Badania biograficzne w ruchu: teoretyzowanie, doświadczanie, wyobrażenie (szkoła chicagowska – reinterpretacja)

This paper explores the importance of walking in biographical methods and critically reflects upon its theoretical, experiential and imaginative application 100 years after the publication of the The Polish Peasant in Europe and America. In doing so I ask how might walking as an ‘arts based’ approach to doing biographical research in collaborative and co-productive ways contribute to the conditions that support human well-being, re-ethicise social research and critically address social pathologies? In answering this question I focus upon the importance of critical theory and biographical sociology in understanding biography and history and propose that the experience of walking with another, conducting a WIBM, opens up the possibility of dialogue, listening as understanding, ‘resonance’, evokes trust and the potential for solidarity, as part of an ethics of listening. However, in doing so we must be mindful of the ethical implications of WIBM. Examples from walking biographical interviews illustrate the discussion.

W artykule zbadano znaczenie spacerowania w metodach biograficznych i krytycznie rozważono jego teoretyczne, doświadczalne i wyobrażeniowe zastosowanie 100 lat po publikacji Chłopa polskiego w Europie i Ameryce. Tym samym stawiam pytanie, w jaki sposób chodzenie jako „artystycznie ugruntowane” podejście do prowadzenia badań biograficznych może przyczynić się do stworzenia warunków sprzyjających dobrostanowi ludzi, ponownej etyzacji badań społecznych i krytycznego podejścia do patologii społecznych? Odpowiadając na to pytanie, skupiam się na znaczeniu teorii krytycznej i socjologii biograficznej w rozumieniu biografii i historii oraz proponuję, aby doświadczenie chodzenia z innym, prowadzenia WIBM (Walking Interview Biographical Method – metoda wywiadu biograficznego podczas spaceru), otwierało możliwość dialogu, słuchania jako rozumienia, „rezonansu”, a także budziło zaufanie i potencjał solidarności, jako część etyki słuchania. Czyniąc to, musimy jednak pamiętać o etycznych implikacjach WIBM. Przykłady z wywiadów biograficznych podczas spaceru ilustrują tę kwestie.