Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Wielość światów. Kilka refleksji o twórczości lirycznej Pavla Straussa

Autorzy:

Dambek, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/776965.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Pavol Strauss
Slovak literature
poetry
Slovak Catholic modernism

Opis:

Writer Pavol Strauss is little known in Slovakia and Poland because there were several decades between his first collections of poetry written in the German language in the period between the two World Wars and his Slovak post-war essays, and then his other works (essays, diaries and aphorisms) published sporadically or after 1989 on the other. He published four collections of poetry in German: Die Kanone auf dem Ei (1936), Schwarze Verse (1937), Worte aus der Nacht (published bilingually in 2001) and Bruder Abel lebt ja noch (manuscript).After 1946 Pavol Strauss stopped writing poetry and stopped writing in German.

Źródło:

Slavia Occidentalis; 2016, 73/2; 23-32
0081-0002

Pojawia się w:

Slavia Occidentalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Incarceratio, liberatio et peregrinatio w twórczości słowackich emigrantów religijnych XVII wieku
INCARCERATIO, LIBERATIO ET PEREGRINATIO IN THE WRITINGS OF SLOVAK RELIGIOUS EMIGRANTS IN THE 17TH CENTURY

Autorzy:

Suchoń-Chmiel, Barbara

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/705168.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

confession
Slovak Protestants

Opis:

The issues addressed in the title of the work have been exemplified with Jan Simonides’s travelogue Incarceratio, liberatio et peregrination. The text is an exemplar of the dramatic experience of Slovak Protestants in 1674-1675, following by their liberation and forced emigration lasting till 1682. Unfortunately, the original text by Simionides from 1676 has been not maintained. It was edited down by Josef Minarik from eighteenth-century copies as Imprisonment, liberation and peregrination of Jan Simonides and his comrade Tobias Masnik. Referring to the epoch documents, letters, notes and authentic surnames and taking into account the chronicle requirements – strict dating and narrative time division according to the sequence of events, Simonides gives a recipient a sense of authenticity. He is not blind to his own confession but he is interested in dissimilarities. Although he most often uses a collective subject, paradoxically, he gives a recipient his individual experience.

Źródło:

Pamiętnik Słowiański; 2011, 61, 2; 25-54
0078-866X

Pojawia się w:

Pamiętnik Słowiański

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Benchmark values for liquidity ratios in Slovak agriculture
Wartości wzorcowe wskaźników płynności w rolnictwie słowackim

Autorzy:

Toth, M.
Cierna, Z.
Serences, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/38138.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Tematy:

benchmarking
Slovak Republic
agriculture

Opis:

The primary goal of the paper is to state the financial benchmark values for liquidity ratios in Slovak agriculture. Authors measured liquidity with current ratio, quick ratio and cash ratio which are the traditional way of liquidity measurement. Using descriptive statistics authors describe the liquidity performance of more than 1,100 enterprises in each period in 2004–2011. Based on the results authors can conclude that the common recommended values for liquidity ratios cannot be used for agriculture. The overall liquidity in agriculture is much lower and therefore the results presented in this article can be used as a benchmark for individual enterprises comparison.
Podstawowym celem pracy jest określenie finansowych wartości odniesienia dla wskaźników płynności w rolnictwie Słowacji. Płynność określono z wykorzystaniem wskaźników płynności bieżącej, szybkiej i natychmiastowej, które są tradycyjnymi miernikami płynności. Wykorzystując metody statystyki opisowej, autorzy określili płynność w ponad 1100 przedsiębiorstwach w poszczególnych latach w okresie 2004–2011. Na podstawie wyników można stwierdzić, że powszechnie zalecane wartości dla wskaźników płynności nie mogą być stosowane w rolnictwie. Płynność w rolnictwie jest znacznie niższa i dlatego wyniki przedstawione w tym artykule mogą być stosowane jako punkt odniesienia dla porównania poszczególnych przedsiębiorstw.

Źródło:

Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia; 2013, 12, 3
1644-0757

Pojawia się w:

Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Słowacka historiografia dziejów najnowszych od 1990 roku

Autorzy:

Zavacká, Marína
Panek, Jarosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/477282.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Tematy:

Slovak historiography
since 1990

Źródło:

Pamięć i Sprawiedliwość; 2003, 2(4); 351-360
1427-7476

Pojawia się w:

Pamięć i Sprawiedliwość

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

Niekoľko poznámok k rekodifikáciám trestnoprávnych noriem v Slovenskej republike

Autorzy:

Madliak, Jozef
Porada, Viktor

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2141742.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

Criminal Law
Slovak Republic

Opis:

First the authors pay their attention to the issue of recodification of Slovak Criminal Code and Slovak Code of Criminal Procedure. They notice that for the first time was eliminated material element of factual ground of crime ( danger of crime to society) and now there is in the Slovak Republic pure formal conception of crime. The age limit of criminal liability was altered from 15 to 14 years as well. One of the results of the above mentioned contemporary formal conception of crime in the Slovak Republic is expanding of the special part of the Criminal Code, due to precising of factual grounds of crimes. In regard to Code of Criminal Procedure it is important to mention that after the recodification the term “bodies active in criminal proceedings” means merely the prosecutor and the police body. Into the main hearing were incorporated some contradictory elements. It subsequently brought up different opinions on course of main hearing forasmuch as the Code of Criminal Procedure does not determine this process precisely. At the end the authors notice that now, after receiving knowledge about various complications in Slovak criminal procedure it would by appropriate amend criminal law regulation in the Slovak Republic and eliminate known problems.

Źródło:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2009, 3(3); 55-68
1898-8431

Pojawia się w:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Autoedukacja w refleksji czeskich i słowackich pedagogów i andragogów
AUTOEDUCATION IN CZECH AND SLOVAK PEDAGOGUES AND ANDRAGOGUES REFLECTION

Autorzy:

Pavlů, Jiří

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/417684.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Akademickie Towarzystwo Andragogiczne

Tematy:

AUTOEDUCATION
CZECH
SLOVAK PEDAGOGY

Opis:

The author of this article presents his own point of views on the issue of the concept of self-education and it's use in czech and slovak academic. Article enriched by quotes of famous czech and slovak academic teacher makes it possible for insight at their work and presents their own thoughts on a given issue. In the end the author presents his definition of the self-education concept.

Źródło:

Rocznik Andragogiczny; 2010, R. 2010
1429-186X
2391-7571

Pojawia się w:

Rocznik Andragogiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Slovenská trestnoprávna úprava zmenšenej príčetnosti

Autorzy:

Madliak, Jozef
Štefanková, Simona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2141476.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

criminal regulation
Slovak law

Opis:

Subject of recodification of Slovak criminal law was institute of reduced sanity. In this report author analysis special provisions, which concern with this institute. Reduce sanity influences choice of sanction instruments with aim of security purpose of punishment. Court has duty to take account on fact of existence reduced sanity. In this issue, it is necessary to observe nature of mental illness or possible presence of habit forming substance. Asset of new legal regulation is unification of legal provisions of abandonment of punishment. Certain defect is absence of legal definition of reduced sanity.

Źródło:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2010, 2(5); 483-488
1898-8431

Pojawia się w:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

The Štúr’s and Slovak education in the first half of the 19th century

Autorzy:

Lopatková, Zuzana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2216411.pdf

Data publikacji:

2018-05-29

Wydawca:

Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi

Tematy:

history
education
Slovak school
Slovak language
policy
Hungary
Magyarisation
19th century

Opis:

In the first half of the 19th century a law of 1806 was still in force in the field of education in Hungary. This law defined the organisation and content of education and was based on the school reforms of Empress Maria Theresa (1740–1780). The state had strengthened its influence on education and adapted it to the changing needs of economic and social life. The political freedom of the Slovak nation, including its language and education system, naturally became a focus for Ľudovít Štúr, who at that time was a key representative of Slovak national life and a leading personality of the Slovak national revival, as well as his collaborators, who in Slovak history were called “Štúr´s followers”. But the Štúr generation did not wait for the state and the law to solve the school issue, but actively contributed to the building of Slovak education by the establishment of Sunday schools, libraries and reading societies. The introduction of Hungarian language as a teaching language in Slovak national schools, however, became a new factor in Hungarian school policy.

Źródło:

Kultura i Wychowanie; 2018, 13, 1; 57-63
2544-9427
2083-2923

Pojawia się w:

Kultura i Wychowanie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

Slovenské nárečia ako základ pre výskum najstarších dejín slovenského jazyka z metodologického hľadiska
Slovak dialects as a basis for research into the early history of Slovak from the methodological viewpoint

Autorzy:

Dudášová-Kriššáková, Júlia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/594064.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

Slovak dialects
the early history of Slovak
modern linguistics
Old Slovak
dialekty słowackie
najstarsze dzieje języka słowackiego
współczesne językoznawstwo
język starosłowacki

Opis:

In the text, the author poses several questions regarding the status of Slovak in the family of Slavic languages. No continuous language records have been preserved from 10th – 15th centuries, i.e. the period of the internal history of Old Slovak. Merely individual words, such as proper names (of places and persons) have been preserved in records written in Latin. Based on this incomplete and fragmented material, old linguistics, applying the principles of the Junggramatiker (Young Grammarian) School, was not able to provide a systemic description of Old Slovak. Only much later, modern linguistics, applying the basic principles of structuralism and modern research methods, used Slovak dialects to reconstruct the early history of Slovak. The author, later on, provides an overview of old as well as more recent phenomena of Proto-Slavic origin, which are, traditionally, considered so-called “Yugoslavisms” or phenomena of non-western Slavic origin in Old Slovak
W tekście autorka postawiła kilka pytań dotyczących miejsca języka słowackiego w rodzinie języków słowiańskich. Z okresu od X do XV wieku, tj. z czasu historii wewnętrznej języka starosłowackiego nie zachowały się zwarte zabytki językowe. Zachowały się tylko pojedyncze wyrazy, nazwy własne (miejscowe i osobowe) w zabytkach pisanych po łacinie. Starsze językoznawstwo, opierające się na podstawowych zasadach szkoły młodogramatycznej, nie mogło przedstawić systematycznego opisu najstarszych dziejów języka słowackiego na postawie tego niepełnego, fragmentarycznego materiału. Dopiero nowoczesne językoznawstwo, oparte na podstawowych zasadach strukturalizmu i wykorzystujące nowe metody badawcze włączyło do rekonstrukcji najstarszych dziejów języka słowackiego badanie dialektów słowackich. W dalszej części artykułu autorka prezentuje zestaw starszych i nowszych zjawisk pochodzenia prasłowiańskiego, które tradycyjnie uważane są za tzw. jugoslawizmy czy zjawiska pochodzenia niezachodniosłowiańskiego w języku starosłowackim.

Źródło:

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 31-42
0076-0390

Pojawia się w:

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Referendum in the Slovak Legal Order: Many Questions, Few Answers?
Referendum w słowackim porządku prawnym. Wiele pytań, mało odpowiedzi?

Autorzy:

Šramel, Bystrík

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31348278.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

referendum
Slovak Republic
Slovak legal order
Constitutional Court of the Slovak Republic
Republika Słowacka
słowacki porządek prawny
Trybunał Konstytucyjny Republiki Słowackiej

Opis:

The author of this paper deals with the issue of the referendum in the Slovak legal order, which has long been the subject of numerous professional debates in the Slovak Republic. It is a legal institution that is relatively problematic in Slovakia because the legal regulation concerning the referendum is written in many respects vaguely and raises many questions from a practical-application point of view. For this reason, in the first chapters, the author examines the legal regulation of the referendum in the Slovak Republic in general and outlines the questions to which Slovak legal science does not have clear answers. At the same time, the author analyses the latest decision of the Constitutional Court of the Slovak Republic, which has enriched the issue in question with some new and necessary answers.
Autor niniejszego artykułu zajmuje się kwestią referendum w słowackim porządku prawnym, która od dawna jest przedmiotem licznych debat specjalistów w Republice Słowackiej. Jest to instytucja prawna, która na Słowacji jest stosunkowo problematyczna, ponieważ regulacja prawna dotycząca referendum jest pod wieloma względami napisana niejasno i rodzi wiele pytań z punktu widzenia praktycznego jej stosowania. Z tego powodu w pierwszych częściach artykułu autor analizuje ogólnie regulacje prawne dotyczące referendum w Republice Słowackiej i stawia pytania, na które słowacka nauka prawa nie daje jasnych odpowiedzi. Jednocześnie analizuje ostatnie orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego Republiki Słowackiej, które wzbogaciło omawiane zagadnienie o kilka nowych i niezbędnych odpowiedzi.

Źródło:

Studia Iuridica Lublinensia; 2022, 31, 1; 169-190
1731-6375

Pojawia się w:

Studia Iuridica Lublinensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Trichinellosis in Slovak Republic [1988-1992]

Autorzy:

Dubinsky, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/838439.pdf

Data publikacji:

1994

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Parazytologiczne

Tematy:

man
trichinellosis
animal
Slovak Republic

Źródło:

Annals of Parasitology; 1994, 40, 4
0043-5163

Pojawia się w:

Annals of Parasitology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

Rec.: Ľubor Králik, "Stručný etymologický slovník slovenčiny", VEDA, vydavateľstvo SAV – Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra SAV, Bratislava 2015, 700 ss.

Autorzy:

Jakubowicz, Mariola

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678731.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Slovak language
dictionary
etymology
review

Opis:

Review: Ľubor Králik, Stručný etymologický slovník slovenčiny, VEDA, vydavateľstvo SAV – Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra SAV, Bratislava 2015, 700 pp.The article is a review of Ľubor Králik’s etymological dictionary, the first one of this kind devoted entirely to the Slovak language. Rec.: Ľubor Králik, Stručný etymologický slovník slovenčiny, VEDA, vydavateľstvo SAV – Jazykovedný ústav Ľudovíta Štúra SAV, Bratislava 2015, 700 ss.Artykuł stanowi recenzję słownika etymologicznego autorstwa Ľubora Králika, pierwszej tego typu publikacji poświęconej w całości językowi słowackiemu.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2018, 53
2392-2435
0081-7090

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Aktualne wyzwania systemu źródeł prawa w Republice Słowackiej
Current challenges of sources of law in the Slovak Republic

Autorzy:

Breichová Lapčáková, Marta
Chmielewski, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/941075.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

prawo krajowe
źródła prawa
Republika Słowacka
sources of law
Slovak Republic
Slovak law

Opis:

Artykuł prezentuje zasadniczy przegląd problematyki źródeł prawa Republiki Słowackiej. Ukazuje poszczególne rodzaje źródeł prawa na Słowacji i ich konstytucyjnoprawne umocowanie, przy czym obejmuje także krytyczną analizę elementów procedury ustawodawczej i konstytucyjnej. Przybliża podstawowy kształt krajowego systemu prawnego, który w zamyśle tradycyjnej koncepcji ma kształt piramidy, a wierzchołek jej stanowi Konstytucja i ustawy konstytucyjne. Te tradycyjne rozumienie jest konfrontowane z rozwojem stosunków prawa międzynarodowego, prawa europejskiego i prawa krajowego na tle teorii międzysystemowego (intersystemowego) pluralizmu prawnego. W artykule także skupiono się na wytyczenie miejsca umów międzynarodowych w porządku prawnym Republiki Słowackiej ze szczególnym uwzględnieniem pozycji Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz Karty Podstawowych Praw i Wolności UE. W tym celu przybliżone zostało odpowiednie orzecznictwo Sądu Konstytucyjnego Republiki Słowackiej i podniesiono problematykę stosunku słowackiego prawa krajowego i prawa wspólnotowego UE. Jako graniczne kryterium uznawania zasady pierwszeństwa prawa UE na pierwszy plan wysuwa się niepisane materialne jądro słowackiej Konstytucji.
The article gives a comprehensive overview of the issues of sources of law in the Slovak Republic. It describes the different types of sources of law of Slovak Republic and their constitutional and legal regulation and also focuses on the analysis of the critical moments of constitutional and legislative process. The text explains the basic form of the national legal system, which in the traditional terms takes the form of a pyramid, the top of which are the Constitution and constitutional acts. This traditional concept is confronted with the current development of relations of the systems of international law, European law and national law, on the background of the theory of inter – system legal pluralism. The article is focused on the definition of the status of international treaties in the legal order of the Slovak Republic, with particular emphasis on the status of the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms (European Convention on Human Rights) and the Charter of Fundamental Rights and Freedoms of the European Union. For this purpose the relevant case-law of the Constitutional Court of the Slovak Republic is demonstrated, and the issue of the concept of the relationship between the national law of the Slovak Republic and the European Union is raised. The unspoken material core of the Constitution of the Slovak Republic is to be considered as a criterion of recognition of the principle of the primacy of European Union law.

Źródło:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 4 (38); 101-132
2082-1212

Pojawia się w:

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Armia słowacka we wschodniej Polsce w 1941 roku

Autorzy:

Lacko, Martin
Grabiński, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/477644.pdf

Data publikacji:

2003

Wydawca:

Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Tematy:

Slovak army
Eastern Poland
1941

Źródło:

Pamięć i Sprawiedliwość; 2003, 1(3); 217-234
1427-7476

Pojawia się w:

Pamięć i Sprawiedliwość

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Podstata a zásady daňového exekučného konania v daňovom práve na Slovensku

Autorzy:

Moskvičová, Mária

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2148642.pdf

Data publikacji:

2008

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

tax
tax law
Slovak Republic

Opis:

Tax execution pursuance and tax pursuance are important tax legal institutions which were established effectively from 1. September 1999.These institutions modified these former laws concerning enforcement of tax payments through this tax pursuance. The author ́s main focus in this article is centered on tax execution pursuance and on the legal principles of law and the foundation of tax execution. In this connection we will concentrate on rules regarding right exclusivity and the process of carrying out tax execution pursuance and also the beginning of fulfilment of tax execution pursuance communique and the obligation to investigate fulfilment of conditions for implementing this pursuance adequacy to the extent of tax execution and so on.

Źródło:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2008, 2(2); 171-178
1898-8431

Pojawia się w:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Koncepcia podmienenej príčetnosti u mladistvého páchateľa v slovenských trestnoprávnych predpisoch

Autorzy:

Madliak, Jozef
Štefanková, Simona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2141435.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

criminal regulations
juventile
Slovak law

Opis:

Criminal regulations in the Slovak Republic has changed approach of criminal capability to juventile offenders. Age qualification lowered from 15 years to 14 years. This is the reason of certain doubts, which concern with sanity of subject of crime. According provision of 338 Criminal Proceeding Act, in the case of juventile offender, who has less than 15 years in the time of crime, it is inevitable to observe, if this person was capable to recognise wrongfulness of act or if this person was capable command his actions. In the presence does not exist unified opinions in the question of expert. Expert proceeding is executed by experts in the branch of psychiatry or juventile psychology. In the comparision, in the conclusion of report, author deals with valid legal regulation of this issue in Czech Republic.

Źródło:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2010, 2(5); 473-481
1898-8431

Pojawia się w:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Vznik Slovenskej republiky 1993 vo svetle politických a právnych aspektov
The formation of the Slovak Republic 1993 in the light of political and legal aspects

Autorzy:

Skalos, Martin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/927127.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

slovak‑czech relations
stosunki słowacko‑czeskie

Opis:

On 31st December 1992 Czechoslovakia disappeared from the map of the world. Of course, it is controversial if the dissolution was necessary, or it was possible to prevent it by some form of a Czechoslovak compromise. For Czechoslovakia disappeared in terms of international law by dismembration - dividing, none of new-arisen states - neither the Czech republic nor the Slovak republic was identical to the previous subject of international law - Czechoslovakia. Therefore both successor states in most cases had to apply for membership in different international organisations, which was in the overwhelming majority of cases successful. This arose also from the fact that neighbouring states officially expressed - even before the dissolution - the willingness to acknowledge both republics immediately after getting their independence. Regardless of the correctness of the dissolution with all its consequences, it is important that both successor states were able to join the international community successfully and nowadays they are actively cooperating and we can qualify the relations between them as above-standard.

Źródło:

Z Dziejów Prawa; 2017, 10; 197-235
1898-6986
2353-9879

Pojawia się w:

Z Dziejów Prawa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Myśl polityczno-społeczna Svetozára Hurbana Vajanskiego (1847–1916)
The social and political thought of Svetozar Hurban Vayanski (1847–1916)

Autorzy:

Jakabčin, Slavomír

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/901925.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Gdańska Wyższa Szkoła Humanistyczna

Tematy:

Svetozar Hurban Vajanský
social and political thought
Slovak national consciousness
vision of the Slovak nation

Opis:

The article indicates national questions which appeared in Habsburg Em-pire in the 2nd half of XIX century. One of the national concepts was proposed by Svetozar Hurban (1847–1916). He was a writer and journalist. The article covers his social and political thought, which is described in a broader context of Slovak political thought.

Źródło:

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość; 2012, 9; 285-301
1731-8440

Pojawia się w:

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Competences of Public Administration of the Slovak Republic in the Area of Defense

Autorzy:

Szynowski, Ryszard

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1374830.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie

Tematy:

Slovak Republic
public administration
defense competences

Opis:

In one of the many definitions of public administration it was stated that it is the fulfillment of individual and collective needs of citizens, resulting from the co-existence of people in society, realized by the state and its dependent organs. One of the needs of an individual is the need for safety. Ensuring the safety of citizens is realized by the public administration, due to its service to the society as an executive apparatus possessing a democratic mandate of political power, in service of the law created by said organs. A particular role in the area of defence belongs to authoritative administration, which performs tasks including reversing risks and removing dangers, including the realization of tasks and undertakings aimed at military preparation in case of war. The aim of the following article is to present the tasks and competences in the area of protecting the President, the government, government administration officials on duty and local self-administration of the Slovak Republic. Various methods have been used to reach the pre-determined goal, primarily the method of document investigation, which made it possible to gather, sort, describe and scientifically interpret the legal acts of the Slovak Republic regarding defensive matters.

Źródło:

Internal Security; 2019, 11(2); 151-165
2080-5268

Pojawia się w:

Internal Security

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Intersubjektivita a zodpovednosť v slovenskej evanjelickej etike

Autorzy:

Gluchman, Vasil

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2141752.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

intersubject
Slovak evangelic ethics
Protestant Church

Opis:

The article presents the issue of theological subcjectivity in the Slovak evangelic ethics. Author describes dimenssions the subjectivity and intersubject of the Protestant theology and shows the most important distinctions between Roman Catholic theory and Protestant point of view.

Źródło:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2009, 3(3); 225-240
1898-8431

Pojawia się w:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Slovak International Air Displaj -- Bratislava 2004

Autorzy:

Karnas, Dariusz.

Powiązania:

Skrzydlata Polska 2004, nr 8, s. 50

Data publikacji:

2004

Tematy:

Slovak International Air Displaj (2004; Bratislava, Slovak)
Pokazy lotnicze Bratysława (Słowacja)
Akrobacja lotnicza pokazy Bratysława (Słowacja)

Opis:

Fot.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

The Use of Secret Services for Political Purposes on the Example of the Slovak Information Service
Wykorzystanie służb specjalnych do celów politycznych na przykładzie Słowackiej Służby Informacyjnej

Autorzy:

Żarna, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32304293.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Ivan Lexa
Vladimír Mečiar
Slovak Information Service
meciarism
Slovak Republic
Słowacka Służba Informacyjna
mecyaryzm
Republika Słowacka

Opis:

The article describes an analysis of cases where the Slovak Information Service was used for political purposes. The analysis covered mainly the years 1995–1998, when Ivan Lexa was the director. It was also the period of the so-called third government of Vladimír Mečiar, the coalition of the Movement for a Democratic Slovakia – Slovak National Party – Association of Slovak Workers. The article is based on the assumption that in the years 1995–1998 SIS was used for political purposes, and despite the fact that almost 30 years have passed since that time, those responsible have only faced political responsibility, and have not been held criminally responsible. The paperwork uses the literature on the subject, press articles and transcripts from the meetings of the National Council of the Slovak Republic. Decision analysis, case study and content analysis were studied in the work.
Artykuł opisuje analizę przypadków, w których Słowacka Służba Informacyjna była wykorzystywana do celów politycznych. Analiza objęła głównie lata 1995–1998, kiedy dyrektorem był Ivan Lexa. Był to również okres tzw. trzeciego rządu Vladimíra Mečiara, koalicji Ruchu na rzecz Demokratycznej Słowacji – Słowackiej Partii Narodowej – Stowarzyszenia Słowackich Robotników. Artykuł opiera się na założeniu, że w latach 1995–1998 SIS był wykorzystywany do celów politycznych i pomimo upływu prawie 30 lat od tego czasu, osoby odpowiedzialne poniosły jedynie odpowiedzialność polityczną i nie zostały pociągnięte do odpowiedzialności karnej. W pracy wykorzystano literaturę przedmiotu, artykuły prasowe i stenogramy z posiedzeń Rady Narodowej Republiki Słowackiej. W pracy zastosowano analizę decyzji, studium przypadku i analizę treści.

Źródło:

Przegląd Politologiczny; 2023, 2; 129-141
1426-8876

Pojawia się w:

Przegląd Politologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Motyw urody kobiecej w utworze „Obraz panej krásnej perem malovaný, která má v Trnave svoje prebývání” Štefana Ferdinanda Seleckiego
The Motif of Feminine Beauty in the Work “Obraz panej krásnej perem malovaný, která má v Trnave svoje prebývání” by Štefan Ferdinand Selecki

Autorzy:

Sagało, Monika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1520516.pdf

Data publikacji:

2018-12-20

Wydawca:

Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku

Tematy:

Slovak literature
baroque
love poetry
poetic description

Opis:

The article discusses the description of feminine beauty in the Slovak baroque love poem Obraz panej krásnej perem malovaný, která má v Trnave svoje prebývání by Štefan Ferdinand Selecki. The author points to the essential function of feminine figures from the Age of Antiquity (Mary Magdalene, Judith, Diana, Terpsichore, Sibyl, Lucretia, and Helen). The poet invokesthem to construct the main female character. The analysis considers the selection of figures and their features, which collaborate ideally to portray the “lady of Trnava”. The stunning physical beauty of the Slovak aristocrat corresponds with inner grace, virtue and purity.

Źródło:

Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2018, 13; 249-261
2082-9701
2720-0078

Pojawia się w:

Białostockie Studia Literaturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Zvieratá a svet nadprirodzena v slovenskej a slovinskej frazeológii
Animals and the World of the Supernatural

Autorzy:

Kmecová, Svetlana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2046465.pdf

Data publikacji:

2021-11-27

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Slovak phraseology
Slovene phraseology
zoonyms
supernatural
mythology

Opis:

Frazeologické fondy všetkých jazykov obsahujú početnú skupinu frazém so zoonymickými komponentmi. V štúdii sa autorka zaoberá slovenskými a slovinskými zoonymickými frazémami, ktoré akýmkoľvek spôsobom reflektujú starobylé predstavy predkov o prepojení medzi zvieratami a svetom nadprirodzena, v relevantných prípadoch sa venuje i samotným názvom zvierat či ďalším fenoménom súvisiacim s témou príspevku. Množstvo frazeologických jednotiek odráža vieru, že zvieratá mali schopnosť vycítiť nadchádzajúce udalosti, predpovedať počasie, zvestovať nešťastie či smrť. V príspevku uvedené jednotky sú často staršieho dáta, mnohé z nich sa však ešte stále bežne používajú, alebo je živý s nimi spojený myšlienkový obsah. Analýza jazykového materiálu preukázala nielen príbuznosť slovenského a slovinského jazyka, ale i mentálnych konceptov, ktoré spoluutvárajú jazykový obraz sveta ich nositeľov.
Phraseological stocks of all languages contain numerous phrasemes with zoonym components. Inthe paper the author deals with Slovak and Slovene zoonym phrasemes which demonstrate ancient ideas of ancestors about interconnections between animals and the world of the supernatural, in relevant cases she also deals with other phenomena related to the subject of the paper. A number of phraseological units reflect the belief that animals used to have the ability to sense upcoming events, predict the weather, misfortune or death. The units listed in the paper are often rather archaic, however, many of them are still in use or the idea they represent is still alive. The analysed language material has shown similarity not only between Slovak and Slovene languages but also between the mental concepts which form the language picture of the world of their users.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2021, 21; 35-52
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Medicínska byrokracia a dehumanizácia subjektu v zbierke imunita od M. Ferenčuhovej

Autorzy:

Cepková Feješová, Zuzana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1826707.pdf

Data publikacji:

2019-07-02

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

bureaucracy
medicine
contemporary Slovak poetry
Ferenčuhová
subject

Opis:

The contribution focuses on the latest book produced by the contemporary Slovak authoress Mária Ferenčuhová. From all the different aspects of her poetry the article explores the phenomenon of dehumanization of the patient’s self. This dehumanization is conceived as a criticism of Cartesian dualism: transformation of the human subject into an impersonal object. This act of criticism is created through the poetic thematization of corporeity which is pushed into the foreground due to sickness, old age and treatment within a hospital environment ruled over by medical bureaucracy. As a result of this reification, the verses reveal a deep internal tension concerning its subject. Indeed, one of the signs of the objectification of the subject is the adoption of a sterile vocabulary from the ambient of medical bureaucracy which reduces human beings into mere objects of medical treatment.

Źródło:

Conversatoria Litteraria; 2019, 13; 191-201
1897-1423

Pojawia się w:

Conversatoria Litteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

Slovak Realia in the Czech Translation of the Novel The House of the Deaf Man by Peter Krištúfek in Contrast to its English Translation

Autorzy:

Kniazkova, Viktoria

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/908853.pdf

Data publikacji:

2019-05-08

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Krištúfek
Translation Studies
Slovak literature
identity
realia

Opis:

The article deals with two groups of realia in the Slovak novel by Peter Krištúfek (1973–2018). The first one are those concerning Slovak traditional culture, which are used in a form of theatrical scenery by the author. The second one are those connected with Slovak identity, as the writer understands it. The article offers the comparative analysis of the Slovak text with its translations into Czech and English. The conclusion is made about different translators’ strategies according to the translation purpose and extralinguistic circumstances and the necessity of the Czech translations of Slovak fiction despite the unique closeness of these two Slavic languages.

Źródło:

Bohemistyka; 2019, 1; 90-107
1642-9893

Pojawia się w:

Bohemistyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Przestępczość na terenie Republiki Słowackiej. Zarys problematyki
Crime in the Slovak Republic. The outline of the problem

Autorzy:

Dworzecki, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/526875.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Collegium Civitas

Tematy:

crime, analysis
security situation
the Slovak Republic

Opis:

The article presents in statistical and analytical terms, crime in the Slovak Republic. The text introduces the sphere of public safety in this country in the years 1993-2011. The study has focused on the discussion of torts affecting in a direct way, the extent the of sense of security among the citizens of Slovakia.

Źródło:

Securitologia; 2013, 2(18); 97-110
1898-4509

Pojawia się w:

Securitologia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Kariera akademicka w Republice Słowackiej

Autorzy:

Rzepka, Grażyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/639794.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Slovak Republic, higher education system, academic career

Opis:

The article discusses the model of academic career in Slovak Republic. The higher education system in Slovakia is presented at the beginning, it is followed by the discussion on the topic of the path of academic career, the connection between scientific degrees with titles and positions, and finally the problem of scientists’ mobility.

Źródło:

Zarządzanie Publiczne; 2009, 3 (7)
2084-3968

Pojawia się w:

Zarządzanie Publiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Analysis of Slovak Spotted breed for bovine beta casein A1 variant as risk factor for human health

Autorzy:

Miluchová, Martina
Gábor, Michal
Trakovická, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1039490.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Biochemiczne

Tematy:

Slovak Spotted breed
PCR-RFLP
beta-casein

Opis:

The goal of work was identification A1 variant of bovine beta casein which involves ischemic heart disease and diabetes mellitus in human. The digestion of A1beta casein can result in the production of bioactive beta casomorphin-7 (BCM-7); this is not the case with A2. This bioactive peptide has been linked to physiological traits that may elicit effects on components of the vascular and immune systems. The material involved 111 Slovak Spotted breed. Bovine genomic DNA was extracted from whole blood by using commercial kit, and used in order to estimate beta-casein genotypes by means of PCR-RFLP method. The PCR products were digested with DdeI restriction enzyme. In the population included in the study were detected all three genotypes, homozygote genotype A1A1 (14 animals), heterozygote genotype A1A2 (37 animals) and homozygote genotype A2A2 (60 animals). In the total population of cattle homozygotes A2A2-0.5405 were the most frequent, while homozygotes A1A1-0.1261 were the least frequent ones. This suggests a superiority of allele A2 (0.7072) which does not produce BCM-7, and thus is safe for human consumption. The expected homozygosity for gene CSN2 is in the population stated a slight increase in homozygosity (0.5858). This caused a slight decrease in the level of possible variability realization (41.80%), which corresponds to the effective number of alleles (1.7071).

Źródło:

Acta Biochimica Polonica; 2013, 60, 4; 799-801
0001-527X

Pojawia się w:

Acta Biochimica Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

Pro-ecological activities of Slovak hotels in the opinion of their employees and consumers
Działania środowiskowe słowackich hoteli w opinii ich pracowników i konsumentów

Autorzy:

Jarossova, M.
Knoskova, L.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1195247.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Tematy:

pro-ecological activities
Slovak hotels
customers
workers

Opis:

The aim of the research was to identify pro-ecological activities of Slovak hotels in the opinion of their employees and consumers. Two questionnaires were created, one was sent to 400 hotels and the other one to 105 respondents. The most common pro-ecological activities introduced by hotels were: energy saving bulbs, energy efficient appliances, waste separation and recycling, and light motion sensors. In terms of packaging of the hotel cosmetics, half of the hotels used disposable mini-packs, and the other half dispensers for soap and shampoo. Over half of hotels did not offer meals prepared from organic foods in their hotel restaurant. Only two hotels rewarded their clients who care for the environment. One hotel offered discounts on accommodation and the second one offered a higher number of points on the loyalty card. 42.1% hotels had plans related to environmental protection (e.g. expand waste sorting, recycle PET bottles, and increase the share of segregated waste).
Celem badań było zidentyfikowanie proekologicznych działań słowackich hoteli w opinii ich pracowników i konsumentów. Opracowano dwa kwestionariusze ankiety, które wysłano do 400 hoteli i 105 respondentów. Do najczęstszych działań proekologicznych realizowanych przez hotele należały: wykorzystanie żarówek energooszczędnych, urządzeń energooszczędnych, segregacja odpadów i recykling oraz czujniki ruchu. Jeśli chodzi o opakowania kosmetyków hotelowych, to połowa hoteli korzystała z jednorazowych minipakietów, a druga połowa korzystała z dozowników mydeł i szamponów. Ponad połowa hoteli nie proponowała klientom żywności ekologicznej w hotelowej restauracji. Tylko dwa hotele nagradzały swoich klientów za to, że dbają o środowisko. Jeden hotel oferował zniżki na zakwaterowanie, a drugi hotel oferował większą liczbę punktów na karcie lojalnościowej. 42,1% hoteli miało plany związane z ochroną środowiska (np. rozszerzenie sortowania odpadów, recykling butelek PET, zwiększenie udziału segregowanych odpadów).

Źródło:

Nauki Inżynierskie i Technologie; 2018, 3(30)
2449-9773
2080-5985

Pojawia się w:

Nauki Inżynierskie i Technologie

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Verification of the Physical Load in Work of Nurses in Slovakia and Poland

Autorzy:

Cechova, I.
Bartnicka, J.
Dulina, L.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2064990.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

STE GROUP

Tematy:

Slovak nurse
Polish nurse
physical load
MSD

Opis:

Musculoskeletal complaints represent a common occupational problem for health care workers throughout the world. This study provides shortened results of review by Nordic Questionnaire, which was modified for review reasons. The aim of the study is verification of work-related load Slovak and Polish nurses in their work and mutual comparison of the results. Comparison of statistical sample of Slovak nurses (468) and Polish nurses (48 for this moment) points to certain common features in the field of pain and the determination of their causes. Verification of the knowledge base of nurses in the field of ergonomics, principles of manipulation of load and kinestetika shows slightly better results for Polish nurses. The study will continue to compare larger statistical samples, identify the most common pains and their causes to the reason prevent them.

Źródło:

Multidisciplinary Aspects of Production Engineering; 2018, 1, 1; 883--887
2545-2827

Pojawia się w:

Multidisciplinary Aspects of Production Engineering

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Logit and Probit application for the prediction of bankruptcy in Slovak companies

Autorzy:

Kovacova, Maria
Kliestik, Tomas

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/22446595.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Instytut Badań Gospodarczych

Tematy:

bankruptcy
logit
probit
Slovak companies
financial health

Opis:

Research background: Prediction of bankruptcy is an issue of interest of various researchers and practitioners since the first study dedicated to this topic was published in 1932. Finding the suitable bankruptcy prediction model is the task for economists and analysts from all over the world. forecasting model using. Despite a large number of various models, which have been created by using different methods with the aim to achieve the best results, it is still challenging to predict bankruptcy risk, as corporations have become more global and more complex. Purpose of the article: The aim of the presented study is to construct, via an empirical study of relevant literature and application of suitable chosen mathematical statistical methods, models for bankruptcy prediction of Slovak companies and provide the comparison of overall prediction ability of the two developed models. Methods: The research was conducted on the data set of Slovak corporations covering the period of the year 2015, and two mathematical statistical methods were applied. The methods are logit and probit, which are both symmetric binary choice models, also known as conditional probability models. On the other hand, these methods show some significant differences in process of model formation, as well as in achieved results. Findings & Value added: Given the fact that mostly discriminant analysis and logistic regression are used for the construction of bankruptcy prediction models, we have focused our attention on the development bankruptcy prediction model in the Slovak Republic via logistic regression and probit. The results of the study suggest that the model based on a logit functions slightly outperforms the classification accuracy of probit model. Differences were obtained also in the detection of the most significant predictors of bankruptcy prediction in these types of models constructed in Slovak companies.

Źródło:

Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy; 2017, 12, 4; 775-791
1689-765X
2353-3293

Pojawia się w:

Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Factors Influencing the Quality of Digital Game Localization

Autorzy:

Kabát, Marián

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/41310353.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Univerzita sv. Cyrila a Metoda. Fakulta masmediálnej komunikácie

Tematy:

development
digital games
English
localization
Slovak
variable

Opis:

Software localization is an integral part of a business process as long as a company wants to sell their software products on a global scale. The purpose of the following article is to provide information about some key features of the development and publishing process that have a significant impact on digital game localization from English into Slovak. The selected features are based on a study by M. Kabát on localization aspects of non-gaming software that are here adapted to digital game localization, and on the author’s practical experience. Each key feature is briefly introduced and its impact on digital game localization is described. Where necessary, examples are provided. Other than presenting key features of digital game localization, the intent behind this paper is to spread information on digital game localization as I believe that, e.g., developers should be more informed on this topic to create more effective cooperation with localizers and in that way higher quality localization.

Źródło:

Acta Ludologica; 2023, 6, 1; 84-94
2585-8599

Pojawia się w:

Acta Ludologica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Atrakcje turystyczne „Słowackiego Raju”
Tourist attractions of „Slovak Paradise”

Autorzy:

Czaja, S. W.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/88240.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Geograficzne

Tematy:

turystyka
Słowacki Raj
kras
tourism
Slovak Paradise
karst

Opis:

Słowacki Raj to jeden z najpiękniejszych regionów środkowej Europy. Do połowy trzeciorzędu była to lekko pofałdowana równina, z której sterczały niewysokie (do 100 metrów) wapienne pagóry, a rzeka Hornad, płynąca dzisiaj głębokim wąwozem, wiła się między tymi wzgórzami. Wtedy to nastąpiło wypiętrzenie dzisiejszego masywu Słowackiego Raju i jednocześnie zapadanie się kotliny Hornadu. Rzeki i potoki gwałtownie zwiększyły swoje spadki i rozcięły wapienno-dolomitowy masy kilkunastoma głębokimi wąwozami. W ekstremalnie wąskich kanionach utworzyły się na odpornych wapieniach płytowych i skalistych ogromne wodospady oraz niezwykłe skalne formy w postaci baszt, iglic, murów itp. Rzeka Hornad została „uwięziona” w obrębie odpornych skał wapiennych, rozcięła więc podłoże, tworząc niezwykle malowniczy przełom. Wody opadowe łatwo wnikają do wnętrza spękanego masywu, tworząc jeden z największych i najciekawszych systemów jaskiniowych na Słowacji, z jedyną w tej części Europy jaskinią lodową.
The Slovak Paradise is one of the most beautiful regions in Central Europe. Till the mid-Tertiary it was a slightly undulating plain, from which low (up to 100 meters) limestone mounds protruded, and the Hornád river, today flowing in deep gorge, meandered between these hills. At that time the uplift of the presentday massif of the Slovak Paradise and simultaneously the subsidence of the Hornád basin happened. Rivers and streams increased in their gradients violently and cut limestone-dolomite masses by many deep gorges. In extremely narrow canyons huge waterfalls and unusual rocky forms - towers, needles, walls etc. were shaped at resistant platy and massy limestones. The Hornád river was „trapped” within resistant limestone rocks and cut the substratum, forming the unusually picturesque gorge. Precipitation waters easily get in the interior of cracked massif, creating one of the largest and interesting cave systems in Slovakia, with ice cave - the one in this part of Europe.

Źródło:

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2010, 14; 65-73
1896-1460
2391-5293

Pojawia się w:

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Europeanization of Slovak Political System During the Accession Process to the European Union
Europeizacja systemu politycznego Słowacji w trakcie procesu przystąpienia do Unii Europejskiej

Autorzy:

Leška, Dušan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1953196.pdf

Data publikacji:

2015-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

European Union
Europeanization
Slovak political system
transition
transformation

Opis:

Europeanization acted at all stages of society development in Slovakia, with varying degrees of intensity and in various forms, since the signing of the association agreement with the European Union. A significant impact was already in the stage of transition, when the consistent implementation of the Copenhagen criteria insist by the EC/EU help to return to the path of democratic development in Slovakia. However, it wasn’t just about the application of the generally accepted principles of parliamentary democracy, but also on the active impact of the EC/EU institutions within the existing opportunities provided by the signing of the Association Agreement. A qualitatively new stage began after completion of the Copenhagen criteria and the opening of negotiations, which was to implement acquis communautaire into the internal legal order of the country. At this stage, clearly dominated the process of Europeanization “top-down”, i.e. the adoption of standards, laws of the European Union, to make country compatible with other countries of the EU. After the entry of the Slovakia into the EU, a two-sided process of Europeanization: “up-down” and “bottom-up” has started.
Europeizacja oddziaływała na wszystkich etapach rozwoju społecznego na Słowacji – z różnym natężeniem i w różnych formach – od momentu podpisania przez Słowację umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską. Znaczący wpływ dało się zauważyć już na etapie tranzycji, kiedy to konsekwentna implementacja wymaganych przez KE/UE kryteriów kopenhaskich pomogła Słowacji wrócić na ścieżkę demokratycznego rozwoju. Nie chodziło li tylko o wprowadzanie w życie powszechnie akceptowanych zasad demokracji parlamentarnej, ale także o aktywne oddziaływanie instytucji KE/UE w ramach możliwości stworzonych przez podpisanie umowy stowarzyszeniowej. Spełnienie kryteriów kopenhaskich i rozpoczęcie negocjacji otworzyło zupełnie nowy etap, polegający na wcielaniu acquis communautaire (porządku prawnego Unii Europejskiej) do wewnętrznego porządku prawnego kraju. W tej fazie zdecydowanie dominował model europeizacji przebiegającej unilateralnie, w płaszczyźnie „góra–dół”, a więc przyjęcie standardów i praw Unii Europejskiej, uczynienie kraju kompatybilnym z innymi państwami członkowskimi Unii. Po wejściu Słowacji do UE rozpoczyna się dwuwektorowy proces europeizacji, przebiegający zarówno w kierunku „góra–dół”, jak i „dół–góra”.

Źródło:

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2015, 48; 168-189
1505-2192

Pojawia się w:

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Means and Forms of Czech-Polish Semi-Communication via SMS

Autorzy:

Lipowski, Jarosław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2016145.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu

Tematy:

semi-communication
receptive multilingualism
intelligibility
Czech
Slovak
Polish

Opis:

It was Einar Haugen (1966) who introduced into linguistics the term semi-communication. He examined the means of verbal communication in a group of three Scandinavian languages, the interlocutors of which used different language codes in one communication act. Asymmetry of such a discourse is manifested by a communiqué formulated in one mother tongue and perceived by a recipient on the basis of his/her own vernacular code knowledge. This article aims at analysing means and forms of Czech-Polish semi-communication via SMS. The investigation indicates that writers used in their SMS messages intended for the other-language recipients especially those linguistic means, by which they seek to increase the clarity of text messages intended for recipients – speakers of closely related (West Slavonic) languages.

Źródło:

Academic Journal of Modern Philology; 2017, 6; 101-117
2299-7164
2353-3218

Pojawia się w:

Academic Journal of Modern Philology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Mining status in Slovak Republic during the year 2008
Stan górnictwa na Słowacji w ciągu 2008 roku

Autorzy:

Rybar, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/348865.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH

Tematy:

górnictwo odkrywkowe
Słowacja
open cast mining
Slovak Republic

Opis:

International Brown Coal Mining Congress in Bełchatów is an important discussion forum on the role of not only brown coal as a crucial energy material but also brown coal mining in Europe in general. The Slovak mining industry is one of the oldest in Europe. Slovakia possesses a significant number of documented raw materials deposits exploited by means of underground mines (4.3 million tons) and open pits (16.6 million tons). The scale of mining is adequate to the national economy needs. Open pits are mostly used to mine materials for the construction industry, whereas underground mines serve to produce coal, magnesite and small amounts of crude oil and natural gas. Slovakia mines about 2.3 million tons of hard coal and brown coal, which is a significant amount in comparison with other materials. The article presents the most important problems and issues connected with balanced development of Slovak mining in the light of current political, economic and ecological conditions.
Międzynarodowy Kongres Górnictwa Węgla Brunatnego w Bełchatowie jest ważnym forum dyskusji o roli nie tylko górnictwa węgla brunatnego jako bardzo ważnego surowca energetycznego, ale także o roli górnictwa w Europie w ogóle. Górnictwo Słowacji należy do jednych ze starszych w Europie. Słowacja posiada znaczną ilość udokumentowanych złóż surowców mineralnych eksploatowanych tak systemem podziemnym (4,3 mln ton) oraz systemem odkrywkowym (16,6 mln ton). Skala wydobycia jest adekwatna do potrzeb narodowej gospodarki. Systemem odkrywkowym eksploatowane są głównie surowce dla przemysłu materiałów budowlanych natomiast systemem podziemnym eksploatowany jest węgiel, magnezyty oraz niewielkie ilości ropy naftowej oraz gazu ziemnego. Słowacja wydobywa około 2,3 mln ton węgla kamiennego i brunatnego, co w porównaniu z wydobyciem innych surowców jest wielkością znaczącą. Artykuł prezentuje najważniejsze zagadnienia związane ze zrównoważonym rozwojem górnictwa na Słowacji w świetle obecnych uwarunkowań politycznych, ekonomicznych i ekologicznych.

Źródło:

Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 2; 409-414
1732-6702

Pojawia się w:

Górnictwo i Geoinżynieria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Czechs’ and Slovaks’ Approaches to the Eurozone Two Decades after the Czechoslovakian Divorce

Autorzy:

Riedel, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/419567.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Centrum Europejskie

Tematy:

Czech Republic
Slovak Republic
monetary integration
European Union

Opis:

This paper attempts to identify the differentiated approaches of the Czechs and Slovaks in relation to monetary integration (the EMU) in Europe. It includes analysis of the key strategic documents programming the countries’ position in and towards the Eurozone, the presentation of selected economic parameters, as well as public opinion surveys on the issue, which divides not only Prague and Bratislava but the whole Central European region. As a result it shows the diversifi ed picture of the two member states’ approaches towards the Eurozone. Comparing the Czech and Slovak cases enables to observe two individual trajectories that launched in 1993. If not the Czech-Slovak divorce, both of the economies would be outside or inside of the Euro-club.

Źródło:

Yearbook of Polish European Studies; 2015, 18; 193-210
1428-1503

Pojawia się w:

Yearbook of Polish European Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

The Most Frequent Lexical Units in Mother–Infant Communication in Slovak Language

Autorzy:

Brestovičová, Alexandra

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1837671.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Akademia Ignatianum w Krakowie

Tematy:

frequency lexicon
mother–infant communication
Slovak language
motherese

Opis:

The basis for the research was transcripts of 24 hours of monthly video recordings of three mothers speaking to their infants (for a period of eight months in each mother–infant dyad). In the frequency lexicon compiled from the mothers’ speech, the 20 most frequently used words were “be,” “right,” “well,” “self,” “yes,” “go,” “you,” ‘this,” “and,” “what,” “give,” “still,” “here,” “well,” “have,” “already,” “on,” “there,” “want,” and “where,” which underline the situational nature of mothers’ topics (“this,” “here,” “still,” “already,” “what,” and “where”) and their positive attitude towards the child (“right,” “yes,” “you,” and “well”). Moreover, the most often used nouns were the proper names of the infants in the diminutive form and an appellative “mom”; the most frequent adjectives were “little,” “good,” “big,” “pretty,” “beautiful,” and “clever,” while the most frequent adverbs were “nicely,” “beautifully,” and “well done.” Many of these words show a supportive and encouraging manner of infant-directed speech from mothers in infants’ preverbal stage of development.

Źródło:

Multidisciplinary Journal of School Education; 2020, 9, (2) 18; 143-156
2543-7585

Pojawia się w:

Multidisciplinary Journal of School Education

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

ISSUE OF HOLOCAUST TEACHING AT PRIMARY AND SECONDARY SCHOOLS IN SLOVAKIA

Autorzy:

HOPTOVÁ, LUCIÁNA

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/628722.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Fundacja Pro Scientia Publica

Tematy:

holocaust
history
primary schools
grammar schools
Slovak Republic

Opis:

Aim. The primary aim of the study is to examine how the issue of Holocaust is integrated into teaching of history at primary schools and grammar schools in the Slovak Republic. The secondary aim is to present the methodological ideas, suggestions and recommendations for teaching Holocaust in Slovak schools. Methods. The subject of the study is analysis of basic state educational documents defining the compulsory content of education and training for the school subject of history at primary school and grammar school, thus the National Educational Programme for lower secondary education (second stage of primary school) and the National Educational Programme for grammar schools (completed secondary general education), with emphasis to Holocaust. The method of analysis is applied to textbooks of history that contain information of Holocaust. The study also includes a detailed analysis of methodological recommendations and suggestions prepared by the Ministry of Education, Science, Research and Sport of the Slovak Republic and the National Institute for Education to assist teachers in teaching Holocaust issue. The study is supplemented by knowledge from educational practice what was obtained through interview method with 15 teachers of history. Results. Holocaust is an integral part of teaching history at primary schools and grammar schools. Students get acquainted with Holocaust issue in Slovak and global historical context in the 9th year of primary school and in the 3rd year of grammar school with a four-year educational programme. The basic content of education is defined in the eduational standards of national educational programmes. Teachers can specify and concentize it even more within teaching of history. Its development is aided not only by textbooks of history but also by various educational and professional activities defined in various methodological materials and manuals.

Źródło:

Journal of Education Culture and Society; 2020, 11, 2; 429-443
2081-1640

Pojawia się w:

Journal of Education Culture and Society

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

The Sonority Sequencing Principle and the Structure of Slovak Consonant Clusters
Zasada sekwencji sonorności a struktura zbitek spółgłoskowych w języku słowackim

Autorzy:

Gregová, Renáta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/38695720.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

sonority principle
consonant cluster
Slovak language
sonority violation

Opis:

In line with the Sonority Sequencing Principle (SSP), the centre of the syllable is the most sonorous sound and the sonority of the other segments in the syllable drops towards the syllable edges. Nevertheless, in many languages, there are syllable onsets and codas that violate this principle of sonority. Following the functional approach proposed by Jerzy Kuryłowicz, types of word/syllable-initial and word/syllable-final clusters in standard Slovak were delimited. A sonority-based analysis of those clusters revealed that almost 40% of the common initial consonant sequences violate the SSP. The situation with the final clusters is similar. These findings indicate that the creation of consonant clusters in a language does not depend solely on the sonority of the individual segments but also follows other phonological and/or perceptual regularities connected with the process of communication.  
Zgodnie z zasadą sekwencji sonorności (Sonority Sequencing Principle, SSP) jądro sylaby jest dźwiękiem o najwyższej sonorności, a sonorność pozostałych segmentów sylaby maleje wraz z odległością od jądra. Niemniej jednak w wielu językach występują nagłosy i wygłosy, które naruszają tę zasadę. Przyjmując podejście funkcjonalne zaproponowane przez Jerzego Kuryłowicza, wyróżniono typy zbitek w nagłosie i wygłosie w standardowym języku słowackim. Ich analiza pod względem sonorności wykazała, że prawie 40% sekwencji powszechnie występujących w nagłosie narusza zasadę sekwencji sonorności. W przypadku wygłosu wynik był podobny. Ustalenia te wskazują, że tworzenie zbitek spółgłoskowych nie zależy wyłącznie od sonorności poszczególnych segmentów, ale również od innych prawidłowości fonologicznych i/lub percepcyjnych związanych z procesem komunikacji.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Paralele w semikomunikacji użytkowników języków północnogermańskich i zachodniosłowiańskich

Autorzy:

Lipowski, Jaroslav

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/776782.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

semi-communication
West-Slavonic languages
Czech
Polish
Slovak

Opis:

Semi-communication as a limited form of verbal communication in the linguistic literature has been taken into consideration, especially in relation to the Danes, Swedes and Norwegians. The author compares some characteristic features of the communication between the Czechs, the Poles and the Slovaks. The author presents some common and a number of distinctive features. For example, there is a different inverse proportion between the comprehension of written and spoken language. A special attention is given to the similarity of the role (contributing element) of social, cultural and political phenomena, compensating differences in language systems communicating with groups of users in multiple languages. In this paper, the author also indicates a creation of a new language as one of the results of the Czech and Slovak communication. The author also incorporates in semi-communication the verbal contact of users of regional dialects and the standard language.

Źródło:

Slavia Occidentalis; 2012, 69; 147-156
0081-0002

Pojawia się w:

Slavia Occidentalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Rozmiestnenie logistických centier a parkov na Slovensku
Rozmieszczenie logistycznych centrów i parków na Słowacji

Autorzy:

Kubasáková, I.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/310988.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"

Tematy:

centrum logistyczne
Republika Słowacka
logistic centre
Slovak Republic

Opis:

Artykuł poświęcony jest prezentacji najważniejszych centrów i parków logistycznych w Republice Słowackiej. Autorka pokazuje, że są one rozmieszczone nierównomiernie, przede wszystkim w południowo-zachodniej części kraju. Przedstawiono oferowane przez centra usługi logistyczne i stopień wykorzystania ich potencjału usługowego.

Źródło:

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2011, 12, 12; 215-222
1509-5878
2450-7725

Pojawia się w:

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Základné práva a slobody a článok 13 ústavy v podmienkach daňového konania

Autorzy:

Románová, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2141695.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

fundamental rights
liberties
The Constitution of Slovak republic

Opis:

Fundamental rights and liberties embodied in The Constitution of Slovak republic find their place in every legal procedure, not excluding the tax procedure. Particularly can be mentioned legal personality, personal liberty, proprietary right, inviolability of dwelling, protection of personal data and confidentiality of documents and records, right of business and realisation of other gainful activities and right of judicial and other legal protection. Every single right of certain person matches the duty of another person, therefore the role of state body in this relationship is to find the balance therein, protect the rights and enforce the duties. The Constitution strictly anchores the means of imposition of duties, namely, by an act or on its basis, within its bounds and maintainig the fundamental rights and liberties; by an international convention pursunt to Article 7 paragraph 4 of The Constitution establishing the rights and duties of natural persons and legal persons directly; or by government regulation according to Article 120 paragraph 2 of The Constitution. Fundamental rights and liberties may be restricted only by means of act.

Źródło:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2010, 1(4); 249-265
1898-8431

Pojawia się w:

Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Kilka uwag o współczesnej kynonimii zachodniosłowiańskiej
Some Remarks on Contemporary West-Slavic kynonymy

Autorzy:

Kołodziej, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/15582236.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

kynonymy
analysis
Polish language
Czech language
Slovak language

Opis:

This article investigates kynonyms, which constitute one of the most prominent categories of zoonyms. The research material was obtained with the use of an 11-point survey and encompasses the West-Slavic languages: Polish, Czech and Slovak. The study aims to indicate the core tendencies in how dogs are named in these languages, as well as potential regularities or inconsistencies therein. The article encompasses a theoretical component, a discussion on terminology and an exploration of the research material (through semantic and formal means). Most kynonyms are created through the use of: names or surnames of fictional characters known from television and films; pragmatic names; and a characteristic of the animal itself. Only approximately 6.5% of the researchmaterial includes the names derived through word formation; the other names involve metaphorical references. The study also incorporates a stratification of the dog’s image; however, the only correlation uncovered was the relationship between the race of the dog (small or large) and the type of accommodation in which that dog stayed.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2022, 23; 273-293
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

Slovenské exonymá a niektoré ich aktuálne problémy
Slovak exonyms and some of their current problems

Autorzy:

Valentová, Iveta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1992306.pdf

Data publikacji:

2021-12-28

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN

Tematy:

exonymum
slovenské exonymá
slovenský termín vžitý
druhy exoným
štandardizácia
exonym
Slovak exonyms
Slovak term “vžitý názov”
types of exonyms
standardization

Opis:

Exonyms are an integral part of every language, history and material and spiritual culture of individual nations. Slovak, like any other language, has the right to adapt foreign names to its needs. There is no doubt about the social importance and significance of the standardization of geographical names, including exonyms, also for communication and exact identification of the object. When standardizing exonyms as well as other kinds of toponyms, it is necessary to take into account not only the language system and the literary language, but also the forms used in various spheres of communication. Social and political factories of international character have a much greater influence on the standardization of exonyms, in comparison to other kinds of toponyms. The paper deals with the definition of the term exonym and the suitability of the Slovak domestic term “vžitý názov” (conventional name), given that some exonyms are not characterized by the sign of ‘conventionality’, i. e. the standardized form is no longer used, or the form that is not used in communication is standardized. The author briefly characterizes the basic types of Slovak exonyms and some of their orthographic problems, which were solved in the past, the principles of standardization of exonyms and recommendations in connection with the use of exonyms and endonyms. The next part of the paper is devoted to some current issues related to the standardization of some exonyms, such as the standardization of the abbreviated Slovak names of the state “Spojené kráľovstvo, Veľká Británia” (United Kingdom, Great Britain), the standardization of two Slovak exonyms for one object or previously standardized forms of Slovak exonyms for some names of municipalities in Hungary with a Slovak national minority, which are not used today among Slovaks in Hungary. A long-term problem is incorrectly formed and used exonyms of Slovak geographical objects in translations of Slovak texts into foreign languages.

Źródło:

Onomastica; 2021, 65, 1; 39-67
0078-4648

Pojawia się w:

Onomastica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

The Policy of the Piłsudski’s Camp towards the Slovak Question (1918–1939)
Polityka obozu piłsudczykowskiego wobec kwestii słowackiej (1918–1939)

Autorzy:

Lewkowicz, Łukasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1860854.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

Piłsudski’s Camp
the Slovak question
Polish-Slovak relations
interwar period
obóz piłsudczykowski
kwestia słowacka
stosunki polsko-słowackie
okres międzywojenny

Opis:

The Slovak question played a key role in the foreign policy implemented by the Second Republic of Poland during the interwar period. Representatives from the most important currents of the Polish interwar political scene highlighted the significance of the relations between Warsaw and Bratislava, as evidenced by the presence of this issue in the programmatic documents, journalism, memoires and speeches of particular politicians. Slovakia was the object of interest among many socialists, nationalists, Christian-Democratic politicians, conservatives, and peasants. Also, the leading activists of the Piłsudski’s Camp, who from the very beginning had a clear yet not always precise vision of Polish diplomatic measures in this respect, largely dealt with the Slovak question. It should be emphasized that the distinctive feature of Piłsudski’s political thought during the interwar period was broadly construed mid-European consolidation. The aim of the article was the analysis of the foreign policy of the Piłsudski’s Camp towards the Slovak question between 1918 and 1939, with special focus on the conditions of Polish-Slovak relationship, the mutual attitude of the Polish authorities and Slovak autonomists towards each other, the role of Slovaks in Polish integration projects as well as the relations between the Second Republic of Poland and the Slovak in the years 1938–1939.
Kwestia słowacka odegrała ważną rolę w polityce zagranicznej realizowanej przez Drugą Rzeczpospolitą w okresie międzywojennym. Wagę relacji dwustronnych między Warszawą a Bratysławą dostrzegali przedstawiciele najważniejszych nurtów międzywojennej polskiej sceny politycznej, o czym świadczy uwzględnienie tego zagadnienia w dokumentach programowych, publicystyce, wspomnieniach i wypowiedziach poszczególnych polityków. Słowacja pozostawała w zainteresowaniu socjalistów, narodowców, chadeków, konserwatystów i ludowców. Problematyce słowackiej wiele miejsca poświęcali również czołowi działacze obozu piłsudczykowskiego, którzy od początku mieli wypracowaną, choć nie zawsze precyzyjną koncepcję działań polskiej dyplomacji w tym zakresie. Należy podkreślić, że szeroko rozumiana konsolidacja środkowoeuropejska stanowiła wyróżnik piłsudczykowskiej myśli politycznej w okresie międzywojennym. Celem artykułu była analiza polityki zagranicznej obozu piłsudczykowskiego wobec kwestii słowackiej w latach 1918–1939 ze szczególnym uwzględnieniem: uwarunkowań relacji polsko- -słowackich, relacji władz polskich z autonomistami słowackimi, roli Słowacji w polskich projektach integracyjnych oraz stosunków politycznych Drugiej Rzeczpospolitej i Państwa Słowackiego w latach 1938–1939.

Źródło:

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2020, 68; 121-136
1505-2192

Pojawia się w:

Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Ten Years in the European Union – Selected Remarks Related to the Harmonisation of Slovak Competition Law with EU Competition Law

Autorzy:

Králičková, Barbora

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/530137.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania

Tematy:

Slovak Republic
competition law
development of the Slovak competition regulatio
Act on the Protection of Competition
harmonisation with European law

Opis:

The aim of this paper is to provide an overview of the application of competition law in the Slovak Republic since it became a member of the European Union 10 years ago. Special emphasis is placed on selected problems and questions which arose in the application of European competition rules and the need for an adjustment of Slovak competition legislation to EU requirements. The paper presents the relevant amendments in the Slovak Competition Act and analyses in detail their background. Slovak competition law has undergone many changes in the past 10 years, not always without problems. The aim of this paper is to identify the most important of those difficulties and explain why they have occurred. The correct application of national and EU competition rules by Slovak courts has proven to be one of the biggest challenge here, ultimately even causing the European Commission to intervene as amicus curiae. The actions taken by the European Commission in relation to competition matters within the Slovak Republic, and its resulting recommendations, will also be considered. The paper will outline how Slovak competition law has been step-by-step increasing its harmonisation with EU competition law over the last 10 years. Indeed, it is now possible to claim that Slovak competition legislation is fully harmonised with the rules of the European Union. The paper will thus mainly focus on those elements of Slovak law which can give a clear picture of the state of convergence of both legal systems. Nevertheless, the end of the road has not yet been reached. Further harmonisation of selected current topics within Slovak competition law will need to be assessed also. It will also be necessary to analyse which direction should Slovak competition law take in the future with regard to current EU trends. These issues include the need to find a balance between the protection of business secrets and the right of procedural parties to due process, especially in connection with the protection of leniency documents.
Cette contribution vise à fournir un aperçu de l'application de la loi sur la concurrence de la République slovaque au cours des 10 dernières années - depuis l'époque d’adhésion de la Slovaquie à l'UE. L’accent particulier est mis sur certains problèmes et questions qui se posent dans l'application des règles de concurrence de l'UE et sur la nécessité d'une adaptation du droit slovaque de la concurrence aux exigences de l'UE. Cet article présentera les changements pertinents dans la Loi slovaque sur la concurrence aussi qu’un analyse détaillé de l'arrière-plan de ces changements. Au cours des 10 dernières années, la loi slovaque de la concurrence a subi de nombreux changements – pas toujours sans problèmes. Le présent article tentera d'identifier les problèmes principaux et donner au lecteur une explication quant à la raison pour laquelle ils ont eu lieu. Dans ce sens-là, l'un des plus grands problèmes est la bonne application des règles nationales et communautaires de concurrence par les juridictions slovaques au moment de décider sur des affaires relatives à la concurrence. Cela a même abouti à la nécessité pour la Commission européenne d'intervenir comme un amicus curiae. Cet article vise également à fournir une analyse des actions de la Commission européenne en ce qui concerne les questions de concurrence en Slovaquie et les recommandations qui en découlent. Le présent article tente de présenter la manière dont le droit slovaque de la concurrence a suivi, étape par étape, un chemin vers l'harmonisation avec le droit communautaire de la concurrence au cours des 10 dernières années. Aujourd'hui, nous pouvons déjà affirmer que la réglementation juridique slovaque de droit de la concurrence est entièrement harmonisée avec la réglementation juridique de l'UE. Par conséquent, nous concentrerons notre attention sur les points dans la loi slovaque qui peuvent donner une image claire de la convergence de ces deux règlements juridiques. Néanmoins, nous ne sommes pas encore à la fin de la route. L'harmonisation supplémentaire de certains sujets actuels dans le droit slovaque de la concurrence devra être évaluée et il sera nécessaire d'analyser la direction vers l'avenir, en particulier ce qui sera le meilleur pour le droit de la concurrence slovaque en ce qui concerne les tendances actuelles dans le droit de la concurrence de l'UE. Parmi ces questions, il y a une nécessité d'un équilibre entre la protection des secrets d'affaires et le droit des participants à la procédure de concurrence pour un procès équitable, en particulier dans le cadre de la protection des documents de clémence.

Źródło:

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies; 2014, 7(9); 125-139
1689-9024
2545-0115

Pojawia się w:

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

The Holocaust in Slovak Drama

Autorzy:

Kročanová, Dagmar

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/951487.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

20th century Slovak drama
contemporary Slovak drama
Juraj Váh
Peter Karvaš
Viliam Klimáček
Anna Grusková
dramatic characters
dramatic conflict

Opis:

The article discusses several Slovak plays with the theme of the Holocaust; namely Ticho (Silence) by Juraj Váh, Holokaust (Holocaust) by Viliam Klimáček, and Rabínka (The Woman Rabbi) by Anna Grusková. It also briefly refers to Návrat do života (Return to Life) and Antigona a tí druhí (Antigone and Those Others) by Peter Karvaš, both mediating traumas from concentration camps. Two plays (Ticho and Návrat do života) were written and staged immediately after the Second World War. Karvaš’s Antigona is a rare occurrence of the theme in Slovak drama during the Communism (in the early 1960s), whereas Klimáček’s and Grusková’s plays are recent, both staged in 2012. The article focuses on several aspects of these five plays: on dramatic characters representing “victims”, “witnesses” and “culprits” (Panas, quoted in Gawliński 2007: 19); on references about and/or representation of the Holocaust in dramatic texts; and on the type of the conflict(s) in the plays. It also mentions specific approaches of respective authors when dealing with the theme of the Holocaust, as well as with the relevance of their reflection of the theme for Slovak society in respective periods

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2017, 12; 197-210
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

Słowacka proza naturyzmu w polskich przekładach - strategie wyboru i translacji w zmieniającej się perspektywie kulturowej drugiej połowy XX wieku
Slovenska proza naturizmu v polskych prekladoch — strategie vyberu a prekladu v meniacej sa kulturnej perspektive druhej polovice dvadsiateho storocia
Slovak Naturalist Prose in Polish Translations — Strategies for Selection and Translation in the Changing Cultural Perspective of the Second Half of the Twentieth Century

Autorzy:

Buczek, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/487274.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

literary translation
Slovak naturalist prose
Slovak literature in Polish translation
literarny preklad
slovenska próza naturizmu
slovenska literatura v polskom preklade

Opis:

Autorka prispevku analyzuje polske preklady slovenskej prózy naturizmu, ktory je v primarnom horizonte vel'mi zaujimavym fenomenom a najcastejsie sa preklada do polstiny. Autorka sa zameriava na reprezentativne preklady, strategie vyberu textov na preklad a strategie prekladania naturizmu v meniacej sa kulturnej perspektive druhej polovice 20. storocia. Historicka a kulturna situacia, historicka vzdialenost’ medzi ori- ginalmi a ich prekladmi ma najvaćśi vplyv na vyber textov, ale aj na strategie, ktore si prekladatelia vyberaju pocas procesu prekladu. Z hladiska kultury a literatury sa v Polsku v roku 1956 objavila slovenska próza naturizmu vo velmi sirokom zastupeni, ale neo- vplyvnila prijemcov a nemala moznost ovplyvnit’ vyvoj prijimajucej literatury. Autorka clanku sa snazi odpovedat na otazku, ake boli toho priciny.
The author of the article analyses Polish translations of the Slovak naturalist prose which is a very interesting phenomenon at the primary horizon and appears to be the most frequently translated into Polish. The author concentrates on the represen- tative translations, strategies of selection and strategies of translation of the naturalism in the changing cultural perspective of the second half of the twentieth century. Historical and cultural situation, historical distance between the originals and their translations has the biggest influence for the selection of the texts but also for the strategies which translators choose during the process of translation. In the perspective of cultural and literature turn in Poland in 1956, Slovak naturalist prose had the chance to appear in the second horizon but it did not affect recipients and did not have the possibility to impact the development of the receiving literaturę. The author of the article tries to explain the reasons for that.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2018, 9, 1; 201-226
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 51.

Tytuł:

Filozofia słowiańska w myśli filozoficznej słowackich romantyków – z polskimi śladami w tle
Slavic Philosophy in the Philosophical Thought of the Slovak Romantics - with Polish Traces in the Background

Autorzy:

Goszczyńska, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/30148692.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

romanticism
polemics
German philosophy
cognitive categories
intuition
Slovak culture

Opis:

The author of the article focuses on introducing and interpreting the dispute over Slavic philosophy that took place in the 1840s in Slovak magazines (between J.M. Hurban, C. Zoch and P.Kellner-Hostinský). This dispute is an important testimony of the era, it concerned the fundamental issues of the time: the identity of Slovak culture, its philosophical background, its place and role in the Slavic world, its attitude to tradition. The author of the article focused primarily on two aspects of the “slovanská veda” project: the relation to German philosophy and the key cognitive category “viďeňja.” The author also points to the role that this dispute played in shaping the model of Slovak culture. Since the Slovak Romantic literary discourse has recently been enriched by many new revisions, the author also briefly refers, sometimes polemically, to the latest research.

Źródło:

Poznańskie Studia Slawistyczne; 2023, 25; 149-165
2084-3011

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Slawistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 52.

Tytuł:

Regime Preferences in Communist Czechoslovakia and the Narrative on the Slovak National Uprising

Autorzy:

Švecova, Martina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1375466.pdf

Data publikacji:

2020-12-10

Wydawca:

Uniwersytet Śląski. Wydział Nauk Społecznych

Tematy:

Slovak National Uprising
communism
propaganda
historical memory
national identity

Opis:

Most of the participants in the Slovak National Uprising (SNP) were fighting for the ideals of democracy and freedom, for the defeat of fascism and Nazism and for the new Czechoslovak Republic with equal status for the Slovak people within it. They could not have foreseen that communist totalitarianism would be established after the war, one that would try to use the Uprising as a precursor for the socialist revolution (Fremal 2010: 359). The Communist Party, with the support of historians, utilised the legacy of the SNP to justify its political actions. Czechoslovak identity was also constructed through the image of the SNP, whose annual celebrations provided the communists with the opportunity to interpret the legacy of the SNP in various forms. This work deals with the way the communists interpreted the SNP in order to convince the public that this was a people's Uprising intended to lead to social equality and the eventual acceptance of communism in Czechoslovakia in the years 1947,1948 and 1954.

Źródło:

Political Preferences; 2020, 27; 79-94
2449-9064

Pojawia się w:

Political Preferences

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 53.

Tytuł:

Z problematyki modernizmu w literaturze słowackiej

Autorzy:

Hučková, Dana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/638621.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

Literary Modernism, Slovak Modern School, literary contexts, cultural resonances

Opis:

The problems of modernism in Slovak literature In the literary output of Slovak Modernist authors the period aesthetic universalities of the artistic Modernism, roughly dated 1890–1914, were connected with peculiarities of regional, national literature, traditionally defined by, as well as perceived through the national concept. As a result of national aspect predominance in the previous perception of literature, the Slovak cultural environment may have experienced restructuring of values of the period topics, it happened however, with a the unmistakable granting autonomy to the aesthetic function of literature and individual creative gesture. Slovak Modernism evinces identifiable thematic resonances and contextual proximities with the contemporary European ideological currents and trends. The follwing authors: Ivan Krasko, Janko Jesenský, Ivan Gall, František Votruba, Ľudmila Groeblová, Vladimír Roy, Vladimír Hurban-Svetozárov, Vladimír Hurban-Vladimírov, Martin Rázus, Samo Cambel-Kosorkin, Juraj Slávik-Neresnický abandoned the social-ideological take on literature and started to emphasize the moment of intimacy and sensitivity of production, which was perceived as an individual self-expression, an escape from solitude, the act of confession, and the outcome of a mood and artistic rendition of a unique moment. The starting point was the feeling of sensual deprivation, failure, disappointment, loss, intellectual distress, and crisis. The perception of crises became manifest in vacillation between activity and inertia, harmony and chaos. Revived Romantic poetics with impressionist overtones began to appear sporadically around 1900 and after 1905 (the year Janko Jesenský’s book of poetry, Verše /Verses/ was published), it became widespread, with the culmination of its popularity between 1908–1912. At that point, the revived Romanticism and Impressionism took a noticeably Symbolistic turn. The motifs of decadent stylization became relatively rare. The inclination of late Symbolism towards the grotesque (grotesque-carnival) in the Slovak context is marked by the repeated ironic twist characterizing literarytexts and by seeing life as a farce, carnival or fancy dress ball.

Źródło:

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2013, 8, 1
2084-3933

Pojawia się w:

Studia Litteraria Universitatis Iagellonicae Cracoviensis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 54.

Tytuł:

Importance of SME’s Development in Terms of Regional Competitiveness in Slovakia
Znaczenie rozwoju MSP w uwarunkowaniach konkurencji regionalnej na Słowacji

Autorzy:

Fedorová, Nikola
Palenčárová, Martina

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/548476.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

SME
Slovak Republic
MICRO, SMALL, AND MEDIUM-SIZED ENTERPRISES

Opis:

The study presents problems of small and medium-sized enterprises’ development in Slovakia. There were discussed specific conditions for the SME’s functioning at both national and regional level. The market competition as well as state interventionism were taken into account. The influence of the SMEs on the Slovak economy was described in details.
W opracowaniu zaprezentowano problemy rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw na Słowacji. Przedstawiono specyficzne uwarunkowania dla funkcjonowania MSP na poziomie krajowym i regionalnym. Uwzględniono zarówno konkurencję rynkową, jak i państwowy interwencjonizm. Szczegółowo opisano znaczenie MSP dla gospodarki Słowacji.

Źródło:

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2012, 28; 315-325
1898-5084
2658-0780

Pojawia się w:

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 55.

Tytuł:

Skúsenosti s realizáciou preventívnej činnosti zameranej proti násilnostiam na štadiónoch v zahraničí
The experience of some european countries in the implementation of preventive measures against the phenomenon of violence and aggression at football stadiums

Autorzy:

Uhrin, Samuel
Dworzecki, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/526940.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Collegium Civitas

Tematy:

aggression
violence
delinquency in football stadiums
the Slovak Republic

Opis:

The article sets forward the experience of the Slovak Republic in the field of prevention of violence and aggression in football stadiums. The text discusses initiatives aiming at dimnishing this alarming and increasing in size phenomenon. The experiences stemming from preventive measures which have been taken in this regard in other European countries, have also been brought closer in the text.

Źródło:

Securitologia; 2013, 2(18); 19-28
1898-4509

Pojawia się w:

Securitologia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 56.

Tytuł:

MNIEJSZOŚĆ ROMSKA I WĘGIERSKA W POLITYCE RZĄDU REPUBLIKI SŁOWACKIEJ (1993–1998)
THE ROMA AND THE HUNGARIAN MINORITIES IN THE SLOVAK REPUBLIC’S GOVERNMENT’S POLICY (1993–1998)

Autorzy:

Żarna, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/512803.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

national and ethnic minorities
Hungary
Slovak Republic
ethnic policy

Opis:

Slovak Republic is the state, where in comparison with Czech Republic, Poland and Hungary, considerable percentage of inhabitants present representatives of national and ethnic minorities. The basic documents for normalization the situation of minorities in Slovakia are Constitution and State language Act. Slovak Republic is also obliged by bilateral agreements and obligations from membership in international bodies with global and regional coverage: The United Nations, The Council of Europe, The Visegrád Group and The Central European Initiative. The ethnic policy of V. Mečiar government with reference to Roms and Hungarians has caused isolation of Slovakia on international scene. Slovakia has fallen out from first group states aspirating to UE and NATO. In analyzed period Slovakia had to give up participation in Visegrád Group and faced many tensions with Hungary.

Źródło:

Polityka i Społeczeństwo; 2012, 10; 170-178 (9)
1732-9639

Pojawia się w:

Polityka i Społeczeństwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 57.

Tytuł:

Prekmurje – separation from Hungary and connection to Slovenia (1919–1920)

Autorzy:

Zawistowska, Renata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/653632.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie

Tematy:

Prekmurje
Hungary
Slovenia
Vendvidek
dialect of the Slovak language

Opis:

The issue of the presented article is a continuation of the author’s reflections concerning Central Europe in recent history. The main attention in this article was focused on a small, in terms of area and population, the historical-geographical region, which is Prekmurje. Till World War I it belonged to two western Hungarian administrative units of Vas and Zala, and together with the adjoining Porabje were called Vendvidek. Despite this fact the Slavic population of Prekmurje did not succumb to the Hungarian influences, which was the result of persisting in Prekmurje and neighboring lands of the cult of Saints Cyril and Methodius. A great importance in preserving the identification of the Slovenian population of Prekmurje was the role which played the Slovenian population in the security system called „Gyepű” and „Őrseg” (guard). Citations from publications of Hungarian authors, who admit that the Hungarians learned from the Avars to treat the Slavic population as a bulwark on the frontier taking the first blow of the enemy, are presented in the text. Therefore, the first villages of Prekmurje inhabited by the Hungarian population are separated at least several kilometers. An important role in the history, culture and shaping the national consciousness of the Slovenian population of Prekmurje played Prekmurje dialect of the Slovak language. Prekmurščina has four dialects known as Pannonia or Prekmurje. They are considered the closest to the roots of the old common Slavic language.

Źródło:

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2012, 47
2353-6403
1230-5057

Pojawia się w:

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 58.

Tytuł:

SWÓJ I OBCY W PROZIE WĘGIERSKIEJ ORAZ SŁOWACKIEJ
The self and non-self in Slovak and Hungarian prose

Autorzy:

ŽILKA, TIBOR

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/776911.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Hungarian prose
Slovak prose
literary character
environment
poetics
imagology

Opis:

In the 19th century, Hungarian and Slovak literature markedly specified and acquired contrasting features. The author states that in the Hungarian literature, especially in prose, Slovaks tend to represent folk types with the prevailing peasant archetype. Hungarians formed the upper class of the society until the establishment of Czechoslovakia in 1918 which also impacted the choice of literary protagonists and environments. The author of this study examines the image of Hungarians in Slovak prose the image of Slovaks in Hungarian prose. Consequently, he has created a typology of characters and environments in an attempt to apply imagology when comparing literary works of Hungarian and Slovak origin.

Źródło:

Slavia Occidentalis; 2018, 75/2; 23-33
0081-0002

Pojawia się w:

Slavia Occidentalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 59.

Tytuł:

Extraction and Presentation of Bilingual Correspondences from Slovak-Bulgarian Parallel Corpus

Autorzy:

Garabík, Radovan
Dimitrova, Ludmila

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/677001.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

translation equivalents
GIZA++
parallel corpora
aligned text
Slovak
Bulgarian

Opis:

Extraction and Presentation of Bilingual Correspondences from Slovak-Bulgarian Parallel CorpusIn this paper the results of the automatic extraction and presentation of bilingual correspondences from Slovak-Bulgarian Parallel corpus are described. The equivalent phrases are extracted from sentence and word level automatically aligned corpus, filtered, indexed and presented in a dictionary-like interface. The bilingual dictionary database contains 80 thousand phrase pairs consisting of approximately 350 thousand words (per each language). Counting unique word forms, the size is 31 thousand in the Slovak part of the dictionary, 26 thousand in the Bulgarian part.

Źródło:

Cognitive Studies; 2015, 15
2392-2397

Pojawia się w:

Cognitive Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 60.

Tytuł:

Images, Media and Idols (An Explanation of Stefan Papčos Work "Citizens"

Autorzy:

Gerát, Ivan
Zervan, Marian

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/909450.pdf

Data publikacji:

2018-09-08

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

image
medium
idol
contemporary sculpture
Slovak art
anti-monument

Opis:

Analiza prac młodego słowackiego artysty Štefana Papčo Obywatele pokazuje, jakie są możliwości interpretacji współczesnej rzeźby. Materialnie dzieło tworzą prace wykonane głównie z drewna. Są one jednak wpisane w dokonujący się w czasie proces, w którym istotne są relacje i interakcje dokonujące się zarówno wobec różnych składowych dzieła, jak i wobec użytych przy ich realizacji środków. Nie bez znaczenia sa też historyczne asocjacje. Rzeźbione drewniane rzeźby artysta ustawił w różnych trudno dostępnych miejscach w górach. Już sam proces ich przenoszenia i ustawiania nasycony jest znaczeniami. Następnie rzeźby pozostawione w górach oddane zostały  destrukcyjnemu działaniu sił przyrody; w ten sposób natura stała się współautorką nowego dzieła. Ta destrukcyjna interakcja dziejąca się za sprawą sił przyrody, która może być odczytywana jako współczesna forma obrazoburczej krytyki wymierzonej w dzieła, była utrwalana, dokumentowana z użyciem mediów cyfrowych i transmitowana na żywo przez Internet do galerii. Obrazy rzeźb i zachodzącej przemiany wyświetlano na jej ścianach. W ten sposób powstała wirtualna galeria rzeźb. Jednak w tej formie prezentacji zanika istota relacji obecnej w środowisku naturalnym. Cyfrowa transmisja dokumentująca zachodzący w różnych miejscach proces przemiany dzieł przetwarza prawdziwe rzeźby w dwuwymiarowe obrazy. Opisany tu proces spłaszczania, trywializacji nabiera znaczenia, jeśli zrozumiały jest historyczny kontekst asocjacji, do którego odwołują się Obywatele. Rzeźby przedstawiają grupę wspinaczy górskich, dla których przebywanie w górach i związany z tym styl życia były protestem wobec totalitarnego reżimu w komunistycznej Czechosłowacji. Pozostawienie w górach oddanych w pacht naturze drewnianych figur, choć wyzwala stopniowo różne możliwości interpretowania, prowadzi do ich całkowitej materialnej destrukcji. Dzieło Papča Obywatele staje się tym samym anty-pomnikiem i jako takie otwiera cały zespół zagadnień odnoszących się do pamięci, rozpadu wartości obywatelskich w zmanipulowanym i kontrolowanym przez media społeczeństwie.

Źródło:

Artium Quaestiones; 2016, 27; 171-195
0239-202X

Pojawia się w:

Artium Quaestiones

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 61.

Tytuł:

Crime Prevention System in the Slovak Republic. Introduction to the Issue

Autorzy:

Dworzecki, Jacek
Piwowarski, Juliusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1832481.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie

Tematy:

crime prevention
crime deterrence
the Slovak Republic
security culture

Opis:

This article presents a system of crime prevention functioning in the realities of the Slovak Republic. The text discusses, inter alia, the essence of preventive measures taken against the phenomena of social maladjustment occurring in Slovakia. All three levels of the system (national, regional, local) are presented and the “National Crime Prevention Strategy 2012-2015” is brought closer (in an outline) and analised as a way to keep and develop country’s security culture.

Źródło:

Security Dimensions; 2015, 16(16); 102-126
2353-7000

Pojawia się w:

Security Dimensions

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 62.

Tytuł:

The Transfer of Imagos in Translation of Nationally Oriented and Transnational Texts (As Seen in the Novels of Czech, Slovak and Russian Writers)
The Transfer of Imagos in Translation of Nationally Oriented and Transnational Texts (As Seen in the Novels of Czech, Slovak and Russian Writers)

Autorzy:

Kniazkova, Viktoria S.
Kotova, Marina Yu.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/909316.pdf

Data publikacji:

2021-01-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Czech
Russian
Slovak
foreign insertions
identity
realia
imago
translation

Opis:

This work is an attempt to highlight the specific features of nationally oriented and transnational prose texts. Nationally oriented texts reflect history, culture and identity of one nation (e.g. prose by Solzhenitsyn and Krištúfek), transnational texts compound two or more national culture codes (e.g. prose by Brežná, Kaminer, Moníková and Škvorecký). The goal of this study is to identify specific difficulties in the process of their translation and transfer of imagos, that is stereotypical images of other identities. With the use of stylistic method, some typical ways of transmitting these imagos in literary texts are demonstrated.

Źródło:

Bohemistyka; 2021, 1; 47-66
1642-9893

Pojawia się w:

Bohemistyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 63.

Tytuł:

Ślady po gąsienicach : polscy żołnierze już trzeci raz wzięli udział w ćwiczeniach "Slovak Shield16"

Autorzy:

Zieliński, Michał (wojskowość).

Powiązania:

Polska Zbrojna 2016, nr 11, s. 58-61

Data publikacji:

2016

Tematy:

Slovak Shield'16 (ćwiczenie)
Ćwiczenia wielonarodowe udział Polaków Słowacja

Opis:

Fot.

Dostawca treści:

Bibliografia CBW

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 64.

Tytuł:

The Role of Civil Society in Public Governance

Autorzy:

Džatková, Veronika

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/680962.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Tematy:

civil society, public governance, political participation, democratization process, Slovak republic

Opis:

One of the elementary conditions of democratic society includes, among others, an active and powerful civil society which acts as an intermediary between the state and citizens. Moreover, the functioning and effective civil society represents the way to influence the public governance. The aim of the article is to research the scope of the relationship between civil society and public governance in the particular post-communist country – the Slovak Republic, where preconditions for establishing a civil society were completely different than in Western democracies. Moreover, the article examines, with the help of analysis and synthesis methods, the contribution that an efficient civil society can make to the democratization process and good governance.

Źródło:

Rocznik Administracji Publicznej; 2016, 2
2449-7800

Pojawia się w:

Rocznik Administracji Publicznej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 65.

Tytuł:

Polsko-słowackie spory graniczne w pierwszej połowie XX wieku. Kwestia interpretacji i percepcji
The dispute over the Polish-Slovak border 1918-1945

Autorzy:

Matula, Pavol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2011076.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Ośrodek Badawczy Facta Ficta

Tematy:

Slovak-Polish relations
1918-1945
border conflicts
Spisz
Orawa
Czadeckie

Opis:

There are historical disputes and conflicts between states and nations that are well known and still resonate in the consciousness of society. Examples can be found in the history of Polish-Ukrainian or Slovak-Hungarian relations, which often influence current political and social thinking and attitudes. On the other hand, there are conflicts about which the public knows little, and their awareness is tied only to a specific region, although their course and the severity with which they were fought are comparable to those that are much better known. One of such conflicts is the dispute over the Polish-Slovak border in the years 1918-1945, on which the chapter focuses. After World War I, the regions of Spisz, Orawa and Czadecki became the subject of a Polish-Czechoslovak territorial dispute. After two years of constant conflict, the Conference of Ambassadors decided to divide the territory between Poland and Czechoslovakia. A new border dispute occurred in 1938 after the signing of the Munich Agreement. Poland gained further parts of Orawa, Spisz and Czadecki. After the outbreak of World War II, the separated parts of the territory were annexed to Slovakia, which was Germany's ally in the September campaign. After 1945, the border returned to the pre-Munich state. During this long conflict there were armed clashes and murders. The dispute also had a strong and negative impact on Polish-Slovak relations, especially just before and during World War II. Today, this topic is usually dealt with only by Polish and Slovak historiography, but the interpretation of the events is different. In this paper, I will try to answer the question of what was the essence of the dispute, why the topic is little known in the public opinion and why Polish and Slovak historians still cannot agree.

Źródło:

Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media; 2021, 7, 1; 177-190
2719-8278

Pojawia się w:

Facta Ficta. Journal of Theory, Narrative & Media

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 66.

Tytuł:

Temporalities—Technologies—Transgressions: Notes On Contemporary Slovak Poetry
Temporalności – technologie – transgresje. O współczesnej poezji słowackiej

Autorzy:

Hostová, Ivana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/913151.pdf

Data publikacji:

2020-12-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Slovak poetry
contemporaneity
postconceptual poetry
poezja słowacka
współczesność
poezja postkonceptualna

Opis:

In the course of the past three decades, marked in post-communist Central European countries by their sudden repositioning on the geopolitical map, Slovak social and cultural spaces, in great haste and chaos, got to locale-specific grips with postmodernism and, more or less simultaneously, entered contemporaneity. The leap to the present has created inherently transcultural modes of existence, in which global news, fashions and tastes form a relevant part of individuals’ identities. Through the prism of Peter Osborne’s (2013, 2018) concept of historical contemporaneity, this essay briefly outlines modifications that the segment of Slovak poetry marked by Osbornian contemporaneity has undergone in the past three decades.
W ciągu ostatnich trzech dziesięcioleci, naznaczonych w krajach Europy Środkowej ich nagłym przemieszczeniem na mapie geopolitycznej, słowackie przestrzenie społeczne i kulturowe w wielkim pośpiechu i chaosie weszły w uwarunkowaną lokalnie relację z postmodernizmem i, mniej więcej w tym samym czasie, wkroczyły do współczesności. Przeskok do teraźniejszości wywołał nieodzownie transkulturowe sposoby istnienia, w których globalny obieg informacji, mód i stylów buduje istotną część indywidualnych tożsamości. Na podstawie koncepcji historycznej współczesności autorstwa Petera Osborne’a (2013, 2018) artykuł pokrótce wymienia zmiany, które część słowackiej poezji, charakteryzowaną przez osborniańską współczesność, dotknęły w ostatnich trzydziestu latach.

Źródło:

Porównania; 2020, 27, 2; 313-324
1733-165X

Pojawia się w:

Porównania

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 67.

Tytuł:

Ortograficzne i ortoepiczne zróżnicowanie słowacko-serbskich aproksymatów międzyjęzykowych

Autorzy:

Faško, Ivan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/678574.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

interlingual homonymy
formal analysis
false friends
Serbian language
Slovak language

Opis:

Orthographic and orthoepic diversity of Serbo‑Slovak interlingual approximatesThe paper is a presentation of the results of a qualitative formal analysis of different types of Serbo-Slovak interlingual approximates (false friends, interlingual homonyms). In his earlier research on Serbo-Slovak approximation, the author of this paper defined the appropriate terminology and the meaning of the notions similar and identical in terms of quantitative analysis. The results of the study are based on lexical material containing 266 pairs of Serbo-Slovak approximates. They have been classified into four groups – interlingual homonyms, homophones, homographs and paronyms. We found that the differences between approximates are similar in their nature within the groups they were classified into. The existence of these types of differences is possible due to the presence of numerous spelling principles in the Slovak orthography – which features a combination of the phonetic, morphological, grammatical and etymological principles. In the Serbian language, the phonetic principle is the only one consistently present, and the morphological principle can be seen only in a few exceptions. Orthoepic differences are closely related to the orthographic ones. In addition, we can distinguish other kinds of differences which result from a different etymological development or are accidental. Comparing and understanding differences gives a comprehensive and clear view of the formal differentiation of Serbo-Slovak interlingual approximation. Ortograficzne i ortoepiczne zróżnicowanie słowacko‑serbskich aproksymatów międzyjęzykowychW niniejszym artykule zaprezentowane zostały wyniki analizy jakościowej pojedynczych rodzajów serbsko-słowackich aproksymatów międzyjęzykowych (wyrazów zdradliwych, homonimów międzyjęzykowych) pod względem ich formy. Autor w swoich wcześniejszych badaniach nad aproksymacją serbsko-słowacką zajął się zdefiniowaniem odpowiedniej terminologii i ustaleniem znaczenia pojęć podobny i identyczny za pomocą analizy ilościowej. Wyniki badań opierają się na materiale leksykalnym liczącym 266 par serbsko-słowackich aproksymatów. Zaklasyfikowano je do czterech grup – homonimy, homofony, homografy oraz paronimy międzyjęzykowe. Okazało się, że różnice między aproksymatami mają podobny charakter w zależności od tego, do której z grup aproksymaty zostały zaklasyfikowane. Pojawienie się tych różnic wynika z istnienia kilku zasad ortograficznych w pisowni języka słowackiego – połączenie zasady fonetycznej, morfologicznej, gramatycznej oraz etymologicznej, podczas gdy w języku serbskim obecna jest tylko zasada fonetyczna, morfologiczną można zauważyć w kilku wyjątkach. Różnice ortoepiczne są ściśle powiązane z ortograficznymi. Oprócz tego wskazać można takie różnice, które wynikają z odmiennego rozwoju etymologicznego lub są przypadkowe. Porównanie i poznanie różnic daje możliwość pełniejszego spojrzenia na formalne zróżnicowanie serbsko-słowackich aproksymatów międzyjęzykowych.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2016, 51
2392-2435
0081-7090

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 68.

Tytuł:

Translation equivalence of demonstrative pronouns in Bulgarian-Slovak parallel texts

Autorzy:

Dimitrova, Ludmila
Garabík, Radovan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/967224.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

translation equivalents
demonstrative pronouns
parallel corpora
aligned text
Slovak
Bulgarian

Opis:

Translation equivalence of demonstrative pronouns in Bulgarian-Slovak parallel textsIn this paper we describe our automatic analysis of several parallel Bulgarian-Slovak texts with the goal to obtain useful information about Slovak translation equivalents of (definite) articles and demonstrative pronouns in Bulgarian. Rather than focusing on individual translation equivalents, we present a method for automatic extraction and visualization of the translations. This can serve as a guide for pinpointing interesting features in specific translated documents and could be extended for other parts of speech or otherwise identifiable textual units.

Źródło:

Cognitive Studies; 2014, 14
2392-2397

Pojawia się w:

Cognitive Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 69.

Tytuł:

Modelowanie ekonomicznych następstw wprowadzania opłat na autostradach i drogach niższych klas w Republice Słowacji
Modelling economic consequences of implementation of charges on highways and roads of lower classes in the Slovak Republic

Autorzy:

Valuch, M.
Pawlicki, J.
Trojanova, M.
Curaj, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/197418.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej

Tematy:

autostrada
Republika Słowacka
opłata autostradowa
Slovak Republik
highway
highway charge

Opis:

W artykule przedstawiono wyniki prac mających na celu określenie skutków wprowadzania opłat za użytkowanie najważniejszych dróg kołowych na terenie Republiki Słowacji. Efektem wprowadzenia opłat jest przeniesienie się części ruchu zarobkowego na drogi niższych klas technicznych, korzystanie z których jest bezpłatne.
This article presents the problems of prepayment of highways, high-speed roads and selected sections of roads of the first class network of roads in the Slovak Republic, especially the positive and negative impact of prepayment on commercial traffic behavior. The economic effects of prepayment go towards the positive impact. They will include revenue for next development of roads and highways network. The charge will depend on traffic loads. These charges present real utilizations of roads or highways network. Every user -'li pay in equity. The main negative impact will be the increase of traffic loads on parallel . This increase raised the external and operating loads.

Źródło:

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska; 2009, 65; 125-132
0209-3324
2450-1549

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe. Transport / Politechnika Śląska

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 70.

Tytuł:

Koncepcia "Slovensko-poľsko-ruského slovníka jazykovedných termínov"
The Concept of A Slovak-Polish-Russian Dictionary of Linguistic Terms
Koncepcja Słowacko-polsko-rosyjskiego słownika terminologii językoznawczej

Autorzy:

Vojteková, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/38653491.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

linguistic terminology
terminological dictionary
Slovak language
Polish language
Russian language

Opis:

This article describes in detail the concept of A Slovak-Polish-Russian Dictionary of Linguistic Terms (Slovensko-poľsko-ruský slovník jazykovedných termínov), which was compiled by a team of authors from the Faculty of Arts of the University of Prešov. Three volumes of this translation-explanatory dictionary deal with the terminology of three linguistic levels: phonology, morphology and syntax, and they may be the starting point for other volumes. The paper outlines the state of Slovak-Polish-Russian translation lexicography with regard to linguistic sources, and evaluates the state of processing of Slovak, Polish and Russian linguistic terminology in the form of monolingual encyclopaedias and explanatory dictionaries. It also mentions reference sources the authors drew upon when compiling the dictionary. The article presents motivation for the compilation of a Slovak-Polish-Russian dictionary of linguistic terminology, pointing out the need for such a publication and identifying the spheres of its application.
Niniejszy artykuł szczegółowo opisuje koncepcję Słowacko-polsko-rosyjskiego słownika terminów językoznawczych (Slovensko-poľsko-ruský slovník jazykovedných termínov), opracowanego przez zespół autorów z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Preszowskiego w Preszowie. Omawiany słownik ma charakter tłumaczeniowo-eksplikacyjny i składa się z trzech tomów, poświęconych terminologii badania języka na trzech poziomach: fonetyczno-fonologicznym, morfologicznym i składniowym. Mogą one stanowić punkt wyjścia dla kolejnych tomów. Artykuł przedstawia stan słowacko-polsko-rosyjskiej leksykografii tłumaczeniowej w odniesieniu do kompendiów językoznawczych oraz ocenia stan opracowania słowackiej, polskiej i rosyjskiej terminologii językoznawczej w formie jednojęzycznych leksykonów i słowników wyjaśniających. Omawia również źródła, z których korzystali autorzy podczas opracowywania słownika. Artykuł przedstawia także motywację dla opracowania słowacko-polsko-rosyjskiego słownika terminologii językoznawczej, wskazując na potrzebę takiej publikacji i obszary jej zastosowania.

Źródło:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435

Pojawia się w:

Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 71.

Tytuł:

O świętowaniu i odświętności – „Uroczystość w ogrodzie botanicznym” Elo Havetty
On Celebrating and Festivity – Elo Havetta’s “The Gala in the Botanical Garden”

Autorzy:

Hučková, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31341187.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN

Tematy:

Elo Havetta
słowacka Nowa Fala
Paolo Veronese
Slovak New Wave

Opis:

Uroczystość w ogrodzie botanicznym (1969) Elo Havetty, jednego z najważniejszych twórców słowackiej Nowej Fali, traktowana w literaturze przedmiotu przede wszystkim jako wyraz radosnej karnawałowej improwizacji, jest osadzona w słowackiej kulturze i stale rozwijającej się tradycji święta winobrania. Jednocześnie jest wyrazem hołdu złożonego twórcom i pionierom kinematografii, apoteozą kina, które otwiera inne wymiary świata. Wydaje się, że na koncepcję filmu miały również wpływ malarskie przedstawienia biblijnego cudu w Kanie Galilejskiej, zwłaszcza obraz Paola Veronesego Gody w Kanie Galilejskiej, oraz zakorzenione w świadomości zbiorowej eksplikacje ewangelicznych treści związanych z tematem uczty w Kanie oraz jej rozległymi kontekstami.
The Gala in the Botanical Garden (1969) by Elo Havetta, one of the most important creators of the Slovak New Wave, treated in the literature primarily as an expression of joyful carnival improvisation, is embedded in Slovak culture and the ever-evolving tradition of the grape harvest festival. At the same time, it is an expression of a tribute to the creators and pioneers of cinematography, an apotheosis of cinema that opens us to other dimensions of the world. It seems that the concept of the film was also influenced by the pictorial representation of the biblical miracle in Cana of Galilee, especially the painting of Paolo Veronese The Wedding at Cana, and the collective evocations of evangelical content related to the theme of the feast in Cana and its extensive contexts.

Źródło:

Kwartalnik Filmowy; 2017, 100; 168-184
0452-9502
2719-2725

Pojawia się w:

Kwartalnik Filmowy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 72.

Tytuł:

O wybranych słowiańskich motywach zbioru Klechdy, starożytne podania i powieści ludu polskiego i Rusi Kazimierza Władysława Wójcickiego
On Some Selected Slavic Motifs of the Collection Klechdy, starożytne podania i powieści ludu polskiego i Rusiby Kazimierz Władysław Wójcicki

Autorzy:

Ajdačić, Dejan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31343985.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Ludoznawcze

Tematy:

Kazimierz Władysław Wójcicki
Slovak and Ukrainian folklore
Polish folklore
Serbian folklore
Slovak folklore
Ukrainian folklore
folklor polski
folklor serbski
folklor słowacki
folklor ukraiński

Opis:

The two-volume collection of Klechdy, starożytne podania i powieści ludu polskiego i Rusi (Fables: Ancient Legend and Folk Narratives of Poland and Russia) by Kazimierz Władysław Wójcicki, a writer and popularizer of folk tales, aroused interest in Poland and among lovers of Slavic folk culture. K. W. Wójcicki wrote his book in the 1830s, in an era of strong Slavophile sentiments and under the influence of Polish Romantics from Lviv. The author mentions earlier research by Julian Krzyżanowski, Julian Maślanka, Ryszard Wojciechowski and Violetta Wróblewska concerning the collection Klechdy, starożytne podania i powieści ludu polskiego i Rusi. In fairy tales in the collection by K. W. Wójcicki, apart from motifs and content from the Polish folk tradition, there are elements from other Slavic traditions. The author analyzes the presence of Serbian, Slovak and Ukrainian motifs, pointing to the sources, methods of Polonization and the author’s stylization of Slavic folkloric motifs.
Dwutomowy zbiór Klechdy, starożytne podania i powieści ludu polskiego i Rusi (1837) Kazimierza Władysława Wójcickiego, pisarza i popularyzatora bajek ludowych, wzbudził zainteresowanie w Polsce i w kręgach miłośników kultury ludowej Słowian. K. W. Wójcicki pisał swoją książkę w latach 30. XIX w. w epoce silnych sentymentów słowianofilskich, pozostając pod wpływem polskich romantyków ze Lwowa. Autor wskazuje na badania, jakim Julian Krzyżanowski, Julian Maślanka, Ryszard Wojciechowski i Violetta Wróblewska poddawali zbiór Wójcickiego. W zawartych w nim bajkach obok motywów i treści z polskiej tradycji ludowej pojawiają się elementy z innych tradycji słowiańskich. Autor analizuje obecność w klechdach motywów serbskich, słowackich i ukraińskich, wskazując na źródła, sposoby polonizacji i autorskiej stylizacji folklorystycznych motywów słowiańskich.

Źródło:

Literatura Ludowa; 2023, 67, 1-2; 53-64
2544-2872
0024-4708

Pojawia się w:

Literatura Ludowa

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 73.

Tytuł:

SLOVAK-POLISH RELATIONSHIPS IN 1938-1947 IN THE CONTEXT OF BORDER DISPUTES

Autorzy:

Matula, Pavol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/647017.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Tematy:

Slovak-Polish relations 1918-1947, Spis, Orava, Kysuce, border disputes

Opis:

After World War I Poland demanded a connection to the northern part of the former Kingdom of Hungary (Spis, Orava and Kysuce). This area was also claimed by Czechoslovakia. The regions became the subject of the Czechoslovak-Polish territorial dispute. The Supremę Council decided by plebiscite on the regions of Tesin, Orava and Spis on 28 September 1919. In the end it was not a plebiscite which decided about the controversial territory, but international arbitration. The Conference of Ambassadors decided on dividing Spis and Orava between Poland and Czechoslovakia on 28 July 1920. Most of the inhabitants disagreed with the decision. Another border dispute occurred in 193 8 after the signing of the Munich Agreement, when Poland madę a claim not only to other parts of Orava and Spis but also Kysuce. The Slovak-Polish Delimitation Committee was attacked by inhabitants of disputed territory several times, resulting in the Polish army occupying the area. After the beginning of the Second World War all parts of the regions of Spis, Orava and Kysuce became part of Slovakia, as Bratislava collaborated with Berlin. At the end of WWII the border was returned to the pre-Munich position but the situation in the disputed territory was unstable for a long time after 1945.

Źródło:

Studia Humanistyczne AGH; 2013, 12, 1
2084-3364

Pojawia się w:

Studia Humanistyczne AGH

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 74.

Tytuł:

Towards authoritarianism. Internal situation in the Slovak Republic (1994-1998)

Autorzy:

Żarna, Krzysztof

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/616966.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Vladimir Meciar
Slovak Republik
human rights
Michal Kovac
Mikulas Dzurinda

Opis:

This article discusses the internal situation of the Slovak Republic in the years 1994-1998, the period in which the country was governed by the coalition of Movement for Democratic Slovakia, the Slovak National Party and the Slovak Workers’ Association, and the prime minister was Vladimir Meciar. The main objective of the research was to analyse the actions undertaken by the coalition government in the context of violations of civil and political rights and freedoms, which could indicate an authoritarian way of exercising power and the dismantling of a democratic state of law. In the analysed period, the role of the parliamentary and nonparliamentary opposition was marginalised, the role of the media limited, the rights of national and ethnic minorities violated. There was also an ongoing, sharp conflict between Prime Minister Vladimir Meciar and President Michal Kovac. The effect of this governance was the union of almost all political forces and seizure of power after the elections in 1998. In order to answer the research questions, the author used the method of institutional and legal analysis, decision analysis and the statistical method. The research confirmed the hypothesis that, against the background of other Visegrad Group countries, the Czech Republic, Poland and Hungary, in the case of Slovakia there were many instances of human rights violations in the period analysed. This led to the drastic deterioration of bilateral relations with many countries and the slowdown of Slovakia’s accession to the North Atlantic Alliance and the European Union.

Źródło:

Przegląd Politologiczny; 2018, 4; 103-115
1426-8876

Pojawia się w:

Przegląd Politologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 75.

Tytuł:

The wine foreign trade of Slovak Republic
Handel zagraniczny winem na Słowacji

Autorzy:

Kuzma, F.
Zentkova, I.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/78620.pdf

Data publikacji:

2010

Wydawca:

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie

Tematy:

wine
foreign trade
trade
Slovak Republic
competitiveness
export
import
market

Opis:

The aim of the article is to identify the impact of foreign trade with wine for the wine market in the Slovak Republic and identify the trends of its development. Slovakia is among the small wine producers. Wine areas are constantly reducing and wine consumption of the population of the Slovak Republic is not covered. The negotiation process has granted a quota allocated to Slovakia cultivable area of 22 000 hectares of vineyards. At present it is not filled, and Slovakia is not self-sufficient in wine production. Producers are aiming for the production of quality wines and demand for cheaper table wines is covered by import. From the analysis of wine import in the Slovak Republic, we notice that the wine import, is currently dominated by the growing tendency to import wines and sparkling wines in small packages (up to 2 l). The export of wine is currently focused on the export of wine in larger packages (over 2 l) in Slovakia. To assess the competitiveness of Slovak producers of wines in foreign markets are used the factors of comparative advantage and export-import coverage ratio.
Celem artykułu było określenie wpływu handlu zagranicznego winem na Słowacji i wskazanie tendencji rozwojowych. Słowacja jest małym producentem wina. Obszar winnic zmniejsza się systematycznie, a zapotrzebowanie ze strony ludności Słowacji jest większe niż produkcja. Unia Europejska przyznała Słowacji dotację dla winnic na obszarze 22 000 ha. Do tej pory Słowacja nie była w stanie wykorzystać przyznanych kwot ze względu na mniejszą produkcję wina. Producenci są nastawieni na produkcję win wysokiej jakości, a wina stołowe są importowane. Z analizy importu wina do Słowacji wynika, że obecnie przeważa tendencja sprowadzania win w małych opakowaniach (do 2 l). Z kolei eksport jest nastawiony na wysyłanie win w większych opakowaniach (powyżej 2 l). Do oceny konkurencyjności słowackich producentów wina na rynkach zagranicznych zastosowano czynniki przewagi konkurencyjnej oraz miernik pokrycia eksportu i importu.

Źródło:

Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica; 2010, 58
2081-0644

Pojawia się w:

Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 76.

Tytuł:

Категория гоноратива в греко-католических молитвословиях
The category of the honorific in Greek Catholic Prayers

Autorzy:

Petrikova, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1395850.pdf

Data publikacji:

2018-12-15

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

honorific
addressee
Greek Catholic
Orthodox
Slovak
Russian
Slavic
Akathist
translation

Opis:

В статье анализируются греко-католические молитвы и использование категории гоноратива в них. По отношению к Господу Богу, Богородице, к Святым в обращении к ним используется гоноратив формы Ты – Вы. Это особая лексическая форма вежливости. Известное традиционное Вы, несущее значение уважения к адресату в религиозных текстах (проповедях, молитвах), заменяется гоноративной формой – Ты. В статье подчеркивается роль гоноратива в религиозной коммуникации, его функционирование в религиозном тексте, так как гоноративные (почтительные) формы применяются для характеристики действий уважаемых (с точки зрения говорящего) лиц. Материал исследования представляют тексты молитвословий, текстов славянских акафистов, которые используются в Восточном богослужении.
The article analyzes the Greek Catholic prayers and use of the honorific category therein. To appeal to the Lord, Theotokos and the saints, the form You (sg.) is used. It is a special lexical form of politeness. The well-known traditional you (pl.) where respect for the addressee is expressed in religious texts (sermons, prayers) is replaced by the honorific form of You (sg.). The article emphasizes the role of the honorific in religious communication, its functioning in the religious text since honorific (respectful) forms are used to describe the actions of individuals commanding respect (from the speaker’s point of view). The researched material consists of the texts of the prayers and Slavonic Akathists which are used in the Eastern Worship.

Źródło:

Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2018, 35-36; 79-91
2082-9825
2450-0259

Pojawia się w:

Poznańskie Spotkania Językoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 77.

Tytuł:

Politics of History in Slovakia (1989–2018)

Autorzy:

Ukielski, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1956399.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Tematy:

Slovakia
politics of history
remembrance
Slovak national identity
de-communisation

Opis:

The aim of this article is to describe and analyse the politics of history in Slovakia after the Velvet Revolution and gaining independence. Although the Slovak authorities do not have a compact vision of the politics of history, in many aspects and fields it is conducted both by central institutions and other players in public life. This study delivers a synthetic analysis of the Slovak debate on identity, changes in symbolics, lustration, “de-communisation” and education. It defines points of fundamental dispute and disagreement on history in Slovak society. The overview presented in the paper shows the complex nature of the politics of history in Slovakia.

Źródło:

Institute of National Remembrance Review; 2020, 2; 201-222
2658-1566

Pojawia się w:

Institute of National Remembrance Review

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 78.

Tytuł:

Slovak Morphosyntactic Tagset

Autorzy:

Garabík, R.
Šimková, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/103837.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Podstaw Informatyki PAN

Tematy:

Slovak language
corpus
tagset
morphology
part of speech
grammatical categories

Opis:

Morphological annotation constitutes essential, very useful and very common linguistic information presented in corpora, especially for highly inflectional languages. The morphological tagset used in the Slovak National Corpus has been designed with several goals in mind – the tags are compact and easily human-readable, without sacrificing their informational contents. The tags consist of ASCII letters, numbers and several other characters. In general, they have a variable numer of symbols, but their order is obligatory, and each category or specific feature is assigned a particular character, which can be shared among several parts of speech. The tagset is highly functional and pragmatic, although some allowances had to be made to accommodate the traditional analysis of Slovak morphology and part of speech categories.

Źródło:

Journal of Language Modelling; 2012, 0, 1; 41-63
2299-856X
2299-8470

Pojawia się w:

Journal of Language Modelling

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 79.

Tytuł:

Occurrence of antibodies against Chlamydophila abortus in sheep and goats in the Slovak Republic

Autorzy:

Cislakova, L
Halanova, M.
Kovacova, D.
Stefancikova, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/51528.pdf

Data publikacji:

2007

Wydawca:

Instytut Medycyny Wsi

Tematy:

goat
Chlamydophila abortus
sheep
Slovak Republic
serological examination
occurrence
antibody

Opis:

Chlamydophila abortus is one of the most important causative agents of enzootic abortion and other chlamydial infections of sheep and goats. The presence of specifi c serum antibodies to Chlamydophila abortus was studied in sheep and goats breeding in the Slovak Republic by the complement fi xation test. 22,040 sheep and goats were examined during 5 years. Specifi c anti-Ch. abortus antibodies were found in 2,360 out of 20,878 sheep sera examined (11.7%), and in 85 out of 1,162 examined goats (7.7%). The occurrence of antichlamydial antibodies indicates the importance of performing screening examinations in commercial breeding with the aim of reducing the spread of this disease between animals, and also interrupting the spread and transmission from animals to human.

Źródło:

Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2007, 14, 2
1232-1966

Pojawia się w:

Annals of Agricultural and Environmental Medicine

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 80.

Tytuł:

To the question of the Russian–Czech–Slovak–Bulgarian–English paremiological core

Autorzy:

Kotova, Marina Yu.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/908859.pdf

Data publikacji:

2019-05-08

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

proverbs
paremiological minimum
paremiological core
Russian
Czech
Slovak
Bulgarian
English

Opis:

Based on the Russian paremiological minimum of G. L. Permyakov and its reflection in the three Slavonic languages and the English language, determined by the methodology of one sociolinguistic paremiological experiment conducted in 2000-s by the author, this study is a further development of the G. L. Permyakov’s idea of the general international paremiological core. There is here the first representation of the Russian–Czech–Slovak–Bulgarian–English paremiological core as a condensation of a few author’s published collections of frequent current Slavonic and English proverbs, verified recently with the data of Internet space. Special attention is paid in this article to the characteristics of the Czech part of the analyzed paremiological core.

Źródło:

Bohemistyka; 2019, 1; 3-18
1642-9893

Pojawia się w:

Bohemistyka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 81.

Tytuł:

Ślad Jerzego Pleśniarowicza pozostawiony w przekładach
Jerzy Pleśniarowicz’s Trace Left in Translations
Jerzého Pleśniarowicza dôkaz v prekladoch

Autorzy:

Buczek, Marta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1373547.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

slovenská poézia v Poľsku
poľské preklady slovenskej poézie
recepcia prekladov slovenskej literatúry
slovenská poézia v poľskej recepcii
Jerzy Pleśniarowicz
Slovak poetry in Poland
Polish translations of Slovak poetry
reception of translations
Polish reception of Slovak poetry
translator’s visibility

Opis:

This article focuses on the career of Jerzy Pleśniarowicz, the well-known Polish translator of Slavic literatures and poet associated with the Józef Czechowicz poetry group, and who, in his capacity as dramatist and theatre director, has directed on the Polish scene plays by Slovak dramatists including Július Barč-Ivan, Ivan Bukovčan, Ľubomír Feldek, Osvald Zahradník. The article discusses the output of this poet, viewing him primarily as a translator of Slovak literature; it goes on to analyse his Polish translations of Slovak poetry published in the 2018 volume Wiersze i przekłady wierszy (Poems and Translated Poems). The anthology focuses on the representatives of three main groups: the surrealist poetry group consisting of, among others, Rudolf Fabry, Vladimír Reisel, Pavol Bunčák, Július Lenko, and Štefan Žáry; the Trnavská skupina poetry group, including Ľubomír Feldek, Ján Ondruš, and Ján Stacho; and finally the Mladá tvorba group with the contemporary poets Milan Rúfus, Miroslav Válek, Ján Buzássy, Vlastimil Kovalčík, Vojtech Kondrót, Štefan Strážay, and Vojtech Michálik. The author considers Pleśniarowicz’s translation choices, which are also a strong declaration of his views. She elucidates his translation strategies, pointing out close ties with the poetics of his own work, and also discusses the contemporary significance of this poetry in the Polish sphere of reception.
Príspevok sa zameriava na osobnost’ Jerzého Pleśniarowicza, známeho poľského básnika zo skupiny poetov súvisiacich s poéziou Józefa Czechowicza, divadelného režiséra, ktorý priniesol na poľskú divadelnú scénu drámy slovenských dramatikov (Júliusa Barča-Ivana, Ivana Bukovčana, Ľubomíra Feldeka, Osvalda Zahradníka) a najmä prekladateľa slovanských literatúr. Autorku článku zaujíma fenomén Pleśniarowicza ako prekladateľa slovenskej literatúry. V stati sa podrobne analyzujú jeho poľské preklady slovenskej poézie, predstavené v zborníku Wiersze i przekłady wierszy, ktoré boli uverejnené v Poľsku v roku 2018. Štúdia zohľadňuje výber prekladov, ktoré sú silnou deklaráciou prekladových a poetických názorov Pleśniarowicza, okrem iného preklady predstaviteľov surrealistickej skupiny poézie (Rudolfa Fábryho, Vladimíra Reisela, Pavla Bunčáka, Júliusa Lenka, Štefana Žáryho), básnikov z Trnavskej skupiny (Ľubomíra Feldeka, Jána Ondruša, Jána Stacha), predstaviteľov skupiny Mladá tvorba a súčasných básnikov (Milana Rúfusa, Miroslava Válka, Jána Buzássyho, Vlastimila Kovalčíka, Vojtecha Kondróta, Štefana Strážaya či Vojtecha Mihálika). Príspevok tiež reflektuje interpretáciu prekladateľských stratégií Pleśniarowicza, úzko spojenú s jeho poetikou, a tiež zahŕňa diskusiu o súčasnom význame prekladanej poézie v poľskom horizonte prijatia.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2020, 10, 2; 220-239
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 82.

Tytuł:

Koncepcja przekładu L’ubomíra Feldka w kontekście słowackiej myśli przekładoznawczej
L’ubomír Feldek’s concept of translation in the context of the Slovak translatological thoughts

Autorzy:

Spyrka, Lucyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/486930.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

the theory of translation
Slovak translatology
Ľubomír Feldek
history of translation

Opis:

V Poľsku slovenské myslenie o preklade je spájané predovšetkým s koncepciou Antona Popoviča a jeho školou prekladu. Článok načrtáva dejiny vývoja umeleckého prekladu a mys‑ lenia o preklade na Slovensku a následne popisuje zakladajúcu sa na praktických skúsenostiach koncepciu prekladateľa a kritika prekladu, básnika Ľubomíra Feldeka. Feldek takisto ako Popovič, považoval preklad za formu komunikácie. Podčiarkoval nasmerovanie na otázky recepcie. Svoje názory uviedol v knihe Z reči do reči (1977), ktorá sa stretla s veľkým záujmom medzi slo‑ venskými bádateľmi a teoretikmi prekladu. Článok uvádza polemické a kritické ohlasy ako aj akceptujúce a chváliace reakcie, ktoré odzneli vo chvíli uverejnenia Feldekovej knihy, a neskoršie komentáre až k najnovším, ktoré mapujú miesto názorov básnika — prekladateľa v slovenskej translatológii.
In Poland, Slovak translatological thought is mainly associated with the concepts of Anton Popovič and his school of translation. The article presents an overview of the history of the de‑ velopment of translation and translation studies in Slovakia, and then discusses the poet L’ubomír Feldek’s concept based on his practical experiences as an interpreter and critic of translation. Feldek, like Popovič treats translation as a form of communication, emphasizing a focus on the issues of reception. He presented his conception in the book Z reči do reči (1977), which was met with great interest by Slovak theoreticians of translation. The article presents the polemical and critical opinions and acceptance and praise which were formulated at the time of the publication of the Feldek’s book, and the comments subsequent to the most recent controversy, which document the place of the views of the poet — translator in Slovak translatology.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2016, 7, 1; 64-77
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 83.

Tytuł:

Regional specialization and geographic concentration: experiences from Slovak industry

Autorzy:

Filip, Lehocký
Jaroslav, Rusnák

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1035813.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych

Tematy:

Industry sector
regional specialization
geographic concentration
Herfindahl-Hirschman index
Slovak regions

Opis:

This paper attempts to indicate changes in industry during the period of economic restructuring and European integration in Slovakia in the regional and sectoral contexts. The concepts of geographic concentration and regional specialization are used in order to achieve the envisaged aims. Based on the relationship between the change in the specialization index and the change in the number of companies in three size categories, the main aim is to show the strategies used in the transformation of the regional industrial structure. It is expected that the largest category of industrial companies, those with 250 or more employees, will be a significant factor in explaining the changes in regional specialization. The main output will be a graphic model of transformation strategies and the identification of regional industrial types.

Źródło:

Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development; 2016, 20, 3; 5-13
0867-6046
2084-6118

Pojawia się w:

Miscellanea Geographica. Regional Studies on Development

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 84.

Tytuł:

Gas Insulated Switchgear Cartel in the Slovak Republic

Autorzy:

Sramelova, Silvia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/529887.pdf

Data publikacji:

2016-06-30

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania

Tematy:

cartel
parallel competences
parental liability
reformatio in peius
Slovak competition authority

Źródło:

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies; 2016, 9(13); 179-190
1689-9024
2545-0115

Pojawia się w:

Yearbook of Antitrust and Regulatory Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 85.

Tytuł:

Nowy etap badań nad toponimią słowacką (uwagi po lekturze książki Ivety Valentovej „Lexika slovenských terénnych názvov. Koncepcia lexikografického spracovania”)
A new phase of investigation of the Slovak toponymy (reading Iveta Valentová’s book “The lexis of Slovak anoikonyms: Conception of lexicographical processing”)

Autorzy:

Babik, Zbigniew

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1928128.pdf

Data publikacji:

2020-12-31

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN

Tematy:

toponimia słowacka
nazwy terenowe na Słowacji
słownik nazw terenowych Słowacji
onomastyka słowiańska
Slovak toponymy
terrain names of Slovakia
dictionary of Slovak terrain names
Slavic onomastics

Opis:

Zainspirowany tytułową książką tekst jest poświęcony współczesnym badaniom nad słowackim nazewnictwem terenowym, prezentując je polskiemu czytelnikowi. Głównymi poruszonymi zagadnieniami są perspektywy badań nad archaicznym, głównie słowiańskiego pochodzenia złożem leksykalnym zakonserwowanym w toponimii słowackiej, jak również obecna organizacja hasła słownikowego, oceniona jako daleka od optymalnej. Zasugerowano również pewną liczbę uwag do konkretnych rozwiązań etymologicznych w zakresie haseł na A-.
The text, inspired by the book in question, is devoted to contemporary investigations of Slovak terrain names, presenting them to the Polish reader. The main questions discussed are perspectives of a study of the archaic lexical stock, chiefly  of Slavic origin, conserved in Slovak toponymy, as well as the current organization of the dictionary entry, which is judged to be far from optimal. Some corrections to the entries in A- regarding concrete etymological solutions are suggested as well.

Źródło:

Onomastica; 2020, 64; 229-238
0078-4648

Pojawia się w:

Onomastica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 86.

Tytuł:

Helminthic zoonoses in Slovak Republic in the Central Europe context

Autorzy:

Dubinsky, P.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/837262.pdf

Data publikacji:

1998

Wydawca:

Polskie Towarzystwo Parazytologiczne

Tematy:

disease
zoonosis
man
life cycle
animal
Slovak Republic
helminth
Europe
host

Źródło:

Annals of Parasitology; 1998, 44, 3
0043-5163

Pojawia się w:

Annals of Parasitology

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 87.

Tytuł:

Detstvo a staroba v próze slovenského realizmu

Autorzy:

Jakubík, Henrich

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1826527.pdf

Data publikacji:

2020-02-06

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

child
childhood
old age
Slovak realism
short story
autobiographical elements
memory

Opis:

The study focuses on forms of appearance of childhood and old age in selected prose works of Slovak literary realism. The focus of the analysis are Kukučín's prose works from the school setting and Tajovský's short stories with a dominant character of a grandfather. In works of both authors the memoir type of prose can be found, which was inspired by memories of their childhood and strong autobiographical elements of children characters. For Tajovský, there is a tendency to harmonic imaging childhood and old age as a symbiosis of the two period of human being.

Źródło:

Conversatoria Litteraria; 2017, 11; 51-61
1897-1423

Pojawia się w:

Conversatoria Litteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 88.

Tytuł:

Filozofia dziejów G.W.F. Hegla i jej echa w poglądach Ĺ. Štúra

Autorzy:

Dupkala, Rudolf

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2158578.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum

Tematy:

philosophy
history of philosophy
philosophy of history
Slovak philosophy
Hegel
Štúr

Opis:

The Hegelian philosophy of history constitutes the ideal picture of development of the world as the process of progress in realizing freedom. Ontological subject of history is the spirit of the world (Reason) based on freedom. History is self-reflection and selfaffirmation of the absolute spirit. The state is the social-historical, political and ethical condition of development of the mankind. The positive result of the world development assumes fulfilment of two following requirements: firstly, individuals should be governed by their own conscience and secondly, the world (state) along with its all social and political institutions should be organized and administered rationally. Thanks to fulfilment of these requirements, that is, thanks to the realization of freedom at its objective and subjective level, a development of the world will reach its culminating point. In this way also in Hegel, what J. Burckhardt proves, ‘we find the Enlightening science about the endeavour to attain perfection, and about the possibility of improvement or also about so-called progress’. Already in the first half of the XIXth century Hegel’s philosophy of history was also clearly reflected in Slovakia. First of all, the works of a prominent representative of Slovakian Hegelianism Ĺudovít Štúr (1815-1856) prove it. Similarly as Hegel also Štúr distinguishes three methods of historical research. They are as follows: ‘primitive history, understanding one and philosophical one’, but for the best method of historical dissertations he considers the philosophical method which is nothing else but only rational comprehension of history. Štúr not only cites or paraphrases individual Hegel’s views with avocation but also modifies them with the intention of using them for his needs, and he even creatively extrapolates them on the new ideological meaning planes connecting, first of all, with the problems of cultural and national life of Slavs and Slovaks. Štúr’s interpretation of Hegel’s philosophy of history is still relevant today in such a perspective despite the passage of time.

Źródło:

Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne; 2011, 2(2); 17-27
1730-0266

Pojawia się w:

Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 89.

Tytuł:

Process of Children’s Education at the Slovak Centres in Great Britain

Autorzy:

Smalley, Dagmara
Lipnická, Milena

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2191737.pdf

Data publikacji:

2023-03-31

Wydawca:

Wydawnictwo Adam Marszałek

Tematy:

instruction components
quality of education
Slovak educational
centres
Slovaks living abroad

Opis:

The study aims to present the need to improve education at Slovak educational centres in Great Britain based on respondents’ opinions. The research sample consisted of 56 members of the teaching staff, 81 parents and 37 children from 13 centres. Data were gathered by an electronic questionnaire modified for each respondent group. Data were processed in the program Štatistika, evaluated by descriptive statistics and hypotheses by inference statistics. Research results indicated the need to increase the quality of instruction, mainly in the innovation of methods, provision of didactic aids, support for teachers and appropriateness of instruction to children’s language skills.

Źródło:

The New Educational Review; 2023, 71; 140-154
1732-6729

Pojawia się w:

The New Educational Review

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 90.

Tytuł:

Polski i słowacki model grzeczności w ujęciu socjolingwistycznym (na przykładzie formuł początkowych i końcowych)
Sociolinguistic attitude towards Polish and Slovak models of language etiquette (illustrated with an example of initial and ending formulas)

Autorzy:

Olchowa, Gabriela

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/510925.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

language etiquette
sociolinguistics
Polish and Slovak formulas initiating and ending contacts

Opis:

The article aims at the confrontational presentation of the formulas that initiate and end contacts. The material that is being analysed comes from TV and Radio broadcasts, Internet, survey conducted among students and observations of Polish and Slovak official and unofficial language practices. The author pinpoints several rules of using the analysed formulas. These rules are determined by such factors as time, biology (age and sex), social context (views of the world and social roles). The article concludes itself with a proposal of the politeness model in Poland and Slovakia.

Źródło:

Postscriptum Polonistyczne; 2015, 1(15); 15-25
1898-1593
2353-9844

Pojawia się w:

Postscriptum Polonistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 91.

Tytuł:

Tłumacze literatury polskiej w świetle Słownika słowackich tłumaczy literatury pięknej XX wieku
Translators of Polish Literature as reflected in the Dictionary of Slovak Literary Translators of the 20th Century
Prekladatelia poľskej literatúry vo svetle Slovníka slovenských prekladateľov umeleckej literatúry 20. storočia

Autorzy:

Pojezdalová, Zuzana

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/487175.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

slovník
slovenskí prekladatelia
umelecký preklad
Karol Chmel
dictionary
Slovak translators
literary translation

Opis:

V článku autorka predstavuje Slovník slovenských prekladateľov umeleckej literatúry 20. storočia, ktorého prvý zväzok vyšiel v roku 2015 vo vydavateľstve Veda. Autorka opisuje jeho štruktúru aj obsah a pozornosť upriamuje na prekladateľov poľskej literatúry. Vyberá siedmich prekladateľov, ktorí sa najviac venovali prekladu z poľského jazyka, a predstavuje ich profil — štúdium, jazykové vzdelanie, povolanie. Uvádza recenzie literárnych kritikov, definuje ich poetiku. Najviac priestoru venuje Karolovi Chmelovi, ktorý od 90. rokov minulého storočia zaujíma popredné miesto v preklade poľskej literatúry.
The author of this paper introduces the Dictionary of Slovak Literary Translators of the 20th Century of which Veda Publishing House published the first volume in 2015. The paper deals with the structure and contents of the dictionary and it focuses on the translators of Polish literature. The author explores seven translators who predominantly work on translations from the Polish language and she introduces their profiles — from the point of view of study, language education and profession. She also pays attention to literary critics’ reviews and defines their poetics as well. She concentrates primarily on Karol Chmel, who is one of the best -known translators of Polish literature in Slovakia, and who occupies the leading position in this field.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2016, 7, 2; 149-158
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 92.

Tytuł:

Polskie przekłady dramatu słowackiego w latach 1990—2005
Poľské preklady slovenskej drámy v rokoch 1990—2005
Polish translations of slovak drama between 1990—2005

Autorzy:

Spyrka, Lucyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/487070.pdf

Data publikacji:

2009-10-01

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

przekład
kultura
literatura słowacka
dramat
teatr
translation
culture
Slovak literature
drama
theatre

Opis:

Prehľad prekladov slovenskej drámy v Poľsku v rokoch 990—2005 berie do úvahy dve oblasti obehu dramatického textu: jednak divadelnú, a jednak literárnu oblasť ako dva priestory priameho styku príjemcu s textom preloženého dramatického diela. V uvedenom obdobi preklady slovenskej drámy boli iba zriedkavo inscenované poľskými divadlami, pričom prevládajú v tomto počte inscenácie rozhlasových hier. Príčinou je nedostatok prekladov slovenskej drámy do poľštiny. Preklady, ktoré vznikli pred rokom 1989, neboli uverejnené v tlači, zmizli v prekladateľských archívoch a dnes nie sú pristupné režisérom. Od začiatku 90. rokov tlačou vyšli preklady len štyroch slovenských hier, ktoré takisto neboli inscenované profesionálnymi divadlami. Preto priama prítomnosť slovenskej dramatickej tvorby v Poľsku je skoro nulová, pričom iba v malej miere je to spôsobené prekladateľovým výberom diela na prevod alebo kvalitou prekladu — výsledkom prekladateľových rozhodnutí počas procesu translácie. Dôležitou príčinou, no aj následkom neprítomnosti slovenských hier na poľských javiskach je skutočnosť, že poľský príjemca o slovenskej dráme a divadle vie len veľmi málo.
The review of polish translation of slovak drama between 1990—2005 regards two areas of dramatic text’s circulation. They are: scenic area and literatury area, which are also two spaces for direct contact between recipient and a text of a drama’s translation. During an indicated time slovak drama were staged by polish theatres seldom, stagings of radio-plays were dominated. The reason is in insufficiency of slovak drama’s translations in polish. Translations from before 1989 weren’t published, they loos at translators’s archives and now stage managers haven’t approach to them. From the beginning of 90. years only four translations of slovak drama were published. They also weren’t staged by polish profesional theatres. The direct presence of slovak drama in Poland is almost zero. This situation is only slightly owing by translators’s decision about a text to translating. It’s also slightly owing by a quality of translations like a final effect of a translators’s choices during his work. The minimal knowlegde of polish recipient anout slovak drama and theatre is also very important agent.

Źródło:

Przekłady Literatur Słowiańskich; 2009, 1, 1; 183-195
1899-9417
2353-9763

Pojawia się w:

Przekłady Literatur Słowiańskich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 93.

Tytuł:

Life span of German loanwords in Czech and Slovak: displacement and replacement
Lebensdauer deutscher Lehnwörter im Tschechischen und Slowakischen: Verdrängung und Ersatz

Autorzy:

Newerkla, Stefan Michael

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2084483.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

language contact
loanwords
German
Czech
Slovak
lexical integration
lexical substitution
lexical diversification

Opis:

Following G. Bellmann, the article divides the German loanwords in Czech and Slovak roughly into two groups, namely those lexical units that represent a basic code extension (= type A) and those that are used immediately after adoption as (approximately) synonymous lexical duplicates of already existing designations (= type B). While type A words have the best chances of lasting integration, type B words elicit a competitive situation between old and new designations, which can result in substitution, negative integration or semantic diversification. Furthermore, the paper deals with idiosyncrasies of German loanword integration such as the expressiveness of German loanwords in Czech and Slovak and the emotional attitude towards German loanwords in those languages. The article also discusses the causality of displacement and substitution of German loanwords, subsequently elaborates on the loss of terms and realities, the change in domain-specific language use, the role of language awareness and language culture, the loss of immediate contact areas as well as the question of prestige, and concludes with an outlook on future developments.

Źródło:

Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 49-68
0080-3588

Pojawia się w:

Rocznik Slawistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 94.

Tytuł:

Świat – grób. Gnostyckie lęki i chrześcijańskie nadzieje słowackiego wieszcza Janka Kráľa
The world as a grave. Gnostic fears and Christian hopes of a Slovak poet Janko Kráľ

Autorzy:

Kobylińska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2012210.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Tematy:

literatura słowacka
Janko Kráľ
tanatologia
gnostycyzm
historiozofia
Slovak literature
thanatology
gnosticism
historiosophy

Opis:

One of the most signifi cant Slovak romantic poets, Janko Kráľ (1822-1876), was buried in an unknown place, however today he has a symbolic grave in the Slovak National Cemetery in Martin. In this case we may speak of a peculiar irony of fate, because the vision of the world as a grave is central in his work, especially in the poetic cycle known as Dráma sveta (Drama of the World). More intensive analysis of this theme reveals author’s deep involvement in gnosticism on the one hand, and a Christian worldview on the other. Kráľ uses the grave in its extremely negative aspects to illustrate the condition of the modern man, which in his historiosophy project is determined by a temporary victory of evil. The article describes the way of escape from negativity based on the Christian faith in the Resurrection, which is contaminated by the pagan vision of nature and the 19th century myth of Slavic revival. The grave in the author’s interpretation is the metaphor of the modern world. Therefore, special attention is given to the theme of grave as a specifi c variant of the labyrinth. There is the seed of the tree of life hidden in the centre of the labyrinth-grave. In Kráľ’s vision the seed is the Slovak language/ Slovakia. Following that implication, the grave conceals the Garden of Eden.

Źródło:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2012, 2(5); 199-218
2084-6045
2658-2503

Pojawia się w:

Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 95.

Tytuł:

Morphological changes within road incision forms in the blowdown area in the Slovak Tatra Mountains after termination of intensive forest works

Autorzy:

Rojan, E.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/294599.pdf

Data publikacji:

2009

Wydawca:

Stowarzyszenie Geomorfologów Polskich

Tematy:

cart roads
recent morphogenetic processes
forest works
blowdown area
Slovak Tatra Mountains

Opis:

Natural environment of the Slovak High Tatra Mountains, including landforms, underwent a rapid change. On November 19, 2004, following a disastrous bora, a blowdown area was formed covering 12,600 hectares, and bearing nearly 3 million cubic metres of fallen wood. Necessary forest clearing works related to damage mitigation began in spring 2005. These consisted in cutting and taking down the wood using heavy machinery and vehicles. Intensive after-disaster works led, however, to changes in the depth and density of cart roads. The aim of this paper is to estimate the direction and rate of changes within road dissections after intensive forest works. To achieve this task, the results of measurements of the depth of road incision along selected profiles situated at places differing by inclination and the type of exploitation were used. The collected data point to dominant, although minor role of accumulation processes over erosive ones, the latter being important during the period of relatively not intensive road exploitation. The most important factor contributing to such a denudation balance of gently inclined (up to 20 centigrade) roads appears to be human impact, dominating over properties of natural environment. Hence, termination of intensive road exploitation and introduction of anti-erosive measures, such as steps on steeper (more than 15 centigrade) road segments, are most effective when preventing erosion processes within the latter in the blowdown area in the Slovak High Tatra Mountains.

Źródło:

Landform Analysis; 2009, 10; 117-123
1429-799X

Pojawia się w:

Landform Analysis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 96.

Tytuł:

Potential of possible tilting body trains usage in Slovakia from the energy consumption and travel time point of view

Autorzy:

Grenčík, J.
Volna, P.
Mikolajčík, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/311736.pdf

Data publikacji:

2016

Wydawca:

Instytut Naukowo-Wydawniczy "SPATIUM"

Tematy:

koleje słowackie
ruch pasażerski
prędkość pociągów
Slovak railways
passenger traffic
train speed

Opis:

An important role of the railways at the moment is to increase the speed of passenger traffic. This task is because of inter-national agreements as well as the need to keep the competitiveness of railways in the transport market. The paper presents the opportunity to increase travel speed of passenger transport with using tilting body vehicles. For the selected section of the ŽSR lines travel times for vehicles with classic designs and tilting body vehicles were calculated. From their comparison a remarkable reduction of driving times showed up. Energy consumption of classical design vehicles and Pendolino type trains on the existing section of Slovak railway, considering the current speed limits and the theoretical speed limits for trains with tilting technology was assessed.

Źródło:

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe; 2016, 17, 6; 881-885
1509-5878
2450-7725

Pojawia się w:

Autobusy : technika, eksploatacja, systemy transportowe

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 97.

Tytuł:

„Almanach Muszyny - regionalne pismo pogranicza
MUSZYNA’S ALMANAC: TWENTY YEARS OF A BORDERLAND REGIONAL PERIODICAL

Autorzy:

Faron, Bolesław

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/421610.pdf

Data publikacji:

2012

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Polish local press
Polish regional periodicals
Polish-Slovak cross-border relations
Muszyna

Opis:

Published since 1991, Muszyna's Almanac is a regional yearbook of the Polish-Slovak borderland, which has successfully animated local social and cultural life.

Źródło:

Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2012, 15, 1(29); 175-186
1509-1074

Pojawia się w:

Rocznik Historii Prasy Polskiej

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 98.

Tytuł:

[Rev.:] Rudolf Jurolek, Putovanie Jakuba z Rána a jeho druhov a ich titanský boj s dvanásťhlavým svetom o Boha, lieskové oriešky a iné obyčajné veci v štrnástich spevoch. Námestovo: Štúdio F. Malá edícia poézie. 1996. 70 s.

Autorzy:

Macášková, Marianna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/440888.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Fundacja Naukowa Katolików Eschaton

Tematy:

Rudolf Jurolek
Slovak poetry
religious poetry
metaphisical poetry
literature of XX century

Opis:

Spirituálna poézia Rudolfa Juroleka v básnickom cykle Putovanie Jakuba z Rána je cestou k tomu, čo je básnickému subjektu už dávno známe, ním objavené i prežívané. Duchovný princíp, splynutie s Bohom, ku ktorému smeruje jeho každodenné úsilie o harmonické prežívanie svojho bytia, nachádza v zdokonaľovaní prežívania vlastnej „jednoduchosti” (Jurolek, 1996). Hľadanie zmyslu života znamená pre básnický subjekt ustavičný návrat k začiatku, k ránu, ktorý je spolu so samotou „najčistejšou a najúplnejšou vecou tohto sveta” (Jurolek, 1996, s. 26). Dosiahnutie dokonalosti, svätosti, je teda možné iba vlastným pohybom v kruhu, v cyklickom zbavovaní sa nepodstatných nánosov sveta a civilizácie a v čoraz dokonalejšom nachádzaní seba samého. Uzavretosť kruhu vo svojom periodickom utváraní, splývaní začiatku a konca, implikuje v sebe výlučné sústredenie sa na jediný podstatný akt, na zápasenie s vlastnou nedostatočnosťou, ktorá sa prejavuje pulzovaním „nie dopredu, ale naspäť, nie von, ale dnu“ (Jurolek, 1996, s. 46). V Jurolekovej básnickej spiritualite sa stretávame s poznávaním Boha vo všedných veciach, v prežívaní duchovna vo vlastnej, bytostnej dekompozícii osobnosti na čisté ja, na svoju jednoduchosť a prirodzenosť („Aké ľahké je byť svätým! Stačí byť jednoduchým. Nemať nič navyše”. [Jurolek, 1996, s. 59]). Priblížiť sa k absolútnu božského neznamená priamku, symbol západnej kultúry a filozofie, ktorý možno obrazne chápať i ako istý vývoj v hodnotovej či etickej orientácii jednotlivca. Jurolekovo božské nie je vzdialené, je samozrejmou súčasťou sveta ako „povzdych ach“ (Jurolek, 1996, s. 9), je priamo v subjekte. Najľahšie ho pochopí dieťa, pretože ono nič nepredstiera, je samo sebou, a preto jeho oči dokážu „zväčšovať” (Jurolek, 1996, s. 18), vidieť i to, čo ostatným zostáva skryté. Leitmotív ľudského života ako ustavičného hľadania seba za účelom dosiahnutia istej harmónie (jediná nevyhnutnosť pri napĺňaní existencie – „Filozofus: Boh nám povedal: Jestvujte. Ale nepovedal nám prečo. Buďte až do skončenia sveta, povedal nám Boh, a my nemáme inej možnosti” (Jurolek, 1996, s. 48)) korešponduje s rovnako tematicky i kompozične významným motívom písania poézie. Život i poézia sú si podobné v hľadaní i spôsobe odhaľovania pravdy. Na pozadí premenlivosti sveta je jedinou pravdou mlčanie Boha. K poznaniu pravdy v básni sa rovnako dostávame až cez mlčanie, ku ktorému čitateľa posúva viacvýznamovosť a asociatívnosť básnického jazyka. Básnik je ten, ktorý sa podobne ako básnický subjekt Jurolekovho básnického textu (prisudzovaný svojou priestorovou i myšlienkovou dominantnosťou postave Jakuba z Rána) najviac približuje k Bohu. V texte o tom hovorí postava Poetu takto: „Nemám jazyk, aby som vedel rozprávať, / ale mám pátos a slová / a čosi nepomenovateľne boľavé, / aby som mohol horieť. / Niečo podobné / majú stromy, hviezdy a oheň” (Jurolek, 1996, s. 16). Ozvláštnenie Jurolekovho lyrického výrazu, prejavujúceho sa v dramatickom tvarovaní zmyslu básne, súvisí so spirituálnym objektom autorovej poetiky. Napätie vznikajúce vo vedomí čitateľa na základe gnómickosti autorovho básnického obrazu na jednej strane a očakávaním pragmatizmu plynúceho z formálnej, iba deklarovanej podoby dialogickej konverzácie básnického textu (navonok pôsobiaceho ako dramatický text) na druhej strane, vytvára aj s ďalšími eventualitami – so synkretizujúcim básnickým štýlom i „rozptýlenou“ povahou básnického subjektu (dvanásť postáv) – významy, ktoré odkazujú na zložitosť samotného námetu duchovna, sprostredkovania jeho podstaty, jeho porozumenia i hľadania. V tomto zmysle možno uvažovať o tom, že básnický subjekt predstavuje akási vyabstrahovaná verzia estetického postoja fungujúceho v pozadí básnickej výpovede dominantných postáv (Jakub z Rána a Hľadač), ale aj vo výpovediach ich sprevádzajúcich „druhov” (Filozofus, Teozofus, Poeta, Tralali – ľahký duch, Baladus – ťažký duch, Marginálius, Rembó, Ironikus, Pustovník, Páter). K danému tvrdeniu nás privádza fakt, že postavy, ktoré hovoria o živote, pravde, o sebe samom, o jin a jang, o vývoji, o samote a pod., spolu nekomunikujú, ich repliky na seba nenadväzujú, ale tvoria jeden myšlienkovo zjednotený diskurz. Ukazuje sa, že pre rozvíjanie motívu je rovnako dôležitý prehovor hlavnej postavy Jakuba z Rána i vedľajšej persóny Marginália či Ironika. Tvorba motivického kontextu navrstvovaním významu jednotlivými postrehmi je dielom jediného subjektu, ktorý nasvecuje tému Boha a ľudskej túžby prežívať život v jednote s duchovným absolútnom vždy z istého aspektu. Jednotlivosť perspektívy utvára celok. Tento spôsob tvorenia „básne“ sa, možno autorsky neintencionálne, významovo usúvz-ťažňuje s motívom Boha prítomného v jednotlivostiach, v najobyčajnejších veciach sveta. Experimentovanie s lyrickým výrazom na úrovni výrazových foriem (spev, marginália, aforizmus), žánrov a druhov (básne v próze, lyrickej básne, alúziách na mýtus, rozprávku, pieseň) je súčasťou Jurolekovej poetiky jednoduchosti i relativizácie. Spievanie Jakuba z Rána alebo naoko nepodstatná marginália („Abstrakcia zážitku je veda. / Esencia zážitku je umenie. / Poézia sa má dopracovať k abstraktu i extraktu” [Jurolek, 1996, s. 63]), či aforistický prejav iných postáv pripomína bytostnú túžbu subjektu po prostom a zásadnom pomenovaní vnútorného stavu, „lyrického rozpomínání” (E. Steiger, 2008, s. 34). Názov zbierky je kompozične rozdelený do štrnástich spevov. Explicitné vyjadrenie lyrickej výrazovej formy odkazuje na pieseň ako „najjednoduchšiu formu umelej poézie” (Žilka, 1984, s. 216) v spojitosti s jej významom v liturgii. Spievanie zároveň asociuje známu kresťanskú pravdu o sile modlitby: „Kto spieva, dvakrát sa modlí”. Počet spevov (štrnásť zastavení Krížovej cesty Ježiša Krista na Golgotu) pripomína utrpenie Krista a predznamenáva tón lyrickej výpovede, ktorý sa však v samotnom texte neprejaví. Práve naopak, tón piety a smútku nahrádza nízke („Život nie je nič také, z čoho by sme sa mali pokakať.” [Jurolek, 1996, s. 34]) a ironické. Jurolekova básnická oscilácia medzi lyrikou, epikou a drámou (výsledkom je, zjednodušene povedané, báseň v próze organizovaná ako dramatický text) vytvára básnický obraz na základe významového vzťahu medzi estetickým pôsobením druhových a žánrových posunov a motívmi vyrastajúcimi z duchovnej filozofie básnického subjektu. Jedinečnosť pokojnej Jurolekovej poézie preto nemožno odvodiť z metafory, ale skôr, povedané synekdochicky, zo subjektívnej energie slova, ktorá je súčasťou gnozeologicky orientovaných zamyslení založených na vlastnom nachádzaní pravdy o Bohu (odhaľuje sa v obyčajných veciach) a dokumentovaní tohto poznatku na dokonalosti prírodných javov. V Jurolekovej poézii je málo kondenzovanej a tenzívne pôsobiacej metaforiky, básnická obraznosť v tomto zmysle sa tu zámerne ironizuje patetickým básnením postavy Poetu a alúziou na Rimbaudovo zmyslové ponímanie fonetickej kvality samohláskového systému. Okrem zdôvod-ňovania vlastného autorského básnického výrazu („Umenie je vo svojej podstate základným výskumom života. Voľným skúmaním jeho zrejmých i potenciálnych zdrojov, možností, skúmaním jeho limitov. Prejavy umenia sú ohraničené len do tej miery, do akej je ohraničený objekt umenia, pričom objektom umenia môže byť čokoľvek, i samo umenie” [Jurolek, 1996, s. 14]) sa tu Rimbaudovo experimentovanie v básnickom umení spomína i preto, aby sa zvýraznil motív objavovania nekonečných možností pri kreovaní básne, ktorý možno chápať aj ako paralelu k motívu hľadania v živote, nachádzania jeho duchovnosti a podstaty všade okolo seba. Môžeme teda zhrnúť, že Jurolekova spirituálna poézia v básnickom cykle Putovanie Jakuba z Rána relativizuje hranice básnického umenia tým, že výrazovo posúva báseň k epickosti a subjektívnosť originálneho videnia dosahuje prekvapivým intelektuálnym postrehom na úrovni vety (repliky). Ako sa ukazuje v závere textu, písaním i každodenným žitím básnický subjekt preniká ku svojej podstate, ktorá ho zbližuje s absolútnom: „Písanie je spôsob milovania života, môj spôsob sebavyžarovania. Pochopí niekto lásku vtáčika, ktorý spieva? Ten vtáčik, ktorého práve počujem, nerobí nič iné, len je tým, čím je. Milovať život, znamená byť len tým, čím sme a o nič iné sa nestarať. Dosiahnuť stav samého seba, znamená vlastne dosiahnuť stav lásky” (Jurolek, 1996, s. 67). Dosiahnutie stavu zosúladenia svojho ja s večným princípom cez dôraz na zážitok, prostotu i motív cesty, duchovného hľadania (explikovaného aj v postavách Hľadača a Pustovníka) pripomína spiritualitu čínskej filozofie, v ktorej sa božské absolútno nezakladá na osobe ani vzťahu, je neosobné, neuchopiteľné, roztrúsené do vecí samých.

Źródło:

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 2(2); 167-170
2299-9922

Pojawia się w:

Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 99.

Tytuł:

Web presentation of bilingual corpora (Slovak-Bulgarian and Bulgarian-Polish)

Autorzy:

Garabík, Radovan
Dimitrova, Ludmila
Koseska-Toszewa, Violetta

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/677063.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

Bulgarian
Polish
Slovak
digital language resources
parallel and aligned corpora
web presentation

Opis:

Web presentation of bilingual corpora (Slovak-Bulgarian and Bulgarian-Polish)In this paper we focus on the web-presentation of bilingual corpora in three Slavic languages and their possible applications. Slovak-Bulgarian and Bulgarian-Polish corpora are collected and developed as results of the collaboration in the frameworks of two joint research projects between Institute of Mathematics and Informatics, Bulgarian Academy of Sciences, from one side, and from the other side: Ľ. Štúr Institute of Linguistics, Slovak Academy of Sciences and Institute of Slavic Studies, Polish Academy of Sciences, coordinate by authors of this paper.

Źródło:

Cognitive Studies; 2011, 11
2392-2397

Pojawia się w:

Cognitive Studies

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 100.

Tytuł:

Pamięć o Holokauście w najnowszej prozie słowackiej (na przykładzie powieści Silvestra Lavríka "Niedzielne szachy z Tisą")
The memory of the Holocaust in modern Slovak prose (as exemplified by Silvester Lavrik’s novel "Niedzielne szachy z Tisą")

Autorzy:

Majerek, Rafał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/40615064.pdf

Data publikacji:

2023-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

Holocaust
Slovak literature
Silvester Lavrík
memory
responsibility
Holokaust
literatura słowacka
pamięć
odpowiedzialność

Opis:

The article presents the main problems connected with Silvester Lavrik’s historical novel Niedzielne szachy z Tisą. The book belongs to an important trend in contemporary Slovak literature, addressing the period of the clerofascist Slovak State during the Second World War. In the first part, selected cultural and historical‑literary contexts have been presented, e.g. the issue of reinterpreting the past in the circumstances of freedom after 1989, or the ways of discussing the problems of Holocaust in Slovak literature. The second, interpretive part, is devoted to the narrative strategies implemented in the novel, various attitudes of characters towards the activities preceding the Extermination, demythologizing the figure of the state leader, Josef Tisa, as well as the way of presenting conditions and circumstances which made the tragedy of Slovak Jews possible. It has been pointed out that submission to state authority and ideology led to losing the sense of individual responsibility and justified an active participation in violence acts or assuming the role of passive spectators. The novel’s engaging character and the potential to provoke reflection concerning the attitude of an individual towards contemporary problems and challenges has been regarded as a significant aspect of Lavrik’s novel as a work dedicated to the condition of the community and its value. 

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 349-361
2081-1853

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce