Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Ajdukiewicz" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 40
Tytuł:
Pytania i odpowiedzi. Analiza krytyczna koncepcji Kazimierza Ajdukiewicza
Questions and answers. Critical analysis of Ajdukiewiczs theory of questions
Autorzy:
Brożek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690642.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
theory of questions
Opis:
The aim of the paper is to present critical analysis of Kazimierz Ajdukiewicz's theory of questions. Generally, the author concentrates on four elements of Ajdukiewicz's theory of questions: the structure of question, the classification of questions, the concept of presuppositions of questions and the concept of answer. Ajdukiewicz's contributions in the domain of logic of questions are unquestionable. However, there are still many 'gaps' in his conception of questions that need to be filled. He proposes some improvements to this conception. They include an explication of the concepts of 'query' and 'tenor', a classification of complementation questions by use of categorial grammar, enriching the concept of 'assumptions' by the concept of 'pragmatic assumptions', and an explication of the concept of 'answer' (in general).
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2008, 42; 137-168
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy Ajdukiewicz był realistą?
Autorzy:
Leszczyński, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705814.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
K. Ajdukiewicz
realizm
transcendentalizm
idealizm
Opis:
Według standardowej wykładni Ajdukiewicz był realistę a jedną z jego naj-ważniejszych zasług było sformułowanie celnych argumentów przeciwko ide-alizmowi. Taką interpretację znajdujemy zarówno w popularnych opracowa-niach, jak i specjalistycznych badaniach poświeconych jego filozofii. Jednak bliższe przyjrzenie się jego pogłdom, zarówno w wersji wczesnej (radykalny konwencjonalizm), jak i późnej (radykalny empiryzm), stawia pod znakiem zapytania to standardowe ujęcie. Jeśli bowiem mamy Ajdukiewicza nazywać realistę to o jaki właściwie typ realizmu może tu chodzić? Moja hipoteza głosi, że „realizm” Ajdukiewicza niewiele ma wspólnego z tym, co tradycyjnie rozumie się pod tym pojęciem. Świadczą o tym glówne założenia jego filozofii: (a) akceptacja stanowiska Kanta o decydującej roli podmiotowych struktur poznawczych w kształtowaniu obrazu świata, (b) semantyczna interpretacja tego stanowiska (w duchu pierwszej filozofii Wittgensteina, którą za Steniusem można określić jako lingwistyczny transcendentalizm), (c) przyjęcie konwen-cjonalistycznej tezy o pluralizmie struktur (schematów pojeciowych) i obrazów świata; w pózniejszym okresie doszło jeszcze założenie (d) uprzywilejowujące schemat pojeciowy języka potocznego oraz języka nauk empirycznych.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 213-238
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ajdukiewicz: nauki humanistyczne, antynaturalizm, metodologia rozumiejąca
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/705817.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
K. Ajdukiewicz
nauki humanistyczne
antynaturalizm
metodologia rozumiejąca
Opis:
Kazimierz Ajdukiewicz był jedną z czołowych postaci Szkofy Lwowsko-War-szawskiej i jednym z najbardziej szanowanych filozofów polskich XX wieku. Jego zainteresowania obejmowafy szeroką gamę tematów, choć logiczna ana-liza języka i relacja języka oraz poznania dominowafy w jego aktywności naukowej. W polu jego filozoficznych dociekah znajdowafy się także metodologia i teoria nauki. W artykule poddaję pod dyskusję metodologiczne proble-my nauk humanistycznych, obecne w dociekaniach badawczych Ajdukiewicza. Pracował on nad problemami metodologicznymi humanistyki glównie w dwu tekstach: Logicznych podstawach nauczania (1934) oraz Propedeutyce filozofii (1938). Ajdukiewicz, jak większość filozofów ze Szkofy Lwowsko-War-szawskiej, odrzucał metodologiczny naturalizm. Rozróznienie między naukami przyrodniczymi a humanistycznymi wiązało się dlah z metodologiczny róznicą między wyjaśnianiem a rozumieniem. Humanistyka nie zmierza do wyjaśnia-nia zdarzeh, lecz do rozumienia znaczeh i tekstów. Pojecie „rozumienia” pod-dawane jest w tekście szczególowej analizie, w kontekście badah prowadzo-nych przez Ajdukiewicza.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 489-512
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ajdukiewicza eksternalistyczna odpowiedź na sceptycyzm
Autorzy:
Ziemińska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706172.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
K. Ajdukiewicz
sceptycyzm
uzasadnienie
eksternalizm
samorefutacja
fallibilizm
Opis:
Kazimierz Ajdukiewicz definiuje sceptycyzm jako tezę że nie istnieje kryte-rium prawdy, a w konsekwencji nie jest możliwe uzasadnienie jakiejkolwiek tezy. Według Ajdukiewicza, sceptycy mieszają dwa poziomy uzasadnienia: uzasadnienie sądu s (pierwszego rzędu) oraz uzasadnienie sadu, że s jest uza-sadniony (drugiego rzędu). Tymczasem uzasadnienie pierwszego rzędu jest możliwe bez uzasadnienia drugiego rzędu. Ten argument Ajdukiewicza z roku 1923, powtórzony w podręczniku z 1949 roku, zapowiadał eksternalizm episte-miczny zapoczatkowany przez Alvina Goldmana w 1980 roku i zastosowany do kwestii sceptycyzmu przez F. Dretskego i M. Williamsa. Twierdzili oni, że uzasadnienie jest możliwe bez samouzasadnienia, i widzieli tutaj sposób na zablokowanie sceptycznego regresu. Taki argument antysceptyczny jest jednak zależny od eksternalistycznego pojęcia uzasadnienia. Ajdukiewicz miał okazję posłużyć się silniejszym argumentem z samorefutacji, ale nie docenił tej stra-tegii. Drugą strong relacji Ajdukiewicza do sceptycyzmu jest jego radykalny konwencjonalizm, który zakłada umiarkowaną formę sceptycyzmu w szerokim rozumieniu. Artykuł jest próbą ustalenia, w jakim sensie Ajdukiewicz akcep-tuje sceptycyzm, a w jakim go odrzuca. Końcowy wniosek jest taki, że Ajdukiewicz jest antysceptycznym fallibilistą.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2013, 4; 399-411
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O racjonalizacji języka
On the Rationalisation of Language
Autorzy:
Jedynak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909557.pdf
Data publikacji:
2005-03-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
ajdukiewicz k.
language axioms
rationalisation of language
Opis:
The rationalisation of language is, according to K. Ajdukiewicz, a developmental tendency of the language, which inevitably accompanies the development of empirical knowledge. It is the transformation of well-established empirical generalisations into language axioms. It is accompanied by the reinforcement of contents of notions and by enriching the meaning-relations between expressions. Rationalisation results in sharpening as well as narrowing of the cognitive perspective. Inner inconsistency of linguistic rules may then occur, and it is apparent in the new type of experiences. It is hollowed by a radical change of scientific theory; this change relates not only to statements, but also to the content of notions. The development and the change of the paradigmas in Kuhn's philosophy has similar character.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2005, 13, 1; 41-54
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyrektywalna teoria znaczenia a możliwe użycie terminu „prawdziwy”
The Directival Theory of Meaning and the Use of the Term “True” .
Autorzy:
Rosiak-Zięba, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423221.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
truth
theory of meaning
Ajdukiewicz
prawda
teoria znaczenia
Opis:
At the time when Ajdukiewicz was developing his theory of meaning, he tried to avoid in his papers the term “truth”. This reluctance was the result of long lasting and severe difficulties with formulating a proper formal definition of that notion. Consequently, if the term “truth” occurs in his works from that period, the context is usually designed in such a way as to eliminate the slightest suspicion of providing any kind of a theory. Nevertheless, having no intention of formulating such a theory one might safely raise a question about the meaning of the adjective “true” within some (already formulated) theory of meaning. In fact, Ajdukiewicz poses such a question, though very cautiously, in one of his essays from that period. In this paper I discuss some consequences which his remarks may have on the rules of using this term.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2013, 25; 155-168
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elzenberg i Ajdukiewicz: mosty czy mury?
Autorzy:
Jedynak, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2098527.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
Henryk Elzenberg
filozofia
intuicja
rozstrzygalność
wartość
Opis:
Między Elzenbergiem i Ajdukiewiczem zachodzą poważne, często podnoszone różnice w obszarze przekonań metafilozoficznych, w hierarchii wartości, w przydawaniu ważności różnym sprawom, w postawach, dążeniach i usposobieniach. Jednocześnie dostrzec można znaczne podobieństwo wielu ich poglądów filozoficznych. Na wzajemnych relacjach tych filozofów znacznie bardziej zaważyły jednak różnice niż podobieństwa.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2017, 4; 355-370
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kazimierza Ajdukiewicza analiza syntaktyczna a problem wyrażeń niepełnych
Kazimierz Ajdukiewicz’s Syntactic Analysis and the Problem of Incomplete Expressions
Autorzy:
Popławski, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083450.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
syntactic analysis
incomplete expressions
natural language
ellipsis
Opis:
This paper discusses the problem of applying Kazimierz Ajdukiewicz’s method of syntactic analysis to incomplete expressions that occur in natural languages. The author defends the claim that it is impossible effectively to apply syntactic analysis to any expressions of natural languages, due to the presence of incomplete expressions. First, the author outlines the basic concepts and describes Ajdukiewicz’s selected views on incomplete expressions, as well as his method of syntactic analysis. Second, using the example of various types of incomplete expressions, the author presents problems that arise when syntactic analysis is applied to expressions of natural languages.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2020, 28, 4; 39-60
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Generałowie Polski Niepodległej : wydanie uzupełnione i poprawione
Autorzy:
Kryska-Karski, Tadeusz (1922-2011).
Żurakowski, Stanisław
Data publikacji:
1991
Wydawca:
Warszawa : Editions Spotkania
Tematy:
Ajdukiewicz-.
Brzechwa Adam Józef Stanisław.
Ajdukiewicz-Brzechwa Adam Józef Stanisław.
26 Skierniewicka Dywizja Piechoty
Armia "Poznań"
Oflag VII A Murnau.
Opis:
[Brzechwa-Ajdukiewicz Adam (1894-1954)], S. 80.
Bibliogr. s. 198.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Praktyczny aspekt logiki (stanowisko Kazimierza Ajdukiewicza)
The Practical Aspect of Logic from the Standpoint of Kazimierz Ajdukiewicz
Autorzy:
Czernecka-Rej, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/468752.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
Tematy:
Ajdukiewicz Kazimierz
first-order logic
logical culture
practical science
Opis:
The aim of this article is to present and discuss the Ajdukiewicz’s concept of the practical aspect of logic. To begin, I describe his concept of the practical importance of science and especially his concept of logic – i.e., the definition and range of logic. The idea of “logical culture” is fundamental to his conceptualization. I also present Ajdukiewicz’s idea that making the course of logic more practical should be required. At the end of the article I discuss the importance of Ajdukiewicz’s view.
Źródło:
Prakseologia; 2012, 152; 223-235
0079-4872
Pojawia się w:
Prakseologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anti-irrationalism, Its Value and Philosophical Implications
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38424073.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Tematy:
anti-irrationalism
rational beliefs
metaphilosophy
Kazimierz Ajdukiewicz
Izydora Dąmbska
Opis:
The article examines the concept of anti-irrationalism coined by the members of the Lvov-Warsaw School. The term “anti-irrationalism” comes from Ajdukiewicz, who used it to define the specificity of the School as a whole. For Ajdukiewicz, anti-irrationalism, which values cognition with intersubjective qualities, is contrasted with irrationalism. The article discusses Twardowski’s tripartite division of beliefs into rational, “irrational,” and “non-rational.” Against this background, the article explores Dąmbska’s view on irrationalism, which is divided by her into several subcategories.Finally, the author considers the question of anti-irrationalism as a metaphilosophical standpoint in the context of the question of a worldview.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2022, 30, 1; 39-46
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Generalicja polska : popularny słownik biograficzny. T. 1: A-Ł
Autorzy:
Kosk, Henryk P.
Data publikacji:
1998
Wydawca:
Pruszków : Oficyna Wydawnicza "Ajaks"
Tematy:
Ajdukiewicz-.
Brzechwa Adam Józef Stanisław.
Ajdukiewicz-Brzechwa Adam Józef Stanisław.
26 Skierniewicka Dywizja Piechoty
Armia "Poznań"
Oflag VII A Murnau.
Opis:
Dca 26 DP w składzie Armii "Poznań". Jeniec oflagu VII A Murnau.
Ajdukiewicz-Brzechwa Adam Józef Stanisław (1894-1954), S. 42-43.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Kazimierza Ajdukiewicza lwowskie wykłady z etyki
Kazimierz Ajdukiewiczs Lviv lectures on ethics
Autorzy:
Konstańczak, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441925.pdf
Data publikacji:
2019-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Kazimierz Ajdukiewicz
analityczna filozofia
szkoła lwowsko-warszawska
wykłady z etyki
Opis:
Kazimierz Ajdukiewicz (1890–1963) znany jest przede wszystkim jako wybitny logik oraz jako jeden z głównych przedstawicieli szkoły lwowsko-warszawskiej. Praktycznie nieznane są natomiast jego dokonania w zakresie etyki. W świetle zachowanych materiałów archiwalnych okazuje się, że problemy etyczne stanowiły także przedmiot jego zainteresowania. Wyrazem tego było jego wystąpienie w Warszawskim Uniwersytecie Powszechnym wygłoszone najprawdopodobniej w 1927 r., w którym wskazał na przyczyny zainteresowania problematyką filozoficzną. Za najważniejszą z nich uznał wtedy potrzebę znalezienia busoli życiowej wskazującej na godziwe drogi osiągania realizowanych celów. Momentem przełomowym dla Ajdukiewicza stał się jednak rok akademicki 1931/32, w którym przejął po przejściu Kazimierza Twardowskiego na emeryturę prowadzenie wykładów z etyki. Wykładał na sposób nowatorski, realizując program etyki analitycznej. Punktem wyjścia dla jego rozważań była próba analizy pojęcia „dobro” zarówno w języku potocznym, jak i języku logiki. Doszedł wówczas do wniosku, że pojęcie to jest stosowane na zasadzie zwyczaju językowego (uzusu) i nie ma własciwie swojego desygnatu. W konsekwencji musiał przyjąć, że jest ono nieanalizowalne. Swoistą kwintesencją etycznych rozważań Ajdukiewicza był natomiast jego wykład „O sprawiedliwości” wygłoszony w 1939 r. na uroczystej akademii poświęconej pierwszej rocznicy śmierci Kazimierza Twardowskiego. Sformułował wówczas formułę sprawiedliwości osadzoną również na uzusie językowym, którą nazwał „zasadą równej miary”. Ajdukiewicz był więc pierwszym w Polsce etykiem analitycznym, a jego dokonania w tym zakresie zasługują na upowszechnienie.
Kazimierz Ajdukiewicz (1890-1963) is known primarily as an outstanding logician and as one of the main representatives of the Lviv-Warsaw school. His achievements in the field of ethics are practically unknown. In the light of the preserved archival materials, it turns out that ethical problems were also the object of his interests. An expression of this was his speech at the Warsaw Public University, which probably took place in 1927, in which he pointed out the reasons for his interest in philosophical issues. For the most important of them, he recognized the need to find a life compass pointing to the right ways to achieve certain goals. The turning point for Ajdukiewicz became the academic year 1931-1932, in which he took over lectures on ethics after Kazimierz Twardowski retired. He conducted his lectures in an innovative way, implementing the program of analytical ethics. The starting point for these considerations was the attempt to analyze the concept of “good” in the ordinary and logical language. He came to the conclusion that this concept is applied on the basis of linguistic custom/usage and in fact does not have any referent. As a result, he had to assume that it was unanalyzable. The essence of Ajdukiewicz's ethical reflections was his lecture “On Justice” presented in 1939 at the celebration devoted to the first anniversary of the death of Kazimierz Twardowski. He then formulated a formula of justice also embedded in the linguistic custom, which he called the “principle of an equal measure”. Ajdukiewicz was thus the first analytical ethicist in Poland, and his achievements in this area deserve to be widely disseminated.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 271-289
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 40

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies