- Tytuł:
- The State National Council and the Polish Committee of National Liberation in a State Governed by the Rule of Law: Positions of Legal Scholarly Opinion
- Autorzy:
-
Kozerska, Ewa
Dziewulska, Katarzyna - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1916252.pdf
- Data publikacji:
- 2021
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
State National Council
Polish Committee of National Liberation
Polska
communist regime
Krajowa Rada Narodowa
Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego
Polska
reżim komunistyczny - Opis:
-
The establishment of the communist regime in Poland in 1944 is a current subject of reflection in the doctrine and practice of legislation and judiciary. There has been no uniform position on these events, which means that the then sanctioned political and normative order continues to produce controversial assessments and, above all, certain legal effects. This results from the fact that the new people’s power, empowered by force, and not by legal or social basis, has given itself the competence to establish a normative order. The lack of legitimacy for the rightful rule and legislative activity, in principle – from the point of view of the idea of the rule of law – undermines the political and legal status of the people’s authorities. This is all the more so because the system of unified power and sources of law created at that time was evidence of building a totalitarian state modelled on the Soviet Union. The events and legal behaviours of that time led to numerous, often radical changes in many areas of private and public life. They caused certain social and material effects, difficult to reverse today, which Polish society still faces. Therefore, modern standards of the rule of law require that public authorities undertake comprehensive and effective activity. They require that the principles of just and fair compensation for material damage and compensation for moral losses resulting from the rule of this system be implemented. This seems all the more important because some regulations of the people’s power, especially those concerning changes in the ownership structure, are still in force and form the basis of court and Constitutional Tribunal decisions.
Ustanowienie reżimu komunistycznego w 1944 r. w Polsce stanowi w doktrynie oraz w praktyce legislacyjnej i orzeczniczej aktualny przedmiot refleksji. Nie wypracowano bowiem jednolitego stanowiska wobec tych wydarzeń, co powoduje, że usankcjonowany wówczas porządek polityczno-normatywny nadal skłania do kontrowersyjnych ocen i przede wszystkim wywołuje określone skutki prawne. Wynika to z faktu, że nowa ludowa władza, umocowana siłową, a nie prawną czy społeczną podstawą działania, sama nadała sobie kompetencje do stanowienia porządku normatywnego. Brak legitymacji do prawowitego panowania i działalności legislacyjnej w zasadzie – z punktu widzenia idei państwa prawa – podważa status ustrojowo-prawny organów władzy ludowej, tym bardziej że stworzony wówczas system jednolitej władzy i źródeł prawa świadczyły o budowaniu wzorowanego na Związku Radzieckim państwa totalitarnego. Ówczesne zdarzenia i zachowania prawne doprowadziły do licznych, często radykalnych zmian w wielu płaszczyznach życia prywatnego i publicznego. Ponadto wywołały określone, trudne dziś do odwrócenia skutki społeczne i materialne, z którymi wciąż mierzy się polskie społeczeństwo. Współczesne standardy państwa prawa stawiają zatem wymóg podjęcia kompleksowej i skutecznej aktywności przez władzę publiczną w zakresie słusznego i sprawiedliwego naprawienia szkód materialnych oraz zadośćuczynienia strat moralnych powstałych w wyniku panowania tego ustroju. Wydaje się to tym bardziej istotne, że niektóre regulacje władzy ludowej, zwłaszcza dotyczące zmian struktury własnościowej, nadal obowiązują oraz stanowią podstawę orzeczeń sądowych i Trybunału Konstytucyjnego. - Źródło:
-
Studia Iuridica Lublinensia; 2021, 30, 1; 121-144
1731-6375 - Pojawia się w:
- Studia Iuridica Lublinensia
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł