Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish Peasant" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
„Chłop polski w Europie i Ameryce” sto lat później
“The Polish Peasant in Europe and America,” One Hundred Years Later
Autorzy:
Dopierała, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/781905.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Florian Znaniecki
Polish Peasant in Europe and America
history of Polish sociology
contemporary Polish sociology
Chłop polski w Europie i Ameryce
historia polskiej socjologii
współczesna polska socjologia
Opis:
This text is devoted to the series of seminars organized in the Institute of Sociology in Łódź on the occasion of the hundredth anniversary of publication of Thomas and Znaniecki’s The Polish Peasant in Europe and America. Znaniecki is considered the Nestor of Polish sociology. On the basis of speeches during the conference, the author presents the contemporary reception and topicality of Znaniecki’s sociology.
Źródło:
Kultura i Społeczeństwo; 2019, 63, 1; 203-220
2300-195X
Pojawia się w:
Kultura i Społeczeństwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksandra Ładosia kręta droga do PRL
Aleksander Ładoś’s Tortuous Path to the PRP
Autorzy:
Bagieński, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971661.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Aleksander Ładoś, post-war emigration
Polish Peasant Party
intelligence service of the
PRP
Department I of the Ministry of the Interior (MI)
intelligence service of the MI
MI
Ministry of Foreign Affairs
Association of Contacts in Exile “Polonia”
France
Switzerland
Stanisław Mikołajczyk
Security Service
Opis:
Powojenne losy Aleksandra Ładosia pozostają najmniej zbadanym okresem jego życia. Kiedy latem 1945 r. zakończył swoją misję kierownika Poselstwa RP w Bernie, pozostał na emigracji. Dzięki pozycji w środowisku ludowców został przedstawicielem mikołajczykowskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego na Europę Zachodnią. Pod koniec lat czterdziestych wycofał się z życia publicznego i w 1960 r. repatriował się do kraju. Dzięki bogatej dokumentacji wywiadu PRL, dostępnej od kilku lat, można bliżej poznać okoliczności związane z jego powrotem, a przede wszystkim odtworzyć przebieg kilkuletniego „dialogu operacyjnego”, który prowadzili z nim przedstawiciele bezpieki.
The post-war life history of Aleksander Ładoś remains the least-known period of his life. After completing his mission as head of the Mission of the Republic of Poland in Bern in summer 1945, he remained in exile. Thanks to his position in the community of the Peasant Party, he was selected the representative of the Polish Peasant Party headed by Mikołajczyk for Western Europe. At the end of the 1940s, he withdrew from the public life and was repatriated to his homeland in 1960. The rich documentation of the PRP’s intelligence service, made available several years ago, provides a clearer vier of the circumstances of his return, above all to restore his “operational dialogue” over several years with members of the Security Service.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 33; 370-405
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Around the Idea of Compromise. The activity of the Polish Peasant Party „New Liberation” on the forum of the State National Council and Parliament (with a particular emphasis on education)
Autorzy:
Skrzyński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/668321.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Polish Peasant Party „New Liberation”. Stanislaw Bańczyk
State National Council
Ignacy Klimaszewski
Legislative Sejm
Tadeusz Rek
Opis:
PSL „New Liberation” tried to win the villages. It highlighted its association with one of the major pre‑war left‑wing peasant parties: PSL „Liberation”. Before the war it had gathered many village teachers, focusing its attention on the modernization and development of education. The „New Liberation” declared great concern for the state (including education); it emphasized the importance of religion; it ensured that in the new political realities, an educated peasant „should not be a laughing stock, as it used to be previously, but a citizen enjoying full rights”. The party emphasized the role of peasant educational organizations: „the tremendous importance of this work, which seeks to abolish the eternal harm suffered by the neglected peasant child.” „New Liberation” persuaded the peasants that they should abandon their rivalry with the Communists and Socialists. The aim was to cooperate on equal terms. But, the idea of „New Liberation” to partially represent the interests of the village in the parliament was unreal. The „liberators” failed to notice the insincerity in PPR policy. The aim of this article is to recall the main activities of the Polish Peasant Party “New Liberation” on the forum of the State National Council and Parliament.
Źródło:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2017, 7, 2
2391-6559
2083-8018
Pojawia się w:
The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania biograficzne w ruchu: teoretyzowanie, doświadczanie, wyobrażenie (szkoła chicagowska – reinterpretacja)
Biographical research on the move: Theorising, experiencing, imagining (the Chicago School reloaded)
Autorzy:
O’Neill, Maggie
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413403.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
The Polish Peasant in Europe and America, walking, WIBM, biographical sociology, Chicago school of sociology
Chłop polski w Europie i Ameryce, spacerowanie, WIBM, socjologia biograficzna, szkoła chicagowska
Opis:
This paper explores the importance of walking in biographical methods and critically reflects upon its theoretical, experiential and imaginative application 100 years after the publication of the The Polish Peasant in Europe and America. In doing so I ask how might walking as an ‘arts based’ approach to doing biographical research in collaborative and co-productive ways contribute to the conditions that support human well-being, re-ethicise social research and critically address social pathologies? In answering this question I focus upon the importance of critical theory and biographical sociology in understanding biography and history and propose that the experience of walking with another, conducting a WIBM, opens up the possibility of dialogue, listening as understanding, ‘resonance’, evokes trust and the potential for solidarity, as part of an ethics of listening. However, in doing so we must be mindful of the ethical implications of WIBM. Examples from walking biographical interviews illustrate the discussion.
W artykule zbadano znaczenie spacerowania w metodach biograficznych i krytycznie rozważono jego teoretyczne, doświadczalne i wyobrażeniowe zastosowanie 100 lat po publikacji Chłopa polskiego w Europie i Ameryce. Tym samym stawiam pytanie, w jaki sposób chodzenie jako „artystycznie ugruntowane” podejście do prowadzenia badań biograficznych może przyczynić się do stworzenia warunków sprzyjających dobrostanowi ludzi, ponownej etyzacji badań społecznych i krytycznego podejścia do patologii społecznych? Odpowiadając na to pytanie, skupiam się na znaczeniu teorii krytycznej i socjologii biograficznej w rozumieniu biografii i historii oraz proponuję, aby doświadczenie chodzenia z innym, prowadzenia WIBM (Walking Interview Biographical Method – metoda wywiadu biograficznego podczas spaceru), otwierało możliwość dialogu, słuchania jako rozumienia, „rezonansu”, a także budziło zaufanie i potencjał solidarności, jako część etyki słuchania. Czyniąc to, musimy jednak pamiętać o etycznych implikacjach WIBM. Przykłady z wywiadów biograficznych podczas spaceru ilustrują tę kwestie.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2019, 68, 4
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emigracja Władka Wiśniewskiego jako ucieczka – reinterpretacja trzeciego tomu „Chłopa polskiego w Europie i Ameryce” w świetle metody autobiograficznego wywiadu narracyjnego
Emigration of Władek Wiśniewski as an escape – a reinterpretation of The Polish Peasant in Europe and America volume 3 in the light of the autobiographical narrative interview method
Autorzy:
Waniek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413399.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
The Polish Peasant in Europe and America, migration, escape, linguistically based analysis of autobiography, reinterpretation
„Chłop polski w Europie i A meryce”, migracja, ucieczka, lingwistycznie ugruntowana analiza autobiografii, reinterpretacja
Opis:
Reading Władek Wiśniewski’s autobiography in the third volume of Thomas and Znaniecki’s The Polish Peasant in Europe and America, not entirely neglecting the economic factor, it is worth paying attention to a very interesting and not uncommon reason for leaving the homeland, that is “an escape”. Its various current modalities can be placed on the continuum between “an escape from” and “an escape to”. Using analytical tools developed by Fritz Schütze, which were created much later, but largely inspired by achievements of the Chicago School of Sociology with Thomas and Znaniecki as its major researches, it can be shown that Władek’s primary reason for leaving the country was to free himself from tense family relationships. They were based on exploitation and distrust, full of hypocrisy and injustice; a desire to move away from home in order to break with an image of his own identity in the eyes of his Significant Others – as a person who is not worthy of respect, a drunkard and loser. Thus, the main hypothesis of this article (emerging from analysing constellations of events in his life) is: Władek Wiśniewski’s motives for leaving the homeland and going overseas are not only and primarily economic but are placed between “an escape from” and “an escape to”, though they gravitate towards the latter one.
Czytając życiorys Władka Wiśniewskiego zawarty w trzecim tomie „Chłopa polskiego w Europie i A meryce” Thomasa i Znanieckiego i nie pomijając w pełni czynnika ekonomicznego, warto zwrócić uwagę na bardzo ciekawy i nierzadki powód wyjazdu z kraju ojczystego, to znaczy na „ucieczkę”. Jej współczesne warianty można umieścić na kontinuum rozciągającym się między „ucieczką od” a „ucieczką do”. Korzystając z narzędzi analitycznych opracowanych przez Fritza Schützego, które zostały stworzone znacznie później, ale w dużej mierze zainspirowane były osiągnięciami Szkoły Chicago – w tym jej czołowych przedstawicieli jakim byli Thomas i Znaniecki – można wykazać, że głównym powodem opuszczenia kraju przez Władka było uwolnienie się z napiętych relacji rodzinnych. Były one nie tylko oparte na wyzysku i nieufności, ale też pełne hipokryzji i niesprawiedliwości. Tym samym chęć wyjazdu z domu wynikała w jego przypadku przede wszystkim z potrzeby zerwania z wizerunkiem własnej tożsamości w oczach znaczących Innych jako osoby niegodnej szacunku, pijaka i nieudacznika. Główna hipoteza tego artykułu (wyłaniająca się z analizy konstelacji wydarzeń w jego życiu) brzmi zatem: podstawową przyczyną, dla której Władek Wiśniewski opuścił swój kraj rodzinny i wyjechał do Ameryki nie były w pierwszym rzędzie motywy ekonomiczne, lecz splot okoliczności rozciągających się między „ucieczką od” a „ucieczka do”, choć przeważają te drugie.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2019, 68, 4
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Exercises in expansion. Colonial threads in the National Democracy’s turn toward discipline
Ćwiczenia z ekspansji. Kolonialne wątki endeckiego zwrotu ku dyscyplinie
Autorzy:
Snochowska-Gonzalez, Claudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009610.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
National Democracy
the peasant masses
Brazilian fever
migration
Polish colonization
Przegląd Wszechpolski (“All-Polish Review”)
Narodowa Demokracja
masy chłopskie
gorączka brazylijska
migracja
polska kolonizacja
Przegląd Wszechpolski
Opis:
1895 was the first year of the “Brazilian fever” in Galicia, i.e. a migration wave of peasant masses from Galicia to Brazil. In my article, I analyze the content of the 1895 “transitional” volume of Przegląd Wszechpolski (“All-Polish Review”), previously called Przegląd Emigracyjny (Migration Review), when the Lviv journal passed into the hands of the National League. I shall discuss the ways in which folk masses were presented in particular articles, and reflect on the meaning of the concept of colonization used there. In the articles of Przegląd Wszechpolski, the idea of Polish colonization (i.e. the settlement in Brazil and the United States of the peasant masses expelled by poverty from their home villages in partitioned Poland) began to intertwine with the idea of the colonization of these masses – attempts to ensure that they would remain Polish and Catholic, and with the idea of the expansion of Polish national body, so that it takes its proper place in the global capitalist economy. I argue that dealing with Polish colonisation played significant role in the National Democracy’s “turn toward discipline,” usually associated with another example of spontaneous mobilization of the masses – the 1905 revolution.
Rok 1895 był w Galicji pierwszym rokiem „brazylijskiej gorączki”, czyli fali migracji mas chłopskich z Galicji do Brazylii. W moim artykule chcę się skupić na analizie treści „przejściowego” rocznika lwowskiego pisma Przegląd Wszechpolski, wydawanego wcześniej jako Przegląd Emigracyjny, które w 1895 roku przeszło w ręce Ligi Narodowej. Zamierzam omówić sposoby, w jakie w poszczególnych tekstach były przedstawiane ludowe masy, oraz zastanowić się nad znaczeniem stosowanego tam pojęcia kolonizacji. Idea polskiej kolonizacji, to znaczy osadnictwa prowadzonego w Brazylii i Stanach Zjednoczonych przez masy chłopskie wygnane przez biedę z ziem polskich, na łamach pisma zaczęła się przenikać z ideą kolonizacji tych mas – dbałością, by się nie wynarodowiły i nie porzuciły religii katolickiej, a także z ideą ekspansji polskiego ciała narodu, które miało zająć odpowiednie miejsce w globalnej gospodarce kapitalistycznej. W artykule dowodzę, że zajmowanie się polską kolonizacją odegrało ważną rolę w endeckim „zwrocie ku dyscyplinie”, który zwykł być kojarzony z innym przykładem spontanicznej mobilizacji mas – rewolucją 1905 roku.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2020, 36, 2; 105-135
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia werbunku Ireny Golec na informatora Służby Bezpieczeństwa do rozpracowania "prawicowych elementów" w Zarządzie Powiatowym Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego w Radzyniu Podlaskim
Recruitment of Irena Golec as an informer for the Security Service to uncover rightwing elements” in the County Board of the United People’s Party in Radzyń Podlaski
Autorzy:
Magier, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564099.pdf
Data publikacji:
2016-11-08
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Irena Golec komunizm Zjednoczone Stronnictwo Ludowe Polskie Stronnictwo Ludowe powiat Radzyń policja polityczna prawica Służba Bezpieczeństwa
Irena Golec communism the United Peasant Party the Polish Peasant Party district Radzyń political police Security Service
Opis:
Historia próby werbunku działaczki ludowej Ireny Golec na informatora komunistycznej policji politycznej ma na celu ukazanie metod stosowanych przez PRL-owskie służby bezpieczeństwa do pozyskiwania tajnych współpracowników, przedstawia sieć inwigilacji osób z punktu widzenia komunistów niepewnych politycznie w powiecie radzyńskim w latach 40. i 50. XX w. oraz sygnalizuje nieobecne w dotychczasowej historiografii zjawisko „prawicowego” ożywienia politycznego byłych żołnierzy Batalionów Chłopskich i działaczy Polskiego Stronnictwa Ludowego Stanisława Mikołajczyka w powiecie radzyńskim, którzy znaleźli się w strukturach prokomunistycznego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, w okresie bezpośrednio po przemianach z października 1956 r.
The history of attempts to recruit Irena Golec, a popular activist, as a communist political police informer is to show methods used by PRL’s security services to enlist secret collaborators. The article presents a network for people's surveillance from the perspective of communists who felt uncertain politically in the Radzyń county in the 1940s and 1950s. Secondly, it describes a phenomenon which has been non-existent in the current historiography, namely the “right wing” political revival of former Peasants’ Battalions’ soldiers and activists of the Polish People’s Party. Stanisław Mikołajczyk from Radzyń Podlaski, who shortly after the transformations of October 1956 joined the ranks of the pro-communist United People’s Party, is a typical example.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2016, 14; 263-282
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Instrumentarium huculskie w sztuce polskiej XIX i XX wieku – wybrane przykłady
Hutsul instruments in Polish art of the 19th and 20th centuries – selected examples
Autorzy:
Błażejewska, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519314.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
instrumentarium
Huculszczyzna
sztuka polska
chłopomania
folklor
ikonografia muzyczna
etnomuzykologia
Instruments
Hutsul region
Polish art
peasant–mania
folklore
musical iconography
ethnomusicology
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wątków muzycznych, które są obecne w tradycyjnej kulturze Huculszczyzny, oraz ich wpływu na sztukę polską w XIX i XX wieku. W ramach opracowania omówiono wybrane dzieła sztuki, skupiając się na charakterystycznym instrumentarium reprezentatywnym dla omawianego regionu. Skrzypce, fujarki, cymbały, trembita, róg oraz lira korbowa zostały sklasyfikowane i opisane pod względem budowy oraz funkcji. Główny element pracy stanowi analiza dzieł sztuki, które poruszają tematy związane z muzyką uprawianą i tworzoną przez Hucułów. Uwzględniono motywy ikonograficzne, które zostały podzielone na dziewięć grup. Omówiony dorobek artystyczny twórców działających na przełomie XIX i XX wieku pozwala ocenić, w jaki sposób obecność wątków etnomuzykologicznych w sztuce przedstawiającej Huculszczyznę i jej mieszkańców wpłynęła na malarstwo inspirowane ludowością.
This article aims to explore the musical themes prevalent in the traditional culture of the Hutsul region, and how they have influenced Polish art during the 19th and 20th centuries. The study involves an examination of selected works of art, with a focus on the characteristic instrumentation representative of the discussed region, including the violin, pipes, cimbalom, trombita, horn, and hurdy-gurdy. These instruments have been classified and described in terms of their construction and function. The analysis of works of art in the main body of the article focuses on topics related to the music practiced and created by the Hutsuls. Iconographic motifs have been taken into account and classified into nine groups. The artistic achievements of artists who were active at the turn of the 19th and 20th centuries have been discussed in order to assess the influence of ethnomusicological threads in art depicting the Hutsul region and its inhabitants, particularly in painting inspired by folk culture. Through this exploration, the article seeks to shed light on the impact of Hutsul music on Polish art, and to demonstrate how ethnomusicological themes can be integrated into artistic expression.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2023, 1, 11; 43-75
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakub vs. Jakób Szela: The ghoul’s comeback
Jakub vs. Jakób. Szela – powroty Upiora
Autorzy:
Węgrzyn, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087406.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Poland in the 19th century
Polish peasantry
Galicia
the Peasant Uprising of 1846
Jakub Szela (1787–1860)
Rabacja galicyjska 1846 rok
Jakub Szela
historia chłopów polskich
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
This article is intended as an updated addendum to the history of the reception of Jakub Szela, leader of the peasant uprising in Galicia in 1846, in Franciszek Ziejka’s Złota legenda chłopów polskich [The Golden Legend of Polish Peasants], published in 1984. It seems that practically all of the accounts of the bloody events of 1846 follow either of two master narratives distinguished by their characteristic patterns of sidetracking and omissions. The two narratives also differ in their contrarian ideological leanings and aesthetic sensitivity. Another important observation concerns the congruence of the narrative written by the gentry and the traditional national history, and a similar congruence of the peasant narrative with the approach of social history.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 2; 237-255
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Kotyza, żołnierz Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich, ludowego Wojska Polskiego – zarys biograficzny
Jan Kotyza, Soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions, Polish People’s Army – a Biographical Outline
Ян Котыза – солдат Армии Крайовой, Крестьянских Батальонов и народного Войска Польского. Биографический очерк
Autorzy:
Paduchowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1916505.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Jan Kotyza
Polskie Państwo Podziemne
ZWZ/AK
Bataliony Chłopskie
Ruch Ludowy
powiat krakowski
II wojna światowa
konspiracja
Bieńczyce
ludowe Wojsko Polskie
Polish Underground State
Home Army
Peasants’ Battalions
Peasant movement
Cracow district
World War II
underground work
Polish People’s Army
Ян Котыза
Польское подпольное государство
Армия Крайова
Крестьянские батальоны
Народное движение
краковский повят
Вторая мировая война
подпольное движение
Беньчице
народное Войско Польское
Opis:
Artykuł przedstawia zarys biografii Jana Kotyzy, żołnierza Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich oraz ludowego Wojska Polskiego. Urodził się w podkrakowskich Bieńczycach w rodzinie chłopskiej. Dzięki uporowi rodziców i nauczycieli ukończył gimnazjum, a następnie również Studium Wychowania Fizycznego przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Kotyza objął posadę kierownika nowobudowanego stadionu miejskiego przy Alei 3 Maja w Krakowie. Był oficerem rezerwy, ale nie wziął udziału w kampanii polskiej 1939 r. W czasie okupacji zaangażował się w pracę konspiracyjną. Pierwotnie polegała ona tylko na kolportażu podziemnych pism. Przystąpił do Związku Walki Zbrojnej, przyjął ps. „Krzemień”. Początkowo organizował pluton na terenie wsi Bieńczyce, Krzesławice oraz Mistrzejowice. Następnie został komendantem placówki ZWZ Mogiła, która obejmowała terytorialnie gminy Mogiła, Ruszcza oraz Węgrzce. Z szeregów ZWZ przeszedł do Batalionów Chłopskich. Jednocześnie został członkiem konspiracyjnego Stronnictwa Ludowego „Roch”. Po scaleniu BCh z AK objął dowództwo batalionu krypt. „Pająk”. W 1943 r. awansował w ramach BCh i został komendantem powiatu krakowskiego krypt. „Nadleśnictwo nr 6”. W niedługim czasie po oswobodzeniu od Niemców zgłosił się na wezwanie nowych władz do tzw. ludowego Wojska Polskiego. Początkowo nie trafił na front, ostatecznie został wysłany do 2 Armii WP. Nie zdążył wziąć udziału w walkach z Niemcami – był pod Dreznem, skąd wycofano go przez Wrocław do Rzeszowa, gdzie brał udział w walkach z UPA. Po zdemobilizowaniu wrócił w rodzinne strony.
The article presents a biographical outline of Jan Kotyza, a soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions and the Polish People’s Army. He was born in Bieńczyce near Cracow in a peasant family. Thanks to the persistence of his parents and teachers he finished high school and then studied physical education at the Jagiellonian University. Just before the outbreak of World War II, Kotyza took over the position of manager of the newly built city stadium at 3 Maja Avenue in Cracow. He was a reserve officer but did not take part in the Polish campaign of 1939. During the occupation he got involved in underground work. Initially, it consisted only in the distribution of underground magazines. He joined the Union of Armed Struggle (ZWZ) and took pseudonym „Krzemień”. Initially he organized a platoon in the villages of Bieńczyce, Krzesławice and Mistrzejowice. Then he became the commander of the ZWZ post „Mogiła”, which included municipalities: Mogiła, Ruszcza and Węgrzce. He left the ZWZ to join the Peasants’ Battalions (BCh). At the same time he became a member of the underground People’s Party „Roch”. After the BCh where merged with the Home Army, he took command of the „Pająk” battalion. In 1943, he was promoted within the BCh and became commander of the Cracow district codenamed „Forest Inspectorate No. 6”. Shortly after the liberation from the Germans, he answered the call of the new authorities to join the so-called Polish People’s Army. Initially he was not sent to the front, eventually he was sent to the 2nd Army. He did not manage to take part in fights against the Germans. He was near Dresden, from where he was withdrawn through Wrocław to Rzeszów, where he took part in fights with the Ukrainian Insurgent Army. After being demobilized, he returned to his hometown.
В статье представлен биографический очерк Яна Котызы, солдата Армии Крайовой, Крестьянских батальонов и народного Войска Польского. Ян Котыза родился в Беньчице под Краковом, в крестьянской семье. Благодаря настойчивости родителей и учителей он окончил гимназию, а впоследствии учился по направлении „физическая культура” в Ягеллонском университете. Незадолго до начала Второй мировой войны Котыза занял должность управляющего недавно построенным муниципальным стадионом на улице Аллея 3 Мая в Кракове. Котыза был офицером запаса, но в Польской кампании 1939 г. участия не принимал. Во время оккупации он был задействован в конспиративных действиях, которые поначалу заключались только в распространении подпольной прессы. Он вступил Союз вооруженной борьбы (СВБ) принял псевдоним «Кшемень» („Кремень”). Первоначально он организовал взвод в деревнях Беньчице, Кшеславице и Мистшейовице. Затем он стал командиром поста СВБ „Могила”, который территориально охватывал три гмины: Могилу, Рушчу и Венгжце. Из Союза вооруженной борьбы Котыза перешел в Крестьянские Батальоны и одновременно с этим стал членом конспиративной Народной Партии „Рох”. После объединения Армии Крайовой и Крестьянских Батальонов он стал командовать батальоном „Пайонк” („Паук”). В 1943 г. в рамках Крестьянских Батальонов он получил повышение и стал комендантом краковского повята под криптонимом „Лесной округ №6”. Вскоре после освобождения от немцев он откликнулся на призыв новых властей присоединиться к народному Войску Польскому. Поначалу его не высылали на фронт, но затем все-таки отправили на фронт 2-ой армии Войска Польского. Котыза не успел принять участие в боях с Германией. Он был под Дрезденом, откуда был выведен через Вроцлав в Жешув, где принял участие в боях с УПА. После демобилизации вернулся на родину.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2020, XXI (LXXII), 4 (274); 145-169
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ksiądz pułkownik Józef Panaś jako niezłomny działacz ludowy w walce z obozem sanacji w latach 1926–1939
Father Colonel Józef Panaś as an indomitable peasant activist in the fight against the Sanacja camp in 1926–1939
Autorzy:
Stawarz, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688350.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sanacja
strajk
obchody
PSL „Piast”
Stronnictwo Ludowe
sanitation
strike
celebration
Polish Peasant Party „Piast”
Peasant Party
Opis:
The purpose of this article is to show the chaplain’s activity in the fight against sanitation. Opposition to the hero of this article against the government after the May coup was reflected mainly in his articles published in the interwar press. It should also be noted that the chaplain was a strong opponent of the 1926 May coup and the event was strongly condemned. In addition, the chaplain was an ardent and uncompromising patriot. The overriding goal for the chaplain was the good of the state based on democratic and sovereign principles. He was also an advocate of the emancipation of the Polish village and its inhabitants. Many valuable articles written by this chaplain were an impulse a clue to the then opposition. This opposition adopted an unwavering attitude to the ruling country. This article is characterized by an ideological and programmatic contribution to the development of the popular movement in the Second Polish Republic. In summary, the chaplain expressed his views on many political, social and national issues. However, over the years the chaplain’s attitude has evolved and his views have become more pragmatic at the time. This attitude was then mainly due threat of an outbreak of world armed conflict.
Celem artykułu jest ukazanie aktywności księdza kapelana Józefa Panasia w walce z obozem sanacji. Stosunek kapelana do rządów pomajowych znajdował odzwierciedlenie przede wszystkim w jego artykułach publikowanych na łamach prasy ludowej okresu międzywojennego. Ksiądz kapelan był żarliwym i bezkompromisowym patriotą oraz zdecydowanym przeciwnikiem zamachu majowego z 1926 r. Wydarzenie to w sposób zdecydowany i jednoznaczny potępił. Nadrzędnym celem działalności ks. J. Panasia było dobro państwa, opartego na zasadach demokratycznych i suwerennych. Był też orędownikiem emancypacji wsi polskiej i jej mieszkańców. Wiele cennych i wartościowych tekstów pióra kapelana było także impulsem i wskazówką do niezłomnej postawy niektórych członków ówczesnej opozycji z rządzącymi. W artykule scharakteryzowano ideowo-programowy wkład J. Panasia w rozwój ruchu ludowego w okresie II Rzeczypospolitej. Ksiądz kapelan dawał wyraz swoim poglądom na wiele zagadnień politycznych, ustrojowych i narodowościowych. Jednakże z biegiem lat jego postawa wobec sanacji ewoluowała i jego ocena ówczesnej rzeczywistości stawała się bardziej liberalna i pragmatyczna. Wynikało to w dużej mierze ze zbliżającego się niebezpieczeństwa i realnej groźby wybuchu światowego konfliktu zbrojnego.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 100; 117-143
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kwestia włościańska w listach pasterskich i kazaniach w Księstwie Warszawskim
The peasant issue in pastoral letters and in homilies in the Duchy of Warsaw
Autorzy:
Ziółek, Ewa M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886428.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Księstwo Warszawskie
sprawa włościańska w Polsce
kaznodziejstwo polskie w XIX wieku
Duchy of Warsaw
peasant issue in Poland
Polish preaching in the 19th century
Opis:
Artykuł 4. konstytucji Księstwa Warszawskiego z 1807 r. znosił poddaństwo chłopów oraz zrównywał wobec prawa wszystkie warstwy polskiego społeczeństwa. Jednak ogólność zapisów powodowała, że wywołały one niepokoje na wsi, ponieważ wielu chłopów uznało je za równoznaczne ze zniesieniem pańszczyzny i innych świadczeń na rzecz dworu. Z kolei wśród szlachty pojawiły się obawy przed zbiegostwem i rozruchami. 21 grudnia 1807 r. Fryderyk August, książę warszawski, wydał dekret, który uściślał zapisy konstytucyjne. Ale już około dwa miesiące wcześniej minister spraw wewnętrznych Jan Paweł Łuszczewski  wezwał biskupów Księstwa, aby polecili duchowieństwu głoszenie nauk mających uspokoić nastroje. Minister oczekiwał, że Kościół wesprze władzę swoim autorytetem. W odpowiedzi biskupi ogłosili listy do duchowieństwa z zaleceniami przeprowadzenia stosownych nauk. Z zachowanych listów, jak i jedynie trzech znanych kazań o powyższej tematyce, wynika niezbicie, że Kościół nie tylko pouczał włościan o konieczności zachowania spokoju i wypełniania zobowiązań wobec dworów, ale przede wszystkim napiętnował dotychczasową sytuację społeczną. Podkreślano, że poddaństwo chłopów kłóci się z nauczaniem Kościoła i jest niesprawiedliwością. Kaznodzieje: ks. ks. Teodor Mietelski, Karol Arendt i Jan Paweł Woronicz uznali, że szlachta musi zaakceptować nowe regulacje prawne, bo dopiero uznanie wolności osobistej wszystkich obywateli i ich równości wobec prawa przywraca cywilizowany kształt stosunków społecznych na ziemiach polskich oraz stanowi gwarancję odzyskania pełnej niepodległości przez Rzeczpospolitą.
Article 4 of the Constitution of the Duchy of Warsaw of 1807 abolished serfdom of the peasants and made all layers of the Polish society equal before the law. However, the regulations were so vague that they caused unrest in the country, since a lot of peasants recognized them as equal to abolition of socage and other services to the lord. In turn, among the nobility fears appeared that peasants could flee from their lords and that riots could break out. On 21st December 1807 Frederick Augustus, the Duke of Warsaw, issued a decree that made the regulations in the Constitution more specific. But as soon as about two months later Minister for Interior and Religious Affairs Jan Paweł Łuszczewski called on the bishops in the Duchy to order the clergy to preach the teachings that would calm down peasants. The minister expected the Church to support the authorities with its authority. In response the bishops proclaimed letters to the clergy with recommendations to teach the faithful the proper lessons. The preserved letters, as well as the three sermons concerning the subject that are known today, evidently show that the Church not only instructed the peasants that it was necessary to maintain the peace and meet their obligations to the lord, but first of all criticized the social situation that obtained at that time. It was emphasized that the peasants’ serfdom could not be reconciled with the Church’s teaching and was unjust. The preachers: Rev. Teodor Mietelski, Rev. Karol Arendt and Rev. Jan Paweł Woronicz decided that the nobility had to accept the new regulations by law, because it was only recognizing the personal freedom of all citizens and their equality before the law that could restore the civilized shape of the social relations in the Polish territories, and was a guarantee of restoring complete independence by the Republic of Poland.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 2; 137-152
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mniejszości narodowe w myśli politycznej PSL „Piast” i Wincentego Witosa
Autorzy:
Wichmanowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053948.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Peasant movements
ethnic minorities
Polish Peasant Party (Polskie Stronnictwo Ludowe) “Piast”
Wincenty Witos
political thought
ruch ludowy
mniejszości narodowe
Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
myśl polityczna
Народное движение
национальные меньшинства
Польская народная партия «Пяст»
Винценты Витос
политическая мысль
Opis:
Both in the final period of the Partitions and in the Second Republic of Poland, the majority of the society lived in villages. The countryside appeared to be the main area of the linguistic, cultural and religious diversity. Its daily life was marked not only by economic differences, but also ethnic, denominational and cultural ones, which grew in importance by becoming the crucial elements of the social stratification. A relatively amicable cohabitation of various groups was put to the test during a period of wars and other unrests, when existing friendships were losing their significance and the population was forced to explicitly define themselves in terms of their ethnicity or religion. Based on the programme assumptions and the comments or speeches made by the politicians of Polish Peasant Party (Polskie Stronnictwo Ludowe) “Piast”, it can be concluded, that the party tolerated only such aspirations of other ethnic groups, which did not involve any attempts to share political power and which expressed loyalty to the state. In the case of Slavic minorities, it was believed that due to effective government’s policy, they might be drawn to Poland or even assimilated, especially the minority of Belarusians. The assimilation programme of the German minority from the Western Borderlands was considered to be futile and with little chances of success. The solution to the Jewish problem was sought in supporting Polish economic and cultural activity, Polish industry, trade and craft as well as liberal professions and cooperative movement. The remaining minorities dispersed in Poland were not even taken into account under the party’s ideological concepts.
Zarówno w końcowym okresie zaborów, jak i w Drugiej Rzeczypospolitej zdecydowana większość społeczeństwa mieszkała na wsi. Wieś okazała się głównym terenem współistnienia odmienności językowych, obyczajowych i religijnych. W jej życiu codziennym zyskiwały na znaczeniu, obok różnic ekonomicznych, także narodowościowe, wyznaniowe i kulturowe, stając się istotnymi elementami stratyfikacji społecznej. W miarę zgodne współżycie różnych grup było wystawione na próbę w okresie wojen i innych niepokojów, kiedy traciły na znaczeniu dotychczasowe przyjaźnie i ludność była zmuszona określić się jednoznacznie w kategoriach etnicznych bądź wyznaniowych. Opierając się na założeniach programowych i wypowiedziach polityków Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”, można przyjąć, że w Stronnictwie tolerowano tylko te aspiracje innych grup narodowościowych, które nie obejmowały dążeń do współrządzenia i były lojalne wobec państwa. W wypadku mniejszości słowiańskich liczono, że dzięki odpowiedniej polityce rządu będzie możliwe przywiązanie ich do Polski, może nawet asymilacja, szczególnie Białorusinów. Program asymilacji mniejszości niemieckiej, głównie z Kresów Zachodnich, uznano za pozbawiony szans realizacji. Rozwiązanie problemu żydowskiego widziano w popieraniu polskiej działalności gospodarczej i kulturalnej, polskiego przemysłu, handlu i rękodzieła oraz wolnych zawodów i ruchu spółdzielczego. Pozostałe mniejszości rozproszone po Polsce nie były brane przez partię pod uwagę w jej koncepcjach ideologicznych.
Как в заключительный период разделов, так и во время Второй Польской республики подавляющее большинство населения проживало в сельской местности. Деревня оказалась основным районом сосуществования языковых, моральных и религиозных различий. В ее повседневной жизни, помимо экономических различий, важными элементами социальной стратификации стали также национальные, религиозные и культурные различия. Относительно гармоничное сосуществование различных групп подверглось испытанию в период войн и других волнений, когда сложившееся дружелюбие потеряло свое значение и население было вынуждено однозначно определять себя в этнических или религиозных терминах. Основываясь на программных предположениях и  заявлениях политиков Польской народной партии «Пяст», можно предположить, что партия исходила из терпимости только к тем чаяниям других национальных групп, которые не поддерживали совместное управление и были лояльны к государству. Что касается славянских меньшинств, то была надежда, что благодаря соответствующей политике правительства можно будет привязать их к Польше, возможно, даже ассимилировать их, особенно белорусов. Считалось, что программа ассимиляции немецкого меньшинства, в основном из западных приграничных территорий, не имеет шансов на реализацию. Решение еврейской проблемы было замечено в  поддержке польской экономической и культурной деятельности, польской промышленности, торговли и ремесел, а также свободных профессий и кооперативного движения. Остальные меньшинства, разбросанные по Польше, не были учтены партией в ее идеологических концепциях.
Źródło:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2020, 6, 2; 13-30
2450-4866
Pojawia się w:
Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Naród jako ruch społeczny
NATION AS A SOCIAL MOVEMENT
Autorzy:
Łuczewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/428083.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
NATIONALISM
POLISH PEASANT
SOCIAL MOVEMENT
THEORY OF NATION
ULTRAMONTANISM
teoria narodu
nacjonalizm
ruch społeczny
ultramontanizm
chłop poski
Opis:
Wielu badaczy zwracało uwagę na podobieństwo narodu do ruchu społecznego, lecz za tego typu konstatacjami nie szło użycie narzędzi socjologii ruchów społecznych (SRS). W niniejszym artykule chciałbym pokazać, że mogą one dostarczyć impulsu do rozwoju socjologii narodu. SRS posłuży mi do sformułowania definicji narodu jako ruchu społecznego oraz zrekonstruowania i zoperacjonalizowania zasad pełnego wyjaśnienia zjawisk narodowych. Aby udowodnić płodność takiego podejścia, zastosuję je do analizy jednego z najważniejszych procesów społecznych: powstania nowoczesnego narodu. Skupię się przy tym na przykładzie Galicji. Choć doczekał się on bardzo obfitej literatury przedmiotu, mam nadzieję pokazać, że SRS dostarcza nowego, pełniejszego opisu i wyjaśnienia owego fundamentalnego procesu. Artykuł kończy się refleksją, że tak jak SRS można stosować do analizy powstawania narodów, tak też można stosować ją do ich postnowoczesnej fazy rozwoju.
Though a number of theorists pointed to similarities between nations and social movements, they did not employ instruments of social movement theory (SMT). The purpose of this article is to show fruitfulness of such an approach. Specifically, SMT will serve to define nation as a social movement as well as to conceptualize and operationalize full explanation of national phenomena. To demonstrate the validity of this approach, I apply it to an analysis of one of the most important social processes: construction of modern nations, whereby I focus on the example of Polish Galicia. Despite the many existing studies, I hope to prove that SMT provides a more innovative and exhaustive description and explanation of that fundamental process. The article concludes by showing that SMT might be applied both to early as well as postmodern phase of development of nations.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2011, 3(202); 55-72
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Neglected landscapes: on the aesthetics of the polish urban scenery
Zaniedbane krajobrazy: o estetyce polskiej przestrzeni zurbanizowanej
Autorzy:
Bryl-Roman, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1836124.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
landscape aesthetics
environmental aesthetics
spatial order
aesthetic education
Polish cultural landscape
standard of taste
habitus
peasant culture
estetyka krajobrazu
estetyka środowiskowa
ład przestrzenny
edukacja estetyczna
polski krajobraz kulturowy
kultura chłopska
Opis:
The article offers a reflection on the possible causes of a disregarding attitude to the value of landscape and spatial order in contemporary Poland. Neglecting aesthetic values, usually interpreted as an effect of the communist past, is considered in the paper as a symptom of a specific spatial culture correlated with the social and cultural grounds of the present Polish society. Although it is possible to point out several viable determinants of the present landscape quality in Poland, they all seem to have the same origin. To fea- ture it, the author refers to P. Bourdieu’s habitus concept as well as to the socio-historical perspective in which the Polish society was shaped (peasant culture). The problem of the lack of adequate aesthetic education also stems from the same cultural context. The enhancement of pro-landscape thinking requires resolute actions in many fields. Nonetheless, a proper understanding of the aesthetic education seems to be crucial here.
Artykuł poświęcony jest przyczynom lekceważącego stosunku do krajobrazu i ładu przestrzennego we współczesnej Polsce. Zaniedbywanie wartości estetycznych, zwykle interpretowane jako pokłosie komunistycznej przeszłości, interpretowane jest tu jako przejaw specyficznej kultury przestrzennej  ukształtowanej w lokalnym kontekście kulturowym. Wiele bezpośrednich uwarunkowań estetycznej kondycji polskiego krajobrazu wyrasta ze wspólnego socjo-kulturowego podłoża. Do jego rekonstrukcji i opisu wykorzystano koncepcję habitusu P. Bourdieu oraz perspektywę historyczną (kultura chłopska), w której kształtowało się polskie społeczeństwo. Wzmocnienie myślenia pro-krajobrazowego wymaga zdecydowanych działań w wielu dziedzinach, jednak właściwie rozumiana edukacja estetyczna (o której mowa w końcowej części artykułu) jest tutaj kwestią kluczową.
Źródło:
Studia Miejskie; 2019, 36; 83-97
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies