Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Cerkiew" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 230
Tytuł:
Cerkiew w Świątkowej Małej
AN ORTHODOX CHURCH AT ŚWIĄTKOWA MAŁA
Autorzy:
Kiełboń, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536118.pdf
Data publikacji:
1982
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
cerkiew łemkowska
Opis:
The orthodox church is situated on the territory of Krępna commune in Krosno district. The author describes in details this wooden monument of sacred art, with a very rich decor of the interiors, dating back to the 17th century. Of particular note is worthy the icon depicting the Last Judgement, from 1651. According to the author the structure was built in 1762, with some parts being older than that. The communique is concluded with a concise chronicle of conservation works carried out on the building in previous years. In the mid-fifties the church was adapted to satisfy the requirements of the Roman-Catholic rituals.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1982, 3-4; 227-229
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ikonostas w cerkwi wojskowej w Kozienicach. Zabytek na tle dziejowym
The Iconostasis in the Orthodox Church in Kozienice. The Monument on the Background of the History
Autorzy:
Gronek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171230.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Kozienice
ikonostas
prawosławie
cerkiew
Opis:
In the National Museum in Krakow there is a project of the iconostasis made in watercolor on cardboard with signature MNK III-r.a. 18617. The handwritten inscription in its upper left corner says that it has been prepared in 1911 by the “Krzywicki and Morawski” company from Radom. This company was chosen to create the architectural structure of the oak-carved iconostasis to the Orthodox Church of the Protection of Virgin in Kozienice. This church on the Warsaw street in 1905-1906 was funded by the 25th Smolensk Regiment. After the transfer of troops, from the 1911 this Orthodox Church started function as a parish, and in 1915 was abandoned. In the following year it was the catholic church of The Queen of the Polish Crown, for Polish legionaries. After the a brief using by the Polish Catholics after the first world war, in the years 1938-1939 this degradable building was demolished. The project of the iconostas preserved in Krakow is a valuable source for research into the original interior of the Orthodox Church. Thanks to this project I could find fragments of the original iconostas and main altar in the church in Brzeźnica. Today, these fragments are the part of two retables: in the sanctuary and in the north chapel. In the oak structure of former iconostas preserved several of the original icons, which in conjunction with the architectural project allowed to recreate the original altar barrier program.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2015, Cerkiew w drodze, 6; 53-67
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz Cerkwi unickiej w obwodzie białostockim na początku XIX wieku
A view of uniate church in the Bialystok district at the beginning of xix century
Autorzy:
Matus, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950967.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
cerkiew unicka
latynizacja
polonizacja
Opis:
Uniate Church in the Republic of Poland was established as a result of the Brest Union in 1596. During the following centuries it evolved towards Latin Church. Mainly on the basis of the adopted by zamoyski synod (1720) resolutions it underwent widespread Latinizing and Polonization. It concerned the dogma, liturgy, church services, rituals, laity and clergy. The interiors of the churches were changed, iconostasis, sacrificial tables and altars equipped according to the Greek rite were removed. The main and side altars, confessionals, pulpits, organs and other Latin utensils were introduced instead. The actions of the Basilian congregation were of equal significance. As a result of those changes the Uniate Church gradually wondered off from the eastern rite bringing itself closer to the Latin one. The Polonization was in full swing. Old Slavonic was replaced by Polish. From that moment on this was the language of prayers, sermons, religious singing and communication with the priests. At the turn of the 18th and 19th centuries Polonization of the Unite Church was advanced. The prestige of the clergy and of the Church as an institution didn’t raise, what was expected at the moment of introducing the union, the same could be said about its economic situation. All that was leading to the fall. The situation was worsened by the fact that the church founders, most often of the different faith weren’t interested in supporting financially the churches of their serfs. The sad picture of the Uniate Church emerges from the deans’ inspections from the end of 18th and the beginning of 19th century. In the Bialystok district constituting the religious and ethnic borderland Latinizing and Polonization of the Uniate Church were the most intensive.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 587-608
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Zbaw, Boże, Twój lud i pobłogosław Twoje dziedzictwo”. Wybrane aspekty patriotyzmu bizantyńskiego w śpiewach Cerkwi Prawosławnej
Autorzy:
Ziółkowski, Piotr
Sławecki, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/1040351.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
patriotyzm bizantyński
cerkiew prawosławna
uniwersalizm
Opis:
„Zbaw, Boże, Twój lud i pobłogosław Twoje dziedzictwo” [„God, save your people and bless your heritage”]. Selected aspects of Byzantine patriotism in Eastern Orthodox Church chants. The way Constantinople citizens were praying to God for their country affects contemporary Eastern Christians’ prayers. The article presents how the Orthodox Church chant has succeeded Byzantine Empire’s patriotic tradition. In order to explain that issue, author depicts three aspects of Constantinople inhabitants’ love of their homeland: the emperor, the Holy Cross and the Empire’s capital. The analysis shows that patriotic ethos of Byzantine society has influenced present orthodox hymnography.
Źródło:
MUZYKA SAKRALNA W DRODZE KU NIEPODLEGŁEJ; 93-103
9788364615375
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie chrztu Rusi w ewangelizacji Europy Środkowo-Wschodniej
The meaning of the baptism of Rus in the evangelization of the Middle-Eastern Europe
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171317.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
chrzest
Ruś Kijowska
Cerkiew prawosławna
Opis:
Baptism of Rus in 988 generated the Christianisation of that area by the Eastern Church. It is supposed that the bishopric in Volodimir in Volhynia came into existence at the turn of the 10th century and at the beginning of the next century it started its missionary activity. The incorporation of the Chervinskie castle-towns by Boleslas the Brave in 1018 initiated constant presence of the Orthodox Church within the borders of the State of Poland. In the 11th century the eastern regions of Poland stayed under the jurisdiction of bishops of Volodymir and of Turov-Pinsk. During Poland’s disintegration into duchies in the12th-13th centuries, development of the Orthodox institutions took place. This process was enhanced by the missionary activity of newly-founded bishoprics in: Smolensk (1136), Halich (between 1147 and 1155), Bielgorod (end of 10th cent.), Novgorod (before 1050), Chernihov (end of 10th cent.), Perejaslav (beg. of 11th cent), Polotsk (beg. of 11th cent.), Volodymir (end of 10th cent.), Rostov-Suzdal (after 1073), Turov (1088), Jurievsk-Kaniev (after 1036), Tmutarakan (mid 11th cent). These bishoprics belonged to the Metropolia of Kiev
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 7-26
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksander Dubec - prawosławny dziekan i biskup a władze PRL
Aleksander Dubec – An Orthodox Dean and Bishop and the Authorities of the Polish People’s Republic
Autorzy:
Misiołek, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154331.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Cerkiew prawosławna
hierarchia
Cerkiew greckokatolicka
stosunki państwo–Cerkiew
biskup
Orthodox Church
hierarchy
Greek-Catholic Church
relations between the state and the
Opis:
Różnorodność i liczba publikacji na temat relacji między Kościołami i związkami wyznaniowymi a władzami komunistycznymi w poszczególnych krajach byłego bloku sowieckiego jest uzależniona od liczebności wiernych danego Kościoła. W przypadku Polski najwięcej publikacji zostało poświęconych stosunkom między państwem a Kościołem rzymskokatolickim. Tematyka związana z pozostałymi Kościołami i związkami wyznaniowymi znajduje się raczej na uboczu, choć trzeba przyznać, że w ostatnich latach nastąpiła w tej kwestii duża zmiana. Kościół prawosławny pod względem liczebności wiernych stanowił drugą społeczność wyznaniową w Polsce po 1945 r.1 i utrzymywał tę pozycję od dwudziestolecia międzywojennego2. Po II wojnie światowej jego tradycyjne zaplecze znajdowało się na Białostocczyźnie, a także ziemiach poniemieckich3, a od końca lat pięćdziesiątych również ziemiach południowo-wschodnich4 oraz w większych miastach (głównie Warszawa i Łódź wraz z regionem). W niniejszym artykule postaram się przedstawić relacje zachodzące między ks.  Aleksandrem Dubecem  - prawosławnym dziekanem dekanatu rzeszowskiego, 1 K. Urban, Prawosławni w strukturze wyznaniowej Polski po drugiej wojnie światowej [w:] Kościół prawosławny w Polsce dawniej i dziś, red. L. Adamczuk, A. Mironowicz, Warszawa 1993, s. 40. Choć należy podkreślić, że nawet przybliżona liczba wiernych Cerkwi prawosławnej w Polsce po II wojnie światowej nie jest znana. Miało na to wpływ wiele czynników, m.in. procesy przesiedleńcze czy prowadzenie działań misyjnych wśród grekokatolików (zob. szerzej K. Urban, Kościół prawosławny w Polsce 1945-1970 (rys historyczny), Kraków 1996, s. 114-135; S. Dudra, Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny w obszarze polityki wyznaniowej oraz polityki narodowościowej Polski Ludowej i III Rzeczypospolitej, Warszawa 2019, s. 169-174). 2 M. Papierzyńska-Turek, Organizacja Kościoła prawosławnego w latach 1918-1939 [w:] Kościół prawosławny…, s. 59. 3 Gdzie wysiedlono Ukraińców i Łemków w ramach akcji „Wisła”. 4 Kiedy umożliwiono części wysiedlonym powrót w rodzinne strony.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2021, 37, 1; 359-379
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z badań lubelskiej Pracowni Dokumentacji Naukowo-Historycznej PKZ nad budownictwem drewnianym w województwie rzeszowskim
FROM INVESTIGATIONS ON WOODEN BUILDINGS IN RZESZÓW VOIVODSHIP CARRIED OUT BY SCIENTIFIC-HISTORICAL DOCUMENTATION DEPARTMENT OF THE LUBLIN HISTORICAL MONUMENT CONSERVATION ATELIER
Autorzy:
Michalczuk, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537290.pdf
Data publikacji:
1970
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
budownictwo drewniane w woj. rzeszowskim
cerkiew w Krempnej
typ łemkowski
cerkiew w Smolniku
Opis:
In his article the author deals with works on documentation for the wooden building monuments in the Rzeszów Voivodship area which are actually carried out by the Scientific-Historical Documentation Department of the Historical Monument Conservation Atelier in Lublin. More detailed attention is paid by the author to problems, and especially that of dating, of the wooden orthodox uniate church at Krempna, Jasło district, as he himself collaborated in preparing of its historical documentation. The need for a more tight co-operation between the historian-documentalist and the architect and builder is emphasized in conclusion.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1970, 3; 225-228
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ikonostas cerkwi z Miękisza Starego (krótka analiza konserwatorska)
The iconostasis from the ceriew in Miękisz Stary (a brief conservational analysis)
Autorzy:
Tomaszek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217911.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
ikonostas
cerkiew
konserwacja
iconostasis
conservation
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2009, 26; 354-365
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Typologia konwersji świątyń łemkowskich po akcji „Wisła”
Typology of the conversions of Lemko temples after „Vistula Operation”
Autorzy:
Uścinowicz, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171291.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
cerkiew
architektura
sacrum
ikonostas
konwersja
Opis:
This paper presents typology and selected examples of interconfessional conversions of lemko temples, after “Vistula Operation” 1947 in Poland. It also shows the process of transformation of spatial and functional structures as well as iconography of the temples and their iconostases, implemented throughout adaptation for the Roman Catholic churches. It covers problems in architectural conservation as well as essential ideological aspects of symbolical and liturgical nature.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2017, Cerkiew a asymilacja- swój i obcy, 8; 159-178
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział przedstawicieli Kościoła prawosławnego w pracy systemu parlamentarnego Rzeczypospolitej w końcu XVI wieku
Participation of Orthodox Church in parliamentary system of Polish-Lithuanian Commonwealth at the end of 16th century
Autorzy:
Padalinski, Uładzimir
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23943220.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół prawosławny
Cerkiew
parlamentaryzm
Rzeczpospolita
Opis:
Celem artykułu jest zbadanie udziału Kościoła prawosławnego jako odrębnej instytucji społecznej, w pracy sejmików powiatowych Wielkiego Księstwa Litewskiego i sejmu walnego Rzeczypospolitej w latach 1569–1596. Badanie opiera się na analizie instrukcji na synod kościelny, złożoną na zjeździe (nieformalnym sejmiku) szlachty prawosławnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w Wilnie w 1594 r. Do połowy XVI w. najwyższa hierarchia Kościoła brała udział w zjazdach regionalnych i sejmie walnym Wielkiego Księstwa i miała bezpośredni wpływ na podejmowanie decyzji w sprawach kościelnych. Jednak po reformach systemu państwowego Wielkiego Księstwa Litewskiego w połowie lat 60. XVI w. i po zawarciu unii lubelskiej w 1569 r. hierarchowie Kościoła prawosławnego faktycznie pozostali poza strukturami władzy przedstawicielskiej. Niemniej jednak, autor dochodzi do wniosku, że w końcu XVI w. Kościół prawosławny miał realną możliwość uczestniczenia w pracy systemu parlamentarnego Rzeczypospolitej. W tym celu metropolita i biskupi mogli wysyłać na sejmiki powiatowe Wielkiego Księstwa oficjalne pisma, w których zgłaszali istotne dla Kościoła zagadnienia. Z kolei szlachta mogła włączać te kwestie do instrukcji wydawanych swoim posłom na sejm, a zatem przedstawić je do rozpatrzenia sejmowi walnemu Rzeczypospolitej. Należy podkreślić, że zarówno szlachta, jak i hierarchowie Kościoła uznawali taki sposób odwołania się do instytucji przedstawicielskich Wielkiego Księstwa Litewskiego i Rzeczypospolitej jako całkowicie możliwy i zgodny z prawem. Zbadane źródła pokazują, że szlachta prawosławna Wielkiego Księstwa Litewskiego w końcu XVI w. była aktywną grupą polityczną, która broniła przestrzegania swoich praw i interesów religijnych. W artykule jest również wyjaśniona wyznaniowa przynależność niektórych przedstawicieli regionalnych elit politycznych Wielkiego Księstwa. Tak więc, marszałek hospodarski, kniaź Michał Drucki Sokoliński i Jan Tryzna byli wyznawcami prawosławia, a nie protestantami, jak to niekiedy jest przedstawiane w historiografii.
The objective of the article is to research the participation of Orthodox Church, as separate social institution, in work of district parliaments (sejmik powiatowy) of the Grand Duchy of Lithuania and General Sejm of the Commonwealth in 1569–1596. The work is based on analysis of instructions for the Church synod, submitted on rally (informal sejmik) of Orthodox nobility of the Grand Duchy of Lithuania in Vilnius in 1594. Until mid-16th century, highest echelons of Church hierarchy have participated in regional rallies and General Sejm of the Grand Duchy, thus having direct influence on decision making with respect to matters of the church. However, after the reforms of state system of the Grand Duchy of Lithuania in 1560s, and the Union of Lublin of 1569, leaders of the Orthodox Church have remained de facto outside of the structures of representative power. Nonetheless, the author draws a conclusion that at the end of 16th century the Orthodox Church had a real possibility of participating in the work of Commonwealth’s parliamentary system. With that purpose, the Metropolitan Bishop and other bishops were able to send official letters to district parliaments of the Grand Duchy, raising issues important for the Church. In turn, the nobles could include those in instructions issued to their deputies to Sejm, thus presenting them to the General Sejm of the Commonwealth for consideration. It should be emphasized, that both the nobility and Church leaders considered such a procedure for appealing to representative institutions of the Grand Duchy and the Commonwealth to be completely valid and legal. Investigated sources indicate, that Orthodox nobility of the Grand Duchy of Lithuania at the end of 16th century was an active political group, which defended its rights and religious interests. The article also clarifies religious affiliation of some of the representatives of regional political elites of the Grand Duchy. Thus, Hospodar Marshal, Duke Michał Drucki Sokoliński and Jan Tryzna were Orthodox, not Protestant, as they are sometimes presented in historiography.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 367-378
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi do artykułu: K. Kolendo-Korczak, Z. Michalczyk, M. Zgliński, W sprawie odnalezienia w Topilcu reliktów ikonostasu cerkwi Zwiastowania NMP w Supraślu, Biuletyn Historii Sztuki, 2/2018
Comments on the Paper: K. Kolendo-Korczak, Z Michalczyk, M. Zgliński, On Finding the Relics of the Iconostasis from the Supraśl Orthodox Church in Topilec, Biuletyn Historii Sztuki, 2/ 2018
Autorzy:
Stawecka, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24824828.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Cerkiew Zwiastowania NMP
Supraśl
ikonostas
Opis:
Polemika dotycząca dyskusji o odkryciu reliktów ikonostasu cerkwi Zwiastowania NMP w Supraślu. Autorka podejmuje próbę odpowiedzi na zarzuty postawione w artykule opublikowanym w Biuletynie Historii Sztuki 2/2018 przez Katarzynę Kolendo-Korczak, Zbigniewa Michalczyka, Marcina Zglińskiego, dotyczące pierwszeństwa w jego odkryciu.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 2; 331-337
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autocephalization of the Church in Ukraine as an Element of Competition between the Patriarchates of Constantinople and Moscow for the Leadership in the Orthodox World
Autokefalizacja Cerkwi Na Ukrainie Jako Element Rywalizacji Patriarchatów Konstantynopolitańskiego I Moskiewskiego O Przywództwo W Prawosławnym Świecie
Autorzy:
Dudra, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1938259.pdf
Data publikacji:
2019-09-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
autocephaly
patriarch
Orthodox Church
Ukrainian Orthodox Church
autokefalia
patriarcha
Cerkiew prawosławna
Ukraińska Cerkiew Prawosławna
Opis:
After regaining independence, the state authorities of Ukraine undertook actions aimed at obtaining the autocephaly by the local Orthodox Church. This process was difficult due to the existing divisions in Ukrainian Orthodoxy. The most numerous Ukrainian Orthodox Church of the Moscow Patriarchate, with autonomous status, did not show any aspirations for independence from the Russian Orthodox Church. The political activities undertaken in 2018, supported by the Ukrainian Orthodox Church of the Kiev Patriarchate, led to the acquisition of the tomos from the Patriarchate of Constantinople and the creation of the Orthodox Church of Ukraine.
Po odzyskaniu niepodległości władze państwowe Ukrainy podjęły działania mające na celu uzyskanie przez lokalną Cerkiew prawosławną autokefalii. Proces ten był trudny ze względu na istniejące podziały w ukraińskim prawosławiu. Najliczniejsza Ukraińska Cerkiew Prawosławna Patriarchatu Moskiewskiego, mająca status autonomicznej, nie wykazywała dążeń do niezależności od Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. Podjęte w 2018 roku działania polityczne wsparte przez Ukraińską Cerkiew Prawosławną Patriarchatu Kijowskiego doprowadziły do uzyskania tomosu od Patriarchatu Konstantynopolitańskiego i utworzenia Prawosławnej Cerkwi Ukrainy.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2019, 63; 137-155
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duchowni i świeccy wobec unii kościelnej na soborach brzeskich w 1596 roku
Clergy and Lay People Against the Church Union at the Brest Councils in 1596
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168707.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
sobór brzeski
unia kościelna
Cerkiew prawosławna
Opis:
The vast majority of the Orthodox community: the clergy and the faithful strongly rejected the idea of the Brest union. Such an attitude was unambiguous both during the preparation of the Councils of Brest, during the sessions of the anti-union Council and after its end. It should also be emphasized that secular Orthodox (magnates, nobles and representatives of church brotherhoods) significantly influenced the attitude of the majority of the clergy to the ecclesiastical union with the Latin Church.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2018, Rola laikatu w życiu Cerkwi, 9; 38-50
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawosławne parafie we Włodzimierzu Wołyńskim do końca XVI wieku
The Orthodox Parishes in Volodymyr-Volynsky
Autorzy:
Mironowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171217.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Cerkiew prawosławna
parafie prawosławne
Włodzimierz Wołyński
Opis:
The city of Volodymyr-Volynsky, named after Saint Volodymyr who was also the founder, was erected and established in 988. During the development of this city, a numerous amount of new parishes emerged as the Orthodox faith spread and grew. The first parish to be founded was located in a valley known as „Old Cathedral”. The founder was the aforementioned Great Duke Volodymyr. In the twelfth century the city’s center was relocated to the south-east to an area between the intersection of the Smog and the Lug rivers. This was the location for the new Cathedral dedicated to the Dormition of the Mother of God. From the eleventh to the sixteenth century, twenty one churches were built in this city of Great Volodymyr, in this amount include we five monasteries which were respectively dedicated to Saint Basil, the Holy Archangel Michael, Saints Joachim and Anna, the Prophet Elias and the Holy Apostles Saints Peter and Paul. By the end of the sixteenth century, only sixteen churches were still in existence.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2014, Synody Cerkwi Prawosławnej w I Rzeczypospolitej, 5; 167-179
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kowalówka. Miejsce, gdzie piękno jest ukryte…
Autorzy:
Stojak, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217645.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Kowalówka
zabytek
cerkiew
Kowalowka
monument
church
Opis:
Gmina Cieszanów zaskakuje nas swoimi zabytkami. Kierując się na Roztocze, mijamy drewnianą cerkiew, która na pierwszy rzut oka wcale nas nie zachwyca. Wiele jednak zyskuje przy bliższym poznaniu, przede wszystkim za sprawą cennego ikonostasu. Cerkiew znajduje się w miejscowości dawniej noszącej nazwę Żuków, dziś - Kowalówka. W 1987 roku została objęta ochroną prawną poprzez wpis do rejestru zabytków pod numerem A-242. Obecnie jest użytkowana jako kościół obrządku rzymskokatolickiego pod wezwaniem Narodzenia NMP. To kościół filialny dla parafii w Cieszanowie, a jej proboszcz, ks. Stanisław Mizak, jako prawdziwy miłośnik zabytków, z pasją oddaje się ochronie zarówno rzymskokatolickiego kościoła w Cieszanowie, jak i dawnych greckokatolickich cerkwi w Kowalówce i Gorajcu. Najważniejszymi źródłami wiedzy na temat cerkwi są obecnie: karta ewidencyjna obiektu opracowana przez Eugeniusza Zawałenia w 1997 roku (poprzedzała ją karta ewidencji zabytków z 1961 roku, zwana" zieloną kartą", opracowana przez A. Stelmacha), dokumentacja konserwatorska ikonostasu zachowanego w cerkwi, wykonana przez Małgorzatę Dawidiuk i przechowywana w Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Przemyślu, nota w katalogu pamiątek i zabytków kultury ukraińskiej w Polsce, opracowana przez A. Saładiaka oraz publikacja Losy cerkwi w Polsce po 1944 roku. Cerkiew zbudowano najprawdopodobniej na miejscu starszej, także drewnianej, którą wyżej wymienione opracowania wiążą z końcem XVII lub II połową XVIII wieku. Z racji licznych zniszczeń została gruntownie przebudowana w 1813 roku, a następnie w latach 1899-1900. Była wielokrotnie uszkadzana podczas działań I i II wojny światowej. Kolejną zmianę przyniósł 1947 rok, gdy cerkiew zaadaptowano na kościół rzymskokatolicki. Cerkiew usytuowana jest w otoczeniu przerzedzonego starodrzewia, a także pozostałości zespołu cerkiewnego. Budowla założona jest na planie krzyża greckiego, w którym babiniec i sanktuarium są zbudowane na planie kwadratu o takiej samej wielkości, zaś ramiona transeptu założono na obrysie prostokąta i zamknięto trójbocznie. Warto zwrócić uwagę na zachowane, nieliczne elementy wyposażenia: zespół ołtarzy cerkiewnych, malowidło ścienne z przedstawieniem Sądu Ostatecznego (II poł. XIX w.), kropielnicę (II poł. XVIII w.), krucyfiks, ławkę i parę stall (II poł. XIX w.), a także feretron z przedstawieniem Matki Boskiej i św. Stefana oraz dwudziestowieczny konfesjonał. Najcenniejszym zabytkiem omawianej cerkwi jest jednak ikonostas autorstwa Michała Rudkiewicza (Rudkowycza) ze szkoły żółkiewskiej. Jego styl określony został jako renesansowo-barokowy, ludowy. W 2007 roku rozpoczęto kompleksowe prace, mające na celu przywrócenie pierwotnego wyglądu ikonostasu. Nie należały one jednak do łatwych, m.in. ze względu na stan jego zachowania, a także w związku z dużą rozpiętością czasową powstawania ikon, która oscylowała pomiędzy XVII a XX wiekiem. Ze względu na wysoką wartość zabytkową, historyczną i estetyczną obiektu, zaplanowano działania konserwatorskie, które nie wiązałyby się z poważniejszą ingerencją w substancję zabytkową. Stało się to możliwe przy odpowiednim doborze metod, materiałów i środków, sprawdzonych w praktyce konserwatorskiej. Obecnie prace konserwatorskie przy ikonostasie są na finiszu. Końcowy odbiór prac oraz ukazanie ikonostasu w pełnej krasie przypadnie na ostatnią ćwierć 2010 roku. Będzie to uwieńczenie sukcesem kilkuletnich starań o przywrócenie blasku ikon z ikonostasu w Kowalówce-Żukowie.
Cieszanów district can surprise us with its historic monuments. Heading for the Roztocze region, we pass a wooden Eastern Catholic church which, at first glance, is not at all appealing. However, it gains much when we look at it more closely, and particularly at the valuable iconostasis. This Eastern Catholic church is located in a place formerly known as Żuków, at present as Kowalówka. In 1987, the church was put under legal protection after being entered into the monument register at number A-242. It is currently used as a Roman-Catholic church dedicated to the Birth of the Virgin Mary. It is a filial church of the parish in Cieszanow whose vicar, Rev. Stanisław Mizak, as a genuine lover of architecture monuments, passionately tries to protect both the Roman-Catholic church in Cieszanow, and the old Greek-Catholic churches in Kowalówka and Gorajec. The most important sources of knowledge about Orthodox churches nowadays are: a register card of the object prepared by Eugeniusz Zawałeń in 1997 (it was preceded by a monument register card from 1961, called "the green card", prepared by A. Stelmach), conservation documentation of the iconostasis preserved in the church, made by Małgorzata Dawidiuk and kept in the Archive of the Voivodeship Monument Protection Office in Przemyśl, a note in the catalogue of historic monuments of Ukrainian culture in Poland, prepared by A. Saładiak and the publication entitled The fate of Eastern Catholic churches in Poland after 1944. The church must have been built to replace an older, also wooden one, which the above mentioned literature associates with the end of the 17th or the 2nd half of the 18th century. Because of serious damage the church was completely rebuilt in 1813, and then during the years 1899-1900. It was repeatedly damaged during military activities of the World Wars I and II. Another change occurred in 1947, when the Eastern Catholic church was adapted to serve as a Roman-Catholic one. The church is surrounded by thinned out ancient woods, and located within the remnants of an old Eastern Catholic complex. The building was laid on the plan of a Greek cross, in which the porch known as 'babiniec' and the sanctuary were built on the plan of a square of the same size, while the arms of the transept were built on the outline of a rectangle and enclosed on three sides. The few preserved elements of church fitting are worth noticing: a set of church altars, a wall painting representing The Last Judgment (the 2nd half of the 19th c.), a stoup (the 2nd half of the 18th c.), a crucifix, a pew and a couple of choir stalls (the 2nd half of the 19th c.), as well as a feretrum with the representation of the Mother of God and St. Stephen, and a twentieth-century confessional. Nevertheless, the most valuable item in the discussed Eastern Catholic church was the iconostasis, made by Michał Rudkiewicz (Rudkowycz) from the school of Żółkiew. Its style was defined as a mixture of Renaissance - Baroque and folk. Complex work aimed at restoring the iconostasis to its original glory began in 2007. It was not an easy task, however, e.g. because of its state of preservation, but also because of the time range within which the icons were created stretching from the 17th to the 20th century. Because of the high historical and aesthetic value of the object, conservation activities were planned in such a way as not to seriously interfere with the historic substance. That was made possible by an appropriate selection of methods, materials and means already tested in conservation practice. Currently the conservation work on the iconostasis is being completed. The final technical acceptance and presentation of the iconostasis in its full splendour will take place in the last quarter of 2010. It will be the successful crowning of several years of efforts to restore the icons from the iconostasis in Kowalówka -Żukow to their former beauty.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2010, 28; 124-128
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rekonstrukcja części ołtarzowej cerkwi Zwiastowania NMP w Supraskiej Ławrze
Reconstruction of the sanctuary of the Annunciation Church in Suprasl Lavra
Autorzy:
Musiuk, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420301.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
rekonstrukcja
fresk
cerkiew
reconstruction
fresco
church
Opis:
Rekonstrukcja pochodzącej z XVI wieku cerkwi Zwiastowania NMP znajdującej się w Supraskiej Ławrze wchodzi obecnie w okres odtwarzania jej wnętrza. Z powodu sprzeczności i braku wystarczającej liczby materiałów historycznych decyzje projektowe należy podjąć na podstawie hipotez i analizy porównawczej. W pracy zaproponowano rozwiązania dotyczące programu fresków części ołtarzowej oraz ołtarza.
Reconstruction of the XVI century church of the Annunciation of the Mother of God of the Suprasl Laura enters now the period of the reconstruction of the interior décor. Due to the lack of sufficient number of historical materials decisions concerning the design must be taken based on hypotheses and comparative analysis. In the work, solutions of the question of the program of frescoes in the sanctuary as well as the altar were suggested.
Źródło:
ELPIS; 2016, 18; 171-175
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Huculszczyzna w II Rzeczpospolitej Polskiej. Romantyczny mit „Nowej Arkadii” w racjonalnym społeczeństwie
Autorzy:
Osadczy, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2137347.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
Huculszczyzna
gry
Karpaty
turystyka
cerkiew
rzemiosło
Opis:
Huculszczyzna w Drugiej Rzeczypospolitej ukazywana była jako kraina półdzika, malownicza, osnuta ludową mitologią i magią. Postrzegana była jako ośrodek życia nieskażonego cywilizacją posiadający wielką energię i żywiołowość. Wytworzył się swoisty stereotyp Huculszczyzny jako wyidealizowanej ziemi gdzie najlepsze przymioty charakteryzujące tereny, ludzi i tradycję połączyły się w bardzo atrakcyjny wzór życia społecznego. Walory Huculszczyzny odsłaniały się dla Polaków na różnych obszarach zainteresowania społecznego: turystyka, sztuka, podróży itd.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2022, 1; 287-299
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Swoi czy obcy. Prawosławni w dawnej Rzeczypospolitej
Ours or Others. Orthodox Population in Polish-Lithuanian Commonwealth in the XVI–XVIII Century
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171288.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Cerkiew
prawosławie
Rzeczpospolita
Ruś
religia
tolerancja
Opis:
The society of the Commonwealth was always characterized – to a greater or lesser degree – by a diversified religious and national structure. The problem with a society with different religious characteristics had appeared on a large scale already in the 14th century, when ethnically non-Polish people could be found within the borders of the Commonwealth. In the 14th century the Kingdom of Poland lost extensive ethnically Polish areas in the West. The religious and ethnic structure of the state changed due to the incorporation of Red Ruthenia by Casimir III the Great (Kazimierz Wielki). Casimir III the Great – the last representative of the Piast dynasty – understood the importance of the problem connected with the presence of Orthodox Church members within state borders. The king preserved the rights and rites of the Orthodox Church. Political relations between the grand Duchy of Lithuania and Catholic Poland had religious repercussions. It curbed the development of the Orthodox religion and paved the way for the Latin Church – with all the political and cultural consequences. The Orthodox religion changed from the dominating position to a tolerated one. Yet the Jagiellonians understood that Orthodox people inhabited their own – in an ethnic sense – territories. The Jagiellonians, as opposed to the Angevin (Andegawenowie) or the House of Valois (Walezjusze), built their power on the multireligious structure of the Grand Duchy of Lithuania. They did not intend to follow the western model of a single religion Roman Catholic state, with one dominating Latin culture. Their stand resulted from the ethnic structure of the Grand Duchy of Lithuania. During the Jagiellonian dynasty, the Orthodox religion became a national and folk denomination, through the omnipresence of various forms of cult and rites. The power of the Commonwealth was based on its recognition by the Orthodox Ruthenian population of the Crown and the Grand Duchy of Lithuania as their own state. Good multireligious and multicultural cohabitation was shaken by the 1596 Union of Brest (Unia Brzeska). The Union of Brest undermined the main element of Ruthenian culture, based on its spiritual unity with Byzantium. A medial element, situated between the two traditions, was added to the existing Catholic-Orthodox model. The Union’s initiators were mistaken in their beliefs that its attractiveness would move Ruthenians from the Orthodox Church. Despite this tendency, the fall of Orthodox culture did not take place; on the contrary, it developed in new forms, which were more adequate to 17th century’s reality. Consequently, the Union of Brest did not turn against the Orthodox Church as such, but the Orthodox Church in the Commonwealth. The Union of Brest was in some aspects beneficial for the Roman Catholic Church, yet it did not solve any of the internal problems of the state. In Poland the distance between Polish elites and Ruthenian culture increased. A Protestant, brought up in western culture, was closer to a Catholic than a Ruthenian following Byzantine traditions, though increasingly more and more immersed in Polish culture.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2017, Cerkiew a asymilacja- swój i obcy, 8; 207-224
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najstarsze dzieje parafii mielnickich
The oldest history of Mielnik parishes
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1913062.pdf
Data publikacji:
2021-09-23
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Orthodox Church
Mielnik
parish
Cerkiew prawosławna
parafia
Opis:
Najstarsze dzieje prawosławnych parafii mielnickich wskazują, że były one ściśle związane z dziejami miasta. Pierwsza murowana świątynia powstała w grodzie ruskim w XIII wieku. Do tradycji XIII – wiecznej świątyni nawiązywała wybudowana w 1431 roku drewniana cerkiew Narodzenia NMP przy ulicy Drohickiej na podzamczu a następnie kolejne wzniesione na wzgórzu ruskim w 1614 roku i obecna wybudowana w latach 1821-1823. Duże znaczenie dla mieszkańców miasta miała cerkiew Zmartwychwstania Chrystusa usytuowana przy ulicy Brzeskiej na początku XVI wieku. Odbudowana po pożarze w 1648 roku przetrwała do 1878 roku. Na terenie parafii Narodzenia NMP w 1777 roku wybudowano kaplicę cmentarną Opieki Matki Bożej, w której znajdowała się otoczona szacunkiem ikona Matki Boskiej Orantki.
The oldest history of the Orthodox parishes in Mielnik shows that they were closely related to the history of the city. The first brick temple was built in the Ruthenian stronghold in the 13th century. The tradition of the thirteenth-century temple was related to the wooden church of the Nativity of the Blessed Virgin Mary built in 1431 at Drohicka Street, and then another one erected on the Ruthenian hill in 1614 and the present one built in the years 1821-1823. The Orthodox Church of the Resurrection of Christ situated on Brzeska Street at the beginning of the 16th century was of great importance to the inhabitants of the city. Rebuilt after a fire in 1648, it survived until 1878. In 1777, in the parish of the Nativity of the Blessed Virgin Mary, a cemetery chapel of the Protection of the Mother of God was built, which housed the revered icon of the Mother of God of the Protection.
Źródło:
ELPIS; 2021, 23; 147-153
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orthodox Church and State in Russia
Cerkiew prawosławna i państwo w Rosji
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142622.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Cerkiew prawosławna
Rosja
państwo
stosunki religijne
władza
Opis:
Rosyjska Cerkiew Prawosławna była i pozostaje największą wspólnotą wyznaniową na terenie Federacji Rosyjskiej, Białorusi i Ukrainie. Chrześcijaństwo wschodnie było stałym elementem życia religijnego w ponadtysiącletniej historii państwa rosyjskiego. Wschodnia tradycja chrześcijańska w Europie Środkowo-Wschodniej zakorzeniła się we wszystkich formach życia ludności. Szczególne oddziaływanie widzimy w rozwoju kultu cudownych ikon i w życiu monastycznym, które miało silne oddziaływanie na religijność wielu narodów. Jeszcze większe znaczenie miała bizantyjska kultura materialna. Jej wtórne oddziaływanie nastąpiło po upadku Konstantynopola, kiedy wielu greckich mistrzów sztuki malarskiej udało się na Bałkany i na ziemie ruskie. Ogromna sfera bizantyjskiej kultury umysłowej, tak niedostępna społeczeństwu zachodniemu, w Europie Wschodniej była przyjmowana w greckiej i cerkiewnosłowiańskiej wersji językowej. Propagatorami kultury bizantyjskiej byli nie tylko Grecy, ale głównie prawosławni Serbowie, Bułgarzy, Białorusini, Ukraińcy, Rumuni i Rosjanie. W końcu XV stulecia Rosja przyjęła rolę opiekuna prawosławnego chrześcijaństwa, a jej władcy uważali się za spadkobierców bizantyjskiej tradycji państwowej i kulturalnej. Uświadomienie sobie faktu stałej obecności tej wielkiej tradycji chrześcijańskiej ma fundamentalne znaczenie w zrozumieniu tożsamości religijno-narodowej Rosjan i innych mieszkających tam narodów. Polityka hierarchii Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej i władz państwowych, zmierzająca do stworzenia z prawosławia religii państwowej, powoduje wspólne wystąpienie państwa i Cerkwi przeciwko ruchom sekciarskim, innowierczym, a nawet tendencjom niezgodnym z tradycyjną kulturą i tożsamością Rosjan. Szczególnie mocno akcentuje się w wypowiedziach duchownych i polityków, że Rosyjska Cerkiew Prawosławna była i pozostaje integralną częścią struktury państwowej Rosji. Ewangelizacja ziem ruskich była przeprowadzana przy pomocy aparatu państwowego. Rosyjska Cerkiew Prawosławna, podobnie jak Cerkiew bizantyjska, była ściśle połączona z państwem. Panujący w Rosji, z wyjątkiem okresu komunistycznego, zawsze dążyli do konsolidacji państwa i społeczeństwa przy pomocy Cerkwi. Chrześcijaństwo wzmacniało istniejącą strukturę społeczną oraz dawało możliwość rozwoju kulturalnego i intelektualnego wszystkim mieszkańcom państwa rosyjskiego. Źródłem przymierza państwa i Cerkwi początkowo stały się zasady apostolskie, a w ciągu ostatnich trzech stuleci, wyłączając okres komunizmu, symbioza Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej i państwa w Rosji opiera się na obopólnych interesach.
Źródło:
Białostockie Teki Historyczne; 2018, 16; 57-85
1425-1930
Pojawia się w:
Białostockie Teki Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obecność Kościoła prawosławnego w przestrzeni medialnej
Presence of the Orthodox Church in the Media Space
Autorzy:
Karczewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168691.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
media
telewizja
internet
radio
Orthodoxia
Cerkiew.pl
Opis:
The paper describes the main problems and challenges connected to the presence of the Orthodox Church and religious content in the media space – especially in electronic media (radio, television, internet). The text outlines the general history and current status of activities of the Polish Autocephalous Orthodox Church in the media, with particular emphasis on the role of the laity. Problems and possible ways of solving them are presented, as well as challenges faced by the clergy and lay people who use new forms of evangelization.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2018, Rola laikatu w życiu Cerkwi, 9; 150-157
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje prawosławia na Nowogródczyźnie do końca XVI wieku
The history of Orthodox Church in Nowogródek Land to the end of the XVI century
Autorzy:
Stankiewicz, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171218.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Cerkiew prawosławna
Ziemia Nowogródzka
Wielkie Księstwo
Litewskie
Opis:
Nowogródek and the whole Nowogródek (Navahrudak) Land with gords such as Pinsk, Brest, Wolkowysk, Slutsk were incorporated into the Turów Eparchy. During the reign of Wojsielk, the son of Mindaugas, his relations with the Ruthenian people were friendly. Wojsiełk was a follower of the Orthodox faith and strived to organize internal affairs in the country. For this purpose, for some time, he abandoned monastery and took up the affairs of the country trying to make the Orthodox Church the state religion. During the reign of Gediminas and Algirdas Lithuanian princes who took the power of the Russian lands were baptized in the Eastern Rite. This process was reinforced by Lithuanian princes who married into families of Ruthenian princesses. Wladyslaw Jagiello led to release a series of restrictions on the Orthodox Church (construction of new and repairing old orthodox churches were banned). The emergence of the Catholic monarchy of Wladyslaw Jagiello caused that Orthodox Church took a secondary position regarding rights and economic privileges. The Lithuanian and the Crown authorities applied the basic principles of tolerance and accepted the existing structure of the Orthodox Church. The last years of the reign of Casimir Jagiellon did not produce major changes in the position of the Orthodox Church. Catholicism was still a ruling, state religion but the king, in addition to the overall benefit of ensuring the independence of the judiciary for Orthodox Church, issued a few documents proving its ownership status. The complete abolition of acts restricting the rights of the Orthodox Church took place during the reign of Sigismund Augustus. Orthodox inhabitants of the Nowogródek Land despite the introduction of legal restrictions against them treated Jagiellons state as their own.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2014, Synody Cerkwi Prawosławnej w I Rzeczypospolitej, 5; 145-166
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bazylianin Sofroniusz Trocewicz (1816-1882) w dziejach Cerkwi unickiej. Działalność i pamięć
Basilian Sofroniusz Trocewicz (1816-1882) in the history of the Uniate Church Activity and memory
Autorzy:
Wereda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1202346.pdf
Data publikacji:
2016-11-08
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
unici Sofroniusz Trocewicz Cerkiew
Sofroniusz Trocewicz Uniate
Opis:
Artykuł przedstawia sylwetkę bazylianina Sofroniusza Stefana Trocewicza (1816-1882). Pochodzący z rodziny chłopskiej zakonnik podjął działalność w klasztorach bazyliańskich na obszarze unickiej diecezji chełmskiej: Chełmie, Zamościu, Białej Podlaskiej oraz w Warszawie. Niesprzyjające okoliczności polityczne w Królestwie Polskim przyczyniły się do uwięzienia Trocewicza w więzieniu w twierdzy zamojskiej. Ostatnią klasztorną placówką posługi duszpasterskiej przed likwidacją klasztorów bazyliańskich była Biała Podlaska, gdzie animował kult Jozafata Kuncewicza oraz zmuszony był do przeprowadzenia klasztoru przez proces kasaty. Internowany w rodzinnej miejscowości w Rogowie podjął posługę duszpasterską wśród unitów w okolicznych parafiach. Pamięć o Sofroniuszu Trocewiczu była zachowywana w rodzinie i w społeczności lokalnej przez wiele pokoleń i przetrwała do czasów współczesnych.
The article presents the silhouette of Basilian Sofroniusz Stefan Trocewicz (1816-1882). Coming from peasants' family, the monk conducted his activities in Basilian monasteries across the Uniate diocese of Chełm - in Chełm, Zamość, Biała Podlaska and Warsaw. Unfavourable political circumstances in the Kingdom of Poland contributed to the Trocewicz’s imprisonment in the Zamość stronghold. His last monastic outpost before the liquidation of Basilian monasteries was Biala Podlaska, where he propagated the Josaphat Kuntsevych’s worship and was forced to take the monastery through the process of dissolution. Interned in his home village of Rogów, he conducted his pastoral care among Uniates from local parishes. The memory of Sofroniusz Trocewicz has been kept in his family and local community for many generations and it is still alive.
Źródło:
Radzyński Rocznik Humanistyczny; 2016, 14; 119-129
1643-4374
Pojawia się w:
Radzyński Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Grecy w Akademii Ostrogskiej i Bractwie Lwowskim na przełomie XVI i XVII wieku
Greeks in Ostroh Academy and Lviv’s brotherhood at the turn of 16th and 17th centuries
Autorzy:
Mironowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171286.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Grecy
Cerkiew prawosławna
bractwo lwowskie
Akademia
Ostrogska
Opis:
In the end of 16th century a lot of Greeks have visited Polish territory on the way to Russian Empire for financial support. Among them were Greek high rang clergy. In the article was highlighted a role of patriarchs in establishment of orthodox brotherhood in Lvov and a role of Greek clergy which played in establishment and teaching in orthodox brotherhood’s school in Lvov. Article describes also a Greek community composed mainly of marchants who contributed in economic development of city and theirs participation in orthodox brotherhood’s institution.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2017, Cerkiew a asymilacja- swój i obcy, 8; 233-241
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odnalezione przez ekipę KZSP ikony z supraskiego ikonostasu cerkwi pw. Zwiastowania NMP zakupione przez Muzeum Ikon w Supraślu. Otwarcie nowej ekspozycji
Icons from the Supraśl Iconostasis from the Orthodox Church of the Annunciation Discovered by the Catalogue of Art Monuments in Poland (KZSP) Team and Purchased by the Museum of Icons in Supraśl. Opening of a New Display
Autorzy:
Zalewska, Ewa
Michalczyk, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16023776.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Ikony
Muzeum Ikon
Supraśl
cerkiew Zwiastowania NMP
Opis:
Relacja z otwarcia 6 grudnia 2019 r w Muzeum Ikon w Supraślu ekspozycji stałej w Sali Podlasie pt. Ikony-relikty podlaskich Świątyń. Uroczystość została zorganizowana w ramach obchodów jubileuszu 70-lecia Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, którego Muzeum Ikon jest oddziałem.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 2; 343-346
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie zapraw budowlanych cerkwi w Tmutarakaniu i Kerczu oraz soboru w Kijowie
RESEARCH ON THE MORTARS OF THE ORTHODOX CHURCHES IN TMOUTARAKAN, KERCH AND KIEV
Autorzy:
Znaczko-Jaworski, Igor L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536735.pdf
Data publikacji:
1977
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
cerkiew w Tmutarakaniu
zaprawy budowlane
zaprawy wapienne
cerkiew w Kerczu
skład chemiczny zapraw
Sobór Zaśnięcia Matki Boskiej w Kijowie
Opis:
The author — an expert associated with the USSR Academy of Sciences — deals with the results o f the analysis of the mortars sampled in the Orthodox Church at Tmoutarakan (Tamansky Peninsula) dating from 1023, that at Kerch — built in the beginning of the 10th century, and o f the one in Kiev, erected in the years 1073—1078. On the basis of the findings o f the research discussed — in the course o f which the chemical structure of the mortars was compared and also their content of, respectively, calcium and magnesium carbonate, etc. — the author has classified the examined mortars in consonance with the standards binding in the Soviet Union. The research has revealed an affinity of the mortars of the Orthodox Churches in Tmoutarakan and Kiev and a different character of that sampled at Kerch what results from the composition of the local limestone deposits and identical, or different, methods of mortar production. Now, the high quality of the mortars once used in Kiev was due to the correct proportions o f calcareous cement and crushed brick sand, observed in their preparation.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1977, 3-4; 154-157
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szesnastowieczne pobizantyńskie freski z Supraśla w świetle dokumentacji konserwatorskiej – historia zniszczeń
Autorzy:
Stawecka, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420285.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
frescoes
Supraśl
orthodox church
restoration
freski
cerkiew
konserwacja
Opis:
Artykuł poświęcony jest historii unikatowych, szesnastowiecznych pobizantyńskich fresków supraskich. Znajdziemy w nim próbę określenia czasu powstania dekoracji malarskiej cerkwi Zwiastowania Bogarodzicy w Supraślu, głównej świątyni zgromadzenia monastycznego, a także jej autorów. Zasadnicza część tekstu zawiera opisy kolejnych etapów degradacji polichromii, poczynając od uszkadzających ją nowych elementów wyposażenia wnętrza, pojawiających się w siedemnastym wieku (ikonostas,ołtarze boczne), poprzez zakrycie malowideł w XVIII w. tabulaturą i całkowitą zmianę wystroju architektoniczno-malarskiego prezbiterium,skończywszy na niemal doszczętnym zniszczeniu fresków w czasie II wojny światowej. W części tej znalazły się również odniesienia do zabiegów restauratorskich prowadzonych nad tym zabytkiem od końca XIX w. Omówienie działań ratujących ocalałe fragmenty malowideł, prowadzonych w powojennej rzeczywistości oraz dokumentacja prac konserwatorskich jakie miały miejsce w latach 1964–1965(66), jak również w 2012 i 2014 r., zamyka to opracowanie.
Źródło:
ELPIS; 2017, 19
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiew prawosławna w carskiej Rosji
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420400.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Orthodox Church
tsar
Russia
cerkiew prawosławna
carat
Rosja
Opis:
W tworzeniu duchowych wartości narodu rosyjskiego, szczególna rola przypadła świętym z nim związanych.  Pierwszymi kanonizowanymi świętymi byli kniaziowie Borys i Gleb, nazwani na chrzcie imionami Roman i Dawid. Borys i Gleb zostali uznani za świętych jako „strastotierpcy”, tzn. cierpiący męki. W ten sposób powstał nowy typ świętości, znany szczególnie na ziemiach ruskich. Tytuł „równy apostołom” w tradycji bizantyjskiej przypisuje się zwykle pierwszym misjonarzom danego kraju. W przypadku ziem ruskich mianem tym określano księżnę Olgę i księcia Włodzimierza. Kolejną grupą wśród pierwszych świętych ruskich są „podwiżniki”. Określenie to dotyczy osób duchownych i świeckich podejmujących heroiczny wysiłek duchowo-ascetyczny (Antoni i Teodozy Pieczerski, Cyryl Turowski). Osobna grupę świętych w Rosji stanowią „błagowierni” książęta. Mianem tym określano panujących, którzy przyczynili się do rozwoju chrześcijaństwa i prowadzili życie zgodne z nauką Cerkwi. Do tego grona należy książę smoleński Rościsław i księcia Aleksandra Newskiego. Odrodzenia życia religijnego na Rusi Moskiewskiej nastąpiło w XIV w. Na dużą skalę rozwijało się życie monastyczne, a chrześcijaństwo przeniknęło do wszystkich form życia (polityki, kultury, etc.). Nowy impuls do życia duchowego mieszkańców ziem ruskich wniósł św. Sergiusz z Radoneża, propagator życia kontemplacyjnego i założyciel Ławry Św. Trójcy. Wyzwolenie ziem ruskich z niewoli mongolskiej zbiegło się w czasie z upadkiem Konstantynopola. Mieszkańcy Księstwa Moskiewskiego uważali, zgodnie z tradycją bizantyjską, że państwo jest tak samo potrzebne do zbawienia jak Cerkiew, a ścisłe powiązanie państwa z Cerkwią wyraża związek ludzi z Bogiem. Po 1453 r., na Rusi Moskiewskiej, wśród prawosławnych powszechnie panowało przekonanie, że uprawnienia cesarstwa bizantyjskiego przeszły na „Trzeci Rzym”, czyli Moskwę. W tym okresie nastąpił rozwój ośrodka zakonnego na Wyspach Sołowieckich na Morzu Białym. Święci mnisi sołowieccy Sawwati, Zosima i Herman stworzyli wielkie duchowe centrum rosyjskiego prawosławia. Za panowania Iwana IV doszło do konfliktu między panującym a duchowieństwem. Metropolita moskiewski Filip domagał się niezależności Cerkwi i padł ofiarą gniewu carskiego. Po śmierci Iwana IV, za panowania Borysa Godunowa ustanowiono w 1589 r. w Moskwie patriarchat. Pierwszym patriarchą został metropolita moskiewski Hiob. Lata „wielkiej smuty” ponownie zjednoczyły Cerkiew i państwo. Do 1694 r. w stosunkach między państwem a Kościołem panowała pełnia harmonia. Istotne zmiany w życiu religijnym Rosji nastąpiły za panowania Piotra I. Rosyjska Cerkiew Prawosławna nie potrafiła skutecznie przeciwstawić się reformom politycznym Piotra I, który po śmierci patriarchy Adriana (1700) nie dopuścił do wyboru jego następcy. Ostatecznie Piotr Wielki zniósł patriarchat i zastąpił go instytucją Świątobliwego Synodu. W XVIII w. doszło do ponownego odrodzenia życia religijnego w Rosji i wzrostu znaczenia Cerkwi prawosławnej w życiu publicznym. Rozwój myśli teologicznej nastąpił w Rosji za sprawą upowszechnienia się nauczania św. Tichona Zadońskiego. Odnowę życia zakonnego zapoczątkował żyjący w XVIII w. mnich Paisij Wieliczkowski. Poglądy charyzmatycznych starców, obdarzonych szczególnymi zdolnościami przewidywania (mnisi z pustelni Optino, św. Serafim Sarowski) wpływały na elity społeczeństwa ruskiego z carem włącznie. W XIX wieku carat w celu zapewnienia sobie poparcia ludności rosyjskiej popierał ideologię państwa prawosławnego opartego na symbiozie „prawosławia, samowładztwa i narodowości”. W środowisku wyższego duchowieństwa odradzały się tendencje niezależności Cerkwi od państwa. Zwolennikiem autonomii Cerkwi był metropolita moskiewski Filaret. Biskupi, nie mogąc uniezależnić Cerkwi od wpływu państwa, wybierali życie w klasztorze np. Ignatij Brianczaninow, Ambroży z pustelni Optino czy Teofan Pustelnik. Inny nurt w postawie duchowieństwa reprezentował św. Iwan z Kronsztadu. Kapłan propagował udział w codziennej liturgii, pomoc biednym i głosił potrzebę niesienia oświaty szerokim masom. Na początku XX w. Cerkiew domagała się przywrócenia niezależności od państwa i reaktywowania patriarchatu. W okresie I wojny światowej i dwóch rewolucji 1917 r. Cerkiew pozostała wierna carowi. Po obaleniu monarchii, zanim rozpoczęły się prześladowania Cerkwi przez bolszewików, doszło na Kremlu do zwołania soboru, na którym przywrócono kanoniczną wybieralność biskupów i reaktywowano patriarchat. Patriarchą moskiewskim został w 1918 r. arcybiskup wileński Tichon.
Źródło:
ELPIS; 2017, 19
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odkrycie najstarszej datowanej drewnianej cerkwi w Ukrainie
Finding of the oldest dated wooden church in Ukraine
Autorzy:
Slobodian, Vasyl
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536838.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
architektura cerkiewna
cerkiew
architektura drewniana
Stara Skwarzawa
Ukraina
Opis:
The article presents the circumstances of finding the oldest wooden tserkva in Ukraine, in the village Stara Skvaryava near Zhovkva. The finding was made on the occasion of creating documentation of the renovation of that disused church. The oldest references to the village Skvaryava come from 1515, and to the church itself – from 1578. The subsequent broader information regarding the church appeared in the 18th century protocols of parish visitation. The protocols contain also information about moving the church from Glinsk to Stara Skvaryava in 1715. That building is identified as a wooden single domed eastern type church from the 16th century on the basis of an analysis of sources. Along with the church, an iconostasis with icons from various periods was moved to Stara Skvaryava. Its oldest part was probably made by the masters from Przemyśl in the 16th century, and the other parts in the 17th and 19th century. The protocol of a Dean’s visitation of 1792 informs that the church was restored at the end of the 18th century. From 1947 to 1989 the church was closed. Opened in the early 1990s, it was used until completion of construction of a new brick church in 1995. The monument, abandoned since then, needed an urgent renovation. According to some sources, the currently existing wooden church was built in 1820. However, the earlier origin of the church can be confirmed by the window openings typical of the beginning of the 18th century. The discovery in 2008 of the inscriptions on the wall of the nave: „АФИ” and „ѿ АѰ Сей цркви С лѣтъ без осми”, allows unambiguously to date the church at 1508 and confirms the information of its moving from Glińsk. The celebrations of the quincentenary of the church on Michaelmas in 2008 became a true feast for all inhabitants and unified them in the pursuit of preservation and restoration of the original look of the church. In spring 2009 renovation works began and were continued in the next years when financial resources were available. Taking into consideration a unique character of the church and its original equipment, as well as the fact that this is the oldest Ukrainian wooden eastern type church with a known date of construction, it is necessary to aim at listing it in the National Register of Cultural Heritage of Ukraine.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2014, 1; 75-87
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Трансформация культурных ценностей в России. Зарисовка проблематики
Autorzy:
Mazuś, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645968.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Rosja
Piotr I
historia a literatura
Cerkiew Wschodnia
Opis:
The transformation of cultural values in Russia. An outline of the issue of culture in the broadest sense of the world is the entirety of various manifestations of human life. Therefore it is one of the most commonly used concepts in humanistic works. One can refer to culture by raising a number of topics – arts, literature and human mind. When there is a need for a precise definition of culture, certain problems occur. Polish scholar Bronisław Malinowski points out that culture can be understood as human activity in general, including ideas, religious and spiritual issues, art, literature, and politics. Such an approach to culture can lead to the neglection of the historical process. The subject of the present study are selected religious pieces from the period of tsar Peter I. Key words: Russia; Peter I; history vs. literature; Eastern Orthodox Church;
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2016, 16; 35-49
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elewacje współczesnych prawosławnych cerkwi w Polsce o formach niehistoryzujących
The elevations of contemporary orthodox churches in Poland
Autorzy:
Wozniak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40641.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
architektura sakralna
cerkwie
elewacje budynkow
cerkiew Swietej Trojcy w Hajnowce
cerkiew Swietego Ducha w Bialymstoku
cerkiew Swietych Niewiast Niosacych Wonnosci w Czarnej Bialostockiej
cerkiew Swietej Eufrozyny Polockiej w Bialymstoku-Lesnej Dolinie
cerkiew Swietego Jana Teologa w Dabrowie Bialostockiej
cerkiew Zmartwychwstania Panskiego w Bialymstoku
sacral architecture
orthodox church
building facade
orthodox church in Hajnowka
orthodox church in Bialystok
orthodox church in Czarna Bialostocka
orthodox church in Dabrowa Bialostocka
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2012, 11, 3
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odkrycie malowideł ściennych w cerkwi "Spasa na Bieriestowie" w Kijowie
THE DISCOVERING OÇ MURAL PAINTINGS IN THE ORTHODOX CHURCH OF „SPAS NA BERESTOV YE” (THE SAVIOUR CHURCH AT BERESTOVO), KIEV, USSR
Autorzy:
Babiuk, Włodzimierz
Kolada, Jurij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535149.pdf
Data publikacji:
1973
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
cerkiew „Spasa na Bieriestowie”
malowidła ścienne w cerkwi w Kijowie
cerkiew p.w. Zbawiciela w Kijowie
fresk „Obfity połów ryb”
Opis:
Th e au th o rs giving a sh o rt h is to ric a l su rv ey of th e o rth o d o x ch u rc h of th e S a v io u r in Kiev supply a d e sc rip tio n of an a c c id e n ta l discovery of m ed iev a l m u ra ls d u rin g th e re p a irs m ad e in th e beg in n in g s of th e p re s e n t c en tu ry . The th e n discovered m u ra l p a in tin g s w e re su b je c ted to co n se rv a tio n a lre ad y d u rin g th e p e riod b e tw e en th e tw o w o rld w a rs, h owever, it was only in 1970 th a t a sy s tem a tic course of re s to ra tio n a n d co n se rv a tin g tr e a tm e n ts h av e b e en s ta rte d . The sou n d in g in v e s tig a tio n s allowed to sta te th a t th e tw e lf th -c e n tu ry frescoes a re covered by a p a in te d laye r coming from th e 17 th -cen tu ry th e a re a of w h ich ran g e s to some 100 m2. Towa rd th e end of 1971 a b o u t o n e -fifth p a r t of th e s e v e n te e n th -c e n tu ry frescoes w a s removed an d re lin e d onto new support. The th u s d iscovered p ic to ria l composition of sa c red c h a ra c te r p re s e n ts th e scene of „A b u n d an t Fish H a rv e s t”. T h ough th e a u th o rs give an ex h a u s tiv e de sc rip tio n of those m ed iev a l p a in tings th e y do not supply any in fo rm a tio n w ith re g a rd to me th o d s ap p lied in co n se rv a tio n of th e old R u th e n ia n p a in tin g s . The w o rk s a re still in th e course. Th e se v e n te e n th -c e n tu ry frescoes th a t a re cu t off from th e p la s te r lay e r an d tr a n s fe r re d onto th e n ew su p p o rt a re tem p o ra rily e x h ib ite d in po rch of th e S a v io u r’s o rth o d o x ch u rch , Kiev.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1973, 1; 62-65
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola profesora Piotra Pokryszkina w ochronie dziedzictwa prawosławnego, etnicznego i narodowego w okolicach Chełma na początku xx wieku
The Professor Petr Pokryshkin’s Role in Protection Orthodox, Ethnic and National Heritage Near Chelm at the Beginning 20th Century
Autorzy:
Dmitruk, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2168703.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Chełm
archeologia
Cerkiew prawosławna
Księstwo Halicko-
-Włodzimierskie
Chełmszczyzna
Opis:
First archaeological research near Cholm took place at the beginning of the 20th century and was led by Piotr Pokryshkin (1870–1922) from the Imperial Archaeological Commission (Petersburg, Russia). That research played a major role in the protection of the medieval architectural traces of the past existence of the Orthodox diocese of Cholm and the Kingdom of Galicia-Volhynia. Activity of Pokryshkin – a lay person and a recognised scientist – contributed in a significant way to the survival of traces of the Orthodox identity and Ruthenian ethnicity in the land of Cholm. Pokryshkin’s legacy is an example of the unique role of laity in the protection of Orthodox identity and traditions.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2018, Rola laikatu w życiu Cerkwi, 9; 81-96
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiew prawosławna w I Rzeczypospolitej
Orthodox Church in the history of Poland
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23944094.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Kościół prawosławny
Cerkiew
Rzeczpospolita
Polska
Wielkie Księstwo Litewskie
Opis:
Społeczeństwo Rzeczypospolitej w mniejszym lub większym stopniu zawsze posiadało zróżnicowaną strukturę wyznaniową i narodową. Problem związany ze społecznością o odmiennej specyfice wyznaniowej pojawił się w Polsce na szeroką skalę już w XIV w., kiedy w jej granicach znalazły się obszary zamieszkałe przez ludność etnicznie niepolską. W XIV w. Królestwo Polskie utraciło znaczne obszary etnicznych ziem polskich na zachodzie. W rezultacie włączenia przez Kazimierza Wielkiego Rusi Halickiej zmieniła się struktura wyznaniowa i etniczna kraju. Wagę problemu, obecności w granicach państwa polskiego wyznawców Kościoła prawosławnego rozumiał ostatni przedstawiciel dynastii piastowskiej - Kazimierz Wielki. Zachował on prawa i obrządek Kościoła prawosławnego. Związek polityczny Wielkiego Księstwa Litewskiego z katolicką Polską miał ważne konsekwencje w relacjach wyznaniowych. Zahamował rozwój prawosławia i utorował drogę Kościołowi łacińskiemu ze wszystkimi skutkami polityczno-kulturowymi. Prawosławie z wyznania dominującego stało się wyznaniem tolerowanym. Mimo to, Jagiellonowie rozumieli, że ludność prawosławna była na swym etnicznym terytorium. Jagiellonowie, w odróżnieniu od Andegawenów czy Walezjuszy, swoją potęgę budowali na wielowyznaniowej strukturze Wielkiego Księstwa Litewskiego. Obcy był im model zachodni jednowyznaniowego państwa katolickiego, z jedną dominującą kulturą łacińską. Do takiej postawy zmuszała ich struktura etniczna Księstwa Litewskiego. W epoce jagiellońskiej prawosławie stało się wiarą narodową i ludową, poprzez wszechobecność różnorodnych form kultu i obrzędów. Potęga Rzeczypospolitej opierała się na uznaniu przez ludność ruską, wyznania prawosławnego Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego za własne państwo. Fenomen dobrego wielowyznaniowego i wielokulturowego współżycia został zachwiany zawarciem unii brzeskiej (1596 r.). Unia brzeska podważyła główny element podstawy kultury ruskiej, opierający się na duchowej jedności z Bizancjum. Do istniejącego układu katolicko-prawosławnego doszedł jeszcze jeden element pośredni, zawieszony między dwoma tradycjami. Inicjatorzy unii błędnie liczyli, że jej atrakcyjność spowoduje odejście Rusinów od prawosławia. Pomimo tej tendencji nie nastąpił upadek Cerkwi prawosławnej, a nawet jej rozwój w nowych strukturach, bardziej dostosowanych do XVII i XVIII–wiecznej rzeczywistości.
Society of the Polish-Lithuanian Commonwealth has always been, to a greater or lesser extent, diverse in terms of nationality and religion. Problems related to communities of different religious characteristics have emerged on a broad scale as early as 14th century, when territories inhabited by ethnically non-Polish peoples have fallen within Poland’s borders. In 14th century, the Kingdom of Poland has lost significant areas of ethnically Polish lands in the West. As a result of incorporation of Halych-Ruthenia by Casimir the Great, religious and ethnical structure of the country has changed. Casimir the Great, last king of the Piast dynasty, understood well the importance of the problem of having followers of the Orthodox Church within the borders of Poland. He maintained the rights and rite of the Orthodox Church. Political union between the Grand Duchy of Lithuania and Catholic Poland had important consequences for religious matters and relationships. It has hampered the expansion of Orthodox Church and opened the way for Catholic Church, with all its political and cultural impacts. Orthodox faith ceased to be the prevalent denomination and became a tolerated one. Despite that, Jagiellonians understood, that the Orthodox population lived on its own ethnic territory. As opposed to representatives of Houses of Anjou or Valois, monarchs of Jagiellonian dynasty built their power on multi-denominational structure of the Great Duchy of Lithuania. The Western model, of mono-denominational state with a single dominant Latin culture, was alien to them. Such an attitude was required due to the ethnic structure of the Grand Duchy. During the rule of the Jagiellons, Orthodox denomination has become a folk and popular religion, through ubiquity of diverse types of worship and rites. Power of the Polish-Lithuanian Commonwealth was based on Ruthenian, Orthodox population recognizing the Crown and Grand Duchy as their own state. The phenomenon of good multi-denominational and multi-cultural coexistence was undermined by the Union of Brest (1596). That union has undermined the main foundation of Ruthenian culture, rooted in spiritual unity with Byzantium. The existing Catholic/Orthodox structure was expanded to include another, intermediate element, suspended between the two traditions. Initiators of the Union have mistakenly hoped, that its attractiveness would induce the Ruthenians to depart from Orthodox faith. Despite such a tendency, the Orthodox Church did not collapse, and it even developed new structures, better adapted to the realities of 17th and 18th century.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 321-354
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spalona cerkiew z Hulcza i grupa cerkwi tomaszowsko-hrubieszowskich
THE BURNT-DOWN UNIATE ORTHODOX CHURCH AT HULCZE AND A GROUP OF THE UNIATE ORTHODOX CHURCHES IN TOMASZÓW-HRUBIESZÓW REGION
Autorzy:
Brykowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537944.pdf
Data publikacji:
1974
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
drewniane zabytki woj. lubelskiego
drewniana architektura sakralna
cerkiew z Hulcza
cerkwie grupy tomaszowsko-hrubieszowskiej
cerkiew z Hrebennego
pożary w zabytkach drewnianych
Opis:
In the south-eastern part of vaivodship of Lublin, and, to be more accurate, within the areas of Tomaszów and Hrubieszów districts and partly in Zamość district may be encountered a group of timber-constructed Uniate orthodox churches characteristic of their specific architectural features which are greatly differing from those present in architecture of orthodox churches in the neighbouring areas. The most ancient sacred buildings of that group are dating from the mid-seventeenth century while those most recently built, from the years ending the nineteenth century. They all were erected as those clearly divided into three parts in their general plans, namely that of sanctuary, nave and a part designed for the feminine worshipers and, in addition, with a strong emphasis on the nave forming both in plan and in the outer shape of the whole building its clearly discernible central portion. The above Uniate orthodox churches are, furthermore, characteristic of considerable heights of their outer walls which the impression cannot be obscured even by a strong enough horizontal accent formed by the overhanging eaves running around the building. Due to the separate roofings applied in all the three main portions of the building and having the shape о-f three domes or a dome crowning the nave and two gable roofs covering the two remaining parts and also owing to the strictly observed rule that the nave should always dominate over the other two portions have been more still emphasised not only the central nucleus and the symmetry of the whole structure but, at the same time, through this perpendicular accentuation of its separate portions was considerably strengthened an impression of its height. Both magnitude, but at the same time a certain tallness of solids of these Uniate orthodox churches seem to be even more striking features in the triple-dome buildings. For special attention deserve the two different, with concern to height, ways that were usually applied for shaping 'of carcasses of these sacred buildings which are either differentiated, i.e. these of nave walls are higher and thus dominating over those of the other two portions (normally having the same heights), or are of the same height in all the three portions of the building and are ending with a common cornice. Buildings in their first version are mainly to be found in the area of Tomaszów district and the so designed objects exibit an unbroken traditional continuity in their forms dating from the mid-seventeenth century until the first quarter of the nineteenth century. Designs representing the second version are grouped in the area of Hrubieszów district and their preserved and well known examples are dating from the nineteenth century. The burnt-down (due to the faulty electrical installation) Uniate orhodox church at Hulcze (erected in 1869) constituted one of the outstanding examples of the „Hrubieszów versionb of that group. The until now gathered documentation allows to state that the territorial range of the timber-constructed Uniate orthodox churches belonging to Tomaszów-Hrubieszów group is covering the territory of the neighbouring deanships of the former Uniate diocese of Chełm and also that the local building tradition was continued throughout the period from the first half of the 17th century until the years ending the 19th century. This tradition must have been one strong enough if even after the abolition in (1875 by the tzarist authorities of the Uniate diocese and after introducing of the orthodox rite lit was able to prevent the penetration of foreign influences which the fact is apparently evidenced by orthodox churches erected after 1875 and planned for the Russian-type liturgy who, however, preserved their former character.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1974, 1; 38-44
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drogi kształtowania pamięci historycznej Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej
Paths of forming historical memory of Uniate Church in Polish-Lithuanian Commonwealth
Autorzy:
Wereda, Dorota
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352279.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
pamięć historyczna
Cerkiew unicka
Rzeczpospolita
Żyrowice
Jozafat Kuncewicz
bazylianie
Opis:
Istotnym elementem budowy tożsamości wspólnoty religijnej powstałej w konsekwencji unii brzeskiej było tworzenie pamięci historycznej. Kreatorami polityki pamięci Cerkwi unickiej były środowiska elit tworzonych przez zakon bazylianów i wywodzących się z niego hierarchów. W Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej nie wykształcił się wiodący ośrodek konsolidujący społeczność wiernych. W XVII wieku wobec istniejących sporów o cerkwie katedralne, ważnym miejscem pełniącym rolę integrującą stały się Żyrowice - popularne miejsce kultu wizerunku maryjnego i grobu arcybiskupa Jozafata Kuncewicza, zamordowanego w 1623 r. przez prawosławnych mieszkańców Witebska. Miejsca te nie utrzymały swojego statusu przez XVIII stulecie, co było efektem podjęcia przez biskupów w miastach będący stolicami ich diecezji inwestycji budowy nowych cerkwi katedralnych. Biskupi organizowali przestrzeń estetyczną na poziomie gustów artystycznych przeciętnego szlachcica i realizowali potrzebę zdefiniowania swojego miejsca w strukturze przestrzennej i w kontekście historycznym. Wybór barokowych gmachów był komunikatem wizualnym odczytywanym zarówno przez współczesnych, jak i potomnych, oznajmiającym włączenie do kultury sarmatyzmu o zachodnioeuropejskim i łacińskim kodzie kulturowym. Pamięć historyczna była wzmacniana przez pamięć liturgiczną. Ugruntowaniu pamięci i wiedzy historycznej oraz wzmocnieniu poczucia ciągłości tradycji metropolii kijowskiej służyły modlitwy za zmarłych hierarchów, członków rodzin książęcych i szlacheckich. Tworzeniu społeczności, której podstawą poczucia wspólnoty jest wspólna przeżywanie wydarzeń i tworzących wspólną historię Rzeczypospolitej Obojga Narodów, służyła praktyka mszy za Ojczyznę oraz liturgia w intencji monarchów, obchody lat jubileuszowych. Do pamięci historycznej Cerkwi unickiej hierarchowie wpisywali pamięć rodową eksponującą zasługi militarne w obronie Rzeczypospolitej.
An important element of building the identity of religious community created as a result of Union of Brest was building a historical memory. Creators of such memory for the Uniate Church were the elite circles, formed by Basilian monks and Church officials originating from the Order. Uniate Church in the Commonwealth did not develop a leading centre that would consolidate the followers community. In 17th century, in light of disputes about cathedral churches, an important place serving the purpose of integration has emerged in Żyrowice – a popular place of the cult of visage of Virgin Mary, and location of the grave of Archbishop Josaphat Kuntsevych, murdered in 1623 by Orthodox inhabitants of Vitebsk. Those places did not maintain their respective positions throughout the 18th century, as bishops decided to invest in new cathedral churches in their diocese towns. The bishops have organized the aesthetic space along the lines of artistic tastes of an average nobleman, and realized the need to define their place in a spatial structure and historic context. Choice of baroque buildings was a visual message, announcing inclusion of Sarmatism, with its West European and Latin culture code, in the culture. Historical memory was reinforced by liturgical memory. Purpose of consolidating the historical memory and knowledge, as well as reinforcing the sense of continuity of Kiev Metropolis tradition, was serviced by prayers offered for deceased officials of the Church, members of ducal and nobility families. Community, for which the basis of communal identity was joint experience of events and building common history of the Commonwealth of Two Nations, was formed by practicing Holy Mass for the Motherland, liturgy devoted to monarchs and celebration of anniversary years. Historical memory of the Uniate Church was also expanded by Church officials to include family memories, emphasizing military efforts in defence of the Commonwealth.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 600-621
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odpowiedź na uwagi pani dr Krystyny Staweckiej
Response to the Comments of Krystyna Stawecka PhD
Autorzy:
Kolendo-Korczak, Katarzyna
Michalczyk, Zbigniew
Zgliński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24824881.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Cerkiew Zwiastowania NMP
Supraśl
ikonostas
Prorok Aaron
Michał Archanioł
Opis:
Polemika z Krystyną Stawecką na temat tekstu zamieszczonego w Biuletynie Historii Sztuki. Autorzy stwierdzają w niej brak odpowiedzi na najważniejszy zarzut: brak naukowej rzetelności dwóch artykułów Autorki (z 2017 r.), w których wzmiankuje ona ikony Prorok Aaron i Michał Archanioł z drzwi diakońskich ikonostasu cerkwi pw. Zwiastowania NMP w Supraślu w których przemilczała ich odnalezienie w cerkwi cmentarnej w Topilcu przez zespół Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce i ich publikacje w tym wydawnictwie w roku 2016.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2019, 81, 2; 338-338
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje założenia dworskiego w Witulinie
History of the Manor Complex in Witulin
Autorzy:
Iwanek, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887848.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Witulin
dwór
Franciszek Wężyk
cerkiew
park
court
orthodox church
Opis:
The manor complex in Witulin has a rich history. The key role in its history was played by the Wężyk family that moved from Wielka Ruda to Witulin and lived there for over 150 years. In the history of the manor Franciszek Wężyk marked his presence in a particular way; he was a poet, the Krakow Castellan, the President of the Polish Academy of Learning. The larch manor was a nine-axis building, designed on the plane of a rectangle. It had one floor with a three-axis middle part that had two floors. The park was an element of the complex. The manor was burnt down in 1940.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2013, 61, 4; 313-323
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drewniana cerkiew w Kulasznem : z materiałów IS PAN do inwentarza drewnianej architektury sakralnej w Polsce
THE WOOD-CONSTRUCTED ORTHODOX CHURCH AT KULASZNE, RZESZÓW VOIVODSHIP
Autorzy:
Brykowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537934.pdf
Data publikacji:
1975
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
drewniana cerkiew w Kulasznem
wschodni typ cerkwi łemkowskich
Kulaszne
Opis:
The orthodox church of St. Nicolas the Bishop at Kulaszne that is being dealt with in the present report was totally destroyed by fire in 1974. In view of a wide range of research problems associated with it the author considered it necessary to publish a set of materials concerning the above object. Within the first part of publication the archival, bibliographic and illustrative sources are presented then a full description of the object itself and the state of investigations is reported from which it follows that this church has been erected in 1883—1912 on a site occupied previously by another, earlier built church. The newly built church was erected with the use of carcass construction based on a stone sill. It was covered with gabled roofs provided with turrets and a lantern. The plan was divided into three clearly separated bodies with a porch and sanctuary enclosed at three sides. The ceiling was covered with figurai paintings dating from the time of erection. It was the most lately erected church within the space of the Osława Valley at the same time representing one of the last links in a chain of the so-called eastern-type orthodox churches on the territory of an ancient Lemki culture. As its prototype may, among others, be considered the orthodox church at Komańcza (1802—1836). That type of orthodox churches has developed in the first Quarter of the 19th century.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1975, 2; 132-136
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wooden orthodox churches of the Polish-Ukrainian borderland
Drewniane cerkwie polsko-ukraińskiego pogranicza
Autorzy:
Kurek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147199.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
architecture
orthodox church
wood
Ukraine
architektura
cerkiew
drewno
Ukraina
Opis:
During the period of the difficult birth and development of Polish statehood and the formation of the national spirit in the lands of present-day Ukraine, architecture became an important marker for these tendencies. For centuries, these structures had been built at the point of contact between Latin and Eastern cultures. Christian churches of the Eastern rite – wooden Orthodox churches – were the most numerous, right after wooden Latin churches, group of religious buildings in Poland, and are the largest in present-day Ukraine. In comparison to Latin churches, the forms of Orthodox ones are much more diverse. The research conducted by the author in the years 1989-2002 made it possible to identify many of the most valuable orthodox churches in Western Ukraine. Today remains only hope that the current Russo-Ukrainian war will not deplete this priceless cultural heritage.
W czasie trudnego rodzenia się i kształtowana państwowości polskiej oraz formowaniu się ducha narodowego na terenach obecnej Ukrainy, architektura stała się ważnym wyróżnikiem tych tendencji. Szczególnie widać to w drewnianych budowlach sakralnych. Budowle te powstawały przez stulecia na styku kultury łacińskiej i kultury wschodniej. Świątynie chrześcijan obrządku wschodniego – czyli drewniane cerkwie – to najliczniejsza, po drewnianych kościołach, grupa budowli sakralnych w Polsce, a największa w dzisiejszej Ukrainie. W porównaniu z kościołami formy cerkwi są znacznie bardziej zróżnicowane. Badania prowadzone przez autora w latach 1989-2002 umożliwiły rozpoznanie wielu najcenniejszych budowli cerkiewnych Ukrainy zachodniej. Dziś pozostaje nadzieja, że obecne rosyjskie działania wojenne w Ukrainie nie spowodują uszczuplenia tego bezcennego dziedzictwa kulturowego.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2022, 50; 317--334
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarys historyczny parafii prawosławnego Soboru Katedralnego Narodzenia NMP w Białej Podlaskiej w latach 1875–1917
Autorzy:
Sęczyk, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607527.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
the orthodox church in the Kingdom Polish
orthodox church
basilian
prawosławie w Królestwie Polskim
Biała Podlaska
cerkiew
Bazylianie
cerkiew prawosławna
Jozafat Kuncewicz
Opis:
Orthodox Cathedral of the Nativity of the Blessed Virgin Mary was founded in 1875 with the former church after bazylianach. Since the beginning of the function of parish priests in the parish clergy exercised title protojereja to help were two priests and a deacon. The parish grew rapidly despite the material poverty and the resistance of former Uniates, belonged to the branches: Orthodox church in the city hospital in White, Sławacinek, Wolka Plebańska, Hruda and Cicibor. Orthodox clergy took an active part in the life: cultural, social and parishes of the city and undertook charity among treatment units. Business council was interrupted by the World War I, the estate folk evacuated into Russia, the temple was taken over by Protestants.
Prawosławny Sobór Narodzenia NMP powstał w 1875 r. z byłej cerkwi po bazylianach. Od początku funkcję proboszczów w parafii sprawowali duchowni z tytułem protojereja, do pomocy mieli dwóch kapłanów oraz diakona. Parafia rozwijała się dynamicznie pomimo materialnego ubóstwa i oporu byłych unitów. Należały do niej filie: cerkiew w miejskim szpitalu w Białej, Sławacinku, Wólce Plebańskiej, Hrudzie i Ciciborze. Prawosławne duchowieństwo brało czynny udział w życiu kulturalnym i społecznym miasta i parafii oraz podejmowało akcje charytatywne wśród unitów. Działalność soboru przerwała I wojna światowa, majątek cerkiewny ewakuowano w głąb Rosji, a świątynię przejęli ewangelicy.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2014, 69
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność charytatywna żeńskich zgromadzeń zakonnych w diecezji stanisławowskiej w latach 1896-1946
Autorzy:
Stasiuk, Iryna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640441.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Cerkiew grekokatolicka, zakony żeńskie, klasztor, diecezja stanisławowska, działalność charytatywna
Opis:
Charitable Activity of Religious Congregations in Stanislav Diocese in 1896-1946The article presents charitable activity of female religious congregations at the territory of Stanislav diocese. A careful study of archival documentation and historiographical materials allowed the author to establish that in the years 1896–1946 nuns founded a considerable number of orphanages, nursing homes for the elderly and people with disabilities. All the necessary care was provided by the nuns themselves.
Źródło:
Prace Historyczne; 2014, 141, 1
0083-4351
Pojawia się w:
Prace Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiew Świętej Trójcy w Hajnówce i Podwyższenia Krzyża Świętego w Jałówce
The Holy Trinity Orthodox Church in Hajnówka and the Holy Cross Exaltation Orthodox Church in Jałówka
Autorzy:
Woźniak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/293716.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
architektura sakralna
cerkiew
świątynia
ecclesiastical architecture
orthodox church
temple
Opis:
W artykule autor przedstawia formy wyróżniających się poziomem architektonicznym cerkwi Świętej Trójcy w Hajnówce i Podwyższenia Krzyża Świętego w Jałówce, obie autorstwa prof. Aleksandra Grygorowicza. Oba te obiekty stanowią rzadki przykład udanej integracji tradycji i współczesności, często zresztą postulowanej w literaturze przedmiotu. Jednak w obu przypadkach integracji tej dokonano w ramach zupełnie innej fi lozofi i projektowej. Świątynia jałowska, zbudowana zasadniczo w konwencji tradycyjnej, wpisuje w swój historyzujący układ współczesne, żelbetowe elementy, czytelnie wskazujące na czas jej powstania. Obiekt hajnowski, zasadniczo modernistyczny, stanowi jednak rozpoznawalną reinterpretację tradycyjnego układu krzyżowo-kopułowego. Odmienność obu obiektów sięga o wiele dalej, co stanowi przedmiot porównań w ramach niniejszego artykułu. Nie ulega jednak wątpliwości, że oba obiekty są przede wszystkim udanymi przykładami świątyń stojących po dwóch stronach cezury dzielącej współczesną architekturę cerkiewną na nurt tradycyjny i współczesny. Oba także stanowią konstruktywną odpowiedź na problem projektowania współczesnej cerkwi (niezwykle konserwatywny sektor architektury), a także udowadniają, że wpisanie obiektu w tradycję nie musi oznaczać czerpania z form historycznych.
The article presents the forms of architecturally outstanding churches The Holy Trinity Church in Hajnówka and the Holy Cross Exaltation Church in Jałówka. Both churches were designed by Professor Aleksander Grygorowicz. They are a rare example of a successful integration of tradition and contemporaneity which is often postulated in the literature on the subject. This integration is based on an entirely different design philosophy in each case. Built in a traditional and historicizing convention, the church in Jałówka contains contemporary elements made of reinforced concrete, clearly indicating the time of its construction. The modern church in Hajnówka constitutes a recognizable reinterpretation of the traditional crosswise and domed arrangement. Both objects are dissimilar in many more ways, and have been compared within this article. The churches stand on both sides of the line dividing the contemporary Orthodox church architecture into a traditional and a contemporary trend. Both churches answer constructively to the problem of designing a contemporary church (a very conservative sector of architecture), and prove that the use of traditional solutions does not have to mean culling from historical forms literally.
Źródło:
Architectus; 2013, 3(35); 113-129
1429-7507
2084-5227
Pojawia się w:
Architectus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obrzezanie Jezusa w Kościele wschodnim dawnej Rzeczypospolitej. Święto, treść, ikonografia
Circumcision of Jesus in the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth. The Feast, Content, Iconography
Autorzy:
Gronek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171238.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
sztuka cerkiewna
Cerkiew prawosławna
obrzezanie
obrzędy żydowskie
święta prawosławne
Opis:
The beginnings of the celebration of the Circumcision of Jesus feast, in the octave of Christmas, January 1st, date back to the 6th century in the West and probably 8th century in the East. Although this feast was marked as a great in the Orthodox liturgical calendar, it was not included in the dodekaorton. The oldest representation in art are known only from the post-iconoclastic period, and its compositions resemble The Presentation of the Lord in the Temple. In the Ruthenian churches of the Polish-Lithuanian Commonwealth it appeared in the XVI century. Circumcision of Jesus in the Christian Church has acquired a liturgical character and is celebrated as the moment when the Child is given the name Jesus. However, the content of this event is much deeper, based on the parallel between circumcision and baptism, as well as the idea of prefiguration and anticipation of the passion of Christ as the first and voluntary sacrifice of blood. The article will describe the depiction of the Circumcision of Jesus in Orthodox old art from the territory of the former Polish Republic. On the basis of liturgical texts and the homily of religious writers of the 17th and 18th centuries, the main content of this event will also be discussed.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2020, Dzieci w kulturze duchowej Prawosławia, 11; 105-126
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uroczystość poświęcenia cerkwi w Sierpcu w maju 1902 r. w albumie 48 Ukraińskiego Pułku Dragonów
The celebrity of consecration of the orthodox church in Sierpc in May 1902 in the 48th Ukrainian dragoons regiment’s album
Autorzy:
Gołębiewski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084645.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Sierpc
cerkiew prawosławna w Sierpcu
48 Ukraiński pułk dragonów
Opis:
W zbiorach Biblioteki im. Zielińskich Towarzystwa Naukowego Płockiego znajduje się unikatowy album 48 Ukraińskiego Pułku Dragonów ze zdjęciami z uroczystości poświęcenia cerkwi prawosławnej w Sierpcu 8 (21) maja 1902 r. Album zawiera fotografie z ceremonii oraz zbiorowe portrety poszczególnych pododdziałów pułku, łącznie 25 zdjęć.
The Library of the Zieliński Scientific Society of Płock contains in its collection the 48th Ukrainian dragoons regiment’s unique album with photographs of the consecration of the Orthodox church in Sierpc which was on 8th (21st) May 1902. The album has 25 photos of ceremony and group portrets of every subdivision.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2017, 1(250); 8-18
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Conservation delemmas – the fate of the timber Orthodox church in Miękisz Stary
Konserwatorskie dylematy – losy drewwnianej cerkwi w Miękiszu Starym
Autorzy:
Kurek, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/369311.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
conservation
Miękisz Stary
orthodox church
wood
cerkiew
drewno
konserwacja
Opis:
Attempts to describe the fate of timber Orthodox churches in the region of the former Galicia (primarily Greek Orthodox ones) have been made for over 100 years. They were not aided in the least by the geopolitical and cultural changes that happened in this part of Europe, as well as the permanent loss of research subject matter. Already in 1989, the technical condition of the church in Miękisz Stary was bad and for the next 30 years it deteriorated significantly. The conservation project currently under preparation envisages strengthening its structure, securing polychromes and recreating the original historical environment of the church.
Próby opisania losów drewnianych cerkwi na terenie dawnej Galicji (w przeważającej liczbie greckokatolickich) podejmowane są od ponad 100 lat. Nie sprzyjały im przemiany geopolityczne i kulturowe w tej części Europy, a także permanentny ubytek materii badawczej. Już w 1989 roku stan techniczny cerkwi był zły i przez kolejne 30 lat znacznie się pogorszył. Opracowany obecnie projekt konserwatorski przewiduje wzmocnienie jej struktury, zabezpieczenie polichromii oraz odtworzenie pierwotnego historycznego otoczenia cerkwi.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2019, 38; 59-72
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W przeddzień triumfu. Cerkiew unicka w Rzeczypospolitej w końcu XVII i początkach XVIII wieku
On the eve of triumph. Uniate Church in the Commonwealth at the turn of 17th and 18th century
Autorzy:
Gil, Andrzej
Skoczylas, Ihor
Wojciechowski, Leszek
Ryba, Mieczysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/23352282.pdf
Data publikacji:
2017-10-31
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Cerkiew unicka
Kościół unicki
synod zamojski
unia brzeska
unici
Opis:
Nowa unia, którą na przełomie XVII i XVIII wieku przyjęły cztery eparchie prawosławne polsko-litewskiej części metropolii kijowskiej, oznaczała w praktyce zakończenie procesu katolicyzacji społeczności ruskiej Rzeczypospolitej. Cerkiew unicka między synodem zamojskim (1720) a pierwszym rozbiorem Polski (1772) osiągnęła status największej instytucjonalnie wspólnoty wyznaniowej. Istotną cechą katolicyzmu obrządku wschodniego tego okresu było mocne wpisanie go w krajobraz kulturowo-religijny nie tylko ówczesnej Rzeczypospolitej, ale i całej nowożytnej Europy. Unici stali się bowiem częścią tej światowej przestrzeni, która po soborze trydenckim zjednoczona została wokół instytucji papiestwa i doznawała – poprzez włączenie w Kościół powszechny – wszystkich związanych z tym kulturowych profitów. Barok, niekiedy w najlepszym artystycznie wydaniu, stał się istotnym czynnikiem konstytuującym tożsamość wiernych Cerkwi unickiej, a ona sama stała się znaczącym czynnikiem wpływającym na cywilizacyjne oblicze wschodniej części naszego kontynentu, zmieniającym go w stopni znacznie większym, niż się dotychczas sądzi. To właśnie ten wyzwolony wówczas ogromny potencjał, wypływając tak z kijowskiej tradycji, jak i z dziedzictwa europejskiego Zachodu, spowodował, że śmiało można nazwać to postzamojskie (po synodzie w Zamościu) półwiecze okresem triumfu Cerkwi unickiej w Rzeczypospolitej.
The article focuses on the breakthrough period in the history of Uniate Church in the Commonwealth – the turn of 17th and 18th century. The “New Union” effected at that time, manifested by four eparchies – Przemyśl, L’viv, Lutsk and Kiev – communing with Rome, has made the Eastern Catholic community the largest religious community in Polish-Lithuanian Commonwealth. At the same time, within the Uniate Church itself, a fundamental ecclesiastic and cultural change took place, bringing it into the orbit of various processes characterising the Western Christianity of the time. Eastern Catholics of the Commonwealth have then entered a phase of rapid development, and not just institutional. It was characterized by adoption of baroque civilization models and baroque type of piety on one hand, and on the other, retaining those elements of the old, Ruthenian tradition, which were not in conflict with its new identity. At the same time, the Uniate Church has become an important element of the religious, cultural and socio-political order of the state; wherever the structures of Catholic Metropolis of Kiev reached, there was a guarantee of peace and perspectives for future development. A good example was the situation of lands recovered from Turkish hands (Podolia), or liberated from under Russian occupation (the Right Bank), where intensive settlement efforts were made, accompanied by establishment of Uniate parishes. An important element constituting the new Uniate identity was the Synod of Zamość in 1720, through which the Eastern Catholics were fully included in legal and liturgical order of the Catholic Church. This event has become a sort of a cornerstone of the Uniate Church, amalgamating universal elements with particular ones. Those transformations have prepared a true ground for a phenomenon which the authors dubbed “Uniate triumphalism”.
Źródło:
Rola Kościoła w dziejach Polski. Kościoły w Rzeczypospolitej; 584-599
9788394837433
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiew św. Mikołaja i klasztor bazyliański w Zamościu w XIX wieku
St. Nicholas Church and Basilian Monastery in Zamość in the 19th century
Autorzy:
Lorens, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33761192.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Basilians
church
monastery
dissolution
Zamość
bazylianie
cerkiew
monaster
kasata
Opis:
Kościół pw. św. Mikołaja w Zamościu ma przeszłość związaną z przynależnością do różnych wyznań i obrządków religijnych. Wybudowany został na początku XVII w. jako cerkiew służąca wspólnocie prawosławnej zamieszkującej miasto. Na początku XVIII w. cerkiew została oddana bazylianom, którzy przy świątyni wznieśli klasztor funkcjonujący do 1865 r. W cerkwi św. Mikołaja w 1720 r. odbył się synod Kościoła unickiego w Rzeczypospolitej. Po kasacie placówek bazyliańskich w Królestwie Polskim gmach klasztorny przejęty został przez Skarb Królestwa Polskiego, zaś cerkiew wraz z wyposażeniem pozostawiono jako parafialną. W 1875 r. świątynię oddano Cerkwi prawosławnej, co wiązało się ze zmianami w jej wyglądzie. Po opuszczeniu Zamościa przez duchowieństwo prawosławne w 1915 r. świątynia została przejęta przez Kościół rzymskokatolicki.
The St. Nicholas Church in Zamość has a history of belonging to various religions and rituals. It was built at the beginning of the 17th century as an Orthodox church serving the Orthodox community living in the city. At the beginning of the 18th century, the Orthodox Church was handed over to the Basilians, who built a monastery by the church, which operated until 1865. In 1720, a synod of the Unitarian Church in the Republic of Poland was held in St. Nicholas’ Orthodox Church. After the dissolution of Unitarian monasteries in the Kingdom of Poland, the monastery was taken over by the Treasury of the Kingdom of Poland, and the Orthodox Church and its equipment was left as a parish. In 1875 the temple was returned to the Orthodox, which was connected with changes in its appearance. After the Orthodox clergy left Zamość in 1915, the church was taken over by the Roman Catholic Church.
Źródło:
Res Historica; 2022, 53; 145-170
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W sprawie zabytkowej drewnianej architektury cerkiewnej powiatu Tomaszów Lubelski
ON THE NEED OF PRESERVING THE HISTORICAL ORTHODOX CHURCHES IN TOMASZOW LUBELSKI DISTRICT (POLAND)
Autorzy:
Brykowski, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536150.pdf
Data publikacji:
1972
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
drewniana architektura cerkiewna
cerkwie woj. rzeszowskiego
cerkiew w Korczminie
cerkiew Michała Archanioła w Wierzbicy
dzwonnica cerkiewna w Machnowie
cerkwie pow. Tomaszów Lubelski
Opis:
This article was prepared as a result of field surveys carried out in the years 1970—1971 as a part of work on documentation of the wood sacred buildings which is conducted by the Institute of Art of the Polish Academy of Sciences and is supplemented by data taken from the “Catalogue of Monuments of Art in Poland” which were collected in 1954—1955. The author points to the deplorable state of preservation of the orthodox churches in territories of the Lublin and Rzeszów Voivodships. These objects, already considerably damaged by natural wear and entirely deprived of protection are very fastly turning into ruins. It may be expected that within a relatively short period of time, unless suitable measures will be taken, it will come to a total disappearing of objects belonging to this category of wood-constructed buildings. The data characterizing the number of orthodox churches in the first post-war years, when confronted with those pertaining to the actual state are best illustrating this disastrous situation. As an excellent annex to the article may be regarded the attached “Description of the wood-constructed orthodox churches and belfries that are endangered or have been demolished in Tomaszów Lubelski District”. In his attempt to find an answer to the question what should be done to stop the disappearance of the wood-constructed sacred buildings in this country the author puts forward a proposal that the most representative objects should be transferred to open-air museums of wood building. In addition, he is of opinion that the problem deserves to be popularized among both local authorities and communities. One form of their protection and preservation could consist in their adaptation to modern requirements or their overhanding to administration of the Roman Catholic Church, of schools etc. For objects whose preserving has already become impossible should be prepared a full documentation in form of inventorying surveys, drawings and photographs, thus allowing to obtain the only means forming an evidence of their existence. Such measures, however, are to be considered as the last extremity. It must be borne in mind that every historical monument being a specimen of cultural property and a witness of the past periods of the Polish culture should be preserved at any cost for the forthcoming generations.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1972, 4; 276-285
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ofiary NKWD z Łucka leżą pod asfaltem od wielu dekad : Ukraina : ekshumacja Ukraińców i Polaków zamordowanych przez NKWD latem 1941 roku. Strona polska tylko w roli obserwatora.
Autorzy:
Delmanowicz, Dariusz.
Powiązania:
Rodowód II 2009, nr 19, s. 13-14
Data publikacji:
2009
Tematy:
Głębokie. Cerkiew p.w. Narodzenia NMP
Ekshumacja Głębokie 2009 r.
Opis:
Również Głos Szczeciński z 19.08.2009 r.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Śmierć katolikosa Ambrożego i jej wpływ na losy Gruzińskiej Cerkwi Prawosławnej w opinii Zygmunta Mostowskiego
Autorzy:
Adamczewski, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/653626.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
katolikos Ambroży
Gruzja
Zygmunt Mostowski
Gruzińska Cerkiew Prawosławna
polska dyplomacja
Opis:
W artykule zaprezentowano raport Zygmunta Mostowskiego, polskiego konsula w Tyflisie, na temat sytuacji w Gruzińskiej Cerkwi Prawosławnej po śmierci katolikosa Ambrożego; przedstawiono najważniejsze wnioski, które wyciągnął polski dyplomata z wydarzeń związanych z konfliktem na łonie Cerkwi gruzińskiej, spowodowanych jej infiltracją przez radzieckie służby specjalne.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2016, 51, 2
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zieleń w otoczeniu współczesnej cerkwi, koncepcja projektowa w Bielsku Podlaskim
Greenery around the contemporary orthodox church, project conception in Bielsk Podlaski
Autorzy:
Kępkowicz, A.
Gawryluk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186964.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Tematy:
zieleń
cerkiew
Bielsk Podlaski
ogród
otoczenie
greenery
church
garden
surroundings
Opis:
Podlaska Land is situated on the verge of a junction sharing Polish, Belarusian and Ukrainian culture, which makes it a multi-cultural and multi-national region. The orthodox community is concentrated, almost 100%, in the south-eastern part of the Voivodeship in the area of five districts: Hajnowski, Bielski, Siemiatycki, Białostocki and Sokólski. In recent years many new Orthodox churches have been built and new ones are being built now. The surroundings of these churches is unrecognizable and seldom can be identified with a particular temple. Lacking most of all structural connection among a temple, its architectonic and religious function and closest nature and landscape. The aim of the work was to elaborate a conceptual project of management of the area around the orthodox church of Dormition of the Virgin Mary in the city of Bielsk Podlaski. In the elaborated concept of arrangement of the surrounding of the orthodox church, plants traditionally planted by Orthodox churches, symbolism of numbers, colours and geometrical figures were taken into consideration. The motive of a circle, which is a symbol of God and as a main composition element is repeated in various places in forms of an arch and semicircle, was used in the whole concept of the church surroundings.
Źródło:
Architektura Krajobrazu; 2009, 1; 54-58
1641-5159
Pojawia się w:
Architektura Krajobrazu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Globalizacja w rosyjskiej myśli prawosławnej
Globalization in the Russian Orthodox Thought
Русские православные мыслители о проблеме глобализации
Autorzy:
Kowalska-Stus, Hanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879862.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
globalizacja
Cerkiew
państwo
kultura
człowiek
globalization
church
state
culture
man
Opis:
W łonie chrześcijaństwa możemy zauważyć różne podejścia do problemu globalizacji. Podstawowa różnica w ocenie współczesnego ładu światowego między Watykanem i RCP polega na dostrzeganiu źródeł zagrożeń przez Rzym w sferze ekonomicznej, przez Moskwę zaś w sferze kulturowej i antropologicznej. RPC kładzie nacisk na współpracę z państwem. Tradycyjnie, obok prawosławia, jest ono najważniejszym elementem identyfikacji tożsamościowej. Aleksy Charin, historyk i politolog, zauważa, że przeciwieństwem współczesnego imperium jest państwo-cywilizacja, którego istotę określają wartości religijne. Dla Rosji perspektywiczny jest wariant cywilizacyjny. Inny politolog – Andriej Okara – jest zdania, że dla samoidentyfikacji Rosji, Ukrainy i Białorusi kluczowe jest wyzwanie stawiane przez Zachód. Podkreśla, że podstawowe różnice między kulturami wschodnio- i zachodniochrześcijańską mają swoje źródło w antropologii: rozumieniu sensu życia i śmierci. Archimandryta Olimpiusz (Kastalski) zauważa pozytywne strony globalizacji. Zapomnienie, do którego wzywa globalizacja – przywołuje Pamięć, standaryzacja ludzkiego wyglądu rodzi tęsknotę za ikoną. Omawiane zjawiska ukazane są przez rosyjskich myślicieli w przestrzeni nie w perspektywie czasowej, ważna jest ich ontologia, nie ewolucja. Dlatego globalizacja w ich interpretacji, choć ma swoje cechy historyczne, to jej ontologia jest czymś od wieków niezmiennym.
Христианские Церкви по-разному относятся к глобализации. Основная разница в оценке современного мирового порядка между Ватиканом и Русской Православной Церковью (далее РПЦ) состоит в том, что Рим усматривает опасность в экономической сфере, Москва – в культурной и антропологической. Для РПЦ очень важно сотрудничество Цекви и государства. Согласно традиции, кроме православия, государство является наиболее важным элементом идентификации. Алексий Харин – историк и политолог – отмечает, что современной империи можно противопоставить государство-цивилизацию, основой которого являются религиозные ценности. Для России перспективен цивилизационный вариант. Другой политолог – Андрей Окара – убеждает, что для самоидентификации России, Украины и Белоруси ключевым является вызов Запада. Подчеркивает, что основная разница между культурами восточно- и западно-христианской относится к антропологии: понимании смысла жизни и смерти. Архимандрит Алимпий (Кастальский) замечает положительные стороны глобализации. Забвение, к которому ведет глобализация, призывает память, стандаризация человечесого облика порождает тоску по иконе. Вышеуказанные явления рассматриваются русскими мыслителями в пространственной, не во временной перспективе, важна их онтология, не эволюция. Поэтому глобализация в их интерпретации, хотя имеет исторические признаки, то ее онтология не меняется веками.
Relationship the Roman Catholic Church to the globalization is different than Russian Church. Rome can see threatening in the economic, Moscow in cultural and anthropological sphere. For the Russian church is important a cooperation with the government. Government and the Orthodox are two factors of the identification of Russian. Historian Aleksy Harin ar confronting the civilization with the empire. He is identifying the civilization with values. Political scientist Andrej Okara claims that Russia identifiction itself through the confrontation with the West. The Eastern culture is different than eastern in understanding the meaning of the life and death. Olympius prior (Kastalski) notices positive sides of the globalization. The oblivion characteristic of the globalization is summoning the memory, the standardization of the human appearance is giving rise to longing for the icon. Defects in the globalization are shown by Russian thinkers in the space not in the time, their ontology is important, not an evolution. Therefore globalization which has historical features, however for her ontology is from time immemorial unchanging.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2015, 63, 7; 97-112
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bogurodzico, przegoń Putina. Pussy Riot – feministki kontra autorytaryzm w Rosji
Mother of God, Banish Putin. Feminists Against Authoritarianism in Russia
Autorzy:
Wasielewski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2193954.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Rosja
Cerkiew
władza
autorytaryzm
Pussy Riot
Russia
church
power
authoritarianism
Opis:
The events that took place in Russia at the end of 2011 – the rigged parliamentary elections and the nomination of Vladimir Putin as presidential candidate, his return to the Kremlin after four years, caused numerous protests on a previously unknown scale. According to various estimates, tens of thousands of dissatisfied citizens took to the streets of Moscow. They were led by Alexei Navalny and Boris Nemtsov, who was later murdered in 2015. The public support of the authorities and the condemnation of the protesters by Patriarch Cyril – the head of the Russian Orthodox Church, was met with a reaction from a now outraged society. On February, 21 2012, the famous feminist group Pussy Riot, staged a performance in the building of the Council of Christ the Saviour in Moscow. The performance was to be a form of protest against the informal alliance of „the throne and the altar”. This informal alliance has been present in Russia for many years, it obliges both sides to mutual support, especially in times of crisis. The trial of the three members of the Pussy Riot group – Nadezhda Tolokonnikova, Ekaterina Samucevich and Maria Alokhina was strictly political, despite strict efforts of judges and prosecutors to change its character. Under the pretence of offending religious feelings, a political lynch was carried out against the three women. The real reason for such harsh actions, was disobedience against the head of the Russian state and standing in opposition to the authoritarian form of government. The phoney trial was treated as a warning to the system’s opponents, for them to think twice before undertaking any actions against the state authorities. Pussy Riot’s performance and its consequences have provoked many questions about the condition of the rule of law in Russia and the durability of Vladimir Putin’s regime. The article describes the earlier activities of Pussy Riot, background of the events preceding performance in the Cathedral of Christ the Savior, a trial and the world’s response to the verdict. The research area durability and stability of political system in Russia during the presidency of Vladimir Putin and what it guarantees. The main hypothesis is the assumption that any manifestation or insubordination to the existing order in Russia is treated as an affront, and every person undertaking such action must be severely punished and stigmatized. The research method used in the article is an analysis of written sources.
Wydarzenia mające miejsce w końcówce 2011 r. w Rosji – sfałszowane wybory parlamentarne oraz nominacja Władimira Putina jako kandydata na prezydenta, oznaczająca de facto jego powrót na Kreml po 4 latach – spowodowały liczne protesty na nieznaną dotychczas w rosyjskich realiach skalę. Na ulicę Moskwy wyszło według różnych szacunków kilkadziesiąt tysięcy niezadowolonych obywateli, którym przewodzili m.in. Aleksiej Nawalny oraz zamordowany w 2015 r. Borys Niemcow. Publiczne poparcie władzy oraz potępienie protestujących przez Patriarchę Cyryla – zwierzchnika Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej spotkało się z reakcją ze strony oburzonego społeczeństwa. 21 lutego 2012 r. w soborze Chrystusa Zbawiciela w Moskwie doszło do punkowego performance’u feministycznej grupy Pussy Riot. Występ miał być formą protestu wobec nieformalnego sojuszu tronu i ołtarza panującego w Rosji od wielu lat, zobowiązującego obie strony do wzajemnego wsparcia, szczególnie w kryzysowych momentach. Proces trzech członkiń Pussy Riot – Nadieżdy Tołokonnikowej, Jekateriny Samucewicz oraz Marii Alochiny miał charakter polityczny, pomimo usilnych starań sędzów oraz prokuratorów, którzy próbowali zarzutom nadać charakter obrazy uczuć religijnych. Na kobietach dokonano politycznego linczu, którego rzeczywistym powodem było okazanie nieposłuszeństwa wobec głowy państwa rosyjskiego oraz sprzeciw wobec autorytarnej formie rządów. Pokazowy proces potraktowano jako przestrogę dla przeciwników systemu przed podjęciem jakichkolwiek działań wymierzonych we władzę państwową. Performance Pussy Riot oraz jego konsekwencje sprowokowały wiele pytań na temat kondycji praworządności w Rosji oraz trwałości reżimu Władimira Putina. W artykule opisana została wcześniejsza działalność aktywistek Pussy Riot, tło wydarzeń poprzedzających słynne wystąpienie w soborze Chrystusa Zbawiciela, pokazowy proces oraz reakcja świata na wyrok. Głównym problemem badawczym jest odpowiedź na pytanie, czy działalność feministycznej, punkowej grupy Pussy Riot ma charakter polityczny? Główną hipotezą jest założenie, że ze względu na panujący w Rosji „sojusz ołtarza z tronem”, czyli zażyłą relację Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego z aparatem władzy państwowej, każdy przejaw niesubordynacji względem państwa przy użyciu dominującej religii powoduje automatycznie jego upolitycznienie. Metoda badawcza wykorzystana w artykule to analiza źródeł pisanych.
Źródło:
Świat Idei i Polityki; 2019, 18; 316-332
1643-8442
Pojawia się w:
Świat Idei i Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Łemkowska architektura sakralna na przykładzie cerkwi greckokatolickiej w Łosiu - ikonostas
Autorzy:
Wójtowicz, Bernadetta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1817545.pdf
Data publikacji:
2007-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
łemkowie
ikonostas
cerkiew
architektura sakralna
Lemkos
iconostasis
Eastern Orthodox church architecture
Źródło:
Studia Ecologiae et Bioethicae; 2007, 5, 1; 471-480
1733-1218
Pojawia się w:
Studia Ecologiae et Bioethicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pogrzeb nieochrzczonych dzieci w praktyce liturgicznej Cerkwi prawosławnej
Funeral of unbaptized children in the liturgical practice of the Orthodox Church
Autorzy:
Ławreszuk, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/595272.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Prawosławie;
Cerkiew
pogrzeb
nieochrzczone dzieci
Orthodoxy
Orthodox Church
funeral
unbaptized children
Opis:
The article addresses the issue of liturgical practice related to the death of unbaptized children. In the historical liturgical tradition of the Orthodox Church, the funeral rite of unbaptized children did not function. This article analyzes changes in the liturgical practice of local churches in Greece and Russia regarding prayer for unbaptized children. The liturgical and pastoral considerations are complemented by the funeral rite of an unbaptized child, prepared on the basis of current Greek and Russian texts.
Artykuł podejmuje zagadnienie praktyki liturgicznej związanej ze śmiercią nieochrzczonych dzieci. W historycznej liturgicznej tradycji Cerkwi prawosławnej obrzęd pogrzebu nieochrzczonych dzieci nie funkcjonował. Niniejszy artykuł analizuje zmiany w praktyce liturgicznej lokalnych cerkwi w Grecji i Rosji dotyczące modlitwy za nieochrzczone dzieci. Uzupełnieniem rozważań liturgicznych i pasterskich jest obrzęd pogrzebowy nieochrzczonego dziecka, przygotowany w oparciu o aktualne greckie i rosyjskie teksty.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2019, 19; 193-211
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasata klasztoru bazyliańskiego w Lublinie w latach 1864–1866
Dissolution of the Basilian monastery in Lublin in the years 1864-1866
Autorzy:
Lorens, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022935.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
monaster
Lublin
kasata
cerkiew
biblioteka
Bazylianie
monastery
Basilians
dissolution
church
library
Opis:
Monaster bazyliański w Lublinie w połowie XIX w. był jednym z pięciu klasztorów w Królestwie Polskim. O jego kasacie zdecydował namiestnik Teodor Berg rozporządzeniem z 10 XII 1864 r. Przeprowadzono ją 30 I 1865 r. Nieruchomości klasztorne zostały przejęte na rzecz Skarbu Królestwa Polskiego. Cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego stała się świątynią parafialną, zaś dotychczasowy przełożony klasztoru został jej tymczasowym administratorem jako wikariusz. Zabudowania klasztorne przeznaczono na mieszkanie parocha oraz unicką szkołę elementarną. W 1875 r. ze względu na likwidację Cerkwi unickiej w Królestwie Polskim parafia stała się prawosławną.
In the mid-19th century, the Basilian monastery in Lublin was one of the five monasteries of this type in the Kingdom of Poland. Its dissolution was ordered by the governor Teodor Berg on 10 December, 1864, and carried out on 30 January, 1865. The monastic property was repossessed and taken over by the Treasury of the Kingdom of Poland. The Church of the Transfiguration of the Lord thus became a parish church, and the former monastery superior became its temporary administrator on the post of a vicar. The monastery buildings were to be used as the rector’s apartment and a Uniate elementary school. Following the liquidation of the Uniate Church in the Kingdom of Poland in 1875, the parish was joined to the Orthodox Church.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2020, 114; 203-216
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów parafii unickiej pw. Kuźmy i Damiana w Przeorsku do 1875 roku
The history of saints Cosmas and Damian Uniate parish in Przeorsk until 1875
Autorzy:
Frykowski, Janusz Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1217710.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
Przeorsk
Korhynie
parafia
cerkiew
uposażenie
unici
parish
Orthodox church
salary
Uniats
Opis:
Przeorsk, siedziba parafii unickiej p.w. Kuźmy i Damiana, ma co najmniej XIV-wieczne korzenie. W okresie tym wieś znajdowała się w ziemi bełskiej, i wraz z nią po inkorporacji w 1462 roku znalazła się w Koronie. W wyniku I rozbioru miejscowość ta znalazły się w monarchii austriackiej, następnie w Księstwie Warszawskim, a po kongresie wiedeńskim w Cesarstwie Rosyjskim. Przeorsk położony był na obszarze, który pierwotnie podlegał strukturom Kościoła greckiego (prawosławnego), a po włączeniu Rusi Czerwonej do Korony do Kościoła łacińskiego. Z tego też względu miejscowość zamieszkiwali zarówno wyznawcy obrządku wschodniego (najpierw prawosławni, później unici), jak i łacińskiego. W związku z powyższym we wsi funkcjonowała parafia prawosławna, a po zawarciu unii greckokatolicka. Była to wspólnota jednowioskowa i dopiero pod koniec XVIII wieku jej struktura uległa zmianie. Wówczas to parafia Przeorsk znalazły się pod zaborem austriackim, gdzie w wyniku reformy józefińskiej, dołączono do niej jako cerkiew filialną, zlikwidowana parafię w Korhyniach. W takiej strukturze parafia ta przetrwała do likwidacji unii.
Przeorsk, the seat of Sts Cosmas and Damian Uniate parish, dates back to at least the fourteenth century. Originally, this tiny village belonged to the Duchy of Belz, which was incorporated into the administrative structure of Poland as the Belz Voivodeship in 1462. After the first partition of Polish-Lithuanian Commonwealth, the land was annexed by the Habsburg Empire, then it became part of the Duchy of Warsaw, and following the joint resolutions of the Congress of Vienna it was given over to Russia. Przeorsk is situated in the land that originally came under the influence Eastern Orthodox Church and was incorporated into its structures. Following t he incorporation of Red Ruthenia into the Kingdom of Poland it started to belong to the Roman Cath o lic Church. Therefore, its dwellers were both Eastern Orthodox (then Uniates) and Roman Catholic. The parish established here was an Eastern Orthodox one. Ho w- ever, after the Union of Brest, it became a Uniate parish. The parish encompassed a one village community and its structure stayed the same until the end of the eighteenth century, i.e. the first partition, when this land was annexed by the Habsburg Austria. Due to the Josephine administrative reform imposed by the Habsburg Austria, not only did the parish in Przeorsk survive, but it grew as both the parish and the church in Korhynie were incorporated in it. As regards the church in Korhynie, it was demo t ed to the rank of a branch church. The parish in Przeorsk functioned in this shape until the dissolution of the Union of Brest.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2015, 124; 165- 209
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewangelizacja „prostą mową” w XVI wieku
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167716.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Ewangelizacja
język starobiałoruski
Cerkiew prawosławna
Evangelization
Old Byelorussian Language
Orthodox Church
Opis:
The original Byelorussian text of the funding charter by which hetman Gregory Chodkiewicz provided a livelihood for the priests of the Orthodox parish in his familial township of Zabłudów. The charter also specifies the fees which the priests were allowed to charge their parishioners for religious services rendered. The charter is a vivid testimony of the religious tolerance typical of Great Duchy of Lithuania in the XVI century.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 9-18
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiew prawosławna w dobrach zabłudowskich w XVII i XVIII wieku
The Orthodox Church in the Zabłudów Estates in the 17th and 18th Centuries
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2169983.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Cerkiew prawosławna
dobra zabłudowskie
monaster
Orthodox Church
the Zabłudów estates
Monastery
Opis:
The history of the Orthodox Church on the territory of the Zabłudów estates and of Zabłudów itself has not been published much. In the sixteenth and eighteenth centuries, Zabłudów first belonged to the magnate family of Chodkiewicz and from 1599 to the Radziwiłł family. The Orthodox parish in Zabłudów has never changed its religion. In this study, I would like to discuss the history of Orthodoxy in the Zabłudów estates in order to better understand the life and death of St. martyr Gabriel.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2020, Dzieci w kulturze duchowej Prawosławia, 11; 275-296
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Formowanie się sieci cerkiewnej na przestrzeni dziejów w granicach współczesnego województwa podlaskiego
Autorzy:
Kołbuk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624779.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Orthodox Church, Greek Catholic Church, Podlasie, borderland, Podlaskie Voivodeship
Cerkiew prawosławna, Cerkiew greckokatolicka, Podlasie, pogranicze, województwo
праваслаўная царква, грэка-каталіцкая царква, пагранічча, Падляшша, Падляшскае ваяводства
Opis:
Eastern Christianity has been present in the territory of the present Podlaskie Voivodeship since the Middle Ages. The changing course of political history of the Podlasie region affected the creation of an Eastern Orthodox Christian church network in the following centuries. Based on the scattered source materials (from archives and libraries) it is possible to recreate the process of formation of this network. From mid-15th to late 16th century at least 67 Orthodox churches have been established in the territories of the contemporary Podlaskie Voivodeship. Following the Union of Brest (1596), the majority of temples has been transferred to the Greek Catholic Church, and new ones were also built, so that by the time of the Third Partition of Poland (1795) there were 109 Orthodox buildings in the region. Under the rule of the Russian Empire (until 1915), the Greek Catholic Church has been abolished, and its temples were handed over to the Russian Orthodox Church. About one hundred new sacral buildings were erected during that time. The dramatic events of both world wars and the derussification of the eastern territories of Poland during the interwar period resulted in a drop in the overall density of the Eastern Orthodox church network in Podlasie: in 1945, there were only 149 churches there. A slight increase occurred during the communist rule (1944–1989) with their number reaching 169. Only after the fall of communism did that number noticeably increase (205 in 2015, a few more being under construction). The majority of these buildings are unique examples of sacral architecture (mainly wooden).
Od czasów średniowiecza na terenie współczesnego województwa podlaskiego obecne było wschodnie chrześcijaństwo. Zmienny bieg dziejów politycznych Podlasia oddziaływał w kolejnych stuleciach na możliwość tworzenia się wschodniochrześcijańskiej sieci cerkiewnej. W oparciu o rozproszone materiały źródłowe (archiwalne i biblioteczne) można odtworzyć proces formowania się tej sieci. Między połową XV a końcem XVI w. powstało na terenie współczesnego województwa podlaskiego co najmniej 67 cerkwi prawosławnych. Po unii brzeskiej (1596 r.) większość świątyń przeszła w ręce Cerkwi greckokatolickiej, wybudowano także nowe i w momencie III rozbioru Rzeczypospolitej (1795 r.) na wspomnianym obszarze znajdowało się 109 obiektów cerkiewnych. W okresie przynależności Podlasia do imperium rosyjskiego (do 1915 r.) Cerkiew greckokatolicka została zlikwidowana, a jej świątynie przekazano Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu. W tym czasie wzniesiono jeszcze około 100 sakralnych obiektów cerkiewnych. Dramatyczne wydarzenia obu wojen światowych i derusyfikacja ziem wschodnich w Polsce w okresie międzywojennym skutkowały likwidowaniem świątyń na Podlasiu – w 1945 r. było już tylko 149 cerkwi. Niewielki wzrost liczby sakralnych obiektów wschodniego chrześcijaństwa nastąpił w czasie rządów komunistów (1944–1989) – ich liczba sięgnęła 169. Dopiero po upadku systemu komunistycznego na terenie współczesnego województwa podlaskiego liczba tych świątyń znacznie wzrosła (205 w 2015 r., kilka znajduje się ciągle w budowie). Większość omawianych obiektów stanowi unikatowe przykłady architektury sakralnej (głównie drewnianej).
Усходняе хрысціянства існуе на тэрыторыі сучаснага Падляшскага ваяводства з часоў сярэднявечча. Гістарычна-палітычныя перамены, характэрныя для Падляшша на працягу гісторыі, паўплывалі на магчымасць утварэння ўсходнехрысціянскай сеткі цэркваў. На падставе рознага тыпу крыніцаў, якія знаходзяцца ў аддаленых ад сябе месцах (архівах і бібліятэках), можна рэканструяваць працэс фарміравання гэтай сеткі. У перыяд паміж паловай XV і канцом XVI стагоддзя на тэрыторыі сучаснага Падляшскага ваяводства ўзнікла па меншай меры 67 праваслаўных цэркваў. Пасля Берасцейскай уніі (1596 г.) большасць гэтых храмаў перайшла да грэка-каталіцкай царквы, былі пабудаваны таксама новыя і на час трэцяга падзелу Рэчы (1795 г.) на гэтай тэрыторыі налічвалася 109 царкоўных аб’ектаў. У перыяд прыналежнасці земляў да Расійскай імперыі (да 1915 г.) грэка-каталіцкая царква была тут скасаваная, а яе храмы перададзены Рускай Праваслаўнай Царкве. У гэты час было пабудавана каля ста сакральных аб’ектаў і ў іншых месцах. Драматычныя падзеі абедзвюх сусветных войнаў і дэрусіфікацыя ўсходніх зямель Польшчы ў міжваенны перыяд выклікалі памяншэнне шчыльнасці сеткі цэркваў на Падляшшы – у 1945 г. налічвалася ўсяго 149 царквы. Нязначнае павелічэнне колькасці сакральных аб’ектаў усходняга хрысціянства на дадзеным абшары назіраецца ў часы камуністычнай улады ў Польшчы (1944–1989) – тады налічвалася 169 храмаў. Толькі пасля краху камуністычнай сістэмы на тэрыторыі сучаснага Падляшскага ваяводства колькасць гэтых святынь значна павялічылася (205 у 2015 г., некалькі будуецца). Большасць з гэтых аб’ектаў з’яўляецца ўнікальным прыкладам рэлігійнай архітэктуры (пераважна – драўлянай).
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liturgiczne aspekty kształtowania wnętrz cerkwi
The liturgical aspects of interiors of orthodox churches
Autorzy:
Wozniak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40727.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
architektura sakralna
cerkwie
architektura wnetrz
wystroj wnetrz
aspekty liturgiczne
cerkiew Podwyzszenia Krzyza Swietego w Jalowce
cerkiew Narodzenia Przenajswietszej Bogurodzicy w Grodku
cerkiew Wniebowstapienia Panskiego w Klejnikach
cerkiew Opieki Matki Bozej w Bielsku Podlaskim
cerkiew Swietego Mikolaja w Czestochowie
sacral architecture
orthodox church
interior design
interior decoration
liturgical aspect
orthodox church in Jalowka
orthodox church in Grodek
orthodox church in Klejniki
orthodox church in Bielsk Podlaski
orthodox church in Czestochowa
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura; 2012, 11, 2
1644-0633
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Architectura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na pograniczu wyznaniowym. Nieistniejąca unicka cerkiew pod wezwaniem św. Praksedy Męczennicy w Milejowie i jej wyposażenie
Autorzy:
Sygowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/634225.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Milejów, cerkiew unicka, malarstwo ikonowe, Suffczyńscy, Rostworowscy, parafia rzymskokatolicka w Milejowie
Opis:
W czasach Rusi Halicko-Włodzimierskiej osadnictwo ruskie na terenie dzisiejszej Lubelszczyzny posuwało się systematycznie na zachód. W XV i XVI w. dotarło do doliny Wieprza. W jego środkowym biegu powstało wówczas kilka parafii prawosławnych – Łęczna, Puchaczów, a także Milejów. Parafie te po przystąpieniu diecezji chełmskiej do unii brzeskiej stały się unickimi. Usytuowanie ich na terenie ze wzrastającą przewagą osadnictwa polskiego spowodowało przechodzenie wiernych na rzymsko katolicyzm. Proces ten szczególnie widoczny jest w 2 połowie XVIII w. i 1 połowie XIX w. Parafia w Milejowie należąca do najstarszych na tym terenie, pod koniec XVIII w. liczyła zaledwie kilku parafian, a na początku XIX w. rezydował tu jedynie proboszcz unicki, ks. Bazyli Hrabanowicz. W 2 dekadzie XIX w. ówczesny właściciel dóbr milejowskich – Adam Suffczyński – rozpoczął starania o przekształcenie parafii unickiej w parafię rzymskokatolicką, a cerkwi unickiej w kościół. Okazało się to dosyć skomplikowane. Najpierw parafię unicką należało zamknąć, a dopiero potem utworzyć parafię rzymskokatolicką. Proces ten kontynuowała siostra Adama – Helena Chrapowicka, która wkrótce przekazała to zadanie kuzynowi Antoniemu Melitonowi Rostworowskiemu, a po jego śmierci założeniem parafii i budową kościoła zajęła wdowa po nim – Maria z Jansenów, a następnie ich syn Antoni Rostworowski. Parafia unicka została zamknięta w 1852 r., cerkiew rozebrana, a murowany kościół został wzniesiony w latach 1855-1856. Po śmierci wspomnianego proboszcza unickiego w 1832 r. (ostatniego tutejszego parocha), cerkwią opiekował się proboszcz Dratowa. Część wyposażenia cerkwi milejowskiej została przeniesiona do świątyni dratowskiej, gdzie spłonęło ono w roku 1886 r., w pożarze tamtejszej świątyni. Część wyposażenia zabezpieczona została we dworze milejowskim i po wybudowaniu kościoła przeniesiona do niego. Wśród tego wyposażenia wyróżnia się pochodząca z 2 połowy XVII w. ikona Matki Boskiej z Dzieciątkiem (w typie Eleusy), odnowiona w latach 2012-2013 staraniem ówczesnego proboszcza – ks. Andrzeja Juźko. Po akcji rozbiórkowej cerkwi w 1938 r. to jedna z wyjątkowo nielicznych, ocalałych ikon dawnej diecezji Kościoła wschodniego na Lubelszczyźnie.On the Religious Borderland. A Defunct Uniate Church under the Invocation of St. Praxedes the Martyr in Milejów and its EquipmentSUMMARYThe parish in Milejów was one of the early Orthodox parishes in the Wieprz valley, recorded in the 1470s. The presence of the Orthodox priest in Milejów is documented in tax registers in the 16th century. More information on the Uniate parish and its Orthodox church can be found in the documents of the 18th-19th centuries. The author presents the history of the Milejów Uniate church and the parish with particular reference to the equipment of the church. First, the old Uniate church is described (the last quarter of the 17th and the fi rst half of the 18th century). The church had the high altar and three side altars; in addition, there were inter alia, liturgical vessels, altar bells, the bells on the belfry, liturgical books, an perhaps an iconostasis. The new Uniate church (the second half of the 18th and the fi rst half of the 19th century) – erected in the second half of the 18th century in place of the old one (which burnt down in ca. 1760) contained the high altar with the picture of Our Lady (painted on canvas) and two side altars. The equipment also included, inter alia, a silver and gilded pro Venerabili vessel, a chalice with a paten and a spoon, a can “for sick people”, an altar tin cross, a brass thurible, a metal swag lamp, three altar bells, a bell at the sacristy, four reliquaries, two small brass candlesticks, a processional cross, pictures, liturgical books. The next described stage is the end of the Uniate parish and the beginnings of the creation of the Roman-Catholic parish in the 19th century, founded in 1858. The new church – erected a few hundred meters from the place of the Uniate church – was consecrated in 1859. The equipment of the Uniate church before its demolition (the second quarter of the 19th century) included in 1828, inter alia, the above mentioned three altars, a new choir, a crucifi x, a confessional, a pulpit, candlesticks, pictures, and a new umbraculum. The inventory of 1847 also mentioned, inter alia, four icons situated near the high altar, a stoup, four benches, twenty candlesticks, and a porcelain chandelier. In the next part of the text the author describes the icons preserved in the Milejów church: „Matka Boska z dzieciątkiem” [Madonna and Child] and „Przemienienie Pańskie” [the Transfi guration of the Lord]. In the next parts of the article the author describes the history of the owners of Milejów, patrons and parish priests. At the end of the article he synthetically presents the history of the Milejów parish.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes; 2018, 16, 1/2
2083-3636
1732-1352
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio L – Artes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Średniowieczna architektura Gruzji
Medieval architecture of Georgia
Autorzy:
Varsimaszvili, Levan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917217.pdf
Data publikacji:
2019-11-26
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
The Georgian Orthodox Church
Georgian architecture
Gruzińska cerkiew prawosławna architektura gruzińska
Opis:
Od wieków życie sakralne odgrywało kluczową rolę w rozwoju kultury Gruzji. Rozmaite budowle sakralne, wyróżniające się indywidualnością oraz cechami takimi jak konstrukcje świątyń trójkościelnych, które nie występują w żadnym innym regionie świata, stanowiły istotny element życia społecznego i politycznego, szerzenia wiary, jak również stanowiły o rozwoju wyodrębnionego gruzińskiego nurtu architektonicznego. Powstanie usystematyzowanej chrześcijańskiej sztuki sakralnej w Gruzji przypada w przybliżeniu na V-VI wieku n.e. czego przykładem jest istniejąca po dziś Katedra Sioni w Bolnisi. Złoty okres rozwoju budownictwa sakralnego na terenie Gruzji przypada na X-XIII wiek, kiedy to powstaje wiele znaczących, monumentalnych i ekspresywnych budowli sakralnych. Gruziński postęp osiągnięty w czasach późnego średniowiecza wyhamował jednak w XIV wieku poprzez ciągłe niepokoje spowodowane niszczącymi kraj oraz godzącymi w jego suwerenność zbrojnymi agresjami krajów sąsiednich.
For many centuries Christian sacral life was a main trigger in the general development of Georgian culture. Various Christian temples with exclusive, typical for this part of the world features and details, constituted an important element of the social and political life of the country. It also played an important role in spreading Christian faith in the region. This specific Georgian sacral architectural style was finally formed in V-VI centuries AD. The best sample of this style could be the Sioni Cathedral in Bolnisi that survived till now. The golden age of the sacral Christian architecture in Georgia falls on the X-XIII centuries, when a numerous monumental and expressive Christian temples have been created. The development of this trend started to loose it’s tempo in the 14th century, when Georgia suffered a constant unrest caused by the aggressive and destructive activity of the neighboring countries.
Źródło:
ELPIS; 2019, 21; 59-69
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkiew prawosławna w II Rzeczypospolitej
Autorzy:
Mironowicz, Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2057321.pdf
Data publikacji:
2018-12-11
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
The Orthodox Church
2nd Polish Republic
Cerkiew prawosławna
II Rzeczpospolita
Opis:
Po odrodzeniu się państwa polskiego, w okresie II Rzeczypospolitej prawosławie nie było już wspierane autorytetem władzy, ale było utożsamiane z wyznaniem zaborcy. Przemiany społeczno-ustrojowe w Rosji Radzieckiej osłabiły pozycję patriarchatu moskiewskiego, który nadał Kościołowi prawosławnemu w Polsce autonomię, a kierownictwo nad nim powierzył lokalnemu soborowi biskupów z egzarchą o uprawnieniach metropolity. W latach 1918-1939 Kościół prawosławny w granicach Rzeczypospolitej liczył ponad 4 miliony wiernych i był podzielony na siedem diecezji. Władze polskie z jednej strony dążyły do ustanowienia niezależnej od Moskwy struktury cerkiewnej, z drugiej zaś ograniczały liczbę parafii prawosławnych i jego rolę w społeczeństwie. Odpowiedź na pytanie o pozytywne i negatywne fakty w dziejach prawosławia na terenie II Rzeczypospolitej wymaga całościowego spojrzenia na politykę państwa wobec Cerkwi w latach 1918-1939. Do pozytywnych procesów należy zaliczyć unormowanie się stanu prawnego Kościoła prawosławnego w państwie polskim. Co prawda ostateczne uregulowanie stanu prawnego na mocy Przepisów Tymczasowych z 1922 roku i dekretu Prezydenta RP z 1938 roku nie zadawalały ani władze państwowe ani cerkiewne to było ważnym etapem na drodze budowania osobowości prawnej Cerkwi. Dekret stwierdził autokefaliczność Kościoła prawosławnego w Polsce oraz prawo swobodnego rządzenia się w granicach ustawodawstwa państwowego. Głową Kościoła, jego naczelnym zarządcą i przedstawicielem był metropolita, który był jednocześnie arcybiskupem diecezji warszawskiej i archimandrytą Ławry Poczajowskiej. Organem najwyższym Kościoła, regulującym sprawy Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, był Sobór Generalny składający się z biskupów oraz przedstawicieli duchowieństwa i świeckich. Sobór Generalny mógł zmienić ustrój Kościoła z dominującego w latach 1918-1938 ustroju synodalno-konsystorskiego, w którym naczelną władzę posiadał Synod biskupów na ustrój soborowy, oparty na zasadach wybieralności episkopatu i dziekanów z czynnym głosem przedstawicieli wiernych. Organem wykonawczym Soboru Biskupów był Synod składający się z metropolity, który był jego przewodniczącym, biskupa wojskowego i 2 biskupów diecezjalnych.
In 1918 the independent republic of Poland was proclaimed. In 1920-1921, after the Polish-Soviet war, the Polish border was moved 200 km east of the Curzon line, which is more or less the Soviet-polish border of 1945. During the 2nd Polish Republic the Orthodox Church was not supported by an ascendancy of the authority yet, but was identified with the Russian invader’s religion. The Polish authorities treated Orthodoxy not as the religion of their people, but as the faith of the former occupant. The transfer of Orthodox Church property was part of the government’s policy of building a revived Polish state and its national unity on the basis of Roman Catholicism. This policy meant decreasing the number of Orthodox parishes and monasteries, the confiscation of church property by the state or its transfer to the Roman Catholic Church, closing Orthodox churches, and converting the faithful to Roman Catholicism. Throughout the mid-war period (1938-1939) the Orthodox Church had no regulated legal status. It was only after the transfer of Orthodox churches and estates by the state and the Roman Catholic Church that president Ignacy Mościcki signed a decree of 18 November 1938 On the attitude towards the Autocephalous Orthodox Church. On the basis of that decree the position of the highest authority governing the matters of the Autocephalous Orthodox Church was given to the General Council (Sobor) which consisted of bishops and representatives of the clergy and faithful. The executive body of the Church was a synod consisting of the metropolitan, the army bishop and two diocese bishops. The 1938 decree was the first document in the history of the Orthodox Church in the Second Polish Republic, which settled the relations between the Polish state and the Orthodox Church. It removed the state temporariness criticised by the clergy and faithful. On the basis of this decree the Orthodox Church was greatly subjected to the state and its policy. Within three weeks of issuing the decree, on 10 December 1938, a governmental decree was issued containing “The Internal Statute of the Polish Autocephalous Orthodox Church”. It settled in detail the competence of the Orthodox metropolitan, the General Council, the Bishops’ Council and the Bishops’ Synod.
Źródło:
ELPIS; 2018, 20; 85-109
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pseudokonserwatorskie praktyki 2 poł. XX wieku i ich obecne konsekwencje na wybranych przykładach cerkwi drewnianych Zamojszczyzny
Pseudo-conservation practices in the second half of the twentieth century and their current consequences on selected examples of wooden orthodox churches of the Zamość region
Autorzy:
Adamczyk-Bomersbach, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1848250.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
PWB MEDIA Zdziebłowski
Tematy:
Zamojszczyzna
cerkiew drewniana
konserwacja zabytków
Zamość region
wooden orthodox church
monument conservation
Opis:
Tekst porusza problem podejścia oraz metod i sposobów działań prowadzonych przy dawnych drewnianych cerkwiach Zamojszczyzny w 2 poł. XX wieku oraz współcześnie. Prezentuje szereg działań wykonanych szczególnie w latach 70-80. XX wieku, a podyktowanych głównie względami użytkowymi czy ekonomicznymi, bez uszanowania tradycyjnej formy czy detalu, których konsekwencją była utrata w mniejszym lub większym stopniu walorów artystycznych oraz charakterystycznego „klimatu”. A także prace XXI-wieczne, prowadzone z konserwatorską starannością i uwzględnieniem tychże walorów. Opiera się o wyniki autorskich badań prowadzonych od końca XX wieku do czasów obecnych.
The text addresses the problem of the approach, methods and ways of activities carried out at the former wooden orthodox churches of the Zamość region in the second half of the 20th century and today. It presents a number of activities performed especially in the 1970s and 1980s, dictated mainly by utility or economic reasons, without respecting the traditional form or detail, the consequence of which was the loss, to a greater or lesser extent, of artistic values and the characteristic "climate". And also the works of the 21st century, carried out with care and attention to these values. It is based on the results of original research conducted from the end of the 20th century to the present day.
Źródło:
Builder; 2021, 25, 7; 58-61
1896-0642
Pojawia się w:
Builder
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powojenna metafora „bogostalina” w świetle „Żurnału Moskowskoj Patriarchii”
Autorzy:
Pawełczyk-Dura, Kamila
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/640778.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
„Żurnał Moskowskoj Patriarchii”, Józef Wissarionowicz Stalin, II wojna światowa, Rosyjska Cerkiew Prawosławna
Opis:
The Post-War Metaphor of Stalin-God as Presented in the Journal of the Moscow PatriarchateUntil the end of 1980s, the Journal of the Moscow Patriarchate was the only legitimate press organ of the Russian Orthodox Church. The publication of this journal was resumed after a break of nearly eight years on 12 September 1943, the day of the enthronement of the Patriarch of Moscow and All Russia Sergius (Stragorodsky). Stalin’s consent to publish the religious journal showed the Church’s limited capacity to function in the political space of the Soviet state, assured to it at the end of World War II. Appreciating this gesture, the Orthodox clergy published several articles devoted to Stalin in the Journal. No other communist ever received such praise and interest from the Church either earlier or later.
Źródło:
Studia Religiologica; 2014, 47, 1
0137-2432
2084-4077
Pojawia się w:
Studia Religiologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aktywność religijna urzędników pochodzenia rosyjskiego struktur terenowych Departamentu Opłat Celnych w Królestwie Polskim w latach 1851–1914
Autorzy:
Latawiec, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/631827.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
clerk, customs office, Russian, Orthodox church
urzędnik, komora celna, Rosjanin, prawosławie, cerkiew
Opis:
Since 1851 Russian customs administration operated on the territory of the Kingdom of Poland. In the local structures of the Customs Duties Department of the Ministry of Finance there appeared many clerks of Russian origin and Orthodox denomination. First Russian local communities started to emerge and they were frequently centred around newly erected Orthodox churches. Throughout the whole period when this administration was present in the Kingdom of Poland, between mid-1800s and 1914, customs officers and border guards became willingly involved in numerous projects related to the operation of the Orthodox church. Tsarist administration was highly supportive of such bottom-up initiatives. They eagerly accepted clerks’ engagement in church building committees, in establishment and operation of church-parish charity committees or religious fraternities. The willingness to help one’s own church or poor parishioners had a mobilizing effect on the representatives of Russian clerical intelligentsia employed in the customs department. These initiatives grew in number after 1864 and were noticeable until the outbreak of World War I.
Od 1851 r. na terenie Królestwa Polskiego funkcjonowała rosyjska administracja celna. W strukturach terenowych Departamentu Opłat Celnych Ministerstwa Finansów pojawiło się wielu urzędników pochodzenia rosyjskiego i wyznania prawosławnego. Zaczęły kształtować się lokalne społeczności rosyjskie, które bardzo często skupiały się wokół urządzanych cerkwi prawosławnych. Przez cały okres obecności tej administracji, od połowy XIX w. do 1914 r. urzędnicy celni i funkcjonariusze straży granicznej z własnej inicjatywy angażowali się w różne projekty związane z funkcjonowaniem Kościoła prawosławnego i aktywnością na polu dobroczynną. Władze carskie bardzo przychylnie odnosiły się do tych oddolnych inicjatyw. Bardzo chętnie akceptowały zaangażowanie się urzędników w komitety budowlane cerkwi, w tworzenie i funkcjonowanie cerkiewnych parafialnych komitetów opiekuńczych czy bractwa religijne. Chęć pomocy macierzystej świątyni parafialnej czy biednym parafianom działało mobilizująco na przedstawicieli rosyjskiego inteligencji urzędniczej zatrudnionej w resorcie celnym. Inicjatywy te nasiliły się po 1864 r. i były zauważalne do chwili wybuchu I wojny światowej.
Źródło:
Res Historica; 2019, 47
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nierozerwalność małżeństwa w rozumieniu Cerkwi prawosławnej
Indissolubility of marriage according to the Orthodox Church
Autorzy:
Rosochacki, Piotr Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/662952.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Cerkiew prawosławna
nierozerwalność małżeństwa
małżeństwo
rozwód
Orthodox Church, indissolubility of marriage, divorce
Opis:
Though the indissolubility of marriage is deeply rooted in the faith and the tradition of both the Catholic and Orthodox Churches, the understanding of this attribute of marriage is one of the differences in the doctrine on marriage in the teaching of the sister Churches. In the article the question of the indissolubility of marriage was presented from the point of view of teaching of the Orthodox Church with the detailed consideration given to the regulations of the Russian Orthodox Church (the Patriarchate of Moscow). Both the biblical and theological arguments were presented which gave the understanding of the indissolubility of the orthodox marriage, but also its eternal character. The author has shown the conflict which lays between the theological theory – teaching about the eternal marriage and the pastoral practice, which due to human weakness lets the new marriages to be blessed. “The sacrament of love” (as the marriage is often named in the orthodox theology) is for eternity – not only till the end of life, the article shows the actual juridical situation of the reasons for which the marriage could be dissolved. The article is a help to understand the teaching of the Orthodox Church in such an important sphere of the ecclesiastical law as the conjugal law.
Źródło:
Ius Matrimoniale; 2018, 29, 1; 27-49
1429-3803
2353-8120
Pojawia się w:
Ius Matrimoniale
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje pewnej książki
Autorzy:
Petrani, Aleksy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048279.pdf
Data publikacji:
1968
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
cerkiew
Paskiewicz
Królestwo Polskie
biblioteka
greek Catholic church
Kingdom of Poland
library
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 1968, 17; 241-253
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cerkwie prawosławne Kielc w polityce władz centralnych i samorządowych II Rzeczypospolitej
Eastern Orthodox church buildings in the policy of central and local authorities of the Secon Republic of Poland
Autorzy:
Zubrowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1218407.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
cerkiew prawosławna
cerkiew Wniebowstąpienia
Kielce
władze centralne
władze samorządowe
II Rzeczpospolita
the Eastern Orthodox Church
the Ascension Eastern Orthodox Church
Kielec
central authorities
self-goverment authorities
II Polish Republic
Opis:
Przykład kieleckich cerkwi Wniebowstąpienia Pańskiego i św. Mikołaja Cudotwórcy pokazuje w jaki sposób, w okresie II Rzeczpospolitej, traktowane było rosyjskie dziedzictwo. Choć w dyskursie publicznym wielokrotnie podkreślano, że świątynie prawosławne były narzędziem politycznym służącym do rusyfikacji ziem polskich, a w związku z tym winny jak najszybciej zniknąć z przestrzeni urbanistycznej, ich likwidacja – jak w Kielcach – rozłożona była na lata. Na nią zaś składało się wiele czynników. Nie brakowało też argumentów za pozostawieniem tych obiektów, co rodziło konflikty zarówno na poziomie władz lokalnych, jak i ministerialnych w Warszawie. Na przykładzie Kielc zobrazowano też sytuację społeczności prawosławnej, która po ewakuacji władz rosyjskich i rosyjskiego wojska w trakcie I wojny światowej, zmniejszyła się wielokrotnie i często – podobnie jak cerkwie, z uwagi na związki z caratem – narażona była na wrogi stosunek polskiej ludności. Mimo wielu utrudnień udało się jej jednak zorganizować i uzyskać zgodę władz państwowych na odprawianie prawosławnych nabożeństw w przystosowanych do tego celu świeckich pomieszczeniach.
The example of the Eastern Orthodox churches of the Ascension and of Saint Nicholas of Myra shows how – in the times of the Second Republic of Poland – Russian heritage was treated. Although in the public discourse it was often emphasised that Orthodox churches were a political tool serving the aim of Russification of Poland and therefore should quickly disappear from the urban sphere, their demolition – as in Kielce – took years and depended on many factors. Arguments for retaining the churches also existed, which generated many conflicts both on the level of local and governmental authorities. Kielce also serve as an exemplification of the situation of the Orthodox community, which – after the evacuation of the Russian authorities and army during World War I – diminished time and again. Similarly to the Orthodox churches it faced enmity from the Polish population because of its relations to the tsardom. Despite many obstacles the Orthodox community managed to organise and receive permission for celebrating services in lay premises adapted to this end.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2016, 126; 377-402
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transformation of Assessment of the Neo-Union Movement in Volhynia on pages of the Lviv-Based Dilo newspaper
Autorzy:
Fedczuk, Oleksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33347684.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
The Dilo newspaper
Neo-Union
‘governmental Union’
Roman Catholic Church
Orthodox Church
Greek Catholic Church
Volhynia
Żabcze
gazeta „Diło”
neounia
unia rządowa
Kościół rzymskokatolicki
Cerkiew prawosławna
Cerkiew greckokatolicka
Wołyń
Opis:
W 1924 roku w Polsce zaczęto szerzyć projekt neounijny zapoczątkowany przez Kościół katolicki w celu pozyskania ludności prawosławnej dawnego Cesarstwa Rosyjskiego. W następnym roku na terenie województwa wołyńskiego powstała pierwsza parafia neounijna. Ponieważ niemal we wszystkich przypadkach wyznawcy nowego wyznania rościli sobie pretensje do majątków lokalnych parafii prawosławnych, prowadziło to do konfliktów, o których z kolei było głośno w prasie. Jednym z najbardziej wpływowych periodyków ukraińskich w międzywojennej Polsce była wydawana we Lwowie gazeta „Diło”, nagłaśniająca m.in. kwestie religijne na Wołyniu. Począwszy od 1928 roku, redakcja „Diło” zaczęła publikować artykuły dotyczące rozwoju ruchu neounijnego w sąsiednim województwie. Jednocześnie gazeta broniła interesów ludności prawosławnej, choć wydawana była przez i przede wszystkim dla grekokatolików. Jedną z głównych przyczyn było wykluczenie ukraińskiego duchowieństwa greckokatolickiego z procesu szerzenia neounii. W ten sposób kontrolowane przez Ukraiński Sojusz Narodowo-Demokratyczny „Diło” walczyło o prawosławnych wyborców na Wołyniu. Począwszy od 1931 roku, po konsekracji biskupa Mikołaja Czarnieckiego, redakcja „Diło” zmieniła zdanie na temat neounii, która została uznana za zjawisko pozytywne, pozbawione wszelkich wad przypisywanych jej przez tę samą gazetę. Ludność prawosławna regionu nie była już postrzegana jako ofiara agresji zewnętrznej, a konwertytów nie przedstawiano jako najmniej moralnych członków lokalnej społeczności. Zmieniła się także ocena stanowiska władz. Choć w ostatnich latach II Rzeczpospolitej „Diło” w mniejszym stopniu interesowało się problematyką neounijną, to w sumie jego polityka wydawnicza tego okresu w większym stopniu odzwierciedlała utrwalone poglądy greckokatolickie na temat podporządkowania prawosławnych Ukraińców papieżowi, niż miało to miejsce przed 1931 rokiem.
In 1924, the Neo-Union project launched by the Catholic Church in order to win over the Orthodox population of the former Russian Empire began to spread in Poland. The next year, the first Neo-Union parish was established in the Volhynian Voivodeship. Since in almost all cases the adepts of the new denomination laid claim to the property of local Orthodox parishes, this led to conflicts, which in turn became the subject of press coverage. One of the most influential Ukrainian periodicals in the interwar Poland was the Dilo newspaper published in Lviv, which, among other things, publicised the religious issues in Volhynia. Starting from 1928, Dilo’s editorial staff began to publish articles on the development of the Neo-Union movement in the adjacent voivodeship. At the same time, the newspaper defended the interests of the Orthodox population, although it was published by and mainly for Greek Catholics. One of the main reasons for that was the exclusion of the Ukrainian Greek Catholic clergy from the process of spreading Neo-Union. In so doing, Dilo controlled by the Ukrainian National Democratic Alliance was fighting for Orthodox voters in Volhynia. Starting from 1931, after Nicholas Charnetsky’s consecration to the episcopacy, Dilo’s editorial staff changed their opinions regarding Neo-Union, which was now recognised as a positive phenomenon devoid of all the faults ascribed to it by this same paper. No more was the Orthodox population of the region regarded as victims of external aggression, while converts were no longer presented as the least moral members of the local community. The assessment of the authorities’ position changed as well. Although in the last years of the Second Polish Republic Dilo grew less interested in the Neo-Union issues, on the whole its editorial policy of that period to a greater extent reflected the established Greek Catholic views on the subordination of Orthodox Ukrainians to the Pope than it had done before 1931.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 121-134
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność biskupa Hryhoryja Chomyszyna na rzecz latynizacji Cerkwi greckokatolickiej
Activity of Bishop Hryhory Khomyshyn for the Latinisation of the Greek Catholic Church
Autorzy:
Kubasik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594954.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
Byzantinism
celibacy
Greek Catholic Church
Orthodox Church
Gregorian calendar
Julian calendar
Orthodox books
schismatics
bizantynizm
celibat
Cerkiew greckokatolicka
Cerkiew prawosławna
kalendarz gregoriański
kalendarz juliański
Księgi cerkiewne
schizmatycy
Opis:
The Blessed Hryhory Khomyshyn was a Ukrainian Greek Catholic bishop and hieromartyr. Was born on 25 March 1867 in the village of Hadynkivtsi, eastern Galicia. In 1904, he was ordained bishop for Stanyslaviv. Khomyshyn believed that the Ukrainian Greek Catholic Church should adopt a more westward orientation, further emphasizing the Uniate Church’s relationship with Rome. This meant introducing Latinised practices such as the Gregorian calendar and a strict adherence to clerical celibacy, which were met with controversy in his eparchy.
Błogosławiony Grzegorz Chomyszyn był ukraińskim greckokatolickim biskupem i męczennikiem. Urodził się 25 marca 1867 r. w wiosce Hadyńkowce, we wschodniej Galicji. W 1904 r. został wyświęcony na biskupa Stanisławowa. Chomyszyn uważał, że Cerkiew greckokatolicka powinna przyjąć więcej tradycji zachodnich, aby podkreślić związek unickiej Cerkwi z Rzymem. Oznaczało to wprowadzenie łacińskich praktyk takich jak kalendarz gregoriański i ścisłe przestrzegania celibatu duchownych.
Źródło:
Studia Oecumenica; 2016, 16; 201-216
1643-2762
Pojawia się w:
Studia Oecumenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Nie mogę się w cerkwi modlić, bo to takie ruskie”. Wkład duchownych rzymskokatolickich w zachowanie zabytków cerkiewnych na południu Polski
«Я не могу молиться в церкви, потому что она такая русская». Вклад римско-католического духовенства в сохранение церковных памятников на юге Польши
Autorzy:
Gronek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171290.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
Cerkiew grecko-katolicka w Polsce
opieka nad cerkwiami
duchowieństwo katolickie
ochrona zabytków
Opis:
После насильственного перемещения православного и греко-католического населения в 1944–1946 гг. в СССР, и 1947–1950 г. в рамках акции «Висла» – в северные и западные земли Польши, заброшенные деревни официально перешли к государству. Коммунистические власти не были заинтересованы в сохранении храмов, которые находились в этих деревниях. Они были опустошены, разграблены, брошенные ветшали. О имущество греческо-католической церкви, которой государство официально не признавало, требовалa католическaя церковь. Постепенно, не без труда, она взяла на себя больше храмов, которые стали служить новым жителям перемещенных деревень. Кажется, что в те времена, это был единственный реальный способ спасти эти, иногда очень ценные, памятники. Их сохранениe в значительной степени зависело от мудрости, готовности и решимости священников. Имеются случаи преднамеренного разрушения старых храмов, их непрофессионального ремонта и реконструкции, но также известны примеры образцове. Мечислав Чехай, несомненно, принадлежал к таким благородным священникам, благодаря которым на юге польского государства многие церкви сохранились.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2017, Cerkiew a asymilacja- swój i obcy, 8; 179-186
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy konwersji drewnianej architektury sakralnej Łemków po 1947 r.
Problems of conversions wooden sacred architecture of Lemko temples after 1947
Autorzy:
Uścinowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390745.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
konwersja
cerkiew
architektura drewniana
sacrum
ikonostas
conversion
orthodox church
wooden architecture
iconostasis
Opis:
W referacie przedstawiono wybrane przykłady międzykonfesyjnych konwersji cerkwi łemkowskich, dokonanych po „Akcji Wisła” 1947 r. w Polsce. Ukazano proces przetworzenia struktur przestrzenno-funkcjonalnych i rozwiązań ikonograficznych tych świątyń, zrealizowanych podczas ich adaptacji na kościoły rzymskokatolickie. Ujawniono zarówno występujące wówczas problemy natury konserwatorskiej, jak też istotne aspekty ideowe, natury symboliczno-liturgicznej.
This paper presents selected examples of interconfessional conversions of lemko temples, after "Vistula Operation" 1947 in Poland. It also shows the process of transformation of spatial and functional structures as well as iconography of the temples, implemented throughout adaptation. It covers problems in architectural conservation as well as essential ideological aspects of symbolical and liturgical nature.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2015, 14, 3; 277-293
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jasina – cerkiew Strukowska z Listy UNESCO na tle innych świątyń huculskich
Yasinia – the Strukivska tserkva from the UNESCO World Heritage List compared to other Hutsul temples
Autorzy:
Witkowski, Włodzimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535679.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
cerkiew huculska
cerkiew drewniana
architektura drewniana
Jasina
Huculszczyzna
Zakarpacie
Lista światowego dziedzictwa
UNESCO
Hutsul tserkva
wooden tserkva
wooden architecture
Yasinia
the Hutsul Land
Transcarpathia
UNESCO World Heritage List
Opis:
In 2013, the tserkva dedicated to the Ascension, and traditionally called the Strukivska tserkva, in Yasinia, in the district of Rakhiv, in the Transcarpathian area, in the Hutsul Lands, was inscribed on the UNESCO World Heritage List, together with fifteen other wooden tserkvas in Polish and Ukrainian Carpathian region. Due to his long-lasting supervision over inventory measurements of the Hutsul folk architecture and wooden sacred architecture in the Hutsul Lands and in the Pokuttya region, the author makes a detailed presentation of this temple, which is known in Poland mainly in tourist and sightseeing circles, and compares it with other Hutsul tserkvas with similar plan characteristics. The article contains presentation of the history of this tserkva, which was built in 1824. Its traditional name is supposed to originate from the surname of a Hutsul shepherd, Ivan Struk, who probably founded it as a votive offering for a miraculous rescue of a flock of sheep in winter, which is a theme of a legend that is popular in this part of the Hutsul Lands. On the basis of the field studies that – among others – resulted in making measurement documentation by architecture students from the Lodz University of Technology, under the supervision of the author, there are discussed characteristics of the log construction, with consideration given to the use of squared timber, corners with dovetail joints and cut endings of logs, which is common among others in wooden sacred architecture in the Transcarpathian area, but more seldom in the Galician Hutsul Lands. The temple has no choir gallery over the vestibule for women, which is atypical in Hutsul tserkvas, yet here it is a result of very small sizes of the object. In the tserkva there has been preserved a valuable baroque iconostasis, unfortunately with icons that have been painted on the former paintings recently. A high artistic value is represented by a few other elements of the decor: single icons, processional crosses and banners. Another interesting element is a severe decoration of wooden construction arches at the junction of nave square and side arms, with the characteristic wooden volutes, which is unique for the Hutsul Lands but known for example in the Podhale region. It is one of the two tserkvas of the Hutsul type situated on the South of the Carpathian arch. Other wooden tserkvas in this area belong to totally different types of spatial forms, which are not related to the Hutsul Lands. Due to its plan and shape the one-dome Strukivska tserkva may be classified to the group of a dozen or so recognised wooden temples mainly from the Galician Hutsul Lands and the Pokuttya region that are based on a spatial pattern of a central building on the Greek cross plan, which is composed of five squares, with the middle one being bigger than the remaining ones. This group may comprise both elder (the end of the 18th c. – the beginning of the 19th c.) traditional one-dome Hutsul tserkvas, such as: Deliatyn (1785, extended in 1894, 1902, 1911- -1912), Velyka Kam’yanka (1794), Zelena, the district of Nadvirna (1796, later extended), Zhabye Slupeyka (about 1800, extended in 1850, does not exist), Dora (1823, extended in 1844), Lojeva (1835), Bili Oslavy (called the lower one, 1835), and fivedome objects from the 2nd half of the 19th c.: Tlumachyk (1852, does not exist), Knyazhdvir (1864, does not exist), and Havrylivka (1862, not examined by the author yet), and also the threedome tserkva in Hvizdets (1855), in which the side arms are narrower (rectangular, not square). Whereas, three temples from the parish of Mykulychyn, designed by professionals: Mykulychyn (1868, designed by the architect J. Czajkowski), Tatariv (1912, designed by the architect Franciszek Mączyński from Cracow, polychromes made by the painter Karol Maszkowski, also from Cracow) and Polyanytsya Popovichivska (1912, does not exist), the so called new tserkva in Vorokhta (the 30s of the 20th c.), the tserkva in Zarichchya (1943, designed by the architect Lev Levyns’kyi), are creative interpretations of the original pattern. The two latter ones may be classified simultaneously to a large group of tserkvas in the national Ukrainian style. Similar characteristics are probably to be found in the tserkva in Tysmyenichany (1865), not examined by the author yet. A few tserkvas were extended from the classic three-part plan to the ‘cross’ plan with an enlarged nave square by means of adding side arms; for example: Krasne, the district of Rozhniativ, earlier the county of Kalush (about 1840, extended, 1899 rebuilt) and Chornyi Potik, (the 19th c?). The Strukivska tserkva is decidedly the smallest one in the discussed group (side of the nave log construction is about 5 metres long), which may be explained by the fact that it was a private, peasant foundation. Tserkvas that belong to the pattern described above are situated in a quite compact group in a relatively small geographical area, which may be basically associated mainly with the upper Pruth valley from Vorokhta to Zabolotiv. Some of them are located by roadsides that lead to major tracts or to the Pruth valley. The river and trade routes at its banks contributed to spreading of the pattern, yet it did not spread beyond these tracts. Maybe, in the course of some further studies in the areas of Pokuttya, at the North of the Pruth river, which have been less explored yet, it will happen to find some other examples of objects with the same original plan. The pattern of the tserkva at the Greek cross plan with enlarged nave square was present (though very rare) not only in other regions of former Galicia, but also in Northern, middle, and Eastern lands of Ukraine. However, tserkvas of this type did not exist in a compact group in such a small area as in the discussed region of the Hutsul Lands and Pokuttya. Due to its morphology the group described as the cruciform tserkvas with enlarged nave square presents a set that may be distinguished from the remaining types of wooden temples in the Hutsul Lands and Pokuttya, and may be referred to as Western or – to be more precise – North-Western type the Hutsul wooden tserkva with two variants and older and younger variations. It is not only the fact of identical scheme of groundfloor plan and similar sizes that is significant here, but also the time when the temples were built (the end of the 18th c. – the beginning of the 2nd half of the 19th c.). An additional fact that in this area there were built a few other tserkvas the forms of which present an interpretation of the original pattern indicates that the pattern was so marked in the described area that it was also observed by professionals, who as early as in the 2nd half of the 19th c. and the beginning of the 20th c. wanted to respect consciously the local building traditions, which presented an inspiration for them. The Strukivska tserkva in Yasinia constitutes a very important element in this interesting group of temples. It is an ‘import’ of the pattern of ‘cruciform’ tserkva from the Galician Hutsul Lands to the Transcarpathians. It was built at the same time when the model of ‘cruciform’ tserkvas with enlarged nave square was spreading to the North from the main Carpathian arch. It represents a high level of building technique, with some distinct features that were characteristic of the area. It has been preserved in a relatively pure form, not ‘spoiled’ (as some other Hutsul tserkvas) with extending, rebuilding, or changing materials for covering walls and roofs. At present, it does not demand any important conservatory works. The inscription of this tserkva on the UNESCO World Heritage List seems thoroughly justified. In the group of eight Ukrainian wooden tserkvas that are inscribed on the List, as many as two come from the Hutsul Lands and Pokuttya, which is a clear evidence for the role of this region for the Ukrainian culture. Translated by Joanna Witkowska
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2015, 2; 7-39
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania geograficzne i historyczne kształtowania krajobrazu kulturowego na obszarze województwa podkarpackiego
Geographical and historical factors in shaping of cultural landscape in the area of Podkarpackie Voivodeship
Autorzy:
Skulimowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684361.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
krajobraz kulturowy
wielokulturowość
zabytki
cerkiew
synagoga
cultural landscape
multicultural
heritage
orthodox church
synagogue
Opis:
This article is to show the title connection between geographical and historical factors and the issue of shaping of cultural landscape. Therefore, both the natural and historical factors have been analysed in the area of Podkarpackie Voivodeship in comparison with its current borders. The area of Podkarpackie Voivodeship has undeniable cultural advantages, which have been gained over the centuries under the substantial influence of three main cultures: Polish, Ruthenian-Ukrainian and Jewish. What makes this region attractive is the multicultural character of the preserved historic buildings as well as their huge number. The main aim of the research was to determine and identify geographical and historical factors which have made an influence on the changes in the cultural landscape in the area of the current borders of Podkarpackie Voivodeship over the centuries. Historic buildings that are in the area of Podkarpackie Voivodeship, both secular and sacred, are one of the tourist attractions that appeal to visitors. But also nowadays various factors are responsible for the vanishing of some of those multicultural buildings and the landscape undergoes significant changes.
W artykule dokonano uzasadnienia powiązania uwarunkowań geograficznych i historycznych kwestią kształtowania krajobrazu kulturowego. W tym celu przeprowadzono analizę czynników przyrodniczych i historycznych na obszarze województwa podkarpackiego na tle jego obecnych granic. Obszar województwa podkarpackiego posiada niezaprzeczalne walory kulturowe, które powstały na przestrzeni wieków pod znacznym wpływem trzech głównych kultur: polskiej, ukraińsko-ruskiej i żydowskiej. O atrakcyjności tego regionu decyduje więc zarówno wielokulturowy charakter zachowanych obiektów zabytkowych, jak i ich ogromna liczba. Głównym celem badawczym artykułu było rozpoznanie i zdefiniowanie uwarunkowań geograficznych i historycznych, które wpłynęły na zmiany zachodzące na przestrzeni wieków w krajobrazie kulturowym na terenach znajdujących się obecnie w granicach województwa podkarpackiego. Istniejące na obszarze tego województwa obiekty zabytkowe, zarówno świeckie, jak i sakralne, są jedną z atrakcji turystycznych przyciągających turystów. Jednak również w obecnych czasach wiele czynników wpływa na to, że część z tych wielokulturowych obiektów zanika, a krajobraz ulega zasadniczym przekształceniom.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2018, 7; 133-162
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola Chilindaru w historii atoskiego monastycyzmu
A Role of Chilendar in the history of athonite monasticism
Autorzy:
Doroszkiewicz, Warsonofiusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420232.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Atos
Cerkiew
Serbia
monaster
św. Sawa
mnisi
Athos
Church
monastery
St. Sava
monks
Opis:
Los Serbii od tysiąca lat związany jest z atoskim monasterem Chilandar. Sam monaster do momentu przejęcia przez Serbów istniał już od dwustu lat jednakże w 1198 roku został oficjalnie przekazany przez cesarza bizantyńskiego Aleksego III Angelosa, serbskiemu królowi Stefanowi Nemanii (przyjął mnisze imię Symeon) oraz jego synowi Rastko, który przyjął na Atosie mnisze imię Sawa. Ci dwaj późniejsi święci Cerkwi serbskiej przeszedłszy na Atosie przez wszystkie stopnie życia monastycznego sprawili, że monaster Chilendar stał się centrum życia kulturowo – duchowego, jak również i politycznego czasach niewoli osmańskiej. To tutaj na tle przepięknej atoskiej przyrody w klimacie modlitwy i zaciszu bogatych zbiorów chilendarskiej biblioteki, najwybitniejsze autorytety zarówno duchowne jak i świeckie otrzymały przygotowanie dla pracy zarówno misyjnej jak i politycznej co było bardzo istotne w szczególności w czasach pięćset letniej niewoli tureckiej. Wszelką pomoc przychodzącą z zewnątrz, okupowanej Serbii jak również z prawosławnej Rosji i rumuńsko-mołdawskich możnowładców chilendarscy ojcowie dzielili pomiędzy wszystkie potrzebujące atoskie monastery nie bacząc na pochodzenie etniczne ich mnichów. Te małe sumy przeznaczane było do opłacania drakońskich podatków i renowacji podupadających atoskich monasterów. Po uzyskaniu niepodległości Serbia po okresie pięćsetletniego polityczno-kulturowo- religijnego niebytu musiała utorować sobie drogę do odnalezienia się w nowej europejskiej rzeczywistości. Również los Chilendaru nie pozostał obojętny dla formułującej się na od nowa serbskiej państwowości. Monaster zapełnił się na nowo serbskimi mnichami. Odbudowywali oni nie tylko struktury życia monastycznego ale kładli podwaliny dla dalszego duchowo-kulturalnego rozwoju wyzwolonej z islamskiej niewoli swojej serbskiej ojczyzny.
The very destiny of Serbia has been connected with the athonite monastery Chilendar since thousand year. Monastery Chilendar since being accepted by the Serbian king had existed for 200 years before as a simple athonite monastery. However in 1198 it was officially given by the byzantine emperor Aleksios III Angelos to the Serbian king Stefan Nemania (his monastic name was Simeon) and his son duke Rastko who later became monk Sava. Those two saints of the Serbian Orthodox Church caused that monastery Chilendar had become the very center of the spiritual and cultural life of the Serbian state and political life during the osman slavery as well. Here in the climate of beautiful athonite nature, in the climate of prayer and in the shelter of the reach collection of libraries. Many of Serbian outstanding personalities received here spiritual and secular training needed for the mission and political work during years of the ottoman slavery. The very help coming from orthodox Russia and Romanian and Moldavian nobility, fathers of Chilendar sheared to the all athonite monasteries being in need regardless of ethnic descend of monks. Those little sums were directed to pay large taxes and renovations of monasteries that were in very bed state. After 500 period of the political-cultural and religious non-existence, Serbia paved the way for new European reality. Also the fate of the Chilendar had not remain neutral for the reconstructed new Serbian state. Once more monastery was filled up the serbian monks. That had rebuild the structures of the monastic life and created the very base for the further development of liberated from the Islamic slavery their Serbian country.
Źródło:
ELPIS; 2015, 17; 53-58
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie ślady we współczesnym martyrologionie rosyjskim
Polish traces in the contemporary Russian martyrology
Autorzy:
Charkiewicz, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420418.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Prawosławie
Cerkiew
Polska
święci
męczennicy
represjonowani
Orthodoxy
Orthodox Church
Polska
saints
martyrs
oppressed
Opis:
Rosyjska Cerkiew Prawosławna, poprzez swoje liczne organizacje i jednostki, w tym naukowe, od lat gromadzi i publikuje materiały dotyczące osób represjonowanych z powodu wyznawanej wiary w okresie władzy radzieckiej. Jedną z nowych publikacji poświęconych temu tematowi jest wydana w 2015 r. przez Prawosławny Uniwersytet Humanistyczny św. Tichona w Moskwie książka pt. „Doznali krzywdy w imię Chrystusa. Prześladowania Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej. 1917-1956. Informator bibliograficzny. Księga pierwsza. A”. Znajdują się w niej dane dotyczące kilku tysięcy osób noszących imiona (w przypadku mnichów czy hierarchów) lub nazwiska rozpoczynające się na literę „A”. Wśród nich znajdują się imiona dziewięciu osób związanych z Polską, w tym trzech świętych kanonizowanych przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną. Artykuł niniejszy przybliża ich życie i działalność.
Russian Orthodox Church through its numerous organizations and unities, including the scientific ones, for many years gathered and published materials concerning people oppressed during the period of Soviet rule because of their faith. One of the new publications on the subject is edited in 2015 by the St Tikhon’s Orthodox Humanities University in Moscow They Suffered Injustice for Christ’s Sake. Persecutions of the Russian Orthodox Church 1917-1956. Bibliographical Guide. Book One. A. It contains information concerning several thousands of people with their names starting with letter “A”. Amongst them there are names of nine persons connected with Poland, including three saints canonized by the Russian Orthodox Church. The article introduces us to their life and activity.
Źródło:
ELPIS; 2016, 18; 183-191
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie rozstanie z Unią greckokatolicką na wschodnich rubieżach Rzeczypospolitej
Autorzy:
Kiper, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/784011.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
grekokatolicy
cerkiew greckokatolicka
XVIII wiek
Greek Catholic
Greek Catholic Church
18th century
Opis:
-
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2019, 111; 471-474
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Литургический самиздат XX века: языковые особенности и проблемы рецепции
Autorzy:
Кравецкий, Александр
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167776.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
język cerkiewnosłowiański
Rosyjska Cerkiew Prawosławna
liturgia
Church Slavonic Language
Russian Orthodox Church
Liturgics
Opis:
In the XIX-XX centuries there was rather a strong tradition of liturgics texts existed as manuscripts. In the XX century, after the enforced cease of the Church book-printing, such a means of texts spread became the main one. The manuscript tradition is less codified so, after Moscow Patriarchy renewed its publishing activity, this not standardized manuscript norm influenced the books printed. This article is devoted to the problems of the influence provided by the manuscript norm on the Church Slavonic printed books of the XX century.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2012, Język naszej modlitwy- dawniej i dziś, 3; 85-94
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The problems of Eastern Orthodox church buildings of historical value - changing uses over the years
Problemy zabytkowych obiektów cerkiewnych – zmiana funkcji użytkowych na przestrzeni lat
Autorzy:
Jarocka-Mikrut, A.
Gleń, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396259.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Eastern Orthodox church
adaptation
transformation
Lublin province
cerkiew
obiekty zabytkowe
adaptacja
województwo lubelskie
Opis:
There are many Eastern Orthodox church buildings throughout the Lublin Province. Over the years, these architectural objects have undergone multiple transformations, both in terms of changing religious denominations and rituals and also adaptation to new functions, such as warehousing. This article classifies and presents the transformations carried out in selected Eastern Orthodox churches in the Lublin province. By using comparative analysis of the buildings’ primary condition and their current state, it was possible to identify the risks and opportunities arising from the process of adapting these buildings and their rich historical background. Additionally, the article includes a subjective assessment of the adaptation works and their influence on the physical form of the Eastern Orthodox churches examined. To present the adaptation methods currently applied to religious buildings located in Poland, this article focuses on examples of already-transformed properties that used to have a religious function in the past, but that have now been turned into commercial properties.
Na obszarze województwa lubelskiego ulokowanych jest szereg zabudowań cerkiewnych, co stanowi niezaprzeczalny, ale niewystarczająco rozpropagowany walor opisywanego terenu. Warte docenienia obiekty architektoniczne na przestrzeni lat podlegały wielokrotnym przekształceniom zarówno w zakresie zmiany wyznania i obrządków religijnych, którym miały służyć, jak również daleko idącym adaptacjom na funkcje użytkowe, w tym, przykładowo, na obiekty magazynowe. Celem artykułu jest klasyfikacja i opis przekształceń, którym podlegały wybrane zabytkowe cerkwie z obszaru województwa lubelskiego. Poprzez analizę porównawczą pierwotnych form opisywanych obiektów z ich stanem obecnym wskazane zostały zagrożenia oraz szanse, płynące z procesów adaptacji zabudowań o bogatym rysie historycznym. Zaproponowana została subiektywna ocena słuszności przeprowadzania działań adaptacyjnych oraz ich wpływu na formę obiektów cerkiewnych. Przytoczone zostały także przykłady zabudowań, które poddano procesom przekształceń, skutkującym zmianą funkcji, również z funkcji sacrum na funkcję komercyjną.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2016, No. 21(2); 27-34
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie prawosławie w internecie (według stanu na rok 2007)
Польское православие в интернете (по состаянию на 2007 год)
Autorzy:
Kołbuk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945239.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prawosławie
internet
cerkiew
autokefalia
diecezja
parafia
monaster
orthodox
church
autocephaly
diocese
parish
monastery
Opis:
На протяжении многих веков на землях, которые находились в составе Речи Посполитой также функционировала Православная церковь. В основном Православие ассоциировалось с восточно-европейской традицией. Не смотря на то, что Православие было связано с российской политической экспансей в Польше еще до недавних времен, общие интересы католиков и православных как правило были конфликтными. Только с половини ХХ века конфликты между двумя религиозными конфессиями перестают существовать. Сегодня в Польше у Православия много верных. Поэтому многие интернет издания поддерживают интеграцию этой широко вызнаваемой религии. К тому же, жители современной Польши, благодаря интернет сайтам, могут узнать прошлое и культуру восточного хрестиянства.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 7; 105-119
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kalendarz w macedońskiej tradycji cerkiewnej i ludowej
The calendar of the Macedonian Orthodox Church and folklore tradition
Autorzy:
Stamatoski, Zdravko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2171304.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Supraska
Tematy:
kalendarz
Cerkiew prawosławna
Kościół macedoński
tradycja
ludowa
dwuwiara
hołd
święta
pogaństwo
obrzędy
zwyczaje
Opis:
In the process of celebrating holidays and cultivation of religious ceremonies Orthodox Macedonians mainly were using the Julian calendar, even though, at the time when the territory of Macedonia was ruled by other countries, also the Gregorian calendar were in use. At the moment, the Macedonian Orthodox Church and the faithful use the Julian calendar, i.e. an old, unreformable style, but numerous members of the diaspora are convinced they should use, for pragmatic reasons, the calendar of the “Western tradition” in calculation holidays, because they want to have the opportunity to spend holidays – especially Christmas – in the family circle and in their own country, like the other Christians. An important aspect is the issue of differential treatment of many rites (ceremonies) and rituals. As an example we can give the ritual of Christmas, consists in inserting a coin into the so-called “pita” (layer pastry) and breads in Macedonia: central, southern and eastern parts of the country celebrate it on the day of Christmas Eve by the old calendar style (i.e. 6 January), while in the northern, western and south-western regions it is celebrated on the eve of Vasilica (St. Basil, January 13). Cultural and religious diversity and tradition that prevailed in Macedonia over the centuries, has imposed some form of celebrating holidays that have a little in common with Christianity, such as the celebration of the Virgin Mary on August 28th or the time of “unclean days “, which are celebrated between Christmas and the revelation of the Lord. Therefore it is important to examine what is the view of the majority of the faithful, ordinary citizens or the Synod about this issue.
Źródło:
Latopisy Akademii Supraskiej; 2013, Kalendarz w życiu Cerkwi i wspólnoty, 4; 163-174
2082-9299
Pojawia się w:
Latopisy Akademii Supraskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojednanie między narodami warunkiem i owocem pokoju. Refleksje nad dokumentami Kościoła katolickiego Polski i Niemiec oraz Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej
Reconciliation among the nations as a condition and fruit of peace. Reflection upon the documents of the Catholic Church of Poland, Germany and Russian Orthodox Church
Autorzy:
Mierzwiński, Bronisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553953.pdf
Data publikacji:
2013-06-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Misyjne Księży Sercanów
Tematy:
pojednanie
pokój
Kościół katolicki w Polsce
Kościół katolicki w Niemczech
Rosyjska Cerkiew Prawosławna
Opis:
The main intent of this article is a view of the Polish-German and Polish–Russian relations in the spirit of the Encyclic of John XXIII – Pacem in terris. A particular significance on this field posses the document of the Polish Catholic Church, the letter of the Polish bishops of November 18, 1965 addressed to their German episcopal brothers. Among those who had signed the document were: Cardinal Stephan Wyszyński and the bishop of Cracow – Karol Wojtyła, the future Pope John Paul II. While preparing celebration of one thousand anniversary of baptism of Poland and the Polish State, Polish bishops, in the name of the Polish people, decided to initiate a reconciliation process with Germans. There was in the letter a famous sentence: “we forgive and we ask for forgiveness”; this referred to all kind of injustice in the past, which took place among those two nations. Polish Communist State authorities used the letter, and in the particular the just mentioned sentence, as a pretext to sharply attack the Polish bishops. The letter itself, later on called a Message, nonetheless incomplete understanding from the side of the German bishops – had initiated a radical change in the Polish-German relations. The second analyzed in the article document is a Common Message to the Nations of Poland and Russia of August 17, 2012 of the Polish Catholic Church in Poland and the Russian Orthodox Church. The intent of the Message is a dialog and reconciliation. Nonetheless the document is formulated in quite general terms, the Pope Benedict XVI in his speech to the diplomatic corps January 7, 2013 called it: “a strong signal given by believers for the improvement of relations between the Russian and the Polish peoples”.
Źródło:
Sympozjum; 2013, 1(24); 163-180
2543-5442
Pojawia się w:
Sympozjum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kontekst historyczny procesu beatyfikacyjnego męczenników z Pratulina i ich duchowe dziedzictwo dzisiaj
Historical context of the beatification process of the martyrs of Pratulin and their spiritual heritage today
Autorzy:
Matwiejuk, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27316395.pdf
Data publikacji:
2022-12-30
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
beatyfikacja
cerkiew
heroizm
liturgia
męczeństwo
synod
unici
beatification
Orthodox church
heroism
liturgy
martyrdom
uniate
Opis:
Beatyfikacja w Kościele katolickim jest urzędowym aktem kościelnym. Zezwala on na publiczny kult o charakterze lokalnym, zatem w diecezji czy zakonie, konkretnej zmarłej osoby. Uroczyste ogłoszenie nowego błogosławionego poprzedza żmudny proces beatyfikacyjny. Proces unickich męczenników z Pratulina z 1874 roku rozpoczął w 1919 roku bp Henryk Przeździecki, pierwszy ordynariusz reaktywowanej diecezji janowskiej czyli podlaskiej. Kompletną dokumentację, tzw. Positio super martyrio, przygotowała prof. Hanna Dylągowa w 1995 roku. Papież Jan Paweł II dokonał beatyfikacji Sług Bożych Wincentego Lewoniuka i XII współtowarzyszy w Rzymie 6 października 1996 roku. Prośbę o dokonanie beatyfikacji i podziękowanie za nią wygłosił wobec Ojca Świętego biskup siedlecki Jan Wiktor Nowak. Synod Kościoła unickiego, obradujący w 1720 roku w Zamościu, przyczynił się do ożywienia życia religijnego w diecezjach unickich. Zainicjował pogłębioną formację duszpasterzy i wprowadził pewne zmiany w obrzędowości liturgicznej. Postawę błogosławionych męczenników z Pratulina kształtowała nade wszystko liturgia. Jest ona bowiem miejscem i sposobem doświadczania zbawczej obecności Chrystusa. Męczennicy z Pratulina dorastali do świętości w klimacie prześladowań, prowokowanych przez upolitycznione prawosławie. Ich heroiczne świadectwo jest błogosławioną cząstką duchowego dziedzictwa diecezji siedleckiej. Kolejne pokolenia wyznawców Chrystusa to dziedzictwo poznają, przyjmują je i utrwalają, żyjąc według Ewangelii, miłując Kościół, i modląc się o zjednoczenie podzielonych chrześcijan.
The trial of the Uniate martyrs from Pratulin in 1874 was started in 1919 by Bishop Henryk Przeździecki, the first ordinary of the resurrected diocese of Janów, i.e. Podlasie. The beatification of the Servants of God, Wincenty Lewoniuk and XII companions, was carried out in Rome on October 6, 1996 by Pope John Paul II. The attitude of the blessed Pratulin martyrs was shaped above all by the liturgy. The Synod of the Uniate Church, held in Zamość in 1720, contributed to the revival of religious life in Uniate dioceses through the in-depth formation of pastors and certain changes in liturgical rituals. Blessed martyrs from Pratulin grew up to sanctity in a climate of persecution provoked by politicized Orthodoxy. Their heroic testimony is the spiritual heritage of the Diocese of Siedlce. Successive generations of Christ's followers will recognize this heritage, accept it and consolidate it by living the Gospel, loving the Church and praying for the unity of divided Christians.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2022, XIX/19; 217-245
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja i polityka.
Tradition and Politics.
Autorzy:
Składanowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040987.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Russische Orthodoxe Kirche
Reformation
Tradition
Russian Orthodox Church
tradition
Rosyjska Cerkiew Prawosławna
Reformacja
tradycja
Opis:
Chociaż Rosyjska Cerkiew Prawosławna uczestniczy w działalności ruchu ekumenicznego, to jednak pozostaje ona sceptyczna wobec kierunku rozwoju chrześcijaństwa zachodniego, głównie protestantyzmu. Sprzeciw budzą zwłaszcza próby zakwestionowania tradycyjnych ujęć dogmatycznych i etycznych. Krytyka prawosławna sięga jednak dalej, aż do źródeł zakwestionowania tradycji kościelnej we wczesnej teologii protestanckiej. W tym kontekście niniejszy artykuł przedstawia główne elementy współczesnej rosyjskiej prawosławnej krytyki Reformacji wychodzącej z faktu zakwestionowania u początku ruchu reformacyjnego autorytatywności tradycji. W pierwszej części zarysowana jest teologiczna i ideologiczna specyfika rosyjskiego prawosławnego dyskursu o Reformacji; w drugiej przedstawia się prawosławną koncepcję autorytatywności tradycji w Kościele jako punkt wyjścia krytyki Reformacji; w trzeciej – omawiane są główne elementy krytyki reformacyjnego postulatu sola Scriptura, ze szczególnym uwzględnieniem jego motywacji i konsekwencji społeczno-politycznych.
Although the Russian Orthodox Church participates in the activities of the ecumenical movement, it remains sceptical about the evolution of Western Christianity, mainly Protestantism. In particular, attempts to challenge traditional dogmatic and ethical formulations are unacceptable. The Russian Orthodox criticism goes even further when it reveals the sources of the rejection of church tradition in early Protestant theology. In this context, the article presents the main elements of the contemporary Russian Orthodox critique of the Reformation’s rejection of tradition as an authoritative source of Christian faith. The first part outlines the theological and ideological specificity of the Russian Orthodox discourse on the Reformation. The second part presents the Orthodox concept of the authority of tradition in the Church as a starting point for the criticism of the Reformation. The third part discusses the main elements of the criticism of the reformatory concept of “sola Scriptura,” with particular emphasis on its socio-political reasons and consequences.
Obwohl die russisch-orthodoxe Kirche an den Aktivitäten im Rahmen der ökumenischen Bewegung teilnimmt, bleibt sie jedoch gegenüber der Richtung skeptisch, in die sich das westliche Christentum, vor allem der Protestantismus, entwickelt. Ihren Widerstand rufen vor allem Versuche der Infragestellung von traditionellen dogmatischen und ethischen Fassungen hervor. Die orthodoxe Kritik geht sogar tiefer, bis zu den Quellen der Infragestellung von der kirchlichen Tradition in der frühprotestantischen Theologie. In diesem Kontext werden im vorliegenden Artikel die Hauptelemente der heutigen russisch-orthodoxen Kritik der Reformation behandelt, angefangen bei der Tatsache der Infragestellung der Autorität der Tradition am Anfang der reformatorischen Bewegung. Im ersten Teil wird die theologische und ideologische Spezifik des russisch-orthodoxen Diskurses über die Reformation dargelegt. Im zweiten Teil wird das orthodoxe Konzept der Autorität der Tradition in der Kirche als der Ausgangspunkt der Reformationskritik präsentiert. Schließlich werden im dritten Teil die wichtigsten Elemente der Kritik des reformatorischen Postulats von sola Scriptura besprochen unter der besonderen Berücksichtigung seiner Motivationen und sozial-politischen Konsequenzen.
Źródło:
Studia Nauk Teologicznych PAN; 2018, 13; 93-107
1896-3226
2719-3101
Pojawia się w:
Studia Nauk Teologicznych PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prace rekonstrukcyjno-konserwatorskie na Kremlu Moskiewskim
Autorzy:
Żurowski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/538568.pdf
Data publikacji:
1956
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Kreml moskiewski
prace konstrukcyjno-restauratorskie na Kremlu w Moskwie
Cerkiew Wasyla Błogosławionego
odbudowa Kremla
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1956, 3; 202-204
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jurodiwi w teorii zwrotu inkorporacyjnego
Russian holy fools in the incorporative turn theory
Autorzy:
Możdżyński, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2129109.pdf
Data publikacji:
2022-04-06
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
jurodiwi
Cerkiew prawosławna
teoria zwrotu inkorporacyjnego
Rasputin
yurodivye
Russian Orthodox Church
incorporative turn theory
Opis:
Niniejsza praca ma na celu analizę relacji jurodiwych z rosyjską Cerkwią prawosławną i Cesarstwem Rosyjskim, a później ZSRR. Jurodiwymi określa się rosyjskich świętych szaleńców, tj. w tradycji prawosławnej osoby oddające cześć Bogu, które zachowują się jak obłąkani, szaleńcy. Ich czyny były często społecznie nieakceptowane, łamiąc tabu dotyczące m.in. nagości. Można w tym przypadku wyróżnić dwa impulsy alienacyjne: pierwszym był raskoł, czyli rozłam w rosyjskiej Cerkwi prawosławnej, który zaowocował odłączeniem się od establishmentu macierzy grupy starowierców, z którymi (w roli malowanego ptaka) utożsamiani byli jurodiwi. Jako impuls absorpcyjny można traktować romantyzm i rehabilitację poszczególnych form świętego szaleństwa (u Zagoskina czy Puszkina). Czasem kwarantanny byłby w takim razie okres rosyjskiego renesansu religijnego. Wtedy to powstawały dzieła pisarzy takich jak Dostojewski i Tołstoj oraz filozofów, np. Bierdiajewa, które opisywały, zdaniem Ewy Thompson, jurodiwych „ugrzecznionych” – kwarantanna miała ich bowiem zmienić w funkcjonalnych członków społeczeństwa. Kolejnym impulsem alienacyjnym były prace autorów takich jak Gorki czy Bunin uznających fenomen jurodstwa za staroświecki i zabobonny. Faza enemizacji dokonała się już w Związku Radzieckim. Potem doszło jednak do impulsu absorpcyjnego, którym był upadek ZSRR. Zwrot inkorporacyjny nie osiągnął wtedy jednak wszystkich trzech stopni drugiej fazy. Jurodiwi zostali poniekąd zabsorbowani od razu za sprawą pierwszej kanonizacji od setek lat.
This work’s goal is an analysis of the relation of the Russian Orthodox Church, Russian Empire and then USSR with yurodivye, Russian holy fools. In the Orthodox tradition those holy fools were people praising God by acting foolishly or like madmen. Their doings were often unaccepted as they broke taboos, like nudity. In the case of yurodivye, two alienation impulses took place: one being the raskol, split in the Russian Orthodox Church, which led a divide between those loyal to the church and a group of so called Old-Believers, with whom the yurodivye were associated. Next was an absorption impulse, which was brought about by romantism, which led to a rehabilitation of certain forms of holy foolery (like, for example, in Zagoskin’s and Pushkin’s works). The quarantine period would be, in this case, the Russian religious renaissance with writers like Tolstoy and Dostoevsky or philosophers like Berdyaev, who described, as Ewa Thompson claims, ‘well mannered’ holy fools. The quarantine’s goal was then to make functional society members of the yurods. The next alienation impulse took place with works of authors like Gorki or Bunin that interpreter holy foolery as outdated and superstitious. The enemization of holy fools came about in the USSR, followed by an absorption impulse which happened with the fall of communism in Russia. The absorption happened quite suddenly, as holy fools then were being canonized for the first time in hundreds of years.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2021, 28, 2; 41-46
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabytkowe wyposażenie dawnej cerkwi w Odrzechowej w świetle badań konserwatorskich
Historical equipment from former Orthodox church in Odrzechowa in context of conservation research
Autorzy:
Wojtowicz, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459983.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Odrzechowa
badania
ikonostas
ołtarz
cerkiew
konserwacja
dziedzictwo
research
iconostasis
altar
orthodox church
conservation
heritage
Opis:
Cel badań. Celem badań zabytkowego wyposażenia (odnalezionego w 2015 roku na strychu świątyni) dawnej cerkwi p. w Narodzin Św. Jana Chrzciciela (1812r.), było ustalenie proweniencji, datowania a także techniki i technologii poszczególnych obiektów. Badania zostały zrealizowane w ramach „Projektu konserwatorskiego dla zabytkowego wyposażenia dawnej cerkwi w Odrzechowej” sfinansowanego w ramach stypendium ministra MKiDN Metoda badań. Przeprowadzono badania fizyko-chemiczne próbek pobranych z wybranych obiektów zabytkowych w celu ustalenia budowy technologicznej a także identyfikacji pigmentów oraz spoiw. Wykonano dokładne pomiary oraz inwentaryzację zbioru. Ważną częścią badań była analiza stylistyczno – porównawcza najcenniejszych obiektów a także kwerenda archiwalna. Wyniki badań. Dzięki przeprowadzonym badaniom udało się ustalić datowanie dwóch najcenniejszych obiektów: ołtarza bocznego z XVIII wieku oraz drewnianego krzyża procesyjnego z przełomu XVIII/XIX wieku. Ponadto odtworzono wygląd dwóch istotnych elementów wyposażenia: ikonostasu z końca XIX wieku oraz Cyborium. Stworzono bogatą dokumentację zbioru zawierającą podsumowanie badań fizyko-chemicznych, opis, stan zachowania a także proponowany program konserwatorski. Wnioski. Na podstawie zgromadzonych informacji oraz przeprowadzonej analizy poszczególnych elementów wyposażenia udało się wyselekcjonować te najcenniejsze i objąć je ochroną (wpis do rejestru zabytków). Ponadto na podstawie dokumentacji, przygotowano projekt re-aranżacji wnętrza świątyni w celu przywrócenia jej wartości historycznych.
Purpose of research. The purpose of the research of historic equipment (found in 2015 in the attic of the temple) of the former Birth of St. John the Baptist orthodox church (1812), was to determine the provenance, dating as well as the technique and technology of individual objects. The research was carried out as part of the "Conservation project for the historic equipment of the former orthodox church in Odrzechowa" financed by Ministry of Culture and National Heritage scholarship. Methodology. Physical and chemical research were carried out on samples taken from selected historic objects in order to determine the technological structure as well as the identification of pigments and adhesives. Also detailed measurements and investigation of the collection has been done. An important part of the research was the stylistic comparative analysis of the most valuable objects as well as the archival query. The results. Thanks to the conducted research, it was possible to determine the dating of the two most valuable objects: a side altar from the 18th century and a wooden processional cross from the turn of the 18th / 19th century. In addition, the appearance of two important pieces of equipment was reconstructed: the iconostasis from the end of the 19th century and the Cyborium. A rich documentation of the collection was created containing a summary of physical and chemical research, description, state of preservation as well as the proposed conservation program. Conclusions. On the basis of the collected information and the analysis of individual equipment items, it was possible to select the most valuable ones and to protect them (entry in the register of monuments). In addition, based on the documentation, the project of re-arrangement of the interior of the temple was prepared, which will be the basis for restoration of it’s historic values.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2018, 8; 591-600
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kalendarz liturgiczny Kościoła prawosławnego w Rumunii – lokalna transformacja tradycji bizantyjskiej
The Liturgical calendar of the orthodox church in Romania – a local transformation of the Byzantine tradition
Autorzy:
Kocój, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909900.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Liturgical calendar
Orthodox Church
Romania
Byzantine tradition
Kalendarz liturgiczny
Cerkiew prawosławna
Rumunia
tradycja bizantyńska
Opis:
The liturgical calendar used in the Orthodox Church in Romania dates back to the remote times of antiquity. The structure of the calendar was decisively formed in the period of Byzantium and its use was upheld by the tradition until the 20th century. The article describes the organization of the Orthodox calendar in Romania. It is divided into three cycles which designate the most significant holidays as well as customs and habits observed by the believers. The basic course is the daily cycle, which allows monks to live according to a specific rhythm determined by prayer, work and rest. It consists of seven prayers that fall at the same times of day and night. The weekly cycle includes seven days of the week starting with Sunday that is the first and at the same time the last day of the week on a symbolic level. Orthodox religion associates particular days of the week with remembering the mystery of faith, a saint or a group of saints. The liturgical week is an icon in the middle of which the Orthodox place Jesus Christ, thus it is often called a Weekly Passover. It symbolically invokes the history of salvation. The annual cycle is divided into the moveable and immoveable feasts (derived from Easter). The Orthodox Church appoints them according to the spiritual, not historical order. The spiritual order displays God’s plan to save humanity. This routine makes a full circle every year, with the same holidays placed along the course. A deliberate plan to destroy spiritual culture by communist authorities led to partial disappearance of Orthodox traditional customs or transformed them into a folk spectacle. The Communism has fallen and we can witness the resurrection of the Orthodox culture. There is a great return to the liturgical texts as well as to belles lettres created in the Byzantine time. Beside them, the old beliefs, habits and rituals molded in the Byzantine Christianity are slowly brought back to life.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2012, 19, 1; 95-110
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania etnogenetyczne na przykładzie procesu chrystianizacji Bułgarów
Ethnogenesis Conditions in the Christianity Bulgarian Process
Autorzy:
Mazgou, Uladzimir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1917746.pdf
Data publikacji:
2018-12-11
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
theology
Orthodox
Church
christianity
Bulgaria
a human being
teologia
Prawosławie
Cerkiew
chrystianizacja
Bułgaria
człowiek
Opis:
Przedstawiony artykuł, stanowiący część rozprawy dysertacyjnej, porusza szczegółowe, acz bardzo istotne dla prezentacji procesu chrystianizacyjnego Bułgarii zagadnienie: świadomości narodowej jako fundamentu percepcji chrześcijaństwa. Autor wskazuje, iż mieszkańcy Pierwszego Carstwa nie byli Słowianami, sugeruje też, iż proces slawizacji mógł się zakończyć nawet po roku 1018. Przeto początki chrześcijańskiego wymiaru życia jednego z najważniejszych w swojej epoce państw Ortodoksji to de facto proces zderzenia mentalności ałtajskiej z tradycją świętych Cyryla i Metodego oraz kontaktami z papieżem Mikołajem I.
The article above as a part of the Author’s dissertation, introducing a Lector in the very interesting period of the Bulgarian Christianity progress: the existential beginning of the First Bulgarian Empire. This period characterises Altay nation conscientiousness as a base of the perception of Truth. Those citizens did not have to obey the Christians rules, so their progress of integrity with other Balkan peoples and in consequence of their Christian life dimension could be finished even after the 1018, year of the Empire fail. So we can notice, that one of the most important country in the Orthodox world, constructed on the Altay base started in contraction between two traditions: saint Fathers’ from Greece and of the Rome catholic one (contacts with the Pope Nicolas the First).
Źródło:
ELPIS; 2018, 20; 49-55
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów parafii unickiej w Grodysławicach
From the History of the Uniate Parish in Gradysławice
Autorzy:
Frykowski, Janusz A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040574.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Uniate parish
Orthodox church
parish priest
argentaria
benefice
Uniates
parafia
cerkiew
proboszcz
beneficjum
unici
Opis:
Artykuł przedstawia blisko 200-letnie dzieje parafii unickiej p.w. Podwyższenia Świętego Krzyża w Grodysławicach (od końca XVII w. do 1875 r., czyli roku likwidacji unii i tym samym parafii). Na wstępie określono położenie geograficzne parafii, jej wielkość i miejsce w strukturach organizacyjnych Kościoła. Analizując protokoły powizytacyjne biskupów chełmskich oraz wykazy statystyczne, przedstawiono wygląd świątyni parafialnej i kościołów filialnych oraz ich wyposażenie. W miarę możliwości, na ile pozwoliły źródła, ukazany został także wygląd plebanii i budynków ekonomicznych. Następnie określono beneficjum cerkiewne z uwzględnieniem zmian, jakie zachodziły w jego wielkości i jakości. W kolejnej części odtworzono listę związanych z parafią 14 duchownych, wzbogacając ją o podstawowe dane biograficzne poszczególnych kapłanów. W końcowej części określono liczbę wiernych, przedstawiono liczbę parafian przystępujących do sakramentów oraz w miarę możliwości zaprezentowano poziom religijnego uświadomienia wiernych parafii grodysławickiej.
The present paper depicts almost 200-year-old history of the Uniate parish of the Exaltation of the Holy Cross in Grodysławice (from the end of 17th century until 1875- i.e. the liquidation of the treaty and consequently the parish). The introduction of this paper provides some general information about its geographical location, its size and the place within the Church hierarchical structure. Having analyzed post- visitation protocols left by the Bishops of Chelm as well as statistical reports the look of both the church and branch churches and their accessories is recounted. As far as the available primary sources have made it possible, not only is the look of the vicarage and ancillary buildings presented but also the parish ecclesiastical benefice and its fluctuation in size and quantity throughout its history is determined. Furthermore, the total number of 14 parish priests residing in this particular parish is defined enriched with some biographical information about each and every one of them. The final part determines the number of worshipers as well as the number of Holy Communion receivers, furthermore, as far as possible, the level of religious awareness of Grodyslawice parishioners is presented.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 4; 23-68
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się świadomości ukraińskiej Cerkwi greckokatolickiej w Galicji Wschodniej
Thr process of shaping the ukrainian consciousness of the Greek Catholic Clerygy in Eastern Galicia in the 19th and 20 th cent.
Autorzy:
Kubasik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1218256.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
Tematy:
duchowieństwo
formacja
cerkiew grekokatolicka
Galicja Wschodnia
clergy
formation
the Greek Orthodox Church
East Galicia
Opis:
Do połowy XIX wieku Kościół greckokatolicki był narodowo neutralny. Inteligencja, w tym księża, posługiwała się językiem polskim i modliła się po polsku. Rząd monarchii Habsburgów, który zajął Galicję Wschodnią opracował osobny projekt wychowania duchowieństwa ruskiego. Z pomocą specjalnie dobranych wykładowców starali się wywołać u studentów poczucie narodowej tożsamości i nienawiści do Polaków. W odpowiedzi na to rząd rosyjski wysłał wielu młodych ludzi do Wiednia: ich zadaniem było przekonanie galicyjskich studentów, że są Rosjanami. Aby przeciwdziałać rosyjskim planom, rząd austriacki postanowił utworzyć odrębną partię ruską, której nienawiść do Polaków byłaby powiązana z austriackim patriotyzmem. W rezultacie niektórzy ruscy kapłani nie uważali się ani za Polaków ani za Rosjan, ale za Ukraińców.
Until the middle of the 19th cent., the Greek Catholic Church was nationally neutral. The intelligentsia, including priests, used the Polish language and considered themselves Polish. The Habsburg Monarchy government, which occupied Eastern Galicia, devised a project of raising separate Ruthenian clergy. With the help of specially selected lecturers, they tried to evoke in the students the feeling of national identity and hatred towards the Poles. In response, the Russian government sent many young people to Vienna: their task being to convince the Galician students that they were Russian. To counteract the Russian plans, the Austrian government decided to create a separate Ruthenian party, whose hatred towards the Poles would be linked with Austrian patriotism. In result, some Ruthenian priests started to emerge who did not consider themselves Poles or Russians, but Ukrainians.
Źródło:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2016, 126; 89-110
0137-3218
2720-0590
Pojawia się w:
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 230

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies