Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Kuśmierek, J." wg kryterium: Autor


Tytuł:
Influence of sprinkler irrigation and nitrogen fertilization on the quality of malt and wort from barley grains
Autorzy:
Błażewicz, J.
Żarski, J.
Dudek, S.
Kuśmierek-Tomaszewska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101297.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
malting barley
sprinkler irrigation
nitrogen fertilization
malt
wort
simplified mashing efficiency
Opis:
The aim of the research was the evaluation of sprinkler irrigation and nitrogen fertilization on some selected features of the quality of malt and wort from ‘Marthe’ and ‘Mauritia’ malting barley grains. The field experiment was carried out in the years 2010-2012 at the Research Station of the University of Science and Technology in Mochełek near Bydgoszcz. As a result of 3-year field experiment and laboratory test of grain, malt and wort, it was found that introducing sprinkler irrigation into the production process of malting barley is a step justified by the obtained quality effects. It was found that in the case of irrigated malting barley cultivations nitrogen fertilization at the rate of 30 kg·ha-1 provides (in relation to control, non-irrigated treatment) the highest values of such parameters as weight of the technical barley crops, content of protein, extractivity of Pilsen type malt, amount of obtained wort and simplified mashing efficiency. The combination of sprinkler irrigation of malting barley plants with their nitrogen fertilization at the increased rates of 60 and 90 kg·ha-1, resulted in the following effect – high mass of the usable grain of crops remained but their quality deteriorated. Malt produced from malting barley fertilized with nitrogen at the rates of 60 and 90 kg·ha-1, in spite of applied sprinkler irrigation, was characterized by unacceptable – from the technological point of view - increased content of protein in malt in the amount of over 11.5% d.m., as well as huge decrease in malt extractivity (even by 2%) and lower, simplified mashing efficiency (below 70%).
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2017, IV/1; 1469-1481
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ deszczowania i nawożenia azotem w technologii uprawy jęczmienia browarnego na wydajność procesu słodowania - wstępne wyniki badań
Effect of sprinkling irrigation and nitrogen fertilization in the brewing barley cultivation technology on the malting productivity - preliminary results
Autorzy:
Blazewicz, J.
Zembold-Gula, A.
Zarski, J.
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61206.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
uprawa roslin
technologia uprawy
deszczowanie
nawozenie azotem
jeczmien browarny
jeczmien Marthe
jeczmien Mauritia
ziarno
plony
wydajnosc slodowania
masa slodu
Opis:
Celem pracy było określenie wpływu cech odmianowych, deszczowania i nawożenia azotowego na przydatność gospodarczą badanych odmian jęczmienia browarnego. Przydatność gospodarczą określono na podstawie plonu ziarna celnego oraz wydajności słodowania i masy słodu możliwej do pozyskania z powierzchni 1 hektara uprawy. Doświadczenie polowe przeprowadzono w sezonie wegetacyjnym 2010 na glebie lekkiej w Mochełku koło Bydgoszczy. Stwierdzono, że wyższą przydatnością gospodarczą, określoną na podstawie plonu ziarna celnego oraz masy słodu i wydajności słodowania, charakteryzowała się browarnicza odmiana jęczmienia jarego ‘Marthe'. Wprowadzenie deszczowania w technologii uprawy jęczmienia browarnego przyczyniło się do zwiększenia plonu ziarna celnego oraz wydajności procesu słodowania z jednostki powierzchni. Optymalny poziom nawożenia azotem deszczowanych upraw jęczmienia browarnego, pod względem wielkości plonu użytecznego ziarna oraz masy uzyskanego słodu, powinien wynosić 30 kg.ha-1. Zwiększenie nawożenia do 60-90 kg.ha-1nie spowodowało istotnego wzrostu masy ziarna celnego i słodu.
The purpose of this study was to determine the effect of cultivar characteristic, irrigation and the four variants of nitrogen fertilization on economic usefulness of brewing barley grain cultivars. Economic suitability of brewing barley 'Mauritia' and 'Martha' cultivars was define on the basis of plump grains yield, malting productivity and malt weight, which are possible to obtain from 1 hectare of cultivation. A field experiment was conducted during the growing season 2010 on sandy soil in Mochełek near Bydgoszcz. During irrigation, a total of five doses of 105 mm of water was used. From barley grain of thickness over 2.5 mm, Pilsner type malts were obtained in laboratory conditions. It was found that higher economic usefulness, determined on the basis of grain yield, malts weight and malting productivity was characterized by a brewing barley cultivar 'Marthe'. The introduction of irrigation in technology of brewing barley cultivation, regardless of nitrogen fertilization, has contributed to increased grain yield and malting productivity from unit area. Optimal level of nitrogen fertilization for tested cultivars of brewing barley is 30 kg.ha-1. Increasing the nitrogen dose from 30 to 60-90 kg.ha-1, did not result in significant increases in weight of plump grains and malts.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 06
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Klasyfikacja okresów posusznych na podstawie bilansu wody łatwo dostępnej w glebie
Drought spells classification based on easily accesible soil water balance
Autorzy:
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Zarski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59624.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
okolice Bydgoszczy
warunki meteorologiczne
posucha atmosferyczna
posucha rolnicza
obliczenia
bilans wodny gleby
gleby
retencja efektywna
opady atmosferyczne
woda glebowa
woda dostepna dla roslin
rosliny uprawne
pszenica jara
jeczmien jary
bobik
ziemniaki
kukurydza
faza wzmozonego zapotrzebowania na wode
Opis:
W pracy określono posuchę rolniczą, jako co najmniej 7-dniowy, nieprzerwany ciąg dni, w którym wyczerpany jest zapas wody łatwo dostępnej w korzeniowej warstwie gleby. W celu identyfikacji początku tych ciągów oraz klasyfikacji posuch na podstawie długości ich trwania, przeprowadzono odpowiednie obliczenia na bazie danych meteorologicznych z Mochełka koło Bydgoszczy za lata 1996–2005. Wykorzystano założenia metodyczne bilansowej metody prognozowania nawodnień. Symulacje przeprowadzono dla dwóch rodzajów gleby lekkiej: o podłożu zwięzłym i przepuszczalnym oraz pięciu roślin uprawy polowej, które powinny mieć duże znaczenie w przypadku rozwoju nawodnień w rolnictwie: pszenicy jarej i jęczmienia jarego browarnego, bobiku, ziemniaka i kukurydzy na ziarno. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że w rejonie Bydgoszczy w badanym dziesięcioleciu wystąpiło od 8 do 16 posuch rolniczych, w zależności od rodzaju gleby i gatunku rośliny. Dominowały posuchy umiarkowane (ciąg 7–13 dni braku wody łatwo dostępnej). Posuchy intensywne (ciąg 14–20 dni) i bardzo intensywne (ciąg powyżej 20 dni) stanowiły 24% ogólnej liczby okresów posusznych. Ocena jakościowa intensywnych i bardzo intensywnych posuch rolniczych wykazała ich zgodność ze wskaźnikami charakteryzującymi posuchę atmosferyczną.
In the paper, the agricultural drought was defined as at least the 7-days constant period when the reserve of easily accesible water in the root zone is depleted. Calculations based on meteorological data 1996–2005 from Mochełek (near Bydgoszcz) brought the assessment of beginnings of droughts and their classification in regard of duration. The assumptions of balance method for irrigation forecast were taken into account. Two types of soil (compact and pervious) and five cultivated plants (spring wheat and barley, faba bean, potato, maize) were taken into consideration. Results of the studies confirmed that within 10-year period in Bydgoszcz surroundings 8–16 agricultural droughts occured (depending on the soil and cultivated plant type). The majority of droughts were moderate (series of 7–13 days with accesible water deplation). Severe (series of 14–20 days) and very severe droughts (series over 20 days) made 24% of the total number of drought spells. The qualitative assessment of severe and very severe agricultural droughts presents a good compatibility to particular indexes used for atmospheric drought evaluation.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 03
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena potrzeb i efektów deszczowania bobiku w warunkach zróżnicowanego nawożenia azotowego
Evaluation of requirements and effects of sprinkling faba been under different nitrogen fertilization
Autorzy:
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Zarski, J.
Szterk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/59969.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
uprawa roslin
rosliny straczkowe
gleby lekkie
potrzeby nawadniania
deszczowanie
nawozenie azotem
efektywnosc nawadniania
bobik
plony
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki ścisłego doświadczenia polowego z deszczowaniem bobiku odmiany ‘Olga’ przeprowadzonego w latach 2010-2012 w stacji badawczej Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii UTP w Mochełku koło Bydgoszczy na glebie lekkiej. Poszczególne sezony wegetacji roślin były bardzo zróżnicowane, dotyczyło to zwłaszcza opadów atmosferycznych, które determinowały wysokość zastosowanych dawek nawodnieniowych. Największe potrzeby deszczowania wystąpiły w 2010 roku, w którym zastosowano 180 mm, w kolejnych latach opady były korzystniej rozłożone i deszczowano dawką 65 mm. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że potrzeby wodne bobiku na glebie lekkiej w okresie od kwietnia do sierpnia wyniosły około 400 mm. Plon nasion bobiku na obiektach kontrolnych wahał się w kolejnych latach od 1,23 t.ha-1 (2010) do 5,55 t.ha-1 (2012r.). Deszczowanie istotnie zwiększyło plon nasion, średnio o 1,59 t.ha-1, największy przyrost plonu nasion (3,66 t.ha-1) uzyskano w 2010 roku stosując największą dawkę nawodnieniową. Plonowanie na obiektach deszczowanych nie było ustabilizowane, średnio wynosiło 5,00 t.ha-1, z wahaniem się od 3,84 (2011r.) do 6,27 (2012). W doświadczeniu nie stwierdzono wpływu wielkości dawki azotu na wysokość plonu nasion bobiku, jednak najlepsze efekty uzyskano w warunkach bez nawożenia azotem lub stosując 30 kg.ha-1. Wielkość plonu nasion, lata badań i czynniki doświadczenia modyfikowały plon białka. Na obiektach kontrolnych w 2010 roku zebrano zaledwie 0,39 t.ha-1, a na deszczowanych w roku 2012 powyżej 2 t.ha-1.
The paper presents the results of a field experiments with irrigation faba bean cultivar 'Olga' which were carried out on sandy soil in the years 2010-2012 nearby Bydgoszcz in the Research Centre of University of Technology and Life Science – Mochełek. Particular vegetation seasons were different, especially related to rainfall, which determined the amount of applied irrigation doses. The highest-level need for irrigation occurred in 2010, when 180 mm of irrigated water was used; while in subsequent years rainfalls were distributed more preferably thus for irrigation were used 65 mm. Based on the results, it was found that the water needs of faba bean cultivated on sandy soil in the period from April to August amounted to about 400 mm. Seed yield of faba bean collected from control plots ranged in successive years from 1.23 t.ha-1 (2010) to 5.55 t.ha-1 (2012). Irrigation increased the yield significantly by an average of 1.59 t.ha-1, the highest increase in crop (3.66 t.ha-1) was obtained in 2010 by using the highest dose of irrigation. Yield collected from irrigated plots were not stable in the subsequent years, they averaged 5.00 t.ha-1, varying between 3.84 t.ha-1 (2011), and 6.27 t.ha-1 (2012). Based on the results of the experiments, it was not found an influence of nitrogen fertilizer on the amount of yield of seed, the best results were obtained in conditions without nitrogen or with the dose of 30 kg.ha-1. The yield of seed, the subsequent years of research and factors used in the experiment affected the yield of protein. In 2010 from the control plots were collected only 0,39 t.ha-1 of protein, and in 2012 from the irrigated plots were received more than 2 tons.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 1/II
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena potrzeb i efektów deszczowania rzepaku ozimego w rejonie Bydgoszczy
Evaluation of needs and effects of winter oilseed rape grown under sprinkler irrigation in the region of Bydgoszcz
Autorzy:
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Zarski, J.
Szterk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61338.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
uprawa roslin
rosliny oleiste
gleby lekkie
potrzeby nawadniania
deszczowanie
efektywnosc nawadniania
rzepak ozimy
plony
przyrost plonow
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki czteroletniego (2007/08-2010/11) doświadczenia polowego z deszczowaniem rzepaku ozimego odmiany ‘Californium’ przeprowadzonego w warunkach gleby lekkiej, w stacji badawczej Mochełek Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii UTP koło Bydgoszczy. W kolejnych latach wiosennej wegetacji rzepaku ozimego wystąpiły niejednakowe potrzeby nawadniania, najczęściej przypadając w maju i czerwcu. Zastosowano średnio 102,5 mm wody, a sezonowa dawka wahała się od 55 mm w 2009 roku do 150 mm w 2008 roku. Najczęściej, w trzech latach na cztery, potrzeby deszczowania rzepaku ozimego występowały na przełomie kwietnia i maja oraz maja i czerwca. Średnio w latach badań rzepak plonował na poziomie 4,19 t.ha-1, ale w kolejnych latach był niestabilny, najmniejszy plon 2,99 zebrano w 2011 r., a największy 5,45 t.ha-1 w 2009. Zastosowane deszczowania spowodowało zwiększenie plonu nasion średnio o 1,36 t.ha-1(29.3%). Największy przyrost plonu pod wpływem deszczowania (2,00 t.ha-1) uzyskano w 2011 r., przy zastosowaniu 130 mm dawki wody. Największą efektywność rozdeszczowania 1 mm wody (19,6 kg nasion) uzyskano w roku 2009, stosując 55 mm dawkę wody.
The paper presents the results of a four-year (2007/08-2010/11) field experiment with oilseed rape cultivar 'Californium' grown under sprinkler irrigation, conducted in a sandy soil in Research Centre ‘Mochełek’ set in the vicinity of Bydgoszcz, owned by the Faculty of Agriculture and Biotechnology, University of Technology and Life Science. During the spring vegetation of winter oilseed rape in subsequent years occurred uneven needs of irrigation, mostly in May and June. On average 102.5 mm of water was used and seasonal dose ranged from 55 mm in the year 2009 to 150 mm in 2008. In three of four years, the need of irrigation in winter oilseed rape occurred most in late April and May, and May and June. During the years of experiment, the winter oilseed rape yielded on average at the level of 4.19 t.ha-1, but in the consecutive growing seasons the yield was unstable; lowest yield of 2.99 t.ha-1 was collected in 2011, and the highest of 5.45 t.ha-1 in 2009. The use of irrigation resulted in an increase in seed yield by an average of 1.36t.ha-1 (29.3%). The largest increase in seed yield due to sprinkler irrigation (2.00t.ha-1) was obtained in 2011 by applying dose of 130 mm of water. The highest efficiency of 1 mm of water (19.6 kg of seeds) was obtained in 2009 using water dose of 55 mm.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 1/II
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena warunków termicznych w centrum Bydgoszczy na tle dzielnicy peryferyjnej Fordon i terenu zamiejskiego
Assessment of thermal conditions in the center of Bydgoszcz versus those of the Fordon periphery zone and rural area
Autorzy:
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Zarski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/62383.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
klimat lokalny
warunki termiczne
temperatura powietrza
miasta
wyspy ciepla
Bydgoszcz
Bydgoszcz-Fordon
tereny pozamiejskie
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki pomiarów temperatury powietrza przeprowadzone w roku 2012 przy użyciu automatycznych stacji meteorologicznych w trzech lokalizacjach terenowych. Pierwsza rejestrowała warunki termiczne w centrum Bydgoszczy, drugą reprezentującą teren obrzeża miasta zainstalowano w dzielnicy peryferyjnej Fordon, a trzecią reprezentatywną dla okolic Bydgoszczy usytuowano na terenie stacji badawczej Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego w miejscowości Mochle. Na podstawie porównania wartości średnich rocznych, sezonowych i miesięcznych stwierdzono, że najwyższe temperatury powietrza występowały w centrum miasta, chłodniej było w dzielnicy peryferyjnej, a najchłodniej za miastem. Największe różnice zanotowano w lecie, a najmniejsze zimą. Stwierdzone zróżnicowanie temperatury powietrza między centrum miasta, dzielnicą peryferyjną i obszarem zamiejskim, wpływało na terminy początku, końca i długość trwania meteorologicznych pór roku, termicznego okresu wegetacyjnego oraz frekwencję dni charakterystycznych pod względem termicznym. Największe rozbieżności dotyczyły centrum miasta i terenu zamiejskiego. W Fordonie notowano zazwyczaj terminy i wartości pośrednie. We wszystkich lokalizacjach stwierdzono zbliżoną liczbę dni ciepłych, liczba dni przymrozkowych była największa w centrum miasta, a liczba dni mroźnych zdecydowanie największa na terenie zamiejskim.
The paper presents results of air temperature measurements carried out in 2012 using automatic weather stations in three locations. The first station records thermal conditions in the center of Bydgoszcz, the second is installed in the periphery area of the city – in Fordon, and the third station represents the rural area surrounding Bydgoszcz works in the Research Station of the Faculty of Agriculture and Biotechnology, UTP in Mochle. Based on the comparison of temperature records it was found that the highest temperature was registered in the city center, slightly cooler was in the periphery area, and the coldest was outside the city in the rural area. The largest differences were recorded in the summer, and the lowest in the winter. Identified differences in air temperature between the center of the city, peripheral zone and rural area, affected the dates of the beginning, the end and the length of meteorological seasons, the thermal vegetation period and also the attendance of days in terms of thermal conditions. The biggest discrepancies related to the city center and rural area. In Fordon usually were recorded dates in between and intermediate values. In all the locations were found similar number of warm days, the number of days with frost was the largest in the city center, and the number of ice days was by far the largest in the rural area.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2014, II/3
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównanie wybranych elementów meteorologicznych w Bydgoszczy i jej okolicy
Comparison of chosen meteorological elements measured in the centre of Bydgoszcz and its surroundings
Autorzy:
Dudek, S.
Kusmierek, R.
Zarski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886978.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
Bydgoszcz
analiza porownawcza
miasta
okolice Bydgoszczy
opady atmosferyczne
promieniowanie calkowite
stacje automatyczne
stacje pomiarowe
tereny miejskie
tereny pozamiejskie
warunki meteorologiczne
wilgotnosc wzgledna
wyspy ciepla
Opis:
The aim of the study was a comparison of selected meteorological elements, measured with automatic weather stations in two localizations: centre of an urban area (Bydgoszcz) and in an open surroundings (Mochełek). The distance between the both places was about 20 km in a line. Results of the investigation confi rmed the presence of a heat urban island in Bydgoszcz. The urban area was distinguished by higher (of 1.3°C) air temperature higher saturation defi cit (1.1 hPa), whereas lower mean monthly relative humidity (8.3%), wind speed (2.5 m·s–2), monthly total precipitation (7.8 mm) and global solar radiation (32%), comparing to the rural location. The distinctions were not equal in particular monthly periods and in particular cases of meteorological elements. Global solar radiation, air temperature, relative humidity and wind speed differ most in the winter time while saturation defi cit and precipitation vary in summer.
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2008, 17, 1[39]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reakcja kukurydzy na nawadnianie w świetle wyników wieloletniego eksperymentu polowego
Study of maize response on drip irrigation basing on long-term field experiment
Autorzy:
Dudek, S.
Zarski, J.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60521.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
uprawa roslin
gleby lekkie
nawadnianie kroplowe
nawozenie azotem
kukurydza
plonowanie
ziarno
plony
wzrost plonow
struktura plonu
jakosc plonu
Polska Centralna
warunki meteorologiczne
temperatura powietrza
opady atmosferyczne
Opis:
W latach 2000–2008 przeprowadzono w Stacji Badawczej Wydziału Rolniczego UTP w Mochełku pod Bydgoszczą dwuczynnikowe doświadczenie z nawadnianiem kukurydzy odmiany ‘Cedro’ o liczbie FAO 230 na glebie płowej typowej, zaliczanej do klasy IVa. W badaniu zastosowano dwa poziomy nawożenia azotem (90 i 150 kg.ha-1). Wody dostarczano roślinom za pomocą linii kroplującej z wtopionymi emiterami firmy NAAN, rozłożoną wzdłuż rzędów roślin. Średnio, w latach badań, zadysponowano 112 mm wody (28 mm w czerwcu, 49 mm w lipcu, 28 mm w sierpniu i 7 mm we wrześniu), a w poszczególnych sezonach ilość dodatkowej wody wahała się od 25 mm (w roku 2007) do 215 mm w 2008. Zastosowanie nawadniania spowodowało wzrost plonu suchego ziarna kukurydzy z poziomu 5,62 t.ha-1 do 8,53 t.ha-1, a więc o 2,91 t.ha-1(52%). Wielkość przyrostu plonu w latach badań wahała się od 0,46 t.ha-1 w roku 2000, poprzez 0,60 (w chłodnym 2004) do 8,47 (w 2006 z bardzo gorącym i suchym lipcem) i 6,26 w 2008 r. (z małymi opadami V–VII). Uzyskane w doświadczeniu efekty stosowania uzupełniającego niedobory opadów nawadniania zależały w największym stopniu od sumy opadów atmosferycznych lipca, im te opady mniejsze, tym przyrosty plonu ziarna większe. Drugi czynnik – nawozowy – także spowodował istotne zwiększenie produkcji ziarna, ale w porównaniu do nawadniania, znacznie mniejsze, bo wynoszące zaledwie 0,25 t.ha-1. Czynniki doświadczenia niejednakowo zróżnicowały wybrane elementy plonu. Zastosowanie nawadniania korzystnie wpłynęło na podniesienie udziału kolb w plonie ogólnym, udział ziarna w kolbie i dorodność ziarna, a nieznacznie obniżyło zawartość białka. Zwiększona dawka azotu wyraźnie podniosła MTZ oraz niewiele zwiększyła ilość białka. Pozostałe cechy plonu, w tym wilgotność ziarna podczas zbioru, nie zostały zróżnicowane czynnikami doświadczenia.
The paper presents results of a field experiment with maize varietas ‘Cedro’ (FAO230) irrigated on a light soil, carried out in years 2000-2008 in Mochełek (near Bydgoszcz. A combination of 90 and 150 kg of nitrogen per hectar was applied. Water was supplied by a drip irrigation system using the NAAN emitters. The layout of drip laterals placed in beetwen plants’ rows provided a moisture to the soil in a root zone. In the years of the study an average dose of water of 112 mm was used for irrigation (28 mm in June, 49 mm in July, 28 mm in August and 7 mm in September), but in separate seasons the dose varried from 25 mm (year 2007) to 215 mm (year 2008). Irrigation have increased the yield of corn from 5,62 t.ha-1 to 8,53 t.ha-1, which is 2,91 t.ha-1(52%). The increase of the yield of corn in separate years varied from 0,46 t.ha-1 (year 2000) and 0,60 t.ha-1 (in a cold year 2004) to 8,47 t.ha-1(in year 2006 when the art temperature in July was very high) and 6,26 t.ha-1(in year 2008 when was a rainfall shortage in months V-VII). The results of the studies have shown that the effects of the suplementary irrigation have subordinated from the rainfall in July. The lowest was the rainfall in the month , the highest was the corn yield increase. Also the nitrogen fertilization have influenced positively the effects of the yield, but in the comparison with the irrigation effects, the increase was less and equalled of 0,25 t.ha-1. Both elements, water and nitrogen have influenced the constituents of yield but in a different way. Irrigation have increased the quota of corncobs in the total yield, the quota of corn in a cob and quality of corn, but slightly decreased a quantity of protein. The highest dose of nitrogen (150 kg.ha-1) has significantly increased the DM grain of maize and has slightly increased quantity of protein. Other constituents of yield i.e. a moisture of corn haven been influenced by the elements applied.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2009, 03
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje zmian występowania przymrozków przygruntowych w rejonie Bydgoszczy
Trends in the occurrence of ground frosts in the region of Bydgoszcz
Autorzy:
Dudek, S.
Żarski, J.
Kuśmierek-Tomaszewska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/338232.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Technologiczno-Przyrodniczy
Tematy:
data wystąpienia przymrozku
okres bezprzymrozkowy
przymrozek przygruntowy
tendencje zmian
ground frost
date of frost occurrence
frost-free period
trends in occurrence
Opis:
Celem pracy była ocena kierunku, zakresu i stopnia istotności zmian wskaźników, charakteryzujących występowanie przygruntowych przymrozków w latach 1971-2005 w rejonie Bydgoszczy. W hipotezie badawczej założono, że w związku z obserwowanymi zmianami klimatycznymi, w rejonie Bydgoszczy zmienia się klimatyczne ryzyko uprawy roślin, w tym także częstość i terminy występowania przymrozków. Stwierdzono między innymi, że liczba dni z przymrozkami w badanym 35-leciu istotnie zmniejszała się w okresie wiosennym. Coraz wcześniej również zanikały umiarkowane przymrozki wiosenne. Zaobserwowano też tendencję coraz późniejszego pojawiania się przymrozków jesiennych, w konsekwencji czego - wydłużania okresu bezprzymrozkowego.
The aim of this study was to assess the direction, range and significance of changes in the indices characterising the occurrence of ground frost in the years 1971-2005 in the region of Bydgoszcz. Research hypothesis was that due to climate change observed also in the Bydgoszcz region, the climatic risk to plant crops may change as well, including the frequency and timing of frost occurrence. It was found that the number of days with ground frost in the analysed 35-year period significantly decreased in the spring time. Moreover, moderate spring frosts disappeared earlier. Autumn frosts tended to appear later and as a consequence there was a tendency to prolongation of the frost-free period.
Źródło:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie; 2012, 12, 2; 93-106
1642-8145
Pojawia się w:
Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ deszczowania i nawożenia azotowego na plonowanie rzepaku ozimego
The effect of sprinkling irrigation and nitrogen fertilization on the yield of winter rape
Autorzy:
Dudek, S.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Zarski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60950.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
rzepak ozimy
gleby lekkie
nawozenie azotem
deszczowanie
rzepak Californium
plonowanie
struktura plonu
plon bialka
plon tluszczu
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki ścisłego doświadczenia polowego z deszczowaniem i nawożeniem azotem rzepaku ozimego odmiany ‘Californium' przeprowadzonego w latach 2007-2010, w stacji badawczej Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii UTP, w Mochełku koło Bydgoszczy, na glebie lekkiej. W każdym sezonie wiosennej wegetacji roślin wystąpiły potrzeby nawadniania. Zastosowano średnio 93 mm (głównie w maju i czerwcu). Sezonowa dawka wahała się od 55 mm w 2009r. do 150 mm w 2008r. Stosowano dwie dawki azotu: 125 i 200 kg.ha-1. Średnio w latach badań rzepak plonował na poziomie 4,41 t.ha-1. Zastosowane czynniki spowodowały zwiększenie plonu: deszczowanie o 1,13 t.ha-1 (29.3%) ,a nawożenie azotem, o 0,37 t.ha-1(8,7%). Największy przyrost plonu nasion pod wpływem deszczowania (1,27 t.ha-1) uzyskano w 2008r., przy zastosowaniu największej dawki wody (150 mm). Największa (21,6 kg) efektywność rozdeszczowania 1 mm wody przyniosła najmniejsza (55 mm) dawka w 2009r. Deszczowanie spowodowało wyraźniejszą, w porównaniu do nawożenia, poprawę elementów struktury plonu, zwiększając o 11,5% MTN, o 17,3% liczbę rozgałęzień, o 24,7% liczbę łuszczyn i o 8,6% ich długość. Czynniki doświadczenia przyczyniły się do znacznego wzrostu plonu białka i tłuszczu z jednostki powierzchni.
The paper presents the results of strict field experiments of irrigation and nitrogen fertilization of winter oilseed rape variety “Californium” conducted in years 2007-2010 at the Research Station of the Faculty of Agriculture and Biotechnology, University of Technology and Life Sciences in Mochełek near Bydgoszcz on sandy soil. In each season of spring vegetation have appeared needs of water supplementation using irrigation, an average of 93 mm were used (primarily in May and June), but during the years of research the dose ranged from 55 mm in 2009 to 150 mm in 2008. Two doses of nitrogen fertilizer were used: 125 i 200 kg.ha-1. On average, in the years of the research the rape yielded at the level of 4.41 t.ha-1. Applied the factors resulted in increased yield: irrigation of 1.13 t.ha-1 (29.3%) and nitrogen fertilization, of 0.37 t.ha-1 (8.7%). The largest increase in rape seed yield due to irrigation (1.27 t.ha-1) was obtained in 2008, using the highest dose of water (150 mm). The smallest (55 mm) dose of irrigation water in year 2009 brought the largest (21.6 kg) efficiency of 1 mm of the water. Irrigation resulted in a substantial, compared to fertilization, improvement of yield components, increasing by 11.5% thousand seed weight, by 17.3% the number of branches, by 24.7% the number of pods and 8.6% their length. The factors used in the experiment have contributed to a significant increase in the yield of protein and oil from the area unit.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 05
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ deszczowania na plonowanie bobiku uprawianego na glebie lekkiej
Effect of sprinkling irrigation on the yield of Faba bean cultivated on light soil
Autorzy:
Dudek, S.
Zarski, J.
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61258.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
uprawa roslin
gleby lekkie
bobik
bobik Bobas
deszczowanie
plonowanie
wzrost plonow
Opis:
W pracy przedstawiono wyniki ścisłego doświadczenia polowego z deszczowaniem bobiku odmiany ‘Bobas' przeprowadzonego w latach 2005-2009 w stacji badawczej Wydziału Rolnictwa i Biotechnologii UTP w Mochełku koło Bydgoszczy na glebie lekkiej. Poszczególne sezony wegetacji roślin były bardzo zróżnicowane, dotyczyło to zwłaszcza opadów atmosferycznych, które determinowały wysokość zastosowanych dawek nawodnieniowych. W 2009r. potrzeba deszczowania nie wystąpiła, a w 2008 dodatkowo rozdeszczowano 200 mm wody. Plon nasion bobiku na obiektach kontrolnych wahał się w kolejnych latach od 0,58 t.ha-1 (2008) do 5,26 t.ha-1 (2009r.). Pod wpływem deszczowania uzyskano istotny przyrost plonu dochodzący do 3,12 t.ha-1, był on wysoce skorelowany z sumą opadów atmosferycznych okresu maj-lipiec i wielkością dawki nawodnieniowej. Im mniejsze opady i większe dawki nawodnieniowe, tym większe były efekty produkcyjne deszczowania. W doświadczeniu stwierdzono wysoką jednostkową efektywność nawadniania, która wahała się od 14,8 do 34,8 kg dodatkowo uzyskanego plonu dzięki każdemu 1 mm wody, w zależności od roku badań.
The paper presents the results of strict field experiments with irrigation on sandy soil of faba bean (Vicia faba L. minor) varieties "Bobas" conducted in 2005-2009 at the Research Station of the Faculty of Agriculture and Biotechnology, University of Technology and Life Sciences in Mochełek near Bydgoszcz. Subsequent growing seasons were very differential, especially rainfall, which determined the amount of applied irrigation doses. In 2009 there was no need for irrigation, and in 2008 an additional 200 mm of water was distributed. Faba bean seed yield for the control plots ranged in successive years from 0.58 t.ha-1 (2008) to 5.26 t.ha-1 (2009r.). The sprinkler irrigation influenced the significant increase of yield up to 3.12 t.ha-1, it was highly correlated with total precipitation in May-July period and the dose of irrigated water. The lower rainfall and the higher doses of irrigation, the greater were the effects of irrigation production. In the experiment, it was found a high efficiency of irrigation, which ranged from 14.8 to 34.8 kg of an additional yield received from each 1 mm of water, depending on the year.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2011, 06
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of economic efficiency of irrigation in corn for grain production in 2005-2016
Autorzy:
Kledzik, R.
Kropkowski, M.
Dudek, S.
Kuśmierek-Tomaszewska, R.
Żarski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/101496.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
drip irrigation
sprinkler irrigation
economic efficiency
corn for grain
drought categories
Opis:
To evaluate the economic efficiency of irrigation in corn cultivated for grain, production effects were used, which were obtained from studies conducted by researcher team from the Department of Land Reclamation and Agrometeorology at the Experiment Station of the UTP University of Science and Technology in Bydgoszcz in 2005-2016. The research covered the effect of irrigation on yielding of the crop. Economic efficiency calculations were made using the direct surplus increase calculation method. In each variant irrigation enhanced production effects. It was not always economically justified, however. The irrigation costs (for drip and sprinkler irrigation systems) per hectare were decreasing with an increase in acreage. Applying drip irrigation was economically unjustified in moist years and on average in the multi-year period. In the years with dry and average precipitation conditions the direct surplus was positive, except for irrigation of 1 ha. As for the sprinkler-irrigation system, a lack of economic efficiency was reported in moist years, whereas in dry and average years as well as on average in the multi-year period, except for 1 hectare acreage, corn sprinkler-irrigation was economically justified.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2017, II/1; 587-598
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morfotektonika przełomów Solinki i Wetlinki w świetle badań terenowych i interpretacji zdjęć lotniczych (Bieszczady Wysokie)
Morphotectonics of the Solinka and Wetlinka water gaps in the light of field studies and interpretation of aerial photographs (High Bieszczady Mts)
Autorzy:
Kuśmierek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183741.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
analiza morfostrukturalna
neotektonika
metody morfometryczne
Karpaty fliszowe
dorzecze Sanu
morphostructural analysis
neotectonics
morphometric methods
flysch Carpathians
San basin
Opis:
Przełomowe doliny Solinki i Wetlinki w dorzeczu górnego Sanu są interesującym obiektem geoturystycznym ze względu na wyraźne związki rzeźby z ewolucją i tektoniką skomplikowanych struktur geologicznych przedpola jednostki dukielskiej w Bieszczadach. Wyróżniają je także malownicze krajobrazy i rozległe odsłonięcia wychodni piaskowców otryckich (młodszy oligocen), ogniwa typowego dla bieszczadzkiego podregionu facjalnego płaszczowiny śląskiej. Szczegółowe badania kartograficzno-strukturalne autora wykazały, że synkliny zbudowane z grubych kompleksów piaskowców otryckich nasunięte są wstecznie na elewacje strukturalne, co nie znalazło odbicia we wcześniejszych ujęciach kartograficznych. Z formowaniem się dysharmonijnych struktur tektonicznych związany jest inwersyjny charakter rzeźby i geneza przełomów Solinki i Witlinki. Pomiary hipsometryczne reliktów powierzchni zrównań pogórskiego i przydolinnego, wykonane na stereoskopowych zdjęciach lotniczych, dokumentują ich znaczne zdeformowanie i oscylacyjny charakter plioczwartorzędowych wypiętrzeń neotektonicznych. Największe deniwelacje powierzchni spłaszczeń korelują się z intersekcją nasunięć wstecznych, które miały istotny wpływ na tektoniczną przebudowę struktur, a także na rozwój rzeźby, prowadząc do powstania antecedentnych przełomów i wciętych meandrów
Gorge-type valleys of the Solinka and Wetlinka rivers within the Upper San drainage basin represent an interesting geotouristic object in respect of distinct relationship between relief, and evolution and tectonics of complex geological structures in the foreland of the Dukla Unit in the Bieszczady Mts. They also distinguish themselves by picturesque landscapes and vast exposures of the Otryt Sandstone outcrops; this Late Oligocene member is typical of the Bieszczady facies subregion of the Silesian Nappe. Detailed cartographic and structural investigations made by the author have proved that synclines, composed of thick complexes of the Otryt Sandstones, are backward overthrust onto subsurface structural elements, a feature which has not been reflected in previous cartographic elaborations. With formation of the disharmonic tectonic structures, the inversional character and origin of the Solinka and Wetlinka water gaps are connected. Hypsometric measurements of relics of the foothill and riverside planation surfaces, carried out on stereoscopic aerial photographs, have documented significant deformation of the surfaces and oscillatory character of the Pliocene-Quaternary neotectonic uplift. The greatest denivelations of the planation surfaces correlate with the intersection of the backward overthrusts which had crucial effects on tectonic reshaping of the structures, as well as on the relief development; this resulted in the origin of the antecedent water gaps and incised meanders
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2005, 31, 2; 225-242
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wgłębna budowa Karpat w strefie sigmoidy przemyskiej: interpretacja profili sejsmicznych i ocena prognoz naftowych
Subsurface structure of the Carpathians in the zone of the Przemyśl Sigmoid: interpretation of seismic sections and assessment of hydrocarbon prospects
Autorzy:
Kuśmierek, J.
Baran, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183916.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Karpaty zewnętrzne
struktury wgłębne
pokrywy molasowo-fliszowe
tektonika podłoża
identyfikacja pułapek złożowych
Outer Carpathians
subsurface structures
flysch and molasse covers
basement tectonics
identification of reservoir traps
Opis:
Autorzy eksponują kilka nowych aspektów interpretacji wgłębnej tektoniki pokryw fliszowo- -molasowych i ich autochtonicznego podłoża w powiązaniu z oceną perspektywiczności odkrycia złóż węglowodorów w strefie sigmoidy przemyskiej (SP). Oparte są one na wynikach wierceń i geologicznych interpretacji profili sejsmicznych, poddanych reprocessingowi, którego metodyka przedstawiona jest w odrębnej publikacji. Wyniki interpretacji skłaniają do poglądu, że północny zasięg sedymentacji osadów fliszowych był ukośny w stosunku do nasunięć pokryw jednostek grupy brzeżnej. W tym kontekście uznać można, że przed sedymentacją molas budujących płaszczowinę stebnicką utwory fliszowe wypełniały podłużne przegłębienia skłonu platformy, a pozostałe po erozji płaty zostały odkłute i nasunięte łącznie z osadami miocenu. Przyjęcie tego rozwiązania koresponduje z poglądami o wyklinowywaniu fałdów wgłębnych jednostki borysławsko-pokuckiej wzdłuż SP. W świetle tych wyników i znikomego stopnia przeobrażenia termicznego materii organicznej, perspektywy odkrycia złóż węglowodorów w NE części Karpat polskich nie są optymistyczne. Potencjalne pułapki strukturalne zachowały się jedynie w autochtonicznej serii mioceńskiej, pod uszczelniającym nadkładem pokryw allochtonicznych. Odkrycie nowych złóż gazowych w ich obrębie uzależnione jest przede wszystkim od korzystnych cech zbiornikowych, szczególnie w strefach wyklinowywania się horyzontów piaszczystych autochtonu na wyniesieniach podłoża lub ich ekranowania powierzchniami nasunięć.
The authors expose some new aspects of interpretation of the subsurface tectonics of flysch and molasse covers and their autochthonous basement in connection with assessment of prospects for hydrocarbon discoveries in the zone of the Przemyśl Sigmoid (PS). They are based on drilling results and geological interpretation of seismic sections which were reprocessed with application of a methodology presented in another publication. Interpretation results incline towards an opinion that the northern depositional extent of flysch sediments was oblique to overthrusts of the Marginal Group units. In this context, it can be accepted that before the deposition of the molasses that build up the Stebnik Nappe the flysch deposits had filled longitudinal depressions of the platform slope and the post-erosional patches had been detached and thrust together with Miocene sediments. Such a solution corresponds with views on pinching-out of deep-seated folds of the Boryslav-Pokutya Unit along PS. In the light of these results and insignificant thermal transformation of organic matter, prospects for hydrocarbon discoveries in the NE Polish Carpathians are not optimistic. Potential structural traps were preserved only in the autochthonous Miocene series overlain by the sealing overburden of the allochthonous covers. Discovery of new gas fields in the traps will depend mostly on favourable reservoir properties, particularly in zones of pinching-out of sandy horizons of the autochthonous series against the basement highs or in zones of their screening by thrust planes.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2008, 34, 3; 365-384
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of needs and expected effects of sprinkler irrigation in potato cultivated in the Kujawsko-Pomorskie region
Autorzy:
Kusmierek-Tomaszewska, R.
Zarski, J.
Dudek, S.
Januszewska-Klapa, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/61398.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
need
expected effect
sprinkler irrigation
potato
plant cultivation
Kujawy-Pomerania voivodship
production result
standardized precipitation index
Opis:
The study was carried out in order to determine the frequency of droughts in the period of increased water needs in potato, and to assess the needs and expected productive effects of the plants grown under irrigation on the basis of temporal variation of the standardized precipitation index SPI in the Kujawsko- Pomorskie district. Rainfall data were derived from standard measurements of atmospheric precipitation in between 1 July and 31 August in the multi-annual period 1981-2010.These data were obtained from the branches of COBORU in Chrząstowo, Głębokie and Głodowo, and the University of Technology and Life Sciences Research Centre in Mochełek. The results of carried research showed that the frequency of occurrence of dry spell during the period of increased needs for water of potato amounted to 26.7-40.0% in the region, depending on the locality. Strong droughts occurred in the year 1983, 1989, 1992 and 1994, moderate drought in 2005 and weak droughts in 1982, 1984 and 1999. Great irrigation needs of potato which corresponded to periods of strong and moderate droughts (SPI ≤ - 1.0) have been identified in 5 years of the 30 years examined. The expected increase in the yield of potato tubers grown on light soils under irrigation during those years exceeded 15.7t.ha-1. In the 9 years of the 30 have occurred mediumlevel irrigation needs, which in the period of July-August, corresponded to SPI values between 0 and -1.0.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2013, 1/III
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies