Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "UNIWERSUM" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Przemierzanie powieści-mapy. Władca Pierścieni J.R.R. Tolkiena jako konstrukcja kartograficzna
Autorzy:
Marcin, Niemojewski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897474.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Władca Pierścieni
J.R. R. Tolkien
uniwersum Śródziemia
mapy
kartografia
piśmienność
mapa mentalna
Opis:
The Lord of the Rings, the most popular book by J.R.R. Tolkien is most often interpreted as an example of mythological reconstruction born out of philological research. However, of equal importance is reading the novel as a cartographic design based on the maps of the world presented, handmade and repeatedly enhanced by the author himself, included in the subsequent editions of the novel. The attempt to look at the novel through the prism of maps and determine their functions as integral parts of the novel, and at the same time autonomous texts, allows the reflection on the work and its reception in the context of the consequences of literacy and the type of modelling human experience implied by this ability.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2015, 59(4 (451)); 131-142
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Does la bouche de la loi Have Anything to Say in Democracy? An Exercise in Legal Imagination
Czy la bouche de la loi mają coś do powiedzenia w demokracji? Ćwiczenie w wyobraźni prawniczej
Autorzy:
Barwicka-Tylek, Iwona
Ceglarska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31348261.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
democracy
legal imagination
political universe
judiciary
demokracja
wyobraźnia prawnicza
uniwersum polityczne
wymiar sprawiedliwości
Opis:
The article uses the potential of spatial imagination to discuss challenges judicial power and judges face nowadays, due to fierce philosophical and theoretical debates over the future of democracy and various “democratic innovations”. To identify and discuss possible reactions to these new challenges, we refer to the three-level concept of the political universe. It is argued that the “modern” legal and political imagination has neglected the importance of the most basic of these levels, namely the level of commonly shared cultural values. In effect, as Montesquieu famously summarized, judges became “no more than the mouth that pronounces the words of the law”. This traditional view is still persistent in legal debates but proves to be more and more insufficient, as it does not allow lawyers to take an active part in contemporary political and constitutional debates. Unfortunately, the attempts to overcome it are often far from being satisfactory, as they focus on justifying or criticising allegedly inevitable “politicization” of the judiciary. In effect, both images encourage competition rather than a dialogue, which may in fact hinder understanding and responding to new political processes. In the conclusions of the article, we suggest that the history of European political and legal traditions offers a possibility to go beyond such neutral-political opposition towards a more complicated view, which is at the same time more attuned to unending struggles for and with democracy.
W artykule wykorzystano potencjał wyobraźni przestrzennej do przedstawienia wyzwań stojących przed sędziami oraz władzą sądowniczą w dzisiejszych czasach, wynikający z intensywnych debat filozoficznych i teoretycznych na temat przyszłości demokracji oraz różnych „demokratycznych innowacji”. Aby zidentyfikować i omówić możliwe reakcje na te nowe wyzwania, odwołujemy się do trójpoziomowej koncepcji uniwersum politycznego. Twierdzi się, że „nowoczesna” wyobraźnia prawno-polityczna zaniedbała znaczenie najbardziej podstawowego z tych poziomów, czyli poziomu wspólnie podzielanych wartości kulturowych. W efekcie, jak podsumował Monteskiusz, sędziowie to „jedynie usta, które wygłaszają brzmienie praw”. Ten tradycyjny pogląd wciąż utrzymuje się w debatach prawnych, ale staje się coraz bardziej niewystarczający, ponieważ nie pozwala prawnikom na czynny udział we współczesnych debatach politycznych i ustrojowych. Niestety, próby jego przezwyciężenia są często dalekie od satysfakcjonujących, gdyż koncentrują się na usprawiedliwieniu lub krytyce rzekomo nieuniknionego „upolitycznienia” wymiaru sprawiedliwości. W efekcie oba wyobrażenia zachęcają raczej do rywalizacji niż do dialogu, co może rzeczywiście utrudniać zrozumienie nowych procesów politycznych i reagowanie na nie. W podsumowaniu artykułu sugerujemy, że historia europejskich tradycji polityczno-prawnych daje możliwość wyjścia poza taką neutralno-polityczną opozycję w kierunku bardziej skomplikowanego poglądu, który jednocześnie jest bardziej nastawiony na niekończące się walki o demokrację i z demokracją.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 2; 85-99
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowo w edukacji z perspektywy aksjologicznej
Axiological view of the word in education
Autorzy:
Ostrowska, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1334080.pdf
Data publikacji:
2020-12
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
edukacja
perspektywa aksjologiczna
uniwersum antroposferyaksjologicznej
słowo
język
education
axiological perspective
the universe of axiological anthroposphere
word
language
Opis:
In the reflections on the word in education from an axiological perspective – the key category „word” is often accompanied by the „language” category, which is close to her, referring to homo loquens – to a man speaking, using the language. It is the words that accompany a man from the beginning of his existence to the very end of his life. It is not surprising that because of the omnipresence of words, it is said that man exists in language and through language he has the ability to test his humanity in the world. Undertaking education in the insightful effort of revealing these meanings is justified in order to make the elements of the universal axiological anthroposophy essential for the existence of humanity not be forgotten, to be properly understood in accordance with their meaning, without distortions, simplifications of distortions, logical errors and at the same time they should not too obvious, anachronistic, embarrassing or embarrassing to use. The fact that man in the universe as a „small” being and only temporarily existing on earth, maybe just by means of the word that impenetrable world in its richness can almost completely embrace, perfect and enrich the surrounding reality and himself, confirms the boundless size of lexis in a special way.
W rozważaniach na temat słowa w edukacji z perspektywy aksjologicznej – kluczowej kategorii „słowo” niejednokrotnie towarzyszy blisko sytuująca się jej kategoria „język”, odnosząca się do homo loquens – do człowieka mówiącego, posługującego się językiem. To właśnie słowa towarzyszą człowiekowi od początku jego istnienia aż po sam kres życia, Toteż nic dziwnego, że z racji owej wszechobecności słów orzeka się, że człowiek istnieje w języku i poprzez język ma możność zaświadczania swojego człowieczeństwa w świecie.Podejmowanie w edukacji wnikliwego trudu odsłaniania owych znaczeń jest uzasadnione zwłaszcza dlatego, aby istotne dla istnienia ludzkości elementy uniwersum antroposfery aksjologicznej nie ulegały zapomnieniu, aby były należycie, zgodnie z ich sensem rozumiane, bez zniekształceń, uproszczeń wypaczeń, błędów logicznych a przy tym, aby nie wydawały się nazbyt oczywiste, anachroniczne, kłopotliwe czy żenujące w użyciu.O bezgranicznej wielkości leksyki zaświadcza w sposób szczególny fakt, że człowiek we wszechświecie jako istota „niewielka” i zaledwie okresowo egzystująca na ziemi, może właśnie za pomocą słowa ów nieprzenikniony w swym bogactwie świat niemal na wskroś ogarnąć, doskonalić i wzbogacać otaczającą rzeczywistość oraz samego siebie.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2020, 1/2(21/22); 163-175
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Exigences formelles et transition semantique dans la traduction des chansons filmiques
Formal Demands and Semantic Shift in Translation of Soundtrack Lyrics
Autorzy:
Dąbek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806775.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
film; kultura źródłowa/docelowa; piosenka; transem; uniwersum źródłowe/docelowe
movie; song; source/target culture; source/target universe; transeme
Opis:
Wymogi formalne a przesunięcie semantyczne w przekładzie piosenki filmowej Artykuł podejmuje problem zmian semantycznych w przekładzie piosenki filmowej. W odwołaniu do osiągnięć innych badaczy, zwłaszcza Tidtforda (1982) oraz Mayoral, Kelly i Gallardo (1988) autorka podkreśla specyfikę przekładu korpusu i krytykuje tradycyjne, tekstologiczne ujęcie tematu. Równocześnie wskazuje na rozbieżność teorii pragmatyczno-komunikacyjnej z praktyką przekładu. Poprzez analizę kontrastywną piosenek z dziesięciu wybranych filmów w czterech wersjach językowych (angielskiej, francuskiej, hiszpańskiej i polskiej) stara się wykazać brak oczywistego związku między koniecznością synchronizacji systemów komunikacyjnych z semantyczną i strukturalną wiernością przekładu. W celu ukazania ogólnych mechanizmów postuluje jednoczesną analizę korpusu mówionego i pisanego (dubbing i napisy), a także dywersyfikację uniwersów źródłowych. Ostatecznie zwraca uwagę na nadrzędną rolę tłumacza, posiadanych przezeń umiejętności i wiedzy w procesie autonomizacji translatu. Exigences formelles et transition semantique dans la traduction des chansons filmiques L’article aborde la problématique des changements sémantiques dans la traduction des chansons filmiques. En s’appuyant sur les considérations d’autres chercheurs, notamment celles de Tidtford (1982), Mayoral, Kelly, Gallardo (1988) l’auteur met en relief la spécificité de la traduction effectuée sur un corpus et elle critique l’approche textologique habituelle en tant que moyen d’analyse. En outre, elle indique la divergence entre la théorie pragmatico-communicationnelle et la pratique de la traduction. A travers une analyse contrastive des textes de dix films en quatre langues choisies (anglaise, française, espagnole et polonaise) elle tente de prouver qu’il n’existe pas de rapport évident entre la nécessité de synchroniser les voies de communication et la fidélité sémantique et structurelle de la traduction. Elle suggère aussi bien une analyse parallèle des corpus oral et écrit (doublage et sous-titrage) que la nécessité de diversifier des sources qui servent de point de départ pour les recherches traductologiques. Enfin, elle souligne le rôle des capacités du traducteur dans le processus d’autonomisation de traduction.
The article undertakes an issue of semantic shifts in translation of soundtrack lyrics. In reference to the achievements of other linguists as Tidtford (1982) and Mayoral, Kelly, Gallardo (1988) the author stresses the specificity of the corpus translation and she criticizes a traditional textual approach in description of the subject. At the same time, she points out a contrariety between the pragmatic and communicative theory and the practice of translation. Through the contrastive analysis of the songs issued from four language versions of ten movies she attempts to reveal the lack of an obvious connection between the structural-semantic fidelity of translation and the necessity of synchronizing the communication systems. In order to raise the general mechanisms, she postulates parallel researches of the corpus, both oral and written (dubbing vs subtitling) and the variegation of source universes. Finally, she signalizes the primary role of the translator, his knowledge and capacities in the process of a translate’s autonomization.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 5; 183-197
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tekst i jego dodatki, dodatki i tekst – od supersystemu rozrywkowego do uniwersum kulturowego
The Text And Its Additions, Additions And Text – From Entertainment Supersystem To Cultural Universe
Autorzy:
Dominas, Konrad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1358929.pdf
Data publikacji:
2016-10-28
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
transmedial storytelling
text
textuality
entertainment supersystem
cultural universe
intertextuality
opowiadanie transmedialne
tekst
uniwersum kulturowe
tekstualność
supersystem rozrywkowy
intertekstualność
Opis:
Celem artykułu jest analiza nowych form relacji między tekstem a jego dodatkami: supersystemem rozrywkowym opartym na transmedialnej interaktywności (koncepcja Marshy Kinder); opowiadaniem transmedialnymo (koncepcja Henry’ego Jenkinsa); uniwersum kulturowym (koncepcja własna na podstawie bogatej literatury przedmiotu). Teorie te zostały zaprezentowane jako pewnego rodzaju proces polegający na zacieraniu się granic między tekstualnością a medialnością we współczesnej literaturze i kulturze popularnej.
The article sets out to analyze new forms of relationships between a text and its additions: an entertainment supersystem based on transmedial interactivity (a concept developed by Marsha Kinder); transmedial storytelling (a concept taken from Henry Jenkins); and the cultural universe (my own concept based on the rich literature on the topic). These theories are presented as a kind of process of obliterating the boundaries between textuality and mediality in contemporary popular literature and popular culture.
Źródło:
Forum Poetyki; 2016, 6; 24-33
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wątki baśniowe w „słowiańskim uniwersum” Marty Krajewskiej
Fairy Tale Motifs in the Slavic Universe of Marta Krajewska
Autorzy:
Ługowska, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343982.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
generic syncretism
fairy tale
Slavic universe
folk tradition
oral transmission
synkretyzm gatunkowy
baśń
uniwersum słowiańskie
tradycja ludowa
przekaz ustny
Opis:
Marta Krajewska’s series of novels forming the so-called Slavic universe (Idź i czekaj mrozów, 2016, Zaszyj oczy wilkom, 2017 Wezwijcie moje dzieci, 2021) is characterized by noticeable generic syncretism, with fairy tales playing an important role in the construction of the presented world. In her trilogy, the author draws on the most popular, universal fairy tale motifs recorded in international catalogues as well as in Polska bajka ludowa w układzie systematycznym (The Systematic Catalogue of the Polish Folk Tale) by Julian Krzyżanowski, using as the basis of her own story. Krajewska applies the plot patterns of these fairy tales (T. 400A “Urvasi”, T. 333 “Little Red Riding Hood”, T. 425 “The Quest for a Lost Husband”) in the construction of the fates of her protagonists; they also appear by way of folkloric quotes, present, for example, in dialogue replies of the characters. In the narratives of the novels, the writer also devotes a lot of space to the phenomenon of oral transmission of fairy tales, characteristic of folk tradition, and the function of this phenomenon in the life of the local community. However, the numerous references to folk tradition do not mean that Krajewska recreates the logic of selected motifs established in the folk tradition, with their characteristic intentionality and moral messages. The main novelty of the literary approach to traditional tales (especially the story of Little Red Riding Hood) lies in the author’s departure from the fairy tale’s warning role and in her focus on the ambivalence of fascination and horror evoked in the heroine by the figure of the wolf, which in the narrative structure initiates a complex love story with dramatic complications and frequent plot twists, leading, however, towards a happy ending.
Cykl powieściowy Marty Krajewskiej tworzący tzw. uniwersum słowiańskie (Idź i czekaj mrozów, 2016; Zaszyj oczy wilkom, 2017; Wezwijcie moje dzieci, 2021) charakteryzuje się zauważalnym synkretyzmem gatunkowym, z baśnią odgrywającą ważną rolę w konstruowaniu przedstawionego świata. Autorka w swojej trylogii czerpie z najpopularniejszych, uniwersalnych motywów baśniowych zapisanych w międzynarodowych katalogach oraz w Polskiej bajce ludowej w układzie systematycznym Juliana Krzyżanowskiego, opierając się na nich własną historię. Krajewska wykorzystuje schematy fabularne tych baśni (T 400A „Urvasi”, T 333 „Czerwony Kapturek”, T 425 „Poszukiwanie zaginionego męża”) w konstruowaniu losów swoich bohaterów; pojawiają się one także w formie cytatów folklorystycznych, obecnych np. w dialogowych replikach postaci. W powieściowej narracji pisarka poświęca również wiele miejsca charakterystycznemu dla tradycji ludowej zjawisku ustnego przekazywania baśni oraz funkcji tego zjawiska w życiu lokalnej społeczności. Liczne nawiązania do tradycji ludowej nie oznaczają jednak, że Krajewska odtwarza logikę motywów zaczerpniętych z tradycji folkloru, z charakterystyczną dla nich intencjonalnością i morałem. Główna nowość literackiego podejścia do baśni tradycyjnych (zwłaszcza opowieści o Czerwonym Kapturku) polega na odejściu autorki od ostrzegawczej roli baśni i skupieniu się na ambiwalencji fascynacji oraz grozy, jaką budzi w bohaterce postać wilka, który w strukturze narracji inicjuje złożoną historię miłosną z dramatycznymi komplikacjami i częstymi zwrotami akcji, prowadzącą jednak do szczęśliwego zakończenia
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 1-2; 65-76
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poszukiwanie biograficznego sensu po upadku niemieckiej republiki demokratycznej. Przypadek Helgi Kuske
Searching for a biographical meaning after the fall of the german democratic republic. The case of Helga Kuske
Autorzy:
Wygnańska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/652120.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
analiza biograficzna
konstruowanie tożsamości
uniwersum symboliczne
doświadczenie biograficzne NRD
biographical analysis
construction of identity
symbolic universe
biographical experience of the GDR
Opis:
The article focuses on the analysis of the autobiographical narrative interview with Helga Kuske. Narrator, born in the post-war decade, in East Germany, experiences biographically the symbolic universe of the German Democratic Republic as well as the trajectory associated with the biographical difficulties of coping during the systemic transformation. Case study of Ms Kuske life story oscillates between an attempt to capture her biography in the context of the post-war history of East Germany and a study of her life history with reference to the concept of the symbolic universe of Berger and Luckmann. The text also aims to show the relationship between individual biographical experience and collective processes on the example of the impact of GDR mechanisms on the process of the controlling the life course of the GDR population. 
Artykuł skupia się na analizie autobiograficznego wywiadu narracyjnego z Helgą Kuske. Narratorka, urodzona w powojennej dekadzie, w Niemczech Wschodnich, doświadcza biograficznie uniwersum symbolicznego Niemieckiej Republiki Demokratycznej, a także trajektorii związanej z trudnościami biograficznymi radzenia sobie w okresie transformacji systemowej. Analiza przypadku Pani Kuske oscyluje między próbą uchwycenia jej biografii w kontekście powojennej historii Niemiec Wschodnich a studium historii jej życia w odniesieniu do koncepcji uniwersum symbolicznego Bergera i Luckmanna. Tekst ma także na celu wskazanie zależności między jednostkowym doświadczeniem biograficznym a procesami kolektywnymi na przykładzie działania wschodnioniemieckich mechanizmów kontrolowania przebiegu życia mieszkańców NRD.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2018, 67; 121-140
0208-600X
2353-4850
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kategoria wyjaśniania a filozofia matematyki Gödla
Autorzy:
Wójtowicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561337.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Semiotyczne
Tematy:
realizm matematyczny
wyjaśnianie w matematyce
twierdzenia o niezupełności
uniwersum matematyczne
hipoteza kontinuum
mathematical realism
mathematical explanation
incompleteness theorems
mathematical universe
continuum hypothesis
Opis:
Artykuł dotyczy zagadnienia, w jakim sensie można stosować kategorię wyjaśnienia (charakterystyczną raczej dla nauk empirycznych) do interpretacji filozofii matematyki Kurta Gödla. Gödel – jako realista matematyczny – twierdzi bowiem, że w wypadku matematyki mamy do czynienia z niezależnymi od nas faktami. Jednym z owych faktów jest właśnie rozwiązywalność wszystkich dobrze postawionych problemów matematycznych – i ten fakt domaga się wyjaśnienia. Kluczem do zrozumienia stanowiska Gödla jest identyfikacja założeń, na których się opiera: (1) metafizyczny realizm: istnieje uniwersum matematyczne, ma ono charakter obiektywny, niezależny od nas; (2) optymizm epistemologiczny: jesteśmy wyposażeni w wystarczająco dobre środki poznawcze, aby uzyskać wgląd w owo uniwersum. Pojęcie rozwiązania problemu matematycznego Gödel rozumie znacznie szerzej niż jako podanie matematycznego dowodu – chodzi raczej o znalezienie wiarogodnych aksjomatów, prowadzących do rozwiązania. Stawiany w artykule problem analizuję na przykładzie hipotezy kontinuum.
Źródło:
Studia Semiotyczne; 2018, 32, 2; 107-129
0137-6608
Pojawia się w:
Studia Semiotyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
No i stało się. Szkic do manifestu gnostyka
Autorzy:
Janusz, Jaroszewski,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487671.pdf
Data publikacji:
2019-08-04
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
OVER-VALUED IDEA
INTERSUBJECTIVE ORDER OF IMAGINATION
MEANING
FAITH
MYTH
ILLUSION
UNIVERSE
LIFE
EGO
NADWARTOŚCIOWA IDEA
INTERSUBIEKTYWNY PORZĄDEK WYOBRAŻENIOWY
SENS
WIARA
MIT
UŁUDA
UNIWERSUM
ŻYCIE
JAŹŃ
Opis:
The text by Janusz Jaroszewski (the author of artistic and scientific book THAT THERE... with no name) And so it happened is a draft of a manifesto, a critical assessment of all old and present religious as well as political doctrines, that are intersubjective imagined orders, which, in author’s as- sessment, currently led to very serious crisis of all kinds of values. Jaro- szewski strengthens his diagnosis with references to writers, poets and philosophers, who also included these issues in their works – Thomas Bernhard, Yuval Noah Harari, Miguel de Unamuno and Marina Tsvetaeva.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2019, 27; 246-253
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
To clash with common sense and to patch up cultural holes: philosophical culture in the works of Leszek Nowak and Józef Niżnik
Autorzy:
Abriszewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632520.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
filozofowanie, metafilozofia, kultura filozofii, zdrowy rozsądek, uspójnianie kultury, dziury ontologiczne, ludzkie uniwersum symboliczne
philosophizing
metaphilosophy
culture of philosophy
common sense
patch up cracks
ontological holes
human symbolic universe
Opis:
Artykuł stawia pytanie o kulturową funkcję filozofii oraz filozofowania i analizuje metafilozofię Leszka Nowaka i Józefa Niżnika interpretując je jako kulturę filozofii. To znaczy, redefiniuje ogólne cechy filozofii, wskazane przez Nowaka i Niżnika w ich analizach metafilozoficznych, jako względnie powszechnie podzielane przez filozofów założenia na temat ich dyscypliny. Tego rodzaju redefinicja filozofii jako gry kulturowej pozwala zapytać w dalszej kolejności o to, jakiego rodzaju poznawczą grą kulturową jest filozofia. Aby odpowiedzieć na to pytanie stosuję model czterech typów poznania Andrzeja Zybertowicza, który wyróżnia odtwarzanie, odkrywanie, redefiniowanie oraz projektowanie gier kulturowych. Na koniec tekstu podążam za tezą Niżnika mówiącą, że funkcja filozofii polega na uspójnianiu uniwersum symbolicznego w sytuacjach jego naruszenia (co nazywam dziurami ontologicznymi) i przedstawiam dwa przykłady z historii filozofii rozpoznania tego rodzaju naruszenia, które następnie uzyskało filozoficzną konceptualizację.
The article raises the question of cultural function of philosophy and acts of philosophizing. The argument that follows reinterprets Leszek Nowak’s and Józef Niżnik’s metaphilosophical theories as philosophical culture, i.e. the essential features of philosophy indicated by Nowak and Niżnik, are viewed as relatively common presuppositions about philosophy shared by philosophers (implicitly or explicitly). In this way, viewing philosophy as cultural game leads to the question of what kind of epistemological-cultural game philosophy would be. I address the question by referring to Andrzej Zybertowicz’s model of four types of epistemological-cultural games: reproduction, discovery, redefinition, and design. In the final part of the text, I follow Niżnik’s idea that the function of philosophy is to patch up cracks (which I dub “ontological holes) in human symbolic universe and briefly analyze two examples from history of philosophy of such breaks that lead to development of fully fledged philosophical stances.
Źródło:
Avant; 2017, 8, 3
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
My jako podmioty społecznie konstruowanej wiedzy. Reinterpretacje i uzupełnienia fenomenologii społecznej Petera Bergera i Thomasa Luckmanna
Us – Subjects of Socially Constructed Knowledge. Reinterpretations and Expansions of Peter Berger and Thomas Luckmann’s Social Phenomenology
Autorzy:
Abriszewski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343095.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
wiedza
społeczna ontologia wiedzy
rzeczywistość życia codziennego
uprawomocnienie
uniwersum symboliczne
nowoczesność
systemy abstrakcyjne
kłącze
ideologia
pragnienie
knowledge
social ontology of knowledge
everyday lifeworld
justification
symbolic universe
modernity
abstract systems
rhizome
ideology
desire
Opis:
W tekście podejmuję trzy zadania. Po pierwsze, przedstawiam społeczną ontologię wiedzy Petera Bergera i Thomasa Luckmanna, odwołując się głównie do pojęć rzeczywistości życia codziennego, wiedzy, obiektywizacji, uprawomocnienia i uniwersum symbolicznego. Po drugie, proponuję dwie reinterpretacje kategorii rzeczywistości życia codziennego, jedną posługującą się metaforą kokonu lub pokoju i drugą odwołującą się do pojęcia kłącza lub metafory sieci. Po trzecie, argumentuję na rzecz potrzeby uzupełnienia podejścia Bergera i Luckmanna o teorię nowoczesności Anthony’ego Giddensa oraz teorię ideologii Slavoja Žižka. Tak rozszerzona perspektywa fenomenologicznej teorii społecznej pozwala podjąć problem postawiony przez Michela Foucaulta w jego głośnym tekście Czym jest Oświecenie?, opisania nas samych jako podmiotów wiedzy.
In the article I attempt to realize three tasks. First, I elaborate Peter Berger’s and Thomas Luckmann’s social ontology of knowledge, mainly by referring to the concepts of everyday lifeworld, knowledge, objectification, justification, and symbolic universe. Second, I offer two interpretations of the notion of everyday lifeworld: the first using the metaphor of a cocoon or a room, and the second using the notion of a rhizome or a metaphor of a network. Third, I argue for the extending of Berger— Luckmnann’s position with Anthony Giddens’ theory of modernity and Slavoj Žižek’s theory of ideology. Such an expanded perspective derived from phenomenological social theory would enable us—I argue—to undertake the problem-posed by Michel Foucault in his What Is Enlightenment? — of analysing ourselves as subjects of knowledge.
Źródło:
Filozofia i Nauka; 2016, 4; 191-215
2300-4711
2545-1936
Pojawia się w:
Filozofia i Nauka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies