Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "History of mathematics" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-42 z 42
    Tytuł:
    O liczbach ujemnych z perspektywy historycznej i dydaktycznej
    On the Negative Numbers from the Historical and Educational Perspective
    Autorzy:
    Błaszczyk, Piotr
    Sajka, Mirosława
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791026.pdf
    Data publikacji:
    2018-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Negative numbers
    History of mathematics
    Mathematics education
    Opis:
    We identify two ways of introducing negative numbers. In the first one, a totally ordered set (L, $\prec $) is presupposed, an element 0 in L is arbitrarily taken, and a number a is negative when a 0. In the second one, a negative number is defined by the formula a + (−a) = 0. From a mathematical perspective, the first method involves the idea of a totally ordered group (G,+, 0,<), while the second one considers the idea of the algebraic group (G,+, 0) alone. Through the analysis of source texts, we show that the first model originates in John Wallis’ 1685 Treatise of Algebra, while the second one comes form the theory of polynomials, as developed by Descartesin his 1637 La Géométrie. In mathematical education, the first model is applied in the overwhelming majority. Still, we identify a theory that applies to the second model. We show how to develop it further and simplify the representation of the operation a + (−a) = 0 by turning the second modelin to a tablet game.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Mathematicae Pertinentia; 2017, 9; 5-36
    2080-9751
    2450-341X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Mathematicae Pertinentia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fenomen Steinhausowskiego Seminarium Matematyki Stosowanej. Zarys koncepcji
    The case of the Steinhaus seminar on applied mathematics. Outline of the concept
    Autorzy:
    Szczotka, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012151.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    applied mathematics
    mathematical biology
    history of mathematics
    Opis:
    This article is devoted to the Seminar on Applied Mathematics, conducted in 1948-1960 by Professor Hugo Steinhaus in Wroclaw. It is based on the protocols of this Seminar so far not discussed anywhere. Many facts related to Professor Hugo Steinhaus can be found easily in the literature, also in the diary of the professor \emph{Mathematician for all seasons--recollections and notes.} (2016). Steinhaus was an outstanding mathematician. He wrote his doctoral thesis under the direction of David Hilbert at the University of Göttingen. Already at that time, he was interested in applications of mathematics. He also used mathematics as the goal of life in various aspects of economic and social life. During the Wrocław period, when he was running the Applied Mathematics Seminar for people with different professions and interests, he gave the beginning of the Wrocław School of Applied Mathematics. All the problems considered in this Seminar are briefly signaled in the protocols that are presented in the article along with the supplement based on the publication.
    Niniejszy artykuł jest pierwszą częścią większego zamierzenia poświęconego Seminarium Matematyki Stosowanej, prowadzonego w latach 1948-1960 przez profesora Hugona Steinhausa we Wrocławiu. Jest oparty na protokołach z tego Seminarium, nigdzie dotąd nie omawianych. Próbujemy tutaj zastanowić się nad genezą tego Seminarium, jego celem, a także przedstawiamy atmosferę na nim panującą i jego formułę. Druga część naszego zamierzenia ,,Tematyka steinhausowskiego Seminarium Matematyki Stosowanej. Tematyka. (2019) będzie poświęcona omówieniu tematyki i problemów rozważanych na tym Seminarium oraz niektórych rezultatów uczestników Seminarium, publikowanych w czasopismach matematycznych.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2018, 12; 197-228
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gottlob Frege o liczbie. Przyczynek do określenia roli, jaką dla filozofów pełni historia matematyki
    Gottlob Frege on numbers. An attempt to determine the role of the history of mathematics in the work of philosophers
    Autorzy:
    Besler, Gabriela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/691010.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    history of mathematics
    number
    Gottlob Frege
    Opis:
    In this paper I will focus on Frege’s six crucial claims on numbers. I begin with indicating the reasons for his interest in this topic and conclude with a reflection on the role of the history of mathematics in the practice of philosophy. Frege believed that the study on numbers is a common task for both philosophers and mathematicians. In this article, priority is given to the philosophical aspect.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 53; 133-164
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bernard Bolzano: pierwsze (historycznie) matematyczne ujęcie pojęcia kontinuum
    Bernhard Bolzano: the first (historically) mathematical approach to the concept of continuum
    Autorzy:
    Dadaczyński, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690870.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    mathematics
    philosophy of mathematics
    history of mathematics
    continuum
    Bernard Bolzano
    Opis:
    Book review: Lukas Benedikt Kraus, Der Begriff des Kontinuums bei Bernard Bolzano, Beiträge zur Bolzano-Forschung, vol. 25, Academia Verlag, Sankt Augustin 2014, pp. 112.
    Recenzja książki: Lukas Benedikt Kraus, Der Begriff des Kontinuums bei Bernard Bolzano, Beiträge zur Bolzano-Forschung, vol. 25, Academia Verlag, Sankt Augustin 2014, ss. 112.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2018, 64; 195-199
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aparat matematyczny "De revolutionibus orbium coelestrium" Mikołaja Kopernika oraz jego recepcja w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI wieku
    The mathematical apparatus of Nicolaus Copernicus‘s De revolutionibus orbium coelestium and its reception in secondary school education on the Polish territories from the 16th to the 21st century
    Autorzy:
    Karpińska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28825310.pdf
    Data publikacji:
    2023-03-15
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Mikołaj Kopernik
    trygonometria
    historia matematyki
    De revolutionibus
    historia nauczania matematyki
    Nicolaus Copernicus
    trigonometry
    history of mathematics
    history of mathematics education
    Opis:
    W artykule dokonano analizy treści zawartych w rozdziałach XII, XIII i XIV pierwszej księgi „De revolutionibus orbium coelestium” Mikołaja Kopernika. Rozdziały te zawierają materiał trygonometryczny, na którym astronom oparł wszelkie rozważania dotyczące heliocentryzmu. W rozdziale XII zbudował tablice „cięciw w kole”, które dzisiaj nazwalibyśmy tablicami sinusów. W rozdziałach XIII i XIV zajął się rozwiązywaniem trójkątów płaskich i sferycznych. W niniejszym artykule ten aparat matematyczny został przeanalizowany ze współczesnego punktu widzenia, przy użyciu współczesnych oznaczeń i terminologii. Analizie została poddana recepcja matematyki Kopernika w nauczaniu szkolnym realizowanym na ziemiach polskich od XVI do XXI w.
    The article analyses the contents of chapters XII, XIII and XIV of Nicolaus Copernicus’ first book De revolutionibus orbium coelestium. These chapters contain the trigonometric material on which the astronomer based all considerations about heliocentrism. In chapter XII, he built “chords of a circle” tables, which today we would call sinus tables. Chapters XIII and XIV dealt with the solution of flat and spherical triangles. In this paper, this mathematical apparatus has been analysed from a contemporary point of view, using modern symbols and terminology. The analysis was carried out on the reception of Copernicus mathematics in school teaching on the Polish territories from the 16th to the 21st century.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 323, 4; 633-664
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Karol Hertz (1943-1904) – absolwent Szkoły Głównej Warszawskiej
    Karol Hertz (1843–1904) – alumnus of the Warsaw Main School
    Autorzy:
    Maligranda, Lech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012218.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    teaching mathematics
    history of mathematics
    biogram
    historia matematyki
    historia nauczania matematyki
    Opis:
    Karol Hertz was a Polish mathematician, pedagogue and journalist in natural science. In years 1862-1866 studied at theWarsaw Main School at the Faculty of Mathematics and Physics, finishing with his master in 1866. In 1871 he received Ph. D. from the University of Halle and from 1867 he was working at the Second Gimnazjum inWarsaw. He has written three monographs, three text-books, some articles in mathematics and several articles of scientific character published in the journals Nature and Industry and the Week Review ofSocial, Literary and Fine Arts Life, and in its monthly Supplement. He also translated into Polish language many books and articles in mathematics, physics, astronomy, philosophy and pedagogy.
    Karol Hertz był polskim matematykiem, pedagogiem i publicysta w zakresie nauk scisłych. Studiował w Szkole Głównej w Warszawie na Wydziale Matematyczno-Fizycznym, a doktorat uzyskał na Uniwersytecie w Halle, przez cały czas uczac matematyki w gimnazjum w Warszawie. Napisał badz przetłumaczył kilka ksiazek oraz wiele artykułów, zarówno matematycznych jak i popularnonaukowych.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2009, 3; 65-87
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Russian Translations and Translators of Western European works (XVIII - early twentieth century) devoted to the history of mathematics
    Autorzy:
    Lokot, Natalia Vasilievna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012084.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    history of mathematics
    Russian translations of Western European authors
    Mathesis
    Opis:
    This work is a continuation of the author's presentation of the history of mathematics in Russia as a research area within the history of science (v. Lokot (2018)). The elements of the history of mathematics began to intensively emerge in the epoch of Peter the Great and have undergone several stages of development. There are five stages that Russian scientists have gone through, shaping the elements of research in the history of mathematics into the research area with its own subject, objectives and methods. This article continues the analysis of the first period, ie the stage of historical and scientific translations in the field of history of science. Chronologically, the translations of Western European works devoted to the history of mathematics have been analyzed, taking into account the personality of translators, who have relatively little space devoted to works on the history of mathematics.
    Niniejsza praca jest kontynuacją prezentacji badań Autorki nad powstaniem historii matematyki w Rosji jako obszaru badawczego w ramach historii nauki (v. Lokot(2018)). Elementy historii matematki zaczęły intensywnie wyłaniać się w epoce Piotra Wielkiego i przeszły kilka etapów rozwoju. Wyróżnić można pięć etapów, które przeszli rosyjscy naukowcy, kształtując elementy badań z historii matematyki w obszar badawczy z własnym przedmiotem, celami i metodami. W tym artykule kotynuowana jest analiza pierwszego okresu, tj. etapu przekładów historycznych i naukowych z dziedziny histoii nauki. Chronologicznie przeanalizowalizowano tłumaczenia dzieł zachodnioeuropejskich poświęconych historii matematyki z uwzględnieniem osobowości tłumaczy, którym stosunkowo mało miejsca poświęcono w pracach poświęconych historii matematyki.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2019, 13; 67-111
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Functions or functional sequences with special properties whose constructions we owe to Polish mathematicians
    Autorzy:
    Wilczyński, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749645.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    funkcje, ciągi funkcyjne, historia matematyki
    function, functional sequences, teaching mathematics, history of mathematics
    Opis:
    W dorobku polskich matematyków XX wieku można znaleźć liczne przykłady funkcji oraz ciągów funkcyjnych mających niezwykłe lub niespodziewane własności. Praca omawia niektóre wyniki Wacława Sierpińskiego, Stanisława Saksa, Stefana Mazurkiewicza, Hugona Steinhausa, Stefana Banacha, Witolda Wilkosza, Stanisława Ruziewicza, Antoniego Zygmunda, Józefa Marcinkiewicza, Zygmnuta Zahorskiego, Zbigniewa Grandego i Jana Lipińskiego. Część konstrukcji przedstawiona jest szczegółowo.
    In the scholarly output of Polish mathematicians of the 20th century one can find numerous examples of functions and  sequences of functions with unusual or  unexpected properties. This paper discusses certain results of Wacław Sierpiński, Stanisław Saks, Stefan Mazurkiewicz, Hugo Steinhaus, Stefan Banach, Witold Wilkosz, Stanisław Ruziewicz, Antoni Zygmund, Józef Marcinkiewicz, Zygmunt Zahorski, Zbigniew Grande and Jan Lipiński. Some constructions are presented in details.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2015, 9
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geneza intuicjonistycznego rachunku zdań i Twierdzenie Gliwienki
    The Origin of Intuitionistic Propositional Calculus and Glivenko’s Theorem
    Autorzy:
    Urbańczyk, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/691110.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    Glivenko’s theorem
    intuitionistic logic
    intuitionistic propositional calculus
    history of logic
    history of mathematics
    Opis:
    Among the non-classical logics, the intuitionistic one stands out in many ways. First of all, because of its properties, it is grateful subject of formal analysis. Moreover, there is small, but very significant group of mathematicians and philosophers who claim that intuitionistic logic captures the reasoning utilized in mathematics better than classical one. This article reveals the origins of intuitionistic propositional calculus – it was an outcome of formalization of certain ideas about foundations of mathematics. A large part of the article is devoted to Glivenko’s Theorem – somewhat forgotten, but extremely interesting formal result regarding the relationship between the two logical calculi: classical and intuitionistic propositional logic.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2014, 56; 33-56
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prace z równań różniczkowych w „Pamiętniku Towarzystwa Nauk Ścisłych w Paryżu”
    Papers on differential equations in the Memoirs of the Natural Science Society in Paris
    Autorzy:
    Koroński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690984.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    differential equations
    Memoirs of the Natural Science Society in Paris
    papers on differential equations in Memoirs of the Natural Science Society in Paris
    history of mathematics
    history of mathematics in Poland
    Opis:
    This paper concerns the general characteristics of the Natural Science Society in Paris and the Memoirs of the Natural Science Society in Paris. Moreover, in the context of the development of the theory of differential equations in the world, we present in this paper the articles of Y. Villarceau (1813), W. Zajączkowski (1837–1898) and W. Folkierski (1842–1904) on differential equations, which were published in Memoirs of the Natural Science Society in Paris.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 53; 231-262
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podręczniki do matematyki Stefana Banacha w kontekście doświadczeń szkolnych autora
    Mathematics textbooks by Stefan Banach in the context of his school experiences
    Autorzy:
    Karpińska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1398905.pdf
    Data publikacji:
    2019-06-30
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    Stefan Banach
    historia nauczania matematyki
    historia matematyki
    algebra
    geometria
    arytmetyka polityczna
    matematyka finansowa
    podręcznik szkolny
    history of mathematics education
    history of mathematics
    geometry
    political arithmetic
    financial arithmetic
    school textbook
    Opis:
    The aim of this paper is to analyse the content of school textbooks whose author or co-author was Stefan Banach (1892–1945), with particular attention paid to the scope of exploring equations, the method of introducing geometry to school teaching (whether to start it with discussing the basic planimetric concepts or basic stereometric concepts, or discussing them both parallelly?) and the range of political arithmetic (currently called financial arithmetic) problems. The paper examines the extent to which Banach’s textbooks were innovative in this respect. The research is based on, among others, the textbooks used by Banach as a secondary school student and the ordinances of the Polish ministry of education (Ministry of Religious Affairs and Public Education) from 1922.
    Źródło:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2019, 28, 1; 71-138
    1509-0957
    Pojawia się w:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Leonardo Pisano called Fibonacci, between advanced mathematics, history of mathematics and mathematics education: three examples drawn from Liber Quadratorum
    Od matematyki wyzszej, przez historie do dydaktyki. Trzy przykłady zaczerpniete z Liber Quadratorum Leonarda z Pizy zwanego Fibonaccim
    Autorzy:
    Bussotti, Paolo
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1791019.pdf
    Data publikacji:
    2017-07-04
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    Fibonacci
    Enriques
    Liber Quadratorum
    Paradigmatic examples
    Medieval mathematics
    Diophantine analysis
    Lagrange
    Genochhi
    Number theory and mathematics education
    Relation history of mathematics-mathematics education
    Opis:
    In this research, three problems faced by Leonardo Pisano, called Fibonacci,are dealt with. The main purpose is to show that history of mathematics can offerinteresting material for mathematics education. The approach to the use of history ofmathematics in mathematics education cannot be merely historical, but adapted to theneeds of the explanations in a classroom. In the course of this paper, the meaning ofsuch assertion will be clarified. A further purpose is a trying to explore the relationshistory of mathematics-mathematics education-advanced mathematics. Last, but notthe least, a further aim is to offer a specific series of interesting material to the teacherin order to develop stimulating lessons. The material here expounded is conceived forpupils frequenting the third and the fourth years of the high school, but, with minormodifications, it can be adapted to the fifth year of the high school and to the initialyears of the scientific faculties at the university.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Mathematicae Pertinentia; 2015, 7; 5-25
    2080-9751
    2450-341X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Mathematicae Pertinentia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys dziejów matematyki w siedemdziesięcioleciu Politechniki Krakowskiej
    The history of Mathematics in the Krakow University of Technology (1945–2015)
    Autorzy:
    KOROŃSKI, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/520368.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Umiejętności
    Tematy:
    Politechnika Krakowska
    Instytut Matematyki PK
    historia matematyki
    Krakow University of Technology
    Institute of Mathematics
    History of Mathematics
    Opis:
    Przedmiotem pracy jest historia matematyki w Politechnice Krakowskiej w latach 1945–2015. Zaprezentowano sylwetki wybranych wybitnych matematyków w historii Politechniki Krakowskiej (Mirosław Krzyżański, Jan Bochenek, Feliks Barański oraz Irena Łojczyk-Królikiewicz) i podstawowe informacje o ich osiągnięciach naukowych.
    The subject of the paper is the history of Mathematics at the Krakow University of Technology since 1945 up to 2015. It presents profiles of the most famous mathematicians in the history of the Krakow University of Technology (M. Krzyżański, J. Bochenek, F. Barański, I. Łojczyk-Królikiewicz) and some information about their scientific achievements.
    Źródło:
    Prace Komisji Historii Nauki PAU; 2015, 14; 99-115
    1731-6715
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Historii Nauki PAU
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polskie osiągnięcia dotyczące klasyfikacji Bairea
    Results of Polish mathematicians concerning the Baire classification.
    Autorzy:
    Wilczyński, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012144.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    Baire classification
    Borel sets
    history of mathematics
    klasyfikacja Baire'a
    zbiory borelowskie
    historia matematyki
    Opis:
    The paper describes results of Polish mathematicians of XX century concerning the Baire classification of functions and Borel classification of sets. As usual, numerous theorems came from Wacław Sierpiński, remaining are due to Kazimierz Kuratowski, Stefan Banach, Stefan Kempisty, Edward Szpilrajn (Marczewski), Andrzej Alexiewicz, Władysław Orlicz, Adolf Lindenbaum, Roman Sikorski, Ryszard Engelking, Włodzimierz Holsztyński, Tadeusz Traczyk, Janina Staniszewska, Zygmunt Zahorski and Samuel Eilenberg.
    W pracy opisane są niektóre wyniki polskich matematyków XX wieku dotyczące klasyfikacji Baire'a funkcji oraz klasyfikacji zbiorów borelowskich. Jak zwykle, duża część rezultatów osiągnięta została przez Wacława Sierpińskiego, pozostałe pochodzą od Kazimierza Kuratowskiego, Stefana Banacha, Stefana Kempistego, Edwarda Szpilrajna (Marczewskiego), Andrzeja Alexiewicza, Władysława Orlicza, Adolfa Lindenbauma, Romana Sikorskiego, Ryszarda Engelkinga, Włodzimierza Holsztyńskiego, Tadeusza Traczyka, Janiny Staniszewskiej, Zygmunta Zahorskiego i Samuela Eilenberga.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2018, 12; 81-97
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prace z równań różniczkowych w „Pamiętniku Akademii Umiejętności w Krakowie”
    Papers concerning differential equations in the Memoirs of the Academy of Arts and Sciences in Cracow
    Autorzy:
    Koroński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690990.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    differential equations
    Memoirs of the Academy of Arts and Sciences in Cracow
    papers on differential equations in Memoirs of the Academy of Arts and Sciences in Cracow
    history of mathematics
    history of mathematics in Poland
    Opis:
    This paper concerns the general characteristics of the Academy of Arts and Sciences in Cracow and the Memoirs of the Academy of Arts and Sciences in Cracow. Moreover, in the context of the global development of the theory of differential equations we present in this paper the articles of Alojzy Jan Stodółkiewicz (1856-1934), Władysław Zajączkowski (1837-1898), Jan Rajewski (1857-1906), Wawrzyniec Żmurko (1824-1889) and Edward Władysław Skiba (1843-1911) on differential equations, which were published in the Memoirs of the Academy of Arts and Sciences in Cracow.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2013, 53; 199-230
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geometria kół Otta Reichela jako przykład pracy z uczniem zdolnym na lekcjach matematyki w II połowie XIX wieku
    The Otto Reichels geometry of circles as an example of work with a gifted student in mathematics lessons in the second half of the 19th century
    Autorzy:
    Karpińska, Karolina
    Klemp-Dyczek, Bogumiła
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1789261.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-24
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    history of mathematics education
    mathematics education on the Polish
    territories in the 19th c.
    geometry
    geometric constructions
    gifted education
    Otto Reichel
    Opis:
    Niniejszy artykuł jest poswiecony omówieniu zadan zwiazanych ze znajdowaniem miejsca geometrycznego punktów, które zostały umieszczone w artykule Beiträge für den Unterricht in der Geometrie („Przyczynki do nauczania geometrii”) Otta Reichela (Thorn, 1866), nauczyciela gimnazjum w Toruniu w latach 60. XIX wieku. Rozwiazanie wiekszosci tych zadan wykraczało poza ramy programowe wyznaczone przez ówczesne władze oswiatowe. Jest to przykład samodzielnego rozszerzenia programu nauczania matematyki przez nauczyciela w szkole dla uczniów zdolnych, w celu lepszego przygotowania młodziezy do egzaminów maturalnych, studiow uniwersyteckich oraz pózniejszej pracy zawodowej.
    The paper is devoted to the discussion of the tasks related to finding the geometric locus of points. These tasks were included in the article Beiträage fäar den Unterricht in der Geometrie (“Contribution to the teaching of geometry”) by Otto Reichel (Thorn, 1866), a teacher of Torun gymnasium in the 1860s. The solution of most of these tasks went beyond the curricula determined by the then educational authorities. It is an example of self-extension of the mathematics curriculum by a teacher in a school for gifted students in order to better prepare young people for matriculation examinations, university studies, and later professional careers.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Mathematicae Pertinentia; 2020, 12; 173-196
    2080-9751
    2450-341X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Mathematicae Pertinentia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sposoby i reguły zapisu liczb w rzymskim systemie numeracji
    Methods and rules of coding numbers in the Roman numeration system
    Autorzy:
    Czajkowski, A. A.
    Ligmanowska, I.
    Ligmanowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/135866.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
    Tematy:
    numeracja
    system rzymski
    zapis cyfrowy liczby
    reguły zapisu
    historia matematyki
    numeration
    Roman system
    digital record number
    rules
    history of mathematics
    Opis:
    Wstęp i cel: W pracy przestawiono zasady i reguły zapisu liczb w rzymskim systemie numeracji. Niepozycyjny system numeracji rzymskiej był oparty na zasadzie addytywnej niekiedy łącznie z zasadą substraktywną lub multiplikatywną. Głównym celem pracy jest przypomnienie i uporządkowanie zasad zapisu liczb oraz reguł stosowanych w notacji rzymskiej. Materiał i metody: Materiał badawczy jest oparty wybranych pozycjach z dość obszernej literatury. W pracy stosuje się głownie metodę analizy teoretycznej. Wyniki: W przedstawionych rozważaniach opisano zasady zapisu liczb sposobem rzymskim w zakresie od 1 do 1000, od 1000 do 106 oraz od 106 do 108. Zaprezentowano 14 reguł rządzących rzymskim zapisem liczb. Przedstawiono 62 przykłady ilustrujące omawiane zasady i reguły. Wniosek: Znajomość zasad i reguł zapisu liczb w rzymskim systemie numeracji pozwala na pełniejszą weryfikację poprawności konstruowanego zapisu.
    Introduction and aim: The paper presents some principles and rules of coding numbers in the Roman numeration system. Non-positional Roman numeration system was based on the principle of additive sometimes including the principle of subtractive or multiplicative. The main aim of the paper is to organize and remind of coding numbers and rules used in the Roman numeration system. Material and methods: The research material is based on selected items from a fairly extensive literature. The study used mainly the method of theoretical analysis. Results: In the presented considerations has been described some rules for writing method of Roman numbers in the range from 1 to 1000, from 1000 to 106 and from 106 to 108. It has been presented 14 rules describing the Roman number notation. Also has been shown 62 examples to illustrate these principles and rules. Conclusion: Knowledge of principles and rules for writing numbers in the Roman numeration system allows for a more complete verification of the correctness of the constructed record.
    Źródło:
    Problemy Nauk Stosowanych; 2015, 3; 179-190
    2300-6110
    Pojawia się w:
    Problemy Nauk Stosowanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polish mathematicians against the background of Polish history in the nineteenth and twentieth centuries
    Autorzy:
    Duda, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749725.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    mathematics, mathematicians, biogram, history of mathematics, history of mathematical centres in Poland since XVIII century, Polish School of Mathematic
    matematyka, matematycy, biogram, historia matematyki, historia ośrodków matematycznych w Polsce od XVIII wieku, polska szkoła matematyczna
    Opis:
    Dramatyczne wydarzenia historyczne ostatnich dwóch wieków w Polsce (rozbiory, powstania, wojny, uciski itp.) wywarły przemożny wpływ na losy wszystkich jej mieszkańców, nie omijając matematyków. Wyróżniając kolejne okresy latami 1795, 1832, 1862, 1913, 1919, 1939, 1945, 1952, 1989, autor przypomina losy niektórych matematyków polskich (łącznie ponad pięćdziesięciu) dla pokazania, co mogli wtedy robić i czego nie mogli, co osiągnęli i co stracili. Mimo ogromnych przeciwności i strat matematyka polska wyszła z tych prób zwycięsko i nadal utrzymuje wysoki poziom.
    Dramatic historical events of the last two centuries in Poland (partitions, uprisings, wars, oppressions etc.) heavily influenced fates of all people, including mathematicians. Distinguishing several periods by the eventful years 1795, 1832, 1862, 1913, 1919, 1939, 1945, 1952, 1989, the author recalls some Polish mathematicians for each of them (in total over 50) to explain what they could or could not do and what they eventually assessed or lost. Despite all adversities the Polish mathematics emerged victorious and still keeps high standards. 
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2016, 10
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On Matura examinations in Mathematics in the Prussian Partition of Poland from the 18th to the early 20th century
    Autorzy:
    Domoradzki, Stanisław
    Karpińska, Karolina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749699.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    history of mathematics education in Poland in 18th-20th c., world’s first Matura examinations, Matura examinations in the II Republic of Poland.
    Opis:
    Wartykule dokonujemy analizy pierwszych matur z matematyki przeprowadzonych w latach 1789–1805 w szkołach funkcjonujacych na terenach I Rzeczypospolitej i zagarnietych przez Królestwo Prus na mocy traktatów rozbiorowych. Prezentujemy charakterystykę zmian egzaminu maturalnego z matematyki na Pomorzu Nadwiślańskim i w Wielkopolsce, poczawszy od wojen napoleonskich aż do 1918 roku. Szczególną uwagę skupiliśmy na porównaniu matur z matematyki w szkołach katolickich, protestanckich oraz symultannych (dwuwyznaniowych – katolickich i protestanckich). Ponadto dokonujemyporównania dziewiętnastowiecznych matur z matematyki z pierwszymi maturami w II Rzeczypospolitej. W naszej opinii praca ta jest pierwsza, która obejmuje tak zakreslony temat.
    In this article we discuss the first Matura examinations in mathematics conducted in the years 1789–1805 in the territory of the Kingdom of Poland occupied by Prussia on the basis of partition treaties. We present characteristics of the evolution of the Matura examinations in mathematics in the territory of Vistula Pomerania and Greater Poland, from the Napoleonic Wars until 1918. Particular attention is paid to the comparison of the Matura examinations in this subject in Catholic, Protestant and simultaneous schools (including both denominations, Catholic and Protestant). We also compare the 18thcentury Matura examinations in mathematics with the first Matura examinations in the Second Republic of Poland. In our opinion, this article is the first one that presents such approach to this topic.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2017, 11
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On History of Epsilontics
    Autorzy:
    Sinkiewicz, Galina Iwanowna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749678.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    History of mathematics, analysis, continuity, Lagrange, Ampére, Cauchy, Bolzano, Heine, Cantor, Weierstrass, Lebesgue, Dini
    Historia matematyki, analiza, si¡gªo±¢, Lagrange, Ampére, Cauchy, Bolzano, Heine, Cantor,Weierstrass, Lebesgue, Dini
    Opis:
    Praca przedstawia historię twierdzeń i pojęć sformułowanych w języku „ε-δ" w dziewiętnastowiecznych pracach matematycznych. Z przytoczonych faktów wynika, że chociaż symbole ε i δ były wstępnie wprowadzone w 1823 przez Cauchy'ego, to nie było tam funkcyjnej zależności δ-y od ε-a. Dopiero w 1861 metodą opisu z wykorzystaniem epsilona-delty zastosował w pełni Weierstrass formułując definicję granicy. Praca niniejsza pokazuje różne interpretacje tej metody opisu przez innych matematyków. Pierwotna wersja tego artykułu ukazała się [Sinkevich, 2012d] w języku rosyjskim.
    This is a review of genesis of „ε-δ" language in works of mathematicians of the 19th century. It shows that although the symbols ε and δ were initially introduced in 1823 by Cauchy, no functional relationship for δ as a function of ε was ever ever specified by Cauchy. It was only in 1861 that the epsilon-delta method manifested itself to the full in Weierstrass de_nition of a limit. The article gives various interpretations of these issues later provided by mathematicians. This article presents the text [Sinkevich, 2012d] of the same author which is slightly redone and translated into English.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2016, 10
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Franciszek Wlodarski (1889-1944)
    Autorzy:
    Maligranda, Lech
    Piotrowski, Walerian
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749832.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    Franciszek Włodarski, history of mathematics in Poland, biographies, Poznań University, analytic geometry, projective geometry, geometric constructions, patent
    Franciszek Włodarski, historia matematyki w Polsce, biografie, Uniwersytet Poznański, geometria analityczna, geometria rzutowa, konstrukcje geometryczne, patent
    Opis:
    Franciszek Włodarski był polskim matematykiem zajmującym się głównie geometrią analityczną i rzutową. W 1911 roku obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Fryburskim w Szwajcarii. Opublikował siedem prac naukowych i dwa podręczniki, jeden z geometrii analitycznej, drugi zaś o konstrukcjach geometrycznych. Przetłumaczył także na język polski książkę Federiga Enriquesa dotyczącą geometrii rzutowej i z tego powodu jest wymieniony w Tysiącu lat polskiej mysli matematycznej [5, str. 243].Zainteresowalismy się Włodarskim ze względu na wyrazy uznania dotyczące jego tłumaczenia książki Enriquesa, pracę na Uniwersytecie Poznańskim w latach 1919–1929 i sprzeczne informacje odnśsnie doroku jego śmierci oraz brak zdjęcia we wszelkich opisach dotyczących jego osoby. Dotarliśmy do jego rodziny i dzięki temu byliśmy w stanie zweryfikować istniejące dane oraz uzupełnić brakujące informacje.Przedstawiamy więc koleje życia oraz dorobek naukowy Franciszka Włodarskiego łącznie z wynalazkiem opatentowanym w czterech krajach w latach 1929–1930.
    Franciszek Włodarski was a Polish mathematician working mainly in analytic geometry and projective geometry. In 1911 he defended his Ph.D. thesis "Projective geometry on the sphere in the vector calculus" at the University of Fribourg in Switzerland. He published seven scholarly papers and two textbooks, one in analytic geometry, the other one in geometric constructions. He also translated in 1917, from Italian into Polish, the book "Lectures on Projective Geometry" by Federigo Enriques, and this is why he is mentioned in "Tysiąc lat polskiej myśli matematycznej" J. Dianni i A. Wachułka(1963) p. 243. We took interest in Włodarski because of the praise concerning his translation of Enriques's book, his work at the University of Poznań in the years 1919--1929 as well as contradictory information regarding his death year and lack of a photograph in any descriptions concerning his person. We reached his family and, thanks to this, were able complete the missing information. So we present the course of life and the scientific output of Franciszek Włodarski, including an invention patented in the years 1929-1930 in four countries.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2017, 11
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The first Russian translations of Euclid in Russia
    Autorzy:
    Lokot, Natalia Vasilievna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2012159.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    history of mathematics
    Russian translations of Euclid and Archimedes
    Mathesis
    M. Satarov
    I. Satarov
    S.I. Mordvinov
    N.G. Kurganov
    V.N. Nikitin
    P.I. Suvorov
    F.I. Petrushevsky
    A.A. Sokovich
    M.E. Vashchenko-Zakharchenko
    V.G. Imshenetsky
    Opis:
    This article is the first part of research devoted to the inception and formation of mathematics history as a separate science in Russia. Its elements began intensively emerging in the epoch of Peter the Great and underwent several developmental stages. This work outlines five stages that Russian scientists went through while molding elements of studies in the history of mathematics into a science with its own subject, goals, and methods. The purpose of this article is to analyze the first stage, i.e. that of historical and scientific translations. We have chronologically analyzed two types of translations in this work (translations of mathematical works of early Greeks and translations of Western European works devoted to the history of mathematics) and briefly looked at translators’ personalia, which is relatively un- known in literature devoted to the history of mathematics. This part is devoted to translations and translator’s personalities of Euclid’s and Archimedes’ works.
    Badania, których wynikiem są dwa artykuły, są poświęcone powstawaniu w Rosji historii matematyki jako odrębnej nauki. Jej elementy zaczęły intensywnie wyłaniać się w epoce Piotra Wielkiego i przeszły kilka etapów rozwoju. Wyróżnić można pięć etapów, przez które przeszli rosyjscy naukowcy, kształtując elementy badań z historii matematyki w naukę z własnym przedmiotem, celami i metodami. Analizujemy pierwszy etap, tj. etap przekładów historycznych i naukowych. Chronologicznie przeanalizowaliśmy w tych badaniach dwa rodzaje tłumaczeń (tłumaczenia prac matematycznych wczesnych Greków i tłumaczenia dzieł zachodnioeuropejskich poświęconych historii matematyki) oraz przyjrzeliśmy się osobom tłumaczy, stosunkowo mało znanym w literaturze poświęconej historii matematyki. Niniejsza częśc omawia tłumaczenia i biogramy tłumaczy dzieł Euclidesa i Archimedesa.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2018, 12; 161-195
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geometria w pierwszych latach szkolnej edukacji w świetle wybranych programów nauczania i poradników metodycznych dla nauczycieli z lat 1773 – 2020
    Geometry in the first years of school education in the context of selected curricula and methodological guides for teachers in the years 1773 – 2020
    Autorzy:
    Zambrowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1789257.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    the history of teaching
    geometry
    mathematics education
    Opis:
    Currently there is little geometry content in the early years of school. In my doctoral thesis Geometry in teaching children since the times of the Commission of National Education until today. Analysis of the succession of education concepts, supervised by Prof. Edyta Gruszczyk-Kolczynska, I examined how the teaching of geometry to younger children has changed since the time of KEN. In the article, I discuss curricula and methodological guide books for teachers in terms of the geometric content they cover in the first years of school education. I focus on three periods: the second half of the 19th century, the 1920s and the 1970s. These periods stand out from the others I studied n that there was a lot of geometric content in the first years of school. However, in the first one of these, the content was mainly included in the subject “drawings”, while in the others the main aim of teaching was to develop pupils’ computational skills. To a large extent, geometry has also served this purpose.
    Źródło:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Mathematicae Pertinentia; 2020, 12; 250-259
    2080-9751
    2450-341X
    Pojawia się w:
    Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Mathematicae Pertinentia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Computer science at Wroclaw University of Science and Technology - seventies and eighties
    Autorzy:
    Huzar, Zbigniew
    Bilski, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/749852.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Matematyczne
    Tematy:
    computer science, informatics, history of science, memories, computer, computer programming, scientific centers of computer science in Wrocław, history of applied mathematics, recollections
    informatyka, historia nauki, wspomnienia, komputer, programowanie, informatyczne ośrodki naukowe we Wrocławiu, historia informatyki, historia zastosowań matematyki, wspomnienia
    Opis:
    Artykuł omawia kształtowanie się i rozpowszechnianie zastosowań infomatyki w latach siedemdiesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku w Politechnice Wrocławskiej. W szczególności skupia się na formowaniu i realizacji programów związanych z projektowaniem i zastosowaniem systemow i sieci komputerowych.
    Birth of computer science is usually associated with the birth and spread of computers. This may be due to the development of technology and electronic techniques, but different ideas of building computing machines has already formed two centuries ago. Computers, from the first moments of its existence, have been a source of fascination. They perceived their potential meant that the mass journalism, also Polish, appeared electronic brain. Currently used the word computer a long time could not settle in Polish terminology. For a long time it was said about the machines doing mathematical counting or digital machines, and the computer has denied these terms until the end of the seventies. Also, the term computer came late – the first ex cathedra sounded in Poland only in 1968, and the author of the term is considered Romuald Marczyński.
    Źródło:
    Antiquitates Mathematicae; 2016, 10
    1898-5203
    2353-8813
    Pojawia się w:
    Antiquitates Mathematicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O niektórych aspektach platońskiej filozofii matematyki
    On some aspects of mathematical platonism
    Autorzy:
    Dembiński, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/690766.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    philosophy of mathematics
    mathematical platonism
    history of philosophy
    Plato
    Opis:
    Modern philosophers of mathematics in their discussions tend to refer to mathematical Platonism. Usually they believe that they talk about philosophical thought of Plato himself and understanding of mathematics that was introduced by the ancient philosopher. Unfortunately, contemporary mathematical Platonism has very little in common with original Platonism. In this paper I would like to clarify this issue and present Plato’s philosophy of mathematics.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2015, 58; 45-61
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matematyka eksperymentalna – kilka refleksji historyka nauki
    Experimental mathematics – several remarks from historian of science
    Autorzy:
    Maślanka, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/691188.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    history of science
    philosophy of mathematics
    number theory
    history of computations
    computer-assisted proof
    Opis:
    The paper deals with the ever growing role of computers in pure mathematics. Several examples, mainly from number theory, when numerical experiments did shed some light on difficult problems are given.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2015, 58; 115-150
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fellows of the Academy of Arts and Sciences in Kraków and the Jagiellonian University in Georg-August Univeristy in Göttingen in the period 1891–1914. Mathematics
    Autorzy:
    Ciesielska, Danuta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783406.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Umiejętności
    Tematy:
    Georg-August University in Göttingen, Felix Klein, scholarship funds, Jagiellonian University, Academy of Arts and Sciences in Kraków, history of mathematics in 19th and 20th centuries, history of Polish mathematicians
    Uniwersytet Georga-Augusta w Getyndze, Felix Klein, fundacje stypendialne, Uniwersytet Jagielloński, Akademia Umiejętności w Krakowie, historia matematyki w XIX i XX wieku, historia polskich matematyków.
    Opis:
    The main goal of the research project is an evaluation of the impact of studies and scientific visits of Polish scientists in the world mathematical centre, which was Georg-August Univeristy in Göttingen, on their careers.The results presented in this report focuses on the scholarship holders of the Academy of Arts and Sciences in Kraków and the Jagiellonian University. A time-frame for the article are the dates of visit of the first and the last scholarship holders in Göttingen. A brief history of the Osławski’s Fund, Dr. Władysław Kretkowski’s and Kazimierz Klimowski’s Fund and the fellows – mathematicians: Leon Chwistek, Antoni Hoborski, Stanisław Kępiński, Stanisław Ruziewicz, Włodzimierz Stożek, Władysław Ślebodziński and Franciszek Włodarski are presented in the article. The archival documents cited in the article are presented in print for the first time.An analysis of the reasons that urged young Polish scholars to choose Göttingen for their foreign studies is given. An evaluation of the impact of their studies in Göttingen on their future research areas was done.An introduction to the article is a very brief history of mathematicians, mathematics and mathematical education in Georg-August University in Göttingen in the period 1885–1914.
    Podstawowym celem projektu badawczego jest ocena wpływu studiów i pobytów naukowych polskich uczonych w światowym centrum matematyki, jakim był Uniwersytet w Getyndze, na rozwój ich akademickich karier.W tym artykule skupiono się tylko na matematykach, którzy byli stypendystami Akademii Umiejętności w Krakowie i Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ramy czasowe artykułu wyznaczyły daty pobytów pierwszego i ostatniego stypendysty w Getyndze. Przedstawiono krótko informacje o Fundacji im. Osławskiego, Funduszu im. Dra Władysława Kretkowskiego oraz Funduszu im. Kazimierza Klimowskiego oraz o losach stypendystów: Leona Chwistka, Antoniego Hoborskiego, Stanisława Kępińskiego, Stanisława Ruziewicza, Włodzimierza Stożka, Władysława Ślebodzińskiego i Franciszka Włodarskiego. Przywołane w artykule dokumenty pochodzące z archiwów tych fundacji i korespondencji nie były wcześniej publikowane.Podjęto probę oceny pobudek, które skłoniły młodych polskich uczonych do wyboru Getyngi jako miejsca zagranicznych studiów. Oceniono wpływ odbytych w Getyndze studiów na tematyką prowadzonych przez nich badań naukowych.Przed główną częścią artykułu krótko naszkicowano historię matematyków, matematyki i kształcenia matematycznego w Getyndze w okresie 1885–1914.
    Źródło:
    Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
    2451-3202
    Pojawia się w:
    Studia Historiae Scientiarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Some comments on the life and publications of Jerzy K. Baksalary (1944-2005)
    Autorzy:
    Baksalary, Oskar
    Styan, George
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/729932.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Matematyki, Informatyki i Ekonometrii
    Tematy:
    The Adam Mickiewicz University in Poznań
    The August Cieszkowski Agricultural University in Poznań
    authorship matrix
    bibliometrics
    biography
    generalized inverses of matrices
    history of mathematics and statistics in Poland
    linear statistical models
    matrix equations and inequalities
    matrix partial orderings
    obituary
    rank of a matrix product
    Tadeusz Kotarbiński Pedagogical University in Zielona Góra
    Zielona Góra University
    Opis:
    Following some biographical information on Jerzy K. Baksalary (1944-2005) and some comments by Tadeusz Caliński, Oskar Maria Baksalary, and Image Editors-in-Chief: Bryan L. Shader and Hans Joachim Werner, this article continues with personal remarks on the life and publications of Jerzy K. Baksalary by Anita Dobek, R. William Farebrother, Jürgen Groß, Jan Hauke, Radosław Kala, Erkki Liski, Xiaoji Liu, Augustyn Markiewicz, Thomas Mathew, Wiesław Migdałek, Friedrich Pukelsheim, Tarmo Pukkila, Simo Puntanen, C. Radhakrishna Rao, Dietrich von Rosen, George P.H. Styan, Tomasz Szulc, Yongge Tian, Götz Trenkler, Frank Uhlig, Júlia Volaufová, Haruo Yanai, and Fuzhen Zhang. These remarks are followed by a detailed list of Jerzy Baksalary's publications prepared by the editors of this article.
    Źródło:
    Discussiones Mathematicae Probability and Statistics; 2008, 28, 1; 5-64
    1509-9423
    Pojawia się w:
    Discussiones Mathematicae Probability and Statistics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O platońskich ideach
    On Plato’s Doctrine of Ideas
    Autorzy:
    Dembiński, Bogdan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/691207.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    philosophy of mathematics
    mathematical platonism
    history of philosophy
    Plato
    platonism
    Platonic idealism
    Opis:
    This paper is an attempt to clarify the ontological status of Platonic ideas. My considerations are based on the example of mathematical ideas and their relation to the subjects of mathematics and phenomena, since such modes of existence are distinguished in the philosophy of Plato.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2016, 60; 83-98
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doktoraty Polaków w Getyndze. Matematyka
    Doctoral dissertations of Poles at the Georg August University of Göttingen: Mathematics
    Autorzy:
    Ciesielska, Danuta
    Maligranda, Lech
    Zwierzyńska, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1398117.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    Władysław Bortkiewicz
    Michał Feldblum
    Jan Kroó
    Hugo Steinhaus
    Arnold Walfisz
    Georg-August-Universität Göttingen
    David Hilbert
    Edmund Landau
    Wilhelm Lexis
    Woldemar Voigt
    historia matematyki w XIX i XX w.
    Ladislaus von Bortkewitsch
    Michael Feldblum
    Jan Kroo
    Georg August University of Göttingen
    history of mathematics in the 19th and 20th centuries
    Opis:
    The article provides information about the documents held in the archives of the Georg August University of Göttingen (Georg-August-Universität Göttingen), pertaining to the efforts of Poles who wanted to obtain a doctorate in mathematics. In the years 1892–1922, 10 Poles were awarded doctorates in exact sciences in Göttingen, including five in mathematics. Michał Feldblum from Warsaw, Hugo Steinhaus from Jasło and Arnold Walfisz from Warsaw received doctorates in pure mathematics, Władysław Bortkiewicz from Saint Petersburg in mathematical statistics and Jan Kroo from Kraków in mathematical physics. From the documents related to these five doctoral proceedings, the authors have extracted the information that has not been hitherto published, including the opinions on doctoral dissertations (by Hilbert, Landau, Lexis and Voigt), exam questions, opinions on the results achieved by doctoral students and handwritten résumés. The documents have been translated into Polish.
    Źródło:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2019, 28, 2; 73-116
    1509-0957
    Pojawia się w:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia nauki w oczach fizyków i matematyków
    History of science in the eyes of physicists and mathematicians
    Autorzy:
    Maślanka, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1398813.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
    Tematy:
    historia nauki
    matematyka
    fizyka teoretyczna
    history of science
    mathematics
    theoretical physics
    Opis:
    The article contains a summary of the views of revered physicists and mathematicians about the history of science, which is usually not held in high regard by active specialists in those particular areas. Quite often, it is disregarded as an approach that is not effective and lacks spectacular, fast applications. I will also present some views on the general paths of the development of the history of exact sciences.
    Źródło:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2018, 27, 2; 79-97
    1509-0957
    Pojawia się w:
    Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mathematics and metaphysics: The history of the Polish philosophy of mathematics from the Romantic era
    Autorzy:
    Polak, Paweł Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1943087.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-31
    Wydawca:
    Copernicus Center Press
    Tematy:
    history of Polish philosophy
    philosophy of mathematics
    Józef Hoene-Wroński
    Karol Libelt
    Bronisław Trentowski
    Józef Kremer
    Marian Morawski
    Opis:
    The Polish philosophy of mathematics in the 19th century is not a well-researched topic. For this period, only five philosophers are usually mentioned, namely Jan Śniadecki (1756–1830), Józef Maria Hoene-Wroński (1776–1853), Henryk Struve (1840–1912), Samuel Dickstein (1851–1939), and Edward Stamm (1886–1940). This limited and incomplete perspective does not allow us to develop a well-balanced picture of the Polish philosophy of mathematics and gauge its influence on 19th- and 20th-century Polish philosophy in general. To somewhat complete our picture of the history of the Polish philosophy of mathematics in those times, we here present the profiles of some lesser-known Polish Romantic philosophers of the 19th century, namely Karol Libelt, Bronisław Trentowski, and Józef Kremer. We discuss their contributions to the philosophy of mathematics and their metaphysical perspectives, and we also show how their metaphysical ideas have found some continuity in the studies of some Catholic philosophers.
    Źródło:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2021, 71; 45-74
    0867-8286
    2451-0602
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza historyczno-porównawcza języka matematyki w zakresie trygonometrii na podstawie podręcznika Stanisława Przystańskiego „Trygonometrya prostokreślna” z 1859 roku
    Historical-comparative analysis of mathematics language in trigonometry area based on Stanislaw Przystanski “Trygonometrya prostokreślna” from 1859
    Autorzy:
    Witek, A. E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/135896.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Szczecinie
    Tematy:
    historia języka polskiego
    język matematyki
    trygonometria
    sinus
    cosinus
    wstawa
    dostawa
    history of Polish language
    language of mathematics
    trigonometry
    cosunis
    Opis:
    Wstęp i cel: Porównanie językowo-historyczne w naukach matematycznych ma na celu ujawnienie zmian w sposobie myślenia ówczesnych i dzisiejszych matematyków oraz skutków tych zmian. Analiza ukazuje jak różne podejścia do danej dziedziny, definiują jej istotę. Materiał i metody: Materiał stanowi tekst podręcznika „Trygonometrya prostokreśla” Stanisława Przystańskiego z 1859 roku. Zastosowana analiza historyczno-porównawcza bazuje na metodach analiz gramatycznych, z uwzględnieniem różnic w budowie słów i zdań oraz bada różnice leksykalne pomiędzy nomenklaturą matematyczną, znajdującą sie w XIX-wiecznym podręczniku, oraz dzisiejszą. Wyniki: Nomenklatura ta w zakresie trygonometrii uległa znacznym zmianom, zarówno pod kątem stylistycznym, szczególnie zaś leksykalnym, gdyż zapomnieniu uległa cała, rodzima grupa nazw. Analiza porównawcza ujawniła także nieco różny od współczesnego sposób myślenia o nauczaniu matematyki, autor podręcznik ukazuje bowiem praktyczne i świadome myślenie, nastawione na ucznia. Wniosek: Podręcznik „Trygonometrya prostokreślna” Stanisława Przystańskiego z 1859 roku nie jest akademickim dyskursem na dany temat, ale wyniknął z potrzeby takiego przekazania teorii, by ją w konkretnej sytuacji praktycznej móc zastosować.
    Introduction and aim: The linguistic comparison of the mathematical language aims to reveal changes in the way the mathematicians were thinking in the XIX century, but also shows differences in their nowadays approach, which defines also the essence of the modern mathematics. Material and methods: Material is based on the text of handbook “Trygonometrya prostokreśla” by Stanislaw Przystanski from 1859. Applied analysis is basically grammatical, taking into account differences in word and sentence construction and analyzes the lexical differences between the mathematical nomenclature found in the nineteenth-century textbook and modern used language. Results: The Polish trigonometry nomenclature has changed considerably from stylistic and lexical point of view, since the whole name group was forgotten. Comparative analysis also revealed a slightly different way of thinking about mathematics didactics, as the textbook author shows practical thinking oriented to the student. Conclusion: The Handbook “Trygonometrya prostokreślna” by Stanislaw Przystanski at 1859 is not an academic discourse on the given subject, but has come from the need for such present a theory to be applied in a practical situation.
    Źródło:
    Problemy Nauk Stosowanych; 2017, 7; 221-232
    2300-6110
    Pojawia się w:
    Problemy Nauk Stosowanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matematyka na Wydziale Elektrycznym AGH oraz uwagi o szkolnictwie wyższym
    Mathematics at the AGH ust Electrical Faculty and comments on higher education
    Autorzy:
    Mitkowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1197552.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Napędów i Maszyn Elektrycznych Komel
    Tematy:
    Wydział Elektryczny AGH
    historia AGH
    matematyka na AGH
    Faculty of Electrical Engineering AGH
    history of AGH
    mathematics at AGH
    Opis:
    The paper presents the role of mathematics and mathematicians in the development of the Faculty of Electrical Engineering of the AGH in Krakow. The study was created on the 100th anniversary of the founding of the Mining Academy and the Polish Mathematical Society. The first chosen Rector of the AG in 1919 was Prof. A. Hoborski (mathematician), who together with S. Banach were co-founders of PTM in 1919 in Krakow.
    W pracy przedstawiono rolę matematyki i matematyków w rozwoju Wydziału Elektrycznego AGH w Krakowie. Opracowanie powstało w 1000lecie powstania Akademii Górniczej i Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Pierwszym wybranym Rektorem AG w roku 1919 był Prof. A. Hoborski (matematyk), który wraz z S. Banachem byli współzałożycielami PTM w roku 1919, w Krakowie.
    Źródło:
    Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe; 2018, 4, 120; 155-162
    0239-3646
    2084-5618
    Pojawia się w:
    Maszyny Elektryczne: zeszyty problemowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkoły matematyczne w międzywojennej Polsce i ich związki z nauką światową
    Mathematical schools in interwar Poland and their relationships with international science
    Autorzy:
    Przeniosło, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689508.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    historia nauki w II Rzeczypospolitej
    matematycy
    szkoły matematyczne
    history of science in the Second Republic of Poland
    mathematicians
    schools of mathematics
    Opis:
    In the interwar period Polish mathematics created two thriving schools of mathematics – in Warsaw and in Lviv. In Warsaw the creators were: Wacław Sierpiński, Zygmunt Janiszewski, Stefan Mazurkiewicz, and in Lviv – Hugo Steinhaus and Stefan Banach. Although for many years Polish independent state did not exist as such and the conditions for the development of indigenous science were highly unfavourable, both schools quickly recorded significant achievements. This success came primarily due to their engagement into new trends in practicing mathematics, the creating of specialized journals – „Fundamenta Mathematicae” and „Studia Mathematica”, as well as many scientific trips. The journals achieved international success. They were quickly recognized by foreigners as an appropriate forum for the presentation of their own research. „Fundamenta Mathematicae” became one of the world’s most important periodicals devoted to set theory, „Studia Mathematica” – functional analysis. With the increasing reputation of the Polish schools of mathematics, more and more of their representatives were invited by various foreign centres, both for short visits, as well as entire series of lectures. More and more foreign scholars, both well-known professors and scholarship holders, came to Warsaw and Lviv to work with the local mathematicians, deliver lectures and participate in conferences.
    W okresie międzywojennym polscy matematycy stworzyli dwie prężne szkoły matematyczne – w Warszawie i we Lwowie. W Warszawie twórcami byli: Wacław Sierpiński, Zygmunt Janiszewski, Stefan Mazurkiewicz, a we Lwowie – Hugo Steinhaus i Stefan Banach. Mimo nieistnienia przez wiele lat państwa polskiego i związanych z tym niekorzystnych warunków do rozwoju rodzimej nauki obie szkoły szybko zanotowały znaczące osiągnięcia. Źródłem tego sukcesu było zarówno wpisanie się szkół w nowe trendy w uprawianiu matematyki i założenie odpowiadających im specjalistycznych czasopism – „Fundamenta Mathematicae” oraz „Studia Mathematica”, jak i mnogość zagranicznych podróży naukowych. Oba czasopisma odniosły międzynarodowy sukces i szybko zostały uznane przez obcokrajowców jako odpowiednie forum do prezentacji własnych badań. „Fundamenta Mathematicae” stały się jednym z najważniejszych na świecie periodyków poświęconych teorii mnogości, „Studia Mathematica” – analizie funkcjonalnej. Czasopisma budowały renomę polskiej szkoły matematycznej, a wraz z jej wzrostem coraz więcej jej przedstawicieli było zapraszanych przez zagraniczne ośrodki naukowe, zarówno na krótkie pobyty, jak i całe cykle wykładów. Coraz więcej zagranicznych uczonych, zarówno znanych profesorów, jak i stypendystów, przyjeżdżało też do Warszawy i Lwowa, by współpracować z tamtejszymi matematykami, wygłaszać wykłady czy uczestniczyć w konferencjach.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 2
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształcenie jezuitów prowincji litewskiej między tradycją a zmianą Przyczynek do prozopografii jezuitów w dawnej Rzeczypospolitej
    Autorzy:
    Mariani, Andrea
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/448757.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Grand Duchy of Lithuania
    history of education
    teacher training colleges
    casuistry
    mathematics
    prosopography
    Wielkie Księstwo Litewskie
    Historia edukacji
    seminaria nauczycielskie
    kazuistyka
    matematyka
    prozopografia
    Opis:
    The present paper deals with the education of Jesuits in the Lithuanian Province and its influence on the religious vows made by the end of their religious formation. The research investigates changes that occurred in the structure of Jesuit personnel in regard to the education they received before and after their entry to the Jesuit Order. The main research source consists of personal catalogues from the Roman Archive of the Society of Jesus, to which the methods of statistical analysis and prosopography have been applied. The paper focuses on the following issues: (1) the general number of Jesuit personnel in the province, (2) the studies they completed before and (3) after their entry to the religious order, (4) the number of the professed of four vows and spiritual coadjutors, and (5) the influence of the school reform on Jesuit education, with particular regard to the mathematical sciences. The analysed sources indicate a gradual unification of the educational process, which consisted of a three-year philosophical course and a four-year theological course. Owing to the implementation of this model, the number of Jesuits professed of four vows increased and the number of spiritual coadjutors diminished.
    Niniejszy artykuł omawia kształcenie jezuitów prowincji litewskiej oraz jego wpływ na rodzaj ślubów zakonnych składanych po ukończeniu formacji. Celem opracowania jest analiza zmian, jakie zachodziły w strukturze personelu jeśli chodzi o studia odbyte zarówno przed, jak i po wstąpieniu do zakonu. Bazę źródłową stanowią katalogi osobowe prowincji litewskiej, przechowywane w Archiwum Rzymskim Towarzystwa Jezusowego, które zostały opracowane metodą statystyczno-prozopograficzną. Analiza skupia się następujących zagadnieniach: (1) ogólna liczebność personelu prowincji, (2) studia zaliczone przed przyjęciem do Towarzystwa, (3) studia odbyte po wstąpieniu do zakonu, (4) liczebność profesów czterech ślubów i koadiutorów duchownych, (5) wpływ reformy szkolnictwa jezuickiego na kształcenie jezuitów, ze szczególnym uwzględnieniem nauk ścisłych. W świetle badanego materiału można zauważyć stopniowe ujednolicanie procesu kształcenia, na które składały się trzyletni kurs filozofii i czteroletni kurs teologii scholastycznej. W wyniku tego procesu liczba profesów czterech ślubów zwiększała się kosztem koadiutorów duchownych.
    Źródło:
    Studia Paedagogica Ignatiana; 2019, 22, 4
    2450-5358
    2450-5366
    Pojawia się w:
    Studia Paedagogica Ignatiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Educational Functions of the First Woman’s Almanac in Britain: Media Literacy and The Ladies’ Diary, 1704–1713
    Autorzy:
    Miegoń, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1837667.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-31
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    history of media education
    media literacy
    eighteenth-century British almanacs
    eighteenth-century British literature and mathematics
    The Ladies’ Diary
    John Tipper
    Opis:
    While 18th-century almanacs transmitted usable information that was meant to be relevant to daily life, at the beginning of the century they also began to function as an educational tool that enabled readers to act as producers of media content, and, as a result, to develop media literacy via the practice of writing and responding to amateur poetry. In this article, I define media literacy as a cultural category shaped by specific media-related skills: the creation, interpretation, evaluation, and negotiation of media content. I examine John Tipper’s The Ladies’ Diary (1704–1713), one of the best-selling almanacs of the era, as an educational tool that, through the strategy of inviting and publishing amateur poetry, promoted and taught media competencies. Tipper’s almanac, I argue, should thus be acknowledged as an influential document in the history of media education.
    Źródło:
    Multidisciplinary Journal of School Education; 2020, 9, (2) 18; 157-168
    2543-7585
    Pojawia się w:
    Multidisciplinary Journal of School Education
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Andrzej Pelczar’s (1937–2010) meetings with the history and philosophy of science
    Autorzy:
    Kokowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783362.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Umiejętności
    Tematy:
    Andrzej Pelczar, history of science, philosophy of science, mathematics, Jagiellonian University, Polish Academy of Arts and Sciences, PAU Commssion on the History of Science, PAU Commission on the Philosophy of Natural Sciences / PAU Commission on the Ph
    Andrzej Pelczar, historia nauki, filozofia nauki, matematyka, krakowskie środowisko matematyczne, Uniwersytet Jagielloński, Polska Akademia Umiejętności, Komisja Historii Nauki PAU, Komisja Filozofii Nauk Przyrodniczych PAU / Komisja Filozofii Nauk PAU, M
    Opis:
    The article presents the character of Andrzej Pelczar (1937–2010): his genealogical pedigree, sketchy scientific biography, list of performed public functions, achievements in the history and philosophy of science against the achievements of the Kraków mathematical environment, and also it updates the information on the numerical state of the Kraków mathematical environment and Warsaw mathematical school.
    Artykuł przedstawia postać Andrzeja Pelczara (1937–2010): jego rodowód genealogiczny, szkicową biografię naukową, listę pełnionych funkcji publicznych oraz dorobek z historii i filozofii nauki na tle dokonań krakowskiego środowiska matematycznego, a także uaktualnia informacje na temat stanu liczbowego krakowskiego środowiska matematycznego i matematycznej szkoły warszawskiej.
    Źródło:
    Studia Historiae Scientiarum; 2020, 19
    2451-3202
    Pojawia się w:
    Studia Historiae Scientiarum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Digital Approaches to Studying Mathematical Terms in Bulgarian School Books from the Beginning of the 19th Century
    Cyfrowe podejścia do studiowania terminów matematycznych w bułgarskich podręcznikach szkolnych z początku XIX wieku
    Autorzy:
    Stoykova, Velislava
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33322765.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    mathematical terms
    terms formation
    school books in mathematics
    digital humanities
    old pritnted books
    history of education
    Bulgarian language
    tworzenie terminów
    terminy matematyczne
    podręczniki do matematyki
    humanistyka cyfrowa
    stare drukowane książki
    historia edukacji
    język bułgarski
    Opis:
    The paper presents an analysis and survey of the content of digitized copies of three school mathematics books published in the Bulgarian language during the first half of the 19th century. The study offers the first overview and outline of the pedagogical approaches used to teach mathematics through mathematical term formation in that period based on the text of school mathematics books. The analysis includes a comparative description of the approach and study content as well as related topics and exercises connected to them. Finally, a conclusion regarding the structure and origin of the terms used to teach mathematical concepts in the Bulgarian language at the time is outlined.
    W artykule przedstawiono analizę treści zdigitalizowanych kopii trzech podręczników z matematyki, opublikowanych w języku bułgarskim w pierwszej połowie XIX wieku. Badanie stanowi pierwszy w swoim rodzaju przegląd podejść pedagogicznych stosowanych w nauczaniu matematyki z punktu widzenia tworzenia terminów matematycznych. Analiza zawiera porównawczy opis podręczników pod względem podejścia i treści, jak również związanych z nimi tematów i ćwiczeń. Na koniec przedstawiono wniosek dotyczący struktury i pochodzenia terminów używanych do nauczania pojęć matematycznych w języku bułgarskim w badanym okresie.
    Źródło:
    Slavia Meridionalis; 2023, 23
    1233-6173
    2392-2400
    Pojawia się w:
    Slavia Meridionalis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    THE ESSENTIAL CONNECTION BETWEEN COMMON SENSE PHILOSOPHY AND LEADERSHIP EXCELLENCE
    Autorzy:
    Redpath, Peter A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/507500.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    International Étienne Gilson Society
    Tematy:
    aim
    analogy
    anarchy
    art
    body of knowledge
    cause
    common sense
    communication
    comprehensive understanding
    concept
    contrary
    contrariety
    culture
    demonstration
    demonstrative
    equality
    emotion
    end
    excellence
    existence
    explanation
    fear
    genus
    habit
    happiness
    harmony
    hierarchically ordered
    history
    hope
    human
    humanist
    inequality
    judgment
    knowledge
    language
    leadership
    logic
    mathematics
    memory
    metaphysics
    multitude
    nature
    operational
    opposite
    order
    part
    person
    philosophy
    physical
    poetry
    principle
    quality
    reason
    receptivity
    relationship
    renaissance
    resistance
    rhetoric
    science
    soul
    species
    strength
    syllogism
    system
    truth
    West
    Western civilization
    unity
    universe
    virtue
    whole
    wonder
    Opis:
    This article argues that, strictly speaking, from its inception with the ancient Greeks and for all time, philosophy and science are identical and consist in an essential relationship between a specific type of understanding of the human person as possessed of an intellectual soul capable of being habituated and a psychologically-independent composite whole, or organization. It maintains, further, that absence of either one of the extremes of this essential relationship cannot be philosophy/science and, if mistaken for such and applied to the workings of cultural institutions, will generate anarchy within human culture and make leadership excellence impossible to achieve. Finally, it argues that only a return to this “common sense” understanding of philosophy can generate the leadership excellence that can save the West from its current state of cultural and civilizational anarchy.
    Źródło:
    Studia Gilsoniana; 2014, 3: supplement; 605-617
    2300-0066
    Pojawia się w:
    Studia Gilsoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    THE NATURE OF COMMON SENSE AND HOW WE CAN USE COMMON SENSE TO RENEW THE WEST
    Autorzy:
    Redpath, Peter A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/507346.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    International Étienne Gilson Society
    Tematy:
    aim
    analogy
    anarchy
    art
    body of knowledge
    cause
    common sense
    communication
    comprehensive understanding
    concept
    contemporary
    contrary
    contrariety
    culture
    demonstration
    demonstrative
    disorder
    education
    equality
    emotion
    end
    enlightened
    enlightenment
    excellence
    existence
    explanation
    fear
    fundamentalistic
    genus
    God
    habit
    happiness
    harmony
    hierarchically ordered
    history
    hope
    human
    humanist
    inequality
    inspiration
    inspired
    judgment
    justice
    knowledge
    language
    leadership
    logic
    mathematics
    memory
    metaphysics
    modern
    multitude
    nature
    Nietzschean
    operational
    opposite
    order
    part
    person
    philosophy
    physical
    poetry
    power
    principle
    provocative thought
    quality
    reality
    reason
    receptivity
    relationship
    renaissance
    resistance
    rhetoric
    science
    scientism
    skeptic
    sophist
    soul
    species
    strength
    success
    system
    truth
    utopian
    West
    Western civilization
    unity
    universe
    values
    virtue
    whole
    will
    wisdom
    wonder
    World War
    Opis:
    Since most pressing today on a global scale is to be able to unite religion, philosophy, and science into parts of a coherent civilizational whole, and since the ability to unite a multitude into parts of a coherent whole essentially requires understanding the natures of the things and the way they can or cannot be essentially related, this paper chiefly considers precisely why the modern world has been unable to effect this union. In so doing, it argues that the chief cause of this inability to unite these cultural natures has been because the contemporary world, and the West especially, has lost its understanding of philosophy and science and has intentionally divorced from essential connection to wisdom. Finally, it proposes a common sense way properly to understand these natures, reunite them to wisdom, and revive Western and global civilization.
    Źródło:
    Studia Gilsoniana; 2014, 3: supplement; 455-484
    2300-0066
    Pojawia się w:
    Studia Gilsoniana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Starodruki jezuickie w zbiorach Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
    Jesuit old prints in the collection of the Hieronim Łopaciński Regional Public Library
    Иезуитские старопечатные книги в фондах Люблинской воеводской публичной библиотеки им. Иеронима Лопацинского
    Autorzy:
    Ścibor, Edyta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27697365.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie
    Tematy:
    Towarzystwo Jezusowe
    jezuici
    starodruki
    typografia
    reforma katolicka
    teologia
    filozofia
    matematyka
    fizyka
    historia
    Jakub Wujek
    Piotr Skarga
    Paweł Giżycki
    Józef Feliks Rogaliński
    Maciej Kazimierz Sarbiewski
    Athanasius Kircher
    Roger Joseph Boscovich
    Baltasar Gracián
    Robert Bellarmine
    Joseph de Gallifet
    Denis Pétau
    Lublin
    Wilno
    Lwów
    Poznań
    Sandomierz
    Braniewo
    Kalisz
    Kolonia
    Antwerpia
    Augsburg
    Rzym
    Society of Jesus
    Jesuits
    old prints
    typography
    Catholic reform
    theology
    philosophy
    mathematics
    physics
    history
    Vilnius
    Lviv
    Cologne
    Antwerp
    Rome
    Общество Иисуса
    иезуиты
    старопечатные книги
    католическая реформа
    теология
    философия
    математика
    физика
    история
    Якуб Вуек
    Петр Скарга
    Павел Гижицкий
    Юзеф Феликс Рогалинский
    Мацей Казимеж Сарбьевский
    Афанасий Кирхер
    Руджер Иосип Бошкович
    Бальтасар Грациан
    Роберт Беллармин
    Жозеф де Галлифе
    Дени Петау
    Люблин
    Вильнюс
    Львов
    Познань
    Сандомир
    Бранево
    Калиш
    Кельн
    Антверпен
    Аугсбург
    Рим
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest starodrukom jezuickim przechowywanym w zbiorach specjalnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie. Ogólny przegląd starodruków obejmuje polonika (z lat 1573–1773) i druki obce (z lat 1574–1773) wytłoczone w typografiach europejskich i drukarniach jezuickich funkcjonujących na terytorium I Rzeczypospolitej. Wybrane przykłady jezuickiej produkcji wydawniczej rzucają światło na znamienny udział Towarzystwa Jezusowego w rozwoju cywilizacji zachodniej w epoce nowożytnej.
    This article is devoted to Jesuit old prints stored in the special collection of the Hieronim Łopaciński Regional Public Library in Lublin. Old prints consist of Polish prints (from 1573–1773) and foreign prints (from 1574–1773) embossed in European letterpresses and Jesuit printing houses functioning on the territory of the First Polish Republic. The selected examples of Jesuit publishing production shed light on the notable contribution of the Society of Jesus to the development of Western civilisation in the modern era.
    Статья посвящена иезуитским старопечатным книгам, хранящимся в фондах Люблинской воеводской публичной библиотеки им. Иеронима Лопацинского. В общий обзор старопечатных книг включены «полоники» (1573–1773 гг.) и зарубежные издания (1574–1773 гг.), оттиснутые в европейских типографиях, а также иезуитских типографиях, функционирующих на территории Речи Посполитой. Избранные примеры издательской продукции иезуитов проливают свет на то, какое значительное влияние Общество Иисуса имело на развитие западной цивилизации в Новое время.
    Źródło:
    Bibliotekarz Lubelski; 2023, 66; 7-24
    0137-9895
    Pojawia się w:
    Bibliotekarz Lubelski
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-42 z 42

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies