Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Przebinda, Grzegorz." wg kryterium: Autor


Tytuł:
„Bizantyjski” estetyzm Konstantego Leontjewa
„Византийский” эстетизм Константина Леонтьева
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963993.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
[Abstrakt tylko w j. rosyjskim / Abstract only in Russian] В статье представлена вкратце идеология одного из наименее известных русских мыслителей 2-ой пол. XIX века. Статья состоит из шести частей: Во вводной части обсуждается состояние исследований мысли Леонтьева. Здесь мы полемизируем с П. Милюковым и А. Валицким, критиковавшими „реакционизм” Леонтьева с либеральных позиций. Во второй части представляются факты из жизни Леонтьева, определившие его идею. В третьей части описывается леонтьевская метафизика, в основе которой лежит понятие формы. Четвертая часть посвящена эстетике Леонтьева как основе его доктрины: в его системе этика является частью учения о прекрасном. В пятой части представлена историософия Леонтьева: он призывал Россию вернуться к византийским нормам, не будучи сторонником славянских традиций. В последней части обозначено особое место леонтьевской мысли среди русских идей 2-ой половины XIX века. Здесь же дается отрицательный ответ на вопрос о том, была ли она ортодоксальной с точки зрения христианской доктрины. Исследование завершается обширными замечаниями, выясняющими как контекст формирования леонтьевской идеологии, а также включающими основные библиографические данные вплоть до 1992 года.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1995, 43, 7; 177-196
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Co robić?” Nikołaja Czernyszewskiego. Próba „nierewolucyjnej interpretacji”
WHAT IS TO BE DONE? BY NIKOLAI CHERNYSHEVSKY AN ATTEMPT AT “NON-REVOLUTIONARY” INTERPRETATION
ЧТО ДЕЛАТЬ? НИКОЛАЯ ЧЕРНЫШЕВСКОГО. ОПЫТ «НЕРЕВОЛЮЦИОННОГО» ТОЛКОВАНИЯ
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604329.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Николай Чернышевский
роман Что делать? утопический социалзм
Nikołaj Czernyszewski
powieść
socjalizm utopijny
polemika z rewolucjonizmem
rozumny egoizm
Nicolai Chernysevsky
novel What is to be done?
rational egoism
Utopian Socialism
against social Revolution
Opis:
  Генезис романа Что делать? связан с тем, как Чернышевский понимал роль литературы в историческом процессе. Литература должна быть «быстрой посредницей» между наукой и жизнью, т.е. выполнять функцию служанки науки и истории. Художественная фабула была для автора лишь точкой отправления для демонстрации идей из области этики и экономики. В этической сфере учителями Чернышевского были мыслители французского Просвещения и немец Л. Фейербах, которые проповедовали идею «разумного эгоизма». В области экономической учителями Чернышевского были два последователя французского Просвещения: Ш. Фурье и К. Овен, которые в первой половине XIX века проповедовали и воплощали в жизнь идеи «социалистических ассоциаций». Все мыслители, которых Чернышевский считал своими учителями, были противниками классовой борьбы и кровавых социальных бунтов. И именно в таком разумно-эгоистическом пространстве, социалистическом, а заодно и нереволюционном духе действуют все четыре главных героя романа Что делать?: Вера Павловна, Кирсанов, Лопухов и Рахметов. Как говорил сам Чернышевский, «кому нравится фурьеризм, тому коммунизм не понравится». Чернышевский как просветитель, выступая против «идеологической рутины», проповедуя новые антропологические, этические и экономические идеи, никогда не хотел, однако, воплощать их в жизнь при помощи «классового эгоизма», тем более − «классовой борьбы».
  The origin of the novel What is to be done? by Nikolay Chernyshevsky should be linked with the way Chernyshevsky understood the role of literature in the historical process. For that Russian thinker and writer, literature was a “quick intermediary between science and life”. Thus, for him literature become subservient to science and history, and the novel was the most convenient genre for illustrating various theoretical ideas. Chernyshevsky thought that in the event of a “lack of reality” literature should, in a sense, replace it. Since his novel were created and published in a country where, according to him, reality didn’t exist, then the novel itself was to become a “matrix” of reality. The artistic plot was, for the author of What is to be done?, only a pretext for presenting some ethical and economic ideas. As regards ethics, Chernyshevsky’s mentors were the thinkers of the French Enlightenment and Ludwig Feuerbach, who propounded the idea of the so-called “reasonable egoism”. According to that theory, everybody acts to protect their own interests. However, for the proponents of the “reasonable egoism”, one’s own advantage is possible only when more general, i.e. social, interests are taken into account. Only such a “calculated theory” explains the true motives of life and becomes one of the two mainsprings of a relative historical progress. The other mainspring of that progress was a correct organisation of economic life. In this respect Chernyshevsky’s mentors were the two continuators of the French Enlightenment: Charles Fourier and Robert Owen, who, in the first half of the 19th century were giving voice to and putting into practice the ideas of cooperative socialism. All the thinkers whose authority Chernyshevsky recognised were against the class conflict and bloody social revolutions. And it is in this spirit that the four main characters of What is to be done?: Vyera Pavlovna, Kirsanov, Lopukhóf and Rakhmetov are acting. As Chernyshevsky himself used to say, “whoever likes Fourier’s ideas is not going to like communism”. While being a man of the Enlightenment, and even though he turned against the “ideological routine”, and propounded new anthropological, ethical and economic ideas, Chernyshevsky didn’t want carry them out by means of “class egoism”, i.e. bloody “class struggle”.
  Geneza powieści Co robić? jest ściśle powiązana z faktem, w jaki sposób sam Czernyszewski pojmował rolę literatury w procesie historycznym. Literatura, jego zdaniem, winna być pośredniczką między nauką a życiem, wypełniając poniekąd rolę „służki nauki i historii”. Artystyczna fabuła stanowiła zatem dla autora jedynie punkt wyjścia do demonstracji idei z zakresu etyki i ekonomii. W sferze etycznej nauczycielami Czernyszewskiego byli myśliciele francuskiego Oświecenia i Niemiec Ludwig Feuerbach, którzy głosili idee „rozumnego egoizmu”. W dziedzinie ekonomicznej Czernyszewski szedł śladami dwóch kontynuatorów francuskiego Oświecenia – Ch. Fouriera i K. Owena, którzy w drugiej połowie XIX w. głosili i wcielali w życie zasady socjalistycznych stowarzyszeń. Wszyscy zaś powyżsi myśliciele, których Czernyszewski uważał za swoich nauczycieli, byli przeciwnikami walki klas i społecznych buntów. I właśnie w takim duchu rozumnego egoizmu i utopijnego socjalizmu, a jednocześnie w duchu nierewolucyjnym myślą i działają wszyscy czterej główni bohaterowie Co robić?: Wiera Pawłowna, Kirsanow, Łopuchow i Rachmietow. Jak mówił sam Czernyszewski, „komu podoba się furieryzm, temu komunizm się nie spodoba”. Czernyszewski jako „oświeciciel”, występując przeciwko wszelkiej ideologicznej stagnacji i rutynie, głosząc nowe antropologiczne, etyczne i ekonomiczne idee, nigdy wszelako nie pragnął wcielać w ich w życie przy pomocą „egoizmu” klasowego”, ani tym bardziej „walki klas”.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2020, 170, 2
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Odgadywanie” historii biblijnej w Mistrzu i Małgorzacie
“Guessing” the Biblical History in The Master and Margarita
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433443.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Biblical and apocryphal sources in the “novel about Pilate” in The Master and Margarita
the essence of the “truth” of this “novel in the novel” about Pilate
Bulgakov’s personalistic understanding of Christianity
Bulgakov’s rejection of “medieval Christianity”, using sword and violence
Źródła biblijne i apokryficzne „powieści o Piłacie” w Mistrzu i Małgorzacie
istota „prawdziwości” owej „powieści w powieści” o Piłacie
personalistyczne rozumienie chrześcijaństwa przez Bułhakowa
odrzucenie przez Bułhakowa „chrześcijaństwa średniowiecznego”, posługującego się mieczem i przemocą
Opis:
Głównym celem powyższego artykułu było udowodnienie, że Bułhakow w swym Mistrzu i Małgorzacie – poprzez obrazy Jeszui Ha-Nocri, Piłata, Mateusza Lewiego i Kaify – bronił chrześcijaństwa personalistycznego i pełnego miłosierdzia, odrzucał zaś odżywające niestety i w naszych czasach, w latach 20. XXI wieku, „chrześcijaństwo średniowieczne”, posługujące się w swych argumentacjach i praktyce przemocą oraz mieczem. Taki był właśnie, zdaniem autora powyższego artykułu, ideowy cel Bułhakowa, a środki artystyczne mające temu służyć czerpał autor Mistrza i Małgorzaty z literatury religioznawczej i biblijnej. Wbrew szeroko rozpowszechnionym opiniom Bułhakow – inaczej aniżeli powieściowy Mistrz – korzystał podczas tworzenia wątku biblijnego głównie nie ze źródłowych prac w językach obcych, lecz z przetłumaczonych na rosyjski książek na ogół popularnonaukowych, często o zabarwieniu ideologicznym, autorstwa Ernesta Renana czy Frederica Farrara. Jednak to wcale nie dogłębna znajomość historii biblijnej, lecz przede wszystkim geniusz pisarski samego Bułhakowa – wzmocniony jeszcze jego lekturami w języku przede wszystkim ojczystym, ale także przecież tłumaczeń książek obcych – pozwoliły mu „odgadnąć”, tak jak to on sam dogłębnie pojmował, historię Jeszui Ha-Nocri, Piłata, Mateusza Lewiego czy arcykapłana Kaify. W ustaleniu albo przynajmniej zarysowaniu tego wszystkiego pomogła autorowi powyższego artykułu trzydziestopięcioletnia już praca badawcza nad Mistrzem i Małgorzatą, rozpoczęła jeszcze w połowie lat 80. we współpracy z Andrzejem Drawiczem i kontynuowana potem poszukiwaniami w archiwum Bułhakowa w Moskwie, a teraz zwieńczona – jak na razie – rodzinnym tłumaczeniem na polski Mistrza i Małgorzaty, które ukazało się wraz z nowym korpusem komentarzy w 2016 roku w krakowskim wydawnictwie Znak.
The main purpose of the above article is to show how Bulgakov shapes the characters of Yeshua, Pilate, Matthew Levi and the high priest Kaifa in The Master and Margarita to defend the personalistic and merciful vision of Christianity and thus rejects the model of “medieval Christianity,” which uses violence and the sword in its arguments and practice – regretfully, a model being revived in our times. This was, according to the author of the article, the ideological goal of Bulgakov, and the artistic means intended to serve this purpose were drawn by the author of The Master and Margarita from religious and biblical literature. Contrary to widely held opinions, to create the biblical plot, Bulgakov – unlike the Master of his novel – did not use sources in foreign or archaic languages, but popular science books translated into Russian, often with an ideological colouring like those by Ernest Renan or Frederic Farrar. However, it was not Bulgakov’s in-depth knowledge of biblical history, but, above all, his literary genius – reinforced by readings mostly in his native language – that allowed him to “guess” the history of Yeshua Ha-Nozri, Pilate, Matthew Levi or the high priest Kaifa in a unique way. Findings presented in this article are a result of its author’s thirty-five-year-long research work on The Master and Margarita, which began in cooperation with Andrzej Drawicz in the mid-1980s, continued for many years in the Bulgakov Archive in Moscow, and was concluded – at least for now – with a family translation into Polish of The Master and Margarita published with a new corpus of notes and comments by the Znak Publishing House in Kraków in 2016.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2022, 5, 5; 9-30
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Sto dwadzieścia jedna Małgorzata” O tekście pierwszego polskiego przekładu Mistrza i Małgorzaty.
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603934.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
„Sto dwadzieścia jedna Małgorzata” O tekście pierwszego polskiego przekładu Mistrza i Małgorzaty   Pierwszy polski przekład arcydzieła Bułhakowa – stworzony przez Irenę Lewandowską i Witolda Dąbrowskiego oraz publikowany w masowych nakładach w okresie 1967–2016 –  uznawany jest w Polsce prawie powszechnie za „kanoniczny”. Bardzo rzadko bywał on dotąd obiektem analizy, a tym bardziej krytyki. I właśnie wbrew temu, starałem się w powyższym artykule wykazać, iż tłumaczenie owo opiera się na niewłaściwej podstawie tekstologicznej (edycja frankfurcka Mistrza i Małgorzaty w języku rosyjskim z 1969 roku), a także i ono samo zawiera niemało błędów, przeinaczeń i opuszczeń. Gdy tak poważne omyłki w tłumaczeniu uznawanym powszechnie za kanoniczne trwają już całe pół wieku, problem nabiera wymiaru kulturowego. I jest wówczas powinnością filologa humanisty występować w obronie oryginalnego Bułhakowa, gdyż jego dzieło jest dobrem wspólnym, a nie własnością pojedynczego tłumacza, czy też korporacji czytelników przywiązanych do błędnych tekstów z młodości. Taką właśnie filologiczną obronę Bułhakowa starałem się przeprowadzić w powyższym studium.     
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2017, 2
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„To co złe, przepowiadam bezbłędnie”. Wywiad z Dmitrijem Bykowem (Kraków, październik 2019)
“What is bad, I predict without error”. Interview with Dmitry Bykov (Cracow, October 2019)
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433501.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Dmitry Bykov
writers in exile
multilingualism of writers in exile
Putin’s archaic and unreformable Russia
Dmitry Bykov on Polish literature
Wisława Szymborska
Jerzy Ficowski
Agnieszka Osiecka
Czesław Miłosz
Dmitry Bykow on Janusz Korczak
Dmitry Bykow on the film The Gorgon Case
Dmitry Bykow about Dostoyevsky
Dmitry Bykov about Solzhenitsyn
Dmitry Bykov about Andrzej Wajda
Russian writers about their captivity in Nazi Germany
the story Elzhunia by Irina Iroshnikowa
Dmitrij Bykow
pisarze na emigracji
wielojęzyczność pisarzy na wygnaniu
archaiczna i niereformowalna Rosja Putina
Bykow o literaturze polskiej
Dmitrij Bykow o Januszu Korczaku
Dmitrij Bykow o filmie Sprawa Gorgonowej
Dmitrij Bykow o Dostojewskim
Dmitrij Bykow o Sołżenicynie
Dmitrij Bykow o Andrzeju Wajdzie
rosyjscy pisarze o swej niewoli w nazistowskich Niemczech
opowieść Elżunia autorstwa Iriny Irosznikowej
Opis:
„To co złe, przepowiadam bezbłędnie”. Wywiad z Dmitrijem Bykowem (Kraków, październik 2019) Rozmowa z bardzo znanym pisarzem rosyjskim średniego pokolenia Dmitrijem Bykowem (ur. w 1967), obecnie na emigracji w USA, przeprowadzona w Krakowie w październiku 2019 roku. Dotyczy wielojęzyczności pisarzy różnych narodowości na emigracji, niereformowalności Rosji putinowskiej oraz zakresu wpływu kultury polskiej na twórczość samego Bykowa. Ważny fragment wywiadu dotyczy rosyjskich pisarzy, będących w niewoli niemieckiej podczas II wojny (Witalij Siomin, Konstanin Worobiow) oraz wstrząsającej dokumentalnej opowieści Elżunia autorstwa Iriny Irosznikowej – o polskiej dziewczynce zamordowanej przez żołnierza niemieckiego, z takim wstrząsającym mottem: „„Była sobie raz Elżunia, umierała sama / Bo jej ojciec w Oświęcimiu / Na Majdanku mama”.
“What is bad, I predict without error”. Interview with Dmitry Bykov (Cracow, October 2019) An interview with a very well-known Russian writer of the middle generation, Dmitry Bykov (born in 1967), currently in exile in the USA, recorded in Krakow in October 2019. It concerns the multilingualism of writers of various nationalities in exile, the unreformability of Putin’s Russia and the extent of the influence of Polish culture on the work of Bykov himself. An important fragment of the interview concerns Russian writers who were in German captivity during the Second World War (Vitaly Siomin, Konstanin Vorobev) and the shocking documentary story Elzhunia by Irina Iroshnikowa about a Polish girl murdered by a German soldier, with such a shocking motto: “Once upon a time there was Elżunia, she was dying herself / Because her father in Auschwitz / Mom at Majdanek”.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2023, 6, 6; 161-177
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antyputinowska Rosja Dmitrija Bykowa. Z Polską nie tylko w tle
Dmitry Bykov’s anti-Putin Russia. With Poland not only in the background
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433496.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Dmitrij Bykow jako pisarz i myśliciel
antyputinowska postawa Dmitrija Bykova
archaiczny imperializm Putina
potępienie aneksji Krymu przez Bykowa
krytyka rosyjskiego faszyzmu
sprzeciw Bykowa wobec wojny Rosji przeciwko Ukrainie
Bykow o Leszku Kołakowskim
Bykow o Wisławie Szymborskiej
Bykow o Czesławie Miłoszu
Bykow o Agnieszce Osieckiej
Bykow o Stanisławie Lemie
Dmitry Bykov as a writer and thinker
Dmitry Bykov’s anti-Putin stance
Putin’s archaic imperialism
Bykov’s condemnation of the annexation of Crimea
criticism of Russian fascism
Bykov’s opposition to Russia’s war against Ukraine
Bykov on Leszek Kolakowski
Bykov on Wislawa Szymborska
Bykov on Czeslaw Milosz
Bykov on Agnieszka Osiecka
Bykov on Stanislaw Lem
Bykov on the death of Ukrainian writer Viktoria Amelina
Opis:
Antyputinowska Rosja Dmitrija Bykowa. Z Polską nie tylko w tle Artykuł stanowi próbę opisu antyputinowskiej postawy współczesnego pisarza i myśliciela Rosji, Dmitrija Lwowicza Bykowa (ur. w 1967), poczynając od jego pierwszej powieści Uniewinnienie (2020) po jego ostatnie, z lipca 2023 roku, prowolnościowe i antyimperialne wypowiedzi już na emigracji w USA. Kluczowym tekstem pisarza jest tutaj artykuł z 2019 roku 20 lat Putina – 20 lat na biegu wstecznym, gdzie autor potwierdza swój negatywny stosunek do putinizmu jako „archaicznego imperializmu”, będącego przyczyną bezprawnej aneksji ukraińskiego Krymu przez Rosję, a obecnie – napaści Rosji na Ukrainę 24 lutego 2022 roku. W artykule omówiony jest także negatywny stosunek Bykowa do historycznego i współczesnego faszyzmu rosyjskiego, za którego przedstawiciela pisarz uważa również w znacznej mierze Fiodora Dostojewskiego. Ważnym segmentem prezentowanego artykułu jest również ogólny opis wielce pozytywnego stosunku Bykowa do współczesnej kultury i literatury polskiej – w szczególności do twórczości Leszka Kołakowskiego, Stanisława Lema, Wisławy Szymborskiej, Agnieszki Osieckiej, Czesława Miłosza. Tekst kończy się przywołaniem pełnej dramatyzmu i współczucia wypowiedzi Dmitrija Bykowa z 6 lipca 2023 roku w obliczu śmierci 37-letniej pisarki ukraińskiej Wiktorii Ameliny, która straciła życia z ran odniesionych pod rosyjskimi bombami w Kramatorsku w obwodzie donieckim Ukrainy. Artykuł stanowi jednocześnie rodzaj obszernego wstępu do lektury publikowanego zaraz poniżej w „Studiach Pigonianach” wywiadu Grzegorza Przebindy z Dmitrijem Bykowym, przeprowadzonego w Krakowie w październiku 2019 roku, przy okazji pobytu rosyjskiego pisarza na Festiwalu Conrada.
Dmitry Bykov’s anti-Putin Russia. With Poland not only in the background The article is an attempt to describe the anti-Putin stance of contemporary Russian writer and thinker Dmitry Lvovich Bykov (b. 1967), from his first novel Justification (2020) to his most recent pro-freedom and anti-imperialist statements from July 2023, when he was already in exile in the USA. The author’s key text here is the 2019 article 20 Years of Putin – 20 Years in Reverse Gear, in which the author reaffirms his negative attitude toward Putinism as “archaic imperialism”, the cause of Russia’s illegal annexation of Ukraine’s Crimea and now Russia’s February 24, 2022 attack on Ukraine. The article also discusses Bykov’s negative attitude toward historical and contemporary Russian fascism, of which the writer also considers Fyodor Dostoevsky to be largely representative. An important part of the article is also a general description of Bykov’s very positive attitude to contemporary Polish culture and literature – mainly to the works of Leszek Kolakowski, Stanislaw Lem, Wislawa Szymborska, Agnieszka Osiecka, Czeslaw Milosz. The text ends by recalling Dmitry Bykov’s dramatic and compassionate statement of July 6, 2023, on the death of the 37-year-old Ukrainian writer Victoria Amelina, who died of wounds sustained under Russian bombs in Kramatorsk, in the Donetsk region of Ukraine. At the same time, the article is a kind of extensive introduction to the reading of Grzegorz Przebinda’s interview with Dmitry Bykov, published immediately below in “Studia Pigoniana”, recorded in Krakow in October 2019 on the occasion of the Russian writer’s stay at the Conrad Festival.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2023, 6, 6; 131-159
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bułhakow Krzysztofa Tura
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604071.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
list do redakcji
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2018, 1
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Contra spem spero. Spotkania Herlinga z Szałamowem
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695759.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Gustaw Herling-Grudziński, Inny Świat Herlinga, Dziennik pisany nocą, Warłam Szałamow, Opowiadania kołymskie, przekłady polskie Opowiadań kołymskich, Opowiadania kołymskie w Italii, demokratyczna Rosja, „inna Rosja”, Rosja w polskich oczach
Opis:
Artykuł stanowi próbę całościowego, syntetycznego opisu stosunku Gustawa Herlinga-Grudzińskiego(1919–2000) – wielkiego polskiego pisarza na emigracji, w przeszłości (1940–1942) więźnia stalinowskich łagrów, a potem autora Innego Świata (1951) – do twórczościWarłama Szałamowa (1907–1982), wybitnego pisarza rosyjskiego, tworzącego w ZSRR, wcześniej(1929–1931; 1937–1951) długoletniego więźnia sowieckich łagrów. Szałamow jest przedewszystkim znany jako autor genialnych, acz niezwykle mrocznych Opowiadań kołymskich(pisane w 1954–1962, publikowane od 1966–1967), autobiograficznych, ale głównie opisującychkondycję człowieka pierwszej połowy XX wieku w warunkach skrajnie nieludzkich. Czytającgorliwie Szałamowa od początku lat 70. aż do końca życia, Herling poszukiwał u tegorosyjskiego pobratymca (którego znał oczywiście jedynie z lektury), odpowiedzi zarównona pytania o znaczeniu historycznym, jak i te o wymiarze metafizycznym. Z jednej strony,postawa i twórczość ludzi jak Szałamow była dlań dowodem na istnienie „innej Rosji”,niejako „źródła podziemnego” w procesie nieuchronnego, jak wierzył Herling, wyzwalaniaEuropy Wschodniej i Środkowej z jarzma komunizmu. Z drugiej wszak strony, polski pisarznie przyjmował skrajnie pesymistycznego obrazu świata i człowieka Szałamowa, wierzącgorąco, iż w każdej istocie ludzkiej istnieje – mówiąc językiem Franza Kafki – „twarde jądro”,którego nie jest w stanie wykorzenić najbardziej nieludzki ustrój. Nie potrafiły tegodokonać ani nazizm, ani komunizm, określane przez Herlinga mianem „braci-bliźniaków”.Polski pisarz uznawał ostatecznie Szałamowa – dodajmy, iż przekonanego ateistę – za osobęświętą, obok notabene takich arcyważnych dla Europy postaci, jak ojciec Maksymilan Kolbe,Janusz Korczak, Albert Camus czy Franz Kafka.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2019, 2, 2
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostoevsky on immortality of the soul and unearthly Paradise
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695749.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Dostojewski, nieśmiertelność duszy, ziemski i ponadziemski raj, antychrześcijański nacjonalizm, chrześcijański uniwersalizm, Biesy, Bracia Karamazow, Wielki Inkwizytor, Legenda o raju, Przewrót geologiczny
Opis:
Dostojewski o nieśmiertelności duszy i raju pozaziemskimArtykuł stanowi próbę opisu światopoglądu rosyjskiego pisarza i myśliciela Fiodora MichajłowiczaDostojewskiego (1821–1881) w kontekście rozumienia przez niego nieśmiertelnościduszy ludzkiej oraz raju pozaziemskiego w opozycji do ateistycznych i antyteistycznych ideologiiRosji drugiej połowy XIX wieku, w tym przede wszystkim „bezbożnego socjalizmu”.Ukazuje fundamentalne różnice pomiędzy cząstkami ideowo-fabularnymi powieści BraciaKaramazow – Przewrót geologiczny, Legenda o raju i Wielki Inkwizytor – w kontekście rozważańpisarza o osobowej nieśmiertelności człowieka i jego istnieniu w „raju pozaziemskim”.W odniesieniu do bliskiej Dostojewskiemu ideowo postaci nacjonalisty Iwana PawłowiczaSzatowa z powieści Biesy została sformułowana teza o sprzeczności jego światopogląduz chrześcijańskim uniwersalizmem, wyrażonym źródłowo w Liście do Galatów apostołaPawła (3:28): „Nie ma Żyda ani Greka, nie ma niewolnika ani wolnego, nie ma mężczyznyani kobiety, gdyż wy wszyscy jedno jesteście w Jezusie Chrystusie”.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2018, 1, 1
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dostojewski o nieśmiertelności duszy i raju pozaziemskim
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604230.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Opis:
Grzegzorz Przebonda Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Poland greg6@gmail.com   DOSTOJEWSKI O NIEŚMIERTELNOŚCI DUSZY I RAJU POZAZIEMSKIM Streszczenie Celem artykułu jest przedstawienie prawosławnej ideologii Fiodora Dostojewskiego na podstawie jego wielkich powieści (Braci Karamazow, Biesów i Idioty) w konfrontacji z pisarskimi tezami z Dziennika pisarza. Pierwszy główny paradoks tego twórcy polegał na tym, że w jego światopoglądzie nie było miejsca na „ideowy środek”, czyli „humanizm areligijny”. Obowiązywała tam natomiast zasada „albo–albo” - albo ktoś wierzył w Boga i czynił dobrze bliźniemu, albo nie wierzył w Stwórcę i nieśmiertelność duszy ludzkiej i konsekwentnie uznawał, że „wszystko wolno”. Drugi paradoks Dostojewskiego był jeszcze większy. Pisarz bowiem, z jednej strony, zupełnie słusznie przestrzegał Rosję i Europę przed nadejściem antyludzkiej „cywilizacji ateistycznej” w XX wieku. Z drugiej jednak strony - sam sformułował w sensie pozytywnym takie idee światopoglądowe (np. nacjonalizm religijny), które w drugiej połowie XX wieku nieomal dorównały w swym okrucieństwie wobec człowieka bezbożnemu komunizmowi. DOSTOEVSKY ON THE IMMORTALITY OF THE SOUL AND UNEARTHLY PARADISE   Summary The article’s  aim was to present the Orthodox ideology of Fyodor Dostoevsky on the basis of his great novels (The Brothers Karamazov, Demons and The Idiot)  in confrontation with the claims contained in a Writer’s Diary. The principal paradox of the writer was that in his worldview there was no room for “ideological middleground” or “areligious humanism.” It was dominated by the either-or principle - either someone believed in God and did good to his neighbor or he did not believe in the Creator and immortality of the human soul and consequently accepted that “everything was allowed.” The second paradox of Dostoevsky was even greater. On the one hand, the writer, quite rightly, warned Russia and Europe against the arrival in the 20th century of an anti-human atheistic civilization. On the other, however, he himself developed such ideological concepts (e.g. religious nationalism) which when applied in the second half of the 20th century nearly equaled godless communism in the ruthless treatment of the human being.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2012, 3
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdy państwo depce prawo…
When the State Breaks the Law… Interview with Maria Rozanowa and Andrei Sinyavsky (Krakow, November 1993)
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Romanowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433562.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
Andriej Siniawski
Maria Rozanowa
krwawy konflikt prezydenta Jelcyna z Radą Najwyższą
łamanie prawa przez prezydenta Jelcyna
Andrei Sinyavsky
Maria Rozanova
President Yeltsin’s bloody conflict with the Supreme Council
President Yeltsin breaking the law
Opis:
Powyższy tekst to dawna, acz nadal aktualna rozmowa ze znanym rosyjskim pisarzem na emigracji Andriejem Siniawskim (1925–1997) i jego żoną Marią Rozanową (ur. w 1921) – w latach 1983–2001 redaktorką naczelną czasopisma „Sintaxis” (wydawanego po rosyjsku w Paryżu). Wywiad ten przeprowadzony w Krakowie pod koniec 1993 roku przez dwóch współpracowników krakowskiego „Tygodnika Powszechnego”, jednocześnie filologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego, dotyczy gównie dramatycznej sytuacji w Federacji Rosyjskiej po krwawym konflikcie prezydenta Borysa Jelcyna z Radą Najwyższą, w październiku 1993 roku. Wbrew większości przedstawicieli ówczesnej demokratycznej inteligencji rosyjskiej, zarówno w kraju jak i na emigracji, małżeństwo Siniawskich opowiedziało się w tym konflikcie zdecydowanie przeciwko Jelcynowi. Oskarżali oni Jelcyna, iż walcząc zbrojnie przeciwko opozycji, nieważne że komunistycznej, podeptał on niewybaczalnie prawo i przyczynił się do wzrostu pogardy wobec wszelkiej demokracji ze strony rodzącego się dopiero społeczeństwa rosyjskiego.
The above text is an old, but still valid conversation with the famous Russian writer in exile Andrei Sinyavsky (1925–1997) and his wife Maria Rozanova (born in 1921) – in 1983–2001 editor-in-chief of the magazine “Sintaxis” (published in Russian in Paris). This interview, recorded in Krakow at the end of 1993, by two associates of Krakow’s “Tygodnik Powszechny,” and philologists from the Jagiellonian University, mainly concerns the dramatic situation in the Russian Federation after the bloody conflict between President Boris Yeltsin and the Supreme Council in October 1993. Contrary to the majority of the representatives of the then democratic Russian intelligentsia, both in Russia and in exile, the Sinyavskys were strongly against Yeltsin in this conflict. They accused the president of the time that, by fighting with cannons against the opposition, even the communist one, he unforgivably trampled the law and contributed to the growth of contempt for all democracy on the part of the nascent Russian society.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2021, 4, 4; 227-238
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mogarycz i inni. Dramatyczne losy kanonu tekstowego Mistrza i Małgorzaty
Mogarych and others. Dramatic story of the canonical text of The Master and Margarita
Мoгарыч и другие. Драматичная судьба текстового канона Мастера и Маргариты
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/604184.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
Булгаков
Мастер и Маргарита
Могарич
Анджей Дравич
Bułhakow
Mistrz i Małgorzata
Mogarycz
Andrzej Drawicz
Bulgakov
Master and Margarita
Mogarych
Opis:
Отправной точкой размышлений, основная цель которых заключается в обращении внимания исследователей и читателей на вопрос текстовой каноничности, или неканоничности Мастера и Маргариты, стала проблема наличия, или отсутствия известного фрагмента о Могарыче в тринадцатой главе романа. Автор исследования предпринял попытку доказать, что как наличие вышеуказанного фрагмента в первом переводе романа на польский язык, выполненном Иреной Левандовской и Витольдом Домбровским, так и отсутствие того же фрагмента во втором польском переводе, выполненном Анджеем Дравичем, является вполне объяснимым с текстологической точки зрения. Причина - в использовании переводчиками в качестве основы разных оригинальных версий романа Булгакова. Данное исследование - лишь первое из запланированного большого цикла работ - завершается рассмотрением последней на сегодняшний день текстологической редакции Мастера и Маргариты, предложенной в 2014–2015 годах Еленой Колышевой, неутомимой исследовательницей архивов Булгакова.
The starting point for my reflections, which ultimately aim to bring researchers and readers closer to the issue of the textual canon of The Master and Margarita, is the problem of the presence or absence of the famous passage about Mogarych in Chapter Thirteen of the novel. I have tried to demonstrate that the presence of this passage in the first Polish translation by Irena Lewandowska and Witold Dąbrowski, as well as its omission in the second translation by Andrzej Drawicz, are textologically justified. This is due to the fact that translators used different original editions as the basis of their work. My study, which is the first of the planned longer cycle, ends with a discussion of the most recent version of the text of The Master and Margarita, put forward in 2014–2015 by the indefatigable researcher of Bulgakov archives - Elena Kolysheva.
Punktem wyjścia dla rozważań, których celem jest przybliżenie badaczom i czytelnikom kwestii kanonu tekstowego "Mistrza i Małgorzaty", jest problem obecności lub braku słynnego fragmentu o Mogaryczu w rozdziale trzynastym powieści. Starałem się wykazać, że obecność tego fragmentu w pierwszym polskim tłumaczeniu Ireny Lewandowskiej i Witolda Dąbrowskiego, a także jego pominięcie w drugim tłumaczeniu Andrzeja Drawicza, są tekstologicznie uzasadnione. Wynika to z faktu, że tłumacze wykorzystywali różne wydania oryginalne jako podstawę swojej pracy. Moje opracowanie, które jest pierwszym z planowanego dłuższego cyklu, kończy się omówieniem najnowszej wersji tekstu "Mistrza i Małgorzaty", zaproponowanej w latach 2014–2015 przez niestrudzoną badaczkę archiwum Bułhakowa – Jelenę Kołyszewą.  
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2019, 3
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies