Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Slavonic" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 182
Tytuł:
Zapożyczenie rubel ‘drąg do przyciskania siana na drabiniastym wozie’ w gwarach wschodniej Polski
A loanword rubel “a pole to press hay in ladder wagon” in dialects of Eastern Poland
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109511.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Slavonic dialectology
regional vocabulary
language contacts
Polish-East Slavonic borderland
Opis:
The article describes a range of East Slavonic borrowing rubel in dialects of Eastern Poland as well as its derivatives, which not only serves as a good example of lexical peculiarity on the Polish-East Slavonic borderland but also bears witness to old rural reality. The material is an interesting illustration of language contacts beyond state borders and beyond affiliation with a particular literary language.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2017, 17; 281-286
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Славянский перевод апокрифа "Didascalia Domini / Откровение святым апостолaм" (BHG 812a-e)
The Slavonic Translation of the Apocryphal Didascalia "Domini/Revelation to the Holy Apostles" (BHG 812 A-E)
Autorzy:
Райнхарт, Йоханнес
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682144.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Old Church Slavonic texts
Old Church Slavonic translations from Greek
Byzantine and Slavonic apocrypha
text edition
Opis:
The New Testament apocryphon Didascalia Domini is one of the least known. Its original was written in Greek, according to François Nau, at the end of the 7th century. Relatively early it was translated into Old Church Slavonic. At present five copies of this translation are known, stretching from the 13th to the 15th century. Three of them belong to the Serbian redaction, one each to the Russian (East Slavic) and to the Middle Bulgarian redaction. According to Michail Nestorovič Speranskij the translation originated in Bulgaria. The Greek copies, the oldest of which stems from the 11th century, have divergent final chapters. Moreover, the Slavic translation has yet another ending not corresponding to any of the Greek texts. The textological analysis of the five Slavic copies makes it possible to get an idea of their mutual relationship. On the basis of the linguistic archaisms of the text one can surmise that the translation has been made in Eastern Bulgaria during the 11th century. At the end of the paper there is a critical edition of the Slavic text.
Źródło:
Studia Ceranea; 2014, 4; 141-160
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak szczekają nasze psy na wschodniej granicy Polski: po rusku czy po polsku?
What “language” do our dogs “bark in” on the eastern border of Poland: in Ruthenian or in Polish?
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109400.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Slavonic dialectology
regional vocabulary
language contacts
Polish-East Slavonic borderland
Opis:
The text is devoted to the verb brechać, brzechać “bark” which is one of many examples of an overlap between Polish and East Slavonic systemic features, difficult to classify as native or foreign. The analysis of numerous sources and research papers enables to conclude that both Ruthenian brechać (expansive form that influenced derivatives) and Polish brzechać occured on Polish-East Slavonic borderland. This small difference has been either ignored or interpreted incorrectly in previous research.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2017, 17; 271-280
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Роль морфонологического фактора в обогащении лексического запаса языка
The role of morphonological factor in vocabulary enrichment
Autorzy:
Pociechina, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480891.pdf
Data publikacji:
2009-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Slavonic languages
morphophonology
linguistic
Opis:
This paper discusses a problem of functioning of grammatical variants of inflection forms and substantive word-formations on the surface of lexical semantics in the Slavonic languages. Author comes to conclusion that the role of morphonological factor in vocabulary enrichment consists in the liquidation of the segmental alternations on the morpheme borders in the process of diachronic development of grammatical variation of substantive forms. Depending on the presence or absence of alternations, the grammatical meaning of concrete variants of inflectional forms or substantive wordformations can be lexicalizated and build the different meanings and/or stylistic connotations in the lexical subsystem of language.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2009, 1, XIV; 475-486
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sobre los orígenes y las confusiones terminológicoconceptuales de los términos de "aspecto"y de "Aktionsart"
The origins and confusions regarding terms and concepts of aspect and Aktionsart
Autorzy:
Pawlak, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1052663.pdf
Data publikacji:
2017-12-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
aspect
Aktionsart
Slavonic languages
Opis:
The paper presents, on the one hand, various terms that assign the categories of aspect and Aktionsart and, on the other hand, emphasizes that the concepts regarding them are not homogeneous. The confusions are supposed to have originated in the past. Therefore, we'll sketch briefly the history of aspect and Aktionsart in order to show that the term and the concept of aspect should be related exclusively to the Slavonic languages.
Źródło:
Studia Romanica Posnaniensia; 2008, 35; 257-266
0137-2475
2084-4158
Pojawia się w:
Studia Romanica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Germanische und slavische Bezeichnungen für ‘Milch’ und ‘melken’
The Germanic and Slavonic words for ‘milk’ and ‘to milk’
Autorzy:
Levickij, Viktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/699964.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Germanic
Slavonic words
linguistic history
Opis:
A hypothesis has been proposed stating that the Germanic words with the meaning ‘milk’ and ‘to milk’ go back to IE root *mel- ‘to crush, to squash’, ‘to spread, to smear’. This root could have generated two semantic derivatives, namely, ‘to spill; wet, moist’ and ‘to rub, to stroke’ to which the meanings ‘milk’ and ‘to milk’ go back. The Germanic *mel-uk- ‘milk’ might be a compound word, the second component o which *au eg-/ug- has the meaning ‘to increase, to add’.
Źródło:
Studia Etymologica Cracoviensia; 2012, 17, 2; 101-104
1427-8219
Pojawia się w:
Studia Etymologica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
GRANICA MIĘDZY JĘZYKIEM MÓWIONYM A STANDARDOWYM
The boundary between spoken and standard language
Autorzy:
STĘPLEWSKI, ARTUR
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776770.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
language
politics
standardization
Slavonic
ideology
Opis:
The paper focuses on the relationship between spoken language and standard language. It describes the process of choosing one of the spoken varieties as a basis for a general national language. However, this is a political decision. Linguistics is a secondary tool used in an ideological construct of a nation as an imaginary community. Therefore, any national language is culturally marked. The standard language is used to geographically connect members of a community; it also relates modern users to their ancestors. Politics and linguistics must also rely on the educational system to teach the users one language and to communicate that they are a single nation.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2018, 75/1; 237-244
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theoria and Optasia in the Old Church Slavonic Translations of the “Life of St Anthony the Great”
Autorzy:
Petrov, Ivan P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2027732.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Anthony the Great
hagiography
Old Church Slavonic translations
patristics
Greek-Slavonic lexical correspondences
Opis:
The focus of the present paper is the terms θεωρία and ὀπτασία presented in the Greek text of Life of St Anthony the Great by St Athanasius of Alexandria and their translation representation in the Old Church Slavonic versions of the text. The terms are approached diachronically, i.e. in through history of Classical and post-classical Greek literature, thus providing the necessary cultural background for their usage and context. Each term, then, is commented in its exact attestation in the Life, providing also the corresponding translations and their wider context. The translation renderings are further analyzed in perspective of the lexical material in the classical Old Church Slavonic corpus as well as with material from texts and sources, thus aiming at contextualizing them in wider lexicological perspective.
Źródło:
Studia Ceranea; 2021, 11; 679-696
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O podstawach teoretycznych semantycznej kategorii ablatywności w językach słowiańskich
On theoretical rudiments of semantic category of ablativeness in Slavonic languages
Autorzy:
Lachur, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481865.pdf
Data publikacji:
2008-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
semantic category
ablativeness
Slavonic languages
Opis:
The basis for designation of the category of ablativeness is apresence in a language of a physical idea of translocation of an object with respect to a localizer as well as specific linguistic means which reflect the said idea. Ablativeness is a specific type of movement indicating translocation from the localizer (or its part). Such understanding of ablativeness reflects a mode of perception of specific phenomenon in reality by language users. Therefore this article discusses the very essence of semantic category of ablativeness.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2008, 1, XIII; 437-446
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z trzydziestoletniej historii Instytutu Filologii Słowiańskiej w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II
From the Thirty Years History of the Institute of Slavonic Philology at the John Paul II Catholic University of Lublin
Autorzy:
Woźniak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791143.pdf
Data publikacji:
2020-08-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
slawistyka
Instytut Filologii Słowiańskiej KUL
Ryszard Łużny
Slavonic studies
Institute of Slavonic Philology KUL
Opis:
Jest to okolicznościowy, z okazji jubileuszu 30-lecia, opis Instytutu Filologii Słowiańskiej KUL, dalece niepełny, uproszczony i nader subiektywny, dany jednak przez osobę, która miała zaszczyt uczestniczyć w dziele powstawania i w historii tegoż instytutu, organizowanego w całości według własnej koncepcji dydaktycznej i badawczej przez prof. Ryszarda Łużnego, i w pewien sposób miała szansę pomagać przy uruchamianiu placówki. Obecnie – po niegdysiejszej ewolucji tego ośrodka dydaktyczno-naukowego – nastąpiła inwolucja, a raczej zmiany w jego pierwotnej wersji organizacyjnej i programowej. Utworzona w roku akademickim 2017/ 2018 „Lingwistyka stosowana” to zupełnie inny, autonomiczny byt dydaktyczny, któremu należy życzyć pomyślnego rozwoju i otwarcia nowej pozytywnej karty w historii dydaktyki i badań naukowych. Autorka zwraca uwagę na kilka istotnych znakowych kwestii w opisie 30-letniej historii Instytutu Filologii Słowiańskiej oraz na główne kierunki uprawianych w nim badań.
This article is a commemorative description of the Institute of Slavonic Philology at the Catholic University of Lublin, on the occasion of its 30th anniversary, a description far from complete and one that is simplified and very subjective, but one given by a person who had the honour to participate in the creation and history of this institute which was organised entirely by Professor Ryszard Łużny according to his personal concepts of teaching and research, and who had the opportunity to help launch the faculty. Currently—after the previous evolution of this centre of didactics and academia—there has been somewhat of an involution, or rather changes to its organisation and programme of studies. The School of Applied Linguistics, created in the 2017/2018 academic year, is a completely different, autonomous didactic entity, which is to be wished every success with this opening up of a new chapter in the history of teaching and research.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 7; 175-196
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Українська редакція церковнослов’янської мови в парадигмі сучасної лінгвістики
Ukrainian Redaction of the Church Slavonic Language from the Perspective of Modern Linguistics
Autorzy:
Наєнко, Галина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16530463.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
Slavic
Church Slavonic
history of the Ukrainian language
Ukrainian redaction of Church Slavonic
Ukrainian linguistics
Opis:
Since modern Slavic studies lack a uniform concept of the Ukrainian redaction of the Church Slavonic language, this article analyzes the major achievements of Ukrainian linguistics in the study of this phenomenon. Applying the method of linguistic historiography, the author describes the emergence of a national concept, according to which written sources – reflecting the features of the Ukrainian language from different periods of its formation – attest to the existence of a single Ukrainian redaction. The development of views on the Church Slavonic language is evidenced by the works of M. Maksymovych, I. Ohienko, G.Y. Shevelov, V. Nimchuk. Today different schools are primarily concerned with the quantitative interpretation of particular features of the Ukrainian redaction. Such an interpretation is largely premised on the 19th‑century Russian philological tradition which does not take into consideration the historical differentiation of East Slavic. Burdened with problematic terms like Russian, such an approach remains in contrast with Ukrainian linguistics, which accepts the existence of the Ukrainian redaction of Church Slavonic since the times of Kyivan Rus’.
Źródło:
Slavia Orientalis; 2022, LXXI, 4; 779-795
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy części twarzy w językach słowiańskich
The names of the parts of face in Slavonic languages
Autorzy:
Rytter, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/665352.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
części twarzy
języki słowiańskie
folklor słowiański
etymologia
parts of face
Slavonic languages
Slavonic folklore
etymology
Opis:
Etymological sketch presents 19 words, in the majority of all-Slavonic range. They are thematically connected with Slavic *tvarь. The article also contains comments about Slavs’ cultural tradition, which ascribes attribute “lucky” to the right eye and “ill-fated” to the left one. To the oldest and most popular beliefs preserved in the Slavonic folklore belongs conviction that human eye has a power of casting a spell or a curse on somebody.
Szkic etymologiczny prezentuje 19 wyrazów, w większości o zasięgu ogólnosłowiańskim. Są one tematycznie związane z psł. *tvarь. Artykuł zawiera również uwagi o tradycji kulturowej Słowian, która prawemu oku przypisuje atrybut „szczęśliwe”, lewemu – „nieszczęśliwe”. Do najstarszych i najpowszechniejszych wierzeń zachowanych w folklorze słowiańskim należy przekonanie, że ludzkie oko ma moc rzucania uroku czy klątwy.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica; 2016, 12; 127-138
1731-8025
2353-9623
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura polska w słowiańskiej bibliotece wydawnictwa „Wahazar”
Polish literature in the slavonic library of „Wahazar Publishers
Autorzy:
Bazylewski, Andriej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481216.pdf
Data publikacji:
2007-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Polish literature
Wahazar
Slavonic cultural space
Opis:
„Wahazar” Publishers from 1992 issues in Russian translation „Collection of the Polish Literature” and from 2003 - bilingual „Polish-Russian Poetic Library”. These series (as well as „Collection of the Serbian Literature” and „Serbian-Russian Poetic Library”) form integral part of the Slavonic library, which’s aim is to make united information-field and to resist primitivization of the whole-Slavonic cultural space. Research, artistic and enlightening activity of the Publishers is the element of constructive alternative in the epoch of aggressive chaotization of the world, serves for communication upon new-arisen prohibitions. Productive existence of this publishing utopia shows, on a level with large number of other facts, that in spite of onset of dehumanizing globalization, in spite of guided devaluation of culture texts - nowadays increases the tendency to form open community of Slavonic (and wider - East-European) cultures, which is not subjected to ethnic patterns, ideomyths, negative inertia. New times could become the stage of really friendly contacts between the peoples - without pauses, conceals and distortions, the stage of continually coming news about things which are important and lasting, not artificially played up, marginal and ephemeral, about those true things which can help to consolidation - not frittering away.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2007, 1, XII; 105-118
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Славянские возвышенные идеи свободы, общности и братства в письмах разных лиц к Л.Н. Толстому и его ответ Стефании Ляудын-Хшановской Польcкой женщине („Одной из многих”)
Slavonic glorious ideals of freedom, union and brotherhood in letters to Count Leo Tolstoy and the writer’s reply to Stefania Laudyn-Chrzanowska - „To a Polish Woman (One of Many)
Autorzy:
Białokozowicz, Bazyli
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481739.pdf
Data publikacji:
2008-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Leo Tolstoy
Russian literature
Slavonic ideals
Opis:
The author’s of Resurrection letters to different addressees, as well as about 60 thousand letters to the Russian writer from all over the world are kept in the Department of Manuscript Works of the National Museum of Count Leo Tolstoy in Moscow. Indeed, it is a real mine of knowledge of the writer’s contemporary Russia and the world of those days. The author of this publication pays particular attention to the letters of correspondents in Slavonic countries who subjected Slavonic glorious ideals of freedom, union and brotherhood to a penetrating analysis in view of a peaceful community of people of different nationalities, races and cultures. Such were the letters to Count Leo Tolstoy of 6th July 1909 by All-Slavonic Association „Slavia”, as well as the letters of 11th June 1910 by a revived Polish Fellowship Association — reverting to noble as well as tragic Arian history in the Poland of Reformation, signed by Marian Tadeusz Lubecki, Jozef Ostka, Stefan Baraniecki, Stanisław Parczyński, Kazimierz Piątka, Amelia Poznańska and many others. The Russian writer was applied to with many various requests (e.g. Osip Vysoky of Czech in the matter of rendering; Andża Mita Petrovic of Belgrade in the concern of Bosnia-Herzegovina annexation by Austria; Marian Zdziechowski of Cracow in the issue of tolstoizm as a religious-ethical doctrine; Jan Niecisław Ignacy Baudouin and Jan Styka in the question of death penalty). Tolstoy’s confidant in European and Slavonic matters was a Slovakian doctor and philosopher, Dusan Makovicky, living in Yasna Polyana, the author of a masterpiece — The Yasna Polyana Record (1904—1910). Count Leo Tolstoy would consequently answer the rankling the Slavonic society questions in harmony with his rationalistic doctrine, called tolstoizm. According to the writer’s sound belief God is love and through Jesus Christ shares with His love with people. A full union with God — it is the union in the truth, love and peace. A man who chooses love is soaked through with endless kind-heartedness. The main feature of Tolstoy was a grave concern for the world’s doom. A Christian should be totally deprived of hate and the feeling of revenge; love, forgiveness, compassion, fight against evil through spreading kindliness and noble feelings should be the trails of the religion based on the life and teachings of Christ, in agreement with the principle: who lives with God, chooses love. The love of fellow being was seen and felt by the writer as a significant value which ought to be learnt and contributed to incessantly. The writer as an architect and director of purified of Christianity alien layers and a moral philosopher constantly supported kindliness and condemned evil, spreading out the space of hope and love through his obedience to peace and evangelical source of Christianity, which was perspicaciously expressed in the letter to Stefania Laudyn-Chrzanowska, in a form of a voluminous article — A Reply to a Polish Woman (One of Many).
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2008, 1, XIII; 277-286
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szlachetny rodowód polskiego pędraka
The Noble Ancestry of the Polish Word pędrak (Sprat)
Autorzy:
Popowska-Taborska, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127795.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pędrak
języki słowiańskie
sprat
Slavonic languages
Opis:
The paper (written in the form of a humour report) depicts the development of the word ponorь “pędrak” (sprat) in particular Slavonic languages.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 317-319
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Written Languages in Moldavia during the Reign of Peter Rareş (1527–1538, 1541–1546)
Autorzy:
Knoll, Vladislav
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26469786.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Peter Rareş
Macarie of Roman
Romanian Slavonic
Moldavia
Church Slavonic
Ruthenian
Old Romanian
Middle Bulgarian
Ukrainian
Opis:
The language of the Moldavian books and chancery documents written during the reign of Peter Rareş (1527–1538, 1541–1546) shows an unneglectable variability depending on the purpose, addressee and format of the texts. Using all kinds of preserved texts from this period, we have tried to describe this variability focusing on the texts written in the Cyrillic script. These texts are evaluated according to three criteria: spelling, morphosyntax and vocabulary. The most prestigious variety was the Trinovitan (Tărnovo) variety of Middle Church Slavonic. Its shape in the texts, belonging to the common Church Slavonic legacy, shows the lowest impact of the Moldavian linguistic environment. The original Church Slavonic bookish texts composed in Moldavia (Macarie’s Chronicle, Enkomion to St John the New, colophons and inscriptions) show a variable proportion of Moldavian spelling and morphosyntactic markers. The chancery documents can be characterised by blending of Church Slavonic and Ruthenian (Ukrainian-based) elements. Except the Ruthenian-based documents addressed to Poland, the chancery documents are basically Church Slavonic shaped with Ruthenian infiltrations on the level of some fixed formulas, function words and few lexical items. Moreover, Slavonic letters sent to Transylvania show tiny Wallachian Slavonic influence, manifested by forms of Serbian chancery origin. Monastery charters combine CS-shaped Ruthenian formulas with Trinovitan Church Slavonic formulas, partly shared with colophons and inscriptions. Thus, the Moldavian written legacy shares common elements both with the Wallachian milieu (e.g. Romanian Cyrillic spelling of proper names, Romanian impact on morphosyntax, specific terminology etc.) as well as with a broader Ruthenian area (mainly the eastern part of the Polish-Lithuanian Union).
Źródło:
Studia Ceranea; 2022, 12; 523-598
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:
Studia Ceranea
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
О некоторых новых особенностях взаимодействия в сфере славянского лингвистического сообщества в XXI веке
On some new peculiarities of interaction within the Slavonic linguistic community of the 21st century
Autorzy:
Yudina, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481897.pdf
Data publikacji:
2012-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Slavonic linguistic community
the “linguistic choice”
Opis:
The present article is devoted to the description of some peculiarities of the Slavonic languages existence within the process of the world homogenization and universalization, “smearing” of national boundaries under the influence of “mental”, territorial, economic, information-communicatory and ethnic globalization. The paper suggests the author’s approach to analyzing the ameliorative and deteriorative extra- and intra-lingual tendencies, as well as marks some ways of preserving the Slavonic languages uniqueness in the context of the “linguistic choice” and the newest innovative and globalization processes of the 21st century.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2012, 1, XVII; 179-190
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Maciej Rak, Kazimierz Sikora (red.), "Słowiańska frazeologia gwarowa", Księgarnia Akademicka, Kraków 2016, 277 ss.
Autorzy:
Głuszkowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678729.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
dialectal phraseology
Slavonic dialects
proverbs
review
Opis:
Review: Maciej Rak, Kazimierz Sikora (eds.), Słowiańska frazeologia gwarowa, Księgarnia Akademicka, Kraków 2016, 277 pp.The article is a review of a collective volume devoted to various aspects of Slavic dialectal phraseology and paremiology. The work, edited by M. Rak and K. Sikora, contains both general theoretical studies and results of more detailed research. Rec.: Maciej Rak, Kazimierz Sikora (red.), Słowiańska frazeologia gwarowa, Księgarnia Akademicka, Kraków 2016, 277 ss.Artykuł stanowi recenzję pracy zbiorowej poruszającej różnorodne aspekty słowiańskiej frazeologii i paremiologii gwarowej. Praca pod redakcją M. Raka i K. Sikory zawiera zarówno ogólne rozważania teoretyczne, jak i wyniki bardziej szczegółowych badań.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2018, 53
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trees in the folk tradition of Slavs
Stromy v lidové tradici Slovanů
Autorzy:
Janyšková, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084466.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavonic studies
folklore
ethnolinguistics
dialectology
trees
Opis:
This review deals with a comprehensive publication on the role of trees in the folk tradition of Slavs. The author of the review appreciates the interdisciplinary focus of the book, which is based on deep knowledge in the field of folklore, Slavonic dialectology and etymology. She also highly values the extremely rich material (folklore, ethnographic and linguistic).
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2021, 70; 203-207
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„W udręce wołałem do Pana, a On mnie wysłuchał […]. Pan moim wspomożycielem” (Ps 118[117]:5–6). O leksykalnej wariantywności psałterzowych redakcji cerkiewnosłowiańskich. Na przykładzie tłumaczeń gr. ὁ ἀντιλή(μ)πτωρ, ἡ ἀντίλη(μ)ψις, ἡ βοήθεια, ὁ βοηθός, ἡ λύτρωσις, ὁ λυτρωτής, ῥυόμενος, ὁ ῥυστής, ὁ ὑπερασπισμóς i ὁ ὑπερασπιστής. Ujęcie ilościowe
“I called upon the Lord in distress: the Lord answered me […]. The Lord is on my side” (Ps 118[117]:5–6). On the Lexical Variation of Church Slavonic Psalter Redactions: The Case of Translations of the Greek ὁ ἀντιλή(μ)πτωρ, ἡ ἀντίλη(μ)ψις, ἡ βοήθεια, ὁ βοηθός, ἡ λύτρωσις, ὁ λυτρωτής, ῥυόμενος, ὁ ῥυστής, ὁ ὑπερασπισμóς and ὁ ὑπερασπιστής. A Quantitative Approach
Autorzy:
Szulc, Arleta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38706119.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
lexical variation
(Old) Church Slavonic and Greek/Hebrew equivalents
Church Slavonic Psalter redactions
quantitative comparative analysis
Opis:
This article is another one in a series of studies dealing with the lexical variation of Church Slavonic Psalter redactions. The paper focuses on the vocabulary used by man to address God as his protector, helper, saviour etc., and analyses the (Old) Church Slavonic equivalents of such Greek lexemes as ἀντιλή(μ)πτωρ, ἀντίλη(μ)ψις, βοήθεια, βοηθός, λύτρωσις, λυτρωτής, ῥυόμενος, ῥυστής, ὑπερασπισμóς and ὑπερασπιστής. It also points out the Hebrew equivalents of the investigated Greek and (O)CS words. The study concentrates on the quantitative aspect of the use of the vocabulary under discussion, with qualitative issues (semantics / contextual conditions) remaining in the background.
To kolejny artykuł w cyklu opracowań traktujących o leksykalnej wariantywności psałterzowych redakcji cs. Tym razem uwagę skupia się na grupie słownictwa, którym człowiek zwraca się do Boga jako swego protektora, pomocnika, wybawiciela etc. Analizie poddaje się użycia (s)cs. ekwiwalentów takich gr. leksemów, jak: ἀντιλή(μ)πτωρ, ἀντίλη(μ)ψις, βοήθεια, βοηθός, λύτρωσις, λυτρωτής, ῥυόμενος, ῥυστής, ὑπερασπισμóς i ὑπερασπιστής. Dodatkowo wskazuje się na odpowiedniki hebrajskie badanych słów greckich i (s)cs. W rozważaniach nacisk kładzie się na aspekt ilościowy użyć badanego słownictwa, kwestie jakościowe (semantykę / uwarunkowania kontekstu) przesuwając na plan dalszy.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2023, 58
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Формы и ветви семантики одного общеславянского корня: lich- и его производные
The Semantic Forms, Branches and Derivatives of the all‑Slavonic Root lich‑
Autorzy:
Czerwiński, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031098.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavonic languages
semantics
etymology
derivation
root meanings
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 4; 865-885
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Неизвестен славянски текст на катена към Псалтира в два ръкописа от Хилендар
Autorzy:
Карачорова [Karachorova], Ивона [Ivona]
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677390.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Slavonic Psalter
biblical commentary
catena
Hilandar monastery
Opis:
An unknown Slavic text of a catena to the Psalter, in two manuscripts from the Hilandar monasteryThis article presents a hitherto unknown catena to the Psalter. It is divided in two parts, placed in two manuscripts: in Manuscript No. 116 (psalms 1 through 76), and in Manuscript No. 117 (the remaining psalms). The catena contains commentaries of more than 15 Byzantine authors. The article then goes on to compare the Psalter text accompanying the catena with texts of other editions. It becomes clear that the text of the Hilandar manuscripts is very close to the texts of the Mount Athos edition and of Cyprian’s edition, although it has its own characteristics. The newly found catena is the most voluminous catena translated into a Slavic language. The discovery of the text will lead to new researches into the history of the Slavic Psalter and the Slavic translations of the Bible. Nieznany słowiański tekst kateny do Psałterza w dwóch rękopisach z klasztoru ChilandarArtykuł prezentuje nową i nieznaną dotąd katenę do Psałterza. Podzielona na dwie części znajduje się w dwóch rękopisach: N:116 (do Psalmu 76) i N:117 (od Psalmu 77 do końca). Katena zawiera komentarze pochodzące od ponad piętnastu bizantyńskich autorów. Tekst Psałterza, będący częścią kateny, został porównany z tekstami innych komentatorów. Dzięki temu widać wyraźnie, że tekst z manuskryptów chilandarskich jest bliski tekstom komentowanym na Górze Atos, a także na Cyprze, mimo że posiada swoją własną specyfikę. Nowoodkryta katena jest najbardziej obszernym dokumentem tego typu przełożonym na język słowiański. Jej odkrycie umożliwi nowe badania nad historią słowiańskiego Psałterza i słowiańskich przekładów Biblii.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2016, 16
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Коментарите към библейските четива от Теофилакт Охридски в ръкописните сбирки в Полша
Autorzy:
Stradomski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677384.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
biblical exegesis
Church Slavonic literature
Cyrillic manuscripts
Eastern Orthodox Church
Old Bulgarian literature
Old East Slavonic literature
Opis:
Bible Commentaries by Theophylact of Ohrid in the collection of manuscripts in PolandIn the Church Slavonic literary tradition, Theophylact of Ohrid is mostly associated with his exegeses to the Bible. The collections of Cyrillic manuscripts in Poland include only a single copy of his annotated Book of Gospels (BN 12431 III, beginning of the sixteenth century), which has not yet been the subject of a separate study. The book is particularly interesting and valuable, as it contains archaic linguistic features, proving that it is an extremely old copy of the first Slavonic translation of the work. This is an important example of the presence of manuscripts related to Old East Slavonic, and also indirectly – Old Church Slavonic literary tradition in the former Polish-Lithuanian state. The article gives a codicological and linguistic characteristic of this manuscript, and its primary aim is to draw attention to the manuscript from researchers of the works of Theophylact of Ohrid, the Church Slavonic literature, and the Bible. Komentarze do Ewangelii Teofilakta Ochrydzkiego w zbiorach rękopisów w PolsceW cerkiewnosłowiańskiej tradycji piśmienniczej postać Teofilakta Ochrydzkiego najczęściej kojarzona jest z jego egzegezami do ksiąg biblijnych. W zbiorach rękopisów cyrylickich w Polsce znajduje się tylko jeden egzemplarz Ewangeliarza komentowanego (BN 12431 III, początek XVI wieku), który dotychczas nie był przedmiotem osobnych badań. Kodeks należy do szczególnie ciekawych i cennych, bowiem zawiera archaiczne cechy językowe, świadczące o tym, że jest kopią bardzo starego tekstu pierwszego słowiańskiego przekładu dzieła. Jest to ważny przykład obecności na terenach dawnego państwa polsko-litewskiego rękopisów związanych ze staroruską, a pośrednio również starobułgarską tradycją piśmienniczą. Artykuł jest kodykologiczną i językową charakterystyką tego rękopisu i ma na celu zwrócenie na niego uwagi badaczy zajmujących się twórczością Teofilakta Ochrydzkiego oraz cerkiewnosłowiańską literaturą biblijną.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2016, 16
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polonistyka rosyjska w pierwszej dekadzie XXI wieku (uwagi polskiego rusycysty)
Polish studies in Russia in the first decade of 21st century (remarks of a Polish specialist in Russian Studies)
Autorzy:
Wołodźko-Butkiewicz, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481252.pdf
Data publikacji:
2008-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Polish studies in Russia
Slavonic Studies
literature
Opis:
Polish Studies in Russia have considerably increased their activity since the political transformations of the 1980s and 1990s, to the extent that can be compared to Russian Studies in Poland. The lack of censorship constraints, the use of new research methodologies as well as the benefits of cooperation with numerous centres of Slavonic Studies resulted in contributing a lot of novelty to the research upon Polish literature, history and culture. This article covers the most vital achievements of Polish studies in Russia, including Polish-Russian projects, in particular the so-called imagologic research, referring to cultural relations between Poland and Russia and mutual perception of the two nations. The article presents the centres of Polish studies in Russia - the Moscow State University, the Saint-Petersburg State University, the State University for the Humanities (RGGU), the Institute for Slavonic Studies at the Russian Academy of Sciences and the Kaliningrad State University. It also enumerates the most noted academic researchers and tutors for a few generations of specialists in Polish Studies, i.e. Professor Elena Cybenko, Professor Viktor Chorev, Professor Aleksy Dimitrovski and Professor Aleksander Lipatov. The coverage also includes erudite and innovative monographies published during the last decade, concerning the history of Poland and Polish literature of different periods, ranging from 17th century to the present, for instance a monography by Natalia Filatova about Kazimierz Brodzinski, a study by Maria Leskinen concerning the phenomenon of sarmatism, by Pawel Iwinski about Mickiewicz and Pushkin, by Andrej Baranov about the influence of Fyodor Dostoyevsky's literature on the Polish literature at the turn of 19th and 20th century, by Viktoria Tichomirova about the Polish prose devoted to the Second World War and a monography by Irina Adelgejm about the contemporary Polish literature after 1989. Analogies between the present situation of Russian Studies in Poland and Polish Studies in Russia were also taken into consideration.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2008, 1, XIII; 233-247
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 182

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies