Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Mucha, J." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-92 z 92
    Tytuł:
    Analysis of stress distribution in the die during the self-piercing riveting process
    Analiza rozkładu naprężeń w matrycy w procesie nitowania bezotworowego
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/175634.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    FEM numerical simulation
    self-piercing riveting
    tools load
    tools for plastic forming
    symulacja numeryczna MES
    nitowanie bezotworowe
    obciążenie narzędzi
    narzędzia do plastycznego formowania
    Opis:
    In the paper an analysis of the result obtained in numerical simulation of tools load during Al Mg 4.5Mn0.7 aluminium alloy sheets joining by SPR process. Numerical simulations of joining process were made, with use finite element method (FEM), in MSC.Marc 2010 commercial program. Experimental research of SPR joining process was made on test stand: press with electric drive and special tools. High precision of joint cross-sections from experimental and numerical research was obtained. It was observed that the surface pressure on the punch face depend on the rivet deformation and they are changing it non-linear way. The stress distribution change along line on the rivet head surface, through its center, is determined by the recess size of the tubular part of the rivet in the joined sheets. The results of numerical simulation can be used in developing process of SPR tools with shape modification.
    W pracy przedstawiono analizę wyników symulacji numerycznej obciążenia narzędzi w trakcie procesu SPR łączenia blach ze stopu aluminium Al Mg 4.5Mn0.7. Symulację numeryczną kształtowania połączenia wykonano metodą elementów skończonych (MES) z zastosowaniem komercyjnego programu MSC.Marc 2010. Próbę eksperymentalną połączenia zrealizowano na stanowisku badawczym składającym się z prasy o napędzie elektrycznym i zestawu narzędzi. Stwierdzono dużą dokładność kształtowania połączenia uzyskaną w eksperymencie i w symulacji numerycznej MES. Wykazano, że nacisk powierzchniowy na czole stempla formującego zależy od odkształcenia nita – nie zmienia się w sposób liniowy. Zmiana rozkładu naprężeń na przekroju głowy nita jest uwarunkowana głębokością zagłębienia części rurkowej łącznika w warstwę blach. Uzyskane wyniki symulacji numerycznej mogą stanowić podstawę do opracowania zmodyfikowanego kształtu narzędzi do kształtowania połączenia SPR.
    Źródło:
    Advances in Manufacturing Science and Technology; 2016, 40, 4; 43-54
    0137-4478
    Pojawia się w:
    Advances in Manufacturing Science and Technology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Characteristics of grey water filtration on polypropylene filters
    Charakterystyka filtracji wody szarej na filtrach polipropylenowych
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/388591.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
    Tematy:
    grey water
    constant pressure filtration
    Ruth’s equation
    szara woda
    filtracja pod stałym ciśnieniem
    równanie Rutha
    Opis:
    In the paper the main characteristics of filtration process of grey water (obtained from the laundry) on polypropylene filter of various size of pores (5 ۰m and 20 ۰m) has been presented. In was found well applicability of Ruth’s equation for filtration process of grey water in constant pressure. It means that in presented studies process is due to the first stage of formation of so called wet filtration cake. Parameters of Ruth’s equation were determined. On their flow resistance involved in the filtration process: resistant of the filter medium Rf = 1.94 ۰ 1011 m–1 (filter FCPS 5) and Rf = 1.89 ۰ 1011 m–1 (filter FCPS 20) and the average specific cake resistance ۰0 for FCPS 5 = 4.84 ۰ 1012 m–2 and ۰0 for FCPS 20 = 4.35 ۰ 1013 m–2 were calculated. Because both filters are made from polypropylene their resistances Rf have similar values. However ۰0 of both filters differs by an order of magnitude. Filtration times are equal to 42.3 min and 22.1 min respectively. Efficiency of both filters versus time of filtration were presented on the figures. It was proved higher life time of the FCPS 20 filter.
    W pracy przedstawiono podstawową charakterystykę procesu filtracji wody szarej (otrzymanej z prania) na polipropylenowych wkładach filtracyjnych o różnym mikronażu (5 ۰m, 20 ۰m). Stwierdzono stosowalność równanie Rutha do procesu filtracji wody szarej, co świadczy o tym, że w podjętych badaniach przebieg procesu dotyczył pierwszej fazy – tzw. formowania mokrego placka filtracyjnego. Wyznaczono parametry równania Rutha oraz na ich podstawie obliczono wartości oporów przegród filtracyjnych oraz objętościowych oporów właściwych osadu. Filtr o mniejszym mikronażu (FCPS 5) wykazywał nieco większy opór przegrody filtracyjnej (Rf = 1,94 ۰ 1011 m–1) niż filtra o mikronażu wyższym FCPS 20 (Rf = 1,89 ۰ 1011 m–1). Niewielkie różnice w wartościach oporów wynikają z charakterystyki obydwu filtrów. Obydwa zbudowane są ze spienionego polipropylenu. Natomiast wartości obliczonych objętościowych oporów właściwych osadu różniły się o rząd wielkości ۰0 dla filtra FCPS 5: 4,84 ۰ 1012 m–2 i ۰0 dla FCPS 20: 4,35 ۰ 1013 m–2. Czasy filtracji wynosiły odpowiednio 42,3 min oraz 22,1 min. Oceniono również wydajność filtracji na obydwu wkładach filtracyjnych i przedstawiono je na wykresach w funkcji czasu, z których wynika dłuższa żywotność filtra FCPS 20.
    Źródło:
    Ecological Chemistry and Engineering. A; 2015, 22, 1; 39-50
    1898-6188
    2084-4530
    Pojawia się w:
    Ecological Chemistry and Engineering. A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza zniszczenia prostokątnego złącza przetłoczeniowego w próbie ścinania
    The analysis of rectangular clinching joint in the shearing test
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366307.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
    Tematy:
    połączenia przetłoczeniowe
    ścinanie
    rozdzielenie złącza
    clinching joints
    shearing
    joint separation
    Opis:
    W pracy zawarto wyniki badań eksperymentalnych dotyczących wpływu zmiany kierunku obciążenia przetłoczeniowego złącza na przebieg charakterystyki i maksymalną wartość siły ścinania. Przedmiotem badań były jednozakładkowe połączenia przetłoczeniowe blach z aluminium AW1050A. Odpowiednio wykonane próbki prostokątnych połączeń przetłoczeniowych z nacięciem materiału poddano testom ścinania na maszynie wytrzymałościowej UTS 100. Przeanalizowano skrajne przypadki zniszczenia złącza dla kąta ułożenia &beta = 0 C., 90 C. Opisano mechanizm rozdzielenia połączenia dla wszystkich wartości kąta &beta = 0 C, 30 C, 45 C, 90 C. Zwrócono również uwagę na wielkość całkowitej pracy rozdzielenia przez ścinanie złącza.
    This paper presents the results of experimental researches on effect of clinching joint's load direction change on its characteristics and the maximum shearing force value. The single-folded clinching joints made of aluminum sheet AW1050A have been the subject of researches. Properly prepared specimens of rectangle clinching joints with material notch have been shear tested on the tensile testing machine UTS 100. The extreme joint destruction have been analyzed for the layout angle &beta = 0 C, 90C. The separation mechanism has been described for all angle values &beta = 0 C, 30 C, 45 C, 90 C. The total separation work by joint shearing has also been mentioned.
    Źródło:
    Eksploatacja i Niezawodność; 2011, 3; 45-50
    1507-2711
    Pojawia się w:
    Eksploatacja i Niezawodność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunki etniczne jako typ stosunków społecznych we współczesnej "makrosocjologii indywidualistycznej"
    Etnic Relations as a Type of Social Relations in the Contemporary 'Individualistic Macro-sociology'
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2137743.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Peter Blau
    Hubert Blalock
    social relations
    ethnic relations
    race relations
    interactions
    macro-sociolog
    Peter M. Blau
    Hubert M. Blalock
    stosunki społeczne
    stosunki etniczne
    stosunki rasowe
    interakcje
    makrosocjologia
    Opis:
    After introducing basic concepts of: social relations, individualistic macro-sociology and ethnicity, the author analyzes in great detail Peter M. Blau's theory of intergroup relations and Hubert M. Blalock's idea of ethnic relations. Both of these theories are very important for macro-sociology of social relations and hardly known in this context in Poland. In both cases the author stresses the ethnic aspect of these theories and, in the end, discusses the significance of the 'interactive' approach in sociology of ethnicity, and perhaps in the whole 'macro-sociology of social relations'. The problem of relations between interactions among individual actors on the one hand and large collectivities and relations among them on the on the other is also addressed briefly.
    Zadania tego tekstu są następujące. Wprowadzam podstawowe pojęcia: stosunków społecznych, indywidualistycznej makrosocjologii oraz etniczności. Omawiam teorię stosunków międzygrupowych autorstwa Petera M. Blaua i przedstawiam koncepcję zaproponowaną przez Huberta M. Blalocka. Szczegółowość omówień uzasadniam tym, że są to moim zdaniem wizje bardzo ważne, a praktycznie nieznane polskim czytelnikom. W obu przypadkach akcentuję oczywiście etniczny aspekt koncepcji. Ostatni rozdział podsumowuje wcześniejsze rozważania i wskazuje na znaczenie interakcyjnego podejścia w socjologii etniczności, a może i całej "makrosocjologii stosunków społecznych". Omawiam tu też w zarysie problematykę związków między indywidualnymi interakcjami a wielkimi zbiorowościami i relacjami między nimi. Czynię tak z uwagi na znaczenie tego zagadnienia dla wcześniej przedstawionych koncepcji Blaua i Blalocka.
    Źródło:
    Studia Socjologiczne; 2005, 2(177); 71-106
    0039-3371
    Pojawia się w:
    Studia Socjologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Department of Economic and Mining Geology
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184170.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    coal
    salt
    chemical materials
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2016, 42, 2; 223-225
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Technologia specjalnego formowania połączeń z udziałem impulsu elektromagnetycznego
    Improving special joint forming technology using the electromagnetic pulse
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/270200.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Wrocławska Rada Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych
    Tematy:
    formowanie
    połączenia
    metoda
    zgrzewanie impulsowe
    technologia EMPT
    forming
    method
    joint
    pulse welding
    EMPT
    ElectroMagnetic Pulse Technology
    Opis:
    W artykule przedstawiono zaawansowanie prac nad wykorzystaniem siły elektrodynamicznej do różnego rodzaju procesów formowania połączeń kształtowych oraz zgrzewanych z dużymi prędkościami. Omówiono główne zastosowania tej technologii w oparciu o możliwości przemysłowej realizacji. Zwrócono uwagę na możliwość automatyzacji procesu oraz kontroli jego przebiegu. Obecnie na rynku przemysłowym technologie przeznaczone do szybkiego wytwarzania elementów czy serii prototypowych głównie opierają się na metodach przyrostowych. Elektromagnetyczne formowanie może stanowić uzupełnienie znanych już rozwiązań szybkiego prototypowania części. Omówiono trendy rozwojowe i możliwości projektowania komputerowego związane z technologią formowania impulsów elektromagnetycznych.
    This paper presents the progress of researches on using the electrodynamic force in various forming processes of shaped joints and high speed welded joints. Major technology applications are presented basing on the industry implementations. The capabilities of process automation and control are described. Nowadays, the high speed manufacturing and prototyping technologies mainly base on the incremental methods. The electromagnetic forming can complement already known solutions of high speed part prototyping. The progress trends and computer design capabilities related to the electromagnetic pulse shaping are presented.
    Źródło:
    Inżynieria Maszyn; 2013, R. 18, z. 4; 97-116
    1426-708X
    Pojawia się w:
    Inżynieria Maszyn
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ kierunku obciążenia prostokątnego złącza przetłoczeniowego na jego wytrzymałość w próbie ścinania
    The effect of rectangle clinching joints load direction on its strength in the shear test
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/386677.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    obciążenie
    złącze
    wytrzymałość
    loading
    joint
    strength
    Opis:
    W niniejszej pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych wpływu kierunku obciążenia przetłoczeniowego połączenia na przebieg charakterystyki i maksymalną wartość siły ścinania. Badania modelowe przeprowadzono dla materiału stopu aluminium EN-AW 1050A. Próbki prostokątnych połączeń przetłoczeniowych z nacięciem materiału poddano ścinaniu na maszynie wytrzymałościowej UTS 100. Przedstawiono krótko analizę mechanizmu zniszczenia połą- czenia w zależności od kąta obciążenia próbki. Zwrócono uwagę na efekty działania siły niszczącej połączenie, zmiany jej wartości oraz maksymalnego przemieszczenia do całkowitego rozdzielenia połączonych pasm blach.
    This paper presents the results of experiments on effect of clinching joint's load direction on its characteristics and the maximum shearing force value. The model experiments have been conducted for EN-AW 1050A aluminum alloy. The specimens of rectangle clinching joints with material notch have been shear tested on the tensile testing machine UTS 100. The analysis of joint destruction depending on specimen load angle has been presented shortly. The effects of joint failure force, force value change and maximum displacement up to total separation of joined sheets have been presented.
    Źródło:
    Acta Mechanica et Automatica; 2011, 5, 3; 108-112
    1898-4088
    2300-5319
    Pojawia się w:
    Acta Mechanica et Automatica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Clinching technology in the automotive industry
    Technologia połączeń przetłaczanych w przemyśle motoryzacyjnym
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1363361.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
    Tematy:
    clinched joints
    clinching
    sheet metal joining
    development of joining methods
    połączenia przetłaczane
    łączenie blach
    rozwój łączenia
    Opis:
    The technology of sheet metal joining by clinching has been presented. The clinching is a process of joining material layers with the use of plastic deformations. The process of forming a joint by classic shaping has also been shown. Successive phases of forming a clinched joint during the sheet metal joining process have been characterized. Joint quality assessment methods and example applications of clinched joints have been described. At present, tools of various designs are available for the forming of joints of this type. In most cases, a punch and a round solid die with an axially symmetrical profile are used. Other die design versions make it possible to reduce the joint-forming force to a significant degree. In the article, attention has been directed to various designs of the dies suitable for such an application and to the possibility of joining not only metallic materials but also metal and composite combinations. The possibilities of making hybrid (i.e. glued and clinched) joints have been described as well. Moreover, new research directions and the development of unconventional clinching technology solutions have been characterized, with highlighting the use of clinched joints in the thin-walled structure assembly processes in the production of motor vehicles. The main directions of automatizing the process of assembling sheet metal structures by clinching have been discussed. Examples of motor vehicle body components with clinched joints have been presented.
    W publikacji przedstawiono technologię łączenia blach za pomocą przetłaczania (ang. clinching). Clinching to proces scalania warstw materiału z udziałem odkształceń plastycznych. Przedstawiono przebieg procesu formowania złącza w klasycznej odmianie kształtowania. Scharakteryzowano fazy formowania przetłoczenia w trakcie łączenia blach. Opisano metody oceny jakości wykonania złączy, a także przykłady ich zastosowania. Obecnie istnieją różne konstrukcje używanych narzędzi, do formowania tego typu złączy. Najczęściej stosowanymi narzędziami są stempel, oraz matryca okrągła i niedzielona o zarysie osiowo-symetrycznym. Inne odmiany konstrukcji matryc pozwalają na znaczne obniżenie siły kształtowania złącza. W pracy zwrócono uwagę na rożną konstrukcję możliwych do zastosowania matryc, możliwość łączenia nie tylko materiałów metalicznych ale także kombinacji metalicznych z kompozytowymi. Opisano możliwości tworzenia złączy hybrydowych tj. klejowo-przetłaczanych. Ponadto scharakteryzowano nowe kierunki badań, rozwój niekonwencjonalnych rozwiązań technologii przetłaczania. Zwrócono uwagę na zastosowanie połączeń clinching w procesach montażowych cienkościennych konstrukcji podczas wytwarzania pojazdów samochodowych. Omówione zostały kierunki automatyzacji procesu montażu konstrukcji blaszanych z udziałem przetłaczania. Przedstawiono przykłady elementów nadwozi samochodowych w których stosowane są złącza clinching.
    Źródło:
    Archiwum Motoryzacji; 2017, 76, 2; 75-94
    1234-754X
    2084-476X
    Pojawia się w:
    Archiwum Motoryzacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The tool surface wear during the silicon steel sheets blanking process
    Zużycie powierzchni narzędzi podczas eksploatacji w procesie wykrawania blachy krzemowej
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Jaworski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365768.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
    Tematy:
    tool wear
    high-speed steel
    blanking process
    silicon steel sheet
    zużycie narzędzi
    stale szybkotnące
    wykrawanie
    blachy krzemowe
    Opis:
    The surface wear mechanism of punches for the silicon sheets blanking was presented. In the studies the differences in the wear of high-speed tool (produced by casting and sintering), where observed. The influence of additional TiN coating on the punches flank degradation intensity was obtained. The strengthening zone changes of the sheared blank material close to cutting line were observed. The punch wear influence on the M530-50A silicon sheet material hardness changes was described.
    W niniejszym artykule przedstawiono opis mechanizmu zużycia powierzchni roboczych stempli wykrawających elementy z blachy krzemowej. Badania wykazały różnice w zużyciu narzędzi dla stali szybkotnącej w przypadku dwóch procesów jej wytwarzania (odlewania i spiekania). Wykazano wpływ dodatkowej powłoki z TiN na intensywność degradacji powierzchni przyłożenia stempli wykrawających. Obserwacji poddano zmiany obszaru umocnienia materiału wykrawanego w pobliżu linii cięcia. Określono wpływ zużycia stempli na zasięg zmian twardości materiału blachy krzemowej M530-50A.
    Źródło:
    Eksploatacja i Niezawodność; 2016, 18, 3; 332-342
    1507-2711
    Pojawia się w:
    Eksploatacja i Niezawodność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozważania nad efektywnym modelowaniem procesu łączenia cienkich blach metodą przetłaczania
    Thoughts on the effective modeling of the process of joining thin sheets using the clinching method
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Bartczak, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/212075.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Obróbki Plastycznej
    Tematy:
    połączenia przetłoczeniowe
    kształtowanie połączenia
    projektowanie procesu
    clinching connections
    forming connections
    process design
    Opis:
    W artykule omówiono zagadnienie powstawania złącza przetłoczeniowego cienkich blach stalowych H320LA. Przedstawiono badania mające na celu określenie wpływu siły kształtowania na własności wytrzymałościowe powstałych w ten sposób złączy. Jakość złączy oceniono na podstawie badań wizualnych oraz wytrzymałościowych. Dokonano oceny procesu kształtowania złącza na podstawie map rozkładu intensywności odkształcenia, oraz naprężeń średnich przy wykorzystaniu MES. Uzyskane wyniki stanowią podstawę do określenia parametrów procesu kształtowania połączeń wysokowytrzymałej blachy stalowej.
    The article discusses the problem of the creation of a clinched connection between two thin H320LA steel sheets. Tests, which have purpose of defining the influence of forming force on the strength qualities of the connections created in this fashion, are shown. Connection quality was evaluated based on visual tests and strength tests. The process of forming the connection was evaluated based on maps of strain intensity distribution and average stress using FEM. The results obtained are the basis for determining parameters for the process of forming connections of the high-strength steel sheet.
    Źródło:
    Obróbka Plastyczna Metali; 2010, 21, 2; 105-117
    0867-2628
    Pojawia się w:
    Obróbka Plastyczna Metali
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy dokumentowania złóż bursztynu
    Basic problems of exploration and evaluation of amber deposits
    Autorzy:
    Nieć, M.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394431.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    bursztyn
    złoża kopalin
    rozpoznawanie złóż
    szacowanie zasobów
    amber
    mineral deposits
    exploration
    resources evaluation
    Opis:
    Złoża bursztynu wyróżniają się dużą zmiennością jego zawartości, wielkości ziarn i ich jakości (walorów jubilerskich). Nieregularne, gniazdowo-strefowe rozmieszczenie jego akumulacji powoduje, że mogą być one rozpoznawane tylko z ograniczoną dokładnością. Poszukiwania szczegółowe powinny być skojarzone z równoczesnym rozpoznaniem złoża i wykorzystaniem nagromadzeń bursztynu napotkanych w czasie tych prac. W poszukiwaniu i rozpoznawaniu złóż powinny być stosowane otwory wielkośrednicowe albo odpowiednio poszerzane, a w złożach płytko położonych otwory hydrauliczne. W serii bursztynonośnej powinny być pobierane duże próbki o objętości co najmniej 0,05 m3, ale zalecana jest 0,08 m3, tj. około 160 kg. W otworach hydraulicznych pobieraną próbę stanowi całość wydobytego bursztynu. Otwory rozpoznawcze powinny być wykonywane w siatce trójkątnej równobocznej. Odległości miedzy nimi powinny wynosić około 200 m w złożach paleogeńskich stratoidalnych - pokładowych i 10 m w złożach holoceńskich i plejstoceńskich, gniazdowych. Zasoby bursztynu mogą być szacowane metodą analogii ("geologiczno-statystyczną"), na podstawie danych o ilości uzyskanej kopaliny w czasie prowadzonej eksploatacji lub na podstawie wskaźnika bursztynonośności, to jest stosunku liczby otworów, w których stwierdzono obecność bursztynu do całkowitej ich liczby w obszarze objętym pracami poszukiwawczymi lub rozpoznawczymi.
    Amber deposits are characterized by high variation of amber content, its grain size and gemstones quality. Accuracy of exploration results is low, due to irregular, lenticular or pocket amber accumulation in amberbearing sediments. Detailed prospecting and exploration of such deposits is combined with recovery of encountered amber. Prospecting and exploration should be realized with the use or great size boreholes or in deposits at the depth to about 10 m, hydraulic boreholes. The sample volume of bearing rock should be greater than 0,05 m3, and greater than 0,08 m3 (160 kg) is recommended. If hydraulic boreholes are used total recovered amber should be recorded. Equisized 200 m triangular borehole grid is recommended stratiform deposits (in Paleogene formations) are explored and 10 m sized grid in the case of prospecting and exploration lenticular-pocket like deposits in marine Holocene deposits. Valuation of amber resources is possible by analogy, based on data of amber amount extracted from exploited part of deposit, or with the use of ratio of "amberbearing" boreholes number to its total number within the designed possible deposit boundaries.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 327-344
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The structure of the strength of riveted joints determined in the lap joint tensile shear test
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Witkowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/387206.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    riveted joints
    mechanical joining
    sheets joining
    shearing test
    joint strength
    połączenia nitowe
    połączenia mechaniczne
    test wytrzymałości
    stopy aluminium
    Opis:
    The article presents the analysis of the structure of the load capacity of riveted joints. For the four joining systems the lap joint specimens were made and tested in the shearing test. The joints were prepared for the three combinations of the DC01 steel and EN AW- 5754 aluminium alloy sheets with the thickness of 2mm. On the basis of the obtained load-elongation diagram tensile shear test curves, the basic parameters defined in the ISO/DIS 12996 standard were determined. In the case of the conventional riveted joints the maximum load capacity of the joint is determined by the strength of the fastener. For the joints with aluminium-steel blind rivet , the load capacity of the joint was on the strength limit of the rivet tubular part and on the strength limit of the sheet material. The strength of the SSPR joint is determined by the mechanical properties of the material of the joined sheets. From all sheets and rivet specimens arrangements the highest load capacity of the joint was obtained for the DC01 sheet material joints, and the lowest load capacity of the joint was obtained for the EN AW-5754 sheet material joints.
    Źródło:
    Acta Mechanica et Automatica; 2015, 9, 1; 44-49
    1898-4088
    2300-5319
    Pojawia się w:
    Acta Mechanica et Automatica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Trójwymiarowe modelowanie wartości parametrów złożowych metodą krigingu zwyczajnego 3D
    3D modelling of deposit parameters using ordinary kriging
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183349.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    modelowanie 3D
    semiwariogramy
    kriging 3D
    złoża Cu
    3D modelling
    semivariograms
    3D kriging
    Cu deposits
    Opis:
    The principles of 3D modelling of deposit parameters by means of geostatistical procedure of 3D ordinary kriging were outlined. The use of the procedure was illustrated by example of Cu content assessment in exploitation blocks in a one of the deposits Cu-Ag from Fore-Sudetic Monocline. A new classification of accuracy of mean Cu content estimation in exploitation blocks was proposed.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 2/1; 167-174
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ wartości anomalnych i zmienności lokalnej na opis struktury zmienności i szacowanie parametrów złożowych
    The influence of anomalous values and local variability on the structure of variability and the estimation of deposit parameters
    Autorzy:
    Auguścik, J.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395003.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    złoża rud Cu-Ag LGOM
    semiwariogram
    wartości anomalne
    zmienność lokalna
    ołów
    Cu-Ag ore deposit LGCD
    semivariogram
    anomalous values
    local variability
    lead
    Opis:
    W artykule opisano wpływ wartości anomalnych i zmienności lokalnej na opis struktury zmienności i szacowanie parametrów złożowych. Badania przeprowadzono metodami statystycznymi i geostatystycznymi na przykładzie zasobności jednostkowej Pb w serii łupkowej we fragmencie wybranego złoża rud Cu-Ag LGOM. Stwierdzono, że wyznaczanie wartości anomalnych w zbiorze danych statystyczną metodą „ramka-wąsy” jest nieoptymalne i do tego celu autorzy rekomendują zastosowanie geostatystycznego narzędzia określanego jako „chmura punktów semiwariogramu”. Wyeliminowanie ze zbiorów danych wartości anomalnych wyznaczonych metodą geostatystyczną powoduje znaczące obniżenie względnego zróżnicowania danych, ale nadal jest ono ogromne w przypadku analizowanego parametru lub parametrów o podobnych cechach statystycznych takich jak skrajnie duża zmienność i silnie asymetryczny rozkład. Konsekwencją tego są wysokie błędy oszacowań zasobów Pb. Obliczenia zasobów tego pierwiastka mogą być traktowane jedynie jako szacunkowe i kwalifikowane formalnie do kategorii D. Hipotetyczne założenie braku błędów opróbowania skutkujące obniżeniem wielkości zmienności lokalnej (C0) prowadzi do pewnego obniżenia mediany błędów oszacowań zasobów, ale nadal są one wysokie (>35%). Jest to wynikiem dużej, naturalnej zmienności zasobności Pb w lokalnej skali obserwacji. Przy aktualnym systemie opróbowania wyrobisk górniczych złóż Cu-Ag LGOM, prowadzonego pod kątem poprawnego oszacowania zasobów i zawartości Cu oraz prognozy jakości urobku, niemożliwe jest osiągnięcie dokładności oszacowań zasobów Pb zbliżonych do dokładności oszacowań zasobów głównego metalu. Teoretycznie efekt taki można by uzyskać przez silne zagęszczenie sieci opróbowań oraz wielokrotne zwiększenie mas pobieranych próbek, co jest w praktyce nierealistyczne ze względów ekonomicznych, jak i organizacyjno-technicznych. Należy się więc liczyć z tym, że prognoza wielkości zasobów Pb, jak i innych pierwiastków towarzyszących o podobnych cechach statystycznych (np. As) w partiach złoża przewidzianych do wydobycia i urobku będzie obarczona dużym błędem.
    The article describes the influence of anomalous values and local variability on the structure of variability and the estimation of deposit parameters. The research was carried out using statistical and geostatistical methods based on the Pb accumulation index in the shale series in part of the Cu-Ag ore deposit, LGCD (Lubin-Głogów Copper District). The authors recommend the use of a geostatistical tool, the so-called semivariogram cloud to determine the anomalous values. Anomalous values determined by the geostatistical method and removed from the dataset have resulted in a significant reduction of the relative variability of data, which is still very large in the case of the analyzed parameter or parameters with similar statistical features such as extreme variability and strongly asymmetric distribution. Calculations of the resources of this element can be treated only as estimates and formally classified to category D. The hypothetical assumption of the absence of sampling errors, resulting in a decrease in the magnitude of local variation, leads to a certain reduction of the median error of resource estimates. However, they are still high (> 35%). This is due to the large natural variability of the accumulation index of Pb on the local observation scale. The current method for collecting samples from mine workings of the Cu-Ag deposits in the Lubin-Głogów Copper District (LGCD), aimed at the proper assessment of copper resources, the Cu content, and at estimating the quality of copper output, makes it impossible to achieve an accuracy of estimates of Pb resources similar to that obtained for the main metal. Theoretically, this effect can be achieved by a strong concentration of the sample collection points and thanks to a multiple increase in the samples weight; this, however, is unrealistic for both economic and organizational reasons. It is therefore to be expected that the assessment of Pb resources and other accompanying elements of similar statistical features (e.g. As), located in parts of the deposit where mining activities are to be carried out, will be subject to significant errors.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 7-20
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza wytrzymałości na ścinanie okrągłych połączeń przetłoczeniowych z cienkiej blachy DC04
    The shearing strength analysis of round clinching joints madeof thin DC04 sheet
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Witkowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395703.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    połączenia
    clinching
    ścinanie połączeń
    joints
    joint shearing
    Opis:
    W artykule przedstawiono zagadnienie wytrzymałości okrłgłych połączeń przetłoczeniowych wykonanych dla cienkiej blachy stalowej z materiału 1.0338 (DC04). Dla blach poniżej 1 mm niezwykle istotne jest zachowanie wysokiej sztywności narzędzi oraz czystości powierzchni łączonych elementów. Podczas badań eksperymentalnych analizowano wytrzymałość na ścinanie oraz zachowanie się przetłoczenia podczas testu rozdzielenia. Na podstawie otrzymanych wyników stwierdzono pewną niejednorodność w wartościach maksymalnej siły niszczącej złącze.
    This paper presents the strength issue for round clinching joints made of 1.0338 (DC04) thin steel sheet. For sheets of thickness below 1 mm it is important to maintain high toolrigidity and cleanliness of joined element surfaces. Their shearing strength and redrawingjoint behavior during separation test was analyzed during experimental researches. Basedon achieved results, some heterogeneity in maximum joint breaking force was observed.
    Źródło:
    Postępy Nauki i Techniki; 2011, 11; 137-147
    2080-4075
    Pojawia się w:
    Postępy Nauki i Techniki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane aspekty kształtowania okrągłych połączeń przetłoczeniowych
    Some aspects of the forming of round clinching joints
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Kaščák, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/257986.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technologii Eksploatacji - Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    połączenia przetłoczeniowe
    narzędzia
    projektowanie
    wytrzymałość
    clinching joints
    tools
    design
    strength
    Opis:
    Podczas kształtowania złączy przetłoczeniowych można uzyskać wyższą ich wytrzymałość zwiększając siłę prasowania. Istnieje ścisła korelacja pomiędzy parametrami procesu łączenia a uzyskanymi parametrami wytrzymałościowymi złącza. Proces montażowy powinien być zaprojektowany z uwzględnieniem niskiej jego energochłonności przy zachowaniu możliwie dużej wytrzymałości powstałego połączenia. Z punktu widzenia wprowadzania nowych materiałów istnieje konieczność indywidualnego podejścia do zagadnienia projektowania połączeń przetłoczeniowych. Istotnym parametrem jest już sam układ grubości blach w stosunku do matrycy. Ma to bezpośrednie przełożenie na tworzenie się zamka i późniejszą nośność złącza. W pracy przedstawiono ogólnie technologię łączenia za pomocą przetkaczania, zaprezentowano kilka możliwych rodzajów połączeń przetłoczeniowych. Opisano możliwości wspomagania projektowania procesu montażu za pomocą obliczeń metodą elementów skończonych.
    Clinching joints can be strengthened during the forming process by increasing the pressing force. There is a direct correlation between joining process parameters and the resulting joint strength parameters. The assembly process design should feature low energy consumption and a possibly high joint strength. From the point of view of new material introduction, it is necessary to treat the clinching joint design process individually. The sheet thickness arrangement in relation to the die is a very important parameter. This directly influences the lock creation process and the final joint load-carrying ability. This paper presents the restamping process in general and also some possible clinching joint types. The supporting assembly design process possibilities have been presented using the finite element method.
    Źródło:
    Problemy Eksploatacji; 2010, 4; 29-38
    1232-9312
    Pojawia się w:
    Problemy Eksploatacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Opróbowanie złóż do badań chemicznych i jego dokumentowanie - oczekiwania i rzeczywistość
    Sampling of deposits for chemical analyses and its reporting - expectations and reality
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/169218.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    opróbowanie
    złoża
    błędy
    błąd losowy
    błąd systematyczny
    sampling
    deposits
    errors
    random error
    systematic error
    Opis:
    Przedstawiono podstawowe mankamenty i uchybienia opróbowania złóż kopalin stałych. Podkreślono powszechny brak systematycznych opróbowań kontrolnych i oceny dokładności opróbowania w dokumentacjach geologicznych. Zwrócono uwagę na zbyt powściągliwy i niedostateczny opis opróbowania rdzeni wiertniczych i wyrobisk górniczych. Zaproponowano poszerzony zakres i układ projektu opróbowania złóż. Scharakteryzowano specyficzne problemy opróbowania złóż węgla kamiennego, wapieni i rud Cu-Ag. Na przykładzie fikcyjnego zbioru danych zilustrowano wpływ trzech rodzajów błędów opróbowania (losowego, systematycznego stałego i systematycznego proporcjonalnego) na ocenę zawartości składników chemicznych.
    The basic shortcomings and misconduct of deposits’ sampling were presented. The common lack of systematic control samples and the assessment of deposit sampling accuracy in geological reporting were emphasized. The attention has been drawn to too laconic and insufficient description of sampling of bore cores and mine workings. The specific problems of deposit sampling of hard coal, limestone and Cu-Ag ores were characterized. The impact of three kinds of sampling errors (random, systematic - constant and systematic – proportional) on an estimation of mean contents of chemical components was illustrated by example of fictional data set.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 2; 52-57
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kategoryzacja zasobów złóż węgla kamiennego w świetle wytycznych do JORC Code i geostatystyki
    Categorization of bituminous coal resources based upon the guidelines of the JORC Code and the geostatistics
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170013.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    węgiel kamienny
    zasoby
    JORC Code
    geostatystyka
    kategoryzacja
    coal
    resources
    geostatistics
    categorization
    Opis:
    Skrótowo opisano zasady kategoryzacji zasobów złóż węgła kamiennego ujęte w australijskich wytycznych oceny i raportowania zasobów. Nawiązano do polskiej klasyfikacji stopnia zbadania złoża. Przedstawiono możliwości geostatystycznego wsparcia kategoryzacji zasobów wynikami badania zmienności parametrów zasobowych za pomocą semiwariogramów i oceny dokładności ich szacowania metodą krigingu. Wykazano, że stosowanie zasięgów semiwariogramów jako jedynego kryterium wyznaczania granic poszczególnych kategorii zasobów jest niewystarczające. Zaproponowano nową metodę kategoryzacji zasobów opartą na względnym udziale nielosowego składnika zmienności parametru zasobowego w jego całkowitej zmienności dla izotropowego modelu sferycznego semiwariogramu. W jej ramach założono, że zasoby węgla wokół punktów rozpoznania do odległości odpowiadającej minimalnemu udziałowi składnika nielosowego - 2/3 można zakwalifikować do kategorii measured, dla odległości odpowiadającej udziałom z przedziału od 2/3 do 1/3 - do kategorii indicated oraz dla odległości odpowiadającej udziałom z przedziału od 1/3 do 1/10 - do kategorii inferred. Podano przykłady oszacowań zasięgów kategorii dla trzech wyty¬powanych pokładów polskich złóż węgła kamiennego.
    The authors briefly describe the principles of categorization of bituminous coal resources contained in the Australian guidelines for Estimating and Reporting of Inventory Coal, Coal Resources and Coal Reserves reports, and refers these guidelines to the Polish categories of deposit assessment. The opportunities are presented of geostatistical approach as a support for catego¬rization of resources provided by semivariograms which estimate the variability of deposit parameters and by the kriging-based accuracy evaluation of deposit parameters estimations. It was demonstrated that the application of semivariograms ranges as the only criterion contouring the particular resources categories is insufficient. Hence, the new method of resources categorization was proposed, based upon the relative share of non-random component of variability of given deposit parameter in its overall variability determined for isotropic model of spherical semivariogram. The new method presumes that coal resources around the measurement sites of deposit parameters can be categorized as "measured" within the distance corresponding to the minimum share of non-random component, which is 2/3. For the distance corresponding to the share of non-random component between 2/3 and 1/3, the resources can be categorized as "indicated" and those contained with the distance corresponding to the share of non-random component between 1/3 to 1/10 can be regarded as "inferred". The examples are provided of categories ranges for the 3 selected coal seams from the Polish deposits.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2014, 55, 2-3; 67-73
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane problemy ewidencjonowania ruchu i stanu zasobów złóż wapieni
    Selected problems of the recording of change and state of limestone deposit resources
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394803.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    wapienie
    zasoby
    geostatystyka
    dokładność
    ewidencja
    limestones
    resources
    geostatistics
    accuracy
    registration
    Opis:
    Przedstawiono zalety i wady modelowania i szacowania zasobów złóż wapieni metodami tradycyjnymi i geostatystycznymi 3D. Skomentowano obowiązujące w Polsce wymagania dotyczące dokładności szacowania zasobów złóż na tle prognozowanych (teoretycznych) błędów oszacowań zasobów wapieni i sposobu zapisu wielkości ich zasobów. Stwierdzono, że notacja wielkości zasobów w różnego rodzaju dokumentach nie jest właściwa, gdyż nie odzwierciedla dokładności ich oszacowań. Zaproponowano wykazywanie wielkości zaktualizowanych zasobów złóż wapieni w corocznych bilansach zasobów złóż kopalin z dokładnością do 100 tys. ton oraz w operatach ewidencyjnych z dokładnością do 1 tys. ton.
    The advantages and disadvantages of modelling and estimation of limestone deposit resources with traditional and geostatistical methods were presented. Current Polish requirements concerning the accuracy of deposit resources assessment related to predicted (theoretical) errors of limestone resources assessment were commented. It was stated that the notation of the amount of resources recorded in different documents is not correct, because it does not reflect the accuracy of resources assessment. The notation of the amount of updated limestone resources in annual register of mineral deposits in Poland accurate to within 100,000 metric tons and in annual resources reports accurate to within 1,000 metric tons, was proposed.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2014, 88; 175-182
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geochemical modeling of the Cu-Ag deposits from the Lubin-Głogów Copper District (Poland) supported by lithological modeling
    Modelowanie geochemiczne złóż Cu-Ag LGOM wspomagane modelowaniem litologicznym
    Autorzy:
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216685.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    Cu-Ag deposit
    3D lithological model
    3D geochemical model
    Plurigaussian simulation
    złoże Cu-Ag LGOM
    litologiczny model 3D
    geochemiczny model 3D
    symulacja Plurigaussian
    Opis:
    The most important reasons for the limited credibility of 3D geochemical models of the Cu-Ag deposits (The Lubin-Głogów Copper District) are unfavorable statistical characteristics of the main metals (Cu, Ag), and the unfavorable structure of their variability with a relatively poorly marked non-random component of variability. It is hoped that the accuracy of geochemical models can be increased by previous lithological modeling of a given deposit. This is due to significant differences in mean Cu content in both the main lithological series (carbonates, shales and sandstones) and individual lithological units within them, which justifies separate geochemical modeling of each. The paper presents the results of the comparison of the reliability of 3D modeling of Cu content carried out in both individual and main lithological units of the Cu-Ag Rudna deposit (The Lubin-Głogów Copper District). The 3D lithological models were made using ordinary kriging (main lithological units) and Plurigaussian simulation (individual lithological units). The 3D estimation of Cu content within lithological models was carried out using the ordinary kriging (OK ) and squared inverse distance (ID2) methods. The verification of the accuracy of Cu estimates in the 3D model using spot samples of the test data set has shown only a slight increase in the accuracy of the estimates of Cu content within the individual lithological units of the shale series compared to the estimates of Cu content in the whole main lithology. In most cases, 3D models of Cu content carried out using the ordinary kriging method are slightly more accurate than the analogous squared inverse distance weighting method.
    Ważniejszymi przyczynami ograniczonej wiarygodności modeli geochemicznych 3D złóż Cu-Ag LGOM są niekorzystne cechy statystyczne zawartości metali podstawowych (Cu, Ag) oraz niekorzystna struktura ich zmienności ze stosunkowo słabo zaznaczonym nielosowym składnikiem zmienności. Pewne nadzieje na zwiększenie dokładności modeli geochemicznych budzi poprzedzenie jego konstrukcji modelowaniem litologicznym złoża. Wynika to ze zróżnicowania poziomów średnich zawartości metali zarówno między podstawowymi seriami litologicznymi (węglany, łupki i piaskowce) jak i pomiędzy wyróżnionymi w ich obrębie litologiami szczegółowymi, co uzasadnia wykonywanie modelowania geochemicznego oddzielnie dla każdego z nich. W artykule przedstawiono wyniki porównania wiarygodności modelowania 3D zawartości miedzi indywidualnie w podstawowych i szczegółowych wydzieleniach litologicznych we fragmencie złoża Cu-Ag Rudna (LGOM). Modele litologiczne 3D wykonano metodami krigingu zwyczajnego (litologie podstawowe) i symulacji Plurigaussian (litologie szczegółowe). Do szacowania 3D zawartości Cu w obrębie modeli litologicznych wykorzystano metody krigingu zwyczajnego i odwrotnej odległości do drugiej potęgi. Weryfikacja dokładności oszacowań zawartości Cu w modelu 3D, wykonana punktowo na podstawie zbioru testowego, wykazała jedynie niewielki wzrost dokładności oszacowań zawartości Cu w obrębie szczegółowych wydzieleń litologicznych serii łupkowej w porównaniu z oszacowaniami zawartości Cu w tej litologii podstawowej traktowanej jako całość. W zdecydowanej większości przypadków modele 3D zawartości Cu w wydzieleniach litologicznych wykonane metodą krigingu zwyczajnego cechują się nieco wyższą dokładnością niż analogiczne modele wykonane metodą z wagowaniem na odwrotność odległości do 2 potęgi.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 4; 63-78
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geostatystyka jako narzędzie wspomagające badania polskich złóż – główne kierunki zastosowań
    Geostatistics as a tool supporting research on mineral deposits of Poland – main directions of applications
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063113.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    semiwariogram
    kriging
    geostatyka
    złoża
    semivariogram
    geostatistic
    mineral deposits
    Opis:
    W artykule skrótowo przedstawiono historię rozwoju geostatystyki w świecie i jej zastosowań w Polsce. Wymieniono i skomentowano główne kierunki wykorzystania geostatystyki w badaniu polskich złóż kopalin stałych, a w szczególności do szacowania zasobów kopaliny oraz modelowania rozkładu przestrzennego wartości parametrów złożowych. Wskazano na potrzebę i celowość wdrożenia metod geostatystycznych do praktyki rozpoznawania i dokumentowania złóż, projektowania ich eksploatacji i prognozy jakości urobku.
    The history of development of geostatistical methods in the world and their applications in Poland are shortly presented. Main directions of the use of geostatistics in the evaluation of mineral deposits of Poland are discussed, especially with regard to resource estimation and modelling of spatial distribution of deposit parameters. The necessity of wider implementation of geostatistics for proving mineral deposits, exploitation planning, sampling pattern optimizing and output quality predicting is emphasized.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2010, 439 (2); 409--415
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Prognozowanie jakości urobku metodami geostatystyki 3D - perspektywy i ograniczenia
    The output quality prediction with the 3D kriging method - prospects and limitations
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216220.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    modelowanie 3D
    geostatystyka
    kriging
    3D
    złoże Cu
    3D modeling
    geostatistics
    3D kriging
    Cu ore deposit
    Opis:
    Przedstawiono zasady przestrzennego modelowania złóż z zastosowaniem geostatystycznej procedury krigingu 3D. Wskazano na zalety i przewagi metody krigingu 3D dla prognozowania jakości urobku nad klasycznymi metodami 2D wizualizacji złóż. Zwrócono uwagę na ograniczenia i trudności modelowania geostatystycznego 3D, a w szczególności na kwestie modelowania zmienności przestrzennej parametrów złożowych za pomocą semiwariogramów, doboru wielkości bloków elementarnych (minibloków) i liczby próbek uwzględnianych w algorytmach obliczeniowych. Podkreślono konieczność weryfikacji oszacowań jakości urobku uzyskanych na podstawie modeli 3D złóż przez porównanie ich z danymi z produkcji lub opróbowania wykonywanego w trakcie eksploatacji. Wymienione problemy zilustrowano na przykładzie oszacowań fragmentu jednego ze złóż Cu-Ag LGOM.
    The principles of modeling of deposits using geostatistical procedure of the 3D kriging have been outlined. The advantages of the 3D modeling for the mean grade prediction in mining blocs over the 2D methods of deposit visualization have been pointed out. The basic limitations and difficulties of using the 3D kriging procedure have been reviewed, especially: proper modeling of 3D variability by means of semivariograms, selection of optimal number of data taken for estimation of grades in elementary calculation blocks and choice of proper dimensions of these blocks. The necessity of verification of 3D modeling results by comparing them with the data from mining and/or denser sampling has been emphasized. The problems mentioned have been illustrated by an example of the Cu content estimation in the Cu-Ag Polish ore deposits.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 2; 57-67
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Geostatistical support for categorization of metal ore resources in Poland
    Geostatystyczne wspomaganie kategoryzacji zasobów polskich złóż rud metali
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216478.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    categorization of resources
    metal ore
    semivariogram
    JORC Code
    kategoryzacja zasobów
    rudy metali
    semiwariogram
    Opis:
    The authors attempted to introduce some components of the Australasian JORC Code system to the categorization of Polish Cu-Ag and Zn-Pb ore resources. The proposed geostatistical method of resource categorization applies two criteria: continuity of deposit parameters described by semivariograms and permissible, relative standard error of resources estimation determined with the ordinary kriging procedure. Considering the first criterion, we propose the following values of autocorrelation coefficients, which define the ranges (distances) of the resources categories around the measurement sites (e.g., exploration wells): “measured” category (A + B in the Polish system) – the values of the autocorrelation coefficient from 1 to 2/3, “indicated” category (C1 in the Polish system) – the values of the autocorrelation coefficient from 2/3 to 1/3, “inferred” category (partly C2 in the Polish system) – the values of the autocorrelation coefficient from 1/3 to 1/20, “out-of-doors” category (partly D in the Polish system) – the values of autocorrelation coefficient from 1/20 to 0. The second criterion of resources categorization is based upon the relative, standard errors of resources estimations calculated for the parts of deposit defined with the first criterion. The following permissible values of errors determined as the errors of ordinary kriging have been proposed: “measured” category (A + B in the Polish system) – 10% error, “indicated” category (C1 in the Polish system) – 30% error, “out-of-doors” category (partly D in the Polish system) – 50% error. [...]
    W artykule podjęto próbę włączenia pewnych elementów australijskiego systemu raportowania zasobów JORC Code do kategoryzacji polskich złóż Cu-Ag i Zn-Pb. Zaproponowano geostatystyczną metodę kategoryzacji uwzględniającą dwa kryteria: ciągłość parametrów zasobowych opisywaną za pomocą semiwariogramów oraz dopuszczalny relatywny, standardowy błąd oszacowania zasobów określany przy zastosowaniu procedury krigingu zwyczajnego. Według pierwszego kryterium uznano, że do poniżej wymienionych kategorii mogą być zakwalifikowane zasoby wokół punktów rozpoznania (np. otworów wiertniczych) w zasięgach odległości spełniających następujące warunki: kategoria measured (A + B wg polskiej klasyfikacji) – współczynnik autokorelacji przyjmuje wartości z przedziału: od 1 do 2/3, kategoria indicated (C1 wg polskiej klasyfikacji) – współczynnik autokorelacji przyjmuje wartości z przedziału: od 2/3 do 1/3, kategoria inferred (częściowo C2 wg polskiej klasyfikacji) – współczynnik autokorelacji przyjmuje wartości z przedziału: od 1/3 do 1/20, zasoby poza wymienionymi kategoriami (częściowo D wg polskiej klasyfikacji) – współczynnik autokorelacji przyjmuje wartości z przedziału od 1/20 do 0. Jako drugie kryterium warunkujące zaliczenie partii zasobów do danej kategorii przyjęto wielkość relatywnych, standardowych błędów oszacowań zasobów w obszarach złoża przyporządkowanym kategoriom według pierwszego kryterium. Dla poszczególnych kategorii rozpoznania zaproponowano następujące dopuszczalne wielkości błędów wyznaczanych jako błędy krigingu zwyczajnego: kategoria measured (A + B wg polskiej klasyfikacji) – 10%, kategoria indicated (C1 wg polskiej klasyfikacji) – 20%, kategoria inferred (C2 wg polskiej klasyfikacji) – 30%, zasoby poza wymienionymi kategoriami (D wg polskiej klasyfikacji) – 50%. [...]
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2015, 31, 4; 21-33
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Variability anisotropy of mineral deposits parameters and its impact on resources estimation - a geostatistical approach
    Anizotropia zmienności parametrów i jej wpływ na szacowanie zasobów w ujęciu geostatystycznym
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216978.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    parametr złożowy
    geostatystyka
    semiwariogram
    anizotropia
    kriging zwyczajny
    deposit parameters
    geostatistics
    semivariogram
    anisotropy
    ordinary kriging
    Opis:
    Anisotropy of variations of Polish mineral deposit parameters is rarely the subject of interest of geologists who carry on the assessment projects. However, if the anisotropy is strong its description and mathematical modeling are rational and justified as it may affect the accuracy of many calculations suitably for mining geology and mining engineering, e.g. estimation of resources and grade of particular raw-material, interpolation of deposit parameters values and construction of their contour maps, designing of optimum grade mining operations or densification of sampling grid. In geostatistics anisotropy is described with directional semivariograms which represent average variability of values of particular deposit parameter in various directions, depending on the distance between sampling sites. Convenient graphic presentation of anisotropy is map of directional semivariograms and good mathematical presentation are functions describing the anisotropy models. The paper presents the results of geostatistical descriptions of various anisotropy types in selected examples of Polish mineral deposits. Taking into account the spherical variability model, the influence of anisotropy on the results of deposit parameters estimations has been theorized for both the interpolation point and calculation block (area). It was found that anisotropy is effective for parameters estimation if three mutually interrelated factors are considered: power of directional diversification of parameters variation, contribution of random component to total, observed variation of parameters and the range of semivariograms (autocorrelation) of parameter referred to the average sampling grid density. The results demonstrate that anisotropy influences much more the estimations of parameters value in interpolation points than those of average values of parameters calculated for particular parts of deposit (calculation blocks). Moreover, anisotropy is unimportant when the random component of variability dominates the overall variability of analyzed parameter. Therefore, the simpler, isotropic variability model can be applied to geostatistical estimations of deposit parameters.
    Anizotropia zmienności parametrów złożowych tylko sporadycznie bywa przedmiotem zainteresowania dokumentatorów polskich złóż . Jej opis i modelowanie matematyczne ma jednak sens i uzasadnienie, gdy jest ona silnie wyrażona, ponieważ tylko wówczas może wpływać zauważalnie na dokładność rozwiązania wielu zadań z zakresu geologii górniczej i górnictwa, takich jak: szacowanie zasobów i jakości kopaliny, interpolacja wartości parametrów złożowych i kreślenie ich map izoliniowych, projektowanie eksploatacji uśredniającej czy też projektowanie zagęszczonej sieci punktów rozpoznania (opróbowania) złoża. W geostatystyce opisu anizotropii dokonuje się za pomocą semiwariogramów kierunkowych wyrażających średnie zróżnicowanie wartości badanego parametru złożowego dla różnych kierunków badań w zależności od odległości między punktami opróbowań. Graficznie anizotropię ilustruje się najczęściej w wygodnej dla interpretacji formie mapy semiwariogramów kierunkowych oraz matematycznie za pomocą funkcji analitycznych ciągłych opisujących modele anizotropowe. W artykule przedstawiono wyniki geostatystycznego opisu różnego rodzaju anizotropii zmienności parametrów złożowych na wybranych przykładach polskich złóż kopalin stałych. Teoretycznie, na przykładzie sferycznego modelu zmienności zilustrowano wpływ anizotropii na wyniki szacowania wartości parametrów złożowych w punktach i blokach złoża. Stwierdzono, że efektywność uwzględnienia anizotropii w szacowaniu parametrów złożowych jest uzależniona od wzajemnych relacji trzech elementów: siły kierunkowego zróżnicowania zmienności parametru, udziału losowego składnika zmienności w całkowitej, obserwowanej zmienności parametru oraz zasięgu autokorelacji wartości parametru odniesionego do średniego rozstawu punktów opróbowań. Wykazano, że anizotropia ma znacznie silniejszy wpływ na oszacowanie wartości parametrów w punktach złoża niż na oszacowanie jego średnich wartości w blokach złoża. Stwierdzono, że anizotropia nie ma istotnego znaczenia w przypadku dominacji losowego składnika zmienności w obserwowanej zmienności analizowanego parametru, co upoważnia do stosowania w oszacowaniach geostatystycznych prostszego, izotropowego modelu zmienności parametru.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2012, 28, 4; 113-135
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Interpolation and sampling errors of the ash and sulphur contents in selected Polish bituminous coal deposit (Upper Silesian Coal Basin – USCB)
    Błędy interpolacji i opróbowania zawartości popiołu i siarki w wytypowanych polskich złożach węgla kamiennego (Górnośląskie Zagłębie Węglowe)
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/219174.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    geostatistics
    contour maps
    sampling errors
    interpolation accuracy
    geostatystyka
    mapy izoliniowe
    błędy opróbowania
    dokładność interpolacji
    Opis:
    The basic sources of information on the parameters characterizing the quality of coal (i.e. its ash and sulphur contents) in the deposits of The Upper Silesian Coal Basin (Poland) are drill core sampling (the first stage of exploration) and channel sampling in mine workings (the second stage of exploration). Boreholes are irregularly spaced but provide relatively uniform coverage over an entire deposit area. Channel samples are taken regularly in mine workings, but only in the developed parts of the deposit. The present study considers selected seams of two mines. The methodology used is based on detailed geostatistical analysis, point kriging procedure and P. Gy’s theory of sampling. Its purpose is: defining and comparing geostatistical models for variability of the ash and sulphur contents for data originating from boreholes and mine workings, predicting by means of point kriging the values of the parameters and errors of interpolation Rusing data from boreholes at grid points where underground mine workings were later channel-sampled, assessing the accuracy of interpolation by comparison of predicted values of parameters with Real values (found by channel sampling), evaluating the variances of total secondary sampling error (error of preparation of assay samples) and analytical error introduced by assaying of sulphur and ash, assessing the contribution of sampling and analytical errors (global estimation error) to the interpolation errors. The authors found that the interpolation errors for ash or sulphur content are very large, with mean relative values of 35%-60%, mainly caused by the considerable natural variability, a significant role of random component of variability, and heterogeneity of spatial distribution of these characteristics. The sampling and analytical errors play a negligible role. Their values are smaller than 11% of interpolation error values. Presenting estimates of the spatial distribution of ash and sulphur contents in coal seams by means of contour maps is unreasonable if they are based on drill core sampling.
    Prawo geologiczne i górnicze a w szczególności Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie dokumentacji geologicznej złoża kopaliny z dnia 22 grudnia 2011 r. nakłada na dokumentatora złoża obowiązek ilustrowania zmienności jakości kopaliny za pomocą map. W odniesieniu do złóż węgla kamiennego rozmieszczenie wartości parametrów charakteryzujących jego jakość najczęściej wizualizuje się za pomocą map izoliniowych zawartości siarki, zawartości popiołu lub wartości opałowej konstruowanych w oparciu o wyniki ich interpolacji w regularnej sieci interpolacyjnej znacznie zagęszczonej w stosunku do sieci rozpoznania złoża. Podstawowymi źródłami informacji o wartościach tych parametrów w warunkach złóż Górnośląskiego Zagłębia Węglowego są wyniki opróbowania rdzeni z otworów wiertniczych (we wczesnych fazach rozpoznania złoża) i wyniki opróbowania bruzdowego pokładów w wyrobiskach górniczych (w zaawansowanych fazach rozpoznania złoża). Otwory wiertnicze są wykonywane w nieregularnej sieci ale z reguły zapewniają jednolite pokrycie złoża. Próby bruzdowe w wyrobiskach górniczych pobierane są na ogół ze stałym rozstawem ale charakteryzują jedynie części złóż rozciętych wyrobiskami. W artykule przestawiono wyniki badań nad wielkością błędów interpolacji zawartości siarki i popiołu oraz na ich tle przedstawiono oszacowania błędów opróbowania wykonane dla dwóch pokładów kopalni Murcki (330 i 334/2) oraz jednego pokładu kopalni Brzeszcze (405/1) (Fig. 1 i 2). Metodyczną podstawę badań stanowiła statystyczna i geostatystyczna analiza zmienności wyników opróbowań, geostatystyczna procedura interpolacji tych parametrów za pomocą zwyczajnego krigingu punktowego oraz dla określenia błędów przygotowania próbki do analizy chemicznej elementy teorii opróbowania Gy (Mucha i Wasilewska, 2006). Cele badań były wielokierunkowe i obejmowały: określenie i porównanie geostatystycznych modeli zmienności zawartości siarki i popiołu dla danych pochodzących z z opróbowania rdzeni wiertniczych i wyrobisk górniczych, prognozowanie za pomocą krigingu zwyczajnego na podstawie danych otworowych wartości parametrów w punktach złoża opróbowanych w późniejszej fazie rozpoznania w wyrobiskach górniczych, ocenę dokładności interpolacji przez porównanie wartości parametrów prognozowanych na podstawie danych otworowych z danymi z wyrobisk górniczych, które stanowiły zbiór referencyjny, ocenę wariancji błędów przygotowania próbek do analizy chemicznej w oparciu o formułę Gy (wzór (1)) oraz błędów oznaczeń zawartości siarki i popiołu na podstawie oznaczeń kontrolnych, ocenę udziału błędów opróbowania i oznaczeń zawartości siarki i popiołu w błędach interpolacji. Wyniki analizy statystycznej nie pozwalają z jednym wyjątkiem (zawartość siarki w pokładzie 405/1 kopalni Brzeszcze) na odrzucenie hipotezy o identyczności rozkładów prawdopodobieństwa parametrów dla danych z otworów wiertniczych i wyrobisk górniczych z ryzykiem błędu mniejszym od 5% (Fig. 3). Wyniki geostatystycznego modelowania zmienności są niejednoznaczne i pokazują w dwóch przypadkach (zawartość siarki w pokładzie 405/1 kopalni Brzeszcze i zawartości popiołu w pokładzie 334/2) drastyczne różnice w postaci modeli dla danych otworowych i górniczych. (Fig. 4). W pozostałych przypadkach modele dla obu rodzajów danych wykazują zadowalającą zgodność. Interpolacja wartości parametrów na podstawie danych otworowych za pomocą procedury krigingu punktowego charakteryzuje się niską dokładnością ze średnimi względnymi (absolutnymi) błędami rzędu 35%-60% (Tab. 1). Przyczyn niskiej dokładności interpolacji należy upatrywać przede wszystkim w dość dużej zmienności zawartości siarki i popiołu (ze współczynnikami zmienności od 38% do 77%) (Fig. 3) oraz w znaczącym udziałem losowego składnika ich zmienności reprezentowanego na modelach semiwariogramów przez silnie zaznaczoną wartość parametru modeli C0 (nugget effect) (Fig. 4). Znajduje to potwierdzenie w mapach izoliniowych sporządzonych metodą krigingu dla zawartości siarki (Fig. 5) i zawartości popiołu w węglu (Fig. 6) dla pokładu 330 w kopalni Murcki gdzie rezultaty interpolacji dokonanej metodą krigingu punktowego są najdokładniejsze. Przebiegi izolinii dla danych otworowych i z wyrobisk górniczych wykazują zauważalne różnice, podobnie jak i prognozowane błędy interpolacji. Wysokie, rzeczywiste średnie błędy interpolacji zawartości siarki (35%) i zawartości popiołu (47%) dowodzą, że możliwości wiarygodnej predykcji wartości tych parametrów w punktach złoża na podstawie danych otworowych są dalece niewystarczające dla planowania eksploatacji uśredniającej. Błędy opróbowania określone w oparciu o teoretyczną formułę Gy (wzór 1, Fig. 7) oraz błędy oznaczeń zawartości siarki i popiołu ocenione na podstawie oznaczeń kontrolnych maja marginalne znaczenie. Wariancja tych błędów stanowi zaledwie od 3% do 11% średniego kwadratowego błędu interpolacji (Fig. 8). Tak więc nie mają one zauważalnego wpływu na dokładność interpolacji. Wysokie wartości błędów interpolacji zawartości siarki i popiołu czynią bezzasadnym ilustrowanie rozmieszczenia wartości tych parametrów w pokładach za pomocą map izoliniowych skonstruowanych na podstawie rzadko rozmieszczonych danych otworowych.
    Źródło:
    Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 3; 791-806
    0860-7001
    Pojawia się w:
    Archives of Mining Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Problemy opróbowania pośredniego złóż metodami korelacyjno-regresyjnymi na przykładzie złoża wapieni i margli
    Problems related to indirect sampling methods using correlation and regression methods on the example of marl and limestone deposits
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/395105.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    złoże wapieni i margli
    składniki chemiczne
    korelacje proste i wielorakie
    limestone and marl deposits
    chemical components
    simple and multiple correlations
    Opis:
    Metoda korelacyjno-regresyjna jako jedna z metod opróbowania pośredniego jest wykorzystywana w praktyce geologiczno-górniczej jedynie sporadycznie. Teoretycznie powinna ona być szczególnie przydatna do prognozowania zawartości niektórych składników chemicznych w złożach wapieni i margli z uwagi na łączące je silne zależności korelacyjne. W artykule przedstawiono wyniki analizy korelacji i regresji prostej oraz wielokrotnej (wielorakiej) dla 5 wytypowanych składników (CaO, SiO2 , Al2O3 , MgO, SO3 ) oznaczonych w próbach z otworów wiertniczych rozpoznawczych i otworów strzałowych wykonanych w złożu Barcin-Piechcin-Pakość. Jako miarę siły korelacji i jakości modeli regresyjnych wykorzystano współczynniki determinacji. Stwierdzono bardzo silną korelację liniową zawartości CaO i SiO2 oraz silną korelację liniową zawartości CaO z Al2O3 i SiO2 z Al2O3 . Związki korelacyjne pozostałych par tlenków są słabe lub bardzo słabe i nie stwarzają podstaw do predykcji ich zawartości opartej na modelach regresyjnych wiążących je z zawartościami innych składników. Wykorzystanie modeli nieliniowych dla rozpatrywanych par składników przynosi jedynie niewielkie polepszenie jakości regresji, nieznaczące z praktycznego punktu widzenia. Do podobnych wniosków prowadzi także zastosowanie modeli regresji wielokrotnej, wiążącej zawartości kolejnych składników (z wyjątkiem CaO) ze wszystkimi pozostałymi. Uzyskany w dwóch przypadkach silny wzrost współczynników determinacji w porównaniu ze współczynnikami determinacji dla prostej korelacji liniowej okazał się być sztuczny i spowodowany występowaniem współliniowości pomiędzy zawartościami niektórych składników pełniących rolę zmiennych niezależnych. Z punktu widzenia praktyki geologiczno-górniczej uzyskane wyniki analizy wskazują na możliwość w pełni wiarygodnej predykcji jedynie zawartości SiO2 oraz ograniczonej wiarygodności predykcji zawartości Al2O3 , gdy znana jest zawartość CaO przy wykorzystaniu prostych, liniowych modeli regresji.
    The correlation-regression method, as one of the indirect sampling methods, is only sporadically used in geological and mining activities. Theoretically, it should be particularly useful for predicting the content of some chemical components in limestone and marl deposits due to the correlation between them. The results of simple and multiple correlation and regression analysis for 5 selected components (CaO, SiO2 , Al2O3 , MgO, and SO3 ), determined in samples from exploratory boreholes and blast holes carried out in the Barcin-Piechcin-Pakość deposit, are presented in the article. The determination coefficients were used as a measure of the correlation power and the quality of the regression models. A very strong linear correlation between CaO and SiO2 content and strong linear correlations between CaO and Al2O3 and SiO2 with Al2O3 have been found. The correlation relationships of the remaining pairs of oxides are weak or very weak and do not provide a basis for prediction of their content based on regression models binding them with the content of other components. The use of nonlinear models for these pairs of oxides results in only a slight improvement in the quality of regression, insignificant from a practical point of view. The application of multiple regression models, linking the content of the mentioned components (with the exception of CaO), leads to similar conclusions. Compared to the determination coefficients of a simple linear correlation, a strong increase in determination coefficients obtained in two cases was found to be artificial and caused by a correlation between the content of the selected components acting as independent variables. From the geological and mining point of view, the results of the analysis indicate the possibility of a fully reliable prediction of SiO2 content and the limited reliability of the Al2O3 content prediction when the CaO content is determined using simple linear regression models.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 157-168
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Crystallization kinetics of polycaprolactone in nanocomposites
    Kinetyka krystalizacji polikaprolaktonu w nanokompozytach
    Autorzy:
    Mucha, M.
    Tylman, M.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/947450.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
    Tematy:
    crystallization
    polycaprolactone
    nanosilver
    talc
    nanocomposites
    krystalizacja
    polikaprolakton
    nanosrebro
    talk
    nanokompozyty
    Opis:
    The paper presents research results on the crystallization kinetics of polycaprolactone (PCL) with micro- and nano-additives such as talc (nucleation agent) and nanosilver (antibacterial agent). The process of isothermal crystallization was studied in a narrow temperature range 38.5—41.5 °C using Differential Scanning Calorimetry (DSC) and Thermooptical Analysis (TOA) methods. The kinetics of the process are described using the Avrami model. The parameters n and log K of the equation were calculated. Changes in the half time of crystallization, degree of crystallinity and melting temperature of the polymer under the influence of the fillers and the conditions of crystallization were analyzed.
    Przedstawiono wyniki badań kinetyki krystalizacji polikaprolaktonu z mikro- oraz nanododatkami, takimi jak talk (czynnik nukleacji) i nanosrebro (dodatek antybakteryjny). Metodami różnicowej kalorymetrii skaningowej (DSC) oraz analizy termooptycznej (TOA) badano proces krystalizacji w zakresie temperatury 38,5—41,5 °C. Kinetykę procesu opisano za pomocą modelu Avramiego. Wyznaczono parametry n oraz log K. Przeanalizowano wpływ dodatku napełniaczy i warunków prowadzenia procesu krystalizacji na zmiany połówkowego czasu krystalizacji, temperatury topnienia oraz stopnia krystaliczności polimeru.
    Źródło:
    Polimery; 2015, 60, 11-12; 686-692
    0032-2725
    Pojawia się w:
    Polimery
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ClinchRivet as an alternative method to resistance spot welding
    Autorzy:
    Kaščák, L.
    Spišák, E
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/387496.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
    Tematy:
    car body sheets
    spot welding
    tensile test
    microhardness
    blachy karoseryjne
    zgrzewanie punktowe
    próba rozciągania
    Opis:
    Various materials are used in car body production which are not always possible to join by conventional joining methods such as resistance spot welding. Therefore ClinchRivet method seem to be possible alternative. The paper deals with evaluation of properties of the joints made by mechanical joining method – ClinchRivet. The joint is made with the using of a special rivet, which is pushed into the joined materials by the flat punch. Following materials were used for joining of this method: DX51D+Z and H220PD steel sheets. The ten-sile test for observing the carrying capacities and metallographicall analysis were used for the evaluation of joint properties. Some results of the tests of ClinchRivet joints were compared to the properties of the joints made by resistance spot welding.
    Źródło:
    Acta Mechanica et Automatica; 2013, 7, 2; 79-82
    1898-4088
    2300-5319
    Pojawia się w:
    Acta Mechanica et Automatica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analiza wytrzymałości złączy przetłoczonych blach stalowych, stosowanych na elementy nadwozi pojazdów samochodowych
    The strength analysis of steel sheet clinching joints used in motor-car body elements
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Kascak, L.
    Spisak, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/263321.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
    Tematy:
    nadwozie
    połączenie elementów
    połączenie przetłoczeniowe
    combination of elements
    motor-car body
    Opis:
    Łączenie za pomocą przetłaczania wykorzystywane jest w przemyśle motoryzacyjnym przez producentów samochodów do montażu elementów nadwozi samochodowych. Wykonywanie po łączenia realizowane jest przez proces miejscowego wytłaczania łączonych blach na zimno, bez efektu cieplnego oddziaływania na strukturę materiału. W pracy przedstawiono analizę wpływu zmiany układu grubości oraz rodzaju materiału blach - 1.0335 oraz 1.0389 - względem matrycy na efekt zmiany wytrzymałości połączenia. Wyniki testów ścinania połączeń przetłoczeniowych porównano z wynikami uzyskanymi dla połączeń zgrzewanych o podobnej średnicy punktu spojenia elementów.
    The clinching is the process used in the automotive applications when joining the car body elements. The clinching joint is created by local clod stamping of joined sheets without heat effect on the material structure. This paper presents the analysis of effect of the thickness layout change and sheet type - 1.0335 and 1.0389 - die on the joint strength change. The redrawing joint shearing test results have been compared with results achieved for spot welding joints of similar joint diameter.
    Źródło:
    Archiwum Motoryzacji; 2010, 3; 185-196
    1234-754X
    2084-476X
    Pojawia się w:
    Archiwum Motoryzacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The application of laboratory X-ray micro-diffraction to study the effects of clinching process in steel sheets
    Autorzy:
    Krztoń, H.
    Mucha, J.
    Witkowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1058098.pdf
    Data publikacji:
    2016-10
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    61.05.cp
    81.30.Kf
    81.70.Bt
    81.20.Vj
    Opis:
    The application of X-ray micro-diffraction to study the local changes in austenite content in clinching joints made of DP 600 steel is presented. The relations between various parameters of the cold pressing process and the microstructure and the austenite content in the individual parts of the clinching joints are shown.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2016, 130, 4; 985-987
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Automating the modelling process of involute spur gears with straight teeth
    Autorzy:
    Markowski, T.
    Mucha, J.
    Witkowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/102929.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    involute cylindrical gears
    Delphi programming language
    gears modifications
    Opis:
    In the paper the possibility of using Delphi programming language in the design of the tooth profile was presented. A developed numerical application was used to generate a tooth profile of involute cylindrical gears with modification and without modification. The size of modifications of the tooth root and the addendum was compared with the parameters obtained from the analytical calculations and machining simulation of gears.
    Źródło:
    Advances in Science and Technology. Research Journal; 2013, 7, 19; 66-69
    2299-8624
    Pojawia się w:
    Advances in Science and Technology. Research Journal
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie zmienności i niejednorodności zawartości popiołu i siarki w pokładzie 308 KWK Ziemowit
    Variability and heterogeneity of ash and sulphur contents in seam no. 308 of bituminous coal of the Ziemowit Mine
    Autorzy:
    Paszek, M.
    Auguścik, J.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394316.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel kamienny
    zawartość siarki i popiołu
    semiwariogram
    niejednorodność
    test wielokrotnych porównań
    bituminous coal
    ash and sulphur content
    semivariogram
    heterogeneity
    multiple range test
    Opis:
    Stosując metody statystyczne i geostatystyczne opisano liczbowo zmienność oraz zbadano niejednorodność zawartości popiołu oraz siarki w pokładzie 308 złoża KWK Ziemowit. Podstawę badań stanowiły wyniki analiz chemicznych prób bruzdowych pobranych w wyrobiskach górniczych. Analiza statystyczna obu parametrów wykazała ich dużą zmienność, znaczące odstępstwa rozkładów empirycznych od teoretycznego rozkładu normalnego i występowanie licznych wartości odstających. Zaproponowano dwa geostatystyczne modele zmienności parametrów: sferyczny dla zawartości popiołu oraz Gaussa dla zawartości siarki. W strukturze zmienności parametrów stwierdzono wyraźnie zaznaczony nielosowy charakter zmian ich wartości. Na podstawie map semiwariogramów kierunkowych (indykatrysy zmienności) ujawniono wyraźną anizotropię zmienności parametrów w zakresie odległości 1000–1500 m. Przy użyciu testu wielokrotnych porównań Gamesa-Howella wykazano niejednorodność rozmieszczenia badanych parametrów, mającą wpływ na ich dużą zmienność.
    The variability and heterogeneity of ash and sulphur contents in bituminous coal with seam no. 308 from the “Ziemowit” coal mine have been studied. The data stems from channel samples collected in mine works. The statistical analysis of both parameters showed big variability, significant deviations of empirical distributions from the theoretical normal distribution and occurrence of numerous outliers. Two geostatistical variability models were proposed: spherical for ash content and Gaussian for sulphur content. Anisotropy was revealed based on directional semivariogram maps. The heterogeneity of above-mentioned parameters was proven using a test of multiple comparisons (Games-Howell test).
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 96; 229-239
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nadmierna deregulacja dostępu do zawodów geologicznych
    Exaggerated deregulation of the access to the geological professions
    Autorzy:
    Górecki, J.
    Mucha, J.
    Sermet, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171041.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    zawody geologiczne
    geolog
    kwalifikacje
    deregulacja
    prawo geologiczne i górnicze
    geological professions
    geologist
    qualification
    deregulation
    geological and mining law
    Opis:
    W dniu 31 marca 2016 roku weszła w życie ustawa ułatwiająca dostęp do zawodu geologa, wprowadzająca zasadnicze zmiany w art. 50-52 Prawa geologicznego i górniczego. W tym samym terminie zaczęło obowiązywać rozporządzenie wykonawcze Ministra Środowiska w sprawie kwalifikacji w zakresie geologii. Obniżenie wymagań odnośnie wykształcenia oraz skrócenie wymiaru i zakresu wymaganej praktyki zawodowej może się odbić negatywnie na jakości wszelkich prac geologicznych, zwłaszcza dokumentowania geologicznego. Zbytnie ułatwienie dostępu do regulowanego zawodu geologa nie podnosi prestiżu tej grupy zawodowej.
    On 31 March 2016 an act facilitating the access to the profession geologist came into effect. This act implemented essential changes in art. 50-52 of geological and mining law. In the same time an implementation regulation of the Minister of the Environment came into force on the classification in geology. Lowering requirements in relations to educating and shortening traineeship can affect adversely the quality of all geological works, of especially geological reporting. Excessive facilitating the access to the governed profession of the geologists won’t raise the prestige of this professional group.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 2; 32-34
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    FEM analysis of clinching joint machines C-frame rigidity
    Analiza MES sztywności C-ramy urządzenia do wytwarzania połączeń przetłoczeniowych
    Autorzy:
    Markowski, T.
    Mucha, J.
    Witkowski, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1366256.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Polskie Naukowo-Techniczne Towarzystwo Eksploatacyjne PAN
    Tematy:
    ugięcie C-ramy
    modelowanie MES
    połączenia przetłoczeniowe
    C-frame deflection
    FEM modelling
    clinching joints
    Opis:
    This paper presents the results of FEM analysis for clinching joint machine's C-frame. Several versions of frame geometry were accounted for when analyzing the straining of material, including the mass reduction. The purpose of this FEM simulation was to determine the effect of mass reducing material recess on the structure rigidity. ABAQUS software was used to analyze the frame material straining from both the qualitative and quantitative point of view.
    W artykule przedstawiono wyniki symulacji MES C-kształtnej ramy urządzenia do montażu połączeń konstrukcji blaszanych. Podczas analizy wytężenia materiału ramy wzięto pod uwagę kilka wariantów wykonania jej geometrii, uwzględniając zmniejszenie masy. Celem symulacji MES było wykazanie wpływu postaci wybrań materiału zmniejszających jej masę na sztywność takiej konstrukcji. Do tak postawionego zadania użyto programu ABAQUS umożliwiającego ilościową i jakościową ocenę wytężenia materiału ramy.
    Źródło:
    Eksploatacja i Niezawodność; 2013, 15, 1; 51-57
    1507-2711
    Pojawia się w:
    Eksploatacja i Niezawodność
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Non-standard car body element joining process with solid self-piercing rivet
    Niekonwencjonalna technologia łączenia elementów karoserii samochodów - łączenie nitem samowykrywającym
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Spisak, E.
    Koscak, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365007.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz. Przemysłowy Instytut Motoryzacji
    Tematy:
    łączenie
    montaż
    nadwozie samochodowe
    Solid SPR
    wytrzymałość połączenia
    assembly
    joining
    motor-car body
    strength of a joint
    Opis:
    This paper outlines the riveting process using the piercing rivet. The possibilities of special and multipurpose rivet joining have been described. The special rivet is used for a specified thickness of material joined, and the universal rivet is used to join several material layers of various thickness. The piercing rivet enables joining the materials of different mechanical properties, featuring both high and low material strain hardening. The fastener is not being clinched, but interfered into materials being joined, and then properly locked in them. There have been presented the force characteristics, achieved for shear tested joints made up of special and universal piercing rivet. The joint strength depends significantly on mechanical properties of joined elements. When joining the sheets using standard and universal rivet. When joining the sheets using standard and universal rivet, the energy consumption of the process has been similar in both cases. However, the different deformation energy absorption value has been observed during the strength test of these joints. Moreover, several selected real life implementations (automotive industry, steel plate joining) of this process have been presented in this paper.
    Praca w zarysie przedstawia technologię łączenia przez nitowanie bezotworowe za pomocą nita samowykrywającego. Opisano w niej możliwości łączenia nitem specjalnym oraz uniwersalnym. Specjalny stosowany jest dla konkretnej grubości łączonych warstw materiału, natomiast wielozadaniowy umożliwia łączenie w obrębie jednego wyrobu jednym nitem różnych grubości scalanych warstw. Łączenie nitem samowykrywającym umożliwia spajanie materiałów o zróżnicowanych własnościach mechanicznych, zarówno słabo umacniających się jak też z dużym umocnieniem materiału. Łącznik w postaci nita nie jest zakuwany, lecz wciskany w łączone materiały, a następnie odpowiednio zablokowany w łączonych elementach. Przedstawiono charakterystyki siłowe uzyskane dla złączy poddanych próbie ścinania, wykonanych przede wszystkim od własności mechanicznych scalanych elementów. W przypadku łączenia blach nitem podstawowym oraz uniwersalnym uzyskano energochłonność procesu montażu na podobnym poziomie w obu przypadkach. Zanotowano natomiast zróżnicowaną wielkość absorpcji energii odkształcenia podczas testu wytrzymałościowego. Ponadto w opracowaniu zaprezentowano kilka wybranych praktycznych implementacji tej technologii w procesie montażu elementów z blach w przemyśle motoryzacyjnym.
    Źródło:
    Archiwum Motoryzacji; 2011, 2; 59-69
    1234-754X
    2084-476X
    Pojawia się w:
    Archiwum Motoryzacji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przegląd zastosowań geostatystyki do szacowania parametrów polskich złóż węgla brunatnego
    Overview of geostatistics applications for estimation of parameters of Polish lignite deposits
    Autorzy:
    Jurek, J.
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394318.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    węgiel brunatny
    parametry złożowe
    geostatystyka
    kriging
    semiwariogram
    lignite
    deposit parameters
    geostatistics
    semivariogram
    Opis:
    Analiza opracowań publikowanych i wybranych prac niepublikowanych wykazała, że do geostatystycznego modelowania przestrzennego rozkładu parametrów polskich złóż węgla brunatnego najczęściej wykorzystywano metodę krigingu zwyczajnego, a rzadko symulację geostatystyczną. Skrótowo opisano wyniki dotychczasowych badań geostatystycznych, wskazując m.in. na trudności oceny wiarygodności modeli geostatystycznych związane z brakiem informacji o jakości danych podstawowych w dokumentacjach geologicznych, odmienność struktur zmienności parametrów pokładów węgla w różnych złożach, małą przydatność modeli geostatystycznych opartych na danych z rozpoznania wiertniczego złóż do prognozowania i sterowania jakością urobku, relatywnie małą dokładność szacowania wartości parametrów w punktach i małych blokach. Ponadto, zwrócono uwagę na możliwości wykorzystania w badaniach innych narzędzi geostatystycznych i zaproponowano poszerzenie zestawu parametrów jakościowych węgla brunatnego, które powinny być przedmiotem analiz geostatystycznych.
    Analysis of the published and selected unpublished papers showed that for model spatial variability of lignite deposit parameters the ordinary kriging method was used most of all and — rarely — geostatistical conditional simulation method. Results of previous geostatistical researches were briefly described in the paper. It was stated as follows: limited credibility of geostatistical models due to the lack of information on the quality of basic data in geological reporting, the diversity of variability structures of deposit parameters in different fields, low utility of geostatistical models based on data from reconnaissance drilling to predict and control the quality of output, the relatively low accuracy of parameter values estimations at points and within small blocks. Furthermore, the possibilities of using other geostatistical tools were mentioned. Widening set of quality parameters of lignite, which should be the subject of geostatistical analysis, was proposed.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2013, 85; 143-153
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Methodology of statistical study of the chemical composition of by-products of coal mining to assess their suitability as materials for reclamation
    Metodyka statystycznego badania składu chemicznego produktów ubocznych wydobycia węgla kamiennego dla oceny ich przydatności, jako materiałów rekultywacyjnych
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Klojzy-Karczmarczyk, B.
    Mazurek, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/215790.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    reclamation material
    aggregate
    mining waste
    sulfur
    metal
    metalloid
    statistical analysis
    materiał rekultywacyjny
    kruszywo
    odpad wydobywczy
    siarka
    metaloid
    analiza statystyczna
    Opis:
    The results of the research presented in earlier works with the participation of the authors (Klojzy-Karczmarczyk et al. 2016a, b, c) indicate the possibility of the use of mining waste from Janina Coal Mine (Upper Silesian Coal Basin, Poland, TAURON Wydobycie S.A.) or products (aggregates) produced on the basis of gangue for technical reclamation. It is essential for this process to obtain a material with low total sulfur, and it has been shown that the best quality parameters are obtained for the material subjected to modification by the rejection of fine fractions. In this work, the lower limit of the material’s fraction was determined using statistical analysis, wherein with the predetermined but low probability of error, the content of contaminants (sulfur, as well as other elements) does not exceed the allowable limit (reference value). To solve this task, 3 different statistical methods were used: evaluation of guaranteed contents (the maximum for a given degree of probability) of the polluting components, the results of statistical hypotheses testing and analysis of correlation and regression. The applied statistical methods produce results very proximate to each other. [...]
    Wyniki badań przedstawione we wcześniejszych pracach z udziałem autorów (Klojzy-Karczmarczyk i in. 2016a, b, c) wskazują na możliwość wykorzystania odpadów wydobywczych ZG Janina (Górnośląskie Zagłębie Węglowe, Polska, TAURON Wydobycie S.A.) lub produktów (kruszyw) wytwarzanych na bazie skały płonnej do celów rekultywacji technicznej. Istotne jest pozyskanie do tego procesu materiału o niskiej zawartości siarki całkowitej, przy czym wykazano, że najlepsze parametry jakościowe uzyskuje się dla materiału poddanego modyfikacji poprzez odrzucenie frakcji drobnych. W prezentowanej pracy, przy zastosowaniu analizy statystycznej, wyznaczono dolną granicę frakcji materiału, w którym z założonym ale małym prawdopodobieństwem popełnienia błędu, zawartości składników zanieczyszczających (siarki oraz innych pierwiastków) nie przekroczą dopuszczalnej, granicznej zawartości (wartości referencyjnej). Do rozwiązania tego zadania zastosowano 3 różne metody statystyczne: oceny gwarantowanych (maksymalnych dla założonego poziomu prawdopodobieństwa) zawartości składników zanieczyszczających, wyniki testowania hipotez statystycznych oraz analizę korelacji i regresji. Zastosowane metody statystyczne dają wyniki bardzo zbliżone do siebie. [...]
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2016, 32, 4; 73-89
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie struktury zmienności zasobności pierwiastków towarzyszących (As, Co, Pb) w złożu Cu-Ag Lgom (Kopalnia Rudna): konieczne, przydatne czy zbędne?
    Study of variability structure of accumulation index of accompanying elements (As, Co, Pb) in the Cu-Ag deposits (Lgom, Rudna mine):essential, useful or needless?
    Autorzy:
    Auguścik, J.
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/169759.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    semiwariogram
    geostatystyka
    arsen
    kobalt
    ołów
    złoże Cu-Ag
    semivariogram
    geostatistics
    arsenic
    cobalt
    lead
    Cu-Ag deposit
    Opis:
    W artykule przedstawiono wynik badania struktury zmienności zasobności pierwiastków towarzyszących złożom Cu-Ag LGOM. Wskazano na trudności w jej badaniu spowodowane nieciągłością występowania podwyższonych zawartości pierwiastków, ich skrajnie dużą zmiennością. Opis struktury zmienności w ujęciu geostatystyczym jest wysoce przydatny z punktu widzenia wiarygodnego odwzorowania rozmieszczania zasobności tych pierwiastków, a w szczególności dla celów wykrywania i eliminowania ze zbiorów danych wartości anomalnych maskujących nielosową strukturę ich zmienności. Stwierdzono umiarkowany dla zasobności ołowiu i wyraźny dla arsenu i kobaltu udział składnika nielosowego w ich strukturze zmienności, ujawniający się do odległości od 0,5 do 1km. W przypadku zasobności kobaltu i ołowiu ujawniono słabą kierunkową zmienność, natomiast zmienność arsenu jest izotropowa. Geostatystyczna procedura krigingu poligonowego wykazała, że oszacowania średnich zasobności Co, Pb i As cechują się wielokrotnie niższą dokładnością oszacowania w stosunku do oszacowań Cu i Ag. Uwzględnienie w procedurze krigingu informacji o dość wyraźnej anizotropii zmienności zasobności ołowiu i kobaltu nie prowadzi do zauważalnego obniżenia wartości prognozowanych błędów oszacowań co upoważnia do stosowania prostszego, izotropowego modelu struktury ich zmienności.
    The paper presents result of study of the variability structure of the elements accompanying Cu-Ag LGOM deposits. Difficulties of this study are related to the discontinuity caused by the presence of elevated contents of elements, their extremely high variability and the occurrence of anomalous values. Description of the variability structure in geostatistical terms is highly useful from the perspective of reliability of mapping of these elements, in particular for detecting and eliminating of anomalous value from the data sets masking non-random structure of their variability. It was stated moderate for accumulation index of lead and evident for accumulation index of arsenic and cobalt participation of non-random component in they variability structure, revealing to the distance from 0.5 to 1km. In the case of accumulation index of cobalt and lead week directional variability is observed and the arsenic variability is practically isotropic. Polygonal kriging estimation of the average accumulation index of Co, Pb and As, are characterized by multiple lower accuracy of estimates with respect to Cu and Ag. Taking into account in the kriging information about quite evident anisotropy of lead and cobalt accumulation index has not resulted in a reduction of the kriging estimation errors. In geological-mining practice, can be assumed simpler, isotropic model of variability structure of these elements.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 3; 36-43
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Statystyczna analiza porównawcza składu chemicznego genotypów pacyficznych konkrecji polimetalicznych (na przykładzie fragmentu obszaru IOM)
    The statistical comparative analysis of chemical composition in various genotypes of pacific polymetallic nodules (interoceanmetal area)
    Autorzy:
    Wójtowicz, J.
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170832.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    konkrecje polimetaliczne
    Pacyfik
    IOM
    zawartość metali
    statystyka
    polymetallic nodules
    Pacific
    metals content
    statistics
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań statystycznych nad zawartością metali (Mn, Ni, Cu, Co) w 4 wydzielonych typach genetycznych konkrecji polimetalicznych (genotypy: H, HD, D, D1) na Pacyfiku w obszarze administrowanym przez Wspólną Organizację Interoceanmetal (IOM). Podstawowy opis statystyczny wykazał bliskie normalnemu rozkłady empiryczne badanych parametrów oraz bardzo niskie, nieprzekraczające 20% współczynniki zmienności. W oparciu o wykresy „ramka-wąsy” stwierdzono brak wartości anomalnych i jedynie nieliczne wartości odstające w zbiorach danych podstawowych przyporządkowanych genotypom. Wyłączając zawartość Co, przy zastosowaniu testu Games-Howell’a wykazano istotne zróżnicowanie średnich zawartości metali między badanymi typami genetycznymi. Wskazuje to na celowość szacowania zasobów metali oddzielnie dla poszczególnych genotypów co może skutkować zwiększeniem dokładności oszacowań ich całkowitych zasobów. Wyniki analizy korelacji potwierdziły istnienie bardzo silnej liniowej zależności pomiędzy zasobnością konkrecji a zasobnością metali w genotypach wcześniej badanej jedynie dla połączonych zbiorów danych, bez wydzielania genotypów.
    This paper presents statistical analysis of Mn, Ni, Cu and Co content in four genetic types of polymetallic nodules (genotypes H, HD, D and D1). The analyzed nodules occur in the area administered by the Interoceanmetal Joint Organization in the Eastern Pacific Ocean. The basic statistical description showed close to normal empirical distributions of analyzed parameters, very low coefficients of variation (not exceeding 20%) and lack of the anomaly values in the data sets within genotypes. Games- -Howell multiple range test confirmed statistically significant differences in mean metal contents between analyzed genotypes, except for Co. The results indicate that estimation of metal resources separately for individual genetic domain is preferred over traditional, global estimation (without separation of the domains). The results of the correlation analysis confirmed a very strong linear relationship between the abundance of nodules and the total abundance of a metal.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2017, 58, 2; 50-55
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiarygodność modelowania 3D zawartości Pb oraz głównych metali w złożu rud Cu-Ag Sieroszowice (LGOM)
    Reliability of 3D modelling of the Pb and main metals content in the Sieroszowice Cu-Ag ore deposit (Lubin-Głogów Copper District)
    Autorzy:
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Kruk, M.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061770.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    ołów
    model 3D
    interpolacja
    kriging zwyczajny
    symulacja geostatystyczna
    złoże Cu-Ag
    lead
    3D model
    interpolation
    ordinary kriging
    geostatistical simulation
    Cu-Ag deposit
    Opis:
    W artykule podjęto próbę oceny możliwości wiarygodnego modelowania 3D zawartości ołowiu w porównaniu do wiarygodności modelowania 3D zawartości głównych metali złoża Cu i Ag. Modele 3D zawartości pierwiastków wykonano metodami interpolacyjnymi (kriging zwyczajny w dwóch wariantach i metoda odwrotnej odległości do kwadratu) oraz symulacyjnymi (symulacja Turning Bands). Weryfikacja dokładności oszacowań zawartości metali w modelu 3D, wykonana punktowo na podstawie zbioru testowego, wykazała że możliwe do zaakceptowania w praktyce geologiczno-górniczej są oszacowania zawartości Cu i Ag (mediany błędów oszacowań w rzędu 40%), natomiast wiarygodność modelu Pb jest mała (mediany błędów rzędu 70%). Wynika to z niekorzystnych cech statystycznych zawartości większości pierwiastków towarzyszących (silnie asymetrycznych rozkładów prawdopodobieństwa, bardzo dużej zmienności i występowania licznych wartości anomalnych) oraz ze znacznie rzadszej sieci opróbowań złoża dla oznaczeń pierwiastków towarzyszących niż dla Cu. Generalnie, obliczone mediany błędów interpolacji dla 4 metod nie dają podstaw do wyróżnienia jakiejkolwiek z nich jako zapewniającej w każdym przypadku wyższą dokładność oszacowań zawartości pierwiastków.
    The paper attempts to evaluate the possibility of reliable 3D modelling of lead content against the reliability of 3D modelling of Cu and Ag (main metals in the Sieroszowice Cu-Ag deposit) contents. The 3D modelling of the content of these elements was performed using interpolation (ordinary kriging in two variants, and squared inverse distance weighting) and simulation methods (Turning Bands Simulation). The assessment of the accuracy of estimates of metal contents determined from the 3D model, based on both spot samples and a training set, has shown that the estimated contents of Cu and Ag are acceptable for geological and mining applications (medians of estimation errors in the order of 40%), while the reliability of the Pb model is low (medians of estimation errors in the order of 70%). This is due to the unfavourable statistical features of the majority of the accompanying elements and, in particular, the highly asymmetric probability distributions, their high variability, the presence of numerous anomalous values, and the much lower density of the sampling network in the mining excavations when determining accompanying elements other than Cu. In general, the calculated medians of interpolation errors for the four methods do not allow determining the one providing (in each case) higher accuracy when assessing the content of the elements.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2017, 468; 247--259
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wiarygodność prognozy wielkości zasobów i jakości pokładów węgla kamiennego w obszarze Dąb (GZW)
    Reliability of resources and quality predicting of hard coal seams in Dąb area (Upper Silesian Coal Basin)
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Sekuła, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/349589.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    złoża węgla kamiennego
    prognozy wielkości zasobów
    parametry jakościowe węgla
    hard coal resources
    resources predicting
    coal seams quality
    Opis:
    Autorzy na wybranym przykładzie rozpoznawanego aktualnie złoża węgla kamiennego w obszarze Dąb (między Libiążem i Jaworznem) przeanalizowali dokładność prognozy wielkości zasobów i średnich wartości parametrów opisujących jakość węgla (wartość opałowa, zawartość siarki i popiołu) oraz średniej gęstości przestrzennej kopaliny w pokładach 118 i 207. Rozpatrzono 3 warianty zbiorów danych, które posłużyły do oceny dokładności prognoz: pomiary wartości parametrów w otoczeniu obszaru Dąb, zasymulowane pomiary w obrębie obszaru Dąb oraz połączone zbiory obu pomiarów. Stosując geostatystyczną procedurę krigingu stwierdzono, że najwyższą dokładnością cechuje się prognoza wartości opałowej i gęstości przestrzennej, mniejszą miąższości i wielkości zasobów i najmniejszymi dokładnościami prognoza zawartości popiołu i szczególnie zawartości siarki. W przypadku umiarkowanej zmienności miąższości pokładów (ze współczynnikiem zmienności 30-40%) możliwe jest szacowanie zasobów węgla z dokładnością wymaganą w kategorii C2 w oparciu o 4-8 pomiarów miąższości pokładu dokonanych w najbliższym otoczeniu rozpatrywanego obszaru.
    The accuracy of estimation of hard coal resources and parameters describing coal seams quality (thickness, calorific value, sulphur and ash contents, coal density) in non-developed Dąb deposit of Upper Silesian Coal Basin has been analyzed. Three data sets have been used for assessment of the accuracy: data from drill holes in the vicinity of area Dąb, data from Dąb area and the both types of data. Using geostatistical procedure of ordinary kriging it was stated that the calorific value and coal density are estimated with the high accuracy, seam thickness and coal resources with moderate accuracy and sulphur and ash contents with low accuracy. In a case of moderate variability of seam thickness (coefficient of variation <40%), the accurate of coal resources estimation on the basis of 4-8 drill holes from the neighbourhood of Dąb deposit is sufficient with kriging standard errors lesser than 20%.
    Źródło:
    Górnictwo i Geoinżynieria; 2010, 34, 3; 187-197
    1732-6702
    Pojawia się w:
    Górnictwo i Geoinżynieria
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania geostatystycznego modelowania złóż Cu-Ag LGOM dla projektowania eksploatacji uśredniającej
    Conditioning of geostatistical modeling of Cu-Ag deposit for the Planning of Mining Stabilizing Output Quality
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Wawrzuta, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394740.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    złoże rud Cu
    modelowanie 3D
    geostatystyka
    kriging 3D
    Cu ore deposit
    3D modelling
    geostatics
    3D kriging
    Opis:
    Stabilizacja jakości urobku wydobywanego ze złóż LGOM wpływa znacząco na płynność i efektywność procesu wzbogacania rudy. Sprzyja jej prowadzenie eksploatacji uśredniającej pod warunkiem, że dysponuje się wiarygodnym modelem rozmieszczenia zawartości Cu w przestrzeni złożowej. W referacie przedstawiono uwarunkowania takiego modelowania dokonanego geostatystyczną metodą krigingu 3D dla wytypowanych fragmentów złoża Polkowice-Sieroszowice. Rozpatrzono i zaproponowano rozwiązania dla niektórych aspektów zagadnienia, m.in. takich jak: inspekcja danych podstawowych, regularyzacja próbek cząstkowych, sposób przestrzennego opisu zmienności metalu, uwzględnianie nachylenia serii złożowej, modelowanie powierzchni rozdzielających serie litologiczne, zasady interpolacji blokowej i doboru próbek do interpolacji. Pełna ocena efektywności i przydatności metody krigingu 3D dla prognozy jakości urobku wymaga praktycznej weryfikacji oszacowań teoretycznych na drodze właściwie zaplanowanego eksperymentu. Winien on obejmować porównanie - w dłuższej perspektywie czasowej - oszacowań jakości rudy w blokach przewidzianych do eksploatacji z wynikami produkcji.
    Stabilization of output quality from Polish Cu ore deposit is one of the main factors which influence the effectiveness of process of ore enrichment. Planning of optimal scenario of ore exploitation is conditioned by reliable model of spatial distribution of Cu contents. The problems of 3D deposit modelling using geostatistical procedure of the 3D kriging, illustrated by an example of the Cu content estimation in the Polkowice-Sieroszowice deposit, have been reviewed and commented. These are especially: inspection of basic data, description of 3D metal variability by means of semivariograms, 2D modelling of top and bottom surfaces of ore types, principles of block interpolation, selection of optimal dimensions of elementary calculation blocks and number of data taken for estimation of grades. The necessity of practical verification of mean Cu content estimation in exploitation blocks based on 3D modeling results, has been emphasized.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2010, 79; 121-130
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metodyka szacowania parametrów zasobowych złóż konkrecji polimetalicznych w obszarze Interoceanmetal na Pacyfiku
    Methods of resource parameters estimation of polymetallic nodule deposit in the Interoceanmetal area in the Pacific
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Kotliński, R.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394069.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    konkrecje
    kriging zwyczajny
    efekt wygładzania
    Pacyfik
    nodules
    Pacific
    ordinary kriging
    smoothing effect
    Opis:
    Scharakteryzowano czynniki wpływające na wybór optymalnej metody szacowania zasobności konkrecji występujących na dnie Pacyfiku w obszarze Interoceanmetal i zawartych w nich metali, a w szczególności sposób rozpoznania złoża i strukturę zmienności zasobności konkrecji. Opisano zasady: geostatystycznej analizy zmienności, procedury krigingu zwyczajnego, weryfikacji poprawności modeli geostatystycznych oraz korygowania niekorzystnego efektu wygładzania rezultatów krigingu zwyczajnego metodą Yamamoto. Przedstawiono rezultaty zastosowań metody geostatystycznej w warunkach obszaru złożowego IOM na Pacyfiku. Wskazano na stosunkowo małą dokładność oszacowań zasobności konkrecji w polach rudnych z medianą teoretycznych błędów standardowych krigingu rzędu 30%. Wynika ona z rzadkiej sieci opróbowań oraz stosunkowo dużej zmienności zasobności konkrecji ze współczynnikiem zmienności rzędu 60%. Dla wiarygodnej oceny oszacowania zasobów konkrecji konieczne jest zbadanie dokładności szacowania powierzchni pól rudnych.
    The factors affecting the choice of the optimal method of nodule abundance and valuable metal contents estimation on the Pacific bottom in the Interoceanmetal (IOM) area have been described, focusing particularly on the sampling density and the structure variability of nodule accumulations. The principles of geostatistical analysis of variability, geostatistical modelling of deposit parameters, cross-validation procedure and correcting of smoothing effect have been shortly outlined. The results of application of the ordinary kriging with Yamamoto correction for the deposit parameters estimation have been presented. It has been stated that accuracy of mean nodule accumulation in the ore fields is low with median of standard kriging errors equal to ca. 30%. Such a low accuracy is an effect of widely spaced sampling sites and relatively high variability of nodule accumulation with variation coefficient about 60%. The necessity of accuracy analysis of ore fields surfaces evaluation for the reliable nodule resources estimation has been emphasized.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2011, 81; 137-145
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie zmienności i jednorodności gęstości przestrzennej węgla kamiennego w wytypowanych pokładach niezagospodarowanych złóż GZW
    Examination of variability and bulk density homogeneity of bituminous coal in selected seams of undeveloped deposits of USCB
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Paszek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170396.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    węgiel kamienny
    GZW
    gęstość przestrzenna
    jednorodność
    test wielokrotnych porównań
    bituminous coal
    USCB
    bulk density
    homogeneity
    multiple range test
    Opis:
    Stosując metody statystyczne przebadano zmienność i jednorodność oznaczeń gęstości przestrzennej węgla kamiennego w 19 pokładach z 4 niezagospodarowanych złóż węgla kamiennego GZW rozpoznanych wiertniczo. Zwrócono uwagę na ograniczoną wiarygodność wyników opróbowań rdzeni wiertniczych ujętych w dokumentacjach geologicznych. Wykazano, przy zastosowaniu testu wielokrotnych porównań (Gamesa-Howella), niejednorodność zbiorów oznaczeń gęstości przestrzennej w próbkach z badanych pokładów pomimo małej zmienności względnej tego parametru. Stwierdzono, że gęstość przestrzenna węgla jest najsilniej skorelowana z zawartością popiołu. Zaproponowano liniowy model regresji do wstępnej, przybliżonej predykcji gęstości przestrzennej kopaliny w próbkach pobranych w pokładach węgla, w których oznaczono zawartość popiołu.
    The variability and homogeneity of bulk density of bituminous coal in 19 seams of four undeveloped deposits of the USCB recognized by drilling were examined by means of statistical methods. The attention was drawn to the limited reliability of the results of core sampling which were presented in geological documentations. A heterogeneity of measurements of coal density, despite the small relative variability of this parameter, was proved with application of a test of multiple comparisons (Games-Howell test). It was stated that the bulk density is the most strongly correlated with the ash content. A linear model of regression for a preliminary, approximate prediction of coal density on the basis of ash content assaying in collected samples was proposed.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 79-85
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dokładność szacowania zasobów pacyficznych konkrecji polimetalicznych w obszarze IOM
    Accuracy of estimation of polymetallic nodules resources in the pacific in the IOM area
    Autorzy:
    Kotliński, R.
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171096.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    złoża konkrecji polimetalicznych
    Pacyfik
    obszar IOM
    polymetallic nodules deposits
    Pacific
    IOM area
    Opis:
    Porównano wyniki dwóch etapów opróbowania fragmentu złoża konkrecji polimetalicznych na Pacyfiku w obszarze działalności gospodarczej Interoceanmetalu (IOM). Na ich podstawie stwierdzono satysfakcjonującą zgodność oszacowań zasobów konkrecji oraz opisów cech zmienności parametrów złożowych, a w szczególności geostatystycznych modeli struktury zróżnicowania konkrecjonośności, regresyjnych modeli liniowej zależności zasobności konkrecji i zasobności czterech najcenniejszych metali (Mn, Ni, Cu i Co). Stosując geostatystyczną procedurę krigingu zwyczajnego wyznaczono wielkości teoretycznych standardowych błędów oszacowań zasobów konkrecji i metali w wydzielonych kilkudziesięciu polach rudnych. Mediany tych błędów z przedziału 25 — 30% świadczą generalnie o małej dokładności oszacowań zasobów na obecnym etapie rozpoznania złoża w pojedynczych polach rudnych. Zadowalającej dokładności oszacowań zasobów konkrecji i metali, z błędem rzędu 5%, można oczekiwać dopiero w skali całego rozpatrywanego fragmentu złoża.
    The results of two phases of sampling in a part of polymetallic nodules deposits in the Pacific have been compared. The assessments of nodules resources for data of both sampling are very close. The second sampling fully confirmed the main features of nodules accumulation variability in the whole deposit and especially: a predominant contribution of the random component the total variability, small range of autocorrelation (10 km) , week anisotropy of variability in the great scale of observation (over 50 km), extremely irregular and complex shape of the deposits. The estimation accuracy of the nodule resources evaluated geostatistically with the method of ordinary kriging and expressed as the kriging standard error is low (with median 27%) for Individual ore field and satisfying for whole studied part of the deposit (5%).
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2011, 52, 1-2; 31-36
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    New construction of cooling unit dedicated to use in aerospace parts production
    Nowe rozwiązanie konstrukcji jednostki chłodzącej do zastosowania w produkcji części lotniczych
    Autorzy:
    Babula, W.
    Knap, D.
    Mazur, Ł.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/270904.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Aparatury Badawczej i Dydaktycznej, COBRABiD
    Tematy:
    machining
    refrigeration
    cooling
    aerospace parts
    CMM
    lotnictwo
    obróbka skrawaniem
    chłodzenie
    Opis:
    Continuous development in aerospace industry puts increasingly higher challenges for manufacturers of aerospace parts. The production process of aerospace parts must meet strict requirements. One of them is inspection of part’s dimensions at the various stages of its production. It is important to proceed with the measurements when the part reaches desired temperature (usually 20°C). Temperature of the parts after machining process may be raised to approx. 60°C, hence they need to be cooled down. Cooling requires especially long time in case of large volume parts, which leads to prolongation of their delivery time. The research and development work in this field is therefore focused mainly on developing new solutions which may accelerate the cooling process. The present study describes the influence of temperature of workpiece on the result of dimensions measurement and a new design of refrigerator developed and patented by WALDREX Sp. z o.o. Refrigerator is equipped with an insulated container with cooling coil. The container is fixed in a stainless-steel frame. Provided solution enables fast and cost-effective cooling and keeping workpieces at a given temperature.
    Rozwój lotnictwa stawia coraz większe wyzwania dla producentów części lotniczych. Wytwarzanie tych części jest związane z koniecznością spełnienia rygorystycznych wymagań przez zakłady produkcyjne. Jednym z nich jest prowadzenie kontroli wymiarów detalu w poszczególnych etapach jego produkcji. Istotne w tym przypadku jest wykonywanie pomiarów w ustalonej temperaturze (zwykle 20°C). Elementy wytwarzane w procesach obróbki skrawaniem po jej wykonaniu mogą mieć temperaturę podwyższoną do ok. 60°C. Chłodzenie elementów o dużej objętości jest długotrwałe i zwiększa czas ich produkcji. Stąd prowadzone są prace badawczo-rozwojowe mające na celu opracowanie nowych rozwiązań przyspieszających chłodzenie detali. W pracy analizowano wpływ wartości temperatury detalu na wyniki pomiarów oraz przedstawiono nowe rozwiązanie konstrukcji chłodziarki opracowane i opatentowane w ramach prac prowadzonych przez przedsiębiorstwo WALDREX Sp. z o.o. Konstrukcja jest wyposażona w izolowany pojemnik osadzony w ramie ze stali odpornej na korozję, w którym znajduje się wężownica oraz ciecz chłodząca, co umożliwia szybkie i ekonomiczne chłodzenie detali i utrzymywanie ich w określonej temperaturze.
    Źródło:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna; 2018, 23, 1; 30-35
    2392-1765
    Pojawia się w:
    Aparatura Badawcza i Dydaktyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Accumulation of iron-binding compounds in root of Pinus sylvestris challenged by Heterobasidion annosum sensu lato
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Guzicka, M.
    Lakomy, P.
    Zadworny, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41731.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Dendrologii PAN
    Tematy:
    accumulation
    iron-binding compound
    root
    Pinus sylvestris
    Heterobasidion annosum
    siderophore
    organic acid
    iron reduction
    plant infection
    Scotch pine
    Opis:
    We examined the interaction between the roots of Pinus sylvestris and closely related species Heterobasidion annousum s.l. (H. annosum s.s., H. parviporum, H. abietinum) that differ in host plant preference. The aim of the current study was to determine in roots the accumulation pattern of low molecular mass compounds such as catecholate and hydroxamate derivates, oxalic acid as well as iron-reduction ability of that low molecular mass compounds, that play important roles in wood degradation and they are also involved in pathogenesis. The accumulation of catechol and hydroxamate derivates increased during the early (2–6 h) and late (24–48 h) stages of interaction and similar pattern of oxalic acid accumulation were observed. The level of catecholate derivates in P. sylvestris roots that were challenged with H. parviporum or H. abietinum correlated strongly with iron reducing ability. However, when host was exposed to H. annosum s. s. hydroxamates rather than catecholates regulated iron reducing ability. The extracellular Fe3+ reducing activity was greater for H. annosum s. s. isolates than for isolates of two other species, and reduction of ferric iron may promote oxidative burst in host cell and fungal colonization. Catecholate concentration in the presence of H. annosum s.s. contributing to host cell death, confirm iron involvement in infection success.
    Źródło:
    Dendrobiology; 2015, 73
    1641-1307
    Pojawia się w:
    Dendrobiology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fertility indices of cows in a high-yielding herd
    Kształtowanie się wskaźników płodności w stadzie krów wysokowydajnych
    Autorzy:
    Borkowska, D.
    Piatek, D.
    Janus, E.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/843684.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zootechniczne
    Opis:
    The aim of the study was to analyse the effect of non-genetic factors on fertility indices in high-yielding Black-and-White Polish Holstein-Friesian cows. The analysis covered 2414 reproductive periods in 1063 cows born in the years 1999-2008. Fertility indices of the cows were evaluated. The age of heifers at first calving was found to decrease in successive years in the population analysed. A shorter rearing period for heifers was not found to negatively affect fertility indices during their later productive life. A significant decrease in reproductive efficiency was observed in the case of yield exceeding 3600 kg over 100 days of lactation in primiparous cows. However, milk yield in the previous standard lactation had the strongest influence on fertility indices. Where milk yield exceeded 9000 kg, each increase of 2000 kg had a significant (P≤0.01) negative effect on all the fertility indices evaluated in the study.
    Celem pracy była analiza wpływu czynników pozagenetycznych na kształtowanie się wskaźników rozrodu wysokowydajnych krów rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej. Analizą objęto 2414 okresów reprodukcyjnych 1063 krów urodzonych w latach 1999-2008. Oceniano wskaźniki płodności tych zwierząt. Wykazano, że w objętej analizą populacji krów w kolejnych latach obniżał się wiek zwierząt przy pierwszym wycieleniu. Stwierdzono, że skracanie okresu odchowu jałowic nie wpływało negatywnie na kształtowanie się wskaźników płodności krów w trakcie ich późniejszego użytkowania. Istotne pogorszenie się sprawności rozrodu krów obserwowano w przypadku wydajności pierwiastek powyżej 3600 kg mleka za 100 dni laktacji. Na kształtowanie się wskaźników płodności krów w największym stopniu wpływała jednak wydajność mleka w poprzedniej laktacji standardowej. Przy wydajności mleka powyżej 9 tys. kg każde jej zwiększenie o 2 tys. kg istotnie (P≤0,01) pogarszało wszystkie oceniane w pracy wskaźniki płodności krów.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2012, 08, 3
    1733-7305
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Predykcja zasobności wytypowanych metali w złożu konkrecji na Pacyfiku oparta na modelach regresyjnych (strefa Clarion-Clipperton, obszar INTEROCEANMETALU)
    Prediction of abundance of selected metals in the nodules deposit in the Pacific Ocean based on regression models (Clarion-Clipperton fracture zone, the INTEROCEANMETAL exploration area)
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Auguścik, J.
    Wójtowicz, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170155.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    konkrecje polimetaliczne
    Pacyfik
    zasobności metali i konkrecji
    regresja liniowa
    regresja nieliniowa
    polymetallic nodules
    Pacific Ocean
    metal and nodules abundance
    linear regression
    nonlinear regression
    Opis:
    Zweryfikowano metodami statystycznymi poprawność predykcji zasobności metali (Cu, Mn, Ni) w złożach konkrecji polimetalicznych na Pacyfiku (strefa Clarion-Clipperton, obszar INTEROCEANMETALU) na podstawie liniowych i nieliniowych modeli regresyjnych wiążących je z zasobnościami konkrecji. Stwierdzono, pełną przydatność prostych liniowych modeli regresji do prognozy zasobności metali przy założeniu, że dysponuje się wiarygodnymi oznaczeniami zasobności konkrecji. Metoda ta może mieć duże znaczenie w najbliższej przyszłości po wdrożeniu metody pośredniego określania zasobności konkrecji na podstawie rejestracji fotograficznej dna pacyficznego.
    Correctness of prediction of metals abundance (Cu, Mn, Ni) in deposit of polymetallic nodules (the Pacific Ocean, Clarion-Clipperton zone, the INTEROCEANMETAL exploration area) was verified using statistical methods. The prediction was based on linear and non-linear regression models describing dependences between metals and nodules abundances. Usefulness of simple linear models for predictions was confirmed. This method can be of great importance in the nearest future after implementation of indirect method of defining of nodules abundance based on photographic registration seabed of the Pacific.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 5; 5-8
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gęstość przestrzenna rudy – parametr zasobowy drugiego planu? Złoże Cu-Ag Polkowice–Sieroszowice, Legnicko-Głogowski Okręg Miedziowy
    The volumetric density of ore – resource parameter of secondary importance? The Polkowice–Sieroszowice Cu-Ag deposit, Legnica-Głogów Copper District
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Auguścik, J.
    Paszek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061774.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    gęstość przestrzenna
    zasoby
    korelacja
    regresja liniowa i nieliniowa
    złoże Cu-Ag
    volumetric density
    resource
    correlation
    linear and non-linear regression
    Cu-Ag deposit
    Opis:
    Wyniki opróbowania złoża Cu-Ag Polkowice–Sieroszowice posłużyły do oceny gęstości przestrzennej ośmiu szczegółowych wydzieleń litologicznych i ich porównania z gęstościami przestrzennymi trzech podstawowych typów rud przyjętymi w aktualnej dokumentacji geologicznej. Stwierdzono, że zasoby złoża szacowane na podstawie gęstości przestrzennych szczegółowych wydzieleń litologicznych są o ok. 3% wyższe niż analogiczne oszacowania dokonane dla gęstości przestrzennych przypisywanych podstawowym typom rud w dokumentacji geologicznej. Przy zastosowaniu analizy korelacji i regresji wykazano, że dominującym czynnikiem kształtującym wielkość gęstości przestrzennej jest porowatość skał, zawartość Cu odgrywa natomiast rolę drugorzędną. Niektóre z indywidualnych wydzieleń szczegółowych ujawniły niejednorodność zbioru oznaczeń gęstości przestrzennej, która może być tłumaczona zmiennością spoiwa i porowatości oraz pojawieniem się niemiedziowych minerałów ciężkich (np. galeny, pirytu). Niektóre wydzielenia szczegółowe w obrębie podstawowych typów rud charakteryzują się wyraźnym zróżnicowaniem średniej gęstości przestrzennej (np. piaskowiec ilasty – 2,35 Mg/m3 i piaskowiec węglanowy – 2,55 Mg/m3 w serii piaskowcowej). Znajomość gęstości przestrzennej szczegółowych wydzieleń litologicznych umożliwia dokładniejsze oszacowanie ich zasobów oraz bardziej precyzyjne rozliczanie produkcji górniczej.
    Volumetric density of the detailed lithological units in Polkowice-Sieroszowice Cu-Ag deposit has been compared to the density of the three basic ore types. Eight diferrent lithologies of the Cu-Ag deposit have been taken into account. It appeared that the resources in them estimated on the basis of volumetric densities are approximately 3% higher than analogous estimates for volumetric densities attributed to the basic ore types. The correlation and regression analysis have shown that the porosity of rocks is the dominant factor affecting the volumetric density, whereas the Cu content plays a secondary role. Some of the lithologies have revealed some heterogeneity of spatial density that can be explained by the variability of mineral cement and porosity as well as the presence of non-copper heavy minerals (e.g., galena, pyrite). The knowledge of the density of individual lithologies enables more accurate estimation of their resources leading to more effective production.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2017, 468; 227--236
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena wiarygodności prognozy jakości kopaliny na podstawie modelu 3D (na przykładzie fragmentu złoża wapieni i margli Barcin-Piechcin-Pakość)
    An evaluation of the reliability of the prediction of raw material quality based on the 3D model (on an example of the part of the Barcin-Piechcin-Pakość limestone and marl deposit)
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Cieniawska, M.
    Chudzik, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171415.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    wapienie
    model 3D
    kriging zwyczajny
    prognoza jakości
    limestones
    3D model
    ordinary kriging
    prediction of quality
    Opis:
    Geostatystyczny model 3D rozkładu przestrzennego zawartości wybranych składników chemicznych (CaO, SiO₂, Al₂O₃) w złożu wapieni i margli Barcin-Piechcin-Pakość został zbudowany przy zastosowaniu procedury krigingu zwyczajnego, w oparciu o wyniki opróbowania rdzeni wiertniczych z 452 otworów, wykonanych na etapie rozpoznania złoża. Celem badań była ocena wiarygodności i przydatności modelu 3D dla potrzeb prognozy jakości kopaliny w urobku, uzyskiwanym w elementarnych jednostkach wydobywczych oraz obszarach rocznej i 2-3 letniej eksploatacji. Podstawę weryfikacji stanowiły dane uzyskane na etapie rozpoznania eksploatacyjnego złoża w wyniku opróbowania bardzo licznych otworów strzałowych, wykonywanych na froncie eksploatacji. Wyniki badań wskazują na zróżnicowaną w odniesieniu do rozpatrywanych składników chemicznych i generalnie niewystarczającą dokładność prognozy jakości kopaliny przewidzianej do wydobycia w małych, elementarnych jednostkach eksploatacji. Z praktycznego punktu widzenia za satysfakcjonujące można uznać rezultaty prognozy zawartości CaO i SiO₂ w obszarach o wielkości odpowiadającej co najmniej rocznej eksploatacji. Prognoza zawartości Al₂O₃ dla rozpatrywanych wariantów bloków wykazuje zbyt słabą korelację z zawartościami składników stwierdzonymi w otworach strzałowych i nie może być uważana za wiarygodną. Przyczyn słabych cech predyktywnych modelu 3D w lokalnej skali obserwacji należy upatrywać w dużym rozstawie otworów wiertniczych (100-200 m) w stosunku do poziomych rozmiarów elementarnych bloków eksploatacyjnych (120x5 m), zróżnicowanej jakości danych podstawowych użytych do budowy modelu 3D oraz wygładzających właściwości interpolacji wykonanej przy zastosowaniu procedury krigingu zwyczajnego.
    A geostatistical 3D model of the spatial distribution of the selected chemical components (CaO, SiO₂, and Al₂O₃ ) in the Bar- cin-Piechcin-Pakość limestone and marl deposit was developed using ordinary kriging procedure based on core samples from 452 boreholes drilled at the stage of deposit exploration. The aim of the study was to assess the reliability and suitability of the 3D model for the prediction of the quality of raw material in the excavated material from exploitation blocks and 1, 2, or 3-year operating areas. The model was verified on the basis of data obtained at the stage of deposit exploration and resulting from samples collected from numerous blast holes drilled at the exploitation front. The results of the study suggest that the accuracy of the prediction of the quality of raw material to be extracted from small exploitation blocks is highly variable and generally insufficient in relation to the analyzed chemical components. From a practical point of view, the results of the prediction of the CaO and SiO₂ content for areas with the minimum one-year exploitation period can be considered satisfactory. The predicted Al₂O₃ content for the analyzed variants of exploitation blocks shows too low correlation with the content of components determined in the blast holes and cannot be considered reliable. The reasons for poor prediction features of the 3D model in the local scale of observation should be seen in large distances between boreholes (100-200m) compared to the horizontal dimensions of exploitation blocks (120x5m), the varied quality of the basic data used to build the 3D model, and in the smoothing properties of the interpolation performed using ordinary kriging.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2017, 58, 4; 10-17
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Praktyczne konsekwencje geostatystycznego badania struktury zmienności parametrów złoża węgla brunatnego Gubin i siarki Osiek
    Practical consequences of a geostatistical study of the varying parameters of the Gubin lignite and Osiek sulphur deposits
    Autorzy:
    Kaczmarczyk, M.
    Nieckula, M.
    Mucha, J.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394175.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    złoże siarki i węgla brunatnego
    semiwariogramy
    anizotropia
    sulphur and lignite deposits
    semivariograms
    anisotropy
    Opis:
    Badaniom geostatystycznym poddano parametry niezagospodarowanego złoża węgla brunatnego Gubin i aktualnie eksploatowanego złoża siarki rodzimej Osiek. Scharakteryzowano podstawowe cechy geologiczne złóż, sposób ich rozpoznania oraz obliczono statystyczne miary zmienności parametrów złożowych. W ramach analizy geostatystycznej wyznaczono semiwariogramy uśrednione i kierunkowe oraz określono zasięgi autokorelacji parametrów i maksymalne udziały składników nielosowych w ich obserwowanej zmienności. Większych trudności nastręcza modelowanie semiwariogramów parametrów złoża węgla brunatnego, co można tłumaczyć jego złożoną genezą, a w szczególności wpływem zlodowacenia na ostateczne uformowanie złoża. Wyniki badania anizotropii zmienności parametrów zilustrowano za pomocą map semiwariogramów kierunkowych (indykatrysy zmienności). Stwierdzono, że anizotropia zmienności parametrów złożowych jest słaba lub co najwyżej umiarkowana. Geostatystyczne modele anizotropowe i izotropowe zastosowano do interpolacji wartości parametrów złoża siarki i konstrukcji map izoliniowych z wykorzystaniem procedury krigingu punktowego. Weryfikacja dokładności interpolacji nie wykazała zauważalnych różnic w wynikach tej procedury przy zastosowaniu modelu anizotropowego i izotropowego. Stwierdzono, że najlepsze rezultaty interpolacji uzyskuje się przy uwzględnianiu danych z czterech obserwacji, najbliższych kolejnym węzłom interpolacji.
    Geostatistical analysis was performed on the undeveloped Gubin lignite deposit and the currently operational Osiek sulphur deposit. This paper characterizes the geological position and state of the exploration of the deposits. The basic statistical measures of deposit parameters were calculated. The paper geostatistically describes the structure of 2D spatial variation of deposit parameters by means of omnidirectional and directional semivariograms. The modeling of the semivariograms enabled a definition of the range of parameters' autocorrelation and the maximal contributions of non random components of parameter variability. Modeling the sample semivariograms of the lignite deposits is very difficult due to the complex genesis of this deposit. The results of the anisotropy study were presented by maps of directional semivariograms. The isotropic and anisotropic models of variability were applied to the construction of contour maps using the geostatistical procedure of ordinary kriging. It was found that the anisotropy of deposit parameters is weak or moderate. Because of this, the contour maps made for isotropic and anisotropic geostatistical models are very similar.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2012, 83; 51-68
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In vitro cultures of Populus × canescens inoculated with various strains of ectomycorrhizal Paxillus involutus fungi under lead ion stress
    Autorzy:
    Szuba, A.
    Karlinski, L.
    Hazubska-Przybyl, T.
    Mucha, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/951315.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    ectomycorrhizal fungi
    in vitro culture
    Paxillus involutus
    Populus × canescens
    lead ion
    Źródło:
    BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2015, 96, 1
    0860-7796
    Pojawia się w:
    BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena przydatności wapieni z rowu Kleszczowa (złoże węgla brunatnego Bełchatów – pole Szczerców) jako potencjalnych sorbentów SO2 stosowanych w energetyce – problemy dokumentowania geologicznego
    The assessment of usefulness of limestones from the Kleszczów Graben (Bełchatów lignite deposit – Szczerców field) as potential SO2 sorbents in the power industry – problems of geological documenting
    Autorzy:
    Hycnar, E.
    Mucha, J.
    Ratajczak, T.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061635.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    kopalina towarzysząca
    wapienie jurajskie
    sorbenty SO2
    odsiarczanie
    statystyka
    dokumentowanie geologiczne
    accompanying minerals
    Jurassic limestone
    SO2 sorbents
    desulphurization
    statistics
    geological documentation
    Opis:
    Występujące w zboczach rowu Kleszczowa wapienie wieku jurajskiego są jedną z najważniejszych kopalin towarzyszących w złożu węgla brunatnego Bełchatów. W ostatnich latach zaistniała potrzeba rozpoznania ich przydatności jako sorbentów SO2. Podczas ich dokumentowania napotkano wiele trudności. Wapienie charakteryzują się znaczną zmiennością litologiczną, są to skały zarówno odznaczające się wysoką twardością i zwięzłością, jak i słabo zwięzłe czy nawet pylaste. W ich partiach stropowych występują procesy krasowe, a niżej położone są z kolei objęte wtórnymi procesami mineralizacyjnymi, spośród których najsilniej jest zaawansowany proces silifikacji. Widoczne są również efekty innych procesów przeobrażeniowych, takich jak: kompakcja, cementacja, procesy rozpuszczania i rekrystalizacji kalcytu, które przyczyniły się do znacznego urozmaicenia składu mineralnego i chemicznego wapieni, zróżnicowania parametrów fizykochemicznych i fizykomechanicznych określających ich przydatność do gospodarczego wykorzystania jako sorbentów SO2. Inne problemy związane z dokumentowaniem wapieni w złożu Bełchatów są związane z ich mniejszym znaczeniem w porównaniu z kopaliną główną, co powoduje, że ich rozpoznanie jest skromne, cechuje się większym interwałem poziomym otworów wiertniczych, zdecydowanie większymi i silnie zróżnicowanymi długościami próbek pobranych z rdzeni wiertniczych. Na obecnym etapie rozpoznania kopaliny towarzyszącej możliwe jest jedynie wstępne oszacowanie zasobów wapieni jako potencjalnych sorbentów SO2. Doprecyzowanie oszacowań będzie możliwe po skonstruowaniu modelu 3D parametrów kryterialnych oraz opracowaniu scenariusza eksploatacji.
    Jurassic limestones of the Kleszczów Graben are among the most important accompanying raw materials in the Bełchatów lignite deposit. In recent years, there has been a need to recognize their suitability as SO2 sorbents for use in the energy industry. The limestones are characterized by high lithological variability. They show both high hardness and compactness, and are weakly concise or even silty. At the top parts, they are subjected to karst processes. The lower parts are affected by secondary mineralization processes, among which the silicification process is most advanced. The effects of other transformation processes, such as compaction, cementation, dissolution and recrystallization of calcite are also visible. These processes contributed to a significant diversification of the mineral and chemical composition of limestone, and differentiation of physico-chemical and physical-mechanical parameters responsible for assessing the suitability for their commercial use as a raw material for the production of SO2 sorbents. Other problems associated with documenting the limestones in the Bełchatów deposit are related to their lesser importance compared to the main mineral. Its degree of exploration is low, characterized by a lower density of exploratory boreholes and significantly longer average lengths of samples collected from drill cores. At the present stage of the accompanying mineral exploration, only a preliminary estimation of limestone resources as potential SO2 sorbents is possible. The precise estimation will be possible after constructing a 3D model of criterion parameters and developing an extraction scenario.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 311--319
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Model litologiczny 3D przy zastosowaniu technik interpolacyjnych i symulacji geostatystycznej (na przykładzie złoża Cu-Ag Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego)
    3D lithological model using by interpolation and simulation methods (on an example of the Cu-Ag deposit, Legnica-Głogów Copper District)
    Autorzy:
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Twardowski, M.
    Mucha, J.
    Kaczmarek, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061757.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    interpolacja
    symulacja multigaussowska (multinormalna)
    model litologiczny 3D
    złoże Cu-Ag LGOM
    interpolation
    Plurigaussian simulation
    3D lithological model
    Cu-Ag LGOM deposit
    Opis:
    W artykule podjęto próbę oceny dokładności trzech odmiennych procedur tworzenia modelu litologicznego 3D złoża z wykorzystaniem: interpolacji metodami deterministycznymi lub geostatystycznymi, ustandaryzowanej metody interpolacji stosowanej w KGHM Polska Miedź S.A. i geostatystycznej symulacji multigaussowskiej (multinormalnej) (ang. Plurigaussian simulation). Wymienione procedury zastosowano do budowy modeli litologicznych 3D wydzieleń podstawowych we fragmencie złoża Cu-Ag Legnicko- -Głogowskiego Okręgu Miedziowego LGOM (ZG Rudna). Dokładność trzech procedur wykorzystanych do budowy modeli litologicznych oceniono ilościowo na podstawie wielkości średnich względnych absolutnych błędów oszacowania miąższości serii litologicznych w modelach 3D. Przyjmują one wartości z zakresu od 6% do 13%. Zbliżone wartości błędów świadczą o porównywalnej skuteczności zastosowanych 3 procedur, pomimo istotnie różniących je algorytmów obliczeniowych i odmiennego sposobu definiowania przestrzeni interpolacyjnej 3D. Nie wykazano również znaczących różnic w poziomie dokładności prognozowania przebiegu granic serii węglanowej, łupkowej i piaskowcowej.
    The article attempts to evaluate the effectiveness of three different procedures of 3D lithological model creation with the usage of: deterministic or geostatistical interpolation methods, standard interpolation method used in KGHM Polska Miedź S.A. and Plurigaussian geostatistical simulation. The 3D models of main lithology created using those methods for a part of Cu-Ag Legnica-Głogów Copper District (Rudna mine) served as the basis for the evaluation. The effectiveness of those methods was quantified by means of relative absolute estimation errors of thickness of lithological series in the 3D models. The mean relative estimation errors of thickness of main lithological series in 3D models take values from 6% to 13%. This demonstrates the comparable accuracy of the 3 procedures used, despite the fact that they differ significantly in computational algorithms and in the different way of defining the 3D interpolation space. Moreover, no significant differences in the accuracy level of lithological borders estimation of carbonate series, shale series and sandstone series were stated.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2017, 468; 237--245
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wyznaczanie pól anomalii geochemicznych Zn w dolomitach kruszconośnych metodą krigingu indykatorowego
    Delimitation of Zn geochemical anomalies in the ore-bearing dolomites with indicator kriging
    Autorzy:
    Mucha, J.
    Wasilewska, M.
    Strzelska-Smakowska, B.
    Krzak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063269.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    zawartość Zn
    dolomit kruszconośny
    pola anomalii geochemicznych
    kriging indykatorowy
    zinc content
    ore-bearing dolomite
    geochemical aureoles
    indicator kriging
    Opis:
    Przedstawiono uwarunkowania poprawnego konstruowania map izoliniowych dla potrzeb wyznaczania pól anomalii geochemicznych. Opisano sposób zastosowania nieparametrycznej procedury geostatystycznej krigingu indykatorowego do kreślenia map prawdopodobieństwa przekroczenia założonej brzeżnej (minimalnej) zawartości składnika. Mapy prawdopodobieństwa zastosowano do wyznaczenia pól anomalnych zawartości Zn w dolomitach kruszconośnych NE obrzeżenia Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Stwierdzono, że ze względu na znaczną rozpiętość pionową interwałów z zawartościami Zn, przekraczającymi przyjętą wartość progową 0,5%, okonturowanie pól anomalii geochemicznej w płaszczyźnie poziomej jest niewystarczające. Zarekomendowano zastosowanie trójwymiarowego wariantu krigingu indykatorowego do wyznaczania brył anomalii geochemicznych w przestrzeni obiektów geologicznych.
    The authors present the principles of proper construction of geochemical anomaly (aureoles) contour maps. A non--parametrical geostatistical procedure of indicator kriging has been applied to drawing probability maps that show the areas where a threshold (i.e. minimum) value of the element has been exceeded. Such maps have been prepared to delimit zinc anomalies in ore-bearing dolomites in the NE margin of the Upper Silesian Coal Basin. As the vertical range of intervals with the zinc content exceeding the accepted value of 0.5% has been found to be considerable, horizontal maps of zinc distribution are not sufficient to present correctly its aureoles. The recommended dure includes a three-dimensional variant of indicator kriging in delimiting 3D blocks of geochemical anomalies in the study area.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 113-116
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena możliwości rekultywacji odkrywkowych wyrobisk poeksploatacyjnych z wykorzystaniem kruszyw ze skał towarzyszących pokładom węgla kamiennego na przykładzie ZG Janina
    Evaluation of the possibility of reclamation of open-pit mining excavations with the use of aggregates from the rock accompanying the coal seams on the example of Janina mine
    Autorzy:
    Klojzy-Karczmarczyk, B.
    Mazurek, J.
    Staszczak, J.
    Mucha, J.
    Paw, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/170312.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    górnictwo węglowe
    skała płonna
    odpady wydobywcze
    kruszywa
    rekultywacja wyrobisk odkrywkowych
    środowisko gruntowo-wodne
    coal mining
    gangue
    mining waste
    aggregates
    reclamation of opencast mines
    soil and water environment
    Opis:
    Wydobywanie węgla kamiennego jest źródłem powstawania znacznych ilości odpadów (skał płonnych), które deponowane na składowiskach nadpoziomowych przyczyniają się do degradacji krajobrazu i mogą zanieczyszczać środowisko gruntowo-wodne. Znaczna część odpadów wydobywczych nadaje się jednak do powtórnego wykorzystania lub też mogą one zostać uznane za surowiec. Jednym z perspektywicznych obszarów zagospodarowania materiału, jest wykorzystanie produkowanych z nich kruszyw do rekultywacji odkrywkowych wyrobisk pogórniczych. Przeprowadzona w pracy wstępna analiza lokalizacji złóż surowców skalnych w regionach: śląskim, małopolskim i świętokrzyskim, (najbliżej kopalń GZW) wykazała, że znajduje się tam wiele wyrobisk odkrywkowych nadających się do rekultywacji z wykorzystaniem kruszyw produkowanych na bazie skał płonnych. Warunkiem jest, aby kruszywa do wypełniania rekultywowanych wyrobisk posiadały odpowiednie parametry jakościowe, zapewniające bezpieczeństwo dla środowiska gruntowo-wodnego w rejonie ich stosowania. Zdaniem autorów, jednym z ważniejszych kryteriów środowiskowych jest budowa hydrogeologiczna podłoża rekultywowanego wyrobiska (istnienie lub brak zbiorników wód podziemnych). Konieczne jest również stałe monitorowanie zanieczyszczeń obecnych w kruszywach (w tymsiarki) poprzez wykonywanie systematycznego opróbowania dostarczanych partii kruszywa. Wstępne badania zawartości zanieczyszczeń, wykonane dla skał płonnych stanowiących bazę dla kruszyw produkowanych w ZG Janina, potwierdziły możliwość ich wykorzystania do rekultywacji wyrobisk odkrywkowych. Do weryfikacji wyników badań oraz poprawności stosowanych metod kontroli jakości kruszyw autorzy proponują zastosowanie wybranych metod analizy statystycznej.
    Mining of hard coal is the source of generation of significant amounts of waste rock (gangue), which deposited in above-ground landfills contribute to the degradation of the landscape and may pollute the soil and water environment. Much of the mining waste is suitable, however, for reuse or it can be treated as a raw material. One of the promising areas of its utilization is the use of aggregates produced from the gangue for the reclamation of opencast post-mining pits. The analysis of the locations of rock mineral deposits showed that in the regions of Silesia, Lesser Poland and Świętokrzyskie (closest to the Upper Silesian Coal Basin mines) there is a number of opencast pits suitable for reclamation using aggregates produced on the basis of gangue. The condition is that the materials used for filling the excavations have adequate quality parameters, ensuring safety for the soil and water environment. One of the most important criteria is the hydro-geological structure of the bed of the reclaimed pit (the presence or absence of groundwater reservoirs). It is necessary to constantly monitor the impurities present in the aggregates (including sulfur) by conducting regular sampling of the supplied aggregates. A study conducted for the aggregates produced at Janina Mine confirmed the possibility of their use for reclamation of opencast mines. To verify the results of research and to validate the testing methods for the quality of aggregates, it is proposed to apply selected methods of statistical analysis.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 5; 23-33
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Canine mammary carcinoma cell line are resistant to chemosensitizers: verapamil and cyclosporin A
    Autorzy:
    Krol, M.
    Pawlowski, K.M.
    Majchrzak, K.
    Mucha, J.
    Motyl, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32199.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Opis:
    Cancer chemotherapy can fail in many ways. One of the most significant is the development of multiple drug resistance (MDR), which constitutes a serious clinical problem. The development of MDR relates to the expression of a major membrane pump, P-glycoprotein (P-gp). Thus, currently one of the goals of experimental and clinical oncology is to decrease its activity. So far, many different P-gp inhibitors are available, but their efficacy is still questionable and requires further study. The aim of our study was to assess an impact of classical P-gp inhibitors (verapamil and cyclosporin A) in the reversion of multidrug resistance in canine mammary cancer cells. We used two cell lines isolated from mammary tumors and two cell lines isolated from their lung metastases. All of them showed P-gp over-expression confirmed using Real-time rt-PCR, Skan^R screening station and confocal microscopy. The FACS analysis showed that in three of the examined cell lines, treatment with verpamil/cyclosporin A was ineffective to reverse cancer chemoresistance. However, more studies in this field are required.
    Źródło:
    Polish Journal of Veterinary Sciences; 2014, 17, 1
    1505-1773
    Pojawia się w:
    Polish Journal of Veterinary Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wapienie jurajskie w złożu węgla brunatnego Bełchatów - aktualny stan ich rozpoznania jako sorbentów mineralnych
    The Jurassic limestones in Bełchatów lignite deposit - the current state of their exploration as a SO2 sorbents
    Autorzy:
    Ratajczak, T.
    Mucha, J.
    Hycnar, E.
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Jończyk, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/169597.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    wapienie jurajskie
    złoże Bełchatów
    energetyka
    sorbenty
    odsiarczanie spalin
    statystyka
    Jurassic limestone
    Bełchatów deposit
    power engineering
    sorbents
    flue gas desulphurization
    statistics
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań mineralogicznych, chemicznych, fizykochemicznych i fizykomechanicznych wapieni jurajskich pochodzących z podłoża węgla brunatnego w złożu „Bełchatów” (południowy brzeg Rowu Kleszczowa w Polu „Szczerców”). Celem badań było wykazanie przydatności tych kopalin do wytwarzania sorbentów wykorzystywanych w technologiach ograniczania emisji SO2 stosowanych w przemyśle energetycznym. Rezultaty badań dowiodły, że badane wapienie można traktować jako wysokiej klasy sorbenty SO2 wykorzystywane zarówno w mokrych jak i suchych technologiach odsiarczania, w tym także w paleniskach fluidalnych. Dotychczasowy stan rozpoznania wapieni jest wystarczający dla wiarygodnej oceny parametrów odpowiedzialnych za właściwości sorpcyjne w wyznaczonej umownie przestrzeni badań ale niewystarczający dla skonstruowania w pełni poprawnego modelu 3D.
    The paper presents the results of mineralogical, chemical, physico-chemical and physico-mechanical properties of the Jurassic limestone from the „Bełchatów” lignite substrate (south shore of Kleszczów Rift Valley in the „Szczerców” opencast). The aim of the research was to prove the usefulness of these rocks to produce the sorbents used in the power industry to reduce emissions of SO2 of the power industry. The research results shown that the limestone may be treated as a high SO2 sorbents used in both wet and dry desulfurization technologies including the fluidised bed. The current state of exploration of limestone is sufficient for a reliable assessment of the parameters responsible for the sorption capacity in the designated research space but not enough to construct the fully correct 3D model.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 26-33
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Czy symulowanie się opłaca? – rzecz o geostatystycznym szacowaniu zasobów na przykładzie złoża Cu–Ag Rudna
    Are simulation methods profitable? Geostatistical estimation of resources on an example of the rudna Cu-Ag deposit
    Autorzy:
    Wasilewska-Błaszczyk, M.
    Golda, K.
    Dudek, M.
    Mucha, J.
    Kaczmarek, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/171461.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
    Tematy:
    złoże Cu-Ag
    kriging zwyczajny
    symulacja Turning Bands
    błędy interpolacji
    Cu-Ag deposit
    ordinary kriging
    Turning Bands simulation
    interpolation errors
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki oceny dokładności szacowania zasobności Cu w ujęciu punktowym i obszarowym w planowanych do eksploatacji fragmentach złoża Cu-Ag Rudna. Szacowanie wykonano w oparciu o dane z rozpoznania górniczego złoża dwiema metodami geostatystycznymi: metodą krigingu zwyczajnego i metodą symulacji Turning Bands. Podstawę weryfikacji dokładności oszacowań stanowiły dane z prób kontrolnych. Stwierdzono, że oszacowania punktowe zasobności Cu w rocznych obszarach przewidzianych do eksploatacji cechują się drastycznie różną wiarygodnością ze średnimi błędami interpolacji od 40 do blisko 120%. Wiarygodność szacowania zasobno- ści Cu w obszarach rocznej eksploatacji cechuje się błędami rzędu 20-40%. W granicach odpowiadających obszarom kwartalnej eksploatacji zauważalny jest wzrost wielkości błędów oszacowań zasobności Cu w miarę oddalania się od granicy frontu eksploatacji. Wielkości prognozowanych błędów krigingu i odchyleń symulacji Turning Bands dla zasobności Cu w punktach można traktować jako bezpieczną, górną granicę błędu, z uwagi na zazwyczaj ich wyższe wartości w porównaniu ze stwierdzonymi w punktach kontrolnych błędami interpolacji. Oszacowania zasobności miedzi metodami krigingu zwyczajnego cechują się nieznacznie wyższą wiarygodnością w porównaniu z wynikami symulacji geostatystycznej Turning Bands, jednak różnica w oszacowaniach obu metod w porównaniu do wielkości błędów interpolacji jest nieznacząca.
    The paper presents the results of the accuracy assessment of Cu accumulation estimation , using point and area-based estimations, in parts of the Rudna Cu-Ag deposit scheduled for future exploitation. The estimation was carried out based on data from the mining exploration using two geostatistical methods: ordinary kriging method and the Turning Bands Simulation. The data from the control samples were used as a basis for verification of the accuracy of estimates. It has been found that point estimates of the accumulation index of Cu for areas with the minimum one-year exploitation period are characterized by drastically different reliability, with interpolation errors ranging from 40 to nearly 120%. The credibility of the estimation of accumulation index of Cu for one-year operating areas is characterized by errors of the order of 20-40%. In the case of areas corresponding to a three month exploitation period, it is clearly visible that the magnitude of errors in the estimation of the accumulation index of Cu increases along with the increasing distance from the exploitation front. The magnitude of estimated kriging errors and standard deviations of Turning Bands Simulation for the accumulation index of Cu (point estimation) can be regarded as a safe upper limit of error because of their generally higher values when compared to interpolation errors at control points. While the estimations of the accumulation index of copper using ordinary kriging methods are more reliable than the results of geostatistical Turning Bands Simulation, the difference between the estimation results of both methods is insignificant when compared to the magnitudes of interpolation errors.
    Źródło:
    Górnictwo Odkrywkowe; 2017, 58, 2; 5-13
    0043-2075
    Pojawia się w:
    Górnictwo Odkrywkowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The red-bed-type precious metal deposit in the Sieroszowice-Polkowice copper mining district, SW Poland
    Autorzy:
    Pieczonka, J.
    Piestrzyński, A.
    Mucha, J.
    Głuszek, A.
    Kotarba, M. J.
    Więcław, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191385.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    Kupferschiefer - Poland
    precious metals
    geology
    petrology
    Opis:
    Since 50 years copper-silver ores have been extracted from the Lubin-Sieroszowice deposit located on the border between the Lower and Upper Permian sediments. It is a world class stratoidal type deposit. In the whole world the Kupferschiefer unit is recognized as a black, clayey organic-rich shale. The Cu-Ag deposit is a part of the Fore-Sudetic Monocline, and is located on the border of the Lower and Upper Permian strata The monocline includes three rock complexes. The first is the basement, which comprises Proterozoic crystalline rocks and Carboniferous sediments. It is overlain by monoclinally dipping Permian and Triassic sedimentary rocks. In this work, study on ore mineralisation of the red variety of the Kupferschiefer are presented. Oxidation of the Kupferschiefer as an epigenetic phenomena.The oxidized zones reveal low concentrations of simple copper sulphides with the dominating chalcopyrite accompanied by bornite, pyrite, covellite, galena, clausthalite, chalcocite, digenite, spioncopite, geerite, native Au, electrum, tetraauricupride, naumannite, native Pb, Pd-arsenides and minerals of mixed composition: Au-Ag-Pb-Bi-Se-Te, Au-Ag-Pb-Te, Bi-Cu, Bi-Pd and Pd-As-O. Most important are natural alloys of precious metals, Pd-arsenides and oxidized phases (mostly Pd ones), which strongly influence the effectiveness of froth flotation. Precious metals form several parageneses: i - clausthalite - native Pb - electrum - AuPb2, ii - Pt-native Au - native Pd - sobolevskite - native Pb, iii - native Au - haematite - bornite - minerals of covellite-chalcocite group, iiii - electrum - tetraauricupride - chalcocite, iiiii - electrum - Pd-arsenides - tellurides - selenides - BiPd and CuBi natural alloys - Pd-oxides. The red Kupferschiefer variety is distinctly lower in carbonates and resembles rather a marl. Average Fe2O3 content is about 5 times higher than that in the grey Kupferschiefer. The average TOC content in the red Kupferschiefer is about 10 times lower than that in the black Kupferschiefer and about 5 times lower than that in the grey Kupferschiefer. Average Cu content is 1,070 ppm at variability coefficient 81% . The grey Kupferschiefer contains 3 times higher contents of Cu and its variability coefficient is 2 times higher, which points out to quantitative changes during the leaching of copper when secondary oxidation of deposit proceeded. Thus, low Cu and TOC values can be indicative for oxidizing environment and, consequently, can be good exploration guides to zones enriched in precious metals. Average Au content in the red Kupferschiefer is high 15.419 ppm, is much higher than that for the grey Kupferschiefer. Comparison of metal contents in samples from the oxidized zones reveal high variability of Au values in the red, which may change from a few ppm to over 100 ppm. Negative Cu-Au correlation supports the hypothesis on the introduction of gold into the red Kupferschiefer during the leaching of copper. Au horizon is continuous and located close to the bottom contour of Cu deposit. It includes the top part of the sandstone and extends down, even beneath 1 m from the top of the sandstone. The average thickness of the high-Au zones is 0.2 m, and various from 0 up to 1.4 meters. The Au and PGE deposit described in this paper fit well in the world criteria for economic-grade accumulations.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2008, 78, No 3; 151-280
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mineralizacja Zn-Pb w obszarze Koszęcin-Żarki (północna część prowincji śląsko-krakowskiej)
    Zn-Pb mineralization in Koszęcin-Żarki region (northern part of Silesian-Cracow triassic province)
    Autorzy:
    Strzelska-Smakowska, B.
    Mucha, J.
    Wasilewska, M.
    Paulo, A.
    Gałaś, A.
    Krzak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063284.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    rudy Zn-Pb
    prognoza złożowa
    obszary prognostyczne
    trias
    obszar Koszęcin-Żarki
    prowincja śląsko-krakowska
    Zn-Pb ores
    prognostic analyses
    prospection areas
    Triassic
    Koszęcin-Żarki region
    Silesian-Cracow province
    Opis:
    Na podstawie anomalii geochemicznych wytypowano 4 obszary prognostyczne (I-IV) występowania rud Zn-Pb w dolomicie kruszconośnym między Koszęcinem a Żarkami. W dolomicie diploporowym uwzględniono jedynie te pola, w których mineralizacja cynkowa mieści się w obrębie pól o anomalnej mineralizacji w dolomicie kruszconośnym. Forma ciał rudnych nie jest możliwa do ustalenia na tym etapie rozpoznania. Strefy rudne rozrzucone sąw interwale ponad 100 m. Cynk dominuje w dolomicie kruszconośnym i jest jedynym składnikiem użytecznym w dolomicie diploporowym. Wzrost zawartości Pb następuje z zachodu na wschód i SE. Pola anomalii cynkowych są wydłużone w kierunku WNW-ESE, podobnie do struktur paleozoicznych. Istnieje związek II i IV obszaru prognostycznego z uskokami poprzecznymi do rozciągłości skał dolnego wapienia muszlowego, natomiast w I obszarze - związek z triasowymi uskokami podłużnymi. Obszary II i IV zlokalizowane są w pokrywie bloku górnośląskiego, a obszary I i III znajdująsię w pokrywie bloku małopolskiego. W obszarach I i IV widoczny jest związek z wyniesieniami podłoża paleozoicznego, który nie jest dostrzegalny w złożach udokumentowanych. Po raz pierwszy w Polsce testowano przydatność krigingu indykatorowego do rozwiązywania zagadnień złożowych na etapie rozpoznawania złóż, uzyskując pomyślne wyniki.
    Ore prognosis in the region between Koszęcin and Żarki (northern part of the Silesian-Cracow province) is based on zinc and lead anomalies in the Triassic carbonate rocks. Four perspective areas (I-IV) were identified within the Ore-bearing Dolomite, each limited by 90% probability line of at least 0.5% of Zn and Pb content. The Ore-bearing Dolomite appears the main lithological metallotect for Zn-Pb mineralization in all the compared regions. The form of orebodies in the analyzed region cannot be set due to sparse net of drillings. Zones containing above 0.5% of Zn or Pb are scattered in different parts of the profile in more than a 100-metre interval. Zinc is the dominant component in the Ore-bearing Dolomite and the sole one in the Diplopora Dolomite. The lead content increases from the west towards the east and southeast of the region. Zinc anomaly fields are elongated WNW-ESE, as are the Paleozoic structures. Prognostic areas are related to Triassic transverse faults, whereas Triassic longitudinal faults are noticeable in area I. Areas II and IV are situated above the Upper Silesian Block, whereas areas I and III are located above the Małopolska Block. Areas I and IV are situated close to Palaeozoic elevations. Indicator kriging, applied for the first time in Poland to Zn-Pb ore recognition, was successfully tested.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2008, 429; 203-207
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Weryfikacja założeń do projektu modernizacji małej oczyszczalni ścieków z uwzględnieniem nowej interpretacji wymagań prawnych
    Validation of design assumptions for small wastewater treatment plant modernization in line with new interpretation of legal requirements
    Autorzy:
    Mikosz, J.
    Mucha, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/236750.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
    Tematy:
    oczyszczanie ścieków
    jakość ścieków oczyszczonych
    substancje biogenne
    symulacja komputerowa
    wastewater treatment
    effluent quality
    nutrients
    computer simulation
    Opis:
    Zgodnie z obowiązującą interpretacją przepisów dotyczących warunków odprowadzania ścieków do środowiska, usuwanie związków biogennych nie jest wymagane w przypadku oczyszczalni ścieków o przepustowości do 10 tys. mieszkańców równoważnych. Sformułowane ostatnio zastrzeżenia Komisji Europejskiej podważają tą interpretację zwracając uwagę, że uregulowania te powinny dotyczyć wielkości aglomeracji, w której zlokalizowana jest oczyszczalnia, a nie przepustowości samej oczyszczalni. Może to skutkować koniecznością przeprowadzenia pilnej modernizacji takich oczyszczalni w celu dostosowania ich technologii do usuwania związków azotu i fosforu. Problem ten w najbliższej przyszłości może dotyczyć kilkuset małych i średnich oczyszczalni ścieków w Polsce. W artykule przedstawiono przebieg i wyniki badań mających na celu weryfikację założeń do projektu modernizacji przykładowej oczyszczalni ścieków. Wykorzystanie symulacji komputerowej do tego celu pozwoliło zarówno zweryfikować przyjęte założenia projektowe, jak również określić zalecane wartości parametrów eksploatacyjnych oczyszczalni. Wykazano także możliwość osiągnięcia w badanej oczyszczalni założonych efektów technologicznych z uwzględnieniem nowej interpretacji przepisów prawnych.
    In regard to wastewater discharge conditions, nutrient removal is not required for plants of capacities of up to 10,000 resident equivalents according to the current interpretation of legal regulations. European Commission objects to this interpretation and indicates that the above mentioned regulations should refer to agglomeration size rather than to plant capacity. This may result in necessity of urgent modernization of such plants in order to adapt their technologies to the nitrogen and phosphate removal. In the near future this problem may concern several hundred of small and medium size plants in Poland. The article presents the course and the results of the research aimed at design assumption verification for modernization of an example wastewater treatment plant. Computer simulation used during the research allowed both verifying the design assumptions and setting optimal values of plant operating parameters. In addition, the capability to achieve the assumed technological effects for the plant in line with the new interpretation of legal regulations was proved.
    Źródło:
    Ochrona Środowiska; 2014, 36, 1; 45-49
    1230-6169
    Pojawia się w:
    Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determination brittle temperature range of Msr-B magnesium alloy
    Określenie zakresu kruchości wysokotemperaturowej stopu magnezu Msr-B
    Autorzy:
    Adamiec, J.
    Mucha, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/354098.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    stopy magnezu
    kruchość
    magnesium alloys
    brittleness
    Opis:
    Magnesium alloys are a part of a group of lightweight and ultra-lightweight alloys, which are important in practical use in constructions. Due to the development of these alloys, they are currently used in many fields of science and their maximum working temperature is about 250°C. Nowadays, magnesium alloys are used for casting into sand moulds of huge dimensional castings, high-pressure castings and precise casings. In castings of magnesium alloys defects or inconsistencies (such as casting misruns, porosities and cracks) often appear, particularly in huge dimensional castings. Such defects are repaired with the use of padding and welding. The welding techniques can be applied by using weld material consisting of magnesium alloy, as well as for regeneration of alloys after excessive wear. Nevertheless, the number of the repaired castings, which were permitted for use, is not satisfactory to obtain a profitable production. The main reasons for wear are the cracks appearing during welding in brittleness high-temperature range. This work in combination with industrial tests of casting and welding shows that the causes of high-temperature brittleness are partial tears of the structure and solidification cracks of both castings and welded and padded joints. Such phenomena should be treated as irreversible failures caused by the process of crystallisation that occurs in the area of co-existence of the solid and liquid structural constituent. This paper contains research covering: determinating liquidus and solidus temperatures, determining nil-strength temperature (NST), nil-ductility temperature (NDT) and ductility recovery temperature (DRT). The obtained results enabled to define brittle temperature range of the MSR-B magnesium alloy. The brittleness is caused mainly by metallurgical factors, i.e., precipitation of inter-metal phases from the solid solution. Microstructure of fractures was observed using a Hitachi S-3400N scanning electron microscopy (SEM). Analyses of chemical composition were performed using an energy-dispersive X-ray spectrometer (EDS), Noran System Six of Thermo Fisher Scientific and phase analysis was performed by X-ray diffraction (XRD). Essential differences of fracture morphology type in brittle temperature range were observed and described.
    Stopy magnezu obok stopów aluminium i stopów tytanu wchodzą w skład grupy stopów lekkich i ultralekkich, które mają największe znaczenie praktyczne w zastosowaniach konstrukcyjnych. Ciągły rozwój stopów magnezu spowodował, że obecnie stopy te są wykorzystywane w wielu dziedzinach techniki, a ich maksymalna temperatura pracy wynosi około 250°C. Stopy magnezu stosowane są obecnie na odlewane do form piaskowych odlewy wielkogabarytowe, odlewy wysokociśnieniowe oraz odlewy precyzyjne. W odlewach ze stopów magnezu często występują wady i niezgodności odlewnicze (niedolania, rzadzizny oraz pęknięcia), szczególnie w odlewach wielkogabarytowych. Wady te naprawiane są z zastosowaniem technik napawania i spawania. Techniki spawalnicze mogą być stosowane również w przypadku łączenia elementów ze stopów Mg, jak również do regeneracji odlewów po ich zużyciu eksploatacyjnym. Liczba odlewów naprawianych, dopuszczanych do eksploatacji jest niezadowalająca, co często czyni produkcję nieopłacalną. Główną tego przyczyną są pęknięcia odlewów powstające w procesie spawania w wysokotemperaturowym zakresie kruchości. Na podstawie wyników badań wykazano, że efektem końcowym zjawiska kruchości wysokotemperaturowej są naderwania struktury i pęknięcia gorące odlewów oraz złączy spawanych i napawanych. Zjawiska te należy traktować jako nieodwracalne awarie powstałe w procesie krystalizacji tj. w obszarze współistnienia fazy stałej i ciekłej. W pracy określono temperaturę likwidus, temperaturę solidus, temperaturę utraty wytrzymałości (NST), temperaturę utraty plastyczności (NDT) oraz temperaturę odzyskania plastyczności (DRT). Określone temperatury pozwoliły na wyznaczenie zakresu kruchości wysokotemperaturowej stopu MSR-B. O tym zakresie kruchości decydują przede wszystkim czynniki metalurgiczne tj. obecność faz międzymetalicznych na granicach roztworu stałego. Struktury przełomów obserwowano na skaningowym mikroskopie elektronowym Hitachi S-3400N. Mikroanalizę składu chemicznego była wykonana metodą EDS w systemie Noran System SIX firmy Thermo Fisher Scientific, a analizę fazową wykonano metodą dyfrakcji promieniowania RTG (XRD).
    Źródło:
    Archives of Metallurgy and Materials; 2011, 56, 1; 117-127
    1733-3490
    Pojawia się w:
    Archives of Metallurgy and Materials
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ rzeźby, zabudowy i zieleni na zróżnicowanie klimatu lokalnego Lwowa
    Role of terrain relief, buildings and green spaces in the diversification of Lviv’s local climate
    Autorzy:
    Mucha, B.
    Wawer, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2084523.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Geografii i Studiów Regionalnych
    Opis:
    This paper outlines the results of a study of Lviv's specific thermal characteristics. The study relied on a series of measurements taken over a 15-month period (from February 2007, through April 2008) at 6 automatic meteorological stations, representing a variety of physiogeographic conditions and land use. The study reveals substantial variations of temperature levels (annual [1-3°C], seasonal [2-4°C], and daily [2-12°C] averages), indicating the presence of an urban heat island. The result of the study is a map of the distribution of average annual air temperatures on the territory of Lviv.
    Źródło:
    Prace i Studia Geograficzne; 2011, 47; 383-391
    0208-4589
    Pojawia się w:
    Prace i Studia Geograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Właściwości mikrostrukturalne aluwialnych gruntów ilastych długotrwale zanieczyszczonych paliwami ropopochodnymi
    Microstructural properties of alluvial clayey soils polluted with petroleum fuels for a long period of time
    Autorzy:
    Izdebska-Mucha, D.
    Trzciński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062636.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    mikrostruktura
    przestrzeń porowa
    grunty aluwialne
    zanieczyszczenia ropopochodne
    microstructure
    pore space
    alluvial clay soils
    petroleum pollution
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań mikrostruktury aluwialnych gruntów ilastych z terenu lotniska wojskowego w Królewie Malborskim, poddanych wieloletniemu zanieczyszczeniu in situ substancjami ropopochodnymi. Dokonano porównawczej analizy mikrostruktury gruntu czystego (NS) i zanieczyszczonego (SR). Badania przeprowadzono z zastosowaniem skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) oraz programu STIMAN do ilościowej analizy zdjęć z SEM. Grunt NS charakteryzuje się ukierunkowaną mikrostrukturą turbulentną (mikrostrukturą fluidalną), zagregowaną i ciasno upakowaną masą ilastą oraz dominującymi kontaktami typu płaszczyzna-płaszczyzna (F-F) pomiędzy cząstkami i mikroagregatami. Natomiast grunt SR charakteryzuje się mikrostrukturą matrycową, występowaniem stref o luźnym upakowaniu i słabszym zagregowaniu masy ilastej oraz dominacją kontaktów typu płaszczyzna-krawędź (F-E). W gruncie zanieczyszczonym stwierdzono zmianę rozkładu wielkości i geometrii porów wyrażającą się wzrostem: porowatości, liczby porów, całkowitej i średniej powierzchni porów, całkowitego, średniego i minimalnego obwodu porów, średniej średnicy porów, liczby mezoporów, porów izometrycznych i szczelinowatych oraz spadkiem zawartości mikroporów i porów anizometrycznych.
    The paper presents the results of the research on alluvial clay soils from military airport in Królewie Malborskie, polluted with hydrocarbons for a long period of time. Comparative microstructure analysis of polluted samples (SR) and non polluted reference samples (NS) has been conducted. The research was carried out using Scanning Electron Microscope (SEM) and STIMAN software for a quantitative analysis based on SEM micrographs. NS soil is characterized by oriented, turbulent microstructure (fluidal microstructure) and aggregated, tightly packed clay mass. Face-to-face contacts (F-F) dominate between particles and microaggregates. SR soil is characterized by matrix microstructure less aggregated, with some zones of a loosely packed clay mass. Face-to-edge contacts (F-E) dominate between structural elements. It was found that the pore size distribution and pore geometry changed in SR soil. The increase of the following parameters was observed: porosity, pores number, total and average pores area, total, average and minimum pores perimeter, the average pores diameter, the number of mesopores, fissure and isometric pores; but the content of micropores and anisometric pores decreased.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 446 (2); 469--476
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Simulation of Lueders bands using regularized large strain elasto-plasticity
    Autorzy:
    Mucha, M.
    Wcisło, B.
    Pamin, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38614097.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
    Tematy:
    Lueders bands
    viscoplasticity
    gradient plasticity
    thermo-mechanical coupling
    parametric study
    Opis:
    This paper deals with the numerical simulation of an instability phenomenon called Lueders bands with two regularized material models: viscoplasticity and gradient-enhanced plasticity. The models are based on large strain kinematics and temperature-dependence is incorporated. The Huber–Mises–Hencky yield condition and multi-branch hardening are employed. After a brief presentation of the constitutive description, test computations are performed using AceGen and AceFEM symbolic packages for Wolfram Mathematica. The first benchmark is a rectangular tensile plate in plane strain isothermal conditions. For the viscoplastic model, simulation results for different values of viscosity, loading duration and enforced displacement are compared. For the gradient model different internal lengths are used. Mesh sensitivity of the results and the influence of boundary conditions are also examined. Next to the Lueders-type response to a softening-hardening yield strength function, an additional softening stage leading to failure is also considered. The second example concerns a bone-shape sample under tension, for which, next to mesh sensitivity and the effect of regularization, the influence of heat conduction on simulation results is evaluated.
    Źródło:
    Archives of Mechanics; 2021, 73, 1; 83-117
    0373-2029
    Pojawia się w:
    Archives of Mechanics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of coopetitionin development of electromobility
    Rola koopetycji w rozwoju elektromobilności
    Autorzy:
    Mucha-Kuś, K.
    Stęchły, J.
    Zamasz, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/325683.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
    Tematy:
    elektromobilność
    koopetycja
    samochody elektryczne
    electromobility
    coopetition
    electric vehicles
    Opis:
    Wzrost znaczenia elektromobilności oraz dążenie do upowszechnienia korzystania z pojazdów elektrycznych nierozerwalnie związane są z rozwojem innowacyjnych technologii oraz nowych modeli biznesowych. Z jednej strony, powstają regulacje prawne nakreślające plany rozwoju w tym zakresie, z drugiej zaś można już zauważyć działania graczy rynkowych mające na celu doprowadzenie do wypracowania oraz biznesowej komercjalizacji poszczególnych rozwiązań. W tym kontekście, istotna staje się analiza charakteru strategii zarządczych stosowanych przez podmioty zaangażowane w rozwój elektromobilności. W artykule dokonano identyfikacji oraz analizy rodzaju strategii koopetycyjnych na przykładzie rozwoju elektromobilności w Polsce.
    The growing importance of electromobility and the desire to spread the use of electric vehicles are inextricably linked with the development of innovative technologies and new business models. On the one hand, regulations are being created outlining the development plans in this regard, on the other hand some of the market players are beginning to take actions aimed at establishing certain solutions and their business commercialization. In this context, it becomes important to analyse the nature of management strategies used by the entities involved in the development of electromobility. The authors of the paper identify and analyse various types of coopetition strategies in the context of electromobility development in Poland.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 121; 357-369
    1641-3466
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Właściwości geologiczno-inżynierskie i mikrostrukturalne glin lodowcowych zanieczyszczonych substancjami ropopochodnymi
    Engineering-geological and microstructural properties of glacial tills polluted with petroleum substances
    Autorzy:
    Izdebska-Mucha, D.
    Szyszko, C.
    Trzciński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2062953.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    mikrostruktura
    glina lodowcowa
    zanieczyszczenia ropopochodne
    uziarnienie
    granice konsystencji
    microstructure
    glacial tills
    petroleum pollution
    particle size distribution
    Atterberg limits
    Opis:
    Badania przeprowadzono na terenie bazy paliwowej położonej w północno-wschodniej Polsce, gdzie poziomy gliny lodowcowej zostały zanieczyszczone olejem napędowym w obrębie pola podziemnych zbiorników. W artykule przedstawiono charakterystykę mikrostruktury gruntu niezanieczyszczonego (NS) oraz gruntu zanieczyszczonego (SR) in situ olejem napędowym (ON). Dokonano również analizy zmian parametrów geologiczno-inżynierskich: uziarnienia, gęstości właściwej szkieletu gruntowego, granic konsystencji oraz wskaźnika plastyczności w zależności od stopnia zanieczyszczenia ON past gruntowych sporządzonych z gruntu NS. Badania mikrostrukturalne przeprowadzono na próbkach NNS, natomiast do badań parametrów geologiczno-inżynierskich przygotowano serię past zawierających 0, 2, 4, 8, 12, 16% wag. ON w stosunku do suchej masy gruntu. Pomiary uziarnienia przeprowadzone metodą pipetową i mikroagregatową wykazały, że wraz ze wzrostem zanieczyszczenia zwiększa się zawartość frakcji piaskowej, a spada zawartość frakcji pyłowej i iłowej. Większy zakres zmian uziarnienia uzyskano z badań metodą mikroagregatową. Wartości granicy skurczalności, plastyczności i płynności oraz wskaźnika plastyczności wzrosły, a gęstości właściwej szkieletu gruntowego zmalały wraz ze wzrostem zawartości ON. Spadek wartości gęstości właściwej szkieletu gruntowego jest związany z adsorpcją węglowodorów na ziarnach i cząstkach mineralnych. Badania mikrostrukturalne wykonane z zastosowaniem skaningowego mikroskopu elektronowego (SEM) oraz programu komputerowego STIMAN wykazały zwiększenie porowatości, liczby mezoporów, średnich i maksymalnych wartości obwodu, powierzchni i średnicy porów w gruncie SR. Mikrostruktura gruntu SR stała się bardziej izotropowa, na co wskazują spadek wartości wskaźnika anizotropii mikrostruktury i liczby porów szczelinowatych oraz wzrost średniej wartości współczynnika formy porów.
    In this paper the microstructural characteristic of glacial till polluted in situ with diesel oil (ON) is presented as well as the analysis of: particle size distribution, Atterberg limits, plasticity index and particle density in relation to the degree of the soil pollution. The microstructural study was conducted on undisturbed soil samples, while the engineering-geological parameters were tested on soil pastes containing 0, 2, 4, 8, 12, 16% of ON. The obtained results showed that as the pollution degree increases the content of silt and clay decreases and the content of sand increases. It was observed in polluted samples that the values of Atterberg limits and plasticity index increased, while the particle density values decreased due to adsorption of hydrocarbons on soil particles. Microsturctural analysis was conducted using Scanning Electron Microscope (SEM) and STIMAN software. The analysis revealed an increase of values in such morphological parameters as: total porosity, number of mesopores, pore diameter, pore area and pore perimeter. The microstructure converted to more isotropic, which was supported by decrease in coefficient of anisotropy and number of fissure pores.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2011, 446 (2); 459--467
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Identyfikacja zjawiska powstawania przebarwień na powłoce niskoemisyjnej szkła stosowanego w szybach zespolonych i jego eliminacja
    Identification of the phenomenon of discoloration on Low-E coating of glass pane used in insulated glass units and its elimination
    Autorzy:
    Pabian, S.
    Rybicka-Łada, J.
    Mucha, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/168433.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    szyby zespolone
    powłoka
    wada
    odbarwienie
    związki lotne
    insulated glass units IGU
    coating
    defect
    discoloration
    volatile compounds
    Opis:
    W artykule przeanalizowano różnego rodzaju szyby zespolone, które wcześniej stanowiły część elewacji budynków. W pierwszym etapie skupiono się na poznaniu charakteru wady. Sprawdzono, jaki wpływ na odbarwienia mają warunki klimatyczne, procesy fizyczne (mostki termiczne w szybach zespolonych) oraz czy ten rodzaj wady ma charakter trwały. Badania porównawcze składu chemicznego kawałków szkła z wadą na powłoce oraz kawałków szkła bez wady, pozwoliły na identyfikację pierwiastków powodujących odbarwienie na powłoce niskoemisyjnej. W kolejnych etapach pracy przeprowadzono badania różnych komponentów szyb zespolonych, które mogą przyczyniać się do powstawania odbarwienia. Dzięki temu zidentyfikowano elementy, które w większym lub mniejszym stopniu są odpowiedzialne za to zjawisko. W celu znalezienia sposobu na minimalizację lub całkowitą eliminację efektu odbarwienia, przeprowadzano badania szyb zespolonych o różnych konstrukcjach. W zależności od konstrukcji szyby zespolonej, oszacowano większe lub mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia wady.
    The article analyses different types of insulated glass units, which had been previously for some time a part of the facade of buildings. The first stage focuses on understanding the nature of the defect. There was checked influence of climatic conditions and physical processes (thermal bridges in IGU) on discoloration, and whether this type of defect is permanent. Comparative studies of the chemical composition of glass pieces with defect on the coating, and pieces of glass without the defects, have allowed the identification of elements causing discoloration on the Low-E coating. Subsequently in the next stages of work research of various components of IGU which may contribute to the formation of discoloration were carried out. As a result components responsible for this phenomenon were identified. In order to find a way to minimize or entirely eliminate discoloration effect research of different types of IGU were carried out. Depending on the IGU construction probabilities of defect occurrence were estimated.
    Źródło:
    Szkło i Ceramika; 2015, R. 66, nr 3, 3; 18-21
    0039-8144
    Pojawia się w:
    Szkło i Ceramika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect ofmolecule dipolemoment on hole conductivity of polycrystalline anthrone and anthrachinone layers
    Wpływ momentu dipolowego na przewodnictwo dziur w warstwach polikrystalicznego antronu i antrachinonu
    Autorzy:
    Kania, S.
    Kościelniak-Mucha, B.
    Kuliński, J.
    Słoma, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296574.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Politechnika Łódzka. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej
    Tematy:
    polycrystalline films
    quasi amorphous films
    amorphous films
    anthrone
    anthrachinone
    hole drift mobility
    carrier transport
    TD-DFT
    warstwy polikrystaliczne
    warstwy quasi-amorficzne
    warstwy amorficzne
    antron
    antrachinon
    dryftowa ruchliwość dziur
    transport nośników ładunku
    Opis:
    Complex analyzes were made using methods of molecular quantum mechanics to investigate the effect of the dipole moment of the molecule carrier drift mobility in polycrystalline layers composed of anthrone and anthrachinone molecules. The differences in the measured mobility values seems to be originated in the variations of the geometry of the frontier orbitals rather than the differences inherent in the crystal arrangement of these molecules, which after all, for both are nearly identical.
    Dokonano złożonej analizy, wykorzystując metody kwantowej mechaniki molekularnej dla zbadania wpływu obecności momentu dipolowego molekuły antronu i molekuły antrachinonu na ruchliwość ładunków w warstwach polikrystalicznych zbudowanych z takich molekuł. Źródłem zróżnicowania uzyskiwanych w pomiarze wartości ruchliwości wydaje się być w pierwszym rzędzie różnica geometrii zewnętrznych orbitali molekularnych dla obu badanych molekuł, a nie różnica tkwiąca w uporządkowaniu krystalicznym tychże molekuł, która dla obu jest bardzo podobna, gdyż oba związki krystalizują w identycznej strukturze C2h5(P21/a).
    Źródło:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź; 2015, 36; 13-25
    1505-1013
    2449-982X
    Pojawia się w:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postural stability in Parkinson’s disease patients
    Autorzy:
    Wilczyński, J.
    Pedrycz, A.
    Zieliński, E.
    Ambroży, T.
    Mucha, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/306998.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    stabilność posturalna
    choroba Parkinsona
    test stabilności
    postural stability
    Parkinson's disease
    Postural Stability Test
    Opis:
    Purpose: The aim of the study was to analyze postural stability in Parkinson's disease patients. A total of 32 subjects were tested, including 26 (81.25%) women and 6 (18.75%) men. These were patients with advanced, idiopathic Parkinson’s disease. The disease duration was over 5 years. Methods: The study was conducted in the Posturology Laboratory at the Department of Medicine and Health Sciences, Jan Kochanowski University in Kielce (Poland). The Biodex Balance System was used for evaluation of postural stability. Postural Stability Testing was performed with both feet positioned on a stable surface with the eyes open. Results: The Overall Stability Index in the whole group was 0.5°. The higher Overall Stability Index in women is indicative of slightly worse postural stability compared to men, although in both groups, it was within norms (Z = 2.0545, p = 0.0399). Anterior-Posterior Overall Stability Index (A/P) was an average of 0.35°. The Medial-Lateral Overall Stability Index (M/L) was an average of 0.27°. Both women and men were observed to have higher postural sway in the sagittal plane than the frontal plane. The vast majority of the subjects maintained in Zone A during testing (99.94%), and was slightly bent backwards to the right and in Quadrant IV (61.53%). Conclusions: Regular control of postural stability in Parkinson's disease patients is significant due to the risk of falls.
    Źródło:
    Acta of Bioengineering and Biomechanics; 2017, 19, 4; 135-141
    1509-409X
    2450-6303
    Pojawia się w:
    Acta of Bioengineering and Biomechanics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The role of hippotherapeutic exercises with larger support surface in development of balance in boys aged 15 to 17 years with mild intellectual disability
    Autorzy:
    Ambroży, T.
    Mazur-Rylska, A.
    Chwała, W.
    Ambroży, D.
    Mucha, T.
    Omorczyk, J.
    Ostrowski, A.
    Mucha, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/307283.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
    Tematy:
    parametry stabilograficzne
    równowaga
    hipoterapia
    niepełnosprawność
    stabilographic parameters
    balance
    hippotherapy
    intellectual disability
    mild intellectual disability
    Opis:
    Purpose: Maintaining balance in humans involves continuous changes in parameters. The aim of this study was to assess the effect of hippotherapeutic exercises on development of the sense of balance in boys aged 15 to 17 years with mild intellectual disability. Methods: The study examined 50 randomly chosen boys aged 15 to 17 years with mild intellectual disability from the special education centre in Leżajsk, Poland. The study participants were divided into two groups: experimental group, who participated for 3 months in hippotherapeutic classes and the control group, with boys attending outdoor or indoor physical education classes. Before and after completion of the study, both experimental and control groups were diagnosed by means of Accu SwayPlus force plate. The force plate was used to determine alterations in the position of the centre of pressure (COP) on the platform in the frontal and sagittal planes in relaxed standing position with feet spread to the shoulder width and with eye control with respect to the base of support (BOS). The description was based on mean displacement of the centre of gravity (COG), mean velocity of displacements of the COG, mean radial displacement and total length of the COP pathway. Results: In the experimental group, equestrian exercises induced a series of significant changes that pointed to the improved balance reactions. The character of these changes in the positions analysed was similar: values of body sway in the sagittal plane and their range and mean displacements decreased statistically significantly after training. The same tendency was observed for mean radial displacements in the free open position and with closed support surface. Furthermore, the velocity of displacement and the length of the COP’s projection pathway on the support surface in the free open position was also reduced. All significant changes and trends found for the experimental group, which occurred after 3 month of hippotherapeutic classes, suggest improved parameters of balance. Conclusions: The lack of changes in balance parameters in the control group shows that the hippotherapeutic classes significantly develop balance abilities in boys aged 15 to 17 years with mild intellectual disability.
    Źródło:
    Acta of Bioengineering and Biomechanics; 2017, 19, 4; 143-151
    1509-409X
    2450-6303
    Pojawia się w:
    Acta of Bioengineering and Biomechanics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Experiments and numerical simulations of Lueders bands and Portevin–Le Chatelier effect in aluminium alloy AW5083
    Autorzy:
    Mucha, M.
    Rose, L.
    Wcisło, B.
    Menzel, A.
    Pamin, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/38697098.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
    Tematy:
    Lueders bands
    PLC effect
    aluminum alloy
    large strains
    thermo-viscoplasticity
    Opis:
    This work is focused on the modelling of experimental behaviour of a bone-shape sample made of aluminium alloy AW5083 under tension. This behaviour involves propagating instabilities, namely Lueders bands and the Portevin–Le Chatelier effect. A series of experiments was performed at room temperature for three loading rates, showing the instabilities and failure. In the paper a large strain thermovisco-plasticity model is proposed and used for finite element simulations. This model contains initial softening and a hardening function based on the Estrin–McCormick concept to represent serrations and travelling shear bands. The issues of instability sources and regularisation are considered. The predictive capabilities of the model are examined. The proposed models are able to reproduce both Lueders bands and the PLC effect. Simulation results show good agreement with experiments regarding force–displacement diagrams and temperature levels.
    Źródło:
    Archives of Mechanics; 2023, 75, 3; 301-336
    0373-2029
    Pojawia się w:
    Archives of Mechanics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ab initio investigation of ethanoltetracene interactions during adsorption
    Badanie ab initio oddziaływania etanol-tetracen podczas adsorpcji
    Autorzy:
    Kania, S.
    Kościelniak-Mucha, B.
    Kuliński, J.
    Słoma, P.
    Wojciechowski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296408.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Politechnika Łódzka. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej
    Tematy:
    noncovalent interactions
    adsorption energy
    quantum chemistry calculations
    interakcje niekowalencyjne
    energia adsorpcji
    obliczenia z chemii kwantowej
    Opis:
    Ab initio calculations presented in this work are performed to investigate the geometry, interaction energy and bonding properties of binary complexes formed between neutral ethanol and tetracene molecules. Two different geometries were applied for the study. The interaction energies between molecules in the complex posses minimum at the distance of about 3.6 Å among oxygen atom in ethanol and the neighbouring carbon atom of tetracene skeleton.
    Obliczenia kwantowo chemiczne potwierdziły istnienie warstwy adsorpcyjnej etanolu w odległości d ok. 3,6 Å od narożnego węgla w bocznym pierścieniu szkieletu tetracenu. Warstwa ta zapewnia jedynie zachodzenie procesu fizykosorpcji. Ponieważ badania doświadczalne wykazały wzrost skrośnego prądu płynącego przez warstwę tetracenu podczas procesu aktywacji tej warstwy w wyniku oddziaływania z parami etanolu, to musi tu jeszcze zachodzić proces związany z transferem elektronów. Proces taki jest procesem chemisorpcji. Uzyskane wartości energii orbitali LUMO dla kompleksu złożonego z cząsteczki tetracenu i etanolu wskazują że w przypadku, gdy wymiana elektronów zachodzi pomiędzy cząsteczką etanolu leżącą w płaszczyźnie szkieletu tetracenu a cząsteczką tetracenu to związane jest to z przejściem pomiędzy poziomami LUMO+3 i LUMO+4 kompleksu. Jeżeli jednak wymiana elektronu zachodzi podczas przemieszczanie się etanolu w płaszczyźnie odległej o ok. 3,3 Å od płaszczyzny szkieletu tetracenowego ponad środkiem bocznego pierścienia benzenowego szkieletu tetracenu to wówczas wymiana elektronu pomiędzy cząsteczką etanolu a cząsteczką tetracenu zachodzi przy przejściu pomiędzy poziomami LUMO+2 i LUMO+3 kompleksu.
    Źródło:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź; 2018, 39; 13-25
    1505-1013
    2449-982X
    Pojawia się w:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of the dipole moment on hole conductivity of polycrystalline films of two anthracene derivatives
    Wpływ momentu dipolowego na przewodnictwo dziur w warstwach polikrystalicznych dwu pochodnych antracenu
    Autorzy:
    Kania, S.
    Kościelniak-Mucha, B.
    Kuliński, J.
    Słoma, P.
    Wojciechowski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296414.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Łódzka. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej
    Tematy:
    charge carrier mobility
    reorganization energy
    transfer integral
    anthrone
    anthraquinone
    TD-DFT
    hole drift mobility
    carrier transport
    dipole moment
    polycrystalline films
    ruchliwość nośników ładunku
    energia reorganizacji
    antron
    antrachinon
    dryftowa ruchliwość dziur
    transport nośników ładunku
    moment dipolowy
    warstwy polikrystaliczne
    Opis:
    Hole mobility in the polycrystalline layers of anthrone and anthraquinone differs in one order of magnitude in spite of nearly the same crystalline structure. The origin of this difference was determined with use of the quantum-mechanical calculations carried out at the density functional theory level using the B3lYP functional in conjunction with the 6-311++G(d,p) basis set. Based on theses calculations, we suppose that these difference can result from the presence of the dipol moment in the anthrone molecules.
    Ruchliwości dziur w polikrystalicznych warstwach antronu i antrachinonu różnią się prawie o jeden rząd wielkości, pomimo niemal tej samej struktury krystalicznej. Źródło tej różnicy próbowano określić przy użyciu obliczeń kwantowo-mechanicznych przeprowadzonych na poziomie teorii funkcjonału gęstości (DFT) z wykorzystaniem funkcjonału B3LYP, stosując funkcje bazy 6-311++G(d,p). Na podstawie tych obliczeń przypuszczamy, że ta różnica jest wynikiem obecności momentu dipolowego w cząsteczkach antronu.
    Źródło:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź; 2017, 38; 27-36
    1505-1013
    2449-982X
    Pojawia się w:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The effect of symmetry of a molecule electronic density on the dipolemoment of unit cell and hole conductivity of thin polycrystalline films of anthrone and anthraquinone
    Wpływ symetrii rozkładu elektronowego cząsteczki na moment dipolowy komórki elementarnej i przewodnictwo cienkich warstw polikrystalicznego antronu i antrachinonu
    Autorzy:
    Kania, S.
    Kościelniak-Mucha, B.
    Kuliński, J.
    Słoma, P.
    Wojciechowski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296504.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Politechnika Łódzka. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej
    Tematy:
    anthrone
    anthraquinone
    TD-DFT
    hole drift mobility
    carrier transport
    dipole moment
    polycrystalline films
    antron
    antrachinon
    dryftowa ruchliwość dziur
    transport nośników ładunku
    moment dipolowy
    warstwy polikrystaliczne
    Opis:
    The electronic structure of anthrone and anthraquinone molecules in the gas state and in the simulated crystal unit cell were calculated with time dependent-density functional theory (TD-DFT) method. The values of dipole moment of single molecule and of single crystal unit cell were also determined with TD-DFT method. The results of TD-DFT were compared with known crystal structures of both compounds [1,2]. For both molecules it was observed improvement of matching the length of corresponding bonds when calculated for the unit cell. Unexpectedly high value of dipole moment was calculated for the single unit cell of anthrone. This fact can be responsible for the nano-dimension properties of anthrone as the carriers mobility or high boiling point.
    Metodą TD-DFT obliczono strukturę elektronową cząsteczek oraz wartości momentu dipolowego komórek elementarnych dla antronu i antrachinonu. Zaobserwowano wpływ pola krystalicznego na zmianę długości wiązań w szkielecie antracenowym, który to obliczono metodą TD-DFT dla cząsteczek obu związków w fazie krystalicznej. Doświadczalnie określono wpływ obecności momentu dipolowego komórki elementarnej na ruchliwość dryftową nośników ładunków dla dwu aromatycznych związków wielopierścieniowych, antronu i antrachinonu krystalizujących w podobnej sieci krystalicznej C2h5(P21/a), ale różniących się symetrią cząsteczki. W przypadku antronu, posiadającego niecentrosymetryczne cząsteczki, okazało się, że własności tego materiału są związane z jego rozmiarami. Mikroskopowe oddziaływania mające swoje odzwierciedlenie zarówno w wyznaczonej eksperymentalnie bardzo wysokiej temperaturze wrzenia, jak i w wynikach obliczeń momentu dipolowego pojedynczej komórki elementarnej antronu są związane z możliwością zwiększenia aromatyczności cząsteczek tego związku w fazie stałej. Wydaje się, że jest to przyczyną zwiększonej ruchliwości dziur w przypadku antronu w porównaniu do ruchliwości dziur w antrachinonie (o cząsteczkach centrosymetrycznych).
    Źródło:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź; 2016, 37; 49-64
    1505-1013
    2449-982X
    Pojawia się w:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sensitivity of tetracene layer as an effect of entanglement
    Sensoryczność warstw tetracenu jako wynik splątania kwantowego
    Autorzy:
    Kania, S.
    Kościelniak-Mucha, B.
    Kuliński, J.
    Słoma, P.
    Wojciechowski, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/296567.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Łódzka. Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej
    Tematy:
    quantum-mechanical calculations
    tetracene
    ethanol
    basis set superposition error
    obliczenia kwantowo-mechaniczne
    tetracen
    etanol
    błąd superpozycji bazy
    Opis:
    Application of the method of quantum-mechanical calculations allowed for studies of variability of interactions between molecules of ethanol and tetracene. Entanglement of quantum states is seen during calculations in two ways: as a change of electric dipole moment and as an increase of the basis set superposition error (BSSE) with decreasing distance between molecules under study. There are observed the dependences of the total energy of the system due to the mutual arrangement of the long axes of the molecules and due to the orientation of the bond of the oxygen atom to the carbon atom with respect to the plane of benzene skeleton of tetracene molecule.
    Zastosowanie metod obliczeń kwantowo-mechanicznych umożliwiło badanie zmienności oddziaływań pomiędzy cząsteczkami etanolu i tetracenu. Obecność splątania kwantowego stanów kwantowych widziana jest podczas obliczeń na dwa sposoby - jako zmiana momentu dipolowego i jako narastanie błędu superpozycji bazy (BSSE), gdy odległość między badanymi cząsteczkami maleje. Obserwowane są zależności całkowitej energii układu zależnie od chwilowego wzajemnego ustawienia długich osi cząsteczek, jak też i orientacji wiązania atomu tlenu z węglem w etanolu względem płaszczyzny szkieletu benzenowego cząsteczki tetracenu.
    Źródło:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź; 2017, 38; 45-51
    1505-1013
    2449-982X
    Pojawia się w:
    Scientific Bulletin. Physics / Technical University of Łódź
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hipoglikemia paranowotworowa w przebiegu gruczolakoraka wątroby u psa - opis przypadku
    Paraneoplastic hypoglycemia in dog with hepatic adenocarcinoma - a case report
    Autorzy:
    Chmurska-Gasowska, M.
    Kabala, N.
    Pietsch-Fulbiszewska, A.
    Przegorzewski, J.
    Mucha, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/857714.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Krajowa Izba Lekarsko-Weterynaryjna
    Tematy:
    psy
    choroby zwierzat
    nowotwory
    gruczolakorak watroby
    hipoglikemia paranowotworowa
    objawy chorobowe
    diagnostyka
    badania laboratoryjne
    badania obrazowe
    leczenie
    Źródło:
    Życie Weterynaryjne; 2017, 92, 11
    0137-6810
    Pojawia się w:
    Życie Weterynaryjne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The use of multi-criteria analysis for selection of technology for a household WWTP compatible with sustainable development
    Zastosowanie analizy wielokryterialnej do wyboru rozwiązania technologicznego przydomowej oczyszczalni ścieków zgodnego z ideą zrównoważonego rozwoju
    Autorzy:
    Jóźwiakowski, K.
    Mucha, Z.
    Generowicz, A.
    Baran, S.
    Bielińska, J.
    Wójcik, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/205034.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    household
    wastewater treatment
    multi-criteria analysis
    sustainable development
    rural areas
    gospodarstwo domowe
    oczyszczanie ścieków
    analiza wielokryterialna
    rozwój zrównoważony
    obszary wiejskie
    Opis:
    This paper presents the use of multi-criteria analysis as a tool that helps choosing an adequate technology for a household wastewater treatment plant. In the process of selection the criteria of sustainable development were taken into account. Five municipal mechanical-biological treatment plants were chosen for the comparative multi-criteria analysis. Different treatment technologies, such as sand filter, activated sludge, trickling filter, a hybrid system - activated sludge/trickling filter and a hybrid constructed wetland system VF-HF type (vertical and horizontal flow) were taken into account. The plants’ capacities were 1 m3∙d-1 (PE=8) and they all meet the environmental regulations. Additionally, a solution with a drainage system was included into the analysis. On the basis of multi-criteria analysis it was found that the preferred wastewater treatment technologies, consistent with the principles of sustainable development, were a sand filter and a hybrid constructed wetland type VF-HF. A drainage system was chosen as the best solution due to the economic criteria, however, taking into consideration the primary (ecological) criterion, employment of such systems on a larger scale disagree with the principles of sustainable development. It was found that activated sludge is the least favourable technology. The analysis showed that this technology is not compatible with the principles of sustainable development, due to a lack of proper technological stability and low reliability.
    W pracy przedstawiono sposób wykorzystania analizy wielokryterialnej jako narzędzia pomocniczego do wyboru właściwego rozwiązania technologicznego przydomowej oczyszczalni ścieków. Przy wyborze uwzględniano kryteria zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Do porównawczej analizy wielokryterialnej wybrano 5 wariantów przydomowych, mechaniczno-biologicznych oczyszczalni ścieków. Porównywano systemy z filtrem piaskowym, z osadem czynnym, ze złożem biologicznym zraszanym, system hybrydowy - osad czynny ze złożem biologicznym oraz hybrydowy system hydrofi towy typu VF-HF (z pionowym i poziomym przepływem ścieków). Analizowano rozwiązania o przepustowości 1 m3∙d-1 (Równoważna Liczba Mieszkańców - RLM = 8), spełniające wymagania przepisów ochrony środowiska. Dodatkowo także rozwiązanie z zastosowaniem drenażu rozsączającego. Na podstawie analizy wielokryterialnej stwierdzono, że najbardziej korzystnymi rozwiązaniami technologicznymi, zgodnymi z zasadami zrównoważonego rozwoju, są systemy z filtrem piaskowym i hybrydowe systemy hydrofi towe typu VF-HF. Przy znacznej przewadze kryteriów ekonomicznych, jako najbardziej korzystne rozwiązanie wybrany został system z drenażem rozsączający, jednak biorąc pod uwagę kryterium nadrzędne (ekologiczne), aby zachować zasadę zrównoważonego rozwoju, należałoby wykluczyć możliwość stosowania tych rozwiązań na większą skalę. Stwierdzono, że najbardziej niekorzystnym jest rozwiązanie technologiczne z wykorzystaniem osadu czynnego. Wykonana analiza wykazała, że stosowanie tej technologii jest niezgodne z ideą zrównoważonego rozwoju. Jest to spowodowane brakiem odpowiedniej stabilności technologicznej i niewielką niezawodnością działania.
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2015, 41, 3; 76-82
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Impact of growing conditions and foliar nutrition on growth and development of Spanish bluebell (Hyacinthoides hispanica (Mill.) Rothm.)
    Autorzy:
    Błażewicz-Woźniak, M.
    Budzińska, J.
    Mucha, S.
    Wach, D.
    Baltyn, M.
    Pitura, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11863726.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    plant cultivation
    Spanish bluebell
    Hyacinthoides hispanica
    ornamental plant
    flowering plant
    decorative value
    flowering
    plant growth
    plant development
    growing condition
    foliar nutrition
    mulching
    pine bark
    phosphorus
    Opis:
    Hyacinthoides hispanica (Mill.) Rothm. is a valuable bulbous ornamental plant grown in parks and gardens. It comes from the Iberian Peninsula, hence its cultivation under Polish conditions may be inefficient. The purpose of the study was to determine the effect of growing conditions and foliar feeding using phosphorous fertilizer on the growth and decorative qualities of H. hispanica. It was found that the pine bark layer effectively protected the plants from freezing, which had a beneficial effect on their growth and flowering characteristics. Flowering of plants grown without the mulch was minimal, which clearly indicates that mulching of the soil under H. hispanica can be necessary. Plants grown using the mulch produced more and longer leaves, and also formed more inflorescences and fruits as well as longer inflorescence stems. The addition of peat to the soil did not favour the growth and decorative qualities of H. hispanica, while foliar nutrition with phosphorous had a positive effect. In addition, the decorative values of H. hispanica were influenced by the interaction of soil mulching with bark and foliar feeding. Plants grown in this combination had more inflorescences, which were higher, composed of more flowers in the inflorescence and reached a greater diameter than non-fertilized ones. Tested cultivars of H. hispanica differed in their features of growth and flowering.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2018, 17, 3; 137-146
    1644-0692
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    System oceny realizacji artyleryjskich zadań bojowych pododdziałów przeciwlotniczych
    Assessment system of artillery firing tasks of antiaircraft units
    Autorzy:
    Pietrasieński, J.
    Rodzik, D.
    Warchulski, J.
    Warchulski, M.
    Żygadło, S.
    Mucha, G.
    Siergiejuk, P.
    Olejko, A.
    Arczyński, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/235807.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia
    Tematy:
    balistyka wewnętrzna
    interior ballistics
    Opis:
    W pracy opisano przeznaczenie, budowę i zasadę działania opracowywanego systemu określania odległości przelotu pocisku względem ruchomej tarczy powietrznej, ze szczególnym uwzględnieniem fizycznych uwarunkowań możliwości detekcji zaburzeń ośrodka wywołanych ruchem pocisku z prędkością naddźwiękową. Przedstawiono wybrane wyniki badań laboratoryjnych i poligonowych urządzenia.
    The purpose, construction and operation of the developed system for determining the projectile miss distance with respect to movement air shield are described in this paper, with particular emphasis on the physical conditions of the possibility of medium disturbances detection caused by a projectile motion with a supersonic speeds. Selected results of laboratory and firing field tests of device are presented.
    Źródło:
    Problemy Techniki Uzbrojenia; 2011, R. 40, z. 119; 99-106
    1230-3801
    Pojawia się w:
    Problemy Techniki Uzbrojenia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cryptosporidium parvum – zoonotic subtype IIdA15G1 in a Slovakian patient
    Autorzy:
    Mravcova, K.
    Strkolcova, G.
    Mucha, R.
    Barbusinova, E.
    Goldova, M.
    Kacirova, J.
    Madar, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085903.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    Slovakia
    nested PCR
    Cryptosporidium spp
    zoonotic subtype
    veterinary student
    Opis:
    Introduction and objectives. The parasite Cryptosporidium spp. is an intracellular protozoa which has a broad range of hosts and zoonotic potential. It presents a serious health risk for agricultural workers and veterinarians. The aim of the study was to identify the species and subtypes of Cryptosporidium occurring in a veterinary student who came into contact with calves on a farm. Materials and method. The Ziehl-Neelsen staining technique was employed to confirm the presence of Cryptosporidium oocysts. ELISA test was applied to detect coproantigen in faecal specimens. Nested PCR was used to amplify a small ribosomal subunit (SSU rRNA) and sequencing of the GP60 gene served to identify the zoonotic subtypes. Results. The nested PCR allowed to confirm the C. parvum species; subsequently, the IIdA15G1 zoonotic subtype was identified. Conclusion. This is the first confirmed case in Slovakia of human cryptosporidiosis caused by the unique subtype IIdA15G1.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2020, 27, 3; 485-488
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie narzędzi geoinformatycznych dla oceny poziomu zanieczyszczenia gleb metalami ciężkimi w rejonie ZGH "Bolesław" w Bukownie
    Application of geoinformation tools for the assessment of heavy metal soil contamination level in "Bolesław" mine region in Bukowno
    Autorzy:
    Pająk, M.
    Szostak, M.
    Socha, J.
    Wężyk, P.
    Tompalski, P.
    Mucha, S.
    Lesiak, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/131133.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Geodetów Polskich
    Tematy:
    zanieczyszczenie środowiska
    metale ciężkie
    gleba
    geostatystyka
    interpolacja danych
    environmental pollution
    heavy metals
    soil
    geostatistics
    data interpolation
    Opis:
    Celem badań było określenie stopnia zanieczyszczenia metalami ciężkimi ściółki i wierzchniej warstwy gleby (0 – 20 cm) na terenach leśnych w promieniu do 2 km od środka osadnika ZGH „Bolesław” w Bukownie. Do przetwarzania danych pochodzących z monitoringu środowiskowego zastosowano metody geostatystyki. Podstawą analiz była baza danych zawierająca oznaczenia zawartości metali ciężkich: Zn, Pb, Cd, Cu, Ni, Cr oraz współrzędne X i Y określające lokalizację poboru próbek gleby. Badano zasięg i stopień zanieczyszczenia gleb w rejonie osadnika. Oznaczono podstawowe charakterystyki zawartości metali ciężkich w ściole i glebie oraz wykonano analizy statystyczne dla ustalenia zależności koncentracji metali ciężkich od wybranych właściwości ściółki, gleby, cech drzewostanu, lokalizacji względem osadnika oraz ZGH „Bolesław”. Przy wykorzystaniu korelacji liniowych Pearsona określono zależności koncentracji pomiędzy poszczególnymi metalami ciężkimi zarówno w ściole, jak i w glebie. W analizach badano między innymi wpływ położenia stanowisk badawczych, który opisano w terenie za pomocą azymutu. Dokonując interpolacji danych pomiarowych sporządzono mapy rozkładu stężeń poszczególnych metali ciężkich w warstwie ścioły oraz gleby. Wyniki analiz wykazały bardzo wysokie stężenia takich pierwiastków, jak cynk, ołów i kadm zarówno w ściole, jak i w glebie. Koncentracje miedzi, niklu i chromu w przebadanych elementach środowiska kształtowały się na poziomie stężeń naturalnych. Wykazano zasadniczą różnicę pomiędzy wielkością zdeponowanych metali po stronie zachodniej osadnika a ich ilością po stronie wschodniej.
    The aim of this study was to determine the level of the heavy metals (Zn, Pb, Cd, Ni, Cr) pollution in the topsoil layer (0 – 20 cm) and in the duff of the woodland on the distance of 2 km from the centre of the sedimentation pond of MMW "Bolesław". For the processing of environmental monitoring data geostatistics tools were applied. A database containing the Zn, Pb, Cd, Cu, Ni, Cr content data and coordinates X and Y specifying the sample locations constituted a basis for the geostatistical analysis. The extent and degree of soil pollution in areas near of the sedimentation pond were analyzed. The basic characteristics of heavy metals in the duff and soil and the statistical analysis were performed to determine the concentration of heavy metals depending on the selected properties of duff and soil, stand characteristics and location of the sedimentation pond of MMW "Bolesław". Pearson's linear correlations were used to determine the concentration dependence between heavy metals both in duff and soil. The impact of the position research positions, which are described in the field with azimuth, was tested in the analysis. Maps of the distribution of individual heavy metal concentrations in the duff and soil were drawn with using the interpolation of measurement data. The researches and lab analyses showed a very high level of the accumulation of Zn, Pb, Cd in the duff and soil. The values of the Cu, Ni and Cr have been accumulated in the accepted norms. In the paper it is also pointed out the fundamental difference between the level of the metals accumulation on the west side of the sedimentation pond, and their accumulation on the east side.
    Źródło:
    Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji; 2012, 23; 315-325
    2083-2214
    2391-9477
    Pojawia się w:
    Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The first investigation on differences in the effectiveness of mycophenolate mofetil and azathioprine antimetabolites determined in Polish patients treated for non-infectious uveitis
    Autorzy:
    Waszczyk-Łączak, M.
    Łazicka-Gałecka, M.
    Chomicz, L.
    Mucha, K.
    Pączek, L.
    Szaflik, J.P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28762883.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2020, 27, 4; 644-649
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Odziedziczalność wybranych cech jakości mięsa kaczek
    Heritability of some meat quality traits in ducks
    Autorzy:
    Graczyk, M.
    Gornowicz, E.
    Mucha, S.
    Lisowski, M.
    Grajewski, B.
    Radziszewska, J.
    Pietrzak, M.
    Szwaczkowski, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/843438.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zootechniczne
    Tematy:
    drobiarstwo
    drob
    kaczki
    mieso kacze
    jakosc miesa
    ocena sensoryczna
    odziedziczalnosc cech
    Opis:
    Celem pracy było oszacowanie współczynników odziedziczalności czternastu cech jakości mięsa kaczek. Badaniami objęto 387 osobników, mieszańców drugiego pokolenia kaczek typu pekin pochodzenia polskiego i francuskiego. W mięśniach piersiowych (BM) i nóg (LM) zbadano następujące cechy: przewodność elektryczna po 15 minutach (BMEC15 i LMEC15), stężenie jonów wodorowych (pH) po 24 godzinach (BMpH24 i LMpH24), wyciek termiczny (TDBM i TDLM), jasność L* barwy (LBM i LLM). Ponadto analizowano cechy surowych mięśni piersiowych i nóg, ocenianych sensorycznie: barwa (CRBM i CRLM), zapach (ORBM i ORLM) oraz wygląd ogólny (GARBM i GARLM). Estymatory komponentów wariancji uzyskano na podstawie metody największej wiarygodności z ograniczeniem (REML), używając pakietu komputerowego ASReml. Generalnie uzyskano zróżnicowane oszacowania współczynników odziedziczalności: 0,01 (BMEC15), 0,16 (LMEC15), 0,01 (BMpH24), 0,06 (LMpH24), 0,07 (TDBM), 0,06 (TDLM), 0,08 (LBM), 0,07 (LLM), 0,08 (CRBM), 0,73 (CRLM), 0,11 (ORBM), 0,92 (ORLM), 0,24 (GARBM), 0,40 (GARLM).
    The aim of the study was to estimate the heritability coefficients of fourteen meat quality traits in ducks. The study was conducted on 387 individuals of an F2 cross of Polish and French Pekin ducks. The following traits were examined in the breast (BM) and leg (LM) muscles: electrical conductivity at 15 minutes post-slaughter (BMEC15 and LMEC15), pH at 24 hours post-slaughter (BMpH24 and LMpH24), thermal drip (TDBM and TDLM) and lightness (L*) (LBM and LLM). Additionally, sensory traits were evaluated in the raw breast (BM) and leg (LM) muscles: colour (CRMB and CRLM), odour (ORBM and ORLM) and general appearance (GARBM and GARLM). Estimators of the variance components were obtained by the Restricted Maximum Likelihood method, using ASReml computer software. In general, varied heritability estimates were obtained: 0.01 (BMEC15), 0.16 (LMEC15), 0.01 (BMpH24), 0.06 (LMpH24), 0.07 (TDBM), 0.06 (TDLM), 0.08 (LBM), 0.07 (LLM), 0.08 (CRBM), 0.73 (CRLM), 0.11 (ORBM), 0.92 (ORLM), 0.24 (GARBM), and 0.40 (GARLM).
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2016, 12, 4
    1733-7305
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Clinical pharmacology of eicosanoids, nicotine induced changes in man
    Autorzy:
    Saareks, V.
    Riutta, A.
    Alanko, J.
    Ylitalo, P.
    Parviainen, M.
    Mucha, I.
    Sievi, E.
    Vapaatalo, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/69528.pdf
    Data publikacji:
    2000
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Fizjologiczne
    Tematy:
    nicotine substitution
    pulmonary disease
    leukotriene
    nicotine
    myocardial infarction
    cotinine
    tobacco smoking
    eicosanoid system
    man
    prostaglandin
    tobacco smoking cessation
    thromboxane
    eicosanoid
    cardiovascular disease
    Źródło:
    Journal of Physiology and Pharmacology; 2000, 51, 4,1
    0867-5910
    Pojawia się w:
    Journal of Physiology and Pharmacology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Theoretical aspects of the integrated protection of suburban areas
    Teoretyczne aspekty zintegrowanej ochrony terenów podmiejskich
    Autorzy:
    Bielińska, E.J.
    Baran, S.
    Pawłowski, L.
    Jóźwiakowski, K.
    Futa, B.
    Bik-Małodzińska, M
    Mucha, Z.
    Generowicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/371028.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
    Tematy:
    suburban areas
    integrated protection
    sustainable development
    tereny podmiejskie
    zintegrowana ochrona
    rozwój zrównoważony
    Opis:
    This paper draws attention to the usefulness of developing the methodology of the integrated protection of subur-ban areas, based on the holistic concept of space, with particular consideration to harmony among society, the environment and economy, against the recommendations and requirements posed by the European Union for mod-ern cities. In addition, it contains an analysis of modern concepts concerning the sustainability of the city and its surroundings. Assumed population density is the most important element diversifying individual ideas of a sus-tainable city, though at commonly approved demand for increased compactness. It should be recognised that currently there is no generally accepted, optimal strategy of sustaining the city and its surroundings. The new needs of the information society should be the basis to search for other forms of sustainable development for cities. Development of the methodology of the integrated protection of suburban zones and their formation, based on culturally-conditioned visions of the quality of life, will enable the sustainable development of urban areas.
    W artykule zwrócono uwagę na celowość wypracowania metodologii zintegrowanej ochrony stref podmiejskich, której podstawą jest holistyczna koncepcja przestrzeni, ze szczególnym uwzględnieniem harmonii między: społeczeństwem, środowiskiem i ekonomią, na tle zaleceń i wymagań stawianym miastom współczesnym przez Unię Europejską. Przeprowadzono również analizę współczesnych koncepcji równoważenia miasta i jego otoczenia. Najważniejszym elementem różnicującym poszczególne koncepcje sustainable city jest zakładana gęstość zaludnienia, jednak przy powszechnej akceptacji postulatu wzrostu zwartości. Trzeba uznać, że nie ma obecnie powszechnie akceptowanej, optymalnej strategii równoważenia miasta i jego otoczenia. Nowe potrzeby społeczeństwa informatycznego powinny być podstawą do poszukiwania kolejnych form zrównoważonego rozwoju miast. Opracowanie metodologii zintegrowanej ochrony stref podmiejskich oraz ich kształtowanie na podstawie kulturowo warunkowanych wyobrażeń jakości życia, umożliwi zrównoważony rozwój terenów zurbanizowanych.
    Źródło:
    Problemy Ekorozwoju; 2014, 9, 1; 127-139
    1895-6912
    Pojawia się w:
    Problemy Ekorozwoju
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Robin Heart INCITE surgical telemanipulator controlled by system equipped with 3D force sensor
    Robin Heart INCITE – telemanipulator chirurgiczny sterowany przez system wyposażony w czujnik siły 3D
    Autorzy:
    Nawrat, Z.
    Mucha, Ł.
    Krawczyk, D.
    Lis, K.
    Lehrich, K.
    Rohr, K.
    Földesy, P.
    Radó, J.
    Dücső, C.
    Sántha, H.
    Szebényi, G.
    Fürjes, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063804.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Międzynarodowe Stowarzyszenie na rzecz Robotyki Medycznej
    Tematy:
    surgical robot
    force sensor
    tactile sensor
    minimal invasive surgery
    MIS
    force feedback
    haptic
    robot chirurgiczny
    czujnik siły
    czujnik dotykowy
    chirurgia minimalnie inwazyjna
    sprzężenie zwrotne siły
    Opis:
    The aim of this work is to present the final report, financed by the EU INCITE grant, development of the robot control system Robin Heart with the use of special 3D MEMS micro-sensors, to verify their following functions: 1) an easy control of robotic movement during operation using a micro joystick integrated with the laparoscopic tool 2) measuring the value and direction of force between the jaw of the laparoscopic tool and operated organ 3) tissue diagnostics during work using a 3D touch sensor placed in the front of the tool. Piezo-resistive silicon sensors have been designed and manufactured by the Hungarian company EK MFA. A prototype of a miniature motion sensor placed on the gripping part of the endoscopic tool to control the vision path robot was made. Sensory endoscopic tools were integrated with the ROBIN HEART robot and the Robin Hand motion unit as well as innovative mechatronic surgical tools with a panel informing about the measurement values of the force of tools and tissue. Researched prototype sensors have demonstrated their usefulness in the robot's force feedback system. The practicality of the application to assess the condition of the tissue and the strength of the endoscopic grasper clamp was confirmed. The work was carried out as a part of the EU INCITE project financed partly by NCBiR and NKFIA.
    Celem pracy jest przedstawienie finalnego raportu finansowanego z projektu EU INCITE rozwoju projektu systemu sterowania robota Robin Heart z zastosowaniem specjalnych mikro-czujników 3D MEMS, dla weryfikacji ich następujących funkcji: 1) sterowanie robotem toru endoskopowego za pomocą mikro-dżojstika zintegrowanego z rękojeścią narzędzia laparoskopowego dla ergonomicznej manipulacji. 2) pomiar wartości i kierunku działania siły pomiędzy szczęką narzędzia laparoskopowego, a organem. 3) diagnostyki tkanek podczas pracy za pomocą czujnika dotykowego 3D umieszczonego w czołowej części narzędzia. Piezorezystancyjne sensory krzemowe zostały zaprojektowane i wykonane przez węgierską firmę EK MFA. Wykonany został prototyp miniaturowego zadajnika ruchu umieszczonego na części chwytowej narzędzia endoskopowego do sterowania robotem toru wizyjnego. Wykonano sensoryczne narzędzia endoskopowe zintegrowane z robotem ROBIN HEART i zadajnikiem ruchu Robin Hand oraz nowatorskie mechatroniczne narzędzia chirurgiczne z panelem informującym o wartości pomiarów siły oddziaływania narzędzi z tkanką. Zrealizowane badania prototypowych czujników wykazały ich użyteczność w układzie siłowego sprzężenia zwrotnego robota. Potwierdzono celowość aplikacji do oceny stanu tkanki i siły zacisku graspera endoskopowego. Praca została wykonana w ramach projektu EU INCITE finansowana częściowo przez NCBiR i NKFIA.
    Źródło:
    Medical Robotics Reports; 2017, 6; 37--46
    2299-7407
    Pojawia się w:
    Medical Robotics Reports
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Robin Heart INCITE - wprowadzenie sprzężenia siłowego dla telemanipulatora chirurgicznego
    Robin Heart INCITE - application of haptic feedback to surgical telemanipulator
    Autorzy:
    Nawrat, Z.
    Mucha, Ł.
    Rohr, K.
    Lis, K.
    Lehrich, K.
    Krawczyk, D.
    Földesy, P.
    Radó, J.
    Dücső, C.
    Sántha, H.
    Szebényi, G.
    Fürjes, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063838.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Międzynarodowe Stowarzyszenie na rzecz Robotyki Medycznej
    Tematy:
    robot chirurgiczny
    czujnik siły
    czujnik dotykowy
    chirurgia minimalnie inwazyjna
    siłowe sprzężenie zwrotne
    haptyczny
    surgical robot
    force sensor
    tactile sensor
    minimal invasive surgery
    MIS
    force feedback
    haptic
    Opis:
    Celem pracy jest przedstawienie rozwoju projektu systemu sterowania robota Robin Heart z zastosowaniem specjalnych mikro--czujników 3D MEMS, dla weryfikacji ich następujących funkcji: 1) sterowanie robotem toru endoskopowego za pomocą mikro--dżojstika zintegrowanego z rękojeścią narzędzia laparoskopowego dla ergonomicznej manipulacji. 2) pomiar wartości i kierunku działania siły pomiędzy szczęką narzędzia laparoskopowego, a organem. 3) diagnostyki tkanek podczas pracy za pomocą czujnika dotykowego 3D umieszczonego w czołowej części narzędzia. Piezorezystancyjne sensory krzemowe zostały zaprojektowane i wykonane przez węgierską firmę EK MFA. Przeprowadzone zostały symulacje MES w celu określenia podstawowych parametrów mechanicznych czujnika. Czujniki zostały pokryte polimerem półprzewodnikowym PDMS (polidimetylosiloksan), następnie przeprowadzono badania wpływu powłoki elastycznej pod kątem czułości i czasu odpowiedzi. Zgodnie z wymaganiami medycznymi i funkcjonalnymi czujniki dodatkowo zostały pokryte biokompatybilnym elastycznym polimerem. Wykonany został prototyp miniaturowego zadajnika ruchu umieszczonego na części chwytowej narzędzia laparoskopowego. Przeprowadzone zostały testy polegające na orientacji robota w polu operacyjnym za pomocą trójosiowego czujnika siły. Przeprowadzono wstępne testy sensorycznego narzędzia laparoskopowego zintegrowanego z robotem ROBIN HEART i zadajnikiem ruchu Robin Hand. Zrealizowane badania prototypowych czujników wykazały ich użyteczność w układzie siłowego sprzężenia zwrotnego robota. Potwierdzono celowość aplikacji do oceny stanu tkanki i siły zacisku graspera laparoskopowego. Praca została wykonana w ramach projektu EU INCITE finansowana częściowo przez NCBiR.
    The aim of this work is to demonstrate the applicability and functionality of the Robin Heart robot's control systems integrated with special MEMS based 3D force micro-sensors. Three different robot functions and corresponding detector devices are proposed: 1) Micro-joystick type actuator to be integrated in the hilt of the laparoscope to control easily robotic movement during operation. 2) 1D force sensor located inside the laparoscopic jaw to provide feedback to the surgeon by measuring the grasping strength and 3) 3D (vectorial) force/tactile sensor placed at the tip of the laparoscope which facilitates palpation for tissue diagnostics during operation. The silicon based piezoresistive sensors have been designed and prepared by micromachining technologies in the MEMS Laboratory of EK MFA (Budapest, Hungary). According to the medical and functional requirements the sensors were electro-mechanically integrated and covered by biocompatible elastic polymer (polydimethylsiloxane – PDMS) by BME (Budapest, Hungary). The device geometry was modelled by coupled finite element simulation to determine its expected performance. The effect of the elastic coverage was studied in terms of sensitivity and response time also. Preliminary test of the laparoscopic head equipped with MEMS sensors and integrated in the ROBIN HEART surgery robot system was performed by FRK (Zabrze, Poland). A model of the robot controller using a prototype of 3D force sensor has been also successfully tested during the tests of the functional robot. Studies of the prototypes of “smart” sensory laparoscopes have demonstrated their remarkable usefulness in force feedback robotic systems to recognize the state of tissue and to determine the clamping force of the grasper of surgical system. The international cooperation to develop “smart” laparoscope for robotic surgery was done in the frame of the ENIAC “INCITE” project No.621278 and partially financed by the ENIAC JU and the National Centre for Research and Development (NCBR - Poland) and National Research, Development and Innovation Fund (NKFIA – Hungary).
    Źródło:
    Medical Robotics Reports; 2016, 5; 34--42
    2299-7407
    Pojawia się w:
    Medical Robotics Reports
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Robin Heart Force Feedback/Control System Based on INCITE Sensors - preliminary study
    Autorzy:
    Rohr, K.
    Fürjes, P.
    Mucha, Ł.
    Radó, J.
    Lis, K.
    Dücső, C.
    Sadowski, W.
    Foldesy, P.
    Krawczyk, D.
    Kroczek, P.
    Małota, Z.
    Szebényi, G.
    Nawrat, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2063850.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Międzynarodowe Stowarzyszenie na rzecz Robotyki Medycznej
    Tematy:
    force sensors
    surgical tools
    medical robotics
    force feedback
    czujniki siły
    narzędzia chirurgiczne
    robotyka medyczna
    siłowe sprzężenie zwrotne
    Opis:
    The subject aim of the this work is the investigation studying of applicability of 3D MEMS based force micro-sensors made by 3D MEMSmicromachining technology and use it as micro-joystick to control the position of robot Robin Heart PVA. Since the robot moves with 5 degrees of freedom to run utilise all the possibilities of movement is done available by the use of the switching clutch control object. By pressing the in appropriate mode (way) the sensor provides the ability to control the functions of the spherical robot (at different speeds): to lean forward or sideways or alternatively to penetrate or withdrow withdraw and to rotate of the tool axis is possible. The sensor was fastened in its special of the surgical tool. An Applicability of appropriate control system equipped with a new this novel sensor was investigated in and a comparison with to the control using the classic remote control methods was investigated. Preliminary tests of laparoscope integrated force sensors were also investigated accomplished to provide additional on-line information for the surgeron during operation.
    Przedmiotem pracy jest wykonanie czujnika siły 3D wg technologii MEMs i zastosowanie go jako mikrodżojstika siłowego do sterowania położeniem robota Robin Heart PVA. Ponieważ robot posiada 5 stopni swobody uruchomienie wszystkich możliwości ruchu jest wykonane przez zastosowanie sprzęgła przełączającego obiekt sterowania. Poprzez odpowiednie naciśnięcie czujnika uzyskujemy możliwość sterowania funkcjami tego sferycznego robota (z różną prędkością): pochylenie do przodu lub w bok lub alternatywnie wsuw/wysuw liniowy i obrót narzędzia wokół osi. Wykonano specjalny projekt umieszczenia czujnika w odpowiednim uchwycie mocowanym do narzędzia chirurgicznego. Wykonano odpowiedni system sterowania z nowym czujnikiem i dokonano porównania ze sterowaniem za pomocą klasycznego pilota.
    Źródło:
    Medical Robotics Reports; 2015, 4; 10--17
    2299-7407
    Pojawia się w:
    Medical Robotics Reports
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-92 z 92

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies