Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Urbanek, A" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-46 z 46
    Tytuł:
    Automated Fare Collection Systems based on check-in and check-out-premises of implementation in Urban Public Transport
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/393683.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Stowarzyszenie Telematyki Transportu
    Tematy:
    Automated Fare Collection System
    e-ticket
    smart card
    urban transport
    public transport
    CICO
    system automatycznego pobierania opłat
    karta inteligentna
    e-bilet
    transport miejski
    transport publiczny
    Opis:
    In the era of dynamic development of ICT and its increasingly common use in every aspect of life, automated fare collection systems in the public transport became a standard in large cities throughout the world. The systems implemented worldwide, including Poland, differ in assumptions and technologies used. A part of the solutions already implemented is based on the so-called Check-In and Check-Out model, which raises a lot of social fears. The aim of the paper is to present premises that are decisive for the implementation of e-ticket systems in urban public transport, which are based on the registration of the entry to and exit from a vehicle.
    Źródło:
    Archives of Transport System Telematics; 2017, 10, 3; 40-45
    1899-8208
    Pojawia się w:
    Archives of Transport System Telematics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Phyletic evolution of the latest Ludlow spinose monograptids
    Autorzy:
    Urbanek, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20243.pdf
    Data publikacji:
    1995
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    ewolucja zwierzat
    paleontologia
    Monograptus
    fauna graptolitowa
    Neocucullograptinae
    Opis:
    The spinose latest Ludlow (Ludfordian) graptolite Monograptus (Uncinatograptus) spineus is not related to the lobate-spinose monograptids of the late Wenlock. It developed independently as a result of phyletic evolution from hooded M. (U.) acer, M. (U.) protospineus sp. n. being a transient link. Cumulative effects of gradual and directional changes within this lineage resulted probably in feeding specializations that enabled separation of niches. Previously described M. (U.) acer and M. (U.) aculeatus are defined as chronosubspecies, the latter representing a more advanced stage of evolution. A biostratigraphic subdivision of late Ludfordian in graptolite facies is suggested.
    Rozpoznana na podstawie głębokiego wiercenia Mielnik IG-1 (E Polska) sekwencja fauny graptolitowej, wskazuje na wyraźną dwudzielność najwyższego ludlowu (piętro ludford). Dominujące we wczesnyrn ludfordzie monograptidy z podrodziny Neocucullograptinae wymierają pod koniec poziomu N. kozlowskii w wyniku jednoimiennego zdarzenia (kryzysu biotycznego). Miejsce zubożałego zespołu reliktowego zajmuje następnie zróżnicowana fauna, wsród której szczególne znaczenie przypada przedstawicielom Monograptus opatrzonych tekami typu "uncinatus". Pojawiają się one po dłuższej przerwie w zapisie paleontologicznym (tzw. "Lazarus effect"). Powyżej tego poziomu rozwija sie linia filogenetyczna, zlożona z następstwa: M. (Uncinatograptus) acer acer - M. (U.) acer aculeatus - M. (U.) protospineus sp. n. - M. (U.) spineus. Ten ostatni posiada obok płatów aperturalnych także długie kolce i jest charakterystycznym gatunkiem przewodnim poinego ludfordu. Stopniowa i kierunkowa ewolucja w obrębie tej pojedynczej linii stanowi przykład tzw. "ewolucji filetycznej". Zmiany ewolucyjne miały charakter kumulatywny i nowe elementy strukturalne były dodawane do już istniejących (hypermorfoza). M. (U.) protospineus sp.n. reprezentuje ogniwo pośrednie i ma platy aperturalne opatrzone zaczątkowymi wyrostkami, na których w dalszym przebiegu filogenezy powstały prawdziwe kolce aperturalne. Niezwykłe podobieństwo M. (U.) spineus do "kolczastych" monograptidow poinego wenloku jest wiec wyrazem homeomorfii.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1995, 40, 1; 1-17
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Studies on graptolites 1. Development and structure of Pristiograptus gotlandicus (Perner)
    Badania nad graptolitami 1. Rozwój i budowa Pristiograptus gotlandicus (Perner)
    Razvutie i stroenie Pristiograptus gotlandicus (Perner)
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21317.pdf
    Data publikacji:
    1959
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Opis:
    This paper describes the astogeny and structure of Pristiograptus gotlandicus (Perner), etched from Silurian erratic boulders. This species differs from typical pristiograptids in certain characters of the thecal aperture whose morphological significance is discussed.
    W pracy opisano budowę i rozwój astogenetyczny Pristiograptus gotlandicus (Perner ) na podstawie okazów, wypreparowanych metodami chemicznymi z dwu głazów narzutowych (S. 120 - z Rewala , woj. koszalińskie i S. 162 - z Czarnkowa , woj. poznańskie). Graptolit ten, opisany dotychczas z dolnego ludlowu wyspy Gotland, Czechosłowacji, W. Brytanii, Turyngii i Polski, był jednak słabo poznany pod względem morfologicznyrn. Rozwój astogenetyczny, wyjaśniony prawie kompletnie, reprezentuje normalny typ monograptidowy. Dorosła sikula jest prawie prosta i ma 2,04-2,08 mm długości. Prosikula ma 0,36-0,44 mm długości , metasikula zas około 1,70 mm. Rabdozom jest prosty, przy czym w części proksymalnej na 10 mm przypada 11-12 tek. Wysokość rabdozomu waha się od około 0,80 mm przy pierwszej tece - do około 2,00 mm w pomierzonych częściach dystalnych. Budowa tek, w zasadzie typu pristiograptusowego, odznacza się obecnością pewnych cech, odróżniających ten gatunek od typowych pristiograptusów (por. fig .2). Teki proksymalne (3- 5 pierwszych tek) maja początkowo apertury gładkie, następnie zaś podlegają pewnej modyfikacji przez dodanie z obu stron apertury dodatkowego fuzellusa (fig.3). Jest on łukowato wygięty i wyklinowuje się stopniowo w kierunku wentralnym i dorsalnym. Tworzy on rodzaj skrzydełkowatego wyniesienia, nadającego tekom charakterystyczny wygląd. W miarę dalszego wzrostu, wyniesienie to nie akcentuje się, a nawet ulega niwelacji przez pojawienie się w kącie dorsalnym wyrostka nowego krótkiego fuzellusa, który autor nazywa "kątowym". Nadaje to tekom proksymalnym postać definitywna. Teki dystalne sa pozbawione łukowato wygiętych fuzellusów. O ile można było ustalić, są one początkowo gładkie, następnie zaś przyjmują postac definitywną przez pojawienie się jednego lub dwu fuzellusów kątowych. Ścianki tek stają się przez to skośne w stosunku do osi rabdozomu, co stanowi charakterystyczną cechę tego gatunku. Różnice w budowie apertury tek proksymalnych i dystalnych ilustruje diagram (fig. 2). Znaczenie opisanych tu zróżnicowań aperturalnych Pristiograptus gotlandicus (Perner) nie jest jasne. Można je traktować zarówno jako specjalną modyfikację tek typu pristiograptusowego, nie mającą związku z innymi typami apertury monograptusów, lub uważać za pierwsze stadia tworzenia się parzystych wyrostków aperturalnych Saetograptinae, zwłaszcza zaś typu Colonograptus. Dokładne porównanie budowy fuzellarnej tych obu typów wyrostków aperturalnych skłania autora do przyjęcia pierwszej alternatywy. Zróżnicowania aperturalne Pristiograptus gotlandicus nie stanowiłyby zatem zaczątkowych wyrostków prowadzących do Colonograptus, ale byłyby raczej wyrazem specjalizacji typowych pristiograptusow, Wskazuje na to kształt ostatniego fuzellusa aperturalnego, obecność fuzellusów katowych, a także występowanie P. gotlandicus, stwierdzane stale w poziomie P. nilssoni, obok przedstawicieli Colonograptus. W obu zbadanych głazach, opisanemu tu gatunkowi nie towarzyszyły odpowiednie formy przewodnie, pozwalające ustalić poziom graptolitowy, z którego pochodziły głazy. Towarzyszące formy retiolitesowe wskazują jednak na dolny ludlow, jako najprawdopodobniejszy ich wiek.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1959, 04, 1
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On the morphology and evolution of the Cucullograptinae (Monograptidae, Graptolithina)
    Morfologia i ewolucja Cucullograptinae (Monograptidae, Graptolithina)
    Morfologija i ehboljucija Cucullograptinae (Monograptidae, Graptolithina)
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22204.pdf
    Data publikacji:
    1966
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    morphology
    evolution
    Cucullograptinae
    Monograptidae
    Graptolithina
    paleontology
    terminology
    systematics
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1966, 11, 3-4
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Morphogenetic gradients in graptolites and bryozoans
    Autorzy:
    Urbanek, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23410.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Bilateria
    clone
    graptolite
    morphogenetic gradient
    colony
    bryozoan
    paleontology
    Hox gene
    Opis:
    Despite independent evolution of coloniality in hemichordates and bryozoans, their colonies show common features. In both instances colony is a genet or clonal system composed of zygotic oozooid and a number of blastozooids (= modules) integrated by physical continuity of tissues, sharing a common genotype and subject to common morphogenetic control. In some groups of graptolites and bryozoans, colonies display a regular morphological gradient. Simple graptoloid and bryozoan colonies consist of a proximal zone of astogenetic change and a distal zone of astogenetic repetition. Observed morphological gradient may be attributed to diffusion, along the colony axis, of a morphogen produced by the oozooid; in the zone of astogenetic change the morphogen is above certain threshold level and drops below it in the zone of astogenetic repetition. This model is supported by observations on regeneration of fractured graptoloid colonies. Regenerative branch never displays astogenetic change. The same rule is valid for regeneration of fractured bryozoan colonies. While the early astogeny of simple bryozoan colonies may be explained within the framework of the gradient theory, the late astogeny of more complex ones involves multiple succession of zones of change and repetition, without analogy in astogeny of graptoloids. Thus, late astogeny in bryozoan colonies may be controlled by cyclic somatic/reproductive changes, probably independent of the primary morphogen. Evolutionary changes in the graptoloid colonies involve both the spreading of the novelties over a greater number of zooids (penetrance) and an increase in the degree of phenotypic manifestation of a given character (expressivity). In the phylogeny of bilaterian colonies morphogenetic gradient probably originated as a sort of a side effect of sexual process leading to the appearance of the oozooid. The latter contaminated the neighbouring blastozooids with the products of its own morphogenesis. The resulting morphogenetic gradient could be used by selective forces to produce various effects of adaptive significance. Morphogens responsible for patterning of bilaterian colonies are probably related to the products of genes responsible for the anteroposterior control of embryos in all solitary Bilateria (Hox, zootype genes).
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2004, 49, 4
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    On generation and regeneration of cladia in some Upper Silurian monograptids
    O rozwoju i regeneracji gałązek w koloniach pewnych górno-sylurskich Monograptidae
    O razvitii i regenereracii vetok v kolonijakh verkhne-silurijjskikh Monograptidae
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23490.pdf
    Data publikacji:
    1963
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    generation
    regeneration
    Upper Silurian
    monograptid
    Linograptinae
    structure
    development
    paleontology
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1963, 08, 2
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Risk sharing in the paper ticket distribution system on the example of Municipal Transport Union of the Upper Silesian Industrial District in Katowice
    Podział ryzyka w systemie dystrybucji biletów papierowych na przykładzie Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego w Katowicach
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/374130.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    public urban transport
    ticket distribution system
    risk sharing
    distribution agreements
    paper ticket
    Upper Silesian Industrial District
    transport publiczny miejski
    system dystrybucji biletów
    podział ryzyka
    umowy dystrybucyjne
    bilet papierowy
    Górnośląski Okręg Przemysłowy
    Opis:
    Properly organized ticket distribution is a crucial tool to realize tariff policy of public passenger transport provider in the given area, as well as the factor influencing the ticket sale profits. Providing the proper accessibility of public communication ticket sale network requires signing contracts with third parties, which is consequently connected with the necessity to divide the tasks and responsibilities among them, which generates certain risk for each of the parties. In the article the types of risks have been discussed, as well as the methods of its sharing in case of agreements concerning public communication paper ticket distribution. Based on the example of the Municipal Transport Union of the Upper Silesian Industrial District in Katowice, the types of such agreements have been presented as well as their influence on organizing urban communication ticket distribution system in Silesian agglomeration. The paper presents a new approach to risk management as an important part of integration strategy of urban transport organizer.
    Odpowiednio zorganizowana dystrybucja biletów to ważne narzędzie realizacji polityki taryfowej organizatora miejskiego transportu zbiorowego na danym obszarze oraz czynnik wpływający na dochody ze sprzedaży biletów. Zapewnienie właściwej dostępności sieci sprzedaży biletów komunikacji miejskiej wymaga zawarcia umów z podmiotami zewnętrznymi, co z kolei wiąże się z koniecznością podziału zadań i odpowiedzialności pomiędzy stronami umowy i generuje określone ryzyko dla każdej z nich. W artykule omówiono rodzaje ryzyka oraz sposoby jego podziału w przypadku umów na dystrybucję papierowych biletów komunikacji miejskiej. Na przykładzie Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego w Katowicach zaprezentowano typy takich umów i omówiono ich wpływ na organizację systemu dystrybucji biletów komunikacji miejskiej w aglomeracji śląskiej. Artykuł prezentuje nowe podejście do zarządzania ryzykiem, jako ważnego narzędzia realizacji strategii integracji organizatora transportu miejskiego.
    Źródło:
    Transport Problems; 2015, 10, 1; 45-54
    1896-0596
    2300-861X
    Pojawia się w:
    Transport Problems
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Neocucullograptinae n. subfam. (Graptolithina)-their evolutionary and stratigraphic bearing
    Neocucullograptinae n. subfam. (Graptolithina)-ich ewolucyjne i stratygraficzne znaczenie
    Neocucullograptinae n. subfam. (Graptolithina)-ikh ehvoljucionnoe i stratigraficeskoe znachenie
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20083.pdf
    Data publikacji:
    1970
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1970, 15, 2-3
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ultrastructure of microfuselli and the evolution of graptolite skeletal tissues
    Ultrastruktura utworów mikrofusellarnych i ewolucja tkanek szkieletowych graptolitów
    Ultrastruktura mikrofjuzelljarnojj tkani i ehvoljucija formirovanija skeleta u graptolitov
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20543.pdf
    Data publikacji:
    1976
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1976, 21, 4
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    An attempt at biological interpretation of evolutionary changes in graptolite colonies
    Próba interpretacji biologicznej zmian ewolucyjnych w koloniach graptolitów
    Popytka biologicheskojj interpretacii ehvoljucionbykh izmenenijj v kolonijakh graptolitov
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20761.pdf
    Data publikacji:
    1960
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Opis:
    Problems of morphological organization in graptolite colonies are discussed and suggestions made as to the supposed genetic mechanisms of their evolution. The regular astogenetic succession of thecae is interpreted as an effect of morphophysiological gradients, The spreading of new thecal types in forms constituting successive evolutionary stages of a lineage are believed to be manifestations of the penetrance and expressivity of respective genetic factors.
    Analiza budowy kolonii w wielu grupach Graptoloidea pozwala stwierdzić, że teki wykazują wzdłuż rabdozomu regularną sukcesję morfologiczną. Różnice morfologiczne tek mogą polegać zarówno na braku lub obecności określonych segmentów teki , jak i na modyfikacjach budowy tego samego segmentu. Te ostatnie wyrażają się stopniem manifestowania się szeregu cech, określających wielkość, kształt i symetrię przydatków aperturalnych . Analiza zmian ewolucyjnych w poszczególnych liniach filogenetycznych wykazuje, że polegają one na stopniowym rozprzestrzenianiu się nowego typu teki , który początkowo występuje tylko w części proksymalnej lub dystalnej . Sposób początkowego manifestowania się nowej cechy nic jest jednak zależny od tego, czy jest ona z morfologicznego punktu widzenia cechą "progresywną" lub " regresywną”.Hipotezy Elles (1922) i Westolla (1950), wysunięte dla objaśnienia zjawisk ewolucji kolonii graptolitów, nie mogą być wiec uznane obecnie za wystarczające. Opierając się na nowych badaniach nad graptolitami oraz na danych fizjologii, mechaniki rozwoju i genetyki , autor wysuwa nową hipotezę robocza, objaśniającą organizację morfofizjologiczną kolonii graptolitów i przypuszczalne mechanizmy zmian genetycznych, jakim podlegały one w procesie ewolucji. Z biologicznego punktu widzenia, kolonie graptolitów mogą być uważane za całości zwarcie zintegrowane. Integracja osobników zachodziłaby przez dominowa nie fizjologiczne ośrodka sikularnego, Dominowanie to realizowałoby się przez rozprowadzanie wytworzonych przez sikulozoida substancji morfogen etycznie aktywnych, zbliżonych do hormonów. Substancje te byłyby rozprowadzane wzdłuż osi kolonii , przypuszczalnie przy pomocy stolonu. Stężenie tych substancji wykazywałoby regularny spadek, czyli gradient wzdłuż osi kolonii. Określona sukcesja astogenetyczna tek, tak charakterystyczną dla wyższych Graptoloidea , znajdowałaby wyjaśnienie w świetle teorii gradientów fizjologicznych, wypowiedzianej przez Childa (1915, 1941) i podjętej przez szereg badaczy. Postać zooida, a co za tym idzie - także teki , byłaby zależna od ilości substancji morfogenetycznych, działających w danej części rabdozomu. Tłumaczy to zarazem regularna sukcesję astogenetyczną tek , w szczególności wśród graptolitów o koloniach dwukształtnych ("biform"). Proces kladogenezy u Cyrtograptus Carruthers, zbadany przez Thorsteinssona (1955), pozwala zanalizować sukcesję astogenetyczną tek przy powstawaniu odgałęzień bocznych rabdozomu. Stwierdzono, że pierwsze teki gałęzi bocznej odpowiadają swym typem morfologicznym tekom bardziej dystalnym , niż wynikałoby to z ich odległości od sikuli. Zjawisko to można zrozumieć przez analogię ze zjawiskami hamowania wzrostu gałęzi bocznych przez pęd główny u roślin. Podobne przyczyny powodowały opóźnienie w tworzeniu się gałęzi bocznej w stosunku do głównej u Cyrtograptus. Ponadto rozwijałaby się ona dopiero po osiągnięciu równowagi w stężeniu substancji aktywnych na wierzchołkach obu gałązek, Tłumaczy to z kolei jednakową postać tek , pączkujących jednocześnie na obu gałązkach. Boczne gałązki stanowiłyby odpowiednio ośrodki dominujące I, II i ewentualnie wyższych rzędów ; hamowałyby one tworzenie się pączków na pewnej odległości od siebie, warunkując mniej lub bardziej stałe wzajemne odległości gałązek bocznych dla poszczególnych gatunków Cyrtograptus. Z genetycznego punktu widzenia, kolonia graptolitow może być uważana za pewnego rodzaju klon, tj. zespół organizmów mających ten sam genotyp. Zróżnicowanie astogenetyczne osobników kolonii stanowiłoby zatem jedynie wyraz różnego fenotypowego przejawiania się tego samego genomu. Ewolucja graptolitów polegałaby na modyfikacjach astogenezy, przy czym (z genetycznego punktu widzenia) odpowiadałyby one zmianom stopnia penetracji i siły przejawiania się (ekspresywności) poszczególnych cech w obrębie kolonii, Zmiany te wywołane byłyby mutacjami genów, kontrolujących powstawanie określonych cech teki, lub zmieniających ilość produkowanych przez sikulozoida substancji morfogenetycznych. Te ostatnie pod względem genetycznym wpływają stymulująco lub hamująco na przejawianie się fenotypowe określonych genów. Materiał kopalny, w szczególności obraz zmian astogenezy w liniach filogenetycznych dokładniej poznanych , potwierdza w zupełności te założenia teoretyczne. W konkretnych liniach rozwojowych, kolejno po sobie następujące formy różnią się stopniem penetracji i ekspresywności określonych cech. Gdy nowe cechy pojawiają się u przodków początkowo tylko w części dystalnej , obejmując dopiero następnie część proksymalną, należy przyjąć, że modyfikatory warunkują wytwarzanie przez sikulozoida substancji morfogenetycznej, zachowującej się w stosunku do tych cech hamująco. W filogenezie, w wyniku kolejnych mutacji, wzrastałaby aktywność genów lub malałaby aktywność inhibitora. Gdy, przeciwnie, nowa cecha pojawia się u przodków początkowo tylko u tek w części proksymalnej, aby następnie dopiero objąć także teki dystalnej części rabdozomu, należy przyjąć, że modyfikator i zarazem substancja produkowana przez sikulozoida zachowuje się jak stymulator danych cech. W ewolucji takich form wzrastałaby aktywność genów odpowiedzialnych za powstanie odpowiednich cech, lub wzrastałaby aktywność stymulatora. Analiza zmian ewolucyjnych w konkretnych liniach filogenetycznych wykazuje, że przejawiają się one w określonym zespole cech i utrzymują określony kierunek zmian. Zachowują się one przeto podobnie jak 1) czynniki kumulatywne (modyfikatory), lub też jako 2) allelomorfy wielokrotne, tj. mutacje jednego genu (locus), tworzące serie z różnym efektem fenotypowego przejawiania się i różną aktywnością alleli. Ogólny mechanizm genetyczny zmian kolonii graptolitów sprowadzałby się zatem do występowania mutacji początkowo słabo przejawiających się fenotypowo, a następnie dopiero zwiększających swą penetracje i ekspresywność. Obraz ten skłania do przyjęcia wniosku , że w wielu szczepach graptolitów ewolucja dokonywała się przez mikromutację o stopniowo zwiększającym się w szereg u potomków efekcie fenotypowym. Regularną zmianę postaci kolejnych osobników kolonii, która zdawała się stanowić cechę swoistą graptolitów, można w świetle naszych rozważań zrozumieć jako przejaw bardziej ogólnych prawidłowości biologicznych. Stanowi ona przypuszczalnie wyraz odpowiednich gradientów morfofizjologicznych. Tak jak przyczyny zmian filogenetycznych organizmów osobniczych zdają się polegać na modyfikacjach ich ontogenezy, tak ewolucja graptolitów jako organizmów kolonijnych zachodziła na drodze modyfikacji astogenezy , tj. przez zmiany sposobu rozwoju kolonii , wyrażające się: zmianami poszczególnych osobników. W ostatecznym ujęciu, przyczyny tych modyfikacji dają się sprowadzić do zmian penetracji i ekspresywności czynników genetycznych, przejawiających się w koloniach, stanowiących jednostki podlegające wspólnej kontroli genetycznej . Z naszych rozważań wynika, że w wielu liniach ewolucyjnych graptolitów,z form pierwotnie uniformicznych powstają formy cechujące się różnym stopniem biformizmu, a z nich - formy wtórne uniformiczne. W związku z tym, specjalnego rozważenia wymagają rodzaje, grupujące gatunki cechujące się silnym biformizmem - Demirastrites Eisel i Pernerograptus Pribyl. Proponuje się raczej utrzymać te rodzaje jako reprezentujące określone stadium morfologiczne, poprzez które przechodziła ewolucja wielu linii filogenetycznych, lecz nie wydzielać tych rodzajów w odrębne podrodziny (jak to proponował Pribyl, 1946). Biformiczne rodzaje mniej się różnią od swych wtórnie uniformicznych potomków (Pernerograptus Pribyl od Monogruptus Geinitz, Demirastrites Eisel od Rastrites Barrande), niż od swych pierwotnie uniformicznych przodków. W pierwszym przypadku różnice są raczej ilościowej natury (stopień penetracji i ekspresywności danych cech), w drugim zaś - bardziej jakościowej (obecność lub zupełny brak danych cech). Odpowiednio do tego proponuje się zaliczenie Pernerogruptus Pribyl do podrodziny Monograptinae, zaś Demirastrites Eisel - do podrodziny Rastritinae. Do tekstu dodano opis nowych gatunków graptolitów: Lobograptus simplex n.sp., L.exspectatus n.sp ., Cucullogruptus hemiaversus n.sp , oraz Cucullograptus aversus rostratus n. subsp.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1960, 05, 2
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ultrastructure ot the sicula in the tuboid graptolite Kozlowskitubus erraticus (Kozlowski, 1983)
    Ultrastruktura sikuli graptolita tuboidowego Kozlowskitubus erraticus (Kozłowski, 1983)
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20932.pdf
    Data publikacji:
    1979
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1979, 24, 4
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oligophyly and evolutionary parallelism: A case study of Silurian graptolites
    Oligofilia i paralelizm ewolucyjny: przyklad graptolitow sylurskich
    Autorzy:
    Urbanek, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21919.pdf
    Data publikacji:
    1998
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    fauna kopalna
    sylur
    wymieranie gatunkow
    grupy monofiletyczne
    graptolity sylurskie
    taksony
    domeny genealogiczne
    ewolucja zwierzat
    fauna monograptidowa
    paleontologia
    oligofilia
    paralelizm ewolucyjny
    potencjal ewolucyjny
    Opis:
    Oligophyly may be defined as a restrictive factor in evolution leading to minimization of the number of phyletic lines owing to an occasional reduction by means of mass extinction as well as to their recovery from scanty survivors. The monophyletic origin of the vast majority of taxa finds its explanation in this succession of events, namely in the diversity reduction (DR) - rediversification (RD) sequence. In turn, the recovery from a few or a single ancestral species (near-monophyly or monophyly) causes a number of consequences for the evolution of emerging new taxa. They produce a particular class of systematic groups called genealogical domains. Such groups display an exceptionally close affinity and a similar evolutionary potential exhibited i-.e. an abundant parallelism. In other words, the paucity of ancestry (oligophyly) explains why both the monophyletic origin and evolutionary parallelism are such common features of the phylogeny in most fossil groups. Parallelism is caused by the similarity of apomorphic tendencies (known as 'underlying synapomorphy' in phylogenetic systematics), which are among the most characteristic features of evolution within a genealogical domain. It is now evidenced that the vast majority of Late Silurian monograptid faunas are descendants of only two species - survivors from the severe lundgreni Event. Numerous cases of heterochronic parallelism and evolutionary repetitions observed within the repertoire of the Late -Silurian monograptid faunas may be explained as a far reaching effect of oligophyly. Each ancestral species established its own genealogical domain displaying certain apomorphic tendencies. The same is true for the monophyletic origin and early radiation of Llandovery monograptids. Whilst graptolites provide numerous graphic examples substantiating the oligophyly concept, it is clear that the phenomena discussed are of a much more general nafure.
    Jednym ze skutków wymierania masowego było zmniejszanie się liczby przeżywających linii ewolucyjnych, z reguły reprezentowanych także przez nieliczne gatunki. Odradzanie się faun następowało więc od nielicznych przedstawicieli danej linii ewolucyjnej i w konsekwencji tworzące się nowe grupy taksonomiczne miały monofiletyczne lub prawie monofiletyczne pochodzenie. Ten czynnik systematycznię ograniczający ilość równolegle rozwijających się linii filogenetycznych otrzymał nazwę "oligofilii'' (od gr. oligos - skąpy, nieliczny i phylon - ród, plemię, Urbanek 1997). W wyniku działania oligofilii odtadzające się taksony stanowią szczególnie blisko spokrewnione grupy monofiletyczną określane we współczesnej systematyce filogenetycznej jako domeny genealogiczne. Znamiennym rysem ewolucji takich grup jest powszechny paralelizm ewolucyjny, świadczący o istnieniu określonych tendencji apomorficznych. Znajduje to wyraz w mozaikowym pojawianiu się danej cechy apomorficznej w różnych kladach należących do tej samej domeny genealogicznej (zjawisko "ukrytej synapomorfii'', ang. "underlying synapomorphy'' Saether 1979, 1983). Historia odradzania się faun monograptidowych późnego syluru po zdarzeniu lundgreni, daje się dobrze zinterpretować w świetle koncepcji oligofilii i domen genealogicznych. Chociaż graptolity dostarczają szczególnie interesujących faktów na poparcie koncepcji oligofilii, nie ulega wątpliwosci, że zasada ta ma ogólne znaczenie. Wskutek działania oligofilii odradzające się fauny złożone są z grup monofiletycznych, z których każda składa sie z blisko spokrewnionych gatunków obdarzonych podobnym potencjałem ewolucyjnym. Warunkuje to częsty paralelizm ewolucyjny, stanowiący charakterystyczny rys zapisu paleontologicznego, odnoszącego się do historii różnych grup. Jednakże dalsze działanie oligofilii zapobiega polifiletycznemu powstawaniu potomnych taksonów, bowiem większość równoległych linii ulega eliminacji w wyniku wymierania masowego, Zasada oligofilii pozwala zrozumieć paradoksalny związek między monofiletycznym pochodzeniem większości taksonów szczebla ponadgatunkowego, ich w znacznym stopniu równoległą ewolucją oraz również monofiletycznym pochodzeniem powstających z nich grup potomnych.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 4; 549-572
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Studies on graptolites II. On the development and structure of graptolite
    Badania nad graptolitami II. O rozwoju i budowie graptolitów z rodzaju Gymnograptus bulman
    O razvitii i stroenii graptolitov roda Gymnograptus bulman
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22065.pdf
    Data publikacji:
    1959
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Opis:
    This paper describes the astogeny and structure of Gymnograptus linnarssoni (Moberg) and G. retioloides (Wiman) and also the structure of Gymnograptus sp. The material has been etched from erratic boulders of Scandinavian origin, which are of Middle Ordovician age. The systematic position of the genus Gymnograptus is discussed.
    W pracy opisano astogenezę i morfologię Gymnograptus linnarssoni (Moberg) i G. retioloides (Wiman) oraz fragment rabdozomu Gymnograptus sp. Materiał wypreparowano z pięciu głazów narzutowych wieku środkowo-ordowickiego, pochodzenia skandynawskiego. Gymnograptus linnarssoni (Moberg) jest charakterystyczną formą dla dolnej części środkowego ordowiku Bałtoskandii. Jednakże dotychczas nie poznano dokładnie budowy i rozwoju tego graptolita, gdyż znany był jedynie w stanie spłaszczonym, lub wypreparowany był ze skał ze zbyt silnie zwęgloną perydermą . Na podstawie okazów znalezionych w Polsce (głazy 0.94 i 0.96 z Jarosławca , Pomorze Zachodnie) gatunek ten można okreslić jako graptolita biserialnego z tekami proksymalnymi, zbliżonymi do lasiograptusowych, dystalnymi zaś - prawie ortograptusowymi. Pierwsze dwie teki pozbawione są wyrostków aperturalnych , następne opatrzone są kolcami subaperturalnymi, podwójnymi lub potrójnymi, o bardzo zmiennym kształcie. Krawędzie tek tworzą silne zgrubienia perydermv, dające w rezultacie rodzaj clathrium, na którym rozpięta jest ścieniała błona perydermalna . Sikula opatrzona jest wirgellą i kolcem dorsalnym. Rozwój diplograptidowy ; cztery lub pięć pierwszych tek alternuje, pozostałe począwszy od tek 31 i 32 tworzyły dwie niezależne serie. Jednakże septum medialne, we właściwym tego słowa znaczeniu, tu nie istnieje; brak bowiem błony perydermalnej, rozdzielającej obie serie tek . Wirgula przytwierdza się do rabdozomu przy pomocy beleczek, mających kształt litery "U " i stanowiących odpowiedniki pierścieni abaperturalnych. Budowa taka odpowiada formom septalnym; ponieważ jednak właściwego septum brak, proponuję zastosować tu termin "kryptoseptum" . Gymnograptus retioloides (Wiman) nie jest znany " in situ" , a poprzednio opisany był na podstawie fragmentarycznego okazu, pochodzącego z głazu narzutowego (Wiman, 1895). Obecnie, na podstawie materiału wypreparowanego z dwu głazów narzutowych (0.26 i 0.31 z przedmieścia Poznania - Czerwonak), można było wyjaśnić jego astogenezę i budowę. Jest to graptolit biserialny, z tekami zbliżonymi do typu lasiograptusowego. Pierwsze dwie teki opatrzone są nieparzystymi kolcami subaperturalnymi, pozostałe rozdwojonymi wyrostkami subaperturalnymi w postaci podwójnej pętli, na której rozpięta jest cienka błona perydermalna. Clathrium silnie rozwinięte, peryderma natomiast cienka. Sikula opatrzona tylko wirgellą, rozwój diplograptidowy septalny. Pięć pierwszych tek alternuje ; pączkowanie tek 11 i 12 oraz 21 i 22 - jak w stadium " dentatus", lecz zarówno teka 31, jak i 32 powstają z teki 22 Gatunek ten zaliczony był przez Wimana do rodzaju Climacograptus Hall. Różni się jednak od klimakograptusów budową tek, obecnością clathrium, przekrojem rabdozomu i budową wyrostków. Najwięcej cech zdaje się zbliżac go do Gymnograptus Bulman, choć i tu występują dość znaczne różnice w typie rozwoju i budowie wyrostków subaperturalnych. Być może różnice te można by uznać za wystarczające dla ustanowienia nowego podrodzaju lub rodzaju. Autor jednak uważał za stosowne zaliczyć te formę prowizorycznie do Gymnograptus, kierując się ogólnym pokrojem rabdozomu i kształtem tek oraz unikając tworzenia monotypowej jednostki taksonomicznej. Gymnograptus sp. opisany został na podstawie tylko jednego fragmentu części dystalnej rabdozomu (głaz 0.181 z Mocht, 40 km NW od Warszawy). Zbliża się on do Lasiograptus retusus Lapworth i może być nawet identyczny z nim gatunkowo. Do rodzaju Gymnograptus Bulman, dotychczas monotypowego, należy - zdaniem autora - zaliczyć obecnie także " Climacograptus" retiolides Wiman i prawdopodobnie " Lasiograptus" retusus Lapworth. Rodzaj ten winien być zaliczony do rodziny Lasiograptidae Bulman, w obrębie której stanowi prawdopodobnie ogniwo cechujące się niższym stopniem specjalizacji, niż Lasiograptus Lapworth. Przypuszczenie to opiera autor na analizie porównawczo-anatomicznej opisanych form i innych dotychczas poznanych graptolitów, należących do zbliżonych grup systematycznych.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1959, 04, 3
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The significance of graptoblasts in the life cycle of crustoid graptolites
    Znaczenie grabtoblastów w cyklu życiowym graptolitów z rzędu Crustoidea
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22916.pdf
    Data publikacji:
    1983
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Opis:
    Graptoblasts are small ovoid bodies with a flat lower, and a convex upper, wall, the latter provided with a costulation having a fusellar aspect. First found as isolated bodies associated with graptolite remains, graptoblasts were later recognized as a constituent of crustoid colonies (Kozłowski 1949, 1962). Their biological role remains largely enigmatic. The view that graptoblasts were formed within the authothecae is rejected and a conclusion is advanced that graptoblasts were closed, resting terminal portions of the stolothecae, housing encysted dormant zooids. They may be compared with the resting terminal zooids in Rhabdopleura and with the hibernacula of ctenostome bryozoans. Graptoblasts provided an adaptation allowing the species to survive the periods of adverse conditions when the rest of the colony disintegrated. One could hypothesize that after germination the graptoblasts produced small propagules ejected through a narrow cryptopyle and forming new colonies after they settled on the substrate.
    Graptoblastami nazwał R. Kozłowski (1949) małe, owalne ciałka zbudowane z materiału organicznego i opatrzone wypukłą górną oraz płaską dolną ścianą. Ta pierwsza ma żeberkowanie przypominające fuzellusy graptolitów lub pióroskrzelnych. Po raz pierwszy graptoblasty opisano jako oddzielne skamieniałości towarzyszące szczątkom graptolitów tremadockich, zaś następnie wykazano, że stanowią one część kolonii graptolitów z rzędu Crustoidea (Kozłowski 1962). Znaczenie biologiczne graptoblastów jest w znacznym stopniu zagadkowe. Zakwestionowano pogląd, że graptoblasty powstawały wewnątrz autoteki, natomiast wysunięto interpretację, że stanowiły one spoczynkową terminalną część stoloteki, zawierającą incystowane, przetrwalnikowe zooidy. Graptoblasty można homologizować ze spoczynkowymi terminalnymi zooidami w płożących się rurkach Rhabdopleura oraz z hibernaculami tj przetrwalnikowymi zooeciami mszywiołów Ctenostomata. Natomiast ich podobieństwo do statoblastów Phylactolaemata jest tylko częściowe i czysto funkcjonalne. Graptoblasty stanowiły przystosowanie umożliwiające przeżycie okresów niekorzystnych, powodujących degenerację reszty kolonii. Wysunięto hipotezę, że po okresie hibernacji graptoblasty podlegały aktywacji i tworzyły cryptopyle umożliwiające wyrzucanie pływek (rozmnóżek), tworzących po osadzeniu się na podłożu nowe kolonie. W rezultacie graptoblasty umożliwiały stałe utrzymywanie się gatunków Crustoidea w danym siedlisku, mimo głębokich zmian warunków środowiskowych.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1983, 28, 3-4
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The problem of graptolite affinities in the light of ultrastructural studies on peridermal derivatives in pterobranchs
    Problem pochodzenia graptolitów w świetle badań nad ultrastrukturą utworów perydermalnych u pióroskrzelnych
    Proiskhozhdene graptolitov v svete issledovanijj ultrastruktury proizvodnykh peridermy u krylozhabernykh
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23439.pdf
    Data publikacji:
    1976
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1976, 21, 1
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Directions of broadening the range of tariff systems functionalities in urban transport
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/393521.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Stowarzyszenie Telematyki Transportu
    Tematy:
    tariff system functionality
    urban transport
    transport tariff
    telematic tools
    electronic payment system
    funkcjonalność systemu taryfowego
    transport miejski
    taryfa transportowa
    narzędzia telematyczne
    elektroniczny system płatności
    Opis:
    The systems of selling tickets for urban transport services, realized basing on paper tickets, is severely limited, both within the aspect of collecting data concerning the services demand, and as far as the possibilities to diversify the prices and to shape transport tariffs are concerned. The development of the advanced IT technologies enable the use of telematic technologies in tariff systems of the local collective transport. Investing in the modern payment systems for the urban services is connected with considerable financial contributions from public resources, and the expected effect of the implementation is the defined functionality which is to substantially support the process of pricing and of transport offer optimization. The goal of the article is to present the possibilities resulting from the use of telematic tools in the process of shaping transport tariffs and to present the potential and the desired directions of the changes in the tariff systems of the local collective transport.
    Źródło:
    Archives of Transport System Telematics; 2014, 7, 4; 50-54
    1899-8208
    Pojawia się w:
    Archives of Transport System Telematics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The implementation, maintenance and development of IT systems: selected problems of designing contracts
    Autorzy:
    Dydkowski, G.
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/393465.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Stowarzyszenie Telematyki Transportu
    Tematy:
    contracts
    implementation of IT systems
    IT projects
    public funds
    public procurement
    option contracts
    kontrakty
    implementacja systemu IT
    projekty IT
    fundusze publiczne
    zamówienia publiczne
    kontrakt opcyjny
    Opis:
    Preparation of IT systems implementation projects is connected with many issues of design, technical, and technological nature. Many IT projects encounter difficulties in their implementation, which often results in problems with achieving the assumed functionality, exceeding the project execution time, and additional costs, if not in the investment phase, then surely in system operation phase. A number of difficulties are due – among other things – to imperfections of the contract between employer and contractor, which in case the employer is a public party, has substantial limitations concerning changes in its content, thus it may later cause difficulties in its execution. The paper, among the many issues related to implementation of IT systems, focuses mainly upon the subject of the contract, its scope, period of validity, and remuneration for implementation and maintenance of IT project.
    Źródło:
    Archives of Transport System Telematics; 2016, 9, 3; 9-15
    1899-8208
    Pojawia się w:
    Archives of Transport System Telematics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspekty organizacji międzynarodowych przewozów kolejowych w Polsce
    Aspects of the organisation of the International rail passengers service in Poland
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Sośnicki, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/249796.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
    Tematy:
    Polska
    przewozy pasażerskie
    sieć kolejowa
    transport kolejowy
    passengers service
    Polska
    railway network
    railway transport
    Opis:
    Kolejowe połączenia międzynarodowe mają w Polsce długą tradycję. Początkowo (w połowie XIX w.) linie kolejowe łączyły ważne ośrodki przemysłowe na obszarze poszczególnych zaborów. Warto również nadmienić, że linie, które dziś łączą terytoria dwóch lub kilku państw, kiedyś umożliwiały przemieszczenie między miastami danego zaboru. Najlepszym przykładem jest Kolej Warszawsko-Wiedeńska, nazywana także Drogą Żelazną Warszawsko-Wiedeńską. Pierwszy jej odcinek na terenie zaboru rosyjskiego z Warszawy do Grodziska wybudowano w 1845 r. W 1848 r. otwarto odgałęzienie tej linii do Maczek (granica z Galicją) oraz do Łowicza. Dzięki wybudowaniu w 1848 r. Kolei Krakowsko-Górnośląskiej (Krakau - Oberschlesischen Eisenbahn) z Krakowa do Mysłowic z odnogą ze Szczakowej do Maczek [1], połączono Warszawę z Krakowem, Wrocławiem oraz Wiedniem [2].
    Źródło:
    TTS Technika Transportu Szynowego; 2010, 1-2; 26-30
    1232-3829
    2543-5728
    Pojawia się w:
    TTS Technika Transportu Szynowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koleje kontra samoloty - konkurencyjność szybkich przewozów pasażerskich w Europie i Polsce
    Railways versus planes - competitiveness of fast passenger transports in Europe and Poland
    Autorzy:
    Hawlena, J.
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/253647.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
    Tematy:
    transport publiczny
    transport kolejowy
    transport pasażerski
    transport lotniczy
    passenger transport
    public transport
    air transport
    railway transport
    Opis:
    Współcześnie czas jest jednym z najbardziej cennych zasobów, którymi dysponuje człowiek. Dynamicznie zmieniający się styl życia, rosnąca aktywność, mobilność i zamożność społeczeństw to czynniki determinujące wymagania stawiane nowoczesnym środkom transportu. Nie dziwi zatem fakt, że szczególnie dynamicznie w Europie rozwija się segment szybkich przewozów pasażerskich oferujący krótki czas podróży, komfort i wysoki poziom obsługi. Szczególnie interesujące w tym zakresie wydają się być dwie gałęzie transportu, mianowicie lotnictwo oraz szybkie koleje, które konkurują ze sobą na trasach łączących największe europejskie miasta i aglomeracje.
    Źródło:
    TTS Technika Transportu Szynowego; 2012, 3; 16-22
    1232-3829
    2543-5728
    Pojawia się w:
    TTS Technika Transportu Szynowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The morphology and fine structure of the Ordovician Cephalodiscus-like genus Melanostrophus
    Autorzy:
    Mierzejewski, P
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23048.pdf
    Data publikacji:
    2004
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Hemichordata
    Ordovician
    Pterobranchia
    ultrastructure
    Cephalodiscus
    paleontology
    Estonia
    Melanostrophus
    Opis:
    The holotype and a new specimen from the type locality, as well as a few new specimens of Melanostrophus fokini Öpik, 1930, an enigmatic invertebrate from the Ordovician of the Baltic region, have been examined using combined LM, SEM and TEM techniques. This form is reinterpreted as a ?cephalodiscid hemichordate. Its skeleton or coenecium is an encrusting assemblage of uniform zooidal tubes, forming a circular or subcircular palisade−like structure.The zooidal tubes are long (up to 50 mm) and slender, similar to zooidal tubes of the extant pterobranch hemichordate Cephalodiscus (Orthoecus). The fine structure of the skeleton wall is similar to that in graptolites and four components have been recognized within periderm: (i) thick, outer cortical layer, (ii) very thin fusellar layer, constructed of annular growth bands, with their oblique sutures arranged randomly, resembling the fusellar layer of some pterobranchs and primitive graptolites, (iii) inner cortical layer, and (iv) thin, enamel−like inner lining. The periderm is abundantly perforated by pits and holes of different diameters; some of them were probably caused by saprophytic or parasitic borers, but the largest ones (up to 100 µm) are probably primary and mark a tube bifurcation. It is concluded that cortex formation is not a synapomorphy for graptolites.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2004, 49, 4
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The fine structure of zooidal tubes in Sabelliditida and Pogonophora with reference to their affinity
    Ultrastruktura szkieletu Sabelliditida i Pogonophora oraz problem ich związków filogenetycznych
    Ul’trastruktura trubok Sabelliditida i Pogonophora i problema ikh filogeneticheskikh svjazejj
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Mierzejewska, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21125.pdf
    Data publikacji:
    1977
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    ultrastructure
    zooidal tube
    tube wall
    Sabelliditida
    Pogonophora
    morphology
    fauna
    paleontology
    Lower Cambrian
    Cambrian
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1977, 22, 3
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zvoljucija Lagena sulcatiformis n. sp. iz verkhego mela Polshi
    Ewolucja Lagena sulcatiformis n. sp. z górnej kredy Polski
    Sur levolution de Lagena sulcatiformis n. sp. dans le Cretace superieur ein Pologne
    Autorzy:
    Pozaryska, K.
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21351.pdf
    Data publikacji:
    1956
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Opis:
    Рrаса dotyczy różnowiekowych populacji Lagena sulcatiformis n. sp . (Foraminisfera) i zmian zachodzących w ewolucji tego gatunku. Lagena sulcatiformis stoi najbliżej Lagena sulcata (Wa1tker & Jacob) , która jest gatunkiem szeroko rozumianym, ,grupującym w rzeczywistości pewną liczbę blisko siebie stojących gatunków. Badania oparto na materiale pochodzącym ze skał górno-kredowych Polski. Zgromadzono ponad 2000 okazów z 4 poziomów, ściśle datowanych stratygraficznie, а mianowicie z jastrychu środkowego, jastrychu górnego, danu dolnego i danu górnego; 916 okazów pomierzono i poddano analizie wariacyjno-statystycznej. Analizę wykonano dla ogólnego kształtu skorupki, określonego stosunkiem jej długości do szerokości. Otrzymane dla każdej z tych 4 populacji krzywe dają obraz ciągłej sukcesji morfologicznej, prowadzącej od zdecydowanej przewagi form sferycznych w populacji z poziomu najstarszego- do zdecydowanej przewagi form wydłużonych w poziomach najmłodszych. Osiągnięte różnice nie leżą jednak jeszcze na ”normalnym poziomie systematycznym”. Są to zapewne tylko przejawy dość daleko posuniętego Polimorfizmu wewnątrzgatunkowego, którego przyczyny należy się zapewne doszukiwać w mechanizmach genetyczno-populacyjnych, prowadzących do zmiany udziału poszczególnych wariantów (typów genetycznych) w populacji. Różnowiekowe populacje Lagena sulcatiformis n.sp. są zespołami tego samego basenu morskiego, które żyły w różnych momentach jego historii geologicznej. Zasadnicza ciągłość sedymentacji w tej serii osadowej stanowi przesłankę, że mamy tu do czynienia nie z poszczególnymi falami imigrantów z przyległych zbiorników morskich, lecz z ewolucją jednej autochtonicznej populacji, zachodzącą na tle i w skutek zmian reżimu hydrologicznego tego zbiornika.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1956, 01, 2
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The ultrastructure and building of graptolite dissepiments
    Autorzy:
    Urbanek, A
    Mierzejewski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22043.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    paleontology
    ultrastructure
    graptolite
    building
    rhabdosome
    dendroid graptolite
    Hemichordata
    Graptolithoidea
    Dendroidea
    Dictyonema
    dissepiment
    skeletal tissue
    Ordovician
    Opis:
    Dissepiments or connecting bars between adjacent stipes in rhabdosomes of dendroid graptolites were studied by means of electron microscopy (SEM and TEM). The material, chemically isolated from rock matrix, originating from the Ordovician of Estonia and glacial boulders of Baltic origin found in Poland, is assigned provisionally to the genus “Dictyonema” sensu lato. Early growth stages of dissepiments are made only of the fusellar component. Older dissepiments are composed of the central core and the outer envelope: the central core is made of rather irregularly arranged growth units made of the fusellar tissue, whereas the outer envelope has a distinct cortical appearance. TEM observations indicate that the fusellar component is made of both typical fusellar and microfusellar tissues (the latter with complete and reduced microfuselli). The cortical component of dissepiments is made both of dependent and independent cortex. The opinion is advanced that the dissepiments were constructed externally by the mortaring activities of zooids, similar to that of Recent Cephalodiscus. Our observations indicate that bizooids were most probable dissepiment constructors. These results, in general, does not support earlier opinions that dissepiments are made of cortical tissue acquiring a fusellar aspect in some cases, and that dissepiments were produced by the extrathecal membrane surrounding the rhabdosome.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2009, 54, 2; 243-252
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The stolon system in Rhabdopleura compacta [Hemichordata] and its phylogenetic implications
    Stolony Rhabdopleura compacta [polstrunowce, pioroskrzelne] i ich znaczenie filogenetyczne
    Autorzy:
    Urbanek, A
    Dilly, P N
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22184.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Rhabdopleura compacta
    Pterobranchia
    paczki przetrwalnikowe
    kompleksy diafragmowe
    graptolity
    Crustoidea
    stolony
    polstrunowce
    Rhabdopleurida
    rabdopleurydy
    pioroskrzelne
    morfologia
    paleontologia
    Dendroidea
    Opis:
    Studies made with the light microscope on the stolon system of extant pterobranch hemichordate Rhabdopleura compacta Hincks, 1880 have revealed the presence of characteristic structures called herein diaphragm complexes. Each complex consists of the stolonal diaphragm proper and a thin-walled conical encasement, produced by a rapid inflation of the stolonal sheath around the diaphragm. Such structures have never been observed before either in the Recent or fossil Rhabdopleurida. However, both in their origin and in their relations to the stolon and to the zooidal tube, diaphragm complexes strongly resemble the internal portions of thecae as recognized in the sessile orders of the Graptolithina. The significance of the presence of these homologues of the enclosed initial portions of thecae in Rhabdopleura compacta for the understanding of the phylogenetic relationships between pterobranchs and graptolites is discussed.
    Duże podobieństwo stolonów współczesnych i kopalnych rabdopleurydów (Pterobranchia, Rhabdopleurida) oraz osiadlych rzędów kopalnych graptolitów (zwłaszcza Dendroidea i Crustoidea), jest jednym z argumentów przemawiających za bliskim pokrewieństwem obu pup. Badania Kozłowskiego (1949) wykazały, że przy dużym ogólnym podobieństwie stolonów rabdopleurydów i stolonów Graptolithina występuje także znamienna różnica: podczas gdy u graptolitów występują tzw. części wewnętrzne tek, u pióroskrzelnych nie stwierdzono ich występowania. Nasze badania przeprowadzone na materiale Rhabdopleura compacra Hincks. 1880 zebranym w przybrzeżnych wodach Kanalu La Manche w okolicy portu Plymouth (Anglia), wykazały jednak u tego gatunku obecność struktur homologicznych z częściami wewnętrznymi tek graptolitów. Struktury te nazwane przez nas kompleksami diafragmowymi, składają się z właściwej diafragmy (tj. przegrody w stolonie opatrzonej centralnym otworkiem), oraz stożkowatej osłonki powstałej przez raptowne rozszerzenie (inflację) stolonu. W ten sam sposób powstają wewnętrzne części tek u przedstawicieli osiadłych rzędów graptolitów. Badania nasze wykazały także głebokie podobieństwo między budową osłonek perydermalnych pączków przetrwalnikowych i kompleksów diafragmowych u Rhabdopleura oraz wewnętrznych części tek u Graptolithina. Te pochodne stolonu wraz z samym stolonem można określić jako stoloblast, tj. część szkieletu kolonii całkowicie odrębną od mających strukturę fuzellarną rurek zooidalnych. Sporadyczne występowanie u pewnych rabdopleurydów struktur homologicznych z częściami wewnętrznymi tek u przedstawicieli osiadłych rzędówg raptolitów jest jeszcze jednym dowodem przemawiającym za bezpośrednim związkiem rodowym obu tych grup. Wysuwamy przypuszczenie, że to sporadyczne występowanie bardzo swoistej cechy morfologicznej jest przejawem ukrytej homologii, lub też mówiąc inaczej - ukrytej synapomorfii, wyrażającej się istnieniem wspólnych tendencji apomorficznych u Rhabdopleurida i Graptolithina.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2000, 45, 3; 201-226
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Adaptive radiation of monograptids after the Late Wenlock crisis
    Autorzy:
    Koren, T N
    Urbanek, A
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22957.pdf
    Data publikacji:
    1994
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    sylur
    fauna graptoloidowa
    Pristiograptus dubius
    ewolucja
    wymieranie gatunkow
    skamienialosci
    monograptidy
    ludlow
    paleontologia
    wenlok
    Opis:
    Succession of late Wenlock graptolites in the Kursala Formation, Tien Shan (Kirghizia), documents of the early recovery phase after the global C. lundgreni Event. Pristiograptus dubius was the only survivor among monograptids. After displaying a mass occurrence and an increased variation, the P. dubius stem lineage splits into two main trends: line A, represented by Pristiograptus idoneus and line B, represented by Colonograptus? praedeubeli. The former leads to Lobograptus? sherrardae, a generalized forerunner of such diverse trends as linograptids, cucullograptids and possibly also neocucullograptids (via Bohemograptus). The latter initiates the Colonograptus-Saetograptus line. The P. idoneus - L.? sherrardae lineage shows distinct gracilization, an apomorphic feature, while the other one preserves ancestral robustness, a plesiomorphic character. Hence, the bulk of the later monograptids of Gorstian and Ludfordian age may be derived from the P. dubius stem lineage. In respect of this conservative lineage a non-cladistic approach is prefered, because its morphological spectrum and evolutionary potential, and as we believe its specific identity, were preserved, in spite of numerous speciation events, until the early Pridoli.
    Współczesne badania nad kryzysem biotycznym jaki dotknął monograptidy w późnym wenloku (tzw. zdarzenie C. lundgreni), pozwalają ocenić zarówno skalę masowego wymierania (przeżywa tylko jeden gatunek, Pristiograptus dubius), jak i przebieg procesów składających się na wczesny etap odradzania fauny graptoloidowej. Duże znaczenie dla poznania tych ostatnich miało zbadanie obfitej fauny z formacji Kursala, w górach Tien Szań (Kyrgystan). Różnicowanie się szczepu Pristiograptus dubius było poprzedzone jego masowym występowaniem i zwiększoną zmiennoscią. Następnie doszło do oddzielenia się dwu głównych linii ewolucyjnych: linii A, reprezentowanej przez P. idoneus oraz linii B, którą wyznacza pojawienie się Colonograptus? praedeubeli. Pierwszy gatunek dał początek Lobograptus? sherrardae, stanowiącemu wspólnego przodka tak rozbieżnych trendów ewolucyjnych jak linograptidy (Neodiversograptus nilssoni), kukullograptidy (Lobograptus progenitor), a prawdopodobnie także neokukullograptidy (za pośrednictwem Bohemograptus). Natomiast C.? praedeubeli, przedstawiciel lini B, zapoczątkowuje rozwój charakterystycznych dla wczesnego ludlowu monograptidów "kolczastych" (Colonograptus, Saetograptus). Rozejście się wspomnianych linii ewolucyjnych określone jak "wczesna schizma", wyznacza zarazem główne kierunki ewolucji monograptidów ludlowu.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1994, 39, 2; 137-167
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The ultrastructure, development, and systematic position of the graptolite genus Mastigograptus
    Autorzy:
    Bates, D E B
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21265.pdf
    Data publikacji:
    2002
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    Graptolithina
    internal structure
    graptolite
    development
    remains
    Pterobranchia
    taxonomy
    systematic position
    stratigraphy
    Mastigograptus
    Ordovician
    ultrastructure
    paleontology
    Opis:
    Fragments of rhabdosomes isolated by chemical treatment from an erratic boulder of Baltic origin and ?Middle Ordovician age, provisionally assigned to Mastigograptus aff. tenuiramosus (Wallcott, 1881) were studied with SEM. Although exceptionally well preserved, remains lack the thin−walled free portions of thecae. Rhabdosomes are provided with a strongly developed basal disc, short stem and many branched stipes. The latter consist of heavily corticalized chains of stolothecae with alternately disposed thecal bases. Stolothecae display a morphological gradient and increase in size and change in shape distalwards. The stolon system studied with SEM on naturally and artificially broken specimens, as well as traced through open thecal bases, reveals a regular triad budding but no stolon inside the stolothecal cavity. We tentatively suggest that crassal lining, recognized earlier by TEM studies, corresponds to an unusually inflated stolonal stolon, filling the entire thecal cavity and adhering tightly to stolothecal wall. The systematic position of Mastigograptus, a matter of long debate, seems to be defined by a number of structural features which imply a distinct difference between genus in question and all known orders of sessile graptolites. The order Mastigograptida nov. and the family Mastigograptidae nov. are proposed.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2002, 47, 3
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scanning electron microscopy of sessile graptolites
    Badania osiadłych graptolitów w skaningowym mikroskopie elektronowym
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Mierzejewska, G.
    Mierzejewski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/21526.pdf
    Data publikacji:
    1980
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Opis:
    The surfaces of rhabdosomes in dendroid and tuboid graptolites and in Mastigograptus were investigated with SEM. In general the surfaces are remarkably smooth and essentially featureless, even around the apertures. The only exception are subparallel rollers recognized on one specimen of Dictyonema sp., which pass at places into accumulations producing a reticulated network. The evidence available indicates a foreign nature these structures which cannot be considered units of secretion of graptolite cortex. The opinion is advanced that the recent data are suggestive of collagen fibrillogenesis occuring immediately adjacent to the surface coat of epithelial cells. The lack of bandages in sessile graptolites and the lack of foreign agglutinated material on their rhabdosomes, the intimate control of fibrillogenesis by epithelial cells in extracellular secretion of collagen are all presented as evidence in favour of the membrane model of graptolite periderm secretion.
    Zbadano powierzchnię rabdozomów graptolitów dendroidowych, tuboidowych i Mastigograptus sp. za pomocą skaningowego mikroskopu elektronowego. Wykazano, iż w zasadzie powierzchnie te są zupełnie gładkie, nawet w okolicach apertur. Tylko u jednego okazu Dictyonema sp. zaobserwowano na perydermie obecność niemal równoległych wałków występujących parami. Uzyskane wyniki wykluczają możliwość interpretowania tych wałków jako jednostek sekrecyjnych korteksu graptolitów. Wyraźnie gładkie, pozbawione „bandaży” powierzchnie rabdozomów graptolitów osiadłych ostro kontrasują z coeneciami Cephalodiscida, pokrytymi zazwyczaj obcymi ciałami przywierającymi do ich lepkiej powierzchni. Fakt ten może sugerować istnienie u graptolitów ochronnej warstwy z miękkich tkanek wokół rabdozomu, której obecność postuluje membranowy model sekrecji. Przedyskutowano możliwość depozycji małej ilości kolagenowego materiału szkieletalnego na powierzchniach otwartych na wpływ środowiska zewnętrznego. Wyrażono pogląd, iż dotychczasowe dane sugerują istnienie bezpośredniego związku fibryllogenezy kolagenu z powierzchnią komórek nabłonkowych. Takie fakty jak brak „bandaży” u graptolitów osiadłych, brak obcego, aglutynowanego materiału na rabdozomach oraz kontrolę fibryllogenezy przez komórki nabłonka w pozakomórkowej sekrecji kolagenu potraktowano jako przemawiające na korzyść membranowego modelu sekrecji peridermy graptolitów.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 1980, 25, 2
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The world`s oldest crustoid graptolites from the Upper Tremadocian of Poland
    Autorzy:
    Mierzejewski, P
    Kulicki, C.
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22443.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Opis:
    The Crustoidea are an order of sessile basic graptolites that are morphologically intermediate between the extant genus Rhabdopleura (Rhabdopleuroidea) and the extinct sessile order—the Dendroidea (Kozłowski 1962, 1966; Bulman 1970; Urbanek 1986). So far these rather poorly known graptolites of significant phylogenetic importance have been reported from the upper Arenigian or lower Llanvirnian (Kozłowski 1962) to the upper Ludlow (Mierzejewski 1977). Isolated fragments of the graptolite stolon system were chemically extracted from upper Tremadocian chert nodules from Wysoczki (Holy Cross Mountains, central Poland) and examined with SEM. Because of the characteristic trifurcation and fine annulation of the stolons they are recognized as remnants of the crustoid graptolites. This discovery extends the stratigraphic distribution of the crustoid graptolites and explains the enigmatic presence of graptoblasts in the upper Tremadocian beds of Wysoczki.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2005, 50, 4; 721-724
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Phyletic evolution and iterative speciation in the persistent Pristiograptus dubius lineage
    Autorzy:
    Urbanek, A.
    Radzevicius, S.
    Kozlowska, A.
    Teller, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22649.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
    Tematy:
    phyletic zob.phylogenetic
    phylogenetic evolution
    iterative speciation
    Pristiograptus dubius
    lineage
    graptolite
    Graptolithina
    stem lineage
    new subspecies
    Pristiograptus dubius magnus
    Pristiograptus dubius paezerensis
    Pristiograptus dubius praelodenicensis
    Pristiograptus dubius postfrequens
    Pristiograptus dubius postmagnus
    Silurian
    East European Platform
    Polska
    Lithuania
    Opis:
    The paper focuses on patterns of the evolution of the simplest and longest−ranging (approximately 18 Ma) Silurian graptolite Pristiograptus dubius. The Pristiograptus dubius species group consists of the P. dubius stem lineage represented by a sequence of a number of subspecies displaying only small morphological changes as well as derivative species produced from the stem lineage by means of iterative speciation. This long raging graptolite lineage is the only one, apart of one retiolitid, which survived the most severe environmental event for graptolites, the Cyrtograptus lundgreni Event. Based on three−dimensional, isolated material two P. dubius groups taxa are distinguished. One group has an obtuse angle between the thecal lip and the succeeding thecal wall, the second group has a right or acute angle. Other characters differentiating P. dubius forms are: the shape of the apertural lips, differences in rhabdosome shape and size, and a different number of sicular rings. Sixteen species and subspecies of Pristiograptus from the East European Platform, Poland and Lithuania are discussed. Five new subspecies P. dubius magnus, P. dubius paezerensis, P. dubius praelodenicensis, P. dubius postfrequens, and P. dubius postmagnus are proposed.
    Źródło:
    Acta Palaeontologica Polonica; 2012, 57, 3
    0567-7920
    Pojawia się w:
    Acta Palaeontologica Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szablodziob Recurvirostra avosetta gatunkiem legowym na srodkowej Wisle
    The Avocet Recurvirostra avosetta - a species nesting on the middle Vistula river
    Autorzy:
    Bukacinski, D
    Buczynski, A.
    Rozycki, A.
    Urbanek, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33000.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne
    Tematy:
    ptaki
    szablodziob
    Recurvirostra avosetta
    gatunki legowe
    legi ptakow
    obserwacje ptakow
    Wisla Srodkowa
    Źródło:
    Kulon; 2007, 12; 97-98
    1427-3098
    Pojawia się w:
    Kulon
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sustainable Urban Mobility Planning (SUMP) at subregional area level with the use of transportation model
    Autorzy:
    Karoń, G.
    Krawczyk, G.
    Urbanek, A.
    Mikulski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/393383.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Stowarzyszenie Telematyki Transportu
    Tematy:
    sustainable transport
    urban mobility
    SUMP
    transportation model
    rozwój zrównoważony
    mobilność miejska
    model transportowy
    Opis:
    The paper is aimed at presentation of authors’ experience in the field of sustainable urban mobility planning at a subregional level. The authors make a thesis that the sustainable urban mobility planning in urbanised areas of conurbation nature should be implemented on a framework basis at a subregional level. A strategic mobility management at a supramunicipal level allows a better coordination of local actions and achieving the synergy of planned instruments to make the mobility sustainable. The paper presents guidelines in the field of diagnosis of the urban mobility system. In addition, the paper makes an attempt to identify instruments to make the urban mobility sustainable and to determine frameworks of ex-post and ex-ante evaluation for this process. The paper content to a large extent is related to the Sustainable Urban Mobility Plan for the Central Subregion of Silesian Voivodeship, which was developed with the involvement of paper authors.
    Źródło:
    Archives of Transport System Telematics; 2017, 10, 2; 19-26
    1899-8208
    Pojawia się w:
    Archives of Transport System Telematics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projekt i próby doświadczalne automatycznego systemu gaszenia mgłowego pożarów napędów przenośników taśmowych
    Designing and testing the automatic water mist fire extinguishing system for belt conveyors
    Autorzy:
    Bałaga, D.
    Kalita, M.
    Siegmund, M.
    Urbanek, A.
    Waloszczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/305150.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Wydawnictwo Druk-Art
    Tematy:
    transport urobku
    gaszenie mgłowe pożaru
    zagrożenie pożarowe w górnictwie
    transport of mining spoil
    fire fighting fog
    fire hazard in mining
    Opis:
    Ciągłość pracy zakładów górniczych w znacznym stopniu zależy od transportu urobku, a więc prawidłowej i bezawaryjnej pracy przenośników taśmowych. Obecnie obserwowane jest duże zainteresowanie zakładów wydobywczych systemami zabezpieczającymi przed powstaniem pożaru na stacjach napędowych i zwrotnych oraz na trasach przenośników. W artykule przeprowadzono analizę zagrożeń pożarowych na trasach przenośników taśmowych oraz systemów minimalizujących ryzyko ich wystąpienia. Większość systemów wykorzystuje czujniki temperatury lokalizowane na końcach linii detekcyjnej, co w przypadku ich awarii może przyczynić się do opóźnionej reakcji na wykryte źródło ognia. Stosowane w nich dysze zraszające nie wykorzystują technologii wytwarzania mgły wodnej, wykazującej dużą skuteczność gaszenia. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom zakładów górniczych, podjęto prace nad opracowaniem systemu automatycznego gaszenia mgłowego przeznaczonego do napędów przenośników taśmowych.
    Continuity of mining plants operation mainly depends on run-of-mine transportation, i.e. on effective failure-free operation of belt conveyors. At present we observe increasing interesting of the coal processing plants in the systems protecting against fire ignition on belt conveyors’ driving and return ends. Analysis of fire hazards on belt conveyor routes is given and the systems minimizing the fire risk are discussed. Most of the systems use temperature sensors located at ends of detection line, what in the case of failure can cause delay in reaction to the detected source of fire. Installed spaying nozzles do not use water mist generation technology which enables high efficient fire extinguishing. To meet the demand of mining plants we started the research project on development of automatic water mist system for extinguishing the source of fire in the belt conveyors’ drives.
    Źródło:
    Napędy i Sterowanie; 2018, 20, 7/8; 60-67
    1507-7764
    Pojawia się w:
    Napędy i Sterowanie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obserwacja pary syczków Otus scops w dolinie Narwi
    A pair of European Scops Owl Otus scops recorded in the Narew river valley (NE Poland)
    Autorzy:
    Krynski, K.
    Urbanek, A.
    Obloza, P.
    Rubacha, S.
    Oklinski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/79779.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zoologiczne
    Tematy:
    ptaki
    syczek
    Otus scops
    ptaki nielegowe
    obserwacje ptakow
    dolina Narwi
    Polska Polnocno-Wschodnia
    Źródło:
    Ornis Polonica; 2015, 56, 1
    2081-9706
    Pojawia się w:
    Ornis Polonica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projekt instalacji zraszającej NEPTUN do zmniejszania zapylenia w zakładzie przeróbczym KWK „Bolesław Śmiały”
    NEPTUN spraying system intended for reduction of airborne dust in KWK Bolesław Śmiały coal mine processing plant
    Autorzy:
    Bałaga, D.
    Kalita, M.
    Siegmund, M.
    Klimek, Z.
    Urbanek, A.
    Waloszczyk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/198860.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Instytut Techniki Górniczej KOMAG
    Tematy:
    górnictwo
    zakład przeróbczy
    bezpieczeństwo pracy
    zwalczanie zapylenia
    instalacja zraszająca
    mining industry
    minerals processing plant
    work safety
    airborne dust control
    spraying installations
    Opis:
    W artykule przedstawiono projekt instalacji zraszającej NEPTUN przeznaczonej do redukcji pyłu całkowitego oraz respirabilnego na stanowiskach pracy, w zakładzie przeróbczym KWK Bolesław Śmiały. Zaprezentowano efekty prac modelowych oraz omówiono budowę i zasadę działania zabudowanych na stanowiskach pracy instalacji zraszających, składających się na instalację NEPTUN. W podsumowaniu określono kierunki dalszych działań.
    NEPTUN spraying system intended for reduction of total and respirable airborne dust at KWK Bolesław Śmiały coal mine processing plant is presented. Effects of modelling tests are shown. Design and principle of operation of NEPTUN spraying system installed at the workplace is discussed. Directions for further actions are specified in conclusions.
    Źródło:
    Maszyny Górnicze; 2018, 36, 3; 35-46
    0209-3693
    2450-9442
    Pojawia się w:
    Maszyny Górnicze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Morphometric and biochemical screening of old mulberry trees (Morus alba L.) in the former sericulture region of Slovenia
    Autorzy:
    Urbanek Krajnc, A.
    Ugulin, T.
    Pausic, A.
    Rabensteiner, J.
    Bukovac, V.
    Mikulic Petkovsek, M.
    Janzekovic, F.
    Bakonyi, T.
    Bercic, R.L.
    Felicijan, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/59008.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Botaniczne
    Opis:
    Over centuries, in many European countries, the white mulberry trees (Morus alba L.) became an integral part of the cultural landscape, bearing witness to past sericulture activities. The distribution records of white mulberry trees in the cultural landscape are incomplete and in general poorly documented. The aim of the presented research was to collect data regarding geographical locations of mulberry trees and to define their morphological and biochemical variability in Goriška region, one of the historical sericulture regions in Slovenia. Principal component analysis of all morphometrical leaf traits allowed us to characterize two separate groups of morphotypes. Recordings of the tree pruning management revealed that annual base cutting is traditionally used in Goriška region. Significant correlations between pruning management and leaf morphology traits showed that frequently pruned trees form larger leaves. Biochemically, mulberry leaves are shown to be rich in proteins containing threonine, arginine, asparagine, serine, and glutamine as the most prominent free amino acids. The main phenolic compounds were identified as caffeoylquinic acid derivatives, quercetin malonyl-hexoside, rutin, kaempferol acetyl-hexoside, quercetin-3-glucoside, and p-coumaric acid derivatives. The difference in concentrations of the investigated metabolites is correlated either with the pruning management or the morphotype. Pruning significantly affected the levels of asparagine, alanine, and serine, which were higher in the annually pruned trees regardless of the morphotype. Furthermore, we were able to confirm a significant effect of pruning on total phenolics as well as on the levels of rutin, quercetin malonyl-hexoside, and quercetin-3-glucoside contents. Multivariate analysis allowed us to determine seven chemotypes with distinctive biochemical traits. Our results are the basis for defining superior high-yielding genotypes with optimum metabolic composition for both silkworm feeding as well as for innovative usage in food processing and pharmaceutical industries.
    Źródło:
    Acta Societatis Botanicorum Poloniae; 2019, 88, 1
    0001-6977
    2083-9480
    Pojawia się w:
    Acta Societatis Botanicorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modelowanie strefy połączeń podkładów wzdłużnych w nawierzchni LONGASF
    Numerical modeling of elastic connection between longitudinal sleepers
    Autorzy:
    Urbanek, M.
    Pawlak-Burakowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/248394.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
    Tematy:
    nawierzchnia kolejowa
    podkłady wzdłużne
    modelowanie numeryczne nawierzchni kolejowej
    railway track
    longitudinal sleepers
    numerical modelling of railway track
    Opis:
    W artykule przedstawiono zarys koncepcji niekonwencjonalnej nawierzchni kolejowej na podkładach wzdłużnych i podłożu asfaltowym LONGASF. Autorzy zaprezentowali metodę modelowania numerycznego nawierzchni LONGASF w programie Autodesk Simulation Multiphysics. Model ten stworzono na podstawie próbki laboratoryjnej nawierzchni. W niniejszej pracy opisano proces modelowania elementu elastycznego, łączącego podkłady wzdłużne, a także przedstawiono wyniki analizy.
    This paper outlines the innovative concept of unconventional railway track on longitudinal sleepers and asphalt track bed. The authors present a method for LONGASF numerical modelling in Autodesk Simulation Multiphysics that was created on the basis of laboratory sample. This paper describes the process of numerical modelling of elastic element that connects longitudinal sleepers as well as the results of it.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne; 2013, 3(102); 391-398
    1231-9171
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowo-Techniczne Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Komunikacji w Krakowie. Seria: Materiały Konferencyjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mercury content in ash of solid fuels
    Autorzy:
    Urbanek, B.
    Szydełko, A.
    Moroń, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/115843.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Fundacja na Rzecz Młodych Naukowców
    Tematy:
    mercury in coal
    mercury in ash
    oxy-fuel combustion
    rtęć w węglu
    rtęć w popiele
    spalanie tlenowo-paliwowe
    Opis:
    Mercury emission field measurements were conducted for two types of coal from Polish mines. Total mercury content were evaluated in coal and ash on mercury analyzer atomic absorption spectrometer AMA 254. Obtained result shows that brown coal contains more mercury compared to hard coal (289 ppb and 66 ppb respectively for a polydisperse system). Mercury concentration in ashes is several times higher than for coal which means ash may be a good absorber for mercury. Also, application of oxy-fuel technology results in smaller amount of mercury absorbed in the ash which can be related to higher emission of Hg in the gaseous form.
    Źródło:
    Challenges of Modern Technology; 2014, 5, 2; 39-43
    2082-2863
    2353-4419
    Pojawia się w:
    Challenges of Modern Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The fire hazard during combustion of some alternative fuels
    Autorzy:
    Szydełko, A.
    Urbanek, B.
    Moroń, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/115802.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Fundacja na Rzecz Młodych Naukowców
    Tematy:
    alternative fuel
    biomass
    SRF
    CPT
    fire hazard
    self-ignition
    Opis:
    Alternative fuels are fuels which include: biomass fuel from waste and sewage sludge. Co-firing biomass with coal is now considered as an effective and financially attractive way the use of biomass for energy production. Perhaps in the future this new technology will replace co-efficient technologies, such as gasification in combination of the gas-steam systems, and the use of gas or ethanol from biomass to value highly efficient fuel cells [1]. The use of coal and biomass mixtures can also be a threat to the safe operation of the plant, including in particular the preparation and installation of the fuel supply. Organic matter in biomass (organic fraction) is a complex mixture of fats, proteins, carbohydrates, humic material-go and fatty acids [2–4]. Self-igniting the fuel can be the result of various factors such as chemical, physical or biological agents stored inside a large amount of organic matter. Self-igniting solid fuels storage depends on many factors such as particle size, nature and type of biomass, coal, the moisture content of the fuel, the storage method and the means of ventilation [5]. In order to determine the self-ignition temperature of coal and of biomass: straw pellets and wood pellets, the method called CPT (Crossing Point Test) [18] was used. Apart from this, the elemental composition of these biomass as well as of coal have been marked.
    Źródło:
    Challenges of Modern Technology; 2013, 4, 1; 53-57
    2082-2863
    2353-4419
    Pojawia się w:
    Challenges of Modern Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Risks of boiler operation during slagging and fouling process – a new methods for the determination of ash sintering temperatures
    Autorzy:
    Urbanek, B.
    Szydełko, A.
    Czajka, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/115821.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Fundacja na Rzecz Młodych Naukowców
    Tematy:
    mineral matter
    sintering
    fouling
    Leitz test
    strength method
    pressure-drop method
    materia mineralna
    proces spiekania
    zanieczyszczenia
    test Leitz
    metoda sił
    metoda spadku ciśnienia
    Opis:
    The properties of mineral matter occurs in coal in the form of inorganic compounds leads to slagging and fouling process on boiler heating surfaces, burners and ash hopper. The deposition of ash cause many undesirable phenomena such as heat transfer deterioration, damage to internal parts of the boiler as a result of detachment of large agglomerates and finally, costly shutdowns of the boiler. Standardized method of risk assessment of agglomerates formation and sintered fly ash is determined by four melting temperatures of ash. This measurement is based on visual appraisal of ash sample deformation which is subjective and strongly depends on the experience of the person conducting the test. Especially is hard predict the first two temperatures: deformation and sintering. An article has to present three non-standardized methods for determining the sintering temperature by using physical parameters: pressure drop and minimum force of probe destruction. This type of measurement allows a quantitative way to obtain reliable and meaningful result. The experiment showed that the results of non-standard methods deviate from those set using the Leitz method. This allows to conclude that sintering processes occur at much lower temperatures and changing the shape of the initial (test method Leitz) is not the first symptom of demonstrating the melting of the ash.
    Źródło:
    Challenges of Modern Technology; 2013, 4, 2; 47-52
    2082-2863
    2353-4419
    Pojawia się w:
    Challenges of Modern Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of process-material conditions on the structure and biological properties of electrospun polyvinylidene fluoride fibers
    Autorzy:
    Zaszczyńska, A.
    Sajkiewicz, P. Ł.
    Gradys, A.
    Tymkiewicz, R.
    Urbanek, O.
    Kołbuk, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/200237.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    scaffolds
    electrospinning
    polyvinylidene fluoride
    tissue engineering
    Opis:
    Polyvinylidene fluoride (PVDF) is one of the most important piezoelectric polymers. Piezoelectricity in PVDF appears in polar b and ɣ phases. Piezoelectric fibers obtained by means of electrospinning may be used in tissue engineering (TE) as a smart analogue of the natural extracellular matrix (ECM). We present results showing the effect of rotational speed of the collecting drum on morphology, phase content and in vitro biological properties of PVDF nonwovens. Morphology and phase composition were analyzed using scanning electron microscopy (SEM) and Fourier-transform infrared spectroscopy (FTIR), respectively. It was shown that increasing rotational speed of the collector leads to an increase in fiber orientation, reduction in fiber diameter and considerable increase of polar phase content, both b and g. In vitro cell culture experiments, carried out with the use of ultrasounds in order to generate electrical potential via piezoelectricity, indicate a positive effect of polar phases on fibroblasts. Our preliminary results demonstrate that piezoelectric PVDF scaffolds are promising materials for tissue engineering applications, particularly for neural tissue regeneration, where the electric potential is crucial.
    Źródło:
    Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2020, 68, 3; 627-633
    0239-7528
    Pojawia się w:
    Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Scripting language in serious games for psychology
    Autorzy:
    Grudziński, T.
    Mikuszewski, R.
    Szczęsna, A.
    Szynalik, M.
    Urbanek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/332929.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Uniwersytet Śląski. Wydział Informatyki i Nauki o Materiałach. Instytut Informatyki. Zakład Systemów Komputerowych
    Tematy:
    gry interaktywne
    system zdarzeń
    język skryptowy
    serious game
    state machines
    event system
    scripting language
    Opis:
    Computer and video games are more and more used for serous purposes not only for entertainment. In few last years we can observe very fast market development of serious games. They are used to education, simulation, research, health and therapy purposes. This paper describes main features of serious games used for psychology. Specialists prepare scenarios of games with therapeutic points. To fast, easy and efficient implementing such scenario of game the scripting language can be used. In this paper the main features of the scripting language the Sciptarin to support implementing serious games for psychology were described.
    Źródło:
    Journal of Medical Informatics & Technologies; 2010, 16; 61-68
    1642-6037
    Pojawia się w:
    Journal of Medical Informatics & Technologies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hypomethylation of the c-myc promoter region induced by phenobarbital in rat liver
    Autorzy:
    Urbanek-Olejnik, K.
    Liszewska, M.
    Winczura, A.
    Hernik, A.
    Strucinski, P.
    Ludwicki, J.K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/874017.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Opis:
    Background. The changes in DNA methylation are considered as one of the early events in hepatocarcinogenesis. Objective. We evaluated the ability of phenobarbital (PB) – the most widely used anticonvulsant worldwide and classical rodent liver carcinogen – to cause the promoter region of the c-myc protooncogene hypomethylation as well as changes of mRNA level of this gene. Moreover, the expression of Dnmt1 protein in rat treated with this compound was analyzed. Material and Methods. Male Wistar rats received PB in daily oral doses of 92.8 mg kg-1 b.w. day-1 (at 24-h intervals; for one, three and fourteen days). Methylation of the c-myc promoter region was measured by PCR-based methylationsensitive restriction enzyme analysis (MSRA). Levels of mRNA for c-myc and protein Dnmt1 were assayed using Real- Time PCR and Western Blot, respectively. Results. The study showed that phenobarbital stimulated persistent changes in DNA methylation, i.e. loss of methylation in the promoter region of the c-myc gene and up-regulated its mRNA level. In addition, a significant increase in protein level of Dnmt1 in the c-myc over-expressing liver cells was observed. Conclusion. The oppose relationship between Dnmt1 activity and methylation status of c-myc gene was demonstrated. The c-myc over-expression by demethylation might represent an important, early events in the mechanism of action (MOA) of phenobarbital.
    Wprowadzenie. Zmiany metylacji DNA są rozważane jako jeden z wczesnych mechanizmów hepatokancerogenezy. Cel pracy. Celem badań była ocena wpływu fenobarbiatlu (PB) - leku przeciwpadaczkowego, modelowego promotora raka wątroby - na poziom metylacji regionu promotorowego i ekspresji na poziomie mRNA protoonkogenu c-myc. Ponadto dokonano analizy poziomu ekspresji białka Dnmt1. Materiał i metody. Samce szczurów szczepu Wistar otrzymywały PB w dawce 92,8 mg/kg m.c. x dzień-1 jednorazowo, 3-krotnie i 14-krotnie. Ocenę poziomu zmian metylacji genu c-myc dokonano metodą MSRA (ang. Methylation-Sensitive Restriction Enzyme Analysis). Analizę względnego poziomu transkryptów genu c-myc i białka Dnmt1 przeprowadzano odpowiednio metodą PCR w czasie rzeczywistymi i techniką Western Blot. Wyniki. W wyniku oddziaływania fenobarbitalu wykazano trwałe zmiany metylacji DNA - obniżenie metylacji w rejonie promotorowym genu c-myc i nadekspresję badanego genu na poziomie mRNA. Jednocześnie obserwowano statystycznie istotny wzrost poziomu białka Dnmt1. Wnioski. Wykazano odwrotną zależność między aktywnością Dnmt1 a poziomem metylacji genu c-myc. Nadekspresja c-myc w wyniku demetylacji może stanowić istotne, wczesne zdarzenie w mechanizmie działania (ang. Mechanism of Action (MOA)) fenobarbitalu.
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2018, 69, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Młoda geologia w Polsce : historia i działalność studenckich kół naukowych geologów
    Young geology in Poland : history and recent activity of student research group of geologists
    Autorzy:
    Kowalski, A.
    August, C.
    Jakus, N.
    Ozimkowski, W.
    Paca, P.
    Raczko, J.
    Sauermann, J.
    Senderak, K.
    Urbanek, P.
    Zając, M.
    Zboińska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075529.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    organizacje studenckie
    studenckie koło naukowe
    młoda geologia
    Polska
    student organizations
    student research groups
    young geology
    Polska
    Opis:
    Student scientific organizations and research groups create numerous opportunities for the development of interests and passions related to many fields of science. In case of geological sciences, student research groups are organizations which are conducive to exchanging first scientific ideas between young geologists and experienced researchers. These associations constitute also a generational bridge between students and their teachers. The beginnings of the firstformal organizations of geology students date back to the second halfof the 1940s and 1950s. Due to the nature of geological studies, membership in scientific circles, is associatedfrom the beginning of their activities with many research trips and participation in conferences. This paper aims at presenting the history and contemporary activity of geological student research groups in Poland. We describedfive organizations, whose activities constitute an integral part of geological studies in our country. Authors wish to remind distinguished teachers and members of student research groups, who contributed to their development in a special way.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2016, 64, 9; 766--770
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-46 z 46

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies