Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Rhetorics" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-24 z 24
    Tytuł:
    Samuela Twardowskiego Dafnis: małżeństwo – retoryka – prefeminizm Sceny XIII
    Samuel Twardowski’s Dafnis: Marriage – rhetorics – prefeminism of Scene 13
    Autorzy:
    Obremski, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/534967.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Samuel Twardowski
    Dafnis
    prefeminism
    rhetorics
    Opis:
    In 1638 dramatic idyll a male view of marriage is undermined by the voice of these women (Dafnis appears here as pars pro toto) who critically perceived a marital status as a life determined by abandoning the virtue of chastity. In Scene 13 one can already recognize – at least on a verbal level – the equal rights: Peneus’s male arguments are juxtaposed with Dafnis’s female ones. The nymph – in a prefeminist way? – juxtaposes her female subjectivity with male objectification in favour of the values which for Apollo and Peneus can be imagined at most: love for a woman and the continuity of a family (exalted by being related to a god).
    Źródło:
    Śląskie Studia Polonistyczne; 2016, 8, 1-2; 287-300
    2084-0772
    2353-0928
    Pojawia się w:
    Śląskie Studia Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O czym jest Pijaństwo Ignacego Krasickiego?
    Autorzy:
    Dąbrowski, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/650409.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    satire, drunkenness, dialogue, monologue, comedy, rhetorics, language
    Opis:
    What is Pijaństwo by Ignacy Krasicki about?The article makes an attempt to show various options of interpretation of Ignacy Krasicki’s satirePijaństwo [Drunkenness]. The point of departure is a thorough analysis of the work, leading us to a conclusion that it has a many-sided sense. It concerns not only the eponymous phenomenon of abuse of spiritsbut also a psychological mechanism of justification of our own behaviours considered as negative, as well as the ineffectiveness of persuasion. It turns out that the characters indialogue actually deliver separate monologues, and the poet does not identify himself clearly with any of them, as he does not accept authoritative moralizing which takes heed neitherofspecific circumstances of the criticized phenomenon nor of the receiver’s viewpoint and opinions. An importantrole in the satire under discussion is also played by the category of comedy. The article also shows the relationship between the subject matter of Pijaństwo and the entire cycle of satiresby Krasicki, as well as some of his other works (particularly fables)
    Źródło:
    Konteksty Kultury; 2014, 11, 1
    2353-1991
    Pojawia się w:
    Konteksty Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kalina Wojciechowska – Mariusz Rosik, Oczekując miłosierdzia. Komentarz strukturalny do Listu św. Judy (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 2020)
    Autorzy:
    Tomczyk, Dominik Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1621379.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Listy Judy
    Juda
    retoryka
    struktura
    Jude
    rhetorics
    Opis:
    Recenzja książki: Kalina Wojciechowska – Mariusz Rosik, Oczekując miłosierdzia. Komentarz strukturalny do Listu św. Judy (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej  2020). Ss. 458. PLN 92,40. ISBN 978-83-60273-53-1.
    The review of the book: Kalina Wojciechowska, Mariusz Rosik, Oczekując miłosierdzia. Komentarz strukturalny do Listu św. Judy (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej  2020). Ss. 458. PLN 92,40. ISBN 978-83-60273-53-1.
    Źródło:
    Verbum Vitae; 2021, 39, 2; 609-613
    1644-8561
    2451-280X
    Pojawia się w:
    Verbum Vitae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Nigdy więcej!” – historia pewnej utopii
    “Never More!” – History of Some Utopia
    Autorzy:
    Buryła, Sławomir
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1389711.pdf
    Data publikacji:
    2015-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    war
    modern literature
    PRL
    history
    anti-war rhetorics
    Opis:
    The author of the article studies the literary and cultural topos “Never more!”. He discusses its social and historical contexts as well as the instrumentalization of the anti-war rhetorics in the period of Peoples’ Republic of Poland (Pol. abbr. PRL). The outline also presents the place of anti-war rhetorics in the modern culture.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2015, 25; 115-136
    1233-8680
    2450-4947
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prawda, prawo i literatura
    Truth, law and literature
    Autorzy:
    Wojtuń, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/964908.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    narrative
    rhetorics
    epistemology
    conception of truth
    law and literature
    Opis:
    The ethos of the lawyer in western societies is mainly founded on a culture of the Enlightenment. In effect, it tends to treat law in a purely rational and instrumental manner. The Law and Literature movement, as opposed to this traditional approach, searches for lost dimensions of the lawyer’s ethos, trying to discover interpretative, rhetoric and narrative aspects in the practice of law.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2014, 73
    0208-6069
    2450-2782
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Argumentacja hagiograficzna w tekstach maryjnych Żywotów świętych (1579) Piotra Skargi. Na przykładzie utworu O Zwiastowaniu Panny Maryjej Bogarodzice, i wcieleniu Syna Bożego
    Hagiographic Argumentation in Piotr Skarga’s Marian Texts from Lives of the Saints. Based on The Annunciation of Mary, Mather of God and the incarnation of The Son of God
    Autorzy:
    Kiszkowiak, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/967569.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    hagiography
    rhetorics
    the Holy Virgin Mary
    the Holy Scripture
    Opis:
    In the light of the work O Zwiastowaniu Panny Maryjej Bogarodzice, i wcieleniu Syna Bożego Piotr Skarga emerges as an outstanding rhetorician, hagiographer, biblical scholar and theologian. In it he uses hagiographic arguments aimed at convincing the reader of the heroine’s sanctity. In order to emphasize the significance of the events he describes, Skarga makes frequent reference to The Bible, above all in the domain of inventio. In doing so, he does, of course, remain in compliance with the tenets of the Catholic faith. Because his Lives of the Saints are addressed to a wide readership, and not just to theologians, Skarga consistently avoids all theological inquiry, and is content to accept the Church’s teaching in these matters. By simplifying the problems in this way, his text gains in clarity and conciseness, thereby increasing the chances of achieving his persuasive and didactic objectives, namely, to convince the reader that the Virgin Mary is the holiest of the saints.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 21, 3
    1505-9057
    2353-1908
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poetyka i doświadczenie ekstremalne: o retoryce w pisaniu o GUŁagu
    Poetics and Extreme Experiences: on Rhetoric in Writing about the GULag
    Autorzy:
    Gall, Alfred
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27311219.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    poetics
    rhetorics
    doświadczenie ekstremalne
    trauma
    parataksta
    lakoniczność
    poetyka
    retoryka
    Opis:
    W niniejszym artykule badam możliwość wykorzystania pojęć z zakresu poetyki oraz retoryki do opisu tekstu literackiego traktującego o doświadczeniu łagrowym. Na przykładzie książki Dzień i noc Leo Lipskiego pragnę uwydatnić podobną perspektywę, która już nie wychodzi z esencjalistycznych założeń, ale raczej zakłada, że takie pojęcia, jak np. lakoniczność i parataksa nadają się do opisania właściwości tekstu, który z kolei jest wynikiem określonego trybu lektury. Proces ujawniania się tekstu opisać więc można na podstawie wybranych pojęć z tradycji poetyki oraz retoryki. W ten sposób okazuje się, że pojęcia z zakresu poetyki i retoryki – przynajmniej częściowo i na przykładzie określonych terminów – nie są zjawiskiem przebrzmiałym, lecz nadal mają swoje zastosowanie przy analizie tekstów, jak również w komunikacji literackiej.
    This article examines the possibility of using concepts from the scope of poetics and rhetoric for the purpose of description of a literary text which deals with labour camp experience. The book "Day and Night" by Leo Lipski may serve as an example to bring out a similar perspective which has no essentialist presumptions but rather presumes that such concepts as, i.e. laconism and parataxis are useful to describe the properties of a text which, in turn, is a result of a specific mode of reading. Consequently, the process of the text being revealed can be described on the basis of selected concepts from the tradition of poetics and rhetoric. As a result, it appears that concepts from the scope of poetics and rhetoric – at least partly and on the basis of specific terms – do not belong to the past but still can be applied in the analysis of texts as well as in literary communication.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 182-194
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Methoden der Selbstbildgestaltung vom Bund der Vertriebenen
    Autorzy:
    Bartoszewicz, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/700375.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Germanistów Polskich
    Tematy:
    ethos, rhetorics, Association of Exiles, image, creating the image
    Opis:
    The Association of Exiles, where the significant role for several years has been played by Erika Steinbach, runs a certain image Policy, based on certain facts presented in media. One should mention, first of all “The Chart of Germans Exiled from Homeland”, which is the basis and the fundamental reference point for all documents of the Association and the initiative of the “Centre Against Expulsions”, directed at evidencing fates of the Germans, who had to leave the areas which, according to the resolutions taken in Jalta and Potsdam, were transferred to other states. The present article is an attempt at describing image strategies applied by BdV. The basis is an analysis of the home page of the Association and “The Chart of German Exiles”.
    Źródło:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten; 2013, 2, 2
    2353-656X
    2353-4893
    Pojawia się w:
    Zeitschrift des Verbandes Polnischer Germanisten
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kontrowersyjna implikatura ministra. Przypadek „miękiszona”. Analiza pragmatyczno-retoryczna
    Autorzy:
    Grębowiec, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2040602.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-27
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
    Tematy:
    miękiszon
    Zbigniew Ziobro
    pragmalingwistyka
    retoryka
    implikatury konwersacyjne
    demagogia
    pragmalinguistics
    rhetorics
    conversational implicatures
    demagogy
    Opis:
    Autor artykułu podejmuje się wieloaspektowej interpretacji kontrowersyjnego neologizmu "miękiszon", którego Zbigniew Ziobro użył, jak podejrzewali dziennikarze i medioznawcy, do sprowokowania premiera Mateusza Morawieckiego. W swej analizie autor tego studium posługuje się narzędziami pragmalingwistyki, retoryki i teorii dyskursu, by udowodnić jego performatywny i wulgarny charakter.     
    This article offers a multifaceted interpretation of the controversial "miękiszon" neologism, which Minister of Justice Zbigniew Ziobro used to provoke Prime Minister Mateusz Morawiecki, just as journalists and media scholars suspected. The article uses the tools of pragmalinguistics, rhetoric, and discourse theory to prove the term’s performative and vulgar character. It also attempts to popularize the pragmatic-rhetorical methods of text interpretation.
    Źródło:
    Res Rhetorica; 2021, 8, 4; 69-82
    2392-3113
    Pojawia się w:
    Res Rhetorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Marcin Kromer - polski Liwiusz? Czyli rzecz o stylu Kromerowej Historii
    Martin Kromer - Polish Livy? On the Style of Kromer’s History
    Autorzy:
    Wysocki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1892260.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Marcin Kromer
    historiografia
    dzieje Polski
    elocutio
    styl
    retoryka
    Martin Kromer
    historiography
    history of Poland
    style
    rhetorics
    Opis:
    Prezentowany artykuł, będący trzecią częścią tryptyku poświęconego najważniejszemu dziełu Marcina Kromera w 500 rocznicę jego urodzin, próbuje odpowiedzieć na pytanie: Dlaczego Marcin Kromer nazywany jest polskim Liwiuszem? W niniejszym artykule dokonana została analiza stylu dzieła Kromera De origine et rebus gestis Polonorum libri XXX pod kątem spełnialności wymogów stawianych stylowi dzieł historycznych przez antycznych i renesansowych teoretyków historiografii. Poprzez ukazanie najpierw teorii historiografii, a następnie analizę dzieła Marcina Kromera można stwierdzić, że spełnił on w nim wszystkie najważniejsze wymagania dotyczące stylu dzieł historycznych, a biorąc pod uwagę również dwie pozostałe części tryptyku, dotyczące bohatera oraz narracji dzieła, w skali historiografii polskiej zasługuje on na przydomek polskiego Liwiusza.
    This paper is part of a triptych devoted to the most significant work by Martin Kromer and it is an attempt to answer why Martin Kromer is called Polish Livy. This paper presents an analysis of Kromer’s style in his De origine et rebus gestis Polonorum libri XXX . The analysis is intended to determine if Kromer’s style meets the requirements imposed on historical treatises by Ancient and Renaissance theorists of historiography. By juxtaposing the analysis of Kromer’s style against theories of historiography, the author manages to prove that Kromer met all the major requirements concerning the style of a historical work. Taking into account the other two texts of the triptych, devoted to the protagonist and the narrative of Kromer’s work, one can justifiably claim that he deserves to be named Polish Livy.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 3; 31-43
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Retoryka włoska w rękopisie z sygnaturą 126 ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej
    Italian Rhetorics in the Manuscript No 126 from the Collection of the Jagiellonian Library
    Autorzy:
    Horeczy, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/571100.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Biblioteka Jagiellońska
    Tematy:
    rhetorics
    Jan of Ludzisko
    speeches
    letters
    manuscript
    humanism
    retoryka
    Jan z Ludziska
    mowy
    listy
    rękopis
    humanizm
    Opis:
    The present article contains an analysis of the rhetorical texts which are to be found in a fifteenth-century manuscript held by the Jagiellonian Library (shelfmark 126). This collection was probably copied from a codex brought to Cracow from Italy by Jan of Ludzisko, who studied medicine in Padua from 1430 to 1433. It consists of humanist and mediaeval texts (mainly speeches and letters) and clearly served as a model for the speeches which were written both by Jan himself and by his pupil Piotr Gaszowiec. An analysis of the full texts (and not only of the incipits) allows us to identify the hitherto unknown authors and/or the time and place of origin of some of these works. This in turn shows that the texts in the collection are divided into certain sections, some consisting of works by the same author (e.g. the speeches of Cristoforo Barzizza or the panegyrics of Bernardo Messalta) and some of speeches meant to be delivered on particular occasions (e.g. praising the sciences or mourning someone’s death). Apart from very popular fifteenth-century texts such as Andrea Giuliano’s speech for the funeral of Emanuel Chrysoloras, the collection also includes Italian rhetorical texts which had hitherto been known only from the Cracow manuscripts. An analysis of the manner in which the works are arranged within the volume in question allows us to distinguish certain “packages” of texts that are also present in other European manuscripts. Most of the texts which are included in this collection came into existence in circles having connections with Padua and Venice, but some of them were written during the Council of Constance by the outstanding Florentine humanists Poggio Bracciolini and Leonardo Bruni. For this reason, Ms 126 makes it possible to carry out research on the reception of Italian intellectual culture as well as on the very process of the transmission of Italian patterns of writing to Cracow circles. It also proves that the circles of Padua and Venice served as important intermediaries or ‘filters’ in the process of the transmission of Italian patterns to Cracow.
    Niniejszy artykuł zawiera analizę tekstów z kolekcji retorycznej, znajdującej się w piętnastowiecznym rękopisie Biblioteki Jagiellońskiej z sygnaturą 126. Miała ona zostać odpisana z kodeksu przywiezionego z Włoch do Krakowa przez Jana z Ludziska, studenta medycyny w Padwie w latach 1430–1433. Ta złożona z utworów o charakterze humanistycznym, a częściowo średniowiecznym (głównie mów i listów), kolekcja dostarczyła wzorców dla umieszczonych po niej w tymże rękopisie mów Jana z Ludziska i jego ucznia Piotra Gaszowca. Przeprowadzona analiza pełnych tekstów, a nie samych incipitów, pozwoliła na identyfikację nierozpoznanych dotąd autorów i/lub miejsca i czasu powstania niektórych utworów. Pozwoliło to pokazać sposób uporządkowania tekstów w obrębie tej kolekcji i wyróżnić w niej określone bloki tekstów, na przykład grupy utworów tego samego autora (na przykład mowy Cristofora Barzizzy, panegiryki Bernarda Messalta) czy mów wygłaszanych w określonych okolicznościach (na przykład mowy z pochwałami nauk czy mowy pogrzebowe). W skład tej kolekcji obok bardzo popularnych w XV wieku utworów, takich jak mowa Andrei Giuliana na pogrzeb Emanuela Chryzolorasa, wchodzą także teksty retoryczne włoskie znane dotąd tylko z rękopisów krakowskich. Analiza kolejności ułożenia tekstów pozwoliła wskazać w rękopisie BJ 126 „pakiety” tekstów występujących obok siebie również w innych rękopisach europejskich. Większość tekstów wchodzących w skład omawianej kolekcji powstała w środowisku padewsko-weneckim, ale są wśród nich także utwory napisane w czasie soboru w Konstancji przez wybitnych humanistów florenckich Poggia Braccioliniego i Leonarda Bruniego. Z tego względu rękopis BJ 126 umożliwia badania nad recepcją włoskiej kultury intelektualnej i nad samym procesem transmisji włoskich wzorców do środowiska krakowskiego. Dowodzi też znaczenia środowiska padewsko-weneckiego jako „pośrednika” czy „filtra” w procesie transmisji włoskich wzorców do Krakowa.
    Źródło:
    Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej; 2017, 67; 29-75
    0006-3940
    2450-0410
    Pojawia się w:
    Biuletyn Biblioteki Jagiellońskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stylistique de l’hypotypose dans l’oeuvre romanesque de Marin Le Roy de Gomberville
    Stylistics of Hypotyposis in the Novels of Marin le Roy de Gomberville
    Stilistica dell’ipotiposi nella produzione romanzesca di Marin le Roy de Gomberville
    Autorzy:
    Romagnino, Roberto
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/683281.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    ipotiposi
    pathos
    Gomberville
    romanzo barocco
    descrizione
    retorica
    Progymnasmata
    retoriche gesuite
    hypotyposis
    Baroque fiction
    description
    rhetoric
    Jesuit Rhetorics
    Opis:
    Il presente articolo è dedicato al trattamento dell’ipotiposi nel romanzo francese d’età barocca. Dopo aver proposto una definizione di questa figura, intesa come un discorso particolarmente adatto alla rappresentazione di uno « spettacolo » impressionante e patetico, lo studio si concentra sul corpus di Marin Le Roy de Gomberville, autore di romanzi di successo la cui produzione si estende dal 1619 al 1651. Attraverso l’analisi stilistica di alcuni estratti rappresentativi, questo articolo si propone si mettere in luce alcuni elementi di una retorica e di una pragmatica dell’ipotiposi.
    This paper considers the treatement of hypotyposis in baroque French narrative fiction. After providing a definition of this figure, understood as a discourse particularly suited to the representation of a striking and pathetic « spectacle », the study focuses on its usage in the corpus of novels by Marin Le Roy de Gomberville, a successful author whose fictional production covers the 1619-1651 period. Through the stylistic study of some representative excerpts, this article aims to identify some elements of a rhetorics and a pragmatics of hypotyposis.
    -
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2016, 11; 147-158
    1505-9065
    2449-8831
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak z uczuć uczynić argumenty? Środki retoryczne w wybranych szkicach krytycznoliterackich Michała Grabowskiego
    How to translate feelings into arguments? Rhetorical figures in selected literary critical essays by Michał Grabowski
    Autorzy:
    Dymek, Dominika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/954384.pdf
    Data publikacji:
    2017-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
    Tematy:
    critic's advice
    rhetorical figures
    emotions
    rhetorics
    theory of poetry
    środki retoryczne
    emocje
    retoryczność
    porady krytyka
    teoria poezji
    Opis:
    Sądzę, że przykład pisarstwa krytycznoliterackiego Michała Grabowskiego, krytyka doby romantyzmu, ukazuje nie tylko indywidualne zmagania krytyka z własnym tekstem, ale prezentuje także wzorzec udzielania porad dominujący w XIX-wiecznej krytyce. Przykład strategii retorycznych wykorzystanych przez Grabowskiego otworzy dyskusję nad znacznie szerszym zagadnieniem – pozwoli zaprezentować jeden z wielu romantycznych modeli krytyki, która mimo dowartościowania roli odbiorcy opierała się na retorycznym oddziaływaniu na wybory czytelnika. Choć krytykę Grabowskiego charakteryzuje koncyliacyjny ton, a pisarz zdaje się jedynie doradzać czytelnikom, to w jego wypowiedziach łatwo odnaleźć także próby sterowania rozwojem literatury i jej recepcją. W artykule przybliżam środki retoryczne, które wykorzystywał autor O poezji XIX wieku, co pozwoli na pełniejsze objaśnienie jego myśli krytycznoliterackiej.
    The example of critical literary texts by Michał Grabowski, a critic of the romantic era, demonstrates not only his individual struggle with his own text, but also presents the model of expressing recommendations that prevailed in the 19th century critique. The example of rhetorical strategies used by Grabowski will open a discussion about a much broader issue – it will make it possible to present one of many romantic models of criticism which, despite empowering the audience, was based on a rhetorical influence on the reader's choices. Although Grabowski's criticism is characterized by a conciliatory tone, and the author seems to only provide readers with advice, his expressions also reveal attempts at controlling the development of literature and its reception. I will thus present the tools used by the author of O poezji XIX wieku, which will allow me to more fully elucidate his literary critical views.
    Źródło:
    Res Rhetorica; 2017, 4, 4; 43-59
    2392-3113
    Pojawia się w:
    Res Rhetorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inventing local rhetorics: Towards a topographic critical praxis
    Retoryki lokalne: Propozycja topograficznej praktyki krytyczne
    Autorzy:
    Pietrucci, Pamela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2232068.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-23
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Katedra Italianistyki. Polskie Towarzystwo Retoryczne
    Tematy:
    local rhetorics
    space
    materiality
    fieldwork
    in-situ methodologies
    retoryka lokalna
    przestrzeń
    materialność
    praca w terenie
    metodologie terenowe
    Opis:
    This essay offers a pluralized conception of local rhetorics. The local has traditionally been conceived as the backdrop or flat surface where rhetoric/discourse is situated, or at best as a contextual dimension of rhetorical situations. The history of usage of this term – evoking a fix and inert connotation that often indicates a bounded locality or site – has contributed to its neglect as a tool for rhetorical theory, while its actual use in rhetorical praxis has proliferated in conjunction to the turn to field and site-based methodologies and practices. By drawing on fieldwork about the rhetoricity of a post-disaster locality to ground my theoretical reflections, here I offer a conceptualization of local rhetorics via multiple ontologies and ecological theories. Finally, throughout the essay, I suggest a rhetorical-topographic approach as a methodological orientation to integrate existing theoretical and methodological pathways for exploring the multiple rhetoricity of the local.
    Niniejszy esej proponuje przyjęcie pluralistycznej koncepcji „lokalnych retoryk”. Tradycyjne ujęcia lokalności zwykle poprzestają na traktowaniu jej jako płaskiej przestrzeni lub tła sytuacyjnego dla retoryki lub dyskursu, a w najlepszym przypadku jako wymiaru kontekstu wpisanego w model sytuacji retorycznej. Historia użycia terminu „lokalny” – z jego konotacją stałości, nieruchomości, dookreślenia przestrzennego – przyczyniła się do zaniedbania rozważań teoretycznych z jego użyciem w badaniach retorycznych. A tymczasem użycie „lokalności” w praktyce retorycznej rozwinęło się zgodnie ze zwrotem ku metodologiom terenowym. Opierając się na pracach terenowych na temat retoryczności miejsc katastrof w celu zapoczątkowania refleksji teoretycznej, niniejsze studium proponuje konceptualizację retoryk lokalnych, która jest konstytuowana przez wiele ontologii i teorii retorycznych. W eseju omawia się podejście retoryczno-topograficzne jako orientację metodologiczną, która może integrować istniejące teoretyczne i metodologiczne ścieżki dociekań na temat wielowymiarowej retoryczności tego, co lokalne.
    Źródło:
    Res Rhetorica; 2022, 9, 4; 4-28
    2392-3113
    Pojawia się w:
    Res Rhetorica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Serwis społecznościowy jako narzędzie kampanii wyborczej – profi le Bronisława Komorowskiego, Baracka Obamy i Mitta Romneya na Facebooku
    Social network site in electoral campaings – Facebook profi les of Bronisław Komorowski, Barack Obama and Mitt Romney
    Autorzy:
    Olczyk, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/484248.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    kampania wyborcza
    marketing polityczny
    nowe media
    serwisy społecznościowe
    retoryka
    wyborcza
    Facebook
    electoral campaign
    political marketing
    new media
    social network sites
    electoral rhetorics
    Opis:
    Artykuł realizuje trzy główne cele. Po pierwsze, ukazuje zakres, formy i sposoby wykorzystania mobilizującego i angażującego potencjału nowych mediów w kampanii wyborczej na przykładzie serwisu społecznościowego. Po drugie, opisuje użycie portalu społecznościowego do realizacji klasycznych funkcji dyskursu kampanii. Po trzecie, pokazuje styl i formy prezentacji treści politycznych w mediach społecznościowych. Obserwacje i wnioski formułowane w tym tekście opierają się na porównawczej analizie zawartości ofi cjalnych profi li Bronisława Komorowskiego (kampania prezydencka 2010 roku) oraz Baracka Obamy i Mitta Romneya (kampania prezydencka 2012 roku) w serwisie społecznościowym Facebook.
    This article describes scale, forms and means of exploiting new media’s mobilisation and engagement potential of electoral campaings. Social network site Facebook serves here as the case for in-depth analysis. The paper presents how social network is used to support traditional discursive functions, such as attack, acclaim, defense, contrast, and so on. The article also aims at showing the style and form of electoral communication on social network. Study goals in comparative perspective are being achieved through the analysis of posts published on offi cial Facebook profi les by Bronisław Komorowski (Polish presidential campaign in 2010) as well as Barack Obama and Mitt Romney (US presidential campaign in 2012).
    Źródło:
    Studia Medioznawcze; 2014, 4 (59); 87-100
    2451-1617
    Pojawia się w:
    Studia Medioznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W stronę retoryki. O poszukiwaniu nowych sposobów opisu dziedzictwa biblijnego w języku polskim
    Towards rhetorics: On the research of new ways of describing Biblical heritage in Polish
    Autorzy:
    Koziara, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1804854.pdf
    Data publikacji:
    2019-10-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Biblia a retoryka; biblizmy w języku polskim; problemy opisu biblizmów
    the Bible vs. Rhetorics; biblisms in the Polish language; problems connected with describing biblisms
    Opis:
    Artykuł dotyczy problemów, jakie pojawiają się przy próbach opisu utrwalonych jednostek języka polskiego pochodzenia biblijnego. Autor opracowania zwraca uwagę na wysoce niejednorodny status genetyczny tych konstrukcji, które powszechnie uznawane są za jednostki o rodowodzie biblijnym. W tekście postulowana jest potrzeba odróżnienia konstrukcji o prymarnym rodowodzie biblijnym, dla których Biblia jest wyłącznym źródłem pochodzenia, od tych, dla których tekst biblijny stanowi jedynie medium, płaszczyznę upowszechnienia. W tym drugim wypadku mowa jest o jednostkach, które status spetryfikowanych konstrukcji zyskały poza tekstem biblijnym. Obiektem bliższego oglądu autor uczynił tę drugą kategorię polskich biblizmów, wskazując głównie na hebrajską i grecką tradycję retoryczną jako ważne źródła ich pochodzenia. Wśród typowych świadectw tej tradycji opracowanie wskazuje na takie figury i gatunki retoryczne, jak: chiazm, hiperbola, antyteza, synkreza, meryzm, abstractum pro concreto oraz konstrukcje o typie loci communes. Pochodną opracowania jest propozycja wprowadzenia do opisu rodzimych biblizmów dystynkcji oddzielającej płaszczyznę źródłową od płaszczyzny upowszechnienia tego rodzaju jednostek. W części końcowej autor wskazuje na dodatkowe możliwości badawcze, jakie wynikają z odwołania się do teoretycznych i praktycznych osiągnięć tradycji retorycznej w kontekście opisu rodzimego zasobu skonwencjonalizowanych jednostek pochodzenia biblijnego.
    This paper deals with the problems which arise during attempts at describing fixed units in the Polish language which originate from the Bible. The author pays attention to a highly heterogenous genetic status of these structures which are commonly regarded as units of biblical origins. In this text, the need for distinguishing between structures of primary biblical origins (for which the biblical text is the only source) and those for which the biblical text is only a means, or level of popularization, has been postulated. In the latter case, we deal with the units which acquired the status of outdated structures outside the biblical text. The author investigates in detail this latter category of Polish biblisms, pointing mainly to Hebrew and Greek rhetorical tradition as important sources of their origins. Among typical proofs of this tradition, the paper mentions such figures and rhetorical genres as: chiastic structure, hyperbole, antithesis, syncresis, merism, abstractum pro concreto and structures of the loci communes type. A follow-up to this paper is a proposal to introduce into the description of native biblical units a distinction between the source level and the popularisation level of such units. In the final part, the author points to other research options, which result from the reference to theoretical and practical achievements of rhetorical tradition in the context of describing local resources of conventionalised biblisms.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 6; 57-73
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kodeks Hartkera (CH-SGs 390/391) – genialna szkoła retoryki w służbie teologii liturgicznej
    Autorzy:
    Praßl, Franz Karl
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668871.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    cantillation
    music interpretation of biblical texts
    St. Gallen
    rhetorics
    Hartker
    antiphoner
    liturgical theology
    aggiornamento
    kantylacja
    muzyczna interpretacja biblijnych tekstów
    Sankt Gallen
    retoryka
    antyfonarz
    teologia liturgiczna
    Opis:
    Liturgical music in the first millennium was first of all cantillation, reciting liturgical texts with musical formulae and phrases to express structure and meanings of a text. With the means of spoken language a cantor had to give all informations of reading or prayer. Two elements are basic for a good recitation: Accent and articulation. All the types of cadences are acoustic punctuation marks. The oldest neumes had to serve for these rules of language. The monk Hartker was according to the tradition the scribe of a prominent antiphoner about the year 1000. In reality this manuscript had four main scribes and a lot of additional hands. All of them have followed the principle of expressing liturgical theology by means of music like accent and articulation. The examples presented show, how the scribes have understood the texts, which words in an antiphon served as key words, which theological aspects were important for them. This is a school of prayer according to the principle of logiké latreia, praying with intellect and spirit and emotion. Hartker is the aggiornamento of the bible in the 10th century.
    Muzyka liturgiczna w pierwszym tysiącleciu była przede wszystkim kantylacją; kantorrecytował teksty liturgiczne formułami i frazami muzycznymi, aby wyrazić strukturęi znaczenie tekstu. Za pomocą języka mówionego kantor musiał podać wszystkie informacjedotyczące czytania lub modlitwy. Dla dobrej recytacji potrzeba dwóch elementów:akcentu i artykulacji. Wszystkie rodzaje kadencji są akustycznymi znakami interpunkcyjnymi.Najstarsze neumy musiały służyć tym regułom języka. Zgodnie z tradycją,mnich Hartker był pisarzem znanego antyfonarza z około roku 1000. W rzeczywistościten rękopis miał czterech głównych skrybów, a może jeszcze wiele innych dodatkowych.Wszyscy postępowali zgodnie z zasadą wyrażania teologii liturgicznej za pomocą muzyki,takiej jak akcent i artykulacja. Przedstawione przykłady pokazują, w jaki sposób notatorzyrozumieli teksty, których słowa w antyfonie służyły jako słowa kluczowe, które aspektyteologiczne były dla nich ważne. Jest to szkoła modlitwy zgodnie z zasadą logiké latreia, według której, człowiek się modli intelektem, duchem i emocjami. Hartker jest jakby aggiornamento Biblii w X wieku.
    Źródło:
    Pro Musica Sacra; 2019, 17
    2083-4039
    Pojawia się w:
    Pro Musica Sacra
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Semiotyka twarzy kata i ofiary
    Semiotics of the hangman and victim’s faces
    Autorzy:
    HENDRYKOWSKI, MAREK
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/921089.pdf
    Data publikacji:
    2016-10-09
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    victim
    hangman
    face
    totalitarianism
    normal
    monster
    totalitarian interface
    poetics
    aesthetics
    rhetorics
    photography
    image
    moving image
    fact
    reality
    memorization
    testimony
    atrocity
    degradation
    constraint
    abusement
    prison
    concentratio
    Opis:
    Murderous ideologies drive and fabricate innumerable forms of social falsehood. One of the objects of the perfidious falsification of reality generated in the totalitarian system is the human face. Drawing on classics of Polish and world cinema, and also on the memory of culture, Marek Hendrykowski's study contains a semiotic analysis of the deep structures of images, which present the executioner-victim based on violence executioner as a variant of inter-human relations in totalitarian systems.
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2016, 18, 27; 354-364
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poetyka jako chwyt
    Autorzy:
    Ślósarska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2030306.pdf
    Data publikacji:
    2021-06-05
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    poetics
    postmodernity
    cultural anthropology
    philosophy
    semiotics
    gender studies
    history
    rhetorics
    poetyka
    ponowoczesność
    rytuał komunikcyjny
    antropologia kultury
    filozofia
    semiotyka
    badania genderowe
    historia
    językoznawstwo
    socjologia
    retoryka
    psychologia
    nauki kognitywne
    Opis:
    Artykuł stanowi nawiązanie do inicjowanej przez Dorotę Korwin-Piotrowską w książce Poetyka. Przewodnik po świecie tekstów (2011) dyskusji wokół statusu poetyki łączącej aktualnie takie dziedziny nauki, jak antropologia kultury, filozofia, badania genderowe, historia idei, socjologia, językoznawstwo, retoryka, psychologia, nauki kognitywne, semiotyka. W artykule podkreślam problem „zatargu”, ale i „transwersalności” między: - przedmiotowym a podmiotowym ujmowaniem tekstu kultury; - pojęciem dzieła a pojęciem tekstu (implikującym zawieszenie kategorii estetyki); - językiem literackim i potocznym; wyobraźnią i empirią; - wiedzą i doświadczeniem; - wiedzą o kulturze i wiedzą w kulturze; - nauką i literaturą. Podejmując formalistyczne pojęcie „chwytu” wskazuję na współczesne projekty łączenia zróżnicowanych aparatów pojęciowych i procedur jako konceptualnych figur analitycznych i interpretacyjnych.
    The article refers to the discussion on the status of poetics, initiated by Dorota Korwin-Piotrowska in her book titled "Poetyka. Przewodnik po świecie tekstów" (2011) ("Poetics. A Guidebook to the World of Texts"). It goes without saying that Poetics is currently an interdisciplinary field combining such areas as cultural anthropology, philosophy, gender studies, the history of ideas, sociology, linguistics, rhetoric, psychology, cognitive studies and semiotics. The author emphasises the problem of “dispute”, as well as “transversality” between - perceiving texts as subjects or objects; - the notion of a masterpiece and the notion of text (which implies suspending the category of aestethics); - literary and colloquial language; imagination and empiricism; - knowledge and experience; - knowledge about culture and knowledge in culture; - science and literature. Referring to the formalist notion of “device”, the author points to the contemporary attempts to combine various conceptual apparatuses and procedures as conceptual analytical and interpretative figures.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2013, 8, 3; 49-62
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metodologiczne problemy historii powojennego dokumentu filmowego w Polsce
    The Methodological Problems of Studies on the History of Polish Postwar Documentary
    Autorzy:
    Hendrykowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/920404.pdf
    Data publikacji:
    2015-01-13
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    documentary
    genre
    non-fiction film
    editing
    language of moving pictures
    film history
    historiography
    social realism
    post-war Polish cinema
    Stalinism
    film industry
    film production
    distribution
    ideology
    film poetics
    rhetorics
    Opis:
    The Methodological Problems of Studies on the History of Polish Postwar Documentary The author discusses the narratives and stereotypical (ideological) point of view as a matrix for constructing an overly simple image of the Polish documentary in the postwar period (1944–1955) as shadowed in the untruth of political discourse. In Marek Hendrykowski’s opinion this particular period in Polish documentary film was much more complicated and multi perspectived (in a “dialogical” sense) as a research object posing new questions and opening new perspectives for film historians.
    Źródło:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2015, 16, 25; 249-255
    1731-450X
    Pojawia się w:
    Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacja mistrz – uczeń w Drugim Liście do Tymoteusza.Analiza socjoretoryczna
    Master – Disciple Relationship in 2 Tm. Socio-Rhetorical Analysis
    Autorzy:
    Pakowski, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1008791.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-05
    Wydawca:
    Akademia Katolicka w Warszawie
    Tematy:
    socjoretoryka
    podejście socjoretoryczne
    historia wychowania
    2 List do Tymoteusza
    Listy Pasterskie
    relacja mistrz – uczeń
    Socio-Rhetorics
    Socio-Rhetorical Interpretation
    upbringing history
    2 Timothy
    pastoral epistles
    master – disciple relationship
    Opis:
    Saint Paul's epistles, especially so called pastoral epistles, bring us an unique picture of person being simultaneously master and disciple. Paul is aware that as an apostle he is always servant of God. At the same time, as a teacher he already has own disciples, like saint Timothy. The article comes up with an analysis of the relationship between master and disciple in 2Tm. Using so called socio-rhetoricalapproach, it compares Paul's model to the upbringing models known in the ancient Mediterranean: Jewish, Greek and Roman conceptions. After analysing inner texture, intertexture and social and cultural texture as well as the sacred texture it turns out that Paul made his own model of such relationship. While using many patterns form previously know models, he states that the relationship between the master and the disciple is in fact the relationship between three persons: the master, the disciple and God. Both master and disciple need to receive grace from God. Master may give his disciple an example of own life in order to inspire him. He is also able to show his disciple paths leading to God. However, God is the one who chooses his disciples, who enables them to gain both knowledge and virtues, andfinally who is the first and the most important master.
    Źródło:
    Warszawskie Studia Teologiczne; 2019, 32, 2; 84-101
    0209-3782
    2719-7530
    Pojawia się w:
    Warszawskie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krytyka parlamentaryzmu w Rzeczypospolitej w literaturze staropolskiej końca XVI wieku
    Criticism of Parliamentarism in the Polish Literature of the Late 16th Century
    Autorzy:
    Koehler, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37501507.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    retoryka
    Stanisław Karnkowski
    Piotr Skarga
    Krzysztof Warszewicki
    rokosz sandomierski
    krytyka Izby Poselskiej
    krytyka parlamentaryzmu
    pisma polityczne XVI w.
    Rhetorics
    Zebrzydowski’s rebellion (rokosz)
    critique of House of Representatives
    ciritique of parliamentarism
    16th century political writings
    Opis:
    Rokosz Zebrzydowskiego (1606–1609) jest dowodem spadku zaufania obywateli do parlamentu. W artykule nie opisuje się jednakowoż rozumowania o sejmie w czasie rokoszu. Moim celem jest wskazanie na pewne elementy wcześniejszej argumentacji dotyczącej krytyki sejmu zawartej w trzech ważnych pracach powstałych w ostatnim dziesięcioleciu wieku XVI. Są to: Stanisława Karnkowskiego Exorbitancyje i naprawa Koła Poselskiego (1596), Piotra Skargi Kazania sejmowe (1597) oraz Krzysztofa Warszewickiego De optimo statu libertatis (1598).
    A Zebrzydowski’s rebellion (1606–1609) is a proof of exhaustion of the citizens’ trust in the parliament. This paper does not treat the line of reasoning about the Sejm at the time of the rebellion but intends to elucidate certain earlier arguments pointing to the criticism of the Sejm of the Commonwealth presented in three seminal works of the last decade of the 16th century. They are: Stanisław Karnkowski’s Exorbitancyje i naprawa Koła Poselskiego (literally: “Exorbitances and repair of the Deputies’ Faction,” 1596), Piotr Skarga’s Kazania sejmowe (“Sermons before the Sejm,” 1597), and Krzysztof Warszewicki’s De optimo statu libertatis (1598).
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2023, 41, 2/1; 307-320
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próby wyjaśnienia fenomenu prawa - część I
    How to explain the phenomenon of law
    Autorzy:
    Wach, Bogna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/35563771.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-03
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    prawo
    prawo naturalne
    pozytywizm prawniczy
    formuła Radbrucha
    realizm amerykański
    psychologizm prawniczy
    hermeneutyka
    komunikacyjna teoria prawa
    retoryka Perelmana
    wielopłaszczyznowe ujęcie prawa
    law
    natural law
    legal positivism
    Radbruch’sfomula
    legal realism
    psychological theory of law
    hermeneutics
    comminication theory of law
    rhetorics of Chaim Perelman
    multifacted approach of law
    Opis:
    Poniższy artykuł składa się z dwóch części. Jego celem jest krótki przegląd konkurujących sposobów rozumienia prawa. Koncepcje te nabierają znaczenia w obliczu obecnego kryzysu militarnego, mogą bowiem stanowić podstawę do opracowania skutecznych sposobów stabilizacji porządku międzynarodowego, m.in. poprzez ukaranie sprawców zbrodni wojennych. W pierwszej zaprezentowane zostały koncepcje prawa naturalnego wraz z jej wariantem, tj. prawem natury o zmiennej treści i pozytywizmu prawniczego (klasycznego, teorii „czystego prawa” Hansa Kelsena, pozytywizmu wyrafinowanego), formuły Gustawa Radbrucha oraz relacje między nimi. W drugiej części omówione zostały realistyczna koncepcja prawa (realizm amerykański, psychologizm prawniczy Leona Petrażyckiego i skandynawski), koncepcje tzw. trzeciej drogi (hermeneutyka, komunikacyjna teoria prawa, retoryczna koncepcja prawa Chaima Perelmana) oraz wielopłaszczyznowe ujęcie prawa.
    The following article is divided into two parts. Its purpose is to briefly review the competing ways of understanding the law. These concepts are gaining importance in the face of the current military crisis, as they can be the basis for developing effective ways to stabilize the international order, e.g.by punishing the perpetrators of war crimes. The first presents the concepts of natural law with its variant - the law of nature with variable content and legal positivism (classical, the theory of “pure law” by Hans Kelsen, refined positivism), Gustaw Radbruch’s formulas and the relations between them. The second part discusses the realistic concept of law (American realism, legal psychologism of Leon Petrażycki and Scandinavian ones), the concepts of the so-called the third way (hermeneutics, communication theory of law, the rhetorical concept of Chaim Perelman’s law) and a multifaceted approach to law.
    Źródło:
    Studia Administracji i Bezpieczeństwa; 2022, 13(13); 13-36
    2543-6961
    Pojawia się w:
    Studia Administracji i Bezpieczeństwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    L’émergence et le développement de la grammaire dans l’Antiquité grecque
    Powstanie i rozwój gramatyki w starożytności greckiej
    Autorzy:
    Swiggers, Pierre
    Wouters, Alfons
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1953986.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    analiza syntaktyczna w starożytności
    Arystoteles
    części mowy
    Dionizy z Halikarnasu
    filozofia języka w starożytności
    gramatyka aleksandryjska
    gramatyka antyczna
    gramatyka i filozofia w starożytności
    gramatyka
    logika
    poetyka i retoryka
    historia terminów gramatycznych
    historia (zachodniego) językoznawstwa
    kategorie gramatyczne
    klasy słów
    nauczanie gramatyki
    Platon
    stoicy
    Alexandrian grammar
    ancient grammar
    Aristotle
    Dionysius of Halicarnassus
    grammar and philosophy in Antiquity
    grammar
    logic
    poetics and rhetorics
    grammatical categories
    (history of) grammatical terminology
    history of (Western) linguistics
    parts-of-speech model
    philosophy of language in Antiquity
    Plato
    sentence analysis in Antiquity
    Stoics
    teaching of grammar
    word classes
    Opis:
    Artykuł prezentuje genezę gramatyki w Grecji starożytnej i koncentruje się na procesie autonomizacji, poprzez który gramatyka (gr. γραμματική) stała się oddzielnym polem badań i dyscypliną „techniczną”, tj. działem wiedzy (praktycznej i teoretycznej) opartej na empirii (por. semantykę gr. τέχνη). Wiedza ta była przekazywana jako dyscyplina naukowa w zorganizowanym systemie dydaktycznym i ukierunkowana na badanie faktów i struktur językowych, takich, jakie się ujawniają w tekstach (literackich). Proces autonomizacji, poprzez który gramatyka uzyskała swój własny status, jest tu analizowany z dwóch punktów widzenia. (I) Jeżeli chodzi o sam przedmiot badań, to gramatyka stała się autonomiczna w relacji do poetyki i retoryki. Wspólnym pierwotnie przedmiotem gramatyki, poetyki i retoryki, było λέξις, tj. wyrażenie słowne (literackie). Wszechstronne badanie λέξις obejmowało gramatykę, jak to widać w tekstach źródłowych, takich jak dzieła na temat poetyki i retoryki Arystotelesa i Dionizjusza z Halikarnasu, szczegółowo tutaj przeanalizowane. Początki takich całościowych badań λέξις można znaleźć w poglądach gramatyków aleksandryjskich, dotyczących przedmiotu i zadań gramatyki, oraz w definicji „gramatyki” podanej w Τέχνη γραμματική Dionizjusza Traka (według niej „gramatyka” obejmuje czytanie, analizę, wyjaśnianie i ocenianie dzieł literackich). (II) Jeżeli chodzi o określenie funkcji, metody i metajęzyka gramatyki, to zasadniczą wagę ma zbadanie powiązań między filozofią i gramatyką. Badanie takie stanowi drugą część niniejszego artykułu. W analizie związków między filozofią i gramatyką wyróżnione są następujące etapy: (i) W pierwszym etapie refleksja lingwistyczna polegała na opartych na filozofii rozważaniach dotyczących semantycznych właściwości powiązanych ze sobą słów: od sofistów po Arystotelesa znajdujemy wypowiedzi dość jasno mówiące o takich własnościach jak synonimia, antonimia i paronimia. (ii) Etap drugi wyznacza formułowanie podstawowych zasad analizy zdań. Głównym w tym względzie osiągnięciem był platoński dwupodział zdania na ὄνομα i ῥῆμα (zob. dialog Sofista). (iii) Trzeci etap charakteryzuje się ustaleniem relacji między klasami form językowych i kategorii ich zawartości noetycznej; tutaj fundamentu dla analizy form wyrazów i ich podziału na klasy intelektualno-semantyczne dostarczyły arystotelesowskie Kategorie (por. Kategorie 1b: „Każda nie połączona wypowiedź oznacza albo substancję, albo ilość, albo jakość, albo stosunek, albo miejsce, albo czas, albo położenie, albo stan, albo działanie, albo doznawanie” [przekład K. Leśniaka]). Takie właśnie podejście „kategorialne” leży u podstaw podziału na części mowy, jaki został wytworzony, rozwinięty i zdefiniowany w starożytnej Grecji. Wpływ metodologiczny filozofii (a dokładniej: dialektyki i logiki) na gramatykę widać w ewolucji wyodrębniania poszczególnych części mowy (μέρη τοῦ λόγου). Punkty zwrotne tego długiego procesu są omówione w ostatniej części pracy. Wyróżnić można trzy podstawowe kroki: (α) Pierwszym krokiem jest stosowanie przez Arystotelesa teorii μέρη τῆς λέξεως („części mowy”; zob. jego Poetykę i Peri Hermeneias, które zawierają pewne zasady analizy morfosyntaktycznej); (β) Wkład filozofów stoickich polegał na bardziej szczegółowej analizie niektórych części mowy (takich jak rzeczownik, czasownik, zaimek, przysłówek i spójnik), na skonstruowaniu opartej na filozofii teorii semantycznej (obejmującej pojęcie λεκτόν – „dająca się wypowiedzieć [treść]”), a zwłaszcza na opracowaniu teorii παρεπόμενα (łac. accidentia), tj. morfosyntaktycznych i semantycznych cech klas wyrazów. (γ) Krokiem trzecim było rozszerzenie i kodyfikacja modelu części mowy dokonane przez gramatyków aleksandryjskich (Arystarch z Samotraki i jego uczniowie). Ich model obejmował osiem części mowy: rzeczownik, czasownik, imiesłów, rodzajnik, zaimek, przyimek, przysłówek i spójnik. Pierwszym podręcznikiem dającym syntezę wiedzy i umiejętności gramatycznych była Τέχνη γραμματική, przypisywana Dionizjuszowi Trakowi. Pamiętać też należy, że na stopniowy proces autonomizacji gramatyki trzeba patrzeć w świetle dydaktyki – w dydaktyce uczono gramatyki, a równocześnie pogłębiano ją i poszerzano.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 3; 169-195
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-24 z 24

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies