Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Krytyczna Analiza Dyskursu" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-56 z 56
    Tytuł:
    Rodzina w podręcznikach do nauki języka fińskiego oraz polskiego dla obcokrajowców. Krytyczna Analiza Dyskursu
    “Family” in polish and finish textbooks for foreigners. Critical Discourse Analysis
    Autorzy:
    Jagiełło, Kinga
    Sałacińska, Aleksandra
    Kamasa, Victoria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/473898.pdf
    Data publikacji:
    2014-12-12
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    podręcznik
    językowy obraz świata
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    Opis:
    Podręczniki są wskazywane jako jedno z istotnych źródeł transmisji dominujących konstrukcji dyskursywnych. W niniejszym tekście przedstawiamy analizę dyskursywnej konstrukcji rodziny w podręcznikach do nauki języka polskiego i języka fińskiego jako języków obcych. Prowadzimy analizę z perspektywy dyskursywno-historycznej w ramach krytycznej analizy dyskursu z użyciem metod jakościowych. Ujawnione dyskursy wskazują na pewne podobieństwa, ale również różnice między analizowanymi konstrukcjami rodziny. Do najważniejszych z nich należą: koncentracja na rolach społecznych związanych z płcią w przypadku polskiego podręcznika i niska pozycja dzieci w hierarchii rodzinnej w przypadku podręcznika fińskiego.
    Course books are described as one of the important sources for the transmission of the dominant discursive structures. The article analyses the discursive construction of family in course books for learners of Polish and Finnish as foreign languages. We conduct our analysis from the perspective of the Discourse-Historical Approach in Critical Discourse Analysis with the use of qualitative methods. The revealed discourses show some similarities but also differences in the discursive construction of family in the two countries. The most prominent differences include the concentration on gender roles in the family in the case of the Polish course book and the low position of children in the family hierarchy in the Finnish course book.
    Źródło:
    tekst i dyskurs - text und diskurs; 2014, 7; 155-174
    1899-0983
    Pojawia się w:
    tekst i dyskurs - text und diskurs
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    KATEGORIA MĘSKOŚCI W DYSKURSIE KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO WE WSPÓŁCZESNEJ POLSCE
    Autorzy:
    Arcimowicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/646995.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu, męskość, gender, seksualność, Kościół katolicki
    Opis:
    Celem artykułu było przeanalizowanie głównych strategii dyskursywnych wykorzystywanych w latach 1994–2015 w kreowaniu kategorii męskości przez duchownych. Ze względu na intertekstualność dyskursu kościelnego materiał badawczy oprócz wypowiedzi polskich biskupów i księży zawierał także oficjalne doku- menty wydane przez Watykan oraz wypowiedzi papieży. Zebrany materiał badawczy obejmował 100 tekstów. Dodatkowo uwzględniłem dyskurs dotyczący męskości w katolickich wspólnotach świeckich mężczyzn. W tekście wykorzystałem postulaty podejścia dyskursywno-historycznego w krytycznej analizie dyskursu. Większość strategii dyskursywnych nosi wyraźny rys patriarchalny. Polscy hierarchowie i księża opowiadają się za równością mężczyzn i kobiet, ale jednocześnie w wielu wypowiedziach uwidacznia się topos asymetrii ról płciowych, a także strategia wyższości mężczyzny nad kobietą. W dyskursie kościelnym wyraźnie widoczne są homofobiczne opinie na temat związków homoseksualnych. Zaostrzony atak Kościoła katolickiego na nowe, postępowe idee dotyczące ról męskich oraz relacji między kobietami i mężczyznami, który przybrał na sile w obecnej dekadzie, należy postrzegać jako próbę obrony chwiejącego się tradycyjnego porządku genderowego i utrzymania przez hierarchów władzy normatywnej i symbolicznej. 
    Źródło:
    Studia Humanistyczne AGH; 2016, 15, 3
    2084-3364
    Pojawia się w:
    Studia Humanistyczne AGH
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Recenzja książki Tomasza Szkudlarka: On the Politics of Educational Theory, (New York – London: Routledge 2017), ss. 144
    Recenzja książki Tomasza Szkudlarka: On the Politics of Educational Theory (New York–London: Routledge 2017), ss. 144
    Autorzy:
    Stańczyk, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2138883.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-08
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu
    teoria polityki
    Herbart
    Rousseau
    Laclau
    Szkudlarek
    Źródło:
    Forum Oświatowe; 2017, 29, 1(57); 229-233
    0867-0323
    2450-3452
    Pojawia się w:
    Forum Oświatowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W poszukiwaniu przyczyn erozji i marginalizacji polskich związków zawodowych: element rekonstrukcji dyskursu
    Autorzy:
    Ostrowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/451004.pdf
    Data publikacji:
    2017-03-10
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny
    Tematy:
    erozja
    krytyczna analiza dyskursu
    marginalizacja
    Polska
    zbiorowe stosunki pracy
    związki zawodowe
    Opis:
    W ciągu ostatnich 27 lat w Polsce dokonała się transformacja społeczno-gospodarcza, która miała znaczący wpływ na stosunki pracy. Zmiany te niewątpliwie znalazły swoje odzwierciedlenie w dyskursie dotyczącym zbiorowych stosunków pracy. Kwestia ta jednak w niewielkim stopniu została dostrzeżona przez socjologów. Zaniedbanie to jest szczególnie ważne, gdy zdamy sobie sprawę, że istnieją ku temu skuteczne narzędzia analityczne. Artykuł wypełnienia pewną lukę poprzez wykazanie, że krytyczna analiza dyskursu może stać się istotnym, uzupełniającym narzędziem w kontekście badań nad współczesnymi zjawiskami w zbiorowych stosunkach pracy. W dużym stopniu pomaga przede wszystkim zrozumieć wytwarzanie i reprodukcję asymetrii między pracą a kapitałem. Przedmiotem analizy jest projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych autorstwa Nowoczesnej oraz treść sprawozdania stenograficznego z 12. posiedzenia Sejmu RP w dniu 24 lutego 2016 r., podczas którego dyskutowano tę propozycję.
    Over the last 27 years the socio-economic transformation has been conducted in Poland, which had a significant impact on labour relations. These changes undoubtedly have been reflected in the discourse on industrial relations. This issue, however, little has been recognized by sociologists. This failure is particularly important when we realize that the effective analytical tools exist. The article fills a kind of gap by showing that the Critical Discourse Analysis can be an important complementary tool in the context of the contemporary phenomena of industrial relations. To a large extent, it helps to understand the production and reproduction of asymmetry between labour and capital. The analysis is based on a bill’s draft amending the legislation on trade unions by Nowoczesna and the content of the minutes of the 12th meeting of the Sejm on 24 February 2016., during which the proposal was discussed.
    Źródło:
    Władza sądzenia; 2017, 11
    2300-1690
    Pojawia się w:
    Władza sądzenia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pseudopsychiatryzacja jako strategia w dyskursie elit symbolicznych?v
    Pseudopsychiatrization – a strategy in the discourse of symbolic elites?
    Autorzy:
    Prokop-Dorner, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/413119.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    pseudopsychiatryzacja
    schizofrenia
    metafora
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    pseudopsychiatrization
    schizophrenia
    metaphor
    Critical Discourse Analysis
    Opis:
    Artykuł podnosi kwestię nadużyć kategorialnych mających charakter metafor zapożyczonych z obszaru psychiatrii do opisania zjawisk z innych dziedzin życia społecznego i przywołujących kontekst medykalizacji, obejmującej swym zasięgiem coraz szersze obszary doświadczenia jednostki i grup społecznych. Wykorzystując założenia teoretyczne i model analizy dyskursu T. van Dijka, przeprowadzono analizę materiału prasowego opublikowanego w okresie sześciu lat na łamach jednego z wiodących dzienników uwzględniającą badanie znaczeń, strategii dyskursywnych, siły oddziaływania oraz tła społecznego wybranych komunikatów. Wnioski z badania pozwoliły sformułować hipotezę o pseudopsychiatryzacji w dyskursie elit symbolicznych jako strategii regulowania relacji władzy w sferze publicznej, a także wskazać konsekwencje wynikające z takich praktyk dyskursywnych tej grupy nadawców.
    This article addresses the issue of a categorical misuse in the form of taking metaphors from the field of psychiatry in order to describe phenomena from other domains of social life. Such linguistic practices relate to the process of medicalization, which embraces ever more domains of experience of both individuals and social groups. Based on T. van Dijk’s theoretical assumptions and analytical model, the article presents an analysis of press releases published over a six-year period in one of the leading Polish journals. The analysis includes verification of meanings, discursive strategies, and the impact and social background of chosen articles. The study’s results suggest that the pseudopsychiatrization in the discourse of symbolic elites is a strategy regulating power relations in the public sphere, and the article examines the consequences of such discursive practices in this group of senders.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2017, 66, 1; 107-133
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deontologiczna perspektywa badań medioznawczych wizerunku polityków
    Deontological perspective of media research of politicians’ image
    Autorzy:
    Leśniczak, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/502335.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    deontologia
    mass media
    krytyczna analiza dyskursu
    postmodernizm
    deontology
    critical discourse analysis
    postmodernism
    Opis:
    This article is an attempt to look at media research of politicians’ image. The first part deals with two basic deontological principles: truth and objectivism principles. These are basic ethical criteria of research which is meant to adequately describe a political actor and his political activity presented in the media. The research on the implementation of objectivism and truth principles verification of potential differences between media message and reality. This message concerns the methods of perception, description and relating by mass media the information about a given politician and his views. The author presents some theoretical considerations about methodological tools which check how journalists or more widely media workers, who participate in the political communication processes, implement truth and objectivism principles. In order to reach this objective it is necessary to understand correctly the principles of truth and objectivism which are presented in this article. It must be remembered that media coverage should mirror the reality, existing situation and it should not promote such message as politicians desire or which will be similar to a journalist’s personal worldview. The second part of the text is the reflection on the meaning and possible limitation of critical discourse application analysis in media research of politicians’ images. Critical discourse application in a new research approach which offers a new research perspective in creation and reception of media image. This publication is an attempt to complement existing theoretical concepts connected with media contents research and political communication processes analysis from a deontological perspective.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2018, 27, 1; 69-86
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rodzina w dyskursie polskiego Kościoła katolickiego. Badania korpusowe z perspektywy Krytycznej Analizy Dyskursu
    Family in the Discourse of the Polish Catholic Church. Critical Discourse Analysis with Tools of Corpus Linguistics
    Autorzy:
    Kamasa, Victoria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475688.pdf
    Data publikacji:
    2013-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu
    językoznawstwo korpusowe
    rodzina
    teolingwistyka
    Critical Discourse Analysis
    corpus linguistics
    family
    theolinguistics
    Opis:
    The paper aims at describing the discourse of the Polish Catholic Church upon family. The perspective of Critical Discourse Analysis is adapted and chosen categories suggested by van Leeuwen (2008) are used. The study is conducted on corpus (241-thousand words) of official documents published on website of Polish Bishop’s Conference. Qualitative and quantitative methods are used. The analysis reveals three discursive ways of constructing of the family: family as a part of church’s community, family as week, endangered and needing protection and strong connection between family and national identity.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2013, 27; 139-152
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Piękne kobiety pięknie tańczą” czy „uprzedmiotowienie i upokorzenie”? Analiza dyskursu o cheerleadingu w kontekście mistrzostw Europy w piłce ręcznej mężczyzn w 2016 roku
    “Beautiful Women Dance Beautifully” versus “Objectification and Humiliation?” Discourse Analysis of Cheerleading in Respect of European Men’s Handball Championships in 2016
    Autorzy:
    Organista, Natalia
    Mazur, Zuzanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/623168.pdf
    Data publikacji:
    2016-11-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu
    cheerleading
    sport
    dyskurs feministyczny
    prasa
    critical discourse analysis
    feminist discourse
    press
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki krytycznej analizy dyskursu przekazów medialnych dotyczących wypowiedzi szwedzkiego piłkarza ręcznego Tobiasa Karlsona na temat cheerleadingu jako aktywności uprzedmiatawiającej kobiety. Dominującym dyskursem w przekazach medialnych był dyskurs patriarchalny. W analizowanych materiałach podkreślano urodę ćwiczących zarówno w warstwie językowej tekstu, jak i za pomocą dołączanych materiałów wizualnych. Jedynie trzy artykuły przedstawiły problemy związane z oceną cheerleadingu. W artykule opisano również dyskusję na temat statusu cheerleadingu oraz przedstawień wizerunków cheerleaderek w perspektywie założeń feminizmu drugiej i trzeciej fali.
    This article presents the results of a critical discourse analysis of media coverage concerning statements made by a Swedish handball player, T. Karlson, about cheerleading as an activity that objectifies women. The dominant discourse in the analyzed media coverage was the patriarchal discourse. The media coverage emphasized the beauty of the cheerleaders both in the linguistic layer of the text and through the accompanying visual material. Only three articles addressed issues related to the evaluation of cheerleading. This article also describes a discussion about the status of cheerleading and the coverage of cheerleader images from the perspective of second- and third-wave feminism.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2016, 12, 4; 118-143
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskursywne konstrukcje niepełnosprawności intelektualnej. Krytyczna analiza dyskursu w badaniach nad zjawiskiem niepełnosprawności intelektualnej
    Discourse constructions of intellectual disability. A critical analysis of discourse in the research on the phenomenon of intellectual disability
    Autorzy:
    Woynarowska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/423493.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Lubuskie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    niepełnosprawność intelektualna
    dyskurs publiczny
    krytyczna analiza dyskursu
    intellectual disability
    public discourse
    critical discourse analysis
    Opis:
    Intellectual disability is a phenomenon focusing the attention of numerous fields of science; biology, medicine, psychology, pedagogy as well as sociology. In the social understanding of intellectual disability, it is viewed as a ‘social fact’, as some social construct. A construct which is being created in the course of social definition, interpretation, granting meaning and changing them, and which depends on both the knowledge and the experiences of a social group. The area of construction and the exchange of meanings is the language and the discourse. The author of the text accepts the thesis that the social reality is constructed by means of discourse which is being viewed as a key factor in the social construction of social life and an important element of the power relationship. This thesis allowed the author to see the language and its captivating power as a tool of domination and exclusion or emancipation. The author presents the results of analyses which constitute answers to the following questions; How, in the contemporary Polish society intellectual disability is shaped in the public discourse? What networks of meaning and what discourses of intellectual disability appear there? The conducted research on discourse construction of intellectual disability was based on a critical analysis of a discourse.
    Niepełnosprawność intelektualna jest fenomenem skupiającym zainteresowanie wielu dyscyplin naukowych: biologiczno – medycznych, psychologiczno – pedagogicznych jak i społecznych. W społecznym ujęciu niepełnosprawność intelektualną postrzega się jako „fakt społeczny”, jako pewien społeczny konstrukt. Konstrukt, który powstaje w toku społecznego definiowania, interpretowania, nadawania mu znaczeń oraz ich wymiany, i który zależny jest od wiedzy i doświadczenia grupy społecznej. Polem konstrukcji i wymiany znaczeń jest język i dyskurs. Autorka niniejszego tekstu przyjmuje tezę, że rzeczywistość społeczna jest konstruowana poprzez dyskurs, który postrzega jako kluczowy czynnik w społecznej konstrukcji życia społecznego i ważny elementem relacji władzy. Owa teza pozwoliła jej spojrzeć na język i jego zniewalającą moc, jako na narzędzie dominacji i wykluczania lub emancypacji. Autorka prezentuje efekty analiz, które są odpowiedziami na postawione pytania: jak we współczesnym, polskim społeczeństwie konstruowana jest niepełnosprawność intelektualna w dyskursie publicznym? Jakie sieci znaczeń i dyskursy niepełnosprawności intelektualnej się w nim pojawiają? Przeprowadzone badania dyskursywnych konstrukcji niepełnosprawności intelektualnej zostały oparte o krytyczną analizę dyskursu.
    Źródło:
    Rocznik Lubuski; 2015, 41, 1; 131-141
    0485-3083
    Pojawia się w:
    Rocznik Lubuski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskurs blogów modowych – między kooperacją a kooptacją
    The discourse of fashion blogs: Between cooperation and co-optation
    Autorzy:
    Duda, Aneta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1399492.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
    Tematy:
    critical discourse analysis
    fashion blog
    dialogue
    monologue
    krytyczna analiza dyskursu
    blogi modowe
    dialog
    monolog
    Opis:
    Blogi są często przedmiotem entuzjastycznych opinii, wskazujących, że przyczyniają się do decentralizacji, demokratyzacji komunikacji i rozwoju kultury uczestnictwa. W artykule starano się ustalić, czy analizowane tu blogi modowe rzeczywiście odzwierciedlają zmiany w użytkowania mediów, tj. służą odzyskiwaniu pola dla oddolnych inicjatyw i sprzyjają pożądanej w sferze publicznej różnorodności informacji i opinii. Potencjał dialogowy blogów, opierając się na Bachtinowskich definicjach i kryteriach „dialogowości”, badano w odniesieniu do mody, łącząc krytyczną analizę dyskursu z analizą zawartości. Wskazano też czynniki monologizowania dyskursu, a także zrekonstruowano proces instytucjonalizowania ról ich autorek, odchodzenie od dyskursu autentyczności i modelu relacyjnego. Wykazano, że analizowane blogi modowe, świadomie komercjalizowane, z każdym rokiem coraz bardziej stawały się monologowymi, jednokierunkowymi i autopromocyjnymi kanałami transmisji zasad obowiązujących w przemyśle mody.
    Blogs are often the subject of enthusiastic interpretations due to their democratizing, dialogizing and grassroots potential. This article aims to discover if blogs provide for consumer participation and criticism. As a starting point, this study applies Bakhtin’s framework of dialog to the field of fashion through the mixed methods of critical discourse analysis and content analysis. I show how the features of blogs provide methods for the “monologization” of their discourse. The paper presents the results of my analysis of two of the most popular Polish fashion blogs. My approach focused on reconstructing their process of legitimization through time, showing that they were far from being authentic, autonomous and collaborative. The fashion blogs examined here were consciously commercialized over time, becoming increasingly hierarchical, one-way, market-driven and self-promotional, and thus fully immersed in the logic and the values of fashion industry.
    Źródło:
    Autobiografia Literatura Kultura Media; 2019, 12, 1; 211-230
    2353-8694
    2719-4361
    Pojawia się w:
    Autobiografia Literatura Kultura Media
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    System edukacji w dyskursie władzy – krytyczna analiza dyskursu władz oświatowych wokół reformy edukacji w Polsce z 2017 roku
    The system of education in the authorities’ discourse – Critical Discourse Analysis of educational authorities around the reform of education in Poland of 2017
    Autorzy:
    Dorczak, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1047001.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-24
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    critical discourse analysis
    discourse
    education
    reform of education
    krytyczna analiza dyskursu
    dyskurs
    edukacja
    reforma
    edukacji
    Opis:
    W niniejszym artykule przedstawiono analizę dyskursu tworzonego przez władze dotyczącego reformy edukacji w Polsce z 2017 roku z zastosowaniem krytycznej analizy dyskursu jako metody badawczej. W pierwszej części przywołano kilka socjologicznych koncepcji edukacji, które posłużyły do stworzenia kategorii analitycznych. W kolejnej części przedstawiono założenia teoretyczne KA D oraz konceptualizację analizy, a także pytania i hipotezy badawcze. W trzeciej części przeprowadzono właściwą analizę wybranych fragmentów dyskursu, po której opisano wnioski z analizy.
    This article presents an analysis of discourse created by the authorities around the reform of education in Poland from 2017, using Critical Discourse Analysis as the research method. In the first part, a few sociological concepts from the field of education that were useful in creation of analytical categories are discussed. The second part presents the theoretical assumptions of CAD and the conceptualization of the analysis, as well as research questions and hypotheses. The third part is devoted to the actual analysis of chosen discourse fragments, followed by the results of the analysis.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2020, 69, 4; 135-157
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka propozycji do kwerendy nad dyskursem politycznym wokół problemów edukacji we współczesnej Polsce
    Some Suggestions for Researching Political Discourse Devoted to Problems in Education in Contemporary Poland
    Autorzy:
    Grodecka, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2231808.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-27
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    dyskurs
    edukacja polityczna
    krytyczna analiza dyskursu (KAD)
    political education
    critical analysis of discourse (CDA)
    discourse
    Opis:
    CEL NAUKOWY: Naczelnym celem niniejszego artykułu jest wprowadzenie do badań nad dyskursem politycznym wokół problemów edukacji we współczesnej Polsce. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem badawczym będzie próba odpowiedzi na pytanie, jakie koncepcje edukacji są formułowane w trakcie dyskursu politycznego oraz w jakich wzajemnych relacjach pozostają? Dla prawidłowego przeprowadzenia badań zostanie zastosowana metoda badawcza, jaką jest analiza porównawcza oraz analiza dyskursu. PROCES WYWODU: W pierwszej części opracowania zostaną ukazane przesłanki do podjęcia kwerendy nad dyskursem politycznym wokół problemów edukacji we współczesnej Polsce, by w dalszej części przedstawić planowany przebieg badań wraz z podstawami teoretycznymi i dotychczasowym stanem wiedzy na wybrany temat. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z dotychczasowej analizy naukowej jasno wynika, że na temat języka współczesnej polityki opublikowano dotychczas niewiele prac. Badany temat, jak dotąd, nie został poddany rzetelnej naukowej refleksji, choć jest bardzo ważny z punktu widzenia rywalizacji na polskiej scenie politycznej. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Niniejszy artykuł jest przyczynkiem do podjęcia pogłębionych badań nad analizą dyskursu w kontekście problemów edukacji we współczesnej Polsce. Materiału do badań dostarcza nieustający cykl zdarzeń na arenie politycznej, której wnikliwa obserwacja i analiza zachowań uczestników dyskursu stanie się źródłem inspiracji badawczych zarówno w obszarze zainteresowań językoznawczych, jak i politologicznych.
    RESEARCH OBJECTIVE: The main objective of the article is to outline the analyses of political discourse devoted to the problems in education in contemporary Poland.  THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main research problem is an attempt to answer the question:  What concepts of education are formulated in Polish political discourse and what are their mutual relations? The study is conducted using the research methods of comparative analysis and discourse analysis.  THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The first part of the article presents the rationale for researching political discourse devoted to problems in education in contemporary Poland, while the second part describes the plan of the future in-depth study, the theoretical foundations and the current state of knowledge on the analysed issue. RESEARCH RESULTS: The analysis of the existing subject literature reveals that so far the language of contemporary politics has been analysed in very few publications. Although this issue is particularly important from the perspective of the rivalry on the Polish political scene, it has not been subjected to an in-depth scientific reflection yet. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The article is an introduction to a further in-depth study on discourse analysis in the context of problems in education in contemporary Poland. The material for the study is provided by the events continuously taking place on the political arena, whose careful observation together with the analyses of the behaviour of discourse participants are a source of research inspiration in the field of linguistics and political science alike.
    Źródło:
    Horyzonty Polityki; 2021, 12, 40; 223-242
    2082-5897
    Pojawia się w:
    Horyzonty Polityki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poszerzając kontekst: ku krytycznej socjologii językoznawstwa
    Widening the Context: Towards a Critical Sociology of Linguistics
    Autorzy:
    Zarycki, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427931.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    linguistics
    critical discourse analysis
    linguistic pragmatics
    contextualization
    critical sociology
    językoznawstwo
    krytyczna analiza dyskursu
    pragmatyka językoznawcza
    kontekstualizacja
    socjologia krytyczna
    Opis:
    The paper argues that modern linguistics, despite having developed its own critical and reflexive branches such as the critical discourse analysis (CDA), has not been able to apply a critical perspective towards its own field yet. While the contextual character of its key notions (e.g. meaning or text structures) has been already widely accepted, the contextual nature of linguistics itself with all its tools has not been fully recognized. The paper argues that linguistics, including contemporary schools of discourse analysis, may be seen as strongly entangled in power relations. Several discourse analytical concepts are deconstructed by means of demonstrating their potential role in power structures reproduction. The latter may take shape of introducing or perpetuating textual hierarchies in academia and other social fields. The notions put under critical scrutiny context itself (social nature of which is not yet fully recognized) as well as textuality and its criteria (coherence, language competences, emotions, politicization, meta-discourse and reflexivity).
    W artykule przedstawiono wizję rozwoju językoznawstwa rozumianego jako wzrost jego refleksyjności i kontekstowości. Pomimo powstania takich subdyscyplin, jak Krytyczna Analiza Dyskursu, językoznawstwo nie zdołało w pełni zwrócić narzędzi krytycznej analizy ku sobie. Choć kontekstowa natura takich pojęć, jak „znaczenie” czy „struktura” tekstu została już powszechnie zaakceptowana, kontekstowy charakter samego językoznawstwa i większości jego fundamentalnych pojęć nie został jeszcze w pełni uznany. W artykule przedstawiono spojrzenie na językoznawstwo, wraz z analizą dyskursu, jako na narzędzia władzy czy też dziedziny nauki silnie uwikłane w relacje władzy. Na przykładzie analizy szeregu pojęć, głównie z zakresu teorii dyskursu, pokazano, jaką rolę w reprodukcji stosunków władzy oraz budowaniu hierarchii tekstów, w tym naukowych, mogą odgrywać narzędzia językoznawcze. Analizie poddano między innymi rolę pojęć takich jak: kontekst, kryteria tekstowości (w szczególności spójność), kompetencja językowa, emocjonalność, metadyskurs i polityzacja.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 57-73
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Negotiating female identity in a changing world: a small case study in Malawi.
    Poszukiwanie kobiecej tożsamości w zmieniającym się świecie: niewielkie studium przypadku kobiet w Malawi.
    Autorzy:
    McLoughlin, Linda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/441276.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
    Tematy:
    narrative
    critical discourse analysis
    female identity
    globalisation
    Malawi
    Narracja
    krytyczna analiza dyskursu
    kobieca tożsamość
    globalizacja
    Malawia
    Opis:
    This paper presents a small case study based on the narratives of three women in Malawi to ascertain how they negotiate female identity in a changing world. The socio-historical context is that western discourses relating to women’s empowerment and gender equalities are being absorbed in developing countries which can influence people’s perceptions of the way they view themselves and their own practices. This may present a conflict between western and traditional expectations and values. In Malawi, new opportunities are starting to open up for women causing them to adapt to new life styles. Close study of the ways in which women of different generations and of different socio economic backgrounds recount their experience of being a woman in Malawi seems to reveal common themes both in the structure and in the content of the narratives which connect what are in fact richly individual and personal stories. In line with Bamberg (2003:222) ‘rather than seeing narratives as intrinsically oriented toward coherence and authenticity, and inconsistencies and equivocations as an analytical nuisance’, this micro analysis finds the latter aspects to be the most interesting. Therefore, it will aim to unpack how participants orient to, ascribe and negotiate female identity through language. In recent years, narrative analysis has been used to examine real life stories. In this study, an ethnographic approach to data collection is adopted by interviewing women in the home environment. The recordings analysed are stories but they are elicited in the context of an interview which inevitably produces the ‘researcher effect’. Further work is needed to assess the value of narrative analysis in gauging the impact of western cultures on gender identity construction.
    Artykuł stanowi niewielkie studium przypadku opartego na opowieściach trzech kobiet żyjących w Malawi. Ma na celu ukazanie ich poszukiwań kobiecej tożsamości w zmieniającym się świecie. W krajach rozwijających się kontekst socjologiczny i historyczny pozostaje pod głębokim wpływem dyskursu toczącego się w krajach zachodnich o równouprawnieniu kobiet i równości płci, co może mieć istotne znaczenie w postrzeganiu samego siebie oraz własnych zachowań. Może to rodzić konflikt pomiędzy kulturą zachodu a przyjętą tradycją i wartościami. W Malawi otwierają się dla kobiet nowe możliwości, które pozwalają im zaadoptować się do nowego stylu życia. Dogłębne studium tego jak kobiety różnych pokoleń oraz z różnych warstw sołpołecznych w Malawi przedstawiają swoje doświadczenia, prowadzi do wysunięcia wspólnych wniosków w odniesieniu zarówno do struktury jak i tematów ich opowieści, które stanowią bogaty obraz osobistych przeżyć. Idąc za Bambergiem, kluczowym punktem zainteresowania analizy jest pogląd, iż opowieść nie jest nieodłącznie spójna i prawdziwa, lecz skłania się ku względnej niezgodności, dwuznaczności jak i złożonej niedogodności. Głównym zamierzeniem jest więc ukazanie jak kobieca tożsamość przejawia się poprzez język. W ostatnich latach analiza narracyjna jest źródłem wielu badań historii życia codziennego. Niniejsze studium oparte jest na podejściu etnograficznym. Bazuje na materiale zgromadzonym podczas rozmów z kobietami przebywającymi w ich środowisku domowym. Źródłem badań są więc opowiedziane historie, przy czym forma wywiadu pozwoliła nadać im wymiar naukowy. Należy podjąć dalszą analizę, która pozwoli ocenic wartość przeprowadzonych badań w zakresie wpływu kultury zachodniej na strukturę tożsamości płci.
    Źródło:
    Kultura i Polityka; 2011, 10; 123-140
    1899-4466
    Pojawia się w:
    Kultura i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krytyczna analiza dyskursu wybranych stron internetowych
    Rhetoric and persuasion on selected websites
    Autorzy:
    Leszczyński, Seweryn
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460214.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    media
    Internet
    krytyczna analiza dyskursu
    język
    retoryka
    perswazja
    the media
    critical discourse analysis
    language
    rhetoric
    persuasion
    Opis:
    Artykuł prezentuje sposób interpretowania przekazu medialnego z wykorzystaniem krytycznej analizy dyskursu (KAD). Na początku zostały wyjaśnione najważniejsze pojęcia: retoryka, perswazja, krytyczna analiza dyskursu. W dalszej części została przedstawiona teoria komunikowania masowego i specyfi ka języka w Internecie. Badania własne polegały na analizie dyskursu medialnego prezentowanego na stronach: Onet i wPolityce w dniu 06.11.2012 r., czyli w przeddzień wyborów na prezydenta Stanów Zjednoczonych. Metoda KAD pozwoliła wskazać specyfi kę przekazów, zastosowane elementy języka i sposób ujęcia tematu pod względem kryterium wartości informacyjnej. Wnioski pokazują, że przekaz nie spełniał wszystkich jej kryteriów.
    This article shows a way of interpreting media transmission by using critical discourse analysis (CDA). The article starts by explaining the most important words: rhetoric, persuasion, critical discourse analysis. Next, it presents the the mass communication theory and specifi c language in the Internet. My own study is based on an analysis of media discourse presented on websites: Onet, wPolityce on 06.11.2012 – the day before the election for president of the Unites States. CDA allows us to identify a specifi c message, language elements and treatment of the subject in terms of criterion for information. The conclusion shows that media transmission does not satisfy all the criteria for this value.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2013, 3
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In the beginning was the word: the argumentative dimensionof press news coverage in the discourse on mercy towards refugees
    Na początku było słowo. Struktura argumentacyjna artykułów prasowych na temat dyskursu miłosierdzia wobec uchodźców
    Autorzy:
    Zawadzka-Paluektau, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475555.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    uchodźcy
    krytyczna analiza dyskursu
    dyskurs prasowy
    media
    argumentacja
    refugees
    critical discourse analysis
    media discourse
    news
    argumentation
    Opis:
    Artykuł zawiera wyniki krytycznej analizy struktury argumentacyjnej artykułów prasowych na temat przemowy papieża Franciszka o uchodźcach w wiodących dziennikach publikowanych w trzech krajach: Polsce, Hiszpanii i W ielkiej Brytanii. Zgodnie z przewidywaniami, analiza ujawniła tendencyjność i błędy logiczne w argumentacji przeciwko przyjmowaniu uchodźców w prasie tabloidowej, a z drugiej strony poparcie dla przyjmowania uchodźców w E uropie we wszystkich analizowanych artykułach w dziennikach opiniotwórczych. Zaskakującym wynikiem analizy tych ostatnich była natomiast prawie całkowita identyczność argumentacji, jak również jej niedostateczność, szczególnie w porównaniu z argumentacją tabloidu. Żaden z analizowanych artykułów nie przedstawia tematu z punktu widzenia uchodźców. Biorąc pod uwagę wpływ mediów na wszystkie aspekty życia społecznego, generowanie wiedzy, wzbudzanie emocji i budowanie tożsamości, niniejszy artykuł omawia ważkie konsekwencje dyskursu nacechowanego uprzedzeniami rasowymi na poziomie kognitywnym, afektywnym i behawioralnym, a także rozważa kwestię obniżenia standardów dziennikarskich.
    This article explores the critical dimension of news coverage of Pope Francis’s speech on refugees in market-leading newspapers from three countries — Spain, Poland and the UK — using Critical Discourse Analysis methods. As hypothesised, it revealed bias and fallaciousness in the arguments against refugees in the tabloid press. The daily broadsheets’ news articles from the three countries expressed the same positive stance towards accommodating refugees in Europe, which was to be expected. Surprisingly, though, their argumentation was almost identical, weak and scarce, especially when compared to tabloid argumentation on the topic. None of the news articles presented the issue from the point of view of refugees. Given the influence of media discourse, this study discusses important, real-life implications of racially biased discourse on the cognitive, affective and behavioural levels.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2019, 33; 77-96
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish Aristocratic Identity as a Discourse of Ideology: A Critical Discourse Analysis Approach*
    Autorzy:
    Kvetina, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/615814.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Critical Discourse Analysis
    Polish identity
    conservatism
    nationalism
    constructivism
    krytyczna analiza dyskursu
    polska tożsamość
    konserwatyzm
    nacjonalizm
    konstruktywizm
    Opis:
    Na przełomie XX i XXI wieku za dominujące podejście w badaniach tożsamości narodowej można uznać krytyczną analizę dyskursu (critical discourse analysis - CDA), zakładającą, że naród jest wyobrażalnym społeczeństwem utrzymywanym w sposób dyskursywny. Trzeba ponadto dodać, iż CDA łamie dotychczasowe wyobrażenie o dychotomii między narodami politycznymi a kulturalnymi, ponieważ uważa, że jest ona konstruktem zbudowanym przez rywalizujące partie narodowe. Jeżeli większość badaczy wykorzystujących CDA ogranicza swoje podejścia do nowoczesnego kontekstu XX wieku, należy postawić pytanie, czy i w jakim stopniu można stosować owe metody w badaniach przednowoczesnych tożsamości narodowych. Wyjaśnienie tej kwestii należy uznać za główny cel niniejszej pracy. Jako odpowiedni przykład wybrano polski naród szlachecki, gdyż jego elity zmuszone były do refleksji nie tylko nad utratą własnej państwowości i z nią związanej kwestii przyszłego rozwoju, lecz także nad przyczynami własnego niepowodzenia. Analiza starć pomiędzy konserwatywnymi interpretacjami narodu w XIX wieku powinna bowiem rozstrzygnąć, kto był przez ich pryzmat uważany za Polaka oraz w jakim stopniu owa tożsamość narodowa wywodziła się ze wzorców ideologicznych i dyskursywnych.
    Critical discourse analysis (CDA) can be considered the contemporary, dominant approach to the study of national identity, which presupposes that a nation is an imagined community which is produced and reproduced discursively. Moreover, CDA denies the traditional dichotomy between political and cultural nations, which is viewed solely as a purpose-built consequence of power. With regard to the fact that most researchers who use CDA limit their approaches to the modern context of the 20th century, it is desirable to ask to what extent one can apply methods of CDA to pre-modern national identities. The clarification of this issue should be deemed the main aim of this study, which holds that the Polish aristocratic nation is a convenient case for this kind of research, because its elites had to reflect not only the loss of statehood, and thus the programme of future desired development, but also the causes of previous failure. The analysis of the conflicts between conservative national attitudes during the 19th century should therefore define who was considered a Pole and to what extent national identity was based on ideological and discursive assumptions.
    Źródło:
    Przegląd Politologiczny; 2015, 4; 207-219
    1426-8876
    Pojawia się w:
    Przegląd Politologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkoła w dyskursie polskich kabaretów
    School in the discourse of polish cabarets
    Autorzy:
    Kopińska, Violetta
    Lewartowicz, Urszula
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38159688.pdf
    Data publikacji:
    2024-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    szkoła
    rodzic
    nauczyciel
    uczeń
    kabaret
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    student
    school
    teacher
    parent
    cabaret
    critical discourse analysis
    Opis:
    The study aims to identify problems related to school and school education present in cabaret discourse and the way they are presented. The cabaret is an interesting research area and field of analysis of social problems, including issues related to educational policy. The data collection method was source searching. The analytical material consisted of eight sketches of Polish cabarets, selected according to the criteria: time of publication, popularity, and topicality. The data analysis method belongs to a group of approaches called critical discourse analysis. Applications of discursive strategies described by R. Wodak and M. Reisigl were sought. The results show that in the discourse of Polish cabarets, the school is presented as a subordinate contractor of political and legal regulations. It characterises with low social prestige, which is built on the low assessment of school teaching in terms of content, the low prestige of the teaching profession, and the low assessment of the student’s role. In relations between these entities, the discourse of scolding and disciplining appears as the manifestation of power and hierarchy; of infantilisation and sexism.
    Celem badań, których wyniki są prezentowane w niniejszym artykule, jest rozpoznanie problemów odnoszących się do szkoły i edukacji szkolnej obecnych w analizowanym dyskursie kabaretowym oraz sposobu ich prezentacji. Ze względu na swoje cechy dystynktywne oraz przynależność do kultury popularnej kabaret stanowi interesujący poznawczo obszar badawczy, pole analiz wielu problemów społecznych, w tym wypadku kwestii związanych z polityką edukacyjną. Metodą zbierania danych było przeszukiwanie źródeł. Materiał analityczny stanowiło osiem skeczów polskich kabaretów dobranych w sposób systematyczny przy zastosowaniu kryteriów: czasu publikacji, popularności i tematyczności. Metoda analizy danych mieści się w grupie podejść określanych jako Krytyczna Analiza Dyskursu. W analizowanym materiale poszukiwano aplikacji strategii dyskursywnych (nazywania, orzekania, argumentacji, perspektywizacji, wzmacniania i tonowania) opisywanych przez Ruth Wodak i Martina Reisigla. Wyniki analiz pokazują, że w dyskursie polskich kabaretów szkoła prezentowana jest jako podporządkowany wykonawca regulacji polityczno-prawnych. Jako instytucja cechuje się niskim prestiżem społecznym, który budowany jest zarówno poprzez niską ocenę edukacji szkolnej pod kątem merytorycznym, jak i niski prestiż zawodu nauczyciela oraz niską ocenę roli ucznia. W relacjach między podmiotami edukacji szkolnej ujawnia się wyraźnie dyskurs strofująco-dyscyplinujący jako jeden z symptomów władzy i hierarchii. Widoczne są także przejawy infantylizacji oraz seksizmu.
    Źródło:
    Kultura i Edukacja; 2024, 2(144); 17-47
    1230-266X
    Pojawia się w:
    Kultura i Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polski dyskurs publiczny dotyczący rodzin z wyboru w latach 2003–2013
    Polish Public Discourse on Families of Choice in 2003-2013
    Autorzy:
    Arcimowicz, Krzysztof
    Wasiak-Radoszewski, Aleksander
    Dębska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427705.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu
    związki jednopłciowe/homoseksualne
    homofobia
    dyskryminacja
    critical discourse analysis
    same-sex/homosexual relationships
    homophobia
    discrimination
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki analizy (sub)dyskursów prasowego, blogowego, kościelnego i parlamentarnego konstytuujących polski dyskurs publiczny na temat związków nieheteroseksualnych. Celem analizy było opisanie głównych strategii dyskursywnych wykorzystywanych w kreowaniu obrazu rodzin z wyboru. Zebrany materiał badawczy w postaci 196 artykułów prasowych, 76 wpisów na blogach, 55 oficjalnych tekstów Kościoła katolickiego i wypowiedzi duchownych oraz 8 stenogramów debat senackich i sejmowych został przeanalizowany z wykorzystaniem programu komputerowego MAXQDA11. Na potrzeby badań została stworzona matryca drzewa kodowego uwzględniająca postulaty podejścia dyskursywno-historycznego w krytycznej analizie dyskursu (głównie założenia metodologiczne Ruth Wodak i Martina Reisigla). W analizowanych tekstach jest widoczny wyraźny podział na zwolenników i przeciwników instytucjonalizacji związków homoseksualnych w Polsce. Należy zauważyć, że dyskursy są dosyć schematyczne, a dynamika przemian obrazowania związków jednopłciowych w latach 2003–2013 jest różna w poszczególnych dyskursach. Największe zmiany, np. pojawienie się inkluzywnych definicji rodziny (obejmujących także związki homoseksualne), można dostrzec w dyskursach prasowym i blogowym. Najbardziej konserwatywny i homofobiczny okazał się dyskurs kościelny, w którym ani razu nie określono związku osób tej samej płci mianem rodziny. Co ciekawe, w dyskursie parlamentarnym w 2013 roku postawy homofobiczne były bardziej widoczne niż podczas debat senackich w 2004 roku.
    The article presents the results of the analysis of press, blog, church and parliamentary (sub)discourses constituting Polish public discourse on non-heterosexual relationships. The objective of the analysis is to describe principal discursive strategies employed in creating the image of families of choice. The collected research material in the form of 196 press articles, 76 blog posts (entries), 55 official texts of the Catholic Church and opinions of clergymen as well as 8 transcripts of parliamentary debates were analyzed with the computer program MAXQDA11. For the purposes of the research a matrix of the code tree was developed, which took into consideration proposals of discourse-historical approach in the critical discourse analysis (principal methodological assumptions of Ruth Wodak and Martin Reisigl). In the texts a clear division between supporters and opponents of the institutionalization of homosexual relationships in Poland is visible. It is important to note that the discourses are quite schematic and the dynamics of the changes in picturing same-sex relationships over the years 2003–2013 is different in particular discourses. The most considerable changes, for example the appearance of inclusive definitions of family (embracing also homosexual relationships), may be observed in the press and blog discourses. The church discourse turned out to be the most conservative and homophobic, in it a relationship of the people of the same sex has not been defined as a family even once. Interestingly enough, in the parliamentary discourse in 2013 homophobic positions were more visible than during Senate debates in 2004.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2014, 4(215); 79-110
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rola rzezi wołyńskiej w budowaniu narracji na temat Ukraińców w polskim Internecie
    The role of Volhynia massacre in building a narrative about Ukrainians on the Polish Internet
    Autorzy:
    Krakowska, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561431.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Collegium Civitas
    Tematy:
    Ukraina
    Ukraińcy
    historia
    Wołyń
    dyskurs
    krytyczna analiza dyskursu
    Internet
    Ukraine
    Ukrainians
    history
    Volhynia
    discourse
    critical discourse analysis
    Opis:
    Praca stanowi analizę wątków historycznych – ze szczególnym uwzględnieniem problematyki rzezi wołyńskiej – w dyskursie na temat Ukraińców i ukraińskich imigrantów w polskich mediach społecznościowych. Została zrealizowana przy użyciu narządzi CAQDAS w oparciu o materiał źródłowy zgromadzony jesienią 2016 roku.
    The paper is an analysis of historical issues – with particular emphasis on the problems of the slaughter of Volhynia – in the discourse on Ukrainians and Ukrainian immigrants in the Polish Internet. The paper was realized using CAQDAS software tools based on source material collected in autumn 2016.
    Źródło:
    Zoon Politikon; 2017, 8; 183-205
    2543-408X
    Pojawia się w:
    Zoon Politikon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Od pomocy do przemocy w poradnictwie. Dwie narracje
    From Helping to Hurting in Counselling. Two Narratives
    Autorzy:
    Zielińska-Pękał, Daria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/686433.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
    Tematy:
    pomoc
    przemoc
    krytyczna analiza dyskursu
    poradnictwo nieformalne
    poradnictwo przemocowe
    counselling
    support
    violence
    informal counselling
    critical discourse analysis
    Opis:
    The article discusses informal counselling in friendly relationships. Two narratives borrowed from the media (television and the Internet) are used to illustrate the phenomenon. One of them, an animated film for children, depicts a way of organizing friendly assistance. The other one is an episode from an Internet discussion forum. They trigger reflection on counsellogy and questions about the quality and significance of non-professional counselling. Unintentionally, they also reflect/epitomise 'violent counselling’. In interpreting and describing this type of counselling, the method of text analysis in media discourse has been applied.
    Autorka porusza kwestię nieformalnego poradnictwa w relacji koleżeńskiej. Do opisu tego zagadnienia wykorzystuje dwie narracje, będące przekazami medialnymi (telewizyjnym i internetowym). Jedna z nich pochodzi z filmu animowanego dla dzieci i opowiada o sposobie organizowania koleżeńskiej pomocy. Druga natomiast to internetowa komunikacja, która miała miejsce na jednym z forów dyskusyjnych. Stały się one inspiracją do poradoznawczej refleksji oraz zrodziły pytania o jakość i znaczenie nieprofesjonalnego poradnictwa. W sposób niezamierzony stały się również formą zobrazowania tego, co nazywane zostało poradnictwem o charakterze przemocowym. Dokonując interpretacji i opisu tego rodzaju poradnictwa autorka wykorzystała metodę analizy tekstu w dyskursie medialnym.
    Źródło:
    Studia Poradoznawcze; 2012, 1
    2450-3444
    Pojawia się w:
    Studia Poradoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ochrona przyrody i środowiska w dyskursie „Newsweeka” i „Tygodnika Powszechnego”
    Environmental protection and nature conservation in the discourse of Newsweek and Tygodnik Powszechny
    Autorzy:
    Cynk, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/692980.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    nature conservation
    environmental protection
    critical discourse analysis
    Newsweek Polska
    Tygodnik Powszechny
    ochrona przyrody
    ochrona środowiska
    krytyczna analiza dyskursu
    Opis:
    The purpose of this article is to conduct a critical discourse analysis (CDA). Two weeklies Newsweek Polska and Tygodnik Powszechny have been selected for the analysis. The focus was placed on texts on nature conservation and environmental protection, published in 2015 and 2016. The CDA is both a theory as well as a method of study. In the first part of article the concepts: nature conversation and environmental protection are defined and characterised using the CDA. In the second part a quantitative and qualitative analysis of discourse is performed. The results of the analysis indicate that Newsweek has published more articles on nature conservation and they promoted more broadly nature friendly attitudes in comparison with the texts published in Tygodnik Powszechny. In addition, in Newsweek there were proportionally more topics which analysed the issue from a global perspective. When it comes to motives, economic and moral arguments were presented in similar proportions in both weeklies.
    W niniejszym artykule przeprowadzona została krytyczna analiza dyskursu prasowego (KDA). W celu realizacji badań wybrane zostały dwa tygodniki: liberalno-lewicowy – Newsweek Polska (N) i liberalno-katolicki – Tygodnik Powszechny (TP). Analizie jakościowej i ilościowej poddane zostały artykuły na temat ochrony przyrody i środowiska, jakie ukazały się we wspomnianych czasopismach w ciągu ostatnich dwóch lat. Podstawową metodą badawczą wykorzystaną w badaniach była wspomniana KAD, a dokładnie – wybrane wątki wchodzące w jej skład. W jej wyniku weryfikacji poddane zostały hipotezy badawcze zakładające: że w dyskursie N częściej prezentowano kwestie ochrony przyrody; że kreowano w nim bardziej przyjazny stosunek do niej, niż w TP, a także, że w dyskursie N przeważała perspektywa globalna oraz wymiar moralny, natomiast w TP – aspekt lokalny i czynniki ekonomiczne. Wyniki badań wskazują, że w celu poprawy kondycji przyrody i środowiska potrzebne jest szersze propagowanie poprzez dyskurs prasowy , postaw proekologicznych.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2018, 80, 2; 287-299
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    “What a Mess!”: Reading “Fauda” according to CDA
    Odczytanie serialu “Fauda” zgodnie z zasadami krytycznej analizy dyskursu (CDA)
    Autorzy:
    Kijewska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1807066.pdf
    Data publikacji:
    2020-01-03
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    język arabski
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    „Fauda”
    filmoznawstwo
    Netflix
    Arabic language
    Critical Discourse Analysis
    “Fauda”
    film studies
    quality TV
    Opis:
    W artykule analizowany jest serial Netflix „Fauda” (sezon 1). Analiza jest prowadzona zgodnie metodologią Krytycznej Analizy Dyskursu (CDA) w ujęciu głównych jej zwolenników, takich jak Ruth Wodak i inni. Kluczowym czynnikiem, mającym wpływ na wyniki analizy, jest kontekst polityczny autorów serii, którzy byli żołnierzami izraelskimi i przy tworzeniu kolejnych odcinków opierają się na osobistych doświadczeniach. Ta podwójna złożoność ma dalsze konsekwencje w analizie. W wyniku wnikliwej prezentacji została przedstawiona lista głównych toposów organizujących dyskurs palestyński, a później ta lista została skonfrontowana z rzeczywistością palestyńską i oceniono jej wiarygodność.
    In this paper Netflix series “Fauda” (season 1) is analyzed in accordance to the Critical Discourse Analysis and its main advocates like Ruth Wodak and others. The crucial factor influencing this research is political context of the authors of the series who used to be Israeli soldiers and they rely on their personal experience while creating episodes. This double complexity has its further implications in the analysis. As the result of the investigation there was presented the list of main topoi organizing Palestinian discourse and later, this list was confronted with Palestinian reality and her credibility was assessed.
    Źródło:
    Roczniki Kulturoznawcze; 2018, 9, 2; 41-54
    2082-8578
    Pojawia się w:
    Roczniki Kulturoznawcze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Retoryka strachu w czasie pandemii Covid-19. Przypadek Emmanuela Macrona
    Rhetoric of fear during the COVID-19 pandemic: the case of Emmanuel Macron
    Autorzy:
    Frach, Sylwia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1857647.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    panika moralna
    krytyczna analiza dyskursu
    kwestia polityczna
    Francja
    pandemia
    moral panic
    critical discourse analysis
    political issue
    France
    pandemic
    Opis:
    Artykuł prezentuje wyniki analizy telewizyjnego orędzia prezydenta Francji Emmanuela Macrona z dnia 16 marca 2020 roku. Stanowi ono przyczynek do wskazania na znaczenie we współczesnym dyskursie politycznym odwoływania się do logiki strachu i poczucia zagrożenia. Analiza treści pozwoliła wskazać najważniejsze cechy retoryki strachu, jaka zdominowała prezydenckie przemówienie pełne sensacyjnych metafor i wojennych odniesień, będących doskonałym przykładem moralnej paniki w czasie kryzysu, w którym zwiększa się zapotrzebowanie na informację. Analizą dyskursu objęto leksykalne i składniowe środki językowe, gdzie niezwykle częste metafory wojenne dają możliwość manipulacji opinią społeczną i wdrażania koncepcji uodpowiedzialnienia obywateli.
    The article presents the results of the analysis of the speech of President Emmanuel Macron on March 16, 2020 on French TV. It indicates the importance of referring to the logic of fear and the sense of threat in contemporary political discourse. The analysis of the content allowed to identify the most important features of the rhetoric of fear that dominated the presidential speech full of sensational metaphors and war references, which are an excellent example of moral panic in a crisis when the demand for information increases. The discourse analysis covers lexical and syntactic linguistic means, where extremely frequent war metaphors enable the manipulation of social opinion and the implementation of the concept of citizens’ responsibility.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2021, 70; 7-19
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    My i Oni: O językowych wykładnikach wyrażających stosunek nauczycieli do uczniów cudzoziemców w świetle krytycznej analizy dyskursu
    Us and Them: On linguistic exponents expressing teacher attitudes toward foreign students in the light of critical discourse analysis
    Autorzy:
    Rokita-Jaśkow, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2174109.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    critical discourse analysis
    positioning theory
    multilingual learners
    school context
    krytyczna analiza dyskursu
    teoria pozycjonowania
    uczniowie wielojęzyczni
    środowisko szkolne
    Opis:
    The following study utilises the data from a larger project (Rokita-Jaśkow et al., 2022) with a view to analysing the way in which EFL teachers describe their encounters with multilingual learners in their monolingual classes within critical discourse analysis framework and positioning theory. The analysis showed that the teachers studied position themselves and their students in relation to the newcomers differently depending on the language(s) they speak. The Us and Others distinction was more prominent in relation to English-speaking return migrant children, whom they positioned higher than their monolingual Polish students, and with whom they often struggled to maintain equal, if not superior position. Conversely, other multilinguals were positioned on the same level as Polish learners, yet subordinate to the teacher’s dominant role. It is concluded that such positioning, though marks inclusivity, signals persistent power relations in the educational setting, which may counteract integration of multilinguals.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2022, 17; 200-213
    2083-1765
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Techniki językoznawstwa korpusowego wykorzystywane w krytycznej analizie dyskursu. Przegląd
    Corpus Linguistics Techniques Used for Critical Discourse Analysis. An overview
    Autorzy:
    Kamasa, Victoria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/622920.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu
    metody korpusowe
    analiza kolokacji
    analiza słów kluczowych
    analiza
    konkordancji
    Critical Discourse Analysis
    corpus methods
    collocation
    key words
    collocations
    concordances
    Opis:
    Krytyczna analiza dyskursu (KAD) jako nurt z pogranicza socjologii i językoznawstwa skupia się na analizie roli dyskursu w umacnianiu i reprodukowaniu relacji władzy i dominacji, zaś badaniu empirycznemu podlegają przede wszystkim różnego rodzaju teksty. Właśnie koncentrację na tekście uznać można za jedną z przyczyn wzrastającego zainteresowania wykorzystaniem metod językoznawstwa korpusowego w takich analizach. Prezentacji tych metod poświęcony jest niniejszy artykuł. Przedstawione zostaną podstawowe strategie doboru korpusu do badań w ramach KAD oraz najczęściej wykorzystywane metody: analiza frekwencji, analiza słów kluczowych, analiza kolokacji i analiza konkordancji. Zaprezentowane zostaną także przykłady zastosowania poszczególnych metod w różnorodnych tematycznie badaniach. Przegląd metod podsumowany zostanie omówieniem korzyści wypływających z ich zastosowania oraz kosztów, które się z nimi wiążą.
    The paper aims to present corpus methods most commonly used in Critical Discourse Analysis (CDA). The issues of corpus design for CDA will be discussed and methods frequently used in such analysis will be presented: frequency lists, keywords, collocations, and concordances. Moreover, examples of research using this methods will be overviewed to provide an account of the variety of subjects and conclusions the discussed methods might lead to. The paper will conclude with some remarks on benefits and costs related to the usage of corpus methods in CDA
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2014, 10, 2; 100-117
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Udział post-prawdy w wywoływaniu i podtrzymywaniu panik moralnych
    The Role of Post-Truth in The Process of Causing and Mainteining Moral Panics
    Autorzy:
    Strupiechowska, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2044340.pdf
    Data publikacji:
    2019-05-20
    Wydawca:
    Collegium Civitas
    Tematy:
    panika moralna
    post-prawda
    krytyczna analiza dyskursu
    media
    dyskurs publiczny
    moral panic
    post-truth
    discourse analysis
    manipulation
    public discourse
    Opis:
    W artykule została podjęta próba odpowiedzi na pytanie o zakres udziału zjawiska post-prawdy w procesie kreowania atmosfery paniki moralnej, czyli podwyższonego niepokoju społecznego i towarzyszącej mu nieadekwatnej reakcji mediów. Krytyczna analiza dyskursu medialnego dotyczącego analizowanych problemów społecznych pozwala stwierdzić, że wraz z rozwojem nowych technologii i sposobów komunikowania, zmienia się specyfika zjawiska wzbudzania społecznego niepokoju oraz tworzenia nieprzystających do siebie wizji rzeczywistości.
    The article attempts to answer the question about the scope of post-truth phenomenon in the process of creating an atmosphere of moral panic – increased social unrest and the accompanying inadequate response of the media. The critical analysis of the media discourse on the analyses social issues allows to state that with the expansion of new technologies and the way of communicating, the frequency of creating false information increases, the specificity of the phenomenon of raising social anxiety and the creation of non-matching visions of reality is changing.
    Źródło:
    Zoon Politikon; 2018, 9; 164-185
    2543-408X
    Pojawia się w:
    Zoon Politikon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Samospalenie Piotra Szczęsnego. Jak w trakcie skandalu zmieniają się znaczenia?
    Self–immolation of Piotr Szczęsny. How do the meanings change during the scandal?
    Autorzy:
    Warzecha, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/502032.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
    Tematy:
    Piotr Szczęsny
    samospalenie
    samobójstwo
    public relations
    kryzys
    dyskurs
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    self–immolation
    suicide
    crisis
    discourse
    Critical Discourse Analysis
    Opis:
    On October 19, 2017, Piotr Szczęsny set himself on fire in front of the Palace of Culture and Science in Warsaw. He died ten days later as a result of injuries. In the letters he left behind, he explained that this act was an expression of opposition to the situation in Poland and the policy of the Law and Justice government. This event triggered a hot debate, among others, about the borders of political protests and the moral evaluation of suicide. The text aims at finding answers to the following questions: (1) what communication mechanisms were then launched and (2) what discursive strategies emerged during the public debate triggered by Piotr Szczęsny’s self-immolation. The study used the conceptual apparatus of Critical Discourse Analysis (CDA). The article is an example of applying this analytical approach to the study of complex and opaque social phenomena.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Teologiczne; 2019, 28, 1; 155-170
    1231-1634
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Teologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krytyczna analiza dyskursu: refleksje teoretyczno-metodologiczne
    Autorzy:
    Jabłońska, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/623117.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu (CDA)
    tekst i wypowiedź
    działanie komunikacyjne
    idealna sytuacja komunikacyjna
    władza i dominacja w dyskursie
    kontekstowość i procesualność dyskursu
    media masowe
    Opis:
    Podstawowym celem artykułu jest zwrócenie uwagi na wciąż niedocenianą w Polsce metodę badania zjawisk komunikacyjnych za pomocą tak zwanej krytycznej analizy dyskursu, której głównym reprezentantem i orędownikiem jest holenderski badacz Teun van Dijk, założyciel takich periodyków międzynarodowych jak “Text” oraz “Discourse and Society”. Zadaniem artykułu jest nie tylko syntetyczne przedstawienie głównych metodologicznych założeń CDA (Critical Discourse Analysis), lecz także osadzenie jej w szerszym kontekście teoretycznym, wykorzystując współczesną myśl socjologiczną trzech wybranych autorów – Jűrgena Habermasa, Pierre’a Bourdieu oraz Michela Foucault, którzy problematykę dyskursu sytuują w centrum swych teoretycznych rozważań. Nacisk położony więc został na teoretyczny wymiar problematyki, bowiem w przypadku badań jakościowych, teoria sprzęgnięta jest szczególnie mocno z procedurami badawczymi. Ponadto, dodatkowym celem artykułu jest skrótowe omówienie zastosowania omawianej metody do badań nad przekazami medialnymi.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2006, 2, 1
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Power relations between employers and potential employees reflected in the grammar of job advertising discourse
    Relacje władzy między pracodawcami a potencjalnymi pracownikami odzwierciedlone w strukturach gramatycznych ogłoszeń rekrutacyjnych
    Autorzy:
    Łącka-Badura, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1201843.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    ogłoszenie rekrutacyjne
    budowanie marki pracodawcy
    krytyczna analiza dyskursu
    relacje władzy
    job advertising
    employer branding
    critical discourse analysis
    unequal power relations
    Opis:
    Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie relacji władzy/nadrzędności między pracodawcami i potencjalnymi pracownikami, jakie odzwierciedlane są w strukturach gramatycznych ogłoszeń rekrutacyjnych. Tło dla badania stanowią założenia teoretyczne Krytycznej Analizy Dyskursu oraz koncepcje związane z zagadnieniami budowania marki pracodawcy, w myśl których zatrudniający powinni traktować obecnych i przyszłych pracowników w sposób podobnie rzetelny i troskliwy, w jaki traktują klientów. Analiza warstwy gramatycznej 236 ogłoszeń rekrutacyjnych ma na celu zbadanie, czy struktury gramatyczne występujące w korpusie odzwierciedlają zrównoważoną relację między pracodawcami i kandydatami oraz równomierność i obopólność korzyści. Wyniki badania, szczególnie te odnoszące się do użycia zaimków osobowych i czasowników modalnych, sugerują, że relacje te nie są w pełni równorzędne.
    The paper attempts to investigate power relations between employers and potential employees as reflectedin the grammar of job advertising discourse. Drawing on the premises of Critical Discourse Analysisand the concepts of Employer Branding, whereby employers are encouraged to treat existing and futureemployees with a similar (if not the same) care and coherence as they would value customers, the studyseeks to examine whether the grammatical structures identified in a corpus of 236 branded job ads mayindeed be regarded as reflecting a balanced relationship and full reciprocity of benefits between employersand job seekers. The findings, particularly those pertaining to the use of modal verbs and personalpronouns, seem to imply that the power relations between employers and potential employees should notbe perceived as entirely equal.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2017, 31; 39-50
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konflikt pamięci czy konflikt władzy? Strategie językowe w dyskusji nad zmianą nazwy ulicy w Poznaniu
    Conflict of memory or conflict of power? Linguistic strategies in the debate over renaming a street in the city of Poznań
    Autorzy:
    Fabiszak, Małgorzata
    Brzezińska, Anna Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2096017.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Rzeszowski
    Tematy:
    linguistic landscape
    critical discourse analysis
    collective memory
    street renaming
    pejzaż językowy
    krytyczna analiza dyskursu
    pamięć zbiorowa
    zmiany w nazewnictwie ulic
    Opis:
    The aim of this article is to present the public debate about the renaming of 23rd of February Street to Lt. J. Lewandowska Street in Poznań in 2017. Newspaper articles from the regional press and social media posts have been analysed with the use of Critical Discourse Analytic tools. The focus is on the question of whether the renaming of the street was a conflict of memory or a conflict of power. This case study is inspired by research on the ideologically motivated changes in the linguistic landscape of the city and shows that the change in political regimes is followed by attempts to harmonize the symbolic indicators of values and collective memory. Our results demonstrate that these changes may be contested by both the opposition and the city inhabitants and may lead to a broader political debate.
    Celem artykułu jest przedstawienie debaty, która toczyła się wokół zmiany nazwy ulicy 23 Lutego na ul. por. Janiny Lewandowskiej w Poznaniu w 2017 roku. Artykuły prasowe i dyskusje prowadzone w mediach społecznościowych zostały zanalizowane przy pomocy narzędzi wypracowanych w ramach Krytycznej Analizy Dyskursu. Analiza pozwoliła na sformułowanie odpowiedzi na pytanie, czy zmiana nazwy ulicy była motywowana konfliktem pamięci, czy konfliktem o zakres władzy administracyjnej. To studium przypadku wpisuje się w badania na temat ideologicznie motywowanych zmian w krajobrazie językowym miasta i pokazuje, że zmiany reżimu politycznego prowadzą do prób harmonizowania symbolicznych wyznaczników wartości i pamięci zbiorowej. Wyniki analizy prowadzą do wniosku, że zmiany te mogą być kontestowane zarówno przez opozycję, jak i mieszkańców miasta, oraz mogą prowadzić do szerszej debaty politycznej.
    Źródło:
    tekst i dyskurs - text und diskurs; 2020, 13; 81-99
    1899-0983
    Pojawia się w:
    tekst i dyskurs - text und diskurs
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Władza i wiedza w krytycznych studiach nad dyskursem – szkic teoretyczny
    Power and Knowledge in Critical Discourse Studies – Theoretical Reflections
    Autorzy:
    Jabłońska, Barbara
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427714.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    critical discourse analysis
    power
    knowledge
    domination
    symbolic elites
    discursive order
    krytyczna analiza dyskursu
    władza
    wiedza
    dominacja
    elity symboliczne
    porządek dyskursywny
    Opis:
    The article deals with the problem of power and knowledge in contemporary discourse studies. The presented reflections are based on theoretical assumptions of the work by two French authors: Michel Foucault and Pierre Bourdieu. These assumptions constitute crucial reference point for contemporary critical discourse analysis (CDA). Different ways of interpreting the workings of power/knowledge in discourse by leading CDA scholars - Teun van Dijk, Ruth Wodak and Norman Fairclough – are analyzed. The aim of the text is not only to present the CDA theoretical background and conceptual scheme but also to demonstrate how discursive violence and hidden power relations can be identified with the help of these theoretical frameworks. The power/knowledge relations in media discourse predominated by symbolic elites, who reproduce discursive order, are given particular attention in the article. Through the presented reflections the author advocates the view that the consolidation of theoretical and methodological assumptions and the negotiation of conceptual framwork are much needed in the field of CDA since it facilitates intersubjective communication in sociology.
    Podjęte rozważania koncentrują się wokół problematyki władzy i wiedzy we współczesnych badaniach nad dyskursem. Teoretyczną ramą omawianych kwestii są założenia zapro- ponowane przez Michela Foucault i Pierre’a Bourdieu – stanowiące jeden z istotnych punk- tów odniesienia dla współczesnych reprezentantów krytycznej analizy dyskursu (KAD). Pod rozwagę wzięte zostały sposoby ukazywania relacji władzy–wiedzy w dyskursie u takich przedstawicieli KAD, jak Teun van Dijk, Ruth Wodak oraz Norman Fairclough. Tekst ma na celu nie tylko ukazanie odniesień teoretycznych i wypracowanej siatki pojęciowej KAD, ale też omówienie sposobów aplikacji ram konceptualnych do identyfikacji przemocy dyskursywnej i demaskowania ukrytych stosunków władzy. W szczególności zwrócona została uwaga na relacje władzy–wiedzy w dyskursie medialnym, do którego dostęp posiadają przede wszystkim elity symboliczne, uczestniczące w reprodukowaniu określonego porządku dys- kursywnego. Całości rozważań przyświeca przekonanie o konieczności dokonywania ustaleń teoretyczno-metodologicznych oraz uzgodnień na poziomie „siatki pojęciowej”, co sprzyja intersubiektywnej komunikowalności na gruncie socjologii.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 75-92
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ludowe historie Polski. Próba krytycznej analizy dyskursu publicznego na temat historii klasy zdominowanej
    People’s histories. The attempt of critical discourse analysis about history of exploited class
    Autorzy:
    Kostecki, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30097945.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    dyskurs
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    historia ludzi
    wykluczenie społeczne
    elity symboliczne
    discourse
    Critical Discourse Analysis
    people’s history
    social exclusion
    symbolic elites
    Opis:
    Celem artykułu jest wykorzystanie krytycznej analizy dyskursu do badań nad  polskim dyskursem o historii. Autor dokonał analizy aktualnych książek poświęconych tej tematyce, które ukazują nowy obraz tej części historii Polski. Opracowanie potwierdza, że nowa narracja zawiera krytyczny punkt widzenia na polskie elity, redefiniując obrazy klas wykluczonych. Ponadto w artykule przedstawiono, jak na podstawie analizowanego materiału nierówność i wyzysk wpłynęły na obecne stosunki społeczne.
    The aim of this article is to use Critical Discourse Analysis on research about newly born polish discourse about people’s history. The author analysed current books concentrated on that subject which reveal new image of this part of Polish history. The article shows new narrative contains critical point of view on polish elites, reconceptualising images of excluded classes. Furthermore the article shows how inequality and exploitation effected on present social relations according to analyzed material.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica; 2022, 29, 371; 81-92
    2081-3333
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deprecjacja zawodu nauczyciela w polskim dyskursie prasowym z okresu zdalnej edukacji
    Depreciation of the Teaching Profession in the Polish Press Discourse From the Period of Distance Education
    Autorzy:
    Dobrołowicz, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21151113.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    dyskurs
    krytyczna analiza dyskursu
    opiniotwórcza prasa
    deprecjacja
    nauczyciel
    zdalna edukacja
    discourse
    critical discourse analysis
    opinion-forming press
    depreciation
    teacher
    remote education
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza sposobów przedstawienia nauczycieli podczas zdalnego nauczania w tekstach opublikowanych na łamach polskich tygodników opiniotwórczych. Tygodniki opinii, spełniając w ograniczonym stopniu funkcje informacyjne, koncentrują się na kształtowaniu opinii publicznej i postaw społecznych czytelników. Poznanie prasowego wizerunku instytucji, zdarzeń czy zjawisk jest sprawą nader ważną, gdyż sposób pisania o nich rozstrzyga o tym, jak ludzie je rozumieją i jak wobec nich się zachowują. Krytyczna analiza dyskursu, jako metoda analizy wybranych do badania 18 prasowych tekstów, posłużyła do odpowiedzi na następujące pytanie badawcze: jakich środków językowych użyto w dyskursie na temat zdalnej pracy nauczyciela i jakie mogą być efekty tego dyskursu. W analizowanych tekstach o zdalnej edukacji stosowane są głównie wyrażenia o jednoznacznie negatywnym nacechowaniu semantycznym, co w rezultacie prowadzi do dyskredytacji nauczycieli oraz kształtuje przekonanie o kryzysowej sytuacji w edukacji.
    The aim of the article is to analyze the ways of presenting teachers during distance learning in texts published in Polish opinion-forming weeklies. Opinion weeklies, having a limited informational function, focus on shaping the public opinion and social attitudes of readers. Getting to know the press image of institutions, events or phenomena is very important, because the way of writing about them determines how people understand them and how to behave towards them. The method of analyzing the 18 press texts selected for the study is a critical discourse analysis, which was used to answer the following research question: what linguistic means were used in the discourse on remote teacher work and what the effects of this discourse may be. In the analyzed texts on distance education, mainly expressions with a clearly negative semantic character are used, which in turn leads to the discrediting of teachers and shapes the belief that there is a crisis situation in education.
    Źródło:
    Roczniki Pedagogiczne; 2022, 14, 2; 21-34
    2080-850X
    Pojawia się w:
    Roczniki Pedagogiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wokół koncepcji demokracji. Parytet płci w świetle polskiego dyskursu prasowego
    Conceptualising Democracy? Constructions of Gender Parity in Polish Press Discourse
    Autorzy:
    Krzyżanowska, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427458.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    gender parity
    representation of women
    democracy
    media discourse
    critical discourse analysis
    parytet płci
    reprezentacja kobiet
    demokracja
    dyskurs medialny
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    Opis:
    This article analyses Polish media discourse about gender parity by arguing that the latter is not only a call for the increased participation of women in Polish public life but also a reason for the discursive redefinition of different visions of Polish democracy. The analysis focuses on a period between the first and second Polish Women’s Congress (2009–2010) when the idea of gender parity – and, later on, of the related official legal acts – became one of the central elements of Polish public debates. Anchored in the Discourse-Historical Approach in critical discourse analysis (CDA), the qualitative discourse analysis focuses on the constructions of arguments against gender parity in selected articles from key Polish broadsheet newspapers. The systematic analysis of those arguments allows establishing that gender is, in fact, treated as a decisive factor for one’s participation in the Polish public life. By the same token, the article explicates that media-based perceptions of parity as vital or marginal are directly related to broader definitions of gender as either social/cultural or biological. These, as the article shows, influence relevant conceptions of democracy and constructions of its key principles in acts of either discursively supporting or rejecting gender parity.
    Artykuł skupia się na analizie dyskursu medialnego o parytecie płci jako kwestii, która odnosi się zarówno do sposobów zwiększenia udziału kobiet w sprawowaniu władzy oraz, szerzej, do polskiej wizji demokracji. Analiza obejmuje okres między pierwszym a drugim Kongresem Kobiet Polskich (2009–2010), kiedy idea parytetu (bądź rozwiązań kwotowych) została nagłośniona w polskim życiu publicznym oraz w – będącym jego częścią – dyskursie medialnym. Podstawą jakościowej analizy, przeprowadzonej zgodnie z założeniami podejścia dyskursywno-historycznego w krytycznej analizie dyskursu (KAD), są wybrane publikacje prasowe, w których zostały zrekonstruowane aporie wysuwane przez przeciwników paryte- tu płci. Systematyczna analiza argumentów przeciw parytetowi płci w dyskursie medialnym uwidacznia nie tylko to, że płeć może decydować o wymaganiach stawianych różnym uczestnikom sfery publicznej, ale też fakt, że postrzeganie ważności lub nieważności kategorii płci w kontekście problematyki związanej z demokracją w Polsce powiązane jest ze sposobem, w jaki płeć jest definiowana (np. jako atrybut jednostki proweniencji społecznej lub kultu- rowej czy biologicznej). Jednocześnie dyskursywnie konstruowany sposób rozumienia płci może wpływać zarówno na to, jak rozumie się demokrację oraz czy akceptuje się lub odrzuca ideę parytetu, jako jej przejaw.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2012, 1(204); 199-223
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Humanistyczny potencjał tekstów popkultury
    The humanistic potential of pop culture texts
    Autorzy:
    Marzec, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16729167.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
    Tematy:
    pedagogika kultury
    film
    krytyczna analiza dyskursu
    humanistyczny potencjał
    popkultury
    tożsamość
    pedagogy of culture
    critical discourse analysis
    humanistic potential of pop-culture
    identity
    Opis:
    Prezentowany tekst inspirowany jest myślą upomnienia się o wartość tekstów popkultury, a zwłaszcza dominującego medium, jakie stanowi film. Zawarte rozważania traktować można jako głos o odzyskanie potencjału humanistycznego w nurcie badań nad kulturą popularną. Autor poprzez nawiązanie do nurtu badań krytycznych nad dyskursem (KAD) zmierza do uchwycenia aktualnego wciąż w pedagogice dialogu nad znaczeniem tekstów popkultury jako naturalnego milieau młodego pokolenia oraz sporu o wartość tego typu tekstów jako głównego nośnika tożsamościowego we współczesnej kulturze płynności. Tekst stanowi pretekst do podjęcia tematu w bardziej wyczerpujący sposób.
    Presented text inspiring with the reapprasial of value of popculture texts, espacially its dominant medium as film. Considerations should be treated as a voice to reapraise humanistic potential in the stream of research upon pop culture. The author in connection to critical discourse analysis tends towards grasping actuality of dialog in pedagogical disocurse upon the value of pop cultural texts as natural milieau of young generations and also the discussion upon the value of these texts as the identity construction platform in the liquide culture. Should be treated as the starting point towards more advanced studies in that field.
    Źródło:
    Przegląd Pedagogiczny; 2021, 2; 139-148
    1897-6557
    Pojawia się w:
    Przegląd Pedagogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krytyczna analiza dyskursu – podstawowe założenia, implikacje, zastosowanie
    Critical Discourse Analysis – Basic Assumptions, Implications, Application
    Autorzy:
    Kopińska, Violetta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957679.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademickie Towarzystwo Andragogiczne
    Tematy:
    Critical Discourse Analysis
    CDA
    qualitative orientation in social research
    pedagogics
    education
    krytyczna analiza dyskursu
    KAD
    orientacja jakościowa w badaniach pedagogicznych
    pedagogika
    edukacja
    Opis:
    Numerous examples of research in the field of pedagogics which are using critical approach to discourse analysis show the diversity in theoretical background and methodology. An example of a group of critical approaches is Critical Discourse Analysis. The general framework of Critical Discourse Analysis is important both for maintaining the identity of CDA, thereby highlighting the reasonableness of this group of approaches, and for dissemination of knowledge concerning it, especially among less experienced researchers. The paper presents the basic assumptions of Critical Discourse Analysis and their implications for educational research as well as practical guidelines to apply to the CDA approach, which is represented by Ruth Wodak.
    Liczne przykłady badań prowadzonych w obszarze pedagogiki, w których zastosowano krytyczne podejścia do analizy dyskursu, wykazują zróżnicowanie pod względem przyjmowanego zaplecza teoretycznego oraz metodologii. Przykładem grupy podejść zorientowanych krytycznie jest krytyczna analiza dyskursu. Ogólne ramy krytycznej analizy dyskursu mają znaczenie zarówno dla zachowania odrębności KAD, a przez to sensowności wyróżniania tej grupy podejść, jak i upowszechnienia wiedzy na ten temat, zwłaszcza wśród mniej doświadczonych badaczy i badaczek. W artykule przedstawiono założenia bazowe krytycznej analizy dyskursu wraz z ich implikacjami dla badań pedagogicznych. Skonstruowano również praktyczne wskazówki do zastosowania podejścia do KAD reprezentowanego przez Ruth Wodak.
    Źródło:
    Rocznik Andragogiczny; 2016, 23; 311-334
    1429-186X
    2391-7571
    Pojawia się w:
    Rocznik Andragogiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problematyczność koncepcji działań pozornych Jana Lutyńskiego – na przykładzie badania organizacji studenckich Uniwersytetu Łódzkiego
    The problems associated with the application of Jan Lutynski’s concept of apparent actions in the research of student organizations at the university of Lodz
    Autorzy:
    Przybylski, Bartłomiej Kacper
    Żuk, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/413508.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    działania pozorne
    organizacje studenckie
    uniwersytet
    utowarowienie szkolnictwa
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    apparent actions
    students’ organizations
    university
    commercialization of education
    Critical Analysis of Discourse
    Opis:
    Poniższy artykuł prezentuje wyniki badania organizacji studenckich na Uniwersytecie Łódzkim. Autorzy byli szczególnie zainteresowani występowaniem działań pozornych w tych organizacjach. Pierwsza faza badania (Krytyczna Analiza Dyskursu oficjalnych stron internetowych organizacji) pozwoliła wskazać, w których organizacjach występują działania pozorne (perspektywa etyczna). Jedną z cech działań pozornych w definicji Jana Lutyńskiego jest świadomość uczestników, iż ich działa nie realizują zamierzonych przez organizację celów. W drugiej fazie badania przeprowadzono wywiady narracyjne z członkami organizacji studenckich. Na podstawie tego źródła autorzy stwierdzili brak świadomości nierealizowania celów organizacji (perspektywa emiczna). Co więcej, członkowie organizacji podejmowali wysiłek tworzenia rozbudowanych racjonalizacji uzasadniających ich zaangażowanie w aktywność organizacji. Rezultaty badania ośmieliły autorów do podważenia wyżej wspomnianej konstytutywnej cechy działań pozornych. Dlatego też zastanawiają się, czy koncepcja stworzona przez Lutyńskiego pozostaje adekwatna do rzeczywistości demokratycznego społeczeństwa późnej nowoczesności.
    The following article presents the results of research into student organizations at the University of Lodz. The primary focus of the study was the occurrence of apparent actions inside these organizations. The first phase of the research (Critical Discourse Analysis of the organizations’ websites) enabled the authors to identify the organizations in which the apparent actions occured. Since one of the elements of Jan Lutynski’s definition of apparent actions is that the social actors are aware of the fact that their actions do not realize the assumed goals of an organization, the second phase of the research consisted of interviews carried out with the activists within the organizations. These interviews showed that the activists were not aware of not realizing the assumed goals of their organizations. Moreover, they were making an effort to rationalize and justify their actions. The results of the research induce authors to call the aforementioned element of Jan Lutynski’s definition of apparent actions into question. In conclusion, the authors discuss whether Jan Lutynski’s definition is still valid in a democratic society in the age of late modernity.
    Źródło:
    Przegląd Socjologiczny; 2009, 58, 1; 191-207
    0033-2356
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyskurs na temat dochodu podstawowego i jego recepcja. Przypadek Gazety Wyborczej
    The Discourse about Basic Income and the Public Response to It: A Case Study of Gazeta Wyborcza
    Autorzy:
    Kostecki, Maciej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1878357.pdf
    Data publikacji:
    2020-10-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
    Tematy:
    dochód podstawowy
    dyskurs
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    polityka społeczna
    ideologia neoliberalna
    basic income
    discourse
    Critical
    Discourse Analysis
    Polish press
    social politics
    neoliberal ideology
    Opis:
    Celem artykułu jest analiza dyskursu na temat dochodu podstawowego w Gazecie Wyborczej. Studium przypadku tego dziennika ma za zadanie pokazać, w jaki sposób idea dochodu podstawowego jest przedstawiana przez elity symboliczne w Polsce, w tym wypadku przez dziennikarzy jednego z najbardziej poczytnych i wpływowych dzienników w kraju. Wnikliwe spojrzenie na to, w jaki sposób dziennikarze Gazety Wyborczej opisują ów pomysł, jak konstruują argumentacje za lub przeciw, ma dać odpowiedź na pytanie, czy w dyskursie prasowym pojawia się poparcie dla idei dochodu podstawowego, czy też mamy do czynienia z jej negatywną oceną. Nowatorskim pomysłem jest zbadanie sposobu recepcji dyskursu elit symbolicznych przez czytelników za pomocą analizy sekcji komentarzy w internetowych wydaniach pisma i porównanie sposobów argumentowania dziennikarzy i czytelników.
    The author stressed public discourse about basic income in the Polish press, making a case study of Gazeta Wyborcza’s articles about that topic. Main goal of this article was to indicate how basic income was shown by journalists and experts and how they tried to explain the idea of basic income in the one of the most popular Polish newspapers. Second aim which the author wanted to achieve was to check the response of readers of articles using the comments section on the Gazeta Wyborcza website. The question was: what is readers’ reaction to the basic income idea – is there more endorsement or critic voices? Interesting point was to compare journalists’ point of view with the comments section and try to find similarities and differences between them.
    Źródło:
    Historia i Polityka; 2020, 33 (40); 51-68
    1899-5160
    2391-7652
    Pojawia się w:
    Historia i Polityka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Discourse, Critique and Subject in Vocational Language Education in Germany: An Outline of the Concept of Critical Foreign Language Didactics
    Dyskurs, krytyka i podmiot w edukacji zawodowo-językowej w Niemczech. Zarys koncepcji krytycznej dydaktyki języków obcych
    Autorzy:
    Kumięga, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371515.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-16
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    dydaktyka języków obcych
    krytyczna analiza dyskursu
    postfoucaultowska analiza dyskursu
    formowanie podmiotu
    formy subiektyfikacji
    foreign language didactics
    Critical Discourse Analysis
    post-Foucauldian discourse analysis
    subject formation
    forms of subjectification
    Opis:
    The paper offers an attempt at including the critical-discursive perspective in the reflection  on vocational language education in Germany; its aim is to outline a base for critical foreign language didactics drawing on the critical and post-Foucauldian discourse analysis. The first part of the paper forms  a reconstruction of the enmeshment of vocational language education in a number of contexts (political,  migrational, and integrative). Constituting a transformative variant of language didactics and examining vocational language education, critical foreign language didactics will be perceived as a research  program pertaining to the reflection on education and pedagogical activity (under the framework of critical pedagogy), teaching and learning (from the standpoint of the critical trend in general didactics), and  language education and its specificity within teaching and learning particular languages (in the context  of foreign language didactics). The final part of the paper will present methodological implications by  indicating potential directions for – and levels of – vocational language education analysis. It will also  offer an attempt at their further clarification aimed at a critical analysis of subject formation and forms  of subjectification.
    Celem artykułu jest próba włączenia perspektywy krytyczno-dyskursywnej do refleksji nad edukacją zawodowo-językową  w Niemczech i naszkicowanie zrębów krytycznej dydaktyki języków obcych, czerpiącej z krytycznej i postfoucaultowskiej analizy  dyskursu. Pierwsza część artykułu to rekonstrukcja uwikłania edukacji zawodowo-językowej w szereg kontekstów (politycznych,  migracyjnych i integracyjnych). Krytyczna dydaktyka języków obcych, stanowiąca transformatywną odmianę dydaktyki językowej,  mająca za przedmiot swoich dociekań edukację zawodowo-językową, postrzegana będzie jako program badawczy nawiązujący do refleksji nad edukacją i wychowaniem (w ramach pedagogiki krytycznej), nad nauczaniem i uczeniem się (w ramach dydaktyki ogólnej  o nachyleniu krytycznym) oraz nad edukacją językową i jej specyfiką w nauczaniu i uczeniu się poszczególnych języków (w ramach  dydaktyki języków obcych). W ostatniej części artykułu przedstawione zostaną implikacje metodologiczne poprzez wskazanie potencjalnych kierunków i poziomów analizy edukacji zawodowo-językowej oraz próba ich dalszej specyfikacji zmierzająca w kierunku  krytycznej analizy formowania podmiotu oraz form subiektyfikacji.  
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2020, 16, 4; 126-145
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Międzywojenna polska etnografia zaangażowana w debatę publiczną a dyskurs nacjonalistyczny
    Polish Interwar Ethnography’s Engagement in Public Debate and the Issue of Nationalism
    Autorzy:
    Kubica, Grażyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/427943.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    nacjonalizm
    antropologia zaangażowana
    krytyczna analiza dyskursu
    historia antropologii
    Jan Stanisław Bystroń
    Bożena Stelmachowska
    nationalism
    critical discourse analysis
    engaged anthropology
    history of anthropology
    Opis:
    Nie zawsze zaangażowana postawa antropologów łączy się z działaniami emancypacyjnymi i antyhegemonicznymi. W przeszłości autorytet naukowy polskich etnografów służył ugruntowywaniu nacjonalistycznego dyskursu nawet wtedy, gdy byli względem niego krytyczni. Artykuł przedstawia analizę tekstów publicystycznych dwojga międzywojennych etnografów: Bożeny Stelmachowskiej, piszącej na temat Kaszubów oraz Jana Stanisława Bystronia krytykującego megalomanię narodową. Wspólnym mianownikiem tych tekstów jest esencjalizujące pojęcie narodu i grup etnicznych, które dobrze służyło celom politycznym, podobnie jak i ich terytorializacja. Jedynie wyprzedzający swój czas Józef Obrębski trafnie wskazał mankamenty ówczesnych teorii. Historyczna lekcja, którą prezentuje artykuł, może się przysłużyć krytycznej refleksyjności współczesnych badaczy i dekonstruowaniu nacjonalistycznego dyskursu.
    Not always has the engaged attitude of anthropologists been associated with emancipation and anti-hegemonic activities. In the past, the scholarly authority of Polish ethnographers served to consolidate nationalist discourse even when they were critical of it. The article presents an analysis of popular texts of the two interwar ethnographers: Bożena Stelmachowska who wrote about Kashubia and Jan Stanisław Bystroń who criticized national megalomania. The common denominator of these texts is the essentializing concept of nations and ethnic groups that was well fitted to serve political purposes, as was their territorialization. Only Józef Obrębski, being ahead of his time, aptly pointed out the shortcomings of these theories. The historical lesson presented in the article can be used to foster the critical reflexivity of contemporary researchers and to deconstruct nationalist discourse.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2020, 3(238); 135-158
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    From Rhetoric to Posture: a Comparative Study of George W. Bush, Barack H. Obama and Donald J. Trump’s Stances Towards DPRK Nuclear Issue
    Od retoryki do postawy: studium porównawcze podejścia George’a W. Busha, Baracka H. Obamy oraz Donalda J. Trumpa wobec kwestii programu atomowego Korei Północnej
    Autorzy:
    Al Hashimi, Shurooq
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/30147207.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    North Korea Nuclear issue
    G. W. Bush
    Barak Obama
    Donald Trump
    critical discourse analysis (CDA)
    problem jądrowy Korei Północnej
    krytyczna analiza dyskursu (CDA)
    Opis:
    This article explores the postures of the last three former US presidents towards North Korean nuclear issue. The study applies Fairclough’s critical discourse analysis (CDA) model as a new approach to examine this topic. By analyzing 17 speech corpuses, this study sheds light on the foreign policy adapted G. W. Bush, Obama, and Trump to address North Korea Nuclear issue. Theoretically, the study uses both Waltz’s foreign policy analysis model and Aristotle modes of persuasion to analyze the findings. It also clarifies the original foundations of each presidents’ foreign policy based on the four American IR school of thoughts. Results indicate that the legacy of the Cold War continues to shape and influence the stances of US presidents toward DPRK, despite the differences in their rhetorical and political strategies. While this study focuses individually on presidents as the main unit of analysis, future studies can further expand the use of CDA analysis to examine the stances of other key decision makers in the presidents’ administration to fully understand the relation between discourses and power structure.
    W artykule analizie poddano postawy administracji G. W Busha, Baracka Obamy oraz Donalda J. Trumpa wobec kwestii zagrożenia nuklearnego ze strony Korei Północnej. W badaniu zastosowano model krytycznej analizy dyskursu (CDA) Fairclougha jako nowe podejście do badania tego tematu. Analizując 17 korpusów przemówień, niniejsze badanie rzuca światło na politykę zagraniczną przyjętą przez administracje G. W Busha, Baracka Obamy oraz Donalda J. Trumpa wobec zagrożeń związanych z programem atomowym Korei Północnej. Jako podstawą teoretyczną autorka posłużyła się zarówno modelem analizy stosunków międzynarodowych K. Waltza, jak również perswazją w ujęciu arystotelesowskim. Artykuł ten wyjaśnia również pierwotne podstawy polityki zagranicznej każdego z prezydentów w oparciu o cztery szkoły myślenia amerykańskich badań nad stosunkami międzynarodowymi. Wyniki analizy wskazują, iż dziedzictwo zimnej wojny nadal kształtuje i wpływa na postawy prezydentów USA wobec KRLD, pomimo różnic w ich strategiach retorycznych i politycznych. Podczas gdy niniejsze badanie koncentruje się indywidualnie na urzędzie prezydenckim jako głównej jednostce analizy, przyszłe badania mogą jeszcze bardziej rozszerzyć wykorzystanie analizy CDA np. do zbadania roli i zachowania innych kluczowych członków administracji prezydenckich, aby w pełni zrozumieć związek pomiędzy różnymi dyskursami a strukturą władzy.
    Źródło:
    Przegląd Strategiczny; 2022, 15; 351-371
    2084-6991
    Pojawia się w:
    Przegląd Strategiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przekład i (bez)krytyczna analiza dyskursu
    Translation and the (Un-)critical Discourse Analysis
    Autorzy:
    Muskat-Tabakowska, Elżbieta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955619.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-30
    Wydawca:
    Krakowskie Towarzystwo TERTIUM
    Tematy:
    językoznawstwo kognitywne,
    kontekst
    krytyczna analiza dyskursu
    stereotyp
    transdyscyplinarność
    „zwrot kognitywny”
    "zwrot kulturowy"
    ”cognitive turn”
    cognitive linguistics
    context
    stereotype
    critical discourse analysis
    cultural turn
    transdisciplinarity
    Opis:
    Celem artykułu jest potwierdzenie tezy, że postulat transdyscyplinarności, wysuwany w  rozważaniach dotyczących współczesnego przekładoznawstwa, znajduje uzasadnienie w zbieżności podstawowych  założeń językoznawstwa kognitywnego, krytycznej analizy dyskursu i wiedzy o przekładzie. „Zwrot kulturowy” w przekładoznawstwie, odnotowany w tym samym czasie, co „zwrot kognitywny” w nauce o języku, oznacza  możliwość wkroczenia obu dyscyplin na teren praktycznie  zarezerwowany dla badań nad krytyczną analizą dyskursu. Przełamanie niechęci lub braku zainteresowania dla sąsiednich dyscyplin  prowadzi do rozszerzenia wspólnej płaszczyzny działania. Tezę ilustruje studium przypadku: przykład tłumaczenia tekstu, o którego językowym kształcie decyduje szeroki kontekst społeczny i kulturowy.
    The paper argues that the postulate of transdisciplinarity, put forward by today’s TS scholars, is justified by the convergence of basic principles and assumptions which underlie Cognitive Linguistics, Critical Discourse Analysis and Translation Studies. The “cultural turn” in TS occurred at the same time as the “cognitive turn” in linguistics; both make it possible for CL and TS to cross the boundary and enter the area traditionally occupied by CAD. Overcoming the feeling of mutual reluctance or lack of interest in the research  carried out within neighbouring disciplines would make it possible to broaden the plane shared by the scholars. As an illustration, a case study is discussed, providing a text whose linguistic shape in translation is influenced by a broad social and cultural context.
    Źródło:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium; 2021, 6, 1; 162-182
    2543-7844
    Pojawia się w:
    Półrocznik Językoznawczy Tertium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krytyczna analiza dyskursu sądowego dotyczącego prawnej sytuacji osób homoseksualnych w świetle art. 18 Konstytucji RP
    Critical analysis of a judicial discourse on the legal situation of homosexuals in the light of Article 18 of the Constitution of the Republic of Poland
    Autorzy:
    Zomerski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/531561.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-01
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
    Tematy:
    homoseksualizm
    artykuł 18 Konstytucji
    Krytyczna Analiza Dyskursu
    dyskryminacja
    ideologia
    doksa
    interpelacja
    homosexuality
    article 18 of the Constitution
    Critical Discourse Analysis
    discrimination
    ideology
    doxa
    interpellation
    Opis:
    W niniejszym artykule dokonuję próby analizy dyskursu sądowego poświęconego osobom homoseksualnym w świetle dyspozycji art. 18 Konstytucji. Celem pokazania tego jak w dyskursie sądowym dochodzi do reprodukcji nierównego traktowania osób homoseksualnych analizuje wybrane orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego oraz sądów administracyjnych. Na poziomie metodologicznym odwołuje się do Krytycznej Analizy Dyskursu. W konsekwencji analiza orzeczeń służy identyfikacji manewrów lingwistycznych, które umożliwiają reprodukcję nierównego traktowania osób homoseksualnych i w rezultacie, analiza ta ma miejsce pod kątem takich pojęć jak interpelacja (Althusser), ideologia (Žižek), doksa, czy habitus (Bourdieu). W pierwszej części przybliżam przedmiot rozprawy, oraz w ograniczonym zakresie opisuję stosunek prawa do homoseksualizmu w Europie w perspektywie historycznej. W drugiej części przybliżam genezę art. 18, na którego ostateczny kształt mieli główny wpływ politycy związani z Kościołem Katolickim. Następnie streszczam komentarze poświęcone art. 18, celem zobrazowania jak przepis ten odbierany jest w doktrynie prawa konstytucyjnego. W finalnej części przytaczam fragmenty wybranych orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego oraz sądów administracyjnych. Jednym z celów tej części jest zidentyfikowanie sposobów myślenia, które umożliwiają osiągnięcie takiej wykładni art. 18 by z zakresu podmiotowego uprawnień przewidzianych dla niesformalizowanych związków wykluczyć osoby homoseksualne. Okazuje się, że błędy te sprowadzają się do bezrefleksyjnego odwoływania się do utrwalonej linii orzeczniczej, nieuzasadnionego odstępowania od wykładni językowej, czy opierania wykładni na różnego rodzaju przemilczeniach oraz kontrfaktycznych założeniach. Ten powszechny sposób interpretowania określam za Pierrem Bourdieu, za pomocą pojęcia doksy. Jej źródło upatruje w doktrynie katolickiej, zakładającej nienaturalność zachowań homoseksualnych i podporządkowanie ludzkiej seksualności celom prokreacji. Artykuł zamyka konkluzja, iż zdemaskowanie założeń aksjologicznych stojących za odczytaniem analizowanego przepisu zmieniłoby zasadniczo charakter dyskusji dotyczącej sytuacji prawnej osób homoseksualnych i być może doprowadziłoby do rychłego roztoczenia opieki ustawodawcy na związki homoseksualne. Jednocześnie wyrażam przekonanie, że zdanie sobie sprawy z konfliktu wartości i jego wyartykułowanie, czyniłoby zadość wymogom demokracji deliberatywnej czerpiącej z teorii komunikacyjnej Jürgena Habermasa, zachęcając przy tym członków społeczeństwa do włączania się w proces dyskursywnego negocjowania realiów społecznych.
    In this paper, I make an attempt to conduct a critical analysis of judicial discourse devoted to the situation of homosexual persons in the light of Article 18 of the Constitution of the Republic of Poland. In order to show how unequal treatment of homosexuals is being reproduced, I analyze selected rulings of the Polish Constitutional Tribunal, Supreme Court and administrative courts. On the methodological level I refer to the Critical Discourse Analysis. In the result, the analysis of chosen rulings is conducted in the attempt to spot linguistic maneuvers leading to the reproduction of unequal treatment of homosexuals. Thus, in the course of this analysis I apply such notions as interpellation (Althusser), ideology (Žižek), doxa and habitus (Bourdieu). On the whole, I argue that the flawed interpretation of Article 18 is the result of referring to established judicial standpoint, illegitimate departures from linguistic interpretation, or many kinds of concealment and counterfactual premises. The origins of doxa that is the basis of such practice, might be seen in the Catholic doctrine which is based on the assumption of unnatural character of homosexuality and subordination of human sexuality to aims of procreation. In the end, I come to the conclusion that unmasking of axiological presuppositions underlying interpretation of the analyzed provision would fundamentally change the character of discussion devoted to the legal situation of homosexuals, satisfying Habermasian standards of deliberative democracy, and it might eventually lead to recognition of one-sex relations by legislator.
    Źródło:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2017, 2(15); 80-97
    2082-3304
    Pojawia się w:
    Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jestem INFP, a Ty? Wpływ internetowego testu osobowości Myers-Briggs na tożsamość człowieka w kulturze płynnej nowoczesności
    I am INFP, and You? The impact of the Myers-Briggs online personality test on human identity in a culture of liquid modernity
    Autorzy:
    Kus, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29433306.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    tożsamość
    osobowość
    postmodernizm
    kultura algorytmów
    Test Myers-Briggs
    MBTI
    krytyczna analiza dyskursu (KAD)
    identity
    personality
    postmodernism
    algorithmic culture
    Myers-Briggs type indicator
    critical discourse analysis (CDA)
    Opis:
    Przedmiotem badania zaprezentowanego w artykule jest popularny test osobowości Myers-Briggs, a celem wykazanie potencjału, jaki ów test posiada, by być narzędziem reprodukcji władzy i tym samym wpływać na tożsamość człowieka w postmodernistycznych czasach niepewności. Główne wnioski płynące z badania osadzone są w ramach teoretycznych kultury algorytmów powstałej na bazie potrzeby upraszczania rozmaitych elementów świata. Zwracają one uwagę na społeczny wymiar tożsamości oraz proces kwantyfikacji, jakiemu ona podlega. Sprowadzenie osobowości do liczb odbywa się nie tylko na poziomie podziału społeczeństwana 16 typów, ale również m.in. poprzez wykorzystanie skali odpowiedzi w teście, zaprezentowanie cech charakteru za pomocą procentów czy skróty literowe opisujące poszczególne typy. Jako metoda badawcza posłużyła krytyczna analiza dyskursu.
    The subject of the study presented in the article is the popular Myers-Briggs personality test, and the goal is to demonstrate the potential that this test has as tool for the reproduction of power and further influence on human identity in postmodern times of uncertainty. Its main conclusions are embedded in the theoretical framework of the culture of algorithms created on the basis of the need to simplify various elements of the world. They draw attention to the social dimension of identity and the process of quantification to which it is subjected. The reduction of personality to numbers is carried out not only at the level of dividing socjety into 16 types, but also, among other things, through the use of an answer scale in a test, the presentation of character traits by percentages or letter abbreviations describing individual types. Critical discourse analysis was used as a research method.
    Źródło:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2023, 31, 1; 19-25
    2299-2367
    Pojawia się w:
    Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An interpretative research in the didactic process: critical discourse analysis
    Badanie interpretacyjne w procesie dydaktycznym: krytyczna analiza dyskursu
    Autorzy:
    Lafarga Ostariz, Pablo
    Soler Costa, Rebeca
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/564556.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    teaching process, critical discourse analysis, syllabus design, classroom language,
    didactic interaction, school organization.
    proces nauczania, krytyczna analiza dyskursu, projektowanie sylabusa, język
    klasy szkolnej, interakcje dydaktyczne, organizacja szkoły.
    Opis:
    Roughly speaking, the didactic interaction assumed in any teaching-learning process necessarily needs an internal comprehension and decoding process by the students. Particularly, whenever a teacher develops any teaching process he/she establishes a channel, a code, a system that makes possible communication. In this sense, the language used in the didactic processes is relevant to be analysed as far as it highly contributes to the students’ learning process and enhance to achieve quality and effectiveness. More precisely, the study of language and variety of speech used in education is an area that has aroused great interest and has continued to be studied since the mid twentieth century. In this research we will examine the current theoretical framework and the findings of relevant authors to keep on with the analysis of the language of didactic interaction. Thus, we will restrict our attention to general uses rather than on the analysis of the different linguistic levels. In this paper we will analyse how we use language when teaching, what meanings we convey and how communication is reached in the didactic interaction process.
    Interakcje dydaktyczne podejmowane w każdym procesie nauczania-uczenia się wymagają od ucznia wewnętrznego rozumienia i umiejętności dekodowania. Gdy nauczyciel rozpoczyna proces nauczania, tworzy swego rodzaju kanał, kod, system, który sprawia, że komunikacja jest możliwa. Język używany w procesie dydaktycznym należy analizować, ponieważ wpływa on na ten proces, wzmacnia osiąganą jakość i efektywność. Język oraz różnorodność mowy używanej w edukacji są zagadnieniami, które wzbudzają duże zainteresowanie, a prace nad ich poznaniem trwają od połowy XX w. W pracy zaprezentowano obecne ramy teoretyczne i istotne odkrycia badaczy, aby następnie przeprowadzić analizę języka w interakcjach dydaktycznych. Większą uwagę skupiono na ogólnym użyciu języka niż na analizie różnych poziomów językowych. Autorzy pokazali, w jaki sposób używany jest język podczas nauczania, jaka jest jego rola i jak realizować komunikację w procesie dydaktycznym.
    Źródło:
    Kultura – Przemiany – Edukacja; 2019, 7; 151-159
    2300-9888
    2544-1205
    Pojawia się w:
    Kultura – Przemiany – Edukacja
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojęcie technologii w dyskursach polskiej Lewicy, Centrum i Prawicy. Analiza posiedzeń Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowych Technologii w świetle krytycznej analizy dyskursu E. Laclaua i Ch. Mouffe
    Analyzing the Discourse on Technology of Polish Left, Center, and Right: A Critical Examination of the Meetings of the Committee on Digitization, Innovations, and New Technologies in the Light of E. Laclau and Ch. Mouffe’s Critical Discourse Analysis
    Autorzy:
    Sajduk, Błażej
    Samek, Wiktor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25771864.pdf
    Data publikacji:
    2023-06-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    technologia
    krytyczna analiza dyskursu
    analiza tematyczna
    Komisja Cyfryzacji Innowacyjności i Nowych Technologii
    Lewica-Centrum-Prawica
    technology
    critical discourse analysis
    thematic analysis
    Left–Center–Right
    Committee on Digitization, Innovations, and New Technologies
    Opis:
    This study emphasizes the often overlooked role of technology in Polish politics and aims to analyse its interaction with the ideological stances of the parliamentary Left, Right, and Center. Drawing on the critical discourse analysis framework of E. Laclau and Ch. Mouffe, the authors argue for a reevaluation of the concept of ‘technology’ and its implications. They demonstrate how this redefinition significantly impacts the preferred model of state intervention in technology regulation within specific political contexts. To achieve this, the researchers thoroughly examined transcripts from the deliberations of the Committee on Digitization, Innovations, and New Technologies during the 9th term of the Sejm. This text serves as an introductory overview, laying the groundwork for a more extensive exploration of the intricate relationship between technology and politics. The combination of critical discourse analysis and thematic content analysis proves to be a valuable research approach for this endeavour.
    Technologia niezaprzeczalnie odgrywa coraz istotniejszą rolę w życiu politycznym. Pomimo tego rzadko kiedy staje się tematem zainteresowania polskich badaczy. Niniejsza praca ma na celu ukazanie relacji pomiędzy technologią a tożsamością i postulatami polskiej parlamentarnej Lewicy, Prawicy i Centrum. Operacjonalizując założenia krytycznej analizy dyskursu E. Laclaua i Ch. Mouffe, autorzy potwierdzają istotność odmiennego sposobu definiowania pojęcia “technologii” oraz pojęć z nim związanych. Jednocześnie wykazują, w jaki sposób przekłada się on na preferowany przez dane środowisko polityczne model działalności państwa w obszarze regulacji technologii. Wykorzystana do tego celu została analiza stenogramów z posiedzeń Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowych Technologii Sejmu IX kadencji. Niniejszy tekst to wstęp do bardziej pogłębionych badań na temat relacji pomiędzy technologią i polityką. Połączenie krytycznej analizy dyskursu z tematyczną analizą treści stanowi także narzędzie badawcze, które z powodzeniem może zostać wykorzystane w tym celu.
    Źródło:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2023, 78; 79-100
    1505-2192
    Pojawia się w:
    Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka słów o stanie badań nad dyskursem publicznym w Polsce
    On State of the Art of Discourse Studies in Poland: Towards Diagnosis
    Autorzy:
    Krzyżanowska, Natalia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/623132.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    analiza dyskursu
    krytyczna analiza dyskursu (KAD)
    elity symboliczne
    metodologia jakościowych badań społecznych
    inter- i multidyscyplinarność w naukach społecznych
    discourse analysis
    critical discourse analysis (CDA) symbolic elites
    qualitative research methods
    inter- and multi-disciplinarity in the social sciences
    Opis:
    Artykuł jest refleksją nad rozwojem i wyzwaniami rysującymi się przed multidyscyplinarnym środowiskiem badaczy dyskursu publicznego (dyskursów publicznych) w Polsce na przykładzie zainicjowanych w środowisku łódzkim Warsztatów Analizy Dyskursu, które następnie przerodziły się w Konsorcjum Analizy Dyskursu. Impulsem do napisania poniższych uwag była lektura redagowanej monografii zbiorowej Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy (Czyżewski i in., red., 2014, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno), która stanowi pierwsze efekty trudnego założenia inter- i transdyscyplinarnej współpracy badaczy nie tylko reprezentujących różne dziedziny nauki, ale też różne podejścia w obrębie analizy dyskursu. Prowadzone rozważania podejmują próbę nie tylko krytycznej lektury tekstów zebranych w tomie, ale też starają się usytuować publikację w międzynarodowej perspektywie badań nad dyskursem.
    This article provides reflection on the state-of-the-art and key challenges of qualitative discourse studies as a social science research method in Poland. It focuses on the so-called Workshops in Discourse Analysis [Warsztaty Analizy Dyskursu], a multidisciplinary research collaboration that, initially taking place informally at the University of Lodz, eventually evolved and became institutionalized as a national Consortium for Discourse Studies [Konsorcjum Analizy Dyskursu]. At its core, the article provides a critical review of the volume The Discourse of Symbolic Elites: Towards a Diagnosis (Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy [M. Czyżewski, K. Franczak, M. Nowicka, J. Stachowiak, eds., 2014]), which is the first major publication resulting from works of (selected) members of the aforementioned research consortium. As is argued in the article, the focal publication displays the significant amount of challenges faced by the multidisciplinary collaboration within the area of discourse studies. These challenges not only stem from the fact that discourse analysts working in Poland come from different arts & humanities and social science disciplines, but also are rooted in the fact that these researchers draw on various—and often significantly different—traditions in qualitative discourse studies, and often do not engage sufficiently in a constructive dialogue with existent and well-established approaches to discourse research. Hence, the article not only summarizes the key distinctive features of the volume under review, but also attempts to position the state-of-the-art of discourse analysis in Poland within the contemporary international landscape of (critical) discourse studies.
    Źródło:
    Przegląd Socjologii Jakościowej; 2015, 11, 4; 208-221
    1733-8069
    Pojawia się w:
    Przegląd Socjologii Jakościowej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy języki marketingu „mogą kłamać”? Recenzja monografii Magdaleny Smoleń-Wawrzusiszyn "Polskie dyskursy marketingu. Perspektywa lingwistyczna"
    Can marketing discourses ‘lie’? A review of Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn’s paper Polish marketing discourses. A linguistic perspective
    Autorzy:
    Skowronek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/475668.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
    Tematy:
    krytyczna analiza dyskursu
    profesjolekt
    dyskurs marketingu
    zmiany społeczno-kulturowe w Polsce po 1989 r.
    critical discourse analysis
    professiolect
    marketing discourse
    post-1989 social and cultural changes in Poland
    Opis:
    Autorka przedstawia główne założenia i treści monografii naukowej Smoleń-Wawrzusiszyn Polskie dyskursy marketingu. Perspektywa lingwistyczna. Praca ta zostaje usytuowana w kontekście krytycznej analizy dyskursu i badań nad profesjolektami tzw. „nowych zawodów”. Zmiany zachodzące w obrębie tego stylu/stylów stają się indeksem zmian w społecznej i kulturowej rzeczywistości Polski po 1989 r., m.in. wzmożonych postaw i praktyk konsumenckich Polaków.
    The author presents the main assumptions and the content of Smoleń-Wawrzusiszyn’s monograph paper Polish marketing discourses. A linguistic perspective. This book is placed in the context of critical discourse analysis and the study of the professiolect of the so-called „new professions”. Changes taking place within the style(s) are an indicator of changes in the social and cultural reality of the post-1989 Poland, for example consumerist attitudes and practices becoming more common.
    Źródło:
    Socjolingwistyka; 2019, 33; 289-295
    0208-6808
    Pojawia się w:
    Socjolingwistyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postprawdziwa polityka klimatyczna Donalda Trumpa
    Donald Trump’s post-truth climate policy
    Autorzy:
    Płachciak, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2037243.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    climate change
    post-truth
    Trump
    critical discourse analyses
    JEL codes: Q54, H41, Q01
    zmiany klimatyczne
    postprawda
    krytyczna analiza dyskursu
    JEL: Q54, H41, Q01
    Opis:
    Celem artykułu jest próba ukazania antyklimatycznej retoryki Donalda Trumpa jako postprawdy politycznej, dla której fakty w kształtowaniu opinii społecznej posiadają mniejsze znaczenie niż odwoływanie się do emocji i osobistych przekonań. Poglądy Trumpa na temat „globalnego ocieplenia”, funkcjonujące szczególnie w ich medialnej popularyzacji, mają istotny związek zachodzący między produkcją i dystrybucją dyskursu politycznego amerykańskiego prezydenta a sposobem sprawowania przez niego władzy. Podstawą podjętych rozważań była wypracowana na gruncie krytycznej analizy dyskursu perspektywa badawcza.
    The aim of the article is to present Donald Trump’s climate denialism as an example of political post-truth, where the facts are of less importance than referring to emotions and personal convictions. Trump’s convictions on ‘global warming’, particularly in their media popularization, played a key role in the production and distribution of political discourse by the former American president and the way he expressed his power. The research perspective is essentially developed on the basis of critical discourse analysis.
    Źródło:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2021, 83, 4; 257-270
    0035-9629
    2543-9170
    Pojawia się w:
    Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Representation of care leaving and care leavers in media discourse. A polish study
    Reprezentacja usamodzielnianie się i osób usamodzielniających się w dyskursie medialnym. Studium polskie
    Autorzy:
    Męczkowska-Christiansen, Astrid
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1912745.pdf
    Data publikacji:
    2020-09-23
    Wydawca:
    Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
    Tematy:
    care leaving trajectories
    care-leavers
    critical discourse analysis
    media discourse
    semiotic representation
    trajektorie procesu usamodzielnienia
    wychowankowie form opieki zastępczej w procesie usamodzielnienia
    krytyczna analiza dyskursu
    dyskurs medialny
    reprezentacja semiotyczna
    Opis:
    Prezentowane analizy mają na celu opisanie społecznego dyskursu na temat procesu usamodzielniania wychowanków pieczy zastępczej. Mają one charakter wstępny i są zorientowane na przygotowanie metodologicznego i teoretycznego projektu szerzej zakrojonego procesu badawczego poświęconego tejże tematyce. Przedstawiane analizy są osadzone w podejściu określonym mianem krytycznej analizy dyskursu (CDA). W rezultacie analiz dokonano identyfikacji głównych form językowych ekspresji, składających się na treść analizowanego dyskursu. W kontekście przeprowadzonych analiz dokonano także rekonstrukcji dyskursywnie wytwarzanego podmiotu procesu przejścia pomiędzy opieką zastępczą a życiem samodzielnym, wraz z przypisywanymi mu charakterystykami.
    The presented analyses aim at depicting social discourse concerning the process of care leaving. They are of a preliminary nature and are intended to prepare methodological, and theoretical grounds for a larger research project devoted to this issue. The analyses are conducted in the framework of critical discourse analysis (CDA). The analyses facilitated the identification of major linguistic forms (tokens), as well as their broader clusters (genres), constituting the content of the investigated discourse. Moreover, the reconstruction of a discursively created subject of the transition from foster care to independent life (i.e., the care leaver) was performed in the context of these analyses, together with characteristics assigned to the subject.
    Źródło:
    Colloquium; 2020, 12, 3; 59-75
    2081-3813
    2658-0365
    Pojawia się w:
    Colloquium
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Linguistic Discrimination Against the Roma in the Polish-Language Web 2.0 Discourse
    Językowa dyskryminacja Romów w polskojęzycznym dyskursie Web 2.0
    Autorzy:
    Szewczyk, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129911.pdf
    Data publikacji:
    2022-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    język
    pragmatyka
    krytyczna analiza dyskursu
    mediatyzacja
    media społecznościowe
    web 2.0
    Romowie
    antycyganizam
    dyskryminacja
    language
    pragmatics
    critical discourse analysis
    mediatization
    social media
    Web 2.0
    Roma
    antigypsyism
    discrimination
    Opis:
    This paper aims to discuss the results of studies about the scale of verbal discrimination against the Roma in the Web 2.0 discourse held in Polish. These studies have helped in specifying the scale of not only intentional antigypsyism exhibited by the participants to the discourse but also highlight culture-specific habits perpetuated in the language, which unintentionally foster discrimination against the Roma. In addition, results that have been obtained and interpreted help in clarifying the phenomena in question as components of mediatization of discrimination, developing primarily on the Internet, and above all in the area defined as Web 2.0, and particularly visible in social media.
    Celem artykułu jest omówienie wyników badań dotyczących skali dyskryminacji werbalnej Romów w dyskursie Web 2.0 prowadzonym w języku polskim. Badania te pozwoliły określić skalę nie tylko intencjonalnego antycyganizmu przejawianego przez uczestników dyskursu, ale także zwrócić uwagę na specyficzne dla danej kultury zwyczaje utrwalone w języku, które w sposób niezamierzony sprzyjają dyskryminacji Romów. Ponadto uzyskane i zinterpretowane wyniki pomagają w wyjaśnieniu omawianych zjawisk jako elementów mediatyzacji dyskryminacji, rozwijającej się głównie w Internecie, przede wszystkim w obszarze określanym jako Web 2.0, a szczególnie widocznej w mediach społecznościowych.
    Źródło:
    Roczniki Nauk Społecznych; 2022, 50, 2; 97-117
    0137-4176
    Pojawia się w:
    Roczniki Nauk Społecznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Innowacjonizm jako legitymizacja. Dyskursy innowacji, gospodarki opartej na wiedzy, społeczeństwa informacyjnego i pokrewne w perspektywie krytycznej
    Innovationism as legitimization. A critical perspective on discourses of innovation, knowledge-based economy, information society and others
    Autorzy:
    Zarycki, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/903809.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej
    Tematy:
    gospodarka oparta na wiedzy
    gospodarka innowacyjna
    społeczeństwo informacyjne
    krytyczna analiza dyskursu
    teoria systemu światowego
    ideologia dominująca
    knowledge-based/knowledge-driven economy
    innovative economy or information society
    critical discourse analysis
    word-system theory
    dominant ideology
    Opis:
    Artykuł przedstawia analizę genezy i funkcji szerokiego spektrum dyskursów modernizacyjnych odnoszących się do takich pojęć, jak „gospodarka oparta na wiedzy/gospodarka napędzana wiedzą”, „gospodarka innowacyjna” czy też „społeczeństwo informacyjne/innowacyjne”. Odwołując się do metod krytycznej analizy dyskursu, pokazuje podstawowe mechanizmy legitymizacji nierówności społecznych i reprodukcji hierarchii we współczesnym świecie przy użyciu wspomnianych dyskursów nazywanych tu – ze względu na silny komponent wizji zmian społeczno-kulturowych – „dyskursami nowego społeczeństwa”. W artykule szczególnie podkreślono rolę omawianych dyskursów w legitymizowaniu zależności krajów peryferyjnych i półperyferyjnych w rozumieniu teorii systemu światowego Wallersteina.
    The paper presents an analysis of the genesis and functions of a wide range of modernization discourses on knowledge-based/knowledge-driven economy, innovative economy, or information society. Relying on the methods of critical discourse analysis (of what we call “discourses of the new society”, given their strong component of the vision of socio-cultural changes), it shows the basic mechanisms of legitimization of social inequalities and reproduction of hierarchies in the contemporary world. Th e paper uses the Wallerstein notions of the world system theory to focus on the role of the discourses in legitimization of the dependence of the peripheral and semi-peripheral countries.
    Źródło:
    Zarządzanie Publiczne / Public Governance; 2014, 1(27); 20-34
    1898-3529
    2658-1116
    Pojawia się w:
    Zarządzanie Publiczne / Public Governance
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poststrukturalistyczna teoria dyskursu i empiryczne badania społeczne
    Post-structuralist discourse theory and empirical social research
    Autorzy:
    Marzec, Wiktor
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1012045.pdf
    Data publikacji:
    2011-01-01
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Discourse Theory
    the political
    rhetoric
    Laclau
    Critical Discourse Analysis (CDA)
    lexicometry
    teoria dyskursu
    co polityczne
    retoryka
    krytyczna
    analiza dyskursu (KAD)
    leksykometria
    Opis:
    -Discourse Theory is a heterogeneous ensemble of approaches, which have recently brought some refreshment in the social and political sciences. Although it offers a kind of social ontology based on post-structuralist approach towards language and discourse, it does not provide with a given methodology, ready to use in empirical research. Hitherto prevailing researches have rather looked for empirical exemplifications of the assumed theory, than made their referential strategy clear and convincing. Therefore, an effort of supplementing the theoretical and methodological matrix with some definite research techniques, seems substantial. A more empirically oriented discourse research approaches as Critical Discourse Analysis or even lexicometrical research can be here of a great value. Although a significant differences in ontological assumptions can be observed, a combined research strategies, enabling well proved empirical research appear not impossible to work out and successfully utilise.
    Źródło:
    Praktyka Teoretyczna; 2011, 4; 185-198
    2081-8130
    Pojawia się w:
    Praktyka Teoretyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polska historiografia po roku 1989: spojrzenie socjologa nauki
    Polish Historiography after 1989: A Perspective from a Sociologist of Science
    Autorzy:
    Zarycki, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2105981.pdf
    Data publikacji:
    2021-05-19
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    sociology of science
    critical sociology
    analysis of scientific discourse
    global history
    sociology of modernity
    socjologia nauki
    socjologia krytyczna
    analiza dyskursu naukowego
    historia globalna
    socjologia nowoczesności
    Opis:
    W tekście przedstawiono ogląd stanu polskiej historiografii po 1989 r. z puntu widzenia socjologii nauki, w szczególności tzw. socjologii krytycznej. Wskazano, po pierwsze, na główne osiągnięcia, słabości, a także potencjalne kierunki rozwoju dyscyplin, w szczególności tzw. historię globalną, po drugie na związaną z nią blisko historię imperiów, po trzecie na studia nad historią nowoczesności w jej różnych rozumieniach i obliczach.
    The text presents an overview of the state of Polish historiography after 1989 seen from the perspective of the sociology of science, in particular the so-called critical sociology. It points, firstly, to the main achievements, weaknesses, and potential directions for the development of disciplines, especially global history; secondly, to the history of empires, closely related to global history; and thirdly, to the study of the history of modernity in its various understandings and forms.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2021, 128, 1; 491-502
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sztuka ultrakonserwatywnego buntu. Analiza dyskursu
    The art of ultra-conservative rebellion. Discourse analysis
    Autorzy:
    Możdżyński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20679235.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    socjologia sztuki
    socjologiczna analiza dyskursu
    teoria krytyczna
    sztuki wizualne
    ultrakonserwatyzm
    hegemonia kulturowa
    sociology of art
    sociology discourse analysis
    critical theory
    visual arts
    ultraconservatism
    cultural hegemony
    Opis:
    Przedmiotem artykułu jest aspekt buntu w dyskursie ultrakonserwatywnym prowadzonym w polskim polu sztuk wizualnych. Korzystając ze zdobyczy socjologicznej analizy dyskursu, socjologii krytycznej i socjologii sztuki Pierre’a Bourdieu, autor analizuje dzieła sztuki, teksty pisane i inne wypowiedzi artystów wyznających ultrakonserwatywne wartości. Po rozdziale poświęconym przyjętej perspektywie teoretyczno-badawczej po kolei w tekście badane są główne wątki i aspekty tego nowo powstałego fenomenu kulturowego. Ostatni rozdział, zamykający tekst, jest poświęcony zagadnieniu „marszu przez instytucje” i walki o hegemonię kulturową w polskim polu sztuki.
    The subject of article is the aspect of rebellion in the ultra-conservative discourse in the Polish field of visual arts. Using the achievements of sociological discourse analysis, critical sociology and the sociology of art by Pierre Bourdieu, the author analyzes works of art, written texts and other statements by artists who adhere to ultra-conservative values. Możdżyński, after a chapter devoted to the adopted theoretical and research perspective, examines the main themes and aspects of this newly emerging cultural phenomenon. The last chapter, closing the text, is devoted to the issue of the “long march through institutions” and the fight for cultural hegemony in the Polish field of art.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica; 2023, 85; 5-25
    0208-600X
    2353-4850
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-56 z 56

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies