Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Polish Peasant" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-31 z 31
    Tytuł:
    The Centenary of the Polish Peasant in Europe and America through the Contemporary Concept of Social Remittances
    Autorzy:
    Grabowska, Izabela
    Buler, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1790649.pdf
    Data publikacji:
    2019-03-26
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Socjologiczne
    Tematy:
    social remittances
    family practices
    transnationalism
    transnational ties
    migration
    Polish peasant
    Opis:
    This article was motivated by the centenary (2018) of the seminal sociological monograph Polish Peasant in Europe and America by Thomas and Znaniecki (1918). It shows that classics can be not only occasionally referenced but also read in-depth with the new contemporary concept of social remittances embedded in transnational ties. Reaching for the Polish Peasant in Europe and America aimed this analysis to revisit the preceding passages of migration history and to revitalise the preliminary knowledge about human moves and social change. The article is a reminder and a positioner of Thomas and Znaniecki’s monograph in their contemporary migration historical writings of Central Europe, not commonly referenced in international sociology. The methodology of the qualitative content analysis with retrospective mapping the flow of information in the illustrative cases of migrant families applied in this article, helped to analyse resistance and changes of norms, values, practices and social capital affected by international migration and bundled as social remittances.
    Źródło:
    Polish Sociological Review; 2019, 205, 1; 85-102
    1231-1413
    2657-4276
    Pojawia się w:
    Polish Sociological Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish Peasants in Eastern Galicia: Indifferent to the Nation or Pillars of Polishness? National Attitudes in the Light of Józef Chałasiński’s Collection of Peasant Youth Memoirs
    Autorzy:
    Struve, Kai
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601737.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Eastern Galicia (Ukraine)
    Józef Chałasiński
    peasantry
    national identity
    Polish peasant movement
    Opis:
    The following article will discuss Polish national attitudes among peasants in Eastern Galicia in the light of memoirs of peasant youth that the sociologist Józef Chałasiński collected in 1938 and analysed in his seminal work Młode pokolenie chłopów [The young generation of peasants]. It will start with a discussion of differences in processes of the integration of peasants into the Polish nation in Western and Eastern Galicia until WWI. The article will argue that Western Galician peasants, represented in the Polish peasant parties, embraced the idea of being the ‘pillars of Polishness’ while for Roman Catholic or Polish speaking peasants in Eastern Galicia that remained rather an ascription by nationalist circles of the Polish intelligentsia. This condition, as Józef Chałasiński’s collection of memoirs show, does not seem to have changed much during the interwar period.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2014, 109
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ksiądz pułkownik Józef Panaś jako niezłomny działacz ludowy w walce z obozem sanacji w latach 1926–1939
    Father Colonel Józef Panaś as an indomitable peasant activist in the fight against the Sanacja camp in 1926–1939
    Autorzy:
    Stawarz, Przemysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688350.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    sanacja
    strajk
    obchody
    PSL „Piast”
    Stronnictwo Ludowe
    sanitation
    strike
    celebration
    Polish Peasant Party „Piast”
    Peasant Party
    Opis:
    The purpose of this article is to show the chaplain’s activity in the fight against sanitation. Opposition to the hero of this article against the government after the May coup was reflected mainly in his articles published in the interwar press. It should also be noted that the chaplain was a strong opponent of the 1926 May coup and the event was strongly condemned. In addition, the chaplain was an ardent and uncompromising patriot. The overriding goal for the chaplain was the good of the state based on democratic and sovereign principles. He was also an advocate of the emancipation of the Polish village and its inhabitants. Many valuable articles written by this chaplain were an impulse a clue to the then opposition. This opposition adopted an unwavering attitude to the ruling country. This article is characterized by an ideological and programmatic contribution to the development of the popular movement in the Second Polish Republic. In summary, the chaplain expressed his views on many political, social and national issues. However, over the years the chaplain’s attitude has evolved and his views have become more pragmatic at the time. This attitude was then mainly due threat of an outbreak of world armed conflict.
    Celem artykułu jest ukazanie aktywności księdza kapelana Józefa Panasia w walce z obozem sanacji. Stosunek kapelana do rządów pomajowych znajdował odzwierciedlenie przede wszystkim w jego artykułach publikowanych na łamach prasy ludowej okresu międzywojennego. Ksiądz kapelan był żarliwym i bezkompromisowym patriotą oraz zdecydowanym przeciwnikiem zamachu majowego z 1926 r. Wydarzenie to w sposób zdecydowany i jednoznaczny potępił. Nadrzędnym celem działalności ks. J. Panasia było dobro państwa, opartego na zasadach demokratycznych i suwerennych. Był też orędownikiem emancypacji wsi polskiej i jej mieszkańców. Wiele cennych i wartościowych tekstów pióra kapelana było także impulsem i wskazówką do niezłomnej postawy niektórych członków ówczesnej opozycji z rządzącymi. W artykule scharakteryzowano ideowo-programowy wkład J. Panasia w rozwój ruchu ludowego w okresie II Rzeczypospolitej. Ksiądz kapelan dawał wyraz swoim poglądom na wiele zagadnień politycznych, ustrojowych i narodowościowych. Jednakże z biegiem lat jego postawa wobec sanacji ewoluowała i jego ocena ówczesnej rzeczywistości stawała się bardziej liberalna i pragmatyczna. Wynikało to w dużej mierze ze zbliżającego się niebezpieczeństwa i realnej groźby wybuchu światowego konfliktu zbrojnego.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2018, 100; 117-143
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie Stronnictwo Ludowe Piast wobec rekonstrukcji Europy Środkowej i Wschodniej po I wojnie światowej
    Autorzy:
    Wichmanowski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/686962.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    peasant movements, Polish Peasant Party PSL Piast
    Polskie Stronnictwo Ludowe Piast, ruch ludowy
    Польская народная партия „Пяст”, крестьянское движение
    Opis:
    Polish Peasant Party PSL Piast (1913/14–1931) was created in the Polish territory under the Austrian partition. It played a crucial role in the history of the peasant movement and affected the shape of the reborn Poland. The author of this article focuses primarily on the projects in the political thought of PSL Piast that referred to the Polish state and its role among the countries of Central and Eastern Europe formed as a result of “the Great War”. PSL Piast politicians were seeking an agreement with the neighbouring countries pointing to the possibility of establishing unions with the states formed in Europe in the wake of WWI. PSL Piast viewed the Republic of Poland as a state shaping the politics of Central and Eastern Europe, a state stabilizing relations within this region. According to PSL Piast leaders this activity was determined by independent factors, including geopolitics. The immediate effect of PSL standpoint was the concept of two enemies and neutralization of the threat by creating a network of alliances by the countries situated in the area of so-called Intermarium.
    Polskie Stronnictwo Ludowe Piast (1913/14–1931) powstało na ziemiach polskich pod zaborem austriackim. Odegrało istotną rolę w dziejach ruchu ludowego i wpłynęło na kształt odrodzonej Polski. Głównym obiektem zainteresowania autora artykułu było wskazanie projektów dotyczących państwa polskiego i jego roli wśród państw Europy Środkowowschodniej powstałych w wyniku „Wielkiej Wojny” w myśli politycznej PSL Piast. Piastowcy poszukiwali porozumienia z narodami ościennymi, wskazując na możliwość tworzenia związków państw powstałych w Europie w wyniku I wojny światowej. W poglądach PSL Piast Rzeczpospolita jawiła się jako państwo kreujące politykę Europy Środkowowschodniej, stabilizujące stosunki tego regionu. Zdaniem liderów PSL Piast, aktywność taką determinowały niezależne czynniki, w tym geopolityka. Bezpośrednim skutkiem stanowiska PSL była koncepcja dwóch wrogów oraz neutralizacja zagrożenia przez utworzenie sieci sojuszy państw położonych na obszarze tzw. Międzymorza.
    Польская народная партия „Пяст” (1913/14–1931) была основана в Польше под «Австрийским Разделом». Она сыграла важную роль в истории народного движения и повлияла на облик возрожденной Польши. Основным объектом интереса автора было обозначение проектов, касающихся польского государства и его роли среди стран Центральной и Восточной Европы, возникших в результате «великой войны» в политической мысли ПНР „Пяст”. Пястовцы добивались соглашений с соседними народами, указывая на возможность формирования ассоциаций государств, образованных в Европе в результате Первой мировой войны. По мнению ПНР „Пяст”, Речь Посполитая предстала как страна, создающая политику Центральной и Восточной Европы, страна, стабилизирующая отношения в этом регионе. По словам лидеров ПНР „Пяст”, эта активность определялась независимыми факторами, в том числе геополитическими. Непосредственным эффектом позиции ПНР "Пяст" была концепция двух врагов и нейтрализация угрозы путем создания сети альянсов стран, расположенных в зоне так называемого „Междуморья”.
    Źródło:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2019, 5, 2
    2450-4866
    Pojawia się w:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Polish Peasant and the Sixth Life Course Principle
    Autorzy:
    Liao, Tim F.
    Hronis, Carolyn A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1929439.pdf
    Data publikacji:
    2007-09-21
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Socjologiczne
    Tematy:
    life course
    The Polish Peasant
    William I. Thomas
    Florian Znaniecki
    life course tempo
    historical sociology
    Opis:
    In life course studies five principles guide social science researchers: (1) the principle of human development and aging, (2) the principle of human agency, (3) the principle of historical time and space, (4) the principle of timing, and (5) the principle of linked lives. We propose a sixth principle: life course tempo explicitly depends on other life course principles especially the external principles of (2), (3), and (5). Tempo changes may have sociological and psychological consequences. To demonstrate the sixth principle at work, we analyze a sample of the peasant letters both to and from America in Thomas and Znaniecki’s The Polish Peasant in Europe and America, the pioneer life history study of Polish immigrants in early 20th century. Two types of tempo change in transition into first marriage are evident in the letters, waiting/postponement and haste, which resulted from changed historical time and space and reorganized human agency of the immigrants. Thus, this research is inspired by Thomas and Znaniecki’s work on the Polish peasant and Znaniecki’s methodology and in turn uses the Polish peasant letters as data.
    Źródło:
    Polish Sociological Review; 2007, 158, 2; 173-186
    1231-1413
    2657-4276
    Pojawia się w:
    Polish Sociological Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prasa ruchu ludowego na emigracji w latach 1945–1989. Próba katalogu
    THE PRESS OF THE PEASANT MOVEMENT IN EXILE, 1945–1989. A PRELIMINARY CATALOGUEUE
    Autorzy:
    Indraszczyk, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/421497.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    press of the peasant movement outside Poland 1945–1989
    Polish Peasant Parties in exile
    Peasant Party ‘Freedom’
    Polish Peasant Party — the National Unity Fraction
    Jutro Polski
    Wieści
    Orka
    Zielony Sztandar
    Franciszek Wilk
    Tadeusz Chciuk-Celt
    Wacław Soroka
    Stanisław Młodożeniec
    Jan Szynalski
    Anna Chorążyna
    Stanisław Bańczyk
    Opis:
    This article presents a panorama of the press of the peasant movement in exile, ie. the peasant parties outside Poland, in 1945–1989. The author was able to identify 43 items (titles), but only a few of them were professionally edited periodicals, addressed to a wider audience. Most were makeshift ventures, printed on low quality paper, aimed at an inner circle of the peasant party organization. Until the mid-seventies their interest was focused on issues important to the expatriate community and the struggle against communism worldwide. Later the focus shifted to events in Poland, conditions of life in the country and the rural population, and the activities of the anti-communist opposition.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2013, 16, 1(31); 155-186
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Around the Idea of Compromise. The activity of the Polish Peasant Party „New Liberation” on the forum of the State National Council and Parliament (with a particular emphasis on education)
    Autorzy:
    Skrzyński, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/668321.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Polish Peasant Party „New Liberation”. Stanislaw Bańczyk
    State National Council
    Ignacy Klimaszewski
    Legislative Sejm
    Tadeusz Rek
    Opis:
    PSL „New Liberation” tried to win the villages. It highlighted its association with one of the major pre‑war left‑wing peasant parties: PSL „Liberation”. Before the war it had gathered many village teachers, focusing its attention on the modernization and development of education. The „New Liberation” declared great concern for the state (including education); it emphasized the importance of religion; it ensured that in the new political realities, an educated peasant „should not be a laughing stock, as it used to be previously, but a citizen enjoying full rights”. The party emphasized the role of peasant educational organizations: „the tremendous importance of this work, which seeks to abolish the eternal harm suffered by the neglected peasant child.” „New Liberation” persuaded the peasants that they should abandon their rivalry with the Communists and Socialists. The aim was to cooperate on equal terms. But, the idea of „New Liberation” to partially represent the interests of the village in the parliament was unreal. The „liberators” failed to notice the insincerity in PPR policy. The aim of this article is to recall the main activities of the Polish Peasant Party “New Liberation” on the forum of the State National Council and Parliament.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2017, 7, 2
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Naród jako ruch społeczny
    NATION AS A SOCIAL MOVEMENT
    Autorzy:
    Łuczewski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/428083.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    NATIONALISM
    POLISH PEASANT
    SOCIAL MOVEMENT
    THEORY OF NATION
    ULTRAMONTANISM
    teoria narodu
    nacjonalizm
    ruch społeczny
    ultramontanizm
    chłop poski
    Opis:
    Wielu badaczy zwracało uwagę na podobieństwo narodu do ruchu społecznego, lecz za tego typu konstatacjami nie szło użycie narzędzi socjologii ruchów społecznych (SRS). W niniejszym artykule chciałbym pokazać, że mogą one dostarczyć impulsu do rozwoju socjologii narodu. SRS posłuży mi do sformułowania definicji narodu jako ruchu społecznego oraz zrekonstruowania i zoperacjonalizowania zasad pełnego wyjaśnienia zjawisk narodowych. Aby udowodnić płodność takiego podejścia, zastosuję je do analizy jednego z najważniejszych procesów społecznych: powstania nowoczesnego narodu. Skupię się przy tym na przykładzie Galicji. Choć doczekał się on bardzo obfitej literatury przedmiotu, mam nadzieję pokazać, że SRS dostarcza nowego, pełniejszego opisu i wyjaśnienia owego fundamentalnego procesu. Artykuł kończy się refleksją, że tak jak SRS można stosować do analizy powstawania narodów, tak też można stosować ją do ich postnowoczesnej fazy rozwoju.
    Though a number of theorists pointed to similarities between nations and social movements, they did not employ instruments of social movement theory (SMT). The purpose of this article is to show fruitfulness of such an approach. Specifically, SMT will serve to define nation as a social movement as well as to conceptualize and operationalize full explanation of national phenomena. To demonstrate the validity of this approach, I apply it to an analysis of one of the most important social processes: construction of modern nations, whereby I focus on the example of Polish Galicia. Despite the many existing studies, I hope to prove that SMT provides a more innovative and exhaustive description and explanation of that fundamental process. The article concludes by showing that SMT might be applied both to early as well as postmodern phase of development of nations.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2011, 3(202); 55-72
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rethinking Agency, Rethinking Assumptions of the New Social History of Immigration of the Late Twentieth Century
    Autorzy:
    Gerber, David A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/579782.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    AGENCY
    IMMIGRATION
    TRANSNATIONAL
    INSTITUTIONALIZATION
    PEASANTS
    IDEAL TYPE
    THE NEW SOCIAL HISTORY
    THE UPROOTED
    THE POLISH PEASANT IN EUROPE AND AMERICA
    CULTURAL BAGGAGE
    Opis:
    In the last decades of the twentieth century, the concept of agency – i.e., purposeful self-determination based on calculated choice – enjoyed a hegemonic position in the literature of the social history of European immigration to the United States. The original inspiration for this development in immigration historiography was the path breaking 1964 essay by essay by Rudolph Vecoli challenging the classic work on Oscar Handlin, The Uprooted (1951), which saw immigration as a jarring experience of alienation and confusion that left immigrants defensive and poorly adjusted in their new American homes. This essay reexamines the conflict of views associated with Vecoli’s challenge to Handlin in two contexts. One is the conceptual and empirical foundations of immigration historiography, and the second is the origin and early development of the New Social History, in British and American labor history and in the history of African American slavery and in Western neo-Marxism thought, which sought a humanist alternative to Communist ideology. The essay seeks critical engagement with agency, and advances the view that we should open ourselves once more to seeking guidance in Handlin’s interpretive understandings, which also suggests a reevaluation of the contributions of Thomas and Znaniecki’s The Polish Peasant in Europe and America, the now century-old source of Handlin’s views.
    Źródło:
    Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny; 2019, 45, 3 (173); 29-40
    2081-4488
    2544-4972
    Pojawia się w:
    Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Chłop polski w Europie i Ameryce” sto lat później
    “The Polish Peasant in Europe and America,” One Hundred Years Later
    Autorzy:
    Dopierała, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/781905.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Florian Znaniecki
    Polish Peasant in Europe and America
    history of Polish sociology
    contemporary Polish sociology
    Chłop polski w Europie i Ameryce
    historia polskiej socjologii
    współczesna polska socjologia
    Opis:
    This text is devoted to the series of seminars organized in the Institute of Sociology in Łódź on the occasion of the hundredth anniversary of publication of Thomas and Znaniecki’s The Polish Peasant in Europe and America. Znaniecki is considered the Nestor of Polish sociology. On the basis of speeches during the conference, the author presents the contemporary reception and topicality of Znaniecki’s sociology.
    Źródło:
    Kultura i Społeczeństwo; 2019, 63, 1; 203-220
    2300-195X
    Pojawia się w:
    Kultura i Społeczeństwo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Revealing the Silenced Spots: The Influence of Thomas and Znaniecki on the Study of Marginalized Aspects of Social Life
    Autorzy:
    Kacperczyk, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1024361.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    William I. Thomas
    Florian F. Znaniecki
    Jakub Wojciechowski
    Władek Wiśniewski
    Humanistic Coefficient
    Polish Peasant
    Literacy
    Polish Memoirism
    Memoir Competitions
    Peasants and Working-Class’s Voice
    Silencing Practices
    Opis:
    This article aims to highlight the influence of the work of William I. Thomas and Florian Znaniecki on the perception of social reality by sociologists. I focus on the social practice of creating personal documents (memoirs, autobiographies, and letters) as a form of enacting individual agency and speaking their voice in the social space. I show the contribution of various social classes in this memorializing practice in Poland, reaching back to the 17th and 18th centuries. While doing so, I emphasize that a big part of society was practically muted in literary discourses. The voices of peasants and working-class were silenced as they had no access to the means which would enable them to speak and be represented in the discourse. Against this background, we can see how the “memoir competitions”—a very popular research practice being introduced in Poland by Znaniecki in 1921—have changed the power relations in the field of generating knowledge about social reality. The institution of Polish Memoirism that systematically gathered a huge number of autobiographies, enabled the poor and voiceless to speak and be heard by social researchers. In this sense, the monumental work of Thomas and Znaniecki was a trigger to the gradual process of revealing “blind spots” on the map of social reality and giving voice to the muted. Throughout the article, I return again and again to the main methodological questions, that is, what does it mean to include the consciousness of the participants of social life in sociological research, how to represent them in sociological theorizing, and how they can regain their voice in the scientific narrations about them.
    Źródło:
    Qualitative Sociology Review; 2020, 16, 4; 212-247
    1733-8077
    Pojawia się w:
    Qualitative Sociology Review
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia werbunku Ireny Golec na informatora Służby Bezpieczeństwa do rozpracowania "prawicowych elementów" w Zarządzie Powiatowym Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego w Radzyniu Podlaskim
    Recruitment of Irena Golec as an informer for the Security Service to uncover rightwing elements” in the County Board of the United People’s Party in Radzyń Podlaski
    Autorzy:
    Magier, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564099.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-08
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Irena Golec komunizm Zjednoczone Stronnictwo Ludowe Polskie Stronnictwo Ludowe powiat Radzyń policja polityczna prawica Służba Bezpieczeństwa
    Irena Golec communism the United Peasant Party the Polish Peasant Party district Radzyń political police Security Service
    Opis:
    Historia próby werbunku działaczki ludowej Ireny Golec na informatora komunistycznej policji politycznej ma na celu ukazanie metod stosowanych przez PRL-owskie służby bezpieczeństwa do pozyskiwania tajnych współpracowników, przedstawia sieć inwigilacji osób z punktu widzenia komunistów niepewnych politycznie w powiecie radzyńskim w latach 40. i 50. XX w. oraz sygnalizuje nieobecne w dotychczasowej historiografii zjawisko „prawicowego” ożywienia politycznego byłych żołnierzy Batalionów Chłopskich i działaczy Polskiego Stronnictwa Ludowego Stanisława Mikołajczyka w powiecie radzyńskim, którzy znaleźli się w strukturach prokomunistycznego Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, w okresie bezpośrednio po przemianach z października 1956 r.
    The history of attempts to recruit Irena Golec, a popular activist, as a communist political police informer is to show methods used by PRL’s security services to enlist secret collaborators. The article presents a network for people's surveillance from the perspective of communists who felt uncertain politically in the Radzyń county in the 1940s and 1950s. Secondly, it describes a phenomenon which has been non-existent in the current historiography, namely the “right wing” political revival of former Peasants’ Battalions’ soldiers and activists of the Polish People’s Party. Stanisław Mikołajczyk from Radzyń Podlaski, who shortly after the transformations of October 1956 joined the ranks of the pro-communist United People’s Party, is a typical example.
    Źródło:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2016, 14; 263-282
    1643-4374
    Pojawia się w:
    Radzyński Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania biograficzne w ruchu: teoretyzowanie, doświadczanie, wyobrażenie (szkoła chicagowska – reinterpretacja)
    Biographical research on the move: Theorising, experiencing, imagining (the Chicago School reloaded)
    Autorzy:
    O’Neill, Maggie
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/413403.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    The Polish Peasant in Europe and America, walking, WIBM, biographical sociology, Chicago school of sociology
    Chłop polski w Europie i Ameryce, spacerowanie, WIBM, socjologia biograficzna, szkoła chicagowska
    Opis:
    This paper explores the importance of walking in biographical methods and critically reflects upon its theoretical, experiential and imaginative application 100 years after the publication of the The Polish Peasant in Europe and America. In doing so I ask how might walking as an ‘arts based’ approach to doing biographical research in collaborative and co-productive ways contribute to the conditions that support human well-being, re-ethicise social research and critically address social pathologies? In answering this question I focus upon the importance of critical theory and biographical sociology in understanding biography and history and propose that the experience of walking with another, conducting a WIBM, opens up the possibility of dialogue, listening as understanding, ‘resonance’, evokes trust and the potential for solidarity, as part of an ethics of listening. However, in doing so we must be mindful of the ethical implications of WIBM. Examples from walking biographical interviews illustrate the discussion.
    W artykule zbadano znaczenie spacerowania w metodach biograficznych i krytycznie rozważono jego teoretyczne, doświadczalne i wyobrażeniowe zastosowanie 100 lat po publikacji Chłopa polskiego w Europie i Ameryce. Tym samym stawiam pytanie, w jaki sposób chodzenie jako „artystycznie ugruntowane” podejście do prowadzenia badań biograficznych może przyczynić się do stworzenia warunków sprzyjających dobrostanowi ludzi, ponownej etyzacji badań społecznych i krytycznego podejścia do patologii społecznych? Odpowiadając na to pytanie, skupiam się na znaczeniu teorii krytycznej i socjologii biograficznej w rozumieniu biografii i historii oraz proponuję, aby doświadczenie chodzenia z innym, prowadzenia WIBM (Walking Interview Biographical Method – metoda wywiadu biograficznego podczas spaceru), otwierało możliwość dialogu, słuchania jako rozumienia, „rezonansu”, a także budziło zaufanie i potencjał solidarności, jako część etyki słuchania. Czyniąc to, musimy jednak pamiętać o etycznych implikacjach WIBM. Przykłady z wywiadów biograficznych podczas spaceru ilustrują tę kwestie.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2019, 68, 4
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mniejszości narodowe w myśli politycznej PSL „Piast” i Wincentego Witosa
    Autorzy:
    Wichmanowski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2053948.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Peasant movements
    ethnic minorities
    Polish Peasant Party (Polskie Stronnictwo Ludowe) “Piast”
    Wincenty Witos
    political thought
    ruch ludowy
    mniejszości narodowe
    Polskie Stronnictwo Ludowe „Piast”
    myśl polityczna
    Народное движение
    национальные меньшинства
    Польская народная партия «Пяст»
    Винценты Витос
    политическая мысль
    Opis:
    Both in the final period of the Partitions and in the Second Republic of Poland, the majority of the society lived in villages. The countryside appeared to be the main area of the linguistic, cultural and religious diversity. Its daily life was marked not only by economic differences, but also ethnic, denominational and cultural ones, which grew in importance by becoming the crucial elements of the social stratification. A relatively amicable cohabitation of various groups was put to the test during a period of wars and other unrests, when existing friendships were losing their significance and the population was forced to explicitly define themselves in terms of their ethnicity or religion. Based on the programme assumptions and the comments or speeches made by the politicians of Polish Peasant Party (Polskie Stronnictwo Ludowe) “Piast”, it can be concluded, that the party tolerated only such aspirations of other ethnic groups, which did not involve any attempts to share political power and which expressed loyalty to the state. In the case of Slavic minorities, it was believed that due to effective government’s policy, they might be drawn to Poland or even assimilated, especially the minority of Belarusians. The assimilation programme of the German minority from the Western Borderlands was considered to be futile and with little chances of success. The solution to the Jewish problem was sought in supporting Polish economic and cultural activity, Polish industry, trade and craft as well as liberal professions and cooperative movement. The remaining minorities dispersed in Poland were not even taken into account under the party’s ideological concepts.
    Zarówno w końcowym okresie zaborów, jak i w Drugiej Rzeczypospolitej zdecydowana większość społeczeństwa mieszkała na wsi. Wieś okazała się głównym terenem współistnienia odmienności językowych, obyczajowych i religijnych. W jej życiu codziennym zyskiwały na znaczeniu, obok różnic ekonomicznych, także narodowościowe, wyznaniowe i kulturowe, stając się istotnymi elementami stratyfikacji społecznej. W miarę zgodne współżycie różnych grup było wystawione na próbę w okresie wojen i innych niepokojów, kiedy traciły na znaczeniu dotychczasowe przyjaźnie i ludność była zmuszona określić się jednoznacznie w kategoriach etnicznych bądź wyznaniowych. Opierając się na założeniach programowych i wypowiedziach polityków Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”, można przyjąć, że w Stronnictwie tolerowano tylko te aspiracje innych grup narodowościowych, które nie obejmowały dążeń do współrządzenia i były lojalne wobec państwa. W wypadku mniejszości słowiańskich liczono, że dzięki odpowiedniej polityce rządu będzie możliwe przywiązanie ich do Polski, może nawet asymilacja, szczególnie Białorusinów. Program asymilacji mniejszości niemieckiej, głównie z Kresów Zachodnich, uznano za pozbawiony szans realizacji. Rozwiązanie problemu żydowskiego widziano w popieraniu polskiej działalności gospodarczej i kulturalnej, polskiego przemysłu, handlu i rękodzieła oraz wolnych zawodów i ruchu spółdzielczego. Pozostałe mniejszości rozproszone po Polsce nie były brane przez partię pod uwagę w jej koncepcjach ideologicznych.
    Как в заключительный период разделов, так и во время Второй Польской республики подавляющее большинство населения проживало в сельской местности. Деревня оказалась основным районом сосуществования языковых, моральных и религиозных различий. В ее повседневной жизни, помимо экономических различий, важными элементами социальной стратификации стали также национальные, религиозные и культурные различия. Относительно гармоничное сосуществование различных групп подверглось испытанию в период войн и других волнений, когда сложившееся дружелюбие потеряло свое значение и население было вынуждено однозначно определять себя в этнических или религиозных терминах. Основываясь на программных предположениях и  заявлениях политиков Польской народной партии «Пяст», можно предположить, что партия исходила из терпимости только к тем чаяниям других национальных групп, которые не поддерживали совместное управление и были лояльны к государству. Что касается славянских меньшинств, то была надежда, что благодаря соответствующей политике правительства можно будет привязать их к Польше, возможно, даже ассимилировать их, особенно белорусов. Считалось, что программа ассимиляции немецкого меньшинства, в основном из западных приграничных территорий, не имеет шансов на реализацию. Решение еврейской проблемы было замечено в  поддержке польской экономической и культурной деятельности, польской промышленности, торговли и ремесел, а также свободных профессий и кооперативного движения. Остальные меньшинства, разбросанные по Польше, не были учтены партией в ее идеологических концепциях.
    Źródło:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne; 2020, 6, 2; 13-30
    2450-4866
    Pojawia się w:
    Wschód Europy. Studia humanistyczno-społeczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Emigracja Władka Wiśniewskiego jako ucieczka – reinterpretacja trzeciego tomu „Chłopa polskiego w Europie i Ameryce” w świetle metody autobiograficznego wywiadu narracyjnego
    Emigration of Władek Wiśniewski as an escape – a reinterpretation of The Polish Peasant in Europe and America volume 3 in the light of the autobiographical narrative interview method
    Autorzy:
    Waniek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/413399.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    The Polish Peasant in Europe and America, migration, escape, linguistically based analysis of autobiography, reinterpretation
    „Chłop polski w Europie i A meryce”, migracja, ucieczka, lingwistycznie ugruntowana analiza autobiografii, reinterpretacja
    Opis:
    Reading Władek Wiśniewski’s autobiography in the third volume of Thomas and Znaniecki’s The Polish Peasant in Europe and America, not entirely neglecting the economic factor, it is worth paying attention to a very interesting and not uncommon reason for leaving the homeland, that is “an escape”. Its various current modalities can be placed on the continuum between “an escape from” and “an escape to”. Using analytical tools developed by Fritz Schütze, which were created much later, but largely inspired by achievements of the Chicago School of Sociology with Thomas and Znaniecki as its major researches, it can be shown that Władek’s primary reason for leaving the country was to free himself from tense family relationships. They were based on exploitation and distrust, full of hypocrisy and injustice; a desire to move away from home in order to break with an image of his own identity in the eyes of his Significant Others – as a person who is not worthy of respect, a drunkard and loser. Thus, the main hypothesis of this article (emerging from analysing constellations of events in his life) is: Władek Wiśniewski’s motives for leaving the homeland and going overseas are not only and primarily economic but are placed between “an escape from” and “an escape to”, though they gravitate towards the latter one.
    Czytając życiorys Władka Wiśniewskiego zawarty w trzecim tomie „Chłopa polskiego w Europie i A meryce” Thomasa i Znanieckiego i nie pomijając w pełni czynnika ekonomicznego, warto zwrócić uwagę na bardzo ciekawy i nierzadki powód wyjazdu z kraju ojczystego, to znaczy na „ucieczkę”. Jej współczesne warianty można umieścić na kontinuum rozciągającym się między „ucieczką od” a „ucieczką do”. Korzystając z narzędzi analitycznych opracowanych przez Fritza Schützego, które zostały stworzone znacznie później, ale w dużej mierze zainspirowane były osiągnięciami Szkoły Chicago – w tym jej czołowych przedstawicieli jakim byli Thomas i Znaniecki – można wykazać, że głównym powodem opuszczenia kraju przez Władka było uwolnienie się z napiętych relacji rodzinnych. Były one nie tylko oparte na wyzysku i nieufności, ale też pełne hipokryzji i niesprawiedliwości. Tym samym chęć wyjazdu z domu wynikała w jego przypadku przede wszystkim z potrzeby zerwania z wizerunkiem własnej tożsamości w oczach znaczących Innych jako osoby niegodnej szacunku, pijaka i nieudacznika. Główna hipoteza tego artykułu (wyłaniająca się z analizy konstelacji wydarzeń w jego życiu) brzmi zatem: podstawową przyczyną, dla której Władek Wiśniewski opuścił swój kraj rodzinny i wyjechał do Ameryki nie były w pierwszym rzędzie motywy ekonomiczne, lecz splot okoliczności rozciągających się między „ucieczką od” a „ucieczka do”, choć przeważają te drugie.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2019, 68, 4
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wieści (News) (1977–1983) - a periodical of the Polish Peasant Party in Exile (the Brussels-Washington section)
    Autorzy:
    Indraszczyk, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/421618.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Polish expatriate press in the 20th century
    Polish political parties in exile
    Polish Peasant Party in Exile
    Wieści (News)
    Hanna Chorążyna (1914–1999)
    Tadeusz Chciuk-Celt (1916–2001)
    the Rural Solidarity organization
    „Wieści”
    Polskie Stronnictwo Ludowe na Uchodźstwie
    Hanna Chorążyna
    Tadeusz Chciuk-Celt (Marek Celt)
    Solidarność Wiejska
    Opis:
    This article examines the origins and the contents of the quarterly Wieści (News) published bwteen 1977 and 1983 by the Brussels-Washington section of the party headed by Hanna Chorążyna, Stanisław Bańczyk and Józef Rzemieniewski. The editors committed themselves to keeping a healthy distance from internal party rivalries and focusing instead on the developments in rural Poland. Their plan panned out as the periodical became a reputable source of information about issues like the retirement pension for farmers, the rise of the Farmers’ Self-Defence committees in 1978 - a forerunner of the Rural Solidarity Movement of 1980 - and the history of the Polish agrarian parties.
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2016, 19, 4
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aleksandra Ładosia kręta droga do PRL
    Aleksander Ładoś’s Tortuous Path to the PRP
    Autorzy:
    Bagieński, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971661.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Aleksander Ładoś, post-war emigration
    Polish Peasant Party
    intelligence service of the
    PRP
    Department I of the Ministry of the Interior (MI)
    intelligence service of the MI
    MI
    Ministry of Foreign Affairs
    Association of Contacts in Exile “Polonia”
    France
    Switzerland
    Stanisław Mikołajczyk
    Security Service
    Opis:
    Powojenne losy Aleksandra Ładosia pozostają najmniej zbadanym okresem jego życia. Kiedy latem 1945 r. zakończył swoją misję kierownika Poselstwa RP w Bernie, pozostał na emigracji. Dzięki pozycji w środowisku ludowców został przedstawicielem mikołajczykowskiego Polskiego Stronnictwa Ludowego na Europę Zachodnią. Pod koniec lat czterdziestych wycofał się z życia publicznego i w 1960 r. repatriował się do kraju. Dzięki bogatej dokumentacji wywiadu PRL, dostępnej od kilku lat, można bliżej poznać okoliczności związane z jego powrotem, a przede wszystkim odtworzyć przebieg kilkuletniego „dialogu operacyjnego”, który prowadzili z nim przedstawiciele bezpieki.
    The post-war life history of Aleksander Ładoś remains the least-known period of his life. After completing his mission as head of the Mission of the Republic of Poland in Bern in summer 1945, he remained in exile. Thanks to his position in the community of the Peasant Party, he was selected the representative of the Polish Peasant Party headed by Mikołajczyk for Western Europe. At the end of the 1940s, he withdrew from the public life and was repatriated to his homeland in 1960. The rich documentation of the PRP’s intelligence service, made available several years ago, provides a clearer vier of the circumstances of his return, above all to restore his “operational dialogue” over several years with members of the Security Service.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2019, 33; 370-405
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Periodicals of the Historical Museum of the Polish Peasant Movement in 1985–2013
    Autorzy:
    Nieć, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/421457.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    History of the Polish press since the 1980
    party political publications
    publications of the Museum the Polish Peasant Movement
    the agrarian parties in Poland
    United People’s Party (ZSL)
    Polish People’s Party (PSL)
    Polska
    Warszawa
    PRL
    transformacja ustrojowa
    ruch ludowy
    ZSL
    PSL
    muzealnictwo
    czasopisma naukowe
    czasopisma popularnonaukowe
    prasa politycznego ruchu ludowego
    „Zeszyty Historyczne Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego”
    Opis:
    The article outlines the history of the Museum of the Polish Peasant Movement and its periodicals - The Yearbook of the Historical Museum of the Polish Peasant Movement and In the Footsteps of Our Fathers. The Museum id closely connected with the political representation of Poland’s agrarian community. At first it was the United People’s Party (ZSL), and since 1991 the Polish People’s Party (PSL). As our analysis demonstrates the periodicals, both academic and popular, published under the Museum’s auspices invariably reflect the party line, or even party propaganda, in the spheres of tradition and history
    Źródło:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2014, 17, 2
    1509-1074
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Prasy Polskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Exercises in expansion. Colonial threads in the National Democracy’s turn toward discipline
    Ćwiczenia z ekspansji. Kolonialne wątki endeckiego zwrotu ku dyscyplinie
    Autorzy:
    Snochowska-Gonzalez, Claudia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1009610.pdf
    Data publikacji:
    2020-06-15
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    National Democracy
    the peasant masses
    Brazilian fever
    migration
    Polish colonization
    Przegląd Wszechpolski (“All-Polish Review”)
    Narodowa Demokracja
    masy chłopskie
    gorączka brazylijska
    migracja
    polska kolonizacja
    Przegląd Wszechpolski
    Opis:
    1895 was the first year of the “Brazilian fever” in Galicia, i.e. a migration wave of peasant masses from Galicia to Brazil. In my article, I analyze the content of the 1895 “transitional” volume of Przegląd Wszechpolski (“All-Polish Review”), previously called Przegląd Emigracyjny (Migration Review), when the Lviv journal passed into the hands of the National League. I shall discuss the ways in which folk masses were presented in particular articles, and reflect on the meaning of the concept of colonization used there. In the articles of Przegląd Wszechpolski, the idea of Polish colonization (i.e. the settlement in Brazil and the United States of the peasant masses expelled by poverty from their home villages in partitioned Poland) began to intertwine with the idea of the colonization of these masses – attempts to ensure that they would remain Polish and Catholic, and with the idea of the expansion of Polish national body, so that it takes its proper place in the global capitalist economy. I argue that dealing with Polish colonisation played significant role in the National Democracy’s “turn toward discipline,” usually associated with another example of spontaneous mobilization of the masses – the 1905 revolution.
    Rok 1895 był w Galicji pierwszym rokiem „brazylijskiej gorączki”, czyli fali migracji mas chłopskich z Galicji do Brazylii. W moim artykule chcę się skupić na analizie treści „przejściowego” rocznika lwowskiego pisma Przegląd Wszechpolski, wydawanego wcześniej jako Przegląd Emigracyjny, które w 1895 roku przeszło w ręce Ligi Narodowej. Zamierzam omówić sposoby, w jakie w poszczególnych tekstach były przedstawiane ludowe masy, oraz zastanowić się nad znaczeniem stosowanego tam pojęcia kolonizacji. Idea polskiej kolonizacji, to znaczy osadnictwa prowadzonego w Brazylii i Stanach Zjednoczonych przez masy chłopskie wygnane przez biedę z ziem polskich, na łamach pisma zaczęła się przenikać z ideą kolonizacji tych mas – dbałością, by się nie wynarodowiły i nie porzuciły religii katolickiej, a także z ideą ekspansji polskiego ciała narodu, które miało zająć odpowiednie miejsce w globalnej gospodarce kapitalistycznej. W artykule dowodzę, że zajmowanie się polską kolonizacją odegrało ważną rolę w endeckim „zwrocie ku dyscyplinie”, który zwykł być kojarzony z innym przykładem spontanicznej mobilizacji mas – rewolucją 1905 roku.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2020, 36, 2; 105-135
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oblicze programowe „Gazety Grudziądzkiej” 1894–1939 – wybrane aspekty
    Program direction of „Gazeta Grudziądzka” 1894–1939 – selected aspects
    Autorzy:
    Astramowicz-Leyk, Teresa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365805.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    „Gazeta Grudziądzka”
    Wiktor Kulerski
    ruch ludowy
    Polsko-Katolicka Partia
    Ludowa
    antysemityzm
    "Gazeta Grudziącka“
    peasant movement
    Polish-Catholic
    National Party
    Antisemitism
    Opis:
    This article presents the principle programming assumptions of the „Gazeta Grudziądzka” (1894–1939), written and published by one of the leaders of the popular movement in Western Prussia, Wiktor Kulerski. The rectified information refers to the date of the publication of the first issue of the magazine and the address of the printing house. Polish literature from Grudziądz had a popular, nationalist and Catholic character. The founder and owner of the paper and his colleagues focused on these three values. The „Gazeta” reached its largest circulation before the First World War. Later, due to the territorial changes in Greater Poland, uprisings and the attitudes of the publisher during the First World War, it was not easy to attract readers. With the accession of Kulerski to the Polish People’s Party „Piast”, the paper became a press instrument of the popular movement. Moreover, after the founder’s death his son, Witold, took over the publishing company. The enduring feature of the „Gazeta Grudziądzka” program was economic anti-Semitism. Nationalism was strongly emphasized until the First World War, but it was presented as a defence against the Germanization of Polish society under Prussian occupation.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2016, 292, 2; 213-226
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Instrumentarium huculskie w sztuce polskiej XIX i XX wieku – wybrane przykłady
    Hutsul instruments in Polish art of the 19th and 20th centuries – selected examples
    Autorzy:
    Błażejewska, Anita
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519314.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    instrumentarium
    Huculszczyzna
    sztuka polska
    chłopomania
    folklor
    ikonografia muzyczna
    etnomuzykologia
    Instruments
    Hutsul region
    Polish art
    peasant–mania
    folklore
    musical iconography
    ethnomusicology
    Opis:
    Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wątków muzycznych, które są obecne w tradycyjnej kulturze Huculszczyzny, oraz ich wpływu na sztukę polską w XIX i XX wieku. W ramach opracowania omówiono wybrane dzieła sztuki, skupiając się na charakterystycznym instrumentarium reprezentatywnym dla omawianego regionu. Skrzypce, fujarki, cymbały, trembita, róg oraz lira korbowa zostały sklasyfikowane i opisane pod względem budowy oraz funkcji. Główny element pracy stanowi analiza dzieł sztuki, które poruszają tematy związane z muzyką uprawianą i tworzoną przez Hucułów. Uwzględniono motywy ikonograficzne, które zostały podzielone na dziewięć grup. Omówiony dorobek artystyczny twórców działających na przełomie XIX i XX wieku pozwala ocenić, w jaki sposób obecność wątków etnomuzykologicznych w sztuce przedstawiającej Huculszczyznę i jej mieszkańców wpłynęła na malarstwo inspirowane ludowością.
    This article aims to explore the musical themes prevalent in the traditional culture of the Hutsul region, and how they have influenced Polish art during the 19th and 20th centuries. The study involves an examination of selected works of art, with a focus on the characteristic instrumentation representative of the discussed region, including the violin, pipes, cimbalom, trombita, horn, and hurdy-gurdy. These instruments have been classified and described in terms of their construction and function. The analysis of works of art in the main body of the article focuses on topics related to the music practiced and created by the Hutsuls. Iconographic motifs have been taken into account and classified into nine groups. The artistic achievements of artists who were active at the turn of the 19th and 20th centuries have been discussed in order to assess the influence of ethnomusicological threads in art depicting the Hutsul region and its inhabitants, particularly in painting inspired by folk culture. Through this exploration, the article seeks to shed light on the impact of Hutsul music on Polish art, and to demonstrate how ethnomusicological themes can be integrated into artistic expression.
    Źródło:
    TECHNE. Seria Nowa; 2023, 1, 11; 43-75
    2084-851X
    Pojawia się w:
    TECHNE. Seria Nowa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Політичні просвітницькі часописи для польських селянок «Zorza» і «Zorza Ojczysta»: загальні тенденції розвитку
    Political educational magazines for polish peasants «Zorza» and «Zorza Ojczysta»: general trends of development
    Autorzy:
    Павлюх (Pavliukh), Марія (Mariia)
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2177548.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    просвітницька політична журналістика
    польський гендерний рух
    емансиповані видання
    новий
    тип жінки-селянки
    жіночі економічні права
    самоосвіта жінок-селянок
    жіноча освіта для селянок
    educational political journalism
    emancipated publications
    a new type of peasant
    woman
    women’s economic rights
    self-education of peasant
    women
    women’s education for peasant women
    Polish gender movement
    Opis:
    The urgency of the topic of the scientific article is due to modern political science, gender and national studies of women’s movements in European countries, including the Polish women’s movement, which began and developed in Lviv along with the Ukrainian women’s movement. The aim of the article is to analyze and review the issues of Polish women’s magazines for peasant women published in Eastern Galicia in the XIX century in order to clarify the main topics, conscious paradigms of the Polish women’s movement, value concepts of Polish women’s periodicals for peasant women. peasant women in traditional society and their participation in public and state life through political educational journalism. It is important to trace the main trends in the development of the Polish political women’s press and its impact on modern women’s political periodicals, as in the early twentieth century laid the foundation for the development of the modern Polish women’s movement. The scientific article analyzes the negative stereotypes about the traditional role of peasant women in public life on the example of the Polish women’s magazines «Zorza» and «Zorza Ojczysta», published in the early twentieth century. It was found that the traditional views on the role of peasant women are outdated, while the pages of Polish women’s magazines promote: women’s education, self-education, creative realization of women as individuals. The traditional formula for peasant women in society, which has been reduced to marriage and the birth of children, has been criticized for being superficial. Instead, a new image of a politically active woman is taking part in the life of her country and people. Research methods. The study used a set of general and special methods: the method of conceptual analysis in determining the Polish women’s movement; thematic analysis in determining the main topics of Zorza and Zorza Ojczysta; synthesis in the study of methods and forms of struggle of active women for their political rights. Results and conclusions. The active political role of women citizens in rural areas is a conscious concept of the Polish women’s press for peasant women, which was expressed in debunking active rural women of negative stereotypes about the passivity of women who come from the countryside.
    Актуальність теми наукової статті зумовлена сучасними політологічними, гендерними та націологічними дослідженнями жіночих рухів у європейських країнах, зокрема польського жіночого руху, який розпочався та розвивався у Львові поряд з українським жіночим рухом. Метою статті є аналіз та огляд номерів польських жіночих часописів для селянок, які виходили у Східній Галичині у ХІХ столітті для того, щоб з’ясувати головну тематику, свідомісні парадигми польського жіночого руху, ціннісні концепти польської жіночої періодики для селянок, трансформацію поглядів на політичну роль жінки-селянки у традиційному суспільстві та її участь у громадському і державному житті через політичну просвітницьку журналістику. Важливо простежити головні тенденції розвитку політичної польської жіночої преси та її вплив на сучасну політичну жіночу періодику, оскільки на початку ХХ століття була закладена основа розвитку сучасного польського жіночого руху. У науковій статті проаналізовані негативні стереотипи про традиційну роль жінки-селянки у суспільному та громадському житті на прикладі польських жіночих часописів «Zorza» та «Zorza Оjczysta», що виходили на початку ХХ століття. З’ясовано, що традиційні погляди на роль жінки-селянки застаріли, натомість на шпальтах польських жіночих часописів пропагуються: жіноча освіта, самоосвіта, творча реалізація жінки як особистості. Традиційна формула для жінок-селянок у суспільстві, яка зводилася до заміжжя та народження дітей критикується за поверховість. Натомість з’являється новий образ політичної активної жінки, яка бере участь у житті своєї країни і народу. Методи дослідження. У дослідженні використано комплекс загальних і спеціальних методів: метод концептуального аналізу у визначенні польського жіночого руху; тематичний аналіз у визначенні головної тематики видань «Zorza» та «Zorza Оjczysta»; синтез у вивченні методів і форм боротьби активного жіноцтва за свої політичні права. Результати і висновки. Активна політична роль жінки-громадянки у сільській місцевості − свідомісний концепт польської жіночої преси для селянок, яка виражалася у розвінчанні активного сільського жіноцтва негативних стереотипів про пасивність жіноцтва, яка походить із села.
    Źródło:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2022, 7(4); 177-185
    2543-9227
    Pojawia się w:
    Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz kultury chłopskiej w myśli politycznej wybranych partii ludowych działających w II Rzeczypospolitej
    The image of peasant culture in the political thought of selected people’s parties of the Second Polish Republic
    Крестьянская культура в политической мысли избранных народных (крестьянских) партий, действующих во Второй Речи Посполитой
    Autorzy:
    Wichmanowski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/568297.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    political thought
    culture
    peasant’s creativity
    people’s movement
    Second Polish Republic
    политическая мысль
    культура
    крестьянское творчество
    народное (крестьянское) движение
    Вторая Речь Посполитая
    Opis:
    Culture formed a significant element of political thought of every major political movement, both during the final years of partition of Poland, and after it regained its independence. The scope of interest of people’s parties covered almost everything that had a rural context, relating to the many millions of peasants. The present article analyzes the program assumptions of the Polish People’s Party “Piast” [Pol. Polskie Stronnictwo Ludowe “Piast”], Polish People’s Party “Wyzwolenie” [Pol. Polskie Stronnictwo Ludowe “Wyzwolenie”], Peasant’s Party [Pol. Stronnictwo Chłopskie] and the People’s Party [Pol. Stronnictwo Ludowe] relating to the aforesaid category of political sciences. These parties played a significant role in the history of people’s movement, influencing the shape of the recreated Polish state during the interwar bi-decade. The political thought of people’s parties aimed at bestowing the peasant’s culture with both autonomous, and nationwide value. These ideological assumptions were included in the political programs of people’s parties.
    Культура являлась важным элементом политической мысли каждого из крупных политических движений периода конца Разделов и затем в независимой Польше. Интерес народных партий к культуре охватывал все, что имело деревенский, крестьянский контекст и относилось к многомиллионным крестьянским массам. Предметом анализа в данной статье являются программные положения Польской крестьянской партии «Пяст», Польской крестьянской партии «Освобождение» („Wyzwolenie”), Крестьянской партии и Народной партии (Stronnictwo Ludowe) относительно рассматриваемой политологической категории. В межвоенное двадцатилетие эти партии сыграли существенную роль в истории народного (крестьянского) движения и оказали влияние на строй возрожденной Польши. Политическая мысль народных (крестьянских) партий стремилась придать кре¬стьянской культуре ее автономные и, одновременно, общенародные ценности. Такие идеологические положения вошли в политические программы народных (крестьянских) партий.
    Źródło:
    Nowa Polityka Wschodnia; 2020, 2(25); 177-203
    2084-3291
    Pojawia się w:
    Nowa Polityka Wschodnia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kwestia włościańska w listach pasterskich i kazaniach w Księstwie Warszawskim
    The peasant issue in pastoral letters and in homilies in the Duchy of Warsaw
    Autorzy:
    Ziółek, Ewa M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1886428.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Księstwo Warszawskie
    sprawa włościańska w Polsce
    kaznodziejstwo polskie w XIX wieku
    Duchy of Warsaw
    peasant issue in Poland
    Polish preaching in the 19th century
    Opis:
    Artykuł 4. konstytucji Księstwa Warszawskiego z 1807 r. znosił poddaństwo chłopów oraz zrównywał wobec prawa wszystkie warstwy polskiego społeczeństwa. Jednak ogólność zapisów powodowała, że wywołały one niepokoje na wsi, ponieważ wielu chłopów uznało je za równoznaczne ze zniesieniem pańszczyzny i innych świadczeń na rzecz dworu. Z kolei wśród szlachty pojawiły się obawy przed zbiegostwem i rozruchami. 21 grudnia 1807 r. Fryderyk August, książę warszawski, wydał dekret, który uściślał zapisy konstytucyjne. Ale już około dwa miesiące wcześniej minister spraw wewnętrznych Jan Paweł Łuszczewski  wezwał biskupów Księstwa, aby polecili duchowieństwu głoszenie nauk mających uspokoić nastroje. Minister oczekiwał, że Kościół wesprze władzę swoim autorytetem. W odpowiedzi biskupi ogłosili listy do duchowieństwa z zaleceniami przeprowadzenia stosownych nauk. Z zachowanych listów, jak i jedynie trzech znanych kazań o powyższej tematyce, wynika niezbicie, że Kościół nie tylko pouczał włościan o konieczności zachowania spokoju i wypełniania zobowiązań wobec dworów, ale przede wszystkim napiętnował dotychczasową sytuację społeczną. Podkreślano, że poddaństwo chłopów kłóci się z nauczaniem Kościoła i jest niesprawiedliwością. Kaznodzieje: ks. ks. Teodor Mietelski, Karol Arendt i Jan Paweł Woronicz uznali, że szlachta musi zaakceptować nowe regulacje prawne, bo dopiero uznanie wolności osobistej wszystkich obywateli i ich równości wobec prawa przywraca cywilizowany kształt stosunków społecznych na ziemiach polskich oraz stanowi gwarancję odzyskania pełnej niepodległości przez Rzeczpospolitą.
    Article 4 of the Constitution of the Duchy of Warsaw of 1807 abolished serfdom of the peasants and made all layers of the Polish society equal before the law. However, the regulations were so vague that they caused unrest in the country, since a lot of peasants recognized them as equal to abolition of socage and other services to the lord. In turn, among the nobility fears appeared that peasants could flee from their lords and that riots could break out. On 21st December 1807 Frederick Augustus, the Duke of Warsaw, issued a decree that made the regulations in the Constitution more specific. But as soon as about two months later Minister for Interior and Religious Affairs Jan Paweł Łuszczewski called on the bishops in the Duchy to order the clergy to preach the teachings that would calm down peasants. The minister expected the Church to support the authorities with its authority. In response the bishops proclaimed letters to the clergy with recommendations to teach the faithful the proper lessons. The preserved letters, as well as the three sermons concerning the subject that are known today, evidently show that the Church not only instructed the peasants that it was necessary to maintain the peace and meet their obligations to the lord, but first of all criticized the social situation that obtained at that time. It was emphasized that the peasants’ serfdom could not be reconciled with the Church’s teaching and was unjust. The preachers: Rev. Teodor Mietelski, Rev. Karol Arendt and Rev. Jan Paweł Woronicz decided that the nobility had to accept the new regulations by law, because it was only recognizing the personal freedom of all citizens and their equality before the law that could restore the civilized shape of the social relations in the Polish territories, and was a guarantee of restoring complete independence by the Republic of Poland.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 2; 137-152
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rewolucyjne partie chłopskie w II RP w świetle historiografii
    Revolutionary Peasant Parties in the Second Polish Republic
    Autorzy:
    Suławka, Adam Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/436433.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Second Republic of Poland, Polish People’s Republic, Belarusian SSR, USSR, Independent Peasant Party, Union of Peasant Left “Self-Help”, Hromada, Communist Party of Poland, Polish United Workers’ Party, United People’s Party
    II Rzeczpospolita, Polska Rzeczpospolita Ludowa, Białoruska SRR, ZSRR, Niezależna Partia Chłopska, Zjednoczenie Lewicy Chłopskiej „Samopomoc”, Hromada, Komunistyczna Partia Polski, Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
    Opis:
    The aim of this article is to summarise the current state of academic research regarding revolutionary peasant parties in the Second Polish Republic: the Independent Peasant Party (IPP), Union of Peasant Left “Self-Help” and Belarussian Peasant and Workers “Hromada” that operated in the north-eastern borderlands. These political formations, whose target group was peasants, were crypto-communist. Although officially independent, they were actually agencies of the Communist Party of Poland (CPP) and Communist Party of Western Belarus, which were in turn branches of Soviet intelligence in Poland. These groups aroused greatest interest among researchers prior to 1989 (during the existence of the communist block) due to the fact that Polish historians, members of the ruling Polish United Workers’ Party at the time, monopolised scientific research. Members of the PUWP’s satellite United People’s Party also had the opportunity to work on this issue, but their influence was much weaker. Articles regarding the Hromada were also available; however, much more detailed and important were those written in the Belarussian SSR. Practically in all cases those scientific papers were written in line with the communist ideology that praised the work of these parties. Still, thanks to research in Polish and Soviet archives, we can obtain valuable information about them and their members. After the decline of the communist block the topic has received much less attention from researchers both in Poland and Belarus, except for those who had already worked on it during the communist era and published a few fragmentary articles. As a result, the issue discussed in this article is still waiting for comprehensive and honest scholarship.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2020, 10; 225-239
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jakub vs. Jakób Szela: The ghoul’s comeback
    Jakub vs. Jakób. Szela – powroty Upiora
    Autorzy:
    Węgrzyn, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2087406.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Poland in the 19th century
    Polish peasantry
    Galicia
    the Peasant Uprising of 1846
    Jakub Szela (1787–1860)
    Rabacja galicyjska 1846 rok
    Jakub Szela
    historia chłopów polskich
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    This article is intended as an updated addendum to the history of the reception of Jakub Szela, leader of the peasant uprising in Galicia in 1846, in Franciszek Ziejka’s Złota legenda chłopów polskich [The Golden Legend of Polish Peasants], published in 1984. It seems that practically all of the accounts of the bloody events of 1846 follow either of two master narratives distinguished by their characteristic patterns of sidetracking and omissions. The two narratives also differ in their contrarian ideological leanings and aesthetic sensitivity. Another important observation concerns the congruence of the narrative written by the gentry and the traditional national history, and a similar congruence of the peasant narrative with the approach of social history.
    Źródło:
    Ruch Literacki; 2021, 2; 237-255
    0035-9602
    Pojawia się w:
    Ruch Literacki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Neglected landscapes: on the aesthetics of the polish urban scenery
    Zaniedbane krajobrazy: o estetyce polskiej przestrzeni zurbanizowanej
    Autorzy:
    Bryl-Roman, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1836124.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    landscape aesthetics
    environmental aesthetics
    spatial order
    aesthetic education
    Polish cultural landscape
    standard of taste
    habitus
    peasant culture
    estetyka krajobrazu
    estetyka środowiskowa
    ład przestrzenny
    edukacja estetyczna
    polski krajobraz kulturowy
    kultura chłopska
    Opis:
    The article offers a reflection on the possible causes of a disregarding attitude to the value of landscape and spatial order in contemporary Poland. Neglecting aesthetic values, usually interpreted as an effect of the communist past, is considered in the paper as a symptom of a specific spatial culture correlated with the social and cultural grounds of the present Polish society. Although it is possible to point out several viable determinants of the present landscape quality in Poland, they all seem to have the same origin. To fea- ture it, the author refers to P. Bourdieu’s habitus concept as well as to the socio-historical perspective in which the Polish society was shaped (peasant culture). The problem of the lack of adequate aesthetic education also stems from the same cultural context. The enhancement of pro-landscape thinking requires resolute actions in many fields. Nonetheless, a proper understanding of the aesthetic education seems to be crucial here.
    Artykuł poświęcony jest przyczynom lekceważącego stosunku do krajobrazu i ładu przestrzennego we współczesnej Polsce. Zaniedbywanie wartości estetycznych, zwykle interpretowane jako pokłosie komunistycznej przeszłości, interpretowane jest tu jako przejaw specyficznej kultury przestrzennej  ukształtowanej w lokalnym kontekście kulturowym. Wiele bezpośrednich uwarunkowań estetycznej kondycji polskiego krajobrazu wyrasta ze wspólnego socjo-kulturowego podłoża. Do jego rekonstrukcji i opisu wykorzystano koncepcję habitusu P. Bourdieu oraz perspektywę historyczną (kultura chłopska), w której kształtowało się polskie społeczeństwo. Wzmocnienie myślenia pro-krajobrazowego wymaga zdecydowanych działań w wielu dziedzinach, jednak właściwie rozumiana edukacja estetyczna (o której mowa w końcowej części artykułu) jest tutaj kwestią kluczową.
    Źródło:
    Studia Miejskie; 2019, 36; 83-97
    2543-5302
    2082-4793
    Pojawia się w:
    Studia Miejskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział Polaków i Żydów w pracy organów samorządu wiejskiego na Prawobrzeżnej Ukrainie w drugiej połowie XIX – początku XX wieku
    Autorzy:
    Melnychuk, Kateryna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2041042.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    peasant self-government
    volost
    rural community
    the right-bank Ukraine
    South-Western region
    the Polish and Jewish people
    myrovyi poserednyk
    governor
    samorządy wiejskie
    gmina
    gromada wiejska
    społeczność chłopska
    prawobrzeżna Ukraina
    Kraj Południowo-Zachodni
    Opis:
    The abolition of serfdom in 1861 was the beginning of global reformations that dealt with the administrative and territorial division of the empire. According to the new division, the lowest territorial unit was a rural community (territorial community) in Kyiv, Podolia and Volhynia guberniyas, the highest – volost. The control of rural communities was performed by peasant self-government – volost and rural government which were formed and provided by peasants (members of the community). However, excepting community affairs, the legislator charged the peasant self-government to execute a number of urgent functions in the government (fiscal, legal, police, static and educative functions). For that reason, the peasant authorities were degraded to the position of the lowest link in the hierarchy of the government. The peasant self-government was restricted by the resolutions and circulars of Ministry of Interior, general-governor, general, governor in peasant affairs and „myrovyi poserednyk”. As a matter of fact, the talent acquisition to the peasant self-government office was implemented with a number of restrictions established by the „Regulation on the peasants withdrawal from serfdom” in 1861.            The specific characteristic of the right-bank Ukraine was the diversity of area, after the Ukrainians the second most populated were the Jewish people, the third – Polish. An impressive part of Polish and Jewish nationalities lived in peasant community so that there was a problem of their participation in the work of peasant self-government. Avoiding putting „chuzhynziv” (people who were not the members of peasant community) in the main positions of rural administration, the restrictions were implemented on the spot. Still, the position of clerk (pisar) was accessible for those wishing to work in volost or rural government. The article deals with the problem of human resourcing and the presence of Polish and Jewish nationalities in the peasant self-government in the South-Western region of the Russian Empire in the second half of the 19th – the beginning of the 20th centuries. The way of rotating workers in the rural administration, their level of education, professional achievements, employment and remuneration terms are emphasized in the article. Moreover, certain cases of working Jewish and Polish as clerks in rural administrations are described.
    Zniesienie pańszczyzny w 1861 r. było początkiem globalnych przemian, dotyczących podziału administracyjnego imperium. Zgodnie z nowym podziałem w województwach kijowskim, podolskim i wołyńskim najniższą jednostką terytorialną była „gmina wiejska” (hromada terytorialna), najwyższą – włość. Zarządzaniem gminami wiejskimi zajmowały się organy samorządu wiejskiego – zarząd włości i wsi, które tworzyli i zapewniali ich działalność chłopi (członkowie hromady). Jednak oprócz spraw hromady, ustawodawca zobowiązał samorząd wiejski do pełnienia szeregu funkcji niezbędnych w zarządzaniu publicznym (skarbowa, prawna, policyjna, statystyczna, oświatowa). Więc, administracje chłopskie zostały faktycznie najniższym ogniwem w hierarchii zarządzania publicznego. Samodzielność samorządu wiejskiego ograniczały uchwały i okólniki Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Generał-gubernatora, gubernatora, komisarze prowincjonalni ds. obecności oraz mediatora. Nawet dobór kadr dla instytucji samorządu wiejskiego odbywał się z uwzględnieniem szeregu ograniczeń przewidzianych w „Przepisach o uwolnieniu chłopów od pańszczyzny” z 1861 r.Cechą szczególną Ukrainy Prawobrzeżnej było zróżnicowanie narodowe regionu, na drugim miejscu po Ukraińcach byli Żydzi, na trzecim Polacy. Znaczna część przedstawicieli narodowości polskiej i żydowskiej żyła w środowisku chłopskim, więc pojawił się problem ich udziału w działalności samorządu wiejskiego. Aby uniemożliwić „obcym” (nie członkom hromady, osobom innej wiary) zajmowanie ważnych stanowisk w administracjach wiejskich, wprowadzano lokalne ograniczenia. Jednak stanowisko pisarza urzędowego pozostawało stosunkowo dostępne dla osób pragnących pracować we włości lub w zarządzie wsi.Proponowane badanie dotyczy problemu obsady kadrowej i obecności przedstawicieli narodowości polskiej i żydowskiej w samorządach wiejskich w południowo-zachodnim regionie Cesarstwa Rosyjskiego w drugiej połowie XIX i na początku XX w. Scharakteryzowano kolejność rotacji pracowników administracji wiejskich, ich wykształcenie, poziom profesjonalizmu, warunki pracy i płacy. Opisano niektóre przypadki służby Żydów i Polaków w charakterze pisarzy urzędowych w administracjach wiejskich.
    Źródło:
    Res Historica; 2021, 51; 387-402
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    К вопросу о том, почему конфессиональный фактор не стал определяющим во втором разделе Речи Посполитой
    Autorzy:
    Аниперков, Вадим
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/686345.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Grigory Potemkin
    the Orthodox Church
    the dissidents
    the Four-Year Sejm
    peasant revolt
    the Targowica Confederation
    the Second Partition of the Polish–Lithuanian Commonwealth
    Григорий Потёмкин
    Православная церковь
    диссиденты
    Четырёхлетний сейм
    крестьянский бунт
    Тарговицкая конфедерация
    второй раздел Речи Посполитой
    Opis:
    The article is devoted to the analysis of the Russian political and military projects between 1789 and 1791. These projects were represented as different notes, letters, orders of Grigory Potemkin and foresaw the initiation and usage of the orthodox population of the south-eastern parts of the Polish–Lithuanian Commonwealth revolts. They were precursory approved by Ekaterina II and were intended to be used in case of a war conflict with the Polish–Lithuanian Commonwealth if the force balance was unprofitable for Russia. Four main reasons that did not let these plans to be accomplished are specified in this work. Firstly, the weakening of the Russian influence among the dissidents of the Polish–Lithuanian Commonwealth during the Four-Year Sejm (1788–1792). Secondly, the changes on the global stage, that diminished the threat of simultaneous attack of several European countries on Russia, as well as the disadvantageous for G. Potemkin court conjuncture, that of the increased influence of the new favourite – Platon Zubov. And lastly – the French Revolution influence, which forced Ekaterina II to avoid supporting the lower class, which included most of the local orthodox population. In this article Ekaterina’s II refusal to start the religious and class war in the Right-Bank Ukraine is considered as one of the factors leading to the alternative scenario of Russian military intervention in the internal affairs of the Polish–Lithuanian Commonwealth – in the formation of Targowica confederation.
    К вопросу о том, почему конфессиональный фактор не стал определяющим во втором разделе Речи Посполитой. Статья посвящена анализу содержания российских военно-политических проектов 1789–1791 гг. по инициированию и использованию в собственных целях волнений православного населения в юго-восточных регионах Речи Посполитой. Эти проекты – представленные в виде различных записок, писем и распоряжений Г. А. Потёмкина – получили предварительное одобрение Екатерины II, которая была намерена использовать их в случае начала военного конфликта с участием Речи Посполитой и невыгодным для России соотношением сил. Определены четыре главные причины, не позволившие реализоваться данным планам: ослабление российского влияния среди диссидентов Речи Посполитой в период Четырёхлетнего сейма (1788–1792); изменения на международной арене, снизившие угрозу одновременного нападения на Россию ряда европейских государств; неблагоприятная для Г. А. Потёмкина дворцовая конъюнктура, связанная с усилением роли нового фаворита – П. А. Зубова; наконец – влияние Французской революции, заставившее Екатерину II воздержаться от поддержки в Речи Посполитой нижних слоёв населения, к которым относилось большинство местного православного населения. Отказ Екатерины II от развязывания в Правобережной Украине сословно-религиозной войны указывается в работе как один из факторов, обусловивший в скором времени осуществление альтернативного сценария российского военного вмешательства во внутренние дела Речи Посполитой – в виде cоздания Тарговицкой конфедерации.
    Źródło:
    Orientalia Christiana Cracoviensia; 2017, 9
    2450-2936
    2081-1330
    Pojawia się w:
    Orientalia Christiana Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jan Kotyza, żołnierz Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich, ludowego Wojska Polskiego – zarys biograficzny
    Jan Kotyza, Soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions, Polish People’s Army – a Biographical Outline
    Ян Котыза – солдат Армии Крайовой, Крестьянских Батальонов и народного Войска Польского. Биографический очерк
    Autorzy:
    Paduchowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1916505.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-28
    Wydawca:
    Wojskowe Biuro Historyczne
    Tematy:
    Jan Kotyza
    Polskie Państwo Podziemne
    ZWZ/AK
    Bataliony Chłopskie
    Ruch Ludowy
    powiat krakowski
    II wojna światowa
    konspiracja
    Bieńczyce
    ludowe Wojsko Polskie
    Polish Underground State
    Home Army
    Peasants’ Battalions
    Peasant movement
    Cracow district
    World War II
    underground work
    Polish People’s Army
    Ян Котыза
    Польское подпольное государство
    Армия Крайова
    Крестьянские батальоны
    Народное движение
    краковский повят
    Вторая мировая война
    подпольное движение
    Беньчице
    народное Войско Польское
    Opis:
    Artykuł przedstawia zarys biografii Jana Kotyzy, żołnierza Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich oraz ludowego Wojska Polskiego. Urodził się w podkrakowskich Bieńczycach w rodzinie chłopskiej. Dzięki uporowi rodziców i nauczycieli ukończył gimnazjum, a następnie również Studium Wychowania Fizycznego przy Uniwersytecie Jagiellońskim. Tuż przed wybuchem II wojny światowej Kotyza objął posadę kierownika nowobudowanego stadionu miejskiego przy Alei 3 Maja w Krakowie. Był oficerem rezerwy, ale nie wziął udziału w kampanii polskiej 1939 r. W czasie okupacji zaangażował się w pracę konspiracyjną. Pierwotnie polegała ona tylko na kolportażu podziemnych pism. Przystąpił do Związku Walki Zbrojnej, przyjął ps. „Krzemień”. Początkowo organizował pluton na terenie wsi Bieńczyce, Krzesławice oraz Mistrzejowice. Następnie został komendantem placówki ZWZ Mogiła, która obejmowała terytorialnie gminy Mogiła, Ruszcza oraz Węgrzce. Z szeregów ZWZ przeszedł do Batalionów Chłopskich. Jednocześnie został członkiem konspiracyjnego Stronnictwa Ludowego „Roch”. Po scaleniu BCh z AK objął dowództwo batalionu krypt. „Pająk”. W 1943 r. awansował w ramach BCh i został komendantem powiatu krakowskiego krypt. „Nadleśnictwo nr 6”. W niedługim czasie po oswobodzeniu od Niemców zgłosił się na wezwanie nowych władz do tzw. ludowego Wojska Polskiego. Początkowo nie trafił na front, ostatecznie został wysłany do 2 Armii WP. Nie zdążył wziąć udziału w walkach z Niemcami – był pod Dreznem, skąd wycofano go przez Wrocław do Rzeszowa, gdzie brał udział w walkach z UPA. Po zdemobilizowaniu wrócił w rodzinne strony.
    The article presents a biographical outline of Jan Kotyza, a soldier of the Home Army, Peasants’ Battalions and the Polish People’s Army. He was born in Bieńczyce near Cracow in a peasant family. Thanks to the persistence of his parents and teachers he finished high school and then studied physical education at the Jagiellonian University. Just before the outbreak of World War II, Kotyza took over the position of manager of the newly built city stadium at 3 Maja Avenue in Cracow. He was a reserve officer but did not take part in the Polish campaign of 1939. During the occupation he got involved in underground work. Initially, it consisted only in the distribution of underground magazines. He joined the Union of Armed Struggle (ZWZ) and took pseudonym „Krzemień”. Initially he organized a platoon in the villages of Bieńczyce, Krzesławice and Mistrzejowice. Then he became the commander of the ZWZ post „Mogiła”, which included municipalities: Mogiła, Ruszcza and Węgrzce. He left the ZWZ to join the Peasants’ Battalions (BCh). At the same time he became a member of the underground People’s Party „Roch”. After the BCh where merged with the Home Army, he took command of the „Pająk” battalion. In 1943, he was promoted within the BCh and became commander of the Cracow district codenamed „Forest Inspectorate No. 6”. Shortly after the liberation from the Germans, he answered the call of the new authorities to join the so-called Polish People’s Army. Initially he was not sent to the front, eventually he was sent to the 2nd Army. He did not manage to take part in fights against the Germans. He was near Dresden, from where he was withdrawn through Wrocław to Rzeszów, where he took part in fights with the Ukrainian Insurgent Army. After being demobilized, he returned to his hometown.
    В статье представлен биографический очерк Яна Котызы, солдата Армии Крайовой, Крестьянских батальонов и народного Войска Польского. Ян Котыза родился в Беньчице под Краковом, в крестьянской семье. Благодаря настойчивости родителей и учителей он окончил гимназию, а впоследствии учился по направлении „физическая культура” в Ягеллонском университете. Незадолго до начала Второй мировой войны Котыза занял должность управляющего недавно построенным муниципальным стадионом на улице Аллея 3 Мая в Кракове. Котыза был офицером запаса, но в Польской кампании 1939 г. участия не принимал. Во время оккупации он был задействован в конспиративных действиях, которые поначалу заключались только в распространении подпольной прессы. Он вступил Союз вооруженной борьбы (СВБ) принял псевдоним «Кшемень» („Кремень”). Первоначально он организовал взвод в деревнях Беньчице, Кшеславице и Мистшейовице. Затем он стал командиром поста СВБ „Могила”, который территориально охватывал три гмины: Могилу, Рушчу и Венгжце. Из Союза вооруженной борьбы Котыза перешел в Крестьянские Батальоны и одновременно с этим стал членом конспиративной Народной Партии „Рох”. После объединения Армии Крайовой и Крестьянских Батальонов он стал командовать батальоном „Пайонк” („Паук”). В 1943 г. в рамках Крестьянских Батальонов он получил повышение и стал комендантом краковского повята под криптонимом „Лесной округ №6”. Вскоре после освобождения от немцев он откликнулся на призыв новых властей присоединиться к народному Войску Польскому. Поначалу его не высылали на фронт, но затем все-таки отправили на фронт 2-ой армии Войска Польского. Котыза не успел принять участие в боях с Германией. Он был под Дрезденом, откуда был выведен через Вроцлав в Жешув, где принял участие в боях с УПА. После демобилизации вернулся на родину.
    Źródło:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2020, XXI (LXXII), 4 (274); 145-169
    1640-6281
    Pojawia się w:
    Przegląd Historyczno-Wojskowy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tradycja kościuszkowska w niepodległościowym nurcie walki zbrojnej 1939-1956
    The Kościuszko tradition in the independence trend of the armed struggle 1939-1956
    Autorzy:
    Kurczab, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2027627.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    tradycja kościuszkowska
    Drużyny Robotnicze PSS
    303 Warszawski Dywizjon Myśliwski im. Tadeusza Kościuszki
    Ludowa Straż Bezpieczeństwa
    1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki
    4 Dywizja Piechoty im. Jana Kilińskiego
    antykomunistyczne zbrojne podziemie niepodległościowe
    Armia Krajowa
    Bataliony Chłopskie
    Kościuszko tradition
    Workers’ Teams of the Polish Socialist Party
    303 Squadron RAF
    Home Army
    Peasant Battalions
    People’s Security Guard
    1st Tadeusz Kościuszko Infantry Division
    4th Jan Kilinski Infantry Division
    anti-communist armed underground
    Opis:
    Artykuł wskazuje na obecność tradycji kościuszkowskiej w działaniach polskich zbrojnych formacji niepodległościowych lat 1939-1956: Drużyn Robotniczych przy PPS (Czerwonych Kosynierów), walczących w obronie gdyńskiego Oksywia we wrześniu 1939 roku; 303 Warszawskiego Dywizjonu Myśliwskiego im. Tadeusza Kościuszki, Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Ludowej Straży Bezpieczeństwa, a także 1 i 4 Dywizji Piechoty Wojska Polskiego. Pamięć o Powstaniu Kościuszkowskim i jego uniwersalne idee napawały nadzieją kolejne pokolenia Polaków, walczących 150 lat później o te same wartości co insurgenci – niepodległość i suwerenność. Tradycja insurekcji 1794 roku wspomagała również budowę wizji przyszłej, sprawiedliwej, demokratycznej, niepodległej i w pełni suwerennej powojennej Polski.
    The article indicates the Kościuszko tradition in the Polish armed formations in 1939-1956: Drużyny Robotnicze (Workers’ Teams) of the Polish Socialist Party (the so-called Red Scythemen), which fought in defense of Oksyw in Gdynia in September 1939; 303 Warsaw Squadron RAF; the Home Army, the Peasant Battalions and the People’s Security Guard (Ludowa Straż Bezpieczeństwa), as well as the 1st and 4th Infantry Divisions of the Polish Army. The memory of the Kościuszko Uprising and the universal message of the Kościuszko tradition gave hope to successive generations of Poles, who fought 150 years later for the same values as insurgents - independence and sovereignty. The tradition of the insurrection of 1794 also built a vision of a future, just, democratic, independent and fully sovereign post-war Poland.
    Źródło:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 1(15); 91-106
    2354-0435
    2719-8618
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-31 z 31

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies