Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "„PAX” Association" wg kryterium: Temat


Wyświetlanie 1-11 z 11
Tytuł:
Od idealisty do katolickiego Talleyranda Andrzej Micewski – ideolog, działacz i gracz polityczny w środowiskach katolickich w powojennej Polsce
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034875.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Andrzej Micewski
PAX Association
political thought
myśl polityczna
Stowarzyszenie „PAX”
Opis:
The article focuses on the political and ideological evolution of Andrzej Micewski, with a particular study of the years 1945–1956. This journalist, initially associated with Tygodnik warszawski and Stronnictwo Pracy, made a connection with the group „Today and Tomorrow” after the fall of the independent Christian Democratic trend. Initially, he was a spokesman for the Catholic „third Road” there, but with time he became one of the most ardent supporters of „Catholic socialism” and ideologist of the „PAX” Association. His journalism fully supported the mainstream of official propaganda, expressing his enchantment with the system, incl. in assessing the internal and international situation, as well as in the context of the relationship between the state and the Church, in which he clearly stood on the side of the authorities repressing independent clergy. In 1956, however, he left PAX, founding the weekly magazine “For and Against” and co-creating the concept of a “non-partisan democratic left”. Its defeat probably caused him to believe that there were no prospects for ideological public activity. With time, his activities became more and more machiavellian, also he establishing cooperation with state security agencies. He was active in the “Znak” movement, trying unsuccessfully to build his own faction in it, and in the 1980s he collaborated with the Polish Episcopate and “Solidarity”. In the Third Polish Republic there was deputy to the Sejm, however, already expressing disappointment with political activity. His fascination with Prince Talleyrand was symbolic - it meant that he covered his opportunistic game with great ideas. Thus, he turned from an idealist, a believer in socialism, into a cynical official. He treated politics only as a zero-sum game, despite his excellent understanding of the arcana of politics, which he proved in his extensive historical journalism.
W artykule została poddana analizie polityczna i ideowa ewolucja Andrzeja Micewskiego, ze szczególnym uwzględnieniem lat 1945–1956. Publicysta ten, związany początkowo z „Tygodnikiem Warszawskim” oraz Stronnictwem Pracy, po upadku niezależnego nurtu chadeckiego nawiązał współpracę z grupą „Dziś i Jutro”. Początkowo był tam rzecznikiem katolickiej „trzeciej drogi”, z czasem jednak stał się jednym z najbardziej gorących zwolenników „katolickiego socjalizmu”, będąc czołowym ideologiem Stowarzyszenia „PAX”. Swą publicystyką w pełni wpisywał się w nurt oficjalnej propagandy, dając wyraz swojego uwiedzenia systemem, m.in. w ocenie sytuacji wewnętrznej i międzynarodowej, a także w kontekście relacji państwo–Kościół, w której to ostatniej kwestii ewidentnie stał po stronie władz represjonujących niezależnych duchownych. W 1956 r. opuścił jednak „PAX”, zakładając tygodnik „Za i Przeciw” i współtworząc koncepcję „bezpartyjnej lewicy demokratycznej”. Jej klęska rok później wywołała u niego prawdopodobnie przekonanie o braku perspektyw dla ideowej działalności publicznej. Z czasem stawał się w swych działaniach coraz bardziej machiaweliczny, nawiązując też współpracę z organami bezpieczeństwa państwa. Działał w ruchu „Znak”, starając się w nim, bezskutecznie, zbudować swoją własną frakcję, a w latach osiemdziesiątych był współpracownikiem Episkopatu Polski i „Solidarności”. W III RP był m.in. posłem na Sejm, wyrażając już jednak rozczarowanie do działalności politycznej. Jego fascynacja księciem Talleyrandem była symboliczna – oznaczała, że wielkimi koncepcjami przykrywał swoją oportunistyczną grę. Z idealisty, wierzącego w socjalizm, stał się zatem cynicznym graczem, traktującym politykę jedynie jako grę o sumie zerowej, pomimo doskonałego rozumienia arkanów polityki, czego dowodził swą obszerną publicystyką historyczną.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2021, 9; 145-196
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu koncepcji politycznej „Dziś i Jutro”. List Witolda Bieńkowskiego do Bolesława Piaseckiego z 1947 r.
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2176634.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Bolesław Piasecki
„Dziś i Jutro”
myśl polityczna
Stowarzyszenie „PAX”
Witold Bieńkowski
„Today and Tomorrow”
political thought
„PAX” Association
Opis:
Witold Bieńkowski (1906–1965) was a Polish Catholic activist, entangled in the dilemmas of the era in which he lived. Before the war, he was associated with Catholic youth movements, during the war, he was an activist of the Front for the Rebirth of Poland. Ge devotedly worked to save Jews in the Council to Aid Jews „Żegota” and in the Jewish section of the Department of Internal Affairs of the Government Delegation for Poland. However, as early as 1944 he was accused of the murder of Ludwik Widerszal and Jerzy Makowiecki, officials from the Information and Propaganda Bureau of the Home Army Headquarters. On the eve of the Warsaw Uprising, he found himself in territories occupied by the Soviet army, where he attempted to act as a government representative for the lands free from Germany. He then made contact with Bolesław Piasecki, but soon he was arrested by the Soviets, with whom he probably held secret political talks. Released by the underground branch in May 1945, at the turn of summer and autumn 1945 legalized thanks to Piasecki, soon assuming the position of editor-in-chief of the „Today and Tomorrow” magazine, and two years later he was appointed a member of the Legislative Sejm. He was a spokesman for the recognition of People’s Poland not only for geopolitical but also ideological reasons, proclaiming the need for radical socio-economic transformations, encouraging Catholics to support them. To gain the authority of this concept, he demanded that the communists should represent Catholics politically, but not in the form of a traditional Christian Democrat party, but with time he came to the conclusion that an informal political environment, even the most influential, meant less than a legal party. Therefore, he became a spokesman for the radical left-wing Catholic party, and when this vision failed, he persuaded Piasecki to formalize their movement ideologically and politically. This is documented by the quoted letter from Bieńkowski to the leader of „Today and Tomorrow” of December 1947, in which he noted that the environment may disintegrate if it is not bound by a specific form serving to implement the program. Bieńkowski quarreled with Piasecki in 1948, later becoming the press clerk of Primate Stefan Wyszyński, and briefly associated with the Christian Social Association. He died, forgotten in 1965, charged with suspicions of the murder of BIP officials. Regardless of this, Piasecki largely took up his concept, creating the „PAX” Association, grading, as Bieńkowski wanted, his leadership and giving it a clear, ambitious program of „overcoming the winner” through „multi-worldview socialism.”
Witold Bieńkowski (1906–1965) był przykładem polskiego działacza katolickiego, uwikłanego w dylematy czasów, w których przyszło mu żyć. Przed wojną związany z ruchem odrodzeniowym, podczas wojny działacz Frontu Odrodzenia Polski, ofiarnie pracował na rzecz ratowania Żydów w Radzie Pomocy Żydom „Żegota” i w referacie żydowskim Departamentu Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu na Kraj, którym kierował. Jednakże już w 1944 r. zaciążyły na nim oskarżenia o zabójstwo urzędników Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej Ludwika Widerszala i Jerzego Makowieckiego. W przededniu powstania warszawskiego znalazł się na terenach zajętych przez wojska sowieckie, gdzie podjął próbę występowania jako reprezentant rządu dla ziem wolnych od Niemiec. Nawiązał wówczas kontakt z Bolesławem Piaseckim, wkrótce jednak został aresztowany przez Sowietów, z którymi prowadził prawdopodobnie owiane tajemnicą rozmowy polityczne. Uwolniony przez oddział podziemia w maju 1945 r., na przełomie lata i jesieni 1945 r. zalegalizował się dzięki Piaseckiemu, obejmując wkrótce stanowisko redaktora naczelnego pisma „Dziś i Jutro”, zaś dwa lata później otrzymał mandat posła na Sejm Ustawodawczy. Był rzecznikiem uznania Polski Ludowej nie tylko z racji geopolitycznych, ale i ideologicznych, głosząc potrzebę radykalnych przeobrażeń społeczno-ekonomicznych, zachęcając katolików do ich poparcia. Dla zyskania autorytetu tej koncepcji domagał się od komunistów politycznej reprezentacji katolików, jednakże nie w formie tradycyjnej partii chadeckiej, z czasem jednak dochodząc do wniosku, że niesformalizowane środowisko polityczne, nawet najbardziej wpływowe, znaczy mniej niż legalna partia. Dlatego też stał się rzecznikiem radykalnej, lewicowej partii katolickiej, a gdy nie udało się zrealizować tej wizji, namawiał Piaseckiego do formalizacji ideologicznej i politycznej ich ruchu. Dokumentuje to przytoczony list Bieńkowskiego do lidera „Dziś i Jutro” z grudnia 1947 r., w którym zauważał, że środowisko może ulec dezintegracji, jeśli nie będzie go spajała konkretna forma służąca realizacji programu. Bieńkowski poróżnił się z Piaseckim w 1948 r., zostając później referentem prasowym prymasa Stefana Wyszyńskiego, krótko też wiążąc się ze Chrześcijańskim Stowarzyszeniem Społecznym. Zmarł zapomniany w 1965 r., obciążony podejrzeniami o sprawę morderstwa urzędników BIP-u. Niezależnie od tego, Piasecki w dużej mierze podjął jego koncepcję, tworząc Stowarzyszenie „PAX”, stopniując, jak chciał Bieńkowski, jego kierownictwo i nadając mu wyrazisty, ambitny program „przezwyciężenia zwycięzcy” poprzez „socjalizm wieloświatopoglądowy”.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2022, 10; 147-180
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksander Bocheński and his political realism: an outline
Aleksander Bocheński a realizm polityczny – zarys problemu
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31002803.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Aleksander Bocheński
myśl polityczna
publicystyka
realizm polityczny
Stowarzyszenie „PAX”
Aleksander Bochenski
journalism
PAX Association
political realism
political thouht
Opis:
Political realism is not easy to define. The analysis of specific cases may help. In this text, I wonder whether Aleksander Bocheński was a political realist. His journalism has undergone a significant evolution. He was a supporter of the Polish „power state” before 1939, he wanted to collaborate with the nazi Germans during the war years, and after the war he was an apologist for People's Poland and a critic of the Third Polish Republic. My considerations prove, that Bocheński was looking for political realism in his life and oeuvre, not always, however, entering this trend of reflection on politics.
Realizm polityczny jest pojęciem trudnym w definicji. Pomocna może być w tym przypadku analiza specyficznych przykładów. Niniejszy tekst dotyczy problemu realizmu w myśli politycznej Aleksandra Bocheńskiego. Wyrażana przez publicystykę, ulegała znamiennej ewolucji. Przed 1939 r. był on rzecznikiem Polski „mocarstwowej”, podczas wojny snuł plany kolaboracji z Niemcami, po 1945 r. był apologetą Polski Ludowej, broniąc jej także w III Rzeczypospolitej. Bocheński szukał politycznego realizmu, nie oznacza to jednak, że zawsze udało mu się pozostać w tym nurcie refleksji o polityce.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2021, 27, 1; 85-110
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od „katolickich czerwonych sztandarów” do Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Ewolucja pojmowania społeczno-politycznych zadań katolicyzmu w refleksji politycznej Jana Frankowskiego (1912–1976)
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2041160.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Christian Social Association
Jan Frankowski
Catholic Social Teaching
Third Way
„PAX” Association
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne
katolicka nauka społeczna
trzecia droga
Stowarzyszenie „PAX”
Opis:
One of the most important elements of the political thought of the Polish Catholic activist, Jan Frankowski, was a reflection on the social and economic tasks of Catholicism in the modern world. However, it depended on the volatile political conditions. In the Second Polish Republic, Frankowski, cooperating with the „young conservatives” movement, called for the renewal of the Church and increase in the activity of the laity. They were to replace, in respect of many issues, the listless clergy, seeking and finding the answer to the question regarding the new Catholic thought in the era of atheist totalitarianisms. He, himself, believed that it cannot be found in slogans: corporatism and solidarity, but it should be sought in the creative interpretation of the papal encyclicals in accordance with the „third way” and personalism. However, his thought was rather „against” certain elements than „in support” of other, he tried to pave the way for new ideas.During the Second World War, Frankowski was cooperating with „Unia” Catholic group, but as early as in 1944, he commenced cooperation with communist authorities. Despite the fact that he distanced himself from many aspects of operation of „Dziś i Jutro” group and „PAX” Association, he cooperated with them, trying to, unsuccessfully, adjust the „third way” to the new conditions. In 1956, he left „PAX”. However, he opposed the concept of „nonpartisan democratic left”, causing the split of „Za i Przeciw” weekly group and creating the Christian Social Association. It was, in general, a group with no ideology, based on the cooperation with authorities and the guarantee of basic rights of Church in Poland.Not only did Frankowski not succeed as a creator of great concepts, but he also did not achieved much as a politician with limited ambitions. In 1968, he lost the position of the chairperson of the Christian Social Association. He died 8 years later as an almost completely forgotten activist. This situation resulted also from his decision to discontinue bold ideological reflections.
Jednym z najistotniejszych komponentów myśli politycznej polskiego działacza katolickiego Jana Frankowskiego była jego refleksja nad kwestią stosunku katolicyzmu do społecznych i ekonomicznych problemów współczesności. Dodać należy, że refleksja ta była zmienna i zależna od politycznych uwarunkowań. W okresie międzywojennym Frankowski, związany z ruchem „młodokonserwatystów” wzywał do odnowy Kościoła i zwiększania w nim roli świeckich, którzy powinni zastąpić w wielu sprawach gnuśny kler, szukając nowych dróg katolicyzmu w dobie ateistycznych totalitaryzmów. Nie mogły temu służyć slogany korporacjonizmu i solidaryzmu, ale kreatywna interpretacja encyklik papieskich w duchu „trzeciej drogi” i personalizmu. Frankowski był wówczas przede wszystkim „anty” niż „pro”, starając się przygotować grunt nowym ideom.            Podczas II wojny światowej współpracował z katolicką organizacją „Unia”, ale w 1944 r. zaczął współdziałać z komunistami. Chociaż zdystansowany od wielu koncepcji grupy „Dziś i Jutro” oraz Stowarzyszenia „PAX”, zaangażował się w nie, szukając możliwości realizacji hasła „trzeciej drogi”. W 1956 r. opuścił ruch Bolesława Piaseckiego. Sprzeciwił się jednak koncepcji bezpartyjnej lewicy demokratycznej co doprowadziło do podziału w grupie tygodnika „Za i Przeciw” i powołania Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Było ono w zasadzie jałową ideowo grupą, stojącą na gruncie współpracy z władzami i troski o elementarne prawa Kościoła w Polsce.            Frankowski przegrał jako twórca i rzecznik wielkich koncepcji, ale także jako polityk o ograniczonych ambicjach. W 1968 r. utracił stanowisko prezesa Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Zmarł osiem lat później w niemal całkowitym zapomnieniu. Było to spowodowane także jego rezygnacją ze śmiałej refleksji ideologicznej.
Źródło:
Res Historica; 2021, 51; 579-609
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stowarzyszenie PAX jako instytucja pamięci zbiorowej
The PAX Association as an institution of collective memory
Autorzy:
Kuta, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441244.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera
Tematy:
Stowarzyszenie PAX
Instytut Wydawniczy PAX
Nagroda im. Włodzimierza
Pietrzaka
żołnierze wyklęci
pamięć
PAX Association
PAX Publishing Institute
Włodzimierz Pietrzak Award
doomed
soldiers
memory
Opis:
Stowarzyszenie PAX to organizacja, której geneza wywodzi się ze środowiska skupionego po II wojnie światowej wokół Bolesława Piaseckiego i nazywanego powszechnie – od nazwy wydawanego przez nich od 1945 r. tygodnika – grupą „Dziś i Jutro”. Formalnie Stowarzyszenie PAX zostało zarejestrowane 9 kwietnia 1952 r. Organizacja ta jawnie kolaborowała z władzami komunistycznymi. Mimo to przygarniała w swoje szeregi byłych żołnierzy Armii Krajowej, podziemia niepodległościowego oraz tych, którzy ze względu na działalność antykomunistyczną nie mogli znaleźć zatrudnienia. Prowadzony przez Stowarzyszenie PAX Instytut Wydawniczy był w rządzonym przez komunistów kraju jedynym miejscem, gdzie obok publikacji o charakterze religijnym mogły na szerszą skalę ukazywać się wspomnienia i książki dotyczące Armii Krajowej i Powstania Warszawskiego. W ten sposób Stowarzyszenie PAX pielęgnowało pamięć o bohaterach, o których zabraniała pisać komunistyczna cenzura.
The PAX Association derives from the environment concentrated around Bolesław Piasecki after World War II, and widely called today “Dziś i Jutro” group, from the name of a weekly periodical they have been publishing since 1945. It was formally registered on April 9th, 1952. This organization openly collaborated with the communist authorities. Despite this fact, it admitted into its ranks the former soldiers of the Home Army, the independence underground and those people, who couldn’t find employment as a result of their anti-communist activity. The Publishing Institute run by the PAX Association was the only place in a communist country where, apart from the religious publications, a significant number of memoirs and books about the Home Army and the Warsaw Uprising could appear. In this way the PAX Association was taking care of the memory about the heroes, banned by the communist censorship.
Źródło:
Kultura i Polityka; 2015, 18; 68-80
1899-4466
Pojawia się w:
Kultura i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Droga ideowa Konstantego Łubieńskiego (1910–1977). Zarys problematyki
Konstanty Łubieński’s ideological path (1910–1977). Outline of problems
Autorzy:
Orzełek, Ariel Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/23050739.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne
Konstanty Łubieński
myśl polityczna
PRL
ruch „mocarstwowy”
Stowarzyszenie „PAX”
środowisko „Znak”
Christian Social Association
political thought
People's Republic of Poland
„strongman” movement
PAX Association
movement “Sign”
Opis:
Tematem artykułu jest działalność polityczna i wybory ideowe Konstantego Łubieńskiego (1910–1977), który swoją aktywność zawodową rozpoczynał w około piłsudczykowskim ruchu „mocarstwowym”. Zawsze wrażliwy społecznie, już przed 1939 r. zastanawiał się nad sposobami poprawy warunków życia robotników i ludności wiejskiej. W czasie II wojny światowej działał w podziemiu, dochodząc do stanowiska dowódcy obwodu Mielec Armii Krajowej. Akcja „Burza”, w której brał udział i aresztowanie przez Sowietów skłoniły go do poszukiwania nowych form działania. Po ucieczce z niewoli udzielał się w Stronnictwie Pracy, a następnie w grupie „Dziś i Jutro”, gdzie zasłynął proklamującym współpracę katolików z komunistami artykułem List otwarty do Pana Juliusza Łady. Dopiero w 1956 r., w dobie „odwilży”, poczuł się rozczarowany postawą Bolesława Piaseckiego, opuścił Stowarzyszenie „PAX” i został jednym z przywódców grupy „secesji”. Był liderem środowiska „bezpartyjnej lewicy demokratycznej”, które z tygodnika „Za i Przeciw” usunął Jan Frankowski. Po tych wydarzeniach Łubieński związał się z ruchem „Znak”, pracując w jego kole poselskim i warszawskim Klubie Inteligencji Katolickiej. Był zwolennikiem odejścia od neopozytywizmu, a jako ideowy socjalista opowiadał się za bliższą współpracą środowiska z władzami. Doprowadziło to do rozłamu w „Znaku”, którego symbolem stało się – afirmujące zmiany w konstytucji w 1976 r. – przemówienie sejmowe Łubieńskiego i wstrzymanie się od głosu nad ich akceptacją przez Stanisława Stommę. Łubieński, rozbijając „Znak” i tworząc Polski Klub Inteligencji Katolickiej, osiągnął sukces u schyłku życia, nie zdążywszy politycznie zdyskontować jego rezultatów.
The subject of this text is the political activity and ideological choices of Konstanty Łubieński (1910–1977). He started his political activity in the Piłsudski-ite “power movement”. Always socially sensitive, already before 1939 he pondered on ways to improve living conditions for workers and the rural population. During the Second World War, he was active in the underground, rising to the position of commander of the Mielec district of the Home Army. The “Storm” action, in which he took part, and his arrest by the Soviets led him to seek new forms of activity. After escaping from captivity, he was active in the Labour Party, and later in the “Today and Tomorrow” group, where he became famous for his article An open letter to Mr Juliusz Łada, proclaiming the collaboration of Catholics with Communists. Only in 1956, at the time of the “thaw”, did he feel disappointed with Bolesław Piasecki, leaving the “PAX” Association and becoming one of the leaders of the “secession” group. He was a leader of the environment of the “non-partisan democratic left”, which was removed from the weekly “For and Against” by Jan Frankowski. After these events, Łubieński became associated with the Znak movement, working in its parliamentary circle and the Warsaw Club of Catholic Intelligentsia. He was an advocate of departing from neo-positivism, and, as an ideological socialist, was in favour of closer cooperation of the milieu with the authorities. This led to a split in “Sign”, the symbol of which was Łubieński’s parliamentary speech in 1976, in which he endorsed the changes to the Constitution, and Stanisław Stomma abstained from voting on their approval. Łubieński broke up “Sign” and created the Polish Club of Catholic Intelligentsia, a success he achieved at the end of his life, without having had time to politically discount its results.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2022, 21, 2; 251-277
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
U genezy Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego. Powstanie i rozpad pierwszego zespołu redakcyjnego tygodnika „Za i Przeciw”
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602432.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne
odwilż 1956
Stowarzyszenie „Pax”
tygodnik „Za i Przeciw”
Kościół katolicki
Jan Frankowski
Christian Social Association
1956 Thaw
PAX Association
Za i Przeciw weekly
Catholic Church
Opis:
Jesienią 1956 r. Stowarzyszenie „Pax”, najpotężniejsza organizacja polityczna katolików świeckich w PRL, przeżyło rozłam. Grupa działaczy z Janem Frankowskim i Konstantym Łubieńskim na czele dążyła do usunięcia z jego kierownictwa Bolesława Piaseckiego, a gdy okazało się to niemożliwe, do utworzenia nowej organizacji. Dyskusja nad jej obliczem ideowym na łamach nowo powstałego tygodnika „Za i Przeciw” doprowadziła do konfliktu między Frankowskim i jego współpracownikami oraz powołania Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego.
In the autumn of 1956, the PAX Association, the most powerful political organisation of the secular Catholics in the Polish People’s Republic, experienced a split. A group of activists, with Jan Frankowski and Konstanty Łubieński at the head, wanted to remove Bolesław Piasecki from the Association’s leadership, and when this became impossible, to establish a new organisation. A discussion on its ideological shape in the weekly Za i Przeciw (For and Against) led to a conflict between Frankowski and his colleagues and ultimately to the formation of the Christian Social Association (Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne).
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2019, 126, 4
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fronda. Rozłam w Stowarzyszeniu PAX w 1955 roku. (Geneza – przebieg – konsekwencje)
Autorzy:
Sikorski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608455.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Stowarzyszenie PAX
fronda
katolicy świeccy w PRL
publicystyka polityczna
ruchy społeczno-polityczne
PAX Association
Fronde
lay Catholics in the Polish People’s Republic
political journalism
socio-political movements
Opis:
Artykuł stanowi próbę wielopłaszczyznowego ukazania podłoża wewnątrzśrodowiskowego konfliktu w Stowarzyszeniu PAX, który w 1955 r. doprowadził do poważnego w skutkach rozłamu. W pierwszej części tekstu skoncentrowano uwagę na genezie grupy, która opuści PAX. W drugiej części artykułu dokonano analizy procesu wewnętrznej dekompozycji Stowarzyszenia PAX, który doprowadził do opuszczenia jego szeregów przez tzw. frondę. Omówiono zarówno podstawowe źródła konfliktu, jak też przebieg wewnętrznego sporu, z uwzględnieniem optyki dwóch stron konfliktu. The article is an attempt at multi-faceted presentation of the underlying causes of the internal conflict within the PAX Association, which in 1955 led to a split with serious consequences. The first part focuses on the origins of the group which would leave PAX. The second part is and analysis of the process of internal decomposition of the PAX Association, which led the so-called Fronde to leave its ranks. The text discusses both the basic causes of the conflict, and its internal course, seen from the both sides.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2018, 50, 1
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja socjalizmu wieloświatopoglądowego Stowarzyszenia „PAX” w ocenie centralnych organów bezpieczeństwa Polski Ludowej w okresie rządów Władysława Gomułki i Edwarda Gierka (1956–1980)
Autorzy:
Orzełek, Ariel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/608626.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Bolesław Piasecki
Ministry of Internal Affairs
pluralism
Polish People’s Republic
PAX Association
socialism
multi-outlook socialism
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
pluralizm
Polska Rzeczpospolita Ludowa
Stowarzyszenie „PAX”
socjalizm
wieloświatopoglądowość
Opis:
The PAX Association under the leadership of Bolesław Piasecki sought to create a party of Catholics on their political bases. These aspirations were based on the concept of “multi-outlook socialism”. These activities, especially in times of Władysław Gomułka and Edward Gierek, met with firm counteractions of the state security organs.
Stowarzyszenie „PAX” pod kierownictwem Bolesława Piaseckiego dążyło do utworzenia na swojej bazie politycznej partii katolików. Głębszą filozoficzną podbudową tych dążeń była koncepcja „socjalizmu wieloświatopoglądowego”. Działania te, zwłaszcza w dobie rządów Władysława Gomułki i Edwarda Gierka, spotykały się ze zdecydowanym przeciwdziałaniem organów bezpieczeństwa państwa.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2019, 51, 4
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986) – ksiądz, publicysta, działacz Stowarzyszenia PAX, tajny współpracownik i major Służby Bezpieczeństwa na etacie niejawnym
Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986) – Priest, Publicist, PAX Association Activist, Secret Collaborator and Clandestine Major of the Security Service
Autorzy:
Krzysztofiński, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20306792.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
security apparatus
PAX Association
Catholic Church in the Polish People’s Republic
disintegration activities of the Security Service
Ancora
aparat bezpieczeństwa
Stowarzyszenie PAX
Kościół katolicki w PRL
działania dezintegracyjne SB
„Ancora”
Opis:
Artykuł ukazuje powstanie i funkcjonowanie periodyku „Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła” w ujęciu personalnym i strukturalnym. W tym przedsięwzięciu główną rolę odegrał ks. Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986), kapłan diecezji przemyskiej od 1943 r., osobowe źródło informacji SB, wreszcie jej funkcjonariusz na etacie niejawnym. Tekst jest przyczynkiem do dalszych pogłębionych badań nad działalnością dezintegracyjną prowadzoną przez różne struktury aparatu represji w PRL ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia na tym polu Departamentu IV SB MSW.
The article shows the creation and functioning of the periodical Ancora. Pismo katolików poświęcone zagadnieniom odnowy soborowej Kościoła in personal and structural terms. Father Zbigniew Bonawentura Fróg (1920–1986), a priest of the Przemyśl diocese since 1943, a personal information source of the Security Service, and finally its clandestine officer, played a major role in this endeavour. The text is a contribution to further in-depth research into the disintegration activities carried out by various structures of the repressive apparatus in the Polish People’s Republic, with particular emphasis on the significance of Department IV of the Security Service of the Ministry of the Interior in this field.
Źródło:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 481-522
1733-6996
Pojawia się w:
Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chadecja w PRL? Czy politycy katoliccy byli chrześcijańskimi demokratami?
Christian democrats in Polish People’s Republic? Were Catholic politicians the Christian Democrats?
Autorzy:
Skibiński, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477565.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
chrześcijańska demokracja w Polsce po 1945
Kościół katolicki a polityka w Polsce po 1945
Stronnictwo Pracy
Stowarzyszenie PAX
ruch „Znaku”
Bolesław Piasecki
Janusz Zabłocki
kard. Stefan Wyszyński
Christian democracy in Poland after 1945
Catholic Church and politics in Poland after 1945
the Labour Party
the PAX Association
the Znak movement
cardinal Stefan Wyszyński
Opis:
In the period of 1945–1989, in Communist Poland, after the subjection of the Labour Party by the Communists in 1945, and their assimilation in 1950 by the Democratic Party, there was no independent Christian Democratic party; despite this, Poland was a country of the Soviet Block, in which the Catholic Church had relatively large freedom, while Christian democratic parties officially existed in GDR and the Czechoslovakian Republic. This issue is strictly related with several other matters: with Christian Democratic and non-Christian democratic efforts of the Catholics aimed at the establishment of the Catholic Party inside the PRL political system (among others, on the basis of Bolesław Piasecki’s PAX Association); with the activities of the groups relating to the Christian democracy outside the party structures (here it necessary to mention Janusz Zabłocki, the ODiSS group and Polish Catholic Social Association); with activities of all other groups of “lawful” Catholics functioning within Communism; finally with the issue of intellectual research aimed at the rationalisation of the existence of Christian democracy outside the democratic system, in the necessary cooperation with an atheistic totalitarian regime (here a special role was played by inspiration with Christian socialism of Emmanuel Mounier). To provide the final statement concerning the scale of the Christian democratic inspiration in both social and political life it is necessary to deepen the present research concerning almost every political groups of Catholics in PRL – both legal and illegal – maybe aside from the well-known group of “Znak”. It is necessary to verify the findings of the present historiography, which mainly belonged to the identity stream, that is the stream giving priority for the justification of the political attitudes of Catholics during PRL over comprehensive and reliable information analysis. The matters crucial for understanding the existence context of the Christian democratic inspirations in the period of PRL include the issues of various forms of political Catholic realisms in PRL (including specific differentiation of the realism of resistance, collaboration and capitulation – using terms applied by Rafał Matyja), as well as an explanation as to why Catholic groups in PRL – in contrast to the Christian Democrats during the inter-war period – tried to build their identity on the critique of the largest Catholic political formation in Poland – namely the national movement, and often even broader – on the critique of the entire relation between Catholicism and Polish national identity.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2017, 30; 154-178
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-11 z 11

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies