Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Kaunas" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-12 z 12
    Tytuł:
    An Overview of the Documents of the Archive of Kaunas Benedictine Convent
    Autorzy:
    Vasiliauskaite, Ausra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11372567.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Archive of Kaunas Benedictine Convent
    archival funds of Kaunas Benedictine Convent
    Opis:
    In 2024, Kaunas Benedictine Convent will celebrate its 400th anniversary. Throughout this period, the convent’s existence has not been interrupted. During the Soviet period, from 1948 to 1988, the convent still operated in secret. However, the archives of the convent began to be organized anew at the beginning of the 21st century revealing important documentation not only for the convent, but also for monastic research. It is for this reason that this article aims to present the documents of Kaunas Benedictine Convent’s archive.
    Źródło:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II; 2021, 11, 2; 225-241
    2391-6559
    2083-8018
    Pojawia się w:
    The Person and the Challenges. The Journal of Theology, Education, Canon Law and Social Studies Inspired by Pope John Paul II
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mathematics at the universities of Poznań, Vilnius and Kaunas in the interwar period – a comparative study
    Autorzy:
    Duda, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749780.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    biograms
    Mathematics, Poznań, Vilnius, Kaunas
    Opis:
    Uniwersytety w Poznaniu i Wilnie (Polska) oraz Kownie (Litwa) maja wiele wspólnego. Wszystkie trzy zostały załozone w 1919 roku, kazdy chciał oferowac studia matematyczne, zaden nie miał rodzimego matematyka. Poznan oparł sie na Zdzisławie Krygowskim (1872-1955) z Politechniki Lwowskiej, któryw ciagu nastepnych dwudziestulat wypracowywał programy studiów i gromadził kadre. Nauczanie było dobre (był kurs kryptografii, którego słuchacze złamali potem niemiecka Enigme), ale badania dosc skromne. W Wilnie był Wiktor Staniewicz (1866-1932), uciekinier z politechniki w Petersburgu. Starzejacy sie i chory, potrzebował wsparcia, które przyszło w osobach Stefana Kempistego (1892-1940) i Juliusza Rudnickiego (1881-1948), obu z Politechniki Warszawskiej. Ci trzej zapewnili dobry poziom nauczania, ale dopiero przyjscie Antoniego Zygmunta (1900-1992) i jego błyskotliwy student Józef Marcinkiewicz (1910-1940) zmieniło ten obraz dodajac znakomite badania. Kowno zaoferowało katedre niemieckiemu matematykowi Otto Volkowi (1892-1989), który pracował tam w latach 1923-1930, zapewniajac dobre nauczanie i zabezpieczajac dalszy rozwój. Trzy rózne drogi, ale kazdy z tych trzech uniwersytetów odniósł sukces. Artykuł oferuje pewien wglad w ich specyficzne historie.
    The three universities – Poznań and Vilnius in Poland, Kaunas in Lithuania – had much in common: all three were founded in 1919, each promised studies in mathematics, and none possessed a native mathematician of its own. Mathematicians had to be taken from a far. Poznań relied on Zdzisław Krygowski (1872-1955), a newcomer from the Lvov polytechnic, who in the next twenty years laboriously worked up programs of studies and collected academic staff. Teaching was satisfactory (there was a course in cryptography, students of which have later broken the German Enigma) but research rather modest. In Vilnius there happened to be Wiktor Staniewicz (1866-1932), a refugee from the polytechnic in Petersburg. Being rather old and ill, he required support and that came in persons of Juliusz Rudnicki (1881-1948) and Stefan Kempisty (1892-1940), both from the Warsaw polytechnic. The three men secured satisfactory level of studies but only the arrival of Antoni Zygmund (1900-1992) in 1930 and his briliant student Józef Marcinkiewicz (1910-1940) changed the picture by adding a high level research. Kaunas offered a chair to a German mathematician Otto Volk (1881-1989) who worked there 1923-1930, offered good teaching and secured further development. Although following different roots, all three universities succeeded and the article offers some insight into their specific stories.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2017, 11
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pernicious City: Mythologization of Kaunas in the Lithuanian Literature of the Interwar Period
    Autorzy:
    Šeina, Viktorija
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/971932.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    Lithuanian literature
    Kaunas
    Vladimir Toporov
    mythopoetics
    Vincas Mykolaitis-Putinas
    Opis:
    The article analyzes the mythologization of Kaunas, the temporary capital of Lithuania, in the Lithuanian literature of the interwar period. The methodological approach of the research is based on the research methods of urban mythopoetics by Vladimir Toporov and that of topological semiotics by Algirdas Julien Greimas. Due to objective historical and social circumstances, the formation of the Lithuanian urban literature started only at the beginning of the 20th century. The intensive period in the urbanization of the Lithuanian literature was that of the interwar period when literary reflections on Kaunas started gaining certain dominant symbolic images of the city, repeating plots and characters typical of Kaunas. The literary myth of the temporary capital as a pernicious city which becomes a moral trial for an individual is revealed in the article through the analysis of Part III of the novel Altorių šešėly [In the shadows of altars] by Vincas Mykolaitis-Putinas, the most prominent Lithuanian novelist of the interwar period.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2018, 62(4 (463)); 31-47
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Delegaci miasta Kowna na sejmach Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVIII wieku
    Autorzy:
    Glemža, Liudas
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690123.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    miasta
    mieszczaństwo
    Sejm
    delegacje
    Kowno
    towns
    burghers
    delegations
    Kowno (Kaunas)
    Opis:
    W okresie panowania Stanisława Augusta magistrat miasta Kowna wysyłał swoich delegatów na sejmy aż osiem razy: od sejmu elekcyjnego 1764 r. do ostatniego grodzieńskiego w 1793 r. Najprawdopodobniej do czasu reform Sejmu Czteroletniego zainteresowanie kownian było ograniczone do spraw lokalnych ich miasta. W 1789 r. pod wpływem Wiadomości o pierwiastkowej miast zasadzie w Polszcze Michała Swinarskiego w kowieńskiej instrukcji znalazły się pierwsze żądania o treści politycznej, dotyczące całej Rzeczypospolitej – aby delegaci miast mieli prawo głosu na każdym sejmie. Z drugiej strony Kowno zawsze orientowało się na największe miasta Wielkiego Księstwa – Wilno i Grodno. W prośbach do sejmu kownianie skupiali uwagę na handlu, rzemiośle, komunikacji miasta, ale dążąc do swoich celów, starali się wykorzystać zmiany zachodzące w całym państwie. Na podstawie kowieńskiego przykładu można zaryzykować tezę, że aktywność polityczna mieszczan litewskich była większa niż dotychczas sądzono w historiografii. During the reign of King Stanislaus Augustus, the burghers of Kowno (Kaunas) sent their delegates to the Sejm of the Commonwealth as many as eight times, starting from the Election Sejm of 1764 to the last, Grodno (Hrodna) Sejm, in 1793. But, most probably, until the reforms of the Four-Year Sejm (1788–1792), their interests focused on local problems and matters concerning their city. In 1789, under the influence of Michał Swinarski’s text Wiadomości o pierwiastkowej miast zasadzie w Polsce (Knowledge of the Primary Principle of Cities in Poland), the instruction of the Kowno sejmik included the first political demands applying to the whole Commonwealth – that representatives of townsmen should participate, with voting rights, in every sejm. On the other hand, Kaunas had always been oriented toward the largest cities of the Grand Duchy of Lithuania – Wilno (Vilnius) and Grodno. In their requests to the Sejm, the burghers focused mainly on local affairs: commerce, crafts, city’s transport, but – in pursuing their objectives – they tried to build on changes within the whole Polish-Lithuanian Commonwealth. The example of Kowno allows us to presume that Lithuanian townsmen were more active politically than previously thought in the literature on the subject.
    Źródło:
    Rocznik Lituanistyczny; 2017, 3
    2450-8454
    2450-8446
    Pojawia się w:
    Rocznik Lituanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The capture of the Marienwerder Castle, or where the Teutonic Order’s expansion to the East was stopped
    Autorzy:
    Almonaitis, Vytenis
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/676418.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Marienwerder
    Lithuania
    Kaunas
    Teutonic Order
    Baltic Crusades
    Vytautas
    Jogaila (Jagiełło)
    1384
    Opis:
    The capture of the Marienwerder Castle, or where the Teutonic Order’s expansion to the East was stoppedThis paper analyzes the construction, features, and significance of the Marienwerder castle, and its capture by Lithuanian forces in 1384. Located in what is now Kaunas, the castle represented the furthest eastern point of the Teutonic Order’s penetration into the Grand Duchy of Lithuania. As the sparse historiography on it suggests, the event seems to have been overlooked by contemporary historians. In fact, this castle of the Teutonic Order was not just an ordinary fortress, but a mighty stronghold. A detailed analysis of primary sources allows classifying the capture of Marienwerder as a major event in the war between the Order and the Grand Duchy of Lithuania as well as one of the major victories scored by the latter. It may be concluded that the Teutonic Order’s expansion to the east, which had been started from Torun, was then stopped at Kaunas. Zajęcie zamku Marienwerder albo gdzie zakończyła się ekspansja zakonu krzyżackiego na wschódW artykule analizowane są budowa, znaczenie i zajęcie w 1384 r. zamku zakonu krzyżackiego Marienwerder, który mieścił się na terytorium miasta Kowna. Był to najbardziej wysunięty na wschód zamek krzyżacki, który najgłębiej wchodził w terytorium Wielkiego Księstwa Litewskiego. Skromna historiografia świadczy o tym, że został on zapomniany przez współczesnych historyków. A jednak mowa jest tu nie o zwykłej rezydencji zakonu, a o potężnej twierdzy. Szczegółowa analiza źródeł pierwotnych pozwala uważać zajęcie zamku Marienwerder za jedno z najważniejszych wydarzeń w wojnie między zakonem krzyżackim a Wielkim Księstwem Litewskim, jak również jednym z największych zwycięstw tego ostatniego. Można również twierdzić, że ekspansja zakonu na wschód, rozpoczęta od Torunia, zakończyła się na Kownie.
    Źródło:
    Acta Baltico-Slavica; 2017, 41
    2392-2389
    0065-1044
    Pojawia się w:
    Acta Baltico-Slavica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z dziejów polskich organizacji akademickich na Litwie
    From the History of Polish Academic Organisations in Lithuania
    Autorzy:
    Gąsiorowski, Andrzej R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1956281.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Polska
    Litwa
    Kowno
    Uniwersytet Litewski
    polscy studenci
    Polska
    Lithuania
    Kaunas
    University of Lithuania
    Polish students
    Opis:
    Liczna mniejszość polska w Republice Litewskiej w latach międzywojennych znalazła się w bardzo trudnej sytuacji. Wynikała ona z nieuregulowanych stosunków dyplomatycznych pomiędzy Litwą i Polską oraz nieprzyjaznego stosunku władz litewskich do mniejszości polskiej. W jej szeregach znajdowało się wiele młodych ludzi w wieku studenckim. W tym czasie liczne myśli ideowe i organizacyjne różnymi drogami docierały na Litwę Kowieńską z ośrodków akademickich Wilna. Dopiero jednak po utworzeniu uniwersytetu w Kownie wielu młodych Polaków podjęło studia na różnych wydziałach. W 1925 r. powstała również myśl założenia własnej organizacji skupiającej polską młodzież akademicką. Było to Zjednoczenie Polaków Studentów Uniwersytetu Litewskiego. Z tym faktem wiązano pewne nadzieje na jakąś formę pojednania polsko-litewskiego. Wynikało to z tego, że młodzież polska studiująca na Uniwersytecie w Kownie była bardziej podatna na taką współpracę niż starsze pokolenie rodaków. Odnieść to można również do poglądów i form pracy ideowej i organizacyjnej. Przykładem tego są różne poglądy oraz inicjatywy zmierzające do konsolidacji i zjednoczenia całego ruchu młodzieżowego, wynikające z położenia mniejszości polskiej na Litwie. Można to dostrzec śledząc ducha ideowego i przebieg dorocznych uroczystości i zjazdów polskiej młodzieży akademickiej Litwy. Z jej szeregów wyrosło wielu wybitnych działaczy, którzy zadania ruchu polskiego na Litwie widzieli nieco szerzej, niż utarte stereotypy powstałe w czasach sporu i konfliktów polsko-litewskich. Czołową rolę w tym odgrywało właśnie Zjednoczenie Polaków Studentów Uniwersytetu Litewskiego w Kownie (po 1930 r. Witolda Wielkiego). Organizacja ta odgrywała także ważną rolę w całym środowisku polskim na Litwie, w którym polska inteligencja była już znacznie zdziesiątkowana. Zjednoczenie miało również znaczącą pozycję na terenie Uniwersytetu w Kownie i wśród całej społeczności akademickiej na Litwie i poza jej granicami. Z szeregów młodzieży akademickiej wyrosło wielu znanych uczestników opozycji antysowieckiej i antyhitlerowskiej, którzy czynnie włączyli się do walki o sprawę polską. Po II wojnie światowej tych, którzy przeżyli, można było spotkać w Białymstoku, Gdańsku, Olsztynie, Toruniu, Warszawie czy Wrocławiu.
    In the period between the World Wars, the numerous Polish minority in the Republic of Lithuania (or Kaunas Lithuania, as Poles used to call it) found themselves in a very precarious position. It was due to severed diplomatic relations between Lithuania and Poland and the hostile attitude of the Lithuanian authorities towards the Polish residents. Many of the Poles in Lithuania were young people of university age. At that time, new ideological and organisational initiatives would reach the Republic of Lithuania through various channels from the academic centres of Vilnius (then in the Republic of Poland). However, it was only after the establishment of Kaunas University that many young Poles were admitted to various faculties. In 1925, an idea was put forward to establish an organisation for the Polish academic youth. This is how the Union of Polish Students of the University of Lithuania was formed. This fact raised hopes for some form of Polish-Lithuanian reconciliation. The Polish youth studying at the university in Kaunas were more eager to seek mutual collaboration than the older generation of compatriots. The same was true about the views and forms of ideological and organisational work. For example, a number of views and initiatives surfaced that aimed to consolidate and unite the entire youth movement around the situation of the Polish minority in Lithuania. This becomes evident when exploring the ideological spirit and programme of annual rallies and celebrations held by the Polish academic youth in Lithuania. The movement spawned many outstanding activists who tried to adopt a broader approach to of the Polish initiatives in Lithuania instead of narrowing them down to the usual stereotypes created in the time of Polish-Lithuanian dispute and conflicts. The leading role in this process was assumed by the Union of Polish Students of the University of Lithuania in Kaunas (in 1930 named after Duke Vytautas the Great). This organisation influenced the entire Polish community in Lithuania, whose intelligentsia had already been severely depleted. The union also enjoyed a significant position at the university in Kaunas as well as among the entire academic fraternity in Lithuania and abroad. Many merited participants of the anti-Soviet and anti-Nazi opposition struggling for the Polish cause in the following years were recruited from among the ranks of the academic youth. After WW2, the survivors settled in in Białystok, Gdańsk, Olsztyn, Toruń, Warsaw, and Wrocław.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2021, 42; 5-36
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Towarzystwo XXVII Miłośników Książki w Kownie (1930-1940)
    Society XXVII of the Lovers of Books in Kaunas (1930-1940)
    Autorzy:
    Ilgiewicz, Henryka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/472367.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    The Society XXVII of the Lovers of Books
    Kaunas
    bibliophile
    Lithuanian books
    Towarzystwo XXVII Miłośników Książki
    Kowno
    bibliofilstwo
    litewska książka
    Opis:
    The Society XXVII of the Lovers of Books was acting in Kaunas in 1930-1940. The aim of this society was to develop fondness for a nicely edited books, as well as keeping ties with other bibliophile societies. Most of the Society members were deeply connected of the society there were persons deeply connected with books: editors, graphic designers and known Lithuanian politicians and public figures. Number of members varied from 12 to 23, and the most active were: Vytautas Steponaitis, Viktoras Cimkauskas, Paulius Galaunė, Vaclovas Biržiška, Marija Urbšienė, Petras Jakštas, Vilhelmas Burkevičius, Juozas Balčiūnas-Švaistas and Vytautas Kazimieras Jonynas. The society explored the history of Lithuanian book, published two volumes of annual editions „XXVII Knygos Mėgėjų Metraštis” and several books, organized readings, exhibition of books, tours to the exhibitions and libraries, and gathered a reference collection. The Society contributed to the increased love of books in the Lithuanian society.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, 11; 193-216
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Majątek wygrany w karty – jak po powstaniu styczniowym litewskie Kałnoberże znalazły się w rękach rodziny Stołypinów
    Autorzy:
    Jurkowski, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/653721.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Piotr Stołypin
    gubernia kowieńska
    majątek Kałnoberże
    wygrany w karty
    nowe materiały archiwalne
    Peter Stołypin
    Kaunas guberniya
    estate Kałnoberże
    card game
    new archival materials
    Opis:
    Majątek ziemski Kałnoberże, położony około 12 kilometrów od Kiejdan w guberni kowieńskiej, był własnością hrabiego Edwarda Czapskiego i został skonfiskowany po powstaniu styczniowym. Od 1869 r. należał do rodziny Stołypinów, a od 1889 r. do Piotra Stołypina, zajmującego wówczas stanowisko уездного предводителья дворянства, czyli marszałka szlachty powiatu kowieńskiego. Według wspomnień Marii Bock, najstarszej córki Piotra Stołypina, majątek ten został wygrany w karty przez jej dziadka, generała Arkadiusza Stołypina. Natomiast polscy ziemianie, sąsiedzi Kałnoberży, twierdzą w swoich wspomnieniach, że ojciec Piotra Stołypina otrzymał go jako nagrodę za udział w stłumieniu powstania na Litwie i późniejszą działalność rusyfikacyjną. Autor, wykorzystując nieznane, odkryte przez siebie materiały archiwalne, potwierdza tezę o wygraniu majątku w karty i szczegółowo przedstawia okoliczności związane z przejęciem Kałnoberży przez generała Arkadiusza Stołypina.
    The land estate of Kałnoberże, situated approx. 12 kilometres from Kiejdany in the Kovno Governorate, which belonged to count Edward Czapski, was confiscated from him after the January Uprising. It then became a property of the Stolypin family in 1869, and was passed in 1889 to Pyotr Stolypin who held, at that time, the position of уездный предводитель дворянства, marshal of the nobility of the Kovno County. According to the memoirs of Maria Bock, eldest daughter of Peter Stolypin, her grandfather, General Arkadiy Stolypin had won the estate in a game of cards. However, several Polish landowners from the area claim in their memoirs that Kałnoberże had been given to Pyotr Stolypin's father for his participation in the suppression of the uprising in Lithuania and his later Russification efforts. Yet, based on hitherto unknown archival materials that he recently discovered, the author confirms that the estate was actually won in a bet and presents the circumstances of the take-over of Kałnoberże by General Arkadiy Stolypin.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 2
    2353-6403
    1230-5057
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O różnych koncepcjach i praktykach edytorskich na przykładzie akt sejmiku kowieńskiego z lat 1733–1795
    On Various Editorial Concepts and Practices Based on the Records of the Kaunas Sejmik from 1733 to 1795
    Autorzy:
    Glabisz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763561.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Rzeczpospolita Obojga Narodów
    szlachta
    sejmiki
    parlamentaryzm
    Wielkie Księstwo Litewskie
    powiat kowieński
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    nobility
    sejmiks (dietines)
    parliamentarism
    Grand Duchy of Lithuania
    Kaunas District
    Opis:
    Wydanie akt sejmikowych kowieńskich z lat 1733–1795 należy uznać za ważne wydarzenie w historii polskiego edytorstwa, gdyż jest to pierwsza nowoczesna edycja części akt sejmikowych z jednego okręgu (powiatu kowieńskiego) dotycząca Wielkiego Księstwa Litewskiego. Celem artykuł jest prezentacja tego zbioru dokumentów, jak również przyjętych w nim rozwiązań edytorskich (zasady gromadzenia materiału, selekcji, porządkowania oraz kwestie redakcyjne) na tle dotychczasowej dyskusji nad wydawaniem tego typu bardzo ważnych źródeł do dziejów dawnej Rzeczypospolitej.
    The publication of the Kaunas sejmik (dietine) records from 1733 to 1795 should be regarded as an important event in the history of Polish source editing. Many sejmik records have been published for the kingdom of Poland, but this is the first modern edition of part of the sejmik records from a district of the Grand Duchy of Lithuania. The article presents this collection of sources together with the editorial methods applied (the principles of collecting, selecting, and arranging material and editorial issues). The subject is set in the context of the discussion on publishing this type of source, which is of great significance for the history of the former Commonwealth.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2022, 129, 4; 875-892
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwagi o sejmikach litewskich w czasach Rady Nieustającej na tle praktyki parlamentarnej powiatu kowieńskiego
    Autorzy:
    Filipczak, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042544.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    sejmiki
    parlamentaryzm
    Wielkie Księstwo Litewskie w XVIII w.
    Kowno
    Lida
    Wiłkomierz
    sejmiks (dietines)
    Parliamentarism
    Grand Duchy of Lithuania in 18th c.
    Kaunas
    Ukmergė (Vilkmergė)
    Opis:
    W artykule omówiono wybrane aspekty funkcjonowania sejmików litewskich w czasach Rady Nieustającej (zwłaszcza w latach 1776–1786). Wykorzystane zostały wiadomości na temat powiatu kowieńskiego znane dzięki Aktom sejmiku kowieńskiego w latach 1733–1795 opublikowanym w 2019 r. przez Monikę Jusupović. Informacje te skonfrontowano z danymi dotyczącymi sejmików lidzkiego i wiłkomierskiego pochodzącymi z kwerendy źródłowej w archiwach w Mińsku i Wilnie. Do celów porównawczych wykorzystane zostały wyniki badań historyków litewskich (sejmik wileński), polskich i białoruskich. W tekście przedstawiono m.in. takie zagadnienia, jak funkcjonowanie sejmików gospodarskich, relacyjnych i elekcyjnych. Zaprezentowano także informacje dotyczące typów akt sejmikowych, które są charakterystyczne dla parlamentaryzmu litewskiego. Omówione zostały dodatkowe wiadomości związane z życiem politycznym powiatu kowieńskiego, których nie uwzględniła M. Jusupović. W końcowej części artykułu wyeksponowane są specyficzne aspekty badań nad litewskim parlamentaryzmem. Dzięki zwyczajowi podpisywania uchwał sejmiku przez ogół osób w nim uczestniczących możliwe jest przybliżone oszacowanie liczebności zgromadzenia. W drugiej połowie XVIII w. nadal istniały znaczące różnice między sejmikami litewskimi a koronnymi, choć widoczna jest tendencja do upodobniania się modeli funkcjonujących w obu krajach.
    This article discusses selected aspects of the way Lithuanian sejmiks proceeded in the times of Permanent Council (especially in the years 1776–1786). The author refers to particular pieces of information on the county of Kaunas which were mentioned in Akta sejmiku kowieńskiego w latach 1733–1795 published by Monika Jusupović in 2019. The information found in the abovementioned book was tested against the relevant data concerning the sejmiks of Lida and Ukmergė collected in the process of research in the archives of Minsk and Vilnius. For comparative reasons the author of this article makes use of the results of research by Lithuanian historians (on the sejmik of Vilnius) as well as the contributions of Polish and Belarusian historians. The author focuses (among others) on the functioning of economic, relational and electoral sejmiks. The article also contains information on different types of sejmik documents which were typical for Lithuanian parliamentary practice. Besides, it discusses additional items of information related to the political life in the county of Kaunas which were not referred to by M. Jusupović. The final part of the article emphasizes distinctive aspects of research on the Lithuanian parliamentary practice. Owing to the custom of signing the sejmik lauda by the unlimited number of participants, it is now possible to state roughly how large the gathering was. In the second part of the 18th c. there were still considerable differences between the sejmiks in the Crown and Lithuania even though the models in respective countries tended to converge.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 2; 71-103
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Architektura mieszkaniowa międzywojennego Kowna na przykładzie zabudowy ulicy V. Putvinskio
    Residential architecture of interwar Kaunas on the example of buildings at V. Putvinskio street
    Autorzy:
    Niebrzydowski, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/398291.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    architektura mieszkaniowa
    historia architektury XX w.
    teoria architektury XX wieku
    Kowno
    residential architecture
    history of the 20th century architecture
    theory of the 20th century architecture
    Kaunas
    Opis:
    Celem artykułu była ogólna charakterystyka architektury mieszkaniowej zrealizowanej w latach dwudziestych i trzydziestych XX wieku w centrum Kowna. Był to okres intensywnych przemian i rozwoju związanego z uzyskaniem przez to miasto statusu „przejściowej stolicy” Litwy. W pierwszych rozdziałach przedstawiono uwarunkowania, jakie towarzyszyły tym procesom, oraz ich główne kierunki i skalę. W ogólny sposób omówiono najważniejsze aspekty przekształceń struktury urbanistycznej Kowna, wskazano najbardziej prestiżowe realizacje i czołowych architektów. Następnie skupiono się na budynkach mieszkalnych, które w okresie międzywojennym stanowiły największą grupę nowych obiektów. Zakres szczegółowych badań ograniczono do wielorodzinnych budynków mieszkalnych wzniesionych przy ulicy V. Putvinskio, jako reprezentatywnego przykładu zabudowy w centrum miasta. Metoda badawcza obejmowała studia literatury, wywiady z miejscowymi architektami i badaczami architektury, ogląd obiektów, wykonanie dokumentacji fotograficznej. W trakcie badań wstępnych wyłoniono pięć budynków, które poddano analizom porównawczym, m.in. w zakresie stylistyki architektonicznej oraz kształtowania form i rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych. Wyniki badań przedstawiono w podsumowaniu, w postaci wniosków. Najważniejsze z nich wskazują na: odniesienia historyczne widoczne w budynkach wznoszonych w latach dwudziestych, dominację stylu modernistycznego w latach trzydziestych, regionalny charakter kowieńskiego modernizmu, specyficzne elementy i detale architektoniczne, jednoklatkowe układy budynków, swobodny sposób kształtowania pierzei.
    The purpose of the article was the general characteristics of residential architecture built in the 1920s and 1930s in the centre of Kaunas. It was a period of intense changes and development, which was connected with the new status of the city as “the transitional capital” of Lithuania. The first chapters present the conditions that accompanied these processes and their main directions and scale. The most important aspects of the transformation of the urban structure of Kaunas were discussed in a general way, the most prestigious projects and leading architects were also indicated. Then, the focus was on residential buildings, which in the interwar period constituted the largest group of new facilities. The scope of detailed studies was limited to multi-family buildings constructed on V. Putvinskio street, as a representative example of residential architecture in the city centre. The research method included studies of relevant literature, interviews with local architects and researchers of architecture, inspection of buildings, photographic documentation. During the preliminary studies, five buildings were selected, which were subjected to comparative analyses, including in the field of architectural styles and shaping of architectural forms as well as functional and spatial solutions. The results of the research are presented in the summary in the form of conclusions. The most important of them indicate: historical references visible in buildings constructed in the 1920s, the dominance of the modernist style in the 1930s, the regional character of modernism in Kaunas, specific architectural elements and details, plans of buildings with single-staircase, and a free-style composition of frontages.
    Źródło:
    Architecturae et Artibus; 2019, 11, 2; 26-37
    2080-9638
    Pojawia się w:
    Architecturae et Artibus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Litewskie siostry Zofia i Jadwiga Chodakowskie (Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė)
    Lithuanian sisters Zofia and Jadwiga Chodakowski (Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė)
    Autorzy:
    BUCHOWSKI, KRZYSZTOF
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/561534.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-30
    Wydawca:
    Wydawnictwo HUMANICA
    Tematy:
    Zofia i Jadwiga Chodakowskie
    Sofija Smetonienė
    Jadvyga Tūbelienė
    litewski ruch odrodzenia narodowego
    Litwa
    Kowno
    pierwsza dama
    żona premiera
    reżim tautininków
    Zofia and Jadwiga Chodakowski
    Lithuanian national revival movement
    Lithuania
    Kaunas
    first lady
    wife of the prime minister
    tautininkai regime
    Opis:
    Na przełomie XIX i XX w. całkiem duża grupa polskiej szlachty na Litwie przyjęła litewską narodowość. Rodzina Chodakowskich należała do tego grona. Zofia i Jadwiga Chodakowskie od dzieciństwa angażowały się w działalność litewskiego ruchu odrodzenia narodowego. Po ukończeniu gimnazjum Zofia wyszła za mąż za Antanasa Smetonę. Małżeństwo zamieszkało w Wilnie. W ich mieszkaniu powstał najważniejszy ośrodek działalności litewskiej w mieście. Jadwiga wyjechała na studia do Petersburga, gdzie poznała m.in. Augustinasa Voldemarasa. Następnie została wykładowczynią w szkole wyższej. Podczas okupacji niemieckiej Litwy Antanas Smetona został przewodniczącym Litewskiej Rady Państwowej (Taryby). Pod koniec I wojny światowej Jadwiga Chodakowska wróciła z Rosji i została zaangażowana do służby dyplomatycznej litewskiego państwa. Kiedy Antanas Smetona został prezydentem, jego żona Zofia (Sofija Smetonienė) stała się pierwszą damą. Jadwiga (Jadvyga) wyszła za mąż za Juozasa Tūbelisa, który od 1929 r. był premierem Litwy. W latach 30. ubiegłego wieku siostry Sofija i Jadvyga były najbardziej wpływowymi kobietami na Litwie, doprowadziły m.in. do upadku kariery Augustinasa Voldemarasa. Wiele osób oskarżało je o nadużywanie władzy. W 1940 r. Sofija Smetonienė i Jadvyga Tūbelienė wraz z mężami i resztą rodzin opuściły Litwę i schroniły się w USA, gdzie mieszkały do końca życia.
    At the turn of the 19th and 20th centuries, quite a large group of Polish nobility in Lithuania adopted the Lithuanian nationality. The Chodakowski family belonged to this group. Zofia and Jadwiga Chodakowski were involved in the Lithuanian national revival movement since their childhood. After graduating from middle school, Zofia married Antanas Smetona. The couple lived in Vilnius. In their apartment the most important activity centre of Lithuanian in the city was created. Jadwiga went to study in St. Petersburg, where she met Augustinas Voldemaras. Then she became a lecturer at a college. During the German occupation of Lithuania, Antanas Smetona became the chairman of the Lithuanian State Council (Taryba). At the end of World War I, Jadwiga Chodakowska returned from Russia and was engaged in the diplomatic service of the Lithuanian state. When Antanas Smetona became President, his wife Zofia (Sofia Smetonienė) became the First Lady. Jadwiga (Jadvyga) married Juozas Tūbelis, who was the prime minister of Lithuania since 1929. In the 1930s, the sisters Sofia and Jadvyga were the most influential women in Lithuania. They caused, among others, the fall of Augustinas Voldemaras’ career. Many people accused them of abuse of power. In 1940, Sofija Smetonienė and Jadvyga Tūbelienė, together with their husbands and other families, left Lithuania and took refuge in the USA, where they lived until the end of their lives.
    Źródło:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2019, 2(7); 171-200
    2451-3539
    2543-7011
    Pojawia się w:
    Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-12 z 12

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies