Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Literary work" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-76 z 76
Tytuł:
The Afterlife of Poetics
Autorzy:
Korwin-Piotrowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030560.pdf
Data publikacji:
2021-02-21
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
poetics
literary studies,
structuralism
literary work
Opis:
The article presents contemporary debates concerning poetics, the heritage of structuralism as well as new research areas. It presents some of the fundamental arguments against poetics in its traditional sense and attempts to analyse and problematize them. In conclusion, the author postulates adopting a changed attitude towards the current terminology, including practical aspects in the study of poetics and also maintaining a multidimensional development of the discipline.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 1; 15-30
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ostatnia przemiana poety. Późna starość w twórczości Miłosza
Autorzy:
Krupowies, Walentyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826598.pdf
Data publikacji:
2020-02-06
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Milosz
late literary work
senility phenomenon
spiritual transgression
Opis:
The object of analysis is the phenomenon of old age as an existential experience included in the late poetry of Czeslaw Milosz. Late works of Milosz, interpreted as a record of the aging process, create the cultural code of talking about old age and the standard of living it. The most important experience of old age is the decrease of physical forces, the issue of senile carnality and complicated and long process of spiritual transformation that brings man leaning toward-death life span.
Źródło:
Conversatoria Litteraria; 2017, 11; 411-422
1897-1423
Pojawia się w:
Conversatoria Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O prawdzie w literaturze uwag kilka
Some remarks on truth in literature
Autorzy:
Tomaszewska, Wiesława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1926998.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
prawda
dzieło literackie
Roman Ingarden
truth
literary work
Opis:
Artykuł podejmuje zagadnienie prawdy w literaturze. Punktem wyjścia dla analiz jest koncepcja Romana Ingardena. Odmawia on dziełu literackiemu jako dziełu sztuki prawdziwości w sensie logicznym. Według Ingardena literackie dzieło sztuki jako przedmiot czysto intencjonalny niczego nie orzeka o świecie transcendentnym. Prawdę w dziele literackim można jednakże ujmować jako jej objawianie.
This article deals with the issue of truth in literature by considering Roman Ingarden’s account. He denies that literary work as a work of art can be true in a logical sense. As a purely intentional object, a literary work of art decides nothing about a transcendent world. The truth in a literary work, however, can be understood as its revelation.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2020, 56, 4; 341-357
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czasami jestem (czytając wiersz McDonald’s)
Sometimes I AM (On reading the poem “McDonald’s”)
Autorzy:
Próchniak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1534325.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
modern poetry
analysis of literary work
the art of interpretation
Opis:
The present sketch proposes an interpretation of one of the most important poems of the early poetry written by Marcin Świetlicki. At the same time, the reading of the poem is paired with a simultaneous analytical interpretation providing the standard analytical scheme usually applied to any poetical work (this scheme is based on a sequence of recognitions that refer to: 1. writing, 2. euphony, 3. semantics of spaces concentrated with meaning, 4. the structure of the presented world. A presentation of the four fundamental steps in the analysis is accompanied with a reflection on the paradox of interpretation, the corresponding model of which is in the poem the outlined mirror image of identity between the “opaque” depth and “overt” surface.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2012, 19; 211-220
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ingardenowskie rozumienie pojęć treść i forma dzieła sztuki literackiej
Ingarden’s understanding of the notions of content and form of a literary work of art
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445546.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
content and form of a literary work of art
formal ontology
layers of a literary work of art
intentional objects
phenomenology
Roman Ingarden
Opis:
The article reconstructs the development of Ingarden’s viewpoint on the notions of content and form of a literary work of art. The author of the article thus calls up a specific methodological proposition formulated by the phenomenologist, emphasizing the fact that he presented an innovative and original understanding of both these notions. He built his own understanding of content and form on the basis of the layered structure of literary works of art. Assumptions of the latter became the source of concrete and precise formulations of the meaning of both categories, which – in accordance with the message of the article – seem commendable and worth of being employed by the contemporary researchers of literature.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2013, 1; 31-47
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
АВТОРСКОЕ СЛОВО В РУССКОЙ ЭПИСТОЛОГРАФИИ 2-Й ПОЛОВИНЫ XVII ВЕКА (НА МАТЕРИАЛЕ СЕМЕЙНОЙ ПЕРЕПИСКИ ЦАРЯ АЛЕКСЕЯ МИХАЙЛОВИЧА)
Author’s Word in Russian Epistolary Tradition of the Second Half of the 17th Century (on the Materials of the Family Correspondence of the Tsar Alexei Mikhailovich)
Autorzy:
Шунков, Александр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/444224.pdf
Data publikacji:
2010-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
genre’s problem,
literary work of Alexei Mikhailovich, the tsar
Opis:
The article is dedicated to the analysis of the author’s style of the tsar Alexei Mikhailovich’s letters, belonging to the genre of “friendly message”. It touches the problem of genre originality of the monarch’s works and the interaction of Byzantine tradition with the tradition of the new period in author’s epistolary work.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2010, XII; 181-191
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Hydra czy hybryda? Liberatura jako gatunek (jednak) literacki
A Hydra or a Hybrid? Liberature as a Literary Genre (after all)
Autorzy:
Bazarnik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466940.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Liberatura
gatunek
medium
dzieło literackie
czytelnik
Liberature
genre
literary work
reader
Opis:
The purpose of the article is to locate liberature within a greater historical and theoretical framework, and to propose an understanding of liberature as a genre. For many years, materiality of literature has been excluded from literary studies, finding its shelter either in library and information studies or among editors. Recently, this tendency has been changing rapidly, as the variety of studies and theories on electronic literacy, new media literacy or the visual aspects of widely recognised works do not cease to prove. Liberature is no exception in this matter. It is argued that the increasing interest in liberature, along with its reception, provides a fertile ground for reading it as an independent genre. With this assumption in mind, the very notion of genre should no longer be perceived as a fixed collection of bounding rules and categorising devices, but rather as the dialogic and creative space aiming at influencing and referring to other texts. In this sense, such a position of liberature, already recognised in Polish literary criticism, might genuinely serve its predominant purpose to explore the refreshing and effective methods of reading, which apply- but are not limited-to the germinating liberary tradition. In fact, they may stimulate new interpretations of diverse preceding texts, whose both materiality and visuality have been repressed.
Celem niniejszego artykułu jest ulokowanie liberatury w szerszej perspektywie historycznej i teoretycznej oraz zaproponowanie jej rozumienia jako gatunku. Przez wiele lat, materialność literatury nie była pełnoprawnym przedmiotem badań literackich, znajdując schronienie jedynie w bibliotekoznastwie, badaniach nad informacjami, czy znajdując zainteresowanie u redaktorów. W ostatnim czasie, ten trend uległ gwałtownym przemianom, głownie dzięki licznym teoriom elektronicznej literackości, literackości nowomedialnej czy wizualnych aspektów dzieł literackich, a także licznym studiom badawczym traktującym o powyższych tematach. Liberatura nie jest w tej kwestii wyjątkiem. Rosnące zainteresowanie nią i jej repcja dostarczają obiecującej przestrzeni czytania jej jako samodzielnego gatunku. Podążając za takim założeniem, musimy jednak przemyśleć kategorię gatunku na nowo, nie jako zbiór wiążąchych reguł i porządkujących kategorii, a raczej jako dialogiczną i twórczą sferę wpływów i odniesień do innych teekstów. Tym smym, liberatura, zauważona poprzez polską krytykę literacką, może służyć swojemu najistotniejszemu celowi: odkrywania odświeżających i efektywnych metod czytelnicznych, które obejmują tradycję liberacką (choć nie tylko ją). W gruncie rzeczy, mogą one stymulować nowe interpretacje licznych, już istniejących tekstów, których aspekty wizualne i materialne były dotychczas niezauważalne.  
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 32
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Romana Ingardena opalizacje i oscylacje literackie
Roman Ingarden’s literary opalizations and oscillations
Autorzy:
Mordka, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233577.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Roman Ingarden
opalizacja
oscylacja
dzieło literackie
Franz Kafka
opalization
oscillation
literary work
Opis:
Celem tego artykułu jest prezentacja Romana Ingardena koncepcji opalizacji i oscylacji literackich. Problem specyficznej literackiej niejednoznaczności, niejasności, zmienności zostanie rozważony na dwóch uzupełniających się płaszczyznach. Na płaszczyźnie pierwszej opisane zostanie zjawisko opalizacji i oscylacji brzmienia i znaczenia wyrażenia językowego, zaś na płaszczyźnie drugiej zostanie ono uchwycone w warstwie literackich wyglądów i przedmiotów przedstawionych. Przyjęcie takiego porządku rozważań pozwoli wskazać na te „miejsca” literackiego dzieła sztuki, w których zjawisko to jest wyraźnie obecne i niekiedy przesądza o jego wartości estetycznej.
The aim of this article is to present Roman Ingarden’s concept of literary opalization and oscillation. The problem of specific literary ambiguity, vagueness, variability will be considered on two complementary planes. The first plane will describe the phenomenon of opalescence and oscillation of the sound and meaning of a linguistic expression, while the second plane will focus on the layer of literary appearances and represented objects. Adopting such an order of considerations will make it possible to indicate those ‘places’ of a literary work of art in which this phenomenon is clearly present and sometimes determines its aesthetic value.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8: "Filozofia w Galicji III"; 284-305
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
OD SCALANIA DO OBRAZOWANIA. INFORMACJA WZORCOWA JAKO CZYNNIK MODELUJĄCY DZIEŁO LITERACKIE (UJĘCIE KOGNITYWNE)
FROM MERGE TO IMAGING. MODEL INFORMATION AS A FACTOR MODELING A LITERARY WORK (COGNITIVE APPROACH)
Autorzy:
Saja, Krystian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955728.pdf
Data publikacji:
2019-02-03
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
kognitywizm
literaturoznawstwo
dzieło literackie
teoria literatury
cognitive science
literary studies
literary work
theory of literature
Opis:
Schemes and patterns exist in every literature of the world, regardless of time and space. There is a universal set of features and algorithms that construct a given type of literature. They are based on a cognitive foundation. The processes of cognitive infor-mation processing are universal on a global scale. Therefore, we are able to indicate sim-ilarities within the independent literature. This article is to indicate the basic processes through which we build the spaces of a literary work. This will primarily be the merging of the contents of mental maps and representations contained in them.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2018, 16; 5-19
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tytuły utworów w cyklu „Na Skalnym Podhalu” Kazimierza Tetmajera – struktura syntaktyczno-semantyczna, uwarunkowania stylistyczne i tekstowe, funkcje
The Titles of Stories in the “Na Skalnym Podhalu” Collection by Kazimierz Tetmajer – Syntactic and Semantic Structure, Stylistic and Textual Conditions, Functions
Autorzy:
Sicińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/597995.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
onomastyka literacka
tytuł utworu literackiego
Kazimierz Tetmajer
Podhale
literary onomastics
title of a literary work
Opis:
The theme of the description and analysis are the titles of stories in the collection „Na Skalnym Podhalu” by Kazimierz Tetmajer, as well as the title of the whole book itself. The aim of this description is to indicate the formal (syntactic) and semantic differentiation of titles, to present their stylistic and textual conditions and determine the function which they have in the structure of individual stories and in the whole collection. As far as the form is concerned, one can distinguish between double (3) and simple (36) titles. A considerable number of simple titles are in the form of a sentence (10), one title represents announcements (nominal sentences), the remaining ones (25) are the titles in the form of notification. The most common and the most characteristic titles for that collection are the titles-sentences with a structure of Jak umarł Jakub Zych and determining announcements with a structure of O Wojtku cudaku. In terms of semantics, the titles of stories represent the basic type which is informative and descriptive one because they provide information on the content of stories: most often about main characters or plot themes, less frequently about the place of the action, theme or type of the text. One of the titles has an interpretative value. The titles occurring in “Na Skalnym Podhalu” strongly correlate with the style of texts in the collection, where the dominant principle is folklore. This principle is visible in the stylisation of the Podhale dialect and in the stylisation of a tale as the form of oral folk tale. Thus, the presence of dialect forms and dialect lexis as well as many proper names which were authentic lexically and often also denotatively, being connected with geographical and cultural space of the Podhale region and Tatra mountains. Furthermore, the pattern “O + miejscownik” (About + locative) referring to metatextual and pragmatic frame of oral folk tales also occurs very often. The titles of stories in the collection “Na Skalnym Podhalu” not only perform the typical delimitative, distinctive and identifying functions but also descriptive and — as in the case of the title of the whole book — integrative ones.
Źródło:
Onomastica; 2019, 63; 181-207
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Żabczyc – poeta nieznany? Szkic o życiu i twórczości wczesnobarokowego pisarza dworskiego
Jan Żabczyc – an unknown poet? A sketch of life and writings of an early Baroque court poet
Autorzy:
Galilej, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850670.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Zamojska
Tematy:
Baroque literature
composition of literary work
functions of language and literature
reception of literary work
literatura baroku
kompozycja utworu literackiego
funkcje języka i literatury
recepcja dzieła literackiego
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest próba popularyzacji twórczości Jana Żabczyca, XVII-wiecznego, dobrze wówczas znanego poety dworskiego, który dzisiaj należy do grona twórców pozostających w cieniu wielkich nazwisk epoki. Dużą popularność zdobył sobie już u współczesnych. Jednak od XVIII w. wraz ze zmianami gustów literackich, jego dorobek zaczyna iść w zapomnienie. Pomimo skąpych informacji o pisarzu i jego twórczości w opracowaniach naukowych, nawet krótkie wzmianki o poecie zawierają pochlebnie opinie o nim, akcentujące przede wszystkim dużą wartość jednego dzieła – Symfonii anielskich. To właśnie kolędy stały się najbardziej reprezentatywnym dla Żabczyca zbiorem, chociaż w innych poeta również potrafił zabłysnąć talentem. Z pewnością jego twórczość zasługuje na poznanie, a w efekcie na uznanie.
The aim of this article is an attempt at popularizing Jan Żabczyc’s writings. Żabczyc was a very popular early Baroque court poet who nowadays seems to be unappreciated and lost among the great names of his times. He was well acclaimed in his lifetime, but since 18th century, when a change in literary tastes took place, his legacy started to sink into oblivion. There is not too much information concerning his life and activity in the critical works, those authors who mention him, however, regard his poems as works of high literary value, emphasizing one particular collection of his poems (Christmas carols) Symfonie anielskie. Żabczyc is best known for his carols, but he was also able to show literary skill in his other poems. Certainly his writings deserve to be discovered anew, and in effect appreciated again.
Źródło:
Facta Simonidis; 2011, 4, 1; 121-134
1899-3109
Pojawia się w:
Facta Simonidis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Muffled Voice. On The Conventional Character of Literature
Autorzy:
Karcz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807073.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literary convention, literary tradition, conventional character of literature, formalist-structuralist school, literary work, postmodernism, expression in literature
Opis:
The Polish version of the article was published in “Roczniki Humanistyczne,” vol. 59 (2011), issue 1. In the article a reflection is proposed on literature’s inner problems concentrated around the concept of literary convention. It seems that in the postmodernist demands to give more attention to those voices in literature that up till now have been “muffled,” “passed over” and “oppressed,” the meaning of the concept of “convention” has been distorted. However, its proper understanding is as elementary for the existence and development of literature as treating a literary work as an artificially organized form, and not as the writer’s confession. The author of the article, on the basis of the definitions formulated by the formalist-structuralist school, discusses the inner, aesthetic laws of literature dictated and defined by literary convention and tradition, and he indicates that it is them – more than political, social or moral causes—that in the natural process of creation and development of literature cause that some voices, perhaps, cannot be fully heard.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 1 Selected Papers in English; 5-17
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy odbioru i odbiorcy w pracach Jurija Łotmana. Część 2.
Autorzy:
Żyłko, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089959.pdf
Data publikacji:
2021-09-25
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Lotman
semiotics
reception of a literary work
contemporary theories of reading
Eco
Opis:
This article presents Yuri Lotman’s reflections on a reception of a literary work in the context of contemporary theories of reading. The first part of the article presents Lotman’s position in an evolutionary perspective from Lectures on structural poetics (1964) to Culture and explosion (1992). The second part places Lotman’s position in numerous contemporary conceptions of reception and points to the close resemblance to Umberto Eco’s ideas, which were developed in his book Lector in fabula.
Źródło:
Acta Neophilologica; 2021, 2, XXIII; 95-102
1509-1619
Pojawia się w:
Acta Neophilologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strona tytułowa i spis treści
Title Page and Contents
Autorzy:
Er(r)go, Redakcja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466896.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Liberatura
Awangarda
Dzieło
Czytelnik
Formalizm
Medium
Liberature
Avant-garde
Literary work
Reader
Formalism
Opis:
Title page and letter of contents.
Strona tytułowa oraz spis treści.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 32
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mistrz i Małgorzata źródłem inspiracji w kształtowaniu wartości w procesie wychowania
Autorzy:
Okrasa, Marzena
Skakowska, Ekaterina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/606709.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
literary work, bibliotherapy, the process of upbringing
utwór literacki, biblioterapia, wartości, proces wychowania
Opis:
Reading literary works gives the opportunity to explore various issues related to one’s own development, enriches the process of thinking and experience. It is on the basis of intellectual experience where the educational impact of literature begins, motivating to reflection and evaluation. Metaphors and symbols in the text allow the performance of emotional insight in oneself and realization of what can be done. A mental suggestion appears which is a thought leading to a change in the attitudes and acceptance of new values. Educational process in shaping the values may be supported by reading literature. The article presents the opportunity to broaden the process of upbringing through reading and analysing the book The Master and Margarita.
Czytanie utworów literackich daje możliwość poznania różnych kwestii związanych z własnym rozwojem, wzbogaca proces myślenia i przeżycia. To na gruncie przeżycia intelektualnego rozpoczyna się wychowawcze oddziaływanie literatury, która motywuje do przemyśleń i wartościowania. Metafory i symbole zawarte w tekście pozwalają na przeprowadzenie emocjonalnego wglądu w siebie i uświadomienie tego, co można zrobić. Pojawia się sugestia mentalna, a więc myśl, która prowadzi do zmiany danej postawy i przyjęcia nowych wartości. Proces wychowawczy w kształtowaniu wartości może być wspierany czytaniem literatury. Artykuł ukazuje możliwość poszerzania procesu wychowania przez czytanie i analizę książki Mistrz i Małgorzata.
Źródło:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny; 2016, 35, 1
0137-6136
Pojawia się w:
Lubelski Rocznik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Granice konkretyzacji estetycznej wyznaczane przez kompozycję: rozważania wstępne
The limits of aesthetic concretization determined by the composition: introductory deliberations
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/445502.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
the composition of a literary work; aesthetic concretization; concretization; open composition; Umberto Eco’s poetics of the open work of art; Roman Ingarden’s theory of a literary work; undefined places; schematicism
Opis:
The article discusses the concept of the composition of a literary work and the aesthetic concretization as defined from the procedural point of view. The text refers to a specific definition of composition, stemming from Roman Ingarden’s theory of a literary work developed by Andrej Stoff, a literary theorist from Toruń. The main thread of the deliberations refers to the border of concretization that is lined out by the composition of a literary work. The latter, defined as the guarantee of the ontological identity of a literary work, cannot activate the “openness” category. Nevertheless, it turns out that with reference to so-called “border cases”, and the examples of architectural works of art “in progress” this restriction is not fully grounded, thus making the line of concretization difficult, if not impossible, to establish.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2015, 3; 23-35
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Multimedialny widok z głębokiej wieży
A Multimedia View from a Deep Tower
Autorzy:
Matuszyk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466966.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Poezja
Performance
Liberatura
Afekt
Awangarda
Dzieło
Poetry
Liberature
Affect
Avant-garde
Literary work
Opis:
A review of a poetic performance Widok z głębokiej wieży (A View from a Deep Tower) by Zenon Fajfer, dir. Teresa Nowak, Hipertekstowo project, Kinoteatr Rialto, Katowice, 25 April 2015 r.
Recenzja poetyckiego performansu Zenona Fajfera, pt. Widok z głębokiej wieży, reż. Teresa Nowak, Projekt Hipertekstowo, Kinoteatr Rialto, Katowice, 25.04.2015.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 32
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sztuce wypowiedzi krytycznej. Analiza wybranych prac Bonifacego Miązka (1935–2018)
Autorzy:
Radłowska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559888.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Bonifacy Miązek
literary critic
critical literary work
critical method
reviews
krytyk literatury
prace krytycznoliterackie
metoda krytyczna
recenzje
Opis:
On the art of critical expression. Analysis of selected works of Bonifacy Miązek This article focuses on critical statements and examines many issues related to the art of writing critical texts. Bonifacy Miązek’s critical writings became the starting point for reflection on the broadly understood criticism of literature and the role the critic plays in today’s world. The author’s deliberations concentrate on the principles of creating critical statements and around the literary critic’s workshop and the methods he uses in his work. Bonifacy Miązek in his critical works formulates postulates that are important from the point of view of contemporary criticism of literature and creates a basic set of principles and standards that should be followed by a literary critic in his work. Therefore, this article is the essence of what is important for future scholars and critics of literature and what is the constitutive basis of their texts.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2018, 52; 5-22
1426-7241
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jakiego skarbu my Polacy nigdyśmy przedtym nie mieli”. Ślady lektury Żywotów świętych Piotra Skargi w katolickich drukach z końca XVI wieku
„The Treasure We, The Polish People, Have Never Had Before”. Traces of Lives of the Saints by Piotr Skarga in Catholic Printed Matters Dating Back to the Late 16th Century
Autorzy:
Sitkowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967567.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Piotr Skarga
The Lives of Saints
reception of the literary work of art
hagiology
Opis:
Four Polish printed matters from the end of 16th century were highlighted in the article. Three of them, The Life and Death of a Princess from Parma (1581); Republic (1594); Joseph the Righteous (1596) refer to Lives of the Saints by Piotr Skarga. This is proof that the book was highly appreciated by the author’s contemporaries as a counter-reformation speculum, outstanding reading for women, and a point of reference for clergymen who wanted to prepare their own speeches. The forth printed matter is another sign of The Lives of Saints popularity (The Benedictine Rule circa 1597). What we find there is a slightly altered version of St. Benedict’s life, which does not mention the name of Piotr Skarga.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2013, 21, 3
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The disadvantaged character in the literature for young readers and in inclusive education
Autorzy:
Stanislavová, Zuzana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454174.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
inclusive education
literature for children
presentation of disadvantage,
psychological art authenticity
literary work value
educational work value
Opis:
An inclusive education updates the dialogue between the intact population and the disadvantaged population. Artistic literature can help at an early age already in the barriers removal that thematizes various types of disadvantaged people in society. In the introduction, the author briefly explains the topicality of inclusive education and outlines the purpose and methodological aspects of the work. The main part of the study analyses the portrayal of child character with somatic and social disadvantage in the contemporary literature for pre-school and younger school age (Alexandra Salmela: Mimi and Lisa, Gabriela Futová: About the Hairless, Peter Karpinský: Adela, do not even try it!). In the conclusion, the author confronts the selected texts in terms of: 1. the authenticity degree of psychological gripping of disadvantaged characters; 2. the attitude thematization of intact population to the disadvantaged characters; 3. levels and methods of literary thematized problem; 4. the educational text's potential in relation to the formation of accepting educational environment in pre-primary and primary education.
Źródło:
Multidisciplinary Journal of School Education; 2017, 11; 89-101
2543-7585
Pojawia się w:
Multidisciplinary Journal of School Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakości metafizyczne w dziele sztuki literackiej i ich poznawanie
Metaphysical qualities in a literary work and the means of recognizing them
Autorzy:
Tomaszewska, Wiesława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431148.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
metaphysical qualities
literary work
aesthetic experience
Ingarden Roman
jakości metafizyczne
dzieło literackie
przeżycie estetyczne
Opis:
The problem of metaphysical qualities plays an important role in Roman Ingarden’s concept of a literary work. In his ontology, such a work of art is understood as an integral whole consisting of various layers and qualities. According to Ingarden, metaphysical qualities are revealed in the layer of featured objects. It is this polyphony of individual layers, these revealed objects and other valuable qualities are what qualify a literary work as a work of art. Determined by the scheme of a literary work of art, they obtain their fullness in specification, which is an aesthetic subject accessible in an aesthetic experience. At the same time, metaphysical qualities can be discerned as a source of initial emotion, which initiates an aesthetic experience. Metaphysical qualities, as well as the whole work, are accessible not only for the aesthetic experience, but also for the methodical research of the schematic work itself, and its specification. At its roots always lies the making of an athematic acquaintance with a literary work.
Zagadnienie jakości metafizycznych odgrywa niebagatelną rolę w Ingardenowskiej koncepcji dzieła literackiego, które jako organiczna całość zestraja różne warstwy i jakości. Według Ingardena w dziele sztuki literackiej objawia je warstwa przedmiotów przedstawionych. Objawione wraz z polifonią jakości wartościowych poszczególnych warstw konstytuują dzieło literackie jako dzieło sztuki. Wyznaczone przez schemat dzieła literackiego swoją pełnię uzyskują w konkretyzacji, która jest przedmiotem estetycznym, dostępnym przeżyciu estetycznemu. Jednocześnie w jakościach metafizycznych można dopatrywać się powodu emocji wstępnej, inicjującej przeżycie estetyczne. Jakości metafizyczne, tak jak całe dzieło, są dostępne zarówno przeżyciu estetycznemu, jak i metodycznemu badaniu samego schematycznego dzieła oraz jego konkretyzacji. U podstaw zawsze leży atematyczne zapoznanie się z dziełem literackim.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2014, 50, 2; 125-144
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Streszczenia w języku angielskim / Summaries in English
Summaries in English / Streszczenia w jęz. angielskim
Autorzy:
Er(r)go, Redakcja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466970.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Liberatura
Awangarda
Formalizm
Medium
Dzieło
Czytelnik
Materia
Liberature
Avant-garde
Formalism
Literary work
Reader
Matter
Opis:
Summaries of research articles in English.
Streszczenia w języku angielskim artykułów zawartych w niniejszym numerze.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 32
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Travelling to the described present: mago-space in the Strugatskys’ Monday starts on Saturday
Путешествие в описываемое настоящее: магопространство в повести Понедельник начинается в субботу А. и Б. Стругацких
Autorzy:
Тулякова, Наталья
Никитина, Наталья
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807460.pdf
Data publikacji:
2021-10-14
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the Strugatskys
Monday starts on Saturday
fantasy
science fiction
spatial organization of a literary work
Opis:
Fantasy and science fiction genres extensively use imaginary settings and locations different from realistic ones but striving to look real. Arkady and Boris Strugatsky, pioneers of the science fiction genre in Russia, actively exploited the potential of both genres in their early tale, Monday starts on Saturday (1964), which combines features of the two space types. The present paper analyses the principles of creating ‘mago-space’ in the book. To do so, we look at the spatial organization of the events involved in the plot and the personages’ ideas regarding space. The research will enable us to clarify the role of space in conveying the authors’ message, which in this tale is quite explicit. We argue that the space changes significantly within the book, accompanying genre transformations and the development of the protagonist. Since the tale uses ‘mental sublocations’ as the main units of spatial organization, each part is determined by a certain type of cultural heritage. In the first part, it is the mental space of folklore and classical literature, in the second – that of mythology and science fiction, and in the final – philosophy and science. Mental spaces that coexist and follow various laws form a narrative which turns out to be a journey to the described present in the variety of its forms.
Źródło:
Studia Rossica Posnaniensia; 2021, 46, 2; 93-104
0081-6884
Pojawia się w:
Studia Rossica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
ER(R)GO nr 32 (1/2016) - liberatura (pod redakcją gościnną Katarzyny Bazarnik)
ER(R)GO nr 32 (1/2016) - liberature (guest-edited by Katarzyna Bazarnik)
Autorzy:
Er(r)go, Redakcja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466900.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Liberatura
Formalizm
Partycypacja
Czytelnik
Dzieło
Medium
Awangarda
Liberature
Formalism
Participation
Reader
Literary work
Avant-garde
Opis:
Full issue of the journal.
Kompletny numer periodyku.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 32
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o języku esejów Andrzeja Gronczewskiego
Some Remarks on the Language of Andrzej Gronczewskis Essays
Autorzy:
Kupiszewski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127788.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
esej
język dzieła literackiego
środki artystyczne
essay
the language of a literary work
artistic means
Opis:
The subject-matter of the paper is the language of Andrzej Gronczewski's essays, that is a description of their properties and functions of those artistic means which the author used in the collection Bardzo straszny dwór (A Very Haunted Mansion). On the basis of some selected texts the following stylistic means have been analyzed and their function described: repetitions, accumulation, ordering synonyms, epithets, metaphors, and the use of archaisms. This has allowed to point to the essence of the style of essays.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 239-245
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Socjologia a literatura popularna. Problemy społeczne w polskich powieściach kryminalnych – przykłady
Sociology and Popular Literature: Social Problems in Polish Crime Novels – Examples
Autorzy:
Wilk-Suwa, Ilona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1833001.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
powieść kryminalna
problem społeczny
utwór literacki
odbiór społeczny
crime novel
social problem
literary work
public perception
Opis:
Niniejszy artykuł wiąże się z trzema dyscyplinami naukowymi: socjologią, literaturą oraz kryminologią. Na wstępie omówione zostały podstawowe zagadnienia związane z literaturoznawstwem, a następnie zaprezentowano dziedzinę wiedzy, jaką jest socjologia literatury, oraz przybliżono jej podstawowe problemy badawcze i metodologiczne. Dalej zostały przedstawione teoretyczne założenia dotyczące problemów społecznych oraz ich ujęcie w polskich powieściach kryminalnych autorstwa Marka Krajewskiego oraz Mariusza Czubaja. Obecność kwestii społecznych w kryminałach rozpatrywana była z perspektywy metodologii teorii ugruntowanej w opracowaniu Anselma L. Straussa oraz Barneya G. Glasera. Na koniec czytelnik może zaznajomić się ze statystykami dotyczącymi czytelnictwa oraz rolą powieści kryminalnych w kreowaniu rzeczywistości społecznej.
This article is related to three scientific disciplines: sociology, literature and criminology. At the beginning, the author disscuss basic issues related to literary studies, then she presents the sociology of literature and its basic research and methodological problems, and next the theoretical assumptions concerning social problems and their depiction in Polish crime novels by Marek Krajewski and Mariusz Czubaj. The presence of social issues in the crime fiction is considered from the perspective of the grounded theory methodology in the concept of Anselm L. Strauss and Barney G. Glaser. At the end, the reader can become familiar with the statistics on reading and the role of crime novels in creating social reality.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2014, 45, 4; 167-186
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W świecie brzmień, Sienkiewiczowskich postaci i wartości (arcydzieł): z Profesorem Andrzejem Stoffem rozmawia Beata Garlej
In the World of Sounds, Sienkiewicz’s Characters and Values (of Masterpieces): Beata Garlej Talks With Professor Andrzej Stoff
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32053772.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
ontology of a literary work
literary axiology
sound layer
graphia
Roman Witold Ingarden
“Trilogy”
Henryk Sienkiewicz
character quality
masterpiece
situational values
Opis:
This is a transcript of a conversation with Andrzej Stoff, for whom Roman Witold Ingarden’s philosophical thought on art and literature is a source of inspiration for his research. The interview presents a few issues representative of the analyses of the Toruń-based scholar, arising from Ingarden’s theory of literary work, which for the interlocutor turns out to be an “open” theory, also encouraging today’s literary scholars and literary theorists to continue and deepen the assumptions adopted by Stoff when considering the problems of the ontology and axiology of a literary work.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2022, 37; 251-271
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Połanieccy po słoweńsku – wśród przyrody i we wnętrzach. Semantyka i stylistyka w przekładzie
The Połaniecki Family in Slovene – Outdoors and Indoors Semantics and Stylistics in Translation
Autorzy:
Zatorska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1831372.pdf
Data publikacji:
2020-11-26
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
słownictwo
przekładoznawstwo
dzieło literackie
język polski
język słoweński
vocabulary
translation studies
literary work
Polish language
Slovene language
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie badań nad problemami translacji zaobserwowanymi w słoweńskim przekładzie Rodziny Połanieckich Henryka Sienkiewicza, autorstwa Petera Miklavca. Wybór ekwiwalentu w języku docelowym nastręczał niekiedy tłumaczowi trudności, por. bociany [SI, s. 33] – čaplje [MI, s. 48]; jak żuraw [SI, s. 305] – kakor čaplja [MII, s. 181]; lelek [SI, s. 35] – siva čaplja [MI, s. 51]; orzechowy kredens [SI, s. 6] – orehova miza ‘stół’ [MI, s. 5]; między sosnami [SI, s. 133] – med smrekami ‘świerkami’ [MI, s. 201]. Materiał poświadcza konkretyzację, np. tatarak [SI, s. 21] – muškat ‘rodzaj tataraku, kalamus’ [MI, s. 29] oraz generalizację, np. pudlem [SI, s. 292] – kózek ‘piesek’ [MII, s. 161]. Przekład frazy Połaniecki – że ja, który pochodzę z roli [SI, s. 50] – Polaneški „da jaz, dasi sem kmetiškega stanu” [MI, s. 72] jest błędny, ponieważ główny bohater pochodzi z rodziny szlacheckiej. Nacechowane stylistycznie wyrażenia mogą podlegać w translacji neutralizacji stylistycznej, np. oddaj mi się w łapy [SI, s. 340] – zaupaj mojim rokam [MII, s. 235]. Przeprowadzona analiza potwierdza semantyczną i stylistyczną odmienność przekładu wobec oryginału, np. być chłopcem młynarskim [SI, s. 285] – biti moka v mlinu [MII, s. 150]. Tłumacz pozostawił niektóre frazy w postaci oryginalnej, np. po vsaki tretji besedi ‘Panie dobrodzieju’ [MII, s. 181]. Zarówno oryginał, jak i przekład cechuje animizacja alpejskiej przyrody, ale metaforyzacja uzyskała bardzo udany kształt w translacji, por. jezioro wygładziło się […] zdawało się drzemać [SI, s. 79] – jezerska gladina […] se je kazala, kakor bi dremala [MI, s. 116].
The aim of the study is to discuss some problems observed in Peter Miklavec’s Slovenian translation The Połaniecki Family by Henryk Sienkiewicz. The choice of the equivalent in the target language may reveal some semantic differences: bociany ‘storks’ [SI, p. 33] – čaplje [MI, p. 48] ‘herons’; jak żuraw ‘crane’ [SI, p. 305] – kakor čaplja [MII, p. 181]; lelek ‘nightjar’ [SI, p. 35] – siva čaplja [MI, p. 51]; orzechowy kredens ‘cupboard’ [SI, p. 6] – orehova miza ‘table’ [MI, p. 5]; między sosnami ‘pines’ [SI, p. 133] – med smrekami ‘spruces’ [MI, p. 201]. The data attest instances of specification: tatarak ‘sweet flag’ [SI, p. 21] – muškat ‘kind of sweet flag, calamus’ [MI, p. 29], as well as generalization: pudlem ‘poodle’ [SI, p. 292] – kužek ‘a dog’ [MII, p. 161]. The translation of the phrase: Połaniecki – że ja, który pochodzę z roli [SI, p. 50] – Polaneški „da jaz, dasi sem kmetiškega stanu” [MI, s. 72] is erroneous, as the main hero comes from a noble family. Stylistically marked words may be replaced in the translation by neutral ones: oddaj mi się w łapy [SI, p. 340] – zaupaj moim rokam [MII, p. 235]. The conducted analysis confirms the existence of some semantic and stylistic differences between the original and the translation: być chłopcem młynarskim [SI, p. 285] – biti moka v mlinu [MII, p. 150]. Some phrases are left in the original form: po vsaki tretji besedi ‘Panie dobrodzieju’ [MII, p. 181]. Both in the original and in the translation the Alpine natural world is presented in animate terms, but the metaphorization employed in the translation appears particularly successful: jezioro wygładziło się […] zdawało się drzemać [SI, p. 79] – jezerska gladina […] se je kazala, kakor bi dremala [MI, p. 116].
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2020, 68; 175-197
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe sytuacje poetyki
New Situations of Poetics
Autorzy:
Mizerkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1363730.pdf
Data publikacji:
2015-07-06
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literary theory
ontology of the literary work
the new phenomenology
theory of praxis
teoria literatury
nowa fenomenologia
teoria praktyki
ontologia dzieła literackiego
Opis:
Artykuł omawia nowe koncepcje teoretycznoliterackie, które wskazują na stopniową restytucję znaczenia poetyki w refleksji literaturoznawczej. Zdaniem autora, poetyka powraca jako rodzaj niezbędnej wiedzy sytuacyjnej, która pozwala wzbogacić proces lektury, a zarazem pojawia się w trakcie czytania, aby uniknąć niewczesności wiedzy charakteryzującej w znaczącym stopniu dawniejszą poetologię.
The article discusses new concepts of literary theory that indicate a gradual restoration of poetics to a place of importance in literary studies thought. In the author’s opinion, poetics is making a comeback as a form of essential situational knowledge that enables the enrichment of the reading process, and also arises during the act of reading, avoiding the untimeliness and abstraction associated with poetics’ former incarnation.
Źródło:
Forum Poetyki; 2015, 1; 18-25
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Constitution of the State as a Problem of Phenomenology
Konstytucja państwa jako problem fenomenologii
Autorzy:
Gniazdowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762698.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
fenomenologia
ontologia
filozofia polityczna
dzieło literackie
konstytucja państwa
phenomenology
ontology
political philosophy
literary work of art
state constitution
Opis:
Roman Ingarden the early phenomenologist is regarded as a theorist in the area of aesthetics and ontology rather than being a political philosopher. The aim of the article is to reconstruct a non-existent philosophy of the state, one that could have been developed by Ingarden by taking as a starting point his ontological analysis of the structure of a literary work of art. In his book of 1931 Ingarden defined very broadly the literary work of art, including as its borderline cases among others scientific works, letters, memoirs etc. The thesis of the article is that state constitution may be also interpreted as a borderline case of that work. In reference to Ingarden’s analysis of stage play as the concretisation of a piece of drama, an attempt will be made to reconstruct in terms of his ontology the relation between the state constitution and the state itself. 
Wczesny fenomenolog Roman Ingarden uważany jest raczej za teoretyka z dziedziny estetyki i ontologii niż filozofa politycznego. Celem artykułu jest rekonstrukcja nieistniejącej filozofii państwa, która mogłaby być rozwijana przez Ingardena, biorąc za punkt wyjścia jego analizy ontologiczne struktury dzieła literackiego. W swojej książce z 1931 roku Ingarden zdefiniował pojęcie dzieła literackiego bardzo szeroko, włączając do niego jako jego przypadki graniczne między innymi dzieła naukowe, listy itp. Tezą artykułu jest twierdzenie, że jako przypadek graniczny dzieła literackiego może być interpretowana również konstytucja państwa. W nawiązaniu do analiz Ingardena dotyczących spektaklu jako konkretyzacji sztuki teatralnej, w artykule podjęta zostanie próba rekonstrukcji w kategoriach jego ontologii relacji pomiędzy konstytucją państwa a samym państwem.  
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 237-256
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Królestwo (nie)wykorzystanych możliwości. Kilka myśli o teorii dzieła literackiego Romana Ingardena w praktyce
A Kingdom of (Un)used Opportunities. A Few Thoughts on Roman Ingarden’s Literary Work Theory in Practice
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762708.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Witold Ingarden
fenomenologiczny ryt
interpretacja
teoria dzieła literackiego
Cyprian Kamil Norwid
phenomenological rite
interpretation
literary work theory
Opis:
Teoria dzieł sztuki literackiej Romana Ingardena nie zdołała zyskać szerokiej popularności w praktyce badawczej, na co mogły wpłynąć rzekomo jej hermetyczność i anachroniczność. W artykule odniesiono się do trzech faz jej recepcji, zauważając, że w XX i XXI wieku fenomenologiczne spojrzenie na literaturę właściwe Ingardenowi stanowiło probierz co prawda nielicznych, ale praktycznych dociekań, poświęconych choćby Norwidowi. Czy jest to podyktowane tym, że język poety wykazuje takie właściwości, które dobrze poddają się analizie opartej na teorii Ingardena? A jeśli tak, to czy teoria Ingardena nie jest czasem zarezerwowana dla określonego rodzaju twórczości, języka artystycznego o wyraźnym rycie fenomenologicznym? Co należałoby przez ten fenomenologiczny ryt rozumieć? Drugim zagadnieniem byłaby kwestia interpretacji dzieła literackiego i możliwości, jakie otwiera w tym zakresie Ingardenowska teoria dzieła literackiego. Czy są one skromne i ograniczają badacza literatury, czy może uruchamiają taki mechanizm spojrzenia na literaturę, który daje najbardziej doniosłe rezultaty? Tę partię rozważań obudowano wnioskami z fenomenologicznej interpretacji komedii Szekspira Poskromienie złośnicy.  
Roman Ingarden’s literary art work theory did not manage to gain wide popularity in research practice, which has been influenced by its supposedly hermetic and anachronistic nature. The article refers to the three phases of its reception, noting that in the twentieth and twenty-first centuries, Ingarden’s phenomenological view of literature was a touchstone of just a few, but practical investigations, devoted, for example, to Norwid. Is it because of the fact that the poet’s language exhibits properties that can be easily analysed on the basis of Ingarden’s theory? And if so, isn’t Ingarden’s theory reserved for a specific kind of creativity, an artistic language with a clear phenomenological rite? How should this phenomenological rite be understood? The second issue would be the question of the interpretation of a literary work and the possibilities opened up in this respect by Ingarden’s literary work theory. Are they modest and limit the researcher of literature, or do they activate such a mechanism of looking at literature that produces the most significant results? This part of considerations was supplemented with conclusions from the phenomenological interpretation of Shakespeare’s comedy The Taming of the Shrew. 
Źródło:
Logos i Ethos; 2022, 60, 2; 161-178
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Refleksy na powierzchni klosza. Otwórczości filmowej Kornela Filipowicza
Reflections on the surface of the lampshade. The film works of Kornel Filipowicz
Autorzy:
Lipowski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/920252.pdf
Data publikacji:
2009-06-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Adaptation
Art of writing
Artistic creativity
Existence
Film
Film company
Film crew
Genre
Literary work
Scenario
Screenplay
Story
Writer
Opis:
 This is an overall review of little-knownpart of artistic creation of Kornel Filipowicz(1913–1990), writer of short stories, novels,scenarios, but also a poet. This reassessment isbased on his scenarios, which were created incollaboration with the film director StanisławRóżewicz and his brother, the poet Tadeusz.Informal company formed jointly created tenscenarios completed, Filipowicz participatedin the implementation of five titles. The textsdiscussed in the article mark the major stagesin the development of Filipowicz’s writingtechnique, illustrate his imaginative use ofvarious points of view and of various genresin the construction of film story, and exemplifythe wide range of his themes and interests.The article draws also the unpublished screenplaywritten by Kornel Filipowicz andStanisław Różewicz Sunset.
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2009, 7, 13-14; 308-313
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sonata niemożliwa”? „Eine kleine” w przekładzie na język niemiecki
„An impossible sonata”? "Eine kleine" in German translation
Autorzy:
Sośnicka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2032428.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
literary translation
a musical composition of a literary work
a novel as a sonata
przekład literacki
muzyczna kompozycja utworu literackiego
powieść jako sonata
Opis:
Artykuł poświęcony jest analizie porównawczej przekładu powieści Eine kleine (2000) Artura Daniela Liskowackiego na język niemiecki pod zmienionym tytułem Sonate für S. (2003). Wychodząc od rozważań na temat muzycznej kompozycji utworu, ale także w nawiązaniu do przemyśleń Friedricha Ernsta Daniela Schleiermachera na temat dwóch możliwych metod przekładu tekstów literackich, tzn. – w dzisiejszej terminologii – jego adaptacji lub egzotyzacji, wykazano pewne mankamenty przekładu, które spowodowały, że muzyka rozbrzmiewająca w zdaniach Liskowackiego w polskim oryginale w przekładzie na język niemiecki niestety bezpowrotnie zanikła. Głównymi tego przyczynami wydają się względy marketingowe niemieckiego wydawcy oraz podjęta z tego powodu przez tłumaczkę próba dostosowania (adaptacji) utworu do gustów czytelników niemieckiej sentymentalnej literatury wspomnieniowej i w związku z tym narzucenie powieści Liskowackiego znaczenia podróży sentymentalnej do utraconej krainy dzieciństwa lub młodości. Wskazuje na to przede wszystkim pominięcie w przekładzie niemieckim podtytułu polskiego oryginału „quasi una allemanda”, a więc kluczowej wskazówki dla właściwego odczytania utworu, będącego przecież jedynie „poniekąd historią niemiecką”, gdyż w rzeczywistości jest on próbą spojrzenia na historię miasta S. (Stettin – Szczecin) przez jego polskiego współczesnego mieszkańca, który stara się odtworzyć jego obraz widziany oczami dawnych niemieckich mieszkańców.
The article constitutes a comparative analysis of a German translation of Artur Daniel Liskowacki’s Eine kleine (2000), which was published under a new title Sonate für S. (2003). Based on an examination of the musical composition of this work, but also in relation to Friedrich Ernst Daniel Schleiermacher’s concept of two methods of literary translation, that is – according to contemporary terminology – an adaptation or an exoticisation of a literary text, some shortcomings of this translation are revealed. As a result, the music of Liskowacki’s original Polish sentences is unfortunately lost in the translation into German. This situation is caused by the marketing decisions made by the German publisher, as well as an attempt made by the translator to adjust (adapt) the work to the tastes of the readers of German sentimental memoir literature, and thus impose on Liskowacki’s novel a meaning of a sentimental journey into a lost land of childhood and youth. Above all, this is indicated by acomplete omission of the Polish subtitle „quasi una allemanda”, which is a significant clue on how this work should be read, as only a quasi-German story; in fact, it is an attempt to perceive the history of S. (Stettin-Szczecin) through the eyes of its contemporary, Polish citizen, who tries to recreate the picture of the city as it was seen by its German inhabitants of the past.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2021, 17; 101-117
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O stylistyce i leksyce słów kilka. Potop Henryka Sienkiewicza i słoweński przekład Rudolfa Molè
Some Remarks on Stylistics and Vocabulary: “Potop” (“The Deluge”) by Henryk Sienkiewicz and the Slovenian Translation by Rudolf Molè
Autorzy:
Zatorska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1774400.pdf
Data publikacji:
2021-06-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
leksyka
stylistyka
translatoryka
dzieło literackie
język polski
język słoweński
vocabulary
stylistics
translation studies
literary work
Polish language
Slovene language
Opis:
Celem opracowania jest ukazanie strategii tłumaczeniowych zastosowanych wobec stylistycznie nacechowanych wyrażeń wyekscerpowanych ze słoweńskiego przekładu powieści Potop Henryka Sienkiewicza dokonanego przez Rudolfa Molè z 1970 roku. Obserwacji poddano: latynizmy, analityzmy i frazeologizmy, ekspresywizmy oraz nazwy realiów. Wybór ekwiwalentu skutkował niejednokrotnie zatratą lub osłabieniem nacechowania stylistycznego danego fragmentu, por. fatigatus wielce SI166 – zelo utrujen MI181; — Ni pary z gęby! SI40 – Niti besede več!... MI44; synalka SI365 – sina MI394; Daj no waćpan pyska! SI203 – Daj, da te objamem! MI220. Liczne są jednakże translaty z zachowanym nacechowaniem stylistycznym, np. psubratom SII442 – pasjim bratom MII476; psiajuchy SII442 – pasje duše MII476. Nazwy historycznych realiów przetłumaczono przy pomocy generalizacji rajtar vs jezdec lub aproksymacji rapier vs meč. Przeprowadzona analiza dowiodła różnic między stylistycznym ukształtowaniem oryginału a przekładu, choć odnotowano też podobieństwa w tym zakresie. Najważniejszym celem podjętych badań było jednak wskazanie odrębności stylistycznych i semantycznych badanego przekładu wobec oryginału.
The aim of this study is to show the ways in which some stylistic marked components were translated in the 1970 Slovenian translation of Henryk Sienkiewicz’s novel “Potop” (“The Deluge”) by Rudolf Molè. The data comprise Latin words, expressive and analytical forms, and names of realia. Choosing the equivalent may result in the loss of stylistic markedness: fatigatus wielce Vol. 1, p. 166. — zelo utrujen Vol. 1, p. 18; — Ni pary z gęby! Vol. 1, p. 40. — Niti besede več!... Vol. 1, p. 44; synalka Vol. 1, p. 365 — sina Vol. 1, p. 394; Daj no waćpan pyska! Vol. 1, p. 203 — Daj, da te objamem! Vol. 1, p. 220. However, many equivalents confirm such stylistic markedness: psubratom Vol. 2, p. 442 — pasjim bratom Vol. 2, p. 476; psiajuchy Vol. 2, p. 442 — pasje duše Vol. 2, p. 476. The translations of historical names demonstrate generalisation, e.g. rajtar vs jezdec, or approximation, e.g. rapier vs meč. The analysis confirms these differences and resemblances between the original and the translation. The general aim of this article is to indicate the stylistic and semantic differences in the translated text.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 6; 189-201
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La poesia di Karol Wojtyła: un itinerario ascetico
Karol Wojtyła’s Poetry: an Ascetic Journey
Autorzy:
Fava Guzzetta, Lia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1731482.pdf
Data publikacji:
2020-12-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Karol Wojtyła
Jan Paweł II
twórczość literacka
poezje
krytyka i interpretacja
John Paul II
literary work
poetry
criticism and interpretation
Opis:
Poezja Karola Wojtyły: wędrówka ascetyczna Artykuł jest swego rodzaju wędrówką po twórczości poetyckiej Karola Wojtyły – Jana Pawła II, wędrówką ascetyczną, a jednocześnie niezmiernie bogatą, w ślad za osobą z zewnątrz, wolną od naszego rodzimego kontekstu historyczno-kulturowego, zatem i otwartą na nieograniczone perspektywy interpretacji. Praca ukazuje uniwersalny charakter dorobku poetyckiego Karola Wojtyły, kładzie akcent na nowe elementy percepcji tejże poezji i w innym świetle ukazuje znaczenia wersów, wciąż tak bardzo aktualnych i niezmiennie adresowanych do człowieka, który także (a może zwłaszcza) dziś boryka się z odwiecznymi dylematami. Już we wczesnych utworach literackich obecne są (i na trwale pozostaną) dwa głębokie wymiary: dusza słowiańska oraz intelektualna klasyczność, które staną się charakterystyczne również dla talentu komunikacji ekumenicznej i wizji teologicznej Kościoła u Jana Pawła II. W przejściu od młodzieńczych sonetów do hymnów można dostrzec nie tylko rozwój stylistyczny i głębię przesłania, ale przede wszystkim podążanie w kierunku świadomej religijności, kontemplacji, w kierunku kapłaństwa, które rodziło się w szczególnie dramatycznych czasach drugiej wojny światowej. Z kolei w okresie kapłańskim wybory poety naznaczone są pragnieniem zrozumienia kondycji człowieka oraz zauważanie miłości Boga w stosunku do stworzenia. Kontemplacja staje się coraz bardziej modlitwą, a z modlitwy rodzi się dialog. Twórczość literacka Karola Wojtyły jawi się jako opowieść o własnym doświadczeniu wewnętrznym oraz odsłania duchową antropologię. La poesia di Karol Wojtyła: un itinerario ascetico L’itinerario poetico di Karol Wojtyła viene esplorato nel suo evolversi a partire dalle Poesie Giovanili che privilegiano inizialmente la forma del Sonetto per passare all’Inno e alla Ballata. Successivamente vengono sperimentate forme più complesse ed aperte che riescono a fondere e superare il confine poesia / prosa in linea con le poetiche della modernità letteraria tra XX e XXI secolo. L’evoluzione del linguaggio poetico si svolge parallelamente all’approfondirsi della vicenda personale ed interiore del poeta sulla via della progressiva crescita di una esperienza mistica singolare ed insolita. Egli, per la sua capacità di immergersi ed immedesimarsi sia nella drammaticità storica del suo e del nostro tempo, sia nella ricerca inesausta di una verità che vada oltre «il magro fiume della storia» per rispondere alla sete di Assoluto dell’uomo, percorre una scala di Ascesi sempre più intensa le cui tappe in progress lasciano preziose tracce nei testi poetici, i quali acquisiscono via via una dimensione di iconicità sempre più significativa. Nell’ultima opera Trittico Romano (l’unica a firma Giovanni Paolo II) il poeta, sacerdote e mistico, giunge all’approdo della pura «visione» del progetto divino iscritto nella «policromia» stessa dell’affresco michelangiolesco della Cappella Sistina, assumendolo come vera, immensa Icona di «Immagine e Somiglianza», consegnata agli uomini dal pittore, messaggio e contemporaneamente «chiave di lettura», attraverso cui l’Invisibile si manifesta nel Visibile. Senza dubbio possiamo considerare Karol Wojtyła uno dei più grandi protagonisti della poesia religiosa fra i due secoli.
L’itinerario poetico di Karol Wojtyła viene esplorato nel suo evolversi a partire dalle Poesie Giovanili che privilegiano inizialmente la forma del Sonetto per passare all’Inno e alla Ballata. Successivamente vengono sperimentate forme più complesse ed aperte che riescono a fondere e superare il confine poesia / prosa in linea con le poetiche della modernità letteraria tra XX e XXI secolo. L’evoluzione del linguaggio poetico si svolge parallelamente all’approfondirsi della vicenda personale ed interiore del poeta sulla via della progressiva crescita di una esperienza mistica singolare ed insolita. Egli, per la sua capacità di immergersi ed immedesimarsi sia nella drammaticità storica del suo e del nostro tempo, sia nella ricerca inesausta di una verità che vada oltre «il magro fiume della storia» per rispondere alla sete di Assoluto dell’uomo, percorre una scala di Ascesi sempre più intensa le cui tappe in progress lasciano preziose tracce nei testi poetici, i quali acquisiscono via via una dimensione di iconicità sempre più significativa. Nell’ultima opera Trittico Romano (l’unica a firma Giovanni Paolo II) il poeta, sacerdote e mistico, giunge all’approdo della pura «visione» del progetto divino iscritto nella «policromia» stessa dell’affresco michelangiolesco della Cappella Sistina, assumendolo come vera, immensa Icona di «Immagine e Somiglianza», consegnata agli uomini dal pittore, messaggio e contemporaneamente «chiave di lettura», attraverso cui l’Invisibile si manifesta nel Visibile. Senza dubbio possiamo considerare Karol Wojtyła uno dei più grandi protagonisti della poesia religiosa fra i due secoli.
This article is a kind of journey through the poetic work of Karol Wojtyła / John Paul II – a wandering that is ascetic, yet extremely rich – in the footsteps of an outsider, a person free from our native historical and cultural context, and hence open to the unlimited possibilities of interpretation. This work shows the universal character of Karol Wojtyła’s poetic output; it emphasises new elements in the perception of that poetry, while showing the meaning of the verses in a different light, verses still relevant and invariably addressed to man, who is also (and maybe especially) struggling with eternal dilemmas today. The early literary works already contained two profound dimensions: the Slavic soul and intellectual classicism, which would also become a feature of John Paul II’s talent for ecumenical communication and his theological vision of the Church. In the transition from youthful sonnets to hymns, we can notice not only the stylistic development and depth of the message, but, above all, a move towards conscious religiousness, contemplation, towards the priesthood, a move which was born in the very dramatic time of the Second World War. As a priest, on the other hand, his poetic choices were marked by a desire to understand the condition of man and to see God’s love for His creation. This contemplation becomes increasingly more like a prayer, and dialogue is born out of prayer. Karol Wojtyła’s literary work appears as a story about his own inner experience and reveals a spiritual anthropology.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 1 Special Issue; 11-31
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Multimedia Theme System (MTS), or about Reading Aloud as Axiological Education in Polish Lessons in High School
Autorzy:
Kotarba, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1848138.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
humanistics
didactics of the Polish language
literary work
multimedia thematic modules
humanistyka
dydaktyka języka polskiego
dzieło literackie
multimedialne moduły tematyczne
Opis:
Zadaniem humanistyki, w tym dydaktyki języka polskiego, jest spotkanie z dziełem literackim. To trudne zadanie, szczególnie w dzisiejszych czasach, kiedy media elektroniczne stały się głównymi nośnikami wartości i pseudowartości. Autorka przedstawia wyniki badań na temat wartości czytania po przeprowadzeniu lekcji o Królu Edypie Sofoklesa w ramach programu nauczania multimedialnymi modułami tematycznymi. Czytanie okazuje się niezastąpioną wartością w obliczu narastającej niechęci młodych ludzi do omawiania trudnych i wymagających lektur na lekcjach języka polskiego.
The task of humanistics, including didactics of the Polish language, is a meeting with literary work. This is a difficult task, especially nowadays when electronic media has become the main carriers of values and pseudo-values. The author presents the results of the research based on the value of reading after the lessons about Sophocles' King Oedipus as part of the curriculum of multimedia thematic modules. Reading has turned out to be an irreplaceable benefit in the face of the growing reluctance of young people to discuss difficult and demanding reading material in Polish language lessons.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova; 2020, 5; 131-147
2451-0491
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aksjologiczne problemy związane z najnowszą literaturą polską. Casus prozy Jakuba Żulczyka
Axiological problems emerging from contemporary Polish literature. The case of Jakub Żulczyk’s prose
Autorzy:
Kulczycka, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046412.pdf
Data publikacji:
2020-10-09
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
proza polska
aksjologia
recepcja dzieła literackiego
modelowanie
torowanie umysłu
skrypty
Polish prose
axiology
reception of a literary work
modeling
priming, scripts
Opis:
Autorka artykułu stawia śmiałą tezę, że współczesna literatura polska w wielu przypadkach (a na pewno w przypadku omawianej tu prozy i scenariuszy pisanych przez Jakuba Żulczyka) nie diagnozuje jedynie sytuacji obyczajowej, ale również stwarza pewne wzorce zachowania. Używając pojęcia „przemocy symbolicznej” (ukonstytuowanego przez Pierre’a-Félixa Bourdieu), twierdzi, że takie pisarstwo generuje również patologiczne i szkodliwe społecznie zachowania. Szczególnie niebezpiecznym moralnie zjawiskiem jest narastająca w literaturze wulgaryzacja języka. Jest to w istocie błędne koło: społeczeństwo podpowiada pewne wulgarne środki wyrazu; pisarz, nagminnie je stosując, daje przyzwolenie by właśnie tak, a nie inaczej wysławiać się i postępować. Uczenie się niewłaściwych zachowań zachodzi dzięki procesom, które psychologia nazywa torowaniem (ang. priming), modelowaniem i budowaniem skryptów (ang. scripts). Opisywane w artykule zjawiska, chociaż dotyczą przede wszystkim prozy polskiej, mają charakter uniwersalny. Zainteresowanie czytelnika z zagranicy mogą wzbudzić zwłaszcza psychologiczne konsekwencje odbioru literatury popularnej przejawiającej wymienione przez autorkę tendencje.
The author of the article proposes the thesis that contemporary Polish literature, in many instances that include the prose and screenplays of Jakub Żulczyk, does not merely diagnose a particular moral condition of Polish society, but also generates it. Pierre F. Bourdieu’s term „symbolic violence” aptly describes this process, which involves the creation of negative or pathological behaviours. What is particularly dangerous is an increasing vulgarization of literary language, which proceeds according to the principle of the vicious circle: the author is initially inspired by the language of the street, which he subsequently enriches with new vulgar expressions. Those are, in turn, incorporated in the language. The impact of this kind of literature on the readers appears to be consistent with processes recognized by psychology such as priming, modelling, and developing scripts.  Although the article makes references to Jakub Żulczyk›s prose, the phenomena it describes are not restricted to Polish literature, but universal. What might interest foreign readers are the psychological consequences of reading popular novels which exhibit the features and tendencies on which the article focuses.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 3; 281-309
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Нацыянальна-культурны кампанент i мiжкультурная камунiкацыя
Komponent narodowo-kulturowy i komunikacja międzykulturowa
National-cultural component and intercultural communication
Autorzy:
Сабуць, Алiна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2108338.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
składnik narodowościowo-kulturowy
komunikacja międzykulturowa
przekład literacki
kontekst
twórczość
specyfika narodowościowa
literatura narodowa
national-cultural component
intercultural communication
literary translation
context
literary work
national idiosyncrasy
national literature
Opis:
Przekład artystyczny jest najbardziej reprezentatywnym rodzajem kontaktów (dialog, polilog) między literaturami narodowymi. W artykule omówiono zagadnienie elementu narodowego w tłumaczeniach utworów literackich na język obcy. Wykorzystano przekłady Maksima Bagdanovicha, Rygora Baradulina, Alesya Razanava i Vladimira Karatkevicha. Zwrócono uwagę na funkcję komunikatywną przekładu artystycznego.
Artistic translation is one of the most productive types of relation (dialogue, polilogue) of national literatures. In the article the author analyzes the question of national element in the translation of literature into foreign languages. The translations of Maksim Bagdanovich, Rygor Baradulin, Ales Razanav i Vladimir Karatkevich have been taken into consideration. Special attention is devoted to communicative function of artistic translation.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 473-482
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szwed i Polak czytają „Underdoga”. Kulturowe uwarunkowania recepcji dzieła literackiego
Swedish and Polish readings of Underdog. Culturally-dependent interpretation of a literary work
Autorzy:
Żmuda-Trzebiatowska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631068.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Torbjörn Flygt
„Underdog”
Swedish welfare state
historical folkhemmet narratives
reception of a literary work
generation novel
cultural context
cultural element in translation
Opis:
In the article, the author considers cultural factors which affect the reading of literary work by Swedish and Polish audiences. The piece in question is Underdog by Torbjörn Flygt (2001, translated into Polish by Elżbieta Jasińska-Brunnberg, 2006). Analyzing the setting of the novel in historical narrative about the Swedish welfare state, the authors poses questions regarding universal or hermetic nature of Flygt’s novel.
Źródło:
Studia Europaea Gnesnensia; 2016, 13; 249-266
2082-5951
Pojawia się w:
Studia Europaea Gnesnensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce czy miejsca? Kilka uwag na temat propozycji Romana Ingardena dotyczących łączenia intencjonalnych i rzeczywistych miejsc w dziele literackim
Place or Places? Some Thoughts on Roman Ingarden’s Proposals for Linking Intentional and Actual Places in a Literary Work
Autorzy:
Petryszak, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28762584.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Roman Ingarden
filozofia literatury
miejsce
dzieło literackie
Hilary Putnam
Józef Bańka
ziemia bliźniacza
recentywizm
philosophy of literature
place
literary work
twin earth
recentivism
Opis:
W artykule została przedstawiona propozycja uzupełnienia filozofii literatury Romana Ingardena. Fenomenolog ten zakładał, że między miejscem rozgrywania się akcji w dziele literackim a faktycznym miejscem – jeśli na takie miejsce wskazywałoby dzieło literackie (np. ul. Grodzka w Krakowie) – zachodzi pewna tożsamość lub pewna łączność. W oparciu o poszerzoną na potrzeby tematu argumentację Hilarego Putnama i metafizyczne aspekty recentywizmu Józefa Bańki przedstawiono argumenty wskazujące, że nie jest możliwe utrzymanie twierdzenia o łączności między miejscami intencjonalnymi w dziele literackim a miejscami rzeczywistymi. Przedstawiono również konsekwencje takiego uzupełnienia wskazanego punktu filozofii literatury Ingardena.
The following paper presents a proposal to complement Roman Ingarden’s philosophy of literature. Ingarden assumed that there is some identity or some connection between the place where the action takes place in a literary work and the real place, if such a place is indicated by a literary work (e.g. Grodzka Street in Krakow). Based on the arguments of Hilary Putnam, extended for the purposes of the topic, and metaphysical aspects of recentivism by Józef Bańka, arguments are presented to show that it is not possible to maintain a claim of connectivity between intentional places in a literary work and actual places. The consequences of such an addition to the indicated point of Ingarden’s philosophy of literature are also pointed out.
Źródło:
Logos i Ethos; 2021, 58, 2; 127-145
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Эстэтычная праблематыка грамадзянскага, творчага, асабовага зместу ў лiрыцы Вацлава Ластоўскага
Estetyczna problematyka treści obywatelskich, twórczych i osobistych w liryce Wacława Łastowskiego
Aesthetic aspects of civil creative personal content in V. Lastovsky’s lyric poetry
Autorzy:
Макарэвiч, Алесь
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944923.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
lyric poetry
content of literary work
poetic concept
civil, creative, personal sphere
patriotism
liryka
treść utworu
koncepcje poetyckie
sfera obywatelska
twórcza
osobista
patriotyzm
Opis:
W artykule opisano środki wyrazu, problematykę i treści ideowe liryki Wacława Łastowskiego. Autor artykułu zwraca uwagę na specyfikę przedstawiania takich estetycznych zagadnień, jak ideał obywatela, treść utworu literackiego, stanowisko estetyczne poety, estetyczny wybór jednostki, itd. Udowadnia, że poetycka koncepcja poddanych analizie utworów Łastowskiego stanowi sumę poglądów i przekonań, które w każdym kolejnym utworze (zgodnie z porządkiem chronologicznym) są doprecyzowane i rozbudowane. Autor definiuje i opisuje składowe tej koncepcji, do których zalicza ojczyznę, jej obrońców i wrogów, przeszłość, teraźniejszość i przyszłość ojczyzny i jej synów, drogę do wolności, przedmiot i sposoby jego wyrażenia w utworze literackim.
The article presents the analysis of the figurative and expressive means, subject matter and conceptual content of V. Lastovsky’s lyric poetry where the author’s view of the civic consciousness, creativity and personal sphere are rendered. Special attention is drawn to the reflection of such aesthetic issues as the national ideal of a citizen, content of literary work, the poet’s aesthetic values, personal aesthetic choice, etc. The article proves that the poetic conception of the analyzed works is the manifestation of the opinions and beliefs which become more specific, more elaborated and extended in every subsequent works (their chronology is taken into consideration). The sense-shaping components of this conception are defined and described including motherland, its defenders and foes, past, present and future life of homeland and its sons, the way to the liberation of motherland, subject and its manifestation in literary work, prerequisites to construct convincing artistic images, the author’s civic attitude, his solitude, rejection; patterns of figurative topical stability of a literary work etc.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 35-63
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Нацыянальна-культурны кампанент i мiжкультурная камунiкацыя
Komponent narodowo-kulturowy i komunikacja międzykulturowa
National-cultural component and intercultural communication
Autorzy:
Сабуць, Алiна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944877.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura narodowa
national-cultural component
intercultural communication
literary translation
context
literary work
national idiosyncrasy
national literature
składnik narodowościowo-kulturowy
komunikacja międzykulturowa
przekład literacki
kontekst
twórczość
specyfika narodowościowa
literatura
narodowa
Opis:
Przekład artystyczny jest najbardziej reprezentatywnym rodzajem kontaktów (dialog, polilog) między literaturami narodowymi. W artykule omówiono zagadnienie elementu narodowego w tłumaczeniach utworów literackich na język obcy. Wykorzystano przekłady Maksima Bagdanovicha, Rygora Baradulina, Alesya Razanava i Vladimira Karatkevicha. Zwrócono uwagę na funkcję komunikatywną przekładu artystycznego.
Artistic translation is one of the most productive types of relation (dialogue, polilogue) of national literatures. In the article the author analyzes the question of national element in the translation of literature into foreign languages. The translations of Maksim Bagdanovich, Rygor Baradulin, Ales Razanav i Vladimir Karatkevich have been taken into consideration. Special attention is devoted to communicative function of artistic translation.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016, 8; 473-482
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Głos stłumiony. O konwencjonalności literatury
The Muffled Voice. On the Conventional Character of Literature
Autorzy:
Karcz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933562.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura
konwencja literacka
tradycja literacka
konwencjonalność literatury
szkoła formalno-strukturalistyczna
arcydzieło
dzieło literackie
postmodernizm
ekspresja w literaturze
literary convention
literary tradition
conventional character of literature
formalist-structuralist school
literary work
postmodernism
expression in literature
Opis:
In the article a reflection is proposed on literature's inner problems concentrated around the concept of literary convention. It seems that in the postmodernist demands to give more attention to those voices in literature that up till now have been “muffled”, “passed over” and “oppressed” the meaning of the concept of “convention” has been distorted. However, its proper understanding is as elementary for the existence and development of literature as treating a literary work as an artificially organized form, and not as the writer's confession. The author of the article, on the basis of the definitions formulated by the formalist-structuralist school, discusses the inner, esthetic laws of literature dictated and defined by literary convention and tradition, and he indicates that it is them – more than political, social or moral causes – that in the natural process of creation and development of literature cause that some voices, perhaps, cannot be fully heard.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 1; 21-32
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tytuł w twórczości poetyckiej Bolesława Leśmiana
The Role of Titles in the Poetic Works by Bolesław Leśmian
Autorzy:
Galilej, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933740.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tytuł w dziele literackim
funkcje tytułu
delimitacja tekstu
metatekst
nazwa własna
title in a literary work
functions of the title
text delimitation
metatext
proper name
Opis:
The structural and semantic analysis concerning a selection of titles given to his poems by Bolesław Leśmian shows that the title constitutes as crucial an element of the text (often marginalized and ignored, though) as all the other exponents of this texts, whether relating to its content or structure. The title functions as the delimiter of the text’s beginning and as a metatext to the text itself. This is because it semantically represents the particular aspects of the text’s content and its genre. At the same time, the title also functions as a proper name, since it is unalterably linked with one and only one, concrete text. Syntactically speaking, Leśmian tends to build his titles in the form of nominative expressions as well as post-modified nominal phrases. He infrequently relies on sentences or verbless clauses. Semantically speaking, Leśmian’s titles perform the following functions: informative, descriptive, poetic, connotative and interpretative. Leśmian's titles are formally simple. This simplicity grants his poems both formal and semantic transparency, but, first of all, it gives depth to the poetic content and its interpretation. On the one hand, Leśmian’s titles are relatively grammatically uncomplicated. On the other, their content is relatively general and metaphorical. This is why his titles help the reader navigate though Leśmian’s poems, but at the same time they prevent the distortion of the original philosophical message of his works.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 6; 109-136
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z problematyki tłumaczeń anglojęzycznych tytułów filmowych na język polski
About the Problems of Translating Film Titles from English into Polish
Autorzy:
Galilej, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902415.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
tytuł filmu
tytuł dzieła literackiego
funkcje tytułów
przekład literacki
przekład wolny
film title
the title of literary work
functions of titles
literal translation
free translation
Opis:
The film – the product of popular culture, work of art and the mass medium – is nowadays one of the most intensively developing cultural fields. This article aims at presenting the basic grammatical, lexical, stylistic and semantic mechanisms used during the translation of the English film titles into the Polish ones and describing the functions of these language operations. The material analyzed, which covers the years 1990 – 2012,  reveals certain changes that occur in the process of translation. Polish titles coming from the 90ies of the 20th century are – in comparison with the newer ones - more or less literal translations of the original titles. Recently there has been an upsurge of the numbers of more free translations. More syntactic and lexical modifications may be noticed. The number of colloquialisms  is growing, as is the amount of expressive words and puns. The style of statements is also changing, quite often the elements of dramatization (monologue or dialogue) are appearing. These operations make a title look linguistically more attractive, intriguing, drawing attention; so it fulfills its basic advertising function. La problématique de la traduction des titres de films anglophones en polonaisLe film – production de la culture populaire, œuvre d’art et également média – est actuellement l’un des domaines de la culture qui se développent le plus intensivement. Ledit article constitue une étude mettant en exergue les mécanismes principaux de la grammaire, du lexique, de la stylistique et de la sémantique employés lors de la traduction des titres de films anglophones en polonais ainsi que la détermination de la fonctionnalité desdits moyens langagiers. Le corpus d’étude couvre la période 1990-2012 et démontre certains changements pertinents dans le processus de la traduction. Les titres en version polonaise venant des années 90 du XXe siècle, sont – par rapport aux titres récents – une traduction littérale ou une traduction proche de l’orignal. Ultérieurement, il est à noter une croissance du nombre des traductions libres. Il convient de remarquer plus de modifications syntaxiques et lexicales. Le nombre de mots du langage courant, à caractère expressif et de jeux du langage augmente. Il y a des changements de style de parole et des éléments de la dramaturgie présents sous la forme du dialogue ou du monologue. Ces démarches font que le titre devient linguistiquement plus attractif (ce qui ne va pas toujours de pair avec la qualité du film), intriguant et attirant un spectateur, et satisfait alors à sa fonction primordiale – de publicité et de marketing.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 8; 15-29
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Эстэтычная праблематыка грамадзянскага, творчага, асабовага зместу ў лiрыцы Вацлава Ластоўскага
Estetyczna problematyka treści obywatelskich, twórczych i osobistych w liryce Wacława Łastowskiego
Aesthetic aspects of civil creative personal content in V. Lastovsky’s lyric poetry
Autorzy:
Макарэвiч, Алесь
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106863.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
liryka
treść utworu
koncepcje poetyckie
sfera obywatelska, twórcza, osobista
patriotyzm
lyric poetry
content of literary work
poetic concept
personal sphere
patriotism
civil sphere
creative sphere
Opis:
W artykule opisano środki wyrazu, problematykę i treści ideowe liryki Wacława Łastowskiego. Autor artykułu zwraca uwagę na specyfikę przedstawiania takich estetycznych zagadnień, jak ideał obywatela, treść utworu literackiego, stanowisko estetyczne poety, estetyczny wybór jednostki, itd. Udowadnia, że poetycka koncepcja poddanych analizie utworów Łastowskiego stanowi sumę poglądów i przekonań, które w każdym kolejnym utworze (zgodnie z porządkiem chronologicznym) są doprecyzowane i rozbudowane. Autor definiuje i opisuje składowe tej koncepcji, do których zalicza ojczyznę, jej obrońców i wrogów, przeszłość, teraźniejszość i przyszłość ojczyzny i jej synów, drogę do wolności, przedmiot i sposoby jego wyrażenia w utworze literackim.
The article presents the analysis of the figurative and expressive means, subject matter and conceptual content of V. Lastovsky’s lyric poetry where the author’s view of the civic consciousness, creativity and personal sphere are rendered. Special attention is drawn to the reflection of such aesthetic issues as the national ideal of a citizen, content of literary work, the poet’s aesthetic values, personal aesthetic choice, etc. The article proves that the poetic conception of the analyzed works is the manifestation of the opinions and beliefs which become more specific, more elaborated and extended in every subsequent works (their chronology is taken into consideration). The sense-shaping components of this conception are defined and described including motherland, its defenders and foes, past, present and future life of homeland and its sons, the way to the liberation of motherland, subject and its manifestation in literary work, prerequisites to construct convincing artistic images, the author’s civic attitude, his solitude, rejection; patterns of figurative topical stability of a literary work etc.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2016; 35-63
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Refleksja na temat terapeutycznych aspektów twórczości literackiej dzieci w młodszym wieku szkolnym
Reflection on the Therapeutic Aspects of the Literary Work of Children in Early School Age
Autorzy:
Konopnicka, Iwona
Konopnicki, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/478720.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
twórczość literacka
terapeutyczne aspekty twórczości
terapeutyczne pisanie
studium przypadku
młodszy wiek szkolny
literary work
therapeutic aspects of creativity
therapeutic writing
a case study
early school age
Opis:
Celem głównym prezentowanych na potrzeby opracowania badań jest: określenie terapeutycznych aspektów twórczości literackiej dzieci w młodszym wieku szkolnym. W początkowej części artykułu przedstawiono wybrane rozważania teoretyczne skupiające się na zagadnieniu twórczości człowieka, jej roli w procesie autokreacji oraz jej wymiaru terapeutycznego. Stanowią one tło dla badań własnych, opisanych w dalszej części tekstu. W badaniach wykorzystano metodę indywidualnych przypadków, będącą odmianą metody biograficznej. Przeprowadzając badania z zastosowaniem metody indywidualnych przypadków, posłużono się technikami wywiadu oraz analizy wytworów. Narzędziem badawczym w technice wywiadu był kwestionariusz zawierający pytania otwarte skierowane do Anny – uczennicy kończącej trzecią klasę szkoły podstawowej. Przedmiotem analizy wytworów była natomiast jej twórczość literacka, która obejmowała zbiór wierszy tworzonych przez nią w okresie przypadającym na pierwszy etap edukacji szkolnej. Zebrany i przeanalizowany materiał badawczy pozwala stwierdzić, że twórczość literacka Anny ma wiele różnych walorów terapeutycznych i w doskonały sposób pomaga jej wzbogacić zasoby życiowe oraz wzmocnić tak potrzebne w życiu każdego dziecka poczucie wartości.
The main objective of the presented research is to determine the therapeutic aspects of the literary work of children at early school age. In the initial part of the article we describe some selected theoretical considerations focused on the issue of human creativity, its role in the process of self-creation and its therapeutic dimension. The research was conducted using a method of individual cases, which is a variation of the biographical method. In the research, techniques of interview and the analysis of personal documents was used. The research tool in the interview technique was a questionnaire with open questions addressed to Anna – a student-ending third grade of primary school. The object of the analysis of documents was her literary work, which included a collection of poems created during the period of the first stage of school education. The collected and analyzed research material shows that Anna’s poetry has many different therapeutic values, it enriches her life and also strengthens her self-confidence.
Źródło:
Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce; 2016, 11, 3(41); 133-148
1896-2327
Pojawia się w:
Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parateksty w polskich przekładach powieści Miloša Crnjanskiego
Paratexts in Polish Translations of miloš crnjanski’s literary Works
Paratekstovi u poljskim prevodima dela Miloša Crnjanskog
Autorzy:
Filipek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486926.pdf
Data publikacji:
2017-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Miloš Crnjanski
dzieło literackie
tłumaczenie
werbalne i niewerbalne parateksty
literary work
translation
verbal and non-verbal paratexts
Miloš Crnjanski, književno delo, prevod, verbalni i neverbalni paratekstovi
Opis:
The article discusses paratexts in Polish translations of m. crnjanski’s poetry and prose. The corpus of the article includes the Polish translations, which were published in six volumes. various types of paratexts of the translations have been analyzed here: the translator’s paratexts and the editor’s paratexts, verbal and non-verbal paratexts, introductions and notes included in the Polish versions of m. crnjanski’s works. The authors of the Polish paratexts — danuta cirlić-Straszyńska, Branislav ćirlić, and grzegorz łatuszyński are also translators of crnjanski’s works from Serbian into Polish.
U ovom radu pažnja se koncentriše na verbalnim i neverbalnim paratekstovima koji prate poljske prevode dela miloša crnjanskog. Uzima se u obzir šest književnih izdanja, čiji su prevodioci danuta cirlić-Strašinjska, Branislav ćirlić i gžegož latušinjski. ova tri prevodioca su istovreneno autori paratekstova uz poljska izdanja dela m. crnjanskog kao što su uvodi, pogovori i fusnote.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2017, 8, 1; 109-121
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświeconych nie trzeba oświecać… Refleksje o szkole, powadze czytania i szaleństwie ideologii
The Enlightened do not Need to be Enlightened... Reflections on School, the Seriousness of Reading and the Madness of Ideology
Autorzy:
Zając, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1798830.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
historia literatury polskiej; oświecenie; edukacja polonistyczna; czytanie dzieła literackiego; „przepisywanie” literatury
history of Polish literature; the Enlightenment; Polish language education; reading a literary work; “transcription” of literature
Opis:
Wskazując na postępującą marginalizację piśmiennictwa doby oświecenia w programach nauczania języka polskiego, realizowanych w szkole średniej (ponadgimnazjalnej) na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, autor artykułu skupia się na powiązanym z tym zjawiskiem pogłębianiu się problemu jednostronnego, zdominowanego przez stereotypy i uproszczenia, odbioru tamtej literatury. Stawia pytanie o to, w jaki sposób należałoby czytać osiemnastowieczne i wczesnodziewiętnastowieczne teksty, by – w imię przywracania im należnej rangi w kulturowym obiegu – zobaczyć je nie tylko w kontekście historyczno-społecznym, a tym samym nie sprowadzać ich znaczenia do przekazu dydaktycznego bądź politycznego. W obliczu niepokojących, bo instrumentalizujących dzieło literackie, trendów, które pojawiają się w przestrzeni literaturoznawstwa, podkreśla jednocześnie potrzebę wystrzegania się sytuacji, w której rzutowane na dawny tekst przekonania ideologiczne badacza zdają się nad tym tekstem – jako przedmiotem obserwacji – dominować, zafałszowując jego obraz.
Pointing to the progressive marginalization of the Enlightenment literature in the Polish language curricula implemented in secondary schools over the last several years, the author focuses on the related phenomenon of biased reception of that literature, dominated by stereotypes and simplifications. The author asks how the 18th and early-19th-century texts should be read – with the aim of restoring their proper rank in the cultural tradition – to perceive them not only in the historical and social context, and thus not to reduce their meaning to a didactic or political message. In the face of the disturbing trends in the field of literary studies, which instrumentalise a literary work, the author also stresses the need to avoid a situation in which the ideological beliefs of the researcher projected on an older text seem to dominate it, distorting its image.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2019, 67, 1; 25-38
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opisać ogień: o pożytkach niehermeneutycznego projektu H.U. Gumbrechta dla badań nad wierszem
To describe fire: On the benefits of H.U. Gumbrecht’s project of non-hermeneutic verse studies
Autorzy:
Gorczyńska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954091.pdf
Data publikacji:
2021-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Versology
verse semantics
rhythm
presence
aesthetics of a literary work
Hans Urlich Gumbrecht
Tomasz Różycki
Eugenio Montale
Adam Zagajewski
wersologia
semantyka wiersza
metrum
rytm
obecność
estetyka dzieła literackiego
Opis:
Artykuł jest propozycją otwarcia badań wersologicznych na problematykę obecności w oparciu o projekt niehermeneutycznej humanistyki Hansa Urlicha Gumbrechta. Autorka przedstawia ograniczenia wersologii zorientowanej semantycznie, zarazem jednak wskazuje możliwość kontynuacji formalno-strukturalnej tradycji badań nad wierszem, śledząc niesemantyczne wątki w pracach polskich teoretyków: Janusza Sławińskiego, Lucylli Pszczołowskiej i Teresy Dobrzyńskiej. Funkcję exemplum pełni wiersz Tomasza Różyckiego Panny nieroztropne, rozważaniom teoretycznym patronują zaś dwie przenikliwe intuicje współczesnych poetów: przewrotna teza Eugenio Montalego o beznadziejnej semantyczności poezji oraz nietzscheański z ducha postulat Adama Zagajewskiego, by wersolodzy nie zajmowali się popiołem, lecz ogniem, tj. badali żywe, estetycznie oddziałujące formy wierszowe.
The article is a proposal for opening verse studies to the problem of presence, on the basis of Hans Urlich Gumrecht’s project of a nonhermeneutic humanities. The author presents the limitations of a semantically oriented versology, simultaneously pointing to the possibility of a continuation of formal-structural tradition of studies on verse, following non-semantic threads in the works of Polish theorists: Janusz Sławiński, Lucylla Pszczołowska i Teresa Dobrzyńska. Tomasz Różycki’s poem Panny nieroztropne [Foolish virgins] become an exemplum for the ensuing considerations, while two intuitions of contemporary poets inspire theoretical considerations. One is Eugenio Montale’s perverse thesis on the hopeless semanticity of poetry and Adam Zagajewski’s Nietzschean claim that versologists take care of fire rather than ashes, i.e., investigate living, aesthetically influential verse forms.
Źródło:
Forum Poetyki; 2021, 25; 104-123
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Aesthetic Value of Literary Works in Roman Ingarden’s Philosophy
Wartość estetyczna dzieł literackich w filozofii Romana Ingardena
Autorzy:
Jakha, Hicham
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31225698.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Roman Ingarden
ästhetischer Wert
künstlerischer Wert
literarisches Werk
Ontologie
Ästhetik
aesthetic value
artistic value
the literary work of art
ontology
aesthetics
wartość estetyczna
wartość artystyczna
dzieło literackie
ontologia
estetyka
Opis:
In this paper, I attempt to formulate an Ingardenian conception of the literary work’s aesthetic value. Following Mitscherling’s lead, I attempt to place Ingarden’s aesthetics within his overall phenomenological-ontological project. That is, I argue that Ingarden’s aesthetics can only be properly fathomed in the context of his ontological deliberations, since, as he himself often enunciated, all his philosophical investigations constitute a realist rejoinder to Husserl’s turn toward transcendental idealism. To this end, I bring together insights from his aesthetics and ontology to establish a coherent account of values, where artistic and aesthetic values are analyzed as they manifest themselves in the literary work of art. By attending to the ontology of its aesthetic (and artistic) values, I argue, the literary work’s stratified formation becomes more explicit.
In dem Artikel analysiere ich Ingardens Konzept des ästhetischen Wertes eines literarischen Werkes. Im Anschluss an Mitscherling versuche ich, Ingardens Ästhetik in sein phänomenologisch-ontologisches Gesamtprojekt einzuordnen. Ich behaupte, dass Ingardens Ästhetik nur dann richtig erkannt werden kann, wenn man seine ontologischen Überlegungen versteht, denn wie Ingarden selbst oft betont hat, sind alle seine philosophischen Untersuchungen eine realistische Antwort auf Husserls angebliche Hinwendung zum transzendentalen Idealismus. Zu diesem Zweck stelle ich Ansichten aus seiner Ästhetik und Ontologie nebeneinander und schaffe so einen kohärenten Werteansatz, in dem künstlerische und ästhetische Werte selbst auf die gleiche Weise analysiert werden, wie sie sich in einem literarischen Werk manifestieren. Ich behaupte, dass dank der ontologischen Analyse ästhetischer (und künstlerischer) Werte ein literarisches Werk in seiner Schichtstruktur transparenter wird.
W artykule analizuję Ingardenowską koncepcję wartości estetycznej dzieła literackiego. Idąc tropem Mitscherlinga, próbuję umieścić estetykę Ingardena w ramach jego całościowego projektu fenomenologiczno-ontologicznego. Twierdzę, że estetykę Ingardena można właściwie poznać jedynie poprzez zrozumienie jego rozważań ontologicznych, ponieważ - jak często podkreślał sam Ingarden – wszystkie jego dociekania filozoficzne stanowią realistyczną odpowiedź na rzekomy zwrot Husserla w stronę idealizmu transcendentalnego. W tym celu zestawiam ze sobą poglądy z jego estetyki i ontologii, tworząc tym sposobem spójne ujęcie wartości, w którym same wartości artystyczne i estetyczne są analizowane w taki sposób, jak przejawiają się w dziele literackim. Twierdzę, że dzięki ontologicznej analizie wartości estetycznych (i artystycznych) dzieło literackie staje się bardziej przejrzyste w swej strukturze warstwowej.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2021, 32; 165-185
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karol Wojtyła’s "Poetry And Dramas" on the 40 th anniversary of his election as Pope John Paul II
„Poezje i dramaty” Karola Wojtyły – Jana Pawła II (w czterdziestolecie)
Autorzy:
Okoń, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087972.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Pope John Paul II
Karol Wojtyła’s literary work
publication history
juvenilia
Znak Publishing House
Jan Paweł II
Karol Wojtyła
"Poezje i dramaty"
"Dzieła poetyckie i teatralne"
Juwenilia
Wydawnictwo Znak
Opis:
This article was prompted by a joint declaration made on 28 September 2015 by the Archbishops of Cracow and Warsaw and the state authorities of the two cities that they would provide means for publishing project ‘A Critical Edition of the Literary Works of Karol Wojtyła – John Paul II’. This decision, marking the 100th anniversary of the birth of Karol Wojtyła in May 2020, signalizes the importance of the project which goes beyond a standard publication of an author’s complete works. The series was inaugurated by the publication in 2018 of Volume One (Juvenilia, 1938–1946), whose editors are expected to continue working on the following volumes. The author of this article takes a look at the first collected works edition of The Poetry and Dramas of Karol Wojtyła – John Paul II, published in 1979 (it actually went to press in 1980) under the directorship of Jacek Woźniakowski and authorized by John Paul II himself. It was in fact a complete edition as its editors succeeded in collecting all of Karol Wojtyła literary works from the moment he enrolled at the Seminary until his election as Pope in 1978. All the texts used for that edition were collected at source and in that respect can hardly be surpassed. For over forty years it offered a reliable store of Karol Wojtyła’s poems and plays to ordinary readers, translators, producers of plays and public ceremonies. In this article we can find a first-hand account of the story of that first edition from its inception, the role of the editors of the weekly Tygodnik Powszechny, the decisions taken at the Znak head office and the author’s own contribution as editor. It is at this point that he explains the decision to exclude from their edition Karol Wojtyła’s juvenila from his student years.
Źródło:
Ruch Literacki; 2020, 1; 69-90
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ustawiania” odbioru dzieła na przykładzie wybranych prezentacji niemieckiego wydania powieści Artura Daniela Liskowackiego
„Setting” the Reception – Based on Selected Presentations of the German editions of Artur Daniel Liskowacki’s novel
Autorzy:
Taborska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148861.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Eine kleine
Sonate für S. (translation: Joanna Manc)
reception of a literary work
strategies for “setting” the reception.
Artur Daniel Liskowacki
Sonate für S.
recepcja dzieła literackiego
strategie ustawiania odbioru
Opis:
Celem artykułu jest omówienie wybranych prezentacji niemieckojęzycznego przekładu powieści Artura Daniela Liskowackiego. W szkicu przeanalizowano wydawnicze strategie przedstawiania utworu w Niemczech oraz przeanalizowano opinię o powieści ukazaną w magazynie internetowym poświęconym książkom publikowanym w niemieckim kręgu językowym. Zaproponowano również wprowadzenie określeń precyzujących role współtwórców życia literackiego, którzy mają wpływ na opinię czytelników o utworze literackim. Omówiono wybrane działania „ustawiaczy” niemieckiego tłumaczenia Eine kleine oraz zasygnalizowano różnice w niemieckim i polskim „ustawianiu” powieści w przestrzeni medialnej.
The article aims to discuss the selected presentations of the German translation of Artur Daniel Liskowacki’s novel. The author analyzes the publisher’s strategies of presenting the novel in Germany and interprets the vision of the novel shown on a website dedicated to books published in German-speaking countries. The article suggests introducing terms that would specify the roles of literary figures that influence the readers’ opinions of given books. Moreover, certain selected actions of the “setters” of the German translation of Eine kleine are discussed and some differences are demonstrated between Polish and German adjusting of the “setting” of the novel in the media space.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2022, 18; 173-185
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jarosław Iwaszkiewicz jako pisarz autobiografizujący (na przykładzie opowiadań: Koronki weneckie I, Koronki weneckie II, Dzień sierpniowy, Tatarak, Opowiadanie z psem)
Jarosław Iwaszkiewicz as an Autobiographical Writer (Based on the Short Stories: Koronki weneckie I, Koronki weneckie II, Dzień sierpniowy, Tatarak, Opowiadanie z psem)
Autorzy:
Madyda, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807083.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
literatura polska XX wielu; Jarosław Iwaszkiewicz; opowiadanie; autobiografizm; interpretacja psychoanalityczna dzieła literackiego; homoseksualizm
Polish literature of the 20th century; Jarosław Iwaszkiewicz; short story; autobiographism; psychoanalytic interpretation of a literary work; homosexuality
Opis:
Artykuł dotyczy konwencji literackiej o nazwie „autobiografizm”, będącej reakcją na niekontrolowany przyrost wiedzy naukowej, który nastąpił na przełomie wieków XIX i XX. Najogólniej konwencję literacką autobiografizmu można scharakteryzować jako takie ukształtowanie dzieła prozy narracyjnej, które skłania czytelnika do ustanowienia analogii między fabułą utworu a biografią twórcy. W literaturze polskiej pierwsze tego typu utwory powstawały w latach dwudziestych XX wieku, by rozpowszechnić się na nie spotykaną do tej pory skalę w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych. Artykuł analizuje to zjawisko na przykładzie pięciu opowiadań Jarosława Iwaszkiewicza, powstałych w latach 1940-1958, które przedstawiają sobą różne możliwości przetwarzania biografii w literaturę, a jednocześnie – ukazywania takich treści, o których autor nie mógł pisać wprost, gdyż naruszały one tabu kulturowe.
The article deals with the literary convention called “autobiographism”, which arose as a reaction to the uncontrolled increase of scientific knowledge that took place at the turn of the 19th and 20th centuries. Generally, the literary convention of autobiographism can be characterised as a method of shaping a work of narrative prose which prompts the reader to establish an analogy between the story’s plot and the writer’s biography. The first works of this type in Polish literature were created in the 1920s, and then spread on a previously unknown scale in the 1960s and 1970s. The article analyses this phenomenon on the example of five short stories by Jarosław Iwaszkiewicz, written in the years 1940-1958, which present different possibilities of turning biography into literature and, at the same time, show the content that the author could not describe explicitly because it violated cultural taboos.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 1; 37-60
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas sakralny i czas świecki w Sielankach Szymona Szymonowica
The Sacral Time and the Lay Time in Szymon Szymonowic’s Sielanki
Autorzy:
Galilej, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944005.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
czas w dziele literackim
typy i odmiany czasu
koncepcje czasu w renesansie i baroku
sielanka
archetyp
mit
time in a literary work
types and varieties of time
conceptions of time in renaissance and baroque
idyll
Opis:
This paper studies the temporal problem, in particular the conception of the sacral and lay time in Szymon Szymonowic’s most representative work Sielanki (1614). These two types of time: sacral (typically religious – catholic in a narrower scale, and on the other hand broader mythical) and lay (made external above all through the linear time of the world, man and events, and partly as the cyclical and universal dimension of farming) are seemingly opposite, yet they are in fact complimentary. The time of God is manifested only in a relation to man and each time it is referred to the hero’s situation outlined in the work. Now the sacral sphere is evoked by the mythological elements and is revealed by the archetypal code, supratemporal, and collective pattern of human attitudes and behaviours. The lay time is by the nature of things concentrated on each aspect of human life (the time of the world, the nation, and man; the biological time and psychological time). This profound interest in man is in the Sielanki a manifestation of the humanistic in which to perceive the human person. The time is therefore an anthropological category for Szymonowic. With regard to the grammatical and lexical repertoire of temporal lexemes it is limited and conventional. In its overall aspect, however, the writer’s temporal words and descriptive constructions are linked with the multifaceted contextual analysis and present in the Sielanki the whole panorama of temporal types often found in various sets and subtypes of the literature of renaissance and baroque.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 157-183
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Panorama badań aksjologicznych we współczesnym literaturoznawstwie polskim
The Panorama of Axiological Research in Contemporary Polish Literary Studies
Autorzy:
Garlej, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311195.pdf
Data publikacji:
2021-12-14
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
axiology
literary studies
value
Ingarden’s theory of literary work
axiological style
Lublin school
Stefan Sawicki
Andrzej Tyszczyk
Toruń school
Andrzej Stoff
Warsaw school
Bernadetta Kuczera-Chachulska
aksjologia
literaturoznawstwo
wartość
Ingardenowska teoria dzieła literackiego
aksjologiczny styl
szkoła lubelska
szkoła toruńska
szkoła warszawska
Opis:
Artykuł jest próbą prezentacji osiągnięć wypracowanych w polskim literaturoznawstwie przez nurt badań aksjologicznych. Przywołano kilka kluczowych kwestii właściwych dla badań aksjologicznych pojętych ogólnie, filozoficznie – aby ustalić, czy literaturoznawstwo może istnieć bez aksjologii albo czy aksjologia potrzebuje bezwzględnie literaturoznawstwa – oraz na zagadnieniu chronologicznego początku badań aksjologicznych w obrębie polskiego literaturoznawstwa. Podjęte rozważania prowadzą do bliższego scharakteryzowania trzech szkół, które wysunęły najbardziej ważkie propozycje rodzimej literaturoznawczej refleksji aksjologicznej: szkoły lubelskiej, szkoły toruńskiej i szkoły warszawskiej. I to właśnie w odniesieniu do nich szkicowo nakreślono najważniejsze dotychczasowe osiągnięcia badań aksjologicznych w polskim literaturoznawstwie.
The article is an attempt to present the achievements of the axiological research current in Polish literary studies. Several key issues relevant to axiological research understood in general, philosophical terms were mentioned to determine whether literary studies can exist without axiology or whether axiology absolutely needs literary studies, as well as the issue of the chronological beginning of axiological research within Polish literary studies. The deliberations undertaken lead to a closer characterisation of the three schools that put forward the most important proposals of Polish literary axiological reflection: the Lublin school, the Toruń school and the Warsaw school. And it is in relation to them that the most relevant hitherto achievements of axiological research in Polish literary studies have been outlined.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 504-515
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szczelina Doris Lessing – kobieca, alternatywna opowieść o początkach. Recepcja i propozycja odczytania
The Cleft by Doris Lessing – Women, on the Beginning of Alternative Story. Reception and Proposal to Read
Autorzy:
Rawski, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/564416.pdf
Data publikacji:
2014-01-15
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
Doris Lessing Szczelina (powieść), matriarchat, patriarchat, kobiecość, męskość, stereotypy płciowe, druga fala feminizmu, recepcja utworu, opowieść alternatywna
The Cleft by Doris Lessing (novel), matriarchy, patriarchy, femininity, masculinity, gender stereotypes, second-wave feminism, reception of the literary work, alternative story
Opis:
New anthropological vision, which appears in The Cleft by Doris Lessing, touches on the most important, eternal problems of humanity – struggle of sexes, dominance in the world, interpersonal relationships, structure and semantics of roles in communities. Wise, self-sufficient Clefts and infirm or expectant, but shrewd Sprinklers are allegories of present women and men. Establishment of the family and the formation of sexual identity thousands of years ago tends to reflect on the present, masculine order in which the division of roles is simply unfair. The Cleft of Doris Lessing tries to answer the ques-tion about the provenance of order in which we live and which Simone de Beauvior re-monstrated by writing in The Second sex: „Women are not born – we become them”. An interesting fact is constituted by the novel’s reception. On one hand, the famous American literary scholar Harold Bloom described The Cleft as a „crusade against the men”, on the other hand the book provoked polemics around feminists. Allegations were directed, as if the novel was built on the „essentialist stereotypes”, as well as focused on the „prejudices and patriarchal flaws”. To what extent are these voices reasonable – the answer is provided by the gender theory solutions.
Źródło:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski; 2013, 11; 119-132
2083-4721
Pojawia się w:
Świat Tekstów. Rocznik Słupski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Překlady z literární tvorby Karola Wojtyły do češtiny
Translations of Literary Works by Karol Wojtyla into Czech
Autorzy:
Martinek, Libor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440930.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Karol Wojtyła
papež Jan Pavel II
literární dílo
dramatické dílo
překlad
recepce
žánrový kontext
Karol Wojtyla
Pope John Paul II
literary work
drama
translation
reception
genre context
Papież Jan Paweł II
twórczość literacka
dramat
tłumaczenia
recepcja
kontekst gatunku
Opis:
Autor článku se zabývá recepcí beletristického i dramatického díla Karola Wojtyły (papeže Jana Pavla II.) v České republice, zejména překlady jeho literárního díla do češtiny. Zejména v souvislosti s návštěvou papeže Jana Pavla II. v Československu a v České republice byly přeloženy a vydány výbory z tvorby Karola Wojtyły. Tyto překlady autor charakterizuje a zařazuje do žánrového kontextu. V závěru článku autor poukazuje na to, značná část literární tvorby Karola Wojtyły, papeže Jana Pavla II., dosud do češtiny přeložena nebyla. Českého čtenáře tak čeká ještě nejedna příležitost k hlubšímu poznání výjimečné osobnosti papeže Jana Pavla II.
Autor artykułu zajmuje recepcją beletrystyki i dramatów Karola Wojtyły (papieża Jana Pawła II) w Republice Czeskiej, w szczególności przekładami jego dzieła literackiego na czeski. Zwłaszcza w związku z wizytą papieża Jana Pawła II w Czechosłowacji i w Republice Czeskiej przełożno i wydano wybory twórczości Karola Wojtyły. Te przekłady autor charakteryzuje i umieszcza w kontekście gatunku. W konkluzji artykułu autor wskazuje na to, że znaczna część literackiej twórczości Karola Wojtyły, papieża Jana Pawła II, dotąd nie została przełożona na czeski. Czeskiego czytelnika więc czeka jeszcze niejedna sposobność do głębszego poznania wyjątkowej osobowości papieża Jana Pawła II.
The author deals with the reception of fictional and dramatic works by Karol Wojtyla (Pope John Paul II.) in the Czech Republic, in particular with translations of his literary work into Czech. In connection with the visit of Pope John Paul II in Czechoslovakia and the Czech Republic selections from Karol Wojtyla’s works were translated and subsequently published.. In the present article these translations are described and placed in the genre context. In conclusion the author points out that many of the literary works of Karol Wojtyla, Pope John Paul II., have not yet been translated into Czech. So there will be still many opportunities for Czech readers to get a better knowledge and understanding of the exceptional mind and character of Pope John Paul II.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 2(6); 263-270
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zwodnicza szczerość(?) Jana Jakuba Rousseau czyli narracja jako kreacja i doświadczanie świata
Deceptive frankness(?) of Jean-Jacques Rousseau or narration as creating and experiencing the world
Autorzy:
Dagiel, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1388544.pdf
Data publikacji:
2015-09-30
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
autobiographical work
narration
literary creation
J.J. Rousseau
Opis:
Literature remains somehow suspended between fiction and the truth, between pretending and authenticity. Each type of narration is, at the same time, a story and a creation, constructing the world portrayed on the experience of the speaker, taking into account the addressee, requirements of the genre selected and a set of ready-made schemas. The article analyses selected autobiographical works by J.J. Rousseau as a form of literary creation, as texts of culture that are rich in meaning, as the meeting place for the speaker, the text and the reader. It presents the attitude of the author/narrator towards the presented reality and the interesting process of its subjectivization, interpretation and evaluation.
Źródło:
Problemy Wczesnej Edukacji; 2015, 30, 3; 75-86
1734-1582
2451-2230
Pojawia się w:
Problemy Wczesnej Edukacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Christa Wolfs Poetik der subjektiven Authentizität in Bezug auf den Roman Nachdenken über Christa T.
Christy Wolf poetyka autentyczności subiektywnej na przykładzie powieści Rozmyślania nad Christą T.
Autorzy:
Chrząszcz, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933666.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Christa Wolf
poetyka
autentyczność subiektywna
doświadczenie
prawdziwość
rzeczywistość dzieła literackiego
wymiar autora
powieść Rozmyślania nad Christą T.
jednostka
twórczość literacka
rola literatury
poetics
subjective authenticity
dimension of the author
experience
reality of a literary work
the novel “The Quest for Christa T.”
individual
writing
importance of the literature
Opis:
Tematem niniejszej pracy jest sformułowana przez Christę Wolf „poetyka autentyczności subiektywnej”. W pierwszej części poetyka ta zostaje omówiona w oparciu o wybrane teksty eseistyczne autorki, w drugiej zobrazowana na przykładzie powieści Rozmyślania nad Christą T. Poetyka autentyczności subiektywnej opiera się na założeniu, że w twórczości literackiej nie jest możliwy obiektywny punkt wyjścia. Autor tworzy swoje dzieło zawsze na podstawie konkretnego, tylko jemu dostępnego – subiektywnego zatem – doświadczenia. Za pomocą języka stwarza nową rzeczywistość – rzeczywistość dzieła literackiego. Konstruuje ją w oparciu o fakty i jednocześnie w wolny sposób kreuje. Obraz świata przedstawionego w dziele literackim powinien być „zgodny z prawdą” (C. Wolf), w sensie: zgodny z wizją autora, a przy tym wiarygodny, prawdopodobny, możliwy do wyobrażenia. Nie jest ważne, czy autor wiernie przedstawia fakty. Ważna jest jego „autentyczność wewnętrzna” – wierność własnemu doświadczeniu. Praca twórcza staje się wówczas dla autora drogą do poznania samego siebie i do samorealizacji jako jednostki, literatura zaś dla czytelnika – przewodnikiem i schronieniem na jego własnej drodze życiowej. Świat przedstawiony w dziele literackim sytuuje się zatem pomiędzy „realnościami różnego stopnia”. Świadomość autora tworzy płaszczyznę ich zetknięcia się i przenikania. Obecny w dziele literackim element subiektywny stanowi jego „czwarty wymiar”. Powieść „Rozmyślania nad Christą T.” powstała z potrzeby przezwyciężenia bolesnego dla Autorki doświadczenia – śmierci przyjaciółki. Na podstawie pozostawionych przez nią notatek, listów oraz rękopisów, a także własnych wspomnień, tworzy Autorka jej literacki obraz. Autentyczność subiektywna jako pewna postawa autora znajduje w powieści swój pełny wyraz. Rzeczywistość nie jest tu wyraźnie oddzielona od fikcji. Autorka wiernie przedstawia fakty, co powoduje przyprawiające o „zawrót głowy” (C. Wolf) wrażenie, że Rozmyślania nad Christą T. to dokument biograficzny, a nie fikcja literacka. Christa T. zostaje jednak również wymyślona – staje się postacią literacką.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 5; 185-208
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Joanna the Wife of Chuza by Lesya Ukrainka as a New Model of Communication in Modern Ukrainian Literature
Joanna, żona Chuzy Lesi Ukrainki jako nowy model komunikacji w modernistycznej literaturze ukraińskiej
Autorzy:
Haleta, Olena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036452.pdf
Data publikacji:
2021-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Lesya Ukrainka
reader-response theory
literary communication
open work
drama
genre
Opis:
This article examines the drama Joanna the Wife of Chuza (1909) by Lesya Ukrainka, who is one of the defining figures in the history of modern Ukrainian literature. This work is considered an example  of creating a new communicative model, introducing the poetics of an open work in the Ukrainian literature and establishing a new relationship between writer and audience. The incompleteness of the central image of this work, and therefore of the corresponding behavioral model and worldview, leads to the absence of a plot ending which would be the final solution to the conflict. In this way, Ukrainka establishes a new reading practice, not limited to experiencing the ‘life world’ of the author’s work. As reference to the history of thetext shows, it corresponds to the author’s conscious instruction, with which the composition of the work agrees: the events take place in a special period of time, when the previous story has already ended and the new one has not yet begun (after the crucifixion of Christ, but not after the resurrection). At the same time, the spatial organization of the work emphasizes the position of readers, turning them from interested witnesses to active searchers. The example of Joanna is all the more telling because it undermines the hegemony of the novel in twentieth-century literature and draws attention to literary forms that correspond to a particular literary situation, especially that of ‘submerged population groups’ (Frank O’Connor). The change introduced by Lesya Ukrainka at the level of a separate work is also a change within the genre as a way of communicating between an author and a reader; it is also a change in the very notion of literature as a certain type of aesthetic experience and as a culturally established way of cognitive and rhetorical response to a certain type of situation.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2021, 36; 291-309
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pracowite dno sadzawki. Socjologia moralności a literatura piękna
The workful bottom of the pool. The sociology of morality and fiction
Autorzy:
Sztalt, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27315894.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
dzieło literackie
funkcje literatury
poznawcza funkcja literatury
przedmiot poznania literatury
socjologia moralności
aksjologia
dobro i zło
literatura jako źródło wiedzy przed-socjologicznej
literary work
functions of literature
cognitive function of literature
subject of knowledge of literature
sociology of morality
axiology
good and evil
literature as a source of pre-sociological knowledge
Opis:
Artykuł w zamierzeniu autora ma uwidaczniać poznawcze walory literatury w zakresie moralności i aksjologii. Tekst zaczyna się od wymienienia funkcji literatury, podkreślając funkcję poznawczą. Wskazuje na różnice poznania literackiego i naukowego. Następnie autor przedstawia możliwość skupienia się, podczas poznania literackiego, na kwestiach moralnych i aksjologicznych, posiłkuje się przy tym konkretnymi przykładami literackimi. Stoi na stanowisku, że przed-socjologiczne poznanie literackie może być nie mniej cenne i doniosłe od poznania socjologicznego. Oba, jego zdaniem, niejako się uzupełniają.
Krzysztof Sztalt’s aim in this article is to highlight the cognitive values of literature in the field of morality and axiology. He begins by listing the functions of literature and emphasizing the cognitive function. He goes on to indicate the differences between literary and scientific cognition. He then considers the possibility of focusing, during the process of the cognition of literary works, on moral and axiological problems. Addressing these problems he cites a specific literary examples. He argues that pre-sociological literary cognition can be no less valuable and important than sociological cognition. In his opinion, both forms of cognition complement each other.
Źródło:
Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa; 2022, 13; 1-9
2353-9658
Pojawia się w:
Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawda człowieka we współczesnej myśli literaturoznawczej
Human truth in the contemporary literary studies
Autorzy:
Strzelecki, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956973.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
person
man
personalism
metaphysics
truth of work
human truth
being
identity
literary studies
Opis:
The article focuses on the truth of a man attested and expressed by a work. It appeals to the theory which announces this objectivist reference of the work to human reality. At the same time, it makes reservations about these theories, which depend on the sense of the work solely on the intentions and interpretative perspective of the researcher. The truth of man in objective theories acquires the fullest interpretation in personalism of contemporary or classical provenance. The first of these – relational and liberalistic – brings the essence of a person to its communion with others, with „you” and with the community. The second – sees this essence in a permanent and irremovable substitutional foundation. It turns out that only the second personalism, based on the metaphysical truth, can stop today’s „inflation” of man. This inflation manifests itself in its supra-personal (in non-human) approach or in the sub-human (sub-human) approach. The first finds support in the negative (apophatic) and non-personal vision of God, which justifies the metaphysical indefiniteness of man. The second one brings the essence of man to his biological background in philosophy and performative theory, and thus questions his personal condition. The opposition between metaphysical personalism and postmodernism defined here confronts man’s truth and its adulteration. The dilemma of humanities depicted here is a manifestation of a wider and fundamental anthropological conflict that permeates contemporary thought and cultural practice. The stake of this conflict is the survival of man – the preservation of his spiritual status and personal dignity.
Źródło:
Dydaktyka Polonistyczna; 2018, 4 (13); 7-24
2451-0939
Pojawia się w:
Dydaktyka Polonistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Нiзка “Iскрынкi” Янкi Брыля як мастацкае адзiнства
„Iskierki” Janki Bryla jako jedność artystyczna
“Iskorki” by Yanka Bryl as an artistic unity
Autorzy:
Nikifarawa, Wolga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2118653.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
задума
цыкл
лiрычная мiнiяцюра
запiс
лiрычны герой
лейтматыў
сюжэтна-кампазiцыйная арганiзацыя
назва лiтаратурнага твора
pomysł
cykl
miniatura liryczna
zapiski
bohater liryczny
lejtmotyw
organizacja treści i kompozycji
tytuł utworu literackiego
idea
a book series
lyrical miniature
note
lyrical hero
leitmotif
organization of content
title of a literary work
Opis:
Янка Брыль ахвотна вяртаўся да цыклiзацыi сваiх твораў, дасягаючы такiм чынам большай маштабнасцi выяўлення i iдэйнага зместу. У артыкуле разглядаецца яго цыкл з дзевяцi мiнiяцюр пад агульнай назвай “Iскрынкi” (1982–1994). Ён эвалюцыянiраваў з аднайменай групы чатырох лiрычных запiсаў (1989). Пры гэтым пiсьменнiк не абмежаваў сваю задуму ўзнаўленнем шэрагу эпiзодаў уласнага дзяцiнства. Чалавечым цэнтрам цыклу ён зрабiу лiрычнага героя – сына веку, носьбiта ўнiверсальных гуманiстычных iдаалаў. У якасцi цыклаўтваральных фактараў Я. Брыль выкарыстаў таксама адзiнства стылю, жанру i хранотопу, лiрычны сюжет, арганiзаваны як сiтуацыя ўспамiну, супастаўлення мiнулага i сапраўднага, сiстэму лейтматываў i скразных персанажаў.
Janka Bryl chętnie pisał swoje utwory w cyklach tworząc w ten sposób liczne treści ideowe i portrety. W artykule omówiono cykl złożony z dziewięciu miniatur pod wspólnym tytułem „Iskierki” (1982–1994), który rozwinął się ze zbioru stanowiącego cztery liryczne zapiski (1989). Pisarz nie ograniczył swego pomysłu do przedstawienia kilku epizodów z własnego dzieciństwa. W centrum cyklu znajduje się bohater liryczny – syn wieku wyznający uniwersalne idee humanistyczne. J. Bryl zastosował takie środki cyklotwórcze, jak jedność stylu, gatunku i chronotypu, liryczna treść w formie wspomnień, porównanie przeszłości z teraźniejszością, system lejtmotywów i przejrzystych bohaterów.
Yanka Bryl wrote many book series which made it possible to present an immense scale of images and ideas. The author of the article discusses a book series consisting of nine miniatures entitled “Iskorki” (1982–1994), which evolved from one collection of four lyrical notes (1989). The writer did not limit his ideas to just a few episodes of his childhood. A lyrical hero – a son of a century, a carrier of universal humanistic ideals was in the centre of the book series. Y. Bryl introduces a series forming means such as integrity of styke, genre and chronotope, lyrical plot based on memories and comparison of the past and the present, a system of leitmotifs and transparent characters.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2020; 155-168
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja liberacka: o potrzebie pisania teorii liberatury
Autorzy:
Bazarnik, K.
Fajfer, Z.
Matuszyk, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/970052.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
liberatura
teoria literatury
książka
literatura i sztuka
przestrzeń dzieła literackiego
Zenon Fajfer
tradycja literacka
liberature
literary theory
book
literature and the arts
the space of a liberary work
literary tradition
Opis:
Artykuł stanowi swoisty teoretyczny wstęp do zjawiska artystycznego zwanego liberaturą. Zostaje w nim podjęta jedna z pierwszych prób usytuowania liberatury w ramach tradycji literackiej, jednak bez szczegółowego badania konkretnych odniesień intertekstualnych. Na początku pokrótce przedstawiono zakres znaczeniowy terminu „liberatura”, przyrównując ową formę do innych form artystycznego wyrazu. Następnie zadano kilka kluczowych pytań dotyczących liberatury i wskazano możliwe odpowiedzi. Szkic ma na celu – poprzez postawienie szeregu problemów badawczych – zwrócenie uwagi na konieczność prowadzenia badań teoretycznych nad liberaturą.
The article is aimed to be a theoretical introduction into the artistic phenomenon called liberature. One of the fi rst att empts to locate liberature within literary tradition is made, although without a detailed analysis of specifi c intertextual references. In the beginning, the scope of the notion of “liberature” is presented and compared to other forms of artistic expression. Subsequently, several key questions concerning liberature are asked and possible answers are indicated. The purpose of the essay is – through pointing to some of the research problems – to draw academics’ att ention to the need for a theoretical research on liberature.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 524-531
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
DARBAS (praca) w niektórych dyskursach litewskich
Autorzy:
Smetona, Marius
Smetoniene, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611467.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
work
Lithuanian discourse
literary discourse
ideological discourse
legal discourse
journalism
praca
dyskurs litewski
dyskurs literacki
dyskurs ideologiczny
dyskurs prawniczy
publicystyka
Opis:
The article is an analysis of the Lithuanian linguo-cultural image of work on the basis of lexicographic and textual data. The sources used are The Dictionary of the Lithuanian Language and The Dictionary of Contemporary Lithuanian. Definitions in the two dictionaries differ substantially and reflect, respectively, former and contemporary views on work. The lexicographic treatment of work contains elements of the rural understanding of it as hard, arduous human activity, performed out of necessity and at the same time something that brings joy and functions as the foundation of one‘s life. The dictionaries also contains elements of Soviet ideology, especially the notion of extolment of work and its superiority over people. Data from a few types of discourse (literary, ideological, legal, and journalistic) provide new means of looking at work. Hard work was described by the classic authors in Lithuanian literature, K. Donelaitis, D. Poška, and J. Tumas-Vaižgantas, who pointed to its fundamental meaning, adding to it a poetic flavour and the sense of ennoblement, as well as elevating workers as heroes. The ideological discourse reveals the patriotic sense of work, the legal discourse revolves around the significance of the law. The most diverse is the treatment of work in journalistic discourse: it is a value, an honour, and a duty; it brings satisfaction if it is interesting; it may be treated as a relatively effortless hobby.
Autorzy analizują językowo-kulturowy obraz litewskiej pracy na podstawie danych leksykograficznych i tekstowych. Wykorzystują w opisie materiał Słownika języka litewskiego (LKŽ) oraz Słownika współczesnego języka litewskiego (DLKŽ) i ustalają, że sposób definiowania znaczeń w obu źródłach znacznie się różni, jest odbiciem dawnych i odpowiednio – współczesnych poglądów na pracę. W dokumentacjach słownikowych widoczne są elementy wiejskiego rozumienia pracy jako ciężkiej, mozolnej działalności człowieka, wykonywanej z obowiązku i jednocześnie niosącej radość, będącej podstawą życia. Wydobyte zostały też, udokumentowane w słownikach, cechy ideologii sowieckiej, zwłaszcza wywyższanie pracy i podporządkowanie jej człowieka. Dane pochodzące z kilku dyskursów (literackiego, ideologicznego, prawniczego i publicystycznego) dostarczają nowych sposobów postrzegania pracy. Ciężka praca została opisana przez klasyków literatury K. Donelaitisa, D. Poškę i J. TumasaVaižgantasa, którzy ukazali jej sens, poetyzując i uszlachetniając pracę, wywyższając i heroizując jej wykonawców. Dyskurs ideologiczny akcentuje patriotyczny sens pracy, prawniczy rozważa znaczenie prawa dla człowieka. Najbardziej wieloaspektowo jest przedstawiana praca w dyskursie publicystycznym: jest ona wartością, honorem, obowiązkiem; dostarcza satysfakcji, jeżeli jest ciekawa; może być traktowana jako hobby, niewymagające wielkiego wysiłku.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2016, 28
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Theory of Relativity of the Literary Translation: Literary Criticism Projections
Autorzy:
Lanovik, Mar’âna Bogdanìvna (Mar’âna Lanovik)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440953.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
text
writing work
interpretation
literary criticism paradigm methodology
literary translation
reflection
literature
foreign literature
literary theory
theory of literary translation comparative studies
European literature
Ukrainian research school
tekst
dzieło literackie
interpretacja
paradygmat literaturoznawstwa metodologia
przekład literacki
odzwierciedlenie
literatura piękna
teoria literatury
teoria przekładu literackiego studia porównawcze
literatura europejska
ukraińska szkoła badawcza
Opis:
The research of Mariana Lanovyk deals with the Literary Criticism problems of translation. In the situation when the plurality of approaches in the Contemporary Literary Criticism can be overwhelming Ukrainian scholars have to work on the adaptation of foreign paradigms in the Ukrainian Criticism space to create solid foundation for the future studies in the fields of the Comparative Literature and Literary Theory. This research is the first attempt in Ukraine to present the integral outlook upon the problems of Literary Translation from the perspectives of the concepts and ideas of different Literary Paradigms of the 19-20th centuries beginning with the Romanticism epoch. Romanticism was chosen as the starting point because in the aesthetic concept of Romanticism there new theoretical approach to the problems of literary translation in the author – language – epoch – nation contexts was outworked. Philosophic, artistic and literary concepts of that time were developed in all modern literary paradigms. The first chapter of the book deals with the psychological and cultural approaches to the problems of the Literary Translation. The author gives short outlook of the genesis of new theoretical background in the aesthetic concept of Romanticism as the source of contemporary theories of translation and the continuation of the ideas in psycholinguistic studies of the Western Europe and in Ukraine, especially in the Potebnja’s literary criticism works. The main attention is concerned on the problem of correlation between thinking process and language, thought and image. The influence of the ideas of 19th century upon the psychoanalysis and their transformation in this paradigm is considered. The author studies the phenomena of consciousness, self consciousness and sub consciousness in the process of reading, understanding and translation as well as the peculiarities of different gender reading, interpretation and translation different elements of the writing works. The differences of literature translation in the realms of biological, linguistic, psychoanalytic and cultural paradigms are considered. The author examines the role of individual and national, historical, cultural memory in literary texts and the possible ways of their transfer. Contemporary approach to the national problem in translation studies development is connected with the key points of national images in literature texts. This idea is rooted in the spectrum of the East-West background as well as national values in the literature systems. The outlook of the multiculturalism and intercultural communication in literature is offered through the review of the artistic nature of the mythological thinking. The wide spectrum of different points of view upon the problem (E.Cassirer, K.G.Jung, E.Noimann, N.Frye) is given. The second chapter of the research deals with the translation criticism ideas in the light of the main concepts of formalism and structuralism. The possible ways of translation analysis as the dissolving problems of form transformation and constructing the literary text by means of the foreign language in foreign literature system are suggested. The concepts of R.Jakobson, J.Tynianov, J.Mukarzevsky, especially the concepts of hierarchy and dominants in literary work, inner structuring and organization of the meaning, functioning of text and its components as the whole are outlined. As the foundation of the research logic of the semiotic analyses was chosen Lotman’s dynamic model of semiotic system, that was proved with adjoining studies of the foreign scholars such as K.Levi-Strauss, J.Mukharzovsky, J.Derrida. Among the narratological questions of fiction translation are discussed such questions as voice authority and correlation of the voices in translated texts; the possibilities of study of different narrative instances of interpreter. In the third chapter the problems of the text reading, realization, interpretation are discussed. The main paradigms involved here are hermeneutics, phenomenology, receptive aesthetics, intuitivism and other irrational approaches to the text interpretation (such as game theory, metaphorology, imagology, relativism theory, discourse analyses). Among the problems of translation from the point of view of hermeneutic approach the main attention is concerned upon the stages of reception, understanding and interpretation as well as the different horizons of reading. The phenomenon of movement of horizons and connected difficulties of fusions of horizons in acts of reception, interpretation and translation are analyzed. The author tries to answer the questions about different points of view and the problem of partial reception and reproducibility; as well as the question of subjectivity in the process of translation. She gives the consideration of the ideas of Ukrainian (A.Potebnja, O.Biletsky) and foreign (F.D.Shleiermaher, V.Dilthey, M.Husserl, H.-G.Gadamer) scholars and examines the possible ways of their application to the translation studies. The thoughts of the phenomenology paradigm are based upon the ideas of E.Husserl, R.Ingarden, P.Ricouer. The main attention is drawn to the spectrum of potential of possible readings and translations of every text from the different time and space perspectives such as different epochs, individual and national experience; historical, cultural and artistic systems. In this way phenomenology of translation reveals new ideas about the text existence and its possible measures. They are connected with the problems of modeling and reflection of the world as the specific author’s vision. New tendencies of resolving of subjectivity of literary texts interpretation coursed with the post structuralism and deconstructivism tendencies are outlined in the key of the hermeneutic concept where the author’s position is dominant in the process of translation. Modern realization of the author’s perspective concept in the works of E.D.Hirsh, J.P.Sartre, U.Eco, N.Frye and others opens rational approach to the problem of resolving of ‘conflict of interpretations’ not only in the dimension of interpretative schemes of literary studies but in the system of translation studies too. On the basis of Relativism theory foundation the author tries to find both the way of synchronizing coordinate systems of original texts and its interpretations and the possible way of synchronizing the systems of interpretative paradigms in contemporary literary studies. In the conclusion the author underlines that shifts of the literary theories paradigms of the 19-20th centuries course the shifts in translation studies thinking; and together they create the common space of semiotic sphere of translation and interpretation. The question of the main importance is to consider the differences of methods of the paradigms as well as their mutual relation, influence and interaction.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 4(4); 219-224
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.:] Mar′âna Lanovik, Teorìâ vìdnosnostì hudožn′ogo perekladu. Lìteratoroznavčì proekcìї, Redakcìjno-Vydavničij Vìddìl TNPU, Ternopìl′ 2006, 469 [3] s.
The Relativity Theory of Literary Translation: Projections of Literary Critisism [The Theory of Relativity of Literary Translation: Literary Criticism Projections]
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440969.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
tekst
dzieło literackie
interpretacja
paradygmat literaturoznawstwa
metodologia
przekład literacki
odzwierciedlenie
literatura piękna
teoria literatury
teoria przekładu literackiego
studia porównawcze
literatura europejska
ukraińska szkoła badawcza
text
writing work
interpretation
literary criticism paradigm
methodology
literary translation
reflection
literature
foreign literature
literary theory
theory of literary translation
comparative studies
European literature
Ukrainian research school
Opis:
The book written by Mar′âna Lanovik in Ukrainian language entitled The Relativity Theory of Literary Translation. Projections of Literary Criticism [Teorìâ vìdnosnostì hudožn′ogo perekladu. Lìteratoroznavčì proekcìї] is certainly worthy of the reader’s attention. The author (a woman), a Ukrainian professor of literature from the University in Ternople, has prepared an extensive monographic study of the problems from the field of translatology. Prof. Lanovik, who in her research deals with Russian and Ukrainian literature, theory of literature, comparative studies and theory of literary translation, has analyzed the issues referred to in the title of her book in a very thorough and profound manner. The book consists of an introduction, three main chapters, divided into sections and subsections, and conclusions followed by a long bibliographical list of primary and secondary literature. The author discusses three fundamental issues: 1) a psychological and cultural approach to literary translation, 2) a formal and structural approach to literary translation, and 3) translation and the problems of understanding the literary work. In my opinion, the book should be translated into English.
Książka autorstwa Mar′âny Lanovik napisana w języku ukraińskim, zatytułowana Teorìâ vìdnosnostì hudožn′ogo perekladu. Lìteratoroznavčì proekcìї [Teoria względności przekładu literackiego. Projekcje literaturoznawcze] jest warta uwagi czytelnika. Autorka, ukraińska profesorka literaturoznawstwa z Uniwersytetu w Tarnopolu, przygotowała obszerne opracowanie monograficzne zagadnienia z zakresu translatologii. Uczona z Ukrainy, zajmując się m.in. literaturą rosyjską i ukraińską, teorią literatury, komparatystyką (studiami komparatystycznymi), teorią przekładu literackiego z języków obcych, w sposób wnikliwy zanalizowała tytułową problematykę. Książka składa się ze wstępu, trzech rozdziałów zasadniczych, podzielonych na podrozdziały i jeszcze mniejsze cząstki tekstu (podsekcje) oraz wniosków (konkluzji) i obszernego spisu literatury przedmiotu na końcu publikacji. Autorka dyskutuje trzy zasadnicze zagadnienia: 1) psychologiczno-kulturoznawcze (psychologiczno-kulturologiczne) podejście do przekładu literackiego, 2) formalno-strukturalne podejście do przekładu literackiego oraz 3) przekład i problemy zrozumienia dzieła literackiego (wytworu). Moim zdaniem, książka powinna być przetłumaczona na język angielski.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 3(3); 149-150
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
New Azerbaijani Prose in the Context of All Turkish Literature
Новая азербайджанская проза в отношении к целой турецкой литературе
Autorzy:
Aliyeva, Nurlana Muzaffar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568404.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
new Azerbaijani prose
Turkish literature
literary quality
peculiarity
creative work
human conception
новая азербайджанская проза, турецкая литература,
литературное качество,
черты литературы,
творчество
Opis:
This article is dedicated to the problems of new Azerbaijani prose. Author analyzed problems of new Azerbaijani prose in the context of all Turkish literature. The features of Azerbaijani literature of XVII–XIX century are investigated through some of factors which touch nationality, religious, modernity. Examples of Azerbaijani writers’ works of art are given in the article. The human conception is more criticized in works of writers.
Данная статья касается проблем новой азербайджанской прозы. Автор ана- лизировал проблемы этой прозы в отношении к целой турецкой литературе. Черты азербайджанской литературы XVII-XIX вв. изучались в отношении к вопросам национальности, религии и современности. В статье перечисле- ны фамилии азербайджанских авторов и примеры их творчества. Эта лите- ратурная концепция более критически описана в научных работах.
Źródło:
Nowa Polityka Wschodnia; 2018, 1(16); 101-110
2084-3291
Pojawia się w:
Nowa Polityka Wschodnia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o twórczości Stanisława Brzozowskiego w przestrzeni studiów postkolonialnych
Some Remarks on the Work of Stanisław Brzozowski Within the Space of Postcolonial Studies
Autorzy:
Krasuski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179211.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Stanisław Brzozowski work
Polish modernism
literary criticism
postcolonial theory and critique
twórczość Stanisława Brzozowskiego
polski modernizm
krytyka literacka
postkolonialna teoria i krytyka
Opis:
Tematem artykułu jest innowacyjna teza, że do szeregu dotychczasowych opracowań twórczości wybitnego krytyka Stanisława Brzozowskiego (1878–1911) należy także dołączyć teorię studiów postkolonialnych. Artykuł prezentuje argumenty wskazujące na to, iż kontekst studiów postkolonialnych jest właściwy dla interpretacji kulturoznawczych i krytycznoliterackich esejów oraz powieści Brzozowskiego, czołowego przedstawiciela polskiego modernizmu. Twórczość jego przypada na przełomowy okres wyzwalania się Polski spod zaborów w przededniu odzyskania niepodległości. Brzozowski w swoich utworach zarysował perspektywę konieczności modernizacji kultury polskiej i przejścia życia społecznego z zacofanej fazy XIX-wiecznego kolonializmu do współczesności. Dlatego kategorie i pojęcia teorii studiów postkolonialnych wydają się niezbędnym składnikiem analiz i interpretacji całości twórczości pisarza.
The subject of the article is an innovative thesis that the theory of postcolonial studies should be included into the range of comments on the works of the famous critic: Stanisław Brzozowski (1878–1911). The article presents the arguments which indicate that the context of postcolonial studies is appropriate for interpretation cultural and literal essays as well as novels of Brzozowski – the outstanding representative of Polish modernism. He used to write in the critical period in which Poland was freeing itself from annexation. Brzozowski insisted on necessity of modernization of Polish culture and Polish social life. That is why the notion of postcolonial studies seems to be crucial in analyses and interpretations of Brzozowski’s work.
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 43-52
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kilka uwag o związku socjologii z literaturą
Some Remarks About the Relation between Sociology and Literature
Autorzy:
Ćwikła, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138144.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
sociology of literature
sociology of literary communication
sociological imagination
literary community
institutional/common reception of work of literature
interpretation
socjologia literatury
socjologia komunikacji literackiej
wyobraźnia socjologiczna
publiczność literacka
odbiór zinstytucjonalizowany/odbiór potoczny dzieła
interpretacja
Opis:
The aim of this essay is to draw the attention of sociologists to literature as one of the possible sources of inspiration for sociological analysis. Because of the fact that this area is often neglected by sociologists, it is important to remember about it as a sociological phenomenon. Not only are potential relations between sociology and literature brought to attention here, but also the ways in which sociologists may deal with literature in their research. Therefore some 'perspectives of sociology and literature' are brought to mind. This text, conceptual in assumption, refers to theoretically established ways of looking at a literary work as a basis for sociological interpretation. It is a problem, however, how the sociological research on literature ought to be done. This issue has also been mentioned and it has been emphasized that contact with literature, being an artistic material, could not be limited to precisely defined methods, which are usually used in a sociological study. Furthermore, questions of social and ideological engagement of literature, the social role of a writer and literary communication have also been raised. It is also brought up that research on sociology of literature also concerns the social context of formation of these works, their meaning to the target reader and historical factors connected with their creation. The subject matter for a sociologist can be the content of a work of art, because it is possible to deduce rules which create a certain model, on which a literary and social world is based. It has been strongly highlighted that a sociologist may treat fictional realia in the same way in which he treats the real world.
Celem tego eseju jest zwrócenie uwagi socjologów na literaturę piękną jako jedno z możliwych źródeł inspiracji do analizy socjologicznej. Zwraca się tu uwagę na możliwe związki socjologii z literaturą, jak również na to, w jaki sposób socjolog może się w swojej pracy naukowej literaturą zajmować. Zostają przypomniane pewne "socjologiczno-literackie perspektywy". Tekst ten, w założeniu problemowy, odnosi się do ugruntowanych teoretycznie sposobów spojrzenia na dzieło literackie jako podstawę socjologicznej interpretacji. Swego rodzaju problemem jest także sposób, w jaki powinny być przeprowadzane socjologiczne badania nad literaturą. Nieco miejsca poświęcono i temu zagadnieniu, zwracając uwagę, że kontakt z tak plastycznym materiałem, jakim bywa literatura, nie może być ograniczany trzymaniem się ściśle określonych ram metodologicznych przewidzianych zazwyczaj dla przedmiotu badań socjologa. Zostaje m.in. kwestia ideologicznego i społecznego zaangażowania literatury, społecznej roli pisarza oraz problematyka komunikacji literackiej. Przedmiotem zainteresowania socjologa może być też treść samych utworów, gdy możliwym staje się wywiedzenie z niej np. zasad tworzących pewien model, na którym opiera się wykreowany literacko społeczny świat. W znacznej mierze skupiono się na ewentualności traktowania przez socjologa realiów fikcyjnych, na niemal takich samych zasadach, na jakich odnosi się on do świata rzeczywistego.
Źródło:
Studia Socjologiczne; 2006, 2(181); 127-158
0039-3371
Pojawia się w:
Studia Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„JEGO ANTYCYPACJA PIECZOŁOWICIE ZAPLANOWANEGO ŻYCIA PO KATASTROFIE DOWODZI POSIADANIA PERSPEKTYWY”1 – TOPONIMY W POWIEŚCI GÜNTERA GRASSA DIE RÄTTIN JAKO PROBLEM PRZEKŁADOZNAWCZY I LITERATUROZNAWCZY
“HIS ANTICIPATION OF A CAREFULLY PLANNED LIFE AFTER THE CATASTROPHE PROVES HAVING A PERSPECTIVE” – TOPONYMS IN GÜNTER GRASS’S NOVEL DIE RÄTTIN AS A TRANSLATION AND LITERARY THEORY PROBLEM
Autorzy:
Kubaszczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911720.pdf
Data publikacji:
2019-03-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
translation of toponyms
literary translation
memory work
point of view
lost homeland
future project
przekład toponimów
przekład literacki
pielęgnowanie pamięci
punkt widzenia
utracona ojczyzna
projekt przyszłości
Opis:
Powieść Güntera Grassa Die Rättin to wielowątkowe dzieło splatające refleksje na temat przeszłości, teraźniejszości i przyszłości, realizm z baśniowością i mitem. Szczególną rolę w powieści odgrywa antyutopijny projekt przyszłości. W artykule autorka, analizując funkcje i przekład toponimów w powieści Grassa i jej przekładzie na język polski Sławomira Błauta, zastanawia się, na ile ów projekt przyszłości jest tożsamy w oryginale i przekładzie oraz czy strategia przekładu nazw własnych obrana przez tłumacza jest strategią słuszną, na ile zaś przekład gubi wielość odniesień i skomplikowaną kreację autorską o mieście o podwójnej tożsamości.
Grass’s novel Die Rättin is a multi-faceted piece of work reflecting on the past, present and future, combining realism with fairy tales and myth. The anti-utopian project of the future plays a special role in the novel. In the article, the author analyzes the functions and translations of toponyms in Grass’s novel and its Polish translation by Błaut examining how far the project of the future is identical in the original and translation and whether the translation strategy of toponyms selected by the translator is a correct strategy or whether it leads to the loss of multiple references and it destroys the author’s complicated creation of a city with a double identity.
Źródło:
Porównania; 2018, 22, 1; 199-218
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewangelia Marka przesłaniem o królestwie zrealizowanym
The Gospel According to Mark as the Message of the Realised Kingdom of God
Autorzy:
Kowalczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558926.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Ewangelia według św. Marka
gatunek literacki Ewangelii św. Marka
założenia redakcyjne Ewangelii św. Marka
praca redakcyjna św. Marka
The Gospel according to Saint Mark
Literary genre of the Gospel of Mark
the assumptions of the Gospel of Mark
the editorial work of Mark
Opis:
Termin „królestwo” ma w Ewangeliach podwójne znaczenie: oznacza królestwo, które ma nadejść (w przyszłym eonie), oraz królestwo już obecne (w eonie teraźniejszym). W Ewangelii Marka to drugie znaczenie jest szczególnie podkreślone. Marek nie zamieszcza w swojej Ewangelii wiele przypowieści (znajdujących się w Ewangelii Mateusza), które mówią o królestwie przyszłym i termin „królestwo” odnosi przede wszystkim do teraźniejszości. W jego kazaniu w rozdziale czwartym paralelnym do kazania w przypowieściach w Mt 13 wszystkie przypowieści odnoszą się do królestwa już zrealizowanego, natomiast w Mt tylko cztery na siedem: o ziarnku gorczycy i zaczynie, o skarbie i perle. Marek częściej niż Mateusz używa terminu „ewangelia”. W tym wypadku jest pod wpływem Księgi Pocieszenia z Iz 40-55, gdzie termin ten występuje kilkakrotnie (w formie rzeczownikowej i czasownikowej). I właśnie w Księdze Pocieszenia przyjście Boga głoszone jako „dobra nowina” przedstawione jest w czasie teraźniejszym. Podkreślając królestwo zrealizowane Marek jest też pod wpływem listów św. Pawła. Jeśli św. Paweł pisze o królestwie to najczęściej o królestwie już obecnym. Dlaczego Marek czyni ze swojego dzieła przesłanie o królestwie, które już jest? Oprócz wyżej wymienionych powodów trzeba jeszcze dodać jeden: jest on prawdopodobnie przekonany, że przesłanie o królestwie zrealizowanym ułatwi jego przyjęcie przez pogan, do których dzieło swoje adresuje.
Although the works of the evangelists about Jesus are all named “gospels”, each of them has a different literary genre: Matthew writes the history of the new Exodus, Luke writes the history of the messianic work of salvation, while Mark, who called his work “The Gospel of Jesus Christ, the Son of God” (Mk 1,1), writes the message of the coming and the inauguration of the kingdom of God. The theme of the inauguration of the kingdom is found by Mark in Matt. and the Book of Consolation in Is 40-55. The term “the kingdom” is found in the gospels in two significations: as the kingdom of the present era, and as the kingdom of the future era. The kingdom in this first signification is especially emphasized by Mark; he removed many texts about the future kingdom. Why? Probably he is under the influence of the Book of Consolation as well as of the letters of Saint Paul. He recognizes that centring on the kingdom which is present is more conductive to the reception of the gospel by the Gentiles. It is not the purpose of this article to present the synoptic problem, but it is worth commenting briefly on this theme. The differences between Matt. and Mark are usually explained by saying that Matthew took over the Gospel of Mark, but changed its composition and added many of his own texts to it. Many think that it is not possible that important texts of Matthew were removed by Mark and its beautiful composition changed by him. Biblical scholars try to explain the difference between Mt and Mk by the differences in their sources. These attempts at explanation do not lead to justified conclusions. The synoptic problem is the result of the editorial work of the evangelists; it is the result of differences with regard to the literary genre as well as to freedom in the use of the sources by the evangelists.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2017, 40; 17-33
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O sześciu rzekomych redakcjach Mistrza i Małgorzaty w kontekście polskich przekładów
About the six alleged full version of The Master and Margarita in the context of Polish translations
О шести якобы редакциях Мастера и Маргариты в контексте польских переводов
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1181935.pdf
Data publikacji:
2021-06-16
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
польские переводы
соотношение художественного перевода и подлинника литературного текста
рукописи и машинописи
московские архивы Булгакова
polskie przekłady
moskiewskie archiwa Bułhakowa
stosunek literackiego przekladu do oryginału dzieła
rękopisy i maszynopisy
Polish
Polish translations of
Moscow Bulgakov Archives
manuscripts and typescripts of
literary translation in relation to the original work
Opis:
Powyższe studium powstało jako owoc długich, przeprowadzonych w latach 2017-2020, badań archiwalnych nad rękopisami i maszynopisami Mistrza i Małgorzaty, przechowywanymi w dwóch moskiewskich archiwach pisarza. Autor tekstu formuje wniosek, iż nie wszystkie polskie przekłady opierają się na najbardziej kanonicznej wersji oryginału, niektóre z nich nie podają źródła oryginalnej rosyjskiej podstawy tekstu, a dwa tłumaczenia – najstarsze Ireny Lewandowskiej i Witolda Dąbrowskiego oraz najmłodsze Jana Cichockiego – wprowadzają wręcz czytelnika w błąd co do źródła, głównie zresztą dla celów komercyjnych. Celem nadrzędnym powyższego artykułu jest jednak częściowy choćby opis pasjonujących przygód tekstu Bułhakowa, zakończony konkluzją, iż Autor nie zdążył niestety stworzyć wersji kanonicznej swego arcydzieła. To zaś pozwala niestety niektórym tłumaczom i krytykom formułować karkołomne i często nie mające absolutnie niczego wspólnego z rzeczywistością tekstologiczne hipotezy co do Mistrza i Małgorzaty.
Данное исследование было создано в результате длительных, проведенных в 2017-2020 годах, архивных исследований рукописей и машинописных текстов Мастера и Маргариты, хранящихся в двух московских архивах писателя. Автор текста приходит к выводу, что не все польские переводы основаны на наиболее канонической версии оригинала, в некоторых из них не указывается источник исходной русской основы текста, а два перевода – первый, выполненный Ирэной Левандовской и Витольдом Домбровским, и последний, автоства Яна Цихоцкого – даже вводят читателя в заблуждение относительно источника, в основном в коммерческих целях. Однако, основной целью данной статьи является частичное описание увлекательных приключений булгаковского текста, заканчивающееся выводом о том, что Автору не удалось создать каноническую версию своего шедевра. Это, к сожалению, позволяет некоторым переводчикам и критикам формулировать фантастические текстологические гипотезы о Мастере и Маргарите, не имеющие никакого отношения к действительности.
The above study was created as a result of long, conducted in 2017-2020, archival research on the manuscripts and typescripts of the Master and Margarita, kept in the writer’s two Moscow archives. The author of the text concludes that not all Polish translations are based on the most canonical version of the original, some of them do not provide the source of the original Russian basis of the text, and two translations – the oldest by Irena Lewandowska and Witold Dąbrowski and the youngest by Jan Cichocki – even mislead the reader what to the source, mainly for commercial purposes. The main goal of the above article is, however, a partial description of the fascinating adventures of Bulgakov’s text, ending with the conclusion that the Author did not manage to create a canonical version of his masterpiece. This, unfortunately, allows some translators and critics to formulate fantastic textological hypotheses about the Master and Margarita, having absolutely nothing to do with reality.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2021, 3 (175); 42-68
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Scenariusz filmowy jako inspiracja
The film script as an inspiration
Autorzy:
Hendrykowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/917830.pdf
Data publikacji:
2014-01-13
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
theory of practice
novel
treatment
scenario
screenwriter
script
inspiration
project
literary version
narrative
narration
poetics
standard
rhetoric of film
art of film
author
authorship
collectif work
rewriting
storyboard
shooting script
producer
cereative producer
director
remodeling
re-vision
preproduction
transition
metamorphosis
synergy
shooting
film production
crash-test
due diligence
virtual viewer
audience
spectatorship
film reception
Opis:
Screenplay is a multifunctional project written by screenwriter or screenwriters for preparing next phases of film production. Changing and many times transformed forms of screenplay belong to the nature of screenwriting. Literary vision of film changes several times being result of synergy and typical work in progress: from general idea and high concept, through story, treatment, scalette, first draft and certain number of drafts, to final draft, director’s draft and shooting script. Marek Hendrykowski’s study describes and explains these terms as forms of literary film creation in three complementary aspects: creative re-vision, rewriting and remodeling. 
Źródło:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication; 2014, 14, 23; 211-218
1731-450X
Pojawia się w:
Images. The International Journal of European Film, Performing Arts and Audiovisual Communication
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Pokłosie. Zbieranka literacka na korzyść sierot”
Pokłosie: literary fund raising for the benefit
Autorzy:
Gmerek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911572.pdf
Data publikacji:
2010-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
„Pokłosie”
Edmund Bojanowski (1814-1871)
Stanisław Egbert Koźmian (1811-1885)
Polish literary periodicals of the 19th c.
Wielkopolska region in the
Polish publications in the Wielkopolska region of the 19th c.
Polish charitable work
19th c.
Czasopisma literackie XIX wiek
Wielkopolska historia XIX wiek
Wielkopolska wydawnictwa
Zabór pruski
Dobroczynność XIX wiek
Opis:
Tematem artykułu jest historia noworocznika literackiego „Pokłosie”, wydawanego w latach 1852-1861 w Wielkopolsce (Leszno, później Poznań, część Polski należąca do Prus). Specyfiką tytułu było połączenie trzech czynników: elitarnej zawartości literackiej, regularności wydawania oraz przeznaczenia całkowitego dochodu ze sprzedaży na lokalny cel charytatywny. W połowie XIX wieku region Wielkopolski nawiedziły klęski nieurodzaju, głodu i chorób, jakie dotknęły dużą część Europy. W rezultacie połączenia epidemii cholery oraz kryzysu ekonomicznego pojawiła się pilna potrzeba zorganizowania pomocy dla sierot i innych ubogich. Grupa ziemian wielkopolskich i księży katolickich z okolic Gostynia stworzyła Instytut Gostyński (szpital i sierociniec). Najbardziej aktywny działacz, Edmund Bojanowski z Grabonoga, zbudował także sieć ochronek dla dzieci wiejskich. Dla wsparcia wyżej wymienionych inicjatyw Bojanowski założył czasopismo literackie „Pokłosie”. W zdobywaniu materiałów, redagowaniu, korekcie i dystrybucji „Pokłosia” pomagało mu wielu ochotników; jedynymi osobami, które pobierały opłaty za swą pracę, byli wydawcy i księgarze. Najbliższym współpracownikiem Bojanowskiego był Stanisław Egbert Koźmian, krytyk i tłumacz, redaktor „Przeglądu Poznańskiego”, który dostarczał do „Pokłosia” materiały niewykorzystane w „Przeglądzie”, nie tyle słabsze, ile nieodpowiadające konserwatywnemu profilowi pisma. Przyjęto zasadę, że „Pokłosie” publikuje tylko pierwodruki i przez cały czas pismo zachowywało wysoki poziom. Noworocznik miał urozmaiconą zawartość, ponieważ publikowali w nim autorzy reprezentujący różne prądy literackie i orientacje polityczne. Za przyczynę zaprzestania wydawania „Pokłosia” uznać należy zarówno problemy finansowe, jak i narastające represje polityczne w prowincji, utrudniające wydawanie publikacji w języku polskim.
The article presents the history of a literary almanac Pokłosie published in the region (Leszno, later Poznań, then part of Prussia) between 1852 and 1861. A peculiar trait of the periodical-almanac was its combination of the three following components: elitist literary content, regularity in publishing and the donation of the entire income from the title to charity. In the mid-nineteenth century the region of Greater Poland (Polish: Wielkopolska) was affected by a widespread European subsistence crisis. As a result of concurrent cholera epidemic and the acute economic crisis, an urgent need for assistance to orphans, vulnerable children and the poor in general emerged. A group of landowning gentry and Catholic priests from around Gostyń created the so-called Gostyń Institute, i.e. a hospital and orphanage. The most active of the group was Edmund Bojanowski of Grabonóg, who also developed a network of crčches for local peasant children. To support the initiative financially, Bojanowski established a literary periodical entitled Pokłosie. There were many volunteers who helped him to collect suitable material for the periodical, editing it, providing proofreading and distribution. The only people who were actually paid for their involvement were publishers and booksellers. The closest co-worker to Bojanowski was Stanisław Egbert Koźmian, a literary critic, translator and editor of Przegląd Poznański. Koźmian provided Pokłosie with some material unused in Przegląd, not necessarily less interesting but one that did not fit the conservative profile of the periodical. The adopted guiding principle for the editors of Pokłosie was that only first printings would be published and, additionally, the periodical managed to maintain high literary standards throughout its whole existence. The almanac had very diversified contents since the contributing authors represented different literary trends and political orientations. However, aggravating financial problems and the increased political pressure in the province, resulting in hampering publications in the Polish language, eventually led to a decision to cease the publication of Pokłosie.
Źródło:
Biblioteka; 2010, 14(23); 179-200
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-76 z 76

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies