Autor: Sapek, B - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Znaczenie biopaliwa w pozyskiwaniu energii odnawialnej
Significancy of biofuel in use of renewable energy
Autorzy:: Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338208.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: biopaliwo
glebowa materia organiczna
ograniczenie produkcji żywności
rozpraszanie azotu
zagrożenie środowiska
biofuel
limitation of food production
nitrogen pollution
risk to environment
soil organic matter
Opis:: W skali globalnej i krajowej są podejmowane na szeroko zakrojoną skalę działania, mające na celu uprawę roślin przeznaczanych na biopaliwo. Stanowi to poważne zagrożenie ograniczenia produkcji żywności, co będzie powodować zmniejszenie jej podaży oraz podwyższenie ceny. Spowoduje jeszcze większe zagrożenie środowiska, zwłaszcza w wyniku przeznaczania gleb naturalnych ekosystemów i lasów pod uprawę roślin energetycznych. Często pozyskiwanie plonów roślin energetycznych będzie odbywać się kosztem zanikania zasobu węgla organicznego w glebie. Innym zagadnieniem jest towarzyszące tym uprawom zwiększone rozpraszanie związanego azotu do środowiska wskutek niezbędnego nawożenia roślin tym składnikiem oraz ulatniania się do atmosfery tlenków azotu, powstających w czasie spalania biopaliwa, zawsze bogatego w ten składnik.
Some attempts are undertaken at global and local scale to increase the use of some crops as biofuel, that might create a great social and environmental risk. First, the turning of some agricultural lands from food to biofuel crop production may result in food shortage and its increasing price. Second, the intensive growing of biofuel crops could accelerate the oxidation of soil organic matter resulting in the worsening of soil properties. Third, biofuel crops need high doses of mineral fertilizers, particularly of nitrogen. The biofuel plant material is rich in nitrogen, which during combustion will turn to nitrogen oxides, that would increase the risk of environmental eutrophication.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 1; 139-151
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Zmiany zawartości fosforu w glebie i roślinności łąkowej w siedem lat po zaniechaniu nawożenia tym składnikiem
Changes of phosphorus content in soil and meadow herbage after seven years of keeping out of fertilization with this nutrient
Autorzy:: Sapek, A.
Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338086.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: fosfor
gleba
nawożenie
użytki zielone
fertilization
grassland
phosphorus
soil
Opis:: Zaniechanie nawożenia fosforem gleby łąkowej nawożonej uprzednio przez 10 lat nadmiarem tego składnika nie spowodowało w kolejnych siedmiu latach istotnego zmniejszenia plonów suchej masy, lecz skutkowało istotnym zmniejszeniem jego zawartości w materiale roślinnym. Podobnie stężenie fosforanów w słabym wyciągu (1% K₂SO₄) drastycznie malało w kolejnych latach. Zmniejszanie tego stężenia ograniczało się tylko do powierzchniowej warstwy gleby. Test wyciągu 1% K₂SO₄ odzwierciedla zawartości dostępnego fosforu w glebie łąkowej, w odniesieniu do potencjalnej zawartości tego składnika w rosnącej zielonej masie roślin.
The omission of phosphorus fertilization on a grassland fertilized with a surplus of this nutrient through ten previous years did not resulted in decreasing of dry matter yield during seven subsequent years, though resulted in decreasing of phosphorus content in sward samples from some harvests starting since the third year of experiment. Similarly, the phosphate concentration in a week soil extract (1% K₂SO₄) drastically declined almost immediately after canceling the phosphorus fertilization. This concentration has declined only in the upper soil layer. The test of 1 % K₂SO₄ extract reflects the amount available phosphorus in soil, regarding the potential its content in growing plants.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 83-91
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Zmiany we frakcjach fosforu w glebie torfowo-murszowej w zależności od poziomu wody gruntowej
Changes of phosphorus fractions in the moorsh-peat soil in relation to the groundwater level
Autorzy:: Urbaniak, M.
Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338923.pdf
Data publikacji:: 2004
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: fosfor
frakcjonowanie fosforu
gleby organiczne
metoda Hedleya
method of Hedley
organic soils
phosphorus
phosphorus fractionation
Opis:: Na skutek niewłaściwych stosunków wodnych oraz użytkowania, może nastąpić fizyczna i chemiczna degradacja gleb torfowo-murszowych. Szczególnie niebezpieczne, ze względu na proces eutrofizacji, jest zjawisko uwalniania z nich i wymywania do wód gruntowych znacznych ilości fosforu. W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości mineralnych i organicznych frakcji fosforu w glebie torfowej, w zależności od poziomu wody gruntowej (PWG) i wybranych właściwości fizykochemicznych gleby. Badania wykonano na glebie torfowo-murszowej (MtIIcb), średnio zmurszałej, wytworzonej z torfu turzycowiskowego R₂, podścielonego torfem olesowym R₃. Zaobserwowano znaczną zmienność zawartości poszczególnych frakcji fosforu, w zależności od PWG. W warunkach niskiego poziomu wody gruntowej obserwowano znacznie większe zawartości fosforu całkowitego w profilu gleby (565-820 mg P·kg-¹ s.m.) niż w warunkach wysokiego poziomu wody gruntowej, kiedy jego zawartość była najmniejsza (348-492 mg P·kg-¹ s.m.). Badana gleba była najbogatsza we frakcję NaOH-P zawierającą fosfor w połączeniach organicznych (34,4-45,7%), a najuboższa we frakcję najbardziej labilnych dwuwodorofosforanów, Dowex-P (5,6-8,3%), najściślej związanych z panującymi w danym okresie warunkami wodnymi. Badania wykonano w ramach projektu PROWATER EVK1-CT-1999-00036, którego celem była ocena możliwości ochrony gleb torfowych przed wymywaniem związków fosforu ze zdegradowanych i powtórnie nawadnianych gleb torfowych.
Physical and chemical degradation of moorsh-peat soils may result from inadequate water relations and land management. Particularly harmful in regard to eutrophication is the phenomenon of phosphorus release and its leaching to groundwaters. Results of analyses of mineral and organic fractions of phosphorus in moorsh-peat soil in relation to the groundwater level and some physico-chemical soil properties are presented in this paper. The study was carried out in peat-moorsh soil (MtIIcb) of moderate mineralization made of tall sedge peat R₂ and underlined with alder swamp (osier) peat R₃. Considerable variability of particular phosphorus fractions was observed in dependence on the groundwater level. Total phosphorus content in the soil profile was highest (565-820 mg P·kg-¹ DM) at low ground water levels and lowest (348-492 mg P·kg-¹ DM) at high waters. The distribution of particular fractions of phosphorus in the layers of soil profile varied in association with the degree of peat decomposition. Analysed soil was richest in NaOH-P fraction of organic phosphorus compounds (34.4-45.7 %) and poorest in the fraction of most labile dihydrogen phosphate fraction (Dowex P, 5.6-8.3%), that is closely connected with present water conditions. The study was performed within the PROWATER EVK1-CT-1999-00036 project aimed to estimate the possibilities of environmental protection against the leaching of phosphorus compounds from degraded and subsequently renaturized peat soils.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2004, T. 4, z. 2a; 493-502
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Zapobieganie stratom i sekwestracja węgla organicznego w glebach łąkowych
Preventionand sequestration of the organic carbon losses in grassland soils
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/399651.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:: grassland soils
losses
organic carbon
sequestration
counteraction
gleby użytków zielonych
straty
węgiel organiczny
sekwestracja
przeciwdziałanie
Opis:: Omówiono zagadnienie węgla organicznego (C-org), jako niezbędnego składnika gleby kształtującego jej jakość, na tle dynamiki jego wymiany z węglem atmosferycznym w ujęciu regionalnym i globalnym. Przedstawiono jego źródła, formy występowania, funkcję i rolę, jaką spełnia w glebie i środowisku, ze szczególnym uwzględnieniem ekosystemów łąkowych. Podano i wyjaśniono przyczyny i drogi strat węgla organicznego z gleby wskutek emisji gazowych - COz' CH4 (gazów cieplarnianych) oraz z powodu wymywania rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO). Ponadto, podano sposoby sekwestracji węgla w glebie i sprzyjające jej metody gospodarowania materią organiczną (MO) w rolnictwie. Na podstawie literatury i badań własnych, przedstawiono użytki zielone, jako sposób rolniczego wykorzystania gruntów przyjazny zachowaniu węgla organicznego w glebie. Wykazano, iż ekosystemy łąkowe, mające znaczny udział w wymianie C-org w glebie i CO2 z atmosfery, sprzyjają ograniczeniu jego strat z gleby i spełniają znacząca rolę w zrównoważonym gospodarowaniu tym pierwiastkiem w środowisku.
The problem of organic carbon (C-org), as an essential soil element that forms its quality was discussed on the background of the exchange with atmospheric carbon at the regional and global scale. There were presented the sources, forms, function and role of C-org that plays in the soil and in the environment, particularly in the grassland ecosystems. There were shown and explained the reasons and ways of losses of organic carbon from the soil on the account of gaseous emission - CO2 CH4 - greenhouse gases and as an effect of the leaching of dissolved organic carbon (DOC). Moreover, it was shown the mode of carbon sequestration in soil and a sound methods of organic matter (OM) management in agriculture. On the literature basis and on our own investigations, grasslands were presented as a friendly mode of soil use for organic carbon preservation. It was shown, that grassland ecosystems, playing an important part in the exchange between C-org in soil and CO2 in atmosphere, favours the limitation of carbon losses from the soil and takes part a significant role in the sustainable management of this element in the environment.
Źródło:: Inżynieria Ekologiczna; 2009, 21; 48-61
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:: Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Zageszczenie produkcji rolnej w zagrodzie jako zrodlo zanieczyszczenia wody
Autorzy:: Sapek, A
Sapek, B.
Pietrzak, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/802574.pdf
Data publikacji:: 1998
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: gospodarstwa rolne
azot
zanieczyszczenia gleb
produkcja rolna
potas
fosfor
zageszczenie produkcji
wody gruntowe
zanieczyszczenia srodowiska
zanieczyszczenia wod
Opis:: W zagrodzie i jej otoczeniu skupia się działalność gospodarcza i bytowa rolnika. Powoduje to nasilenie w tym obszarze obiegu biomasy i chemikaliów. Szczególnie dużym źródłem rozpraszania biomasy i składników nawozowych jest produkcja zwierzęca. Gleby zagrody i otoczenia (okólniki, ogródki warzywne itp.) ulegają wzbogaceniu w azot, fosfor i potas, często w całym profilu glebowym aż do wody gruntowej, która w licznych gospodarstwach jest wyraźnie zanieczyszczona azotanami, fosforanami i potasem. Największe zanieczyszczenie gleby i wody gruntowej obserwuje się w pobliżu pryzm obornika umiejscowionych bezpośrednio na gruncie i zbiorników na gnojówkę, które są często w złym stanie technicznym. Zanieczyszczanie wód spod zagrody można szybko, skutecznie i tanio ograniczyć, jeśli poprawi się czystość i porządek w zagrodzie. W tym celu należy dobrze zorganizować oświatę ludności wiejskiej oraz wybudować odpowiednie miejsca do składowania odchodów zwierzęcych w gospodarstwach. Działania takie muszą stanowić integralną część programu rozwoju rolnictwa i muszą być wspomagane z funduszy przeznaczonych na ochronę środowiska.
The main farmers activity concentrates on a farmstead and its vicinity, which causes an increased flow of biomass, nutrients and other chemicals on this area. Animal husbandry is particularly, a significant source of biomass dispersion. The soils of farmstead and its vicinity (paddock, vegetable garden etc.) as well as groundwater are enriched in nitrogen, phosphorus and potassium. The highest pollution of soils and groundwater were observed in the neighborhood of manure heaps located directly on ground and urine tanks often kept in bad technical state. The pollution of groundwater below farmstead can be ready, effectively and inexpensively limited if only a better management be introduced. The best way to achieve this goal is an adequate education of farmers and the entire rural population. Furthermore, the construction of capable manure pads and urine tanks is necessary on most farms. Such activity should be an integral part of the development program for agriculture and should be supported with environmental protection funds.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1998, 459; 103-124
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Zagadnienie potasu w swietle oddzialywania rolnictwa na srodowisko
Autorzy:: Sapek, B
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/803730.pdf
Data publikacji:: 2001
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: bilans potasu
ochrona srodowiska
wymywanie
eutrofizacja
zanieczyszczenia gleb
potas
zanieczyszczenia rolnicze
pierwiastki chemiczne
ksztaltowanie srodowiska
srodowisko
zagrozenia srodowiska
zanieczyszczenia wod
Opis:: Stwierdzane obecnie zmiany chemizmu środowiska przyrodniczego w wyniku działalności człowieka oraz występowanie zarówno nadmiaru jak i niedoboru potasu w glebie i wodzie, skłaniają do rozważenia zagadnienia potasu na nowo. W pracy podano ocenę zachowania się potasu w glebie i wodzie gruntowej w świetle oddziaływania na te zjawiska rolnictwa. Przedstawiono i przedyskutowano wyniki bilansu potasu w różnej skali, jego zawartość w glebie i stężenia w wodzie gruntowej z różnych miejsc w zagrodzie wiejskiej i jej otoczenia. Stwierdzany w bilansach w skali kraju niewielki nadmiar tego składnika w środowisku, ujemne bilanse w skali pola i jednocześnie pojawiające się duże stężenia potasu w wodach gruntowych, wskazują na możliwość silnego wymywania tego składnika, co potwierdzają ładunki potasu, dopływające do Bałtyku z dorzecza Odry, Wisły i rzek Przymorza. Ujemne bilanse w skali pola, skłaniają do zastanowienia się czy, w jakim zakresie i jak długo można uzupełniać niedobór potasu z zapasu gleby, a ponadto czy zwiększanie dawek nawozów potasowych jest właściwym rozwiązaniem problemu zwłaszcza, że te ostatnie są nieodnawialnymi zasobami naturalnymi. Nadmierna eksploatacja zapasu potasu w glebie może prowadzić z kolei do jej fizycznej degradacji. Badań wymaga mało poznany, jak dotąd, wpływ potasu na proces eutrofizacji środowiska, w tym wód. W badaniach należało by zwrócić szczególną uwagę na wpływ działalności rolniczej, której skutkiem nierzadko jest nadmierna podaż potasu w środowisku gleby i wody gruntowej.
The observed changes in chemical properties of the environmental as a result of antropopression and potassium surplus or deficiency in the soils and water, inspire to considering the potassium problem as a new. Potassium behaviour in soil and groundwater was considered in view of agricultural impact on natural environment. Potassium balance on different scale, its content in the soil and the concentration in groundwater from different sites of the farmstead and its vicinity presented and discussed. Slight potassium surplus determined in the national scale, its negative balances in the field scale and at - the same time - high potassium concentrations appearing in the groundwater, indicate some possibilities of strong leaching of this element. Potassium loads flowing into Baltic sea from the basins of Odra, Wisła and maritime rivers confirmed this process. The negative balances in scale of a field inspire to considering if to what extent, and how long the potassium deficiency could be made up from the soil. Moreover, if increasing of potassium fertilizer rates is really reasonable solution of potassium problem, especially when these fertilizers are not renewable natural resources. Excessive exploitation of soil potassium may conduct to physical soils degradation. Till now, little known potassium effect on eutrophication process of the environment, including the water, demands further investigations. The investigations should put a special emphasis on the effect of agricultural activities on this processes because thay are very often the source of excessive potassium supply to the soil and groundwater.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 476; 281-292
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Wybrane zagadnienia z zakresu stosowania izotopów promieniotwórczych w badaniach chemiczno-rolniczych. Jubileusz 100-lecia przyznania Nagrody Nobla z dziedziny chemii Marii Skłodowskiej-Curie
Selected problems of the use radioisotopes in agrochemical studies. The 100 anniversary of the Nobel Prize in chemistry of Maria Skłodowska-Curie with the individual
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338178.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: atomy znaczone
badania chemiczno-rolnicze
izotopy promieniotwórcze
Jubileuszowy Rok Marii Skłodowskiej-Curie
metody radiochemiczne
Międzynarodowy Rok Chemii
agrochemical studies
International Year of Chemistry
Jubilee Year of Maria Skłodowska-Curie
radiochemical methods
radiotracers
radioisotopes
Opis:: Celem opracowania było przypomnienie i przybliżenie w 2011r. - Międzynarodowym Roku Chemii oraz Jubileuszowym Roku Marii Skłodowskiej-Curie (1867-1934) - Jej wkładu w naukę światową i wiedzę o promieniotwórczości oraz w dziedzinę chemii, dzięki któremu był możliwy również dynamiczny rozwój nauk rolniczych oraz nauki o środowisku. W pracy przedstawiono niektóre metody radiochemiczne wykorzystywane w badaniach chemiczno-rolniczych. Na wybranych przykładach omówiono stosowanie izotopów promieniotwórczych - atomów znaczonych jako metodę badawczą zdarzeń i procesów, również ich przebiegu, w czasie historycznym Ziemi i człowieka oraz obecnie. Wskaźniki promieniotwórcze wykorzystano w badaniach przyczyn, dróg oraz dynamiki procesów przebiegających w glebach i roślinach (np. ⁴⁰K, ³²P, ⁵⁹Fe, ¹⁵O) również do wyznaczenia wieku skał, minerałów, osadów oraz gleby (np. ¹⁴C, ²³⁸U, ²³⁵U, ²³²Th), a także w badaniach obiegu pierwiastków i ich promieniotwórczych izotopów w łańcuchu pokarmowym człowieka (np. ⁴⁰K, ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ¹³¹I, ⁴⁵Ca, ³²P). Dalszy dynamiczny rozwój wiedzy oraz technik radiochemicznych umożliwił badania i monitoring rozproszonych w środowisku przyrodniczym radioizotopów naturalnych (np.⁴⁰K, ²³⁸U, ²¹⁰Pb, ²¹⁰Po, ²²⁶Ra) i sztucznych (np. ³²P, ⁵⁹Fe, ⁶⁰Co, ¹³¹I, ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ⁹⁹Te), wprowadzonych do niego wskutek eksplozji nuklearnych, awarii reaktorów w elektrowniach jądrowych, a także pochodzących z różnego rodzaju odpadów promieniotwórczych. Stosowanie radioizotopów w laboratoryjnych badaniach procesów, odbywających się w warunkach kontrolowanych, umożliwia opis i ocenę ich przebiegu w środowisku przyrodniczym.
Regarding the celebration of the 2011 as an International Year of Chemistry as well as the 100th anniversary of the awarding Maria Skłodowska-Curie (1867-1934) with individual Nobel Prize, the aim of this paper is to remind and illustrate the contribution of Maria Skłodowska-Curie to the world of science and to knowledge about radioactivity and chemistry. Thanks to Her achievements, dynamic development of agricultural and environmental sciences was also possible. The application of radioisotopes as a method of studying the events and processes in the Earth's history and human past and presence are discussed using selected examples. Radioactive tracers (for example ⁴⁰K, ³²P, ⁵⁹Fe, ¹⁵O) were used to study the reasons, ways and dynamics of processes in soils and plants and to determine the age (radiometric dating) of rocks, minerals, sediments and soils (for example ¹⁴C, ²³⁸U, ²³⁵U, ²³²Th). Radiotracers were used in analysing the circulation of elements and their isotopes in the nutritional chain of humans (for example ⁴⁰K, ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ¹³¹I, ⁴⁵Ca, ³²P). Furthermore, the dynamic progress of knowledge and of radiochemical techniques enabled the investigations and monitoring of natural (for example ⁴⁰K, ²³⁸U, ²¹⁰Pb, ²¹⁰Po, ²²⁶Ra) and artificial (for example ³²P, ⁵⁹Fe, ⁶⁰Co, ¹³¹I, ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ⁹⁹Te) radioisotopes dispersed in the environment, released due to nuclear explosions, damage of reactors in the nuclear power plants and from different kind of radionuclide wastes. Application of radioisotopes in laboratory analyses of processes under controlled conditions permits the description and estimation of their ways in the natural environment.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 1; 153-166
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Wplyw zaniechania uzytkowania laki kosnej na zawartosc azotu azotanowego i amonowego w glebie
Autorzy:: Sapek, B
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/803138.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: wymywanie
gleby
zawartosc azotu
azot amonowy
wody gruntowe
azot azotanowy
laki kosne
zaniechanie uzytkowania rolniczego
leaching
soil
nitrogen content
ammonia nitrogen
ground water
nitrate nitrogen
hay meadow
Opis:: Dokonano oceny dynamiki oraz wydajności mineralizacji organicznych związków azotu na podstawie zmian zawartości N-NO₃ i N-NH₄ w wierzchniej warstwie mineralnej gleby w ciągu 10 lat od zaniechania jej rolniczego użytkowania jako łąki kośnej. Polem badawczym było dawne, wieloletnie doświadczenie łąkowe (lata 1982-1995), założone na glebie mineralnej w miejscowości Baniocha, w województwie mazowieckim. Wykazano, że w warunkach długoletniego zaniechania użytkowania łąki kośnej następuje sukcesywne wzbogacania gleby w azot amonowy, co w warunkach sprzyjających nitryfikacji i wymywaniu azotanów stwarza ryzyko zanieczyszczenia wody gruntowej związkami azotu. Zwiększonego stężenia azotanów w wodzie gruntowej można oczekiwać po roku cechującym się intensywną mineralizacją azotu. W glebie nieprodukcyjnego użytku zielonego immobilizacja azotu mineralnego spowodowana wzmożoną aktywnością mikroorganizmów glebowych, której sprzyja zwiększona zawartość wapnia oraz słabo kwaśny lub bliski obojętnemu odczyn, może zmniejszać ryzyko zanieczyszczenia płytkich wód gruntowych związkami azotu.
The changes in N-NO₃ and N-NH₄ content in the surface layer of mineral soil were the basis for the evaluation of dynamics and efficiency of organic nitrogen compounds mineralization process during 10 years of set aside of a moved meadow. The investigation object was an old, long-term meadow experiment on mineral soil established in Baniocha village in Mazowieckie province. The successive soil enrichment with ammonium nitrogen during a long-term set aside of moved meadow was observed. In conditions favouring the nitrification and nitrate leaching the risk of groundwater pollution with nitrogen compounds could appear. The increased nitrate concentrations in groundwater could be expected after a year characterized with intensive soil nitrogen mineralization. In the soil of not productive grassland, the mineral nitrogen immobilization process, caused by the greater activities of soil micro organisms, is favoured with a higher calcium content and pH, taht could decrease the risk of groundwater pollution with nitrogen compounds.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 513; 345-354
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Wplyw weglanu wapnia i saletry wapniowej na dynamike wynoszenia skladnikow mineralnych z plonem roslinnosci lakowej
Autorzy:: Sapek, B
Kalinska, D
Barszczewski, J
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/799815.pdf
Data publikacji:: 2002
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: saletra wapniowa
roslinnosc lakowa
plony
wynoszenie skladnikow mineralnych
nawozenie
skladniki mineralne
ksztaltowanie srodowiska
weglan wapnia
Opis:: The effect of calcium carbonate and calcium nitrate considering Ca source (type of fertilizer), dose and time of reaction in the soil-plant system on the N, P, K, Ca, Mg, Mn and Zn removal with herbage was investigated. This effect was estimated on the example of three long-term grassland experiments, situated in the Mazowieckie province. The problem was discussed in the light of soil pH changes, organic carbon content and mineralization efficiency of N and P organic compounds. The effect of calcium from fertilizers favoured the N, P, K and Mg removal with herbage yield, that could be connected with grassland exhaustion in tho se components. This should be considered in preparing nutrient balance on farm scale. On the other hand, this effect decreased the removal of Mn and Zn with herbage yield that could favour grassland enrichment with such microelements. This phenomenon can be unprofitable in the case of its surplus (soil pollution) as well as its deficiency (bad meadow pasture quality). The influence of systematic calcium nitrate applications on grassland is similar to liming post-effect (resulting effect) with considerable lime doses used once. The result of calcium nitrate effect particularly appeared on grassland, where the optimal soil pH for grassland management as well as calcium status in soil take place.
Badano wpływ węglanu wapnia i saletry wapniowej z uwzględnieniem źródła Ca (rodzaju nawozu), dawki i czasu na wynoszenie N, P, K, Ca, Mg, Mn i Zn z plonem runi łąkowej. Wpływ ten oceniono na przykładzie trzech długoletnich doświadczeń łąkowych usytuowanych w województwie stołecznym. Zagadnienie dyskutowano w świetle zmian pH gleby, zawartości w niej C org. oraz wydajności mineralizacji organicznych związków N i P. Działanie Ca z nawozów sprzyjało wynoszeniu, i co może być z tym związane wyczerpywaniu użytków zielonych z N, P, K i Mg. Należałoby mieć to na uwadze, przy sporządzaniu bilansów tych składników w skali gospodarstwa. Działanie Ca z badanych nawozów ograniczało wynoszenie Mn i Zn z plonem runi łąkowej, co może sprzyjać wzbogacaniu użytków zielonych w te mikroelementy. Może być to niekorzystne w przypadku zarówno ich znacznego nadmiaru (zanieczyszczenie gleby) jak i niedoboru (zła jakość paszy łąkowej). Działanie systematycznie stosowanej saletry wapniowej na użytki zielone jest podobne do następczego efektu wapnowania jednorazowo zastosowaną znaczną dawką wapna węglanowego. Jej efektywność zaznacza się szczególnie na użytkach zielonych o optymalnym dla nich odczynie gleby i statusie wapnia.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2002, 484, 2; 549-561
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Wplyw skladowania nawozow naturalnych na jakosc wody gruntowej w zagrodzie
Autorzy:: Sapek, A
Sapek, B
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/799272.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: gospodarstwa rolne
fosforany
przechowywanie
azot
nawozy naturalne
skladowanie
potas
zanieczyszczenia rolnicze
wody gruntowe
zanieczyszczenia wod
farm
phosphate
storage
nitrogen
natural fertilizer
potassium
agricultural pollutant
ground water
water pollutant
Opis:: Investigations of the groundwater quality from the farmsteads of 38 farms in 9 communes were conducted during 1993-2005. Totally, 1260 water samples were analysed. Approximate concentrations of the nutrients reached 13 mg N-NH₄·dm³, 4,3 mg P-PO₄·dm³ and 309 mg K·dm³, what proved that most of investigated water samples should be included, according to the Polish standards, to the worst water quality of V class. Mean nitrate concentrations of 18 mg N·dm³, created rather meagre risk for water quality in comparison to the high concentrations of ammonia. Observed high concentrations of phosphates, originated from the manure, were enhanced through the presence of dissolved organic carbon in water percolating the profile of farmstead soil. Investigated waters were enriched in potassium what suggests the manure as a main source of water pollution at farmstead.
W latach 1993-2005 przeprowadzono badania nad jakością wody gruntowej spod zagrody, obejmujące 38 gospodarstw w 9 gminach. W sumie pobrano 1260 próbek wody. Stwierdzone przeciętne stężenia 13 mg N-NH₄·dm³, 4,3 mg P-PO₄·dm³ i 309 mg K·dm³ świadczą, iż jakość większości badanych wód gruntowych odpowiadała najgorszej V klasie wód podziemnych. Przeciętne stężenie azotanów, wynoszące 18 mg N·dm³ , stanowiło mniejsze zagrożenie dla jakości wody niż bardzo wysokie stężenie amonu. Stosunkowo duże stężenie fosforanów, pochodzących z nawozów naturalnych, wynika prawdopodobnie z obecności rozpuszczalnego węgla organicznego w wodzie przemywającej profil gleby. Badane wody uległy stosunkowo największemu wzbogaceniu w potas i na podstawie tego wzbogacenia przyjęto, że głównym źródłem zanieczyszczenia są odchody zwierzęce.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 512, 2; 503-512
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Wplyw skladowania nawozow naturalnych na jakosc gleby w zagrodzie wiejskiej
Autorzy:: Sapek, B
Sapek, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/810043.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: gospodarstwa rolne
przechowywanie
gleby
nawozy naturalne
zanieczyszczenia gleb
skladowanie
zanieczyszczenia rolnicze
farm
storage
soil
natural fertilizer
soil pollution
agricultural pollution
Opis:: The problems connected with manure storage system on the farmstead as § a potential risk of soil pollution on this area with the nutrients, were discussed. Kind of pollutants, their potential sources as well as the „hot spots" on the farmstead and its vicinity were presented. On an example of farmstead from demons tration farms, the state of soil enrichment with the nutrients (N, P, K) and with organic carbon under the farmstead was estimated. The effects of place, manner and duration of manure storage as well as whole ecological investments on the farm on the soil quality were estimated. Soil of the farmsteads thirty to ninety and even more years old, may the treated as an anthropogenic soil; that may be J proved by configuration of particular soil profile layers as well as by the contents of mineral compounds and organic carbon in the upper horizon of soil profile.
Przedstawiono i przedyskutowano wpływ sposobu składowania i przechowywania nawozów naturalnych na terenie zagrody wiejskiej jako potencjalnego ryzyka zanieczyszczenia gleby z tego terenu składnikami nawozowymi. Podano rodzaje zanieczyszczeń, ich potencjalne źródła oraz tzw. „gorące miejsca" w zagrodzie i jej otoczeniu. Na przykładzie zagród z gospodarstw demonstracyjnych, oceniono stan wzbogacenia gleby spod zagrody w składniki nawozowe (N, P, K) i w węgiel organiczny (C org.). Oceniono wpływ miejsca, sposobu i czasu składowania nawozów naturalnych w obrębie zagrody, a także inwestycji proekologicznych w gospodarstwie na jakość gleby. Glebę zagród, których wiek sięga kilkudziesięciu, a nawet 100 i więcej lat można traktować jako antropogeniczną, na co wskazuje układ warstw oraz zawartość składników mineralnych i węgla organicznego w górnej części jej profilu.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 512, 2; 491-502
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Wpływ opadu atmosferycznego i temperatury oraz uwilgotnienia gleby łąkowej na uwalnianie i dynamikę mineralnych form azotu
The effect of precipitation, temperature and humidity of meadow soil on the release and dynamics of mineral nitrogen forms
Autorzy:: Sapek, B.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338060.pdf
Data publikacji:: 2006
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: mineralizacja
mineralna gleba łąkowa
organiczne związki azotu
uwilgotnienie gleby
warunki meteorologiczne
meteorological conditions
mineral meadow soil
mineralization
organic nitrogen compounds
soil moisture
Opis:: Na przykładzie długoletnich doświadczeń łąkowych na glebie mineralnej, oceniono wpływ warunków meteorologicznych (opadu i temperatury) oraz uwilgotnienia gleby łąkowej na zawartość mineralnych form azotu uwalnianych w procesie mineralizacji jego organicznych związków w latach 1995-2003. Stwierdzono, że przede wszystkim temperatura oraz wielkość opadu decydują o wydajności mineralizacji związków azotu, zwłaszcza w przypadku gleby łąkowej o mniej korzystnych warunkach uwilgotnienia. Obliczona różnicowa wydajność mineralizacji, wyrażona zawartością N-min, wynosząca ok. 70-150 kg N·ha-¹ stanowi nadwyżkę azotu mineralnego uwolnionego w glebie w procesie mineralizacji jego organicznych związków. Wykazany w ostatnich latach wzrost intensywności mineralizacji w glebach łąkowych może świadczyć o wpływie globalnych zmian klimatycznychna ten proces.
The effect of meteorological conditions - precipitation and temperature as well as humidity of meadow soil on the content of mineral nitrogen forms released during mineralization of organic compounds was estimated in long-term grassland experiments in the years 1995-2003. Temperature and precipitation were found to primarily decide on mineralization efficiency of nitrogen compounds, especially in the case of meadow soils with poorer moisture conditions. Calculated differential efficiency of mineralization expressed as N-min content (about 70- 150 kg N·ha-¹) was the mineral nitrogen surplus that was released into the soil during mineralization of organic nitrogen compounds. Recently observed increased intensity of mineralization in grassland soils might indicate the effect of global climate changes on this process.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2006, T. 6, z. spec.; 29-38
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Wplyw nawozenia na emisje podtlenku azotu z uzytku zielonego
Autorzy:: Sapek, A
Sapek, B
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/802537.pdf
Data publikacji:: 2002
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: gleby
nawozenie
uzytki zielone
ksztaltowanie srodowiska
emisja
odczyn gleby
podtlenek azotu
Opis:: Measurements of nitrous oxide emissions from the soil of fertilized plots in two long-term grassland experiments were made at IMUZ Experimental Station, Falenty. Measured emissions depended on the temperature being the highest during the second and third grass regrowth. Increasing of ammonia nitrate fertilizer rate from 120 to 360 N kg·ha⁻¹ enhanced the N₂O emissions, which were proportional to nitrogen fertilizer rates. The forms of nitrogen fertilizers showed significant effect on the N₂O emissions. The emissions from plots fertilized with liquid manure were significantly higher, then from the plots fertilized with ammonia nitrate only. However the emissions from the last plots were much less when the calcium nitrate was applied. An evident impact of soil pH on N₂O emissions was observed; the emissions were less from acid soils. Significant relationship between N₂O emissions and nitrate content in soil was observed. The total N₂O emissions from the plots in Falenty experiment during whole vegetation season ranged from 1.6 to 6.3 kg·ha⁻¹·year1⁻¹ N₂O-N, depending on nitrogen fertilizer rate.
Przeprowadzono pomiary emisji podtlenku azotu (N₂O) z gleby użytków zielonych w Zakładzie Doświadczalnym MUZ w Falentach. Wykorzystano w tym celu różne obiekty nawozowe dwóch wieloletnich doświadczeń łąkowych. Emisja N₂O zależała od temperatury i była największa w czasie drugiego i trzeciego odrostu. Zwiększenie nawożenie saletrą amonową w granicach 120 do 360 kg N·ha⁻¹ powodowało wzrost emisji N₂O, która była proporcjonalna do zastosowanej dawki azotu. Postacie nawozów azotowych miały istotny wpływ na emisję N₂O. W porównaniu do poletek nawożonych saletrą amonową emisja po zastosowaniu gnojówki była większa, a po zastosowaniu saletry wapniowej mniejsza. Stwierdzono wyraźny wpływ pH gleby na emisję N₂O, która była mniejsza z gleb kwaśnych. Stwierdzono istotną zależność między zawartością azotanów w wierzchniej warstwie gleby a emisją N₂O. Emisje N₂O z doświadczenia w Falentach, oszacowane dla całego sezonu wegetacyjnego, mieściły się w granicach 1,6 do 6,3 kg·ha⁻¹·rok⁻¹ N₂O-N, w zależności od dawki nawozów azotowych.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2002, 484, 2; 563-572
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Wplyw dzialalnosci rolniczej w duzym gospodarstwie mlecznym na jakosc srodowiska
Autorzy:: Barszczewski, J
Sapek, B.
Pietrzak, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/807443.pdf
Data publikacji:: 2001
Wydawca:: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:: gospodarstwa rolne
ochrona srodowiska
dzialalnosc gospodarcza
ksztaltowanie srodowiska
produkcja mleka
zagrozenia srodowiska
Opis:: Prace prowadzono w gospodarstwie Zakładu Doświadczalnego Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach. Celem pracy było rozpoznanie gospodarki azotem, fosforem i potasem metodą bilansu, rozpoznanie źródeł zanieczyszczeń gleby i wody w gospodarstwie oraz obliczenie emisji amoniaku i podtlenku azotu. Zmniejszające się nawożenie azotem w kolejnych latach powodowało lepsze jego wykorzystanie. Wykorzystanie fosforu w około 40% oceniono jako dobre, a około 20% wykorzystanie potasu było zbyt małe. W miejscach wieloletniego składowania obornika, na nieutwardzonym terenie, wystąpiło duże zanieczyszczenie gleby i wody. Dziesięcioletnie użytkowanie utwardzonego okólnika bydlęcego nie wywołało ujemnych skutków w glebie i wodzie gruntowej. Dziesięcioletnie przepędzanie 100 krów na pastwisko na nieutwardzonej drodze spowodowało znaczne zanieczyszczenie gleby i wody gruntowej na odcinku 50 metrów od obory. Obliczona emisja amoniaku oraz podtlenku azotu w kolejnych latach nieznacznie zmniejszała się.
The study were conducted on the farm of Experimental Station of Land Reclamation and Grassland Farming at Falenty. The study aimed at recognition of nitrogen, phosphorus and potassium management by the balance method, recognition of soil and water pollution sources on a farm and calculation of ammonia and nitrous oxide emission. Decreasing nitrogen fertilization in successive years caused its better utilization. Phosphorus utilization was estimated as good in about 40%, about 20% of potassium utilization was too low. In the places of long term manure collection on non hardened surface high pollution of soil and water were observed. Ten years' using of hardened cattle- yard did not cause any negative effects in the soil and ground water. Ten years' driving of 100 cows to the pasture over non hardened passage significantly polluted the soil and ground water on 50 meter distance from the cattle barn. Calculated emission of the ammonia and nitrous oxide slightly decreased in successive years.
Źródło:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2001, 476; 39-47
0084-5477
Pojawia się w:: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Węgiel organiczny w glebie łąkowej na tle jej użytkowania, nawożenia i uwilgotnienia
Organic carbon in a meadow soil in relation to meadow utilisation, fertilisation and humidity
Autorzy:: Sapek, B.
Burzyńska, I.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/338686.pdf
Data publikacji:: 2009
Wydawca:: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:: mineralna gleba łąkowa
nawożenie
poziom wody gruntowej
rozpuszczalny węgiel organiczny (RWO)
użytkowanie
węgiel organiczny utlenialny (C-org)
dissolved organic carbon (DOC)
fertilization
groundwater level
mineral meadow soil
oxidizable organic carbon (C-org)
utilisation
Opis:: Oceniono zmiany zawartości węgla organicznego, utlenialnego (C-org) oraz rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO), oznaczonego w wyciągu z gleby za pomocą 0,01 mol CaCl₂ dm^-3, w mineralnej glebie dwóch doświadczeń łąkowych w ponad 20-letnim okresie badań. Przebieg i kierunek tych zmian w czasie użytkowania jako łąki kośnej oraz po jego zaniechaniu rozpatrzono na tle dawki i formy nawozu azotowego oraz odczynu jako skutku następczego wpływu wapnowania, a także stosowania saletry wapniowej. Zmiany zawartości C-org w glebie łąkowej użytkowanej kośnie zależały, w głównej mierze, od jej zasobności w węgiel i części ilaste oraz od panujących w niej warunków wilgotnościowych, kształtowanych poziomem wody gruntowej. W glebie łąkowej ubogiej w C-org stwierdzono jego akumulację w miarę upływu lat. W glebie łąkowej zasobnej w C-org i części ilaste oraz w warunkach sprzyjających mineralizacji materii organicznej istnieje możliwość ubytku węgla w miarę upływu lat. Zaniechaniu rolniczego użytkowania łąki kośnej towarzyszyło zmniejszenie zawartości RWO, czemu sprzyjała obecność jonów wapnia w glebie i uprzednie jej nawożenie saletrą wapniową. Ta mobilna forma węgla może być dobrym oraz prostym w oznaczeniu wskaźnikiem jego dynamiki w szeroko pojętym środowisku przyrodniczym.
The changes of oxidizable organic carbon (C-org) content and of dissolved organic carbon (DOC) extracted with 0.01 M CaCl₂· dm^-3, from mineral soils of two meadow experiments were estimated during more than 20 years study period when meadows were mown and after abandonment of their utilisation. The changes of carbon content were confronted with doses and forms of nitrogen fertilizer and soil pH resulting from liming and calcium nitrate fertilization. Observed changes of organic carbon content and their direction depended chiefly on soil richness in carbon and clay particles and on soil humidity determined by groundwater level. Organic carbon in C-poor meadow soils was observed to accumulate with time. The loss of carbon was possible from C-rich meadow soil containing much clay particles under conditions favouring the mineralization of organic matter. The decrease of DOC content in the soil was confirmed after abandonment of agricultural use of mown meadows, which was further enhanced by the presence of calcium ions, particularly in the case of previous fertilization with calcium nitrate. This mobile form of carbon could be a good and simple to determine indicator of the carbon dynamics in the environment.
Źródło:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2009, 9, 1; 111-127
1642-8145
Pojawia się w:: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "Sapek, B" wg kryterium: Autor

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język