Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Intuicja" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 75
Tytuł:
Rola intuicji w organizacji
Importance of intuition in organisation
Autorzy:
Borowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399414.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
intuicja
organizacja
intuition
organisation
Opis:
Intuition may be defined as understanding or knowing something without conscious recourse to thought, observation or reason. Some see this unmediated process as somehow mystical while others describe intuition as being a response to unconscious cues or implicitly apprehended prior learning. It is one of the untapped and less acknowledged human resource. Most people do not know about their inner capability and do not use it. However, a lot of research proves that this capability can be used in an organization with very good effects.
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie; 2012, 4, 3; 176-181
2080-9646
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmysły, ściana i dziura
Autorzy:
BENKA, URSZULA M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487806.pdf
Data publikacji:
2015-11-05
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
PERCEPCJA, ZMYSŁY, INTUICJA, OBRAZ, SCENA, LITERATURA PERCEPCJA, ZMYSŁY, INTUICJA, OBRAZ, SCENA, LITERATURA
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2015, 20; 24-49
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
WOKÓŁ INTUICYJNYCH DECYZJI SĘDZIEGO
Autorzy:
Zyzik, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/664242.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
intuicja
decyzja sędziego
psychologia poznawcza
Opis:
ON A JUDGE’S INTUITIVE DECISIONSSummaryThe paper discusses the credibility of legal decisions taken on the basis of intuition. An analysis is conducted from the perspective of cognitive psychology, with special emphasis on research on expertise intuition. The aim is to answer the question whether we can speak of trustworthy intuitive decision-making in the legal sciences. I confront research on legal theory conducted by American legal realists with cognitive psychology in order to establish the conditions influencing the decision-making process and the formulation of intuitive evaluations. The paper ends with a presentation of a decision-making model valid both for the legal sciences and for cognitive psychology.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2014, 14, 2
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: David G. Myers, Intuicja. Jej siła i słabość
Review: David G. Myers, Intuition. Its strength and weakness
Autorzy:
Lekszycka, Wioletta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442245.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
Tematy:
recenzja książki
intuicja
book review
intuition
Opis:
Książka jest próbą zbadania tego, co psychologia ma do powiedzenia na temat intuicji, zebrania przeróżnych odkryć i zastosowania ich w życiu codziennym.
The book is an attempt to investigate what psychology has to say on the subject of intuition, gathering various discoveries and applying them in everyday life.
Źródło:
Edukacja Humanistyczna; 2018, 2; 154-155
1507-4943
Pojawia się w:
Edukacja Humanistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nicolaia Hartmanna projekt syntezy dyskursu i intuicji
Autorzy:
Pietras, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705400.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
myślenie
neokantyzm
fenomenologia
N. Hartmann
Opis:
W swojej filozofii Nicolai Hartmann stara się przezwyciężyć utrwalone za sprawą neokantyzmu i fenomenologii przekonanie o opozycyjności myślenia i naoczności. Dyskurs i intuicja w ujęciu Hartmanna nie są dwoma opozycyjnymi sposobami poznania, lecz raczej abstrakcyjnie wyróżnionymi, w rzeczywistym poznaniu zawsze współwystępującymi, a z logicznego punktu widzenia równoważnymi, momentami poznania. W ujęciu Hartmanna wszelkie poznanie jest syntezą naoczności i myślenia. Opisywane przez Kanta poznanie charakterystyczne dla przyrodoznawstwa jest syntezą naoczności empirycznej i myślenia. Podobnie poznaniu stricte filozoficznemu, którego sam Kant nie sproblematyzował, a które jest poznaniem czysto intelektualnym, także musi przysługiwać pewien typ naoczności. W tym przypadku naocznością uzupełniającą myślenie jest naoczność intelektualna.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 335-350
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intuicja jako czynnik sprzyjający trafności podejmowanych decyzji
Intuition as a Factor Contributing to the Accuracy of Taken Decisions
Autorzy:
WILSZ, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/458021.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
intuicja
procesy decyzyjne
intuition
decision-making processes
Opis:
W artykule przedstawiono poglądy na temat znaczenia intuicji i jej definicje. Zaprezentowano rolę intuicji w procesie podejmowania decyzji.
In the article views on the importance of intuition and its definitions were presented. The role of intuition in decision making process was explained.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2015, 6, 1; 177-182
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem intuicji w filozofii Leona Brunschvicga
Autorzy:
Ples - Bęben, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705415.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
L. Brunschvicg
idealizm krytyczny
neokrytycyzm francuski
Opis:
Idealizm krytyczny Leona Brunschvicga (1869‒1944) stanowi połączenie dwóch aspektów: problemowego, wyznaczającego podstawy systemu, oraz historycznego, stanowiącego realizację systemowych założeń. Celem niniejszego artykułu jest odniesienie problemu intuicji do wskazanych wyżej dwóch aspektów filozofii Brunschvicga. W pierwszej kolejności problem jest omawiany w kontekście badań historyczno-krytycznych francuskiego filozofa. W dalszej części artykułu pojęcie intuicji zostało natomiast wpisane w ramy systemu filozoficznego, którego realizację stanowią badania historyczne.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 307-317
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spory wokół epistemicznego statusu intuicji filozoficznej
Autorzy:
Cekiera, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2099439.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
uzasadnienie epistemiczne
naturalizm
racjonalizm
filozofia eksperymentalna
Opis:
Jedną z najgoręcej dyskutowanych obecnie kwestii metafilozoficznych w obrębie filozofii analitycznej jest epistemiczny status intuicji filozoficznej. Popularnie przyjmuje się, że w argumentacji filozofowie często odwołują się do intuicji. Czy intuicja jest jednak dobrym źródłem uzasadnienia przekonań? Zdaniem racjonalistów (m.in. G. Bealer, L. BonJour, K. Ludwig) intuicja ma charakter a priori, a odwołania do niej stanowią wyraz kompetencji pojęciowej. Inaczej sądzą naturaliści (m.in. A. Goldman, H. Kornblith, M. Devitt), zdaniem których intuicja nie ma apriorycznego charakteru, lecz wypływa z naturalnych zdolności kognitywnych człowieka. Jak uważają jednak niektórzy filozofowie (np. R. Cummins), problem wartości epistemicznej intuicji pojawia się w momencie konfliktu intuicji, nie dysponujemy bowiem dobrym sposobem „kalibracji” intuicji. Zdaniem zaś filozofów eksperymentalnych, permanentny wpływ nieistotnych czynników na intuicje filozoficzne stawia ich wiarygodność pod znakiem zapytania.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 3; 137-148
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozważania dotyczące statusu teorii naukowej
On the Status of Scientific Theory
Autorzy:
Motycka, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013418.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
teoria
mit
rozum
intuicja
theory
myth
reason
intuition
Opis:
The status of scientific theory is determined by a philosophical conception of science. The article seeks to present the different status of scientific theory in a comparative analysis of philosophical conceptions of science (inductivism, hypothetism, paradigmatism and intuitionistic conception of science).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2006, 54, 2; 163-174
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Labirynty pojęciowe kognitywistyki. Dwa systemy poznawcze czy dwa sposoby działania ludzkiego umysłu?
Autorzy:
Bobryk, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705211.pdf
Data publikacji:
2013-06-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kognitywistyka
intencjonalność
intuicja
mózg
szkoła lwowsko-warszawska
umysł
Opis:
Artykuł jest poświęcony ocenie współczesnych teorii dwóch systemów poznawczych (dual system theories of cognition), określanych najczęściej mianem „Systemu 1” i „Systemu 2”. Zgodnie z odnośną literaturą, atrybutem „Systemu 1” jest myślenie intuicyjne, dlatego w tekście stawia się pytanie, czy współczesna kognitywstyka umożliwia wartościowe naukowo rozumienie zjawiska intuicji. Przywołane teorie dwóch systemów poznania zostają ocenione w świetle aparatury pojęciowej szkoły lwowsko-warszawskiej.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 2; 133-150
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elzenberg i Ajdukiewicz: mosty czy mury?
Autorzy:
Jedynak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098527.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
Henryk Elzenberg
filozofia
intuicja
rozstrzygalność
wartość
Opis:
Między Elzenbergiem i Ajdukiewiczem zachodzą poważne, często podnoszone różnice w obszarze przekonań metafilozoficznych, w hierarchii wartości, w przydawaniu ważności różnym sprawom, w postawach, dążeniach i usposobieniach. Jednocześnie dostrzec można znaczne podobieństwo wielu ich poglądów filozoficznych. Na wzajemnych relacjach tych filozofów znacznie bardziej zaważyły jednak różnice niż podobieństwa.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 355-370
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialektyka dyskursu i intuicji w filozofowaniu Karla Jaspersa
Autorzy:
Barcik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705398.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dyskurs
intuicja
dialektyka
ruch myśli
K. Jaspers
I. Kant
Opis:
W artykule prezentuję poglądy Karla Jaspersa na temat dyskursu i intuicji. Obie zdolności ludzkiego poznawania nie są tu rozumiane oddzielnie, lecz łączą się razem, gdy ludzie filozofują. Innymi słowy, filozofia potrzebuje ich obu, chociaż ich wzajemna relacja wcale nie jest prosta do wyjaśnienia. Jest bardziej dialektyczna niż analityczna. W artykule porównuję stanowisko Jaspersa i Kanta, ponieważ Jaspers był w dużej mierze zależny od Kantowskich rozstrzygnięć, ale w omawianej sprawie nie zgadzał się do końca z Kantem.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 351-362
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O rozumieniu nieplastyczności intuicji i jej znaczeniu w argumentacji przeciwko redukcjonistycznym koncepcjom intuicji
On the understanding of the non-plasticity of intuition and its significance for the argument against reductionist conceptions of intuition
Autorzy:
Mazurek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1621599.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
intuition
non-plasticity of intuition
antireductionism towards intuition
intuition and belief
intuicja
nieplastyczność intuicji
antyredukcjonizm względem intuicji
intuicja a przekonanie
Opis:
Przedmiotem artykułu jest nieplastyczność intuicji, rozumiana jako niska podatność intuicji na modyfikację nawet w momencie zapoznania się przez podmiot intuicji z innym materiałem dowodowym, który nie jest spójny z intuicją. Celem artykułu jest wskazanie na możliwe interpretacje nieplastyczności intuicji – czyli pod jakim aspektem intuicje mogą podlegać modyfikacji, oraz znaczenia nieplastyczności intuicji dla wyróżnienia intuicji od przekonania.
The subject of the article is the non-plasticity of intuition, understood as the low susceptibility of intuition to modification even when the subject of the intuition gets acquainted with other evidence that is not consistent with intuition. The purpose of the article is to indicate possible interpretations of the non-plasticity of intuition – in what aspect intuition can be modified, and the importance of non-plasticity of intuition for distinguishing intuition from belief.
Źródło:
Analiza i Egzystencja; 2019, 48; 105-124
1734-9923
2300-7621
Pojawia się w:
Analiza i Egzystencja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu istoty miłości u Franciszka Sawickiego
In Quest of the Essence of Love in Franciszek Sawicki
Autorzy:
Barth, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233603.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
miłość
osoba
fenomenologia
uczucie
intuicja
love
person
phenomenology
sentiment
intuition
Opis:
In his attempt to explain the essence of love Franciszek Sawicki combines two principally contradictory conceptions: the traditional one according to which the sentiment of love is regarded as an element of the carnal part of the human being, and love is pushed into the sphere of the irrational; the phenomenological one that defines love as a complete, free, meaningful, and intentional act of response to a value. Now seeking a compromise, he tried to prove that we cannot describe the rich and complex reality of sentiments together with their attendant experiences by means of rigid linguistic and conceptual structures. Man’s emotional life and the phenomenon of love, as the foundation of his existence, are much richer than any mental system that fails to grasp this complexity or to justify it by means of reason. Undoubtedly, Sawicki should be most merited in this area for his attempt to bring back the proper place for the human emotional sphere.
Źródło:
Roczniki Teologii Dogmatycznej; 2010, 2; 143-155
2080-6345
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On Some Anthropological Foundations of Spirituality
Autorzy:
Jastrzębski, Andrzej Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044003.pdf
Data publikacji:
2020-06-26
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
duchowość
umysł
intuicja
egzystencja
dobroć
spirituality
mind
intuition
existence
goodness
Opis:
Taking into account today’s progression towards a more complete notion of spirituality, the development of its universal, anthropological foundations are of vital importance. These roots can be found in the classical metaphysical understanding of the human mind. From a practical point of view, spirituality expresses itself in the ways in which people think and behave. To better understand the anthropological underpinnings of spirituality, we first examine two distinct ways of discovering reality: intuition of being and intuition of good. Looking at these intuitions will then give us a better understanding of the issues pertaining to spirituality characterized by a self-transcending dynamism.
Biorąc pod uwagę dzisiejszy rozwój rozumienia pojęcia duchowości, niezwykle ważny staje się opracowanie uniwersalnych fundamentów antropologicznych dla duchowości. Można je znaleźć w klasycznym metafizycznym rozumieniu ludzkiego umysłu. Z praktycznego punktu widzenia duchowość wyraża się w sposobie myślenia i zachowania ludzi. Aby lepiej zrozumieć antropologiczne podstawy duchowości, zbadamy dwa sposoby odkrywania rzeczywistości: intuicję bytu i intuicję dobra. Analiza tych egzystencjalnych intuicji pozwoli nam lepiej zrozumieć problemy dotyczące duchowości z jej autotranscendentym dynamizmem.
Źródło:
Verbum Vitae; 2020, 37, 2; 381-390
1644-8561
2451-280X
Pojawia się w:
Verbum Vitae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intuicja i spekulacja
Intuition and Speculation
Autorzy:
Judycki, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015659.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
idealizm
mistyka
doświadczenie wewnętrzne
intuicja
idealism
mysticism
internal experience
intuition
Opis:
The paper deals with the nature of internal experience. The views on this subject appear in I. Kant, J.G. Fichte, E. Husserl, and K. Rahner. The author seeks to prove that internal experience is an intuitive experience in which the subject presents to himself or herself in the so-called intellectual inspection (intellektuelle Anschaung). The subject has the feature of atemporality (nunc status) and is capable of transcending each content while preserving its identity. „Speculation” means reflection: the structure of the person of God is reflected in internal experience. He is semper stans. These views are compared with the standpoint of fourteenth-century mystics (J. Eckhart, J. Tauler, H. Suzo) about the so-called ground of the soul (Seelengrund).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2004, 52, 2; 227-239
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola intuicji w procesie decyzyjnym mikroprzedsiębiorców
The role of intuition in decision making process in microcompanies
Autorzy:
Kowalewski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322991.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
intuicja
proces decyzyjny
mikroprzedsiębiorstwo
intuition
decision making process
micro-company
Opis:
Głównym celem artykułu jest ukazanie roli intuicji w procesach decyzyjnych występujących w mikroprzedsiębiorstwach. Artykuł zawiera rozważania dotyczące wykorzystania intuicji w zarządzaniu oraz wnioski wynikające z serii zogniskowanych wywiadów pogłębionych, przeprowadzonych wśród przedsiębiorców z północno-wschodniej Polski. W toku prac badawczych poznano opinie respondentów na temat użyteczności intuicji w biznesie. Wyniki przeprowadzonych wywiadów pozwoliły zauważyć, że proces decyzyjny w mikroprzedsiębiorstwach jest zwykle oparty na intuicji, a nie jest efektem planowania długookresowego.
The main purpose of this paper is to reflect the meaning of intuition in the decision making process in the micro-companies. This article contains theoretical considerations about the issue of intuition and the findings according to interviews with the entrepreneurs of the North-Eastern Poland. In the process of empirical research author wanted to find out opinions and viewpoints about intuition’s utility in business. The results of conducted interviews allow to notice that decision making process in the micro-companies is usually determined by intuition, not by long-term planning.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 97; 427-436
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Descartes (and Spinoza) on Intellectual Experience and Skepticism
Kartezjusz (i Spinoza) w kwestii intelektualnego doświadczenia i sceptycyzmu
Autorzy:
Carriero, John
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791056.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
epistemologia
niepowątpiewalność
świadomość
sceptycyzm
intuicja
epistemology
indubitability
consciousness
skepticism
intuition
Opis:
Epistemologia Kartezjusza jest zakorzeniona w jego głębokim zainteresowaniu i uznaniu dla tego, co można by nazwać intelektualnym doświadczeniem, lub dokładniej przejrzystym intelektualnym doświadczeniem (przejrzyste intelektualne doświadczenie jest moim terminem oznaczającym to, co Kartezjusz określał ujęciem jasnym i wyraźnym). To zainteresowanie intelektualnym doświadczeniem, jak mi się wydaje, podzielali inni racjonaliści, Spinoza i Leibniz. W części pierwszej artykułu staram się ulokować fenomen przejrzystego intelektualnego doświadczenia w ramach doktryny Kartezjusza i Spinozy. Usiłuję pokazać, że jeśli nie uwzględnimy w sposób właściwy charakteru tego doświadczenia, to ryzykujemy utratą wglądu w centralne motywy leżące u podstaw ich teorii poznania. W drugiej części artykułu rozważam intelektualne doświadczenia w kontekście sceptycznego wątpienia, w szczególności radyklanego wątpienia. Chociaż często przyjmuje się, że Kartezjusz i Spinoza zajmują opozycyjne stanowiska, gdy chodzi o kwestię radykalnego wątpienia, to ja sądzę, że ich stanowisko były bardziej do siebie podobne w tej sprawie niż się zwykle przyjmuje.
Descartes’s epistemology is rooted in his profound interest in and respect for what might be called intellectual experience, especially lucid intellectual experience. (Lucid intellectual experience is my term for what Descartes calls perceiving clearly and distinctly.) This interest, it seems to me, was shared by Descartes’s rationalist successors Spinoza and Leibniz. In the first part of this paper, I locate the phenomenon of lucid intellectual experience, focusing on Descartes and Spinoza. I try to show if we do not give enough attention to the character of such experience, we risk losing touch with a central motivation behind their respective epistemologies. In the second part of the paper, I consider intellectual experience in the context of skeptical doubt, particularly radical doubt. Although Descartes and Spinoza are often taken to be opposed here, I think they share more than is commonly appreciated.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 2; 21-42
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Epistemic Functions of Intuition in Descartes
Epistemiczne funkcje intuicji u Kartezjusza
Autorzy:
Walczak, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791066.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
intuicja
epistemiczne funkcje
poznanie
wiedza
intuition
epistemic functions
cognition
knowledge
Opis:
Przedmiotem artykułu jest pojęcie intuicji w filozofii Kartezjusza i jej epistemiczne funkcje. Kartezjusz wprowadza pojęcie intuicji w kontekście charakterystyki metody i procesu poznania oraz uprawiania nauki. Intuicja jest istotnym składnikiem tego procesu. Celem artykułu jest wykazanie, że główne epistemiczne funkcje intuicji w filozofii Kartezjusza są zróżnicowane. Jest ona niezbędna nie tylko w kontekście uzasadnienia (kartezjańska syntetyczna metoda dowodowa), ale przede wszystkim w kontekście odkrycia (kartezjańska analityczna metoda odkrycia). Odgrywa rolę nie tylko w fundowaniu cogito, lecz także na różnych etapach budowania systemu wiedzy. Intuicja pełni ważne funkcje w ujmowaniu prostych natur, tworzeniu pierwotnych pojęć, ujmowaniu złożonych natur, formułowaniu pierwotnych sądów (w tym pierwszych zasad), ujmowaniu relacji między nimi i przeprowadzaniu dedukcyjnych rozumowań (rola intuicji w dedukcji). Stąd intuicja jest fundamentem wszystkich podstawowych etapów tworzenia wiedzy. Stanowi czynny i ważny element czystego myślenia (a priori) w tworzeniu wiedzy ludzkiej i w nauce. Spełnia te funkcje dzięki specyficznym epistemicznym własnościom. W tekście argumentuję również, że intuicja nie jest autonomicznym i kompletnym typem poznania. Nie należy jej rozumieć jako twierdzenia intuicyjnego, ale raczej jako podstawę do uzasadniania tez (włącznie z cogito).
The topic of the paper is the notion of intuition in Descartes’ philosophy and its epistemic functions. Descartes introduces his notion of intuition in the context of a description of his method and process of knowing and doing science. Intuition is a significant component of this process. I intend to show that the main epistemic functions of intuition in Descartes’ philosophy are differentiated. Intuition is essential not only in the context of justification (the Cartesian synthetic method of proof) but also and especially in the context of discovery (the Cartesian analytic method of discovery). It plays not only a role in the foundation of the cogito but also on different stages of constructing the system of knowledge. Intuition has important functions in grasping simple natures, forming primary concepts, comprehending complex natures, forming primary propositions (including primary principles), and capturing relationships between them and building deductive reasoning (the role of intuition in deduction). Hence, intuition is the foundation for all primary stages of producing knowledge. It is active and important element of pure thinking (a priori) in human knowledge, and science. It fulfils these functions due to its specific epistemic properties. I also argue that intuition is not an autonomous and complete type of knowledge. Nor is it an intuitive thesis, but rather the basis of a justification for theses (including the cogito).
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 2; 43-61
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heidegger wobec kartezjańskiej koncepcji nauki nowożytnej
Heidegger and the Cartesian Conception of Modern Science
Autorzy:
Jesic, Milovan
Andreansky, Eugen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423136.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
intuition
knowledge
method
world picture
intuicja
wiedza
metoda
obraz świata
Opis:
Heidegger's analysis of modern science and especially Descartes' philosophy drawn in 1930s represents a significant shift contrary to the theoretical research in his work called Being and Time. While the main problem in the most significant Heidegger's work is the analysis of res extensa in Descartes' philosophy, later in Modern Mathematical Natural Science and in Age of the World Picture the main problem turns to be a picture of Descartes as a methodologist. By this theoretical research Heidegger tends to lead us to the knowledge that only by deep immersion into the problems of The principle of Reason we can gain the knowledge or the intuition of what happens in modern science. Here we also can reach the turning-point of the history of human thinking - the unity of modern science and modern philosophy. Heidegger's analysis of the famous Descartes' quote cogito ergo sum leads to the conclusion that sum is not a result of thinking but vice versa it is a fundament, fundamentum. According to him this sentence includes the fact that it is I who put. I am the one who puts and thinks. This sentense is special because what it talks about - subiectum - is the one who puts. According to Heidegger the utterance expresses not only the fact that I, the one who puts, am but also that my putting decides about the reality of everyone putting, which means of his/her Being as being.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2011, 23; 101-113
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Specyfika rozumności dziecka jako elementu jego duchowej natury
A specific character of child rationality in as an element of children’s spiritual nature
Autorzy:
Marszałek, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/495878.pdf
Data publikacji:
2016-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
dziecko
duchowość
rozumność
mądrość
intuicja
child
spirituality
rationality
wisdom
ntuition
Opis:
Man is not only a passive subject “reflecting” the observed objects, but he also possesses a sense of “distance” towards those objects or, in other words, he assumes a superior and independent position with respect to them. Thus cognition, constituting a reaction of a living person to a specific stimulus, cannot be brought down merely to sensation. Activity of small children can be compared to the activity of scientists who solve problems, formulate hypotheses and plan research that could verify them. Due to their specific way of thinking, children intuitively implement the acquired knowledge in practical solution of life problems. We can, therefore, assume that children’s knowledge bears the character of “life wisdom” in its original and practical sense. Children seem to have some life wisdom which is not “contaminated” by intellectualizaton processes or by adjusting their own experiences to scientific theories on the world’s essence and functioning. For this reason, we can suppose that children’s awareness reaches to the intuitive part of their minds, only partly using the available rational knowledge. The article is an attempt at presenting the significance of children’s specific intuitive and intellectual activity for the development of mature understanding of themselves and the world around them.
Człowiek nie jest tylko biernym podmiotem, „odbijającym” w sobie poznawane przedmioty, ale posiada w stosunku do nich jakby „dystans”, czy inaczej mówiąc – posiada wobec przedmiotów poznania swoistą nadrzędność, niezależność, wyższość. Poznanie jest więc czymś więcej niż doznaniem, będąc reakcją samego żywego organizmu na dany bodziec. Aktywność małych dzieci porównuje się do działania naukowców, rozwiązujących problemy, stawiających hipotezy i planujących badania, zmierzające do ich zweryfikowania. Ze względu na specyficzny sposób myślenia na poziomie sensoryczno-motorycznym i konkretno-wyobrażeniowym nabytą wiedzę dziecko odnosi intuicyjnie do kwestii praktycznego rozwiązywania pojawiających się życiowych problemów, stąd też można przyjąć, że dziecięca wiedza nosi poniekąd charakter „życiowej mądrości” w jej pierwotnym, praktycznym ujęciu. Dzieci w tym okresie wydają się więc posiadać pewien zasób życiowej mądrości, nie „skażonej” procesem intelektualizowania i dostosowywania własnych doświadczeń do naukowych teorii na temat istoty i funkcjonowania świata. Można więc podejrzewać, że ich świadomość sięga do intuicyjnej strony umysłu, jedynie po części wykorzystując dostępną rozumową wiedzę. Artykuł stanowi próbę wskazania znaczenia specyficznej aktywności intuicyjno-intelektualnej dzieci dla rozwoju dojrzałego rozumienia siebie i otaczającego świata.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2016, 37, 1; 93-103
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sapientia – Scientia – Metafisica. Uwagi na marginesie tekstu Stanisława Kamińskiego o mądrości
Autorzy:
Manikowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2195335.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
metaphysic
wisdom
metaphysical intuition
Stanisław Kamiński
metafizyka
mądrość
intuicja metafizyczna
Opis:
Stanisław Kamiński, polski filozofii i metodolog metafizyki jest autorem bardzo interesującego i inspirującego tekstu o mądrości. W jego filozoficznej analizie odkrywamy bardzo ważne pytanie dotyczące nie tylko samej mądrości, lecz także samego naszego filozoficznego myślenia. Mądrość nie jest jedynie zbiorem jakichś informacji pozyskanych w wyniku ludzkiej działalności w świecie, nawet gdyby taka wiedza była w pewien sposób wspomagana przez naukę. Mądrość nie jest tylko zbiorem ludzkich doświadczeń, wynikających z długiego i owocnego życia człowieka. Mądrość jest wiedzą dogłębną o rzeczywistości, w jej aspekcie odkrywania ostatecznych przyczyn i celów. Mądrość jest wiedzą, wiedzą metafizyczną, najbardziej ugruntowaną, a zatem fundamentalną, ponieważ w niej osiąga się najbardziej zasadniczą podstawę istnienia, realnie istniejący byt, a nie tylko pojęcie bytu. Mądrość jest wiedzą teoretyczną, która jest ostateczną i najpełniejszą wiedzą o świecie, jego wiecznym i najgłębszym porządku. Mądrość praktyczna natomiast jest praktyczną, użyteczną i rozumną aplikacją mądrości teoretycznej, którą wykorzystujemy w praktyce naszego codziennego życia, podejmując działania wobec świata i drugiego człowieka. W tym miejscu można się odwołać do tytułu zbioru metodologicznych i metafilozoficznych studiów Stanisława Kamińskiego, z którego pochodzi omawiany tekst Nauka a filozofia i mądrość, a który to tytuł brzmi Jak filozofować?. „Tak, by osiągnąć mądrość” – odpowiedziałby na tytułowe pytanie Kamiński.
Stanisław Kamiński, polish philosopher and methodologist of metaphysics, is an author of very interesting and inspiring text on wisdom. In his philosophical analysis we discover very important question not only of wisdom itself but also on our philosophical thinking. Wisdom is not just a set of human knowledge that man accumulates over the years of his activity in the world, even if it was knowledge supported by his scientific activity. Wisdom is not only the ability to cope in the world resulting from accumulated experience, resulting even from a long life of man. Wisdom is an in-depth knowledge of reality in its aspect of ultimate causes and goals. Wisdom is knowledge, metaphysical knowledge, the most basic, because the most grounded, because it reaches the very fundamental basis of existence, the real being, not only a notion of being. Wisdom is theoretical knowledge, which is the final and exhaustive understanding of the world, its most basic, deepest and eternal order. Practical wisdom is then the skill of practical, efficient and intelligent application of theoretical wisdom, which we apply in practice, in acting and creating our attitude towards the world and other people. At this point, one can finally refer to the title of the collection of methodological and metaphilosophical works of Stanisław Kamiński, from which comes his fundamental work on wisdom – Science and philosophy, and wisdom – which reads: How to philosophize? “To achieve wisdom,” answers Stanisław Kamiński.
Źródło:
Logos i Ethos; 2020, 53, 1; 7-29
0867-8308
Pojawia się w:
Logos i Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od nieomylności matematyki do niepewności praktyki. Sceptycyzm i jego przezwyciężenie w filozofii Blaise’a Pascala
From the infallibility of mathematics to uncertainty of practice: Skepticism and how it has been overcome in the philosophy of Blaise Pascal
Autorzy:
Detlaf, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15002521.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
Tematy:
certainty
intuition
B. Pascal
pragmatism
skepticism
intuicja
pewność
pragmatyzm
sceptycyzm
Opis:
Celem artykułu jest pokazanie, że filozofię Blaise’a Pascala można odczytać w taki sposób, że sceptycyzm zostaje w niej przezwyciężony nie za pomocą nadprzyrodzonej intuicji, ale za pomocą rozumowania o charakterze pragmatycznym. W tym celu zostają kolejno przedstawione: (1) metoda geometryczna jako najlepsza dostępna metoda uzasadniania twierdzeń, (2) cechy, które sprawiają, że ludzki rozum jest zawodny, (3) obrona przed sceptycyzmem wskazująca, że poza rozumem mamy jeszcze intuicyjne poznanie pierwszych zasad, (4) uwagi wskazujące, że takie poznanie nie może być źródłem pewności, (5) argumentacja, że powstałe sprzeczności nie są dla Pascala problematyczne, bo służą apologetycznemu celowi jego dzieła, a przedstawione argumenty sceptyczne nie uniemożliwiają racjonalnego działania.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2022, 1; 27-47
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na co stać intuicję i dyskurs? Analiza epistemologiczno-fenomenologiczna w oparciu o myśl Husserla i Foucaulta
Autorzy:
Rynkiewicz, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705402.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
dyskurs
epistemologia
fenomenologia
holizm
synteza
E. Husserl
M. Foucault
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest krytyczna, epistemologiczno-fenomenologiczna analiza relacji między pojęciami intuicji i dyskursu, z uwzględnieniem stanowiska Husserla i Foucaulta. Zasadnicze pytanie przybiera następującą formę: na co stać intuicję i dyskurs? W procesie analizy zostają określone zarówno ogólne, jak też specyficzne epistemologiczne możliwości oraz osiągnięcia obu tych pojęć. Podczas gdy ogólne osiągnięcie stanowi wyakcentowanie umiejscowienia ludzkich podmiotów w realnym świecie, specyficzne osiągnięcie powiązane jest z dostępem tych podmiotów do obszaru przedmiotowości idealnych. Taka sytuacja wymaga „dążenia komplementarnego”, tzn. syntezy intuicji oraz intelektu.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 381-401
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O Arystotelesowskiej teorii poznania praktycznego
On the Aristotelian theory of practical cognition
Autorzy:
Galewicz, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015951.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Arystoteles
etyka
poznanie praktyczne
intuicja
Aristotle
ethics
practical cognition
intuition
Opis:
The article contains an analysis of Aristotle's views concerning ethical cognition. The author considers, among others, the following questions: (1) Did Aristotle at all know something like, literally understood, 'cognition by feeling', that is a kind of emotional defining values or normative features; and if so, then (2) Speaking of ethical aisthêsis, did he understand this kind of emotional intuition by it? The result of considerations is that although nature and contents of ethical perception do not appear in the texts of the author of Nikomachean Ethics too clearly, it can be stated that ethical perception is not common sensual perception, but it most reminds of an observation through which certain mathematical relations and truths are defined. Practical wisdom consists more in using this kind of ethical intuition than in cognition and in use of some general truths.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 83-103
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochwała cieni lub racjonalna intuicja światła
In Praise of Shadows or the Rational Intuition of Light
Autorzy:
Trillo de Leyva, Juan Luis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/97073.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Wydział Architektury. Instytut Projektowania Architektonicznego. Zakład Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej
Tematy:
intuicja
racjonalność
światło
cień
projekt
intuition
rationality
light
shadow
project
Opis:
Moim zdaniem intuicja nie stoi w opozycji do racjonalności. Jak głosi teza XVII Międzynarodowej Konferencji Naukowej w Krakowie „Racjonalne i irracjonalne tendencje nie stoją ze sobą w sprzeczności”. Nie uważam jednak, że powinniśmy utożsamiać intuicję z irracjonalnością. Zawsze wierzyłem, że nawet w najbardziej nędznym i mrocznym miejscu, w którym żyjemy, gdzie cień lub ciemność znajdują stałe schronienie, maleńka wiązka światła pozwoli nam połączyć się z rzeczywistością, z ogromem wszechświata gwiazd i planet przez naturalne światło. Zamknięcie światła, uchwycenie go w przestrzeni wewnętrznej stało się trudnym zadaniem architektonicznym. Przypomina ono próbę trzymania wody w dłoniach. Niektóre ćwiczenia pedagogiczne i nasze ostatnie projekty mogą służyć jako swoista ilustracja, szczególnie „patio” naszej pracowni, które zostało zamienione w laboratorium, z zamiarem dokładnego zbadania i obserwacji naturalnego światła.
In my opinion, intuition is not in opposition to rationality. “Rational and irrational tendencies do not stand in contradiction to each other”, as the thesis of the 17th International Scientific Conference in Krakow states, although I do not believe that we should associate intuition with irrationality. I have always believed that even in the most miserable and obscure place we live in, where shadow or darkness have permanent shelter, a tiny light beam will enable us to connect with reality, with the immensity of the universe of the stars and the planets through the natural light. Enclosing the light, capturing it in an interior space, has become at all times a difficult architectonic aim to achieve. It is like trying to hold water in your hands. Some pedagogical exercises and our last projects can serve as an illustration, especially the “patio” of our studio that we have turned into a laboratory with the intention to examine and observe natural light closely.
Źródło:
Pretekst; 2019, 9; 65-70
2449-5247
Pojawia się w:
Pretekst
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The female self as presented by Clarissa Pinkola Estés in Women Who Run With the Wolves. The stories of female initiation, intuition and instincts
Kobiece „ja” w ujęciu Clarissy Pinkoli Estés w Biegnącej z wilkami. Opowieści o kobiecej inicjacji, intuicji i instynkcie
Autorzy:
Popławska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/565453.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Tematy:
female self
folk tales
initiation
intuition
kobiece „ja”
baśnie
inicjacja
intuicja
Opis:
In her work entitled Women Who Run With the Wolves, Clarissa Pinkola Estés examines myths, tales and legends of various cultural and ethnic backgrounds to elicit the wild woman archetype. Estés’s interpretations seem to depict the universalities of the female self appearing in different forms in many cultures. The following paper focuses on three essential elements of the female self, namely initiation, intuition and instincts as presented in three tales recounted in the book; that is the story of Bluebeard, the story of Vasilisa the Wise and the story of the Red Shoes. The aim of the article is to present Estés’s interpretations and her vision of the female self, to confront her readings with other existing analyses of the tales, as well as to show the value of Estés’s work not only for psychological studies but also for cultural and literary analyses.
„Biegnąca z wilkami” Clarissy Pinkoli Estés jest próbą przybliżenia archetypu dzikiej kobiety pojawiającego się w mitach, baśniach i legendach o różnym pochodzeniu kulturowym i etnicznym. Z interpretacji Estés wyłania się obraz uniwersalnego kobiecego „ja”, które możemy odnaleźć w wielu kulturach. Poniższa praca koncentruje się na trzech istotnych elementach kobiecej psychiki, a mianowicie inicjacji, intuicji i instynktach przedstawionych w trzech baśniach przytoczonych w książce, tj. opowieści o Sinobrodym, o Mądrej Wasylisie i Czerwonych trzewikach. Celem artykułu jest przedstawienie interpretacji Estés i jej wizji kobiety, porównanie ich z innymi istniejącymi analizami ww. baśni, a także ukazanie wartości pracy Estés nie tylko z punktu widzenia psychologii, ale także kulturoznawstwa i literaturoznawstwa.
Źródło:
Rozprawy Społeczne; 2018, 12, 3; 14-19
2081-6081
Pojawia się w:
Rozprawy Społeczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model of therapeutic rehabilitation
Model leczniczego usprawniania
Autorzy:
Kiebzak, Wojciech
Kowalski, Ireneusz M
Kiebzak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1942908.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego im. Bronisława Czecha w Krakowie
Tematy:
physiotherapy
Rehabilitation
Intuition
Ethics
Culture
Humanism
fizjoterapia
rehabilitacja
intuicja
etyka
kultura
humanizm
Opis:
Contemporary rehabilitation, which plays a key role in complex patient care, is precisely described. Culture, ethics and human-ism also play an important role (which can, however, be understood in various ways), including a role in determining the need to achieve the best possible therapeutic effects. Therefore, we can assume that the method of rehabilitation treatment is a cultural value (asset) serving the generally acknowledged idea of caring for each person’s proper functioning in society. The above-mentioned cultural value contains within itself the personality structure of its creator. In practice, the decision about selecting the method of rehabilitation is taken by the person responsible for and managing the patient. The decision, made after analysis of available knowledge, is also based on intuition. Analysis of therapists’ professional development pathways allows us to identify typical professional behaviours. It is important that the whole rehabilitation team conducts itself in a humanitarian way in the treatment process. The sum of positive humanitarian behaviours constitutes the basis for achievement of success in the field of improvement of motor activity. The rehabilitation team, consisting of physicians and physiotherapists, together with psychologists, learning support assistants and occupational therapists creates conditions for physically impaired persons to return to full functioning in society. The process occurs by improving motor efficiency in parallel with increasing physical fitness but also by generating and consolidating psychomotor features that enable patients’ recovery and their full acceptance by society.
Źródło:
Medical Rehabilitation; 2008, 12(2); 31-33
1427-9622
1896-3250
Pojawia się w:
Medical Rehabilitation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heinricha Rickerta krytyka teoretycznego intuicjonizmu
Autorzy:
Kubalica, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705408.pdf
Data publikacji:
2013-03-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
intuicja
poznanie bezpośrednie
intuicjonizm
teoria odbicia
prawda
aletheia
H. Rickert
M. Heidegger
Opis:
Przedmiotem rozważań jest teoriopoznawczy intuicjonizm, uznający intuicję za podstawę poznania i wiedzy. W artykule przeanalizowane zostały argumenty krytyczne wysuwane przez Heinricha Rickerta w ostatniej fazie jego działalności filozoficznej. Głównym adresatem krytyki Rickerta jest aletejologiczna koncepcja prawdy i poznania Martina Heideggera. Podstawowym motywem krytyki Rickerta jest odrzucenie teorio-odbiciowego modelu poznania, zakładanego przez intuicjonizm.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 1; 299-306
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O lekturze intuicyjnej w dobie neuronauki
Autorzy:
Grodecka, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690504.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish didactics
neuroscience
mind
intuition
interpretation
dydaktyka polonistyczna
neuronauka
umysł
intuicja
interpretacja
Opis:
The author is interested in the scope of modifying the way that Polish is taught at school by applying discoveries of social neuroscience. Referring to philosophy (Henri Bergson, Roman Ingarden, Francisco Varela), the latest discoveries in the field of neurology, the differences between emotional and practical experience of the text are considered. Earlier didactic approaches were also recalled (Kazimierz Wóycicki, Bronisław Poletur, Wincenty Okoń, Stanisław Bortnowski, Anna Janus-Sitarz) and the results of an experiment related to intuitive reception of Bolesław Leśmian’s poem ***Wyszło z boru ślepawe, zjesieniałe zmrocze… On this basis an idea of intuitive interpretation was outlined based on phenomenology, neuroscience and her own teaching expertise.
Autorkę interesuje zakres modyfikacji szkolnej polonistyki przez odkrycia z zakresu neuronauki społecznej. Odwołując się do filozofii (Henriego Bergsona, Romana Ingardena, Francisco Vareli), najnowszych odkryć z zakresu neurologii, rozważa różnice pomiędzy „przeżywaniem” a „doświadczaniem”. Przywołano też wcześniejsze koncepcje dydaktyczne (Kazimierza Wóycickiego, Bronisława Poletura, Wincentego Okonia, Stanisława Bortnowskiego, Anny Janus‑Sitarz) oraz wyniki eksperymentu związanego z intuicyjnym odbiorem wiersza Bolesława Leśmiana ***Wyszło z boru ślepawe, zjesieniałe zmrocze… Na tej podstawie została nakreślona strategia lektury intuicyjnej opartej na fenomenologii, neuronauce i własnej praktyce nauczycielskiej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova; 2019, 4
2451-0491
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio N – Educatio Nova
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podejmowanie decyzji w sytuacjach kryzysowych Część II: praktyczny wymiar procesu decyzyjnego.
Decision-Making in Crisis Situations. Part II: Practical Dimension of Decision-Making Process
Autorzy:
Porok, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/556452.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
podejmowanie decyzji
sytuacja kryzysowa
kompetencje
intuicja
decision-making
crisis situation
competences
intuition
Opis:
Trudna sytuacja rynkowa jest szczególnego rodzaju sytuacją kryzysową, w obliczu której organizacje „poddają się presji na wynik”, zapominając o jakości przywództwa. W konsekwencji do pełnienia funkcji menedżerskich są delegowani świetni eksperci, zapewniający krótkoterminową poprawę sytuacji, przejawiającą się w głównej mierze w poprawie wyników. Ich zadaniowe nastawienie nie ma nic wspólnego z umiejętnościami pociągnięcia ludzi za sobą, zarysowania przekonującej wizji przyszłości, a w konsekwencji tworzenia poczucia bezpieczeństwa u podwładnych. Podstawą do osiągnięcia takiego mistrzostwa jest praca nad sobą i dysponowanie zestawem pewnych predyspozycji. W konsekwencji zwrócono uwagę na wykorzystanie intuicji w podejmowaniu decyzji, jako element, który powoduje: skrócenie czasu podejmowania decyzji poprzez wykorzystywanie intuicji do głębokiego obejścia analizy i błyskawicznego dochodzenia do zadowalającego rozwiązania.
The difficult market situation is a specific type of crisis situation in the face of the organizations succumb to the pressure on the result, forgetting about the quality of leadership. As a consequence, great experts are delegated to perform managerial functions, providing short-term improvement of the situation manifested mainly in improving results. Short duration of improvement of the situation follows the weakness of the leadership which they represent. Their task attitude has nothing to do with the skills of pulling people behind them, scratch compelling vision for the future and consequently create a sense of security among subordinates. The basis to achieve such mastery is to work together and to have set certain predispositions. Consequently, attention was paid to the use of intuition in decision-making, as the element that causes: shortening of decision-making through the use of intuition to bypass deep analysis and to move rapidly reaching a satisfactory solution. Intuition used in this way is almost an immediate cognitive process through which decision makers recognize familiar patterns and have greater willingness to accept the risk associated with decision -making.
Źródło:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka; 2015, 4; 83-91
1899-6264
2451-0718
Pojawia się w:
Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moral Intuitions in the Moral Luck Discourse
Intuicje moralne w dyskursie trafu moralnego
Autorzy:
Juzaszek, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927316.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
moral intuition
moral luck
moral judgement
intuicja moralna
traf moralny
osąd moralny
Opis:
The main aim of the author is to analyze the term “moral intuitions”, used in discussions pertaining to moral luck. He presents the contemporary psychological estimation of moral intuitions based on the research of Jonathan Haidt (Social Intuitionist Model) and philosophical moral intuitionism. He claims that these two approaches do not have one subject of interest; hence, psychologists and philosophers study two different phenomena, both of which can serve as grounds for discussion concerning moral luck. However, the author concludes that there are valid reasons to question the normative status of moral intuitions in both psychological and philosophical senses, proving the discussion to be very complicated. On the other hand, he names coherentism as a possible cipher to adequately describe or even solve the problem of moral luck.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2015, 1(10); 41-52
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The profile of an intuitive decision maker and the use of intuition in decision-making practice
Profil intuicyjnego decydenta a wykorzystanie intuicji w praktyce podejmowania decyzji
Autorzy:
Malewska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/295856.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Ekonomii i Zarządzania
Tematy:
intuition
decision-making
decision-maker profile
intuicja
podejmowanie decyzji
profil intuicyjnego decydenta
Opis:
The aim of this paper is to determine the relationship between the personality traits identified in the literature as characteristic of an intuitive decision-maker and the use of intuition in the decision making process. In order to empirically verify this issue, the author conducted a pilot study. The article consists of three principal parts and is both theoretical and empirical in nature. The first part presents the essence of intuition and attempts to define this ambiguous concept. Next, the personality traits, abilities and predispositions which make up the profile of an intuitive decision maker are discussed. The final part of the paper is devoted to presenting the results obtained in the course of this empirical research.
Celem artykułu jest zidentyfikowanie zależności między cechami osobowości jednostki określanymi w literaturze przedmiotu jako charakterystyczne dla intuicyjnego decydenta a wykorzystaniem intuicji w procesach podejmowania decyzji. W celu empirycznej weryfikacji tego problemu autorka przeprowadziła badania empiryczne o charakterze pilotażowym. Artykuł składa się z trzech zasadniczych części i ma charakter rozważań zarówno teoretycznych, jak i empirycznych. W pierwszej, zaprezentowano istotę intuicji podejmując jednocześnie próbę zdefiniowania tego niejednoznacznego pojęcia. Następnie przedstawiono cechy osobowości, zdolności i predyspozycje intuicyjnego decydenta składające się na jego profil. Końcowa część artykułu poświęcona została prezentacji rezultatów poznawczych uzyskanych w toku zrealizowanych badań empirycznych.
Źródło:
Management; 2018, 22, 1; 31-44
1429-9321
2299-193X
Pojawia się w:
Management
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intuicja menedżera jako specyficzny aspekt zarządzania wiedzą
A manager’s intuition as a specific aspect of knowledge management
Autorzy:
Molenda, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/587072.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
Tematy:
Intuicja
Logiczne myślenie
Mądrość
Zarządzanie wiedzą
Intuition
Knowledge management
Logical thinking
Wisdom
Opis:
W niniejszym artykule przedstawiono definicję intuicji jako zjawiska psychologicznego. Wskazano w nim przyczyny, które powodują bagatelizowanie roli intuicji. Następnie przedstawiono zarys japońskiego podejścia do zarządzania wiedzą oraz pojęcia wiedzy jawnej i ukrytej, przy czym zaprezentowano wiedzę ukrytą jako wiedzę intuicyjną, trudną do logicznego wyjaśnienia. Omówiono również cztery etapy koncepcji rozwoju intelektualnego Jeana Piageta, a następnie uzupełniono je etapem postformalnym, nieograniczonym do logicznego myślenia. Ukazano relację pomiędzy mądrością jako najwyższym poziomem piramidy wiedzy a intuicją. Zaprezentowano intuicję jako pożądane zjawisko w podejmowaniu decyzji w zarządzaniu, wskazując zalety intuicyjnych decyzji w przypadku niewystarczającej ilości informacji. Porównano decyzje intuicyjne i decyzje oparte na racjonalnej analizie z uwzględnieniem komplementarności obu podejść. Wskazano ograniczenia i niebezpieczeństwa polegania wyłącznie na intuicji w trakcie podejmowania decyzji w zarządzaniu. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na rolę intuicji w zarządzaniu, traktowanej jako specyficzny sposób myślenia mający swoje zalety i wady.
In this article a definition of intuition as a psychological phenomenon is presented. It indicates reasons for the role of intuition being underestimated. Further, it provides an outline of the Japanese approach to knowledge management as well as the concepts of explicit and hidden knowledge, where the hidden knowledge is presented as intuitive knowledge difficult to explain in a logical manner. It also presents the four stages of Jean Piaget’s concept of intellectual development, which are then supplemented with a post-formal stage not limited to logical thinking. It shows a relationship between intuition and wisdom as the highest level of the knowledge pyramid. Intuition is presented as a phenomenon that is desirable in a managerial decision-making process, with an indication of advantages of intuitive decisions in the case of insufficient information. Intuitive decisions and decisions based on a rational analysis are compared taking into account the complementarity of both approaches. The dangers and limitations of relying solely on intuition when making managerial decisions are also shown. The objective of the article is to draw attention to the role of intuition, treated as a specific way of thinking that has its advantages and disadvantages, in management.
Źródło:
Studia Ekonomiczne; 2018, 377; 66-75
2083-8611
Pojawia się w:
Studia Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O dwóch zarzutach przeciw hedonizmowi
On two arguments against hedonism
Autorzy:
De Lazari-Radek, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/945739.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
hedonizm
przyjemność
intuicja
maszyna przeżyć
Sidgwick
Mill
Nozick
hedonism
pleasure
intuition
experience machine
Opis:
Our common sense seems to regard hedonism as an unworthy theory of value. Two main arguments, resting on our intuitions, are commonly presented against it. The first ridicules hedonism as “a theory fit for pigs”, that is for people who care only about simple physical pleasures. The second seeks to refute hedonism on the assumption that no one would like to live a life that is nothing else but a hedonic reflection of her or his mind. Robert Nozick used this intuition to build his famous “experience machine example”. The purpose of this article is to suggest that the intuitions underlying these arguments, are based on nonrational presuppositions and therefore are not the best ways to confront hedonism.
Źródło:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2016, 33 (2)
1689-4286
Pojawia się w:
Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niebezpieczne małe prozy (fragmenty)
DANGEROUS SMALL PROSE (EXCERPTS)
Autorzy:
Okoń, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487918.pdf
Data publikacji:
2015-11-05
Wydawca:
Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
Tematy:
WORD, FORM, FUNCTION, SOUND, MEANING, INTUITION, SENSE
SŁOWO, FORMA, FUNKCJA, BRZMIENIE, ZNACZENIE, INTUICJA, SENS
Opis:
DANGEROUS SMALL PROSE (EXCERPTS) Words can be beautiful, good, safe, soothing, incidental, true, unspecified, without beginning or end. Sometimes, however, they take the form of predatory and unexpected, dangerous to their speaker or writer, who chose them and intuitively recorded, remembering only their original version and meanings arising from the subtle connections and relationships. In addition to words, there is only darkness, which should light up and from which the poet must return in order not be subjected to unspoken death. Theatre of life and mirrors with their reflections sometimes turn words into blue bullet that strikes suddenly and silently. We have to be carried away like a wave breaking on the crystal shores of our sea. The texts presented in this volume include intuitive ideas born in a short period of time, but their source is located in many years of focus and a poetic meditation. They can not be ultimately read; we can only try to read them as we read or pronounce incantations and ritual records of unknown religion. They reveal, perhaps, their inner meaning – different to each of us, personal – just as different is our imagination. From my collection, I selected the passages which relate to the idea of corresponding arts, which has been accompanying me for many years, both in my research, and in my art.
Źródło:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu; 2015, 20; 316-329
1733-1528
Pojawia się w:
DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Three Faces of the Cogito: Descartes (and Aristotle) on Knowledge of First Principles
Descartes (i Arystoteles) o poznaniu pierwszych zasad
Autorzy:
Miles, Murray
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791069.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
cogito
pierwsze zasady
intuicja
fundacjonalizm
Kartezjańskie koło
first principles
intuitive induction
foundationalism
Cartesian Circle
Opis:
W celu systematycznego wyjaśnienia zjawiska określanego niekiedy jako “intelektualne ujęcie pierwszych zasad” przedstawiam interpretację pierwszej zasady Kartezjusza na historycznym tle Analityk wtórych Arystotelesa. Najpierw wyróżniam trzy „oblicza” cogito: (1) proto-cogito („myślę”), (2) właściwe cogito („myślę, więc jestem”) i (3) cogito jako ogólną zasadę („cokolwiek myśli, jest”). Następnie przedstawiam szczegółową (opartą w pewnej mierze na przypuszczeniach) rekonstrukcję w jaki sposób umysł przechodzi z (1) za pośrednictwem (3) do (2) i z powrotem do (3). Dzięki tej rekonstrukcji, co zaskakujące, otrzymujemy niekolisty, pozalogiczny i ostatecznie wcale nie zagadkowy proces stopniowego uwyraźniania pierwszych zasad zawartych domyślenie w złożonej intuicji, przy czym zasady abstrakcyjne są uchwytywane w ich abstrakcyjnej uniwersalności. Proces ten wykazuje uderzające podobieństwo do intelektualnej indukcji („wydobywanie treści ogólnej z tego, co jednostkowe”), którą kontynuatorzy Arystotelesa odróżniali od czysto empirycznych form indukcji.
With the systematic aim of clarifying the phenomenon sometimes described as “the intellectual apprehension of first principles,” Descartes’ first principle par excellence is interpreted before the historical backcloth of Aristotle’s Posterior Analytics. To begin with, three “faces” of the cogito are distinguished: (1) the proto-cogito (“I think”), (2) the cogito proper (“I think, therefore I am”), and (3) the cogito principle (“Whatever thinks, is”). There follows a detailed (though inevitably somewhat conjectural) reconstruction of the transition of the mind from (1) via (3) to (2) and back again to (3). What emerges is, surprisingly, a non-circular, non-logical, and ultimately non-mysterious process by which first principles implicitly contained in a complex intuition are gradually rendered explicit (and, if abstract, grasped in their abstract universality). This process bears a striking family resemblance to that intuitive induction (“grasping the universal in the particular”) which Aristotle scholars have distinguished from empirical forms of induction.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2020, 68, 2; 63-86
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz filozofii w twórczości Siemiona Franka
Autorzy:
Aliaiev, Gennadii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2099369.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
obraz filozofii
racjonalizm
mistyka spekulatywna
„filo zofia pierwsza”
docta ignorantia
intuicja filozoficzna
S. Frank
Opis:
Przez „obraz filozofii” rozumiem całokształt charakterystyk i metod filozofowania, które są rozpatrzone w kontekście korelacji określonego światopoglądu filozoficznego z nauką, religią i sztuką. Obraz filozofii Siemiona Franka to z jednej strony rozwój idei „filozofii pierwszej” Arystotelesa, a z drugiej strony – zasady docta ignorantia Mikołaja z Kuzy. Wynikiem tego jest racjonalne pojmowanie filozofii jako racjonalnie niepojętego. Filozofia nie jest przeciwstawiana nauce, lecz odróżniana od niej jako wiedza przekraczająca sferę pojęciową. Filozofia pozostaje blisko religii co do swego przedmiotu, jednak odróżnia się od niej jako wiedza teoretyczna, inna od praktyki życiowej. Filozofia posiada także elementy postrzegania artystycznego właściwe dla sztuki. Wreszcie, u podstaw określonego obrazu filozofii znajduje się pierwotna filozoficzna (religijno-filozoficzna) intuicja; u Franka – intuicja cogito ergo est esse absolutum.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 3; 9-20
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dowód matematyczny z punktu widzenia formalizmu matematycznego. Część II
Mathematical Proof from the Formalistic Viewpoint. Part II
Autorzy:
Wójtowicz, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2013331.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
program Hilberta
platonizm Fregego
intuicja matematyczna
Hilbert’s program
Frege’s Platonism
mathematical intuition
Opis:
In the second part I discuss Frege’s and Hilbert views on the nature of mathematical proof, in particular their discussion concerning the problem of implicit definitions. I also discuss Hilbert’s program and conclude with some remarks concerning the problem of the “decline of intuition” in the formalistic conception of mathematical proof.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2007, 55, 2; 139-153
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Concept of Legal Motivation
Koncepcja motywacji prawnej
Autorzy:
Stanek, Julia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27324313.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
legal theory
legal motivation
intuition
emotions
representations
teoria prawa
motywacja prawna
intuicja
emocje
wyobrażenia
Opis:
Understanding the motivational effect of the law and its mechanism is crucial for examining the impact of law on individual’s behavior in society. In this paper a novel approach towards legal motivation is proposed. For this aim, the author first introduce the approach to motivation in psychology and law. In the following section the concept of legal motivation is outlined. The basic elements of the concept are analyzed, in particular representations and emotions. The proposed approach distinguishes between intuitive and positive legal motivation. Distinction of legal motivation is based on the possession or lack of representation of normative facts. The concept of legal motivation proposed in the this paper allows adopting a broader perspective on the motivational effect of law.
Zrozumienie motywacyjnego charakteru prawa i jego mechanizmu jest kluczowe dla poznania wpływu prawa na zachowanie jednostek w społeczeństwie. W niniejszym artykule zaproponowano nowatorskie podejście do motywacji prawnej. W tym celu w pierwszej kolejności przeanalizowano podejście do motywacji w ramach psychologii i prawa. W dalszej części przedstawiono zarys koncepcji motywacji prawnej oraz przeanalizowano jej podstawowe elementy: wyobrażenia oraz emocje. W proponowanym podejściu zostały wyróżnione motywacja prawna intuicyjna i pozytywna. Podstawą rozróżnienia motywacji prawnej na intuicyjną oraz pozytywną jest posiadanie lub brak wyobrażeń zasad normatywnych. Proponowana w artykule koncepcja motywacji prawnej pozwala przyjąć szerszą perspektywę na motywacyjne działanie prawa.
Źródło:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały; 2023, 33, 2; 9-33
1689-8052
2451-0807
Pojawia się w:
Studia Prawnicze: rozprawy i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typy umysłów
Autorzy:
Dobrołowicz, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/614959.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
intuition
logic
types of mind
intuitive
logical
intermediate
intuicja
logika
typy umysłu
intuicyjny
logiczny
pośredni
Opis:
The article presents typologies of minds which include logical and intuitive elements. The typologies of the following authors are presented: Henri Poincaré, Carl Gustav Jung, Stanisław M. Dobrowolski and Malcolm R. Westcott. In the proposals of the mentioned scholars, especially Westcott, the author of the article noticed and pointed out many positive aspects, but at the same time he showed the need to modify them. This mainly applies to the rooted tradition of treating intuition and logic as opposing and mutually exclusive processes, i.e. incompatible at the same time in the mind of a given person. From this theoretical stand, two pure types have been distinguished so far, as suggested by Poincaré, who distinguished logical and intuitive types. The other authors cited here proposed a greater number of types, usually four (Jung and Westcott), but they used more than one division criterion, hence next to logical and intuitive types were placed, for example, weak, guessing and other types. The author of this study proposed an integrative approach, where he distinguished five types of mind, namely: 1) extremely logical; 2) logical; 3) intermediate (balanced); 4) intuitive; 5) extremely intuitive. Here we can find a brief general description of these types, as well as examples of the minds of such historical figures as Socrates, Dmitri Mendeleev, Johann H. Pestalozzi, Ignaz Semmelweis, Adam Mickiewicz, as well as the fictional (literary) character – Sherlock Holmes.
W artykule zostały opisane typologie umysłów, w których uwzględnia się elementy logiczne i intuicyjne. Przybliżono typologie następujących autorów: Henriego Poincarégo, Carla Gustava Junga, Stanisława M. Dobrowolskiego i Malcolma R. Westcotta. W propozycjach tych uczonych, a szczególnie Westcotta, autor niniejszego artykułu dostrzegł i wypunktował wiele pozytywnych właściwości, a jednocześnie wykazał potrzebę ich modyfikacji. Dotyczy to głównie zakorzenionej tradycji traktowania intuicji i logiki jako procesów przeciwstawnych i wzajemnie wykluczających się, czyli nie do pogodzenia jednocześnie w umyśle danego człowieka. Z tego stanowiska teoretycznego dotychczas wyróżnia się dwa czyste typy, jak to zaproponował Poincaré, który wyróżnił typy logiczne i intuicyjne. Pozostali przywołani tu autorzy proponowali większą liczbę typów, z reguły cztery (Jung i Westcott), lecz stosowali niejedno kryterium podziału, stąd obok typów logicznych i intuicyjnych umieszczano typy np. słabe, zgadujące itd. Autor opracowania zaproponował podejście integracyjne, w którym wyróżnił pięć typów umysłu: 1) skrajnie logiczny; 2) logiczny; 3) pośredni (zrównoważony); 4) intuicyjny; 5) skrajnie intuicyjny. Zamieszczono zarówno krótką ogólną charakterystykę tych typów, jak i przykłady umysłów takich historycznych postaci, jak Sokrates, Dmitrij Mendelejew, Johann H. Pestalozzi, Ignaz Semmelweis, Adam Mickiewicz, a także postaci fikcyjnej (literackiej) – Sherlocka Holmesa.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia; 2020, 33, 2
0867-2040
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J – Paedagogia-Psychologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki formowania się pojęcia intuicji intelektualnej
The Beginning of Constitution of the Notion of Intellectual Intuition
Autorzy:
Daszkiewicz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38904481.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
metafizyczne poznanie
intuicja
rozumienie bytu
the metaphysical knowledge
the intuition
the understanding of the being
Opis:
The article undertakes the matter of the existence and the part of the intellectual intuition in the cognition of the reality at Heraclitus from Ephesus. It explains the specificity of the understanding of the intellectual intuition in the connection from Heralitus the understanding of the being, shows the role of intuition in the recognition of the reality. The analyses are led according to questions: What is the act of the intuition? What is the object of the intuition? What is the subject of the intuition? Heraclitus binds the understanding of the intuition with the „phronesis”. The characteristic moments of the act of “fronesis”: internal insight, visuality, intellectuality. The intuition is indispensable to reading of the solid Law – Logos.
Źródło:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL; 2006, 2, 2; 295-310
1896-6365
Pojawia się w:
Roczniki Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TEORIA A DOŚWIADCZANIE FENOMENU KRAJOBRAZU
Theory and experience of landscape’s phenomeny
Autorzy:
Kosiacka-Beck, Ewa
Szarejko-Worobiej, Daria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440067.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
przestrzeń
tożsamość
doświadczenie krajobrazu
fenomenologia
intuicja
duch miejsca
space
identity
landscape experience
phenomenology
intuition
place spirit
Opis:
Od dawna różne dziedziny życia biorą na warsztat rozważań przestrzeń jako przedmiot kształtowania najbliższego środowiska ludzkiej egzystencji. Dotychczasowe sposoby waloryzacji przestrzeni nie obejmują jednak środowiska jako zintegrowanej całości. Metody badania wartości przyrodniczych krajobrazu, podstaw kulturowych (ale rzadko), które poza statystycznymi faktami opierają się na zapisie wartości niemierzalnych, jak np. dynamice zachodzących zmian dobowych, sezonowych, niepowtarzalnej atmosferze miejsca i zapisanej w niej tożsamości czy odczuć, jakie przestrzeń wywiera na odbiorcy etc. Do badania takich jakości potrzebne są poznanie zmysłowe i wrażliwość obserwatora, czyli metody badawcze, których podstawą są wrażenia zmysłowe, które ze swoistą sobie wrażliwością odnajdują w krajobrazie to, co najcenniejsze. Dla architekta krajobrazu skrawek otaczającej go przestrzeni to zwiastun informacji, to synteza elementów przyrodniczych i tych stanowiących wynik działalności człowieka, tworzących pewną całość. Ich interpretacja zależy od wiedzy i doświadczenia, ale także od cech indywidualnych człowieka, twórcy. Do badania nauki o zjawiskach, głównie w odniesieniu do doświadczenia rzeczywistości, powinniśmy wykorzystać metody fenomenologii. Niniejszy artykuł stanowi przegląd metod waloryzacji przestrzeni pod kątem różnych wartości, kładąc nacisk na metody poznania i doświadczenia krajobrazu. W świetle tych badań krajobraz niezaprzeczalnie jest fenomenem.
Various brunch of sience have taken space as an object of shaping the closest environment of human existence to the workshop of their considerations. However, the existing ways of valorization of space do not include the environment as an integrated whole. Methods of researching the natural values of the landscape, cultural foundations, but they were a part of the statistical facts and they based on non-measurable values. They do not see such as the dynamics of daily, seasonal changes, the unique atmosphere of the place and the identity or feelings that space exerts on the recipient, etc. Sensory cognition and sensitivity of the observer, ie research methods based on sensory impressions are needed to study such qualities, which with their specific sensitivity find the most valuable in the landscape. Landscape architect and designers should remember that a fragment of the surrounding space is a herald of information is the synthesis of natural elements and those resulting from human activity, forming a whole. Their interpretation depends on knowledge and experience but also on the individual characteristics of the human being, the creator. We should use the methods of phenomenology to study science about phenomena, mainly in relation to the experience of reality. This study presents a review of the methods of valorization of space in terms of different values, emphasizing the methods of cognition and landscape experience. In the light of these studies, undeniably, landscape is a phenomenon.
Źródło:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula; 2019, 1(59); 85-97
2084-4689
Pojawia się w:
Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 75

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies