Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Niedoba, T." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-39 z 39
    Tytuł:
    Elementy metodologii stosowania dwu- i wielowymiarowych rozkładów właściwości materiałów uziarnionych do opisu wzbogacania węgli
    Methodological elements of applying two- and multi-dimensional distributions of grained materials properties to coal beneficiation
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216772.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    krzywa wzbogacalności Henry’ego
    węgiel
    aproksymacja
    rozkład zmiennych losowych
    wielowymiarowe metody aproksymacji
    basic Henry’s beneficiation curve
    coal
    approximation
    Random variables distribution functions
    multidimensional methods of approximation
    Opis:
    Procesy wzbogacania są głównym elementem składowym całości procesu przeróbczego surowców mineralnych. Efektywność procesu i potencjalną wzbogacalność surowca określa się za pomocą krzywych wzbogacalności. Istnieje wiele rodzajów krzywych wzbogacalności, spośród których jedną z najczęściej stosowanych jest krzywa Henry’ego. W pracy przedstawiono metody jej aproksymacji. [...]
    Processes of beneficiation are a primary component of mineral processing operations. The efficiency of the process and potential beneficiation of the material are evaluated by means of beneficiation curves. There are many varieties of beneficiation curves, among which one of the most often applied is a group called Henry’s beneficiation curves. Of these, the basic curve for ash content in feed is the most often used. This paper presents the methods of ash content curve approximation.[...]
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 2; 155-172
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyznaczenie powierzchni rozdziału materiału uziarnionego za pomocą nieklasycznych metod aproksymacji funkcji rozkładów wielkości i gęstości ziarna
    Determination of partition surface of grained material by means of non-classical approximation methods of distributions functions of particle size and density
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216878.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    powierzchnia rozdziału
    nieklasyczne metody statystyczne
    metody jądrowe
    węgiel kamienny
    osadzarka miałowa
    partition surface
    non-classical statistical methods
    kernel methods
    hard coal
    dust jig
    Opis:
    W pracy poddano analizie materiał uziarniony, którym był węgiel kamienny pobrany z jednej z kopalń Górnego Śląska. Węgiel został pobrany z osadzarki miałowej, gdzie został rozdzielony na koncentrat i odpad. Poddano go przesiewaniu, a następnie rozdziałowi w cieczach ciężkich. Zarówno skład ziarnowy, jak i gęstościowy nadawy oraz koncentratu został zaproksymowany kilkoma klasycznymi rozkładami statystycznymi. Najlepsze rezultaty otrzymano przy zastosowaniu rozkładu Weibulla (RRB). Jednakże – ze względu na niezadowalającą jakość aproksymacji – zdecydowano się na zastosowanie nieparametrycznych metod statystycznych, które stają się coraz częściej stosowanymi alternatywami w badaniach statystycznych. W pracy zastosowano nieparametryczne metody jądrowe, a jako funkcję jądrową przyjęto jądro Gaussa. Metoda jądrowa, stosunkowo nowa, dała znacznie lepsze wyniki aproksymacji niż klasyczne rozkłady statystyczne przy zastosowaniu metody najmniejszych kwadratów. Zarówno klasyczne, jak i nieparametryczne otrzymane aproksymanty zostały ocenione za pomocą średniego błędu kwadratowego, którego wartości świadczą o tym, że dostatecznie dobrze przybliżają one wartości otrzymane empirycznie. Tak określone postacie funkcji posłużyły następnie do wyznaczenia dystrybuanty teoretycznej dla wektora (D, Ρ), gdzie D – oznacza zmienną losową opisującą wielkość ziarna, a Ρ – jego gęstość. Również i ta aproksymacja w sposób zadowalający oddała rzeczywistość. Dlatego posłużyła ona do wyznaczenia równania powierzchni rozdziału, zależnej od obu zmiennych, wielkości i gęstości ziarna, opisujących badany materiał. Otrzymana powierzchnia świadczy o tym, że możliwa jest ocena procesu rozdziału, jaki zachodzi podczas operacji przeróbczych za pomocą więcej niż jednej cechy badanego materiału, a ponadto jej jakość potwierdza, że słusznym był wybór nieparametrycznych metod statystycznych jako alternatywy dla powszechnie stosowanych metod aproksymacyjnych.
    In this paper, the grained material analyzed was hard coal collected from one of the mines located in Upper Silesia. Material was collected from a dust jig where it was separated in industrial conditions by concentrate and waste. It was then screened in sieves and it was separated in dense media into density fractions. Both particle size distribution and particle density distribution for feed and concentrate were approximated by several classical distribution functions. The best results were obtained by means of the Weibull (RRB) distribution function. However, because of the unsatisfying quality of approximations it was decided to apply non-parametric statistical methods, which became more and more popular alternative methods in conducting statistical investigations. In the paper, the kernel methods were applied to this purpose and the Gauss kernel was accepted as the kernel function. Kernel method, which is relatively new, gave much better results than classical distribution functions by means of the least squared method. Both classical and non-parametric obtained distribution functions were evaluated by means of mean standard error, the values of which proved that they sufficiently well approximate the empirical data. Such function forms were then applied to determine the theoretical distribution function for vector (D, Ρ), where D is the random variable describing particle size and Ρ – its density. This approximation was sufficiently acceptable. That is why it served to determine the equation of partition surface dependent on particle size and particle density describing researched material. The obtained surface proves that it is possible to evaluate material separation which occurs during mineral processing operations, such as jigging, by means of more than one feature of researched material. Furthermore, its quality confirms that it is justified to apply non-parametric statistical methods instead of commonly used classical ones.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2016, 32, 1; 137-154
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielowymiarowe rozkłady charakterystyk materiałów uziarnionych przy zastosowaniu nieparametrycznych aproksymacji funkcji gęstości rozkładów brzegowych
    Multidimensional distribution functions of grained materials features by application of non-parametric approximations of marginal distribution functions
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349950.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    wielowymiarowe rozkłady statystyczne
    funkcja Morgensterna
    materiały uziarnione
    nieparametryczne metody statystyczne
    multidimensional distribution functions
    Morgenstern function
    grained materials
    non-parametric statistical methods
    Opis:
    Estymując rozkłady poszczególnych charakterystyk materiału uziarnionego, zazwyczaj traktuje się je osobno. Zastosowana w artykule technika Morgensterna umożliwia szukanie rozkładu wielowymiarowego, biorąc pod uwagę przynajmniej dwie cechy równocześnie. Przeprowadzono estymację rozkładu wielkości ziaren i ich gęstości na przykładzie węgla z KWK "Piast". W celu estymacji tzw. rozkładów brzegowych zastosowano nieparametryczne metody statystyczne - jądrową metodę Gaussa oraz ortogonalnego szeregu Fouriera. Wyniki oceniono statystycznie, co potwierdziło prawidłowość stosowanej metody.
    Estimations of individual grained materials characteristics distribution functions is usually done separately. The method of Morgenstern, applied in the paper allows searching for multidimensional distribution function, taking into consideration at least two features simultaneously. The estimation of particles size and their density was performed on the basis of coal from KWK "Piast". In the purpose of so-called marginal distribution functions estimation the non-parametric statistical methods were applied - Gauss kernel method and orthogonal Fourier series method. The results were statistically evaluated what confirmed the adequacy of the method.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 4; 235-244
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Statistical analysis of the relationship between particle size and particle density of raw coal
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951860.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    approximation
    coal
    multidimensional analysis
    statistical tests
    particle size
    density
    Opis:
    The paper presents a multidimensional analysis of mineral processing feeds consisting of different amounts of different size and density fractions. The considered feed was coal which was screened into size fractions which were subsequently separated into density fractions and their weights determined. The feed material was characterized with commonly used size and density frequency and cumulative distribution plots and next approximated with the Weibull (size) and logistic (density) mathe-matical functions. Having the contribution of each particle size and density fraction in the feed a two–dimensional analysis of the feed size/density properties was performed using two methods. The first one is based on the best chosen cumulative frequency function for two random variables and the second uses the so–called Morgenstern family functions. In the paper the undependability of the particles size and density was investigated using statistical approach based on the so–called Χ2 test, and the correlation between these parameters using the so–called F–Snedecor statistical test. In both cases it was found that particles size and density of the investigated coal particles were dependent what means that with growth of particle size its density grew too and there was correlation between them regardless of significance level assumed for the analysis.
    Źródło:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2013, 49, 1; 175-188
    1643-1049
    2084-4735
    Pojawia się w:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Multi-parameter data visualization by means of principal component analysis (PCA) in qualitative evaluation of various coal types
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/109595.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    principal component analysis
    PCA
    multi-parameter data visualization
    coal
    identification of data
    covariance matrix
    pattern recognition
    Opis:
    Multi-parameter data visualization methods are a modern tool allowing to classify some analyzed objects. When it comes to grained materials, e.g. coal, many characteristics have an influence on the material quality. Besides the most obvious features like particle size, particle density or ash contents, coal has many other qualities which show significant differences between the studied types of material. The paper presents the possibility of applying visualization techniques for coal type identification and determination of significant differences between various types of coal. The Principal Component Analysis was applied to achieve this purpose. Three types of coal 31, 34.2 and 35 (according to Polish classification of coal types) were investigated, which were initially screened on sieves and subsequently divided into density fractions. Next, each size-density fraction was analyzed chemically to obtain other characteristics. It was pointed out that the applied methodology allowed to identify certain coal types efficiently, which makes it useful as a qualitative criterion for grained materials. However, it was impossible to provide such identification based on contrastive comparisons of all three types of coal. The presented methodology is a new way of analyzing data concerning widely understood mineral processing.
    Źródło:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2014, 50, 2; 575-589
    1643-1049
    2084-4735
    Pojawia się w:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of relevance maps in multidimensional classification of coal types
    Zastosowanie map odniesienia w wielowymiarowej klasyfikacji typów węgla
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/220101.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    relevance maps
    multidimensional data visualization
    coal
    identification of data
    pattern recognition
    mapy odniesienia
    wizualizacja wielowymiarowych danych
    identyfikacja danych
    rozpoznawanie kształtów
    Opis:
    Multidimensional data visualization methods are a modern tool allowing to classify some analyzed objects. In the case of grained materials e.g. coal, many characteristics have an influence on the material quality. In case of coal, apart from most obvious features like particle size, particle density or ash contents there are many others which cause significant differences between considered types of material. The paper presents the possibility of applying visualization techniques for coal type identification and determination of significant differences between various types of coal. Author decided to apply relevance maps to achieve this purpose. Three types of coal – 31, 34.2 and 35 (according to Polish classification of coal types) were investigated, which were initially screened on sieves and then divided into density fractions. Then, each size-density fraction was chemically analyzed to obtain other characteristics. It was stated that the applied methodology allows to identify certain coal types efficiently and can be used as a qualitative criterion for grained materials. However, it was impossible to achieve such identification comparing all three types of coal together. The presented methodology is new way of analyzing data concerning Widery understood mineral processing.
    Surowce mineralne, które podlegają wzbogacaniu w celu ich lepszego wykorzystania mogą być (charakteryzują się) charakteryzowane wieloma wskaźnikami opisującymi ich, interesujące przeróbkarza, cechy. Podstawowymi cechami są wielkość ziaren oraz ich gęstość, które decydują o przebiegu rozdziału zbiorów ziaren (nadaw) i efektach takiego rozdziału. Rozdział prowadzi się z reguły, w celu uzyskania produktów o zróżnicowanych wartościach średnich wybranej cechy, która zwykle charakteryzowana jest zawartością określonego składnika surowca wyznaczoną na drodze analiz chemicznych. Takie podejście do surowca mineralnego prowadzi do potraktowania go jako wielowymiarowego wektora X = [X1,..., Xn]. Zasadniczym problemem jest także wybór jednostki populacji generalnej (ziarno, jednostka objętości lub masy), co może decydować o kierunkach charakteryzowania wielowymiarowych powiązań cech wektora X. Takimi kierunkami charakteryzowania mogą być: – wielowymiarowe rozkłady wektora losowego X wraz ze wszystkimi konsekwencjami metody (Lyman, 1993; Niedoba, 2009; 2011; Olejnik et al., 2010; Niedoba i Surowiak, 2012); – wielowymiarowe równania regresji wraz z analizą macierzy współczynników korelacji liniowej oraz korelacji cząstkowej (Niedoba, 2013b); – analiza czynnikowa (Tumidajski, 1997; Tumidajski and Saramak, 2009); – metody wielowymiarowej wizualizacji danych. W artykule zastosowano nowoczesną metodę wizualizacji wielowymiarowych danych – metodę tzw. map odniesienia (z ang. relevance maps). Aby zastosować ww. metodę przeprowadzono doświadczenia na trzech typach węgla, pobranych z trzech kopalni węgla kamiennego, zlokalizowanych w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Były to węgle typu 31, 34.2 i 35, według polskiej klasyfikacji węgli. Każdą z pobranych prób poddano rozdziałowi na klasy ziarnowe a następnie każdą z klas ziarnowych rozdzielono na frakcje densymetryczne za pomocą rozdziału w roztworze chlorku cynku. Tak otrzymane klaso-frakcje przebadano chemiczne ze względu na wybrane parametry jakościowe węgla. Były to takie cechy jak: ciepło spalania, zawartość popiołu, zawartość siarki, zawartość substancji lotnych oraz miąższość materiału. Otrzymano w ten sposób zestaw siedmiu danych dla każdej klasy ziarnowej i każdego typu węgla. Stanowił on swoisty siedmiowymiarowy zbiór, który postanowiono zobrazować za pomocą techniki wizualizacji bazującej na tzw. mapach odniesienia. W metodzie map odniesienia na płaszczyźnie służącej do wizualizacji danych zostają rozmieszczone specjalne punkty zwane punktami odniesienia, reprezentujące poszczególne cechy. Do każdej cechy (współrzędnej) zostaje przyporządkowany punkt odniesienia reprezentujący tą cechę. Czyli przy danych 7-wymiarowych umieszczamy na płaszczyźnie 7 takich punktów odniesienia reprezentujących poszczególne współrzędne. Rozkład punktów reprezentujących przedstawiane wielowymiarowe dane odzwierciedla relacje pomiędzy tymi danymi a cechami. Im bardziej i-ta cecha występuje w danym obiekcie (czyli i-ta współrzędna ma większą wartość), tym bliżej powinien leżeć punkt reprezentujący dany obiekt względem punktu odniesienia reprezentującego i-tą cechę (współrzędną). W ten sposób każdy punkt odniesienia reprezentujący daną cechę, dzieli płaszczyznę na obszary bardziej oraz mniej zależne od cechy nr i (mniej oraz bardziej odległe od punktu odniesienia reprezentującego i-tą cechę). Dokładny opis algorytmu przedstawiono w podrozdziale 3 artykułu. Za pomocą omawianej metody dokonano wizualizacji danych dotyczących przedstawionych typów węgla. Uzyskane rezultaty przedstawiono na rysunkach 1-9. Widoki te pokazują sposób, w jaki 7-wymiarowe dane zostają przekształcone przy pomocy mapy odniesienia do dwóch wymiarów. Algorytm wizualizacji przy użyciu mapy odniesienia działa tak by pomimo znacznej redukcji liczby wymiarów, w jak największym stopniu odległości pomiędzy punktem reprezentującym konkretny wektor danych a punktami odniesienia zależały od współrzędnych tego wektora danych. W ten sposób na ekranie 2-wymiarowym, możemy zobaczyć istotne cechy danych 7-wymiarowych. Na rysunkach 1-4 widać, w jaki sposób wzrasta grupowanie punktów reprezentujących trzy różne klasy węgla (31, 34.2 oraz 35) wraz ze wzrostem parametru ITER. Widać, że punkty będące obrazami danych reprezentujących te same klasy węgla zaczynają zajmować osobne podobszary oraz zaczynają się grupować. Jednak w niektórych częściach przestrzeni obrazy punktów reprezentujących różne klasy węgla zachodzą na siebie. Przez to nie możemy na podstawie tych rysunków stwierdzić, że analizowane dane pozwalają na prawidłową klasyfikację typów węgla. W celu uzyskania bardziej czytelnych wyników postanowiono przedstawić przy pomocy mapy odniesienia, te same dane w nieco inny sposób. Postanowiono przeanalizować dane reprezentujące różne typy węgla parami. Rysunek 5 przedstawia widok uzyskany dla danych reprezentujących typy węgla 34.2 oraz 35. Widać na nim czytelnie, że obrazy punktów reprezentujących próbki węgla typu 34.2 gromadzą się w skupiskach, które łatwo można odseparować od skupisk obrazów punktów reprezentujących próbki węgla 35. Podobne obserwacje dokonano na podstawie rysunków 6 i 7, gdzie przedstawiono parami, odpowiednio, węgle typu 31 i 34.2 oraz 31 i 35. Przeprowadzona wizualizacja wielowymiarowa przy użyciu map odniesienia pozwala więc stwierdzić, że informacje zawarte w analizowanych siedmiowymiarowych danych są wystarczające do prawidłowej klasyfikacji typów węgla 31, 34.2 oraz 35.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 1; 93-106
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena zawartości popiołu w pokładach węgla za pomocą nieparametrycznych metod statystycznych
    The evaluation of ash contents in coal beds by application of non-parametric statistical methods
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/350166.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    aproksymacja
    zawartość popiołu w węglu
    nieparametryczne metody statystyczne
    ash contents in coal
    approximation
    non-parametric statistical methods
    Opis:
    W artykule przedstawiono rozkład zawartości popiołu w węglu jako mieszaninę rozkładów z poszczególnych jego pokładów. W celu ich aproksymacji, oprócz tradycyjnie stosowanego rozkładu logarytmiczno-normalnego, zastosowano nieparametryczne metody estymacji: metodę jądrową oraz metodę ortogonalnego szeregu Fouriera. Następnie połączono najlepsze wyniki aproksymacji i oszacowano prawdopodobieństwo ryzyka podęcia decyzji na temat zawartości popiołu w całości złoża.
    The paper presents the distribution of ash contents in coal, treated as the mixture of distributions taken from the individual coal beds. In purpose of their approximation, apart from traditional log-norm distribution function, the non-parametric statistical methods were applied: kernel method and orthogonal Fourier series method. The best results of approximation were then mixed and the risk probability of evaluating the ash contents in the whole deposit was estimated.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 4; 39-50
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polymetallic concretions – long-range source of mineral raw materials
    Konkrecje polimetaliczne – długoterminowe źródło surowców mineralnych
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/318200.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    konkrecje polimetaliczne
    głębiny oceanu
    surowce mineralne
    rzadkie pierwiastki
    wydobycie kopalin
    polymetallic concretions
    ocean depths
    mineral raw materials
    trace elements
    materials extraction
    Opis:
    In time when traditional resources of mineral raw materials are getting low in many locations on land, polymetallic concretions are interesting alternative for them. Ther are usually oval agglomerations of many elements, mainly containing iron and manganese. They can be found usually in oceanic depths on 3000-5000 m below sea level depth, mainly in Pacific Ocean basin. The paper presents the genesis of concretions, their main locations of occurring and conditions concerning their potential extraction. The potential benefits occurring from their exploitation were presented. Furthermore, the ways of their extraction with evaluation of the applicability of certain methods were discussed. The actual law situation connected with concretions exploitation with historical background was presented too. The possibilities of Poland in this range concerning extraction of concretions and its share in investigations were evaluated. Poland has the allotment in Clarion-Clipperton area which was presented in the paper with discussion over the research conducted by the organization called Interoceanmetal.
    W czasie gdy tradycyjne źródła surowców mineralnych są w wielu miejscach na wyczerpaniu, konkrecje polimetaliczne stanowią dla nich ciekawą alternatywę. Są to zazwyczaj owalne skupiska wielu pierwiastków, głównie żelaza i manganu, które znaleźć można w głębinach oceanicznych na głębokości około 3000-5000 m p.p.m., głównie w basenie Oceanu Spokojnego. W artykule przedstawiono genezę powstania konkrecji, ich główne miejsca występowania oraz uwarunkowania dotyczące potencjalnego ich wydobycia. Przedstawiono korzyści jakie wyniknąć mogą z ich eksploatacji. Omówiono potencjalne sposoby ich wydobycia wraz z oceną stosowalności danych metod. Ponadto, przedstawiono aktualną sytuację prawną związaną z eksploatacją konkrecji wraz z jej rysem historycznym. Na tym tle oceniono możliwości Polski w kwestii wydobycia konkrecji oraz jej udział w badaniach dotyczących tego zagadnienia. Przedstawiono działkę przydzieloną Polsce w tym zakresie w basenie Clarion-Clipperton oraz badania prowadzone przez organizację Interoceanmetal.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2015, R. 16, nr 1, 1; 61-74
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Visualization of multidimensional data in purpose of qualitative classification of various types of coal
    Wizualizacja wielowymiarowych danych w celu klasyfikacji jakościowej różnych typów węgla
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Jamróz, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218760.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    analiza wielowymiarowa
    tunele obserwacyjne
    osie równoległe
    węgiel
    przeróbka surowców mineralnych
    energia z węgla
    multidimensional analysis
    observational tunnels
    parallel coordinates
    coal
    mineral processing
    coal energy
    Opis:
    Coal as energetic raw material features by many parameters determining its quality. In classification of coal types there are many of them with typical division of energetic, semi-coking and coking coal. The data concerning coal are usually treated as independent values while this kind of approach is not always right. Authors proposed new solutions in this aspect and performed the multidimensional analysis of three selected types of coal featuring by various properties which originated from three various hard coal mines located in Upper Silesia Region. The object of the research was so-called raw coal which was not processed before. For each type of coal the detailed statistical analysis of seven chosen properties of coal was performed. To perform adequate and complete statistical analysis it is necessary to analyze the chosen properties of coal together in multidimensional way. It was decided to apply new and modern visualizing methods of multidimensional data which were observational tunnels method and parallel coordinates method. The applied methods allowed to obtain visualization of seven-dimensional data describing coal. By means of these visualizations it was possible to observe the significant division of the features space between researched types of coal. These methods allowed to look at the investigated data from various perspectives and make possible to determine significant differences between researched materials. For the investigated coals such differences were determined clearly what proved that by means of these methods it is possible to successfully identify type of coal as well to analyze in details its individual properties and identify, for example, particle size fraction etc. The obtained results are innovative and are the basis for more detailed researches taking into consideration also other coal properties, including its structure and texture. This methodology can be also applied successfully for other types of raw materials, like ores.
    Surowce mineralne, które podlegają wzbogacaniu w celu ich lepszego wykorzystania mogą być (charakteryzują się) charakteryzowane wieloma wskaźnikami opisującymi ich, interesujące przeróbkarza, cechy. Podstawowymi cechami są wielkość ziaren oraz ich gęstość, które decydują o przebiegu rozdziału zbiorów ziaren (nadaw) i efektach takiego rozdziału. Rozdział prowadzi się z reguły, w celu uzyskania produktów o zróżnicowanych wartościach średnich wybranej cechy, która zwykle charakteryzowana jest zawartością określonego składnika surowca wyznaczoną na drodze analiz chemicznych. Takie podejście do surowca mineralnego prowadzi do potraktowania go jako wielowymiarowego wektora X = [X1, …, Xn]. Zasadniczym problemem jest także wybór jednostki populacji generalnej (ziarno, jednostka objętości lub masy), co może decydować o kierunkach charakteryzowania wielowymiarowych powiązań cech wektora X. Takimi kierunkami charakteryzowania mogą być: - wielowymiarowe rozkłady wektora losowego X wraz ze wszystkimi konsekwencjami metody (Lyman, 1993; Niedoba, 2009; 2011; Olejnik et al., 2010; Niedoba & Surowiak, 2012); - wielowymiarowe równania regresji wraz z analizą macierzy współczynników korelacji liniowej oraz korelacji cząstkowej (Niedoba, 2013); - analiza czynnikowa (Tumidajski & Saramak, 2009); - inne metody, w tym wizualizacja metodą tuneli obserwacyjnych (Jamróz, 2001), osi równoległych oraz wizualizacja zależności pomiędzy wielowymiarowymi bryłami (Jamróz, 2009). Wielowymiarowe rozkłady wektora X traktowanego jako wektor losowy, mają już swoją bogatą literaturę i praktyczne ich zastosowanie i nie będą przedmiotem tej publikacji. Pozostałe metody są ze sobą w pewien sposób powiązane, co skrótowo zostało przedstawione w artykule. Macierze współczynników korelacji liniowej i współczynników korelacji cząstkowej są związane, z reguły, z istniejącymi modelami liniowymi zależności występujących między badanymi zmiennymi wektora X. Współczynniki korelacji liniowej są wyznaczane dla par zmiennych losowych całkowicie niezależnie od pozostałych zmiennych. Cząstkowe współczynniki korelacji liniowej wyznaczane są w oparciu o macierz współczynniki korelacji liniowej z uwzględnieniem roli pozostałych zmiennych w rozważanym równaniu regresji liniowej. W przypadku analizy trzech zmiennych losowych, z których jedna jest traktowana jako zmienna zależna a dwie pozostałe jako niezależne sprowadza się to do wyznaczania współczynników korelacji dla zrzutowanych punktów równolegle do płaszczyzny regresji na ściany układu współrzędnych. Pozwala to wyznaczyć hierarchię (siłę wpływu) zależności zmiennych w rozpatrywanym układzie. Na analizie macierzy współczynników korelacji liniowej oparta jest analiza czynnikowa, która pozwala pogrupować występujące zmienne w tzw. czynniki, które reprezentują połączone wpływy zmiennych na rezultaty rozpatrywanych procesów, czyli przeprowadzić pewną klasyfikację zmiennych. W klasyfikacji typów węgli wyróżnia się wiele typów, z umownym podziałem na węgle energetyczne i koksujące. Dane dotyczące węgla są traktowane zwykle jako niezależne wielkości, przy czym takie podejście nie zawsze jest właściwe. Autorzy zaproponowali nowe rozwiązania w tym zakresie i dokonali wielowymiarowej analizy trzech wybranych typów węgla o różnych właściwościach (węgle typu 31, 34.2 oraz 35), które pochodziły z trzech różnych kopalń zlokalizowanych w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Obiektem badań w każdej z tych kopalń był tzw. węgiel surowy, nie poddawany procesom przeróbczym. Dla każdego z węgli dokonano szczegółowej analizy wybranych siedmiu cech, opisujących jego właściwości, których przykładowe wyniki zostały zaprezentowane w tabelach 1-3. Aby dokonać adekwatnej i dokładnej analizy statystycznej zebranych danych konieczna jest wielowymiarowa analiza wybranych cech węgla łącznie. Zdecydowano się na zastosowanie nowatorskich metod wizualizacji wielowymiarowych danych, którymi były metoda tuneli obserwacyjnych oraz metoda osi równoległych. Zasady i metodyka badań zostały przedstawione w podrozdziałach 2 i 3. Zastosowane metody umożliwiły uzyskanie wizualizacji siedmiowymiarowych danych opisujących węgiel. Za pomocą tych wizualizacji możliwe jest zaobserwowanie wyraźnego podziału przestrzeni cech pomiędzy badanymi typami węgla. Metody te umożliwiły spojrzenie na badane dane z różnych perspektyw, które pozwalają na stwierdzenie zasadniczych różnic badanych materiałów. Dla badanych węgli stwierdzono wyraźne takie różnice co świadczy o tym, że za pomocą proponowanych metod możliwa jest skuteczna identyfikacja typu węgla, jak również dokładniejsza analiza jego poszczególnych cech i identyfikacja np. klasy ziarnowej. Szczegółowe obrazy i ich interpretacja zostały przedstawione w rozdziale 3 i we wnioskach końcowych. Rysunki 3-5 obrazują różnice pomiędzy poszczególnymi typami węgla otrzymane metodą tuneli obserwacyjnych. Wyraźnie można rozgraniczyć próbki dotyczące poszczególnych węgli a tym samym możliwa jest identyfikacja typu węgla na podstawie wielowymiarowej analizy. Rysunki 6-7 pokazują zastosowanie innej metody wielowymiarowej, którą była metoda osi równoległych. Metoda ta okazała się być skuteczna do uzyskania informacji o konieczności przeskalowania poszczególnych cech, w celu uzyskania bardziejczytelnych rezultatów. Natomiast rysunek 10 pokazuje różnice otrzymane metodą tuneli obserwacyjnych pomiędzy charakterystykami konkretnych klas ziarnowych wybranego materiału, którym w tym przypadku był węgiel typu 31. Uzyskane wyniki i zastosowana metodyka są nowatorskie i stanowią bazę pod bardziej szczegółowe badania, biorące pod uwagę także inne charakterystyki węgli, w tym ich strukturę i teksturę. Za pomocą przedstawionych metod możliwe jest stwierdzenie, czy wybrane cechy są wystarczające do identyfikacji zarówno typu węgla, jak również klasy ziarnowej i innych jego cech. Metodyka ta może być również stosowana z powodzeniem dla innych typów surowców mineralnych, np. dla rud.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2013, 58, 4; 1317-1331
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ kształtu ziaren na łączny rozkład ich wielkości wyznaczony metodą licznika Coultera
    Influence of the particles shape on joined distribution of their size determined by Coulter Counter method
    Autorzy:
    Peszko, B.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349920.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    licznik Coultera
    rozkład Weibulla
    krzywa składu ziarnowego
    Coulter counter
    Weibull distribution function
    particle size distribution function
    Opis:
    Licznik Coultera jest jednym z powszechnie stosowanych urządzeń do zliczania ziaren bardzo drobnych. Ze względu na specyfikę swej konstrukcji, urządzenie to może zliczać ziarna o wielkości od 10 do 60% średnicy zamontowanej diafragmy. Aby więc uzyskać całościowy skład ziarnowy badanego materiału należy odpowiednio złożyć otrzymane składowe rozkłady składów ziarnowych. W celu aproksymacji rozkładów składowych, otrzymanych przy użyciu diafragm o różnych średnicach, w pracy zastosowano rozkład Weibulla. Dla badanego materiału, jakim był diabaz, obliczono zestaw współczynników kształtu. Współczynniki kształtu wyliczono korzystając z metod analizy obrazu oraz na podstawie wyników analizy składu ziarnowego. Otrzymane rozkłady łączne, z uwzględnieniem i bez uwzględnienia współczynnika kształtu, porównano i poddano ocenie.
    Coulter Counter is one of the most common devices applied to counting ultrafine particles. Because of its construction, this device is able to count particles of sizes from 10% till 60% of the diameter of installed diaphragm. To obtain the full particle size distribution it is necessary to combine given partial distribution functions. To approximate the partial distribution functions given by various installed diaphragms, the Weibull distribution function was applied. For the researched material, which was diabase, the set of shape coefficients was calculated, which may be taken into consideration by individual partial distribution functions combination. The shape coefficients were calculated on the basis of image analysis method and of particle size distribution results. The given joined distribution functions, with and without application of shape coefficient, were compared and evaluated.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 4; 277-285
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Oznaczanie składu ziarnowego proszków - porównanie wyników otrzymanych różnymi metodami pomiarowymi
    Determination of powders grain composition - comparison of results given by various measurement methods
    Autorzy:
    Kordek, J.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/350138.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    skład ziarnowy
    dyfrakcja laserowa
    metoda IPS
    konwersja rozkładu
    grain composition
    laser diffraction
    IPS method
    conversion of distribution function
    Opis:
    Wykonano eksperymenty pomiarowe, których celem było porównanie wyników oznaczeń składu ziarnowego proszków mineralnych wykonanych różnymi metodami pomiarowymi. Na eksperyment składało się spreparowanie różnych składów ziarnowych z podstawowych skał i minerałów spotykanych w przeróbce surowców mineralnych, wykonanie precyzyjnych oznaczeń składów za pomocą dyfraktometru laserowego, miernika infrared oraz wykonanie dokładnej analizy wyników jako próby ustalenia sposobu ich wzajemnego przeliczania. Dyskusja wyników pozwala na sformułowanie uogólnienia o zróżnicowanej dokładności zależnej od rodzaju analizowanego materiału i zakresu pomiarowego. Zaproponowane opracowanie może służyć praktyce porównywania i opiniowania dokładności wyników w stosowanych metodach pomiarowych.
    The measurements, which purpose was to compare the grain composition results of mineral powders given by various measurement methods, were carried out. The parts of experiment were: preparation of various grain compositions on basis of basic rocks and minerals being used in mineral processing, realization of precise grain composition analyses by using laser diffract meter and Infrared Particle Sizer, as well large results analysis as the attempt of determination of their reciprocal calculation. The results discussion allow to formulate the generalization of diversified acuteness dependent on sort of analyzed material and measurement range. The proposed formulation may be useful in practical comparison and evaluation of results acuteness in measurement methods being applied.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 3/1; 155-163
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Applications of ANOVA in mineral processing
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Pięta, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/88895.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
    Tematy:
    mineral processing
    copper-molybdenum sulphides flotation
    hard coal properties
    ANOVA
    multidimensional analysis
    Opis:
    The paper presents a scheme of conducting ANOVA, which can be a statistical method using for the analysis of various complex phenomena in different fields of science. It is mainly focused on presentation of different areas of application at statistical model, especially in mineral engineering. Selected experiments in which ANOVA was used successfully to study the process of flotation and proper-ties of three types of coal are presented in this study. Mineral resources are characterized by different properties and the flotation process depends on many factors which must be carefully controlled to obtain an expected separation efficiency of the process under industrial conditions. These facts determine the complexity of mineral processing structure. This choice of ANOVA was dictated by the adjustment of methodology to the nature of the analyzed phenomena. Based on this analysis it can be stated that the analysis of variance is appropriate to consider problems associated with the mineral engineering. The examples described in the paper confirmed a high potential which ANOVA carries. However, it should be noted that the one-dimensional analysis of variance has some limitations.
    Źródło:
    Mining Science; 2016, 23; 43-54
    2300-9586
    2353-5423
    Pojawia się w:
    Mining Science
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of multidimensional data visualization by means of self-organizing Kohonen maps to evaluate classification possibilities of various coal types
    Zastosowanie wizualizacji wielowymiarowych danych za pomocą sieci Kohonena do oceny możliwości klasyfikacji różnych typów węgla
    Autorzy:
    Jamróz, D.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/220033.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Kohonen maps
    grained material analysis
    coal
    multidimensional data
    multidimensional visualization methods
    sieci Kohonena
    analiza materiału uziarnionego
    dane wielowymiarowe
    metody wizualizacji wielowymiarowej
    Opis:
    Multidimensional data visualization methods are a modern tool allowing to classify some analysed objects. In the case of grained materials e.g. coal, many characteristics have an influence on the material quality. The paper presents the possibility of applying visualization techniques for coal type identification and determination of significant differences between various types of coal. To achieve this purpose, the method of Kohonen maps was applied by means of which three types of coal – 31, 34.2 and 35 (according to Polish classification of coal types) were investigated. It was stated that the applied methodology allows to identify certain coal types efficiently and can be used as a qualitative criterion for grained materials.
    Metody wizualizacji wielowymiarowych danych są nowoczesnym narzędziem umożliwiającym klasyfikację analizowanych obiektów, którymi mogą być różnego typu dane opisujące wybrane zjawisko lub materiał. W przypadku materiałów uziarnionych, jakim jest np. węgiel, wiele cech ma wpływ na jakość materiału, tj. np. gęstość, wielkość ziaren, ciepło spalania, zawartość popiołu, zawartość siarki itp. Na potrzeby artykułu przeprowadzono rozdział węgli z trzech wybranych kopalni węgla kamiennego, zlokalizowanych w Górnośląskim Okręgu Przemysłowym. Każda z tych kopalni pracuje na innego typu węglu. W tym przypadku były to węgle o typach 31, 34.2 oraz 35 (według polskiej klasyfikacji typów węgla). Najpierw, materiał został podzielony na klasy ziarnowe a następnie za pomocą rozdziale w cieczy ciężkiej (roztwór chlorku cynku) na frakcje gęstościowe. Dla tak przygotowanego materiału przeprowadzono następnie analizy chemiczne mające na celu określenie takich parametrów, jak zawartość siarki, zawartość popiołu, zawartość części lotnych, ciepło spalania oraz wilgotność analityczną. W ten sposób, dla każdej klaso-frakcji uzyskano bogate charakterystyki badanego materiału. Nasuwa się więc pytanie, czy możliwa jest identyfikacja typu węgla za pomocą dostępnych danych. W tym celu zastosowano wielowymiarową technikę wizualizacji statystycznej. Istnieje wiele metod takiej wizualizacji, z których kilka było już przedmiotem wcześniejszych publikacji autorów. W tym wypadku autorzy zdecydowali się zastosować metodę sieci Kohonena. Metoda ta została opisana w rozdziale 2 pracy, gdzie oprócz opisu teoretycznego podano również główne wzory stosowane podczas modelowania tą metodą (wzory (1)-(5)). Do zbadania postawionego problemu wykorzystano optymalną liczbę iteracji i optymalny czas uczenia sieci. Pewnym problemem pojawiającym się przy takiej wizualizacji jest konieczność doboru parametrów, w celu uzyskania widoku, który w sposób czytelny prezentuje poszukiwane przez nas informacje. Należy wspomnieć, że w trakcie prowadzonych eksperymentów uzyskiwano widoki przy użyciu sieci neuronowej o wielkości od 10 × 10 do 100 × 100 neuronów. Widoki były uzyskiwane przy wartości parametru MAX_DISTANCE od 1 do wielkości sieci oraz parametru ITER od 1 do 5000. Eksperymenty były prowadzone dla różnych wzorów określających modyfikację wag. Przedstawione w pracy wyniki stanowią najbardziej czytelne z uzyskanych. Wizualizacja wielowymiarowa przy użyciu sieci Kohonena pozwala stwierdzić, że informacje zawarte w analizowanych siedmiowymiarowych danych są wystarczające do prawidłowej klasyfikacji typów węgla 31, 34.2 oraz 35, przy czym nawet zobrazowanie 3 typów węgla na jednym rysunku pozwala stwierdzić, że neurony reprezentujące próbki węgla danego typu gromadzą się w skupiskach, które można od siebie odseparować. Z tego wynika, że dane zawierają informacje wystarczające do prawidłowej klasyfikacji węgla. Zauważyć jednak warto, że przedstawienie przy pomocy sieci Kohonena, danych reprezentujących różne typy węgla parami, pozwala uzyskać jeszcze bardziej czytelne wyniki. Najlepsze efekty osiągnięto dla sieci o 40 wierszach oraz 40 kolumnach neuronów, co łącznie dało liczbę 1600 neuronów, zaś czytelność wyników rośnie wraz z postępem uczenia sieci neuronowej (wzrostem parametru ITER). Przeprowadzone doświadczenia w pełni potwierdzają, że zastosowana metoda może być z powodzeniem wykorzystana w badaniach jakościowych związanych z różnego typu materiałami uziarnionymi, w tym również węglem. Badania w tym zakresie są kontynuowane.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 1; 39-50
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Incomes and Share Prices for Mining Companies in the Context of Raw Materials Prices
    Przychody i ceny akcji przedsiębiorstw górniczych w kontekście cen surowców
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Ranosz, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/318661.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    ceny surowców mineralnych
    ceny akcji
    przedsiębiorstwa górnicze
    regresja wieloraka
    raw materials prices
    share prices
    mining companies
    multiple regression
    Opis:
    This paper is devoted to the study of the relationship between the prices of shares and generated income for the mining companies on the example of KGHM Polska Miedź S.A. and foreign company Rio Tinto. The paper consists of four parts. The first chapter is an introduction to this development, in which the purpose of the paper is described. The second part presents selected mining companies, and the correlations between prices of shares, incomes and prices of raw materials on the international markets (in the case of KGHM Polska Miedź S.A. the course of USD was taken into account). In the third part it was decided to conduct a multiple regression analysis (analysis of the progressive step regression) in order to determine the impact of each variable, firstly on share prices and secondly on incomes of selected mining companies. The last part is a summary of the analysis. The whole paper was concluded and a list of used literature listed.
    Artykuł poświęcony jest badaniu zależności pomiędzy cenami akcji a przychodem ze sprzedaży w przedsiębiorstwach górniczych na przykładzie KGHM Polska Miedź S.A., oraz firmy zagranicznej Rio Tinto. Składa się on z czterech części. Rozdział pierwszy jest wstępem do przedstawionej problematyki, w którym wyjaśniono cel badań. Część druga ukazuje wybrane przedsiębiorstwa górnicze oraz korelacje pomiędzy cenami akcji, przychodami ze sprzedaży oraz cenami surowców na rynkach międzynarodowych (w przypadku KGHM Polska Miedź S.A. wzięto również pod uwagę kurs dolara amerykańskiego). W części trzeciej zdecydowano się przeprowadzić analizę regresji wielorakiej (analiza regresji krokowej, postępującej) w celu określenia wpływu każdej zmiennej, po pierwsze na ceny akcji a po drugie na przychody wybranych przedsiębiorstw górniczych. Część ostatnia jest podsumowaniem analizy. Całość artykułu zakończono wnioskami i spisem zastosowanej literatury.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2016, R. 17, nr 1, 1; 7-14
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybór źródła kapitału obcego w finansowaniu inwestycji górniczych
    The choice of the source of foreign capital in the context of mining investment
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Ranosz, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/164669.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    inwestycje górnicze
    oprocentowanie kredytu bankowego
    okres trwania inwestycji
    udział kapitału obcego
    mining investments
    interest rate on a bank loan
    duration of investment
    share of foreign capital
    Opis:
    Niniejszy artykuł został poświęcony zagadnieniu kosztu kapitału obcego w kontekście przeprowadzanych inwestycji górniczych. Wzięto pod uwagę dwa źródła kapitału obcego, a mianowicie: kredyty bankowe oraz obligacje korporacyjne. W artykule wykazano, iż banki muszą zaoferować niższe oprocentowanie długu w stosunku do obligacji. Ustalono również, iż na maksymalną wysokość oprocentowania kredytu bankowego mają wpływ między innymi takie czynniki, jak: okres trwania inwestycji (finansowania inwestycji), udział kapitału obcego w finansowaniu oraz koszt kapitału własnego. Stwierdzono również, iż przedsiębiorstwo górnicze przy wyborze źródła finansowania zewnętrznego nie może kierować się jedynie poziomem oprocentowania długu, a decyzja ta powinna zostać podjęta w kontekście przeprowadzanej inwestycji (jej wartości).
    This paper was devoted to the issue of capital cost in the context of investment to be carried out. In the paper, two sources of foreign capital were taken into account, namely: bank loans and corporate bonds. It has been shown, that the banks must offer a lower interest rate of debt in relation to the bonds. It was also found that the maximum height of the bank loan interest rates is affected by such factors as: the duration of the investment (investments), the participation of foreign capital in financing and the cost of equity capital. It was also found that the mining company, while choosing external financing sources, cannot be guided only by the interest of the level of debt, and this decision should be taken in the context of the investment to be carried out (its value).
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2016, 72, 11; 13-16
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of the observational tunnels method to select a set of features sufficient to identify a type of coal
    Autorzy:
    Jamroz, D.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/109317.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    multidimensional statistical analysis
    observational tunnels method
    coal
    image visualization
    energetic materials
    Opis:
    Coal is a material which has many features deciding about its quality. Among them, the decisive ones are mainly ash contents, sulfur contents and combustion heat. The paper presents the investigation of coal characteristics of three selected coal types in the context of their energetic value. For this purpose samples were collected from three different Polish mines: coal types 31, 34.2 and 35 (Polish classification of coals). Each of these materials was separated into particle size fractions (9 fractions) and then into 8 density fractions by separation in heavy liquids. For each size-density fractions obtained in this way, chemical analyses were performed which allowed for determination of such features as combustion heat, sulfur contents, ash contents, volatile parts contents and analytical moisture. Altogether, seven dimensions of grained material characteristics were obtained. The data prepared in this way was subsequently analyzed for correlation with the purpose of determining significant relations between investigated features. It was stated that the most correlated coal features are density, combustion heat, ash contents and volatile parts contents. For multidimensional analysis and identification of coal type, the modern image visualization technique, the Observational Tunnels Method, was applied. After performing seven-dimensional analysis aimed at the proper recognition of coal type, it was decided to determine the minimum amount of random variables, which describe a particular material in order to identify its type. It was stated that the crucial coal identification parameter is “analytical moisture”. Due to existing correlation between individual features, three of them were selected for testing: analytical moisture, sulfur contents and volatile parts contents. On the basis of the obtained images, it was stated that it was possible to obtain a view with the data concerning each type of coal being located in other part of the space. Subsequently, it was checked if a similar result is possible when the parameter “volatile parts contents” is replaced with highly correlated parameters “combustion heat” and “ash contents”. In both cases the exchange of these variables did not produce good enough results. This can be explained by a different scale of empirical data making it impossible to obtain a clear multidimensional image for which all three types of coal would be located in other parts of space. However, it was proved that the modern graphical and computer methods can be successfully applied to identify the types of particulate materials.
    Źródło:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2014, 50, 1; 185-202
    1643-1049
    2084-4735
    Pojawia się w:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Comparison of selected methods of multi-parameter data visualization used for classification of coals
    Autorzy:
    Jamroz, D.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/110329.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    multidimensional visualization
    observational tunnels method
    multidimensional scaling
    MDS
    principal component analysis
    PCA
    relevance maps
    autoassociative neural networks
    Kohonen maps
    parallel coordinates method
    grained material
    coal
    Opis:
    Methods of multi-parameter data visualization through the transformation of multidimensional space into two-dimensional one allow to present multidimensional data on computer screen, thus making it possible to conduct a qualitative analysis of this data in the most natural way for human – by a sense of sight. In the paper a comparison was made to show the efficiency of selected seven methods of multidimensional visualization and further, to analyze data describing various coal type samples. Each of the methods was verified by checking how precisely a coal type can be classified when a given method is applied. For this purpose, a special criterion was designed to allow an evaluation of the results obtained by means of each of these methods. Detailed information included presentation of methods, elaborated algorithms, accepted parameters for best results as well the results. The framework for the comparison of the analyzed multi-parameter visualization methods includes: observational tunnels method multidimensional scaling MDS, principal component analysis PCA, relevance maps, autoassociative neural networks, Kohonen maps and parallel coordinates method.
    Źródło:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2015, 51, 2; 769-784
    1643-1049
    2084-4735
    Pojawia się w:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A geometric approach to evaluating the results of Polish copper ores beneficiation
    Geometryczna ocena wyników wzbogacania polskich rud miedzi
    Autorzy:
    Foszcz, D.
    Niedoba, T.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216151.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    wzbogacalność rudy miedzi
    ruda miedzi
    krzywa wzbogacalności
    optymalne wzbogacanie
    copper upgradeability
    copper ore
    upgrading curve
    optimal beneficiation
    Opis:
    The separation or beneficiation processes are conducted in many devices and concern many various types of minerals and raw materials. The aim of conducting these processes is always to achieve the best possible results allowing as much of the useful component as possible to be obtained by maintaining reasonable costs of the process. Therefore, it is important to have the possibility to monitor the process effects and to have efficient tools to evaluate the course of it. Generally, the ore’s ability to partition into concentrate and tailings is called its efficiency, upgradeability etc. It can be said that there is no unambiguous measure of upgradeability and there are many factors in use which enable to evaluate it qualitatively. Among them are such commonly known parameters as: recovery, losses, yield, upgrading ratio and many others. They are based on three principal parameters that is the average content of the useful component α, the contents of this component in concentrate β and the contents of this component in tailings ϑ. For a given ore (assuming that α = constant), the multi-product separation results can be treated as points of a trajectory located on the surface of factor w in a three dimensional space (β, ϑ, w). The course of the trajectory depends on the ore petrographic and mineralogical properties preparation for the process. For these reasons, searching for optimal (potential) possibilities of the ore is relative, which is presented in the example of Halbich, Fuerstenau and Madej upgrading curves. Such curves are efficient tools to evaluate the course of a separation (beneficiation) process and each of their types allow the effects to be shown in different perspective. Apart from this, they allow also the optimal feed conditions to conduct a certain process with aim of achieving the expected results to be found. Furthermore, the effect of the ore preparation on the flotation results, on the sum of recoveries of the useful component in concentrate and residual recovery in tailings is presented in the paper. The results indicated that any additional contamination of concentrate should be taken into account during the organization of the flotation process. In this way, the results of fractionated flotation have much valuable information to establish the course of the process.
    Procesy rozdziału czy wzbogacania prowadzone są za pomocą wielu typów urządzeń i dotyczą wielu różnorodnych minerałów i surowców. Celem prowadzenia tych procesów jest zawsze uzyskanie możliwie najlepszych wyników, które umożliwią uzysk tak dużej ilości składnika użytecznego, jak tylko jest to możliwe, przy utrzymaniu rozsądnych kosztów prowadzenia procesu. Zatem istotne jest, aby istniała możliwość monitorowania efektów procesu oraz aby dysponować efektywnymi narzędziami oceny jego przebiegu. Ogólnie, zdolność rudy do rozdziału na produkty, którymi są koncentrat i odpad nazywa się jego wzbogacalnością. Można powiedzieć, że nie istnieje jedna uniwersalna miara wzbogacalności, a w użyciu jest wiele wskaźników, które umożliwiają jej jakościową ocenę. Między nimi są tak powszechnie znane wskaźniki, jak uzysk, straty, wychód, wskaźnik wzbogacania oraz wiele innych. Bazują one na trzech głównych parametrach, którymi są średnia zawartość składnika użytecznego w nadawie α, zawartość tego składnika w koncentracie β oraz zawartość tego składnika w odpadzie ϑ. Dla konkretnej rudy (przy przyjęciu, że α = constant) wyniki rozdziału na wiele produktów można traktować jako punkty na trajektorii, zlokalizowane na powierzchni wskaźnika w trójwymiarowej przestrzeni (β, ϑ, w). Przebieg trajektorii zależy od przygotowania właściwości petrograficznych i mineralogicznych rudy do procesu. Z tych powodów poszukiwanie optymalnych (potencjalnych) możliwości wzbogacania rudy jest relatywne, co można zaobserwować na przykładzie krzywych wzbogacalności Halbicha, Fuerstenau’a i Madeja. Takie krzywe są efektywnymi narzędziami oceny przebiegu procesu rozdziału (wzbogacania) i każdy z ich typów pozwala na przedstawienie efektów z innej perspektywy. Ponadto, pozwalają one również na znalezienie optymalnych warunków nadawy do prowadzenia danego procesu z celem osiągnięcia oczekiwanych wyników. Co więcej, wpływ przygotowania rudy na wyniki flotacji, sumę uzysków składnika użytecznego w koncentracie oraz uzysk reszt w odpadach zostały zaprezentowane w artykule.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2018, 34, 2; 55-66
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza możliwości prognozowania wyników wzbogacania polskich rud miedzi uwzględniającego stosowaną technologię
    Analysis of possibilities of forecasting the results of Polish copper ores beneficiation with applied technology taken into account
    Autorzy:
    Foszcz, D.
    Niedoba, T.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349274.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    wzbogacanie
    krzywe wzbogacalności
    prognozowanie
    beneficiation
    beneficiation curves
    forecasting
    Opis:
    W artykule zaproponowano metodykę prognozowania wyników wzbogacania polskich rud miedzi. Omówiono stosowane powszechnie typy krzywych wzbogacalności, które stanowiły podstawę do opracowania prognozy. W tym celu zastosowano cztery różne aproksymacje zależności lambda = lambda(Beta). Stwierdzono, że dają one jednak różne efekty przy przejściu na krzywą eta = eta(Beta), co spowodowane jest dużą wrażliwością eta na zmiany Beta. Druga zastosowana metoda bazowała na uzależnieniu parametrów opisujących określoną krzywą wzbogacalności od udziałów typów litologicznych w nadawie. Zastosowano w tym celu krzywe Della oraz Fuerstenaua. Otrzymane wyniki poddano ocenie, stwierdzając, że pełna prognoza wyników jest w zasadzie niemożliwa gdyż zależy od zbyt wielu czynników.
    The paper presents the proposal of methodology of Polish copper ores beneficiation results forecasting. The widely applied types of beneficiation curves were discussed, which were the basis for forecast. To this purpose, four various approximations of relations lambda = lambda(Beta) were taken into consideration. It was stated that they give various effects by transferring to curve eta = eta(Beta) what is caused by high sensitivity of eta on changes of Beta. The second applied method based on dependency of parameters describing certain beneficiation curve on contents of lithology types in feed. The Dell and Fuerstenau curves were applied to this purpose. The obtained results were then evaluated, indicating that the full forecast of the results is practically impossible to obtain because it depends on too many factors.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 25-36
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy bilansowania produktów wzbogacania rud miedzi
    Chosen problems of balancing of copper ores beneficiation products
    Autorzy:
    Foszcz, D.
    Niedoba, T.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349693.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    wzbogacanie rud miedzi
    błędy pomiarów
    bilans produkcji
    metoda Grumbrechta
    copper ores beneficiation
    measurement errors
    production balance
    Grumbrecht method
    Opis:
    Prawidłowa ocena rozdziału nadawy na koncentrat i odpad jest kluczowym zagadnieniem w przeróbce surowców mineralnych. W pracy dokonano analizy bilansu produktów wzbogacania rud miedzi z Legnicko-Głogowskiego okręgu miedziowego. Uwzględniono błędy wyznaczania wychodów i uzysków, które są skutkiem niedokładności wynikających z poboru prób, niedokładności analiz chemicznych, jak również błędów będących efektem przesunięć czasowych powstawania produktów, które mogą być największe. Jako miary bezpośrednie dla oszacowań wychodu wybranego produktu i jego uzysku zastosowano wektory gradientu oraz ich błędy kwadratowe uzyskane metodą różniczki zupełnej. Następnie, za pomocą metody Grumbrechta oszacowano średnie wychody za okres podlegający bilansowaniu dla minimalizacji sum przyrostów Delta alfa, Delta beta oraz Delta v. Otrzymane wyniki porównano i poddano ocenie; omówiono niektóre możliwości rozliczania produkcji metalu w warunkach przemysłowych.
    The adequate evaluation of feed separation into concentrate and waste is the crucial problem of mineral processing. The paper presents the analysis of copper ores, originating from Legnica and Głogów copper deposit area, beneficiation products balance. The errors of yields determination, which are the effect of improper sample collections, inexactness of chemical analyzes, as well of errors being the effect of products arising time shifts (which can be the highest ones) were taken into consideration. As the measures of the direct errors of chosen product yield estimation, the gradient vectors and its quadratic errors given by total differential method were applied. Then, by Grumbrecht method, the mean values of yields for the balanced period were calculated for minimization of the sums of increments Delta alpha, Delta betha and Delta v. The given results were compared and evaluated; some of the possibilities of metal production calculations in industrial conditions were discussed.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 4; 71-80
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Matematyczne aspekty opisu i oceny wzbogacalności rud miedzi
    Mathematical aspects of the description and estimation of copper ore benefications
    Autorzy:
    Tumidajski, T.
    Saramak, D.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/350798.pdf
    Data publikacji:
    2007
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    wzbogacanie rud
    krzywe wzbogacalności
    aproksymacja krzywych wzbogacalności
    stopnie uwolnienia
    ore enrichment
    selectivity curves
    approximation of selectivity curves
    level of mineral liberation
    Opis:
    Badania wzbogacalności rud są podstawą projektowania układów ich wzbogacania oraz mogą być pomocne przy wprowadzaniu zmian warunków pracy poszczególnych procesów. Zasadniczym problemem jest wskazanie zasad prognozowania wyników wzbogacania przemysłowego na podstawie wyników badań laboratoryjnych. Pomocą w tym zakresie mogą być badania statystyczne oparte na aproksymacji krzywych wzbogacalności oraz dokładna specyfikacja parametrów charakteryzujących wzbogaconą nadawę. Artykuł poświęcony jest wybranym zagadnieniom związanym z właściwym wykorzystaniem krzywych wzbogacalności.
    The investigations over ores selectivity are the basis for designing of technological systems of its enrichment, and also can be helpful at introducing changes of operating conditions for specific enrichment processes. The key problem is working out the principles of industrial enrichment results forecasting on the basis of laboratory results. In this matter useful can be statistical investigations based on the approximation of selectivity curves as well as specification of parameters characterizing the enriched feed. The article is devoted to chosen issues connected with suitable use of selectivity curves.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 4; 97-106
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Attempt of Determining Optimal Values of Mineral Raw Materials Beneficiation Factors
    Próba określenia wartości optymalnych wskaźników wzbogacania surowców mineralnych
    Autorzy:
    Foszcz, D.
    Niedoba, T.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/319212.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    wskaźniki wzbogacania surowców
    krzywa Halbicha
    krzywa Fuerstenaua
    krzywa Madeja
    minerals beneficiation factor
    Halbich curve
    Fuerstenau curve
    Madej curve
    Opis:
    The methods of determining so-called optimal conditions of mineral raw materials beneficiation were presented in the paper. The copper ore from deposits of KGHM Polska Miedź, region Polkowice as well one of hard coals originated from Upper Silesia, coal mine Janina were selected to the research. It was stated that on the basis of balance equation is possible to determine optimal characteristics of beneficiated material. To determine the optimal point, Authors used commonly known upgrading curves, i.e. Halbich, Fuerstenau and Madej curves. For all of them the criteria of selecting optimal point were accepted as the point of the largest curvature. However, it occurred that for relation between sums of recovery in concentrate and sums of residuals recovery in tailings is possible to determine the extreme point which can be treated as the technological optimum. Accepting that α = const we face the problem of determining a conditional extreme of function of sums of useful component recovery in concentrate and sums of residuals recovery in tailings of two variables β and ϑ. This methodology was used for chosen copper ore and chosen hard coal. However it occurred that selection of the optimal point in the method of sums of recoveries is also ambiguous. It is worthy to notice that selection of technological optimum for researched raw material is also evaluation of its susceptibility to beneficiation. The whole paper was ended with conclusions.
    W artykule przedstawiono techniki określenia tzw. optymalnych warunków wzbogacania surowców mineralnych. Jako materiał do doświadczeń została wybrana ruda miedzi, pochodząca ze złóż KGHM Polska Miedź S.A., rejon Polkowice oraz jeden z węgli kamiennych Górnego Śląska, pochodzący z ZG Janina. Stwierdzono, że wychodząc z równania bilansu możliwe jest ustalenie optymalnych charakterystyk wzbogacanego materiału. Do wyznaczenia optymalnego punktu, autorzy zastosowali powszechnie stosowane krzywe wzbogacalności, tj. krzywą Halbicha, krzywą Fuerstenaua oraz krzywą Madeja. Dla wszystkich zastosowano kryteria wyboru punktu optymalnego, za który uznano punkt największej krzywizny. Okazało się jednak, że dla zależności sum uzysku w koncentracie i uzysku reszt w odpadach możliwe jest wyznaczenie ekstremum, które można potraktować jako optimum technologiczne. Przyjmując, że α = const mamy w tym przypadku do czynienia z problemem wyznaczania ekstremum warunkowego funkcji sum uzysku składnika użytecznego w koncentracie oraz uzysku reszt w odpadzie o dwóch zmiennych β i ϑ. Metodykę tą zastosowano dla wybranej rudy miedzi oraz wybranego węgla kamiennego. Okazało się jednak, że wybór punktu optymalnego w metodzie sumy uzysków również nie jest jednoznaczny. Należy przy tym zwrócić uwagę, że wskazanie optimum technologicznego badanego surowca jest zarazem oceną jego podatności na wzbogacanie. Całość pracy zakończono wnioskami.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2015, R. 16, nr 2, 2; 283-292
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Introduction to mathematical statistics of grained materials
    Wprowadzenie do statystyki matematycznej materiałów uziarnionych
    Autorzy:
    Tumidajski, T.
    Niedoba, T.
    Saramak, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/348543.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    statystyka materiałów uziarnionych
    populacja generalna
    krzywe wzbogacalności
    opróbowanie
    statistics of grained materials
    general population
    beneficiation curves
    sampling
    Opis:
    Mineral processing called also minerallurgy concerns mainly separation of grained materials so, generally speaking sets of individual particles. The main subject of interest of minerallurgy is the application of particles sets segregated because of certain feature or group of features. The statistical description of grained materials and separation processes connected with them may be called as mathematical statistics of grained materials or minerallurgostatistics. The paper presents group of problems connected with adequate determination of basic definitions of such understood statistics like general population, methods of probability determination, definition of distribution curves, description of separation processes with application of mass balance law. Furthermore, the purposes of cycle of publications signaled by the paper which will precise language of statistics of grained materials, definitions and theorems. All of these works lead to unification of the language of description and its modernization.
    Przeróbka surowców mineralnych, nazywana także mineralurgią zajmuje się, generalnie rzecz biorąc, rozdziałem materiałów uziarnionych, czyli zbiorami pojedynczych ziaren. Przedmiotem zainteresowania mineralurgii jest wykorzystanie zbiorów ziaren posegregowanych ze względu na określoną ich cechę lub cechy. Opis statystyczny materiałów uziarnionych oraz procesów rozdziału z nimi związanych można nazwać statystyką matematyczną materiałów uziarnionych lub mineralurgostatystyką. W artykule przedstawiono zespół problemów związanych z prawidłowym określeniem podstawowych pojęć tak rozumianej statystyki, czyli pojęć populacji generalnej, sposobów określania prawdopodobieństw, definiowana krzywych składu, opisu procesów rozdziału z wykorzystaniem prawa zachowania masy (bilansu). Przedstawiono także cele, zapowiadanego przez artykuł, cyklu publikacji dopracowujących język statystyki materiałów uziarnionych, definicje i twierdzenia. Wszystkie te prace zmierzają do unifikacji języka opisu oraz daleko idącego jego uwspółcześnienia.
    Źródło:
    AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2012, 36, 4; 167-177
    1732-6702
    Pojawia się w:
    AGH Journal of Mining and Geoengineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of Variance Analysis to Compare Characteristics of Various Types of Hard Coal
    Zastosowanie analizy wariancji do porównania charakterystyk różnego typu węgli kamiennych
    Autorzy:
    Niedoba, T.
    Surowiak, A.
    Pięta, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/319167.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    węgiel kamienny
    typy węgla
    wielowymiarowa analiza statystyczna
    analiza wariancji
    klasy ziarnowe
    hard coal
    coal types
    multidimensional statistical analysis
    variance analysis
    particle fractions
    Opis:
    In Polish nomenclature many types and subtypes of coal can be found which differ between themselves by individual characteristics. However, it is often that is no easy to recognize them properly on the basis on, for example, chosen numerical data describing their features. In the paper, the variance analysis was used as the tool of comparing analysis for three chosen types of coal which were collected from three various hard coal mines located in Upper Silesia. There were coals of type 31, 34.2 and 35. Each of coals was first screened and then additionally divided into density fractions by means of zinc chloride aqueous solution. Such prepared material was then investigated because of several chosen features, like combustion heat, ash contents, sulfur contents, volatile parts contents and moisture. Together with mass it gave seven–dimensional vector describing each of chosen fractions for all three types of coals. Then, the full variance analysis was conducted with investigation of all assumptions required to its conduction. The results served to elaborate conclusions.
    W polskiej nomenklaturze istnieje wiele typów i podtypów węgla, które różnią się między sobą różnymi cechami. Jednakże, często nie jest łatwo rozpoznać je na podstawie, na przykład, wybranej zmiennej numerycznej opisującej ich cechy. W artykule zastosowano analizę wariancji jako narzędzia porównawczego dla trzech typów węgli kamiennych, które zostały pobrane z trzech kopalni zlokalizowanych na Górnym Śląsku. Były to węgle typów 31, 34.2 oraz 35. Każdy z węgli został najpierw przesiany a następnie dodatkowo rozdzielony na frakcje gęstościowe przy użyciu wodnego roztworu chlorku cynku. Tak przygotowany materiał został następnie zbadany ze względu na kilka wybranych cech, takich jak ciepło spalania, zawartość popiołu, zawartość siarki, zawartość części lotnych oraz wilgotność. Wraz z masą dało to siedmiowymiarowy wektor opisujący każdą z wybranych frakcji dla wszystkich trzech typów węgli. Następnie, przeprowadzono pełną analizę wariancji z badaniem wszystkich założeń wymaganych do jej przeprowadzenia. Wyniki posłużyły do opracowania wniosków.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2016, R. 17, nr 1, 1; 15-22
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of heavy metals on soil microflora
    Wpływ metali ciężkich na mikroflorę gleby
    Autorzy:
    Hołda, A.
    Kisielowska, E.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349266.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    gleba
    metale ciężkie
    metale toksyczne
    mikroflora gleby
    soil
    heavy metals
    toxic metals
    soil microflora
    Opis:
    The purpose of the research presented in the paper was to conduct the heavy metals contents in area of tannery plant and to determine their influence on soil microflora. The soil samples were collected to this purpose from the area, which was surrounded by the industrial buildings from one side (tannery, galvanic plant and chemistry plant) and by river Wilga and two small ponds from three remaining ones, which supposedly collect the sewers from these plants. The collected samples were then chemically and microbiologically analyzes. The contents of metals as Cu, Cd, Pb and Zn were determined by culometric method. On the basis of conducted analyzes it was proved that soil on the researched area was polluted by heavy metals. Mainly chromium contents in every sample was high what means that the tannery wastes occurs in the area of collecting samples. The investigation proved the influence of heavy metals on soil microflora. Various sorts of microorganisms have various tolerance on high metals concentration. The most resistant were ferruginous, nitrificative and denitrificative bacteria, the less resistant were meso- and psychrophilic bacteria and fungi.
    Celem badań przedstawionych w artykule było zbadanie zawartości metali ciężkich w pobliżu zakładów garbarskich oraz określenie ich wpływu na mikroflorę gleby. W tym celu pobrano próbki gleby z terenu, który dawniej był ograniczony z jednej strony zabudowaniami zakładów przemysłowych (zakładów garbarsko-kuśnierskich, galwanizacyjnych i chemii gospodarczej), a z trzech pozostałych rzeką Wilgą i dwoma niewielkimi stawami, do których najprawdopodobniej odprowadzane były ścieki z tych zakładów. Pobrane próbki poddano analizie chemicznej oraz ilościowej i jakościowej analizie mikrobiologicznej. Zawartości metali takich jak Cu, Cd, Pb, Zn oznaczono metodą kulometryczną. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że gleba na badanym terenie została zanieczyszczona metalami ciężkimi, szczególnie zawartość chromu we wszystkich próbkach była wysoka, co może wskazywać na obecność odpadów garbarskich w pobliżu miejsca pobrania próbek. Przeprowadzone badania udowodniły również wpływ metali ciężkich na mikroflorę gleby. Stwierdzono, że różne rodzaje mikroorganizmów posiadają różną tolerancję na wysokie stężenia metali. Najbardziej odporne okazały się bakterie żelaziste, nitryfikacyjne i denitryfikacyjne, najmniej odporne bakterie mezo- i psychrofilne oraz grzyby.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 71-78
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Removal of heavy metals from coal medium with application of biotechnological methods
    Usuwanie metali ciężkich ze środowiska węglowego przy zastosowaniu biotechnologii
    Autorzy:
    Kisielowska, E.
    Hołda, A.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349240.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    metale ciężkie
    bioługowanie
    mikroorganizmy
    bakterie Acidithiobacillus ferrooxidans
    bakterie Acidithiobacillus thiooxidans
    grzyby pleśniowe
    heavy metals
    bioleaching
    microorganisms
    Acidithiobacillus ferrooxidans bacteria
    Acidithiobacillus thiooxidans bacteria
    mildew
    Opis:
    The important ecological issue is environmental pollution by heavy metals, which are highly toxic substances for living organisms. The paper presents the problems of possible applications of microorganisms in processes leading to removal of heavy metals from various environments, including coals. The processes occurring with participation of microorganisms as biosorption, bioaccumulation, biotransformation, bioprecipitation, biocrystallization and bioleaching, which can be practically applied in removal of heavy metals from coals connected with their recovery were described in the paper. Furthermore, the examples of interesting works from this area of scientific interest, conducted in various research units in Poland were presented.
    Ważnym zagadnieniem ekologicznym jest zanieczyszczenie środowiska metalami ciężkimi, substancjami szczególnie toksycznymi dla organizmów żywych. W artykule przedstawiono problematykę możliwości wykorzystania mikroorganizmów do procesów, prowadzących do usuwania metali ciężkich z różnych środowisk, w tym również węgli. Opisane zostały pokrótce procesy zachodzące z udziałem mikroorganizmów, takie jak: biosorpcja, bioakumulacja, biotransformacja, bioprecypitacja, biokrystalizacja oraz bioługowanie, mogące w praktyce znaleźć zastosowanie m.in. w oczyszczaniu węgli z metali ciężkich, z równoczesnym ich odzyskiem. Przedstawione zostały również przykłady ciekawszych prac, prowadzonych w tym zakresie, w różnych jednostkach badawczych w naszym kraju.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 93-104
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Participation of microorganisms in effluent transformation
    Udział mikroorganizmów w przetwarzaniu osadów ściekowych
    Autorzy:
    Hołda, A.
    Kisielowska, E.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349268.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    osady ściekowe
    mikroorganizmy
    utylizacja
    sludge
    microorganisms
    utilization
    Opis:
    The paper presents the chemical analysis as well quantitative and qualitative microbiological analysis of sludge stored in the area of municipal wastewater treatment plant. Furthermore, the influence of microorganisms on sludge properties was investigated. By application of ASA method, the following metals contents were determined: magnesium, calcium, lead, cadmium, copper, nickel, mercury and zinc. Furthermore, the biogenous factors were determined, as amonium nitrogen, overall nitrogen and phosphor. The influence of microorganisms on sludge was also investigated. To this purpose the results given from daily and 3-weekly sludge were compared. The conducted chemical analysis proved that after 3 weeks of storage, concentrations of heavy metals were lowered what may be caused by biochemical activity of microorganisms, which growing amount prove this observation.
    W artykule przedstawiono analizę chemiczną oraz ilościową i jakościową mikrobiologiczną analizę osadów ściekowych składowanych w pobliżu oczyszczalni ścieków komunalnych. Zbadano także wpływ mikroorganizmów na właściwości osadów. Za pomocą metody ASA oznaczono zawartość następujących metali: magnezu, wapnia, ołowiu, kadmu, chromu, miedzi, niklu, rtęci i cynku oraz oznaczono wskaźniki biogenne, takie jak azot amonowy, ogólny oraz fosfor. Zbadano również wpływ mikroorganizmów na osady ściekowe, w tym celu porównano wyniki oznaczeń uzyskane z osadu dobowego i trzytygodniowego. Przeprowadzona analiza chemiczna wykazała, że po 3 tygodniach składowania stężenia metali uległy zmniejszeniu, co może być spowodowane przez biochemiczną działalność mikroorganizmów, których wzrastająca ilość zdaje się to potwierdzać.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 79-86
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Chemical and biological analysis of chromium waste
    Chemiczna i biologiczna analiza błota pochromowego
    Autorzy:
    Hołda, A.
    Kisielowska, E.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349703.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    Cr(VI)
    błoto pochromowe
    mikroorganizmy
    bakterie
    grzyby mikroskopowe
    chromium waste
    microorganisms
    bacteria
    fungi
    Opis:
    The paper presents chemical and microbiological analysis (were from qualitative and quantitative point of view) of the collected samples of wastes. The procedure of chemical analysis is based on a quantitative extraction of Cr(VI) from the solid samples and its determination in the extract by the method of flow coulometry by means of apparatus EcaFlow 150GLP, applying calibration by method of model curve. The determination of chromium by flow coulometry is based on utilization of inner electrode coulometric titration. Microbiological analysis shows that the concentration of chromium(VI) above 2000 mg/l is toxic for psychro- and mesophilous bacteria, stopping the growth of their colonies, but fungi from sort Rhizopus sp. and Penicillium sp. are tolerant for high concentrations of chromium(VI).
    Artykuł przedstawia analizę chemiczną i biologiczną (jakościową i ilościową) pobranych próbek odpadów. Procedura analizy chemicznej oparta była na ilościowej ekstrakcji Cr(VI) z próbek błota pochromowego i jego oznaczeniu w przesączu metodą kulometrii przepływowej przy użyciu aparatu EcaFlow 150GLP, wykorzystując kalibrację metodą krzywej wzorcowej. Oznaczanie chromu metodą kulometrii przepływowej opiera się na wykorzystaniu wewnątrzelektrodowego miareczkowania kulometrycznego. Analiza mikrobiologiczna pokazała, że stężenie chromu(VI) powyżej 2000 mg/l jest toksyczne dla bakterii psychro- i mezofilnych, hamując wzrost ich kolonii, podczas gdy grzyby z rodzaju Rhizopus sp. i Penicillium sp., odznaczają się tolerancją na wysokie stężenia chromu(VI).
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 4; 113-118
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Składanie rozkładów wielkości ziaren otrzymanych z różnych metod pomiarowych
    The assembling of grain size distribution functions given by various measurement methods
    Autorzy:
    Peszko, B.
    Niedoba, T.
    Szymańska-Czaja, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349617.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    analiza sitowa
    sedymentacja
    rozkład wielkości ziaren
    konwersja danych
    sieve analysis
    sedimentation
    grain size distribution function
    data conversion
    Opis:
    Metody wyznaczania składów ziarnowych mają ograniczony zakres pomiaru, natomiast w wielu dziedzinach przemysłu często zachodzi konieczność przeprowadzenia analizy ziarnowej materiału o wielkości ziaren niemieszczących się w obszarze stosowalności jednej metody. Przykładowo, analiza składu ziarnowego większości surowców skalnych, a także sztucznie wytwarzanych produktów w rodzaju proszków ściernych wymaga nierzadko przeprowadzenia pomiarów w zakresie wielkości ziaren od części milimetra (analiza sitowa) do kilku mikrometrów (analiza sedymentacyjna), a nawet poniżej tej granicy. Potrzebna jest zatem odpowiednia metoda konwersji jednego typu danych w drugi. W artykule tym zostanie zaprezentowana analiza metody przeliczania wyników z dwóch różnych technik analizy rozmiaru oraz sposób, w jaki mogą być one przetworzone i połączone, aby utworzyć jeden łączny rozkład wielkości, przy użyciu relatywnie prostych technik eksperymentalnych i rachunkowych.
    The methods of determination of grain compositions have limited measurement range and in many domains of industry, the necessity of conducting material grain analysis of sizes being outside the working range of certain method. For example, the grain composition analysis of majority of rock materials and also products being manufactured synthetically as abrasive powders needs to be conducted for the grain sizes from millimeter part (sieve analysis) to a few micrometers (sedimentation analysis) or even below this limit. Thus, there is a need for relevant method of one sort of data conversion to second one. This paper presents the analysis of results recalculation from two various methods of size analysis and how can they be transformed and connected to create one associative size distribution function, by means of relatively simple experimental and calculative techniques.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 3/1; 279-293
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie algorytmów genetycznych do modelowania procesów przeróbki surowców mineralnych
    Application of genetic algorithms to modeling of mineral processing operations
    Autorzy:
    Gawenda, T.
    Niedoba, T.
    Przybycień, K.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349695.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    algorytmy genetyczne
    modelowanie matematyczne
    hydrocyklony
    genetic algorithms
    mathematical modelling
    hydrocyclones
    Opis:
    Dynamiczny rozwój nauk technicznych i związanych z nimi problemów ekonomicznych wymaga stosowania nowych, bardziej odpowiednich i precyzyjnych metod badawczych oraz pogłębionych analiz ilościowych. Istnieje wiele metod optymalizacyjnych, które znalazły zastosowanie w analizie układów procesów technologicznych przeróbki surowców mineralnych. W ostatnich latach w celach projektowania, symulacji oraz optymalizacji efektów pracy układów operacji zastosowano techniki obliczeniowe oparte na algorytmach genetycznych. W prezentowanym artykule wykorzystano tą metodę do estymacji współczynników wzoru opisującego pracę hydrocyklonu w oparciu o wyniki doświadczeń. Okazało się, że z zaprezentowanych czterech podejść do aproksymacji (estymacji) współczynników wzoru Plitta, metoda algorytmów genetycznych okazała się minimalnie najlepsza. Wykorzystanie algorytmów genetycznych w symulacji pracy urządzeń i układów procesów przeróbczych daje znakomite rezultaty pod warunkiem, że wykorzystywane przez nie modele heurystyczne dobrze odzwierciedlają warunki i efekty pracy urządzeń.
    The dynamic development of technical sciences and economical problems relied to it requires new, more appropriate and more precise researching methods and more detailed quantitative analyzes. There are many optimizing methods, which can be applied in analyzes if technological systems of mineral processing. Recently, the calculation methods based on the genetic algorithms were applied in purpose of designing, simulation and optimization of operation systems work effects. In the presented paper, this method was used to estimate coefficients of formulae describing hydrocyclone work on the basis of empirical results. It occurred that from the four presented approximation ways (estimation) of Plitt equation coefficients, the method of genetic algorithms was minimally the best. The application of genetic algorithms in simulation of devices and mineral processing systems is a very good solution if the applied heuristic models describe sufficiently well conditions and work effects of devices.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 4; 101-111
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The use of the visualisation of multidimensional data using PCA to evaluate possibilities of the division of coal samples space due to their suitability for fluidised gasification
    Zastosowanie wizualizacji wielowymiarowych danych za pomocą PCA do oceny możliwości podziału próbek węgla ze względu na ich przydatność do zgazowania
    Autorzy:
    Jamróz, D.
    Niedoba, T.
    Surowiak, A.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219788.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    analiza PCA
    wizualizacja wielowymiarowa
    zgazowanie węgla
    wzbogacanie w osadzarkach
    principal component analysis (PCA)
    multidimensional visualisation
    coal gasification
    jigging
    Opis:
    Methods serving to visualise multidimensional data through the transformation of multidimensional space into two-dimensional space, enable to present the multidimensional data on the computer screen. Thanks to this, qualitative analysis of this data can be performed in the most natural way for humans, through the sense of sight. An example of such a method of multidimensional data visualisation is PCA (principal component analysis) method. This method was used in this work to present and analyse a set of seven-dimensional data (selected seven properties) describing coal samples obtained from Janina and Wieczorek coal mines. Coal from these mines was previously subjected to separation by means of a laboratory ring jig, consisting of ten rings. With 5 layers of both types of coal (with 2 rings each) were obtained in this way. It was decided to check if the method of multidimensional data visualisation enables to divide the space of such divided samples into areas with different suitability for the fluidised gasification process. To that end, the card of technological suitability of coal was used (Sobolewski et al., 2012; 2013), in which key, relevant and additional parameters, having effect on the gasification process, were described. As a result of analyses, it was stated that effective determination of coal samples suitability for the on-surface gasification process in a fluidised reactor is possible. The PCA method enables the visualisation of the optimal subspace containing the set requirements concerning the properties of coals intended for this process.
    Proces zgazowania węgla jest jedną z technologii, które zyskują coraz szerszą uwagę wśród technologów zajmujących się jego przeróbką i utylizacją. Ze względu na typ zgazowania wyróżnia się dwa główne sposoby: zgazowanie naziemne i podziemne. Każdy z tych typów można jednak przeprowadzić za pomocą różnych technologii. W przypadku zgazowania naziemnego, jedną z takich technologii jest zgazowanie w reaktorze fluidalnym. Do tego typu zgazowania zostały opracowane wytyczne w ramach projektu NCBiR nr 23.23.100.8498/R34 pt. „Opracowanie technologii zgazowania węgla dla wysokoefektywnej produkcji paliw i energii” w ramach strategicznego programu badań naukowych i prac rozwojowych pt. „Zaawansowane technologie pozyskiwania energii” (Marciniak-Kowalska, 2011-12; Sobolewski et al., 2012; 2013; Strugała et al., 2011; 2012). Autorzy wybrali główne z tych wytycznych, dotyczących zalecanych poziomów określonych cech węgla. W celu zbadania węgla pod kątem ich przydatności do zgazowania pobrano próbki dwóch węgli: pochodzących z Zakładu Górniczego Janina oraz z Kopalni Węgla Kamiennego Wieczorek. Każdy z tych węgli został poddany procesowi wzbogacania w laboratoryjnej osadzarce pierścieniowej (10 pierścieni, węgiel w klasach wydzielonych z przedziału 0-18 mm). Po zakończeniu procesu rozdziału materiał podzielono na 5 warstw (po 2 pierścienie) i każdy z nich rozsiano na sitach na 10 klas ziarnowych, ustalając wychody warstw i klas. Następnie, tak otrzymane produkty – klasy ziarnowe, po wydzieleniu analitycznych próbek, poddano chemicznej analizie elementarnej i technicznej węgla, w celu scharakteryzowania właściwości wpływających na procesy zgazowania. Łącznie z obu kopalń uzyskano 99 próbek (50 z kopalni Janina oraz 49 z kopalni Wieczorek – w jednej z warstw nie uzyskano klasy 16-18 mm) charakteryzowanych przez następujące parametry: zawartość siarki całkowitej, zawartość wodoru, zawartość azotu, zawartość chloru, zawartość węgla całkowitego, ciepło spalania oraz zawartość popiołu. Przykładowe dane dla jednej z otrzymanych warstw przedstawiono w tabeli 1. Dodatkowo wykorzystano kartę przydatności technologicznej węgla (Sobolewski et al., 2012; 2013), w której opisano parametry kluczowe, istotne oraz dodatkowe, mające wpływ na proces zgazowania. Na jej podstawie oznaczono próbki węgla, które w sposób efektywny poddają się procesowi zgazowania. W celu wizualizacji danych zastosowano jedną z nowoczesnych metod wielowymiarowej statystycznej analizy czynnikowej – metodę PCA (ang. Principal Component Analysis). W metodzie tej dokonuje się rzutu prostopadłego wielowymiarowych danych na płaszczyznę reprezentowaną przez specjalnie wybrane wektory V1,V2. Są to wektory własne, odpowiadające dwóm największym (co do modułu) wartościom własnym macierzy kowariancji zbioru obserwacji. Opisany dobór wektorów V1,V2 pozwala uzyskać obraz na płaszczyźnie prezentujący najwięcej zmienności danych. Algorytm i zasady tej metody zostały szczegółowo zaprezentowane w podrozdziale 3 artykułu. Za pomocą metody PCA dokonano trzech typów analiz. Pierwszy obraz miał na celu rozpoznanie, czy możliwa jest identyfikacja pochodzenia węgla, czyli rozdział węgla pochodzącego z ZG Janina od węgla z KWK Wieczorek. Odpowiedź była twierdząca. Na tak przygotowane dane narzucono następnie warunki wynikające z nałożenia wymogów określonych w karcie przydatności technologicznej węgla. Okazało się, że przy wzięciu pod uwagę wszystkich warunków jedynie 17 próbek z ZG Janina i zaledwie jedna z KWK Wieczorek spełnia wszystkie kryteria, co przedstawiono na rysunku 2. Stwierdzono, że dzieje się tak głównie z powodu zawartości chloru, która wykracza poza nałożone limity. Cecha ta nie wpływa jednak w kluczowy sposób na sam proces zgazowania a istotna jest ze względu na aspekt ochrony środowiska. Dlatego dokonano podobnej analizy, ale przy odrzuceniu warunku dotyczącego tej cechy. Po odrzuceniu wymogów dotyczących zawartości chloru okazało się, że 37 próbek z ZG Janina oraz 41 próbek z KWK Wieczorek spełnia pozostałe zalecenia odnośnie naziemnego zgazowania w reaktorze fluidalnym. Jest to potwierdzenie wcześniejszych obserwacji autorów w tym zakresie. W obu przypadkach wizualizacja wielowymiarowa przy użyciu PCA pozwoliła stwierdzić, że obrazy punktów reprezentujących próbki węgla bardziej podatnego na zgazowanie oraz mniej przydatnego do zgazowania zajmują osobne podobszary przestrzeni oraz gromadzą się w skupiskach, które można łatwo od siebie odseparować. Stwierdzono więc, że metoda PCA pozwala podzielić przestrzeń próbek na obszary o różnej przydatności do procesu zgazowania fluidalnego zarówno gdy przyjęto ograniczenie dotyczące zawartości chloru jak i przy jego pominięciu. Zastosowanie metody PCA w celu identyfikacji przydatności próbek węgla do zgazowania jest nowatorskie i nie było wcześniej stosowane. Istnieje możliwość zastosowania również innych metod w tym zakresie. Należy jednak podkreślić, że niewątpliwą zaletą metody PCA jest fakt, że w trakcie wizualizacji nie ma konieczności doboru żadnych parametrów w przeciwieństwie do wielu innych metod wizualizacji wielowymiarowych danych.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 3; 523-535
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prognozowanie stężeń zanieczyszczeń powietrza w GOP-ie modelami statystycznymi
    Prediction of air pollutants concentrations in GOP using statistical models
    Autorzy:
    Siewior, J.
    Tumidajski, T.
    Foszcz, D.
    Niedoba, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819572.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    model statystyczny
    zanieczyszczenie powietrza
    GOP
    prognozowanie zanieczyszczeń powietrza
    forecasting of air pollution
    statistical model
    air pollution
    Opis:
    Propagację zanieczyszczeń powietrza można opisywać za pomocą modeli deterministycznych, wykorzystujących równania różniczkowe fizyki atmosfery lub modeli fenomenologicznych analizujących statystycznie zebrane dane pomiarowe. Zgodność obu typów modeli z danymi rzeczywistymi jest różna, zakres i sens ich stosowalności także są inne i wielokrotnie wybór modelu jest określony celem jego stosowania oraz posiadanym zbiorem danych. W przypadku analizy propagacji zanieczyszczeń w dużych aglomeracjach przemysłowych stosowanie modeli deterministycznych jest praktycznie niemożliwe ze względu na potrzeby w zakresie danych (charakterystyka źródeł topografii terenu, charakterystyk meteorologicznych itp.) i dlatego próbuje się wykorzystać fenomenologiczne podejście do problemu opisu propagacji z zastosowaniem różnych technik obliczeniowych - od prostych metod statystycznych do sieci neuronowych.
    Predicting of pollutants concentrations is very crucial for big cities and industrial agglomerations. It allows introduction of possible preventive activities with purpose of prevention to accumulation of concentrations as well warning people of possible states being dangerous to health for people from risk group, i.e. elders, people with cardiovascular diseases or people with respiratory system diseases. Upper Silesian Industrial Region (GOP) is one of the most polluted regions in Poland. Because of the location of several important heavy industrial plants it is necessary to constantly monitor concentrations of various dust and gas pollutants in this area. The paper presents the possibilities of stochastic modeling of air pollutants on the basis of data collected by monitoring stations and their application to pollutants concentrations forecasting. The data from following heating seasons from monitoring station in Zabrze concerning SO2 concentrations was applied to the analysis. The obtained models were statistically evaluated. Efficient modeling of daily SO2 concentrations should be based on regressive models with weights as well on adaptive approach to concentrations modeling dependably on forecasted synoptic situations. Documented heuristically statistical models allow to state that at unambiguous synoptic situation distinguished by low temperatures and windless weather, average limit values of concentrations of pollutants are expected to be exceeded. It is a manifestation of the compatibility of models with reality. An example of this is smog in Cracow recorded before the end of 2010, at meteorological conditions described above. The use of statistical methods of description of measurement data from the station allows for more accurate interpretation and documentation of the existing quantitative and even qualitative dependencies, which is not provided by purely numerical methods of modeling and predicting (e.g. neural networks).
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 1261-1274
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modele stochastyczne zanieczyszczeń powietrza w aglomeracjach przemysłowych
    Stochastic models of air pollution in industrial agglomerations
    Autorzy:
    Tumidajski, T.
    Foszcz, D.
    Niedoba, T.
    Siewior, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819793.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    zanieczyszczenie powietrza
    modele stochastyczne
    aglomeracja przemysłowa
    air pollution
    industrial agglomeration
    stochastic models
    Opis:
    The Upper Silesian Industrial Region (GOP) is one of the most polluted regions in Poland. Because of the location of several important heavy industrial plants it is necessary to permanently monitor the various sort of dust and gas pollutantsconcentrations in this area. The paper presents the possibilities of stochastic air pollution modeling on the basis of data collected by monitoring stations. Several types of models were shown, including models applied in regions of big cities, like Stockholm, Vienna and Madrid, with special impact to so-called adaptive models. It was statistically proved that the formulae of the SO2 propagation model for the GOP S(t)=a+bS(t-1)+c(T-T0)2+d(v-v0)2+eQ1=eQ2. This equation was applied practically on the basis of the empirical data collected by selected monitoring stations.For the chosen monitoring station the directions of pollution flows and winds wereshown graphically (fig. 1). Nest step was derivation of the SO2 propagation model bytraditional regressive techniques (models from equations 6, 7 and 8), taking into considerationdirections of air flows, and adaptive models (fig. 3) basing on the previous model formulae. The obtained models were statistically evaluated. It occurred that the models considering air flows directions show changes of pollution propagation characteristics The advantage of adaptive models, which take into consideration data from previous periods of time, was proved, as they forecast concentration of pollution far better than the traditional regressive models.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 543-554
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Accuracy of separation parameters resulting from errors of chemical analysis, experimental results and data approximation
    Autorzy:
    Foszcz, D.
    Duchnowska, M.
    Niedoba, T.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/109371.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    upgrading curve
    approximation
    copper ore
    flotation
    selectivity
    Opis:
    Accuracy of determination of different separation parameters and selectivity indicators depends on the error of chemical analysis of feed and separation products as well as experimental and approximation errors. In this paper different selectivity parameters were considered which formulae was based on the content of useful component in the feed, concentrate and tailing. It was shown that the impact of chemical analysis on the selectivity parameters was small and the error determined by means of partial derivative approach for a copper ore upgraded by flotation was negligible. Also experimental errors were found to be insignificant. The largest errors occurred for approximation of the upgrading data with inadequately selected selectivity indicators.
    Źródło:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing; 2016, 52, 1; 98-111
    1643-1049
    2084-4735
    Pojawia się w:
    Physicochemical Problems of Mineral Processing
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Multi-criteria evaluation of coal properties in terms of gasification
    Wielokryterialna ocena właściwości węgla w kontekście jego zgazowania
    Autorzy:
    Marciniak-Kowalska, J.
    Niedoba, T.
    Surowiak, A.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/218775.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    zgazowanie węgla
    podatność na zgazowanie
    wielokryterialna analiza danych
    macierz korelacji
    coal gasification
    suitability for gasification
    multivariate data analysis
    correlation matrix
    Opis:
    This paper presents a comparative analysis of two types of coal taken from the ZG Janina and ZG Wieczorek coalmines. The aim of this study has been to analyze the suitability of the coal in the context of the gasification process. The types of coal vary considerably in terms of their characteristics. Each of them was subjected to treatment in a ten-ringed annular jig. A particle size of 0-18 mm constituted the feed. The separated coal was divided into five layers, each of them containing material from two additional annular jigs. Analysis of their characteristics was carried out for each of the five layers and for both types of coal obtained, taking into account both their physicochemical properties as well as chemical ones. Each of these characteristics was then presented in three-dimensional surface diagrams, where the ordinate (or Y-axis) and abscissa (X-axis) was the particle size and height in which the material ended up in the jig (expressed as a percentage of the total height of the device). On the basis of observations, it was found that the types of coal have different potential for gasification, although both types are within the limits specified on the basis of previous studies. A correlation analysis between particle size and remaining characteristics of coal was carried out for each of the layers, allowing to determine which of the studied characteristics induced changes significant from the point of view of the coal gasification process. The entire research and observation was supported by conclusions and findings, which shall form the basis for further, in-depth analysis of coal.
    Proces zgazowania węgla technologią naziemną jest coraz częściej rozważanym rozwiązaniem na całym świecie. Przyczyną tego stanu jest zarówno kwestia ochrony środowiska, jak i logistyki zagospodarowania produktów przeróbki węgla. Nie inaczej jest również w Polsce, gdzie od kilku lat proces zgazowania jest jednym z głównych tematów badawczych w dziedzinie polskiego górnictwa węglowego. Efektem tego jest szereg badań i doświadczeń, jak również publikacji naukowych. W artykule dokonano analizy porównawczej dwóch typów węgla kamiennego, które pobrane były w Zakładach Górniczych Janina (typ węgla 31.2) oraz Zakładach Górniczych Wieczorek (typ węgla 32). Węgle te znacząco się różnią pod względem charakterystyk. Każdy z nich został poddany rozdziałowi w osadzarce pierścieniowej o 10 pierścieniach. Nadawę stanowił węgiel o uziarnieniu 0-18 mm. Rozdzielony węgiel został podzielony na 5 warstw, z których każda zawierała materiał z dwóch kolejnych pierścieni osadzarki. Dla każdej z otrzymanych w ten sposób pięciu warstw dla obu typów węgli dokonano następnie analizy ich charakterystyk, biorąc pod uwagę zarówno cechy fizykochemiczne, jak i czysto chemiczne. Do tych pierwszych zaliczono takie parametry, jak zawartość węgla pierwiastkowego, zawartość popiołu oraz ciepło spalania, do drugich zaś zawartość azotu, zawartość chloru, zawartość siarki oraz zawartość wodoru. Szczegółowe dane dla dwóch skrajnych warstw przedstawiono w tabelach 1-4. Każdą z omawianych cech przedstawiono następnie na trójwymiarowych wykresach powierzchniowych, gdzie osiami rzędnych i odciętych były wielkość ziarna oraz wysokość, na której znalazł się materiał w osadzarce (wyrażona w procentach wysokości urządzenia). Wykresy te (rys. 1-8) stanowiły bazę do analizy porównawczej obu węgli pod kątem ich przydatności do procesu zgazowania naziemnego. Wyraźnie widać, że węgle te mają inny potencjał do zgazowania, choć oba typy mieszczą się w granicach wartości ograniczających (tab. 5), określonych na podstawie wcześniejszych badań. Następnie dokonano jeszcze analizy korelacji pomiędzy wielkością ziarna a pozostałymi charakterystykami badanych węgli dla każdej z warstw. Wyniki zobrazowano w tabeli 6. Przykładowo stwierdzono, że: – wraz ze wzrostem wielkości ziaren w warstwach zmieniają się ich związki z charakterystykami pierwiastkowymi węgli (w kolumnach (warstwach) następuje zmiana znaku współczynnika korelacji oraz miary jego istotności); – zasadnicze różnice występują dla siarki – dla KWK Wieczorek współczynniki te są ujemne, co świadczy o tym, że siarka w tym węglu jest prawdopodobnie siarką organiczną (w warstwach najcięższych poziom siarki maleje). Przeciwnie jest w ZG Janina, gdzie dla najcięższych warstw zawartość siarki nie zmienia się (co może być spowodowane znaczącym udziałem zrostów pirytowych). Chlor w ZG Janina koncentruje się zwłaszcza w klasach najdrobniejszych niezależnie od warstwy. Inaczej układają się współczynniki dla ZG Janina, ich istotność spada a dla warstw najcięższych ilość chloru nieznacznie wzrasta wraz z wielkością ziaren. Stopień uwęglenia w warstwach najlżejszych rośnie wraz ze wzrostem wielkości ziaren dla warstw najcięższych maleje. Można powiedzieć, że w KWK Wieczorek tylko ostatnia warstwa zawiera niewielkie zrosty węgla. Analiza współczynników korelacji dla ciepła spalania i zawartości popiołu prowadzi do analogicznych wniosków (ze względu na naturalne powiązania fizyczne tych właściwości). Współczynniki korelacji pomiędzy wielkością ziarna a zawartościami azotu w obu kopalniach układają się podobnie, przy czym zależności te są bardziej znaczące dla węgli z ZG Janina; dla obu węgli współczynniki są dodatnie dla trzech najlżejszych warstw i ujemne dla warstw najcięższych (azot występuje w większych i cięższych kawałkach węgla). Na podstawie dokonanych analiz można stwierdzić, iż oba węgle są dostatecznie dobre aby można je było poddać procesowi zgazowania, choć więcej cech sprzyjających temu procesowi posiada węgiel z KWK Wieczorek. Dalsze badania w tym aspekcie trwają i będą przedmiotem kolejnych publikacji.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 3; 677-690
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wielowymiarowe charakterystyki węgli jako podstawa do oceny i korekty technologii ich wzbogacania
    Multidimensional coal characteristics as the basis to evaluation and adjustment of its beneficiation technology
    Autorzy:
    Olejnik, T.
    Surowiak, A.
    Gawenda, T.
    Niedoba, T.
    Tumidajski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349452.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    energia
    węgiel
    wzbogacanie
    analiza wielowymiarowa
    coal
    energy
    beneficiation
    multidimensional analysis
    Opis:
    Jakość produktów handlowych (sortymenty grube i średnie oraz miały węglowe) powstających w cyklu produkcyjnym zależy przede wszystkim od jakości i stanu złóż węglowych, metod urabiania pokładów węglowych i technologii wzbogacania urobku. Wysoka jakość procesów wzbogacania węgla przyczynia się do powstawania lepszych koncentratów, a jakość i stan złóż węglowych, poprzez poprawienie sposobów urabiania pokładów węglowych mogą doprowadzić do zmniejszenia ilości odpadów powstających w kopalni oraz do zmniejszenia obciążenia maszyn i urządzeń ciągu technologicznego zakładu przeróbczego. Wpłynie to na mniejszą awaryjność maszyn i ograniczenia kosztów produkcji węgla. Generalnie rzecz biorąc, rozróżnia się cztery podstawowe układy wzbogacania węgli [12] w zależności od stopnia ich uwęglenia (klasyfikacji węgli), przy czym najbogatszym układem wzbogacania jest układ związany z węglami koksującymi. W pracy zaprezentowano wielowymiarową analizę węgla na przykładzie węgla energetycznego oraz węgla pochodzącego, między innymi, z kopalni "Bielszowice".
    Quality of trade products (thick and medium assortments and fine coals) being produced in production cycle depends mainly on quality and state of coal deposits, methods of treating coal fields as well technologies of yield beneficiation. The high quality of coal beneficiation processes causes production of better concentrates and adjustment of quality and state of coal deposits by introduction proper methods of coal fields processing may lead to lowering amounts of wastes produced by mine as well lowering the charge for devices and machines of technological system. This may influence on lower failure rate and limitation of coal production costs. Generally, there are four basic coal beneficiation systems [12] taking into consideration their coal contents (coals classification), while the most complex beneficiation system is the one connected with coking coals. The paper presents the multidimensional analysis of coal on the basis of energetic coal and coal originated, among others, from mine "Bielszowice".
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 207-216
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwości poprawy dokładności aproksymacji krzywych składu materiałów uziarnionych
    Possibilities of adjusting the adequacy of grained materials particle size distribution approximation
    Autorzy:
    Foszcz, D.
    Saramak, D.
    Tumidajski, T.
    Niedoba, T.
    Gawenda, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349276.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    aproksymacja
    analiza statystyczna
    skład ziarnowy
    approximation
    statistical analysis
    particle size distribution
    Opis:
    Dokładność matematycznego opisu krzywych składu materiałów uziarnionych jest bardzo istotna w przeróbce kopalin. W artykule opisano różne statystyczne podejścia do tego zagadnienia, wskazując na ich zalety i wady podejść. Dla przykładowych składów ziarnowych użyto nie tylko znane równania GSA czy Weibulla, ale też inne. Wykazano ważność doboru w tych równaniach maksymalnego rozmiaru ziarna, które podczas rutynowych analiz sitowych jest trudne do określenia i prowadzi do stosowania tzw. rozkładów cenzurowanych. W pracy zastosowano także tzw. nieparametryczne metody opisu krzywych składu ziarnowego za pomocą szeregów Fouriera oraz funkcji jądrowych. Zastosowanie ich daje zazwyczaj lepszą dokładność matematycznego opisu krzywych składu ziarnowego, ale nie mogą być one podstawą interpretacji technologicznej. Ponadto w pracy przeprowadzono aproksymację krzywych składu ziarnowego metodą najmniejszych kwadratów z użyciem wag dla wychodów poszczególnych klas ziarnowych w próbce. Najlepsze wyniki aproksymacji uzyskano dla rozkładu logistycznego.
    The approximation adequacy of particle size distribution curves for various grained materials is very significant in many industrial processing investigations. The authors propose in the paper various approaches to this issue, indicating advantages and disadvantages of classical and non-classical statistical analyzes. On the basis of selected results of particle size distributions of certain grained material, the classical forms of approximated formulas were presented, i.e. GSA, Weibull and log-norm distribution functions. It was indicated that the acceptance of proper maximum particle size is difficult to determine and leads to application of the so-called censored distribution functions. Furthermore, the non-parametrical methods of approximation were applied, such as orthogonal Fourier series and kernel methods. Their application results usually in better adequacy of approximation, but they cannot be the basis for technological interpretation. Furthermore, the approximation by the least squared method was performed with application of weights. The best approximation results were obtained for the logistic distribution function.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 4/1; 37-47
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The proposal for recultivation of post-mining areas of limestone deposits Żychcice II – Saturn in Wojkowice
    Propozycja rekultywacji terenów poprzemysłowych złoża wapieni triasowych „Żychcice II – Saturn“ w Wojkowicach
    Autorzy:
    Polek, D.
    Gliniak, M.
    Niedoba, T.
    Grabowski, Ł.
    Wołosiewicz-Głąb, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/319163.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    rekultywacja
    górnictwo odkrywkowe
    wapień
    tereny poeksploatacyjne
    recultivation
    open-pit mining
    limestone
    post-mining areas
    Opis:
    Recultivation understood as the process of restoring economic value and utility of natural sites of post-mining areas should be regarded not only as a legal obligation for entrepreneurs but primarily as an opportunity for cities and municipalities. The properly selected direction of land recultivation should be converted to an asset for the further revitalization process and it could contribute to a significant increase in the attractiveness of those areas. The following study is a proposal for the most efficient land-use of post-mining areas of „Żychcice II – Saturn” mine. The presented method is a compromise between the expectations of the local population and real demands. In the process of creating the concept, authors took under the consideration a number of factors, which determine the best land-use – especially economic, nature and social factors. This implementation idea allows Wojkowice to optimize usage of that lands for improving their potential as a city and increase its attractiveness for inhabitants as well as tourists. Revitalization of post-mining areas would be a big challenge for municipalities, but also it could be a chance to increase the natural and usable values of these terrains.
    Rekultywacja jako proces przywrócenia wartości użytkowych i przyrodniczych terenom poeksploatacyjnym powinna być traktowana nie tylko jako prawny obowiązek przedsiębiorcy, ale przede wszystkim jako szansa dla miasta i gminy, na których to terenach była prowadzona eksploatacja. Prawidłowo dobrany kierunek rekultywacji terenu poeksploatacyjnego, z uwzględnieniem dalszego procesu rewitalizacyjnego, może przyczynić się do znacznego wzrostu atrakcyjności obszarów występowania. W artykule przedstawiono najbardziej optymalny, według autorów, kierunek rekultywacji terenów poeksploatacyjnych byłej kopalni wapienia „Żychcice II – Saturn“. Przedstawiony sposób wykorzystania terenów poeksploatacyjnych jest, w mniemaniu autorów, kompromisem pomiędzy oczekiwaniami miejscowej ludności, a realnym zapotrzebowaniem na dane rozwiązania. Proces ten powinien być poprowadzony w sposób, który pozwoli na pełniejsze wykorzystanie potencjału miasta Wojkowice oraz wzrost jego atrakcyjności, zarówno z perspektywy mieszkańców jak i turystów. Rewitalizacja terenów pogórniczych byłej kopalni wapienia będzie dla miasta dużym wyzwaniem, ale jednocześnie szansą na podniesienie wartości użytkowych oraz przyrodniczych danego terenu.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2018, R. 20, nr 2, 2; 345-351
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Application of multi-parameter data visualization by means of multidimensional scaling to evaluate possibility of coal gasification
    Wykorzystanie wizualizacji wielowymiarowych danych przy użyciu skalowania wielowymiarowego do oceny możliwości zgazowania węgla
    Autorzy:
    Jamróz, D.
    Niedoba, T.
    Surowiak, A.
    Tumidajski, T.
    Szostek, R.
    Gajer, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219920.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    zgazowanie węgla
    wizualizacja wielowymiarowa
    skalowanie wielowymiarowe
    MDS
    wielowymiarowe dane
    wzbogacanie w osadzarkach
    coal gasification
    multidimensional visualization
    multidimensional scaling
    multidimensional data
    Opis:
    The application of methods drawing upon multi-parameter visualization of data by transformation of multidimensional space into two-dimensional one allow to show multi-parameter data on computer screen. Thanks to that, it is possible to conduct a qualitative analysis of this data in the most natural way for human being, i.e. by the sense of sight. An example of such method of multi-parameter visualization is multidimensional scaling. This method was used in this paper to present and analyze a set of seven-dimensional data obtained from Janina Mining Plant and Wieczorek Coal Mine. It was decided to examine whether the method of multi-parameter data visualization allows to divide the samples space into areas of various applicability to fluidal gasification process. The “Technological applicability card for coals” was used for this purpose [Sobolewski et al., 2012; 2013], in which the key parameters, important and additional ones affecting the gasification process were described.
    Metody służące do wizualizacji złożonych, wielowymiarowych danych poprzez transformację przestrzeni wielowymiarowej do dwuwymiarowej umożliwiają prezentację tych danych na ekranie komputera. Tym samym są przystępnym instrumentem analizy zbiorów danych, pozwalającym wykorzystać połączenie naszego wzroku z mocą naszej osobistej sieci neuronowej (mózgu) do wyodrębnienia z danych cech, których zauważenie przy pomocy innych metod może być bardzo trudne. W artykule zastosowano jedną z takich metod – skalowanie wielowymiarowe – w celu sprawdzenia, skuteczności tej metody do analizy próbek węgla ze względu na jego przydatność do procesu zgazowania w kotle fluidalnym. W tym celu pobrano próbki dwóch węgli, z KWK „Wieczorek” (węgiel typu 32) oraz ZG „Janina” (węgiel typu 31.2), które następnie miały być poddane testom pod względem ich przydatności do zgazowania. Każda z próbek została zbadana ze względu na cechy, których określone poziomy są kluczowe oraz wskazane w kontekście procesu zgazowania według „Karty przydatności węgli do zgazowania” (Sobolewski et al., 2012; 2013). Każdy z węgli został rozdzielony na osadzarce pierścieniowej (10 pierścieni, uziarnienie węgla 0-18 mm) w wyniku czego powstało pięć warstw (po 2 pierścienie każda). Następnie każda z warstw została rozsiana na 10 klas ziarnowych. Tak otrzymane produkty zostały poddane technicznej oraz chemicznej analizie (ogółem 50 próbek z ZG „Janina” oraz 49 próbek z KWK „Wieczorek” – klasa ziarnowa 16-18 mm w tej drugiej kopalni nie została uzyskana i pomiar był niemożliwy do zrealizowania. Tym samym otrzymano takie parametry do analizy jak: zawartość siarki, zawartość wodoru, zawartość azotu, zawartość chloru, zawartość węgla organicznego, ciepło spalania oraz zawartość popiołu. W wyniku przeprowadzonych badań oraz porównania ich z wymogami prezentowanymi w „Karcie przydatności węgli do zgazowania” okazało się, że tylko 18 próbek spełnia wszystkie wymogi, z czego aż 17 pochodziło z KWK „Wieczorek”. Postanowiono poddać ocenie wszystkie próbki bardziej złożonej obserwacji – wielowymiarowej analizie danych za pomocą skalowania wielowymiarowego. W rozdziale 3 przedstawiono szczegółowo zastosowaną metodologię analizy wraz z opisem algorytmu. Następnie, w rozdziale 4 przedstawiono wyniki obserwacji przeprowadzonych za pomocą opracowanego w tym celu programu komputerowego, napisanego w języku C++. Rysunki 1-3 przedstawiają sytuację, gdzie dane reprezentujące próbki węgla mniej lub bardziej przydatne do zgazowania zaczynają tworzyć podgrupy. Proces grupowania został przedstawiony etapowo, tzn. rys. 1 prezentuje sytuację wyjściową, Rys. 2 sytuację przy bardzo małej wartości parametru ITER = 5, zaś Rys. 3 najlepszy możliwy widok, otrzymany przy wartości parametru ITER = 340. Widać na tym rysunku, że obrazy punktów reprezentujących próbki węgla bardziej oraz mniej podatnego na zgazowanie zajmują osobne podobszary. Widać, że na całym obszarze rysunku, podobszary te można łatwo od siebie odseparować. Przez to możemy na podstawie tego rysunku stwierdzić, że skalowanie wielowymiarowe pozwala podzielić przestrzeń próbek na obszary o różnej przydatności do procesu zgazowania fluidalnego. Dzięki temu analizując następne, nieznane próbki możemy poprzez ich wizualizację zakwalifikować je do grupy bardziej podatnych na zgazowanie lub mniej podatnych na zgazowanie. Ważne jest to szczególnie dlatego, ponieważ w analizowanej sytuacji próbki węgla bardziej podatnego na zgazowanie zajmują wnętrze siedmiowymiarowego prostopadłościanu – co jest znacznym uproszczeniem. Wynika to bezpośrednio z faktu, iż przyjęte warunki określające przynależność do tej grupy („Karta przydatności Technologicznej węgla”) to proste nierówności przy pomocy których łatwo można sprawdzić taką przynależność. W rzeczywistości, może się jednak okazać, że obszar przynależności może mieć znacznie bardziej skomplikowany kształt. Wtedy na podstawie większej ilości próbek, których przynależność do klasy węgla bardziej podatnego na zgazowanie zostanie stwierdzona empirycznie, można będzie próbować przy pomocy skalowania wielowymiarowego uzyskać podział przestrzeni na obszary reprezentujące próbki węgla bardziej oraz mniej podatnego na zgazowanie. Rys. 4 przedstawia podobny podział, ale bez wzięcia pod uwagę parametru „zawartość chloru”. Również i w tym przypadku próbki węgla mniej lub bardziej podatnego na zgazowanie tworzą wyraźne podgrupy. Przy pominięciu parametru „zawartość chloru” już 78 próbek (37 z ZG „Janina” oraz 41 z KWK „Wieczorek”) z analizowanych 99-ciu spełniałoby wymogi zawarte w „Karcie przydatności węgla do zgazowania”. Rys. 5 przedstawia inne podejście do analizowanych próbek węgla. Tym razem za kryterium podziału przyjęto pochodzenie węgla z KWK „Wieczorek” lub ZG „Janina”, bez rozpatrywania ich w kontekście przydatności do zgazowania. Również i tym razem okazało się, że zastosowana metodologia pozwala stwierdzić możliwość efektywnego rozdzielenia, a tym samym prawidłowego rozpoznania analizowanych próbek węgla. Tym samym dowiedziono, że metoda skalowania wielowymiarowego może być bardzo przydatnym narzędziem podczas wieloparametrycznej analizy próbek różnego typu węgli.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 3; 445-457
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-39 z 39

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies