Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Ratajczak, E" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-65 z 65
Tytuł:
Osiągnięcia Instytutu Technologii Drewna w obszarze badań czwartorzędowych soli amoniowych
The achievements of the Wood Technology Institute in the area of research on quaternary ammonium salts
Autorzy:
Ratajczak, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52484.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Drewna
Tematy:
instytuty naukowo-badawcze
Instytut Technologii Drewna Poznan
badania naukowe
sole amoniowe czwartorzedowe
ciecze jonowe
osiagniecia naukowe
Opis:
Przedstawiono osiągnięcia badawcze Instytutu Technologii Drewna uwieńczone uzyskaniem prestiżowej nagrody Ministra Środowiska w 2010 roku za innowacyjne i nowatorskie prace z zakresu badań czwartorzędowych soli amoniowych.
The Wood Technology Institute has been conducting research on the use of quaternary ammonium salts in wood protection for over 15 years. New biologically active compounds have been developed. The paper presents the achievements of the Wood Technology Institute in the field of research on a new group of biocides easily degradable by micro-flora present in soil and water. The research results have been published in the dissertation study titled “Wood protection by a new generation of quaternary ammonium salts” of the authorship of associate professor Jadwiga Zabielska-Matejuk. Minister of the Environment awarded this monograph in 2010.
Źródło:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty; 2011, 54, 185
1644-3985
Pojawia się w:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Early stage researchers from throughout Europe presented their research in forestry-wood sciences
Młodzi naukowcy z całej Europy o wynikach własnych badań z zakresu leśnictwa i drzewnictwa
Autorzy:
Ratajczak, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52849.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Drewna
Tematy:
researcher
Europe
presentation
research
forestry science
wood science
conference
Warsaw conference
Źródło:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty; 2011, 54, 186
1644-3985
Pojawia się w:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish furniture industry in the light of the concept of smart specialisation
Autorzy:
Ratajczak, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/8716.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Źródło:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology; 2014, 86
1898-5912
Pojawia się w:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in the ascorbate-glutathione system during storage of recalcitrant seeds of Acer saccharinum L.
Autorzy:
Ratajczak, E
Pukacka, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/57429.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Tematy:
ascorbate-glutathione system
ascorbate peroxidase
storage
seed
Acer saccharinum
monodehydroascorbate reductase
Opis:
Two seed lots of Acer saccharinum (recalcitrant), with an initial moisture content of 50% and 55%, were stored at +3oC for 6 months. After this time, their viability (measured as germinability) reached 100% and 30%, respectively. In embryo axes and cotyledons extracted from seeds, two major low molecular antioxidants were assayed: ascorbate (ASA and DHA) and glutathione (GSH and GSSG); and activities of enzymes of the ascorbate-glutathione cycle were measured: ascorbate peroxidase (APO) (E.C. 1.11.1.11), monodehydroascorbate reductase (MR) (E.C. 1.6.5.4), dehydroascorbate reductase (DHAR) (E.C. 1.8.5.1), and glutathione reductase (GR) (E.C. 1.6.4.2.). GSH and GSSG contents of embryo axes of stored seeds decreased, as compared to the control (fresh, non-stored seeds), but a larger decrease was observed in seeds with 30% viability. In cotyledons, a particularly high increase in the GSH content in relation to the control was observed in seeds with 100% viability, while the GSSG content was significantly lower in both stored seed lots than in the control. The ASA level was twice as high in seeds with 30% viability as in the control, both in embryo axes and in cotyledons. The activity of enzymes of the ascorbate-glutathione cycle was higher in embryo axes than in cotyledons. In embryo axes of seeds with 100% viability, enzyme activities were slightly lower than in the control, while in those of seeds with 30% viability, their activities were higher than in the control. The observed changes in activities of enzymes of the ascorbate-glutathione cycle and in ascorbate and glutathione levels suggest that the stored seeds of A. saccharinum have an active antioxidant system, which plays an important role in maintaining their viability during storage.
Źródło:
Acta Societatis Botanicorum Poloniae; 2006, 75, 1; 23-27
0001-6977
2083-9480
Pojawia się w:
Acta Societatis Botanicorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regulatory redox state in tree seeds
Autorzy:
Ratajczak, E.
Dietz, K.J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59087.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
Peroxiredoxins (Prx) are important regulators of the redox status of tree seeds during maturation and long-term storage. Thioredoxins (Trx) are redox transmitters and thereby regulate Prx activity. Current research is focused on the association of Trx with Prx in tree seeds differing in the tolerance to desiccation. The results will allow for better understanding the regulation of the redox status in orthodox, recalcitrant, and intermediate seeds. The findings will also elucidate the role of the redox status during the loss of viability of sensitive seeds during drying and long-term storage.
Źródło:
Acta Societatis Botanicorum Poloniae; 2017, 86, 4
0001-6977
2083-9480
Pojawia się w:
Acta Societatis Botanicorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zgrupowania roztoczy [Acari, Gamsida] zasiedlajace zerowiska niektorych kornikow
Autorzy:
Kaczmarek, S.
Michalski, J.
Ratajczak, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/822738.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Acari
akarologia
kornikowate
Scolytidae
zerowiska owadzie
Arachnida
entomologia
Gamsida
pajeczaki
zoologia
ekologia
roztocze
Źródło:
Sylwan; 1992, 136, 05; 51-59
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes of peroxiredoxins in beech seeds (Fagus sylvatica L.) during development and maturation
Autorzy:
Ratajczak, E.
Kalemba, E.M.
Pukacka, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/79952.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
conference
peroxiredoxin
beech seed
Fagus sylvatica
hydrogen peroxide
reactive nitrogen species
redox signal
plant development
maturation
immunoblot
Źródło:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2013, 94, 3
0860-7796
Pojawia się w:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Market in wood by-products in Poland and their flows in the wood sector
Autorzy:
Ratajczak, E.
Szostak, A.
Bidzinska, G.
Leszczyszyn, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52451.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Drewna
Źródło:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty; 2018, 61, 202
1644-3985
Pojawia się w:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wood biomass from plantations of fast-growing trees as an alternative source of wood raw material in Poland
Biomasa drzewna z upraw drzew szybkorosnących jako alternatywne źródło surowca drzewnego w Polsce
Autorzy:
Szostak, A.
Bidzinska, G.
Ratajczak, E.
Herbec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52883.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Drewna
Tematy:
woody biomass
tree plantation
fast-growing tree
alternative source
wood raw material
Polska
Opis:
The article presents the results of research on the sources and potential of plantations of fast-growing trees in Poland, as well as the advantages and difficulties connected with them. Additionally, the paper describes the suitability of wood biomass from plantations of fast-growing trees for production and energy purposes. More-over, the article oulines difficulties in the interpretation of such terms as “fast-growing trees”, “plantation crops”, and “plantation” in the context of place and activities connected with the procurement of biomass from outside forest ecosystems.
Prowadzenie upraw plantacyjnych drzew szybkorosnących i ich rozwój ma duże znaczenie nie tylko dla oszczędności surowca drzewnego z lasu i zwiększenia dywersyfikacji źródeł energii, ale przez swoją specyfikę (najczęściej są to małe i średnie firmy zlokalizowane blisko odbiorcy i korzystające z lokalnych zasobów) może i powinien dynamizować rozwój ekonomiczno-społeczny na poziomie lokalnym. Uprawy te mogą i powinny być traktowane zwłaszcza jako nowa dziedzina produkcji rolniczej, dodatkowe źródło dochodów i efektywne wykorzystanie odłogowanej ziemi. Pomimo tych aspektów rynek biomasy z drzew szybkorosnących jest jednak nadal stosunkowo mało rozpoznany. Celem podjętych badań było przeprowadzenie wieloaspektowej analizy rynku biomasy z drzew szybkorosnących w Polsce, w tym głównie przeznaczonej na cele energetyczne. Zakresem podmiotowym badania objęły głównych uczestników rynku biomasy z upraw plantacyjnych drzew szybkorosnących w Polsce: to jest: rolnictwo leśnictwo oraz sektor energetyczny. Zakres czasowy badań obejmował zasadniczo lata 2010–2011. Proces badawczy o charakterze desk research uzupełniony został badaniami bezpośrednimi obejmującymi dostawców i odbiorców biomasy drzewnej z drzew szybkorosnących, a także jako dodatkowe możliwe źródło informacji z zakresu analizowanej problematyki – jednostki administracji publicznej. Z przeprowadzonych badań wynika, że w polskiej gospodarce miejscem powstawania biomasy z drzew szybkorosnących są dwa sektory: rolnictwo i leśnictwo. Sektory te posiadają duży potencjał rozwojowy w zakresie upraw plantacyjnych drzew szybkorosnących. Potencjał gruntów dla upraw celowych dla energetyki określany jest na 0,3–0,6 mln ha. Tymczasem w rolnictwie, po krótkim okresie zainteresowania prowadzeniem upraw drzew szybkorosnących w latach 2005–2008, spowodowanego przesłankami ekonomicznymi, tj. początkowo wsparciem z budżetu krajowego, a później również z funduszy unijnych, w kolejnych latach pojawiły się tendencje spadkowe wielkości powierzchni tego rodzaju upraw. W ostatnim okresie, tj. w latach 2010–2011, powierzchnia upraw plantacyjnych drzew szybkorosnących wynosiła około 11 tys. ha. W leśnictwie plantacje drzew szybkorosnących pełnią znikomą rolę. Są to niewielkie powierzchnie, będące na ogół pozostałością po plantacjach zakładanych w połowie lat siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Łącznie w Polsce, w rolnictwie i leśnictwie, powierzchnia celowych upraw plantacyjnych drzew szybkorosnących w 2011 roku wynosiła 13,7 tys. ha. Możliwości systematycznego zwiększania potencjału biomasy drzewnej istnieją przede wszystkim w polskim rolnictwie. Uprawy plantacyjne drzew szybkorosnących w tym sektorze mogą i powinny być traktowane jako stymulator rozwoju regionalnego, szczególnie obszarów wiejskich. Wykorzystanie pod te uprawy gleb gorszej jakości (nisko produkcyjnych), zanieczyszczonych i nienadających się do uprawy roślin jadalnych, ziemi odłogowanej lub terenów zdegradowanych jest bowiem dla rolników dodatkowym źródłem dochodów. Może być sposobem na poprawę efektywności ekonomicznej wielu gospodarstw. Stwarza również nowe miejsca pracy, co jest szczególnie ważne na terenach słabo rozwiniętych, charakteryzujących się z reguły wysoką stopą bezrobocia. Kierunki przyszłego rozwoju rynku biomasy z drzew szyborosnących wyznaczać będą głównie rosnące potrzeby sektora drzewnego na drewno do przerobu materiałowego i konieczność rozwoju alternatywnych wobec paliw kopalnych odnawialnych źródeł energii, wśród których biomasa drzewna odgrywa istotną rolę. Stymulująco lub destymulująco, w zależności od ich ostatecznego ukierunkowania, na rozwój tego rynku będą wpływać przede wszystkim regulacje prawne i instrumenty ekonomiczne (już obowiązujące i przygotowywane), ich kompleksowość, jednoznaczność, spójność i stabilność. Rozwój rynku biomasy z drzew szybkorosnących jest bowiem w dużym stopniu uwarunkowana aktywnym wsparciem finansowym i prawnym, zapewniającym opłacalność procesu jej pozyskiwania i przetwarzania. Główną kwestią i najważniejszym zadaniem jest zatem wypracowanie zarówno na poziomie krajowym, jak i na poziomie poszczególnych podmiotów gospodarczych, systemowego podejścia do rozwiązania już istniejących i przyszłych problemów funkcjonowania tego rynku.
Źródło:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty; 2013, 56, 190
1644-3985
Pojawia się w:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Demand for wood biomass for energy purposes in Poland by 2015
Zapotrzebowanie na biomasę drzewną na cele energetyczne w Polsce do 2015 roku
Autorzy:
Ratajczak, E.
Szostak, A.
Bidzinska, G.
Herbec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52522.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Drewna
Tematy:
demand
woody biomass
biomass
energy purpose
Polska
renewable energy
renewable source
survey
energy consumption
Opis:
The article contains the results of research, in which the estimated consumption of wood biomass for energy purposes in Poland in 2010 and the anticipated demand for this energy carrier by 2015 was determined in a systemic manner.
Rynek energetyczny w Polsce jest w coraz większym stopniu kształtowany przez odnawialne źródła energii, w tym w dużym stopniu przez biomasę drzewną. Należy podkreślić, że chociaż ranga problematyki wykorzystania biomasy drzewnej do celów energetycznych jest wysoka to, jak dotychczas, występuje duża luka informacyjna dotycząca zapotrzebowania na ten rodzaj energii. Celem podjętych badań było określenie w sposób systemowy wielkości zużycia biomasy drzewnej do celów energetycznych w Polsce wraz z przewidywanym potencjalnym poziomem popytu na biomasę drzewną jako nośnika energii do 2015 roku. Badania miały charakter zarówno retrospektywny, jak prospektywny. Zakres czasowy obejmował: w badaniach diagnostycznych – 2010 rok, a w wypadku prognoz – 2015 rok. Zakresem podmiotowym badaniami objęto: sektor drzewny, energetykę, gospodarkę komunalną. W ujęciu diagnostycznym punktem wyjścia do oszacowania wielkości zużycia biomasy drzewnej w 2010 roku było oszacowanie udziału biomasy drzewnej w biomasie stałej oraz przyjęcie średniego przelicznika jednostki opałowej na jednostkę surowca drzewnego opałowego. Zastosowano dwie procedury badawcze. W pierwszej wykorzystano istniejące w literaturze przedmiotu fragmentaryczne informacje o zużyciu biomasy stałej, w drugiej – punktem wyjścia do obliczeń było przyjęcie zapotrzebowania na energię finalną pochodzącą z biomasy stałej. W procedurze badawczej zmierzającej do oszacowania przyszłego zapotrzebowania na cele energetyczne biomasy drzewnej zastosowano podejście metodyczne podobne jak w ujęciu diagnostycznym. Jednak w tym wypadku odmienne były wielkości wyjściowe dotyczące przewidywanej struktury nośników energii. Proces badawczy uzupełniony został badaniami ankietowymi wśród podmiotów gospodarczych będących potencjalnymi użytkownikami biomasy drzewnej (jednostki tzw. energetyki zawodowej, jednostki gospodarki komunalnej i użyteczności publicznej, np. szpitale, szkoły, przedszkola). Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że popyt na biomasę drzewną do wykorzystania w energetyce jest w Polsce duży. Krajowe zapotrzebowanie na ten nośnik energii kreowane przez energetykę zawodową, branże sektora drzewnego, gospodarkę komunalną i jednostki użyteczności publicznej oraz odbiorców indywidualnych wynosi około 16 mln m3 i do roku 2015 będzie wzrastało do poziomu 18 mln m3. Badanie potwierdziło hipotezę o znaczącym odsetku zużywania biomasy powstającej w sektorze drzewnym na własne potrzeby energetyczne. Okazało się, że jest to około 3,0 mln m3 biomasy drzewnej, co stanowi 58% jej podaży dla energetycznego kierunku zagospodarowania. Badania potwierdziły rozproszony charakter rynku biomasy drzewnej. Biomasa drzewna dostarczana jest w wielu wypadkach (dotyczy to zwłaszcza dużych jej użytkowników) na odległość w promieniu 70–200 km.
Źródło:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty; 2012, 55, 187
1644-3985
Pojawia się w:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Growth regulators and guaiacol peroxidase activity during the induction phase of somatic embryogenesis in Picea species
Autorzy:
Hazubska-Przybyl, T.
Ratajczak, E.
Kalemba, E.M.
Bojarczuk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41387.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Dendrologii PAN
Opis:
Biochemical studies during the induction phase of somatic embryogenesis in Picea abies [L.] Karst. and P. omorika [Pančić] Purk. can supplement our basic knowledge of the developmental processes accompanying the formation of embryogenic tissues from explants. Such studies may also contribute to finding the markers specific to the early stages of somatic embryogenesis of spruce species and, consequently, to the optimization of the process of initiation of embryogenic tissues from different types of plant explants treated with various growth regulator combinations. In this paper the effect of certain growth regulator systems on enzymatic activity was studied. The analysis of guaiacol peroxidase activity (EC 1.11.1.7), based on the spectrophotometric method, showed that this activity was the lowest in mature zygotic embryos (explants) and significantly higher in 8-week-old embryogenic and non-embryogenic calluses treated with various combinations of growth regulators. In the newly initiated embryogenic tissue, the activity of this enzyme decreased and remained at a lower level during proliferation, irrespective of the applied growth regulator combination. The type and concentration of growth regulators used for the initiation and proliferation of embryogenic tissues had no statistically significant effect on peroxidase activity, although during the initiation often its increased level was observed in calluses treated with 2.4-D. Detection of guaiacol peroxidase activity in the induction phase of somatic embryogenesis proves its participation in this process. The subsequent change in its activity indicates that this peroxidase can be a biochemical marker of somatic embryogenesis of the tested spruce species.
Źródło:
Dendrobiology; 2013, 69
1641-1307
Pojawia się w:
Dendrobiology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Exogenous seed treatment with proline and its consequences to Norway spruce (Picea abies (L.) H. Karst) seedling establishment
Autorzy:
Kijowska-Oberc, J.
Wawrzyniak, M.K.
Staszak, A.M.
Ratajczak, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130182.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Dendrologii PAN
Tematy:
proline
seed treatment
Norway spruce
seedlings development
tree seeds
oxidative stress
Opis:
Accumulation of proline is a defense mechanism against external stress conditions, preventing damage to the structure and function of cells and improving plant development processes, such as germination. The purpose of this study was to investigate proline treatment as a means of improving the germination and development of Norway spruce seedlings. The effect of exogenous proline has been studied in three stages of initial plant development. The collected seeds were soaked in water or 8 mM proline solution and placed on the germinators. The germination capacity and the mean germination time were determined. Seedlings with radicles >10 mm were transferred to the sand-peat substrate at a constant temperature of 20 °C. Seedlings at 3 subsequent developmental stages (S1 – germinated seeds with radicles > 3 mm; S2 – seedlings with radicles >10 mm; S3 – established seedlings grown for 90 days) were examined for the oxygen consumption rate, total antioxidant capacity, hydrogen peroxide level, malondialdehyde level and intracellular proline content. Proline treatment was conducive to lowering the levels of hydrogen peroxide and malondialdehyde at stage S1. At the subsequent stages of development, the levels of hydrogen peroxide and malondialdehyde increased, and at the S3 stage, there was also a marked increase in total antioxidant capacity. At stage S3, the seedlings of the proline treatment were characterized by a lower total mass, and the response to exogenous proline was stronger in the root tissues than in the leaves. The oxygen consumption rate was higher for the proline treatment at all stages of development. Seedlings at the analyzed stages of establishment differed in response to proline treatment. Exogenous proline had some beneficial effects during the first phase of germination by reducing the level of hydrogen peroxide and improving the condition of lipid membranes. In the subsequent stages of seedling development, in response to the same concentration of proline solution, undesirable effects, such as an increase in hydrogen peroxide levels and damage to cytoplasmic membranes, were observed. Optimal concentrations of exogenous proline should be determined prior to commercial use of proline treatment to improve plant stress tolerance.
Źródło:
Dendrobiology; 2022, 87; 149-162
1641-1307
Pojawia się w:
Dendrobiology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Corporate social responsibility as an instrument of sustainable development of production enterprises
Społeczna odpowiedzialność biznesu jako instrument zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw produkcyjnych
Autorzy:
Gaweł, E.
Jałoszyńska, A.
Orłowski, M.
Ratajczak, E.
Ratajczak, J.
Riera, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1206082.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
CSR
sustainable development
production enterprises
rozwój zrównoważony
przedsiębiorstwo produkcyjne
Opis:
The paper deals with the issue of corporate social responsibility as an instrument of operationalising the paradigm of sustainable development on the microeconomic level in the sector of production enterprises. It presents a genesis and importance of CSR and indicates the most relevant essential instruments of CSR implementation on an enterprise level. The paper also analyses endogenous and exogenous benefits from implementing CSR into the business practice.
Artykuł podejmuje problematykę społecznej odpowiedzialności biznesu jako instrumentu opercjonalizacji paradygmatu zrównoważonego rozwoju na poziomie mikroekonomicznym, w sektorze przedsiębiorstw produkcyjnym. Przedstawiono w nim genezę i znaczenie CSR oraz wskazano najważniejsze instrumenty realizacji CSR na poziomie przedsiębiorstwa. Jednocześnie omówiono korzyści o charakterze endo- i egzogenicznym wynikające z wdrożenia CSR do praktyki gospodarczej.
Źródło:
Management Systems in Production Engineering; 2015, 3 (19); 152-155
2299-0461
Pojawia się w:
Management Systems in Production Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effects of spermidine on germination of Salix spp. after storage under controlled conditions
Autorzy:
Wawrzyniak, M.K.
Ley-Lopez, J.M.
Kijowska-Oberc, J.
Chmielarz, P.
Ratajczak, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2130180.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Dendrologii PAN
Tematy:
hydrogen peroxide
cryopreservation
spermidine
Salix
antioxidant
seed storage
Opis:
Willows produce fast germinating and short-lived seeds, difficult to store in the long-term under controlled conditions. The aim of this study was to examine the feasibility of storage of three Salix spp. at controlled temperatures (3°, −10°, −196 °C). We also analyzed the effect of spermidine (Spd) as an antioxidant factor in desiccated seeds. Collected seeds were either desiccated or hydrated to obtain 10 levels of moisture content (between app. 4% and 2%) and subjected to storage at temperatures 3°, −10°, or −196 °C (liquid nitrogen; LN). After two months, seeds were germinated on the light at 20 °C. Seeds desiccated below a safe range of moisture content were further tested and germinated on filter paper with additions of 0.25 mM Spd solution. After 7 days seedlings were examined for hydrogen peroxide content (H2O2) and total antioxidant capacity (TAC). Fresh seeds of three Salix species: Persian willow (S. aegyptiaca L.), heartleaf willow (S. cordata Michx.) and crack willow (S. ×fragilis L.) were successfully stored at temperature −10° and −196 °C for two months. After cryopreservation seed of S. aegyptiaca, S. cordata, and S. ×fragilis germinated without viability loss in moisture content ranging from 4.4–15.9%, 6.4–18.5%, and 7.1–11.5% respectively. The addition of Spd during germination of desiccated seed did not affect germination capacity. However, seedlings of S. aegyptiaca had lower hydrogen peroxide content in comparison with control (germination on water). Seedlings of S. cordata showed an increase in hydrogen peroxide content in control after storing in LN. In seedlings of Crack willow Spd increased hydrogen peroxide content. Seeds of tested species differ in response to storage conditions. Salix seeds can be stored successfully for two months at −10° or −196 °C without losing viability in the safe range of moisture content. Storing at 3 °C can be used for storage in the narrower range of seeds’ moisture content, however, seedlings stored at this temperature produce a higher level of reactive oxygen species. Germinating seeds in Spd did not increase their germination, however in S. aegyptiaca and S. cordata decreased hydrogen peroxide content.
Źródło:
Dendrobiology; 2022, 87; 137-148
1641-1307
Pojawia się w:
Dendrobiology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ecological innovation as an instrument for improving the competitive position of manufacturing enterprises
Innowacje ekologiczne, jako instrument poprawy pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw produkcyjnych
Autorzy:
Burda, M.
Janiak, R.
Krzeszowski, M.
Motykiewicz, M.
Musiałowska, P.
Ratajczak, E.
Ratajczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112911.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
ecological innovation
manufacturing enterprises
innowacje ekologiczne
przedsiębiorstwo produkcyjne
Opis:
The paper discusses the question of ecological innovation in manufacturing enterprises as an instrument for improving their competitive position. On the basis of the analysis of background literature, the origins of the concept of innovation and eco-innovation are presented, as well as typology of its forms used in practical operation of contemporary production firms.
Artykuł podejmuje zagadnienie innowacji ekologicznych (eko-innowacji) w przedsiębiorstwach produkcyjnych, jako instrumentów poprawy ich pozycji konkurencyjnej. Na podstawie analizy piśmiennictwa omówiono w nim genezę pojęcia innowacja i eko-innowacja, jednocześnie przedstawiający typologię ich form występującą w praktyce funkcjonowania współczesnych firm produkcyjnych.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2016, 3 (15); 34-43
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopaliny towarzyszące w złożu węgla brunatnego Legnica
The accompanying minerals in the Legnica lignite deposit
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395138.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
skały nadkładu
kopaliny towarzyszące
właściwości surowcowe
overburden rocks
accompanying minerals
raw material properties
Opis:
Złoże Legnica należy do jednego z najbardziej perspektywicznych w kontekście przyszłej eksploatacji węgla brunatnego. Jego wydobycie będzie nierozerwalnie związane ze zdejmowaniem skał nadkładu. Kubatura nadkładu w przypadku tego złoża jest wyjątkowo duża, a część tworzących go skał, z uwagi na wykazywane właściwości surowcowe, może być zaliczana do kopalin towarzyszących. Stan rozpoznania surowcowego skał nadkładu w złożu węgla brunatnego Legnica jest niewystarczający. Jak dotąd nie były one obiektem szczegółowych i kompleksowych badań mogących wykazać ich przydatność. W artykule dokonano podsumowania stanu wiedzy na ten temat. Informacje dotyczące właściwości surowcowych tych utworów będą stanowić jedno z zasadniczych kryteriów decydujących o traktowaniu ich jako kopaliny towarzyszące. Do kopalin towarzyszących powinny zostać zaliczone: piaski i żwiry czwartorzędowe oraz gliny zwałowe, a także piaski i iły trzeciorzędowe. Za szczególnie przydatne surowcowo należy uznać iły trzeciorzędowe (poznańskie). Występują one w dwu odmianach kolorystycznych – zielonkawo-niebieskiej i płomienistej. Pierwsze z nich (zielonkawo-niebieskie), ze względu na skład fazowy substancji ilastej, należy zaliczyć do odmian illitowo-kolinitowo-smektytowych, drugie (płomieniste) – do odmian kaolinitowo-illitowo-smektytowych. Stanowią one wartościowy surowiec do produkcji materiałów budowlanych. Z uwagi na charakter asocjacji minerałów ilastych (w szczególności obecność montmorillonitu) stanowią potencjalne sorbenty mineralne. Wykazują również przydatność do budowy przesłon hydroizolacyjnych. Piaski i żwiry czwartorzędowe zalegające w nadkładzie złoże Legnica są zróżnicowane surowcowo. Większość z nich stanowi surowiec przydatny dla przemysłu budowlanego. Gliny zwałowe mogą znaleźć zastosowanie jako składnik mieszanek ceramicznych. Piaski trzeciorzędowe można wykorzystać jako materiał podsadzkowy. Stan rozpoznania surowcowego skał nadkładu w złożu węgla brunatnego Legnica jest niewystarczający. Jak dotąd nie były one obiektem szczegółowych i kompleksowych badań mogących wykazać ich przydatność. Kopaliny towarzyszące zalegające w złożu Legnica, powinny być selektywnie eksploatowane i składowane. Utworzenie złóż antropogenicznych gromadzących te kopaliny, zapewni możliwość ich wykorzystania przez kolejne dziesięciolecia po zakończeniu eksploatacji.
The Legnica deposit is one of the most prospective in the context of future lignite mining. Its extraction will be inseparable from the removal of the rocks of the overburden, the volume of which is very large. Due to the raw material properties, some of the rocks can be classified as accompanying minerals. The raw material identification of overburden sediments in the Legnica lignite deposit is insufficient. So far, they haven’t been the subject of detailed and comprehensive research to prove their usefulness. The article was a summary of the knowledge on this subject. The following should be included in the accompanying minerals: Quaternary sands and gravels, tertiary sands and clays (Poznan clays). They are present in two colour variants in the Legnica deposit - and fiery. The mineral composition of greenish-blue clays allows them to be included in illite-kaolinite- smectite varieties, in turn fiery clays as kaolinite-illite-smectite varieties. The tertiary clays are a very useful raw material for the production of building materials. In addition, they are potential mineral sorbents due to the nature of the association of clay minerals (occurrence of montmorillonite). They also show suitability for building waterproofing barriers. Quaternary gravels and sands, developed in the overburden Legnica deposit are differentiated raw materials. Some of them are raw materials for the construction industry. The glacial tills can be used as a component of ceramic mixtures. Tertiary sands can be used as a proppant material. The information on the raw material properties of these sediments will be one of the essential criteria for their treatment as accompanying minerals. Minerals accompanying those developed in the Legnica deposit should be exploited and deposited selectively. The creation of anthropogenic deposits accumulating these minerals will provide the possibility of their use for decades after the termination of operation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 193-204
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadwaga i otyłość dzieci jako wyzwanie dla wychowania fizycznego w szkole - zalecenia
Excessive body weight and obesity of children as a challenge for physical education at school - recommendations
Autorzy:
Spunda, E.
Wegrzyn, E.
Ratajczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13112.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński
Źródło:
Aktywność Ruchowa Ludzi w Różnym Wieku; 2019, 1[41]
2299-744X
Pojawia się w:
Aktywność Ruchowa Ludzi w Różnym Wieku
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadomość żywieniowa a zachowania żywieniowe konsumentów
Nutritional awareness and nutritional behaviours of consumers
Autorzy:
Gorynska-Goldmann, E.
Ratajczak, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43572.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
zywienie czlowieka
zachowania zywieniowe
zywnosc
konsumenci
swiadomosc zywieniowa
Opis:
W pracy przedstawiono pojęcia świadomości żywieniowej i zachowań żywieniowych konsumentów oraz elementy istotne dla prawidłowej oceny i kształtowania tych czynników. Wyspecyfikowane elementy mogą stanowić podstawę do budowy testu wiedzy, którego zastosowanie poszerzy zasób informacji o znajomości zasad prawidłowego żywienia w Polsce i o ich wykorzystaniu w praktyce żywieniowej Polaków.
The ongoing changes in the world today, practically in all spheres of human life, are reflected in distinct changes of behaviours, hierarchy of values, the way of working, etc., resulting in changes in the way people live. One of the manifestations of different life style is change on such an important field as nutrition, and thus changes in consumer behaviours and eating habits, caused, among others by increasing awareness of nutrition. The paper presents the concept of nutritional awareness and dietary behaviour of consumers and the elements essential for proper evaluation and formulation of these factors. The specified items can be the basis for building knowledge test, which will expand the application range of information about knowledge of the principles of proper nutrition in Poland and their use in nutritional practice of Poles.
Źródło:
Journal of Agribusiness and Rural Development; 2010, 18, 4
1899-5241
Pojawia się w:
Journal of Agribusiness and Rural Development
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polski rynek pieczywa po roku 2000
Polish bakery market after the year 2000
Autorzy:
Gorynska-Goldmann, E.
Ratajczak, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/871027.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
The Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists
Opis:
W pracy zawarto charakterystykę polskiego rynku pieczywa. Opisano stan, tendencje i prognozy spożycia pieczywa oraz wielkość jego produkcji. Dokonano też charakterystyki wybranych cech przedsiębiorstw piekarskich określając poziom koncentracji produkcji. Analizę uzupełniono przybliżając sytuację finansową i majątkową wybranych przedsiębiorstw piekarskich. Stwierdzono, że rynek pieczywa jest rynkiem nasyconym, jego ogólne spożycie nie będzie rosło. Zmianie ulegać będzie wielkość i struktura spożycia pieczywa. Należy spodziewać się, że zmniejszy się spożycie pieczywa. Ponadto, następuje widoczny proces przemieszczania się produkcji pieczywa do piekarń przemysłowych. Przy ogólnej stabilizacji przedsiębiorstw w branży następuje wzrost łącznej wartości sprzedaży w największych przedsiębiorstwach.
The paper describes the characteristics of the Polish bakery market. Present status, trends and forecasts of consumption of bakery products and the production volume were described. Particular features of bakery companies were characterized in order to determine concentration of production. Additionally some information about economic condition of selected bakery companies was presented.
Źródło:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu; 2010, 12, 4
1508-3535
2450-7296
Pojawia się w:
Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopaliny towarzyszące i mineralne surowce odpadowe ze złóż kopalin węglanowych jako potencjalna baza surowców do produkcji sorbentów SO2
The accompanying minerals and mineral wastes from the carbonate deposits as a potential raw materials base for the production of SO2 sorbents
Autorzy:
Hycnar, E.
Wisła-Walsh, E.
Ratajczak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394163.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sorbenty SO2
odsiarczanie spalin
kopaliny towarzyszące
mineralne surowce odpadowe
SO2 sorbents
flue gas desulphurization
accompanying minerals
mineral wastes
Opis:
W pracy przedstawiono ocenę właściwości sorpcyjnych kopalin towarzyszących, będących wapieniami i odpadów mineralnych, pochodzących z przeróbki wapieni, dolomitu i magnezytu. Wykazano, że wwarunkach krajowych za potencjalne surowce do produkcji sorbentów wapniowych można uważać kopaliny towarzyszące i mineralne surowce odpadowe powstające na etapie eksploatacji i przeróbki kopalin, w tym również te zgromadzone na hałdach. Wykazano, że nie istnieje prosta zależność pomiędzy wielkością sorpcji a zawartością CaCO3 w sorbencie czy jego powierzchnią właściwą. Ustalono, że właściwości sorpcyjne są determinowane przede wszystkim przez zdolność do odpowiednio szybkiej kalcynacji wraz z wytworzeniem grupy porów rzędu 0,1-2,0 mikro/m.
This paper presents an evaluation of the sorption properties of limestones being accompanying mineral in porphyry deposit and mineral wastes resulting from the processing of limestone, dolomite, and magnesite. It shows that raw materials for calcium sorbents' production may be found in accompanying minerals and mineral wastes generated during exploitation and/or mineral processing, including those collected in dumps. It was demonstrated that there is no simple relationship between the sorption capacity of the sorbent and both CaCO3 content and the surface area of such raw materials. It was established that the sorption properties are mainly determined by the sorbent's rapid calcination ability with the creation of pore groups in the range of 0.1-2.0 micro/m.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 83; 37-49
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoże porfiru w Zalasie - problem kopalin towarzyszących nadal aktualny?
The "Zalas" porphyry deposit - problem of accompanying minerals still current?
Autorzy:
Hycnar, E.
Ratajczak, T.
Nieć, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170168.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
złoże porfiru "Zalas"
kopaliny towarzyszące
sorbenty węglanowe
"Zalas" porphyry deposit
accompanying minerals
carbonate sorbents
Opis:
Skały nadkładu porfirów w Zalasie są urozmaicone litologicznie. Stanowią je zróżnicowane petrograficznie utwory węglanowe (wapienie i margle), piaskowce, piaski, lessy. Niektóre z tych odmian od momentu udokumentowania złoża stanowiły przedmiot zainteresowania surowcowego. Próbowano je wykorzystywać jako kopaliny użyteczne mogące mieć zastosowanie w przemyśle cementowym, rolnictwie czy do wytwarzania kruszyw. W efekcie tego uzyskały miano kopalin towarzyszących. Jednak brak zainteresowania ze strony potencjalnych użytkowników spowodował, że w 2000 roku status ten utraciły. Do problematyki tej ponownie powrócono. Przeprowadzono badania zmierzające do wykazania możliwości ich wykorzystania w charakterze sorbentów służących oczyszczaniu gazów poelektrownianych z połączeń SO2 w technologiach fluidalnego spalania węgla. Dały one pozytywny rezultat. Okazało się, że jurajskie wapienie z Zalasu nadają się do wytwarzania mączki wapiennej.
The cover of porphyry "Zalas" deposits contains diverse rocks: limestones and marls, sands, loesses. of these rocks been the subject of interest the Zalas deposit was documented. Since the cover rocks were applied in the cement industry agriculture and the production of aggregates they were called associated minerals. In 2000 due lack to of demand they were not used in the industries. At the present time the interest in this material has returned. The limestones from the cover of the deposit have been studied to determine their sorption properties and possible application as sorbents for the pu-rification of power plant gases with SO2 in fluid coal combustion technology. These studies have been a success, i.e the Jurassic limestones the "Zalas" deposit can be the production of flour.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2012, 53, 1-2; 9-14
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wapienie mezozoiczne ze Szczercowa (złoże węgla brunatnego Bełchatów) jako sorbenty SO2 stosowane w energetyce
The Mesozoic limestones from Szczercow (Belchatow lignite deposit) as SO2 sorbents used in the power industry
Autorzy:
Hycnar, E.
Ratajczak, T.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394107.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wapienie
sorbenty
odsiarczanie
energetyka mezozoiczna
limestones
Mesozoic
sorbents
desulphurisation
power industry
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki badań mineralogicznych, chemicznych, fizyko-chemicznych i fizyko-mechanicznych wapieni mezozoicznych pochodzących z podłoża węgla brunatnego w złożu „Bełchatów" (południowy brzeg Rowu Kleszczowa w polu Szczerców). Ich celem było wykazanie przydatności tych kopalin do wytwarzania sorbentów służących obniżeniu emisji SO2 z gazów elektrownianych, zarówno w mokrych metodach odsiarczania, jak i w paleniskach fluidalnych. Uzyskane wyniki wykazały, że wapienie te można traktować jako wysokiej klasy sorbenty SO2.
The paper presents the results of mineralogical, chemical, physico-chemical and physico-mechanical examinations of the Mesozoic limestone underlying lignite seam in "Belchatow" deposit (the south edge of the Kleszczów tectonic trench in Szczerców field). The aim of the study was to prove the usefulness of these rocks for the production of sorbents used for the reduction of SO2 emissions in the energy sector. The results showed that the limestone may be treated as a high quality SO2 sorbent.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 88; 97-108
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania mineralogiczne w problematyce kopalin towarzyszących i mineralnych surowców odpadowych
The mineralogical research in associate raw materials and waste mineral materials
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183361.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopaliny towarzyszące
mineralne surowce odpadowe
badania mineralogiczne
złoża antropogeniczne
associated raw materials
waste mineral materials
anthropogenic deposit
mineralogical investigations
Opis:
The rational management of raw materials resources requires utilization all useful mineral types occurring in a deposit, i.e. associated mineral raw materials and waste mineral materials which come from exploration process. The associated mineral raw materials and mineral waste materials are often accumulated in anthropogenic deposits. The quality of raw material is a superior criterion which stimulates the possibility of its utilizations.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 2/1; 197-203
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The beidellite clays from the Bełchatów lignite deposit as a raw material for constructing waterproofing barriers
Iły beidellitowe ze złoża węgla brunatnego Bełchatów jako surowiec do budowy przesłon hydroizolacyjnych
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Bożęcki, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/216049.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
landfill sites
waterproofing barrier
cations of heavy metals
mineral adsorbents
beidellite clay
Bełchatów
składowisko odpadów
przesłona hydroizolacyjna
kationy metali ciężkich
sorbenty mineralne
iły beidellitowe
Opis:
Disposal sites for both industrial and communal waste are hazardous for the natural environment due to the accumulated materials and their chemical, physical and biological transformations. The products of these processes migrating at a significant distance contaminate mainly underground waters, surface waters and soils. The spreading of the pollutants may be prevented by horizons of clay rocks that form natural geological barriers. The clay rocks of properly selected parameters may be used in the environmental engineering for constructing artificial water-sealing layers. The mineral, chemical, physico-chemical and physico-mechanical properties of the beidellite clays occurring within the lignite deposit in Bełchatów were studied to find out whether they meet the criteria of waterproofing engineering contained in the Polish recommendations and instructions. The results indicate that the beidellite clays of Bełchatów are rocks suitable for this kind of environmental engineering and may be used in constructing the barriers preventing the migration of effluents from landfills.
Składowiska odpadów, zarówno przemysłowych jak i komunalnych, z uwagi na charakter zgromadzonych materiałów jak i zachodzące w nich przemiany fizyczne, chemiczne i biologiczne stanowią zagrożenie dla środowiska naturalnego, a przede wszystkim gleb oraz wód gruntowych i powierzchniowych. Produkty tych przemian ulegają rozprzestrzenieniu na znaczne odległości, powodując degradację środowiska naturalnego. Jedną z metod ograniczających te zjawiska są naturalne przesłony hydroizolacyjne. Zbudowane ze skał ilastych mogą pełnić funkcję naturalnych barier geologicznych. W pracy przedstawiono wyniki badań składu mineralnego i chemicznego, uziarnienia a także właściwości fizykochemicznych i fizykomechanicznych iłów beidellitowych ze złoża węgla brunatnego w Bełchatowie. Dokonano tego w celu wykazania ich przydatności do budowy przesłon hydroizolacyjnych. Dla określania tej przydatności stosowano kryteria stanowiące treść „Aprobaty technicznej…” (2002) oraz zaproponowane przez Wysokińskiego (2007). Uzyskane wyniki badań wskazują, że bełchatowskie iły beidellitowe spełniają stawiane wymagania i wykazują przydatność do budowy mineralnych barier hydroizolacyjnych w składowiskach odpadów.
Źródło:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 2; 53-67
0860-0953
Pojawia się w:
Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoża antropogeniczne a wartość surowcowa zgromadzonych kopalin na przykładzie KWB "Bełchatów" SA
The anthropogenic deposits and value of collect raw materials on example KWB "Bełchatów" SA
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348869.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopaliny towarzyszące
gospodarowanie zasobami
złoża antropogeniczne
własności surowcowe
associated raw materials
resource managements
anthropogenic deposit
resource properties
Opis:
W szeroko rozumianej problematyce funkcjonowania górnictwa węgla brunatnego z uwagi na odkrywkowy charakter eksploatacji szczególną rolę odgrywają niewęglowe skały nadkładu i podłoża. W niektórych sytuacjach noszą one miano kopalin towarzyszących. Ich obecność to nie tylko związane z tym problemy eksploatacyjne, surowcowe czy ekologiczne. Ze względu na zapobieżenie ich bezpowrotnej stracie są one gromadzone w formie sztucznie tworzonych złóż antropogenicznych (wtórnych). Sposób składowania kopalin, ich zróżnicowanie litologiczne, interakcje zachodzące pomiędzy ich komponentami mogą spowodować zmianę przydatności użytecznej w stosunku do naturalnych kopalin zalegających w złożu węgla brunatnego. Sytuacja ta wymusza potrzebę realizacji dodatkowych badań surowcowych a nawet złożowych zalegających kopalin.
The uncoaly bed-rocks and roof-rocks play particular role in widely understood problems of functioning mining industry. They bear name associated raw materials in some situations. The occurrence of associated raw materials is related with not only operational, qualitative and ecological problems. They are piled in the form of artificially created anthropogenic deposit for protection before their irrevocable loss. The manner of storage and disparity of lithological associated raw materials as well as the interactions among components can cause change of usefulness relatively to natural sediments in lignite deposit. The situations enforce for realization of additional research of qualitative and formation.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 2; 383-390
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Złoże węgla brunatnego Bełchatów a problem eksploatacji surowców skalnych i ceramicznych
The Bełchatów lignite deposit and the quarrying problem of mineral resources
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2063278.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
węgiel brunatny
kopaliny towarzyszące
właściwości surowcowe
złoża antropogeniczne
lignite
associated mineral raw materials
technological properties
anthropogenic deposits
Opis:
Odkrywkowa eksploatacja węgla brunatnego w złożu Bełchatów wymaga zdejmowania 120-150 mln m3 osadów nadkładu rocznie. W masie tej znajduje się wiele odmian skał spełniających kryteria kopalin towarzyszących. Są to: holoceńskie torfy, plejstoceńskie piaski i żwiry oraz głazy narzutowe, neogeńskie iły poznańskie, a także iły beidelitowe, illitowe oraz kaolinowe. Stanowią je również piaskowce kwarcytowe, bruki krzemienne, kreda jeziorna oraz skały podłoża mezozoicznego (wapienie górnojurajskie, a także kredowe opoki, margle, gezy i diatomity). Wiele z odmian kopalin towarzyszących znalazło zastosowanie w różnorodnych technologiach. Iły typu beidelito-wego mogą być na przykład wykorzystywane w ceramice, wiertnictwie, odlewnictwie, do uszczelniania górotworu, jako sorbenty i materiały izolacyjne przy budowie zbiorników odpadów. Z kolei wapienie oraz piaskowce kwarcytowe są stosowane jako kruszywo drogowe. Kreda jeziorna do chwili obecnej była używana głównie jako nawóz rolniczy. Czynione są próby jej wykorzystania jako kredy technicznej, malarskiej, wapna palonego, a przede wszystkim jako sorbentu i w przemyśle cementowym. Ze względu na trudności związane z bieżącym zagospodarowaniem i zbytem niektórych kopalin towarzyszących oraz ochronę zasobów przed ich bezpowrotną stratą Kopalnia dopracowała się własnych rozwiązań. Czyni to poprzez świadome formowanie monosurowcowych złóż wtórnych, zwanych również antropogenicznymi.
Open pit mining of lignite in the Bełchatów deposit requires annual removing of 120-150 mln m3 of overburden. Within such a huge volume of sediments there are numerous rock varieties meeting criteria of associated mineral raw materials, thus the mine cannot overlook the problem of their utilization. In the Bełchatów lignite deposit, the list of associated mineral raw materials includes Holocene peats, Pleistocene sands, gravels and erratic boulders as well, Tertiary clays (Poznań, beidellite, illite and kaolinite varieties, according to the division used by the mine). Other Tertiary rocks, such as quartz sandstones, chert pavement layers, lacustrine chalk, as well as the rocks of Mesozoic basement (Upper Jurassic limestones and Cretaceous marls, geizes and diatomites) may also become important commodities. The range of practical applications of these rocks is very wide. For instance, the beidellite clays may be utilized in ceramic, drilling and casting technologies, as sorbents and also as impervious, sealing materials in constructing landfills. The limestones and sandstones represent materials which road aggregates can be produced from. Lacustrine chalk has been used as a natural mineral fertilizer but investigations of its properties are in progress and there are attempts to utilize this rock first of all as a sorbent and in cement industry, and also in production of technical and paint chalk and burnt lime. The mine have had to develop specific procedures to overcome problems with current utilization and marketing of some associated mineral raw materials as well as with their protecting during mass mining of lignite - the major commodity. Such solutions include storing the associated rocks, those minor but important raw materials, in separate for each variety secondary deposits, known as anthropogenic deposits.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 157-161
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kreda pisząca z Mielnika jako sorbent SO2 dla energetyki
Chalkstone from the Mielnik Deposit as a SO2 sorbent for the energy industry
Autorzy:
Hycnar, E.
Ratajczak, T.
Wal, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394230.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sorbent wapienny
sorpcja SO2
suche metody odsiarczania
paleniska fluidalne
limestone sorbents
sorption SO2
dry method desulfurization
furnace fluidized
Opis:
Przedstawiono rezultaty badań trzeciorzędowej kredy piszącej eksploatowanej ze złoża Mielnik oraz granulowanej na potrzeby wykorzystania rolniczego, w kontekście określenia jej przydatności jako sorbentu SO2 w technologii spalania fluidalnego. Omówiono wyniki badań mineralogicznych, chemicznych, fizykochemicznych. Wyznaczono wskaźniki reaktywności (RI) i sorpcji bezwzględnej (CI). Dominującym składnikiem mineralnym badanej kredy piszącej – naturalnej i granulowanej jest kalcyt (odpowiednio 92 i 95% obj.). Wysoka zawartość CaCO3, rozwinięta powierzchnia właściwa oraz korzystne wartości wskaźników RI i CI wskazują, że badana kreda reprezentuje surowiec odznaczający się dużą aktywnością chemiczną i może być traktowana jako potencjalny sorbent SO2 do wykorzystania w suchych metodach odsiarczania stosowanych w energetyce, w tym również technologii spalania fluidalnego. Pomimo że wartości RI i CI zarówno w przypadku kredy naturalnej, jak i granulowanej osiągają podobne wartości, to jednak analiza parametrów teksturalnych pozwala twierdzić, że kreda naturalna w warunkach przemysłowych będzie sorbentem charakteryzującym się zdecydowanie wyższą efektywnością odsiarczania.
The article presents the results of tertiary chalkstone research exploited from the Mielnik deposit and granulated needs of agricultural use in the context of the determination of its usefulness as a sorbent for SO2 in fluidized combustion technology. The article discusses the results of mineralogical and chemical studies and the physico-chemical properties. The reactivity indicators (RI) and the sorption content (CI) have been determined. The main mineral component of the tested chalkstone – natural and granulated – is calcite (respectively 92 and 95% vol.). The high contents of CaCO3, developed a specific surface area and the preferred RI and the CI values indicate that the test chalkstone represents a high chemical activity raw material and may be treated as a potential SO2 sorbent for use in dry desulfurization methods used in the power industry including fluidized 158 combustion technology. Although, the values of RI and CI indicators in the case of the natural and granulated chalkstone are similar, the analysis of the textural parameters shows that the natural chalkstone will be sorbent with significantly higher desulfurization efficiency in an industrial conditions.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 95; 157-168
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Węglanowe kopaliny towarzyszące a możliwości ich wykorzystania w charakterze sorbentów SO2 (na przykładzie złoża węgla brunatnego Bełchatów)
Carbonate associated minerals and possibilities for their utilization as SO2 sorbents (on the example „Bełchatów lignite deposit)
Autorzy:
Hycnar, E.
Ratajczak, T.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394360.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
wapienie jurajskie
mioceńska kreda jeziorna
odsiarczanie spalin
sorpcja SO2
Jurassic limestone
Miocene lacustrine chalk
flue gas desulphurization
sorption of SO2
Opis:
W pracy przedstawiono rezultaty badań jurajskich wapieni i mioceńskiej kredy jeziornej - kopalin towarzyszących w złożu węgla brunatnego Bełchatów. Celem badań było wykazanie przydatności badanych kopalin towarzyszących jako sorbentów mineralnych w technologiach odsiarczania stosowanych w przemyśle energetycznym. Realizacja celów badawczych wymagała zastosowania kompleksowej metodyki badawczej obejmującej badania mineralogiczno-petrograficzne, chemiczne, fizykochemiczne (oznaczenie białości, kinetyki rozpuszczania kalcytu, współczynników reaktywności (RI) sorpcji bezwględnej (CI)) oraz fizykomechaniczne (m.in. Indeks pracy Bonda). Dominującym składnikiem mineralnym badanych wapieni jest kalcyt. Zawartość CaCO3 zawiera się w przedziale 91,11-99,15% wag. i wynosi średnio 97,14% wag. Wapienie będą mogły zostać wykorzystane zarówno w mokrych, jak i suchych technologiach odsiarczania gazów, w tym również w paleniskach fluidalnych. Białość kształtuje się na poziomie 72,4. Ponadto badane wapienie charakteryzują się znaczną prędkością rozpuszczania kalcytu. Oznaczone wartości parametrów reaktywności (RI = 2,3 mol Ca/mol S) i sorpcji bezwględnej (CI = 126 gS/1000g sorbentu) spełniają wymagania stawiane sorbentom przemysłowym (RI < 2,5 mol Ca/mol S; CI > 120 gS/1000g sorbentu). Również wyniki badań energochłonności procesu mielenia (Wi od 7,03 do 12,90 kWh/Mg) odpowiadają innym tego typu surowcom dostępnym na rynku krajowym. Kreda jeziorna występuje w złożu Bełchatów w trzech odmianach litologicznych. Dominują odmiany biała i zawęglona; zsylifikowana występuje sporadycznie. Poszczególne odmiany są eksploatowane wspólnie i składowane na złożach antropogenicznych. Głównym składnikiem mineralnym wszystkich odmian kredy jeziornej jest kalcyt. Jednak skład chemiczny wskazuje na możliwość ich wykorzystania w roli sorbentu SO2 tylko w paleniskach fluidalnych. Wartości wskaźników sorpcji bezwzględnej i reaktywności odmiany białej (RI = 1,63 mol Ca/mol S; CI = 185 gS/1000g sorbentu) i zawęglonej (RI = 1,43 mol Ca/mol S; CI = 124 gS/1000g sorbentu) pozwalają ocenić zdolności sorpcyjne kredy jeziornej jako znakomite, znacznie przewyższające parametry dostępnych na rynku krajowym sorbentów przemysłowych. Kreda jeziorna zsylifikowana jest sorbentem niskiej jakości (RI = 7,30 mol Ca/mol S; CI = 15 gS/1000g sorbentu) ale z racji niewielkiego udziału w bilansie zasobów nie ma to znaczenia.
The paper presents the results of research of Jurassic limestone and Miocene lacustrine chalk - the associated minerals in the "Bełchatów" lignite deposit. The aim of the study was to demonstrate the usefulness of the studied associated minerals as mineral sorbents in desulfurization technologies used in the energy industry. The research objectives' realization required the use of complex research methodology including mineralogical and petrographic studies, chemical analysis, physico-chemical (determination of whiteness, calcite dissolution kinetics, indices of reactivity (RI), and absolute sorption (CI)), and physico-mechanical ones (including the Bond work index). Calcite is the predominant mineral component in the limestone. CaC03 content is in the range of 91.11-99.15% by weight, and an average of 97.14% by weight. Limestone could be used both in wet and dry flue gas desulfurization technologies including fluidized bed combustion furnaces. The whiteness is 72.4. In addition, the limestone is characterized by a high rate of dissolution of calcite. The marked values of reactivity (RI = 2.3 mol Ca/mol S) and absolute sorption (CI = 126 gS/1000g of sorbent) meet the requirements of industrial sorbents (RI <2.5 mol Ca / mol S; CI> 120 gS / 1000 g of sorbent). Also, the results of the energy intensity of the grinding process (Wi from 7.03 to 12.90 kWh / Mg) correspond to other raw materials available on the domestic market. The lacustrine chalk occurs in the deposit in three lithological varieties. White and coaled varieties dominate, while silicified varieties occur sporadically. The different varieties are exploited together and stored in anthropogenic deposits. The main mineral ingredient of all varieties of lacustrine chalk is calcite. However, the chemical composition indicates its usefulness as a SO2 sorbent in fluidized bed combustion furnaces only. The values of absolute sorption and reactivity of white (RI = 1.63 mol Ca /mol S; CI = 185 GS / 1000g sorbent) and coaled varieties (RI = 1.43 mol Ca / mol S; CI = 124gGS / 1000g of sorbent) enable one to characterize the sorption capacity of lacustrine chalk as excellent, far exceeding the parameters of industrial sorbents available on the domestic market. The silicified lacustrine chalk is sorbent of low quality (RI = 7.30 mol Ca/mol S; CI = 15 gS / 1000g sorbent), which due to its small share in the balance of resources has no importance.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 90; 19-31
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania jakości węgla według wymagań Unii Europejskiej na przykładzie złoża węgla brunatnego „Bełchatów”
The coal quality testing as required by the European Union for example the “Bełchatów” lignite deposit
Autorzy:
Hycnar, E.
Ratajczak, T.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371881.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
węgiel brunatny
złoże Bełchatów
badania jakości węgla
pierwiastki toksyczne w węglu
lignite
Bełchatów deposit
coal quality testing
Opis:
Energetyczne przetwórstwo węgla związane jest z emisja do atmosfery wielu związków mających negatywny wpływ na środowisko. W celu ograniczenia emisji konieczne jest prowadzenie systematycznych badań jakości węgla. Tego typu analizy, poza oznaczaniem standardowych parmetrów fizykochemicznych węgla powinny objąć również badania zawartości Cd, Pb i Hg, pierwistaków szczególne uciążliwych dla środowiska.
The energy coal processing is associated with the emissions into the atmosphere of many compounds having a negative impact on the environment. In order to reduce the emissions, it is necessary to conducting systematic research of coal quality. The research, in addition to the standard determination of coal physicochemical parameters should be cover also study the contents of Cd, Pb and Hg, the elements particular nuisance to the environment.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2013, 151 (31); 152-160
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kryterium mineralogiczne jako element oceny przydatności niektórych polskich surowców ilastych do budowy przesłon hydroizolacyjnych
Mineralogical criterion as a part of suitability assessment of some polish raw clay for waterproofing barriers construction
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Bożęcki, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169595.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
składowiska odpadów
skały ilaste
skład mineralny
przesłony hydroizolacyjne
waste landfills
clay rocks
mineral composition
hydro-insulation membranes
Opis:
Zagadnienia ochrony środowiska związane z koniecznością ograniczenia szkodliwego oddziaływania na środowisko zgromadzonych na składowiskach odpadów są jednym z podstawowych wyzwań cywilizacyjnych XXI wieku. Zjawiska te można ograniczyć za pomocą przesłon hydroizolacyjnych. Wieloletnie doświadczenia związane z budową i funkcjonowaniem składowisk wskazują, że najlepsze efekty uzyskuje się poprzez wykorzystanie do ich budowy skał ilastych. Spośród wielu parametrów decydujących o takich możliwościach wykorzystania skał ilastych najważniejszy jest ich skład mineralny. W artykule dokonano charakterystyki zróżnicowanych litostratygraficznie skał ilastych występujących na terenie Polski w kontekście możliwości ich wykorzystania do budowy przesłon hydroizolacyjnych.
The environmental issues associated with the need to reduce negative environmental impact accumulated in waste landfills are one of the major challenges of the XXI century civilization. These effects can be reduced using waterproofing barriers. Years of experience with the construction and functioning of the barriers show that the best results are achieved by the use of clay rocks for their construction. Out of the many parameters which determine the possibilities of using such clay rocks the most important is their mineral composition. The mineral composition of clay rocks is the most important out of the many parameters which determine such possibility of using. The article presents the characteristics of different lithostratigraphic clay rocks, occurring on Polish territory in the context of their use for the construction of waterproofing barriers.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 4; 19-25
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Organ-specificity of esterase isoenzymes in Brassica seedlings
Autorzy:
Wilkins, A.
Ratajczak, L.
Czosnowski, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/68804.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Genetyki Roślin PAN
Tematy:
genetyka roslin
izoenzymy
kapusta ogrodowa
elektroforeza
Brassica oleracea
Źródło:
Genetica Polonica; 1993, 34, 2; 147-152
0016-6715
Pojawia się w:
Genetica Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyfikacja geologiczno-inżynierska i możliwości surowcowego wykorzystania skał trudnourabialnych ze złoża węgla brunatnego Bełchatów
Geological and engineering classification and the possibilities of raw material utilization of hardly workable rocks from the Bełchatów lignite deposit
Autorzy:
Hycnar, E.
Jończyk, M. W.
Ratajczak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395037.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
kopaliny towarzyszące
skały trudnourabialne
przydatność surowcowa
złoże Bełchatów
accompanying minerals
hardly workable rocks
raw material usefulness
Bełchatów field
Opis:
Trzeciorzędową formację brunatnowęglową w Bełchatowie, obok węgla, budują skały plastyczne, słabo zwięzłe oraz luźne. Ze względu na swoje parametry fizyko-mechaniczne nie stwarzają problemów eksploatacyjnych. Miejscami w ich obrębie pojawiają się odmiany skał o odmiennym charakterze litologicznym i właściwościach fizyko-mechanicznych, powodujących trudności podczas urabiania skał nadkładu. Zalicza się do nich wapienie mezozoiczne, piaskowce i zlepieńce trzeciorzędowe oraz czwartorzędowe żelaziste skały okruchowe. W artykule dokonano charakterystyki litologicznej oraz podano wartości podstawowych parametrów fizyko-mechanicznych tych skał. Są one podstawą klasyfikacji geologiczno-inżynierskiej oraz decydują o ich trudnourabialności. Omówiono również możliwości ich surowcowego wykorzystania.
The Tertiary lignite formations in the Bełchatów deposit, along with coal, are built of plastic, weakly compact and loose rocks. Their physical and mechanical parameters, don’t pose operational problems. However, varieties of a different lithological character and physical-mechanical properties rocks, causing difficulties when mining the overburden rocks, appear within them. These include: Mesozoic limestones, Tertiary sandstones and conglomerates, as well as Quaternary iron feldspar rocks. The article features a lithological characterization as well as values of basic physico-mechanical parameters. They form the basis of the geological engineering classification and decide about their difficult workability. The possibilities of their raw material utilization were also discussed.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 106; 39-52
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popioły lotne i iły beidellitowe z Bełchatowa jako składniki mieszanin samozestalających się
Fly ashes and beidellite clays from Bełchatów as components of self-solidification mixtures
Autorzy:
Hycnar, E.
Jończyk, M. W.
Ratajczak, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394447.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoże węgla brunatnego Bełchatów
popioły lotne
iły beidellitowe
mieszaniny samozestalające się
Bełchatów lignite deposit
fly ashes
beidellite clays
self-solidification mixtures
Opis:
Eksploatacja i przetwórstwo węgla brunatnego w rejonie bełchatowskim związane są z powstawaniem różnorodnych mineralnych surowców odpadowych. Należą do nich zróżnicowane pod względem genezy, składu mineralnego i chemicznego oraz właściwości surowcowych kopaliny towarzyszące, popioły i żużle ze spalania węgla brunatnego oraz desulfogipsy z instalacji mokrego odsiarczania spalin. W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych, których głównym celem było uzyskanie danych związanych z możliwością wykorzystania popiołów lotnych powstających w Elektrowni Bełchatów i wybranych kopalin towarzyszących eksploatowanych w KWB Bełchatów w formie mieszanin samozestalających się. Spośród kopalin towarzyszących, jako najbardziej predysponowane do wykorzystania uznano iły beidellitowe z uwagi na właściwości puzzolanowe i sorpcyjne oraz zdolność pęcznienia. Pomimo przewidywanego korzystnego wpływu minerałów ilastych z grupy smektytu na proces samozestalania, jak i trwałość tego typu mieszanek po zestaleniu, uzyskane wyniki badań fizykomechanicznych (wytrzymałości na ściskanie i rozmakalności w wodzie) były niesatysfakcjonujące. Konieczne okazało się zastosowanie Ca(OH)2 , uzyskanego z kredy jeziornej jako aktywatora procesu samozestalania się. Obecność wapnia umożliwia tworzenie się faz cementowych, które będą w stanie silnie związać składniki ziarnowe szkieletu. Do poprawy parametrów fizykomechanicznych tego typu mieszanek przyczyniłby się również dodatek desufogipsów do składu mieszaniny. Podwyższony udział jonów SO4/2– w mieszaninie podczas zestalania umożliwia wykrystalizowanie faz siarczanowych w przestrzeni porowej, pełniących funkcję mostków pomiędzy składnikami popiołów a minerałami ilastymi. Zastosowanie mieszanin do rekultywacji terenów niekorzystnie przekształconych w wyniku odkrywkowej eksploatacji w rejonie bełchatowskim przyniosłoby wymierne korzyści ekologiczne i ekonomiczne i w znaczącym stopniu rozwiązałoby problem składowania odpadów powstających w wyniku eksploatacji i przetwórstwa węgla brunatnego.
The exploitation and processing of lignite in the Bełchatów region is connected with the formation of various mineral waste materials: varied in origin, mineral and chemical composition and raw material properties of the accompanying minerals, ashes and slags from lignite combustion and reagipsum from wet flue gas desulphurisation installations. This paper presents the results of laboratory tests whose main purpose was to obtain data referring to the potential use of fly ashes generated in the Bełchatów Power Plant and selected accompanying minerals exploited in the Bełchatów Mine in the form of self-solidification mixtures. The beidellite clays were considered as the most predisposed for use from the accompanying minerals , due to pozzolanic and sorption properties and swelling capacity. Despite the expected beneficial effects of clay minerals from the smectite group on the self-settling process as well as the stability of such blends after solidification, the results of physical-mechanical tests (compressive strength and water repellence) were unsatisfactory. It was necessary to use Ca(OH)2 , obtained from the lacustrine chalk as an activator of the self-settling process It was necessary to use lacustrine chalk as an activator of the self-solidification process. The presence of calcium will allow the formation of cement phases which will be able to strongly bond the skeletal grains. Also, the addition of reagipsum to the composition of the mixture would contribute to the improvement of the physico-mechanical parameters. The elevated SO4/2– ion in the mixture during the solidification allows for the crystallization of the sulphate phases in the pore space to form bridges between the ash and clay minerals. The use of mixtures in land reclamation unfavourably transformed by opencast mining in the Bełchatów region would result in measurable ecological and economic benefits and would largely solve the problem of waste disposal from the from the operation and processing of lignite energy.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 37-48
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Kopaliny towarzyszące" w złożu węgla brunatnego Złoczew (stan wiedzy)
The associate raw materials in Złoczew deposit (state of knowledge)
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Jończyk, W. M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394795.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
złoże węgla brunatnego Złoczew
kopaliny towarzyszące
litologia
skład mineralny i chemiczny
zasoby
własności surowcowe
Złoczew lignite deposit
associate raw materials
lithology
mineral and chemical compositions
resources and properties
Opis:
Planowana w najbliższym czasie eksploatacja węgla brunatnego w złożu Złoczew uzasadnia potrzebę przybliżenia problematyki obecnych w nim kopalin towarzyszących. Dotychczasowe doświadczenia przemysłu węgla brunatnego upatrują w eksploatacji, zagospodarowaniu i wykorzystaniu kopalin towarzyszących - elementów szeroko pojętej gospodarki złożem, obejmujących zagadnienia wydobywcze, przetwórcze, ochrony środowiska, a także rekultywacji. W artykule dokonano próby kompilacji dotychczasowego stanu wiedzy na temat kopalin towarzyszących w złożu Złoczew. Okazała się ona nader skąpa. Zdaje się nie uzasadniać stosowania w ich przypadku terminu "kopaliny towarzyszące". Tym niemniej w artykule podano informacje na temat litologii tych osadów, ich składu mineralnego i chemicznego, zasobów, właściwości surowcowych. Przedstawiono także sugestie dotyczące celowości ich dalszych badań celem przyszłej eksploatacji, a także technologicznych kierunków wykorzystania.
The planned exploitation of Złoczew lignite deposit justifies the need of description of problems related to the associate raw materials occurring in the deposit. In operation, management and utilization of the associate raw materials, the elements of deposit management, including the issues of mining, processing, environmental protection and rehabilitation, should be seen. The article summarizes the current state of knowledge on the associated raw materials in Złoczew deposit. The up-to-date information has been insufficient and doesn't justify the application of the term' associate raw materials' in this deposit. Nevertheless, the article contains the information on lithology, mineral and chemical compositions, resources and properties of these raw materials. Suggestions of further research of these associate raw materials as well as possible technological use directions in the future, are also presented.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 257-267
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekologiczne kryteria oceny jakości węgla brunatnego na przykładzie złoża Bełchatów
The ecological criteria for evaluation the quality lignite on the example of the Bełchatów deposit
Autorzy:
Hycnar, E.
Ratajczak, T.
Jończyk, W.
Wagner, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394336.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
metodyka badań jakości węgla brunatnego
składniki toksyczne w węglu
pierwiastki krytyczne
methods of lignite quality research
toxic components in the coal
critical elements
Opis:
W ostatnich latach narasta problem bezpieczeństwa energetycznego Polski, zapewnienia w najbliższych latach wystarczającej ilości energii, umożliwiającej podtrzymanie wzrostu gospodarczego kraju. W wielu opracowaniach dotyczących perspektyw rozwoju polskiej energetyki pod znakiem zapytania stawia się węgiel, zwłaszcza brunatny, jako paliwo strategiczne. Rozwój krajowej energetyki opartej na kopalnych paliwach stałych, w tym węgiel brunatny będzie możliwy pod warunkiem wdrożenia „technologii czystego węgla". Rozwój tego typu technologii nie jest możliwy bez prowadzenia szczegółowych badań jakości węgla, uwzględnienia obecności zarówno składników mających wpływ na poziom emisji do atmosfery, nie tylko siarki, ale również metali ciężkich, wpływających na proces spalania węgla, jak i na skład chemiczny i właściwości fizykochemiczne popiołów lotnych. Tego typu badania, z uwzględnieniem kryteriów ekologicznych oceny jakości węgla, od kilkunastu lat są prowadzone przez KWB Bełchatów. Opracowano i wdrożono metodykę badań jakości węgla brunatnego na podstawie nowoczesnych metod badawczych. Problematyka badań jakości węgla brunatnego wymaga jednak nowego spojrzenia na skład chemiczny węgla i uwzględnienia w badaniach jakości składników użytecznych chociażby tzw. pierwiastków krytycznych, czyli takich, które rzadko występują w przyrodzie.
In the last years the question of Polish energy security arises, together with ensuring in the coming years enough energy, enabling sustain economic growth of the country. In numerous studies of the prospects for the development of the Polish energy sector, it puts a question of coal, particularly lignite, as a strategic fuel. Development of a national energy sector, based on solid fossil fuels, including lignite, will be possible provided the "clean coal technology" application. The development of this type of technology is not possible without conducting detailed research of coal quality. The study should include components responsible for the toxic emissions to the atmosphere (especially sulfur and heavy metals), and components affecting the combustion process of coal and also responsible for the chemical composition and physical-chemical properties of fly ash. This type of study, taking into account the ecological criteria of the evaluation of coal quality, have been carried on by the Bełchatów lignite mine for several years. The methodology of lignite quality testing, based on modern research methods, was developed and implemented. The issue of lignite quality research requires a "fresh perspective" on the coal chemical composition and taking into account the useful components, even so-called "critical elements", which rarely occur in nature.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 91; 81-89
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompleksowe wykorzystanie kopalin towarzyszących a problemy rewitalizacji terenów pogórniczych na przykładzie złoża węgla brunatnego "Bełchatów"
Complex utilization of associated mineral raw materials and the problem of revitalizing post-mining areas - a case story of the lignite "Bełchatów" deposit
Autorzy:
Ratajczak, T.
Hycnar, E.
Jończyk, W.
Skórzak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350758.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopaliny towarzyszące
złoża antropogeniczne
rewitalizacja obszarów pogórniczych
associated mineral raw materials
anthropogenic deposits
revitalizing post-mining areas
Opis:
W szeroko rozumianej problematyce funkcjonowania górnictwa węgla brunatnego, z uwagi na odkrywkowy charakter eksploatacji, szczególną rolę odgrywają skały nadkładu. W niektórych sytuacjach noszą one miano kopalin towarzyszących. Ich obecność to nie tylko związane z tym problemy eksploatacyjne, surowcowe czy ekologiczne. Ze względu na zapobieżenie ich bezpowrotnej stracie są one gromadzone w formie sztucznie tworzonych, selektywnych surowcowo złóż antropogenicznych (wtórnych). W ich obecności i funkcjonowaniu, zwłaszcza w przyszłości, należy upatrywać elementów sprzyjających rewitalizacji terenów pogórniczych z chwilą ustania eksploatacji węgla brunatnego. Proces ten dotyczyć będzie różnorakich działań zmierzających do przywrócenia pierwotnego stanu tych obszarów bądź też do doprowadzenia do sytuacji, kiedy wyeksploatowane złoże, kopalnia, jej infrastruktura mogą nabrać innych wartości gospodarczych. Naprzeciw tym zagadnieniom wychodzi właśnie rewitalizacja.
In the wide-understood problem of lignite mining management, the role of overburden rocks is of special importance, considering opencast extraction of the commodity. These rocks have sometimes properties of associated mineral raw materials and in such situations their presence gives rise to various exploitation and environmental issues. To avoid any irreparable loss of the overburden rocks, they are stored after stripping in the form of artificial, anthropogenic deposits with specific properties. The presence of such secondary deposits and their proper management will decide about revitalizing post-mining areas when lignite mining comes to the end. The revitalization will include diverse activities, aimed at restoring an original status of the area or - if it is not possible - giving both the site after the mined-out deposit and the mine infrastructure new, different economic values. Revitalization of post-mining areas deals just with such challenges.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 2; 519-532
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza procesu inaktywacji jonów fosforowych w wodzie Jeziora Durowskiego
Analysis of inactivation phosphate ions in water of Durowskie Lake
Autorzy:
Rybacki, P.
Ratajczak, J.
Osuch, E.
Osuch, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401389.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Jezioro Durowskie
rekultywacja jezior
eutrofizacja jezior
Durowskie Lake
lake reclamation
lake eutrophication
Opis:
W pracy omówiono metodę inaktywacji fosforu w warunkach jeziora przepływowego. Analizie poddano Jezioro Durowskie w Wągrowcu, w którym zastosowano metodę napowietrzania wód oraz strącanie fosforu poprzez dozowanie koagulantu za pomocą aeratora mobilnego. W pracy scharakteryzowano efektywność procesu inaktywacji fosforu. Sprawdzenie stanu ekosystemu Jeziora Durowskiego przeprowadzono na podstawie badań terenowych realizowanych od maja do października 2013 roku. Na podstawie wyników parametrów fizyko-chemicznych dokonano oceny jakości wód jeziora. Analiza wyników wykazała poprawę stanu jakości wód.
The paper discusses the method of inactivation of phosphorus in the lake flow conditions. The analyzed Durowskie Lake in Wągrowiec, which uses the pulverizing aeration method and precipitation of phosphorus by the dosing of coagulant using by a mobile aerator. The paper characterized the efficiency of phosphorus inactivation . Checking the condition of the ecosystem of Durowskie Lake was based on field research carried out from May to October 2013. Based on the results of physico-chemical parameters water quality of the lake was assessed. The analysis of results showed an improvement in water quality.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2016, 47; 33-39
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Systemy wysiewu granicznego w rozsiewaczach nawozów mineralnych
Review systems to border spreading in spreaders for mineral fertilizer
Autorzy:
Osuch, A.
Rybacki, P.
Osuch, E.
Ratajczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/883378.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
maszyny rolnicze
rozsiewacze nawozow
systemy wysiewu granicznego
nawozy
Źródło:
Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna; 2016, 4
1732-1719
2719-4221
Pojawia się w:
Technika Rolnicza Ogrodnicza Leśna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola ekoznakowania produktów konsumpcyjnych w podnoszeniu świadomości ekologicznej nabywców
Influence of consumer products ecolabelling on environmental awarness increasing
Autorzy:
Kaźmierczak-Piwko, L.
Dybikowska, A.
Celińska, E.
Ratajczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113622.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
ecolabelling
ekoznakowanie
ekoetykietowanie
świadomość ekologiczna
rozwój zrównoważony
znaki ekologiczne
ecolabels
environmental awareness
sustainable development
Opis:
Artykuł podejmuje tematykę stosowania znaków ekologicznych przez producentów w kontekście rosnącej świadomości ekologicznej nabywców produktów konsumpcyjnych. Skupiając się na teoretycznych aspektach związanych z pojęciem ekoznakowania ukazuje jego znaczenie w stymulowaniu popytu konsumpcyjnego oraz kreowaniu wizerunku firmy. Na postawie analizy piśmiennictwa, ukazany został wpływ jednego z procesów zarządzania środowiskowego, jakim jest umieszczanie znaków ekologicznych na produktach, na decyzje podejmowane w procesie nabywania produktów konsumpcyjnych wynikające ze wzrastającej świadomości ekologicznej.
The article presents topic of using ecolabels, according to increasing consumer products purchasers’ environmental awareness. Focusing on theoretical aspects of ecolabelling conception shows his importance in consumer demand stimulating and enterprise’s image creating. On the basis of an analysis of the literature, influence of ecolabelling, which is one of environmental management processes, was shown in reference to process of consumers products’ purchasing, which is result of environmental awareness increasing.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 1; 122-128
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena przydatności wapieni z rowu Kleszczowa (złoże węgla brunatnego Bełchatów – pole Szczerców) jako potencjalnych sorbentów SO2 stosowanych w energetyce – problemy dokumentowania geologicznego
The assessment of usefulness of limestones from the Kleszczów Graben (Bełchatów lignite deposit – Szczerców field) as potential SO2 sorbents in the power industry – problems of geological documenting
Autorzy:
Hycnar, E.
Mucha, J.
Ratajczak, T.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061635.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
kopalina towarzysząca
wapienie jurajskie
sorbenty SO2
odsiarczanie
statystyka
dokumentowanie geologiczne
accompanying minerals
Jurassic limestone
SO2 sorbents
desulphurization
statistics
geological documentation
Opis:
Występujące w zboczach rowu Kleszczowa wapienie wieku jurajskiego są jedną z najważniejszych kopalin towarzyszących w złożu węgla brunatnego Bełchatów. W ostatnich latach zaistniała potrzeba rozpoznania ich przydatności jako sorbentów SO2. Podczas ich dokumentowania napotkano wiele trudności. Wapienie charakteryzują się znaczną zmiennością litologiczną, są to skały zarówno odznaczające się wysoką twardością i zwięzłością, jak i słabo zwięzłe czy nawet pylaste. W ich partiach stropowych występują procesy krasowe, a niżej położone są z kolei objęte wtórnymi procesami mineralizacyjnymi, spośród których najsilniej jest zaawansowany proces silifikacji. Widoczne są również efekty innych procesów przeobrażeniowych, takich jak: kompakcja, cementacja, procesy rozpuszczania i rekrystalizacji kalcytu, które przyczyniły się do znacznego urozmaicenia składu mineralnego i chemicznego wapieni, zróżnicowania parametrów fizykochemicznych i fizykomechanicznych określających ich przydatność do gospodarczego wykorzystania jako sorbentów SO2. Inne problemy związane z dokumentowaniem wapieni w złożu Bełchatów są związane z ich mniejszym znaczeniem w porównaniu z kopaliną główną, co powoduje, że ich rozpoznanie jest skromne, cechuje się większym interwałem poziomym otworów wiertniczych, zdecydowanie większymi i silnie zróżnicowanymi długościami próbek pobranych z rdzeni wiertniczych. Na obecnym etapie rozpoznania kopaliny towarzyszącej możliwe jest jedynie wstępne oszacowanie zasobów wapieni jako potencjalnych sorbentów SO2. Doprecyzowanie oszacowań będzie możliwe po skonstruowaniu modelu 3D parametrów kryterialnych oraz opracowaniu scenariusza eksploatacji.
Jurassic limestones of the Kleszczów Graben are among the most important accompanying raw materials in the Bełchatów lignite deposit. In recent years, there has been a need to recognize their suitability as SO2 sorbents for use in the energy industry. The limestones are characterized by high lithological variability. They show both high hardness and compactness, and are weakly concise or even silty. At the top parts, they are subjected to karst processes. The lower parts are affected by secondary mineralization processes, among which the silicification process is most advanced. The effects of other transformation processes, such as compaction, cementation, dissolution and recrystallization of calcite are also visible. These processes contributed to a significant diversification of the mineral and chemical composition of limestone, and differentiation of physico-chemical and physical-mechanical parameters responsible for assessing the suitability for their commercial use as a raw material for the production of SO2 sorbents. Other problems associated with documenting the limestones in the Bełchatów deposit are related to their lesser importance compared to the main mineral. Its degree of exploration is low, characterized by a lower density of exploratory boreholes and significantly longer average lengths of samples collected from drill cores. At the present stage of the accompanying mineral exploration, only a preliminary estimation of limestone resources as potential SO2 sorbents is possible. The precise estimation will be possible after constructing a 3D model of criterion parameters and developing an extraction scenario.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 311--319
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena skuteczności krioterapii i magnetoterapii u chorych ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów kolanowych
Evaluation of the efficacy of cryotherapy and magnetic therapy in patients with degenerative changes of knee joints
Autorzy:
Boerner, E.
Ratajczak, B.
Chmiel, M.
Kuciel-Lewandowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/262021.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
krioterapia
magnetoterapia
zmiany zwyrodnieniowe stawów kolanowych
cryotherapy
magnetic therapy
degenerative changes of knee joints
Opis:
Badaniem objęto grupę 25 osób, u których stwierdzono chorobę zwyrodnieniową stawów kolanowych. Celem pracy była ocena skuteczności zabiegów fizykoterapeutycznych - magnetoterapii i krioterapii. Badano czyany zakres ruchu zgięcia w stawach kolanowych oraz oceniono ból według wizualnej skali analogowej (VAS - Yisual Analogue Scalę). Na podstawie badań stwierdzono, że zastosowane zabiegi fizykoterapeutyczne wpływają na zwiększenie zakresu ruchu w stawach kolanowych i istotnie statystycznie zmniejszają poziom dolegliwości bólowych. Zaobserwowano istotną statystycznie korelację między poziomem bólu a zakresem ruchu w stawach.
The examined group included 25 patients with diagnosed degenerative changes of knee joints. T h e a im of t h i s study was to evaluate the effectiveness of physiotherapy procedures - cryotherapy a n d magnetic therapy. The range of flexion and painin Yisual Analogue Scale (VAS), were examined. I t was found that physiotherapy influences the range of movement within knee joints and significantly reduces pain level. The statistically significant negative correlation between the level of painandthe range of motion wit hin joints was observed.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2010, 16, 4; 310-313
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości wykorzystania kredy ze złóż krajowych w technologiach odsiarczania spalin stosowanych w energetyce
The possibilities of using chalk from domestic deposits in flue gas desulphurization technologies used in the energy sector
Autorzy:
Hycnar, E.
Ratajczak, T.
Jończyk, W. M.
Wal, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394738.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
sorbenty SO2
skały węglanowe
kreda jeziorna
kreda pisząca
złoże Bełchatów
złoże Mielnik
SO2 sorbents
carbonate rocks
lacustrine chalk
chalkstone
Bełchatów deposit
Mielnik deposit
Opis:
W artykule przedstawiono rezultaty badań mioceńskiej kredy jeziornej ze złoża węgla brunatnego Bełchatów i czwartorzędowej kredy piszącej ze złoża Mielnik nad Bugiem. Charakter mineralogiczno-petrograficzny, wysoka zawartość CaCO3, rozbudowana porowatość i rozwinięta powierzchnia właściwa wskazują, że badane surowce reprezentują materiał o wysokiej aktywności chemicznej. Ocena zdolności sorpcyjnych kredy jeziornej i piszącej względem SO2 dokonana na podstawie wyznaczonych wartości wskaźników sorpcji bezwzględnej i reaktywności wskazuje, że skały te można traktować jako potencjalne sorbenty SO2 do zastosowania w technologii spalania fluidalnego.
The article presents the results of studies of the Miocene lacustrine chalk from the Bełchatów lignite deposit, and quaternary chalkstone from the Mielnik deposit from the Bug River. The mineralogical and petrographic features, high CaCO3 content, developed porosity and specific surface area indicate that the tested rocks represent high chemical activity material. The evaluation of the SO2 sorption capacity of lacustrine chalk and chalkstone conducted on the basis of absolute sorption and reactivity indices shows that these rocks can be considered as potential SO2 sorbents in the fluidized bed combustion technology.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 96; 71-79
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of alkyd resin on the stability of binding (3-aminopropyl) triethoxysilane with cellulose and wood
Autorzy:
Ratajczak, I.
Rzepecka, E.
Wozniak, M.
Szentner, K.
Mazela, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52401.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Drewna
Tematy:
alkyd resin
stability
(3-aminopropyl) triethoxysilane
cellulose
wood
FTIR method
atomic absorption spectrometry
Opis:
Experiments were conducted using (3-aminopropyl) triethoxysilane (APTES) and alkyd resin in order to improve the reactivity of wood protective preparations with wood. The results presented concern a structural analysis (FTIR, AAS) of modified cellulose and wood, both after chemical reactions with silanes and after water extraction. The FTIR spectrum of pine wood powder was presented after a reaction with organosilane preparations and with the addition of alkyd resin, and then after water extraction. The FTIR analysis detected vibrations of Si-C, Si-O and N-H groups, indicating permanent bonding with the organosilane preparation. The presence of bands at 710 cm-1 (characteristic of vibrations of the silicon bond with an atom of carbon and oxygen) and at 1600-1580 cm-1 (characteristic of deformation vibrations of N–H coming from the amine group) confirmed the reactivity of these preparations with the wood. The results of atomic absorption spectrometry confirmed the stability of the organosilane bonds with the cellulose and the wood.
Źródło:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty; 2015, 58, 195
1644-3985
Pojawia się w:
Drewno. Prace Naukowe. Doniesienia. Komunikaty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wapienie jurajskie w złożu węgla brunatnego Bełchatów - aktualny stan ich rozpoznania jako sorbentów mineralnych
The Jurassic limestones in Bełchatów lignite deposit - the current state of their exploration as a SO2 sorbents
Autorzy:
Ratajczak, T.
Mucha, J.
Hycnar, E.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Jończyk, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/169597.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
wapienie jurajskie
złoże Bełchatów
energetyka
sorbenty
odsiarczanie spalin
statystyka
Jurassic limestone
Bełchatów deposit
power engineering
sorbents
flue gas desulphurization
statistics
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań mineralogicznych, chemicznych, fizykochemicznych i fizykomechanicznych wapieni jurajskich pochodzących z podłoża węgla brunatnego w złożu „Bełchatów” (południowy brzeg Rowu Kleszczowa w Polu „Szczerców”). Celem badań było wykazanie przydatności tych kopalin do wytwarzania sorbentów wykorzystywanych w technologiach ograniczania emisji SO2 stosowanych w przemyśle energetycznym. Rezultaty badań dowiodły, że badane wapienie można traktować jako wysokiej klasy sorbenty SO2 wykorzystywane zarówno w mokrych jak i suchych technologiach odsiarczania, w tym także w paleniskach fluidalnych. Dotychczasowy stan rozpoznania wapieni jest wystarczający dla wiarygodnej oceny parametrów odpowiedzialnych za właściwości sorpcyjne w wyznaczonej umownie przestrzeni badań ale niewystarczający dla skonstruowania w pełni poprawnego modelu 3D.
The paper presents the results of mineralogical, chemical, physico-chemical and physico-mechanical properties of the Jurassic limestone from the „Bełchatów” lignite substrate (south shore of Kleszczów Rift Valley in the „Szczerców” opencast). The aim of the research was to prove the usefulness of these rocks to produce the sorbents used in the power industry to reduce emissions of SO2 of the power industry. The research results shown that the limestone may be treated as a high SO2 sorbents used in both wet and dry desulfurization technologies including the fluidised bed. The current state of exploration of limestone is sufficient for a reliable assessment of the parameters responsible for the sorption capacity in the designated research space but not enough to construct the fully correct 3D model.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 26-33
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena możliwości wpływu zasilania zewnętrznego n a stężenie biogenów w wodzie Jeziora Strzeszyńskiego
Possibility assessment of the impact of external power on nutrient concentration in Strzeszyńskie Lake water
Autorzy:
Osuch, A.
Osuch, E.
Podsiadłowski, S.
Rybacki, P.
Ratajczak, J
Mioduszewska, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297343.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
Jezioro Strzeszyńskie
rekultywacja jezior
eutrofizacja jezior
Strzeszyńskie Lake
lake reclamation
eutrophication of lakes
Opis:
Jezioro Strzeszyńskie było najczystszym jeziorem w Poznaniu i jednym z najczystszych w Wielkopolsce. Otoczone lasami i podmokłymi łąkami, które stanowiły naturalną barierę przed spływem biogenów, przez wiele dziesiątków lat było ulubionym miejscem kąpieli dla tysięcy poznaniaków. Jezioro Strzeszyńskie posiada jeden naturalny dopływ zewnętrzny, jest nim Rów Złotnicki, który swój początek ma w zbiorniku retencyjnym w Suchym Lesie. Pogarszający się stan Jeziora Strzeszyńskiego rozpoczął się wraz z intensywną rozbudową mieszkaniową Jelonka i Suchego Lasu, a zwłaszcza osiedla Grzybowego, z którego ścieki sanitarne z wodami Rowu Złotnickiego docierały do jeziora. Badania wód cieku wykonane zostały w terminie 01.06.2013 r.-05.10.2013 r. w trzech stałych punktach - jeden przy ujściu ze zbiornika retencyjnego, drugi w śródlądowej części cieku, natomiast trzeci bezpośrednio przy wpływie rowu do jeziora. Wodę z cieku badano pod względem wybranych cech fizyczno-chemicznych, zawartości azotu amonowego i ortofosforanów, bowiem nadmiar tych związków wpływa na postępującą eutrofizację zbiornika wodnego. Pobrane próby wody poddane zostały analizie fotometrycznej w warunkach laboratoryjnych. Wyniki badań wskazały, że po ulewnych deszczach zawartość biogenów w Rowie Złotnickim znacznie wzrastała, co z pewnością również przyczyniło się do pogorszenia parametrów wody Jeziora Strzeszyńskiego.
Strzeszyńskie Lake was the cleanest lake in Poznan and one of the cleanest in the Wielkopolska region. Surrounded by forests and wet meadows, which formed a natural barrier against runoff of nutrients, for many decades it has been a favorite bathing place for thousands of locals. Strzeszyńskie Lake has one natural external tributary, it is the Złotnicki Trench flowing from the retention tank in Suchy Las. The deteriorating state of Strzeszyńskie Lake began with the intensive development of the housing Jelonek and Suchy Las, especially Grzybowe settlements from which sewage with Złotnicki Trench waters reached the lake. The aim was to check the amount of nutrients supply from the Złotnicki Trench to Strzeszyńskie Lake. Water samples were collected at three points of the watercourse. The first point was located directly at the outlet of the reservoir in Suchy Las - this test has provided details on the amount of nutrients flowing directly from the storage reservoir. A second attempt was charged in half the length of the watercourse, the third is directly on the impact to Strzeszyńskie Lake. The comparison of these three tests provided information about changes in the concentration of nutrients in the water along the entire length of the Złotnicki Trench, and thus it was checking whether the stream running down contains nutrients from farmland. The research was conducted from June to October 2013 at regular intervals, tests retrieved were always in the same places. Waters from the stream were tested for the selected physical and chemical characteristics, the content of ammonium and orthophosphate, because an excess of these compounds influences the progressive eutrophication of the water body. Collected water samples have been analyzed photometric under laboratory conditions. The test results indicated that after heavy rains the content of nutrients in Złotnicki Trench significantly increased, which certainly also contributed to the deterioration of the water quality of Strzeszyńskie Lake.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2016, 19, 1; 5-14
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Resonant Photoemission Spectroscopy Study on the Contribution of the Yb 4f States to the Electronic Structure of ZnO
Autorzy:
Demchenko, I.
Melikhov, Y.
Konstantynov, P.
Ratajczak, R.
Barcz, A.
Guziewicz, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1030972.pdf
Data publikacji:
2018-04
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
77.55.hf
74.25.Jb
33.60.+q
Opis:
The electronic structure of Yb implanted ZnO has been studied by the resonant photoemission spectroscopy. The contribution of the Yb 4f partial density of states is predominant at binding energy about 7.5 and ≈11.7 eV below the VB maximum. At photon energy about 182 eV the multiplet structure around 11.7 eV shows the strongest resonance that corresponds to the ¹I multiplet which is almost exclusively responsible for this resonance, while ³H and ³F states are responsible for the resonance around 7.5 eV. It was also found that the Yb 4f partial density of states distribution shows some similarity to Yb₂O₃.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2018, 133, 4; 907-909
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena wybranych parametrów czynnościowych u pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi dolnego odcinka kręgosłupa leczonych w warunkach sanatoryjnych
Assessment of the selected functional parameters of the patients with spondylosis of the lower section of the vertebral column after the sanatorium treatment
Autorzy:
Hawrylak, A.
Skolimowska, B.
Barczyk, K.
Boerner, E.
Kurczyk, M.
Ratajczak, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261736.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
fizjoterapia
kręgosłup
sanatorium
zwyrodnienie
physiotherapy
backbone
degeneration
Opis:
Celem pracy było zbadanie i określenie zmian wybranych parametrów czyimościowych u pacjentów ze zmianami zwyrodiueniowy-mi dolnego odcinka kręgosłupa (zakres ruchu, ból). Grupę badawczą stanowiło 30 osób (18 kobiet i 12 mężczyzn) w wieku od 53 do 71 lat. Badana grupa osób poddana została leczeniu sanatoryjnemu w Zespole Uzdrowisk Kłodzkich w Polanicy-Zdroju. Badania przeprowadzono dwukrotnie - przed i po zakończeniu leczenia. W czasie 3-tygodniowego pobytu w sanatorium u badanych osób zastosowano zabiegi z zakresu kinezyterapii, fizjoterapii oraz masażu. Zabiegi te wpłynęły na poprawę wszystkich ocenianych parametrów, ale nie doprowadziły do osiągnięcia norm fizjologicznych. Uzyskanie pełnego wyleczenia po 3-tygodniowym okresie pobytu jest trudne, gdyż wymaga długookresowej terapii, w celu zapobiegania nawrotom dolegliwości.
The goal of this study was to examine and identify the changes of the selected functional parameters (range of movement, pain) of the patients with spondylosis of the lower section of the vertebral column in patients treated in sanatorium. The examined group consisted of 30 people (18 women and 12 men) at the age of 53-71, treated in sanatorium of Kłodzki Health Resort Complex in Polanica Zdrój (Poland). During a three-weeks stay in the sa-natoriiun, patients were subjected to kinesitherapy, physiotherapy and massage procedures. Although, the improvement of some parameters was stated, full physiological recovery was not achieved.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2010, 16, 1; 25-27
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spinal range of motion and plantar pressure in sport climbers
Autorzy:
Hawrylak, A.
Chromik, K.
Ratajczak, B.
Barczyk-Pawelec, K.
Demczuk-Włodarczyk, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/306597.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
wspinaczka
ruch
stopy
sport climbing
spinal range of motion
feet
Opis:
Purpose: The aim of the study was to investigate the range of motion (ROM) of lumbar and thoracic articulations and static and dynamic plantar pressure in sport climbing athletes. Methods: The sample included 30 sport climbers with a minimum of 2 years training experience and 30 physical education students who served as an active untrained control. ROM was assessed by a Saunders digital inclinometer; plantar pressure by a baropodometric platform. Results: Mean spinal ROMs were greater in the sport climbers with the exception of extension, rotation, and lateral thoracic flexion, with a high degree of statistical significance obtained in the majority of the analyzed ROMs. The climbers exhibited increased mean forefoot pressure (smaller rearfoot pressure) in both the dominant and non-dominant extremities, with significant intergroup differences found in dominant forefoot/rearfoot pressure distribution. Conclusions: Sport climbers present increased lumbar and thoracic ROM, and the characteristics of climbing may also affect transverse arch structure and plantar pressure distribution.
Źródło:
Acta of Bioengineering and Biomechanics; 2017, 19, 2; 169-173
1509-409X
2450-6303
Pojawia się w:
Acta of Bioengineering and Biomechanics
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the Condition of Samołęskie Lake Waters
Autorzy:
Osuch, E.
Osuch, A.
Podsiadłowski, S.
Rybacki, P.
Adamski, M.
Ratajczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/125283.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
lake
lake rehabilitation
lake eutrophication
Opis:
Samołęskie Lake is situated in the Poznań Lakeland in Greater Poland Voivodeship, Szamotuły County, Wronki District. The lake adjoins a little village of Samołęż of about 500 residents. The glacial waterbody of over 30ha acreage is a typical tunnel-valley lake having a maximum depth of over 22 meters. It predominantly serves fishing and recreation purposes offering a beach and a sailing center. Near the coastline (not in the direct vicinity) there is a farmland. The objective of the dissertation was to assess the quality of Samołęskie Lake waters that was delivered based on the studies carried out in spring and summer, when the waterbody demonstrates excessive fertility. The studies covered the analysis of the basic physical and chemical parameters of the lake water. The measurement was carried out on a fortnight basis by means of a measurement apparatus such as the photometer and the Secchi disc. The collected results are presented with the use of figures later in this paper, whereas their in-depth analysis allowed to compile and formulate conclusions. The results of studies and analyses lay the foundations to state that the quality of Samołęskie Lake waters requires continuous monitoring and application of remedial and rehabilitation measures.
Źródło:
Journal of Ecological Engineering; 2016, 17, 2; 108-112
2299-8993
Pojawia się w:
Journal of Ecological Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zdrowy styl życia a choroba zwyrodnieniowa stawów
Healthy lifestyle and degenerative joints disease
Autorzy:
Kuciel-Lewandowska, J.
Marcinkiewicz, M.
Kierzek, A.
Pozowski, A.
Ratajczak, B.
Boerner, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261093.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
styl życia
choroba zwyrodnieniowa
life style
degenerative disease
Opis:
Badania epidemiologiczne wykazują, że zmiany stylu życia mogą mieć decydujący wpływ na kondycję zdrowotną społeczeństwa. Celem pracy jest przedstawienie postaw wobec problemu stanu zdrowia i zdrowego stylu życia. Badaniem objęto 52 pacjentów w wieku od 21 do 72 lat. W badanej grupie zaobserwowano niski wskaźnik osób korzystających z aktywnych form spędzania wolnego czasu, które nie wiązały zdrowego stylu życia ze sposobem odżywiania się i aktywnością fizyczną. Na podstawie otrzymanych wyników wydaje się niezbędne podjęcie skuteczniejszych działań edukacyjnych.
The epidemiological research shows that the changes of the lifestyle can vastly affect the health of the society. The aim of this paper is to present various approaches towards the health and the healthy lifestyle. 52 patients, aged between 21 and 72 years old, were subjected to examination. The research group showed a low number of people who spend their free-time in an active way. The participants did not find any connection between a healty lifestyle and their nutrition habits or physical activity. It appears to be necessary to start more effective educational activity.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2012, 18, 4; 229-233
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie zawartości miedzi w strumieniach technologicznych procesu wytwarzania poli(tlenku fenylenu)
Analysis of copper content in the poly(phenylene oxide) production process streams
Autorzy:
Kolasa, D.
Ratajczak, W.
Talma-Piwowar, M.
Krakowiak, J.
Majewska, E.
Polarczyk, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/947148.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:
poli(tlenek fenylenu)
skład strumieni technologicznych
oznaczanie miedzi
mineralizacja próbek
poly(phenylene oxide)
process streams composition
determination of copper
sample digestion
Opis:
Przedstawiono wyniki oznaczania zawartości miedzi w strumieniach technologicznych pochodzących z procesu otrzymywania poli(tlenku fenylenu) (PPO) metodą polimeryzacji strąceniowej 2,6-dimetylofenolu z użyciem soli miedzi(II) jako kokatalizatora. Techniką FAAS (płomieniowa absorpcyjna spektrometria atomowa) badano mineralizaty próbek pochodzących z węzła odzysku rozpuszczalników (metanol lub etanol, toluen) i z węzła odzysku składników układu katalitycznego [jony miedzi(II), morfolina]. Zaproponowano procedurę analityczną obejmującą, na etapie przygotowania roztworów do badań, mineralizację próbek za pomocą nowoczesnego systemu do roztwarzania mikrofalowego Ultra WAVE (Milestone). Metoda ta (w połączeniu z techniką FAAS) pozwala na szybkie i sprawne oznaczanie zawartości miedzi w ciekłych próbkach z matrycą organiczną (metanol/etanol – toluen, morfolina) i wodno-organiczną.
Results of copper determination in process streams coming from the poly(phenylene oxide) (PPO) production by precipitation polymerization of 2,6-dimethylphenol using the copper(II) salt as a co-catalyst have been presented. A microwave-assisted sample preparation analytical procedure for the determination of copper in stream samples from the organic solvents (methanol or ethanol, toluene) and the catalyst components [copper(II) ions, morpholine] recovery nodes using a modern Milestone Ultra WAVE digestion system combined with the FAAS technique has been proposed. The method is useful for quick and efficient determination of copper in liquid samples with organic (methanol/ethanol – toluene, morpholine) mixtures and aqueous-organic matrix.
Źródło:
Polimery; 2018, 63, 4; 290-296
0032-2725
Pojawia się w:
Polimery
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Strategies of production control as tools of efficient management of production enterprises
Strategie sterowania produkcją jako narzędzia efektywnego zarządzania przedsiębiorstwem produkcyjnym
Autorzy:
Budynek, M.
Celińska, E.
Dybikowska, A.
Kozak, M.
Ratajczak, J.
Urban, J.
Materene, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1205720.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
JIT
KANBAN
MRP
production companies
production control strategies
przedsiębiorstwa produkcyjne
strategie sterowania produkcją
Opis:
The paper discusses the problem of principle methods of production control as a strategy supporting the production system and stimulating efficient solutions in respect management in production enterprises. The article describes MRP, ERP, JIT, KANBAN and TOC methods and focuses on their main goals, principles of functioning as well as benefits resulting from their application. The methods represent two diverse strategies of production control, i.e. pull and push strategies. Push strategies are used when the plans apply to the first and principle part of production and are based on the demand forecasts. Pull strategies are used when all planning decisions apply to the final stage and depend on the actual demand or orders from customers.
Artykuł podejmuje tematykę podstawowych metod sterowania produkcją jako strategii wspomagających system produkcyjny oraz stymulujących efektywne rozwiązania w zakresie zarządzania w przedsiębiorstwach produkcyjnych. Artykuł opisuje metody MRP, ERP, JIT, KANBAN oraz TOC, skupiając się na ich głównych celach, zasadach funkcjonowania oraz zaletach wynikających z ich zastosowania. Metody te prezentują dwie odmienne strategie sterownia produkcją, tj. strategie typu pull oraz strategie typu push. Strategie typu push używane są wtedy, kiedy plany dotyczą pierwszej, bazowej części produkcji i oparte są na prognozach popytu. Strategie typu pull, wykorzystywane są natomiast wtedy, kiedy wszelkie decyzje planistyczne dotyczą części końcowej i są podporządkowane realnemu popytowi, czyli zależą od rzeczywistych zamówień klientów.
Źródło:
Management Systems in Production Engineering; 2016, 1 (21); 20-24
2299-0461
Pojawia się w:
Management Systems in Production Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekologiczne koszty rozwoju specjalnych stref ekonomicznych i stref aktywności gospodarczej w Polsce
Ecological costs of the development of special economic zones and economic activity zones in Poland
Autorzy:
Kaźmierczak-Piwko, L.
Dubicki, P.
Budynek, M.
Celińska, E.
Kozak, M.
Ratajczak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113684.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
rozwój zrównoważony
strefy aktywności gospodarczej
ekologiczne efekty zewnętrzne
Economic Activity Zones
Special Economic Zones
external ecological effects
analysis of the results of the development policy
Opis:
Artykuł podejmuje problematykę środowiskowych kosztów rozwoju Specjalnych Stref Ekonomicznych SSE oraz Stref Aktywności Gospodarczej SAG w Polsce. Autorzy przedstawiając genezę tych obszarów, ich postępujący rozwój oraz stan obecny koncertują się na określeniu możliwości analizy „ekologicznych efektów zewnętrznych” związanych z ich funkcjonowaniem. Ponadto ukazują oni specyfikę i wybrane uwarunkowania prawne funkcjonowania tych obszarów. Jednocześnie przedstawiają syntetyczne propozycje działań systemowych, zmierzających do ułatwienia procesu analizy tych bardzo ważnych z punktu widzenia skutecznego prowadzenia „polityki zrównoważonego rozwoju” aspektów.
The paper discusses the issue of environmental costs of the development of Special Economic Zones (SEZ) and Economic Activity Zones (EAZ) in Poland. The authors present the origins of the zones and their progressive development as well as their current status and focus on the analysis of ‘external ecological effects’ related to their functioning. Furthermore, they demonstrate the specific nature and legal conditions of the functioning of the zones. At the same time they present synthetic proposals of system actions facilitating the process of the analysis of these significant aspects of efficient implementation of the ‘policy of sustainable development’.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 1; 129-137
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Response of ZnO/GaN Heterostructure to Ion Irradiation
Autorzy:
Barcz, A.
Pągowska, K.
Kozubal, M.
Guziewicz, E.
Borysiewicz, M.
Dyczewski, J.
Jakieła, R.
Ratajczak, J.
Snigurenko, D.
Dynowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1402192.pdf
Data publikacji:
2015-11
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
61.82.Fk
61.85.+p
68.35.Dv
Opis:
In this paper we report on the analysis of Al⁺-implanted ZnO/GaN bilayers in search for the damage production mechanism and possible ion mixing. 100 nm or 200 nm thick ZnO epitaxial layers were grown on GaN substrates by either sputter deposition or atomic layer deposition technique followed by adequate annealing. Ion irradiations of ZnO/GaN were carried out at room temperature using 200 keV Al⁺ ions with fluences of 2×10¹⁵ and 10¹⁶ at./cm². Unprocessed and irradiated samples were characterized by the Rutherford backscattering spectrometry in channeling geometry (RBS\c), X-ray diffraction and transmission electron microscopy. Additionally, secondary ion mass spectrometry was employed for the aforementioned samples as well as for the implanted samples subjected to further annealing. It was found that the damage distributions in ZnO/GaN differ considerably from the corresponding defect profiles in the bulk ZnO and GaN crystals, most probably due to an additional strain originating from the lattice mismatch. Amount of intermixing appears to be relatively small; apparently, efficient recombination prevents foreign atoms to relocate to large distances.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2015, 128, 5; 832-835
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cele strategii "Europa 2020" w obszarach gospodarki opartej na wiedzy i efektywności energetycznej gospodarki
Autorzy:
Ratajczak, J.
Cichowicz-Major, M.
Lew-Starowicz, R.
Chojecki, J.
Nasilowska, E.
Pacuska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/12051.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Naukowe Wydawnictwo IVG
Tematy:
strategia Europa 2020
gospodarka oparta na wiedzy
gospodarka narodowa
efektywnosc energetyczna
rozwoj zrownowazony
rozwoj inteligentny
poziom zatrudnienia
gospodarka niskoemisyjna
ochrona zdrowia
fundusze unijne
miejsca pracy
inwestycje
dzialalnosc badawczo-rozwojowa
technologia informatyczna
technika cyfrowa
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie: Wiedza. Raporty. Diagnozy. Analizy. Przykłady; 2014, 3
2084-963X
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie: Wiedza. Raporty. Diagnozy. Analizy. Przykłady
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zapotrzebowania gospodarki na absolwentów kierunków kluczowych w kontekście realizacji strategii Europa 2020
Autorzy:
Ratajczak, J.
Cichowicz-Major, M.
Lew-Starowicz, R.
Chojecki, J.
Nasilowska, E.
Pacuska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/12141.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Naukowe Wydawnictwo IVG
Tematy:
strategia Europa 2020
gospodarka
Europa
dzialalnosc uslugowa
dzialalnosc innowacyjna
nowe technologie
szkolnictwo wyzsze
Polska
absolwenci
zapotrzebowanie
miejsca pracy
rozwoj zrownowazony
kwalifikacje zawodowe
kompetencje
ksztalcenie
Źródło:
Ekonomia i Zarządzanie: Wiedza. Raporty. Diagnozy. Analizy. Przykłady; 2014, 3
2084-963X
Pojawia się w:
Ekonomia i Zarządzanie: Wiedza. Raporty. Diagnozy. Analizy. Przykłady
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena skuteczności terapii prądami Träberta i Kotza w zespołach bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa
The efficiency evaluation of the Träbert and Kotz currents therapy in patients with lumbar pain
Autorzy:
Kuciel-Lewandowska, J.
Olejniczak, V.
Paprocka-Borowicz, M.
Boerner, E.
Ratajczak, B.
Hawrylak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261222.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
elektroterapia
odcinek lędźwiowy
kręgosłup lędźwiowy
ból
skuteczność
electrotherapy
pain
lumbar spine
efficiency
Opis:
Dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego spowodowane wysunięciem jądra miażdżystego krążka międzykręgowego oraz zmianami zwyrodnieniowymi ulegają zmniejszeniu po zastosowaniu terapii fizykalnej w postaci prądów Träberta i Kotza. Celem pracy jest ocena skuteczności oddziaływania przeciwbólowego prądów Träberta i Kotza w zespołach bólowych odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Badania zostały przeprowadzone we Wrocławskim Centrum Zdrowia - Przychodnia Stabłowice w okresie od października 2008 r. do stycznia 2009 r. Grupę badanych stanowiło 30 pacjentów ze zdiagnozowanymi dolegliwościami bólowymi lędźwiowego odcinka kręgosłupa, spowodowanymi zmianami zwyrodnieniowymi lub dyskopatią tej okolicy. Średnia wieku badanych pacjentów wynosiła 51,5 lat (30-77). Grupę badanych stanowiło 13 kobiet i 17 mężczyzn. Większość badanych (50%) wykonywała pracę fizyczną, część pracę umysłową (26,6%), a pozostali przebywali na emeryturze lub rencie (23,3%). Dla potrzeb badania zaprojektowano autorską ankietę zawierającą pytania umożliwiające ocenę natężenia, lokalizacji i promieniowania bólu. Ponadto w badaniu zastosowano 11-stopniową skalę VAS. Wszyscy pacjenci poddani zostali serii 10 zabiegów z zastosowaniem prądów Träberta, a następnie Kotza. Oceny dokonano przed i po terapii. Leczenie chorych cierpiących na dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego za pomocą terapii prądami Kotza i Träberta okazało się skuteczne. U wszystkich pacjentów stwierdzono zmniejszenie natężenia bólu. Uzyskane wyniki (p.tabele 2-5) pozwalają twierdzić, że elektroterapia prądami Träberta i Kotza jest obiecującym sposobem wspomagania procesów leczenia bólów krzyża.
Pain of the lumbar part of the spine, caused by the protrusion of the pulpar nucleus of the spinal disc and degenrative changes, are decreased after electrotherapy with Kotz and Träbert currents. The aim of the work was to evaluate the efficiency of the Kotz and Träbert currents in the therapy of lumbar pain. The research was conducted in the Wrocław Health Centre of the Stabłowice Clinic between October 2008 and January 2009. The examined group consisted of 30 patients (13 women and 17 men) with diagnosed lumbar pain, caused by degenrative changes or discopathy. The mean agewas 51,5 (30-77). Majority of the patients were physical workers (50%), office personel (26,6%) others were retired or on a pension (23,3%). A special questionnaire was elaborated in order to evaluate the intensity, location and distribution of the pain. The 11 grade VAS scale was applied to asses the pain level. All of the patients were exposed to 10 procedures with the use of Träbert and the Kotz currents. The evaluation was done before and after therapy. The treatment of patients suffering from lumbar pain with the Träbert and Kotz currents occurred to be successful. The statistically significant the lowering of pain was observed. The obtained results as suggest that this electrotherapy approach is an interesting and promising supportive method for lumbar pain treatment.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2010, 16, 3; 215-218
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena skuteczności wybranych zabiegów fizjoterapeutycznych w leczeniu bólu w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego
Effectiveness of chosen physiotherapeutic procedures in the pain treatment in patients with cervical spondylosis
Autorzy:
Kuciel-Lewandowska, J.
Paprocka-Borowicz, M.
Jagucka, B.
Kierzek, A.
Pozowski, A.
Ratajczak, B.
Boerner, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261646.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
leczenie bólu
choroba zwyrodnieniowa
kręgosłup szyjny
fizykoterapia
pain therapy
degenerative disease
cervical spine
physical therapy
Opis:
Jedną z wielu metod zwalczania dolegliwości bólowych towarzyszących chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego jest fizykoterapia. Fizykoterapia właściwie stosowana nie wywołuje skutków ubocznych. Chociaż istnieją naukowe podstawy wyjaśniające jej działanie, to skuteczność fizykoterapii jest często tematem dyskusji. Celem pracy jest ocena skuteczności zabiegów fizykalnych w terapii bólu w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego. Ocenie poddano działanie elektroterapii, laseroterapii i naświetlania lampą Sollux z filtrem niebieskim stosowanych oddzielnie oraz łączonych w zestawy terapeutyczne. Badana grupa liczyła 57 osób, w tym 43 kobiety i 14 mężczyzn. Wszyscy zgłaszali dolegliwości bólowe wynikające ze zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego. Pacjentów poddano dwukrotnemu badaniu ankietowemu – pierwsze przeprowadzono w dniu rozpoczęcia terapii, drugie w dniu jej zakończenia. Do oceny skuteczności leczenia wykorzystano kwestionariusz NDI (Neck Disability Index). Po terapii w badanej grupie zaobserwowano zmniejszenie poziomu bólu oraz poprawę w codziennym funkcjonowaniu pacjentów. Otrzymane wyniki pozwalają stwierdzić, że fizykoterapia stosowana w chorobie zwyrodnieniowej kręgosłupa szyjnego stanowi skuteczną metodę walki z bólem. Wyniki badania wskazują również, że umiejętne łączenie wybranych zabiegów fizykalnych pozwala uzyskać większy efekt przeciwbólowy niż w przypadku stosowania pojedynczego zabiegu.
Physiotherapy is used to combat the pain symptoms in patients with the degenerative cervical spine disease. Properly applied physiotherapy has no side effects. In spite of many scientific research, the efficiency of physiotherapy is often doubted. The aim of this work is to evaluate the efficiency of the physical procedures in the therapy of pain in the degenerative cervical spine disease. The following procedures were applied: electrotherapy, laser therapy and Sollux with blue filter, as single treatment and combined. There were 57 patients included in to the trial: 43 women and 14 men with pain symptoms due to the degenerative cervical spine disease. As an evaluation tool a questionnaire NDI (Neck Disability Index) – at the beginning and at the end of the therapy, was used to evaluate the efficiency of the treatment. After the therapy, the decrease of the pain level and the improvement of everyday functioning of the patients, was observed. The obtained results demonstrated that physiotherapy used in the treatment of the degenerative cervical spine disease is an effective method of pain alleviation. The results demonstrate also that proper combinations of physical procedures allow to achieve a better analgesic effect compare to the single procedure.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2012, 18, 3; 194-199
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zastosowanie biostymulacji laserowej i przezskórnej elektrycznej stymulacji nerwów w połączeniu z kinezyterapią u pacjentów z zespołem bolesnego barku
The application of laser biostimulation and percutaneous electrical stimulation of nerves, associated with kinesitherapy in patients suffering from the painful shoulder syndrome
Autorzy:
Kowalska, J.
Boerner, E.
Ratajczak, B.
Kłęk-Górska, L.
Kuciel-Lewandowska, J.
Paprocka-Borowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261784.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
laseroterapia
laser
bolesny bark
TENS
physiotherphy
painful shoulder
Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation
Opis:
Badano efekty biostymulacji laserowej i przezskórnej elektrycznej stymulacji nerwów połączonych z kinezyterapią u pacjentów z zespołem bolesnego barku. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że laseroterapia i przezskórna elektryczna stymulacja nerwów (TENS–Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation) mają istotny wpływ na obniżenie poziomu bólu u pacjentów z zespołem bolesnego barku. Terapia promieniowaniem laserowym i terapia TENS przyczyniają się również do zwiększenia zakresu ruchu w obrębie stawów barkowych. Otrzymane wyniki sugerują, że laseroterapia i przezskórna elektryczna stymulacja nerwów mogą być stosowane w kompleksowej rehabilitacji chorych z zespołem bolesnego barku.
In this paper the efficacy of laser biostimulation and transcutaneous electrical nerves stimulation TENS in patients suffering from the painful shoulder syndrome, is examined. Simultaneously, all patients were subjected to the kinesitherapy. It was proved that both: lasertherapy and TENS have a significant influence on decreasing the pain level. An increase of movement range in the shoulder joints was observed, as well. These therapies may be applied for the painful shoulder treatment.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2010, 16, 2; 109-113
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pb entrance and accumulation regions in Populus tremula x P. tremuloides and Arabidopsis thaliana roots
Autorzy:
Rabeda, I.
Basinska, A.
Glama, M.
Mellerowicz, E.J.
Napieralska, A.
Ratajczak, M.
Wozny, A.
Krzeslowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/79990.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
conference
Populus tremula x Populus tremuloides
Arabidopsis thaliana
X-ray microanalysis
transmission electron microscopy
lead accumulation
root tip
epidermal cell
cortex cell
Źródło:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2013, 94, 3
0860-7796
Pojawia się w:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Immunoaging – the effect of age on serum levels of NET biomarkers in men: a pilot study
Autorzy:
Garley, Marzena
Omeljaniuk, Wioleta J.
Motkowski, Radosław
Ratajczak-Wrona, Wioletta
Jabłońska, Ewa
Filipkowski, Daniel
Charkiewicz, Angelika E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21375678.pdf
Data publikacji:
2023-09-07
Wydawca:
Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
Tematy:
biomarkers
neutrophils
MPO
NETs
cfDNA
immunoaging
Opis:
Objectives The study aimed to evaluate the impact of aging on the formation of neutrophil extracellular traps (NETs). The impaired formation of NETs is the cause of an abnormal innate immune response. Material and Methods The study included a total of 45 healthy male subjects of different age groups. Whole blood was collected from the subjects, and the concentration of myeloperoxidase (MPO), the main biocidal protein in NETs, was determined in serum using ELISA. The serum levels of circulating free DNA (cfDNA), which are the structural basis of NETs, were also measured by fluorescence. In addition, the white blood cell count was determined, whole blood smear was evaluated, and the neutrophillymphocyte ratio was calculated. The variations in the levels of NET biomarkers were analyzed in different age groups. Results The low levels of MPO (243.70 ng/ml) and cfDNA (6.24 ng/100 μl) in boys indicated neutrophil insufficiency for NETosis in children. A progressive increase in the levels of MPO and cfDNA with age was observed among adolescents (420.91, p = 0.04; 13.55, p = 0.03, respectively), with the highest level noted in the healthy adult group (466.58, p = 0.01; 14.07, p = 0.01, respectively). The levels of the studied parameters were comparable in adolescents and young adults, which proved that the NETosis process was appropriate and suggested the attainment of neutrophil maturity for the release of NETs in adolescence. The levels of MPO and cfDNA were low in older men (225.46, p < 0.01; 5.19, p < 0.01, respectively) indicating impaired NET formation. Conclusions Data on the generation of NETs in different age groups obtained in this study can allow a better understanding of the ontogenesis of the immune system in terms of the course of NETosis, and also indicate the need to support nonspecific responses in children and adults. Further research should be performed to determine the possibility of regulating the NETosis process.
Źródło:
International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health; 2023, 36, 3; 333-348
1232-1087
1896-494X
Pojawia się w:
International Journal of Occupational Medicine and Environmental Health
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of epoxy functional silanes in the preparation of DNA microarrays
Autorzy:
Frydrych-Tomczak, E.
Uszczynska, B.
Ratajczak, T.
Markiewicz, W.T.
Figlerowicz, M.
Nowicki, M.
Maciejewski, H.
Chmielewski, M.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/80900.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
DNA microarray
gene expression
organofunctional silane
oligonucleotide
atomic force microscopy
goniometer
Źródło:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2014, 95, 1
0860-7796
Pojawia się w:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
RBS/Channeling Analysis of Zinc Oxide Films Grown at Low Temperature by Atomic Layer Deposition
Autorzy:
Ratajczak, R.
Stonert, A.
Guziewicz, E.
Gierałtowska, S.
Krajewski, T.
Luka, G.
Wachnicki, L.
Witkowski, B.
Godlewski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400467.pdf
Data publikacji:
2013-05
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
77.55.hf
81.05.Dz
81.15.Hi
68.55.ag
82.80.Yc
61.85.+p
Opis:
The results of the Rutherford backscattering/channeling study of ZnO layers are presented. ZnO layers were deposited on the silicon single crystals and GaN epitaxial layers at low temperature by atomic layer deposition. Deposition temperature varied between 100 and 300°C. A random spectra analysis was performed to determine layer thickness and composition. In turn, analysis of the aligned spectra allows us to study evolution of ingrown defects. The Rutherford backscattering study supports the results of X-ray photoelectron spectroscopy measurements, performed separately, that the ZnO-ALD layers deposited at low temperature contain a higher oxygen content. Composition measurements, performed as a function of growth temperature, show that oxygen content decreases with the increasing temperature of the atomic layer deposition growth process.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2013, 123, 5; 899-903
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TEM Characterization of Polysilicon and Silicide Fin Fabrication Processes of FinFETs
Autorzy:
Ratajczak, J.
Łaszcz, A.
Czerwinski, A.
Kątcki, J.
Tang, X.
Reckinger, N.
Yarekha, D.
Larrieu, G.
Dubois, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807511.pdf
Data publikacji:
2009-12
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
85.40.-e
68.37.Lp
Opis:
The transmission electron microscopy characterization of various silicon and silicide fin structures intended for application in FinFET devices has been performed. The results showed that transmission electron microscopy is a very useful tool for optimization of manufacturing processes of fin nanostructures in FinFETs.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2009, 116, S; S-89-S-91
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zastosowania wysokotemperaturowej warstwy zarodkowej AIN na właściwości GaN osadzanego na podłożach szafirowych
The effect of implementation of high-temperature AIN nucleation layer on properties of GaN grown on sapphire substrates
Autorzy:
Lenkiewicz, D.
Strupiński, W.
Zdunek, K.
Ratajczak, R.
Stonert, A.
Borysiuk, J.
Caban, P.
Dumiszewska, E.
Kościewicz, K.
Wesołowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/192297.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych
Opis:
Warstwy epitaksjalne związków półprzewodnikowych typu AIII-N są szeroko stosowane w przyrządach optoelektronicznych i mikrofalowych między innymi takich jak diody elektroluminescencyjne, detektory UV i tranzystory HEMT. Wskutek niedopasowania sieciowego pomiędzy warstwą a podłożem szafirowym istnieje konieczność stosowania przejściowej niskotemperaturowej warstwy zarodkowej. Typowa temperatura wzrostu warstwy zarodkowej (~550°C) jest znacznie niższa od temperatury wzrostu dalszych warstw aplikacyjnych przyrządu (≥ 1070C). Podczas zwiększania temperatury, w warstwie zarodkowej zachodzi przemiana struktury kubicznej w heksagonalną, której towarzyszy tworzenie się defektów strukturalnych (błędów ułożenia), co prowadzi do pogorszenia się parametrów przyrządu. Niniejsza praca koncentruje się na otrzymaniu warstwy zarodkowej w wyższej temperaturze z pominięciem niekorzystnego etapu zmiany struktury. Zastosowanie takiej warstwy zarodkowej z A1N pozwala na otrzymanie stabilnej struktury heksagonalnej o niskiej gęstości defektów strukturalnych oraz otwiera możliwość natychmiastowego dwuwymiarowego wzrostu warstwy aplikacyjnej GaN. Analizowane warstwy GaN charakteryzują się znacznie mniejszą szerokością połówkową rentgenowskiego widma dyfrakcyjnego dla promieniowania odbitego w kierunku <0002> oraz znacznie wyższą rezystywnością w porównaniu do warstw GaN otrzymanych metodą dwuetapową. W pracy przedstawiono wyniki badań wysokotemperaturowej warstwy zarodkowej oraz wpływu warunków jej wzrostu na strukturę krystaliczną i właściwości elektryczne warstw GaN. Zaprezentowano możliwość uzyskania wysokorezystywnych warstw GaN na podłożach szafirowych. Zaobserwowano znaczący wpływ temperatury wzrostu na właściwości heterostruktur wykorzystujących związki typu GaN.
The III-N compounds are widely used for manufacturing optoelectronic and microwave devices such as electroluminescent diodes, UV detectors and HEMTs. Application of the lattice-mismatched sapphire substrates requires using low-temperature transition nucleation layers. Typically, the growth temperature of a nucleation layer is 550°C and highly differs from that of the subsequent application layer equal to 1070°C. The temperature increase has a detrimental effect on the structure of the nucleation layer. As a result, more lattice defects, such as interstitials, dislocations and stacking faults are formed in the application layer leading in consequence to deterioration of the device parameters. Present work concentrates on the development of a high-temperature nucleation layer and elimination of the harmful effect of the high temperature. The application of such A1N nucleation layer allows us to obtain a stable hexagonal structure with lower defect density, and it opens up also a possibility for an immediate two-dimensional growth of GaN application layer. The studies of high-temperature nucleation layers properties, their growth conditions and structural and electrical parameters of GaN application layers have been performed. The possibility to obtain the GaN layers with a high-resistivity using sapphire substrates and the AIN nucleation layers has been shown.
Źródło:
Materiały Elektroniczne; 2007, T. 35, nr 3-4, 3-4; 5-18
0209-0058
Pojawia się w:
Materiały Elektroniczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-65 z 65

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies