Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Mitologia" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 103
Tytuł:
Artur Szrejter, Herosi mitów germańskich t. I: Sigurd pogromca smoka i inni Wölsungowie, Warszawa 2015, idem, Herosi mitów germańskich t. II: Sigurd bohater Północy, Warszawa 2016
Autorzy:
Szarek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436596.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
mitologia germańska
Sigurd
Wölsungowie
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2017, 4; 222-231
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo w greckiej mitologii biblijnej
Autorzy:
Gryglewicz, Feliks
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1164684.pdf
Data publikacji:
1975
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
dziedzictwo
mitologia biblijna
legacy
biblical mythology
Opis:
Der Verfasser hat die Bedeutung der griechischen Worte, die von den Mädchen und ihrer Keuschheit (Jungfräulichkeit): neanis, paidiske oder pais, nymfe, kore und parthenos sagen, ebenso wie ihr Hervortreten in der Griechenwelt und in Septuaginta besprochen. Viel Aufmerksamkeit hat er dem Worte parthenos in Septuaginta, und besonders in Is. 7, 14 gewidmet. Nach der Besprechung anderer Worte im Neuen Testament hat er sich gleich falls mit dem Wort parthenos im Ganzen und mit demselben Wort parthenos im Verhältnis zu den Männern, sowie mit dem Ausdruck der Jungfräulichkeit durch das Wort eunouchos, eunouchizein befaßt. Die Bemühungen der neutestamentlichen Verfasser, um mit der griechischen Terminologie die uns interessierende Probleme auszudrücken, das war das neue, das außerhalb Lehre hat das Christentum in die hellenistische Welt eingeführt.
Źródło:
The Biblical Annals; 1975, 22, 1; 25-37
2083-2222
2451-2168
Pojawia się w:
The Biblical Annals
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uso y simbolismo de los venenos de pesca en las tierras bajas de Colombia, Suramérica
Autorzy:
Mejía, Luis Eduardo
Turbay, Sandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081348.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
Tematy:
venenos
pesca
Colombia
mitología amazónica
barbascos
Opis:
En este artículo se hace un balance de los estudios botánicos y etnográficos sobre los venenos de pesca usados por indígenas de las cuencas de los ríos Orinoco y Amazonas, en territorio colombiano. En primer lugar se describe el uso de estas especies en cada grupo indígena y se caracterizan sus propiedades farmacológicas. En segundo lugar se analizan las características de estos venenos y sus repercusiones en el universo simbólico. El trabajo explica, en particular, por qué en la mayoría de los grupos indígenas las mujeres tienen prohibido manipular los venenos. A pesar de cubrir una vasta región donde viven grupos étnicos de diferentes familias lingüísticas, el análisis muestra muchos elementos comunes en los mitos y en las creencias asociadas a los venenos.
Źródło:
Itinerarios; 2007, 5; 167-182
1507-7241
Pojawia się w:
Itinerarios
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie i rozwój kultu Boga JHWH w kontekście panteonu bóstw kananejskich
The concept and development of the cult of JHWH in the context of the pantheon of the canaanite deities
Autorzy:
Kubisiak, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1532344.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
mythology
names
texts
mitologia
imiona
teksty
Opis:
Imię Boga to imię najświętsze. Dzięki łasce Pana, który zechciał się objawić Mojżeszowi, relacja Izraelitów z Bogiem osiągnęła wyjątkowy charakter. Imię jest czymś szczególnym. Dzięki jego znajomości, ktoś dotychczas nieznany staje się nam bliższy a co za tym idzie wchodzimy na zupełnie inny poziom znajomości. Starotestamentowe przekazy dostarczają informacji o Bożym imieniu, które nie zawsze brzmiało tak samo, a nawet nie było utożsamiane z jedną i tą samą osobą. Wielu egzegetów, zarówno na gruncie polskim jak i światowym podejmowało temat różnorodności imion Boga w Starym Testamencie. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują J. Day, M.S. Smith, M. Uglorz, W.F. Albright, których monografie stały się cenną pomocą przy powstawaniu tego artykułu. Dzięki znaleziskom z Ugarit na imię boże zaczęto patrzeć z innej, nieznanej dotąd strony. Mitologie krajów sąsiadujących z Kanaanem wywarły niemały wpływ na wierzenia protoplastów narodu izraelskiego pozostawiając po sobie ślady, które przy wnikliwej analizie tekstu oryginalnego nie sposób pominąć. Celem artykułu jest dokonanie analizy imion Boga Izraela. Na wstępie przedstawiono krótką informację na temat odkryć w Ugarit, co wydawało się niezbędne w podjętym temacie. Następnie przeprowadzono analizę etymologiczną imion Boga dokonując porównania z tekstem Targumu Neofiti 1 i LXX oraz przedstawiono rozwój kultu poszczególnych imion Boga na terenie biblijnego Izraela.  
The name of God is the most sacred name. By the grace of the Lord, who wanted to reveal himself to Moses, the relationship of the Israelites with God has reached a unique character. The name is something special. Thanks to his acquaintance, someone previously unknown becomes closer to us and thus we enter a completely different level of knowledge. The Old Testament messages provide information about God's name, which did not always sound the same, and was not even identified with one and the same person. Many exegeses, both in Poland and abroad, have taken up the subject of the variety of God's names in the Old Testament. Among them, J. Day, M.S. Smith, M. Uglorz, W.F. Albright, whose monographs have been a valuable help in the development of this article, deserve special attention. Thanks to the findings of Ugarit, the name of God began to be looked at from another, previously unknown site. The mythologies of the countries neighbouring Canaan have had a considerable impact on the beliefs of the protoplasts of the Israeli nation, leaving behind traces that cannot be omitted during a thorough analysis of the original text. The aim of the article is to analyze the names of the God of Israel. In the beginning, there is a brief information about the discoveries in Ugarit, which seemed to be necessary in the undertaken topic. Next, an etymological analysis of the names of God was carried out, comparing them to the text of Targumu Neofiti 1 and LXX, and the development of worship of individual names of God in Biblical Israel was presented.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 46; 25-45
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opowieść jako pieśń i „zabójstwo pieśni”. Tradycja w aktualnych okolicznościach według Josepha Campbella
Story as a Song and “Murder of a Song”. The Tradition in the Current Circumstances According to Joseph Campbell
Autorzy:
Miczka-Pajestka, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2052193.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
tradition
mythology
postmodernism
tradycja
mitologia
postmodernizm
Opis:
The article discusses the problem of myths in the current cultural circumstances, that is, in post-modernity. It indicates the crucial issue of the attitude of the postmodern man towards tradition and its transmission. The work also concerns issues related to the exploration of a new mythology and connected with the issue concept of Joseph Campbell. Suggestions for the way of thinking about reality and traditions included in the theories of Roger Fidler, Wolfgang Welsch and Paul Virilio have been disucessed as well. Furthermore, the author undertakes an attempt to answer the following questions: can the today’s story be seen as a „song” and whether in the technical world, virtualized and marked by pluralism of everything the final “murder of this song” has been committed in a symbolic sense?
W artykule omówiony został problem funkcjonowania mitów w aktualnych okolicznościach kulturowych, czyli w ponowoczesności. Wskazano na zasadniczą kwestię stosunku ponowoczesnego człowieka do tradycji i jej przekazu. Rozważono też problematykę związaną z poszukiwaniem nowej mitologii i związaną z tym zagadnieniem koncepcję Josepha Campbella. Uwzględniono również propozycje myślenia o rzeczywistości i tradycji ujęte w teoriach Rogera Fidlera, Wolfganga Welscha i Paula Virilio. Podjęto próbę odpowiedzi na pytania: czy można dziś postrzegać opowieść jako „pieśń” i czy w świecie stechnicyzowanym, zwirtualizowanym i naznaczonym pluralizmem wszystkiego dokonało się, w sensie symbolicznym, ostateczne „zabójstwo owej pieśni”?
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2014, 2, 2; 9-22
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NIEDOCENIONA MITOLOGIA NIEDOCENIONYCH – REFLEKSJE O KRÓLU MRÓWEK ZBIGNIEWA HERBERTA, CZYLI TRAGICZNA PRÓBA OSWOJENIA OKRUCIEŃSTWA BOGÓW
Autorzy:
Jurkowski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624158.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
mitologia
Zbigniew Herbert
"Król Mrówek"
apokryf
Opis:
The article sketchily surveys Zbigniew Herbert’s mythological prose texts from Król Mrówek, which remained unpublished during his lifetime. A suite of analytical and interpretive considerations intends to present Herbert as an author who took up the task of investigating the consistency of the Mediterranean myth. The article applies twentieth-century mythology studies tools to situate Herbert’s book within literary tradition. In his apocrypha Herbert subjects mythological tradition to a renarration; he shows appreciation for characters traditionally devoid of the grace to speak and reinstates their hitherto deformed human faces. Simultaneously, Herbert undermines the inevitability, necessity, and permanence of the verdicts of the fate which, in traditionally narrated mythology, stands as the final instance bringing back the cosmic order.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2015, 19, 2; 85-104
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Los días Flor y Mono y sus ilustraciones en los códices "Borgia" y "Vaticano B": una interpretación mitológica
Autorzy:
Braakhuis, H. E. M
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080191.pdf
Data publikacji:
2021-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
Tematy:
códices
héroe
maíz
mitología
pesca
tonalpohualli
Opis:
En el artículo se examinan varias ilustraciones pertenecientes a los días Flor y Mono en los códices Borgia y Vaticano B. Se argumenta que los dioses patronos de estos días, Xochiquetzal y Xochipilli, están conectados mitológicamente con las figuras de las escenas acompañantes, a saber una anciana moliendo maíz y un noble cogiendo peces. Tras una revisión crítica de interpretaciones vigentes, la atención se centra en la mitología del maíz de los nahuas clásicos y de los pueblos contemporáneos del Golfo de México. Destacan los roles del héroe del maíz, su madre, y su abuela (o, en ciertas versiones, madre adoptiva). En el caso del día Flor, el rol específico de la abuela permite una conexión directa con la imagen; en el caso del día Mono, la conexión mitológica se establece principalmente a través del motivo de la pesca.
Źródło:
Itinerarios; 2021, 34; 69-90
1507-7241
Pojawia się w:
Itinerarios
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Myth and the Schellingian Notion of Mythological Consciousness as a Basis of Narrative and Narrative Identity
Autorzy:
Filutowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/641063.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
mit, mitologia, świadomość mitologiczna, narracja, tożsamość narracyjna
Opis:
The paper concerns the problem of the mythological origins of narrative and narrative identity. Referring to works of such narrative researchers as D. Carr, B. Williams and K. Atkins and to F.W.J. Schelling’s conception of a mythological consciousness, I prove that 1. ina narration – personal as well as collective (in a tale which constitutes given culture) – the type of necessity is similar to that which occurs in nature as well as in mythology (its higher potential) and which is responsible for a perfect story coherence that is unavailable in normal life and characteristic rather of art than of a usual experience; 2. although our personal narratives are shaped on the basis of a collective myth, they assume a first-person, reflective perspective, and this is the reason why an individual may in spite of such to some extent “untrue” origins keep personal freedom and autonomy.
Źródło:
Studia Religiologica; 2014, 47, 4
0137-2432
2084-4077
Pojawia się w:
Studia Religiologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zanim zabłysło światło wiary Chrystusowej. Słowianie w orbicie wiary i kultury pogańskiej
Autorzy:
Osadczy, Olga
Osadczy-Kępka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137324.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
mitologia słowiańska
panteon Włodzimierza
Słowianie
wierzenia
chrystianizacja
Opis:
Artykuł wprowadza w obecnie mało spopularyzowaną tematykę mitologii dawnych Słowian, przybliża panteon głównych bóstw Słowiańskich, a także wierzenia, kulty i obrzędy sprawowane przez Słowian, zamieszkujących głownie obszary wschodnie. Artykuł jest filologiczną, historyczną i antropologiczną analizą pochodzenia wyrazów, określeń, zwyczajów imion dawnych bogów oraz ich wpływu na współczesną kulturę i religię, a także ich wstępne zestawienie i porównanie z religią chrześcijańską. Opisano także pozostałe zabytki, znaleziska archeologiczne, źródła z czasów słowiańskich i średniowiecznych znajdujące się na obecnych terenach Europy Środkowo- Wschodniej, zostało wyjaśnione ich znaczenie i powiązanie z danym kultem oraz ich losy po chrystianizacji Europy.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2022, 1; 143-158
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galicia in the realm of Habsburg mythology
Galicja w kręgu habsburskiej mitologii
Autorzy:
Gąsowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11343303.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Galicia
Habsburg dynasty
mythology
Galicja
dynastia habsburska
mitologia
Opis:
The disappearance, breakup, or perhaps the dissolution of the Habsburg monarchy into nonexistence in the last several days of the “Great War” did not mean that time and history disappeared without a trace. For it left a rich and varied heritage that consists of intertwined collective and cultural memories that transform over time into a mythology. An important place in that Central-European, Habsburg mythology is taken by the myth of Galicia. Evidence of its existence and vitality is its emergence several years ago, as unexpected as it was intensive, in the commercial realm. That was made possible by falling back onto heritage, remembrance, and myth, and not by – even an elementary – knowledge of the reality under this banner. The Kingdom of Galicia was wiped out from the territory it used to occupy by the disaster of two wars. Yet a memory of it, evidently strongly rooted, managed to survive that unfavourable time and today it is still very much alive, even though much transformed. The time that has passed, together with all the historical tremors during that time, has resulted in a kind of deconstruction from which a new, mythical form of Galicia emerged. It began to live its own peculiar life which has hardly anything in common with the original. The realm in which its presence is best visible today is what can broadly be called “commercial use”. The cultivation of the current, predominantly commercial functionality of Galicia is only rarely accompanied by a reflection on the sense or reason for the cherishing of its mythology, which is what is actually taking place. Are the material benefits – because there must be some – a sufficient justification for the glorification of the Austrian partition in contemporary Poland?
Zniknięcie, rozpad czy też może rozpłynięcie się w niebycie monarchii habsburskiej w ciągu kilku ledwie ostatnich dni „wielkiej wojny” nie oznaczało, że czas i historia wyparowały bez śladu. Pozostało bowiem po niej bogate i różnorodne dziedzictwo. Tworzą go splecione z sobą – pamięć zbiorowa i pamięć kulturowa przeobrażające się z czasem w mitologię. W tej środkowo europejskiej, habsburskiej mitologii ważne miejsce zajmuje mit Galicji. Świadectwem jego istnienia i żywotności jest tyleż niespodziewane co intensywne pojawienie się jej przed kilkunastu w obszarze komercji. Było to możliwe skutkiem odwołania się do dziedzictwa, pamięci i mitu, nie zaś do elementarnej choćby wiedzy o rzeczywistości kryjącej się pod tym szyldem. Królestwo Galicji zostało zmiecione z zajmowanego niegdyś terytorium dwoma kataklizmami wojennym. Wszelako pamięć o nim, głęboko jak widać zakorzeniona, zdołała jednak przetrwać ten zły czas. Dziś żyje nadal, choć mocno przetworzona. Upływające lata wraz ze wszystkimi towarzyszącymi im dziejowymi wstrząsami dokonał jej swoistej dekonstrukcji, z której wyłonila się nowa, mityczna postać Galicji. Zaczęła ona żyć niejako własnym życiem,właściwie bez związku z oryginałem. A sferę, w której jej obecność jest dziś najbardziej widoczna stanowi właśnie szeroko pojęta komercja. Kultywowaniu aktualnej, komercyjnej głównie funkcjonalności Galicji rzadko towarzyszą refleksje nad sensownością czy też celowością pielęgnowania, bo tak w istocie się dzieje, jej mitologii. Czy korzyści materialne, bo zapewne takie istnieją, stanowią wystarczające uzasadnienie dla gloryfikowania w Polsce zaboru austriackiego?
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2019, 25, 2; 145-161
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lilith i jej potomstwo w mitologii hebrajskiej oraz najnowszej kulturze popularnej – przegląd wybranych reprezentacji
Autorzy:
Alicja, Górska,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487864.pdf
Data publikacji:
2019-08-04
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
LILITH
HEBREW MYTHOLOGY
POP CULTURE
MITOLOGIA HEBRAJSKA
POPKULTURA
Opis:
For thousands of years mythological Lilith has undergone countless trans- formations. Although she had been created by God himself, just like Adam and Eve, the texts do not pay her as much attention as they do to the first marriage. What is more, contemporary scholars of religious studies throw doubt whether Lilith had even existed. Regardless of the Church’s or scholars’ acceptance, Lilith seems to be a character invariably present in the worldwide culture. In the dawn of time, she served as a kind of warning, enforcing a more careful childcare – it was believed that if left without a proper care, infants might have been taken or possessed by Lilith; in medieval times she became a symbol of lechery; contemporarily she is mainly associated with bewildering sexual graphics and rare literary presentations which emphasize her intense sex- ual urges. How such transformations came to be? How the transformation of mythological Lilith over the ages looked like?
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2019, 27; 198-228
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzecz o wiernej Penelopie. Reinterpretacja mitu o Odyseuszu jako propozycja lekcji o żeńskiej perspektywie
A Thing About Faithful Penelope. Reinterpretation of the Odysseus Myth as a Proposal for a Lesson About Female Perspective
Autorzy:
Miksiewicz, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16433413.pdf
Data publikacji:
2023-01-26
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Margaret Atwood
mythology
reinterpretation
feminism
mitologia
reinterpretacja
feminizm
Opis:
Protagonistki wykreowane przez kanadyjską pisarkę Margaret Atwood charakteryzuje nieustanna walka o przetrwanie, poszukiwanie tożsamości oraz głosu, który z różnych powodów był im odbierany. Jedną z takich bohaterek jest Penelopa, kobieta utrwalona na kartach historii za sprawą Homera i całkowicie uzależniona od historii innego mężczyzny – swojego męża Odyseusza. Artykuł ma na celu ukazanie Penelopiady nie tylko jako reinterpretacji mitu, ale również ciekawej propozycji lekturowej dla szkół ponadgimnazjalnych. Powieść ta może stanowić kontekst interpretacyjny podczas omawiania tekstów pochodzących ze starożytności.
The protagonists created by the Canadian writer Margaret Atwood are characterized by a constant struggle for survival, searching for identity and the voice that was taken away from them for various reasons. One of such protagonists is Penelope, immortalized in history thanks to Homer and addicted to the story of a man – her husband Odysseus. The article aims to present Penelopiada not only as a reinterpretation of a myth but also as an interesting reading proposal for high school students, which can be presented as an interpretative context when discussing texts from antiquity.
Źródło:
Filoteknos; 2022, 12; 147-160
2657-4810
Pojawia się w:
Filoteknos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marzanna: immagine soprannaturale della morte nella fraseologia slava
Marzanna: nadprzyrodzony obraz śmierci we frazeologii słowiańskiej
Autorzy:
Gajetti, Giuliano
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197212.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
fraseologia slava
mitologia comparata
folclore slavo
etnolinguistica
Marzanna
fraseologia
della morte
frazeologia słowiańska
mitologia porównawcza
folklor słowiański
etnolingwistyka
frazeologia śmierci
Opis:
Pojęcie śmierci to wydarzenie, które ze względu na swą naturę znajduje się poza granicami ludzkiej fizycznej realności i można je rozpatrywać jako zjawisko nadnaturalne, nieudające się racjonalnie wytłumaczyć. W artykule poddano analizie obraz Marzanny/Mary/Moreny w słowiańskim folklorze i mitologii. Jej obraz kojarzył się z pojęciem śmierci i obrzędami kalendarza ludowego opisanymi przez Afanasjewa. Podobne rytuały oraz istoty nadnaturalne są opisane w słowniku Starożytności słowiańskie i odgrywają ważną rolę w etnolingwistyce. Fenomen Marzanny rozpatrywany jest jako instrument teoretyczny do lepszego rozumienia frazeologii języków słowiańskich oraz jego związków z ogólnoeuropejskim folklorystycznym przedstawieniem śmierci.
L’esperienza della morte è un evento che per sua stessa natura va oltre la comprensione umana della realtà fisica ed è concepito come tipicamente soprannaturale; non può essere completamente spiegato con il pensiero razionale. In questo articolo analizzeremo la figura di Marzanna/Mara/Morena nel folclore e nella mitologia slava. La sua immagine è associata con le forze della morte, dell’inverno e i rituali di cambiamento stagionale. Questo complesso di riti e spiriti soprannaturali è studiato tra gli altri da Afanasyev e occupa una posizione rilevante nell’ambito dell’etnolinguistica. L’indagine su Marzanna è vista come strumento teorico per meglio comprendere differenti elementi fraseologici in varie lingue slave e la loro relazione con la rappresentazione della morte nel folclore europeo.
Źródło:
Językoznawstwo; 2019, 13; 111-122
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
МИХАИЛ БУЛГАКОВ И СЛАВЯНСКАЯ МИФОЛОГИЯ
Mikhail Bulgakov and Slavic mythology
Michaił Bułhakow i słowiańska mitologia
Autorzy:
Jabłokow, Jewgienij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604194.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Булгаков
митология
Киев
Bułhakow
mitologia
Kijów
Bulgakov
mithology
Kiev
Opis:
Artykuł pokazuje, że w mitologicznym podtekście dzieł Bułhakowa najważniejsze miejsce zajmują motywy słowiańskiej mitologii (zarówno w wersji pogańskiej, jak i chrześcijańskiej). Jako przykład rozważane jest funkcjonowanie dyskursu "wąż-kurczak" w powieści "Fatalne jaja", opowiadaniach i dramatach. Analiza mitologicznych aluzji znacząco wpływa na interpretację dzieł Bułhakowa i pozwala wyjaśnić strukturę jego artystycznego świata.   
Evgeny Yablokov MIKHAIL BULGAKOV AND SLAVIC MYTHOLOGY Summary The article examines the mythological subtext of Bulgakov's works. The author assumes that motifes of Slavic mythology (both in pagan and Christian versions) occupy an important place in this subtext. The functioning of the "snake-and- chicken"'s discourse in Bulgakov’s novel "Fatal Eggs", stories ("Towel with a Rooster", "The Steel Windpipe "), plays ("Zoyka's Apartment", "Flight ") is considered. The analysis of mythological allusions clarify the interpretation of the writer's works and let specify the structure of his artistic world.
Евгений Яблоков МИХАИЛ БУЛГАКОВ И СЛАВЯНСКАЯ МИФОЛОГИЯ В статье показано, что в мифологическом подтексте булгаковских произведений мотивы славянской мифологии (как в языческом, так и в христианском вариантах) занимают важнейшее место. В качестве примера рассмотрено функционирование «змеино-куриного» дискурса в повести «Роковые яйца», рассказах («Полотенце с петухом», «Стальное горло»), пьесах («Зойкина квартира», «Бег»). Анализ мифологических аллюзий существенно влияет на интерпретацию произведений Булгакова, позволяет уточнить структуру его художественного мира.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2019, 3
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
We władzy Peruna. Mitologia i wierzenia dawnych Słowian i ich współczesnych wcieleń w filmie polskim
In the power of Perun. Mythology and Beliefs of Ancient Slavs and Their Contemporary Incarnations in Polish Film
Autorzy:
Nowakowski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28763115.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
polish film
Slavs
mythology
Christianisation
film polski
Słowianie
mitologia
chrystianizacja
Opis:
Artykuł opisuje i analizuje ekranowy wizerunek Słowian obecny w rodzimym filmie w kontekście ich wierzeń i mitologii, przeważnie zderzonych z chrystianizacją ziem polskich. Filmowcy w większości utworów starali się łączyć perspektywę legendarną, fantastyczną z wydarzeniami i realiami historycznymi. Tak jest w adaptacji powieści I. Kraszewskiego Stara baśń dokonanej przez J. Hoffmana oraz filmach Gniazdo (gdzie ważna była kwestia ideologii państwa tzw. Polski Ludowej) i Krew Boga (w czasach współczesnych, bez trybutu płaconego władzy). W utworach, w których mowa o współczesnych losach dawnej mitologii spotykamy dwa modele. Niekiedy (w filmach Jana Jakuba Kolskiego z uniwersum Jańciolandu) słowiańskie wierzenia są ukryte pod dominującą religijnością katolicką, naiwną, ludową, która nie wyrugowała do końca dawnej wiary. Z kolei w cyklach telewizyjnych Legendy Polskie Allegro oraz Krakowskie potwory dla Netfliksa mamy do czynienia ze współczesnymi wcieleniami mitów i legend słowiańskich i ściśle polskich. W produkcji Allegro postawiono na pastisz i ludyczny charakter opowiadania, w serialu platformy streamingowej Netflix próbowano mówić językiem poważnym o obecności danych bóstw we współczesnej metropolii. Oba sposoby dały niedoskonałe artystycznie rezultaty, ale gatunkowo i fabularnie wskazują na kierunek, jakim podążyć mogą kolejne realizacje tematu.
The article describes and analyses the screen image of the Slavs in Polish cinematography in the context of Slavic beliefs and mythology, mostly juxtaposed with the Christianisation of the Polish lands. In most works, filmmakers have tried to combine a legendary, fantastic perspective with historical events and realities. This is the case off Jerzy Hoffman’s adaptation of the novel by I. Kraszewski entitled Stara baśń [The Old Tale], as well as in the films Gniazdo [The Nest] (where the issue of ideology of the so-called People’s Poland was important) and Krew Boga [God’s Blood] (a movie shot in modern times, without the need to pay any tribute to the authorities). In works dealing with contemporary fate of ancient mythology we can differentiate two models. One of them is hiding Slavic beliefs under the naive, folk version of the dominant Catholic religiousness that has not completely eradicated the ancient faith (as in Jan Jakub Kolski’s films from the Jańcioland universe). In contrast, in Allegro’s Polish Legends and in Krakow Monsters TV series made for Netflix we deal with contemporary incarnations of Slavic and specifically Polish myths and legends. Allegro’s production relied on pastiche and ludic storytelling, while the series made for the streaming platform Netflix attempted to speak in earnest about the presence of the deities in question in the modern metropolis. Both ways produced artistically imperfect results, but in terms of genre and story, they point to the direction that future realisations of the theme may take.
Źródło:
Polonistyka. Innowacje; 2022, 16; 67-82
2450-6435
Pojawia się w:
Polonistyka. Innowacje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblijny Lewiatan – realnie istniejące zwierzę czy mityczny potwór morski?
Biblical Leviathan – A Real Animal or Mythic Marine Monster?
Autorzy:
Mielnik, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1603438.pdf
Data publikacji:
2017-12-01
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Lewiatan
potwory morskie
mitologia
smoki
Leviathan
marine monsters
mythology
dragons
Opis:
Celem niniejszego opracowania jest próba ustalenia, czy na kartach Biblii Hebrajskiej Lewiatan funkcjonuje jako realnie istniejące zwierzę czy mityczny potwór morski. Osiągnięcie postawionego celu jest możliwe dzięki analizie tych fragmentów Pisma Świętego, w których pojawia się kluczowy termin. Opracowanie podzielone zostało na dwie części. W pierwszej nastąpiło przybliżenie postaci Lewiatana w literaturze pozabiblijnej, w drugiej natomiast miały miejsce właściwe analizy konkretnych urywków biblijnych pod kątem sposobu prezentacji w tych tekstach wspomnianego stworzenia. W świetle przeprowadzonych analiz należy uznać za bardziej prawdopodobne, że na kartach Pisma Świętego Lewiatan funkcjonuje jako mityczny potwór morski. Nie ma zaś takich tekstów, które jednoznacznie interpretowałyby to stworzenie jako jakieś realnie istniejące zwierzę wodne.
The main purpose of the paper is discovering whether Leviathan in the Hebrew Bible is a real animal or a mythic marine monster. A definitive answer is in fact possible, thanks to analysis of certain biblical fragments where the crucial term is present. The paper is divided into two main parts: First, Leviathan is examined as encountered within extra-biblical literature. In the second part, this creature is analyzed in the context of concrete biblical fragments which include a presentation of Leviathan. On the basis of research, it can be claimed that, in the Hebrew Bible, Leviathan is to be understood as a mythic marine monster. Conversely, there is no known fragment in which Leviathan has to be understood as a real animal.
Źródło:
Verbum Vitae; 2017, 32; 127-147
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mitologia nierówności. Próba dekonstrukcji
Mythology of Inequalities. An Attempt at its Deconstruction
Autorzy:
Przybylska-Czajkowska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/548280.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
mit
mitologia
nierówności
kapitalizm
ideologia
myth
mythology
inequalities
capitalism
ideology
Opis:
Mitologia nierówności jest częścią mitologii kapitalizmu. Mitologia ta stworzyła oczywistość, która stała się treścią świadomości potocznej w Polsce po 1989 r. i nie została poddana krytycznej refleksji w debacie publicznej. Pełni ona funkcje ideologiczne wobec systemu: objaśnia go odwołując się do tzw. normalności i naturalności, a także usprawiedliwia jego negatywne społeczne skutki. Mitologia ta utrudnia lub wręcz uniemożliwia krytykę systemu i działanie na rzecz jego zmiany. Konstrukcja zmitologizowanej oczywistości jest pełna sprzeczności, ignoruje osiągnięcia myśli filozoficznej i społecznej, a także doświadczenie rzeczywistości. Znaczącą rolę w powstaniu tak zmitologizowanej oczywistości, odegrały elity intelektualne, które przyjęły bezkrytycznie mitologię kapitalizmu, mimo iż wiele faktów historycznych (doświadczenie pierwszej wojny światowej, Wielkiego kryzysu lat 30. i późniejszych kryzysów kapitalistycznego świata) wskazywało na konieczność ostrożnego jej potraktowania. Niebezpieczeństwo mitologii kapitalizmu i w szczególności mitu nierówności polega na tym, że stoi za nim taka wizja człowieka i rzeczywistości społecznej, która wyklucza wolność i godność człowieka. Mit nierówności i ta całość, którą tworzy – mitologia kapitalizmu – wykorzystuje zwulgaryzowaną wersję pojęcia homo oeconomicus i przedstawia ją jako uniwersalny obraz człowieka. Gdyby poważnie i konsekwentnie potraktować te wątki, które są zawarte w micie nierówności i mitologii kapitalizmu, to można w oparciu o nie zbudować społeczeństwo i państwo niedemokratyczne. Obowiązkiem intelektualistów jest krytyczna analiza świadomości społecznej i tworzących ją mitów, co oznacza próbę wskazania ich źródeł, związku z doświadczeniem, kontekstu filozoficznego, uwikłań i skutków społecznych.
Mythology of inequalities is a part of mythology of capitalism. This mythology created obviousness that became after 1989 content of the everyday consciousness and was never critically analyzed in. It plays in the system an ideological function: it explains this system referring to its “normalcy” and naturalness, and justifies its negative social consequences. Any criticism of this system and activity oriented at its transformation was made difficult or impossible. The construction of the mythologized reality is full of contradictions and disregards achievements of social thought and the real-life experiences. An important role in the rise of this mythologized reality was played by intellectual elites that uncritically accepted the mythology of capitalism in spite of many historical facts (the experiences of the 1st World War, Great Depression and subsequent crises) suggested the necessity to approach it cautiously. The danger resulting from the myth of capitalism (of inequality), consists in excluding dignity and freedom of man by the anthropology it comprises. The myth of inequality (and the whole myth of capitalism of which it is a constitutive part) avails of trivialized version of the concept of homo oeconomicus and presents it as universally valid image of man. If to take seriously and systematically those ideas, one could – availing of them –construct undemocratic society and state. It is the duty of intellectuals to analyze critically social myths it comprises – to try to discover their origins and relations with experience, to characterize their philosophical contexts and consequences for society.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2015, 42; 45-57
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A złote jabłko stało się jabłkiem niezgody – o kulturowym i leksykograficznym wymiarze dwóch mitologizmów z komponentem nazywającym owoc
And złote jabłko (the golden apple) Became jabłko niezgody (the apple of discord): On the Cultural and Lexicographic Dimension of Two Mythology-Based Expressions Which Contain a Fruit Name
Autorzy:
Puda-Blokesz, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459298.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
frazeologia
mitologia
symbolika
kultura
leksykografia
phraseology
mythology
symbols
culture
lexicography
Opis:
In the phraseological stock of Polish there can be found language units which conceal a cultural symbolism of mythological provenance – symbolism that speakers are perhaps sometimes unaware of. In this group tere are two phraseological expressions containing a fruit name (apple) that seem to be genetically related to Greek mythology: the złote jabłko [golden apple] and the jabłko niezgody [apple of discord]. The article presents the etymology of the ‘apple’ lexeme, broadly outlines the symbolism of apple and apple tree in various cultures and mythologies, and eventually discusses, inter alia, (1) mythological motivation of the units under consideration, (2) semantic and formal status of mythology-based phraseological expressions, (3) lexicographic status of both expressions, and (4) their international character.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2015, 10; 146-162
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filomela, słowik i poeta. O Naruszewiczowskim przekładzie ody Jeana‑Baptiste’a Rousseau
Philomela, a nightingale and a poet. On the translation of the Jean‑Baptise Rousseau’s ode by Naruszewicz
Autorzy:
Dąbrowski, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968013.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ode
translation
style
mythology
nature
oda
tłumaczenie
styl
mitologia
przyroda
Opis:
The article is devoted to the analysis of the poem by Adam Naruszewicz Duma do słowika that is the translation of the ode by Jean‑Baptise Rousseau, A Philomele. The poem’s narrative order is marked out by the comparison of the two texts; and all that is done to show the way Polish poet rendered the original text. In the article particular attention is paid to the differences between fragments of the French work and Polish Duma do słowika. But above all, the analysis brings out the fact that Naruszewicz’s style was quite distinct, and the relation of lyrical I to the recipient of the utterance is slightly different from that in the Rousseau’s poem, which is particularly noticeable in the ending passage of the Polish work. Important features of the Naruszewicz‑as‑a‑translator’s technique are also discussed.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 34, 4
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metaforyczna „boska cząstka” Higgsa w badaniach neokomparatystyki mitologicznej
Higgs’ ‘God particle’ in neo-comparative research on mythology
Autorzy:
Piechota, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1828530.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
Dariusz Seweryn
Dumézil
Słowacki
neokomparatystyka
mitologia
neo-comparative research
mythology
Opis:
The book Prehistoria – średniowiecze – romantyzm. W kręgu indoeuropejskich tematów mitologicznych: od Dumézila do Słowackiego [Prehistory – Middle Ages – Romanticism. Indo-European Mythological Themes from Dumézil to Słowacki] by Dariusz Seweryn proves that the methodology suggested by the author can be applied to the Romantic literature. It reveals both the strategies that Romantic authors are fully aware of as well as those which remain unrealised, but refer to the mythological context that goes back in time to the Indo-European ‘prehistory’ (this is Higgs’ ‘God particle’). Seweryn also proves that the antic phrase Omnes viae Romam ducunt has above anything else a propaganda, Latino-centric significance. At least some roads lead from India via Iran (also) to Rome, but Romans did not realize that their customs and literature were influenced by a tradition that originated in a remote part of the world and was significantly older than ‘the City’ itself. Seweryn’s book is certainly one of the best I have studied and reviewed in the last ten years!
Źródło:
Świat i Słowo; 2020, 35, 2; 375-388
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Desde la tradición clásica hasta la cotidianidad femenina. Mitología, deseo y mujer en la poesía de Aurora Luque
From the Classical Tradition to the Female Everyday Life. Mythology, Desire and Woman in the Poetry of Aurora Luque
Autorzy:
Śmiłek, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2230798.pdf
Data publikacji:
2022-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Aurora Luque
współczesna poezja hiszpańska
tradycja klasyczna
kobieta
mitologia
contemporary Spanish poetry
classical tradition
woman
mythology
poesía españ ola contemporánea
tradición clásica
mujer
mitología
Opis:
The classical legacy in contemporary Spanish poetry is evident, especially in the creation of Aurora Luque (Almería 1962), one of the best representatives of the neoclassical and culturalist trend in Hispanic poetry. This article aims to show the two aspects of her poetry: the recovery of the Greco-Roman tradition and the female voice that reconciles aesthetics and morality. To defend the feminine voice of everyday life, the poet reinvents and modifies the classical tradition offering us a new vision of mythology, topoi, themes and motifs from Antiquity.
Źródło:
Collectanea Philologica; 2022, 25; 83-94
1733-0319
2353-0901
Pojawia się w:
Collectanea Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mitologia artystyczna na kontrkulturowych ścieżkach: Roy Harper
Autorzy:
Jeziński, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634293.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
muzyka popularna, antropologia kultury współczesnej, sztuka politycznie zaangażowana, mitologia artystyczna, mit
Opis:
W artykule niniejszym przedstawiam polityczny wymiar muzyki popularnej w kontekście działań mitologizacji własnej twórczości przejawianych przez politycznie i społecznie zaangażowanych wykonawców z kręgu miejskiego folku i rocka, na przykładzie brytyjskiego artysty Roy’a HarperaArtistic Mythology on Counterculture Paths: Roy HarperSUMMARYThe article presents the political dimension of popular music in the context of actions meant to mythologize their own musical works by politically and socially engaged urban folk and rock performers, as exemplified by a British artist Roy Harper. The case of this performer shows that artistic mythology can be gradually constructed strictly according to the patterns taken from mythical narratives that function in all cultures in the world. It serves the specifically understood process of mythologizing the activities of an artist and the personality created by the performer. Harper’s biography is a contemporary version of the heroic myth transmitted to the public through the mass media and complemented with themes originating from folkloristic stories such as the magic fairy story. A myth like that is a certain pivot around which a mythological narrative is developed, consisting of diverse elements essential to a specific artist.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes; 2017, 15, 2
2083-3636
1732-1352
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Norwid, kolebka Ariów a Europa jako wielokulturowe „principium”
Norwid, the Cradle of the Aryans and Europe as a Multicultural „principium”
Autorzy:
van Nieukerken, Arent
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1790937.pdf
Data publikacji:
2021-02-11
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Norwid
Renan
mitologia porównawcza
językoznawstwo historyczne
rasa
comparative mythology
historical linguistics
race
Opis:
W czasie swej emigracji w Paryżu Cyprian K. Norwid bardzo się interesował współczesną mu mitologią porównawczą, a także językoznawstwem historycznym, które również stosował jako metodę komparatystyczną. Artykuł próbuje ustalić źrodła jego własnych spekulacji mitologicznych i lingwistycznych. Okazuje się, że znane mu były zarówno ówczesne autorytety w tym zakresie (np. Ernest Renan, Max Müller, którzy posługiwali się metodologią pozytywistyczną), jak i zbiorowe opracowania encyklopedyczne wydane przez katolickiego duchownego, ojca J.P. Migne, które próbowały uzgodnić odkrycia nauki pozytywistycznej z tradycją chrześcijańską. Norwid zaczerpnął swą wiedzę z obu źródeł, choć perspektywa katolickich dykcjonarzy była mu bliższa (nie akceptował jednak bezkrytycznie wszystkich ich ustaleń). „Archaiczne” (z punktu widzenia nauki pozytywistycznej) korzenie jego spekulacji mitologicznych i językoznawczych broniły go jednak przed pokusą ulegania (pseudo)naukowemu dyskursowi rasowemu. Jego chrześcijański uniwersalizm spotyka się tu z agnostycznym uniwersalizmem Renana. W obu przypadkach istotnym elementem owego uniwersalizmu było podkreślanie ponadnarodowej wartości tradycji związanych ze Starym Testamentem i judaizmem.
Norwid, who lived in exile in Paris, took a great interest in comparative mythology and historical linguistics, using a similar methodology for both. This article attempts to establish the sources of his own mythological and linguistic speculations. It turns out that he knew both the writings of the acknowledged authorities in this field who used a positivist methodology, and the Catholic dictionaries published by the Abbé Migne which aimed at reconciling the discoveries of positivist science with the Christian tradition. Norwid’s knowledge derived from both sources, although he felt a greater closeness to the perspective of the Catholic dictionaries (even though he did not blindly accept all their findings). The “archaic” (from a positivist perspective) roots of his mythological and linguistic speculation defended him, however, against the temptation to give in to a [pseudo-]scientific racial discourse. Here, his Christian universalism goes hand-in-hand with Renan’s agnostic universalism. The essential element of this universalism derived, in both cases, from an emphasis on the supranational value of traditions linked with the Old Testament and Judaism.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 1; 27-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Amazonki w Historia adversus paganos Orozjusza. Dzieje recepcji i reinterpretacji mitu
Amazons in the Historia adversus paganos of Orosius. The history of the reception and reinterpretation of the myth
Autorzy:
Suski, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834153.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Orozjusz
Justyn
Amazonki
grecka mitologia
apologetyka
Orosius
Justin
Amazons
Greek Mythology
Apologetics
Opis:
Opowieść o Amazonkach zawarta w Historia adversus paganos Orozjusza nie mówi nic o nich, ale pokazuje sposób patrzenia na rzeczywistość jej autora. Orozjusz wierzył w istnienie królestwa Amazonek. Poświęcił im sporo miejsca, gdyż postrzegał je jako krewne Gotów. Chciał pokazać, że rzeczywistość jego chrześcijańskich czasów nie jest gorsza niż pogańska przeszłość. Orozjusz streszczał Epitome Justyna. Niektóre imiona królowych Amazonek brzmią u niego inaczej niż u jego źródła. W wypadku królowej Sinope trudno powiedzieć, skąd zaczerpnął on to imię.
The story of the Amazons contained in the Historia adversus paganos of Orosius says nothing about the Amazons, but shows the mentality of the author of this work. Orosius believed in the existence of the kingdom of Amazons. He devoted a lot of space to the Amazons, because he saw them as relatives of the Goths. He wanted to show that the reality of his Christian’s times was no worse than the pagan’s past. Orosius summarized Epitome of Justin. Some names of queens of Amazons are different in Historia adversus paganus than in his source. In the case of Queen Sinope, it’s hard to say why.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2021, 1(10); 9-35
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O bóstwach żeńskich w mitologii germańskiej i hinduizmie
ABOUT FEMALE DEITIES IN GERMANIC MYTHOLOGY AND HINDUISM
Autorzy:
Chomik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561551.pdf
Data publikacji:
2018-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
religia
hinduizm
mitologia germańska
kobieta, bóstwa
religion
Hinduism
Germanic mythology
woman
deities
Opis:
Przedmiotem niniejszego tekstu są miejsca i funkcje bóstw kobiecych w panteonach bogów germańskich i hinduistycznych. W mitologii germańskiej najważniejsze były podziały na siły symboliczne męskie i żeńskie, a nie modelowy podział bogów i ludzi na sfery władzy, wojny i dobrobytu. Wśród bóstw żeńskich mitologii germańskiej należy wymienić: Frigg, jako królową Asów i Asynii, Sagę, Eir, Gefjon, Fullę, Sif, Lofn, Vor, Vanr, Syn, Hlin, Snotrę i Gnę. oraz należąe do Wanów Nerthus i Freję. Wybuch wojny pomiędzy Asami a Wanami powoduje pojawienie się tajemniczej kobiety Gullveig. Spośród grup bogiń skandynawskich wyraźnie odrębne od męskiej części panteonu były Disy, boginie związane ze sferą płodności i śmierci. Tradycja Wielkiej Bogini jest w hinduizmie nie mniej ważna niż tradycje Wisznu i Śiwy. Niezliczone bóstwa żeńskie w tradycjach lokalnych są zazwyczaj przez Hindusów uznawane za personifikacje czy aspekty jedynej Wielkiej Bogini, której kult sięga najprawdopodobniej czasów prehistorycznych. W hinduizmie wszystkie boginie są tylko jakimś aspektem jednej Bogini, działającej w różny sposób zależnie od konkretnej sytuacji. Najważniejsze z nich to boginie Durga i Kali. W hinduizmie popularne są też związki par Bogów, które mają być przykładami idealnych związków pomiędzy kobietą a mężczyzną. Należą do nich związki Ramy i Sity, Kriszny i Radhy, Śiwy i Parwati czy Wisznu i Lakszmi.
The purpose of this work is to present the hierarchy and the functions of female deities in the Germanic and Hindu pantheons. The most important in Germanic mythology were the divisions into the symbolic masculine and feminine strengths, unlike the model gods and humans separation basing on three areas: power, war and prosperity. Among several female deities of Germanic mythology, ones that shall be listed are: Frigg, the Queen of the Æsir and Asgard, Sága, Eir, Gefjon, Fulla, Sif, Lofn, Vör, Vanr, Syn, Hlín, Snotra and Gná as well as belonging to the Vanir, Nerthus and Freyja. The war between the Æsir and the Vanir, causes Gullveig, a mysterious woman, to appear. From all of the Norse goddesses groups, distinctively separate from the masculine fraction of the pantheon were the dísir, goddesses connected with the fertility and the death. The tradition of Mother Goddess in Hinduism is just as important as the traditions of Vishnu and Shiva. Innumerable female deities in the local traditions are usually regarded by Hindus people as the personifications or some aspect derived from one and only Mother Goddess, the worship of whom, most likely dates back to prehistoric times. In Hinduism, all of the goddesses are just some kind of One Goddess’ aspect, who depending on the specific situation, acts in a different manner. The most important goddesses are Durga and Kali. What is also popular in above-mentioned religion, are relationships among the couples of Gods that are to be the examples of an ideal relationship between a woman and a man. These include relationships of Rama and Sita, Kriszna and Radha, Shiva and Parvati or Vishnu and Lakshmi.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2018, 1(4); 137-153
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chłostanie Dionizosa. Bogowie na scenie w komediach Arystofanesa
The whipping of Dionysus. The gods on the stage in the comedies of Aristophanes
Autorzy:
Dworacki, Sylwester
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/496991.pdf
Data publikacji:
2016-05-23
Wydawca:
Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
Tematy:
bogowie greccy
komedia
tragedia
mitologia
Arystofanes
Greek gods
comedy
tragedy
mythology
Aristophanes
Opis:
The gods as dramatis personae were introduced into the stage of the ancient Greek theatre by the tragedians who kept, however, a distance between the gods and the men in their plays. That distance disappeared almost entirely in Old Comedy, where the gods were reduced to the position of men. The gods fell into dependence of terrestrials, sometimes they even allowed to be treated like slaves. It was possible to show the gods this way because of the freedom of speech in Athens of that time, and because of anthropomorphic attitude of the Greeks towards their gods. Such gods were introduced by Aristophanes into the stage particularly in the following plays: in Peace, Birds, Frogs, and Plutus. Those plays were the source of material for the article. The author wanted to show in it mostly the characters and the acting of gods very much similar to human beings, and at the same time departing from their divinity.
Źródło:
Język. Religia. Tożsamość; 2016, 1(13); 43-54
2083-8964
2544-1701
Pojawia się w:
Język. Religia. Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ESCHATOLOGIA I EPIKUREIZM W STAROŻYTNYM ŚWIECIE: JULIAN KUŁAKOWSKI O LUDZKIEJ NATURZE W MITOLOGII GRECKO-RZYMSKIEJ
ESCHATOLOGY AND EPICUREANISM IN THE ANCIENT WORLD: JULIAN KUŁAKOWSKI ON THE HUMAN NATURE IN THE GRECO-ROMAN MYTHOLOGY
Autorzy:
Puczkow, Andriej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423491.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Lubuskie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Julian Kułakowski
eschatology
ancient Greece
Epicurus
Epicureanism
the Ancient Greece Mythology
The Roman Mythology
Julian Kułakowski (1855–1919)
eschatologia antycznej Grecji
Epikur i epikureizm
mitologia starożytnej Grecji
mitologia rzymska
Opis:
Julian A. Kułakowski (1855-1919), Professor of the Roman rhetoric on the Imperial St. Włodzimierz’s University, Russified Pole, gave two public lectures in Kiev, one was about Lucretius (in 1887), the second one about Epicurus (in 1889). In 1899 he published the book titled: "Death and immortality in the ancient Greeks’ images". Taken together, they are probably the first in the Russian humanities historico-philosophical views that concern the process of the integration of the form of Greco-Roman world view into eschatology and epicureanism at that time, views that at the turn of the XIX and XX century were moderated by decadent (tu brakuje słowa w polskim abstrakcie) of the intellectuals of the Silver Age. In the article, on the basis of archives, careful reading and analysis of different contexts, the problematics of the history, theory of origin and functioning in the mythico-poetical space of this epoch was elaborated. The article shows the way in which Kułakowski reconstructs the ancient idea of human being based on the mythical attributivity, wherein human being functions integrally and exhaustively in both: the realistic world, and in the afterlife. This situation results from the specific corporality figure construed on the basis of the myth, corporality that has different levels and embraces the body, as well as the soul, and finally it allows this human soul to continue the existence in the afterlife.
Julian A. Kułakowski (1855-1919), profesor rzymskiej retoryki, Cesarskiego Uniwersytetu Św. Włodzimierza, zrusyfikowany Polak, wystąpił w Kijowie z dwoma wykładami publicznymi: o Lukrecjuszu (1887) i Epikurze (1889). W 1899 roku opublikował książkę „Śmierć i nieśmiertelność w wyobrażeniach starożytnych Greków”. Rozpatrywane łącznie, teksty te są prawdopodobnie pierwszymi w rosyjskiej humanistyce historyczno-filozoficznymi poglądami dotyczącymi procesu włączenie form światopoglądu grecko-rzymskiego do ówczesnej eschatologii i epikureizmu, które na przełomie XIX-XX wieku zostały złagodzone dekadenckimi intelektualistów Srebrnego Wieku. W artykule na podstawie materiałów archiwalnych i uważnej lektury i ponownego odczytania kontekstów rozpatrzono problematykę historii i teorii ich powstawania oraz funkcjonowanie w mityczno- poetyckiej przestrzeni postgutenbergowskiej epoki. Artykuł ukazuje jak Kulakowski rekonstruuje antyczną wizję człowieka zbudowaną na atrybutywności mitycznej, w której człowiek integralnie i całościowo funkcjonuje zarówno w świecie i w rzeczywistości pozagrobowej. Wynika to ze specyficznej, ukonstytuowanej na micie, figury cielesności, która posiadając różne poziomy jakościowo obejmuje zarówno ciało jak i dusze, pozwalając duszy ludzkiej kontynuować istnienie „po śmierci”.
Źródło:
Rocznik Lubuski; 2016, 42, 2; 189-202
0485-3083
Pojawia się w:
Rocznik Lubuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola pamięci i opowieści w kształtowaniu tożsamości i wychowaniu aksjologicznym dziecka. Pedagogiczne refleksje na temat spektaklu Opowieści z niepamięci.
The Role of Memory and Stories in Shaping a Child’s Identity and Axiological Education. Pedagogical Reflections on the Theatre Performance: Stories from Oblivion
Autorzy:
Sanecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/479163.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
opowieść
mitologia
pamięć
zapominanie
przedstawienie teatralne
tożsamość
story
mythology
forgetting
performance
identity
Opis:
The aim of the article is to present the theatrical performance for children entitled Stories from Oblivion as a tool for shaping the cultural identity of a child and introducing the youngest audience to the subject of memory as an ethical category. In the research, the analysis of the content of the play is used and interpreted in the context of philosophical considerations of Paul Ricoeur concerning stories, time, memory and forgetting. Particular parts of the article concern: the pedagogical role of memory; Slavic mythology; stories as a narrative genre; memory and forgetting and their social consequences; identity and its shaping; educational values of the presented performance. Based on P. Ricoeur’s opinion on stories, memory and forgetting, as well as on B. Milerski’s pedagogical views, it was concluded that the content  of  the  analysed  performance  and  the  way  it  deals  with the above mentioned subjects can be an example of upbringing for memory and recognizing a story as a significant educational tool in the process of identity formation.
Celem artykułu jest prezentacja spektaklu teatralnego dla dzieci Opowieści z niepamięci jako narzędzia kształtowania tożsamości kulturowej dziecka oraz wprowadzenia najmłodszej widowni w tematykę pamięci jako kategorii etycznej. W badaniu wykorzystano analizę treści spektaklu i zinterpretowano go w kontekście filozoficznych rozważań Paula Ricoeura dotyczących opowieści, czasu, pamięci i zapominania. Poszczególne części artykułu dotyczą: pedagogicznej roli pamięci; mi- tologii słowiańskiej; opowieści jako gatunku narracyjnego; pamięci i zapominania oraz ich społecznych skutków; tożsamości i jej kształtowania; wychowawczych wartości prezentowanego przedstawienia. Opierając się na przekonaniach Ricoeura dotyczących opowieści, pamięci i zapominania, oraz poglądach pedagogicznych B. Milerskiego, stwierdzono, że treść omawianego spektaklu i sposób poruszania w nim wspomnianej tematyki mogą być przykładami wychowania do pamięci oraz uznania opowieści za znaczące narzędzie w procesie kształtowania tożsamości.
Źródło:
Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce; 2020, 15, 2(56); 95-108
1896-2327
Pojawia się w:
Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradise Lost: Janusz Głowackis Antigone in New York und Dea Lohers Manhattan Medea
Raj Utracony: Janusza Głowackiego Antygona w Nowym Jorku i Dei Moher Manhattan Medea
Autorzy:
Dubrowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1900735.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Janusz Głowacki
Dea Loher
mitologia grecka
dramat współczesny
Greek mythology
modern drama
Opis:
W omawianych w artykule dramatach współczesnych europejskich pisarzy (Głowacki, Loher) szczególną uwagę autorka kieruje na tytułowe postaci kobiece – Antygonę i Medeę, które, w uwspółcześnionej relekturze ich antycznych pierwowzorów (Sofokles i Eurypides), są mieszkankami Nowego Jorku, nielegalnymi emigrantkami z bagażem tragicznych przeżyć, ponoszącymi klęskę także w świecie nowych nadziei i planów. Multietniczny Nowy York, „ziemia obiecana” dla tysięcy emigrantów, sportretowany przez dramatopisarzy, jawi się jako raj utracony, miejsce przeklęte, metropolia rządząca się bezwzględnymi prawami rynku. Obydwie protagonistki przegrywają, tracąc wartości nadrzędne: nadzieję i miłość. Paradise Lost: Janusz Głowackis Antigone in New York und Dea Lohers Manhattan Medea Bei der Analyse der im vorliegenden Beitrag behandelten zeitgenössischen Theaterstücke der namhaften europäischen Dramatiker (Głowacki, Loher) legt die Autorin des Textes ihr besonderes Augenmerk auf die weiblichen Titelfiguren: Antigone und Medea. Die Protagonistinnen, in der aktualisierten Re-Lektüre ihrer antiken Vorlagen (Sophokles und Euripides), sind Einwohnerinnen von New York, illegale Einwanderinnen mit Last der Vergangenheit, die in der „neuen“ Welt ihrer Pläne und Hoffnungen eine Niederlage zu erleiden haben. Die multiethnische Metropole, das Gelobte Land für Exilanten und Emigranten, wird in den beiden Stücken zum verlorenen Paradies, zur Stätte der Verdammnis, in der das Geld regiert und der Ankömmling nicht wahrgenommen wird. Die beiden Protagonistinnen scheitern, indem sie um die wichtigsten Werte, Liebe und Hoffnung, gebracht werden.
In this article, describing the two contemporary dramas written by European writers (Glowacki, Loher), the author is paying a particular attention to the two women that were listed in the titles of these dramas-Antigone and Medea. Both were placed in the neo-contemporary re-reading of their antique prototypes (written by Sophocles and Euripides), now both of them are residents of New York City, illegal immigrants with a baggage of tragic life events, they are defeated in the world of new ideas and plans. Multiethnic New York City, a “promised land” for the thousands of immigrants, portrayed by the two dramatists, appears to be a lost paradise, a cursed place, metropolis that is ruled by the tough business laws. Both protagonists fail, they lose paramount principles: hope and love.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 5; 225-237
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wodzenie niedźwiedzia”. O możliwych wariantach interpretacji obrzędowości zapustnej na Górnym Śląsku
“Bear Guiding”. On Possible Alternatives of the Interpretation of Shrovetide Customs in Upper Silesia
Autorzy:
Liboska, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2051738.pdf
Data publikacji:
2013-12
Wydawca:
Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Tematy:
annual rituals
carnival customs
Slavic mythology
obrzędowość doroczna
zwyczaje karnawałowe
mitologia słowiańska
Opis:
“Bear guiding” is one of most characteristic and still practiced rites during the carnival period in Upper Silesia. The course and the internal structure of the ritual, especially the participation of a zoomorphic figure of “bear” in the ceremony, allows us to search for the interpretational analogies to other cultural facts. The study is focused on the role of animals in the folk culture and on a comparative analysis of the symbolic meaning of “bear” in the cycle of annual rites. The final conclusion address the culture-shaping role of animals with reference to selected elements of mythology.
Wodzenie niedźwiedzia to jeden z najbardziej wyrazistych i wciąż szeroko kultywowanych na Górnym Śląsku obrzędów zapustnych. Przebieg oraz wewnętrzna struktura obrzędu, a zwłaszcza udział w obrzędzie zoomorficznej postaci niedźwiedzia pozwala na daleko idące poszukiwania interpretacyjnych analogii względem innych faktów kulturowych. Artykuł skupia się przede wszystkim na roli zwierząt w kulturze ludowej oraz porównawczej analizie symbolicznego znaczenia niedźwiedzia w cyklu obrzędów dorocznych. Wnioski końcowe odnoszą się do kulturotwórczej roli zwierzą w odniesieniu do wybranych elementów mitologii.
Źródło:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2013, 1, 1; 99-120
2353-2734
Pojawia się w:
Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co wiemy o przedchrześcijańskich wierzeniach wczesnośredniowiecznych mieszkańców dorzeczy Odry i Wisły?
What we know about the pre-Christian beliefs of the early medieval inhabitants of the Oder and Vistula river basins
Autorzy:
Urbańczyk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16647530.pdf
Data publikacji:
2023-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
archaeology
religion of the Slavs
Slavic mythology
archeologia
religia Słowian
mitologia Słowian
Opis:
Artykuł jest poświęcony krytycznemu podsumowaniu wiedzy na temat przedchrześcijańskiej religii Słowian postrzeganej przez pryzmat dostępnych źródeł.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 3(38); 68-96
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Krąg mitów arturiańskich w twórczości Johna Ronalda Reuela Tolkiena i Andrzeja Sapkowskiego
The Arthurian myths in the works of J.R.R. Tolkien and A. Sapkowski
Autorzy:
Kosiba, Jowita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27309725.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
mythology
the Arthurian myths
J.R.R. Tolkien
Andrzej Sapkowski
mitologia
mity arturiańskie
Opis:
Artykuł poświęcony jest funkcjonowaniu legend arturiańskich w twórczości  J.R.R. Tolkiena i A. Sapkowskiego. Uniwersum "Wiedźmina", wpisane w  mit arturiański, sprawia wrażenie zakorzenionego w długiej, wielowiekowej tradycji. Tolkien czerpał z legendy o królu Arturze i rycerzach Okrągłego Stołu, wykorzystując przede wszystkim wpisane w kulturę europejską odwieczne pragnienie nadejścia króla - odnowiciela. Najciekawszą kwestią jest odmienne podejście do legendy prezentowane przez obu pisarzy. Tolkien celowo pominął elementy "skażone" wpływami chrześcijańskimi, wydobywając czystą esencję pogańskiej celtyckości, rezygnując jednocześnie z inspiracji średniowieczną historią. Sapkowski, przeciwnie, otwarcie przyznaje się do fascynacji średniowieczną wersją mitu, apoteozując go w obu jego postaciach - pierwotnej i przefiltrowanej przez tradycję chrześcijańską.  
The article is devoted to the functioning of the Arthurian legends in the works by both J.R.R. Tolkien and A. Sapkowski. The universe of Andrzej Sapkowski, who inscribed his own story into the Arthurian myth, makes an impression of being rooted in a long, centuries-old tradition. Tolkien also drew from the legend of King Arthur and the Knights of the Round Table, using the eternal desire for the coming of the king – restorer. The most interesting issue is the different approach to the legend presented by both writers. Tolkien omitted elements "contaminated" with Christian influence, extracting the pure essence of pagan Celticism, while renouncing an inspiration from the medieval history. Sapkowski, on the contrary, openly admits to his fascination, apotheising the Arthurian myth in both its forms – the primitive one and the one filtered through the Christian tradition.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2022, 17, 12; 363-388
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Of Horses and Men. Symbolic Value of Horses in Icelandic Art
O koniach i ludziach. Symboliczne znaczenie konia w sztuce islandzkiej
О лошадях и людях. Символическое значение лошади в исландском искусстве
Autorzy:
Konopka, Emiliana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009189.pdf
Data publikacji:
2020-12-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
исландская лошадь
Icelander
скандинавская мифология
Исландия
символика
koń islandzki
mitologia nordycka
Islandia
symbolika
Opis:
Konie stanowią jeden z najpopularniejszych tematów w sztuce islandzkiej. Figura konia islandzkiego (Icelandera) może być intepretowana jako część tożsamości narodowej Islandczyków: od czasów osiedlenia Islandii, konie były obecne podczas budowania państwa oraz tworzenia narodu. Stąd poniższy tekst przedstawia symboliczne znaczenie konia w Islandii poprzez przyjrzenie się dwóm strefom: sacrum (wierzenia oraz mitologia nordycka) i profanum (praca, życie codzienne). Motyw konia rozpatrywany jest tutaj zarówno w tradycyjnych przedstawieniach (w sztuce i literaturze), jak również we współczesnej narracji sztuk wizualnych (malarstwa i filmu). Wywód oparty jest na (ko)relacji konia i człowieka w Islandii, ze szczególnym uwzględnieniem tego jak człowiek traktował i przedstawiał konia, oraz jak blisko żyły ze sobą te dwa gatunku na przestrzeni lat.
Изображение лошадей является одной из самых популярных тем в исландском искусстве. Образ исландской лошади можно интерпретировать как элемент национального самосознания исландцев: начиная с времен заселения Исландии лошади участвовали в строительстве государства и формировании общества. В статье автор иллюстрирует символическое значения лошади в Исландии, ссылаясь на две сферы: священную (верования и скандинавская мифология) и светскую (труд, повседневная жизнь). Мотив лошади рассматривается как в традиционных представлениях (искусство и литература), так и в современном повествовании изобразительного искусства (живопись и кино). Аргументация основана на (со)отношениях лошади и человека в Исландии, с особым учетом того, как человек относился к лошади и представлял ее себе, а также насколько близко эти два вида жили вместе на протяжении лет.
Źródło:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2020, 6; 389-410
2719-2687
2451-3849
Pojawia się w:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Światostwórstwo. Motywy solarne i lunarne w dziecięcej poezji Jerzego Ficowskiego
Autorzy:
Armatowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646066.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
O Swarogu Swarożycu
poezja dla dzieci
wyobraźnia dziecięca
mitologia słowiańska
prasłowiańszczyzna
Słońce
Księżyc
Opis:
World-creating. Solar and lunar motifs in children’s poetry by Jerzy Ficowski The subject of inquiries in this sketch is an ancient Slavonic fairy tale About Swaróg Swarożyc by Jerzy Ficowski – a work directed to the youngest readers, which the author describes as a theogonical poem. It launches two main interpretative contexts. The first is the specifics of children’s literature, in particular the role of the child as an active recipient of poetry in which the metaphor gains an advantage over morality. The second one – a look at Ficowski’s childhood artwork of solar and lunar motifs through the prism of pre-Slavic beliefs. In the mythological Slavonic pantheon, it was the mentioned in the title Swaróg, the god of the sun and the fire, who occupied the highest position, at the same time ruling life-giving force and deadly power. The author shows how this heterogeneous, dissonant world of the poet reveals a subjective approach to children, treating them as an equal literary readers. Key words: About Swaróg Swarożyc; children’s poetry; children’s imagination; Slavonic mythology; proto-Slavicism; sun; moon;
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2016, 16; 240-249
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uroki świata tellurycznego, czyli o korekcie kosmosu chtonicznego
Charms of the telluric universe, or about correction of the chthonic universe
Autorzy:
Roskal, Zenon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431287.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
history of astronomy
chthonic universe
Greek mythology
historia astronomii
kosmos chtoniczny
mitologia grecka
Opis:
In this article, I argue that “Polemical Remarks about the Concept of the Chthonic Universe” are not quite reliable. First of all I’m not entirely convinced that the title of my book must be changed. My first objective in this paper is to prove that the adjective chthonic in the title of the book Chthonic Universe is more appropriate than the adjective telluric, which is proposed by my adversary. Next, what it demonstrated is that subsequent objections to the concept of the chthonic universe are invalid. In particular, so-called “methodological objection” is invalid because the concept of the chthonic universe is first and foremost a philosophical view of the universe, which emerges from the development of astrophysics and then is not an obstacle to the progress of this science. Without going into the details of my response to Dziadkowiec’s article, it should be pointed out that most of the objections to the concept of the chthonic universe in it are mere misunderstandings.
W artykule wykazuje się, że "Uwagi polemiczne do koncepcji kosmosu chtonicznego" autorstwa Jakuba Dziadkowca nie są całkiem wiarygodne. Przede wszystkim nie zostało przekonująco wykazane, że tytuł mojej książki powinien być zmieniony. Pierwszym celem tego artykułu jest zatem pokazanie, że użycie przymiotnika chtoniczny w tytule książki Kosmos chtoniczny było bardziej zasadne niż użycie proponowanego przez polemistę przymiotnika telluryczny. Następnie pokazuje się, że kolejne zarzuty stawiane koncepcji kosmosu chtonicznego nie są zasadne. W szczególności nie jest zasadny tzw. „zarzut metodologiczny”, ponieważ koncepcja kosmosu chtonicznego jest przede wszystkim filozoficzną interpretacją rozwoju astrofizyki i nie może być przeszkodą w postępach tej nauki. Nie wchodząc zbytnio w szczegóły, należy tylko odnotować, że większość zarzutów do koncepcji kosmosu chtonicznego to zwykłe nieporozumienia.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2013, 49, 3; 107-118
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cyganie (Romowie) a ich historia. Mitologia „wiecznej” wędrówki (zarys problemu)
The Gypsies (Roma People) and their history. The mythology of „eternal” travelling (the outline of the issue)
Autorzy:
Koper, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2046439.pdf
Data publikacji:
2022-01-14
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
koczowniczy (półkoczowniczy)
Cyganie
historia
represje
mitologia
nomadic (semi-nomadic)
Gypsies
history
repressions
mythology
Opis:
Artykuł omawia w kontekstach historycznych zagadnienia związane z nomadyzmem Cyganów. Punktem wyjścia jest założenie o istnieniu mitologicznego sposobu myślenia o ich wędrówkach (nomadyzmie, półnomadyzmie). Utrwalił się on zarówno w myśleniu większościowym, jak i w percepcji samych Cyganów. Przykładami opisanymi w artykule są postawy określonych państw i polityka realizowana wobec Romów. Autor przedstawił również sposoby poruszania się Cyganów po drogach Europy.
The article discusses issues related to the nomadism of Gypsies in historical contexts. The starting point is the assumption that there is a mythological way of thinking about their journeys (nomadism, semi-nomadism). It persisted both in the majority thinking and in the perception of the Gypsies themselves. The examples in the article are the attitudes of certain countries and the policy pursued towards them. The journeying of the Gypsies on the roads of Europe is also presented.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2021, 27, 1; 27-36
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość Łesi Ukrainki w recepcji prof. Stefana Kozaka
Prof. Stefan Kozak’s Interpretation of the Works of Lesya Ukrainka
Творчість Лесі Українки в дослідженнях професора Стефана Козака
Autorzy:
Nowacki, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929333.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Łesia Ukrainka
neoromantyzm
dramaturgia
mitologia
Stefan Kozak
Lesya Ukrainka
Neo-romanticism
dramaturgy
mythology
Opis:
Lesya Ukrainka is one of the most outstanding figures of the Modern-Time Ukrainian literature. Her literary output was a catalyst – and often a leading factor – of changes taking place in the Ukrainian literary development process at the turn of the 20th century. Almost a hundred years after her death, the author is still alive in the awareness of her natives, and her literary legacy is a continuous inspiration for numerous researchers in Ukraine and abroad, including Polish ones. Among the latter is Professor Stefan Kozak, who devoted seven papers to her works. This paper offers a survey of the works of this Polish researcher of Ukrainian literature. His research brings a very intriguing image of Lesya Ukrainka as an outstanding creative mind, who evolved from her initial ethnic poetics towards autonomy and original Romantic conceptions with a degree of modernist tendencies.
Леся Українка це одна із найвидатніших постатей новітньої української літератури. Її літературна творчість була каталізатором, а то й нерідко рушієм перемін, що відбулися в українському історично-літературному процесі на зламі віків. Сьогодні, майже сто років після її смерті, поетеса продовжує жити у свідомості своїх співгромадян, а літературна спадщина Лесі Українки надалі цікавить багатьох дослідників не тільки з України, але й з інших країн, у тому числі польських вчених. Одним із них є видатний польський україніст Стефан Козак. Саме ця стаття є спробою прочитання наукових праць згаданого вченого, в яких можемо віднайти дуже цікавий образ Лесі Українки – великої індивідуальної особистості, що у своїй письменницькій еволюції подолала шлях від експериментування в дусі народницької поетики до зовсім автономних авторських романтичних концепцій у модерністичному прочитанні.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 7; 181-191
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Holy Serpent: Snakes in the Old Norse Worldview
Święty wąż: wizerunek węża w światopoglądzie staroskandynawskim
Святая змея: образ змеи в древнескандинавском мировоззрении
Autorzy:
Lasota, Kornelia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2054728.pdf
Data publikacji:
2021-11-26
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Скандинавия
мифология
змея
пресмыкающееся
древнескандинавская сага
миф
Skandynawia
mitologia
wąż
gad
saga staroskandynawska
mit
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie wizerunku węża w literaturze staroskandynawskiej oraz analiza jego poszczególnych wyobrażeń w literaturze staronordyckiej. W artykule zawarta jest dogłębna analiza obrazu zwierzęcia w ważnych tekstach Północy, takich jak mit stworzenia i utworów ściśle z nim związanych. Ponadto przedstawione zostają przykłady zaczerpnięte z najistotniejszych sag legendarnych: Sagi o Wolsungach oraz Sagi o Ragnarze Lodbroku. Węże okazują się nie tylko przerażające, lecz także majestatyczne i przede wszystkim wszechobecne w mitologii askandynawskiej.
Цель статьи – представить и проанализировать образ змеи в древнескандинавской литературе. В статье дается углубленное исследование изображения этого животного в важных северных текстах, таких как миф о сотворении мира и работы, тесно связанные с ним. Кроме того, представлены примеры из важнейших легендарных саг: Сага о Вёльсунгах и Сага о Рагнаре Лодброке, которые помогают показать змею как существо не только устрашающее и величественное, но и, главное, вездесущее в скандинавских мифах.
Źródło:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies; 2021, 2 (8); 1-10
2719-2687
2451-3849
Pojawia się w:
Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo antyku w twórczości Romana Brandstaettera (kilka przybliżeń)
Heritage of the Classical Antiquity in Roman Brandstaetter’s Literary Works (A Few Examples)
Autorzy:
Kaczmarek, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1892219.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antyk grecki
chrześcijaństwo
mitologia
tragedia grecka
anagnorisis
kenosis
ancient Greece
Christianity
mythology
Greek tragedy
Opis:
The subject matter of the article is the relationship between ancient literature and Brandstaetter’s writings. The Polish writer interprets motifs from Greek mythology and ancient dramas in the light of Christian anthropology. The author of the article demonstrates examples of such an interpretation in Brandstaetter’s “Odys płaczący” (“Odysseus Weeping”), in which the effect of anagnorisis is broadened by the Christian understanding of kenosis. Odysseus’ return home becomes a metaphor of the paschal passage from sin to grace.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 3; 81-92
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magiczny cmentarz Słowacja. Powieść Dušana Mitany „Mój rodzinny cmentarz”
Slovakia: a Magic Cemetery. Dušan Mitana’s novel „My Home Cemetery”
Autorzy:
Roberts, Dagmar Kročanová
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012205.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
literatura słowacka
Dušan Mitana
postmodernizm
groteska
mitologia narodowa
Slovak literature
postmodernism
grotesque
national mythology
Opis:
Dušan Mitana’s book My Home Cemetery (Môj rodný cintorín, 2000) is centred on banal scenes from everyday life that could happen in any Slovak village in the 1960s, such as family relations, village gossips, political and theological disputes in pubs and at home, building homes, working in a local cooperative, supporting a local football team, etc. However, the narration denies any similarity with Realism. Instead, the story is bizarre, hyperbolized, and grotesque; very much along the tradition of Magic Realism. Mitana’s writing is Postmodern; he uses different languages, genres, approaches and quotations in his book. Cemetery in Mitana’s story is both space and place; it is both pars and totum; it is one (real/fictional) cemetery and entire Slovakia. Even though this cemetery is situated on the outskirts of the village, it is the centre (navel); its eccentric location is a song of human disrespect towards eternity. Besides being the centre, the cemetery is also a middle world where reality meets fi ction, banal meets high, fl esh meets spirit, Christianity meets paganism, banal everyday routines mix with dreams, visions and prophecies, and those who are alive coexist happily with those who are dead. It is also a nodal point between past and (Messianic) future, since it is the home place of the writer himself, and this writer is a Slovak writer. Whereas the writer has a mission to revive the dead by weaving stories about them, his nation’s mission is to spread the Slovak word in the world. In this way, Mitana’s book also mocks manifestations of Slovak nationalism in the 1990s, which was still partially using concepts and rhetoric of Romantic Messianism.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2012, 2(5); 271-281
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
U źródeł filozofii. Od mitu do logosu
At the Sources of Philosophy. From Myth to Logos
Autorzy:
Dłubacz, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015949.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
mit
mitologia
filozofia
teologia
świat
kosmologia
przyczyna
myth
mythology
philosophy
theology
world
cosmology
cause
Opis:
The author takes up the question of the beginning of philosophy − its mythological-religious sources and autonomic constitution. He depicts Greek mythology (Homer and Hesiod) and its picture of the world as a cultural background for the first philosophers. He turns our attention to the formal (object, method and goal) and semantic (vision of the world and its „causes”) similarities and differences between the mythological thought and the philosophical thought. He claims that philosophy did not derive from mythology as a result of its evolution or transformation, but through a radical change in cognitive attitude: accepting the autonomy of the world and of human reason, and, eventually, a break-off from mythological religion.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 2; 123-138
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 103

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies