Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Lech, A." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Moralne aspekty opieki nad osobami cierpiącymi na choroby otępienne
Moral aspects of caring for patients with dementia
Autorzy:
Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/323149.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
demencja
opieka długoterminowa
odpowiedzialność za chorych
opieka instytucjonalna
dementia
long-term care
responsibility for patients
institutional care
Opis:
Demograficzny proces starzenia się współczesnych społeczeństw przyczynia się do stałego wzrostu liczby osób cierpiących na choroby otępienne. Opieka nad osobami dotkniętymi takimi chorobami stanowi ogromne obciążenie zarówno dla ich rodzin, jak i dla państwa i działających w jego obrębie instytucji. Stwarza to wiele różnorodnych problemów, wątpliwości i dylematów etycznych dotyczących zarówno odpowiedzi na pytanie o odpowiedzialność za podjęcie i sprawowanie opieki nad chorą osobą przez jej bliskich bądź specjalistyczne instytucje, jak i sposobu pełnienia tej opieki pozwalającego na zapewnienie bezpieczeństwa, ale także respektowanie wolności i godności chorego.
The demographic process of society ageing contributes to a steady growth in the number of people suffering from dementia. The care for dementia patients is a great burden both for their families and for the state and its institutions. This leads to a number of problems, doubts and ethical dilemmas which involve the answer to the question about the responsibility of taking care of the sick by their relatives or by specialized institutions as well as the way of taking care which makes it possible not only to ensure safety but also to respect freedom and dignity of the sick.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2015, 85; 275-286
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Społeczne konstruowanie rzeczywistości obiektywnej
The social construction of objective reality
Autorzy:
Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/325578.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
rzeczywistość obiektywna
Peter Berger
Thomas Luckmann
Giddens Anthony
objective reality
Thomas Luckmann’s
Opis:
Autor omawia w artykule zagadnienie wytwarzania w toku działań człowieka rzeczywistości społecznej, która będąc wytworem ludzkiego współdziałania, przez członków społeczeństwa jest postrzegana jako obiektywna i oczywista. Przedstawione zostaje ujęcie tego problemu w teorii społecznego tworzenia rzeczywistości Petera Bergera i Thomasa Luckmanna, odniesione do elementów teorii strukturacji Anthony Giddensa.
In his article the author discusses the concept of social construction of reality in the course of human actions. Social reality as a creation of human interactions is perceived as objective and obvious by society members. The problem is presented from the point of view of Peter Berger and Thomas Luckmann’s social construction of reality theory and compared to the elements of Anthony Giddens’s structuration theory.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 65; 183-195
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Internet jako narzędzie wsparcia w opiece nad osobami cierpiącymi na choroby otępienne
The Internet as a support tool in the care of people suffering from dementia
Autorzy:
Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/326990.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
demencja
opieka długoterminowa
wykluczenie
Internet
przestrzeń komunikacji
dementia
long-term care
exclusion
space of communication
Opis:
Jednym ze skutków demograficznego procesu starzenia się społeczeństw jest stały wzrost liczby osób cierpiących na choroby otępienne. Choroby te wpływają w istotny sposób nie tylko na życie dotkniętych nimi osób, ale także na sytuację członków ich rodzin. To właśnie na rodziny chorych spada w większości ciężar zapewnienia im opieki, przyczyniając się w licznych przypadkach do wykluczenia z wielu obszarów życia. Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie, na ile Internet może być wsparciem dla takich osób - jako źródło informacji oraz przestrzeń umożliwiającą wymianę doświadczeń z innymi osobami będącymi w podobnej sytuacji.
One of the effects of the demographic process of society aging is the constant growth in the number of people suffering from dementia. The disease significantly affects not only the life of the patients, but also the situation of their relatives. The burden of looking after dementia patients falls mostly on their relatives, which often contributes to their exclusion from many areas of life. The article attempts to answer the question to what extent the Internet could be a support for such people: as a source of information and space which enables them to exchange their experiences with other people in a similar situation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 98; 101-112
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recykling pojazdów wycofanych z eksploatacji – perspektywa producenta samochodów
Recycling of end-of-life vehicles - car manufacturers view
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/321562.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
pojazdy wycofane z eksploatacji
recykling
zrównoważony transport
społeczna odpowiedzialność biznesu
cykl życia produktu
end-of-life vehicles
recycling
sustainable transport
corporate social responsibility
product life cycle
Opis:
Pojazdy wycofane z eksploatacji ze względu na skalę występowania i zagrożenie dla środowiska naturalnego, stanowią poważny problem współczesnej gospodarki. Dyrektywa Unii Europejskiej w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, nakładająca na producentów obowiązek przyjęcia wyeksploatowanych samochodów, rozpoczęła nową erę w zakresie gospodarowania produktami trwałego użytkowania. Celem artykułu jest określenie przesłanek dla rozwoju recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz identyfikacja podstawowych elementów strategii producentów samochodów w tym zakresie.
Due to their volume and environmental risk, end-of-life vehicles are a significant problem of today's economy. The European Union's Directive on end-of-life vehicles, which binds car producers to accept used cars, started a new chapter in the management of durable goods. The goal of the article is to determine the premise for the recycling of end-of-life vehicles and identify the basic elements of car producer's strategy in this respect.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 102; 225-238
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of tourism infrastructure on the volume of tourism
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950412.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
tourism
tourism infrastructure
logistics
econometric modeling
turystyka
infrastruktura turystyczna
logistyka
modelowanie ekonometryczne
Opis:
This article concentrates on the influence of logistic tourism infrastructure on the volume of tourism. Accordingly, the goal of the paper is to identify the elements of the logistic tourism infrastructure that significantly impact the number of arrivals at tourist accommodation establishments. The analysis was based on panel data for select European countries.
Źródło:
Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy; 2017, 4; 71-80
1899-6116
Pojawia się w:
Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efektywność przedsięwzięć z zakresu gospodarki odpadami jako element oceny działań zmierzających do zrównoważonego rozwoju kraju
Effi ciency of projects in the fi eld of waste management as part of the evaluation of activities aimed at sustainable development of the country
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34211.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych
Źródło:
Ekonomia i Środowisko; 2013, 3
0867-8898
Pojawia się w:
Ekonomia i Środowisko
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Castlings in the margins: A change of perspective (Ewa Wróblewska-Trochimiuk, "Sztuka marginesów. Chorwacki plakat polityczny" ("The Art of Margins. The Croatian Political Poster"), Warszawa–Kraków: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk – Libron, 2018, 324 pages)
Autorzy:
Suchomłynow, Lech A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/677463.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
margins
Croatia
poster
changing the frames
visual culture
Opis:
Castlings in the margins: A change of perspective (Ewa Wróblewska-Trochimiuk, Sztuka marginesów. Chorwacki plakat polityczny (The Art of Margins. The Croatian Political Poster), Warszawa–Kraków: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk – Libron, 2018, 324 pages)Review of the scientific monograph “Sztuka marginesów. Chorwacki plakat polityczny” (The Art of Margins. The Croatian Political Poster) by Ewa Wróblewska-Trochimiuk (Warszawa–Kraków: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk – Libron, 2018, 324 pages). Roszady na marginesach – zmiana perspektywy (Ewa Wróblewska-Trochimiuk, Sztuka marginesów. Chorwacki plakat polityczny (The Art of Margins. The Croatian Political Poster), Warszawa–Kraków: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk – Libron, 2018, 324 ss.)Recenzja monografii naukowej „Sztuka marginesów. Chorwacki plakat polityczny” autorstwa Ewy Wróblewskiej-Trochimiuk (Warszawa–Kraków: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk – Libron, 2018, 324 ss.).
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2019, 19
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of IT systems supporting the realization of business processes in enterprises and supply chains in Poland
Wykorzystanie systemów informatycznych wspomagających realizację procesów biznesowych w przedsiębiorstwie i łańcuchu dostaw w Polsce
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/406149.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
supply chain
supply chain management system
enterprise resource planning (ERP)
łańcuch dostaw
system zarządzania łańcuchem dostaw
planowanie zasobów przedsiębiorstwa
Opis:
In the dynamically changing environment, businesses increasingly cooperate within the framework of a supply chain which coordinates and integrates processes. Such tasks can be realized through the implementation of appropriate IT systems, especially those for resource planning in individual enterprises and those for supply chains management in systems of enterprises. The goal of the article is to analyze of the level of use of IT technologies in resource planning and supply chain management in the sector of small, medium and large-sized businesses in Poland. We look closely at the following variables: the number of enterprises using ERP software packages for transmitting information between different departments (e.g., accounting, marketing, production), and the number of enterprises using information technology in supply chain management. The years 2010-2012 is the analyzed period.
W dynamicznie zmieniającym się otoczeniu przedsiębiorstwa coraz częściej podejmują współpracę w ramach łańcucha dostaw, którego głównym zadaniem jest integracja i koordynacja procesów. Zadanie to może zostać zrealizowane jedynie dzięki implementacji odpowiednich systemów informatycznych, a w szczególności systemów planowania zasobów na poziomie pojedynczego przedsiębiorstwa i systemów zarządzania łańcuchem dostaw na poziomie całej sieci podmiotów. Celem artykułu jest analiza stopnia wykorzystania technologii informacyjnych w planowaniu zasobów i w zarządzaniu łańcuchem dostaw przez małe, średnie i duże przedsiębiorstwa w Polsce. Badaniu poddano następujące dwie zmienne: liczbę przedsiębiorstw wykorzystujących pakiety oprogramowania ERP w celu przekazywania informacji pomiędzy różnymi obszarami działalności przedsiębiorstwa (np. księgowością, marketingiem, produkcją) oraz liczbę przedsiębiorstw prowadzących elektroniczną wymianę informacji dotyczących zarządzania łańcuchem dostaw. Badaniem objęto lata 2010-2012.
Źródło:
Polish Journal of Management Studies; 2014, 10, 2; 94-103
2081-7452
Pojawia się w:
Polish Journal of Management Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kotwica herbem wybranym
Autorzy:
Hałko, Lech A.
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Warszawa : "Askon"
Opis:
S. 34-41, Stare Miasto.
S. 42-63, Na Królewskim Zamku.
S. 64-73, Chrystus Bolesny z Kaplicy Baryczków.
S. 74-77, Zdobycie przez Niemców budynku PKO.
S. 78-90, Ostatnie walki o Katedrę św. Jana.
S. 91-95, Walka o rynek Starego Miasta.
S. 96-101, ... In articulo mortis...
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Inequality of the development of entrepreneurship and innovation in Poland
Nierównomierność w rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności w Polsce
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/392890.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
entrepreneurship
innovation
concentration
przedsiębiorczość
innowacyjność
koncentracja
Opis:
Entrepreneurship and innovation contribute to economic development through a change in the economic structure of businesses. Venturesome activities and innovation are about the creation of a resources configuration which allows to gain a competitive advantage. Innovation is perceived as an effect of entrepreneurship. It comes from this fact that entrepreneurship is understood as a capability to create new knowledge, and to find solutions to problems or situations. The goal of the article is to assess the inequality of the development of entrepreneurship and innovation among regions in Poland in based on levels of concentration. An analysis of the measures of entrepreneurship and innovation in relation to Polish provinces was carried out. The level of regional concentration of entrepreneurship and innovation in Poland was analyzed on the basis of separate measures.
Przedsiębiorczość i innowacyjność przyczyniają się do rozwoju gospodarczego dzięki zmianie w strukturze ekonomicznej przedsiębiorstw. Działania przedsiębiorcze i innowacyjne koncentrują się na tworzeniu takiej konfiguracji zasobów, aby możliwe było osiągnięcie przewagi konkurencyjnej. Innowacyjność postrzegana jest jako efekt przedsiębiorczości. Wynika to z rozumienia przedsiębiorczości jako zdolności do kreowania nowej wiedzy, sposobu rozwiązania problemu czy też sytuacji. Celem artykułu jest ocena nierówności w rozwoju przedsiębiorczości i innowacyjności w Polsce w kontekście koncentracji. Analizie poddano mierniki przedsiębiorczości i innowacyjności w odniesieniu do województw. Na podstawie wyodrębnionych mierników zbadano poziom koncentracji przedsiębiorczości i innowacyjności w Polsce w ujęciu regionalnym.
Źródło:
Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy; 2016, 3; 97-110
1899-6116
Pojawia się w:
Organizacja i Zarządzanie : kwartalnik naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czynniki determinujące poziom odzysku pojazdów wycofanych z eksploatacji w kontekście logistyki zwrotnej – ujęcie modelowe
Factors determining the recovery rates of end-of-life vehicles in the context of reverse logistics - a model presentation
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/326907.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
logistyka zwrotna
odzysk
pojazdy wycofane z eksploatacji
dane panelowe
reverse logistics
recovery
end-of-life vehicles
panel data
Opis:
W artykule skoncentrowano się na analizie liczby pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz poziomie ich odzysku. Rozważania prowadzono w kontekście logistyki zwrotnej, dla której podstawowym procesem jest odzysk, w tym recykling. Za cel przyjęto identyfikację czynników wpływających na liczbę pojazdów wycofanych z eksploatacji i ich odzysk. Do określenia istotności i kierunku tego wpływu zastosowano model danych panelowych. Analizie poddano dane z lat 2006-2012 dla 12 państw Europy.
In the article we analyze the number of end-of-life vehicles and their recovery rate. The discussion is carried out in the context of reverse logistics where recovery, which includes recycling, is the central process. The goal is to identify the factors influencing the number of end-of-life vehicles and their recovery rate. The significance and direction of this influence, is determined through a panel data modelling. The data for 12 European countries from the years 2006-2012 are analyzed.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 88; 219-233
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Integracja i koordynacja jako determinanty funkcjonowania organizacji sieciowej na przykładzie łańcucha dostaw
Integration and coordination as determinants of functioning of the network organization on the example of supply chain
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322430.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
integracja
koordynacja
organizacja sieciowa
łańcuch dostaw
integration
coordination
network organization
supply chain
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane aspekty integracji i koordynacji łańcucha dostaw jako jednej z form organizacji sieciowej. Artykuł prezentuje także zagadnienia związane ze znaczeniem systemów informacyjnych w zapewnieniu odpowiedniego stopnia integracji i koordynacji. Celem artykułu jest wskazanie aktualnych trendów dotyczących integracji dostawców i odbiorców łańcucha dostaw oraz koordynacji decyzji współpracujących partnerów, a także analiza wykorzystania technologii informacyjnych wspomagających proces integracji i koordynacji łańcucha dostaw.
he article presents some of the chosen aspects of supply chain integration and coordination. Supply chain can be considered as one of the forms of the network organization. The article introduces also issues related to the importance of information systems in ensuring the appropriate degree of integration and coordination. The aim of this article is the indication of the current trends concerning the integration of suppliers and customers in the supply chain and the coordination of the decision of cooperating partners, as well as analysis of the use of information technology to support the process of supply chain integration and coordination.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2014, 76; 9-21
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Factors conducive to the development of business cooperation in a cluster initiative – a statistical analysis
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/322545.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
cooperation
cluster
cluster initiative
innovation
współpraca
klaster
inicjatywa klastrowa
innowacja
Opis:
Changeability of market conditions make businesses look for effective cooperation methods. To increase their competitive edge, companies often work together in clusters which are groups of organizations on a certain area connected by a network of vertical and horizontal relationships. The formation of a cluster is a result of a cluster initiative. The goal of the article is to determine factors conducive to cluster initiatives and the relationship between these factors and the number of enterprises cooperating within a cluster in individual provinces in Poland. A spatial analysis of data concerning production and services companies was carried out. The years 2012-2014 were analyzed.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2017, 109; 65-75
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Współdziałanie w sieciach logistycznych – szanse i zagrożenia
Cooperation in logistics networks – challenges and limitations
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324640.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
współdziałanie
sieć logistyczna
system zarządzania łańcuchem dostaw
cooperation
logistics network
supply chain management system
Opis:
Globalizacja, dynamiczne, złożone i niepewne otoczenie oraz rozwój technologii informatycznych przyczyniły się do rozwoju współpracy przedsiębiorstw w formie sieci logistycznych. Z tego względu za cel artykułu przyjęto identyfikację czynników wpływających na funkcjonowanie sieci logistycznej. Na podstawie krytycznej analizy literatury przedmiotu oraz analizy danych statystycznych zbadano ponadto stopień wykorzystania technologii informatycznych w zarządzaniu łańcuchem dostaw. Założono bowiem, że technologie informacyjne przyczyniają się do rozwoju sieci dostaw i niwelowania zagrożeń ich funkcjonowania.
Globalization, dynamic, complex and uncertain environment on one hand and the development of information technology on the other have lead businesses to cooperate more closely through logistics networks. The goal of the article is to identify the factors influencing the functioning of a logistics network and determine the advantages and disadvantages of cooperation within a network. On the basis of a critical analysis of subject literature and the analysis of statistical data the rates of implementation of IT for managing supply chains was also analyzed. It was assumed that information technologies may contribute to the development of the supply networks and to the elimination of threats to their functioning.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2016, 90; 81-96
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Filozofia zero odpadów a stretgie środowiskowe miast
Zero waste philosophy and environmental strategies of the city
Autorzy:
Mesjasz-Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/324837.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
Tematy:
filozofia zero odpadów
strategie środowiskowe
strategie środowiskowe miast
odpady
eko-miasto
zero waste philosophy
environmental strategies
environmental strategies of the cities
waste
eco-city
Opis:
Wzrost poziomu konsumpcji w miastach przyczynia się do wzrostu ilości odpadów. Negatywne oddziaływanie miasta na środowisko naturalne wymaga podjęcia działań ograniczających presję procesów zachodzących w mieście na jego ekosystem. Władze miasta opracowują i wdrażają zatem strategie środowiskowe, które coraz częściej odwołują się do filozofii zero odpadów. Filozofia ta zakłada tworzenie zamkniętych cykli przepływów zasobów w mieście, co doprowadzić ma do unikania odpadów, a przynajmniej znacznego ograniczenia ilości odpadów przeznaczonych do składowania. Za cel artykułu przyjęto wskazanie na zasadność tworzenia strategii środowiskowych miast z uwzględnieniem filozofii zero odpadów oraz identyfikacja dobrych praktyk w tym zakresie. Zweryfikowano hipotezę o istotności różnic dla ilości odpadów komunalnych w latach 2014 i 2010 w wybranych miastach Niemiec, Włoch, Polski i Wielkiej Brytanii w celu sprawdzenia, czy zmiany w miejskich systemach gospodarowania odpadami przekładają się na zmiany w ilości odpadów.
Increased consumption in cities means higher level of waste. The impact of a city on the environment requires activities which can reduce the burden of urban processes on the city's ecosystem. Municipal authorities develop and implement environmental strategies which increasingly rest on the zero waste philosophy. It presumes the creation of closed cycles of resources flows in a city to help avoid waste or at least reduce the quantity of disposed waste. The goal of the article is to determine the relevancy of the creation of urban environmental strategies with the consideration of the zero waste philosophy and the identification of the good practices in this respect. The article tests the hypothesis about the significance of differences in the quantities of municipal waste in the years 2010 and 2014 in Germany, Italy, Poland and Great Britain. This is to show if the changes in the urban waste management systems translate into changes in waste quantities.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2018, 127; 135-147
1641-3466
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kotwica herbem wybranym
Autorzy:
Hałko, Lech A.
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Warszawa : "Askon"
Tematy:
Armia Krajowa. 10 Zgrupowanie WSOP 1944-1945 r. pamiętniki
Armia Krajowa. Warszawski Korpus. 28 Dywizja Piechoty AK im. Macieja Rataja. 36 Pułk Piechoty Legii Akademickiej pamiętniki
Obóz przejściowy w Ożarowie październik 1944 r. pamiętniki
Obóz jeniecki Fallingbostel pamiętniki
Obóz jeniecki Mühlberg luty-kwiecień 1945 r. pamiętniki
Jeńcy wojenni polscy Niemcy 1944-1945 r. pamiętniki.
Opis:
Dziennik żołnierza 433 plutonu (X Zgrupowanie WSOP) z niewoli niemieckiej.
S. 167-170, Wymarsz 36 pułku piechoty Legii Akademickiej.
S. 171-175, Ożarów --fabryka kabli.
S. 176-180, W bydlęcych wagonach.
S. 181-182, Deutschland! Przeklęte Niemcy!.
S. 183-211, Fallingbostel, stalag XI-B.
S. 212-219, Arbeitskommando, czyli komenderówka pracy.
S. 221-223, Nareszcie uciekamy!.
S. 224-227, Polizei Zuchthaus! Gestapo.
S. 228-234, Mühlberg, stalag IV-B.
S. 235-237, Drezno, miasto kwiatów, operetek i... nieposkromionej nienawiści.
S. 238-245, Raz jeszcze Mühlberg, stalag IV-B.
S. 246-248, Komenderówka pracy w Dreźnie.
S. 249, Uciekamy!.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Kotwica herbem wybranym
Autorzy:
Hałko, Lech A.
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Warszawa : "Askon"
Opis:
1-3 VIII: komenda żandarmerii "Nordwache" przy ul. Żelaznej 75. Atak na budynek WIG-u w Al. Jerozolimskich (4-5 VIII).
S. 22-33, Godzina "W"! Godzina walki.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Kotwica herbem wybranym
Autorzy:
Hałko, Lech A.
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Warszawa : "Askon"
Tematy:
Powstanie 1944 r. warszawskie łączność kanałowa pamiętniki
Ewakuacja (wojsk.) Warszawa wrzesień 1944 r. pamiętniki
Kanały łączność Warszawa wrzesień 1944 r. pamiętniki
Działania w rejonie zurbanizowanym Warszawa wrzesień 1944 r. pamiętniki
Opis:
S. 102-103, Przemarsz kanałami do Śródmieścia.
S. 104-109, Śródmieście.
S. 110-114, Powiśle.
S. 115-, Śródmieście Północ.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Charakterystyka wystepowania motyli i poczwarek strzygoni choinowki [Panolis flammea Schiff.] w okresie miedzygradacyjnym w drzewostanach sosnowych w Nadl. Potrzebowice i Tuczno
Autorzy:
Szyszko, J.
Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/819544.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
drzewostany sosnowe
wystepowanie
owady
Panolis flammea
entomologia lesna
poczwarki
okres miedzygradacyjny
lesnictwo
Nadlesnictwo Tuczno
Nadlesnictwo Potrzebowice
strzygonia choinowka
motyle
Źródło:
Sylwan; 1997, 141, 06; 45-63
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Utylizacja odpadów azbestowo-cementowych w budownictwie drogowym - przykład Gminy Szczucin
Utilization of asbestos-cement waste in road construction - example of Szczucin County
Autorzy:
Lech, A.
Zydroń, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/143773.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
drogi
szkodliwe odpady
utylizacja
roads
harmful waste
utilization
Opis:
Odpady z produkcji wyrobów azbestowo-cementowych stosowano w przeszłości do nawierzchni dróg gminnych. Zwykle była to warstwa odpadów przykryta tłuczniem. Badanie podłoża i istniejących warstw nawierzchni doprowadziły do wniosku, że szkodliwe materiały odpadowe mogą być pozostawione jeśli przykryje się je warstwami asfaltowymi.
Waste from asbestos-cement products was used in the past to local roads pavement. Usually, a layer of waste was covered by coarse aggregate layer. Tests of subgrade and existing pavement layers led to conclusion that harmful waste material may be left when it will be covered by asphalt layers.
Źródło:
Drogownictwo; 2011, 2; 49-53
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wystepowanie larw strzygoni choinowki [Panolis flammea Schiff.] w okresie miedzygradacyjnym na przykladzie drzewostanow sosnowych w Nadlesnictwie Tuczno
Autorzy:
Lech, A.
Szyszko, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/820634.pdf
Data publikacji:
1997
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
sowkowate
wystepowanie
owady
szkodniki roslin
Panolis flammea
okres miedzygradacyjny
ochrona lasu
lesnictwo
Noctuidae
Nadlesnictwo Tuczno
strzygonia choinowka
larwy
Źródło:
Sylwan; 1997, 141, 03; 75-90
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nasilenie występowania brudnicy mniszki (Lymantria monacha L.) w drzewostanach sosnowych w różnych odległościach od skraju lasu
Intensity of the occurrence of nun moth (Lymantria monacha L.) in pine stands in different distances from the edge of forest
Autorzy:
Lutyk, P.
Lech, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/815457.pdf
Data publikacji:
1983
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Źródło:
Sylwan; 1983, 127, 04
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leczenie za pomocą Gamma Knife łagodnych guzów hamartoma – przypadek kliniczny
Gamma Knife treatment of benign hamartoma tumors − case study
Autorzy:
Mitek, A.
Lech, A.
Dawidowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/261385.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Podstawowych Problemów Techniki. Katedra Inżynierii Biomedycznej
Tematy:
Gamma Knife
źródła kobaltu Co-60
hamartoma podwzgórza
cobalt-60 sources
hypothalamic hamartoma
Opis:
Radiochirurgia stereotaktyczna za pomocą urządzenia Gamma Knife to metoda radioterapii, umożliwiająca dostarczenie zaplanowanej dawki promieniowania do wyznaczonego obszaru w obrębie głowy. W leczeniu wykorzystuje się techniki lokalizacji stereotaktycznej, a dawkę promieniowania dostarcza się najczęściej w jednej frakcji. Urządzenie to posiada 192 źródła kobaltu Co-60. Źródła znajdują się w 8 sektorach, po 24 źródła w każdym sektorze. Podczas leczenia dla każdego sektora można wybrać kolimator o wielkości 16 mm, 8 mm, 4 mm lub pozycję blokowania, czyli wyłączenie sektora. Rozmiar kolimatora określa wielkość wiązki promieniowania gamma. Metodą tą można bezpiecznie i skutecznie leczyć zmiany nowotworowe, naczyniowe i schorzenia czynnościowe. 9 stycznia 2014 roku w Exira Gamma Knife w Katowicach poddano leczeniu 10-letnią dziewczynkę z hamartomą podwzgórza. Napady padaczkowe ustąpiły po około 2 miesiącach oraz poprawiła się jakość życia dziewczynki. Leczenie radiochirurgiczne za pomocą Gamma Knife zmian o typie Hamartoma podwzgórza u dzieci może być bezpieczne i skuteczne.
Gamma Knife stereotactic radiosurgery is a radiotherapeutic method of treatment that delivers previously planned dose of radiation to a specific target in the brain. Gamma Knife treatment includes procedures of stereotactic localization. The dose of radiation is usually delivered in a single fraction. The device has 192 cobalt-60 sources, situated in 8 sectors with 24 sources each. During the treatment each sector may use a 16, 8 or 4 mm collimator or be switched off. The size of the collimator defines the beam diameter. This method may be used for a safe and efficient treatment of benign and malignant brain tumors and functional disorders. On January 9th 2014, 10-year-old girl with hypothalamic hamartoma was treated in Exira Gamma Knife Center in Katowice, Poland. Epileptic seizures have disappeared about 2 months after the treatment and the quality of the girl’s life has significantly improved. Gamma Knife treatment of children may be then regarded as safe and effective procedure.
Źródło:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna; 2016, 22, 2; 98-102
1234-5563
Pojawia się w:
Acta Bio-Optica et Informatica Medica. Inżynieria Biomedyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podatność sadzonek sosny zwyczajnej i świerka pospolitego na infekcję opieńką ciemną w warunkach podwyższonej koncentracji CO2 w powietrzu
Scots pine and Norway spruce seedlings susceptibility to infection by Armillaria ostoyae under increased CO2 concentration
Autorzy:
Lech, P.
Żółciak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/989044.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
lesnictwo
sosna zwyczajna
Pinus sylvestris
swierk pospolity
Picea abies
sadzonki
infekcja grzybowa
grzyby
opienka ciemna
Armillaria ostoyae
czynniki srodowiska
dwutlenek wegla
koncentracja dwutlenku wegla
wzrost roslin
odpornosc na patogeny
armillaria ostoyae
growth and mortality of seedlings
infection intensity
co²
Opis:
Comparative cultivation experiment was carried out in the greenhouse to verify the assumption that increased air CO2 concentration (up to 1000 ppm) stimulates the infection intensity and mortality rate of Scots pine and Norway spruce seedlings subjected to the artificial inoculation with Armillaria ostoyae (Romagn.) Herink. It was found that increased air CO2 concentration reduces the intensity of pine and spruce seedlings infection by A. ostoyae, what was expressed both by the greater number of healthy and lower number of died seedlings at the end of 16−months−long experiment. However, the statistical significance of the observed differences was confirmed in case of only one out of three A. ostoyae isolates used in the experiment. It was also found that during the first 12 months of the experiment growth of pine and spruce seedlings was significantly stimulated by 1000 ppm air CO2 concentration compared to the ambient air conditions (approximately 380 ppm CO2) with not statistically significant effect of A. ostoyae presence. It was manifested for both tree species with significantly higher values of diameter at the stem base in all variants subjected to increased air CO2 concentration. No such difference was observed for the height of seedlings. All the findings suggest that elevated air CO2 concentration may compensate negative impact of disease on growth at the early stages of pathogen attack.
Źródło:
Sylwan; 2017, 161, 05; 385-394
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzrost sadzonek sosny zwyczajnej i rozwoj ryzomorf opienki ciemnej w warunkach podwyzszonej koncentracji CO2 w powietrzu
Growth of Scots pine seedlings and Armillaria ostoyae rhizomorphs under elevated air CO2 concentration conditions
Autorzy:
Lech, P.
Zolciak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46240.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Badawczy Leśnictwa
Tematy:
rozwoj ryzomorf
dwutlenek wegla
czynniki srodowiska
lesnictwo
inokulacja
Pinus sylvestris
grzyby
wzrost roslin
sadzonki
opienka ciemna
sosna zwyczajna
Armillaria ostoyae
ryzomorfy
czynniki rozwoju
fitopatologia lesna
drzewa lesne
Źródło:
Leśne Prace Badawcze; 2006, 4; 17-34
1732-9442
2082-8926
Pojawia się w:
Leśne Prace Badawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ podwyższonych koncentracji CO2 na wzrost ryzomorfów opieńki ciemnej Armillaria ostoyae (Romagn.) Herink w doświadczeniu in vitro
Influence of elevated CO2 concentrations on the growth of Armillaria ostoyae (Romagn.) Herink rhizomorphs in vitro
Autorzy:
Lech, P.
Zolciak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46278.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Badawczy Leśnictwa
Tematy:
fitopatologia lesna
grzyby
opienka ciemna
Armillaria ostoyae
ryzomorfy
rozwoj ryzomorf
dwutlenek wegla
badania in vitro
Opis:
A comparative experiment was carried out in growth chambers to determine the effects of elevated CO2 concentrations (either 760 ppm or 1140 ppm) versus ambient CO2 conditions on the growth of Armillaria ostoyae (Romagn.) Herink rhizomorphs, which is the infectious organ of a fungal pathogen affecting many forest trees. We found that one out of three isolates in the experiment differed significantly in rhizomorph production, which was measured as rhizomorph dry mass/100 days of growth. Rhizomorph production was also affected by the tree species used as a food source in the inoculum preparation, with beech wood being significantly different from oak and hazel. Under higher CO2 regimes the production of rhizomorphs was consistently lower for all three isolates compared to ambient CO2 concentrations. For one isolate (no. 11) the growth differences were significant between 380 ppm and both elevated CO2 concentrations (760 ppm and 1140 ppm), while for the other two (no. 30 and 32) significance was observed only between 380 ppm and 760 ppm. No statistically significant differences have been noted between 760 ppm and 1140 ppm CO2 for these two isolates. It was concluded that elevated concentrations of CO2 inhibited A. ostoyae rhizomorph growth and therefore have the potential to lessen the pathogenicity of the fungus.
Źródło:
Leśne Prace Badawcze; 2017, 78, 3
1732-9442
2082-8926
Pojawia się w:
Leśne Prace Badawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Batch electrodialysis of lactic acid obtained from LAB fermentation
Autorzy:
Lech, M.
Trusek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/778573.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
lactic acid
membrane separation
Lactobacillus rhamnosus
whey
lactose
Opis:
The aim of this work was to develop the method of lactic acid (LA) separation from fermented whey. CMI-7000 Cation Exchange Membrane and AMI-7001 Anion Exchange Membrane were employed in electrodialysis process. Experiments showed that the selected membranes separated organic acids effectively (including LA) from other organic ingredients present in medium. Selecting an appropriate volume of a receiving chamber could lead to LA concentration. Moreover, membrane fouling during separation was investigated. This phenomenon is negligible which is the main advantage of this process. As it was shown during batch processes, with the voltage increase, the rate of electrodialysis increases as well. It prompts to a reduction of residence time in electrodialyzer during a continuous separation.
Źródło:
Polish Journal of Chemical Technology; 2018, 20, 3; 81-86
1509-8117
1899-4741
Pojawia się w:
Polish Journal of Chemical Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ rozwoju eksplantatu na wydajność izolacji protoplastów niektórych ozdobnych gatunków roślin jednoliściennych
Influence of the explants, selection on yield of protoplasts from some ornamental species of monocotyledonous plants
Autorzy:
Pindel, A.
Lech, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/794789.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2002, 488, 2
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania wystepowania opienkowej zgnilizny korzeni w lasach Beskidu Zywieckiego
Autorzy:
Lech, P.
Zolciak, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/45797.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Badawczy Leśnictwa
Tematy:
wystepowanie
choroby roslin
opienka maczugowata
lasy
opienka ciemna
Beskid Zywiecki
lesnictwo
Armillaria cepistipes
Armillaria ostoyae
opienkowa zgnilizna korzeni
drzewa lesne
fitopatologia lesna
Źródło:
Leśne Prace Badawcze; 2006, 2; 33-49
1732-9442
2082-8926
Pojawia się w:
Leśne Prace Badawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mikro-klastry obliczeniowe w roli komputera pokładowego
Micro computing clusters in the role of the on - board computer
Autorzy:
Lisiak, A.
Lech, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/253340.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Naukowo-Wydawniczy TTS
Tematy:
mikrokomputer
pojazd
transport
microcomputer
vehicle
Opis:
W artykule przedstawiono dwa modele mikro-klastrów obliczeniowych realizujących zadania komputera pokładowego pojazdu. Rozpatrzono dwie koncepcje – pierwszą realizującą model ukierunkowany na realizację rozproszonych usług, drugą związaną ze skalowalną mocą obliczeniową systemu. Podano potencjalny zakres zastosowań oraz podano, jakie ryzyko niesie ze sobą wdrażanie systemów klastrowych w pojazdach. Niewątpliwą zaletą stoso-wania mikro klastrów jest ich skalowalność i unifikacja, pozwalająca na dopasowanie oferowanych opcji systemu do modelu biznesowego poprzez optymalizacje kosztów produkcji. W ramach testów zestawiono przykładowy klaster, składający się z pięciu mikrokomputerów o identycznej konfiguracji wraz z dedykowanym interfejsami wyjściowymi. Interfejsy wyjściowe miały za zadanie generowanie obciążeń obliczeniowych dla całego systemu klastra oraz wizualizację działania testowych algorytmów.
The paper presents two models of micro-computing clusters performing tasks of on-board car computer. Two concepts have been considered - the first carries out a model dedicated to the implementation of distributed services, the second is associated with a scalable cluster's computing power. The potential range of applications and that the risks of implementation of cluster systems in vehicles, is identified. An important advantage of the micro-clusters usage is their scalability and unification that allows you to adjust the options, offered to the business model of the system, through optimization of production costs. In part of the tests exemplary cluster consisting of five microcomputers an identical configuration with a dedicated output interfaces has been built. Output Interfaces were aimed at generating computational load for the entire system and visualization of the test operation algorithms.
Źródło:
TTS Technika Transportu Szynowego; 2015, 12; 2685-2688
1232-3829
2543-5728
Pojawia się w:
TTS Technika Transportu Szynowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biodegradation of whey waste in a continuous stirred-tank bioreactor
Autorzy:
Lech, M.
Trusek-Holownia, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/207876.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
biodegradation
whey
lactose
bioreactor
whey waste
dairy industry
biodegradacja
serwatka
laktoza
bioreaktor
przemysł mleczarski
serwatka odpadowa
Opis:
Post-production whey has a high concentration of proteins and lactose that has to be decreased 500-fold before disposal in the environment. The paper describes goat whey biodegradation in a continuous stirred tank reactor (CSTR) using a Bacillus licheniformis strain. The data obtained emphasize the effect of excess organic compounds on growth rate. Accordingly, the Luong equation was applied to describe the batch process while accounting for substrate inhibition; the constants vmax = 2.29·10–4 1/s, Km = 4.79 g/dm3, Ki = 6.03 g/dm3, and n = 1.1 were experimentally obtained. According to accepted theory, the continuous process can be expressed using Monod’s equation (only for the rising side of the kinetic graph) in a restricted range of substrate concentrations (for glucose, up to 2.16 g/dm3). The estimated values of the constants were vmax = 8.52·10–5 1/s and Km = 0.45 g/dm3. The selected strain effectively decreased the lactose content in whey. At residence times above 30 h, almost total decrease in lactose content was observed that met the requirements of the Polish Ministry of Environmental Protection. The biodegradation of proteins was much slower, but their content does not greatly influence the required BOD and COD values.
Źródło:
Environment Protection Engineering; 2015, 41, 4; 97-107
0324-8828
Pojawia się w:
Environment Protection Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biodegradacja serwatki z wykorzystaniem szczepu B. licheniformis
Biodegradation of industrial whey using B. licheniformis strain
Autorzy:
Lech, M.
Trusek-Hołownia, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2072210.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
serwatka
biodegradacja
B. licheniformis
cheese whey
biodegradation
Opis:
Celem badań jest określenie kinetyki wzrostu szczepu B. licheniformis na podłożu składającym się z przemysłowej serwatki, oraz szybkości biodegra dowania przez ten szczep laktozy i białek serwatkowych w niej zawartych. Wykazano, iż szybkość wzrostu dla stężeń poniżej 2 [kg m"3] jest reakcją pierwszego rzędu ze względu na laktozę. Dla stężeń wyższych obserwuje się inhibicję substratową. Obserwuje się również spadek stężenia białka, jednak szybkość biodegradowania jest o rząd wielkości niższa niż w przypadku laktozy.
Results of whey biodegradation using bacteria strain of B. licheniformis are presented in the paper. The growth kinetics of this strain was developed. The rate of lactose transformation to low lactose concentration is dependent on its content and it could be described as a first-order reaction. During biodegradation a decrease in proteins concentration was observed. In this case, the rate of biodegradation was much slower than that for lactose.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2013, 5; 443--444
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie filtracji membranowej w separacji białek pochodzących z serwatki koziej oraz ich hydrolizatów
Application of membrane filtration to whey proteins and their hydrolysates recovery
Autorzy:
Lech, M.
Trusek-Hołownia, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073110.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
mikrofiltracja
ultrafiltracja
membrana ceramiczna
białka serwatkowe
peptydy
microfiltration
ultrafiltration
ceramic membrane
whey proteins
peptides
Opis:
Celem badań było opracowanie procesu zagospodarowania serwatki będącej niebezpiecznym z punktu widzenia ochrony środowiska produktem ubocznym przemysłu mleczarskiego. Pierwszym etapem był odzysk białek serwatkowych w nich zawartych. Drugim – było odseparowanie peptydów o właściwościach prozdrowotnych, powstających po hydrolizie strumieni niezdatnych do dalszej separacji samych białek. Wykorzystanie do tego celu układu mikro-, ultra- oraz ultrafine-membran ceramicznych prowadzi do skutecznego zagospodarowanie tego problematycznego medium, przy jedno-czesnym odzyskaniu cennych białek i peptydów pochodzenia serwatkowego.
The aim of this research was to elaborate the effective method of whey utilization. Whey is a very dangerous by-product from the environmental protection point of view. A first step of this process was a valuable protein recovery using membrane techniques. After that, as a second step, there was peptides recovery obtained from whey proteins hydrolysis. Ceramic membranes were involved for that purpose. Micro- and ultra-filtration membranes were used for proteins recovery, whereas an ultrafine-filtration membrane was used for peptides separation. The experimental results lead to the conclusion that a ceramic membrane cascade can be used for the whey utilization process.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2015, 3; 101--103
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biodegradacja serwatki w bioreaktorze membranowym
Biodégradation of whey in a membrane bioreactor
Autorzy:
Lech, M.
Trusek-Hołownia, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073194.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
laktoza
BZT
mikrofiltracja
współczynnik podziału strumieni
lactose
BOD
microfiltration
coefficient of stream division
Opis:
Celem pracy było opracowanie procesu biodegradacji serwatki lub permeatów serwatki w bioreaktorze membranowym. Na wylocie z bioreaktora została umieszczona membrana mikrofiltracyjna separująca komórki bakteryjne szczepu Lactobacillus rhamnosus, które pozostając w strefie reakcji zwiększały wydajność procesu. Wysoka koncentracja biomasy spowodowała, że strumień wylotowy zawierał o 73% mniej laktozy niż strumień opuszczający klasyczny bioreaktor mieszalnikowy pracujący w takich samych warunkach.
The aim of this work was the development of biodégradation process of whey or whey permeates in a membrane bioreactor. A microfiltration membrane was located in outlet stream which separated Lactobacillus rhamnosus bacteria in the bioreactor zone and thus the immobilized strain increased the process yield. The high biomass concentration caused the decrease of lactose concentration of about 73% in the outlet stream in comparison to a classical stirred bioreactor.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2017, 3; 84--85
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie prac scaleniowych do przebudowy struktur gruntowych obszarów górskich
Application of land consolidation works in rebuilding of land structures in mountain areas
Autorzy:
Lech-Turaj, B.
Szlapa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61565.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
tereny gorskie
obszary wiejskie
grunty rolne
struktura przestrzenna
scalanie gruntow
przebudowa przestrzenna
Opis:
Karpaty są regionem posiadającym ogromne znaczenie dla właściwego funkcjonowania zarówno środowiska przyrodniczego jak i życia gospodarczego Polski. Badania naukowe prowadzone i koordynowane przez Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich PAN wskazują jednoznacznie, że uprzywilejowanymi funkcjami terenów górskich powinny być; gospodarka wodna, regeneracja sił i zdrowia ludności, ochrona walorów środowiska przyrodniczego, leśnictwo oraz rolnictwo o kierunku hodowlanym. Konieczność przebudowy struktur agrarnych, uregulowania procesów związanych z obiegiem wody i erozją wodną oraz potrzeba ochrony zasobów wodnych i biocenoz naturalnych, możliwa dzięki wsparciu finansowemu z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, będzie wymagała uformowania na analizowanym obszarze nowego modelu użytkowania oraz wprowadzenia gruntownych zmian w kierunkach rolniczego gospodarowania. Do realizacji tych zadań może być wykorzystane, pod warunkiem wprowadzenia pewnych zmian w przepisach i procedurach, scalenie gruntów jako efektywne narzędzie przebudowy struktur przestrzennych obszarów wiejskich.
Carpatian Mountains are the region of great significance for proper functioning of natural environment and of economic life of Poland as well. Scientific studies carried out and co-ordinated by the Mountain Areas Management Commitee of Polish Academy of Science show clear, that the preference functions of mountain areas should be: water management, health and strength recovery of population, protection of natural environment values, forestry and farming. Necessity of rebuilding of agrarian structures, control of processes related to water circulation and water errosion and the need of protection of water resources and natural biocenosis, possible thanks to finance support of structural funds of the European Union, will require creation of a new land use model on the area under study, and introduction of thorough changes in agricultural land management directions. To put these tasks into practice, consolidation of land may be used as an effective tool of rebuilding of spatial structures of rural areas, after introduction of appropriate changes in regulations and procedures.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 2/II
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Small strain stiffness in overconsolidated Pliocene clays
Sztywność prekonsolidowanych iłów plioceńskich w zakresie małych odkształceń
Autorzy:
Markowska-Lech, K.
Lech, M.
Bajda, M.
Szymanski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/81553.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Opis:
A huge development of technical infrastructure, including the construction of many high-rise buildings, roads, railroads and extension of subway lines, took place over the recent years in Poland. Therefore, numerous planned investment projects require geotechnical data documenting the variation of soil parameters found in the subsoil. The shear wave velocity is one of the most important input parameters to represent the stiffness of the soil deposits. This paper focuses on the methods and devices using measurements of the shear wave velocity to estimate the initial shear modulus in cohesive soil. It is preferable to measure VS by in situ wave propagation tests, however it is often economically not feasible in all regions of Poland. Hence, a reliable correlation between shear wave velocity and parameters measured in triaxial cell or static penetration parameters would be a considerable advantage. This study shows results obtained from the bender elements tests and fi eld techniques – seismic cone penetration test and seismic flat dilatometer, performed on overconsolidated cohesive soils in Warsaw. On the basis of the test results possible correlations between shear wave velocity (initial shear modulus), mean effective stress and void ratio are considered and four original empirical relationships are proposed. Moreover, the proposed formulas by two different techniques using triaxial apparatus and also RCPT cone were examined. The proposed formulas show a reasonable agreement with direct shear wave velocity profiles for clays and might be incorporated into routine laboratory and field practice.
Rozwój infrastruktury technicznej, w tym budowa wysokich budynków, dróg, linii kolejowych i rozbudowy linii metra wymaga danych geotechnicznych dokumentujących zmiany parametrów gruntów występujących w podłożu. Pomiar prędkości fali poprzecznej jest jednym z kluczowych parametrów reprezentującym sztywność podłoża. W niniejszym artykule przedstawione zostały metody i urządzenia mierzące prędkości fali poprzecznej i pozwalające oszacować moduł ścinania gruntu. W artykule przedstawione zostały wyniki badań laboratoryjnych (bender elements) i terenowych (SCPT i SDMT) prekonsolidowanych gruntów spoistych z rejonu Warszawy. Przeprowadzone badania pozwoliły na sformułowanie zależności pomiędzy parametrami mierzonymi w laboratorium a prędkością fali poprzecznej i modułem ścinania. Zaproponowane w artykule zależności zostały poddane weryfi kacji w terenie.
Źródło:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation; 2013, 45, 2
0208-5771
Pojawia się w:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Land Reclamation
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biodegradacja serwatki koziej w bioreaktorze działającym w trybie ciągłym
Whey biodegradation in a continuous flow stirred tank reactor
Autorzy:
Lech, M.
Trusek-Hołownia, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073173.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
bioreaktor
serwatka
ChZT
B. licheniformis
biodegradacja
bioreactor
whey
COD
biodegradation
Opis:
Celem badań było opracowanie procesu biodegradacji serwatki w reaktorze mieszalnikowym, działającym w sposób ciągły. Opisano kinetykę wzrostu szczepu użytego do procesu równaniem Monoda ze stałymi Km = 0,45 kg m-3 i umax = 8,52-10-5 s-1. Potwierdzono również inhibicję substratową występującą powyżej stężenia 2 kg m-3 laktozy. Dobrany szczep skutecznie biodegraduje obecną w serwatce laktozę. Przy czasie przebywania w reaktorze wynoszącym 15 h odnotowuje się spadek stężenia laktozy do poziomu wymaga wymaganego przez nadzór ochrony środowiska.
The aim of this research was to elaborate the whey biodegradation process in a continuous flow stirred tank reactor. The kinetics of B. licheniformis growth was investigated and described by the Monod equation. The equation constants are as follows: Km = 0.45 kg m -3 and umax = 8.52-10-5 s-1. The substrate inhibition above the lactose concentration of 2 kg m-3 was also observed. The selected strain biodegrades effectively the whey waste. A decrease of lactose content to the level required by the Ministry of Environmental Protection for the residence time greater than 15 hrs was noticed.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2015, 4; 172--174
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Propozycje w zakresie organizacji procesów racjonalnej przebudowy struktur gruntowych terenów wiejskich Polski
Proposals for oragnization of rational reconstruction of land structures in the rural areas in Poland
Autorzy:
Lech-Turaj, B.
Szlapa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59614.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
Polska
struktura agrarna
obszary wiejskie
grunty rolne
struktura przestrzenna
scalanie gruntow
Opis:
Tereny wiejskie mają ogromne znaczenie zarówno dla środowiska przyrodniczego jak i życia gospodarczego Polski. Coraz większego znaczenia nabierają ich funkcje pozarolnicze, takie jak: mieszkalnictwo, gospodarka wodna, regeneracja sił i zdrowia ludności, ochrona walorów środowiska przyrodniczego, leśnictwo itd. Konieczność przebudowy struktur agrarnych, uregulowania procesów związanych z obiegiem wody i erozją wodną oraz potrzeba ochrony zasobów wodnych i biocenoz naturalnych będzie wymagała uformowania na tych obszarach nowego modelu użytkowania oraz wprowadzenia gruntownych zmian w kierunkach rolniczego gospodarowania. Akcesja Polski do Unii Europejskiej w 2004 roku stworzyła możliwość podjęcia długofalowych, niezwykle kosztownych, ale niezbędnych, działań realizujących najważniejsze cele ogólnospołeczne, takich jak ochrona przeciwpowodziowa i regulacja stosunków wodnych, ochrona zasobów i walorów środowiska przyrodniczego i jego częściowa renaturyzacja, kształtowanie pożądanych walorów klimatycznych i krajobrazowych terenów wiejskich, poszerzenie funkcji rolniczej gospodarstw rolnych (obok działalności produkcyjnej) o działalność ekologiczną (ochronną i konserwatorską) oraz pielęgnowanie cech kulturowych i etnograficznych obszarów wiejskich. Działania te, ze względów organizacyjnych i ich prospołeczny charakter, powinno się prowadzić w ramach rządowych programów operacyjnych programowanych i realizowanych na obszarach kilku województw o zbliżonych cechach struktur agrarnych i środowiska przyrodniczego Finansowane powinny być głównie ze środków funduszy unijnych i środków budżetowych. Niezwykle ważnym zadaniem dla rządu powinno stać się opracowanie takich programów dla regionów położonych w dorzeczu górnej oraz środkowej i dolnej Wisły. Szczególnie pilne, ze względu na ogromne zagrożenie powodziowe znacznych obszarów, wyjątkowe walory przyrodnicze i kulturowe oraz ogromne znaczenie regionu dla właściwego funkcjonowania zarówno środowiska przyrodniczego jak i życia gospodarczego Polski jest opracowanie i realizacja tego typu programu dla trzech województw położonych w dorzeczu górnej Wisły (śląskiego, małopolskiego i podkarpackiego) posiadających w swoich granicach większość obszarów górskich i wyżynnych kraju, w tym cały obszar polskich Karpat. Przy realizacji tych zadań powinno znaleźć zastosowanie, pod warunkiem wprowadzenia istotnych zmian w przepisach i procedurach stanowiących ramy prawne jego stosowania, scalenie gruntów jako efektywne i niezbędne narzędzie do kompleksowej przebudowy rozłogów gospodarstw rolnych i struktur przestrzennych obszarów wiejskich.
Rural areas are of great importance both for the natural environment and for economic life in Poland. Increasingly greater importance is assigned to their non-agricultural functions, such as: residential function, water management, regeneration of people’s strength and health, conservation of the natural environment, forestry, etc. The necessity for reconstruction of farming structures, regulation of processes related to the circulation of water and water erosion, and the need to protect water resources and natural biocenoses, will require formulation of a new usage model in those areas, and introduction of thorough changes in the area of agricultural management. Poland’s accession to the European Union in 2004 has allowed for taking long-term, very costly but necessary actions implementing the most important general social objectives, such as flood prevention and regulation of water relations, protection of the resources and valours of the natural environment and its partial renaturalization, shaping of the required climatic and landscape advantages of the rural areas, extension of the agricultural function of farms (apart from manufacturing activities) with ecological activities (related to conservation and protection), as well as conservation of cultural and ethnographic properties of the rural areas. Due to organizational reasons and their pro-social nature, such activities should be run within governmental operating programmes designed and implemented on the territories of several regions with similar features related to farming structures and the natural environment. Financing should mainly come from the EU funds and the budgets. For the government, it should be an important task to develop such programmes for regions in the upper and lower Vistula River basin. Due to significant risk of flooding on large areas, special natural and cultural valours, and great importance of the region for proper functioning of both the natural environment and economic life of Poland, it is particularly urgent to develop and implement such a programme for three regions located in the upper Vistula River basin (Śląskie, Małopolskie and Podkarpackie Voivodeships) which house most mountainous and plateau areas, including the entire area of the Polish Carpathians. When implementing such tasks, on condition of significant changes in legislations and procedures forming their legal framework, land integration should take place as an effective and necessary tool for complex rebuilding of the distribution of agricultural farms and spatial structures in the rural areas.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 03
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Directions of agriculture development in the Malopolska region in view of integration into the European Union
Autorzy:
Lech-Turaj, B.
Szlapa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61366.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
agricultural development
Malopolska region
integration
European Union
utility structure
multifunctional agriculture
rural area
Opis:
Malopolska region is the region specific in many respects, it has crucial importance for the proper functioning of both economy and social life but also natural environment of Poland. Poland’s integration into the European Union provided a major and unique chance for relatively fast improvement of economic situation of rural dwellers and primarily for regulating processes associated with water cycle and water erosion, and the necessity to protect water resources and natural biocenoses which have been disturbed or degraded in result of too intensive development of agriculture in these areas in the past. EU agricultural policy allocates sufficient means from the Community funds to these aims but only if a number of complex activities to improve agricultural facilities and agrienvironmental measures are implemented by the farmers of the region. In many parts of the Malopolska farm production should be connected with protective and conservative measures. Agriculture in the province, so far focused only on production, should change into multifunctional one in the nearest future. The authors think that because of specific landscape, therapeutic, recreational and cultural values of mountain and upland areas of Malopolska and their importance for national economy and flood-protection of the country, three provinces (Malopolska, Podkarpacie and Silesia) should be included in a separate operational programme providing means for rational and complex reconstruction of rural utility structures.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2008, 06
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wystąpienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy w Międzynarodowym Sztokholmskim Instytucie Badań nad Pokojem (SIPRI) : Sztokholm, 30 marca 1995 r
Autorzy:
Wałęsa, Lech.
Kisiel, Chester A.
Powiązania:
Zbiór Dokumentów = Recueil de Documents Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 1995, nr 1, s. 12-19
Data publikacji:
1995
Tematy:
Wałęsa, Lech (1943- ) mowy
Opis:
Tekst także w jęz. ang.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie enzymatycznej hydrolizy białek
Modeling of protein enzymatic hydrolysis
Autorzy:
Noworyta, A.
Trusek-Hołownia, A.
Lech, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2073223.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
reakcja depolimeryzacji
albumina
termolizyna
weryfikacja modelu
depolymerization reaction
albumin
thermolysin
model verification
Opis:
Przedstawiono założenia modelu obliczania postępu reakcji enzymatycznej depolimeryzacji, która jest przykładem reakcji szeregowo-równoległej. Opisano metodę postępowania na przykładzie reakcji hydrolizy albuminy przy wykorzystaniu termolizyny. Reakcja posłużyła do weryfikacji tego modelu. Stwierdzono złożoną kinetykę zachodzącej reakcji, hamowanej jej produktami. Uzyskano dobrą zgodność przebiegu modelowego z doświadczalnym; zarówno ogólnego stopnia przereagowania jaki składu wybranych frakcji oligopeptydów.
Model assumptions of enzymatic depolymerization reaction (an example of series-parallel reactions) are presented. A method of proceeding on the example of albumin hydrolysis using thermolysin was elaborated. The reaction was used for model verification. A complex kinetics with product inhibition was proposed. A good agreement with the experimental data both for the hydrolysis degree and composition of peptides selected fractions was obtained. Therefore the model was positively veryfied.
Źródło:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2015, 4; 189--190
0368-0827
Pojawia się w:
Inżynieria i Aparatura Chemiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
On the structure of certain nontransitive diffeomorphism groups on open manifolds
Autorzy:
Kowalik, A.
Lech, J.
Michalik, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/254822.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
foliated manifold
bounded group
conjugation-invariant norm
group of diffeomorphisms
commutator
perfectness
uniform perfectness
Opis:
It is shown that in some generic cases the identity component of the group of leaf preserving diffeomorphisms (with not necessarily compact support) on a foliated open manifold is perfect. Next, it is proved that it is also bounded, i.e. bounded with respect to any bi-invariant metric. It follows that the group is uniformly perfect as well.
Źródło:
Opuscula Mathematica; 2012, 32, 3; 511-520
1232-9274
2300-6919
Pojawia się w:
Opuscula Mathematica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wystąpienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Wałęsy na wspólnym posiedzeniu sejmu i senatu z okazji pięćdziesiątej rocznicy zakończenia II wojny światowej : Warszawa, 8 maja 1995 r
Autorzy:
Wałęsa, Lech.
Powiązania:
Zbiór Dokumentów = Recueil de Documents Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, 1995, nr 2, s. 142-150
Współwytwórcy:
Kisiel, Chester A. Tłumaczenie
Data publikacji:
1995
Tematy:
Wałęsa, Lech (1943- ) mowy
Opis:
Tekst także w jęz. ang.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
The occurrence of, and economic losses caused by Armillaria in the Western Carpathian Mts
Występowanie i ekonomiczne straty powodowane przez grzyby z rodzaju Armillaria we Wschodnich Karpatach
Autorzy:
Kaliszewski, A.
Lech, P.
Oszako, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/67557.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Botaniczne
Opis:
An investigation carried out in the Western Carpathian Mountains (Ujsoły, Węgierska Górka, Ustroń and Wisła Forest Districts) demonstrated a strong relationship between dieback in Norway spruce stands and the intensity of occurrence of Armillaria ostoyae.For the most endangered site types – mountain deciduous forest (LG) and mountain mixed forest (LMG), analyses of losses of annual volume increment and of stand productivity were performed, and their financial dimensions determined. The greatest losses – of about 8 m 3 /ha/year for tree stands of the age of 100 years, and 400 m 3 /ha for the rotation period – were found for LG (Mountain broadleaved forest) site type.
Opieńkowa zgnilizna korzeni powodowana przez grzyby rodzaju Armillariastanowi, obok huby korzeni, jeden z najbardziej istotnych problemów ochrony lasu. Największe straty ponoszone są przez jednostki alp w drzewostanach iglastych: według danych RDLPpowierzchnia drzewostanów w Polsce, gdzie stwierdzono szkody spowodowane przez opieńki wyniosła w 1999 roku 144 tys. ha, a już w 2003 roku szacowano ją na ponad 200 tys. ha. Choroba występuje w drzewostanach wszystkich klasach wieku zarówno iglastych, jak i liściastych. Najbardziej zagrożone są drzewostany w regionach południowych kraju (RDLP Katowice i Wrocław), w Polsce północno-wschodniej (RDLP Olsztyn i Białystok) oraz w części północno-zachodniej (RDLP Szczecin i RDLP Toruń). W niektórych rejonach dochodzi do gwałtownego nasilenia wydzielania się posuszu świerkowego, przyjmującego w wielu wypadkach postać rozpadu drzewostanów. Dotyczy to w sposób szczególny obszaru Beskidu Śląskiego i Żywieckiego, gdzie w niżej położonych drzewostanach sytuacja jest katastrofalna. Wymuszone tempem zamierania drzew intensywne cięcia sanitarne skutkują postępującym przerzedzeniem drzewostanów, co zwiększa ich podatność na dalsze szkody powodowane przez czynniki abiotyczne (wiatr, śnieg) oraz biotyczne (patogeny, owady kambiofagiczne). W pracy zaprezentowano i przedyskutowano wyniki badań dotyczące analizy ekonomicznej kosztów zabiegów ochronnych i ograniczania strat spowodowanych przez opieńkową zgniliznę korzeni, które mogą dochodzić nawet do 1000 euro z ha. Analiza ekonomiczna kosztów związanych z ograniczaniem rozwoju patogenicznych opieniek w drzewostanach uszkodzonych i zagrożonych dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania decyzji o konieczności wykonywania zabiegów lub ich zaniechania. Pozwolą one na opracowanie strategii polityki ochrony na różnych szczeblach decyzyjnych oraz będą pomocne przy podejmowaniu decyzji odnośnie pilności przebudowy drzewostanów (dostosowania składu gatunkowego do siedliska) lub minimalizacji szkód w nadleśnictwach o dużym zagrożeniu (np. Ujsoły, Ustroń, Wisła).
Źródło:
Acta Mycologica; 2007, 42, 2
0001-625X
2353-074X
Pojawia się w:
Acta Mycologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies