Majątek wygrany w karty – jak po powstaniu styczniowym litewskie Kałnoberże znalazły się w rękach rodziny Stołypinów

Majątek ziemski Kałnoberże, położony około 12 kilometrów od Kiejdan w guberni kowieńskiej, był własnością hrabiego Edwarda Czapskiego i został skonfiskowany po powstaniu styczniowym. Od 1869 r. należał do rodziny Stołypinów, a od 1889 r. do Piotra Stołypina, zajmującego wówczas stanowisko уездного предводителья дворянства, czyli marszałka szlachty powiatu kowieńskiego. Według wspomnień Marii Bock, najstarszej córki Piotra Stołypina, majątek ten został wygrany w karty przez jej dziadka, generała Arkadiusza Stołypina. Natomiast polscy ziemianie, sąsiedzi Kałnoberży, twierdzą w swoich wspomnieniach, że ojciec Piotra Stołypina otrzymał go jako nagrodę za udział w stłumieniu powstania na Litwie i późniejszą działalność rusyfikacyjną. Autor, wykorzystując nieznane, odkryte przez siebie materiały archiwalne, potwierdza tezę o wygraniu majątku w karty i szczegółowo przedstawia okoliczności związane z przejęciem Kałnoberży przez generała Arkadiusza Stołypina.

The land estate of Kałnoberże, situated approx. 12 kilometres from Kiejdany in the Kovno Governorate, which belonged to count Edward Czapski, was confiscated from him after the January Uprising. It then became a property of the Stolypin family in 1869, and was passed in 1889 to Pyotr Stolypin who held, at that time, the position of уездный предводитель дворянства, marshal of the nobility of the Kovno County. According to the memoirs of Maria Bock, eldest daughter of Peter Stolypin, her grandfather, General Arkadiy Stolypin had won the estate in a game of cards. However, several Polish landowners from the area claim in their memoirs that Kałnoberże had been given to Pyotr Stolypin's father for his participation in the suppression of the uprising in Lithuania and his later Russification efforts. Yet, based on hitherto unknown archival materials that he recently discovered, the author confirms that the estate was actually won in a bet and presents the circumstances of the take-over of Kałnoberże by General Arkadiy Stolypin.