Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Matyaszewski, Paweł" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Langue et politique. Essai de relecture du Discours sur universalité de la langue française dAntoine de Rivarol
Język i polityka. Próba ponownego odczytania Discours sur universalité de la langue française Antoine’a de Rivarol
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945117.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Twórczość Antoine'a de Rivarol (1753-1801), jednego z mniej znanych i opracowanych myślicieli francuskiego Oświecenia, dzieli się głównie na dwie dziedziny: językoznawstwo i politykę. Celem niniejszego opracowania jest wykazanie, iż oba te obszary badawcze przenikają się wzajemnie w myśli Rivarola, i to już w jego pierwszym dziele z 1784 roku: Discours sur l'universalité de la langue française. Chodzi o próbę ponownego odczytania tego utworu, który choć tradycyjnie utożsamiany z językoznawstwem, dość ciekawie łączy dziedzinę języka ze światem polityki. Analizując historię głównych języków Europy: niemieckiego, włoskiego, hiszpańskiego, angielskiego i francuskiego, Rivarol dostrzega i udowadnia współzależność między siłą polityczną danego państwa a rozwojem jego języka. Na ten samej zasadzie historia wewnętrznej i zewnętrznej słabości politycznej danego narodu staje się historią jego języka. Zrozumiałym staje się więc fakt, iż obrona tezy o uniwersalności języka francuskiego wiąże się nierozerwalnie w argumentacji autora z przekonaniem o wyjątkowej sile cywilizacyjnej i hegemonii politycznej Francji w oświeconej Europie. Innym przykładem korelacji języka i polityki jest obrona przez Rivarola racjonalistycznej koncepcji porządku naturalnego języka francuskiego i tradycjonalistycznej wizji porządku świata polityki. Pojęcia języka i polityki zbliżają się tu do siebie bardzo blisko, gdyż w obu przypadkach chodzi o ten sam porządek naturalny, którego prawa i wartości wydają się być niezmienne. Broniąc doktryny porządku naturalnego języka francuskiego, Rivarol dość zręcznie utożsamia ją z wyznawaną przez siebie konserwatywną teorią praw polityki. Widać to wyraźnie na przykładzie syntaktycznego porządku języka francuskiego, w którym podstawowa i współzależna triada: podmiot--orzeczenie-dopełnienie staje się niejako odbiciem tradycyjnego i hierarchicznego modelu monarchicznego: król-szlachta-lud. Odrzucenie przez późniejszą myśl kontrrewolucyjną sensualistycznej teorii Condillaca, w której idea porządku naturalnego języka francuskiego zastąpiona jest argumentem wrażenia i odczuwania, daje się więc zrozumieć w pełni w tekście Rivarola z 1784 roku. Stąd też autor nie tylko ciekawie połączył w swych rozważaniach dziedzinę polityki z językoznawstwem, ale wyprzedził też o kilka lat debaty nad językiem, które miały podzielić zwolenników i przeciwników Rewolucji francuskiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1997, 45, 5; 5-20
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Paradoks kata i żołnierza w Wieczorach petersburskich Josepha de Maistre
Le paradoxe du bourreau et du soldat dans les Soirées de Saint-Pétersbourg de Joseph de Maistre
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945218.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Joseph de Maistre
religia
konserwatyzm
religion
conservatism
Opis:
Dans les Soirées de Saint-Pétersbourg, son texte de philosophie ésotérique le plus important, Joseph de Maistre remarque qu’il existe dans le monde deux métiers dont la fonction consiste à donner la mort aux proches, sans que pour autant cet acte puisse être qualifié de meurtre: le bourreau et le soldat. Leur fonction étant complètement légitime, officiellement reconnue par la loi humaine, de Maistre ne cesse pourtant de souligner le caractère monstrueux de ce dont ils sont chargés dans la société. Le bourreau apparaît comme un être insensible, dépourvu de toute émotion, tuant ses victimes de sang froid et sans scrupules. Quant au soldat, de Maistre souligne surtout la métamorphose que subit l’homme sur le champ de bataille, où il oublie son système de valeurs morales naturelles pour se transformer en un monstre cruel, capable de tuer ses proches qu’il ne connaît même pas, innocents dans leur majorité. Pour Joseph de Maistre, il est impossible d’expliquer humainement, à l’aide de la raison, le phénomène du bourreau et du soldat, c’est-à-‑dire de comprendre comment l’homme, un être compatissant et miséricordieux de par sa nature, se laisse emporter par les horreurs de l’exécution et de la guerre. Convaincu que ce phénomène échappe à toute spéculation purement humaine, Joseph de Maistre explique l’insaisissable par le recours aux plans secrets de la Providence. Les actes cruels du bourreau et du soldat s’inscrivent dans l’impénétrable économie divine. Tout d’abord, tous les deux exécutent le châtiment que Dieu inflige à l’humanité à cause de ses péchés perpétuels en vue de la punir pour ces prévarications constantes. De plus, leur mission a aussi un caractère profondément sacrificiel, le sang répandu par le bourreau et le soldat coulant en tant qu’offrande à la divinité pour lui demander son pardon et d’apaiser sa colère. L’immolation du sang ayant donc un sens essentiellement eschatologique, la mission du bourreau et du soldat s’avère salutaire pour toute l’humanité. Aussi bien l’offrande du sang des coupables à l’échafaud que le sacrifice de celui des innocents dans la guerre sont d’essence sotériologique, indispensables pour le salut de tous les êtres humains. Par là, la mission du bourreau et du soldat, malgré l’horreur évidente de leurs actes, exprime donc le sens des plans secrets de la divinité.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2008, 56, 5; 201-214
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela 1789 roku jako dziedzictwo francuskiego Oświecenia
Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen de 1789: l’héritage de l’époque des Lumières
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954149.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
prawa człowieka
Oświecenie
rewolucja francuska
human rights
Enlightenment
French revolution
Opis:
Le but de cette étude est de présenter la Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen de 1789 en tant que texte qui, en dépit de son contexte historique et politique précis qu’est la Révolution française, s’inspire directement de l’héritage de l’époque des Lumières. On tient par là à montrer dans quelle mesure le texte reflète l’esprit, voire même la rhétorique de la pensée du XVIIIe siècle et, pour ainsi dire, résume le sens fondamental des débats et des réflexions que développent les philosophes des Lumières. La Déclaration s’avère, dans ce sens, plus un amalgame de différentes prises de position philosophiques qui se manifestent au cours du XVIIIe siècle que le reflet d’un courant de pensée bien défini. Les dix-sept articles de la Déclaration, ainsi que son Préambule, expriment plutôt l’esprit général des Lumières, même s’il est parfois facile d’y retrouver l’écho et les sources des réflexions philosophiques dont ils s’inspirent. Par là, la Déclaration des Droits de l’Homme et du Citoyen devient, dans les circonstances spécifiques de la Révolution, un aboutissement logique, pour ne pas dire le seul possible, du XVIIIe siècle, aboutissement qui revoit et met en valeur, sous forme de décret politique officiel, les questions les plus fondamentales qui préoccupent les philosophes français de l’époque des Lumières.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 5; 111-126
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cenzura we Francji doby Oświecenia
La censure française à l’époque des Lumières
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954318.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
cenzura
Oświecenie
ancien régime
censorship
Enlightenment
old regime
Opis:
Bien que cette étude ambitionne de présenter le caractère et le fonctionnement de la censure française tout au long du siècle des Lumières, donc dès le début du XVIIIe siècle jusqu’à la fin des guerres napoléoniennes, c’est décidément l’époque de l’ancien régime qui attire notre attention toute particulière. Il s’agit de montrer comment et selon quels principes la monarchie française de Louis XV et de Louis XVI organise un système de contrôle de l’imprimé, appelé le Bureau de la Librairie, qui lui permet de décider de ce qui peut parvenir aux lecteurs. C’est dans la même mesure la personne du censeur, ses origines sociales et son statut public, que l’institution pour laquelle il travaille, qui deviennent le centre d’intérêt de cette étude. On tient surtout à montrer les mécanismes du fonctionnement de la censure préventive (domaine où le pouvoir a un monopole absolu, car la Sorbonne et le Parlement ne peuvent se prononcer que sur le sort d’un livre qui est déjà imprimé) qui, par le biais du système de différents privilèges et permissions, arrête ou, tout au contraire, accorde la publication de textes imprimés. Contrôler la circulation de la pensée, c’est également diminuer et, en même temps, concentrer à Paris le nombre d’imprimeries officielles. De plus, le pouvoir crée également un système de censure répressive qui, à l’aide de la police du livre, lutte sur le territoire de la monarchie française contre l’épanouissement du texte illégal, imprimé soit à l’étranger, soit clandestinement. L’image du système de censure à l’époque des Lumières ne serait pourtant pas complète si l’on ne voulait pas comprendre dans quelle mesure celui-là restait, surtout vers la fin du XVIIIe siècle, en rapport intellectuel avec l’époque où il fonctionnait. Autrement dit, aussi bien le pouvoir que, surtout, les censeurs qui le représentent, restent sous une forte influence des idées et des pensées éclairées qui traversent alors la monarchie française. La censure devient donc parfois assez souple, au point que le nombre des permissions augmente considérablement et que plusieurs titres contrefaits et interdits circulent de plus en plus souvent dans la société française. Décidément, rien ne pouvait arrêter le mouvement des Lumières ni l’avènement des temps nouveaux et, par un paradoxe saisissant, la censure, elle aussi, semble bien le prouver clairement à travers son histoire.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2003, 51, 5; 5-23
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Francuska myśl kontrrewolucyjna. Próba syntezy
La pensée contre-révolutionnaire en France. Essai de synthèse
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954766.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Kontrrewolucja
konserwatyzm
anty-Oświecenie
Counterrevolution
conscrvatism
Anti-Elightcnment
Opis:
Cette étude ambitionne de synthétiser la pensée contre-révolutionnaire en France à la charnière des XVIII1' et XIXe siècles. Il s’agit moins de passer en revue les représentants de la Contre-Révolution française cl leurs conceptions idéologiques que de montrer les traits communs de leurs prises de position politiques et philosophiques. Amalgame hétérogène d’opinions intellectuelles différentes, la pensée contre-révolutionnaire française représente, indépendamment de la variété énorme de concepts possibles qu’elle reflète, un ensemble d'idées rigoureux, ce qui permet de la considérer en bloc comme un mouvement idéologique cohérent. Parmi les idées communes qui caractérisent la prise de position contre-révolutionnaire, il faut mentionner, en premier lieu, le caractère réformiste de scs conceptions politiques. Consciente de la faiblesse du système social, politique ou économique de VAncien Régime, la Contre-Révolution ne veut aucunement retourner vers l’état d'avant 1789, mais clic propose tout un système de réformes de la monarchie de Louis XVI. On voit ce caratère réformiste se manifester, à un degré différent, chez pratiquement tous les penseurs contre-révolutionnaires, indépendamment de leurs prises de position idéologiques. De l’autre côté, le conservatisme de la pensée contre-révolutionnaire reste aussi un phenomème essentiellement philosophique qu’il est aisé de synthétiser en un ensemble cohérent. Partis de leur aversion commune pour le mouvement de la Révolution, les auteurs contre-révolutionnaires non seulement deviennent défenseurs farouches de la monarchie, mais ils s’attaquent au fondement idéologique des républicains. Au nom d’un traditionalisme culturel cl philosophique, ils rejettent les principes de la pensée politique rousseauiste. ils opposent la vision de l’homme social à celle de l’individu, enfin ils remettent en cause l’cpistémologie et l’héritage intellectuel des Lumières. Mouvement doctrinal et philosophique rigoureux, la pensée contre-révolutionnaire française de la fin du XVIIIe siècle prépare donc le fondement du conservatisme qui traversera la pensée politique et culturelle européenne aux XIXe et XXe siècles.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 5-23
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Le motif du voyage dans le Voyage au bout de la nuit de Louis-Ferdinand Céline
Motyw podróży w Podróży do kresu nocy Louis-Ferdinanda Céline’a
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034921.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Już w samej strukturze Podróży do kresu nocy Céline’a daje się zauważyć szczególne znaczenie motywu podróży dla treści i przekazu filozoficznego powieści. Powrót głównego bohatera do miejsca, w którym zaczęła się jego nieustanna wędrówka po świecie, wiąże nie tylko akcję dzieła, lecz także tragiczny obraz celinowskiej wizji naszej cywilizacji. Każda kolejna podróż Bardamu, będąc niezależnie od czasu i przestrzeni potwierdzeniem smutnych doświadczeń podróży poprzedniej, tworzy swoisty danse macabre w okrutnym, współczesnym świecie. Motyw wędrowania, połączony z harmonijnością przedstawianych obrazów, ma więc u Céline'a podkreślić jedność tego świata, a raczej jedność zła, którego go opanowało. Czy mamy tutaj jednak do czynienia, lak jak np. w roman picaresque, z typem bohatera, który wyrusza w świat w poszukiwaniu przygód i ciekawego żyda? Wydaje się, że motorem tułaczki Bardamu jest przede wszystkim brutalność i okrucieństwo drugiego człowieka. Podróż, która w rzeczywistości przybiera formę ucieczki, ma pozwolić na oderwanie się od strasznej rzeczywistości współczesnego świata. Jednak bohater celinowski, ten podróżnik mimo woli, wie, że jego ucieczka jest niemożliwa, gdyż zło panuje wszędzie, gdziekolwiek by się nie udał. Początek nowej przygody jest dla niego zawsze początkiem nowego rozczarowania. Gdzie więc tkwi prawdziwy sens podróżowania bohatera celinowskiego, skoro jego ucieczka nigdy nie pomoże mu opuścić tego więzienia, jakim jest współczesny świat? Podróż wydaje się tragiczną koniecznością, bowiem bezruch powoduje, wg Céline’a, poczucie rozkładu, gnicia, a w konsekwencji samounicestwienia. Tylko ruch nadaje sens egzystencji Bardamu, pozwalając mu czuć, że istnieje, stając się celem jego żyda. Podróż nie jest poszukiwaniem czegokolwiek, przybiera natomiast wymiary egzystencjalnej potrzeby. Zatem bohater celinowski jest skazany na podróż, lecz to właśnie czyni jego osobę szlachetną i pozwala mu być sobą.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria; 1994, 35
0208-6085
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La possibilité d’une île, ou le "Jugement dernier des rois" de Sylvain Maréchal (1793)
The Possibility of an Island, or Sylvain Maréchals "The Final Judgment over the Kings" (1793)
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1628064.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
The article covers the analysis of the concept of space in Sylvain Maréchal's play Jugement dernier des rois [The Final Judgement over the Kings], written during the French Revolution. The action of the play takes place on an island which serves as a prison, first for the enemies of the monarchy, then for the enemies of the Revolution. The idea of the prison island, a place of punishment and evilness, breaks with an utopian concept of an island being a sanctuary and the source of happiness for a perfect society (Thomas More). It envisages the history of the XIXth century and the fortunes of Napoleon at Saint Helena as well as the story of Edmond Dantès presented in a famous novel The Count of Monte Cristo written by Dumas.
Źródło:
Cahiers ERTA; 2020, 22; 71-88
2300-4681
Pojawia się w:
Cahiers ERTA
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Quelques remarques sur l’image de Napoléon chez Chateaubriand
Kilka uwag na temat Napoleona u Chateaubrianda
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119900.pdf
Data publikacji:
1990
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Pojawienie się Bonapartego na arenie politycznej Francji przyjęte jest przez Chateaubrianda z dużą nadzieją. Widzi on w osobie Pierwszego Konsula uosobienie oświeceniowych ideałów wolności i demokracji, ideałów, które dały początek Rewolucji 1789, a które, według Chateaubrianda, ta właśnie Rewolucja zdławiła i skazała na zapomnienie. Zwłaszcza obrona przez Konsulat religii katolickiej, przypieczętowana zawartym w 1802 r. Konkordatem, fascynuje pisarza i zbliża go do Bonapartego i jego polityki pojednania narodowego. W oczach Chateaubrianda Bonaparte staje się syntezą świata dawnych ideałów i tradycji z nowymi wartościami, jakie przyniósł Francji wiek filozofów. Uważa go on za wielkiego człowieka i polityka, a nawet za męża opatrznościowego, którego niebo zesłało Francji, by jej przewodził. Niemniej jednak zabójstwo księcia d’Enghien z wyraźnego polecenia Pierwszego Konsula zmienia całkowicie stosunek pisarza do Bonapartego. Posłużenie się zbrodnią, jako metodą polityczną, zraża Chateaubrianda do osoby cesarza; od tej chwili można mówić o wyraźnie nieprzychylnych, a nawet wrogich opiniach pisarza o Napoleonie. Krytykowana jest cała polityka cesarstwa, zarówno scentralizowanie władzy w państwie, jak i toczone przez Francję wojny zewnętrzne. Chateaubriand zarzuca Napoleonowi tyranię, egoizm, brak wolności w kraju, a nawet posuwa się w swej zaciekłej krytyce cesarza do odmówienia mu prawa do obywatelstwa francuskiego. Uważna lektura pamiętników Chateaubrianda pozwala jednak stwierdzić, iż stosunek pisarza do Napoleona nie jest całkowicie jednoznaczny. Mimo całej zawziętości ataków przeciw cesarzowi ich autor wydaje się jednocześnie cały czas zafascynowany osobą swojego przeciwnika. Dostrzega wielkość Napoleona i jego znaczenie w historii Francji, uważając go ciągle za wysłannika Opatrzności. Pamiętniki Chateaubrianda stają się niewątpliwie, wbrew woli ich autora, ważnym przyczynkiem w budowie legendy napoleońskiej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1990, 37-38, 5; 21-39
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Temps et Révolution. De l’Almanach des Honnêtes Gens (1788) au Calendrier des Républicains (1793) de Sylvain Maréchal
Time and Revolution. From the Honest Man’s Almanach (1788) to the Calendar of Republicans (1793) by Sylvain Maréchal
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233999.pdf
Data publikacji:
2022-12-29
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
Sylvain Maréchal
The Honest Man’s Almanac
The Calendar of Republicans
dechristianisation
French Revolution
republic
Opis:
The aim of this paper is to show the evolution of the ideas of the French Enlightenment author, Sylvain Maréchal. In 1788, he writes an almost revolutionary work, The Honest Man’s Almanac, in which he breaks with the Christian axiology of time, and thus with the Gregorian calendar. He proposes a new system of measuring time, and replaces the names of saints and patrons of the Catholic Church with those of philosophers, artists, writers and politicians who deserve eternal memory of their posterity. In 1793, during the French Revolution, he creates another piece, The Calendar of Republicans. Retaining the main idea of his work of five years earlier, the author this time proposes a republican calendar, created under the influence of the revolutionary events in France. He fundamentally changes the list of the ‘new saints’, taking as his criterion their dedication and sometimes even the sacrifice of their lives to the idea of the republic in the history of humanity. He thus anticipates the cult of the ‘martyrs’ of the republican cause, which will develop in the revolutionary France in 1793.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2022, Special Issue, 17; 109-118
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edmund Burke et les Lumières
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/605946.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2000, 24; 29-45
0137-4699
Pojawia się w:
Lublin Studies in Modern Languages and Literature
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rapperswilskie silva rerum. Szkice, red. Jan Wolski, Rzeszów: Biblioteka „Frazy” 2017
Rapperswilskie silva rerum. Szkice [Rapperswil silva rerum. Sketches], edited by Jan Wolski, Rzeszów: Biblioteka “Frazy” 2017
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1956516.pdf
Data publikacji:
2019-07-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Studia Polonijne; 2018, 39; 393-395
0137-5210
Pojawia się w:
Studia Polonijne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deux siècles de réflexion critique sur la pensée politique dAntoine de Rivarol (1753-1801)
Dwa wieki badań krytycznych nad myślą polityczną Antoinea de Rivarol (1753-1801)
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964062.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Tematem niniejszego opracowania jest przedstawienie stanu badań nad myślą polityczną jednego z przedstawicieli francuskiej Kontrewolucji końca XVIII wieku, Antoine'a de Rivarol. Ponieważ stan badań nad dziełem tego autora nie był nigdy przedmiotem zainteresowań krytyki, artykuł ten proponuje dość szczegółowy przegląd wyników prac badawczych. Chodzi o pokazanie, w sposób dokładny i chronologiczny, jak przebiegał, na przestrzeni prawie dwóch stuleci, rozwój głównych kierunków badań krytycznych nad Rivarolem oraz jakie były i są tendencje w sposobie ujmowania jego twórczości i myśli politycznej. Pierwsze opracowania o Rivarolu, pisane już na początku XIX w. przez jego przyjaciół, mają charakter biograficzno-wspomnieniowy. Pokazują one raczej historię życia autora, jak również zawierają przypadkowo zebrane jego maksymy i anegdoty o nim samym, lecz nie próbują w jakikolwiek sposób przedstawić jego idei politycznych. Dopiero połowa XIX w. przynosi znaczącą zmianę w tym stanie rzeczy. Powstają pierwsze poważne prace monograficzne, oparte na bogatym materiale źródłowym i starające się podkreślać istnienie bogactwa tematycznego w twórczości Rivarola. Ważną ich cechą jest nie tylko solidność dokumentacji, lecz także podejmowanie pierwszych prób wyodrębniania niektórych tematów jego piśmiennictwa, zwłaszcza w dziedzinie literatury, polityki czy religii. Druga połowa tegoż stulecia jest również okresem powstawania prac pseudokrytycznych, w których tendencyjnie i z pobudek czysto ideologicznych przedstawiany jest zafałszowany obraz Rivarola jako pozbawionego głębszych myśli politycznych reakcjonisty i zwolennika ancien regime'u. Charakterystyczna jest także tendencja zestawiania jego nazwiska z postacią i twórczością Nicolasa Chamfort. Wiek XX przynosi dalsze rozwinięcie zakresu tematów badawczych nad myślą Rivarola, którego zaczyna się stawiać obok Josepha de Maistre i Louisa de Bonald jako jednego z pierwszych teoretyków Kontrewolucji. Podkreśla się istnienie w jego myśli zwartej koncepcji politycznej, jak również dostrzega się jej orginalne i indywidualne cechy. Dokonuje się ponadto syntezy niektórych tematów myśli autora, wśród których zaznaczyć należy poszukiwanie związków między polityką a ekonomią, koncepcją językoznawczą a ideą polityczną, czy też środkami stylistycznymi a przekazem politycznym. Konkludując przegląd wyników prac badawczych poświęconych twórczości i myśli Rivarola, trudno byłoby nie zauważyć sukcesywnego i nieustannego rozszerzania pola zainteresowań krytyki na przestrzeni dwóch stuleci. Z drugiej jednak strony należy zaznaczyć, iż mimo sporej liczby opracowań nie ujęto dotychczas w formie syntetycznej i pogłębionej całości jego teorii politycznej (cel ten postawiłem sobie w mojej rozprawie doktorskiej, o której mówię w przypisie 1). Ponadto można też stwierdzić, iż mimo zwiększonego zainteresowania myślą kontrewolucyjną, jakie da się zauważyć we Francji w ostatnich czasach, Rivarol pozostaje wciąż autorem jeśli nie pomijanym, to z pewnością niedocenianym w historii francuskiej myśli politycznej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1995, 43, 5; 31-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La dimension pédagogique de Paul et Virginie de Bernardin de Saint-Pierre
Wymiar pedagogiczny Pawła i Wirginii Bernardina de Saint-Pierre
Autorzy:
Matyaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954137.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bernardin de Saint-Pierre
Oświecenie
edukacja
Enlightenment
education
Opis:
Celem studium jest próba odczytania Pawła i Wirginii, najsłynniejszego utworu Bernardina de Saint-Pierre, pod kątem zawartych w nim idei pedagogicznych, stanowiących o dydaktycznym przesłaniu owego dzieła. Wymiar pedagogiczny tej wydanej w 1788 r. powieści nie jest z pewnością dominujący i nie dziwi wcale fakt, że został on niejako przytłumiony przez cały szereg refleksji innej natury, jakie tekst ów wzbudza już od przeszło dwóch wieków. Przesłanie pedagogiczne Pawła i Wirginii jest jednak bezsporne i wszystko wskazuje na to, że pisarz wykorzystał formę powieści, by – zgodnie z własną intencją wyrażenia w niej „wielu cennych prawd” – zawrzeć w tekście również swoje spostrzeżenia na temat wychowania. Nie jest to z pewnością traktat pedagogiczny w stylu Emila Jana-Jakuba Rousseau, ale tekst zawiera tak wiele oryginalnych i konsekwentnych przemyśleń pedagogicznych, że można w nim dostrzec, zarówno poprzez jego formę jak i zwłaszcza poprzez sens zawartych w nim idei, echo russowskiej próby wyrażenia swojej opinii na temat edukacji w powieści Nowa Heloiza. Naturalny kontekst powieści Bernardina de Saint-Pierre, wyspa île de France, przybiera wymiar szkoły życia, w której dzieci rozwijają się zgodnie z filozoficznym przesłaniem całego tekstu, jakim jest harmonia naturalnego porządku świata. Przedstawiając konkretne zasady i prawdy, reguły i propozycje pedagogiczne, autor buduje w swej powieści prawdziwy system wychowawczy.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2004, 52, 5; 5-23
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies