Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Interwar period in Poland" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-27 z 27
Tytuł:
Zjazdy kół krajoznawczych młodzieży w Polsce w pierwszej dekadzie dwudziestolecia międzywojennego
Conventions of youth sightseeing clubs in Poland in the first decade of the Interwar Period
Autorzy:
Magiera, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956629.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
school sightseeing clubs
convention of youth sightseeing clubs
history of education in the Interwar Period in Poland
student organizations
Opis:
Touring and regional trips were among important educational issues in the Second Republic of Poland, conducive to getting to know the immediate environment, regions and the country in general, underpinned by national, patriotic and civic upbringing. In the first decade of the Interwar Period, Poland had three models of school sightseeing clubs developed in Krakow in 1927, in Vilnius in 1928 and in Poznań in 1929. These events provided an opportunity to meet young people from various regions in Poland. Tutors of sightseeing circles; regional, school and church authorities; authorities of sightseeing initiatives launched by adults and the youth, university professors and representatives of urban elites were all participants of the movement. In addition to lectures and speeches, latest issues of the school sightseeing movement were discussed and experiences were shared. As a result, the students and the tutors got to know each other, established contacts and discussed the directions to be followed by school sightseeing clubs. The conventions were accompanied by trips and various forms of presenting the clubs’ achievements including exhibitions, school theatres, singing, dancing, evening performances and others.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2019, 41; 97-112
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzlot i upadek wojewody pomorskiego Wiktora Lamota (1928–1931). Z dziejów pomajowej elity władzy
The rise and fall of the Pomeranian governor Wiktor Lamot (1928–1931). From the history of the power elites after the May coup d’etat
Autorzy:
Olstowski, Przemysław
Łaszkiewicz, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1193922.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
Interwar period in Poland
Offices
the Nonpartisan Bloc for Cooperation
with the Government
the May Coup d’Etat 1926
Opis:
The case of Wiktor Lamot, as opposed to the careers of other governors in Poland after the May coup d’etat, is worth a closer analysis. Prior to taking over the position of the head of the provincial office in Torun in August 1928 – after the sudden death of the first Pomeranian governor Kazimierz Mlodzianowski – Lamot had held the position of starost in Pińczów. Such a rapid promotion was still quite rare in the state administration of the Second Polish Republic. As the Pomeranian governor, he had to face the sharper policy towards the political opposition run by the authorities after the May coup d’etat. This greatly affected his work in Pomerania during the years 1928–1931. Apart from administering the province in an effective manner, the authorities in Warsaw demanded that he take decisive steps to develop the influence of new political circles and to reduce the influence of the opposition. He was the first Pomeranian governor after May 1926 to take such measures on a large scale. His term of office was characterised by changes of personnel in the state administration, the administration of justice, the extension – per fas et nef as – the structures of the Nonpartisan Bloc for Cooperation with the Government along with the restrictive measures against the opposition press. All the above mentioned factors have shaped the historical memory of Wiktor Lamot and the way his term of office was evaluated in historiography, particularly in the period of the Polish People’s Republic. However, it is beyond doubt that the negative press campaign against him contributed to his being dismissed from his position as governor in November 1931.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2016, 81, 1; 97-130
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poradnictwo zawodowe w szkołach w okresie dwudziestolecia międzywojennego
Professional counseling at schools during the interwar period in Poland
Autorzy:
Kozłowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460248.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
poradnictwo zawodowe
psychotechnika
dwudziestolecie międzywojenne
doradca zawodowy
historia poradnictwa
poradnictwo szkolne
professional counseling
psychotechnique
interwar period in Poland
occupational counselor
the history of the counseling
school counseling
Opis:
Temat poradnictwa zawodowego na terenie szkół w II Rzeczpospolitej pozostaje wciąż bardzo słabo zbadany. Można wskazać na niewielką liczbę prac poruszających tą problematykę. Celem niniejszego artykułu jest zobrazowanie głównych działań, stosowanych metod i technik oraz wiodących zadań i ról podmiotów pracujących w obszarze poradnictwa zawodowego na terenie szkół w interesującym badacza momencie historycznym. Szczególny akcent w artykule jest położony na funkcję lekarza, psychologa szkolnego oraz nauczyciela. Istotne będzie także prześledzenie zasadniczych nurtów i idei, które wpływały na kształt poradnictwa zawodowego na terenie szkół.
There is a small amount of publication about professional counseling during the interwar period in Poland. The main aim of the article is to present basic activities of school practice, methods and foreground tasks and jobs people, of those who gave professional advice of choosing a career. The author of the article wants to accent the special roles of the school’s physicians, psychologists and pedagogues. It is interesting to picture also the primal mainstreams and ideas which impacted on formation of school counseling in that time.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 337-341
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przysposobienie spółdzielcze wiejskiej młodzieży pozaszkolnej w Polsce w okresie międzywojennym (1918–1939)
The Preparation for the Cooperativisation of the Polish Rural Youth Not Included in School Teaching during the Interwar Period (1918–1939)
Autorzy:
MAGIERA, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/435730.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
polski ruch spółdzielczy, przysposobienie spółdzielcze w Polsce
w okresie międzywojennym
wiejska młodzież pozaszkolna w Polsce w okresie międzywojennym
edukacja rolnicza w Polsce międzywojennej
Polish cooperative movement
the preparation for cooperation in Poland in interwar period (1918-1939)
the Polish rural youth not included in the teaching in interwar
period
the agriculture education in interwar Poland.
Opis:
Dorobek polskiego ruchu spółdzielczego lat międzywojennych można rozpatrywać w zakresie ideowym, organizacyjnym, gospodarczym, społecznym i oświatowo-wychowawczym. Ruch spółdzielczy, będąc ruchem społecznym, prowadził systematyczną działalność oświatowo-wychowawczą i propagandową zarówno w społeczności dorosłych, jak i wśród dzieci i młodzieży szkolnej oraz pozaszkolnej. Piętnując egoizm i pogoń za zyskiem, spółdzielczość uczyła społecznych form pracy, wzajemnej pomocy, współdziałania, solidarności i stwarzała warunki życia dla najuboższych warstw. Spółdzielczość wspierała rodzinę oraz edukację dzieci, młodzieży i dorosłych. Propagowała rozwój spółdzielczości uczniowskiej oraz kształcenie i wychowanie spółdzielcze poprzez uwzględnienie spółdzielczości w programach nauczania wszystkich typów szkół. Z inicjatywy polskiego ruchu spółdzielczego powstało szkolnictwo spółdzielcze. W środowisku wiejskim spółdzielczość podnosiła poziom wiedzy i umiejętności rolników oraz sprzyjała ich aktywizacji. Prowadziła systematyczną działalność wychowawczą i propagandową, mającą na celu szerzenie idei spółdzielczych oraz teoretycznej i praktycznej wiedzy, potrzebnej do zakładania i funkcjonowania instytucji spółdzielczych. Polski ruch spółdzielczy próbował objąć systematycznym przysposobieniem spółdzielczym młodzież pozaszkolną. Jego celem było uświadomienie i wychowanie młodzieży pozaszkolnej w duchu idei spółdzielczej, nawiązanie kontaktu i współpracy ze spółdzielniami oraz kształtowania charakterów młodzieży wiejskiej. W wychowaniu spółdzielczym młodzieży pozaszkolnej ważne zadanie pełniły organizacje młodzieżowe, które poprzez propagowanie pomocy społecznej, samokształcenia i przysposobienia spółdzielczego przygotowywały młode pokolenie do udziału w spółdzielczości dorosłych. Ponadto, wśród młodzieży wiejskiej przysposobienie spółdzielcze odbywało się w ramach przysposobienia rolniczego. Stanowiło ono powszechną pozaszkolną drogę popularyzowania wśród młodzieży wiejskiej właściwych umiejętności pracy w gospodarstwie rolnym oraz takiego wychowania, które pobudzało młode pokolenie do aktywności gospodarczej i obywatelskiej, zmierzającej do poprawy jakości życia na wsi i jej przebudowy społeczno-gospodarczej.
The output of the XXth century Polish cooperative movement can be considered in ideological, organisational, economic, social and educational terms. The cooperative movement had a significant effect on the educational and propagating activities for both adults and school children. The cooperative movement criticized egoism and the pursuit of profit, taught cooperative forms of work, mutual help, and solidarity as well as providing the basic necessities for the poor. It supported the family and the education of children, young people and adults. It propagated the development of student organizations, the cooperative education and upbringing through taking cooperation into consideration in curricula. Cooperative education was created at the Polish cooperative movement’s initiative. It raised the level of the farmer’s knowledge and skills. It was also conducive to their activation. It's educational and upbringing activities disseminated the idea of the cooperative. They also spread the theoretical and practical knowledge which was necessary to found and run cooperative institutions. The preparation for cooperativisaton was organised among young people and adults in both urban and rural areas. It was aimed at raising awareness and educating the youth not included in the school teaching in accordance with the idea of cooperation, establishing contact and cooperation with cooperatives as well as shaping the characters of the rural youth. Youth organisations played an important role in the teaching of cooperation for young people not included in the school teaching. They propagated social assistance, self-education, preparation for cooperation and prepared the young generation for participating in the cooperative movement of adults. Moreover, the preparation for cooperation among the rural youth was included in the agricultural education which was a common method of spreading amongst young people the necessary skills for agriculture. It also popularised that education which stimulated the younger generation to take part in economic and civil activities aimed towards the improvement of the quality of life and the socio-economic reconstruction of rural areas.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2014, X, (2/2014); 95-116
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jewish childrens periodicals in Poland between the two world wars - in three languages
Żydowskie czasopisma dla dzieci w Polsce międzywojennej - w trzech językach
Autorzy:
Bar-El, Adina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421565.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
History of the press in Poland 1918–1939
Jewish press in Poland in Polish
Yiddish and Hebrew in the interwar period
Jewish children’s magazines and Jewish magazines for teens in Poland in the interwar period
Opis:
Jewish periodicals for children and youth were published in Poland between the two world wars by a variety of bodies: political parties, youth movements, social welfare institutions, educational networks and individual schools. These periodicals were written in three languages: Polish, Yiddish and Hebrew. The Jewish community in Poland during that period was highly heterogeneous in many ways — politically, socially and in the degree of religious observance. Each periodical refl ects the orientation and values of the body publishing it. This article reviews the Jewish periodicals for young people in each of the three languages, and notes these various orientations and values. The article is the fruit of many years of research in which these periodicals were located in Israel, in Poland and in the United States.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2013, 16, 1(31); 5-48
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szkolne kasy oszczędności w okresie międzywojennym (1918–1939) w kontekście działań władz oświatowych
School savings banks in the interwar period (1918–1939) in the context of the activities of educational authorities
Autorzy:
Magiera, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/957574.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of education in Poland in the interwar period
school organisations
school savings banks
economic education
Opis:
The first school savings bank came into existence in Ghent, Belgium. It was founded by Francis Laurent in 1866. In Poland, the concept of saiving began to spread in the period of the National Education Commission, which recommended that children “practice thriftiness”. Since the beginning of the 19th century, local attempts to establish school savings banks were undertaken in the Polish lands that had been divided in the partitions. The propagation of thrift developed on a broader scale only after regaining independence, especially after the economic reforms of 1924. The Ministry of Education recommended that teachers introduce various forms of thrift: organising school savings banks, talks and lectures about saving, celebration of Savings Day and promoting the idea in society as a whole. The interest in the propagation of thrift in education was expressed by the central and local education authorities by issuing various types of legal acts on this subject. The intensive development of school savings banks started in 1925. Until 1935, these organisations operated on cooperative principles. After 1935 they were held under the auspices of the Postal Savings Bank, which was dissolved in 1947. The state-owned Common Savings Bank was created in its place, whose supervision of school savings banks continues to this day and is a statutory duty of the bank. Thus, the interwar experience in the field of organising school savings banks was continued after the Second World War and is still being implemented in the contemporary educational reality.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2014, 32; 35-46
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenia programowe Niemieckiego Związku Gimnastycznego w Polsce w latach 1921–1939
Program assumptions of the German Gymnastics Association in Poland in years 1921–1939
Autorzy:
Wyskok, Marlena
Jurek, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/464495.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Tematy:
Niemiecki Związek Gimnastyczny
turnerstwo
okres międzywojenny
German Gymnastics Association in Poland
gymnastics
interwar period
Opis:
Cel badań. Celem badań było ukazanie założeń programowych Niemieckiego Związku Gimnastycznego w Polsce (Deutsche Turnerschaft in Polen) w latach 1921–1939 na podstawie kwerendy materiałów archiwalnych, prasy turnerskiej oraz literatury przedmiotu polskiej i niemieckiej. Materiał i metody. Materiał badawczy stanowiły źródła zdeponowane w archiwach niemieckich i polskich oraz prasa turnerska z okresu międzywojennego (zwłaszcza organ DTP ,,Mitteilungen der Deutschen Turnerschaft in Polen”). W przeprowadzonych badaniach została wykorzystana metoda analizy źródeł historycznych, indukcji, dedukcji, syntezy, a także metoda porównawcza. Wyniki. Niemiecki Związek Gimnastyczny w Polsce działał na terenie II Rzeczypospolitej w latach 1921–1939. Była to największa organizacja zajmująca się kulturą fizyczną wśród ludności niemieckiej w Polsce, licząca ponad 6 tys. członków. Związek czerpał z ponad 100-letniej tradycji niemieckiego turnerstwa, zapoczątkowanego przez Fryderyka L. Jahna. Celem działalności było podtrzymanie tradycji patriotycznych, tożsamości narodowej oraz ścisła współpraca z Niemieckim Związkiem Gimnastycznym (Deutsche Turnerschaft). W okresie Republiki Weimarskiej towarzystwa gimnastyczne, zgodnie z profilem polityki rządowej, stały się bardziej ruchem gimnastyczno-nacjonalistycznym, co wynikało z niekorzystnych dla Niemiec postanowień traktatu wersalskiego. Wraz z dojściem Adolfa Hitlera do władzy niemieckie turnerstwo stało się ważną dziedziną działalności państwa na trzech podstawowych płaszczyznach: propagandy nordyckiej wyższości rasowej, sterowania nastrojami społeczeństw oraz przygotowania fizycznego Niemców, zwłaszcza młodzieży, do szeroko pojętej służby krajowi. Wnioski. Niemiecki Związek Gimnastyczny w Polsce działał w latach 1921–1939 na bazie wzorców Republiki Weimarskiej i III Rzeszy. Ważną rolę w realizacji programu DTP odgrywała wydawana w Polsce i Niemczech prasa turnerska.
Background. The purpose of the research was to present the program assumptions of the German Gymnastics Association in Poland in years 1921–1939 on the basis of the enquiry of archive materials, gymnastics newspapers, and German and Polish literature. Material and methods. Research materials included sources from the German and Polish archives, and gymnastics press from the interwar period. The methods of historical sources analysis, induction, deduction, synthesis, and comparison were applied. Results. The German Gymnastics Association in Poland was active in the Second Polish Republic in years 1921–1939. It was the biggest organization of physical culture among Germans in Poland, gathering over 6000 members, with over 100-year tradition, initiated by Friedrich L. Jahn. The purpose of the Association was to maintain patriotic traditions and the national identity, as well as to cooperate with the German Gymnastics Association. In the period of the Weimar Republic, gymnastic societies, in accordance with the government policy, became more a nationalist movement, which resulted from the decisions of the Treaty of Versailles unfavourable for Germany. In the Nazi Germany, the German gymnastic movement became an important field of state activity on three basic levels: propaganda of Nordic racial superiority, control of the mood of societies, and physical preparation of Germans to serve the state. Conclusions. The German Gymnastics Association in Poland was active in years 1921–1939, following the examples from the Weimar Republic and the Nazi Germany. The Polish and German gymnastics press played a considerable role in implementing the Association program.
Źródło:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu; 2018, 63; 151-166
0239-4375
Pojawia się w:
Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zjazdy (Konferencje) biskupów polskich w okresie międzywojennym
Polish Bishops’ Conventions (Conferences) in the Interwar Period
Autorzy:
Pietrzykowski, Jan Konstanty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/495782.pdf
Data publikacji:
2020-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
Zjazdy biskupów
Konferencje Episkopatu
Kościół w Polsce
okres międzywojenny
Bishops' Conventions
Episcopal Conferences
Church in Poland
interwar period
Opis:
Polish Episcopal Conference involved the bishops of all three rites who jointly served their pastoral functions. The resolutions of the conventions did not have the character of particular law, only bishops could implement them in their dioceses. The conferences were headed by primates of Poland or the bishops with the hierarchically highest ranks. The meetings in Gniezno in 1919 and 1928 were the landmarks in the organisation of conventions. The executive body of Bishops’ Conferences was the Committee of Bishops and, since 1928, the Commission of Law. In order to improve collective work, special episcopal commissions were constituted. Initially, their aim was to deal with a given issue, yet after 1928 they were established as permanent bodies. 38 Polish Episcopal Conferences, including 16 extraordinary ones, took place in the interwar period.
Konferencja Episkopatu Polski obejmowała biskupów wszystkich trzech obrządków, którzy łącznie wykonywali swoje funkcje duszpasterskie. Uchwały zjazdów nie posiadały charakteru prawa partykularnego, tylko biskupi mogli je wprowadzać w swoich diecezjach. Konferencjom przewodniczyli prymasi polscy lub najstarsi hierarchicznie biskupi. Przełomowe znaczenie dla organizacji zjazdów miały spotkania w Gnieźnie w roku 1919 i 1928. Organem wykonawczym Konferencji Biskupów był Komitet Biskupów, a od roku 1928 Komisja Prawna. Celem usprawnienia pracy kolegialnej powoływano komisje episkopatu, początkowo przeważnie do załatwienia jakiejś sprawy, a po 1928 roku miały one charakter stały. W okresie międzywojennym odbyło się 38 Konferencji Episkopatu Polski, w tym 16 nadzwyczajnych.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2020, 41, 1; 119-128
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opis obyczajów bywalców filmowej Atlantydy
Description of Customs of the Regulars of the Film Atlantis
Autorzy:
Świdziński, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31340627.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
dwudziestolecie międzywojenne
kino polskie 1918-1939
publiczność
kinomania
audience
cinema in Poland 1918-1939
audience studies
interwar period
Opis:
Gorączka filmowa. Kinomania w międzywojennej Polsce (2019) Pawła Sitkiewicza jest pierwszym polskim opracowaniem w całości poświęconym publiczności filmowej dwudziestolecia międzywojennego. Będąc pionierską pracą z dziedziny audience studies, wypełnia zarazem ważną lukę w badaniach nad kinem sprzed 1939 r. Autor omawia takie zagadnienia, jak przekrój społeczny publiczności, przemiany obyczajowe, którym towarzyszyło kino, cenzura czy reklama filmowa. W swoich badaniach wykorzystuje najróżniejsze źródła: dzienniki i reklamy prasowe, wspomnienia, filmy, recenzje, reportaże, listy, artykuły i wywiady. W efekcie powstał pierwszy kompleksowy portret polskiej publiczności przedwojennej oraz jej praktyk odbiorczych – nieraz niezwykle podobnych, a czasem diametralnie różnych od naszych.
Gorączka filmowa. Kinomania w międzywojennej Polsce [Movie Fever: Cinephilia in Interwar Poland] (2019) by Paweł Sitkiewicz is the first Polish book-length study devoted to the film audience of the interwar period. A pioneering work in the field of audience studies, it also fills an important gap in research on cinema before 1939. The author discusses such issues as the social profile of the audience, the changes in morality accompanied by cinema, censorship, or film advertising. In his research, he uses a variety of sources: newspapers and press advertisements, memoirs, films, reviews, reportages, letters, articles and interviews. The result is the first comprehensive portrait of Polish pre-war audiences and their perception practices – sometimes extremely similar and sometimes diametrically different from ours.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2020, 111; 282-290
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Siostra Maria Józef Franciszka – Irena z Jezierskich Tyszkiewiczowa (22 maja 1887 – 23 kwietnia 1964)
Sister Maria Józef Franciszka – Irena née Jezierska Tyszkiewicz (May 22, 1887 – April 23, 1964).
Autorzy:
Przybył-Sadowska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963300.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Irena Tyszkiewicz (1887–1964)
Biblioteka Wiedzy Religijnej w Warszawie
katolicyzm w Polsce
okres międzywojenny
Library of Religious Knowledge in Warsaw
Catholicism in Poland
interwar period
Opis:
Article devoted to the countess Irena Tyszkiewicz (1887–1964) – founder and creator of the Library of Religious Knowledge in Warsaw – private library functioned in the outbuilding of the palace belonging to her family at 6 Litewska Street in Warsaw. She collected about 20 thousand books, including 3 thousand books for children. The library were used also as a place for discussion meetings by the most important Catholic intellectuals of the interwar period in Poland. Library was opened between 1919 and 1939 and later operated underground until 1944, when was destroyed by the Germans. After the Second War library was renovated in 1956 also by Irena Tyszkiewicz (then she was already sister Maria Józef Franciszka in the Congregation of the Franciscan Sisters Servants of the Cross) and began operating as the Primate’s Library of Religious Knowledge. This library, still operating in the Monastery belonging to the Congregation of the Franciscan Sisters Servants of the Cross at 9/11 Piwna Street in Warsaw, has become a model for other religious libraries created in many cities in Poland. In the years 1919–1939, Irena Tyszkiewicz was also involved in the activities of the Society for the Care of the Blind founded by Mother Elżbieta Czacka and other related institutions. Among others, she was a co-founder of a bookshop and the „Verbum” Publishing House. In this article to trace her life archival materials collected in the archives of the Franciscan Sisters Servants of the Cross (AFSK), Father Władysław Korniłowicz (AWK) and Mother Elżbieta Czacka (AMCz) were used.
Artykuł poświęcony hrabinie Irenie Tyszkiewicz (1887-1964) - założycielce i twórczyni Biblioteki Wiedzy Religijnej w Warszawie - prywatnej biblioteki funkcjonującej w oficynie pałacu należącego do jej rodziny przy ul. Litewskiej 6 w Warszawie. Zebrała w niej około 20 tys. książek, w tym 3 tys. dla dzieci. Biblioteka służyła także jako miejsce spotkań dyskusyjnych, w których uczestniczyli najważniejsi intelektualiści katoliccy okresu międzywojennego. Została otwarta w latach 1919-1939, a następnie działała w konspiracji do 1944 r., kiedy to została całkowicie zniszczona przez Niemców. Po II wojnie światowej biblioteka została odnowiona w 1956 r. także przez Irenę Tyszkiewicz (wówczas już siostrę Marię Józef Franciszkę ze Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża) i rozpoczęła działalność jako Prymasowska Biblioteka Wiedzy Religijnej. Biblioteka ta, działająca do dzisiaj w klasztorze należącym do Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża przy ul. Piwnej 9/11 w Warszawie, stała się wzorem dla innych bibliotek religijnych tworzonych w wielu miastach w Polsce. W latach 1919–1939 Irena Tyszkiewicz zaangażowała się również w działalność Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi założonego przez m. Elżbietę Czacką oraz innych powiązanych z Towarzystwem instytucji. Była m.in. współzałożycielką księgarni i Wydawnictwa „Verbum”. W artykule tym wykorzystano jej życiowe materiały archiwalne zgromadzone w Archiwum Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża (AFSK), Ojca Władysława Korniłowicza (AWK) i Matki Elżbiety Czackiej (AMCz).
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2019, 7; 39-65
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblioteka Wiedzy Religijnej w Warszawie (1919-1939)
The Library of Religious Knowledge in Warsaw (1919-1939)
Autorzy:
Przybył-Sadowska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472161.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Biblioteka Wiedzy Religijnej w Warszawie –
katolicyzm w Polsce
dwudziestolecie międzywojenne
Irena Tyszkiewicz
Władysław Korniłowicz
Library of Religious Knowledge in Warsaw –
Catholicism in Poland
interwar period
Opis:
Biblioteka Wiedzy Religijnej, założona przez Irenę Tyszkiewicz w 1919 r. w jej domu przy ul. Litewskiej 6 w Warszawie, była instytucją całkowicie prywatną, bo finansowaną przez założycielkę, a jednocześnie – publiczną w swoim społecznym wymiarze, gdyż pozycje gromadzone w książnicy były wypożyczane bezpłatnie każdemu, kto przedstawił jakiekolwiek poręczenie. Choć głównym celem założenia Biblioteki, jak wskazuje jej pełna nazwa, było szerzenie wiedzy religijnej w duchu katolickim, pomyślano także o specjalnym dziale dla dzieci i młodzieży oraz o dziale książki popularnej, gdzie gromadzono literaturę piękną i poezję. Jednak główny trzon zbiorów stanowiła literatura religijna zarówno polska, jak i obcojęzyczna, co dobrze odzwierciedlają dane liczbowe: zbiory Biblioteki Wiedzy Religijnej w 1939 r. liczyły ponad 17 000 woluminów, działu dziecięcego – ponad 3000 książek, a działu literatury popularnej – zaledwie kilkaset tomów. Liczba czytelników korzystających z biblioteki jest trudna do ustalenia. Według I. Tyszkiewiczowej założonych było 4000 kart czytelniczych, lecz pod wieloma z nich kryły się całe rodziny, a nawet instytucje, np. zgromadzenia zakonne. Choć Biblioteka uległa całkowitemu zniszczeniu (została spalona wraz z miastem po upadku powstania warszawskiego w 1944 r.), zachowane dokumenty archiwalne pozwalają na częściowe zapoznanie się z informacjami o jej zbiorach i funkcjonowaniu.
The Library of Religious Knowledge, founded by Irena Tyszkiewicz in 1919 in her home at 6 Litewska Street in Warsaw was an entirely private institution funded by its founder, but at the same time a public one in social terms, as the books gathered there were lent for free to anybody presenting any kind of guarantee. Although, as its name suggests, the main objective in founding the library was to spread religious knowledge in the Catholic spirit, it also had a special division for children and young people, as well as a popular books section containing fiction and poetry. The core of the collection, however, was both Polish and foreign-language literature, as refl ected by numerical data: in 1939 the Library of Religious Knowledge’s collection numbered 17,000 volumes, the children’s section had 3000 books, and the popular literature section only a few hundred items. It is hard to determine the number of readers using the library. According to I. Tyszkiewicz, some 4000 library cards were issued, but in some cases one card was used by a whole family or even institutions such as religious orders. Although the library was destroyed (burnt in 1944 with the rest of the city after the end of the Warsaw Uprising), the surviving archival documents provide partial information about its collection and work.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2016, 10; 211-228
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernization on credit: The Szopki sketch comedy show in interwar Lublin
Modernizacja na kredyt. Wokół Szopek lubelskiego Reflektora
Autorzy:
Wójtowicz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087629.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Sketch comedy in Poland in the interwar period
satire
popular culture
poetic avant-garde
Lublin
Jan Arnsztajn (1897–1934)
Reflektor
awangarda lubelska
szopka satyryczna
kultura popularna
Opis:
The sketch comedy Szopki, a show staged irregularly (1927–1931) by a trio of poets who clustered round the avant-garde magazine Reflektor was a fascinating artistic project combining literary aspiration and popular culture. This article tries to position Szopki in the context of the burgeoning entertainment industry and the specific social, political and economic conditions of Lublin, a provincial centre that joined an ambitious modernization project. However, to continue the Great Lublin Project the town needed to borrow more money it could not possibly pay back. No wonder the official narrative of modernization came under an unending barrage of ridicule and derision while local satire revelled in words like crisis, credit, bankruptcy, seizure and sale.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 4; 553-570
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Macierz wobec zagranicznych rodaków — przykład Niemiec w okresie międzywojennym
External national homelands to foreign compatriots - the case Germans in the interwar period
Autorzy:
Hut, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/473281.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zagraniczni rodacy
zagraniczna ojczyzna
mniejszość narodowa
mniejszość niemiecka w Polsce
międzywojenne Niemcy
foreign nationals
foreign homeland
ethnic minority
the German minority in Poland
Germany in the interwar period
Opis:
Niniejszy artykuł opisuje przesłanki i formy wsparcia udzielanego zagranicznym Niemcom w okresie międzywojennym. Następnie przedstawiono relacje państw środkowoeuropejskich i ich zagranicznych rodaków. Współcześnie aktywną politykę umacniania związków z zagranicznymi rodakami prowadzą Węgry i Federacja Rosyjska. W dalszej części zaproponowano typologię modeli związków z zagranicznymi rodakami (model aktywnego wsparcia, model neutralny, model koncentracyjno-państwowy).
This article describes the conditions and forms of support to foreign Germans in the interwar period. Then it presents relations of Central European states and their foreign compatriots. Currently, an active policy to strengthen relations with foreign compatriots takes place in Hungary and the Russian Federation. Later the author proposes a typology of model relationships with foreign compatriots (proactive support model, neutral model, converging-state model).
Źródło:
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje; 2013, 21(2); 13-33
1640-1808
Pojawia się w:
Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The bi-weekly Krasnoye Znamya (1925–1926) - a Russian-language periodical of the Polish Socialist Party (PPS)
Autorzy:
Suławka, Adam Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421756.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press in the 20th century (the interwar period)
the Polish Socialist Party
Russian-language press in Poland
Polesie
Stanisław Wolicki (1892–1963)
II Rzeczpospolita
PPS
Stanisław Wolicki
Łuniniec
Pińsk
Opis:
Published in 1925–1926 at Łuniniec in Polesie Krasnoye Znamya was the only Russian-language paper of the Polish Socialist Party (PPS) in the interwar period. Its circulation fluctuated between 1500–2000 copies. Most of its articles were written by editor-in-chief and Sejm deputy Stanisław Wolicki. The paper ran into difficulties after launching a campaign of criticism against the local administration; nor could the championing unrealistically radical causes halt its rapid decline. When Wolicki became embroiled in a financial scandal, its fate was sealed.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2016, 19, 2
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Editoral and thematic profiles of ephemeral school magazines published in Poland’s eastern voivodships in the interwar period
Redakcyjno-pisarskie konstrukcje polskich jednodniówek szkolnych wydawanych w województwach wschodnich II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Zimnoch, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058367.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
polish magazine publishing in the interwar period of the 20th century
ephemeral school magazines
Poland’s eastern voivodships
jednodniówki szkolne
1918-1939
województwa wschodnie II Rzeczypospolitej
Opis:
This article analyzes the editoral and thematic structure of Polish school ephemera on the basis of seventeen single-issue publications of this kind published in Poland’s eastern voivodships in the interwar period. The author traces the origin of the texts and the process of its composition (gathering and selection of materials, editorial revisions, technical issues), examines the themes and tries to assesses the participation of students and teachers as well as the co-operation of the local community in each project. Finally, she reassesses of the role and the objectives of such publications.
W artykule przeanalizowano redakcyjno-pisarską konstrukcję polskich jednodniówek szkolnych na podstawie 17 jednodniówek wydanych w województwach wschodnich II Rzeczypospolitej. Badania te ukazały pochodzenie materiałów oraz proces ich przygotowania (gromadzenie i selekcja, uwagi redakcyjne, sprawy techniczne), tematykę artykułów, zaangażowanie uczniów i nauczycieli, współpracę środowiska lokalnego, a także rolę i cel ich wydawania.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 4; 47-73
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska Marynarka Wojenna w działaniach dyplomatycznych na rzecz budowania bezpieczeństwa morskiego państwa w okresie międzywojennym
The Polish Navy in diplomatic activities aimed at building the maritime security of the state in the interwar period
Autorzy:
Będźmirowski, Jerzy
Nawrot, Dariusz
Ziętarski, Mateusz
Kufel, Jakub
Gac, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32304204.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Fundacja PSC
Tematy:
Polish Navy
maritime security of a state
polish foreign policy between the years of 1919 and 1939
political cum military situation of Poland in the interwar period
Opis:
The purpose of the article is to present the diplomatic activity of representatives of the Polish Navy, aimed at creating solid political and military foundations for the foundation, which was the maritime security of the state. Poland found itself in a new reality, becoming a coastal state. It had a maritime border and the company of states that were not satisfied with such a state, namely: the Weimar Republic and Bolshevik Russia. In addition to these countries, new countries have emerged in the Baltic Sea basin, such as Poland, Lithuania, Latvia, Estonia, and Finland. One cannot ignore the eternal Baltic States, i.e., Denmark and Sweden. Poland decided that its foreign policy in the Baltic Sea basin should be based on good neighborly relations with countries that, like it, have regained their independence, as well as with Denmark and Sweden. Today, from the perspective of several decades, it can be said that this task was difficult to implement. This was influenced by many factors, which will be presented in the article. Unfortunately, one of them, independent of the Polish side, were the provisions of the Treaty of Versailles, which were not able to prevent the revival of German power and the revolutionary Soviet Union. The Versailles order achieved neither legitimacy nor a balance of power. A key role in the foreign policy of coastal states is played by the navy, which is its most important component. The Navy is the only branch of the armed forces of a country that, through the sovereignty of the decks and their immunity, has a much greater diplomatic „potential” than the land forces or the air force. Therefore, representatives of the navy are participants in universally understood diplomacy and function as naval attachés. It is they who are responsible for maintaining „maritime” relations between the states with which international relations are maintained. It is they who prepare the visits of warships in a given country and take care of their proper setting. It was, it is, and it will be. Poland began to fit into this mechanism practically from the establishment of the Polish Navy and continues to this day. The presented article focuses on the diplomatic missions of PMI officers in the interwar period.
Źródło:
Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne; 2023, 3(15); 157-178
2719-9851
Pojawia się w:
Alcumena. Pismo Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzyskanie dostępu do Bałtyku w 1920 roku i problem bezpieczeństwa morskiego Polski
Recovery of access to the Baltic Sea in 1920 and Poland’s national maritime security
Autorzy:
Będźmirowski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540023.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Polska Marynarka Wojenna
bezpieczeństwo morskie państwa
sytuacja polityczno-militarna w okresie międzywojennym
Polish Navy
maritime security of a state
political and military situation of Poland in the interwar period
Opis:
W prezentowanym artykule, przedstawiono problematykę dotyczącą budowania bezpieczeństwa morskiego naszego państwa. Odzyskanie dostępu do morza, chociaż bardzo okrojonego, było bardzo ważnym wydarzeniem w dziejach Polski. Naród był dumny i nie szczędził sił, ani środków aby jak najszybciej zagospodarować wybrzeże. Gospodarka morska i handel morski miały w przyszłości umiejscowić Polskę wśród państw nadmorskich, z dynamicznym rozwojem gospodarki. Zdawano sobie sprawę, że otrzymany dostęp do morza, wymagał zapewnienia bezpieczeństwa żegludze na wodach terytorialnych oraz tzw. torach podejściowych do portu Gdynia. Trzeba było uruchomić punkty obserwacyjne, służbę hydrograficzną, a co najważniejsze stworzyć flotę wojenną. Zadań ogrom, środków finansowych brak, a sąsiedzi głośno mówią o wyeliminowaniu w przyszłości Polski z areny międzynarodowej. Poszukiwania sojuszników w obrębie Morza Bałtyckiego nie powiodło się, a Wielka Brytania i Francja, dbały tylko o swoje partykularne interesy. Niestety zagrożeniem dla budowania bezpieczeństwa morskiego państwa, również okazali się decydenci zarówno w ówczesnym rządzie, jak i Ministerstwie Spraw Wojskowych. Chociaż mocno „sypano piaskiem po oczach” ówczesnemu Kierownictwu Marynarki Wojennej, to ono konsekwentnie starało się realizować zadania związane z bezpieczeństwem morskim państwa. Były to ciężkie lata. Wojna w 1939 r., obnażyła efekty złej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa realizowanej przez ówczesnych polityków. Artykuł ten powstał w oparciu o materiały archiwalne (Centralne Archiwum Wojskowe, Archiwum Akt Nowych, Archiwum Marynarki Wojennej ) oraz bogatą literaturę.
The following paper discusses the matter of building the maritime security of our country. Regaining the access to the sea, although limited greatly in scope, was a very important event in the history of Poland. The nation was proud and spared neither strength nor resources to develop the coastline as soon as possible. The maritime economy and maritime trade were meant to place Poland among the coastal states with a dynamic economy. Obviously, the regained access to the sea required that the safety of navigation in the territorial waters and the so-called “approach fairways” to the port of Gdynia be ensured. It was necessary to set up observation posts, hydrographic service and, most importantly, to create a war fleet. The tasks were immense, there were no financial means, and the neighbors were vocal in their talk of ejecting Poland from the international arena in the future. The quest for allies within the Baltic Sea proved unsuccessful, and Great Britain and France would only take care of their particular interests. Unfortunately, the decision-makers both in the then government and in the Ministry of Military Affairs also proved to be a threat to fostering the state's maritime security. Although time and again a spanner was thrown in the works of the then Naval Directorate, it consistently tried to carry out tasks related to the maritime security of the state. Those were some hard years. The war in 1939 exposed the effects of bad foreign and security policy pursued by the politicians of the time. The paper was based on archival materials (Central Military Archive, Archive of New Files, Naval Archive) and rich literature.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2020, 32; 9-34
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Reception of Maria Montessori’s Pedagogical Theory in Pre-School Education in Interwar Poland
Recepcja teorii pedagogicznej Marii Montessori w wychowaniu przedszkolnym w Drugiej Rzeczypospolitej
Autorzy:
Sosnowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040627.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
teoria pedagogiczna Marii Montessori
wychowanie przedszkolne w Polsce
przedstawicielki edukacji przedszkolnej w okresie międzywojennym
czasopiśmiennictwo pedagogiczne
pedagogical theory of Maria Montessori
pre-school education in Poland
representatives of pre-school education in the interwar period
pedagogical journals
Opis:
The innovative tendency in pedagogy, called “new education”, which appeared in many European countries in the first half of the 20th century, aimed at reviving schooling, the conditions of education, and the process of learning; it also set a new role for the teacher and emphasized a new approach to the child. Maria Montessori (1870–1952), an Italian physician and educationalist, was one of the representatives of “new education”. Knowledge of the pedagogical theory developed by Montessori was spread in Poland through her books and the pedagogical-psychological literature of Polish educationalists, which referred to the Montessori educational concept. The purpose of this work is to present the reception of Montessori’s pedagogical theory in pre-school education in 1918–1939.
Nowatorski nurt w pedagogice, określany mianem „nowego wychowania”, który pojawił się w wielu krajach Europy w I połowie XX w., zmierzał do odnowy szkoły, warunków nauki i procesu uczenia się, wyznaczał nową rolę nauczycielowi, akcentował także nowe podejście do dziecka. Jedną z wielu przedstawicieli „nowego wychowania” była Maria Montessori (1870–1952), włoska lekarka i pedagog. Poznaniu teorii pedagogicznej M. Montessori w Polsce służyły publikacje książkowe jej autorstwa oraz literatura pedagogiczno-psychologiczna polskich pedagogów, w której nawiązywano do koncepcji wychowania Montessori. Celem artykułu jest ukazanie recepcji teorii pedagogicznej M. Montessori w wychowaniu przedszkolnym w latach 1918–1939.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 106-124
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The German Broadcasting Corporation (Reichs-Rundfunk-Gesellschaft) and Poland (1923–1939)
Reichs-Rundfunk-Gesellschaft w Polsce (1923–1939)
Autorzy:
Fikus, Sebastian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074638.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
history of broadcasting in Poland and Germany in the Interwar period
Polish-German relations in the Interwar period
Polish Radio and the German Broadcasting Corporation
politics and radio in Upper Silesia and the Free City of Gdańsk
German Radio at the outbreak of World War II
the Gleiwitz incident
traktat wersalski
II wojna światowa
okres międzywojenny
kompanie prasowe
prowokacja gliwicka
radiofonia w Gdańsku
radiofonia we Wrocławiu
historia radia
Opis:
This article surveys the relations between the Polish Radio and the German Broadcasting Corporation (Reichs-Rundfunk-Gesellschaft) in the interwar period. In its early phase the relationship was overshadowed by disputes over programmes on Upper Silesia and the takeover by a German company of the radio station in the Free City of Gdańsk (Danzig). After Hitler became chancellor in 1933 there was a marked improve- ment in relations: the two parties even made an agreement to relay each other's programmes. However, in September 1939 the German radio network (RRG) actively aided the German army in its invasion of Poland.
Artykuł omawia trudne relacje pomiędzy polską i niemiecką radiofonią w okresie międzywojennym. Zaczęły się one od sporów o treści programów na Górnym Śląsku i przejęcia kontroli przez stronę niemiecką nad rozgłośnią w Gdańsku. Po dojściu Hitlera do władzy relacje te się poprawiły, a nawet wzajemnie retransmitowano programy. Ostatecznie niemiecka radiofonia odegrała podczas inwazji Wehrmachtu we wrześniu 1939 roku bardzo niechlubną rolę, w istotny sposób przyczyniając się do ubezwłasnowolnienia społeczeństwa polskiego.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2020, 23, 1; 69-84
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z problematyki współpracy i konkurencji w polsko-skandynawskich relacjach gospodarczych w okresie międzywojennym XX wieku
On the Cooperation and Competition in the Economic Relations Between Scandinavia and Poland in the Interwar Period of the 20th Century (1918-1939)
Autorzy:
Hajduk, Bolesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1601869.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
economic relations between Scandinavia and Poland
competition and cooperation in the mutual relations
the interwar period of the 20th century
relacje gospodarcze polsko-skandynawskie
konkurencja i współpraca we wzajemnych kontaktach
dwudziestolecie międzywojenne
Opis:
Możliwości i warunki do podjęcia współpracy oraz wystąpienia konkurencji we wzajemnych stosunkach gospodarczych pomiędzy odrodzonym w listopadzie 1918 r. państwem polskim a krajami nordyckimi zaistniały w rezultacie jego uznania de iure oraz zawarcia z nimi określonych porozumień natury ekonomicznej. Pierwsze inicjatywy zmierzające do nawiązania współpracy w dziedzinie gospodarczej podjęto jeszcze przed powstaniem niepodległego państwa polskiego. Wyraźny rozwój współpracy gospodarczej w różnych dziedzinach pomiędzy Polską i krajami nordyckimi nastąpił po ostatecznym ustaleniu granic państwowych, podpisaniu z nimi traktatów handlowych i nawigacyjnych, stabilizacji warunków gospodarczych, zwłaszcza finansowych, oraz ogólnego rozwoju gospodarki polskiej. W dziedzinie handlowej obszarami współpracy i zarazem konkurencji był eksport do państw skandynawskich polskich towarów, takich jak: węgiel i inne paliwa, wyroby hutnicze, drewno, artykuły włókiennicze i produkty rolne. Podobne przykłady współpracy i rywalizacji zaobserwować można w imporcie z krajów skandynawskich do Polski, m.in. tłuszczów jadalnych, smarowych, ryb i przetworów, nawozów sztucznych oraz maszyn i urządzeń. Płaszczyzny współpracy znajdowały się również w obszarze inwestycji kapitałowych w różnych gałęziach polskiego przemysłu elektrotechnicznego, drzewnego, włókienniczego, metalowego, spożywczego i zapałczanego. Jednakże inwestycje i działalność szwedzkiego koncernu Ivara Kreugera w Polsce wywarły, w rezultacie jego konkurencji, negatywny wpływ na polski przemysł zapałczany. Przykładem korzystnej współpracy polsko-skandynawskiej w dziedzinie portowej może być działalność spółki duńskiej Højgaard & Schultz AS. Wymieniona firma zbudowała w porcie handlowym Gdynia wszystkie falochrony i nabrzeża oraz przygotowała plany techniczne budowy poszczególnych obiektów. Ponadto wykonała wiele prac w strefie portowej i poza nią, m.in. w portach rybackich w Helu, Wielkiej Wsi (Władysławowie), obiekty hydrotechniczne w Oksywiu oraz zakład energetyczny w Czarnej Wodzie. Jednakże rozbudowa i wzrost obrotów w portach polskiego obszaru celnego wywołał działania konkurencyjne ze strony portów skandynawskich w zakresie obsługi ruchu towarowego, tranzytowego i osobowego. Dziedziną gospodarki, w której zaistniała współpraca polsko-skandynawska, był również przemysł stoczniowy. Jej przejawy to zakupy statków handlowych, jednostek rybackich i silników w stoczniach skandynawskich, usługi remontowe dla armatorów nordyckich wykonywane przez przedsiębiorstwa stoczniowe położone w polskim obszarze gospodarczym oraz kooperacja w postaci sprzedaży na rynki skandynawskie maszyn, urządzeń i elementów wyposażenia. Ponadto prowadzono stałą wymianę polskich studentów oraz inżynierów, zwłaszcza w duńskich zakładach przemysłu okrętowego. Konkretna współpraca polsko-skandynawska wystąpiła w dziedzinie żeglugi i obejmowała tworzenie mieszanych spółek armatorskich oraz wspólną obsługę niektórych szlaków żeglugowych i portów docelowych. Jednocześnie w obszarze aktywności żeglugowej zaobserwować można silną konkurencję pomiędzy armatorami polskimi oraz nordyckimi w przewozach towarów i osób. Ważną dziedziną współpracy, ale i konkurencji w kontaktach szczególnie z Danią, trwającej już od 1903 r., było rolnictwo. Polskie organizacje rolnicze i właściciele dużych gospodarstw korzystali z osiągnięć duńskiego rolnictwa w zakresie hodowli zwierząt i uprawy roślin oraz utrzymywali stały kontakt z stojącymi na wysokim poziomie organizacyjnym i produkcyjnym duńskimi ośrodkami produkcji rolnej, m.in. wysyłając na praktyki do Danii uczniów szkół rolniczych, studentów i inżynierów. Jednakże rozwój polskiego rolnictwa i podniesienie jakości produkcji rolnej prowadziły do konkurencji w zakresie eksportu na rynki trzecie, np. bekonów do Anglii. Współpraca oraz rywalizacja zaistniała także w polsko-skandynawskich kontaktach dotyczących rybołówstwa. Wykorzystanie skandynawskich, głównie duńskich, jednostek łowczych, sprzętu połowowego i instruktorów przyczyniło się w sposób zasadniczy do zapoczątkowania oraz rozwoju polskiego rybactwa na otwartym Bałtyku, wodach Kattegatu i Skagerraku i na Morzu Północnym. Na odnotowanie zasługuje współpraca, a także rozbieżności, ujawniające się pomiędzy polskimi i skandynawskimi delegatami na forum Międzynarodowej Rady Badań Morza z siedzibą w Kopenhadze, do której Polska przystąpiła w 1922 r.
Undertaking cooperation (and appearing competition resulting from this cooperation) in the mutual economic relations between the Polish state, revived in November 1918, and the Nordic countries was possible after recognition de iure of Poland as a state by those countries and after signing economic agreements. The first attempts to establish economic cooperation took place even before the Polish state came into being. But a real economic cooperation between Poland and the Nordic countries did not flourish before the state’s frontiers had been finally fixed, the economic and navigational agreements had been signed, the economic relations had been stabilised, especially the financial ones, and the whole Polish economy had got started. In the field of economy Poland might cooperate (and compete) with the Nordic countries exporting there such goods as: coal, other fuels, smelting products, wood, textile products, and agricultural produce. On the other hand, the Scandinavian countries exported to Poland the following goods: edible fats, lubricants, fish and fish preserves, fertilisers, machines and technical equipment. The two regions cooperated also in the sphere of capital investments; the Nordic countries invested in the following Polish industries: electro-technical, wood, textile, metal, food, and match. The investments of the Swedish concern of Ivar Kreuger in Poland had a negative impact on the Polish match industry. A positive example of the cooperation between Poland and Scandinavia may be the activity of the Danish Company Højgaard & Schultz AS, which in the commercial port of Gdynia built all the breakwaters and quays, and prepared the technical documentation of many facilities. In addition the Company carried out some other works within and outside the port of Gdynia, among other things in the fishing port in Hel, Wielka Wieś (Władysławowo), and hydrotechnical facilities in Oksywie and the energetic company in Czarna Woda. Yet, a rise in the turnover in the ports of the Polish customs space caused some reactions on part of the Scandinavian ports in the sphere of freight, transit and passenger traffic. The shipbuilding industry was also an area of cooperation between Poland and Scandinavia. Poland purchased merchant ships, fishing vessels and engines in the Scandinavian shipyards and sold machines and equipment on the Nordic markets; in addition, Poland carried out repair works in its own shipyards for Nordic shipowners. Throughout this period an exchanges of students and engineers took place, especially with the Danish shipyards. Poland and Scandinavian countries cooperated also in the sphere of sea transport; mixed shipowner companies were created, some sea routes and some destination ports were operated by mixed companies. At the same time, it was visible that the competition between Polish and Nordic shipowners was growing in the passenger and freight traffic. An important field of cooperation (and competition) – especially with Denmark, which dated back to 1903 – was agriculture. Polish agricultural organisations and owners of big farms benefited from the achievements of Danish agriculture and were in constant contact with Danish centres of agricultural production, which represented a very high level. Poland sent to Denmark pupils and students of agricultural schools and agricultural specialists. Yet, the two countries competed on other markets, e.g. on the English market of bacon. Cooperation and competition in the relations between Poland and the Scandinavian countries were present also in the commercial fishing sector. The use of the Scandinavian, mainly Danish, fishing vessels, fishing equipment and instructors significantly contributed to the development of the Polish fishing sector within the Baltic Sea, Kattegat, Skagerrak and the North Sea. It is worth mentioning here the divergence and concurrence of opinions of the Polish and Scandinavian delegates revealed at the meetings of the International Council for the Exploration of the Sea headquartered in Copenhagen (ICES); Poland joined the ICES in 1922.
Źródło:
Studia Maritima; 2015, 28; 89-124
0137-3587
2353-303X
Pojawia się w:
Studia Maritima
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyka Dymitra Szostakowicza w międzywojennej Warszawie
Dmitri Shostakovich’s Music in Warsaw between the World Wars
Autorzy:
Dziadek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24267109.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Dymitr Szostakowicz
radziecka twórczość muzyczna do 1939 r.
kultura muzyczna Warszawy dwudziestolecia międzywojennego
recepcja muzyki rosyjskiej w Polsce
Dmitri Shostakovich
Soviet music before 1939
Warsaw’s musical culture in the interwar period
the reception of Russian music in Poland
Opis:
Artykuł pokazuje historię wykonań utworów Dymitra Szostakowicza (I Symfonii, suity z baletu Złoty wiek, Koncertu fortepianowego i Preludiów fortepianowych op. 34) w Warszawie lat 1927-1939. Przytoczone zostały liczne recenzje na temat tych wykonań, opublikowane w prasie codziennej i periodycznej, reprezentującej różne linie polityczne. Poglądy krytyków na utwory Szostakowicza zostały przedstawione na tle toczącej się w Warszawie dyskusji na temat muzyki nowoczesnej i muzyki radzieckiej. Ideowe podłoże tej dyskusji zostało osadzone w kontekście skomplikowanych dziejów stosunków kulturalnych między Polską i ZSRR w XX-leciu międzywojennym.
The paper discusses performances of Dmitri Shostakovich’s music in Warsaw between 1927 and 1939. A survey of these performances has been complemented with texts reflecting their critical reception, collected from Warsaw dailies and periodicals that represented different political perspectives. The historical background has also been sketched, which makes it possible to reconstruct the history of Shostakovich’s musical presence in the Polish capital in the context of the complicated relations between Poland and the USSR in the interwar period. Five compositions by Shostakovich were performed in Warsaw between 1927 and 1939: Piano Sonata No. 1 (by the composer himself), Symphony No. 1 (first under the baton of Grzegorz Fitelberg, later under Lovro von Matačić and Mieczysław Mierzejewski), suite from the ballet The Golden Age (first presented in Warsaw by Leningrad-based conductor Julius Erlich), Piano Concerto (first by Shura Cherkassky, later – by Artur Balsam), and Preludes, Op. 34 for piano (first by Arthur Rubinstein, subsequently by Mieczysław Horszowski and Shura Cherkassky). A production of Lady Macbeth of the Mtsensk District was to be held at Warsaw Opera. The assessment of Shostakovich’s works by Polish music critics was influenced in the early 1930s by the image of this composer as a symbol of the Soviet success, generated in the USSR, as well as the awareness of his music’s success in the West (whose echoes reached Warsaw via the radio and foreign press, and through international musicians, who were Shostakovich’s main promoters in Poland). The Warsaw critics’ opinions on the composer’s output differed depending on their individual worldviews and aesthetic stance. Most comments were reserved and focused on defining the trend represented by this music. Definitions frequently revolved around Shostakovich’s ostensible indebtedness to Russian tradition and his suspension between conservative (Romantic) approach and modernity. Reviewers representing nationalist press proposed a more radical appraisal, presenting Shostakovich as an alleged representative of musical ‘Bolshevism’. Its influence was discerned particularly in the artist’s ‘lighter’ pieces, especially The Golden Age suite. The Warsaw critics and audience exhibited little interest in Shostakovich’s harassment in his native country in 1936. The only more vivid reactions came from the collaborators of the niche magazine Muzyka Polska and the anti-Bolshevik Eugenia Weber, member of Warsaw’s Russian colony. In the last years before World War II, nationalist critics’ attacks on Shostakovich intensified, since he was viewed as a representative of the communist regime.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 2; 24-48
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Turcja w koncepcjach polskiego Sztabu Generalnego w okresie Konferencji Lozańskiej (1922–1923). Nieznane memorandum Tadeusza Schaetzla
Autorzy:
Gierowska-Kałłaur, Joanna
Kornat, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653723.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
second Republic of Poland
Turkey
Mustafa Kemal Atatürk
Tadeusz Schatzel
Polish–Turkish military and political relations in the interwar period
Conference of Lausanne
II Rzeczpospolita
Turcja
polsko–tureckie stosunki wojskowe i polityczne w okresie międzywojennym
konferencja pokojowa w Lozannie
Opis:
The article presents Tadeusz Schaetzel's memorandum from 26 December 1922, containing his analysis of the first round of negotiations at the Lausanne Conference. It was prepared on request of the General Staff, following Schaetzel's return from Lausanne, where he assumed the duties of observer at the peace conference. The document proves strong hopes for a future involvement of Turkey in the anti-Soviet policies of the Second Polish Republic.
W artykule przedstawiony został memoriał Tadeusza Schaetzla z 26 grudnia 1922 r., pisany jako analiza pierwszej części obrad konferencji w Lozannie. Mjr Schaetzel przygotował go dla Sztabu Generalnego, powróciwszy do Warszawy z Lozanny, gdzie obserwował obrady konferencji pokojowej. Tekst dokumentu przepełniony jest nadziejami na pozyskanie w przyszłości Turcji dla antysowieckiej polityki II RP.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2014, 49, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zespół Archiwum Prymasa Polski w zasobie Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie
The fonds ‘the Primate of Poland Archive’ in the Archdiocesan Archive in Gniezno
Autorzy:
Krucki, Łukasz
Mizerka, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783895.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
prymasostwo
archidiecezja gnieźnieńska
archidiecezja poznańska
Polonia
Kościół w Polsce
dwudziestolecie międzywojenne
relacje Kościół-państwo
kancelaria prymasowska
primacy
the archdiocese of Gniezno
the archdiocese of Poznań
Polish community abroad
the Church in Poland
interwar period
the Church-state relationships
Primate’s office
Opis:
The Archdiocesan Archive in Gniezno, which was created in 1960, includes, among others,  the Primate of Poland Archive from the period of the interwar, war and post-war (until 1948). The Primate of Poland Archive is divided into three sections. Section I (The Primate of Poland) encompasses the issues connected with the broadly understood church and state activity of two primates, Edmund Dalbor and August Hlond and it includes 228 archival units. Section II (the Gniezno and Poznań Ordinaries)  focuses on the issues connected to the activity of Archbishops Edmund Dalbor and August Hlond as the Gniezno and Poznań ordinaries and includes 105 archival units. Section III (The Protector of Emigration Affairs) refers to various issues connected with the primates’ activity among the Polish community abroad (also among seasonal workers) during the interwar period; it has 120 archival units. In addition, Section IV (The war period) was created, which includes 40 archival units. The Primate of Poland Archive is a valuable source for the history of the Church, Poland and the Polish community abroad in the years 1919-1948.
Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, które zostało powołane do istnienia w 1960 r., skupia w swoim zasobie m.in. Archiwum Prymasa Polski z okresu międzywojennego, wojennego oraz powojennego (do 1948 r.). Archiwum Prymasa Polski w swojej strukturze dzieli się na trzy działy. Dział I (Prymas Polski) obejmuje sprawy związane z szeroko pojmowaną aktywnością kardynałów Edmunda Dalbora i Augusta Hlonda na polu kościelnym i państwowym i w swoim zasobie skupia 228 jednostek archiwalnych. Dział II (Ordynariusz gnieźnieński i poznański) skupia się na sprawach odnoszących się do działalności arcybiskupów Edmunda Dalbora i Augusta Hlonda jako ordynariuszy gnieźnieńskich i poznańskich i obejmuje 105 jednostek archiwalnych. Dział III (Protektor Spraw Wychodźstwa) podejmuje różnorodne kwestie związane z aktywnością prymasów okresu międzywojennego wśród Polonii oraz wśród polskich emigrantów i robotników sezonowych, licząc 120 jednostek archiwalnych. Dodatkowo został wyodrębniony dział IV – „okres wojenny”, który liczy 40 jednostek archiwalnych. Archiwum Prymasa Polski stanowi zatem cenne źródło do poznania historii Kościoła, Polski i Polonii w latach 1919-1948.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 231-256
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Participation of the Polish cooperative movement of the Second Republic of Poland in an extra-curricular forms of adult education
Udział polskiego ruchu spółdzielczego II Rzeczypospolitej w pozaszkolnych formach edukacji dorosłych
Autorzy:
Magiera, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2077225.pdf
Data publikacji:
2021-09-18
Wydawca:
Akademia Marynarki Wojennej. Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych
Tematy:
adult education in the Interwar period
the cooperative movement of the Second Republic of Poland
cooperative unions
extracurricular types of adult education
adult education
edukacja dorosłych w okresie międzywojennym
ruch spółdzielczy II Rzeczypospolitej
związki spółdzielcze
pozaszkolne formy edukacji dorosłych
oświata dorosłych
Opis:
This article concerns extra-curricular forms of adult education organized by the Polish cooperative movement in the Interwar period. It presents the beginnings of the cooperative movement, as well as its unions and institutions. The two biggest unions, i.e. the Association of Agricultural and Economic and Commercial Cooperatives of the Republic of Poland and the "Społem", The Union of Consumer Cooperatives of the Republic of Poland and their educational needs are explored in more detail. The article's objective is to present extra-curricular forms of adult education organized by the Polish cooperative movement. Therefore, the article incorporates issues related to the following: adult education course types; publishing activities carried out by cooperative unions; other extra-curricular forms of adult education, including training, conferences, lectures, reading, festivals and anniversary celebrations, radio and film, organizing theatres, choirs, concerts, and many other forms of educational activities.
Artykuł dotyczy pozaszkolnych form edukacji dorosłych organizowanych przez polski ruch spółdzielczy w okresie międzywojennym. Ukazuje początki ruchu spółdzielczego oraz jego związki i instytucje. Szerzej charakteryzuje dwa największe związki: Związek Spółdzielni Rolniczych i Zarobkowo-Gospodarczych Rzeczypospolitej Polskiej i „Społem” Związek Spółdzielni Spożywców RP oraz ich potrzeby edukacyjne. Celem artykułu jest przedstawienie pozaszkolnych form edukacji dorosłych organizowanych przez polski ruch spółdzielczy. Dlatego artykuł zawiera problematykę dotyczącą: kursowych form edukacji dorosłych; działalności wydawniczej prowadzonej przez związki spółdzielcze; innych pozaszkolnych form edukacji dorosłych, do których należały szkolenia, konferencje, wykłady, czytelnictwo, obchody świąt i uroczystości, radio i film oraz organizowanie teatrów, chórów, koncertów i wielu innych przejawów aktywności mających charakter edukacyjny.
Źródło:
Colloquium; 2021, 13, 4; 21-35
2081-3813
2658-0365
Pojawia się w:
Colloquium
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Komisji Kół Krajoznawczych Młodzieży Szkolnej w Polsce okresu międzywojennego
Autorzy:
Magiera, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040740.pdf
Data publikacji:
2020-11-06
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
ruch krajoznawczy młodzieży
komisja kół krajoznawczych młodzieży szkolnej
koła krajoznawcze młodzieży
historia edukacji w Polsce w okresie międzywojennym
organizacje uczniowskie
szkolne koła krajoznawcze
students’ travel movement
Committee of School Students’ Travel Clubs
students' travel clubs
history of education in Poland in the interwar period
student organizations
school travel clubs
Opis:
Artykuł dotyczy działalności Komisji Kół Krajoznawczych Młodzieży Szkolnej w Polsce okresu międzywojennego. Ukazuje okoliczności utworzenia Komisji, jej skład oraz regulamin. Przedstawia obszary działalności Komisji, która nadawała jednolity kierunek pracy kołom krajoznawczym młodzieży. Prezentuje rozwój struktur organizacyjnych ruchu krajoznawczego młodzieży. Komisja Kół Krajoznawczych Młodzieży Szkolnej była organem kierującym, opiekującym się i dbającym o rozwój kół krajoznawczych młodzieży w Polsce w okresie międzywojennym.
The article concerns the activities of the Committee of School Students’ Travel Clubs in Poland in the interwar period. It shows the circumstances of establishing the Committee, its composition and regulations. It presents the areas of activity of the Committee, which gave a unified direction of work to school students’ travel clubs. The article also presents the development of the organizational structures of the students’ travel movement. The Committee of School Students’ Travel Clubs was the governing body, caring for the development of students’ travel clubs in Poland in the interwar period.
Źródło:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne; 2020, 11, 2; 220-238
2450-4491
Pojawia się w:
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The daily Polonia on the key political events in interwar Poland: the 1926 coup d’état and the Brześć trials
Autorzy:
Lis, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421966.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish press in the 20th century
Upper Silesia in the interwar period
Poland’s national politics in regional press
the 1926 coup d’état
the Brześć Trials
the Polonia daily newspaper
Wojciech Korfanty (1873–1939)
Józef Piłsudski (1867–1935)
„Polonia”
Górny Śląsk
Ślązacy
Wojciech Korfanty
Józef Piłsudski
tożsamość narodowa
polityka społeczna
czasopisma lokalne
zamach majowy
proces brzeski
Opis:
Polonia, an Upper Silesian daily founded by Wojciech Korfanty in 1926, remains a mine of information not only about the situation in Upper Silesia between the wars but also a notable source for any study of Poland’s politics in that period. Polonia’s coverage of national politics is important not only because the paper presents a regional point of view but also because of the light its publications throw on the conflict between Wojciech Korfanty and Józef Piłsudski.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2016, 19, 3
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Botany at Stefan Batory University in Vilna (Wilno, Vilnius) (1919–1939)
Autorzy:
Zemanek, Alicja
Köhler, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783478.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
botanical research, history of botany, Lithuania, Poland, Polish botanists, the interwar period, twentieth century, Vilnius, Wilno, University in Vilna, Stefan Batory University, Jakub Mowszowicz, Jan Muszyński, Bronisław Szakien, Piotr Wiśniewski, Józef
badania botaniczne, historia botaniki, Litwa, okres międzywojenny, polscy botanicy, Polska, Wilno, Uniwersytet w Wilnie, Uniwersytet Stefana Batorego, Jakub Mowszowicz, Jan Muszyński, Bronisław Szakien, Piotr Wiśniewski, Józef Trzebiński
Opis:
The university in Vilna (in Polish: Wilno, now: Vilnius, Lithuania), founded in 1579, by Stefan Batory (Stephen Báthory), King of Poland and Grand Duke of Lithuania, was a centre of Polish botany in 1780–1832 and 1919–1939.In the latter period the university functioned under the Polish name Uniwersytet Stefana Batorego (in English: Stefan Batory University). It comprised six departments connected with botany (General Botany, Pharmacognosy and Cultivation of Medicinal Plants, Plant Taxonomy, Botanical Garden, Garden of Medicinal Plants, and Natural History Museum).There worked such distinguished scientists, as: Jakub Mowszowicz (1901–1983), phytogeographer and phytosociologist; Jan Muszyński (1884–1957), botanist and pharmacist; Bronisław Szakien (1890–1938), cytologist and mycologist; Piotr Wiśniewski (1881–1971), physiologist; and Józef Trzebiński (1867–1941), mycologist and phytopathologist. Ca. 300 publications (including ca. 100 scientific ones) were printed in the period investigated, dealing mainly with morphology and anatomy, cytology, plant physiology, floristics (floristic geography of plants), systematics (taxonomy) of vascular plants, mycology and phytopathology, ecology of plant communities (phytosociology), as well as ethnobotany, and history of botany. Stefan Batory University was also an important centre of teaching and popularization of botany in that region of Europe.The aim of the article is to describe the history of botany at the Stefan Batory University in 1919–1939.
Uniwersytet w Wilnie (w języku angielskim: Vilna, obecnie: Vilnius w Republice Litewskiej), założony w 1579 r. przez Stefana Batorego, króla Polski i wielkiego księcia Litwy, był ośrodkiem polskiej botaniki w latach 1780–1832 oraz 1919–1939. W tym ostatnim okresie funkcjonował pod nazwą Uniwersytet Stefana Batorego (w języku angielskim: Stefan Batory University).W latach 1919–1939 zorganizowano następujące zakłady związane z botaniką: Botaniki Ogólnej, Farmakognozji i Hodowli Roślin Lekarskich, Systematyki Roślin, Ogród Botaniczny, Ogród Roślin Lekarskich oraz Muzeum Przyrodnicze.W ośrodku wileńskim pracowali wybitni uczeni, m.in. Jakub Mowszowicz (1901–1983), fitogeograf i fitosocjolog; Jan Muszyński (1884–1957), botanik i farmaceuta; Bronisław Szakien (1890–1938), cytolog i mykolog; Piotr Wiśniewski (1881–1971), fizjolog oraz Józef Trzebiński (1867–1941), mykolog i fitopatolog. Badacze roślin ogłosili drukiem ok. 300 publikacji (w tym ok. 100 naukowych) dotyczących głównie morfologii i anatomii, cytologii, fizjologii roślin, florystyki (florystycznej geografii roślin), systematyki (taksonomii) roślin naczyniowych, mykologii i fitopatologii, ekologii zbiorowisk roślinnych (fitosocjologii), a także etnobotaniki i historii botaniki. Uniwersytet Stefana Batorego był również ważnym ośrodkiem nauczania i popularyzacji botaniki w tym regionie Europy.Celem artykułu jest opracowanie historii botaniki na Uniwersytecie Stefana Batorego w latach 1919–1939.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2019, 18
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-27 z 27

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies