The bonds of kinship became one of the most effective instruments to raise the prestige and the standing of dynasty, which sought to occupy an ever higher position in the hierarchy of European rulers. The aim of this paper is to show how the House of Vasa functioned within he contemporaneous dynastic networks in Europe on the examples of several selected issues of strictly familial nature: inheritance of names, christenings, family reunions and financial security.

Źródło:

Studia Europaea Gnesnensia; 2019, 20; 55-82
2082-5951

Pojawia się w:

Studia Europaea Gnesnensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Dwie anonimowe sielanki z pierwszej połowy XVII wieku z rękopisu Biblioteki Baworowskich we Lwowie

Autorzy:

Piotrowiak, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/636305.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

eclogue, townsmen, Baptista Mantuanus, Calpurnius, election, Vladislaus IV Vasa

Opis:

Two Anonymous Eclogues from the First Half of the 17th Century Found in a Manuscript Preserved in the Baworowscyki Library in LvivThe main aim of this paper is to present a critical edition of two eclogues found in manuscript no. 1332 in the Baworowscy Library in Lviv. The eclogues were probably written in the 1630s or the early 1640s. This is the first critical edition of these texts. Manuscript no. 1332 is the only known source of these eclogues. The transcription is based on the rules contained in the script Zasady wydawania tekstów staropolskich (Wrocław 1955; “B” transcription). The punctuation has been adapted to contemporary rules. The transcription is provided with detailed notes and commentaries, which are a source of information about the meaning of Old-Polish words as well as proverbs. References to biblical texts and mythological and historical context are also well explained. “The first eclogue, entitled A Quarrel, is a paraphrase of the Sixth Eclogue of Baptista Mantuanus. It was written in the form of a dialogue between two shepherds who talk about the habits of the townspeople.” One of the interlocutors criticizes the vices of the courtiers, merchants, astrologers, medics, lawyers and Christian priests. These tirades are contrasted with the second shepherd’s replies. He condemns his interlocutor and accuses him of being too impetuous. This eclogue bears the mark of a strong influence from the pastoral poetry written by Simon Simonides. This influence is evident in the pessimistic, decadent atmosphere and sad reflections on human degeneration. The eclogue contains an anecdote that humorously explains the main cause of social inequality. The second eclogue, The Grandiosity or the Election of Vladislaus IV Vasa, King of Poland and Sweden, is connected with the election sejm that took place in 1632. This poem is a paraphrase of the Seventh Eclogue of Calpurnius. Like A Quarrel, it is written in the form of a dialogue between two shepherds. One of them returns to the village after a long absence. He is asked by his friend to tell him about his journey. It turns out that the traveller visited Warsaw and was a witness to the election of Vladislaus IV Vasa. The panegyric part of the poem is extensive and implies that the decision of the electors was inspired by God. The author ingeniously uses some phrases from Calpurnius’ eclogue to describe the works of art collected by the king. Both eclogues reveal formidable literary training – they are comparable to bucolics written by Jan Gawiński and Adrian Wieszczycki.

Źródło:

Terminus; 2014, 16, 4(33)
2084-3844

Pojawia się w:

Terminus

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Floty sojuszników i przeciwników Jagiellonów i Wazów na Bałtyku, Morzu Czarnym i Morzu Śródziemnym

Autorzy:

Górski, Tadeusz.

Powiązania:

Biuletyn Historyczny / Muzeum Marynarki Wojennej 2008, nr 23, s. 9-30

Data publikacji:

2008

Tematy:

Vasa (ród) polityka
Jagiellonowie (dynastia)
Polityka
Marynarka wojenna

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

ARCHEOLOGIA MORSKA W POLSCE STAN OBECNY I PERSPEKTYWY
UNDERWATER ARCHAEOLOGY IN POLAND ITS PRESENT STATE AND PROSPECTS

Autorzy:

Pomian, Iwona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/539649.pdf

Data publikacji:

2005

Wydawca:

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Tematy:

archeologia morska
Bałtyk
okręt „Vasa”
wraki
Muzeum wraków
„Solen”
„Miedziowiec”

Opis:

Underwater archaeology has only been present in Poland for a few decades. Research carried out in the 1950s in the search for ancient Wolin brought out the first sites. Polish coasts abound in wrecks, whose preservation are helped by the low salinity and low temperature of the Baltic waters, which are also free of the voracious snail toredo navalis. The wreck are endangered, however, by hydro-technical investments, and underwater treasure hunters. Up to now, underwater archaeology has brought out hundreds of artifacts which come from mediaeval as well as more contemporary times, and which are on display at the National Museum in Szczecin and the Central Maritime Museum in Gdańsk. Discussions as to the extent of protection for underwater archaeological sites and the possibility of expanding the scope of research activities in this area. One of the greatest challenges is creating a monitoring system for underwater archaeological sites. Poland’s participation in the “Managing Cultural Heritage Underwater – MACHU” project should be one solution to this problem. It is also important to create a national underwater archaeology center, which would become a source of technical and substantive support for conservation services, and which would allow for more effective protection of artifacts in the range of Polish coast. Following examples of other European countries, we have to treat our maritime heritage as a valuable source of information about the history of our country and the entire Baltic basin, and protect these things while also making them accessible to a wide community of maritime history enthusiasts.

Źródło:

Ochrona Zabytków; 2005, 2; 51-60
0029-8247

Pojawia się w:

Ochrona Zabytków

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Muzeum Okrętu "VASA"

Autorzy:

Kubiak, Krzysztof (1952- ).

Powiązania:

Przegląd Morski 2000, z. 6, s. 91-99

Data publikacji:

2000

Tematy:

"Vasa" (okręt) Szwecja 1625-1628 r.
"Vasa" (okręt) muzea wojskowe Szwecja
Katastrofy morskie badanie Bałtyk 1628 r.
Wraki statków
Ratownictwo morskie Szwecja 1957 r.

Opis:

Fot.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

The Tempest and Three Journeys. William Shakespeare and Daniel Naborowski

Autorzy:

Mrowcewicz, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/704582.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

William Shakespeare
Daniel Naborowski
Marcin Kromer
James I (James Charles Stuart)
Sigismund III Vasa
Anglo-Polish alliance
The Tempest
wedding plans
Elizabeth Stuart
Władysław IV Vasa

Opis:

The article talks about three visits paid in 1609, 1611 and 1612 by prince Janusz Radziwiłł and Daniel Naborowski – one of the most eminent poets of the Polish Baroque – at the court of king James I in London. These visits were related to the wedding plans – Władysław IV Vasa, son of king Sigismund III Vasa, was supposed to marry English princess Elizabeth Stuart. In her honour Naborowski wrote a famous poem entitled Na oczy królewny angielskiej (For English Princess’ Eyes). During the second visit at the English court, 1st November 1611, Radziwiłł and Naborowski were probably watching the staging of Shakespeare’s The Tempest in the Banqueting House in the Palace of Whitehall. The author of the article points out a possible source of Shakespeare’s play which was a text written by a Polish humanist Marcin Kromer, widely known in Europe of those times thanks to its latin translation. Kromer’s text described a story of young prince Sigismund (the future king Sigismund III Vasa) who was born on an island in Malårm Lake where Eric XIV of Sweden imprisoned his parents: Eric’s brother John III of Sweden and his wife Catherine Jagiellon. A Polish poet Daniel Naborowski might have seen and possibly met William Shakespeare.

Źródło:

Nauka; 2019, 4
1231-8515

Pojawia się w:

Nauka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

"Vasa"

Autorzy:

Stolarski, Edward.

Powiązania:

Mars 1997, t. 5, s. 178-182

Data publikacji:

1997

Tematy:

Muzeum Vasa Museet w Sztokholmie zbiory
Marynarka wojenna muzealnictwo Szwecja

Opis:

Okręt "Vasa" w Muzeum Vasa Museet w Sztokholmie.
Fot.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Mecenat literacki Anny Wazówny
Anna Vasa’s literary patronage

Autorzy:

Chemperek, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2078328.pdf

Data publikacji:

2021-03-30

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Badań Literackich PAN

Tematy:

Anna Waza
mecenat
Waleriusz Herberger
Samuel Dambrowski
Anna Vasa
patronage
Valerius Herberger

Opis:

The aim of the article is to show the scale of Anna Vasa’s (1568-1625) literary patronage and her role in the literary culture of the Commonwealth at the beginning of the 17th century. The Infanta’s ambitions to become a patron of Protestant culture in the Polish-Lithuanian state succumbing to Catholicism have been fulfilled. The most significant testimonies of this patronage are the works of Evangelicals: the monumental “Postylla” by Samuel Dambrowski, “Florilegium ex Paradiso Psalmorum” by Valerius Herberger or “Heraclitus” by Samuel Bolestraszycki. Anna Vasa’s influence on the literary culture of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the first twenty years of the 17th century is also demonstrated by the group of Catholic writers who offered her their works. They include, among others: Andrzej Zbylitowski, Stanisław Grochowski, Jan Achacy Kmita, Jerzy Cerazyn, Wawrzyniec Chlebowski. An additional value of this patronage is that the dedications and literary works show the deeds and personality of the princess. The abundance of texts related to Infanta makes the literature connected with the remarkable biography of an independent, well-educated woman, protector of natural scientists, as well as evangelical writers and theologians. The analysis of the royal patronage leads to the another conclusion that in the research on the writings of the Polish-Lithuanian Commonwealth, the aspect of at least trilingualism of the contemporary literature, which was written in Polish, Latin and German, should be more widely considered.

Źródło:

Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura; 2020, 2, 13; 39-55
2449-7339

Pojawia się w:

Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Coins of Sigismund III Vasa (1587-1632) from the Region of Varna, Bulgaria
Monety Zygmunta III Wazy (1587–1632) z regionu Warny w Bułgarii

Autorzy:

Mitev, Nevyan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2090059.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Sigismund III Vasa
Varna
Bulgaria
three groschen
Zygmunt III Waza
Warna
Bułgaria
trojak

Źródło:

Wiadomości Numizmatyczne; 2019, 63; 223-231
0043-5155

Pojawia się w:

Wiadomości Numizmatyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Sealed with tears: material and social meanings of a royal letter by countess Palatine Anna (Vasa) (1545–1610)
Sealed with tears: material and social meanings of a royal letter by countess Palatine Anna (Vasa) (1545–1610) / list zapieczętowany łzami: materialne I społeczne aspekty listu Anny Marii Wazówny (...)

Autorzy:

Lahtinen, Anu
Katajamäki, Terhi

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2048489.pdf

Data publikacji:

2021-10-27

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

early modern letter writing
Countess Palatine Anna (Vasa)
Ars dictaminis
the Vasa Family
royal correspondence
sixteenth-century Sweden
korespondencja z czasów wczesnonowożytnych
Anna Wazówna
ród Wazów
korespondencja rodów królewskich
szesnastowieczna Szwecja

Opis:

This article offers a case study of how a royal letter can be studied both from verbal and material perspectives. It examines one such letter and the way it reveals personal intentions, and tensions in family relations. Building on their research on the sixteenth-century Swedish letter writing and the Vasa family, the authors give a detailed analysis of Countess Palatine Anna’s (1545–1610) letter from the year 1592, its content and context. The analysis also serves to illustrate the vulnerable position of a consort living far from her family of birth.

Źródło:

Prace Polonistyczne; 2021, 76; 217-235
0079-4791

Pojawia się w:

Prace Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Infuła i korona. Kilka uwag o pieczęciach Karola Ferdynanda Wazy
Mitre and crown. Remarks on the seals of Charles Ferdinand Vasa

Autorzy:

Hlebionek, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2185337.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny

Tematy:

Charles Ferdinand Vasa
seals
coins
princes
Wrocław bishopric
Płock bishopric
Opole-Racibórz Duchy

Opis:

Charles Ferdinand Vasa, son of the Polish king Sigismund III, bishop of Wrocław and Płock, duke of Opole and Racibórz, owing to his heritage and offices was in possession of the most expansive sigillography system among all princes of the Vasa dynasty. The article presents previously unknown seals, as well as analysis of the relations linking them, and an attempt is made at defining the functions characterising the sigillography of Charles Ferdinand Vasa’s seals of a mixed (church and lay) nature.

Źródło:

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2018, 73, 1; 7-34
0037-7511
2658-2082

Pojawia się w:

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Tacierzyństwo i samotne ojcostwo. Zygmunt III i jego dzieci w latach 1593—1605
Fatherhood and Single Fatherhood: Sigismund III and His Children in the Years 1593—1605

Autorzy:

Barwicka-Makula, Aleksandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27316246.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

tacierzyństwo
ojcostwo
król Polski Zygmunt III Waza
królewicz Władysław Zygmunt Waza
królowa Anna Habsburżanka
królewna Anna Maria Wazówna
arcyksiężna Maria Bawarska
fatherhood
paternity
Sigismund III Vasa
King of Poland
Anne of Austria
Queen of Poland
Prince Ladislaus Sigismund Vasa
Princess Anne Marie Vasa
Maria Anna of Bavaria
Archduchess of Austria

Opis:

W artykule ukazano króla Zygmunta III w roli ojca i jego stosunek do potomstwa zrodzonego z małżeństwa z Anną Habsburżanką. Skoncentrowano się na okresie po śmierci pierwszej małżonki monarchy, co pozwoliło pokazać, jak król wypełniał zadania samotnego ojca i jakie emocje temu towarzyszyły. Omówiono również główne zadania stojące przed królewskim ojcem, takie jak: wybór dla dziecka imienia i rodziców chrzestnych oraz modelu wychowania, wyznaczenie opiekunów i wychowawców, a także zaplanowanie przyszłości dzieci przez zacieśnianie więzów rodzinnych z najważniejszymi rodami panującymi Europy.
In her article, Aleksandra Barwicka-Makula discusses King Sigismund III in the role of a father. She analyses this monarch’s attitude to the offspring born from his marriage to Anna Habsburg and focuses on the period after the death of his first wife, which provides an opportunity to present how the king fulfilled the task of a single father and what emotions accompanied his fulfilment of this task. A characteristic feature of Sigismund III’s upbringing style is that it was based on Habsburg models, developed at the Graz court by Archduchess Maria of Bavaria. The monarch consciously sought to strengthen family ties with the Styrian Habsburgs. In his will of May 19th, 1598, he appointed his mother-in-law and his brother-in-law, Archduke Ferdinand, later to become the emperor, as legal guardians of his offspring in the event of his own death. He hoped that his active contacts with the court in Graz, and through it with other European courts, would in future provide his children with appropriate connections to enable them to reach high dignities and honors.

Źródło:

Wieki Stare i Nowe; 2023, 18, 23; 1-20
1899-1556
2353-9739

Pojawia się w:

Wieki Stare i Nowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Królewicz jezuitą, król opatem. Wątek „zakonny” w ikonografii Jana Kazimierza
The prince as a Jesuit, the king as an abbot. The “monastic” theme in the iconography of John II Casimir

Autorzy:

Skrodzka, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/560297.pdf

Data publikacji:

2016-12-31

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Zygmunt III Waza
ikonografia
jezuici
abdykacja
pobożność
Sigismund III Vasa
iconography
Jesuits
abdication
piety

Opis:

Abstrakt Królewicz Kazimierz Waza wychowywał się na dworze swego ojca Zygmunta III w atmosferze pogłębionej pobożności. Skutkiem tego było jego wstąpienie do zakonu jezuitów. Królewicz ostatecznie opuścił klasztor i sięgnął po koronę królewską. Do życia zakonnego powrócił po swej abdykacji. Niniejszy artykuł prezentuje dzieła sztuki upamiętniające związki Jana Kazimierza z życiem zakonnym. Wśród nielicznej grupy są: emblemat, medal i ryciny, a także nagrobek Jana Kazimierza w Paryżu. Wszystkie te obiekty są świadectwem głębokiej pobożności Jana Kazimierza.
The young Casimir Vasa was brought up at the court of his father, Sigismund III Vasa, in the atmosphere of great devotion, which made him enter the order of Jesuits. Even though he decided to leave the monastery and to take the Polish crown, he came back to the life of a monk after his abdication. The present paper presents the very few pieces of art commemorating the monastic life of John Casimir: an emblem, a medal, some prints and his tomb in Paris. All those objects demonstrate the deep piety of the king.

Źródło:

Folia Historica Cracoviensia; 2016, 22; 437-450
0867-8294

Pojawia się w:

Folia Historica Cracoviensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Znalezisko fałszywych groszy Zygmunta III Wazy (1587–1632) z Lublina
The Find of False Groschen of King Sigismund III Vasa (1587–1632) from Lublin

Autorzy:

Huber, Miłosz
Markiewicz, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2090046.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

counterfeiting of coins
groschen
Sigismund III Vasa
Lublin
fałszerstwa monet
grosze
Zygmunt III Waza

Źródło:

Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 245-264
0043-5155

Pojawia się w:

Wiadomości Numizmatyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Próba zrównania uprawnień litewskich urzędów hetmańskich za panowania Jana Kazimierza
An Attempt to Equalize the Powers of Lithuanian Hetman Offi ces under King John II Casimir Vasa

Autorzy:

Rachuba, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1375770.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Grand Duchy of Lithuania
hetmans
John II Casimir Vasa
Wielkie Księstwo Litewskie
hetmani
Jan Kazimierz

Opis:

Th e aim of the article is to present the attempts undertaken by King John Casimir to make equal the powers of Lithuanian hetmans and thus to limit the authority of the Lithuanian grand hetman. To this end, the king, alongside with his legal attempts, appointed to the office of Lithuanian fi eld hetman Wincenty Korwin Gosiewski, closely associated with the royal court. Attention also is paid to negative consequences of King John Casimir’s actions for the combat and operational capacity of the Lithuanian army.
Celem artykułu jest pokazanie podejmowanych przez Jana Kazimierza Wazę prób zrównania kompetencji hetmanów litewskich, a tym samym ograniczenia władzy hetmana wielkiego. Król, oprócz podejmowania inicjatyw o charakterze prawnym, starał się osiągnąć zakładany cel przez nominację na funkcję hetmana polnego ściśle związanego z dworem Wincentego Korwina Gosiewskiego. Zwrócono również uwagę na negatywny skutek działań Jana Kazimierza Wazy na zdolności bojowe i operacyjne armii litewskiej. The aim of the article is to present the attempts undertaken by King John Casimir to make equal the powers of Lithuanian hetmans and thus to limit the authority of the Lithuanian grand hetman. To this end, the king, alongside with his legal attempts, appointed to the office of Lithuanian field hetman Wincenty Korwin Gosiewski, closely associated with the royal court. Attention also is paid to negative consequences of King John Casimir’s actions for the combat and operational capacity of the Lithuanian army.

Źródło:

Rocznik Lituanistyczny; 2018, 4; 77-92
2450-8454
2450-8446

Pojawia się w:

Rocznik Lituanistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Artykuły lwowskiej konfederacji wojska koronnego z 1622 roku

Autorzy:

Antos, Patryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2185011.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny

Tematy:

Sigismund III Vasa
Polish-Lithuanian Commonwealth
Crown Army
military confederation
articles of a military confederation

Opis:

The objective of this paper is to present a very rare document – the articles of the Lwów confederation. Only a few such documents survived and only as copies because, after the conclusion of a confederation, its articles were publicly burned. Publication of these documents will allow the readers for familiarizing themselves with an interesting contribution to the knowledge of the military history of the Polish-Lithuanian Commonwealth, without the need for a preliminary survey in the holdings of The Princes Czartoryski Library in Cracow.

Źródło:

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2022, 77, 2; 77-84
0037-7511
2658-2082

Pojawia się w:

Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

W sprawie badań nad składem personalnym zakonu paulinów w Polsce.
In the matter of research on the personal composition of the Pauline order in Poland.

Autorzy:

Szpak, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/783933.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Paulini
klasztor
polska prowincja paulinów
Jasna Góra
dynastia Wazów
monastery
Polish Pauline province
Vasa dynasty

Źródło:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 519-524
0518-3766
2545-3491

Pojawia się w:

Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Działalność polityczna Adama Kazanowskiego (1599–1649)

Autorzy:

Goszczyński, Artur

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/640553.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Adam Kazanowski, Private Conflicts, Vladislaus IV Vasa, Sigismund III Vasa, Polish Royal Court, Clientelism, Jerzy Ossoliński, Sea Customs, Regalism, Seym of the Polish-Lithuanian commonwealth, Polish Nobility in 17th Century, Crown Marshal Court

Opis:

The political activity of Adam Kazanowski (1599–1649) Adam Kazanowski and his entire political career was closely associated with king Władysław IV (Ladislaus IV Vasa). As the monarch’s favorite, and since 1637 also one of the senators, Kazanowski became involved in issues relating to the state’s policy. Due to his close relations with the king and consequently his royalist views, he often identified with the opinions represented by the monarch and sided with his will. Yet on some occasions, Kazanowski’s attitude was far removed from the views represented by the monarch. Being close to the monarch’s inner circle, he participated in the majority of Parliament sessions (Diet sessions) during the reign of Władysław IV. Shortly after the monarch’s death, he was also involved in political issues associated with Chmielnicki’s Uprising. Yet due to the unfavorable attitude of king Jan Kazimierz (John II Casimir Vasa) and the continually worsening state of his health, his political activity became considerably less intense. The one-time king’s favorite ended his life not long afterwards, on 25 December 1649.

Źródło:

Prace Historyczne; 2013, 140, 2
0083-4351

Pojawia się w:

Prace Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Patronat Wazów nad misjami karmelitów bosych i jezuitów w Persji
The Patronage of the Vasa Dynasty over the Missions of the Discalced Carmelites and Jesuits in Persia

Autorzy:

Skowron, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/46178206.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Wazowie
Safawidzi
misje katolickie
karmelici bosi
jezuici
House of Vasa
Safavids
Catholic Missions
Discalced Carmelites
Jesuits

Opis:

Królowie polscy z dynastii Wazów odegrali kluczową rolę w powstaniu i rozwoju misji karmelitów bosych i jezuitów w Persji w XVII w. Pierwszym polskim historykiem, który zwrócił uwagę na wkład władców Rzeczypospolitej w rozwój i funkcjonowanie misji katolickich w Persji, był jezuita i misjonarz Juda Tadeusz Krusiński. W pracy Prodromus ad historiam revolutionis Persicae seu legationis Fulgide Porte ad Persarum Regem zamieścił on część zatytułowaną Appendix de legationibus persico-polonicis per quas serenissimorum Regum Poloniae protectioni missiones persicae assertae. Najważniejszą formą patronatu królów polskich było polityczne, organizacyjne i finansowe wsparcie działalności misyjnej obu zakonów. Zygmunt III nie tylko zaangażował się w organizację i pobyt pierwszego poselstwa karmelitów bosych w Rzeczypospolitej, ale aktywnie włączył się w tworzenie pierwszych klasztorów zakonu w Polsce. Bardzo szybko Stolica Apostolska i misjonarze zdali sobie sprawę, że silna pozycja władców polskich na dworze szacha, gdzie postrzegani byli jako najważniejsi i najlepiej skomunikowani europejscy sojusznicy w wojnie z Turcją, może odegrać kluczową rolę w zapewnieniu działaniom misyjnym stabilności i bezpieczeństwa. To sprawiło, że najpierw karmelici bosi, a w połowie XVII w. jezuici szukali wsparcia na dworze królów polskich. Decyzja karmelitów bosych o oddaniu się pod protekcję Władysława IV wynikała z ich znajomości Polski, ponad dwudziestoletniego doświadczenia w kontaktach z Zygmuntem III oraz umiejętnej oceny pozycji zajmowanej przez Rzeczpospolitą w polityce Safawidów. Dzięki bliskiej współpracy z misjonarzami dwór polski zyskał dodatkowy kanał obiegu informacji Isfahan–Rzym–Kraków/Warszawa. Jak pokazały badania F. Richarda, odnowienie czy nadanie nowych przywilejów obu omawianym tu zakonom było ściśle powiązane z działaniami dyplomatycznymi królów polskich. Wazowie, a później Jan III Sobieski, bardzo mocno wspierali finansowo misje w Persji. Wieczysta fundacja królowej Ludwiki Marii dla jezuitów jest wyjątkową w skali europejskiej formą pomocy niesionej misjonarzom działającym na terenie Iranu. Ona też stała się fundamentem działań misyjnych i dyplomatycznych polskich jezuitów w drugiej połowie XVII w. i na początku XVIII. Z drugiej strony Safawidzi, począwszy od Abbasa I, zaczęli traktować misjonarzy jako ważnych łączników z państwami europejskimi, zlecając im m.in. misje dyplomatyczne. Szachowie wiedzieli, że tylko od ich woli zależy obecność zakonników w ich państwie, udzielanie im ochrony i przywilejów. W ten sposób misjonarze stawali się narzędziem nacisku i ważnym elementem w relacjach z państwami europejskimi, w tym z Rzecząpospolitą. Dlatego Safawidzi w momentach zaostrzenia swoich czy państw europejskich konfliktów z Turcją przyjmowali życzliwą postawę wobec zakonników. W takich okolicznościach T. Szemberg uzyskał zgodę na konsekrację kościoła karmelitów w Isfahanie i odnowienie przywilejów tego zakonu. Podobnie było w przypadku uzyskania przez jezuitów zgody na rozpoczęcie działalności misyjnej, które nastąpiło w momencie trwania wojny o Kandię i w czasie pobytu poselstwa króla polskiego.
The Polish kings of the Vasa dynasty played a key role in the establishment and development of the 17th-century mission of the Discalced Carmelites and Jesuits in Persia. The first Polish historian who drew attention to the role of the kings of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the development and functioning of Catholic missions in Persia was the Jesuit and missionary Juda Tadeusz Krusiński. In the book Prodromus ad historiam revolutionis Persicae seu legationis Fulgide Porte ad Persarum Regem he included a separate chapter entitled Appendix de legationibus persico-polonicis per quas serenissimorum Regum Poloniae protectioni missiones persicae assertae. The most important form of patronage of Polish kings was political, organizational and financial support for missionary activities for both orders. Sigismund III not only became involved in the organization and stay of the first legation of the Discalced Carmelites in the Polish-Lithuanian state, but also actively participated in the founding of the first monasteries of the Order in Poland. Very quickly, the Holy See and the missionaries realized that the strong position of the Polish rulers at the Persian Shah’s court, where they were perceived as the most important and best-connected European allies in the war with the Ottoman Empire, could play a key role in ensuring stability and security for missionary activities. This made the Discalced Carmelites, and in the middle of the 17th century, the Jesuits, seek support at the court of Polish kings. The decisions of the Discalced Carmelites to place themselves under the protection of Ladislaus IV resulted from their knowledge of Poland, from over twenty years of experience in contacts with Sigismund III, as well as from a skillful assessment of the position of the Republic of Poland within the Safavid policy. Thanks to close cooperation with missionaries, the Polish court gained an additional channel for the circulation of information between Isfahan–Rome–Krakow/Warsaw. As F. Richard’s research showed, the renewal or granting of new privileges to both orders discussed here was closely related to the diplomatic activities of Polish kings. The Vasas, and later John III Sobieski, provided financial support to the missions in Persia. The perpetual foundation of Queen Louise Marie for the Jesuits was a unique form of assistance on a European scale to missionaries operating in Persia. It also became the foundation for the missionary and diplomatic activities of Polish Jesuits in the second half of the 17th century and at the beginning of the 18th century. At the same time, the Safavids, starting with Abbas I, began to treat missionaries as important liaisons with European countries, commissioning them, among others, to diplomatic missions. The Shahs, while granting them protection and privileges, knew that the presence of monks in their country, depended only on their will. In this way, the missionaries became a tool of pressure and an important element in relations with European countries, including Poland. That is why when conflicts with Turkey escalated in their or European countries, the Safavids adopted a positive attitude towards the monks. In these circumstances, T. Szemberg obtained permission to consecrate the Carmelite church in Isfahan and renew the privileges of this order. It was similar in the case of the Jesuits obtaining permission to start their missionary activity, which took place at the time of the war for Candia and during the stay of the Polish king’s embassy.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 112; 85-115
0208-6050
2450-6990

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Święty Władysław w Pułtusku
St. Ladislaus in Pułtusk

Autorzy:

Lolo, Radosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/449941.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

St. Ladislaus- relics
St. Ladislaus- worship
St. Ladislaus's polish reliquary
Pułtusk- Jesuits College
King Władysław IV Vasa

Opis:

The article deals with the fate of the relics of Saint Władysław donated in 1585 by the Polish queen Anna Jagiellonka to the Jesuit college in Pułtusk. They were handed over from the royal treasury as evidence of gratitude for the education of Andrzej Batory - nephew of King Stephen I. Later the members of the Waza dynasty: princess Anna Katarzyna (1634) and king Władysław IV Waza (1635), fond homage to these relics. At that time he also gave them a silver reliquary as a gift. After the suppression of the Jesuits, the fate of the relics was unknown. Artifacts connected associated with them were found in the church of Saint Peter and Paul in Pułtusk in 2016. Research was unable to confirm that 7 of the oldest parts of a skull came from Saint Władysław`s skull which is now kept in Györ (lack of the DNA in the parts from Pułusk). Later, it was confirmed that these artifacts venerated in Pułtusk were relics of Saint Władysław. On the basis of the source analysis and comparison of the size of herms and pillows the author fixed that this herm, which was kept in Diocesan Museum in Płock, known as herm Saint Maurycy`s herm is in fact the herm donated to the Pułtusk`s Jesuits by Władysław IV in 1635 on Saint Władysław`s relics.

Źródło:

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2018, 25; 184-197
1232-1575

Pojawia się w:

Saeculum Christianum. Pismo Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Kilka uwag o historii klasztoru w Opolu-Czarnowąsach
A few remarks on the history of the convent in Opole-Czarnowąsy

Autorzy:

Sadowski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/697319.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Opolski

Tematy:

Czarnowąsy
Norbertines
Congregation of The Sisters of Saint Hedwig
Zofia Kossak
Charles Ferdinand Vasa
Frederick The Great

Opis:

This article consists of two chapters. The first one presents an outline of the history of the convent in Czarnowąsy and objects of historical value situated therein. In the second chapter, the author mentions several issues related to the convent (which used to belong to the Norbertines) that still offer open fields for studies: the historical value of the short story “Uparte mniszki” by Zofia Kossak; Paweł Szotarewicz’s dedication to Baltazar Gerbert, the architect of the so-called House of Nuns; and the hypothetical visit of the then 29-year-old King Frederick the Great to this “House of God”.

Źródło:

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2019, 17, 3; 137-149
2658-1922

Pojawia się w:

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Losy studentów alumnatu papieskiego w Braniewie w XVI i XVII wieku
The Fate of the Students of the Papal Alumnate in Braniewo in the 16th and 17th Centuries

Autorzy:

Zielonka, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1365964.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie

Tematy:

Alumnat papieski w Braniewie
jezuici
Zygmunt III Waza
Skandynawia
Papal alumnate in Braniewo
Jesuits
Sigismund III Vasa
Scandinavia

Opis:

hanks to the Jesuits, Braniewo became an important and popular educational centre. The Jesuit gymnasium, diocesan seminary and from 1578 a papal seminary have also been praised in Warmia’s history. The role of the latter institution was to educate students in the spirit of the Catholic faith. The task of the graduates originating largely from the Nordic countries was to return to their homeland and promote their re-Catholicisation. However, many Finns, Norwegians and Swedes, due to the anti-Catholic legislation of these countries and the fluctuating political situation, could not cope, and those who tried were in danger of receiving the highest punishment. For is reason, the influx of Scandinavians into the papal seminary fell dramatically. Many graduates after their ordination took up work in, amongst other places, the diocese of Warmia, and some of them found their place in the circle of King Sigismund III Vasa.

Źródło:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2017, 297, 3; 409-444
0023-3196
2719-8979

Pojawia się w:

Komunikaty Mazursko-Warmińskie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Legal, political and cultural heritage of the Polish Vasas (1588–1668): Culmination of the Year of the Vasas Celebrations
Prawno-ustrojowe i kulturowe dziedzictwo polskich Wazów (1588–1668). Zwieńczenie obchodów Roku Wazowskiego

Autorzy:

Kaczorowski, Włodzimierz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/697435.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Opolski

Tematy:

polscy Wazowie
Rok Wazowski
dziedzictwo dynastii Wazów
Polish Vasas
The Year of The Vasas
heritage of the Vasa dynasty

Opis:

Przypadająca w 2019 r. okrągła 400. rocznica sfinalizowania kluczowego etapu podjętej z inicjatywy króla Zygmunta III Wazy przebudowy Zamku Królewskiego w Warszawie dała asumpt do zorganizowania serii jubileuszowych wydarzeń naukowych, wydawniczych, wystawienniczych i artystycznych pod hasłem Roku Wazowskiego. Zainaugurowane w lutym 2019 r. obchody wpisały się w cenną inicjatywę całościowego ukazania okresu panowania dynastii wazowskiej w Rzeczypospolitej. Program uroczystości rocznicowych w założeniu organizatorów miał służyć pogłębieniu i przybliżeniu szerokiemu gronu odbiorców wiedzy o przypadających na koniec XVI w. i znaczną część XVII w., trwających ponad osiem dekad rządach polskich Wazów – Zygmunta III, Władysława IV i Jana II Kazimierza. Postulatowi zobrazowania wielowymiarowości dorobku przedstawicieli dynastii wazowskiej na tronie polskim w sposób szczególny czyni zadość antologia Świat polskich Wazów. Eseje, red. nauk. J. Żukowski, Z. Hundert, Warszawa 2019, która towarzyszy wystawie Świat polskich Wazów. Przestrzeń – ludzie – sztuka (The World of the Polish Vasas. Space – People – Art) zorganizowanej przez zespół Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum w terminie 6 listopada 2019 r. – 14 stycznia 2020 r. jako zwieńczenie Roku Wazowskiego.
The quatercentenary anniversary of completion of the crucial phase of expansion of the Royal Castle in Warsaw initiated by King Sigismund III Vasa, which fell on 2019, offered a good occasion to carry out a series of scientific, editorial, exhibition and artistic events within the Year of the Vasas. The celebrations were inaugurated in February 2019 as a part of an initiative to present an overall picture of the reign-period of the Vasa Dynasty in the Polish Republic. In line with the organisers’ objective, the programme of the anniversary events was aimed at providing a thorough insight into and disseminating to an ever-wider public the knowledge about the over eight-decade-long period of the monarchy of the Polish Vasas – Sigismund III, Ladislaus IV and John II Casimir, falling in the late 16th century and the major part of the 17th century. The multidimensionality of the output provided by the representatives of the Vasa Dynasty on the Polish throne is illustrated particularly in the anthology The World of the Polish Vasas: Essays edited in 2019 under Jacek Żukowski and Zbigniew Hundert’s scientific supervision. This edition accompanies the monumental exhibition The World of the Polish Vasas: Space – People – Art organised by the Royal Castle in Warsaw – Museum between 6 November 2019 and 14 January 2020 as the culmination of the Year of the Vasas celebrations.

Źródło:

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2019, 17, 4; 143-152
2658-1922

Pojawia się w:

Opolskie Studia Administracyjno-Prawne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

„Missa pulcherrima” Bartłomieja Pękiela. Historyczny, biograficzny i stylistyczny kontekst utworu

Autorzy:

Zając, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/669077.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Pękiel
the Royal Band
Sigismund III Vasa
Wladyslaw IV
the Swedish Deluge
the Wawel Cathedral Band
form of Mass

Opis:

The main aim of this study was to present the outstanding composition created by Bartłomiej Pękiela, Missa Pulcherrima, giving the historical, biographical, and stylistic context. The author succinctly depicted, first the historical background in which the composer lived and created, sketching the rulers of Poland of the time: Sigismund III, Vladislaus IV and John Casimir, against the important political events of the period. Having delivered the most up-to-date research, he carried on to a closer presentation of the composer himself, with a few biographical details, like these of his work as the Royal Choirmaster in Warsaw, and then the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle in Cracow. The author of this paper drew heavily on the studies made by eminent Polish musicologist, Rev. Hieronim Feicht (1894–1967), whose research on the biography and compositions of Bartłomiej Pękiel has not be rivaled so far by anything equally insightful and exhaustive. This study is an attempt to show Pękiel’s Missa Pulcherrima in the context of mass service compositions, proving that in its extraordinary composing and stylistic values it definitely differs from the other mass pieces by this composer written in the old style (stile antico). The said composition was created after 1655, when Pękiel moved from Warsaw to Cracow so as to undertake the position of the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle. Most probably, it was his last composition. A liable review of Bartłomiej Pekiel’s Missa Pulcherrima was rendered by expert in the Old Polish Music, Ewa Obniska: “Without doubt, it is the most outstanding old Polish mass, the stunning composition of outstanding artistry and unparalleled subtlety of melodic side […] the most tremendous religious masterpiece of the Polish Baroque – amongst those few which have lost nothing of their influential power despite centuries passing”.
The main aim of this study was to present the outstanding composition created by Bartłomiej Pękiela, Missa Pulcherrima, giving the historical, biographical, and stylistic context. The author succinctly depicted, first the historical background in which the composer lived and created, sketching the rulers of Poland of the time: Sigismund III, Vladislaus IV and John Casimir, against the important political events of the period. Having delivered the most up-to-date research, he carried on to a closer presentation of the composer himself, with a few biographical details, like these of his work as the Royal Choirmaster in Warsaw, and then the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle in Cracow. The author of this paper drew heavily on the studies made by eminent Polish musicologist, Rev. Hieronim Feicht (1894–1967), whose research on the biography and compositions of Bartłomiej Pękiel has not be rivaled so far by anything equally insightful and exhaustive. This study is an attempt to show Pękiel’s Missa Pulcherrima in the context of mass service compositions, proving that in its extraordinary composing and stylistic values it definitely differs from the other mass pieces by this composer written in the old style (stile antico). The said composition was created after 1655, when Pękiel moved from Warsaw to Cracow so as to undertake the position of the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle. Most probably, it was his last composition. A liable review of Bartłomiej Pekiel’s Missa Pulcherrima was rendered by expert in the Old Polish Music, Ewa Obniska: “Without doubt, it is the most outstanding old Polish mass, the stunning composition of outstanding artistry and unparalleled subtlety of melodic side […] the most tremendous religious masterpiece of the Polish Baroque – amongst those few which have lost nothing of their influential power despite centuries passing”.

Źródło:

Pro Musica Sacra; 2012, 10
2083-4039

Pojawia się w:

Pro Musica Sacra

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Sprawa compositio inter status w czasie rokoszu sandomierskiego (1606–1609)
The Problem of Compositio Inter Status during the Sandomierz Rebellion (Rokosz) (1606–09)

Autorzy:

Pawłowska-Kubik, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28763541.pdf

Data publikacji:

2020-12-07

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Sandomierz Rebellion
composition between estates
Sigismund III Vasa
nobility
clergy
rokosz sandomierski
kompozycja między stanami
Zygmunt III Waza
szlachta
duchowieństwo

Opis:

Przedmiotem badań w niniejszym artykule jest problematyka kompozycji między stanami w czasie rokoszu sandomierskiego (1606–1609). Postulat rozstrzygnięcia najważniejszych punktów spornych między duchowieństwem a świeckimi, podnoszony wielokrotnie przed rokoszem, był w latach 1606–1609 jednym z elementów programu zarówno przeciwników króla, jak i stronników Zygmunta III. W artykule zanalizowano zabiegi podejmowane o realizację kompozycji w czasie wojny domowej przez wszystkie zainteresowane strony i na tej podstawie ustalono, dlaczego nie doszło do jej uchwalenia.
The article focuses on the issue of the composition between the estates during the Sandomierz Rebellion (Rokosz) (1606–09). The postulate to resolve the most critical points of contention between the Roman Catholic clergy and the nobility, raised many times before the conflict, was in the years 1606–09 one of the elements of the program both of Sigismund III’s opponents and of the King’s supporters. The article analyses the efforts made by all interested parties to implement the compositio during the civil war and on this basis, determines why it was not adopted.

Źródło:

Kwartalnik Historyczny; 2020, 127, 3; 473-505
0023-5903

Pojawia się w:

Kwartalnik Historyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

"Vasa" - Królewski Galeon

Autorzy:

Skworoda, Paweł.

Powiązania:

Mówią Wieki 2005, nr 7, s. 54-57

Data publikacji:

2005

Tematy:

Sztokholm (Szwecja) Vesa Musset wystawy
Vasa (okręt) zatopienie Szwecja 1628 r.
Żeglarstwo morskie bitwy Szwecja 1625-1628 r.
Marynarka wojenna

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Senatorowie wobec spraw wyznaniowych na sejmie 1597 roku
The senators and denomination affairs during the Sejm of 1597

Autorzy:

Gałuszka, Justyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/689137.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

senatorowie
sprawy wyznaniowe
sejm
unia brzeska
protestanci
Zygmunt III Waza
senators
religious matters
the Sejm
Brest Union
Protestants
Sigismund III Vasa

Opis:

The article discusses the attitude of senators to religious matters at the Sejm in 1597. It was an extremely turbulent assembly, the first one after the conclusion of the Brest Union. It shows the great commotion that this act caused in the multinational society of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The defence of Orthodoxy by Protestants also showed an alliance between dissidents. In the history of this alliance, the Sejm I am analysing occupies a special place, because for the first time in its forum there was cooperation between Orthodox and Protestants in defense of the Warsaw confederation concluded in 1573. Thanks to the use of Sejm diaries, correspondence and written newspapers, I present Sejm speeches of senators during the sessions of the Sejm. Their juxtaposition makes it possible to state that this issue played a significant role in the internal politics of the Polish-Lithuanian Commonwealth at the end of the 16th century.
Artykuł omawia stosunek senatorów do spraw wyznaniowych na sejmie w 1597 r. Było to niezwykle burzliwe zgromadzenie, pierwsze po zawarciu unii brzeskiej (1596). Pokazuje duże poruszenie, jakie wywołał ów akt w wielonarodowym społeczeństwie Rzeczypospolitej polsko-litewskiej. Obrona prawosławia podczas obrad sejmu przez protestantów ukazywała również sojusz między dysydentami. W jego dziejach analizowany przeze mnie sejm zajmuje miejsce szczególne, po raz pierwszy bowiem na jego forum doszło do współpracy między prawosławnymi a protestantami w obronie konfederacji warszawskiej zawartej w 1573 r. Nie było to przypadkowe i doraźne łączenie sił w momencie zagrożenia swobód wyznaniowych, ale długofalowa i dobrze przemyślana strategia, obejmująca pełen wachlarz działań.

Źródło:

Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 2; 209-228
1644-857X
2450-7660

Pojawia się w:

Przegląd Nauk Historycznych

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

O dwóch skarbach małych szelągów miedzianych Jana Kazimierza z Rokitna, pow. lubartowski
On Two Hoards of Small Copper Shilling Coins of King John Casimir Vasa from Rokitno, Lubartów county

Autorzy:

Markiewicz, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2090026.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

copper shillings (szeląg)
boratynka coins
coin hoards
John Casimir Vasa
szelągi miedziane
boratynki
skarby monet
Jan Kazimierz
Nauki Humanistyczne i Społeczne

Źródło:

Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 265-293
0043-5155

Pojawia się w:

Wiadomości Numizmatyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Szwedzkie muzea morskie

Autorzy:

Kubiak, Krzysztof (1952- ).

Powiązania:

Wojsko i Wychowanie 2003, nr 2, s. 141-142

Data publikacji:

2003

Tematy:

Vasa (okręt) muzealnictwo Sztokholm (Szwecja)
Kronan (okręt) muzealnictwo Kalmar (Szwecja)
Marynarka wojenna muzealnictwo zbiory Szwecja
Okręty muzealnictwo Szwecja
Muzea wojskowe zbiory Szwecja

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Przygotowania Rzeczypospolitej do wojny z Moskwą w latach 1632–1633
Preparations of the Republic of Poland for the war with Moscow in the years 1632–1633

Autorzy:

Nagielski, Mirosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/46176650.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

kampania smoleńska
Władysław IV Waza
Michaił Borysowicz Szein
Krzysztof Radziwiłł
autorament cudzoziemski
Smolensk campaign
Władysław IV Vasa
Mikhail Borisovich Shein
foreign author

Opis:

Kampania smoleńska 1632–1634 rozpoczynała panowanie nowego władcy Rzeczypospolitej, Władysława IV. Wykorzystując śmierć Zygmunta III, Moskwa już jesienią 1632 r. rozpoczęła działania na teatrze wschodnim, stawiając sobie za cel odzyskanie utraconego w 1611 r. Smoleńska. Do wojny strona polsko-litewska była nieprzygotowana, a na temat celowości zaciągów trwały spory między hetmanami Lwem Sapiehą i Krzysztofem Radziwiłłem. Dzięki temu ostatniemu wzmocniono załogi twierdz pogranicza oraz założono obóz pod Krasnym, który blokował siły moskiewskie oblegające Smoleńsk. Wobec trwania wojny trzydziestoletniej Rzeczpospolita musiała prowadzić zaciągi w oparciu o własnego rekruta, korzystając z pomocy werbowanych z zagranicy oficerów cudzoziemców. Przygotowania mające na celu wystawienie armii odsieczowej trwały długo i wymagały dużych nakładów finansowych. Ich rezultatem było wystawienie kilkunastotysięcznej armii, która pod dowództwem Władysława IV we wrześniu 1633 r. dotarła pod Smoleńsk, odblokowując obleganą twierdzę przez siły moskiewskie M. B. Szeina.
The Smolensk campaign of 1632–1634 began the reign of the new ruler of the Polish-Lithuanian Commonwealth, Władysław IV Vasa. Taking advantage of the death of Sigismund III Vasa, Moscow began operations in the eastern theater in the fall of 1632, with the goal of regaining the Smolensk lost in 1611. The Polish-Lithuanian side was unprepared for the war, and disputes between Hetmans Lew Sapieha and Krzysztof Radziwiłł continued about the purposefulness of the hauls. Thanks to the latter, the crews of the border fortresses were strengthened and a camp was established near Krasny, which blocked the Moscow forces besieging Smolensk. In view of the Thirty Years’ War, the Republic of Poland had to carry out hauls based on its own recruit, with the help of foreign officers recruited from abroad. Preparations to deploy a relief army took a long time and required a lot of money. As a result, an army of several thousand was raised, which under the command of Władysław IV in September 1633 reached Smolensk, unblocking the besieged fortress by the Moscow forces of M. B. Sheina.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 87-111
0208-6050
2450-6990

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

The Imperial Theme in Art and Architecture of the Polish Vasas
Imperialny wątek w sztuce i architekturze polskich Wazów

Autorzy:

Kaufmann, Thomas DaCosta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23944997.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

Zamek Królewski w Warszawie
Kolumna Zygmunta
sztuka i władza
dynastia Wazów
Royal Castle in Warsaw
Sigismund Column
the Vasa dynasty
art and power

Opis:

This essay reconsiders two of the most famous monuments in Poland, the Warsaw Castle and the Sigismund Column. It argues that both evoke imperial themes, with reference to a model provided by the Habsburgs for both the architecture and the sculpture, but present them in ways that specifically express the ambitions of the Vasa dynasty.
Artykuł jest jeszcze jedną próbą analizy dwóch znanych polskich zabytków – Zamku Królewskiego i Kolumny Zygmunta w Warszawie. Postawiono w nim tezę, że oba te dzieła wyrażają treści imperialne nawiązując do wzorca stworzonego przez Habsburgów zarówno dla architektury jak i rzeźby, a jednocześnie modyfikując je tak, by odpowiadały konkretnym dążeniom dynastii Wazów.

Źródło:

Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 2; 323-349
0006-3967
2719-4612

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Sztuki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

O sposobach udostępniania zawartości ksiąg metryk królewskich
On the Manner of Providing Access to the Contents of the Books of the Royal Metrica

Autorzy:

Łopatecki, Karol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1913058.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Tematy:

Sigismund III Vasa
royal chancery
royal metrica
Kingdom of Sweden
Kingdom of Poland
Grand Duchy of Lithuania
source editing
digitalization of primary sources

Opis:

The discussion article provides an analysis of a book recently published by Wojciech Krawczuk entitled Records and Regesta of the German Expedition of the Royal Swedish Chancery of King Sigismund III of the Years 1597–1600. The book contains a source edition of the minutes of the royal chancery of Sigismund III Vasa, King of Poland, Grand Duke of Lithuania (1587–1632), and King of Sweden (he retained power in 1592–1599), written around 1600, which has been supplemented by extensive regesta prepared by the editor. This discussion article evaluates this form of providing access to the contents of primary sources against the background of similar source editions consisting of records created by other royal chanceries, namely the chancery of the Kingdom of Poland, the chancery of the Grand Duchy of Lithuania and the chancery of the dukes of Mazovia. It is noteworthy that increasingly more archival materials are made available online through the websites of various archives and other institutions that preserve historical documents. In view of the growing trend to digitalize primary sources and make them available online, the idea of publishing complete source editions including full source texts, which began at the beginning of the twentieth century, seems unjustified nowadays. Currently, the solution proposed by Wojciech Krawczuk, based on the publication of regesta, appears to be the most favourable. Perhaps it would be appropriate to link the published regesta even more closely to the digitized archival materials by providing each one of them with a link or QR code that would refer to the website hosting the relevant digitalized source. The content of the documents included in the reviewed book differs significantly from the content of the records created by the chanceries of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania. Swedish documents are dominated by current affairs, primarily concerning military and diplomatic issues, and include much fewer normative acts, such as appointments to offices and bestowals of landed property.

Źródło:

Zapiski Historyczne; 2021, 86, 3; 139-158
0044-1791
2449-8637

Pojawia się w:

Zapiski Historyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Listy do króla w sprawach wiary w polskich protestanckich Bibliach XVI i XVII wieku
Dedicatory Epistles to the King in Matters of Faith in the Polish Protestant Bibles in the 16th and 17th Century

Autorzy:

Meller, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/635423.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

reformation in Poland
state – Church relation
Jan Seklucjan
the Brest Bible
the Gdansk Bible
dedicatory letter
King Sigismund II Augustus
King Władysław IV Vasa

Opis:

The article examines religious topics in dedicatory letters for the Polish Protestant Bibles of the 16th and 17th century. The New Testament published by Jan Seklucjan (1551–1553), the Brest Bible (1563) and the Gdansk Bible (1632) were dedicated to the reigning kings towards whom the Protestants expressed their expectations about the place of the Church / religion in the state and the role of the ruler. The dedicatory letters by Seklucjan, Mikolaj Radziwill and Krzysztof Radziwill highlighted the concept of the primacy of secular authority over the Church, namely, the sovereignty of the monarch, personifying the majesty and law of the Republic over the Church of God, i.e. people who constitute the community of faith. According to the Polish political status, king, due to his office, played the role of the “servant of the Republic”, and as the guardian of the legal order, was not to be the ruler of conscience, but the guardian of freedom of speech and religion.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Jak sufragana chełmskiego kijami pobito, czyli o rozruchach religijnych w Hrubieszowie i Czerniczynie z marca–kwietnia 1636 r. Oblata protestacji i obdukcji Abrahama Śladkowskiego oraz oględzin ran jego kapelana, siostrzeńca i woźnicy w urzędzie grodzkim grabowieckim
How the Suffragan of Chelm Was Beaten with Sticks, or about the Religious Riots in Hrubieszow and Czerniczin in March-April 1636. Oblate of Protestation and Obduracy of Abraham Sladkowski and Examination of Wounds of his Chaplain, Nephew, and Coachman at the Grabowiec Municipal Office

Autorzy:

Goszczyński, Artur

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/33907633.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Abraham Śladkowski
Wladyslaw IV Vasa
Methodius Terlecki
Hrubieszów
Czerniczin
Uniates
Orthodox
riots
Polish-Lithuanian Commonwealth
Władysław IV Waza
Metody Terlecki
Czerniczyn
unici
prawosławni
tumult
Rzeczpospolita

Opis:

Jednym z głównych pól konfliktu pomiędzy unitami i prawosławnymi w Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVII w. była kwestia praw do użytkowania miejsc kultu. Celem zażegnania związanych z tym waśni w 1635 r. powołano komisję, która miała dokonać repartycji cerkwi w miastach królewskich w sposób proporcjonalny do ilości zamieszkujących je grekokatolików i dyzunitów. Jednym z ośrodków objętych jej działaniami był Hrubieszów w ziemi chełmskiej, gdzie urzędnicy przyznali prawosławnym dwie świątynie. Pomimo pomyślnego dla siebie werdyktu tamtejsi dyzunici wywołali zamieszki, w trakcie których napadli na grekokatolicką cerkiew, katolickich duchownych oraz mieszczan łacińskiego obrządku. Ponadto na wieść o przyjeździe sufragana chełmskiego Abrahama Śladkowskiego do położonego opodal Czerniczyna powzięli oni zamiar napaści na duchownego, do czego przekonali zamieszkujących tam włościan. Pod ich wpływem chłopi najpierw zaatakowali miejscową cerkiew i poturbowali zawiadującego nią popa, następnie zaś pobili wspomnianego dostojnika, który przybył tam na wieść o rozruchach, nie oszczędzając przy tym towarzyszących mu osób. W wyniku działań podjętych przez unickiego biskupa chełmskiego Metodego Terleckiego winni zajść mieli odpowiadać życiem i majątkiem za swoje postępowanie. Od kary jednak odstąpiono po tym, jak mieszczanie odbyli publiczną pokutę oraz przyjęli unickie wyznanie.
One of the main areas of conflict between the Uniates and the Orthodox in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the early 17th century was the issue of rights to use places of worship. In order to settle the related feuds, a commission was established in 1635 to repartition Orthodox churches in royal towns in proportion to the number of Greek Catholics and Disuniates residing there. One of the centers covered by its efforts was Hrubieszow in the Chełm region, where officials granted the Orthodox the right to own two temples. Despite the verdict, which was favorable to themselves, the non-Uniates there caused riots, during which they attacked a Greek Catholic temple, Catholic clergy and townspeople of the Latin rite. In addition, upon hearing of the arrival of Chelm suffragan Abraham Sladkowski to Czerniczyn, located nearby, they decided to attack the clergyman, to which they convinced the peasants living there. Under their influence, the peasants first attacked the local orthodox church and battered the pop who was in charge of it, and then beat up the aforementioned dignitary, who had arrived there upon hearing of the unrest, not sparing the people accompanying him. As a result of actions taken by the Uniate bishop of Chelm, Methodius Terlecki, the culprits of the incidents were to answer for their actions with their lives and property. However, the punishment was waived after the townspeople did public penance and adopted the Uniate religion.

Źródło:

Res Historica; 2023, 55; 737-762
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Projekt fasady kościoła Jezuitów w Płocku autorstwa Giovanniego Battisty Gisleniego
A Design for the Façade of the Jesuit Church in Płock by Giovanni Battista Gisleni

Autorzy:

Mossakowski, Stanisław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/23352234.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

Giovanni Battista Gisleni
zakon jezuitów w Płocku
fundacje królewicza Karola Ferdynanda Wazy (1615–1655)
Jesuit Order in Płock
foundations by Prince Charles Ferdinand Vasa (1615–1655)

Opis:

Rozpoznanie widoku fasady kościelnej wykonanego przez Giovanniego Battistę Gisleniego (1600–1672), rysunku przechowywanego w zbiorach Castello Sforzesco w Mediolanie (SM–1/3 b), jako projektu związanego z planowaną przez zakon jezuitów przebudową średniowiecznej kolegiaty św. Michała w Płocku.
The recognition of the view of a church façade executed by Giovanni Battista Gisleni (1600–1672), a drawing held in the collections of the Castello Sforzesco in Milan (SM–1/3 b), as a design associated with the restructuring of the medieval collegiate of St. Michael in Płock being planned by the Jesuit Order.

Źródło:

Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 4; 135-140
0006-3967
2719-4612

Pojawia się w:

Biuletyn Historii Sztuki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Wojna polsko-szwedzka z lat 1626–1629 w pismach Stanisława Koniecpolskiego
The war between Poland and Sweden in 1626–1629 according to the hetman’s Stanislaus Koniecpolski writings

Autorzy:

Wachoń, Szymon

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/688241.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

Stanisław Koniecpolski
Prusy
listy
żołd
fortyfikacje
piechota
kawaleria
Gustaw II Adolf
Zygmunt III Waza
Prussia
letters
pay
fortifications
infantry
cavalry
Gustav II Adolf
Sigismund III Vasa

Opis:

In the year 1626–1629 Poland was at war with Sweden. This fact is well known as dominium Maris Baltici. Gustav II Adolf, the king of Sweden, was looking for a pretext for attacking the southern coast of Baltic See. The best argument to prepare this invasion was the Polish king’s (Sigismund III Vasa) plans for the recovery the Swedish crown. At the beginning of this war the Polish king personally led the military but the first defeats forced Sigismund to transfer command Stanislaus Koniecpolski. Hetman Koniecpolski was very experienced commander, considering his young age. He was gaining experience by fighting against Cossacks and Tatars. Numerous wars turned in Ukraine have been very useful in the fight against the Swedes.The writings of Stanislaus Koniecpolski reveal the internal situation in Poland in the first half of the 17th century. In the letters to the king and other dignitaries Koniecpolski describes the military situation. However we can come to the conclusion that these letter concern for the good of the country. Hetman Koniecpolski was aware of the problems of Poland for example inefficient tax collection or fact that the Polish nobility was not committed to the war. Sensitive to these issues informed about them the most important dignitaries in the country.
W latach 1626–1629 Rzeczpospolita Obojga Narodów prowadziła wojnę z Królestwem Szwedzkim. Wojna ta była częścią szerszej realizacji znanej jako dominium Maris Baltici. Gustaw II Adolf, król Szwecji, szukając pretekstu do inwazji na południowe wybrzeże Bałtyku, posłużył się roszczeniami Zygmunta III do szwedzkiej korony. Na początku wojny król Zygmunt III Waza osobiście dowodził armią, jednak po serii porażek zmuszony został wezwać Stanisława Koniecpolskiego. Hetman Koniecpolski mimo młodego wieku był już doświadczonym dowódcą. Doświadczenie to zdobył walcząc zarówno z Kozakami, jak i Tatarami. Liczne potyczki na stepach Ukrainy zostały następnie wykorzystanie w walce ze Szwedami.W pismach Stanisława Koniecpolskiego ukazana jest sytuacja wewnętrzna Rzeczpospolitej w pierwszej połowie XVII w. W listach do króla i innych ważnych dygnitarzy państwowych Koniecpolski opisuje nie tylko sytuację militarną. W pismach tych widoczna jest wyraźna troska o dobro kraju. Hetman zdawał sobie sprawę z wewnętrznych problemów państwa, takich jak nieefektywny system poboru podatków i brak zainteresowania szlachty toczącą się wojną. Wrażliwy na te problemy informował o nich najważniejszych dostojników państwowych.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 43-56
0208-6050
2450-6990

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Szlak bojowy Leibregimentu Ernesta Jana Korffa w latach 1658-1663
The Combat trail of Ernest Jan Korff’s Leibregiment in years 1658-1663
Боевой путь лейб-полка Эрнеста Яна Корффа в 1658–1663 гг.

Autorzy:

Kalinowski, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/482904.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Muzeum Wojska w Białymstoku. Ośrodek Badań Historii Wojskowej

Tematy:

Leibregiment
Ernest Jan Korff
Second Northern War
the Crown Army
John II Casimir Vasa
лейбрегимент
Эрнест Ян Корф
Северная война 1655–1660
Армия коронная
Ян II Казимир

Opis:

This article was based on a chapter from Master’s thesis entitled His Majesty’s Leibregiment under the command of General Ernest Jan Korff in years 1658-1663.The work constitutes development of two chapters of the book by Mirosław Nag¬ielski titled The size and organization of the guard and comput guard at the times of last Vasa (1648-1668), Warsaw 1989, which included the description of the battle route as regards the units under the command of Ernest Jan Korff. In his work the author developed a description of the war activities of Ernest Jan Korff’s Leibregi¬ment in the period of 1658-1663. The author places significant emphasis on clarify¬ing certain issues which have only been mentioned in the book. He tries to discover what really happened to Leibregiment and its leader during these 6 years of activity using scanty sources from that epoch. What is more, he establishes the actual size of Leibregiment as until now all pieces of information were based on the treasury documents, ignoring descriptive registers.
Статья основана на главе магистерской диссертации «Лейб-полк Его Королевского Величества под командованием генерала Эрнеста Яна Корффа 1658–1663 гг.». Работа развивает две главы книги Мирослава Нагельского «Численность и организация лейб-гвардии и регулярной гвардии во времена последнего Вазы (1648–1668)», Варшава, 1989 г., в которой описан боевой путь отрядов во главе с Эрнестом Яном Корффом. Автор в своей работе рас¬сказывает о боевых действиях лейб-полка Эрнеста Яна Корффа в 1658–1663 гг. Кроме того, он акцентирует внимание на моментах, которые лишь упомина¬ются в книге. Он попытался, несмотря на достаточно скудные источники того времени, узнать, что на самом деле происходило с лейб-полком и его предво¬дителем в течение 6 лет деятельности. Кроме того, он установил фактическую численность лейб-полка, т.к. до сих пор все повторяли информацию вслед за казначейскими документами, игнорируя рекрутские списки.

Źródło:

Studia z Dziejów Wojskowości; 2017, 6; 123-142
2299-3916

Pojawia się w:

Studia z Dziejów Wojskowości

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Kancelaria koronna w świetle ksiąg wpisów za Władysława IV
Crown chancery in light of books of inscription during Ladislaus IV reign

Autorzy:

Dąbrowski, Janusz S.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1076646.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Archiwum Główne Akt Dawnych

Tematy:

Władysław IV Waza
Korona
kancelaria koronna
Metryka Koronna
księgi wpisów
Ladislaus IV Vasa the king of Poland (1633–1648)
Crown (Polish)
crown chancery
Crown Metrica (Metrica Regni)
inscription books

Opis:

The paper presents preliminary results of research on the crown chancery of Ladislaus IV Vasa based on 12 books of inscription of the Crown Metrica (Metrica Regni), which reflect one particular aspect of the chancery’s work, namely recording the acts issued by the Office of the King. The offices of chancellor and deputy chancellor were held consecutively by six persons, most prominently by J. Zadzik, P. Gembicki, and J. Ossoliński. The chanceries had retained their modus operandi since the reign of Sigismund III. Every new deputy chancellor took staff members over from the departing chancellor. With time, small groups of royal secretaries in the chanceries grew in importance, the volume of recorded documents decreased, and more documents were made in Polish (14%) as compared to the dominant Latin. Anyway, throughout the reign of Ladislaus IV the chancery created a total of 70000 documents, being most active during the Diet’s sessions

Źródło:

Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 9-16
0860-1054

Pojawia się w:

Miscellanea Historico-Archivistica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Zegarki Tyszkiewiczów. Część pierwsza

Autorzy:

Zieliński, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1186451.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

corkscrew
Pierre Jaquet-Droz
Michał Mniszech
Sigismund III Vasa as a watchmaker
Stanisław II Augustus Poniatowski
Aleksander Tyszkiewicz
Eustachy Tyszkiewicz
Ludwik Skumin Tyszkiewicz
watches in literature
Karol Wyrwicz

Opis:

A free narrative about several watches – real ones and those described in literature – related with the wealthy Polish-Lithuanian Tyszkiewicz family in the 18th and 19th century. Lengthy digressions touch several aspects of life in that period. One concerns the person of Ludwik Skumin Tyszkiewicz (1748–1775), a talented orator who lived a dangerous life and died young in Paris (his ideas are compared with those of Michał Mniszech, who tried to establish a Jaquet-Droz manufacture of Swiss watches in Warsaw). Another one concerns Karol Wyrwicz, who inherited Tyszkiewicz’s watch, a priest who introduced the style of armorials to his parish books; his name is, incidentally, associated with a new Polish word for a corkscrew. The final part discusses the motive of watches in travel notes from Sweden written by Eustachy Tyszkiewicz. To be followed by Part Two.

Źródło:

Załącznik Kulturoznawczy; 2020, 7; 497-510
2392-2338

Pojawia się w:

Załącznik Kulturoznawczy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

The Institution of Council of the Senate in the Political System of the Polish-Lithuanian Commonwealth under the Rule of Ladislaus IV Vasa (1632–48)

Autorzy:

Goszczyński, Artur

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2131457.pdf

Data publikacji:

2021-01-19

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

the Senate of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the seventeenth century
Council of the Senate
Sigismund III Vasa
Ladislaus IV
Polish nobility in the seventeenth century
Adam Kazanowski

Opis:

Established under the Henrician Articles of 1573, the institution of Council of the Senate was supposed to be a standing advisory body to the rulers of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Over the first few decades of its existence, the monarchs did not respect the obligation to appoint resident senators as the Council’s members. This changed only in 1607, as a result of a conflict between the king and the estates and the Rebellion of Sandomierz – the events that mobilised the nobility to enforce the monarch to observe the law in this respect. Since the beginning of his reign, Ladislaus IV Vasa fairly readily convened meetings of the Council, at which its members expressed their opinions on the current problems. The deliberations were usually about the state’s foreign policy, the functioning and internal security of the state, the affairs of war and peace, the military and the treasury, the king’s or the royal family’s private affairs, the Commonwealth’s feoffs, and matters related to private affairs of members of the power elite. Resulting from the monarch’s actions that did not win popularity in the nobility-dominated society, the Chamber of Deputies started with time perceive the Council as an institution detrimental to the state’s interest. The Chamber consequently extort from the king and the senators the duty to read out the reports on the senatus consilia at the diet (sejm) forum. Consequently, the upper chamber’s position was weakened and the Council of the Senate politicised – a process that directly affected Poland-Lithuania’s political system, vastly contributing to its degeneration.

Źródło:

Acta Poloniae Historica; 2021, 122; 181-207
0001-6829

Pojawia się w:

Acta Poloniae Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Lev Sapieha and the Truce of Deulino
Lew Sapieha i rozejm dywiliński

Autorzy:

Bohun, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969630.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Towarzystwo Nauki i Kultury Libra

Tematy:

Polish-Lithuanian Commonwealth
Muscovite state
Lev Sapieha
Wladyslaw IV Vasa
Sigismund III Vasa
Moscow expedition of prince Wladyslaw in 1617-1618
Truce of Deulino
Rzeczpospolita
państwo moskiewskie
Lew Sapieha
Władysław Waza
Zygmunt III Waza
moskiewska ekspedycja królewicza Władysława 1617-1618
rozejm dywiliński
Речь Посполитая
Московское государство
Лев Сапега
Владислав Ваза
Сигизмунд III Ваза
московский поход королевича Владислава в 1617-1618 годах
деулинское перемирие

Opis:

Канцлер ВКЛ Лев Сапега с самого начала своей официальной карьеры эффективно контролировал политику Речи Посполитой в отношении Московского государства. Особенно это проявилось во время Смуты, когда за счет интересов Сигизмунда III и избранного царя, королевича Владислава он форсировал усиление позиций Великого княжества Литовского в польско-литовском государстве и реляциях с Московским государством. В статье, основанной на неиспользованных и неизвестных первоисточниках, рассказывается о деятельности Сапеги на последнем этапе Смуты – московском походе королевича Владислава в 1617-1618 годах.

Źródło:

Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 2; 131-137
1731-982X

Pojawia się w:

Wschodni Rocznik Humanistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

Hymn „Omni die dic Mariae” w kontekście zabiegów z początków XVII wieku o kanonizację Kazimierza Jagiellończyka
The Hymn Omni die dic Mariae in the Context o Early Seventeenth-Century Efforts to Canonise Prince Casimir Jagiellon

Autorzy:

Przybyszewska-Jarmińska, Barbara
Jarmiński, Leszek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/25806559.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

Św. Kazmierz
kanonizacja
muzyka religijna
Omni die dic Mariae
kancjonały staniąteckie
Hieronim Powodowski
Stanisław Grochowski
Krzysztof Klabon
Diomedes Cato
Zygmunt III Waza
St Carimir
canonisation
sacred music
Staniątki Cantionals
Sigismund III Vasa

Opis:

W relacji z pobytu w Krakowie w 1597 r. Giovanni Paolo Mucante poinformował, że Hieronim Powodowski jakiś czas wcześniej odnalazł pergamin z zapisem nieznanego wówczas w Rzeczpospolitej tekstu Omni die dic Mariae i poprosił kapelmistrza królewskiego (Krzysztofa Klabona) o napisanie do niego muzyki, a następnie dał utwór do druku. Czterogłosowe opracowanie muzyczne tekstu, opatrzone polskim tłumaczeniem Stanisława Grochowskiego i Przecława Mojeckiego, bez wskazania autora muzyki, zostało wydane w Krakowie w 1598 r. Kancjonały staniąteckie zawierają anonimowe zapisy tego utworu, które powstały zapewne przed ukazaniem się druku. W 1601 r. król Zygmunt III wraz z wileńskimi hierarchami Kościoła katolickiego podjęli starania o wprowadzenie przez papieża Klemensa VIII Kazimierza Jagiellończyka do kalendarza rzymskiego, co stanowiłoby jego tzw. kanonizację równoznaczną. Efektem tych działań było brewe Klemensa VIII z 1602 r., które zawierało jedynie zgodę na kult św. Kazimierza w Polsce, na Litwie i w krajach podległych. Na tej podstawie urządzono jednak w 1604 r. w Wilnie uroczystości ku czci św. Kazimierza. Zostały one opisane przez kanonika Grzegorza Święcickiego w wydanym w tym samym roku Theatrum S. Casimiri. W publikacji tej Święcicki zawarł m.in. także tekst Omni die dic Mariae, nazywając go modlitwą ułożoną przez św. Kazimierza i informując, że została ona odnaleziona przy jego grobie. Od tego czasu zaczęły się ukazywać liczne edycje tekstu łacińskiego i jego tłumaczeń oraz nowe opracowania muzyczne określane jako hymn lub modlitwa św. Kazimierza, a często też jako hymn ułożony przez św. Kazimierza. Te publikacje, podobnie jak wydawane żywoty św. Kazimierza czy jego wizerunki, miały służyć rozbudzeniu przygasłego w XVI w. kultu, istotnego dla osiągnięcia celu, jakim było ostateczne uznanie Kazimierza Jagiellończyka za świętego w Kościele powszechnym, o co, jak pokazują przytaczane w artykule dokumenty, Zygmunt III i biskupi wileńscy nadal się starali i co osiągnęli w 1621 r.      
In an account of his 1597 stay in Kraków, Giovanni Paolo Mucante reports that Hieronim Powodowski had discovered, sometime earlier, a piece of parchment containing record of a text then unknown in the Polish-Lithuanian Commonwealth, Omni die dic Mariae, and addressed the royal Kapellmeister (Krzysztof Klabon) with a request to set it to music. He then had the work printed. The four-part musical setting, complete with a Polish translation by Stanisław Grochowski and Przecław Mojecki, was published without naming the music composer, in 1598 in Cracow. The ‘Staniątki Cantionals’ include anonymous records of this piece, probably made before it was printed. In 1601, King Sigismund III Vasa and the Vilnius Catholic church hierarchs undertook efforts to have Prince Casimir Jagiellon entered in the Roman calendar, which would be tantamount to the so-called equipollent canonisation. This led to a brief issued by Pope Clement VIII (1602), which, however, only permitted the cult of St Casimir in Poland, Lithuania, and the dependent countries. On this basis, celebrations in honour of St Casimir were organised in Vilnius (1604) and described by canon Grzegorz Święcicki in his Theatrum S. Casimiri, published in the same year. It contains, among others, the text of ‘Omni die dic Mariae’, referred to in the Theatrum as a prayer composed by St Casimir himself, with the information that it was found next to his grave. From that time onwards, numerous editions of the Latin text and its translations began to appear, along with new musical settings variously described as St Casimir’s hymn or prayer, frequently – as a hymn composed by St Casimir. These publications, similarly as printed lives of the saint and his images, served to revive the cult, which had waned to some extent in the sixteenth century. The cult was important for the aim of having Prince Casimir eventually named as a saint of the universal Church, which, as demonstrated by the documents quoted in this paper, continued to be the subject of King Sigismund III’s and the Vilnius bishops’ efforts, eventually crowned with success in 1621.

Źródło:

Muzyka; 2022, 67, 3; 3-32
0027-5344
2720-7021

Pojawia się w:

Muzyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Meandry politycznej kariery Andrzeja Lipskiego (1572–1631). Eksluteranin biskupem krakowskim
The meanders of the political career of Andrzej Lipski (1572–1631). An ex-Lutheran holding the post of the bishop of Cracow

Autorzy:

Dorobisz, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/595033.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego

Tematy:

Andrzej Lipski (1572–1631), Zygmunt III Waza, Jan Zamoyski, regalista, biskup, kanclerz koronny, polityka parlamentarna
Andrzej Lipski (1572–1631), Sigismund III Vasa, Jan Zamoyski, royalists, bishop, Chancellor of the Crown, parliamentary politics

Opis:

Andrzej Lipski (1572–1631) was born to a noblemen’s family of the middle rank and Lutheran denomination. He studied at Protestant (1582–1594 – Strasbourg, Heidelberg) and Catholic (1603–1605 – Rome) colleges, earning the title of Doctor of both laws (Doctor of Canon and Civil Law). Lipski’s career in the Chancellery of the Crown was sped up by his conversion to Catholicism, entering the clergy and protection of Bishop Vice-Chancellor Piotr Tylicki – an influential backer to Chancellor Jan Zamoyski. At that time Lipski belonged to the state clergy who served the King and the Kingdom of Poland and obtained revenues from benefices, the acquisition of which was easier at the Court. Zamoyski’s supporters’ leaving the elites of the Chancellor’s power in 1605, as well as Lipski’s sympathizing with the rebellion (1606–1609) caused him to be kept away from public matters as a person who was politically uncertain. During the period of the Court’s disfavour, Lipski redefined his political views and stayed a zealous royalist and also an advocate of drawing closer to the Habsburgs. Owing to Bishop Vice-Chancellor Henryk Firlej’s protection he earned trust of Queen Constance of the Habsburgs, who then became the patroness of Lipski’s further career. As a result he was appointed Bishop of Łuck in 1616, Vice-Chancellor in 1618, the Chancellor of the Crown in 1620, proving to be a declared advocate of the dynastic policy of Sigismund II Vasa, which was greatly unpopular with the nobility. Following Lipski’s promotion to the post of Bishop of Kuyavia (1623), which could not be connected with that of the Chancellor, for two years it was demanded of him – the trusted commander of the King – that he resign from the office of the Crown. Still, the ex-minister enjoyed the Court’s favours and was promoted to go to Gniezno (1626); finally, however, Lipski accepted the nomination to the post of Bishop of Cracow (1630). Lipski’s changing of his religious denomination and political views served well his career: he attained the highest honours within the structures of the state and the Church. Still, because of his difficult character, he did not enjoy a good opinion with his contemporaries; it was much better with historians, though. His career, which was full of turbulences, but most brilliant for the times, justifies only too well why the Bishop has deserved to have his biography elaborated.
Andrzej Lipski (1572–1631) pochodził ze średnioszlacheckiej rodziny wyznania luterańskiego. Studiował na uczelniach protestanckich (1582–1594 – Strasburg, Heidelberg) i katolickich (1603–1605 – Rzym), uzyskując doktorat obojga praw. Karierę Lipskiego w kancelarii koronnej przyspieszyło przejście na katolicyzm, obranie stanu duchowego i protekcja biskupa-podkanclerzego Piotra Tylickiego, wpływowego stronnika kanclerza Jana Zamoyskiego. Lipski należał wówczas do duchowieństwa państwowego, które służyło królowi i Rzeczypospolitej, a dochody czerpało z beneficjów, o których uzyskanie łatwiej było przy dworze. Odejście z elity władzy Zamoyskiego jego stronników w 1605 r. oraz sympatyzowanie Lipskiego z rokoszem (1606–1609) spowodowało, że jako podejrzany politycznie został odsunięty od spraw publicznych. W okresie niełaski dworu Lipski dokonał reorientacji poglądów politycznych, zostając gorliwym regalistą i zwolennikiem zbliżenia z Habsburgami. Dzięki protekcji biskupa-podkanclerzego Henryka Firleja zyskał zaufanie królowej Konstancji Habsburżanki, która patronowała dalszej karierze Lipskiego. W 1616 r. został biskupem łuckim, podkanclerzym (1618), kanclerzem koronnym (1620), dając się poznać jako zdecydowany zwolennik dynastycznej polityki Zygmunta III Wazy, silnie niepopularnej wśród szlachty. Po awansie Lipskiego na biskupstwo kujawskie (1623), którego nie można było łączyć z kanclerstwem przez dwa lata domagano się, aby zaufany dowódca króla złożył urząd koronny. Eksminister nadal cieszył się łaskami dworu, który promował go do Gniezna (1626), lecz ostatecznie Lipski przyjął nominację na biskupstwo krakowskie (1630). Zmiana wyznania i poglądów politycznych dobrze przysłużyły się karierze Lipskiego, który osiągnął najwyższe godności w strukturach państwa i Kościoła. Z powodu trudnego charakteru nie cieszył się zbyt dobrą opinią u współczesnych, lepszą u historyków. Pełna zawirowań, ale też zawrotna kariera Lipskiego, świadczy, że ten biskup-polityk z pewnością zasłużył na biografię.

Źródło:

Studia Oecumenica; 2018, 18; 367-380
1643-2762

Pojawia się w:

Studia Oecumenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Kariery dygnitarzy duchownych koronnych Wazów
Карьеры духовных коронных сановников династии Ваза

Autorzy:

Dorobisz, Janusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/969542.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Towarzystwo Nauki i Kultury Libra

Tematy:

referendarz duchowny
sekretarz wielki
episkopat Wazów
elita senatorsko-dygnitarska,
dygnitarze duchowni.
referendary
grand secretary
episcopate of the Vasa
the senatorial-dignitary elite
clergy dignitaries
духовный референдарий
великий секретарь
епископат
сенаторы
духовные сановники
элита
Ваза

Opis:

Сановники из духовенства - великий секретарь (с 1472 г.) и референдарий (с 1507 г.) начинали свою карьеру в качестве королевских секретарей в Коронной Канцелярии. Статут 1504 года дал великим секретарям приоритет в повышении в должности до должности коронного вице-канцлера и церковных достоинств. Для последних Ягеллонов великие секретаря чаще всего выбирали службу государственную (коронною), во время которой они получали важные престолы епископств в Короне. По политическим причинам в последней четверти 16-го века референдарий также стали становиться вице-канцлерами короны. Из 29 церковных сановников короны, во время правления династии Ваза, 5 умерло на должности великих секретарей (2) или референдариев (3); 12 чиновников в канцелярии или бывших сановников заняло пост вице-канцлера и епископа, также 12 выбрало только духовную карьеру. В обеих этих группах духовная карьера закончилась после получения наиболее важных епископств в Короне (Гнезно, Краков, Куявы, Познань, Плоцк и Вармия), но быстрее и выше продвигались священнослужители, которые были канцлерами и вице-канцлерами. Практика продвижения сановников из духовенства на должность вице-канцлера исчезла в период правления Иоанна III Собеского (1674-1696). В саксонские времена (1697-1763) половина Великих секретарей и референдариев умерла на церковных должностях или ушла от них до смерти, остальные были назначены, но только на более низкие церковные должности

Źródło:

Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 2; 29-45
1731-982X

Pojawia się w:

Wschodni Rocznik Humanistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Ławryn Drewiński – najważniejszy prawosławny protagonista szlachecki w czasach Zygmunta III
Ławryn Drewiński – the Most Important Orthodox Noble Protagonist in the Reign of Sigismund III

Autorzy:

Kempa, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/33915739.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

Sigismund III Vasa
Ławryn Drewiński
Ruthenian nobility
Orthodoxy
the Union of Brest
the Diet (Sejm) of the Polish-Lithuanian Commonwealth
the orthodox Brotherhoods
Zygmunt III Waza
ruska szlachta
prawosławie
unia brzeska
sejm polsko-litewskiej Rzeczypospolitej
bractwa cerkiewne

Opis:

Artykuł poświęcony jest postaci jednego z najważniejszych prawosławnych liderów szlacheckich w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Ławrynowi Drewińskiemu. Był on jednocześnie jednym z najwybitniejszych parlamentarzystów epoki staropolskiej. Uczestniczył w 15 sejmach. Zasłynął z wyrazistych mów wygłaszanych na forum parlamentarnym (zwłaszcza w latach 1620 i 1621) w obronie prawosławia, które po zawarciu unii brzeskiej (1596) musiało rywalizować o zachowanie wcześniej posiadanych wolności i przywilejów z Cerkwią unicką. Drewiński był posłem z województwa wołyńskiego, którego sejmik w okresie panowania Zygmunta III Wazy najczęściej zabierał głos w sprawach wyznaniowych, konsekwentnie opowiadając się za zachowaniem tolerancji religijnej. Odegrał wybitną rolę w okresie bezkrólewia 1632 r., gdy prawosławnym udało się (w znacznej mierze dzięki determinacji króla-elekta Władysława IV Wazy) doprowadzić do odzyskania części władyctw, a potem także szeregu cerkwi, wcześniej przejętych przez unitów. Mimo zajmowanej konsekwentnej postawy wierności wobec prawosławia, w 1629 r. włączył się aktywnie w próbę budowania unii pomiędzy prawosławnymi i unitami. Drewiński należał też do najbardziej czynnych działaczy bractw prawosławnych w czasach Zygmunta III, widząc w nich szansę na duchowe i intelektualne odrodzenie prawosławia w Rzeczypospolitej. Mimo podkreślanego ruskiego pochodzenia Drewiński uległ też w pewnej mierze polonizacji. W działalności publicznej posługiwał się językiem polskim. Tak jak ojciec Bazyli, był zwolennikiem unii polsko-litewskiej, jednocześnie będąc przeciwnikiem wciągania Moskwy do walki o przywrócenie praw prawosławnym w Rzeczypospolitej.
The article concerns one of the most important Orthodox noble leaders in the times of the Polish-Lithuanian Commonwealth – Ławryn Drewiński. He was one of the most outstanding parliamentarians of the Old Polish era. He participated in 15 parliamentary assemblies. He became famous for his expressive speeches in the parliamentary forum (especially in 1620 and 1621) in defense of the Orthodox Church, which after the conclusion of the Union of Brest (1596) had to compete with the Uniate Church for the preservation of previously held freedoms and privileges. Drewiński was a deputy from the Volyn voivodeship, whose sejmik, during the reign of Sigismund III Vasa, most often spoke about religious matters, consistently advocating for religious tolerance. He played an outstanding role during the interregnum of 1632, when the Orthodox managed (largely thanks to the determination of the king-elect Władysław IV Vasa) to regain some of the bishoprics, and then also a number of churches, previously taken over by the Uniates. Despite his consistent stance of fidelity to Orthodoxy, in 1629 he actively supported the attempt to build a union between the Orthodox Church and Uniates in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Drewiński was also one of the most active activists of the Orthodox brotherhoods in the times of Sigismund III, seeing them as an opportunity for the spiritual and intellectual revival of Orthodoxy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Despite the emphasized Ruthenian origin, Drewiński was also to some extent polonized. In public activities, he used the Polish language. Like his father Basil, he was a supporter of the Polish-Lithuanian Union, while at the same time being an opponent of involving Moscow in the fight for the restoration of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth (after the Union of Brest).

Źródło:

Res Historica; 2023, 56; 89-150
2082-6060

Pojawia się w:

Res Historica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce