Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish syntax" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 44
Tytuł:
Związki akomodacyjne jako wyróżnik zależności składniowej
Syntactic government (accommodation) as an indicator of syntactic dependency
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1595643.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
contemporary Polish syntax
syntactic dependency
syntactic government (accommodation)
składnia współczesnego języka polskiego
zależność składniowa
akomodacja syntaktyczna
Opis:
The aim of this paper is to provide a more detailed description of correlations between a syntactic dependency relation and a syntactic government relation. The latter, which we call accommodation, is a mechanism of adjusting the form of linguistic expressions to the requirements of other elements co-occurring in the context. The question described here is part of a more complex problem, often referred to by linguists as the difference in binding force of the different constituents of a utterance. The article presents four possible combinations of the two syntactic relations, each illustrated by specific examples: 1) no dependency and no accommodation relation: Poznałam byłego rezydenta naszego wywiadu w Nowym Jorku (to mój obecny klient), 2) accommodation relation with no dependency: Arabowie (nie tylko oni) twierdzą od stuleci, że był lokalny potop, 3) both dependency and accommodation relation: Doczekam się odpowiedzi, and 4) dependency relation with no accommodation relation: Wynosić się! – warknęła. We also describe 15 grammatical categories which can be subject to accommodation relation in contemporary Polish, and analyze their correlation to syntactic dependency. In addition to the standard categories of case, number and gender, we take into consideration some less typical once, such as degree and negation. Our conclusion is that the accommodation of gender and number are the weakest among syntactic dependency indicators. This is due to the fact that this type of accommodation may concern even those elements which do not belong to the same utterance. Other analyzed grammatical categories are all related to a certain dependency type. Distributional dependents, governors and co-occurring constituents can only be subject to accommodation of specifi c and well-defi ned grammar categories.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2013, 12; 29-43
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcjonalność opisu składni dla potrzeb glottodydaktycznych
Functional Descriptive Syntax of Polish for Didactic Purposes
Autorzy:
Karolczuk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933731.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
składnia języka polskiego
związki składniowe
glottodydaktyka
funkcjonalność opisu języka
Polish syntax
syntactic relationships
foreign language teaching
functional descriptive grammar
Opis:
This paper discusses the need of creating a functional descriptive grammar of Polish, particularly its syntax, for the purposes of teaching Polish to foreign learners. Frequent problems in learning and teaching Polish syntax have been presented. A functionally-oriented descriptive syntax of Polish should include the presentation of structural, semantic and syntagmatic relationships in sentences. The description should take into account the problems that foreign learners have in learning Polish.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 89-95
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy ukształtowania składniowego tekstów w języku polskim pisanych przez osoby niesłyszące
Problems of Syntax Composition of Texts in Polish Language Written by Deaf People
Autorzy:
Ruta-Korytowska, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804626.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
surdoglottodydaktyka; polski język migowy; spójność; składnia
surdoglottodidactic; polish sign language; cohesion; syntax
Opis:
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na trudności w ukształtowaniu tekstów pisanych w języku polskim przez osoby z dysfunkcją słuchu. Ponieważ jest to temat stosunkowo mało zbadany, na początku uwaga skupiona została na przybliżeniu dostępnej literatury przedmiotu. W następnej części artykułu przedstawiona została kwestia statusu języka polskiego u osób niesłyszących. Czy jest to dla nich język pierwszy, drugi czy obcy? Ustalenia te determinują bowiem sposób analizy materiału badawczego. W trzeciej części przedstawiona została analiza wybranych aspektów ukształtowania składniowego tekstów pisanych przez głuchych, ze szczególnym zwróceniem uwagi na spójność tekstu.
The aim of this paper is to point out difficulties in the shaping of texts written in Polish by people with hearing difficulties. Because the topic is relatively little studied, at the beginning the focus was on bringing closer available literature. The next part of the article presents the problems associated with status of polish language for the hearing-impaired. Is it first, second or foreign language for them ? These findings determine the analysis of testing material. The third part presents an analysis of selected aspects regarding the shape of syntax in texts written by hearing-impaired with special attention to the cohesion of text.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 10; 117-134
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transitory Categories And The Metalanguage Of Syntax
Autorzy:
Grochowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634625.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
metalanguage of syntax, transitory category, the Polish language, complement, adverbial
Opis:
The first part of the paper constitutes an analysis of the term “transitory category” as presented by Adam Heinz, and a justification of the view that there is a need to eliminate the term from the metalanguage of syntax. The second part of the paper is a reconstruction of the reasoning mechanism Adam Heinz developed in order to postulate the existence of a transitory category between the complement and the adverbial. The last part of the text shows an effective method of analysing relations between parts of the sentence without a necessity to use the term “transitory category”.
Źródło:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis; 2015, 132, 1
2083-4624
Pojawia się w:
Studia Linguistica Universitatis Iagellonicae Cracoviensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards a Linguistically-Oriented Textual Entailment Test-Suite for Polish Based on the Semantic Syntax Approach
Autorzy:
Przepiórkowski, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677103.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
semantic syntax
textual entailment
Polish
Opis:
Towards a Linguistically-Oriented Textual Entailment Test-Suite for Polish Based on the Semantic Syntax ApproachThe aim of this programmatic position paper is to show that the semantic syntax tradition of Polish linguistics associated with the name of Stanisław Karolak may be a basis for the development of a taxonomy of entailment types and a corresponding test-suite of entailment examples. The article also puts forward some initial desiderata for such a test-suite.
Źródło:
Cognitive Studies; 2015, 15
2392-2397
Pojawia się w:
Cognitive Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontrastywne badanie właściwości semantyczno-składniowych czasowników w perspektywie leksykograficznej
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Korytkowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/567896.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
semantic/explicative syntax
Stanisław Karolak’s syntactic theory
Polish school of semantic syntax
explicative pattern
contrastive syntax
składnia semantyczna/eksplikacyjna
teoria składniowa Stanisława Karolaka
polska szkoła składni semantycznej
schemat eksplikacyjny
składnia konfrontatywna
Opis:
The authors present several assumptions and problems arising from the implementation of the research project, the subject of which is the comparative analysis of grammatical explicative patterns of propositional structures encoded in the meaning of verbs which belong to the two classes: verba cogitandi and verba sentiendi in the contemporary Slavonic languages: Bulgarian, Polish and Russian. Based on the theory of syntax by Stanislaw Karolak (1984; 2002), the authors have created integrated syntactic dictionaries of verbs of these classes in the three languages as a foundation of their contrastive research. The article presents the main problems dealt with the research project which pertain to the phenomenon of polysemy from the syntactic perspective, the segmentation of dictionary entries, the syntactic interpretation of internal temporality, the realization of diathesis, as well as the admissibility of various degrees of the compression of propositional argument.
Autorzy przedstawiają założenia i problemy wynikające z realizacji projektu badawczego, którego przedmiotem jest porównawcza analiza gramatycznych schematów eksplikacji struktur propozycjonalnych, zakodowanych w znaczeniu czasowników mentalnych i sentymentalnych współczesnego języka bułgarskiego, polskiego i rosyjskiego. Opierając się na teorii składniowej autorstwa Stanisława Karolaka (1984; 2002), autorzy wytworzyli zintegrowane słowniki syntaktyczne czasowników danych klas w trzech językach, co stanowi bazę ich badania kontrastywnego. W artykule wskazano najważniejsze problemy rozwiązywane w projekcie badawczym – dotyczą one opisu zjawiska polisemii w perspektywie składniowej, segmentacji hasła słownikowego, składniowej interpretacji temporalności wewnętrznej, realizacji diatezy, a także dopuszczalności różnych stopni wyzerowania pozycji argumentu propozycjonalnego.
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2017, 14
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogaty język, zaniedbany język - refleksje o kulturze języka
A rich language, neglected language - some reflections upon the culture of language
Autorzy:
Bortliczek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1877102.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
kondycja języka
Rada Języka Polskiego
sprawozdanie
kultura języka polskiego (składnia, leksyka, ortografia, interpunkcja, błąd językowy)
the condition of language
Council of Polish Language
report
culture of Polish language (syntax, lexis, spelling, punctuation, language mistakes)
Opis:
Artykuł Bogaty język, zaniedbany język - refleksje o kulturze języka dotyczy wybranych zjawisk językowych. W centrum uwagi znajdują się leksykalne i ortograficzne oraz składniowe i interpunkcyjne zaniedbania dostrzegane w komunikatach tworzonych przez instytucje państwowe. Materiał analityczny pochodzi m.in. ze sprawozdania Rady Języka Polskiego za lata 2010-2011, które dotyczy oficjalnej komunikacji instytucji państwowych z Polakami. Celem opisu jest wskazanie przyczyn wybranych błędów oraz prezentacja zasad regulujących pisownię prawidłową, a także przedstawienie skorygowanych wersji omawianych przykładów. Wnioski płynące z analizy oficjalnych dokumentów pod kątem przestrzegania kultury języka przekładają się na refleksję dotyczącą odpowiedzialności za kondycję języka polskiego, który jest ważnym składnikiem tożsamości narodowej.
The paper is related to selected linguistic phenomena. There is lexical, spelling, syntactic and punctuation negligence observed in communication, which takes place in statements of state institutions. The analytical data derives, among other sources from a report of the Council of Polish Language (recorded between 2010 and 2011). The aim of the study is to indicate the reasons for the selected mistakes and rules related to the correct spelling by presenting the proper examples. The conclusions from the analysis of the official documents on language culture are transferred into a reflection about the responsibility for the condition of the Polish language, which is an important component of the national identity.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2020, 13, 2; 245-264
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z tygodnia na tydzień, z powieści na powieść, z meczu na mecz jako przykłady nieswobodnych grup syntaktycznych
From week to week, from novel to novel, from match to match as Examples of Constrained Syntactic Groups
Autorzy:
Gębka-Wolak, Małgorzata
Moroz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045418.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
contemporary Polish language
lexis
syntax
multisegmental lexical unit
Opis:
The article has verified a hypothesis suggesting that the sequences mentioned in the title and similar to them are constrained syntactic groups, i.e., they do not form a regular combination of simple signs. The verification has been conducted on the basis of a three-stage procedure taking into account the semantic features and inner qualities of the studied expressions, namely, their composition as well as the structural and linear links between segments. It has been indicated that the components of the studied sequences jointly express meaning which can be considered as a form of perlocution: ‘something changes within fragments of time undergoing observation whose measure is determined by a variable component’. Moreover, it has been demonstrated that the two components of a sequence that can be exchanged can be realized not only by standard measures of time (second, minute, hour, week), but also by nouns referring to events (match, meeting, term). Also, there is a presentation of the basic limitations in the realization of a variable component and a mutual linear arrangement of variable and constant components. A characteristic of the expressions of the type from week to week, from novel to novel, from match to match is supplemented by the remarks concerning their external syntax.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2014, 21, 2; 9-24
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Semantyka staropolskich terminów bartniczych – na przykładzie (po)łazić pszczoły/miód – w ujęciu kognitywnym
Autorzy:
Pałka, Patrycja
Kwaśnicka-Janowicz, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678848.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Old Polish beekeeping terminology
frame semantics
syntax
event schema
Opis:
Semantics of Old Polish Beekeeping Terms: The Case of (po)łazić pszczoły/miód ‘Take Honey from the Bees’ in a Cognitive PerspectiveThis article aims to explain the process of terminologisation of the verb (po)łazić in beekeeping terminology. We present its stages and hypotheses concerning the semantics of the Old Polish term under consideration, including possible event schemas and its non-prepositional syntax. The analysis indicates that the terminologisation of word combinations with the verb (po)łazić in beekeeping terminology: (po)łazić pszczoły/miód ‘take honey from the bees’ involved the process of shifting the semantic dominant and, consequently, changing the event schema (“self-motion schema” → “caused motion schema” or “transfer”). On the level of syntactic analysis, we put forward a hypothesis about the possible origin of the non-prepositional structure generated as a result of transformation of the prepositional phrase: łazić po pszczoły/miód → połazić pszczoły/miód with a general meaning ‘perform the action directed at the singled-out object that changes its location as a result’.Semantyka staropolskich terminów bartniczych – na przykładzie (po)łazić pszczoły/miód – w ujęciu kognitywnym Celem pracy jest wyjaśnienie zjawiska terminologizacji czasownika (po)łazić w użyciu bartniczym – przedstawienie jej etapów oraz hipotez dotyczących semantyki badanego terminu staropolskiego, w tym realizowanych możliwych schematów zdarzeń, oraz jego bezprzyimkowej składni. Analiza pokazuje, że proces terminologizacji badanych połączeń wyrazowych: (po)łazić pszczoły/barć/miód polegał na przesuwaniu się dominanty znaczeniowej, a w konsekwencji zmiany schematu zdarzenia (samoprzemieszczanie → powodowanie ruchu lub przekazywanie). Z kolei w analizie składniowej badanego terminu postawiona została hipoteza o możliwym pochodzeniu konstrukcji bezprzyimkowej z przekształcenia formacji z wyrażeniem przyimkowym: łazić po pszczoły/ miód → połazić pszczoły/miód o znaczeniu ogólnym ‘wykonać daną czynność ukierunkowaną na wyróżniony obiekt, który w wyniku tej czynności zmienia swoją lokalizację’.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy reprezentacji argumentu propozycjonalnego w bułgarskich, polskich i rosyjskich zdaniach ufundowanych na predykacie emotywnym
The representation forms of propositional argument in Bulgarian, Polish and Russian sentences with emotive predicate
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031498.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
semantic syntax
explicative syntax
valence of verb
contrastive linguistics
emotive verbs
Bulgarian language
Polish language
Russian language
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 1; 157-173
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formy reprezentacji argumentu propozycjonalnego w bułgarskich, polskich i rosyjskich zdaniach ufundowanych na predykacie mentalnym
Autorzy:
Kiklewicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678910.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
semantic syntax
explicative syntax
valence of verb
contrastive linguistics
mental verbs
Bulgarian language
Polish language
Russian language
Opis:
Forms of Representation of Propositional Argument in Bulgarian, Polish and Russian Expressions Based on the Mental PredicateThis article offers a discussion of Bulgarian, Polish and Russian mental verbs from the perspective of syntactic valence. The author examines grammatical forms of propositional argument in sentences with mental verbs which represent predicate-argument structure P (x, q). All syntactic forms in the focus of this study are classified into several patterns: observance, compression and splitting. The author demonstrates that what they involve is analogical reflection of propositional structure, greater or smaller compression of propositional argument, or its segmentation and doubling of syntactic position. The author examines the regularity of implementation of each grammatical form in Bulgarian, Polish and Russian on the basis of relevant quantitative data.Formy reprezentacji argumentu propozycjonalnego w bułgarskich, polskich i rosyjskich zdaniach ufundowanych na predykacie mentalnym Tematem prezentowanego artykułu są bułgarskie, polskie i rosyjskie czasowniki mentalne, badane w perspektywie walencji syntaktycznej. Autor analizuje gramatyczne formy realizacji argumentu propozycjonalnego w zdaniach z czasownikami mentalnymi w pozycji orzeczenia, które reprezentują strukturę predykatowo-argumentową P (x, q). Wszystkie formy syntaktyczne podzielono na kilka typów: przestrzeganie, kompresja i rozszczepienie. Autor pokazuje, że w tym zakresie mamy do czynienia z kalkowaniem struktury propozycjonalno-semantycznej, z mniej lub bardziej intensywną kompresją argumentu propozycjonalnego lub z jego rozczłonkowaniem i podwojeniem pozycji syntaktycznej. Została zbadana regularność realizacji każdej formy gramatycznej w systemie trzech języków. Wnioski są oparte na danych kwantytatywnych.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2019, 54
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstrukcje typu niedziel dwie - przejaw analogii czy rezultat wpływu obcego?
Constructions like niedziel dwie - analogy or the result of some external influence?
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683711.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
składnia
liczebnik
regionalizm
kresowizm
syntax
numeral
regionalism
Polish Eastern borderland
Opis:
The study focuses on combining numerals dwa, trzy and cztery with nouns, in particular the constructions like niedziel dwie, where the noun - being the subject which is counted - has the form of plural genitive. Constructions like that, contemporarily treated as incorrect, occurred already in the Old Polish language and became very common in the 16th–18th centuries. In t he 19th century, t hey were rather rare, and in the 20th and 21st centuries they have been preserved only in the area of the Eastern borderland. The reason for the occurrence of such constructions was primarily the impact of the paradigm of numerals from 5 upwards. The genitive form of the noun was also to a large extent determined by the order in which the noun was pushed before the numeral. In the Eastern borderland it was also the influence of Eastern Slavic languages that contributed to the discussed phenomenon - it is also the actual reason for preservation of this construction until today in the Eastern areas.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2017, 51, 2; 113-128
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O potrzebie pojęcia podmiot (i pojęć pokrewnych)
On the Need for the Concept of Subject (and its Keen Concepts)
Autorzy:
Bobrowski, Ireneusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127765.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
językoznawstwo polonistyczne
składnia
podstawowe pojęcia
Polish language linguistic
syntax
basic concepts
Opis:
The paper sought to show how beneficial it is to include the concept of subject in the grammatical model of the generative language. First of all, the inclusion of this concept (and keen concepts) considerably contributes to make this grammatical model more explicative. Its explicit character results from the fact that a linguist builds a bridge between syntactics and semantics, and (in the broader perspective) between linguistics and logic. Taking into account the fact that logic − and its related linguistics − results directly from Aristotle, the inclusion of the concept of subject to linguistics means at the same time an attempt to conserve this concept in culture. Thereby we reject those grammatical models which can see no reasons why the concept of subject should be present in them. At the same time we approve of cognitivists' merits. It is a key concept for them, but we do not agree with their opinions on the role of functional concepts in generative linguistics.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 75-82
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiesłowy bierne w staropolskich apokryfach. Prolegomena do dalszych badań
Passive participles in the Old Polish Apocrypha. Prolegomena to further research
Autorzy:
Ziółkowska, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2010845.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Old Polish language
syntax
past participle
Apocrypha
staropolszczyzna
składnia
imiesłów bierny
apokryfy
Opis:
Artykuł ma na celu rozpoznanie literatury przedmiotu, wstępne odniesienie wiedzy ogólnej do materiału apokryficznego i wskazanie dalszych kierunków badań sposobów funkcjonowania imiesłowów biernych w tekstach staropolskich apokryfów Nowego Testamentu. Przedstawiono budowę imiesłowów biernych oraz zwrócono szczególną uwagę na zanik opozycji między imiesłowami biernymi czasu teraźniejszego i przeszłego, niemal całkowity zanik formacji na -m- oraz zmianę wartości kategorii strony (znaczenie bierne imiesłowów czynnych oraz czynne biernych) i aspektu (znaczenie dokonane imiesłowów zbudowanych na tematach czasowników niedokonanych i odwrotnie). Wstępne rozpoznanie materiału apokryficznego pod kątem funkcji składniowych imiesłowów biernych pokazało, że w odmianie prostej (rzeczownikowej) pełnią one w pierwszej kolejności funkcję ośrodków predykacji – bądź to samodzielnie, bądź jako orzeczniki w orzeczeniu imiennym, natomiast w odmianie złożonej prymarnie pełnią funkcję atrybutu, wtórnie zaś – podmiotu lub dopełnienia. Poruszono także temat prawdopodobnej genezy form bezosobowych (tzw. bezosobników) jako kontynuantów mianownika liczby pojedynczej rodzaju nijakiego imiesłowów biernych w odmianie prostej. Zapowiedziano szczegółowe badania ilościowo-jakościowe także z uwzględnieniem metody statystycznej, gdy zrealizowany zostanie kolejny etap grantu – anotacja gramatyczna.
The aim of this article is the reconnaissance of the literature of the subject, preliminary reference of the general knowledge to the apocryphic material, and indicating further line of research into the ways of functioning of the passive participles in the texts of the Old Polish Apocrypha of the New Testament. The construction of the passive participles was described, and particular attention was paid to disappearance of the opposition between the passive participles of the present and past tense, to nearly complete disappearance of the word formations with -m-, as well as to the change of the value of the category of voice (passive meaning of the active participles and active meaning of the passive ones) and grammatical aspect (perfective meaning of the participles build on the stems of the imperfective verbs, and vice versa). The preliminary reconnaissance of the syntactic functions of the passive participles in the apocryphic material demonstrated that in the simple (noun) inflection they perform primarily the function of centres of predication – autonomously or as predicatives in substantive predicates, while in the complex inflection primarily perform a function of an attribute, and secondarily that of a subject or complement. The issue was also raised of probable origin of the impersonal verb forms (or impersonals) as continuants of the nominative singular neuter passive participles in the simple inflection. Detailed quantitative and qualitative study was announced, also with the use of a statistical method, after subsequent stage of the grant – grammatical annotation – is realized.
Źródło:
Studia Językoznawcze; 2021, 20; 243-254
1730-4180
2353-3161
Pojawia się w:
Studia Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 44

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies