Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "20th-century literature" wg kryterium: Temat

  Lista filtrów

Dostawca treści

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 120
Tytuł:
Maestri del dissenso: Leonardo Sciascia e la lezione degli scrittori polacchi
Masters of Dissent: Leonardo Sciascia and the Lesson of Polish Writers
Autorzy:
Schembari, Andrea
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040440.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Leonardo Sciascia
Italian 20th-century literature
Polish 19th–20th-century literature: dissent
writers’ social responsibility
disobedience
intertextuality
Opis:
The article focuses on the intertextual presence of Polish writers in Leonardo Sciascia’s work. Highlighted in this context is the possible influence on the Sicilian writer of the peculiar expression of “dissent” by writers such as Sienkiewicz, Brandys and Lec. The article closes with a brief comparison between the protagonists of Il cavaliere e la morte by Sciascia and Odpocznij po biegu (Rest after run) by Terlecki, both restless investigators disobedient to the authorities.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2020, 39; 39-59
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tuwim’s Dialogues with Banality
Autorzy:
Bocheński, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650013.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Julian Tuwim
Tuwim’s poetry
20th-century literature
avant-garde
Opis:
The article examines the relation between Tuwim’s poetry and modern colloquial language. The avant-garde artists for whom in the beginning of the 20th-century art was an elite occupation, treated every-day speech as a mass form of communication. Tuwim’s poetry was frequently criticised for banality. Matywiecki presents the poet as a hero fighting with the demon of commonness. The crucial thesis of the article is that banality which is modified in a creative way says more about the epoch than elitist visions. In his poetry, satire and cabaret work Tuwim transformed triviality into dialog and a common human being into a creative person. Transition of the street talk into original speech is the defence against reducing individual being to cliché which means the fear of 20th-century killing ideologies.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2016, 36, 6
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ach, jakże cudowne jest życie!” Tunezyjskie fascynacje Aline Réveillaud de Lens: przestrzeń
“Ah, Life is Wonderful!”: Tunisian Fascinations by Aline Réveillaud de Lens (Space)
Autorzy:
Sokołowicz, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1506729.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
diary
Tunisia
space
20th-century travel literature
Opis:
The present paper concentrates on the descriptions of Tunisia in the diary by Aline Réveillaud de Lens (1881–1925), a French painter and writer who in 1911, shortly after her marriage, came to live in Tunis. Reluctant to French norms and conventions, de Lens sees Tunisia as an ideal, fascinating land where she may finally be happy. This fascination is reflected in her descriptions of spaces which are to be analysed through the prism of geocriticism in three movements: Tunisia as a land of light and colours, Tunisian symbolic spaces – desert and oasis, and stereotypical Oriental spaces – palace, harem and hammam.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2019, 15; 193-205
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obraz wsi wołogodzkiej w powieści Przeddzień Wasilija Biełowa
The description of the Vologda countryside in novel Eves by Vasilii Belov
Autorzy:
Rutkowska, Andżelika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/915955.pdf
Data publikacji:
2018-12-20
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Vasilii Belov
20th century Russian literature
Vologda region
Opis:
This article is aimed at reviewing of the novel Eves by Vasilii Belov to find a connection between the Vologda's region and the work. The Author devotes a particular attention to the space and the social order that are shown in the novel. He also emphasizes and describes traditions, customs, merits and characters' perception of the world. The analysis demonstrates the description of the Vologda's region in the Belov's novel proves it's special features that make this area different from the other regions of Russia. Also there are some circumstances of the novel's appearance and publication in the article.
Źródło:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog; 2018, 8; 185-193
2391-470X
Pojawia się w:
Kultury Wschodniosłowiańskie – Oblicza i Dialog
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Na marginesie historii i literatury – kilka uwag o brazylijskiej figurze polaca
Margins of history and literature – a few remarks on Brazilian figure of polaca
Autorzy:
Wolny, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511588.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
20th century Brazilian literature
Poles in Brazil
polaca
Opis:
The article (based on the author’s unpublished doctoral thesis) discusses a meaning of the eponym polaca in Brazilian culture. It refers to five novels by Brazilian writers and briefly analyses modes of describing a character of polaca in 20th century Brazilian literature.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2018, 1 (21) Pomiędzy Polską, Portugalią i Brazylią. Literatura – kultura – język – edukacja; 149-159
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“I owed a great deal to them”. Some hypotheses about the paradoxes of Jewish assimilation in Gombrowicz’s works
Autorzy:
Tomassucci, Giovanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195821.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Witold Gombrowicz
Jews in Polish Literature
20th-Century Polish Literature
Opis:
My aim is to contextualise and reflect on the ambivalences of Gombrowicz’s view of the interwar Polish Jews both in his satirical short story The Brief Memoir of Jakób Czarniecki (1933), focused on the mechanisms of the exclusion of Jews from the Polish society, as well in his later controversial declarations in The Diary and in Polish Memories. During the interwar period, assimilated Jews represented a significant part of Polish cultural life: Gombrowicz’s colleagues, reviewers, readers, friends, and his publisher were Jews. The Polish writer was linked with the assimilated creative intelligentsia by a dynamic of enchantment and disenchantment: on the one hand, he observed its typical neurosis of mimicking the Gentiles; on the other hand, he esteemed Jews’ open-mindedness and creativity, considering them as potential allies in this fight against the Polish Form. My hypothesis is that deep penetration of Jewishness into 20th-century Polish culture and society offered Gombrowicz some living models not only for Czarniecki’s story but also for his philosophy of Form.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2020, 11; 102-118
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Jesteśmy pytaniem”. Przyczynek do dyskusji o środkowoeuropejskiej (nie)tożsamości.
We are the question. Notes to a discussion of Central European (non) identity.
Autorzy:
Pospiszil, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441348.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
Europa Środkowa
tożsamość
pogranicze
literatura XX wieku
Central Europe
identity
borderlands
20th-century literature
Opis:
Istnieje wiele definicji Europy Środkowej, trzeba jednak stwierdzić, że żadna z nich nie jest pełna, granice tego regionu określa się jako niejasne, płynne, zmienne; z podobną sytuacją mamy do czynienia w przypadku tutejszej tożsamości. Autorka artykułu stara się odpowiedzieć na pytania: Czy istnieje środkowoeuropejska tożsamość? Czy jest ona czymś w rodzaju ponadnarodowej tożsamości lub autostereotypu? Odpowiedzi szuka w XX-wiecznej literaturze tego regionu, która pozwala jej dojść do wniosku, że tubylec jest opisywany dwojako: 1) jako niepełny, w pewnym sensie ułomny człowiek, który nie potrafi wyjść poza siebie, czyli dokonać czegoś niezwykłego (ten typ ma kilka podtypów); 2) jako intelektualista, który nie poddaje się amerykanizacji i który pielęgnuje tradycyjne europejskie wartości. Autorka próbuje spojrzeć na powyższe typy jako na przykłady tożsamości pogranicza.
There are many definitions of Central Europe, but most of them consider the borders of this region to be unclear, vague and changeable; we also have a similar situation in the case of Central European identity. Author tries to answer the questions: does this identity exist? is it some kind of supranational identity or auto stereotype? She was searching for answer in Central European literature of the twentieth century and she found an inhabitant of this region is usually depicted in two ways: 1. as a defective, incomplete man who cannot transcend himself (this type has some subtypes) 2. as an intellectual, who did not undergo Americanization and who cherishes traditional European values. She also considers this Central European types of character as examples of borderland identity.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2011, 10; 141-153
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powroty do <i>close reading</i> we współczesnych lekturach literatury XX wieku
The Return of Close Reading in Contemporary Interpretations of 20th Century Literatures
Autorzy:
Cieślak-Sokołowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466889.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
close reading
Nowa Krytyka
interpretacja
literatura XX wieku
New Criticism
interpretation
20th century literature
Opis:
Tomasz Cieślak-SokołowskiDepartment of Contemporary CriticismFaculty of PolishJagiellonian University The Return of Close Reading in Contemporary Interpretations of 20th Century LiteraturesAbstract  The present article offers an insight into contemporary discussions concerning the category of close reading. It is in such a context that the author is able to shed light upon the special status of such forms of contemporary literary criticism that do not attempt to change paradigms, but rather are organized by gestures of corrections and reconfiguration. Postulating the “return of close reading,” the author departs from the basic tenets of New Criticism to illustrate some of the more recent concepts of what close reading is today and how they affect the interpretation of contemporary works of literature and, by extension, texts of culture. Keywords: close reading, New Criticism, interpretation, 20th century literature Powroty do close reading we współczesnych lekturach literatury XX wieku  Streszczenie Artykuł skupia się na próbie opisania współczesnych dyskusji na temat kategorii close reading. Jednocześnie autor tekstu zwraca uwagę na szczególny status współczesnych badań literackich, którym nie tyle zależy na zmianach paradygmatów, ile dynamice rewizyjnych korekt, przesunięć i rekonfiguracji. Słowa kluczowe: close reading, Nowa Krytyka, interpretacja, literatura XX wieku.
Tomasz Cieślak-SokołowskiKatedra Krytyki WspółczesnejWydział PolonistykiUniwersytet Jagielloński The Return of Close Reading in Contemporary Interpretations of 20th Century LiteraturesAbstract  The present article offers an insight into contemporary discussions concerning the category of close reading. It is in such a context that the author is able to shed light upon the special status of such forms of contemporary literary criticism that do not attempt to change paradigms, but rather are organized by gestures of corrections and reconfiguration. Postulating the “return of close reading,” the author departs from the basic tenets of New Criticism to illustrate some of the more recent concepts of what close reading is today and how they affect the interpretation of contemporary works of literature and, by extension, texts of culture. Keywords: close reading, New Criticism, interpretation, 20th century literature Powroty do close reading we współczesnych lekturach literatury XX wieku  Streszczenie Artykuł skupia się na próbie opisania współczesnych dyskusji na temat kategorii close reading. Jednocześnie autor tekstu zwraca uwagę na szczególny status współczesnych badań literackich, którym nie tyle zależy na zmianach paradygmatów, ile dynamice rewizyjnych korekt, przesunięć i rekonfiguracji. Słowa kluczowe: close reading, Nowa Krytyka, interpretacja, literatura XX wieku. 
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2017, 34
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojna to ciało ale wywrócone
Autorzy:
Sałdecka, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460105.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
literatura XX wieku
II wojna światowa
komparatystyka literacka
modalność percepcyjna
20th century literature
The Second World War
comparative literature
perceptual modality
Opis:
“War is a body but overturned” Looking for identity in the post-war world exemplified by La Guerre trouvée written by Jean-Pierre Faye and Hermes, dog and star written by Zbigniew Herbert
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2011, 1
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stać się sobą. O Narcyzie
To become yourself. On Narcyza
Autorzy:
Graczyk, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1533641.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Zofia Nałkowska
feminist interpretation
women’s literary imagination
19th and 20th century literature
polyphony
irony
feminine subjectivity
narcissism.
Opis:
The author analyzes and interprets the style, structure, and narration in the novel that marked the transition in Nałkowska’s fiction from the Young Poland phase to the inter-war phase. The author shows the place of the novel in Nałkowska’s work, presenting the links with the work of other women writers of the 19th century, especially Orzeszkowa and Zapolska. The author attempts to demonstrate that Narcyza’s features elements of novelistic, feminine polyphony and irony (thanks to the use of the work of literary mothers); such elements were rare in the novelists earlier texts.The second part of the article is devoted to the analysis of the main heroine; the author demonstrates that Nałkowska wants to make the character a problematic and ideological heroine in the Bakhtinian sense. The author analyses the novelist’s techniques of “advancing” Narcyza, and the attempts to extricate the heroine, who is a marriageable maid, from the romance-like situation and to turn her into a serious character in the sense that used to be exclusively possible for male characters. 
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 21; 23-49
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Forgotten Prosaic Works (Forming a Literary Image of the Holocaust in Slovak Literature of the 1940s and 1950s)
Autorzy:
Hučková, Dana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951483.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
iconography of the Holocaust
the 20th century Slovak literature
Volanská Hela
Zúbek Ľudo
Opis:
The iconography of the Holocaust in Slovak literature between the late 1940s and mid-1950s was also created by texts that are almost forgotten today. The article discusses prosaic works by two Slovak writers. Some of these works belong to the early period of the Holocaust reception and some of them originated later. Literary history paid little or no attention especially to older works. One of the writers discussed in the article, Hela Volanská, disappeared from the literary life after 1970. The article discusses her works O živých a mŕtvych (On Those Who Are Alive and Dead, 1948) and Ako na cudzej svadbe (As at Somebody Else’s Wedding, 1987/2009). The other writer discussed in this article, Ľudo Zúbek, is an established name of Slovak literature, but is known mostly as an author of historical and biographical fiction, including a novel Jar Adely Ostrolúckej (Adela Ostrolúcka’s Spring, 1957), which is today incorrectly considered literature for young female readers. Other Zúbek’s works reached very little attention and acknowledgement. The article discusses his prosaic works Rozbitá dúha (Broken Rainbow, 1956) and Vltava (without date).
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2017, 12; 153-166
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Smak a umysł, czyli specyficzne reprezentacje doświadczenia somatycznego w prozie XX wieku
The taste and mind, i.e. specific representations of somatic experience in the prose of the twentieth century literary
Autorzy:
Grodecka, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25139007.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
literatura XX w.
umysł
zmysł smaku
neuronauka społeczna
granice referencji
20th century literature
social neuroscience
mind
sense of taste
reference limits
Opis:
Analizy dotyczą pisarstwa o ambicjach mimetycznych, utworów współczesnych, powstałych w XX wieku: Ernesta Hemingwaya Rzeka dwóch serc (1925), Karen Blixen Uczta Babette (1958) i Amosa Oza Poznać kobietę (1989). Można zaobserwować różny stopień literackiej referencji: rodzaj symulacji smakowania posiłku w opowiadaniu Hemingwaya, stylizacji w reprezentacji smaku Oza oraz duchowej deformacji doznań somatycznych w opowiadaniu Blixen. Z analiz wynika, że wnioski pisarzy na temat kultury żywieniowej zależą nie tylko od kręgu kulturowego, ale także indywidualnych właściwości umysłu.
The analyses concern writings with mimetic ambitions, contemporary works written in the 20th century: Big Two-Hearted River (1925) by Ernest Hemingway, Babette’s Feast (1958) by Karen Blixen and To Know a Woman (1989) by Amos Oz. Various degrees of literary reference can be observed: a kind of simulation of tasting a meal in a Hemingway story, a stylization in the representation of Oz’s taste, and a spiritual deformation of somatic sensations in Blixen’s story. The analyses show that the conclusions of writers about food culture depend not only on the culture as such, but also on the individual properties of the mind.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2022, 10; 267-286
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek w fantomatycznej rzeczywistości. (Według <i>Summa Technologiae</i> Stanisława Lema)
Man in a Phantomatic World (<i>Summa Technologiae</i> by Stanisław Lem)
Autorzy:
Wojewoda, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467173.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
antropologia filozoficzna
literatura polska XX w.
futurologia
philosophical anthropology
20th century Polish literature
futurology
Opis:
(Abstrakt w języku polskim poniżej)Beata WojewodaPedagogical CollegeTechnical University of SilesiaPolandMan in a Phantomatic World(Summa Technologiae by Stanisław Lem)Abstract: Among other motifs recurring in Stanisław Lem's futurological essays written in the 1960s and later collected in his Summa Technologiae, the motif of a future man immersed in an artificially created reality, in which a number of otherwise impossible experiences become his share, looms particularly large. Lem explores ways to introduce the human to the space of cybernetic illusions and reflects upon the possibilities of a wide scale multiplication or reduplication of impressions, experiences and information to eventually point to the gravity of potential consequences of the above. The author of the article analyses the futuristic visions of the writer, which, collectively, turn out to be the building blocks of the latter's technological dystopia. The process of perfecting the machine is unstoppable, and thus - next to the positive prospects of the future related to the evolution of knowledge, communications, entertainment - what emerges from Lem’s observations is a warning which stresses the need to warrant the preservation of human freedom by safeguarding it in the world of new technologies.Keywords: philosophical anthropology, 20th century Polish literature, futurology Człowiek w  fantomatycznej rzeczywistości   (Według Summa Technologiae Stanisława Lema) Streszczenie: W esejach futurologicznych Stanisława Lema z lat sześćdziesiątych, zebranych w  Summie Technologiae, obok innych wątków pojawia się opis człowieka przyszłości zanurzonego w sztucznie wykreowanej rzeczywistości, w której wiele rzeczy niemożliwych staje się jego udziałem. Lem rozważa sposoby wprowadzania człowieka w cybernetyczne złudzenia, możliwości powielania wrażeń, doświadczeń i informacji na szeroką skalę oraz wynikające stąd konsekwencje. Autorka artykułu poddaje analizie technologiczne wizje pisarza, które składają się na antyutopię technologiczną. Udoskonalanie się  maszyn jest procesem niemożliwym do zatrzymania. Obok pozytywnych perspektyw związanych dostępem do informacji, komunikacją  i rozrywką, z wypowiedzi Lema wyłania się również przestroga dotycząca konieczności zadbania o zachowanie wolności  w świecie nowych technologii.Słowa kluczowe: antropologia filozoficzna, literatura polska XX w., futurologia
(Abstrakt w języku polskim poniżej)Beata WojewodaPedagogical CollegeTechnical University of SilesiaMan in a Phantomatic World(Summa Technologiae by Stanisław Lem)Abstract: Among other motifs recurring in Stanisław Lem's futurological essays written in the 1960s and later collected in his Summa Technologiae, the motif of a future man immersed in an artificially created reality, in which a number of otherwise impossible experiences become his share, looms particularly large. Lem explores ways to introduce the human to the space of cybernetic illusions and reflects upon the possibilities of a wide scale multiplication or reduplication of impressions, experiences and information to eventually point to the gravity of potential consequences of the above. The author of the article analyses the futuristic visions of the writer, which, collectively, turn out to be the building blocks of the latter's technological dystopia. The process of perfecting the machine is unstoppable, and thus - next to the positive prospects of the future related to the evolution of knowledge, communications, entertainment - what emerges from Lem’s observations is a warning which stresses the need to warrant the preservation of human freedom by safeguarding it in the world of new technologies.Keywords: philosophical anthropology, 20th century Polish literature, futurology Człowiek w  fantomatycznej rzeczywistości   (Według Summa Technologiae Stanisława Lema) Streszczenie: W esejach futurologicznych Stanisława Lema z lat sześćdziesiątych, zebranych w  Summie Technologiae, obok innych wątków pojawia się opis człowieka przyszłości zanurzonego w sztucznie wykreowanej rzeczywistości, w której wiele rzeczy niemożliwych staje się jego udziałem. Lem rozważa sposoby wprowadzania człowieka w cybernetyczne złudzenia, możliwości powielania wrażeń, doświadczeń i informacji na szeroką skalę oraz wynikające stąd konsekwencje. Autorka artykułu poddaje analizie technologiczne wizje pisarza, które składają się na antyutopię technologiczną. Udoskonalanie się  maszyn jest procesem niemożliwym do zatrzymania. Obok pozytywnych perspektyw związanych dostępem do informacji, komunikacją  i rozrywką, z wypowiedzi Lema wyłania się również przestroga dotycząca konieczności zadbania o zachowanie wolności  w świecie nowych technologii.Słowa kluczowe: antropologia filozoficzna, literatura polska XX w., futurologia
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2018, 36
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Beyond the definition. Allegory in Bulgarian literary thought and Atanas Dalchev’s poetry
Poza definicję. Alegoria w bułgarskiej myśli o literaturze i poezji Atanasa Dalcheva
Autorzy:
Rikev, Kamen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012643.pdf
Data publikacji:
2016-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
alegoria
trop
Atanas Dalchev
literatura bułgarska XX wieku
poezja chrześcijańska
allegory
trope
20th-century Bulgarian literature
Christian poetry
Opis:
The paper reviews Bulgarian definitions of allegory appearing in dictionaries and reference books. It reveals several paradoxes concerning the usage of the terms “alegoria” (алегория) and “inoskazanie” (иносказание) in contemporary Bulgarian language. Contrary to the lack of critical interest towards allegorical expression in 20th-century poetry, the author argues that several of Atanas Dalchev’s poems (most notably “Hospital” and “The House”) can be successfully interpreted allegorically.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2016, 6(9); 197-209
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brickwork and the wall as metaphors in Carlo Emilio Gadda’s fiction
Mur i ściana jako metafora w prozie Carla Emilia Gaddy
Autorzy:
Janusz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042164.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
mur
ściana
dom
przestrzeń
literatura włoska XX wieku
Carlo Emilio Gadda
brickwork
wall
space
20th-century Italian literature
Opis:
The article analyses the topical motifs of the brickwork, the wall, and the house in the works of Carlo Emilio Gadda, one of the greatest Italian writers of the 20th century. These motifs were part of the writer’s broader writing project, the aim of which was to depict and catalogue the entire material reality. These elements appear as parts of a bigger whole: a safe house and a private impenetrable space, but also as a symbol of limitations, petite bourgeois conventions, and a place of suffering and sacrifice. In utilising architectural elements, Gadda indicated the minutest of details and functions that constitute the whole. By utilising architectural references such as a brickwork or a wall, Gadda made them part of a complex system of metaphorical relations through which he attempted to bridle the chaotic reality. The brickwork and walls of villas, condos, labourers’ flats, rural manors, and towering stone fencings often possessed dual meanings and roles: they separate one from the world and protect them against the chaos of the world, or are the products of the burgher culture – despised by the writer – as well as the marks of its undoubted richness and bad taste. This was why they became the focus of his criticism. In some of his works, they become a symbol of a character’s desire to isolate themselves from the world. At the level of the narrative structure, the motifs of the brickwork and the wall become a pretext for a digressive expanding or a developed pause, which, in turn, produces an effect of a breaking-up of a diegesis, which remains unfinished and fragmented.
Artykuł poddaje analizie motywy topiczne muru, ściany i domu w utworach jednego z największych prozaików włoskich dwudziestego wieku, Carla Emilia Gaddy. Motywy te częścią szerokiego projektu pisarskiego autora, którego celem było zobrazowanie i skatalogowanie całej materialnej rzeczywistości. Elementy te pojawiają się jako części większej całości: bezpiecznego domu i prywatnej nieprzekraczalnej przestrzeni, ale także jako symbol ograniczeń, drobnomieszczańskich konwenansów czy też miejsce cierpienia i wyrzeczeń. W posługiwaniu się elementami architektonicznymi Gadda zwraca uwagę na najdrobniejsze szczegóły i funkcje budujące całość. Sięgając po odniesienia architektoniczne takie jak mur i dom, Gadda czyni je częściami skomplikowanego systemu relacji metaforycznych, poprzez które pisarz podejmuje próbę ujarzmienia chaotycznej rzeczywistości. Mury i ściany willi, apartamentów, robotniczych mieszkań, wiejskich dworków, a także wyniosłe kamienne ogrodzenia często mają dwojakie znaczenie i rolę: oddzielają od świata i chronią przed jego chaosem lub też są wytworami znienawidzonej przez pisarza drobnomieszczańskiej kultury, znakami jej wątpliwego bogactwa i złego gustu i dlatego stają się obiektem krytyki. W niektórych utworach stają się symbolem pragnienia samoizolacji bohatera. Na poziomie struktury narracyjnej motywy muru i ściany stają się pretekstem do rozwinięcia dygresyjnego czy też rozbudowanej pauzy, co w rezultacie daje efekt rozbicia diegezy, która pozostaje niedokończona i fragmentaryczna.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 57, 2; 65-79
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oświecenie w Chorwacji – zmiana paradygmatu? Od zubażającego monomitu do wyzwalającej polimityczności
Autorzy:
Boguska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677550.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Enlightenment
Enlightenment – Dalmatia and Dubrovnik
Croatia – 18th century
Croatian history of literature – 20th century
Opis:
The Enlightenment in Croatia – the change of paradigm?: From impoverished monomyth to liberated polymyth The paper is an attempt at a synthetic presentation of the discourse that took place in twentieth-century literary studies on the idea of the Enlightenment in Croatia. The author recognizes the model of conservative and Catholic Enlightenment centered on the North of the country, which is constructed in these studies, as a variant that impoverishes the reality of the 18th century, and propounds (referring to the Otto Marquard’s idea about the necessity that all communities are rooted in many histories) to extend the reflection on the Enlightenment in Croatia also to its south Dalmatian and Dubrovnik variant. She proposes to study the Enlightenment in non-Western countries to a lesser extent through the prism of socio-political and economic determinants, and more by tracking mental history and cultural flows. Such a mental path allows redefining the Enlightenment in Croatia focusing on its cosmopolitanism and liberalization. Oświecenie w Chorwacji – zmiana paradygmatu? Od zubażającego monomitu do wyzwalającej polimityczności Artykuł jest próbą syntetycznej prezentacji dyskursu, jaki się toczył w dwudziestowiecznych opracowaniach historycznoliterackich nad ideą oświecenia w Chorwacji. Autorka uznaje skonstruowany na ich łamach model konserwatywnego i katolickiego oświecenia, którego centrum stanowiła Północ kraju, za wariant zubażający osiemnastowieczną rzeczywistość i postuluje (powołując się na marquardowską myśl o konieczności trwania społeczeństw w wielu historiach) rozszerzenie refleksji na temat oświecenia w Chorwacji o jego południowy, dalmatyńsko-dubrownicki wariant. Przedkłada również propozycję badania oświecenia w krajach niezachodnich w mniejszym stopniu przez pryzmat uwarunkowań społeczno-politycznych oraz gospodarczych, w większym zaś poprzez śledzenie historii mentalnej oraz przepływów kulturowych, co jej zdaniem pozwala na redefinicję oświecenia w Chorwacji w kierunku jego kosmopolityzacji i liberalizacji.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2017, 17
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Negocjacje językowe. Tożsamość, grupy mniejszościowe i literatura
Linguistic Negotiations. Identity, Minority Groups and Literature
Autorzy:
Chutnik, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233731.pdf
Data publikacji:
2022-12-29
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
20th and 21st century literature
minority language
queer
feminatives
political correctness
racism
Opis:
The paper presents changes in the language that is used in the definition of minority groups, especially women, non binary and black people. It also analyzes the challenges faced in the translation of this literature and in that which is written in Polish. Drawing both on official sources, such as the expertise of the Polish Language Council of the Polish Academy of Sciences, and on the bottom-up language guides developed by people belonging to minority groups, the situations requiring negotiation and also the search for appropriate language (new grammar, pronouns, performativity of forms) is illustrated, indicating ways to minimize the inequalities linguistic hierarchy.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2022, Special Issue, 17; 27-34
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Malarz jako podróżnik i pisarz. Europa oczami Charisa Jakupowa w utworze Путешествие художника вокруг Европы
Painter as a Traveler and Writer. Europe through the Eyes of Charis Jakupov in the work Путешествие художника вокруг Европы
Autorzy:
Sylwestrzak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480404.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
Charis Jakupow
podróżopisarstwo
malarstwo rosyjskie XX wieku
literatura rosyjska XX wieku
twórcy Tatarstanu
travel writing
20th century Russian painting
20th century Russian literature
founders of Tatarstan
Opis:
Artykuł omawia poetykę i tematykę utworu Charisa Jakupowa pt. Путешествие художника вокруг Европы (Podróż artysty wokół Europy), jego przynależność gatunkową, osobliwości konstrukcji czasoprzestrzeni, typy obrazowania. Analizowana jest ponadto warstwa językowa tekstu z położeniem nacisku na te fragmenty utworu, w których ujawniają się przekonania i mentalność autora. Jakupow w opisach krajów europejskich posługuje się niekiedy językiem propagandy sowieckiej i obrazowania charakterystycznego dla oficjalnej w ZSRR wizji Zachodu. Z kolei przyjęcie w narracji perspektywy artysty - podróżnika prowadzi do rozwinięcia tematyki historii sztuki przy zredukowaniu tematyki społecznej i obyczajowej.
The article discusses the poetics and theme of the work of Charis Jakupow titled Путешествие художника вокруг Европы (The Artist’s Journey around Europe), literary genre, the peculiarities of space-time construction and imaging types. The linguistic layer of the text is also analyzed, with emphasis placed on those passages in which the author’s beliefs and mentality are revealed. Jakupov in the descriptions of European countries sometimes uses the language of Soviet propaganda and imaging characteristic of the official vision of the West in the USSR. In turn, the reception in the narrative of the perspective of the artist-traveler leads to the development of the subject of art history while reducing social and moral issues.
Źródło:
Nurt SVD; 2019, 2; 55-65
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proza Bohumila Hrabala oczami JiŘíego Menzla
Bohumil Hrabal’s prose in themes of Jiří Menzel
Autorzy:
Kufel, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460334.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
kino czeskie
adaptacja filmowe
literatura czeska XX wieku
reżyser
pisarz
Czech cinema
screen adaptations
20th century Czech literature
director
writer
Opis:
Artykuł dotyczy adaptacji fi lmowych sześciu książek Bohumila Hrabala (Perełki na dnie, Pociągi pod specjalnym nadzorem, Sprzedam dom, w którym już nie chcę mieszkać, Postrzyżyny, Święto przebiśniegu, Obsługiwałem angielskiego króla), stworzonych przez Jiříego Menzla. Zawiera krótkie opisy sylwetek pisarza i reżysera oraz próbę specyfi kacji ich relacji na płaszczyźnie tworzenia obrazu fi lmowego. Przeanalizowana została w nim tematyka poszczególnych dzieł oraz charakterystyczne cechy ich ekranizacji.
The article concerns six movie adaptations of Bohumil Hrabal’s books (Pearls of the deep, Closely observed trains, I’ll sell the house in which I can live no more, Cutt ing it short, The snowdrop festival, I served the king of England), created by Jiří Menzel. It includes not only short profi les of both the writer and the director and an attempt at describing those two’s relationship while making the movies, but also an analysis of the work’s themes and distinguishing features of their movie versions.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2014, 4; 595-602
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die österreichische Dichterin Paula von Preradović: Ein Leben im Spannungsfeld zwischen Religion und Kunst
The Austrian writer Paula von Preradović: A life in the field of tension between religion and art
Autorzy:
Sobczak, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364944.pdf
Data publikacji:
2016-04-19
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Paula von Preradović – religion – Christian worldview – German -speaking literature in the
20th century – Austrian literature
: Paula von Preradović – Religion – christliches Weltbild – deutschsprachige Literatur des
20. Jahrhunderts – österreichische Literatur
Opis:
In dem vorliegenden Beitrag wird der Versuch unternommen, die Biographie und die Werke der österreichischen Lyrikerin und Schriftstellerin Paula von Preradović (1887‒1951) im Hinblick auf die Quellen ihres Weltbildes zu untersuchen. Neben zahlreichen Gedichten schrieb die Dichterin drei Novellen, einen Roman, ein Tagebuch sowie autobiographische und publizistische Texte. Sie wurde vor allem durch das Gedicht „Land der Berge, Land am Strome“ (1947) – den Text der österreichischen Bundeshymne, bekannt. Ihre Werke sind von einem kohärenten Weltbild geprägt, das christliche und humanistische Züge trägt.
This article investigates Paula von Preradović’s (1887‒1951) biography and literary works and it pays a special attention to the roots of her Christian worldview. Her work consists mainly of numerous poems, but she also wrote one novel, short stories, autobiographical sketches, small scenic works and journalistic texts. The Austrian writer composed the lyrics for the national anthem of Austria in 1947, „Land der Berge, Land am Strome” [Land of the mountains, land on the river]. The Christian worldview plays a major role in her literary works. She is one of those Austrian writers who recognized the role of religion in creating social cohesion across nationalities and ethnicities.
Źródło:
Studia Germanica Gedanensia; 2016, 34; 147-158
1230-6045
Pojawia się w:
Studia Germanica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wszystko jest warte opisania”. Przypadek Jacka Baczaka
“Everything is Worth Describing:” The Case of Jacek Baczak
Autorzy:
Szczęsna, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1216902.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jacek Baczak
20th century Polish literature
20th century Polish prose
death in literarure
SOMATOPOETICS
body in literature
twórczość Jacka Baczka
proza polska XX wieku
somatopoetyka
literatura polska XX wieku
ciało w literaturze
śmierć w literaturze
Opis:
Zapiski z nocnych dyżurów Jacka Baczaka to rzecz o nieobecnym w kulturze, przemilczanym hospicyjnym świecie będącym przestrzenią spotęgowanej obcości. Baczak podejmuje próbę jego opisania, wysłowienia nagromadzonego tam cierpienia, powolnego odchodzenia i śmierci. Jego opis nie może odwoływać się do gotowych matryc, schematów czy wypróbowanych i oswojonych języków. Opis powstaje więc z elementów najprostszych, najbardziej przezroczystych, ascetycznych. Staje się dzięki temu dojmująco wiarygodny, służebny. Zachowując dalece idącą powściągliwość wobec spraw ostatecznych, boleśnie dotyka.
Zapiski z nocnych dyżurów by Jacek Baczak is devoted to the world of hospices, which is generally absent from the world of multiplied presence. Baczak tries to describe it, to express the suffering of this place through words, slowly passing away, and death. His description cannot refer to ready-made matrices, schemes or tested and familiar languages. His description is thus constructed from the simples, the most translucent, ascetic elements. Thanks to this, it becomes poignantly genuine and serving. While restrained in the face of death, it is also moving.
Źródło:
Forum Poetyki; 2020, 19; 63-75
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy specyficzne słownictwo dawnych polskich utworów fantastycznonaukowych może być przedmiotem zainteresowania leksykografa?
Can the specific vocabulary of old Polish science-fiction works be of interest to a lexicographer?
Autorzy:
Kajtoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20439403.pdf
Data publikacji:
2023-03-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
SF
leksykografia
Juliusz Braun
literatura polska XX w.
lexicography
Polish literature of 20th century
Opis:
The article poses the problem of the sense of including words characteristic of science fiction in Polish language dictionaries. It characterizes the vocabulary (based on Juliusz Braun’s novel „When the Moon Dies”), and finally considers the possibility of creating a separate dictionary collecting lexis of this kind.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2022, 32, 1; 7-44
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A toy as a medium of Holocaust remembrance: The case of “Otto: The Autobiography of a Teddy Bear” by Tomi Ungerer
Zabawka jako medium pamięci o Holocauście na przykładzie picturebooka „Otto. Autobiografia pluszowego misia” Tomiego Ungerera
Autorzy:
Slany, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090009.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Children’s literature
20th-century German literature
Holocaust remembrance
picture book
post-humanist narrative
non-human (auto)biography
Jean-Thomas “Tomi” Ungerer (b. 1931)
zabawka
picturebook
Holokaust
dzieciństwo
pamięć
Opis:
In post-humanist studies of identity, otherness and exclusion – conducted within the de-anthropocentrism of the humanities – questions arise about the condition of non-human subjects (animals, plants, things) that gain the cultural and social status of Others. As non-human entities, they have a socializing value, cement interpersonal relations, attract people to certain places. They have performative, integrative and co-creating abilities. The posthumanistic “turn towards things” opens the room for the construction of their social (auto) biographies, a development which already has been taking place in contemporary children’s literature. The problem of the creation of (auto)biographies of non-human subjects is presented in this article on the example of the picture book Otto: The Autobiography of a Teddy Bear by Tomi Ungerer. The artist gives the non-anthropomorphized plush toy the status of a non-human subject and an active actor of social life as a medium of unoffi cial memory of the Holocaust. Ungerer consciously and innovatively uses the key determinants of the posthuman discourse, including intimate childhood experiences.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 4; 441-456
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura jako wehikuł tajemnicy. O pisarstwie Jerzego Grotowskiego
Literature as Vehicle. On Jerzy Grotowski’s Writing
Autorzy:
Kosiński, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32054989.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Jerzy Grotowski
Polish theatre of 20th century
Polish literature of 20th century
teatr polski XX wieku
literatura polska XX wieku
Opis:
Jerzy Grotowski (1933–1999), considered to be one of the greatest theatre artists of the 20th century, frequently expressed his ambivalent relation to words, repeating that any true knowledge has to be obtained by practice. However, all his life he had been creating and publishing text. The volume collecting them all in print has 1131 pages. Researchers interpreting his art (e.g. Krzysztof Rutkowski, Zbigniew Osiński) and his close collaborators like Ludwik Flaszen many times underlined the importance of Grotowski’s writings, stressing a special function the literature played in the artist’s research. Following their recognitions, partly polemizing with them, one can formulate some basic assumptions concerning the character and functions of Grotowski’s writing and its relation to the main aspects of contemporary literature. This was the man of theatre appears to be also an aware creator of a literature paradoxically close related and working for a mystery beyond the words.
Źródło:
Przestrzenie Teorii; 2022, 38; 59-74
2450-5765
Pojawia się w:
Przestrzenie Teorii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Swedish trail of the Polish translation of „Anne of Green Gables” by Rozalia Bernsteinowa
Na szwedzkim tropie „Ani z Zielonego Wzgórza”. O przekładzie Rozalii Bernsteinowej
Autorzy:
Oczko, Piotr
Nastulczyk, Tomasz
Powieśnik, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090043.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
20th century Canadian literature
juvenile fiction
English literature in Polish translation
Rozalia Bernsteinowa
L.M. Montgomery (1874–1942)
Anne of Green Gables
Ania z Zielonego Wzgórza
studia przekładoznawcze
literatura dla dzieci i młodzieży
Opis:
Anne of Green Gables by L.M. Montgomery (1908) enjoys unprecedented popularity in Poland and has played a considerable role in the shaping of modern Polish culture. As many as fourteen different translations of the fi rst volume of the series have been published; moreover, there exists an active Polish fandom of Montgomery’s oeuvre. The authors of this article briefl y discuss the cultural and social aspects of this phenomenon which was triggered off in 1911 by Rozalia Bernsteinowa’s Polish translation of Anne of Green Gables. Her translation, still regarded as the canonical text, greatly altered the realities of the original novel. As a result, in Poland Anne of Green Gables has the status of a children’s classic, whereas readers in the English-speaking world have always treated it as an example of the sub-genre of juvenile college (school) girls’ literature. The identity of the Polish translator of L.M. Montgomery’s book remains a mystery, and even the name on the cover may well be pen name (though, at any rate, it strongly suggests that she must have belonged to the Jewish intelligentsia of the early 20th century). What we do know about her for fact is that she was a translator of German, Danish, Swedish, Norwegian and English literature. Comparing Rozalia Bernsteinowa’s Polish text to its English original has been a subject of many Polish B.A. and M.A. theses. The argument of this article is that her key reference for was not the English text, but that of the fi rst Swedish translation by Karin Jensen named Anne på Grönkulla (1909).
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 3; 261-280
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
U siebie. Literacki obraz Górnego Śląska jako swojskiej, ale nieoswojonej przestrzeni pogranicza
At Home – Literary Image of Upper Silesia as Homely, but Untamed Borderlands Area
Autorzy:
Pospiszil, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511706.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Upper Silesia
borderlands
the Other
literature
20th century
Opis:
Experience of living in borderlands is the most important Upper Silesian experience. Com-plicated geopolitical situation affects on Silesian history, local inhabitants’ identity, specific character of this place (periphery complex, pressure of ideological and cultural centres versus everyday relations with the Other, who often is homely and who is different from stereo-types disseminated by ideological centres are experienced here). Upper Silesia had to – and still has to – struggle with typical borderlands’ problems such as: borders’ inconstancy, feel-ing of homeliness, everyday relations with the Others, extreme ideologization, danger, fear, multiculturalism, other culture’s remains even after a resettlements and emigrations. All these problems are a great theme in literature about Upper Silesia, which is trying to describe and understand inconstancy and tragedy of the borderland.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2012, 1(9); 215-234
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Česky psaná literatura jako medium paměti (a zapomnění) Hlučínska
Czech Written Literature as a Medium of Memory [and Oblivion] of Hlučín Region
Autorzy:
Střelec, Karel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636177.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Czech literature
collective memory
Hlučín Region
20th century ideologies
Opis:
The following paper is based on the concept of literature and mediality of memory (Astrid Erll) which deals with the function of literary texts in creating and maintaining collective memory. Using these methodological incentives, it focuses on the determination and characterization of ways in which Czech literary works co-create and preserve the memory of the 20th century Hlučín Region, as well as, vice versa, the ways involved in suppressing some layers of memory and oblivion. The area described is selected, inter alia, because of its discontinuous and multi-layered memory influenced by geopolitical changes in Central Europe. The study thus provides a more detailed view of how artistic literature, as a medium of collective memory, can function within the phenomena of the so-called abused memory and memory work (Paul Ricoeur).
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 16; 257-266
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Literally, there were only a few steps between the cold and warmth, and between darkness and light.” The Image of the City in "Smutna Wenecja" by Wacław Kubacki
Autorzy:
Kuran, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032279.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
20th century novel
city in literature
Wacław Kubacki
Venice
Opis:
The article discusses the image of the city presented in the novel Smutna Wenecja by Wacław Kubacki, an outstanding literary historian, and how the writer’s interests and experiences influenced the topic and the character of the work (he utilised his journals). The city depicted by Kubacki seems to possess a dichotomous nature. The Venetian garden of the arts and the mecca of academics was contrasted with the Venice of poor and foul recesses. The author contrasted the Venice of tourists’ “unbridled excess” with the reality of the life of Venice’s proletariat. The article indicates the linguistic and compositional means which the writer used to reflect that duality, beauty, and ugliness. The article also indicates the dominant features of the novel, i.e. intellectualism and sensoriness.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2020, 9; 179-199
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak poznałem Pałac Kultury albo mała refleksja nad twórczością Tadeusza Konwickiego (1926–2015)
How did I get to know the Palace of Culture, or considerations on Tadeusz Konwicki’s creativity (1926–2015)
Autorzy:
Káša, Peter
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511254.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Tadeusz Konwicki
Warsaw
Polish literature of the 20th century
Opis:
The author presents the stories of Central European intellectuals under a communist regime. He interprets one of the greatest novels written by Tadeusz Konwicki, Mała apokalipsa. He concentrates on the portrayal of both grotesque and anti¬ Communist gestures, a topos of the Communist Warsaw and its strange characters.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2015, 1(15); 73-80
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Twórczość Michasia Stralcowa w kontekście prozy białoruskiej w latach sześćdziesiątych XX wieku
The works of Michas Stralcow in the context of Belarusian literature in the sixties of the 20th century
Autorzy:
Chowańska, Irena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/481809.pdf
Data publikacji:
2009-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
Michas Stralcow
Byelarussian literature
the sixties of the 20th century
Opis:
The following paper is the analysis of literary works of Michas Stralcow - Belarussian writer, poet, literary critic and translator. On the basis of his writing from the 1960’s a thesis can be drawn that Stralcow was deeply devoted to literature. Although copying the best Belarusian, Russian and universal traditional pieces, the writer managed to keep his originality.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2009, 1, XIV; 47-57
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Powieść o szwedzkim lęku” czyli kryminał jako zwierciadło zmian społecznych, historycznych i kulturowych na przykładzie cyklu „Wallander” Henninga Mankella
„Novel about the Swedish anxiety”: crime story as a mirror of social, historical and cultural changes exemplified by the „Wallander” series by Henning Mankell
Autorzy:
Jakubowska, Małgorzata Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645024.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
anthropology of literature
popculture
Swedish literature
crime story
social changes in the 20th and 21th century
Opis:
The purpose of this thesis is to show how popculture works are expressions of the social narrative of historical, social and cultural changes that took place in Sweden in the 90s. This dissertation is based on Henning Mankell’s Wallander Cycle. This work will focus on the problem created after 1989, speciality the problem of immigration and issue of educational values fall.
Źródło:
Kultura-Społeczeństwo-Edukacja; 2018, 13, 1
2300-0422
Pojawia się w:
Kultura-Społeczeństwo-Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„...życie jest zbyt poważną sprawą, by mówić o nim poważnie...” Kamp w twórczości pisarzy Bu-Ba-Bu
"... Life is Too Serious a Thing to Talk About it Seriously..." Camp in the Works of the Writers of Bu-Ba-Bu
Autorzy:
Matusiak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933410.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Ukrainian Literature of the 20th century
postmodernism
camp
kitsch
body
Opis:
The proposed text is an attempt to read the works of the writers of Bu-Ba-Bu in the context of the aesthetics of camp. On the basis of selected literary texts and essays of the Bu-Ba-Bu writers set together with Susan Sontag’s and Roland Barthes’ thoughts, the author argues that campy play in kitsch was for Andrukhovych, Irvanets, and Neborak a fundamental literary and artistic strategy, which vividly demonstrated their understanding of postmodern literature. In this context, the author of the article argues that literature in the concept of Bu-Ba-Bu writers should be a sex-ual and sens-ual creation; writing - a strategy of seduction; and a tissue of the text - the topography of forbidden regions, tempting with their prohibition.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 7; 71-97
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
‘The letters keep on coming, though I’m dead’: Paralogicisms in the poetry of Jan Zych
„Przychodzą jeszcze listy do mnie umarłego”. Paralogizmy w twórczości Jana Zycha
Autorzy:
Wojda, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088395.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
20th-century Polish literature
Polish poetry after 1945
paralogicisms
imagery of distance and proximity
literary labyrinths
Jan Zych (1931–1995)
J.L. Borges (1899–1986)
Octavio Paz (1914–1998)
Jan Zych
paralogizmy
poezja epistolarna
labirynt literacki
Opis:
This article focuses on paralogical fi gures (amphibology, equivocation, hypallage and syllepsis) in the poems of Jan Zych. Paralogicisms are phrases in which the combination of logical and syntactical form produces an irresolvable semantic conundrum. The article is divided into three parts, each dealing with one aspect of Zych’s handling of the opposition of distance and proximity: air metaphors expressive of the channel of poetic speech; communication by post (letters); and images of the labyrinth. The paralogical fi gures are discussed in terms of their function as textual building-blocks, a mark of the author’s subjectivity, and an invitation for performative reading. In this way, Zych’s poems, in particular Labirynty (The Labyrinths) are reconstituted as literary performances, analogous to the labyrinthine prose of J. L. Borges and Octavio Paz.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 1; 43-59
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Role model (in) advertising?
Autorzy:
Lachman, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649335.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
advertising
Anna Csillag
advertising in literature of 20th and 21st century
Opis:
The article concentrates on analysing the growing interest of academics in studying advertisements. While arguing why this perspective of reading literature may bring interesting critical results, the article focuses mainly on the character of Anna Csillag and its evolution through the twentieth century. Originally Anna Csillag was created as an advertising strategy to be used in selling hairgrowth cream. Boasting beautiful hair, the character grew in popularity across Europe, turning into a public icon of the first half of the twentieth century. Anna Csillag appears as a fictional character in Bruno Schultz’s story Księga (The Book). The article also traces other references to this figure in the twentieth and twenty-first century literary and artistic works.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 44, 6
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zygmunt Haupt: An ambivalent presence
Zygmunt Haupt. Figura ambiwalentnej obecności
Autorzy:
Zając, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088404.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
20th-century Polish literature
Zygmunt Haupt (1907–1975)
short stories
presence / absence
memory
desire
horror
identity
melancholy
psychoanalytic criticism
Jacques Lacan
Julia Kristeva
Jacques Derrida
Haupt
Lacan
Kristeva
Derrida
literatura
obecność
pamięć
pragnienie
trwoga
tożsamość
melancholia
Opis:
This article is an attempt to identify the main themes in the literary work of Zygmunt Haupt, a Polish writer, journalist and painter, who emigrated to the United States in the aftermath of World War II. His writings show a keen awareness of the issue of absence/presence and the related problems of memory traits, identity and literary representation. Drawing on the psychoanalytical criticism of Jacques Lacan and Julia Kristeva and the philosophy of Jacques Derrida, this reading of Haupt’s fi ction, especially his short stories (whose collected edition was published in 2007 under the title The Basque Devil), is a critical reassessment of his work. As a storyteller he excels in the depiction of scenes of terror, desire and the uncanny. The article argues Haupt’s work represents not only a remarkable literary achievement but also offers an interesting study case for critics whose approach is founded on literary theory, psychoanalysis and anthropology.
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 1; 15-25
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Freedom as vulgarity in the poetry of débuting poets at the watershed moment of 1989
Autorzy:
Łuszczykiewicz, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/650129.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
vulgarity
obscenity
freedom
transformation
Polish literature and culture of the 20th century
Opis:
The article is dedicated to artistic vulgarity as a form of freedom of art manifesto. The author explains that using obscene and drastic language which breaks social taboos (particularly sexual ones), has often been caused by the need for artistic freedom. This phenomenon can be observed especially in the so-called communist era (1944–1989) but most importantly in the period of political system’s transformation after 1989. By the example of literature, film, theatre and broadly defined popular culture the author analyzes this process, paying special attention to various ‘traps’ in the usage of vulgar language and artistic expressions, as well as the ultimate high art’s retreat from that strategy.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2017, 45, 7
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisarz poza ojczyzną: sylwetka Jurija Szewelowa
Autorzy:
Stefanowska, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789990.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Displaced Person’s camps
Ukrainian literature of the 20th century
Ukrainian emigration
literary revival
Opis:
In the second half of the 1940s, Ukrainian literature outside of Soviet Ukraine experienced an unusually intensive period of development in the Displaced Person’s camps in western Germany and Austria. Thrown together from various regions of Ukraine, writers managed to develop an amazing literary activity. A key role in this period was played by one of the most important Ukrainian émigré scholar, literary critic and essayist – Yuryii Shevelov (born on 17 December 1908 in Kharkiv, died 12 April 2002 in New York.) Having emigrated to Germany in 1944, he taught at the Ukrainian Free University in Münich (1946–9) and obtained a doctorate there (1949). He was also a vice-president of the MUR literary association (1945–8) and edited a monthly journal Arka. Shevelov is the author of some 500 articles, reviews, and books on Slavic philology and linguistics and the history of literature. He was one of the organizers of émigré literary life in Germany after the Second World War. In the postwar period Yurii Shevelov (pseud: Yu. Sherekh) has been the most infl uential literary critic within the Ukrainian émigré community in the West. In his articles in the journal Arka (1947–8) he formulated the principles of a ‘national-organic style’ and stimulated a lively discussion that continued for some time. Another émigré critic, Volodymyr Derzhavyn, produced articles that combined the Neoclassicist and modernist approaches. They both began a discussion that contributed to a revival of postwar Ukrainian literature. The principal intellectual discord between them was an understanding of what “national” means and what kind of tradition should serve as a “source of revival” for Ukrainian culture in exile. His numerous articles in the fi eld of literature and literary criticism were collected in Ne dlia ditei (Not for Children, 1964), Druha cherha: literatura, teatr, ideolohiï (The Second Round: Literature, Theater, Ideologies, 1978), and Tretia storozha (The Third Watch, 1991). Most of these essays were reprinted in Kharkiv in 1998 in a two-volume edition Porohy i zaporizhzhia (The Rapids and zaporizhzhia).
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2017, 5; 262-277
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kafka i Felicja. Romans epistolarny
Autorzy:
Stanisław, Kowalczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897306.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Franz Kafka
the 20th-century epistolography
love in modern literature
the 20th-century autobiography
epistolografia XX w.
miłość w literaturze nowoczesnej
autobiografia XX w.
Opis:
Kafka belongs to the greatest letter writers of the 20th century, but his epistolary prose does not enjoy the popularity it deserves. Kafka’s letters present problems in a different way than his fictional works. They should be read both as a biographical document and a literary text corresponding with the short stories and novels of the author of The Metamorphosis. The article discusses Kafka’s letters to Felice Bauer, a young woman he loved and with whom he was twice engaged. In reality this story ended with a disaster, however its resulted was a remarkable literary text. Elias Canetti called the letters to Felice “the second Trial”; in fact, this epistolary series resembles a novel in letters rather than writing correspondence, such as the one left by Joyce, Mann or Gombrowicz. It offers a fascinating, extraordinary range of emotional experience, style and deep self-analysis. At the same time, it arouses concern due to obsessiveness, repetitions, helplessness of the hero.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2016, 60(4 (455)); 71-81
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Architectures et jardins-palimpsestes chez Jean-Paul Goux
Autorzy:
Tubman-Mary, Alix
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559775.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
Jean-Paul Goux
20th century novel
literature and architecture
novelistic enunciation
poetics of the novel
Opis:
Architecture and palimpsest gardens in the work of Jean-Paul Goux  The novels of Jean-Paul Goux focus one after another on the different implications of the act of inhabiting – philosophical, existential, political and artistic implications. The subject arises for him in the eighties, which are the main turning point in his reflection and work. With his novel The Gardens of Morgante, published in 1989, he invents a new kind of storytelling, in which voices do not only answer one another, but also interact and quote one another. At first the reader feels lost in a text built on the principle of anamorphosis, using a distended syntax. He nevertheless reaches, now and again, a kind of bliss, as he realises that he is himself inhabiting a prose and an enclosed space in which Time has laid itself down.
Źródło:
Orbis Linguarum; 2018, 50; 305-316
1426-7241
Pojawia się w:
Orbis Linguarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Portret Bibianny Moraczewskiej – literatki nieznanej
Bibianna Moraczewska’s Portrait – Unknown Writer
Autorzy:
WALĘCIUK-DEJNEKA, BEATA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/972524.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
dziennik
kobieta
literatura polska
XIX/XX wiek
Bibianna Moraczewska
powieści
diary
woman
Polish literature
9th/20th century
novels
Opis:
Artykuł jest próbą literaturoznawczego spojrzenia na twórczość literacką Bibianny Moraczewskiej, działaczki politycznej i społecznej, która także próbowała swoich sił na polu artystycznym. Jej utwory to bardziej próby, opowiastki o tematyce patriotyczno-religijnej z wątkiem miłosnym, przynależące do grupy tekstów popularnych, adresowanych do wszystkich zainteresowanych problematyką kobiecą i losami ojczyzny. Ich nieskomplikowane schematy kompozycyjne (fabularne) nie wymagały bowiem wnikliwych zabiegów interpretacyjnych, odsłaniających ukryte sensy. Autorka znała prawdę i chciała ją przekazać czytelnikowi, zamierzała się nią podzielić. Pokazywała bohaterów narodowych i silne, samodzielne i zaradne kobiety.
The article is an attempt at a literary perspective on the Bibianna Moraczewska’s creation, a political and social activist who also tried her strength in the field of art. Her works are patriotic and religious with a love theme, they belong to a group of popular texts addressed to all those interested in women's issues and the fate of the motherland. The uncomplicated compositional patterns of these works did not require in-depth interpretive measures, revealing hidden meanings. The author knew the truth and wanted to pass it on to the reader. She showed national heroes and strong, independent and resourceful women.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2018, 2(5); 65-78
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les inspirations maeterlinckiennes dans l’oeuvre de Bolesław Leśmian
Maurice maeterlinck’s inspirations in Bolesław Leśmian’s work
Autorzy:
Vandenborre, Katia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690321.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Bolesław Leśmian
Maurice Maeterlinck
literatura polska
recepcja
literatura belgijska
XX wiek
Młoda Polska
Polish literature
reception
Belgian literature
20th century
Young Poland
Opis:
The present article has to be understood as a first introduction on Maurice Maeterlinck’s influence on Bolesław Leśmian’s work in general. The topic being quite broad, the focus is on theater and more precisely on the connection between Pelleas and Melisande (1892) and Possessed Violin Player (1911–1912). In order to understand this intertextual parallel, biographical and historical context as well as theoretic and philosophical relations is also examined in the first and the second parts of the article. The comparison reveals striking connections, relying mainly on theater which aims to be exclusively suggestive.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2015, LXX; 217-231
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Proza Jerzego Andrzejewskiego a nouveau roman
Jerzy Andrzejewski’s prose and the nouveau roman
Autorzy:
Kowalska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460234.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
komparatystyka literacka
nowa powieść francuska
Jerzy Andrzejewski
poetyka
literatura polska XX w.
comparative literature
new novel
poetics
Polish literature
in 20th century
Opis:
Hipotezą badawczą, na której opiera się artykuł jest stwierdzenie, iż w twórczości Jerzego Andrzejewskiego można dostrzec wpływy/refl eksy nowej powieści francuskiej. Wychodząc od próby powiązania biografi i pisarza z jego twórczością, spróbuję wskazać takie cechy niektórych utworów Andrzejewskiego (między innymi Bram raju oraz Miazgi), które pozwolą na wyodrębnienie paraleli pomiędzy poetyką tychże dzieł a stylem wypracowanym przez autorów nouveau roman.
The research hypothesis, on which this article is based, is the statement, that new novel infl uences can be found in Jerzy Andrzejewski’s works. Beginning with an att empt to link the writer’s biography with his work, I will att empt to indicate those characteristics of Andrzejewski’s works (especially among Bramy raju and Miazga) which will enable us to extract some parallels between the poetics of those works and the style created (elaborated) by new novel authors.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2013, 3
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetic marks of presence: Bolesław Leśmian’s relatives in his work and transformations
Poetyckie ślady obecności. Bliscy Leśmiana w replikach i przeistoczeniach
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2090063.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literature of the early 20th century
autobiographical poetry
Bolesław Leśmian (1878–1937)
Bolesław Leśmian
biografia
wiersze biograficzne
Opis:
The discovery of some hitherto unknown documents relating to Bolesław Leśmian’s family has made it possible to re-read his autobiographical poems as responses to circumstances and events from the poet’s real life. An analysis of his poems in the light of the information supplied by the newly-discovered source shows that they provide a thoroughly accurate record of events as they happened, especially deaths. Not only do the deaths of his mother, father and his siblings hurt him deeply and foreshadow the end of his own life, but also make him feel guilty for not being able to remember them properly: as his memory fails him, they are condemned to a ‘second death’.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 3; 323-332
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deprecjacja czy podziw? O Skrzypcach i Klawesynie Zbigniewa Herberta
Depreciation or admiration? About Zbigniew Herbert’s Violin and Harpsichord
Autorzy:
Wiśniewski, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/649280.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Poezja XX wieku
Zbigniew Herbert
Muzyczność
Muzyka i Literatura
Poetry of the 20th Century
Musicality
Music in Literature
Opis:
In Zbigniew Herbert’s early works from the volume Hermes, pies i gwiazda (Hermes, a dog and a star, 1957), one can find cues indicating that contacts with music were his source of ambivalent feelings and reflections. This is evidenced by, among other things, his observations and opinions on symphonic music, expressed in poetic prose Po koncercie (After the concert), as well as considerations regarding the sound of musical instruments in the prose of Skrzypce (Violin) and Klawesyn (Harpsichord). In both these works, one can see the presence of the mechanism of unmasking, characteristic – according to Stanisław Barańczak – of many poetic statements by Herbert, which organizes the works’ construction. The poetic prose of Skrzypce (Violin) initially seems to be the unmasking of the intellectual abuse that “musical reviewers” admit, wanting to explain why violins sound in the special moving way (“cry”). Herbert’s intention, however, is first of all to indicate the reasons that determine the nature of these sounds, causing ambiguous feelings and opinions. In turn, the poetic prose of Klawesyn (Harpsichord) initially seems to be the unmasking of the incompetence of someone looking at the not well-known musical instrument for the first time. However, the poet’s intention is to develop a valuable reflection on the peculiar sounds. These sounds are described figuratively in the last sentence in a way indicating their aesthetic ambivalence (“And there really is only a cuckoo tangled in the thicket of silver leaves”). Herbert’s Considerations of the violin and harpsichord are a way of expressing ambiguous judgments about music. They are also a confirmation of his preference for making poetic statements ambiguous.
Już we wczesnych utworach Zbigniewa Herberta z tomu Hermes, pies i gwiazda (1957) można odnaleźć sygnały wskazujące, że kontakty z muzyką stanowiły dla poety źródło ambiwalentnych odczuć i refleksji. Świadczą o tym między innymi spostrzeżenia i opinie na temat muzyki symfonicznej, wyrażone w prozie poetyckiej Po koncercie, a także rozważania dotyczące dźwięku instrumentów muzycznych zawarte w prozach Skrzypce i Klawesyn. W obu tych utworach można dostrzec obecność mechanizmu demaskacji, charakterystycznego – według Stanisława Barańczaka – dla wielu poetyckich wypowiedzi Herberta i organizującego ich konstrukcję. Proza poetycka Skrzypce początkowo wydaje się demaskacją myślowych nadużyć, których dopuszczają się „recenzenci muzyczni”, chcący wyjaśnić, dlaczego skrzypce brzmią w specyficzny i przejmujący sposób („płaczą”). Intencją Herberta jest jednak przede wszystkim wskazanie przyczyn, decydujących o naturze tych brzmień, wywołujących dwuznaczne odczucia i opinie. Z kolei, proza poetycka Klawesyn początkowo wydaje się demaskacją niekompetencji kogoś przyglądającego się po raz pierwszy dawnemu i niezbyt dobrze znanemu instrumentowi muzycznemu. Zamiarem poety jest jednak rozwinięcie wartościującej refleksji o jego osobliwych dźwiękach. Brzmienia te zostały opisane przenośnie w ostatnim zdaniu prozy w sposób wskazujący na ich estetyczną ambiwalencję („A naprawdę jest tam tylko kukułka zaplątana w gąszczu srebrnych liści.”). Rozważania o skrzypcach i klawesynie stają się dla Herberta sposobem wyrażenia niejednoznacznych sądów na temat muzyki. Są także potwierdzeniem jego upodobań do nadawania poetyckim wypowiedziom ujęć dwuznacznych.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2019, 52, 1; 139-162
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wizerunek Romów w prozie Bohumila Hrabala
The image of the Roma in Bohumil Hrabals prose
Autorzy:
ZNOJEK, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/909176.pdf
Data publikacji:
2020-09-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bohumil Hrabal
Romanies
literature
Czech prose of the 20th century
history
Romowie
literatura
proza czeska XX wieku
historia
Opis:
Celem niniejszego artykułu jest ukazanie stereotypowego postrzegania mniejszości romskiej zamieszkującej Pragę, stolicę Czechosłowacji w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku. Wizerunek Romów prezentował na kartach swych opowiadań Bohumil Hrabal. Najbardziej widoczny jest w utworach Romanca (znajdującej się w zbiorze Pábitelé z 1964 roku) oraz Zbyt głośna samotność (Příliš hlučná samota z 1976 roku). W ramach realizacji referatu przeprowadzona zostanie szczegółowa analiza materiału literackiego, jak również refleksja kulturoznawcza i historyczna. Moim zamysłem jest próba przedstawienia losów społeczności rom- skiej, która bliska była czeskiemu pisarzowi.
The purpose of this article is to show the stereotypical perception of the Romany minority inhabiting Prague the capital of Czechoslovakia in the 1960s and 1970s. Hrabal presented the image of Romany on the cards. The most visible in Romanca’s works (in the 1964 Pábitelé collection) and Too Loud a Solitude (Příliš hlučná samota from 1976). As part of the implementation of the paper, a detailed analysis of literary material will be carried out, as well as cultural and historical reflection. My idea is to try to present the fate of the Romany community, which was close to the Czech writer.
Źródło:
Bohemistyka; 2020, 3; 409-424
1642-9893
Pojawia się w:
Bohemistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warianty biografii Zbigniewa Herberta (1924–1998)
Autorzy:
Kosiński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608322.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Zbigniew Herbert
literatura
XX wiek
Lwów
Paryż
PRL
literature
20th century
Lvov
Paris
Polish People’s Republic
Opis:
Zbigniew Herbert był jednym z najwybitniejszych poetów polskich XX w. W artykule poddano analizie trzy monografie mu poświęcone, autorstwa Joanny Siedleckiej, Andrzeja Franaszka, Rafała Żebrowskiego. Uwzględniono edycje korespondencji oraz wspomnień o poecie. Pokazano różnice w ujmowaniu biografii Herberta na tle sporów o historię najnowszą.
Zbigniew Herbert was one of the most outstanding Polish poets of the twentieth century. The article presents an analysis of three monographs devoted to him, written by Joanna Siedlecka, Andrzej Franaszek, and Rafał Żebrowski. The editions of his correspondence and memories of the poet are taken into consideration. Differences in the depiction of Herbert’s biography are shown against the background of disputes about the recent history.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 2
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zygmunt Haupt – pisarz, tłumacz, redaktor „Głosu Ameryki”, popularyzator książek i czytelnik
Zygmunt Haupt – Writer, Translator, Editor of „Głos Ameryka”, Populariser of Books and Reader
Autorzy:
Krupa, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/472434.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Polish literature
émigré
Polish newspapers
20th century
Zygmunt Haupt
Polska literatura emigracyjna
Polska prasa emigracyjna
XX w.
Opis:
The article presents the broad relationship between Zygmunt Haupt and books, based on source materials from the Zygmut Haupt Papers collection at Special Collections, Stanford University Library in California. Zygmunt Haupt (1907-1975) was a Polish émigré writer and painter, who was published in the leading Polish émigré publications, such as „Culture” in Paris, „Wiadomości” in London, and „Tematy” in New York. He was a recipient of the Culture Award in 1962 and the Kościelski Foundation Award in 1971, but was not published in Poland during his lifetime. The author presents Z. Haupt as an author; a translator; a promoter of books not available to Polish readers at that time, on the waves of the Voice of America and the US Information Agency; and finally, a reader. By keeping contact with leading figures of the Polish émigré - Jerzy Giedroyc and the team of the Literary Institute in Paris, Mieczysław Grydzewski, Zygmunt Hładki and Zdzisław Ruszkowski in London, Paweł Mayewski, Józef Wittlin and Aleksander Janta-Połczyński in New York - he had the opportunity to exchange information about books published in the USA and Poland, as well as their readings. His extensive correspondence with booksellers in Poland, Great Britain, France, Switzerland, and the USA showcases his reading interests, as well as a rich collection of index cards with the titles he read, owned or ordered from booksellers abroad and in the USA.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, 11; 231-252
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Samodzielna, odważna, nowoczesna: historia Marii Morzyckiej-Obuchowskiej w świetle wybranych fragmentów jej Pamiętników
INDEPENDENT, BRAVE, MODERN: THE STORY OF MARIA MORZYCKA-OBUCHOWSKA IN THE LIGHT OF SELECTED FRAGMENTS OF HER “PAMIĘTNIKI”
Autorzy:
Walęciuk-Dejneka, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561579.pdf
Data publikacji:
2017-12-21
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Maria Morzycka-Obuchowska
pamiętniki
kobieta
feministka
literatura polska
XIX/XX w.
diaries
woman
feminist
Polish literature
19th and 20th century
Opis:
Artykuł jest próbą literaturoznawczego spojrzenia na pamiętniki pisane przez kobietę. Ukazują one wiele szczegółów z powstania 1863 r., zsyłki na Syberię czy zamordowanie cara Aleksandra II. Niezwykle sugestywnie i obrazowo zostały przedstawione wydarzenia z buntów chłopskich na Ukrainie, współżycie dwóch wspólnot w Kamieńcu Podolskim czy stosunek Rosjan do Polaków na wschód od Charkowa. Ale przede wszystkim ukazują niesamowitą kobietę, która z niesamodzielnej, wrażliwej dziewczynki przeobraziła się w dojrzałą matkę, odpowiedzialną, samodzielną, odważną, bohaterkę swoich czasów, biorącą własny los i los innych w swoje ręce. Ponadto kobietę o szerokich horyzontach myślowych, z pewną nowoczesnością poglądów, prekursorkę równości społecznej, bystrą obserwatorkę i świadka wydarzeń politycznych, zmian dziejowych, na które potrafi spojrzeć krytycznie, również patriotkę. Niewiastę zaangażowaną, czynną w życiu publicznym, działaczkę.
The following article is an insight into life revealed through diaries written by a woman. They make a valuable source of detailed information on such events as the Polish uprising of 1863, deportation to Siberia or the assassination of Tsar Alexander II. The diaries provide the reader with the first-hand and vivid accounts of peasant revolts in Ukraine, the coexistence of different nations in Kamieniec Podolski or the nature of Russian-Polish relations east of Charków. But above all, the diaries portray Maria Morzycka-Obuchowska as a remarkable woman, who changed from a dependent, and sensitive girl into a responsible, independent and brave mother, the heroine of her times. What emerges, it the image of a modern, broad-minded woman, a forerunner of social equality, a bright observer of political developments, and an avid patriot.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2017, 2(3); 9-22
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paula von Preradović’ Prosa vor dem Hintergrund der Polemik um die ,christliche Literaturʻ
Paula von Preradović’s prose against the background of the polemics about the ‘Christian Literature’
Autorzy:
Sobczak, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1596888.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Paula von Preradović
christliche Literatur
deutschsprachige Literatur des 20. Jahrhunderts
österreichische Literatur
Austrian literature
German-speaking literature in the 20th century
Christian literature
literatura chrześcijańska
literatura niemieckojęzyczna XX wieku
literatura austriacka
Opis:
Der vorliegende Beitrag beschäftigt sich mit der Prosa der österreichischen Schriftstellerin Paula von Preradović (1887–1951) im Kontext der ,christlichen Literatur‘, einer Kategorie, die sehr unterschiedlich definiert wird und deshalb als umstritten gilt. Preradović schrieb hauptsächlich Lyrik, doch sie verfasste auch einen Roman, Novellen sowie autobiographische und journalistische Texte. Sie ist vor allem als Autorin der österreichischen Bundeshymne bekannt (Land der Berge, Land am Strome, 1947).
This article focusses on the prose of the Austrian writer Paula von Preradović (1887–1951) paying special attention to the placement of her works within the context of ‘Christian literature’, a category which is regarded as controversial. Preradović’s literature consists mainly of numerous poems, but she also wrote a novel, short stories, autobiographical sketches, small scenic works and journalistic texts. The Austrian writer composed the lyrics for the national anthem of Austria – Land der Berge, Land am Strome [Land of the mountains, land on the river] (1947).
Niniejszy artykuł poświęcony jest prozie pisarki austriackiej Pauli von Preradović (1887–1951), której twórczość została omówiona w kontekście polemiki o ‘literaturę chrześcijańską’ – kategorii definiowanej na bardzo różne sposoby. W XX wieku wokół niej rozgorzał wśród literaturoznawców spór. Preradović znana jest przede wszystkim jako autorka licznych wierszy. Napisała także powieść, kilka nowel oraz szereg tekstów autobiograficznych i publicystycznych. W 1947 roku jej wiersz pt. Land der Berge, Land am Strome [Kraju gór, kraju nad rzeką] został wybrany jako tekst nowego hymnu państwowego Austrii.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2016, 25; 25-39
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura wizualna, wizualność literatury – przegląd współczesnych zjawisk i tendencji
Visual literature, visuality of literature – a review of contemporary phenomena and trends
Autorzy:
Pawłowska, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1197964.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
typografia
awangarda
literatura
sztuka polska XX w.
literatura elektroniczna
typography
avant-garde
liberature
20th century Polish art
electronic literature
Opis:
Celem artykułu jest prezentacja przeglądu najistotniejszych nurtów, jakim przez ostatnie stulecie podlegał tekst literacki o walorach wizualnych. Z punkt wyjścia przyjęto okres przełomu XIX i XX wieku, gdy pod wpływem działań artystów awangardowych (Guillaume Apollinaire, Stéphane Mallarmé) nastąpiły zmiany w postrzeganiu semantycznego znaczenia poezji, co doprowadziło do sytuacji, w której wizualna struktura tekstu stała się istotna (wspomniane zostały prace m.in.: F.T. Marinettiego, T. Czyżewskigo, L. Chwistka). Zainteresowanie nowoczesną typografią wykazywali w okresie tuż po I wojnie światowej i w międzywojennym okresie wielkiej awangardy artyści związani z dadaizmem i polską grupą „a.r”. Kolejny istotny moment we wzajemnych relacjach tekstu i plastyki to okres lat 60. XX wieku i „poezji konkretnej” (E. Gomringer, bracia de Campos czy S. Dróżdż, tworzący tak zwane „pojęciokształty”). W XXI wieku emanacja działań łączących ściśle poezję ze sztukami wizualnymi to literatura elektroniczna, czyli electronic literature, określana mianem cyfrowej lub HTML, oraz liberatura (K. Bazarnik, Z. Fajfer, R. Nowakowski).
The aim of the article is to present a review of the most important trends that the literary text on visual values has been subject to in the last century. The starting point was the turn of the 19th and 20th centuries, when under the influence of avant-garde artists (Guillaume Apollinaire, Stéphane Mallarmé) there were changes in the perception of the semantic meaning of poetry, which led to a situation in which the text’s visual structure became relevant (the works of.in.: FT Marinetti, T. Czyżewski, L. Chwistek). In the period immediately after World War I and in the inter-war period of the great avant-garde, artists associated with dadaism and the Polish group “a.r” showed interest in modern typography. Another important moment in the mutual relations of text and visual arts is the 1960s and ‘concrete poetry’ (E. Gomringer, brothers de Campos and S. Dróżdż, creating so-called ‘conceptual shapes’). In the 21st century, the emanation of activities that closely connect poetry with visual arts is electronic literature, referred to as digital or HTML, and liberature (K. Bazarnik, Z. Fajfer, R. Nowakowski).
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2019, 3; 153-170
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 120

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies