Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Florek, P." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-42 z 42
    Tytuł:
    Wartość użytkowa ryb polskiej akwakultury
    Value in use of fishes from Polish aquaculture
    Autorzy:
    Skałecki, P.
    Florek, P.
    Kaliniak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2191449.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    akwakultury
    produkcja rybacka
    ryby
    amur bialy
    tolpyga pstra
    karp
    pstrag teczowy
    szczupak
    sandacz
    okon
    ploc
    wartosc uzytkowa
    mieso ryb
    wartosc odzywcza
    Źródło:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy; 2017, 35, 4; 27-36
    2544-4468
    Pojawia się w:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena potencjału migracyjnego młodzieży z obszarów peryferyjnych Polski południowo-wschodniej
    Assessment of migration potential of youth from peripheral areas in south-east Poland
    Autorzy:
    Cymanow, P.
    Florek-Paszkowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/572424.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Opis:
    W artykule opisano jeden z istotnych problemów związanych z migracjami zarobkowymi – zwłaszcza w odniesieniu do regionów peryferyjnych o znaczącym zapóźnieniu cywilizacyjnym, jakim jest zjawisko tzw. „drenażu mózgów” (brain drain). Problem ten dotyczy w głównej mierze absolwentów i osób młodych, które w obliczu rozpoczynania kariery zawodowej napotykają na istotne bariery polskiego rynku pracy. Przeanalizowano potencjalną skalę migracji wewnętrznych i zewnętrznych, oceniono rangę czynników determinujących wybór miejsca migracji oraz znaczenie elementów wpływających na charakter podejmowanej pracy z uwzględnieniem oczekiwań płacowych potencjalnych migrantów.
    The article describes one of the important problems related to labor migrations, especially in regard to peripheral regions suffering from a considerable civilization gap, i.e. the phenomenon of the so-called “brain drain”. It affects both graduates and young people who, at the start of their professional careers, encounter significant barriers to the Polish labor market. Also the potential scale of internal and external migrations was analyzed and the importance of factors determining the selection of the migration destination as well as the importance of factors affecting the nature of jobs were evaluated, taking into account expectations related to wages and salaries of potential migrants.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego; 2013, 13[28], 3
    2081-6960
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena kosztów migracji ludności wiejskiej Karpat w kontekście zarządzania problemowymi obszarami migracyjnymi
    Cost evaluation of migration of the rural population of the Carpathians in the context of problematic migration areas management
    Autorzy:
    Cymanow, P.
    Florek-Paszkowska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/573772.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych na obszarze gmin górskich Karpat Polski i Ukrainy z udziałem przedstawicieli organów samorządów. Analiza dotyczyła następstw procesów migracji ludności w odniesieniu do czynników generujących koszty dla społeczności lokalnej. Wskazano na istotność poszczególnych determinantów z wykorzystaniem wielokryterialnej metody Analitycznego Procesu Hierarchicznego (AHP) w ramach zbudowanego na jej podstawie modelu odnoszącego się do trzech kryteriów głównych – ekonomicznego, rolnośrodowiskowego oraz społecznego. W artykule podkreślono konieczność podjęcia działań systemowych w zakresie zarządzania obszarami migracyjnymi ze strony władz lokalnych i centralnych, wskazując na ryzyko nasilenia procesów depopulacyjnych i degradacji ekonomicznospołecznej terenów górskich.
    The article presents the results of research carried out among the communities of Polish Carpathian mountains and Ukraine with the participation of representatives of local governments. The analysis includes the consequences of migration processes of the population with relation to the cost drivers for the local community. The significance of the individual determinants using a multi-criteria method (AHP) was indicated. The AHP model included three main criteria - economic, agro-environmental and social. The article emphasizes the need for systematic action from local and central authorities in migration management. The risk of depopulation escalation processes as well as socio-economic degradation of the mountains have been especially emphasized.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego; 2015, 15[30], 2
    2081-6960
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teorie dotyczące naturalnych procesów kruszenia mięsa po uboju
    Theories concerning natural tenderization processes in post mortem meat
    Autorzy:
    Florek, M.
    Domaradzki, P.
    Litwinczuk, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/826823.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    mieso
    jakosc miesa
    tenderyzacja
    uboj
    kruchosc miesa
    procesy enzymatyczne
    proteoliza
    apoptoza
    Opis:
    Spośród różnych właściwości mięsa wpływających na jego jakość, dla konsumenta najważniejsza jest kruchość. W czasie pośmiertnej konwersji mięśni do mięsa zachodzi złożony proces tenderyzacji. Od dawna mechanizm tenderyzacji mięsa był przedmiotem szczególnego zainteresowania badaczy z tego obszaru wiedzy. Pomimo intensywnych badań istota tych procesów nie została dokładnie poznana. W pracy przedstawiono główne teorie dotyczące mechanizmów tenderyzacji mięsa, zarówno nieenzymatyczne (wapniowa teoria kruszenia mięsa, wpływ ciśnienia osmotycznego), jak i enzymatyczne (procesy z udziałem proteolitycznych enzymów endogennych: kalpain i kalpastatyny, kaspaz, katepsyn, proteasomów, macierzy metaloproteaz). Wymienione enzymy prawdopodobnie uczestniczą w pośmiertnej proteolizie białek mięśniowych. Dokonano ponadto omówienia potencjalnych markerów z różnych szlaków metabolicznych, biorących udział w kształtowaniu kruchości mięsa post mortem.
    Of the various meat properties, which impact its quality, tenderness is the most important for the consumer. During the post mortem conversion of muscle to meat, a complex process of meat tenderization occurs. For a long time now, researchers in this field of science have been particularly interested in the mechanism of meat tenderization. Despite intensive studies, the crux of those processes is not thoroughly recognized. In the review paper, main theories are presented, which refer to the mechanisms of meat tenderization, both the non-enzymatic (calcium theory of meat tenderization, effect of osmotic pressure) and the enzymatic theories (processes including proteolytic endogenous enzymes: calpains and calpastatin, caspases, cathepsins, proteasomes, and matrix metalloproteases). The enzymes in question are likely to be engaged in the post mortem proteolysis of muscle proteins. Moreover, potential markers are discussed of different metabolic pathways that participate in developing the post mortem meat tenderness.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2016, 23, 2
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Profil kwasów tłuszczowych mięsa, ikry i wątroby ryb
    Profile of fatty acids in meat, roe, and liver of fish
    Autorzy:
    Kaliniak, A.
    Florek, M.
    Skalecki, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/827648.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Opis:
    Wartość żywieniowa ryb jest zróżnicowana i wynika z ich składu chemicznego, w tym z zawartości kwasów tłuszczowych. Różnice wynikają przede wszystkim z gatunku ryb, ale są także uwarunkowane innymi czynnikami osobniczymi (wielkość i dojrzałość płciowa, cykl reprodukcyjny) i środowiskowymi (system żywienia, sezon, temperatura wody i jej zasolenie, położenie geograficzne akwenu). Skład lipidów zależy od rodzaju tkanki ryb, z której pochodzą (mięśnie, ikra, narządy). Oleje rybne pozyskane z różnych źródeł dostarczają znaczących, lecz zmiennych ilości wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA) o właściwościach prozdrowotnych. Efekt konsumpcji ryb i olejów rybnych, wynikający z obecności zarówno kwasów PUFA, jak i jednonienasyconych (MUFA), dotyczy przede wszystkim obniżenia ryzyka choroby wieńcowej. Dodatkowy, prozdrowotny wpływ związany ze spożyciem kwasów PUFA n-3 wynika z ich istotnej roli w zapobieganiu chorób sercowo-naczyniowych, stanów zapalnych, agresji, depresji, nadciśnienia, chorób autoimmunologicznych, cukrzycy, zaburzeń czynności nerek, reumatoidalnego zapalenia stawów, niedorozwoju mózgu i oczu u niemowląt, alergii i nowotworów. Mięśnie i wątroba to główne narządy magazynujące lipidy w organizmie ryb. Nieprzetworzona ikra i kawior są produktami luksusowymi, ale charakteryzującymi się dużą wartością odżywczą z uwagi na zawartość MUFA i PUFA. Wysoki poziom DHA i EPA oraz korzystna proporcja n-3/n-6 w rybach to główne czynniki zrównoważonej syntezy eikozanoidów w organizmie człowieka. Wspomniane wyżej produkty wciąż postrzegane są w różnych regionach i krajach jako żywność tradycyjna o znaczeniu lokalnym.
    The nutritional value of fish varies and it is associated with their chemical composition including the content of fatty acids. Differences are attributed, first of all, to the species of fish, but they depend on other individual features (size and sexual maturity, reproduction cycle) and environmental factors (fish nutrition system, season, water temperature and its salinity, geographical location of water body). The composition of lipids depends on the type of fish tissue the lipids origin from (muscles, roe, and organs). Fish oils obtained from different sources provide significant quantities of polyunsaturated fatty acids (PUFAs) with pro-health properties, although those quantities vary. First thing, the consumption of fish and fish oils helps reduce the risk of coronary heart disease and this effect is linked with the content of monounsaturated (MUFA) and polyunsaturated fatty acids in them. Another pro-health aspect of consuming n-3 PUFA acids results from their vital role in preventing and treating cardiovascular diseases, inflammations, aggression, depression, hypertension, autoimmune disorders, diabetes, renal impairments, rheumatoid arthritis, underdevelopment of brain and eyes in infants, allergy, and neoplasms. Muscles and liver are those main organs where the lipids are stored in the body of fish. Raw roe and caviar are luxury products; however, they are characterized by a high nutritional value as they contain MUFA and PUFA. A high level of DHA and EPA along with an advantageous n-3/n-6 ratio in fish are major factors in the balanced eicosanoids synthesis in human body. In different regions and countries, the above named products are still perceived as a traditional food of local importance.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2015, 22, 2
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dojrzewanie mięsa wołowego na sucho - aspekty technologiczne
    Dry ageing of beef - technological aspects
    Autorzy:
    Domaradzki, P.
    Florek, M.
    Litwinczuk, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129969.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    zywnosc
    mieso wolowe
    dojrzewanie miesa
    dojrzewanie na sucho
    jakosc
    parametry dojrzewania
    innowacje
    Opis:
    Dojrzewanie wołowiny może być prowadzone na dwa sposoby, tzn. na sucho i na mokro. Historycznie starszą metodą prowadzącą do poprawy cech sensorycznych (kruchości, soczystości, smakowitości) jest dojrzewanie wołowiny na sucho. Od kiedy jednak w latach 70. XX wieku wprowadzono pakowanie próż- niowe, dojrzewanie na mokro zaczęło dominować jako podstawowy sposób dystrybucji, przechowywania i dojrzewania mięsa wołowego. Dojrzewanie na sucho wypełnia natomiast niszę dla tych konsumentów, którzy chcą zapłacić za coś, co może być uznane za luksus, a nie konieczność. Należy również podkreślić, że jedynie proces dojrzewania na sucho pozwala wytworzyć wołowinę o unikatowym profilu smakowo- zapachowym, dzięki czemu uzyskuje się produkt handlowy o wartości dodanej. Zabieg ten jest jednak przedsięwzięciem kosztownym ze względu na konieczność zapewnienia odpowiedniego surowca, tj. mięsa najwyższej jakości z odpowiednią marmurkowatością oraz kontrolowanych warunków mikroklimatu dojrzewalni, niezbędnych do prawidłowego przebiegu tego procesu. Ponadto straty poniesione na etapie dojrzewania metodą suchą i związane z mniejszą wydajnością produktu (większymi ubytkami) wymagają rekompensaty, co przekłada się na ok. 20 % wyższą jego cenę w porównaniu z produktem dojrzewającym w warunkach próżniowych. Mimo tego, że dojrzewanie wołowiny na sucho praktykowane jest od dziesię- cioleci, to optymalne warunki procesu nie zostały dotychczas jednoznacznie określone. Najczęściej poda- wane w literaturze parametry to temperatura w przedziale 0 ÷ 4 ºC, wilgotność względna – 75 ÷ 85 %, natomiast prędkość przepływu powietrza – 0,2 ÷ 2,5 m/s. Okres dojrzewania wołowiny na sucho jest zbliżony do dojrzewania na mokro (zwykle 14 ÷ 35 dni), chociaż niekiedy może on ulec wydłużeniu do 2 a nawet 8 miesięcy. Należy podkreślić, że ostatnio obserwuje się znaczący wzrost zainteresowania i popy- tu na wołowinę dojrzewającą na sucho, co związane jest z większą zamożnością konsumentów, wzrastają- cą świadomością, jak również poszukiwaniem nowych doznań sensorycznych. Wołowina taka uważana jest za produkt premium, który choć droższy, jest oryginalny i odznacza się wysoką jakością.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2019, 26, 4; 17 - 37
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwiazek kolagenu z wybranymi parametrami technologicznymi miesa cielecego
    Relationship between collagen and selected technological parameters of calf meat
    Autorzy:
    Domaradzki, P
    Skalecki, P.
    Florek, M.
    Litwinczuk, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/827031.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    mieso cielece
    sklad chemiczny
    kolagen
    kruchosc miesa
    wodochlonnosc
    parametry technologiczne
    Opis:
    Celem pracy było określenie związku pomiędzy zawartością kolagenu a wybranymi parametrami technologicznymi mięśni szkieletowych cieląt. Materiał badawczy stanowiły losowo pobrane próby mięśnia najdłuższego grzbietu (odcinek lędźwiowy) – LL i półścięgnistego uda – ST ze 116 tusz cieląt w wieku od 4 do 8 tygodni. W próbach oznaczono podstawowy skład chemiczny, wyciek naturalny i termiczny, instrumentalnie siłę cięcia i pracę oraz sensorycznie kruchość i soczystość. Miesień ST w porównaniu z LL zawierał istotnie więcej białka kolagenowego i wody. Charakteryzował się również większą kruchością, ocenioną zarówno sensorycznie, jak i instrumentalnie. Poziom kolagenu ogólnego w obu ocenianych mięśniach był ujemnie skorelowany z zawartością tłuszczu (-0,22 ≤ r ≤ -0,25). Stwierdzono istotnie ujemny związek między zawartością kolagenu w mięśniu LL a jego soczystością oraz siłą i energię cięcia. W przypadku mięśnia ST wykazano natomiast istotnie dodatnią zależność pomiędzy kolagenem a siłą cięcia. Kolagen, jako podstawowy składnik tkanki łącznej ocenianych mięśni cieląt, mimo niewielkiej zawartości (0,95 - 1,20 %), wpływał istotnie na niektóre parametry technologiczne mięsa kształtując jego jakość.
    The objective of the research was to determine the relationship between the content of collagen and the selected technological parameters of skeletal muscles in calves. The research material constituted random samples taken from m. longissimus dorsi (lumbar region) – LL and m. semitendinosus – ST of 116 carcasses of calves aged 4 to 6 weeks. In the samples, the following was determined: chemical composition, drip loss, cooking loss; shear force and shear energy were determined using an instrumental analysis, whereas tenderness and juiciness were determined by a sensory analysis. Compared to the LL muscle, the ST muscle contained significantly more collagen and water. It was also characterized by a better tenderness assessed using both the sensory and the instrumental analysis. The level of total collagen was negatively correlated with the content of fat (-0,22 ≤ r ≤ -0,25) in the two muscles assessed. A significantly negative relationship was found between the content of total collagen in LL and its juiciness, shear force, and shear energy. As for the ST muscle, a significantly positive relationship was evidenced between the content of collagen and the shear force. The content of collagen, a main component of connective tissue, was low (0.95 – 1.20 %), however, it significantly impacted some technological parameters of meat and, therefore, it moulded the quality of meat.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2010, 17, 4; 50-62
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ przechowywania zamrażalniczego na właściwości fizykochemiczne mięsa wołowego pakowanego próżniowo
    Effect of freezing storage on physicochemical properties of vacuum-packed beef
    Autorzy:
    Domaradzki, P.
    Skalecki, P.
    Florek, M.
    Litwinczuk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/827559.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Opis:
    Celem pracy była ocena wpływu zamrażalniczego przechowywania (przez 30 dni) na parametry tekstury i właściwości fizykochemiczne pakowanego próżniowo mięsa wołowego. Materiał badawczy stanowiły próby mięśnia najdłuższego grzbietu z odcinka lędźwiowego (MLL) pobrane z 20 prawych półtusz buhajków w wieku około 18 miesięcy, rasy polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej odmiany czarno-białej. Każdą z prób dzielono na dwie części i pakowano próżniowo w woreczki polietylenowe. Następnie jedną z nich analizowano po 48 h od uboju, drugą badano natomiast po zamrażalniczym przechowywaniu przez 30 dni w temperaturze -20 °C. W próbach oznaczono pH, przewodność elektryczną w łaściwą – EC [mS/cm], barwę wg CIE L*a*b*, wskaźnik TBARS, wyciek rozmrażalniczy (w mięsie po mrożeniu), wyciek termiczny, parametry tekstury (TPA i siłę cięcia) oraz podstawowy skład chemiczny (w mięsie przed mrożeniem). Stwierdzono, że przechowywanie zamrażalnicze spowodowało istotny wzrost przewodności elektrycznej właściwej, gumiastości i twardości oraz istotne obniżenie sprężystości i siły cięcia. Zaobserwowano również istotny wzrost udziału barwy żółtej (b*). Uzyskane wyniki wykazały jednak, że pomimo wystąpienia zmian, jakość fizykochemiczna mięsa wołowego po zamrażalniczym przechowywaniu przez 30 dni była zadowalająca.
    The objective of the study was to assess the impact of freezing storage (for 30 days) on the texture parameters and physicochemical properties of a vacuum-packed beef. The research material consisted of musculus longissimus lumborum (MLL) samples taken from 20 right half-carcasses of bullocks aged approximately 18 months, of the Black-and-White variety, the Polish Holstein-Friesian breed. Each sample was divided into two parts and vacuum-packed in polyethylene bags. Next, one part was analyzed 48 hours after slaughter, and the other part was tested after freezing storage for 30 days at -20 °C. In the samples, the following parameters were determined: pH, specific electrical conductivity - EC (mS/cm), colour according to CIE L*a*b*, TBARS index, thawing loss (in meat after freezing), cooking loss, texture parameters (TPA and shear force), and basic chemical composition (in the analyzed meat before freezing.). It was found that the freezing storage caused the electrical conductivity, gumminess and hardness to significantly increase and the springiness and shear force to significantly decrease. Additionally, a significant increase in the per cent content of yellow colour (b*) was observed. The results obtained showed that, despite the occurred changes, the physicochemical quality of beef after the 30 day freezing storage was satisfactory.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2011, 18, 4
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie profilu smakowo-zapachowego mięsa wołowego w procesie dojrzewania na sucho
    Shaping flavour profile of beef meat during dry ageing process
    Autorzy:
    Domaradzki, P.
    Florek, M.
    Litwinczuk, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129888.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    wołowina
    smak
    zapach
    smakowitość
    związki lotne
    prekursory smaku
    Opis:
    Dojrzewanie to naturalny proces enzymatyczny zachodzący w tkance mięśniowej post mortem. Aktu- alnie praktykowane są dwie techniki dojrzewania mięsa: na mokro (w warunkach próżniowych) i na sucho (tradycyjne, bez pakowania, w powietrzu o określonej temperaturze i wilgotności). Dojrzewanie wołowiny na mokro jest i pozostanie dominującą metodą stosowaną w przemyśle mięsnym ze względu na możliwość zwiększania kruchości i ograniczania ubytków mięsa. Z kolei dojrzewanie na sucho pozwala uzyskać wołowinę o unikatowej smakowitości. Celem niniejszego opracowania było omówienie stanu wiedzy, na podstawie przeglądu literatury, na temat charakterystyki profilu smakowo-zapachowego wołowiny doj- rzewającej na sucho oraz przedstawienie potencjalnych prekursorów i kluczowych związków odpowie- dzialnych za jej swoisty profil. Smakowitość jest jedną z najważniejszych cech jakości mięsa wołowego, będącą kompleksowym wrażeniem odbieranym przez zmysły smaku i zapachu. Surowe mięso ma bardzo słaby aromat i smak, ale zawiera wiele prekursorów, które są generowane w procesie dojrzewania. To właśnie te związki (pochodzące zarówno z tkanki mięśniowej, jak i tkanki tłuszczowej) w trakcie obróbki cieplnej tworzą charakterystyczny profil smakowo-zapachowy wołowiny. Z badań dotyczących smakowi- tości mięsa wołowego wynika, że surowiec poddawany dojrzewaniu na sucho jest pod względem tej cechy oceniany wyżej od dojrzewającego na mokro. Cechy smakowo-zapachowe takiej wołowiny opisywane są jako mocne, maślane, orzechowe, wołowe, pieczeniowe czy skarmelizowane. Dotychczas nie zidentyfi- kowano unikatowych związków smakowo-zapachowych, które różniłyby dojrzewanie na sucho od doj- rzewania na mokro, ale wiele z tych substancji występuje w wołowinie dojrzewającej na sucho w więk- szych ilościach. Aktywne smakowo i zapachowo związki obecne w wołowinie dojrzewającej tym sposobem obejmują spektrum substancji, a do najważniejszych należą związki: siarki, karbonylowe (alde- hydy, ketony), heterocykliczne zawierające azot (pirazyny) oraz związki rozpuszczalne w wodzie (zwłasz- cza wolne aminokwasy). Istotny jest też sposób obróbki termicznej mięsa. Proces prowadzony w niskiej temperaturze skutkuje tworzeniem produktów degradacji lipidów, podczas gdy szybkie ogrzewanie w wyższej temperaturze generuje więcej produktów reakcji Maillarda.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2020, 27, 1; 5 - 30
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Właściwości fizykochemiczne mięsa buhajków trzech rodzimych ras – polskiej czerwonej, białogrzbietej i polskiej czarno-białej oraz simentalskiej i polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej
    Physicochemical properties of meat from young bulls of 3 native breeds: Polish red, white-backed, and Polish black-and-white, as well as of simmental and Polish holstein-fresian breeds
    Autorzy:
    Litwinczuk, Z.
    Florek, M.
    Domaradzki, P.
    Zolkiewski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/828481.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Opis:
    Celem badań była ocena właściwości fizykochemicznych mięsa buhajków trzech rodzimych ras: polskiej czerwonej (PC), białogrzbietej (BG) i polskiej czarno-białej (PCB) i ich porównanie z cechami mięsa buhajków ras: simentalskiej (SIM) i polskiej holsztyńsko-fryzyjskiej (PHF). Zwierzęta opasano w tych samych gospodarstwach systemem półintensywnym, głównie paszami z trwałych użytków zielonych. W próbach mięsa pobranych z półtusz 50 buhajków (po 10 z każdej rasy), w 2. i 7. dniu post mortem wykonano pomiary pH, przewodności elektrycznej właściwej, barwy (wg CIE L*a*b*), siły i energii cięcia oraz oceniono wodochłonność mięsa (wyciek naturalny i termiczny oraz wodę wolną), określono wartość TBARS i zawartość barwników hemowych. Stwierdzono istotnie wyższe pH mięsa buhajków rasy PC w 2. dniu p.m. w porównaniu z BG i PCB (5,73 vs. 5,51 i 5,52), a w 7. dniu – w porównaniu ze wszystkimi pozostałymi rasami (5,79 vs. 5,57 - 5,62). Istotnie większe ubytki cieplne wystąpiły w mięsie buhajków rasy SIM i PHF 7. dnia p.m. (31,6 i 31,8 %) w porównaniu z 3 polskimi rasami rodzimymi (28,1 - 28,9 %). Najmniejszą siłę i energię cięcia stwierdzono w mięsie buhajków rasy PHF i PCB 2. dnia (84,9 N i 0,31 J oraz 89,0 N i 0,34 J) i 7. dnia p.m. (58,8 N i 0,23 J oraz 58,3 N i 0,27 J). Mięso buhajków rasy PHF i SIM charakteryzowało się istotnie (p 0,01) mniejszą koncentracją barwników hemowych (133 i 149 ppm) i większą jasnością 2. dnia p.m. (L* = 40,8 i 42,8) i 7. dnia p.m. (L* = 41,9 i 42,9). Mięso buhajków rasy PC charakteryzowało się natomiast 2. i 7. dnia p.m. istotnie (p 0,01) najwyższym udziałem barwy czerwonej (a* = 24,8 i 27,1) i najniższym udziałem barwy żółtej (b* = 0,9 i 2,6). Największą stabilność oksydacyjną tłuszczu śródmięśniowego stwierdzono 2. i 7. dnia p.m. w mięsie buhajków rasy SIM (0,24 i 0,25 mg MDA kg-1) i rodzimej rasy PC (0,24 i 0,27 mg MDA kg-1).
    The objective of the study was to assess the physicochemical properties of meat from young bulls of three native breeds: Polish Red (PR), White-Backed (WB), Polish Black-and-White (PBW) and to compare them with the properties of meat from young Simmental (SIM) and Polish Holstein-Fresian (PHF) breed bulls. The animals were fed in the same farms using a semi-intensive system, the feed consisted primarily of plants grown on permanent grasslands. The following parameters of the meat samples taken from carcasses of 50 young bulls (10 samples of each breed) were measured or assessed on the 2nd and 7th day post mortem: pH, electrical conductivity, colour (CIE L*a*b*), shear force and shear energy, water holding capacity (natural drip and thermal drip), TBARS values and content of haem pigments.Significantly higher pH values of the meat from the young bulls of PR breed were reported on the 2nd day post mortem compared to the WB and PBW breed bulls, and on the 7th day post mortem compared to all other breeds analyzed (5.73 vs. 5.51 - 5.52). The meat of young bulls of SIM and PHF breeds showed significantly higher cooking losses on the 7th day post mortem. (31.6 % and 31.8 %) compared to the 3 native breeds (28.1 - 28.9 %). The lowest shear force and shear energy were reported in the meat from young bulls of PHF and PBW breeds on the 2nd day post mortem (84.9 N and 0.31 J; 89.0 N and 0.34 J) and on the 7th day post mortem (58.8 N and 0.23 J; 58.3 N and 0.27 J). The meat of PHF and SIM young bulls was characterized by a significantly (P0.01) lower content of haem pigments (133 and 149 ppm) and a higher lightness on the 2nd day post mortem (L* = 40.8 and 42.8) and on the 7th day post mortem (L* = 41.9 and 42.9). On the 2nd and 7th day post mortem, the colour of the meat of young bulls of PR breed was characterized by the significantly (p 0.01) highest percent content of redness (a* = 24.8 and 27.1) and the significantly lowest percent content of yellowness (b* = 0.9 and 2.6). The highest oxidative stability of intramuscular fat was found on the 2nd and 7th day post mortem in the meat of young bulls of SIM breed (0.24 and 0.25 mg MDA kg-1) and of the native PR breed (0.24 and 0.27 mg MDA kg-1).
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2014, 21, 5
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Health properties of Yerba Mate
    Autorzy:
    Lutomski, P.
    Goździewska, M.
    Florek-Łuszczki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085625.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    tea
    Yerba mate
    medicinal effects (health implications)
    Ilex paraguariensis
    Opis:
    Introduction. Yerba Mate, also called Paraguay tea, is obtained from the dried leaves (approximately 95%) and stems (about 5%) of the evergreen shrub-tree Ilex paraguariensis. Each year, the consumption of yerba mate becomes increasingly popular in North America and Europe. The fashion for Paraguay tea has also reached Poland. During the period 2012 – 2018, as much as an 8-fold increase has been observed in the import of this raw material to our country. Objective. The aim of the study is analysis of the present state of knowledge concerning the health effects of Yerba Mate, based on selected scientific literature. Dicussion. The consumption of yerba mate may exert a beneficial effect on human health and its consumption is recommended in the treatment of obesity and while practicing sports. Nevertheless, it should be remembered that a very high consumption of the tea, especially when very hot, may increase the risk of occurrence of cancer, which has not been unequivocally confirmed by scientific studies to-date. Conclusions. It has been confirmed that this beverage shows a number of beneficial health effects, including: a protective effect on liver cells, stimulation of the central nervous system, anti-inflammatory effect, as well as a positive effect on the cardiovascular system.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2020, 27, 2; 310-313
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Water Bound in Elytra of the Weevil Liparus glabrirostris (Küster, 1849) by NMR and Sorption Isotherm (Coleoptera: Curculionidae)
    Autorzy:
    Harańczyk, H.
    Florek, M.
    Nowak, P.
    Knutelski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1490163.pdf
    Data publikacji:
    2012-02
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    82.56.Na
    Opis:
    Scanning electron microscopy micrograms of the elytra of Liparus glabrirostris showed a different dorsal and ventral surface and a multilayered inner structure. Hydration kinetics, sorption isotherm, and proton free induction decays are measured for hydrated elytra of the weevil species Liparus glabrirostris (Coleoptera: Curculionidae) in the atmosphere with controlled humidity. Very tightly bound water fraction with the mass Δ m/$m_0$ = 0.037 ± 0.004, and very short hydration time, tightly bound water Δ m/$m_0$ = 0.034 ± 0.009, and hydration time $t_1^{h}$ = (3.31 ± 0.93) h, and finally loosely bound water fraction with $t_2^{h}$ = (25.5 ± 7.8) h were distinguished. The sorption isotherm is sigmoidal in form, with the mass of water saturating primary water binding sites equal of Δ M/$m_0$ = 0.036. The proton free induction decays show the presence of solid signal (well fitted by a Gaussian function) from elytra ($T_{2G}$* ≈ 18 μs), the immobilized water fraction ($T_{2L_1}$* ≈ 120 μs) and mobile water pool ($T_{2 L_2}$* ≈ 300 μs). The hydration dependence of the water bound in elytra of L. glabrirostris, L/S is linear showing the absence of water-soluble solid fraction and negligible content of water pool "sealed" in pores of the structure.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2012, 121, 2; 491-496
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wybrane parametry produkcyjne i wartość użytkowa pstrągów tęczowych (Oncorhynchus mykiss) dwóch sortymentów
    Selected production parameters and utility value of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) of two weight sorts
    Autorzy:
    Skałecki, P.
    Florek, M.
    Kaliniak, A.
    Pyć, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2191433.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    akwakultury
    produkcja rybacka
    ryby
    pstrag teczowy
    Oncorhynchus mykiss
    tucz
    masa ciala
    wartosc uzytkowa
    wartosc rzezna
    Źródło:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy; 2017, 35, 3; 25-31
    2544-4468
    Pojawia się w:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fulfilment of the requirements of adults and children for minerals by beef, taking into account the breed of cattle and muscle
    Autorzy:
    Domaradzki, P.
    Florek, M.
    Staszowska, A.
    Litwińczuk, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/960095.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
    Opis:
    As well as having the information about the nutritional value of raw meat, today’s consumers expect to be informed to what extent cooked meat meals satisfy recommended nutrition standards. The aim of the study was to estimate the degree to which the demand for selected macrominerals (K, Na, Mg, Ca) and microminerals (Zn, Fe, Mn, Cu) by adults and children is met by a portion of 100 g of cooked beef. For calculations, the average cooking loss at 40% and retention factors between 0.85 and 1.0 were taken into consideration. The degree of satisfying Polish nutrition standards (Recommended Dietary Allowance – RDA and Adequate Intake – AI) was analysed depending on a muscle (longissimus lumborum – LL vs. semitendinosus – ST) and breed of young bulls (Polish Red – PR, Whitebacked – WB, Polish Black-and-White – PBW, Simmental – SIM and Polish Holstein-Fresian – PHF). Among the evaluated cattle breeds, the meat of PHF bulls met to the greatest degree the recommended dietary allowance (RDA) for Zn, Fe and Mn, and to the smallest degree the daily requirement for K and Mg. The LL and ST muscles satisfied the nutritional standards for major minerals to a similar degree, and were primarily (especially the LL muscle) a good source of Zn and Fe (for adults and children), as well as a source of K, Mg and Cu for children. Consumption of 100 g of cooked meat (depending on the breed) satisfied from 52% to 85% of the RDA for Zn for women, 38-62% for men and as much as 83-136% for children. For Fe, the percentages were 14-20% for women and 26-36% both for men and children. Cooked beef was an important source of Mg, particularly for children, as a portion of 100 g met from 27% to 35% of their RDA. However, the same portion met only 3-5% of the daily standard for Na for adults and 4-6% for children.
    Źródło:
    Journal of Elementology; 2017, 22, 1
    1644-2296
    Pojawia się w:
    Journal of Elementology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Content of selected elements in the muscle tissue of plaice (Pleuronectes platessa) and garfish (Belone belone) from the Baltic Sea
    Zawartość wybranych pierwiastków w tkance mięśniowej gładzicy (Pleuronectes platessa) i belony (Belone belone) z Morza Bałtyckiego
    Autorzy:
    Staszowska, A.
    Skalecki, P.
    Florek, M.
    Litwinczuk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/15705.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
    Opis:
    Fish are an important component of a balanced human diet. Marine fish are more popular than freshwater fish among Polish consumers. All fish are an excellent source of minerals, which the human body cannot synthesize. Hence, they should be provided with food in right amounts and proportions. However, fish can be contaminated by heavy metals. For this reason, it is very important to determine the levels of selected trace elements in fish. The aim of this study was to compare the content of mineral compounds in the muscle tissue of two species of fish from the Baltic Sea, i.e. plaice (Pleuronectes platessa) and garfish (Belone belone). Wet-digested fish muscle samples were used to analyze the content of macro- (K, Na, Ca, Mg), and micronutrients (Zn, Fe, Mn, Cu) determined with flame atomic absorption spectrometry (AAS), and the levels of heavy metals (Cd, Pb) using flameless AAS. No significant differences between the species in the concentrations of K, Mg, Ca, Cu and heavy metals appeared, while the Na, Mn, Zn and Fe concentrations were significantly different between the two fish. Higher levels of Na, Mg, Mn and heavy metals were determined in muscle tissue of European plaice, while concentrations of the other macroand micronutrients were higher in muscles of garfish. The muscles of both species showed equal levels of Cd and Pb, below the maximum allowable limits.
    Źródło:
    Journal of Elementology; 2013, 18, 3
    1644-2296
    Pojawia się w:
    Journal of Elementology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ gatunku i środowiska życia ryb na zawartość ołowiu oraz oszacowanie jego pobrania z tkanki mięśniowej
    Impact of fish species and their living environment on concentration of lead and estimated intake thereof from muscle tissue
    Autorzy:
    Staszowska, A.
    Skalecki, P.
    Florek, M.
    Litwinczuk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/825775.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    ryby morskie
    ryby slodkowodne
    przetwory rybne
    mieso ryb
    zywienie czlowieka
    dieta
    zywienie zbilansowane
    wartosc odzywcza
    zanieczyszczenia zywnosci
    metale ciezkie
    olow
    zawartosc olowiu
    pobranie olowiu
    BMDL zob.najnizsze dawki wyznaczone
    najnizsze dawki wyznaczone
    czynniki srodowiska
    Opis:
    Ryby oraz przetwory rybne są ważnym elementem zbilansowanej diety człowieka. Pomimo wysokiej wartości odżywczej mogą być one jednak źródłem metali ciężkich. Celem badań było określenie wpływu gatunku i środowiska życia na zawartość ołowiu w tkance mięśniowej ryb oraz oszacowanie pobrania tego pierwiastka ze 100 g mięsa, uwzględniając najniższe dawki wyznaczone (Benchmark Dose Lower Confidence Limit - BMDL) dla dzieci i dorosłych. Badaniami objęto sześć gatunków ryb żyjących w różnym środowisku: ryby morskie – śledź i dorsz, ryby słodkowodne dzikie – płoć i okoń oraz ryby z akwakultury – pstrąg tęczowy i karp. Zawartość ołowiu oznaczono metodą bezpłomieniowej atomowej spektrometrii absorpcyjnej z wykorzystaniem spektrometru SpectrAA 880Z (Varian). Do analizy wyników zastosowano jednoczynnikową analizę wariancji. Wykazano istotny wpływ gatunku i środowiska życia na zawartość ołowiu w tkance mięśniowej ryb. Istotnie (p ≤ 0,05) najmniejszą zawartość Pb (0,0429 mg·kg-1) oznaczono w mięśniach ryb z akwakultury, natomiast mięśnie ryb morskich i słodkowodnych dziko żyjących zawierały zbliżoną zawartość ołowiu (odpowiednio 0,1419 i 0,1644 mg·kg⁻¹). Najwięcej ołowiu zawierały mięśnie śledzi (0,2349 mg·kg⁻¹) i płoci (0,2145 mg·kg⁻¹), najmniej – pstrągów tęczowych i karpi (około 0,043 mg·kg⁻¹). Oszacowano, że bezpieczna dla dzieci porcja mięsa śledzi i płoci (uwzględniająca najniższe dawki wyznaczające BMDL01) nie powinna przekraczać odpowiednio 75 g i 82 g.
    Fish and fish products are an important part of a balanced human diet. Despite the fact that fish have an excellent nutritional value, they can also be a source of heavy metals. The objective of the research study was to determine the impact of species and living environment of fish on the concentration of lead in muscle tissue of fish, as well to estimate the lead intake from a 100 g portion of meat with reference to the benchmark dose lower confidence limit (BMDL) for children and adults. The research study included the following six species of fish living in different environments: marine fish: herring and cod; wild freshwater fish: roach and perch; and aquaculture fish: rainbow trout and carp. The concentration of lead was determined by flameless atomic absorption spectrometry using a SpectrAA 880Z (Varian) spectrometer. A one-way analysis of variance was applied to analyze the results. The significant impact was proved of species and living environment on the concentrate of lead in muscle tissue of fish. The significantly (p < 0.05) lowest concentrate of Pb (0.0429 mg kg⁻¹) was determined in the muscles of fish from aquaculture. However, the muscles of marine and wild fresh water fish had a similar Pb concentration level (respectively, 0.1419 and 0.1644 mg kg⁻¹). The highest concentrate of lead was determined in the muscles of herring (0.2349 mg kg⁻¹) and roach (0.2145 mg kg⁻¹), and the lowest amount in the muscles of rainbow trout and carp (about 0.043 mg kg⁻¹). It was estimated that a portion of herring and roach meat (as regards the to BMDL01) to be safe for children should not exceed 75 g and 82 g, respectively.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2013, 20, 6
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany właściwości fizykochemicznych i sensorycznych mięsa wołowego w zależności od warunków jego dojrzewania
    Changes in physicochemical and sensory properties of beef meat depending on its ageing conditions
    Autorzy:
    Domaradzki, P.
    Litwinczuk, Z.
    Florek, M.
    Litwinczuk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/825879.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    mieso wolowe
    dojrzewanie miesa
    utlenianie
    wlasciwosci fizykochemiczne
    wlasciwosci sensoryczne
    zmiany wlasciwosci sensorycznych
    zmiany wlasciwosci fizykochemicznych
    pakowanie
    systemy pakowania
    Opis:
    Pod względem wartości odżywczej wołowina jest bardzo cenionym gatunkiem mięsa. W celu uzyskania wysokiej wartości kulinarnej surowiec ten wymaga zabiegów, prowadzących przede wszystkim do wykształcenia pożądanych właściwości sensorycznych. Znaczącą poprawę cech jakościowych wołowina uzyskuje w trakcie odpowiednio długiego okresu dojrzewania, tj. naturalnego procesu zachodzącego po ustąpieniu fazy rigor mortis w każdym mięśniu tuszy. Proces dojrzewania wołowiny w warunkach chłodniczych stosowany jest od ponad stulecia. Współcześnie na skalę przemysłową stosuje się dojrzewanie suche lub mokre. Ma ono charakter zamierzony (celowy) lub prowadzone jest przypadkowo, jako jeden z elementów dystrybucji i sprzedaży mięsa. W pracy przedstawiono różne metody i warunki, w jakich prowadzone jest dojrzewanie wołowiny (w tym pakowanie) oraz ich wpływ na cechy jakościowe mięsa (wodochłonność, kruchość i smakowitość). Oprócz bezsprzecznie pozytywnych aspektów związanych z poubojowym dojrzewaniem mięsa przedstawiono również procesy mogące negatywnie wpływać na końcową jego jakość, wynikającą przede wszystkim z oksydacji składników tkanki mięśniowej (lipidów, barwników i białek). Odpowiednio prowadzony (najczęściej w warunkach próżniowych) proces poubojowego dojrzewania wołowiny pozwala na uzyskanie produktu o wysokiej jakości, tzn. odpowiedniej kruchości i smakowitości oraz bezpieczny pod względem zdrowotnym. Analiza dostępnej literatury pozwala na stwierdzenie, że kulinarne mięso wołowe osiąga pełnię swoich walorów sensorycznych w trzecim tygodniu dojrzewania w temp. 2 ÷ 4 ºC.
    In terms of nutritional value beef is a very valued variety of meat. In order to obtain a high culinary value, this raw material requires treatments to develop desirable sensory properties of meat. The quality characteristics of beef are substantially improved during a reasonably long period of ageing, which is a natural process that takes place in each muscle of the carcass after a rigor mortis phase. Beef has been aged in cold storage conditions for over a century. Dry or wet ageing are currently used on an industrial scale. They are carried out either intentionally (with a target set) or incidentally as one of the elements of meat distribution and sales. The paper presents various methods and conditions of beef ageing (including packaging) and their effect on the quality properties of meat (water-holding capacity, tenderness, and palatability). In addition to the unquestionably positive aspects of post-slaughter ageing of beef, those processes are also shown, which may negatively affect the final meat quality, mainly because of the oxidation of muscle tissue components (lipids, pigments, and proteins). When conducted properly (usually under the vacuum conditions), the post-mortem ageing process of beef meat makes it possible to obtain a product of high quality, i.e. properly tender and palatable as well as safe in terms of health. The analysis of the reference literature available shows that the culinary beef meat achieves its full sensory values in the third week of ageing at 2 ÷ 4 ºC.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2016, 23, 3
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmiany tekstury i właściwości sensorycznych wybranych mięśni szkieletowych różnych kategorii bydła rzeźnego w okresie 12-dniowego dojrzewania próżniowego
    Changes in texture and sensory properties of selected muscles of slaughter cattle of different categories during 12 days of vacuum aging
    Autorzy:
    Domaradzki, P.
    Litwinczuk, Z.
    Litwinczuk, A.
    Florek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/825907.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Tematy:
    bydlo
    zwierzeta rzezne
    mieso wolowe
    miesnie szkieletowe
    wlasciwosci sensoryczne
    kruchosc miesa
    smakowitosc
    soczystosc
    tekstura
    tusze bydlece
    zmiany poubojowe
    sklad chemiczny
    dojrzewanie miesa
    komory prozniowe
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2016, 23, 4
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wartość użytkowa i jakość filetów ryb karpiowatych (Cyprinidae) utrzymywanych w polikulturze
    Use value and quality of fillets of carp fish (Cyprinidae) reared in polyculture
    Autorzy:
    Skalecki, P.
    Florek, M.
    Staszowska, A.
    Kaliniak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/826101.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Technologów Żywności
    Opis:
    Celem pracy było porównanie wartości użytkowej i jakości filetów trzech gatunków ryb karpiowatych: karpia zwyczajnego (Cyprinus carpio L.), amura białego (Ctenopharyngodon iddela Val.) i tołpygi pstrej (Aristichtys nobilis Rich.), utrzymywanych w polikulturze. Ryby pozyskano ze stawów rybackich w woj. lubelskim. Analizowano wymiary morfometryczne, masę i udział elementów ciała, właściwości fizykochemiczne (pH, przewodność elektryczną właściwą, barwę) oraz chemiczne mięsa (woda, związki mineralne jako popiół, białko, tłuszcz, wybrane makro- i mikroelementy, TBARS), jak również wartość kaloryczną i wskaźnik INQ. Ryby trzech ocenianych gatunków o zbliżonej masie ciała (ok. 1000 g) różniły się istotnie (p ≤ 0,05) wymiarami (długością, wysokością i szerokością), nie różniły się natomiast masą tuszy i filetu. Największy udział tuszy i filetu (p ≤ 0,05) stwierdzono w przypadku amura białego (odpowiednio: 66,5 i 48,8 %). Filet karpia zwyczajnego 24 h post mortem wykazywał istotnie (p ≤ 0,05) najniższe pH (6,69) i najwyższą przewodność elektryczną (91,88 mS·cm⁻¹) oraz był najjaśniejszy (najwyższe L* = 55,51), w porównaniu z filetami tołpygi pstrej (odpowiednio: pH₂₄ = 7,31, EC₂₄ = 2,10 mS·cm⁻¹, L* = 52,58) i amura białego (odpowiednio: pH₂₄ = 7,08, EC₂₄ = 1,33 mS·cm⁻¹, L* = 54,86). W tkance mięśniowej amura białego zmierzono najmniejszą wartość parametru b* (-1,09). Filet tołpygi pstrej zawierał istotnie (p ≤ 0,01) najwięcej tłuszczu (9,60 %) o najwyższym INQ (1,45), ale jednocześnie wykazywał najmniejszą stabilność oksydacyjną lipidów (najwyższy TBARS = 0,43 mg MDA kg⁻¹ tkanki mięśniowej), w porównaniu z filetami karpia zwyczajnego i amura białego. Istotnie (p ≤ 0,05) najwięcej Fe (9,97 mg·kg⁻¹) i najmniej Cu (0,15 mg·kg⁻¹) stwierdzono w filecie karpia.
    The research objective was to compare the use value and quality of fillets of three Cyprinidae fish species: common carp (Cyprinus carpio L.), grass carp (Ctenopharyngodon iddela Val.), and bighead carp (Aristichtys nobilis Rich.) reared in a polyculture. Fish were captured from farm ponds to raise fish in the Province of Lublin. The following was analyzed: morphometric dimensions, weight and percent content of body parts, physical-chemical characteristics of the fillets (pH, electrical conductivity, colour), chemical features of the fillets (water, mineral compounds as ash, protein, fat, selected macro- and microelements, TBARS), and, also, value of energy and INQ. Fish of the three assessed species that had a similar weight (about 1000 g) differed significantly (p ≤ 0.05) in their body dimensions (length, height, and width); however, they did not differ in the weight of carcass and fillet. It was found that the grass carp had the highest percent content of carcass and fillet (66.5 and 48.8%, respectively). The pH value of the fillet of common carp analyzed 24h post mortem was significantly (p ≤ 0.05) the lowest (6.69) and its electrical conductivity was significantly (p ≤ 0.05) the highest (91.88 mS·cm⁻¹), and its colour was the brightest (the highest L* = 55.51) compared to the fillets of bighead carp (pH₂₄=7.31, EC₂₄=2.10 mS·cm⁻¹, L* = 52.58, respectively) and of grass carp (pH₂₄=7.08, EC₂₄=1.33 mS·cm⁻¹, L* = 54.86, respectively). The lowest value of the b* (-1.09) was measured in the tissue of grass carp. The content of fat (9.60%) in the fillet of bighead carp was significantly (p ≤ 0.01) the highest with the highest INQ; however, at the same time, the oxidative stability of the lipids thereof was the lowest (the highest TBARS = 0.43 mg MDA kg⁻¹ of the muscle tissue) compared to the fillets of common carp and grass carp. In the fillet of common carp, the concentration of Fe (9.97 mg·kg⁻¹) was found to be significantly (p ≤ 0.05) the highest and the concentration of Cu (9.97 mg·kg⁻¹) to be significantly (p ≤ 0.05) the lowest.
    Źródło:
    Żywność Nauka Technologia Jakość; 2015, 22, 1
    1425-6959
    Pojawia się w:
    Żywność Nauka Technologia Jakość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przyrosty dobowe i wartość rzeźna buhajków opasanych paszami z trwałych użytków zielonych i kiszonką z kukurydzy z uwzględnieniem wartości pokarmowej skarmianych pasz
    Daily weight gain and slaughter value of young bulls fattened on fodders from permanent grassland and maize silage, taking into account the nutritional value of the fodder
    Autorzy:
    Litwinczuk, Z.
    Zolkiewski, P.
    Chabuz, W.
    Florek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/843082.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zootechniczne
    Tematy:
    opas
    zywienie zwierzat
    buhajki
    przyrosty dobowe
    wartosc rzezna
    masa tuszy
    czynniki zywieniowe
    pasze objetosciowe
    uzytki zielone trwale
    siano
    sianokiszonki
    zielonka z traw
    kiszonka z kukurydzy
    wartosc pokarmowa
    Opis:
    Analizowano skład chemiczny oraz wartość pokarmową pasz objętościowych wykorzystywanych w opasie 60 buhajków w 2 gospodarstwach z terenu wschodniej Polski. Oceniano przyrosty dobowe opasanych zwierząt oraz masę tuszy i wydajność rzeźną. Wykazano, że w obu gospodarstwach skarmiano dobre jakościowo pasze objętościowe, przy czym w gospodarstwie I ich zestaw był szerszy, ponieważ obok zielonki, siana i kiszonki z kukurydzy podawano tam także sianokiszonkę. Nieco lepszą zielonkę z traw skarmiano w gospodarstwie I, zawierała ona bowiem 107,4 g BTJN i 97,6 g BTJE w porównaniu do 94 g BTJN i 91 g BTJE w zielonce z gospodarstwa II. Porównywalną wartość pokarmową miały stosowane w obu gospodarstwach kiszonki z kukurydzy, natomiast lepsze siano skarmiano w gospodarstwie II. Średnie dobowe przyrosty masy ciała dla całej ocenianej stawki zwierząt w okresie opasu kontrolnego wynosiły 892 g, przy czym w gospodarstwie I były one istotnie wyższe, tj. 922 g w porównaniu do 875 g w gospodarstwie II (P≤0,05). Buhajki z gospodarstwa I uzyskały również nieznacznie wyższą wydajność rzeźną ciepłą (53,3%) w stosunku do zwierząt z gospodarstwa II (52,57%). Wykazana różnica była jednak statystycznie nieistotna.
    Chemical composition and nutritional value of roughage used in fattening 60 young bulls on 2 farms in the eastern Poland were analyzed. Daily weight gains of the fattened animals, as well as carcass weight and dressing percentage were determined. The roughage used on both farms was found to be of good quality, but a wider range of fodder was used on farm 1 because the bulls received haylage in addition to grass forage, hay and maize silage. The grass forage on farm 1 was of somewhat higher quality, as it contained 107.4 g BDIN and 97.6 g BDIE, compared to 94 and 91 g on farm 2. The nutritional value of the maize silage used on the two farms was comparable, while farm 2 had better quality hay. The mean daily weight gain for the animals during control fattening was 892 g. It was significantly higher on farm 1 – at 922 g compared to 875 g on farm 2 (p≤0.05). The dressing percentage for the bulls on farm 1 was also slightly higher (53.3%) than in case of the bulls on farm 2 (52.57%), but the difference was not statistically significant.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2013, 09, 4
    1733-7305
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wartość użytkowa i jakość mięsa pstrągów tęczowych (Oncorhynchus mykiss Walb.) z chowu ekstensywnego i intensywnego
    Utility value and meat quality of rainbow trouts (Oncorhynchus mykiss Walb.) from extensive and intensive farming
    Autorzy:
    Skalecki, P.
    Staszowska, A.
    Kaliniak, A.
    Florek, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/843819.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zootechniczne
    Opis:
    Celem pracy było porównanie wartości użytkowej i właściwości fizykochemicznych mięsa pstrągów tęczowych z chowu ekstensywnego i intensywnego. Badaniami objęto łącznie 40 ryb pozyskanych w wybranym gospodarstwie rybackim na Lubelszczyźnie. Ryby odłowiono ze stawów betonowych (chów intensywny, n=20) oraz ze stawów ziemnych (chów ekstensywny, n=20). Pomimo istotnych różnic w masie oraz długości i wysokości ciała, ryby z chowu ekstensywnego (o masie 342,7 g) i z chowu intensywnego (o masie 516,2 g) miały zbliżony udział filetu (odpowiednio 43,1% i 44,5%). Mięso pstrągów utrzymywanych intensywnie zawierało istotnie więcej tłuszczu (o 2,26 punkty procentowe) i kalorii (o 67,4 kJ.100 g-1), a jego barwa charakteryzowała się większą jasnością (wyższe L*) i istotnie mniejszą intensywnością (niższy udział barwy czerwonej i żółtej, mniejsze nasycenie i odcień) w porównaniu do mięsa ryb z chowu ekstensywnego.
    The aim of this study was to compare the utility value and intrinsic properties of meat of rainbow trout from intensive and extensive farming. Material consisted of 40 rainbow trouts caught in the selected fish farm in the Lublin region. Fish were harvested from intensive farming (concrete ponds, n=20) and from extensive farming (natural ponds, n=20). Despite significant differences in the weight, length and height of body, fish from an extensive farming (mean weight 342.7 g) and an intensive farming (mean weight 516.2 g), had a similar content of the fillet (43.1% and 44.5%, respectively). Meat of fish from the intensive farming contained significantly more fat (about 2.26 p.p.) and calories (about 64.4 kJ.100 g-1), and its colour was brighter (higher L*) and significantly less intense (lower redness, yellowness, lower saturation and hue) compared with the meat of fish from an extensive farming.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2013, 09, 3
    1733-7305
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wartość użytkowa i jakość mięsa pstrąga tęczowego (Oncorhynchus mykiss) z uwzględnieniem masy ryb
    Utility value and meat quality of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) with regard to the weight of fish
    Autorzy:
    Skalecki, P.
    Florek, M.
    Litwinczuk, A.
    Zaborska, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/843955.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zootechniczne
    Tematy:
    ryby
    pstrag teczowy
    Oncorhynchus mykiss
    wartosc uzytkowa
    masa ciala
    mieso ryb
    jakosc
    Opis:
    Celem pracy była ocena wartości użytkowej i jakości mięsa pstrąga tęczowego w zależności od masy ryb. Badaniami objęto 18 pstrągów, odłowionych w gospodarstwie z terenu województwa lubelskiego, które podzielono na dwie grupy sortymentowe: S – do 350 g (n=10) i D – powyżej 350 g (n=8). Obie grupy ryb, pomimo istotnej różnicy w masie ciała, miały zbliżony udział mięsa w tuszy (51-52%). Mięso pstrągów większych (pow. 350 g) charakteryzowało się korzystniejszym składem chemicznym.
    The aim of this study was to evaluate the utility value and meat quality of two groups of rainbow trout. The study involved 18 trouts fished on the farm localized in the Lublin voivodeship, which were divided into two groups of assortment: S – up to 350 g (n=10) and D – above 350 g (n=8). Both groups of fish, despite the substantial difference in their weight, had the similar share of meat in the fish (51-52%). Meat of larger trout (over 350 g) was characterised by more favorable chemical composition.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2013, 09, 1
    1733-7305
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Medical and socio-demographic determinants of depressive disorders in diabetic patients
    Autorzy:
    Florek-Łuszczki, M.
    Choina, P.
    Kostrzewa-Zabłocka, E.
    Panasiuk, L.
    Dziemidok, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2085636.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    diabetes
    medical and socio-demographic factors
    depressive disorders
    Opis:
    Introduction. Diabetes is a civilisation disease creating a serious challenge for public health. In Poland, approximately 2 million people suffer from diabetes, of which about 25% are unaware of their illness. A considerable part of persons with diabetes experience complications related with the disease. Objective. The aim of the study was to determine the relationship between elements of the state of health and socio-demographic characteristics of diabetic patients treated in the Diabetes Clinic at the Institute of Rural Health (IMW) in Lublin, eastern Poland, and the occurrence of depressive symptoms in these patients. Materials and method. The study was conducted in 2017–2018 among patients treated in the Diabetes Clinic at the Institute of Rural Health in Lublin, by the method of a diagnostic survey using the Beck’s Depression Inventory and an author-constructed questionnaire, as well as data from the patients’ medical records. The study included 314 patients from the Diabetes Clinic who expressed their informed consent to participate in the research. Results. The study showed that diabetes is a disease which predisposes for the occurrence of depression. The occurrence of depressive symptoms of various degrees of intensity was confirmed in more than a half of the examined patients. Among the factors which exerted a significant effect on the occurrence of depressive symptoms were: diabetic neuropathy, type 2 diabetes, high BMI value, lack of occupational activity, poor material standard, and the need to obtain assistance in daily functioning due to the fact of being ill with diabetes. Conclusions. It is necessary to implement routinely performed examinations into the diagnostic-therapeutic process to assess the state of psychological health of diabetic patients, which would allow sufficiently early application of appropriate psychological or psychiatric intervention.
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2020, 27, 2; 255-259
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Importance of cannabinoids in the functioning of the central nervous system
    Znaczenie kannabinoidów w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego
    Autorzy:
    Wróblewska-Łuczka, P.
    Florek-Łuszczki, M.
    Łuszczki, J.J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2052972.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
    Tematy:
    cannabinoids
    central nervous system
    brain diseases
    kannabinoidy
    ośrodkowy układ nerwowy
    choroby mózgu
    Opis:
    At present, there is a great emphasis of public opinion on the legalisation of medical marijuana, i.e. the top parts of the cannabis plants rich in tetrahydrocannabinol (THC). Nevertheless, in the cannabis plants, there are many various cannabinoids, including cannabidiol (CBD). Scientific reports to-date indicate the possibility for using pharmacologically active cannabinoids in the treatment of such diseases/symptoms as: anorexia, vomiting, neuropathic pain, inflammatory diseases, multiple sclerosis, degenerative diseases of the central nervous system (Parkinson’s disease, Huntington’s disease, Alzheimer’s disease, Tourette’s syndrome), epilepsy, schizophrenia, and obesity. The article presents up-to-date information on the results of experimental studies concerning the effectiveness of cannabinoids, with particular consideration of diseases related with the central nervous system, including epilepsy, neuropathic pain, mental disorders, as well as obesity and anorexia.
    Aktualnie obserwuje się duży nacisk opinii społecznej na legalizację medycznej marihuany, czyli szczytowych części roślin konopi indyjskich bogatych w tetrahydrokannabinol (THC). Tymczasem, w konopiach jest wiele różnych kannabinoidów, między innymi kannabidiol (CBD). Aktualne doniesienia naukowe wskazują na możliwość wykorzystania farmakologicznej aktywności kannabinoidów w obszarze leczenia takich chorób/ objawów jak: anoreksja, wymioty, ból neurogenny, choroby zapalne, stwardnienie rozsiane, choroby degeneracyjne ośrodkowego układu nerwowego (choroba Parkinsona, Huntingtona, Alzheimera oraz zespół Tourette’a), padaczka, schizofrenia, otyłość. W pracy przedstawiono aktualne informacje na temat wyników prowadzonych dotychczas badań nad skutecznością kannabinoidów, ze szczególnym uwzględnieniem chorób związanych z ośrodkowym układem nerwowym, w tym: padaczką, bólem neuropatycznym, chorobami psychicznymi oraz otyłością i anoreksją.
    Źródło:
    Health Problems of Civilization; 2018, 12, 3; 223-230
    2353-6942
    2354-0265
    Pojawia się w:
    Health Problems of Civilization
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wartość użytkowa i skład chemiczny mięsa karpi (Cyprinus carpio L.) i pstrągów tęczowych (Oncorhynchus mykiss Walb.) pozyskanych z gospodarstw regionu lubelskiego
    The nutritional value and chemical composition of muscle tissue of carp (Cyprinus carpio L.) and rainbow trout (Oncorhynchus mykiss Walb.) obtained from fish farms in the Lublin region
    Autorzy:
    Skalecki, P.
    Florek, M.
    Litwińczuk, A.
    Staszowska, A.
    Kaliniak, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/843468.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zootechniczne
    Opis:
    Celem pracy była ocena wartości użytkowej oraz wartości odżywczej mięsa pstrąga tęczowego i karpia. Badaniami objęto 40 ryb (po 20 osobników każdego gatunku), odłowionych w gospodarstwach z terenu województwa lubelskiego. Pstrągi tęczowe charakteryzowały się istotnie wyższym udziałem części jadalnych. Mięso pstrągów tęczowych zawierało również istotnie więcej białka, jak również było bardziej energetyczne w porównaniu do mięsa karpi.
    The aim of the work was to evaluate utility value of rainbow trout and carp as well as the nutritional value and chemical composition of their muscle tissue. The study involved 40 fishes (20 individuals of each species) caught on two farms in the Lublin Province. Rainbow trouts were characterized by a significantly higher proportion of the edible parts. Meat of rainbow trouts also contained significantly more protein and had higher calorific value as compared to the carp meat.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2013, 09, 2
    1733-7305
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jakość użytkowa i wartość odżywcza tkanki mięśniowej sandaczy (Sander lucioperca) i szczupaków (Esox lucius) utrzymywanych w polikulturze
    Quality in use and nutritional value of the muscle tissue of zander (Sander lucioperca) and pike (Esox lucius) reared in polyculture
    Autorzy:
    Skalecki, P.
    Florek, M.
    Kaliniak, A.
    Kedzierska-Matysek, M.
    Dmoch, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/843228.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Zootechniczne
    Tematy:
    ryby
    sandacz
    Sander lucioperca
    szczupak
    Esox lucius
    jakosc uzytkowa
    tkanka miesniowa
    sklad chemiczny
    wartosc odzywcza
    Opis:
    Celem pracy była ocena jakości użytkowej i wartości odżywczej tkanki mięśniowej sandacza i szczupaka utrzymywanych w polikulturze. Badaniami objęto 16 ryb (po 8 osobników każdego gatunku), odłowionych w jednym stawie gospodarstwa rybackiego położonego w województwie lubelskim. Wykazano, że przy podobnym wieku obu gatunków ryb drapieżnych szczupaki, pomimo większej masy ciała, charakteryzowały się wyższym udziałem wnętrzności i mniejszym udziałem tuszy oraz niższym współczynnikiem kondycji w porównaniu do sandaczy. Skład chemiczny i kaloryczność tkanki mięśniowej porównywanych gatunków była natomiast bardzo zbliżona i wynosiła, odpowiednio dla sandacza i szczupaka: woda – 77,15 i 76,40%; białko – 21,26 i 21,41%; tłuszcz – 0,41 i 0,58%, popiół – 1,43 i 1,42%, energia – 517 i 528 kJ/100 g. Na podkreślenie zasługuje wysoka wartość wskaźnika jakości żywieniowej (INQ) białka ocenianych ryb drapieżnych (6,9 dla sandacza i 6,8 dla szczupaka), wskazująca, że są one dobrym źródłem tego składnika w diecie, zbilansowanym z podażą energii w porcji 100 g filetów.
    The research objective was to compare the quality in use and nutritional value of muscle tissue of zander (Sander lucioperca) and pike (Esox lucius) reared in a polyculture. The research material comprised 16 specimens (8 of each species) captured from one pond in a fish farm situated in the Lublin Voivodeship. The fish were of similar age. The pike, while having a higher body weight, had a higher percentage of guts, and the carcass percentage and a Fulton’s condition coefficient were lower than in the zander. The chemical composition and calorific value of the muscle tissue were very similar for the two species (water 76.40% and 77.15%; protein 21.26% and 21.41%; lipids 0.41% and 0.58%; ash 1.43% and 1.42%; and energy 517 and 528 kJ/100 g for zander and pike, respectively). It is worth noting the high INQ value for the protein of both fish species (6.8 for pike and 6.9 for zander), which indicates that a 100 g portion of zander or pike fillet is a valuable source of protein in the human diet.
    Źródło:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego; 2016, 12, 1
    1733-7305
    Pojawia się w:
    Roczniki Naukowe Polskiego Towarzystwa Zootechnicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena mikrostruktury i kruchości mięśnia longissimus lumborum cieląt
    Evaluation of the microstructure and tenderness of longissimus lumborum muscle of calves
    Autorzy:
    Ryszkowska-Siwko, M.
    Florek, M.
    Skałecki, P.
    Litwińczuk, A.
    Litwińczuk, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2191432.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    zwierzeta rzezne
    cieleta
    miesien najdluzszy ledzwi
    wlokna miesniowe
    mikrostruktura
    kruchosc
    czynniki genetyczne
    grupy rasowe
    plec
    Źródło:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy; 2017, 35, 3; 49-56
    2544-4468
    Pojawia się w:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Texture characteristics of raw rapeseed honey after storage at room temperature or freezing and heating up to 50°C
    Autorzy:
    Florek, M.
    Kędzierska-Matysek, M.
    Teter, A.
    Matwijczuk, A.
    Czernel, G.
    Skałecki, P.
    Domaradzki, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2082674.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
    Tematy:
    rapeseed honey
    storage
    temperature
    rheology
    texture
    Opis:
    The effects of storing honey for 18 months at room temperature or in a freezer as well as the impact of heating it to different temperatures (30, 40 and 50°C) were studied. The rheological parameters of fresh rapeseed honey were compared to those of the non-stored and unheated samples (control). The storage temperature significantly influenced the rheological behaviour of the honey (except adhesiveness). Higher values of all textural parameters were found in frozen honey in comparison with control and room temperature samples. However, in comparison with the control samples, higher values (around twice) of the dynamic viscosity, firmness, work and adhesive force were produced by honey stored at room temperature. Thermal treatment of the honey heated at 30, 40 and 50°C influenced a continuous decrease in all of the textural properties (with the exception of the cohesive force) compared to the control samples (20°C). The average change in the texture-temperature coefficient for dynamic viscosity, firmness, work, adhesiveness and adhesive force from 20 to 50°C was similar (between 6.62 and 4.09%). Significant, very close and positive Spearmen’s rank correlations (0.894 ≤ rS ≤ 0.987) were observed for dynamic viscosity, firmness, work, adhesiveness and adhesive force. Lower correlations (0.524 ≤ rS ≤ 0.684) were found between the cohesive force and all of the other textural properties.
    Źródło:
    International Agrophysics; 2020, 34, 1; 57-64
    0236-8722
    Pojawia się w:
    International Agrophysics
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porównanie wartości rzeźnej tusz i jakości żywieniowej mięsa jagniąt i cieląt rzeźnych
    Comparison of carcass slaughter value and nutritional quality of meat from lambs and calves
    Autorzy:
    Florek, M.
    Junkuszew, A.
    Skałecki, P.
    Domaradzki, P.
    Bojar, W.
    Litwińczuk, Z.
    Gruszecki, T.M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2191436.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    zwierzeta rzezne
    cieleta
    jagnieta
    tusze jagniece
    tusze cielece
    wartosc rzezna
    wydajnosc poubojowa
    otluszczenie
    mieso cielece
    mieso jagniece
    jakosc miesa
    sklad chemiczny
    zelazo hemowe
    zawartosc zelaza
    wartosc energetyczna
    jakosc zywieniowa
    Źródło:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy; 2017, 35, 4; 7-15
    2544-4468
    Pojawia się w:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porównanie właściwości fizykochemicznych mięsa jagniąt i cieląt rzeźnych
    Comparison of physicochemical properties of meat from lambs and calves
    Autorzy:
    Florek, M.
    Domaradzki, P.
    Junkuszew, A.
    Skałecki, P.
    Litwińczuk, Z.
    Gruszecki, T.M.
    Bojar, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2191457.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Tematy:
    zwierzeta rzezne
    cieleta
    jagnieta
    miesien polbloniasty
    mieso cielece
    mieso jagniece
    wlasciwosci fizykochemiczne
    odczyn miesa
    przewodnosc elektryczna
    wodochlonnosc
    barwa miesa
    kruchosc miesa
    warunki przechowywania
    Źródło:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy; 2018, 36, 1; 31-44
    2544-4468
    Pojawia się w:
    Journal of Animal Science, Biology and Bioeconomy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modeling of the Experimental Molecular-Based Ring-Shaped Nanomagnets
    Autorzy:
    Antkowiak, M.
    Kozłowski, P.
    Musiał, G.
    Florek, W.
    Kamieniarz, G.
    Esposito, F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1534905.pdf
    Data publikacji:
    2010-11
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    75.40.Cx
    75.40.Mg
    Opis:
    Quantum transfer matrix technique and numerically exact diagonalization method are applied to the Heisenberg spin systems to model ring-shaped molecules. Two cases are investigated: (i) a dozen of S = 1 spins with additional biquadratic exchange and (ii) a dimetallic molecule $Cr_7Cd$, where it is assumed that exchange anisotropy is determined in a local coordination system. In the latter case the calculated susceptibility is compared with experimental results.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2010, 118, 5; 965-966
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Effect of selected factors related to emotions and general health on the health behaviours of paramedics
    Autorzy:
    Gonczaryk, A.
    Chmielewski, J.P.
    Strzelecka, A.
    Fiks, J.
    Nowak-Starz, G.
    Florek-Łuszczki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761752.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2022, 29, 3; 424-432
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    In vitro evaluation of the effect of tobacco smoke on rat cornea function
    Autorzy:
    Marzec, E.
    Olszewski, J.
    Piatek, J.
    Samborski, W.
    Sosnowski, P.
    Oleskow, B.
    Zawadzinski, J.
    Florek, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/49713.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2012, 19, 4
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Detection of protozoans Babesia microti and Toxoplasma gondii and their co-existence in ticks (Acari: Ixodida) collected in Tarnogórski district (Upper Silesia, Poland)
    Autorzy:
    Asman, M.
    Solarz, K.
    Cuber, P.
    Gasior, T.
    Szilman, P.
    Szilman, E.
    Tondas, E.
    Matzullok, A.
    Kusion, N.
    Florek, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/51668.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2015, 22, 1
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of functional capacity of the elderly
    Autorzy:
    Wróblewska, Z.
    Chmielewski, J.P.
    Florek-Łuszczki, M.
    Nowak-Starz, G.
    Wojciechowska, M.
    Wróblewska, I.M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761643.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2023, 30, 1; 156-163
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of the quality of life of older people with diabetes
    Autorzy:
    Wróblewska, Z.
    Chmielewski, J.P.
    Wojciechowska, M.
    Florek-Łuszczki, M.
    Wójcik, T.
    Hlinková, S.
    Wróblewska, I.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763038.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2023, 30, 3; 505-512
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Determinants of primary healthcare patients’ dissatisfaction with the quality of provided medical services
    Autorzy:
    Strzelecka, A.
    Stachura, M.
    Wójcik, T.
    Kordyzon, M.
    Chmielewski, J.P.
    Florek-Łuszczki, M.
    Nowak-Starz, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28762841.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2021, 28, 1; 142-148
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Impact of isolation on the biopsychosocial functioning of older people with COVID-19
    Autorzy:
    Wróblewska, I.M.
    Chmielewski, J.P.
    Wojciechowska, M.
    Chmielowiec, B.
    Nowak-Starz, G.
    Szarpak, L.
    Florek-Łuszczki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28761735.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Źródło:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2022, 29, 4; 560-567
    1232-1966
    Pojawia się w:
    Annals of Agricultural and Environmental Medicine
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Reconstruction of the Miocene depositional architecture of the Carpathian Foredeep basin based on geophysical data
    Autorzy:
    Stefaniuk, Michał
    Florek, Marzena
    Maćkowski, Tomasz
    Hadro, Piotr
    Cygal, Adam
    Pieniądz, Krzysztof
    Łapinkiewicz, Artur P.
    Wachowicz-Pyzik, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/24202121.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    Carpathian Foredeep
    Miocene
    geophysical data
    Opis:
    The Carpathian Foredeep in Poland is divided into two parts, eastern and western, with different tectonic frameworks and conditions of the Neogene sedimentary fill. The boundary is the so-called Krakow Ridge associated with the contact of two regional tectonic units: Upper Silesian and Malopolska blocks. The width of the Foredeep varies regionally and significantly differs in the western and eastern parts. It was developed within the epi-Variscan platform. Two zones can be distinguished in the Foredeep: the inner (older) zone and the outer zone. The subject of the presented work is the eastern part of the outer zone of Foredeep located in front of the head of the Carpathian thrust and filled mainly by autochthonous Miocene formations. The meridional width of this zone of the basin varies from about 10 km in the vicinity of Krakow to nearly 100 km in the central part. Its tectonic framework is defined from the south and south-west by marginal structures of the Carpathian overthrust and tectonic units of the folded Miocene. From the north-east and north-west, the border is marked by a system of faults in the foreground of Roztocze Upland and the Holy Cross Mountains. In the Sub-Cenozoic basement, a set of large faults of NW-SE length, with different times of formation and activity, is marked. These faults locally define horst structures and tectonic grabens. Some of the faults continue under the Carpathians, under which there is also a system of transversal faults in relation to the main axis of the orogeny. The influence of the tectonic structures of the basement is noticeable within the Miocene cover by faults disappearing towards the surface and continuous deformations of the adaptive type. The outer foreland basin is filled with marine molasse type deposits of the unfolded autochthonous Middle Miocene with a thickness of up to approx. 3.500 m. The complex of Miocene formations is formed, in the lower, south-western and central part, by strongly differentiated submarine fan deposits accompanied by basin plain formations and gravitational flow deposits, including turbidite deposits characteristic of flysch sedimentation. The outer part of the fans smoothly transitions into the zone of fine-clastic sedimentation of the basin plain. Above the complex of submarine fan sediments, there are thick complexes of sediments of deltaic origin, which are also intensively variable facies, creating a set of channel (coarse-grained) and extra-channel (finegrained) facies. The highest, relatively thin part of the sediments is formed by shallow coastal shelf formations. Submarine fans and river deltas developed mainly in the zone of the south-western and southern coasts of the Miocene reservoir, surrounded by river mouths providing an abundant supply of material from the rising and eroded Carpathians. In the north-eastern and locally even in the middle part of the basin, sediments may appear, for which the feeding area was located in the hinterland of the northern and north-eastern coast of the Miocene Sea. The limited scope of extraction of drill cores resulting from the exploratory and exploitation nature of drilling makes it necessary to use borehole and surface geophysical data to reconstruct the depositional architecture. Processing and interpretation of geophysical data for a complex of Miocene sediments with such characteristics are problematic and ambiguous. Numerous sources of sedimentary material supply in the form of river mouths and submarine channels cause a significant diversification of the depositional architecture of the Miocene basin, making it difficult to trace uniform stratigraphic and lithological and facies boundaries. Sedimentary conditions cause, on the one hand, a certain monotony of the sediments, dominated by clastic formations, enriched by evaporate sediments horizons, and on the other hand, great lateral and depth facies differentiation. Geophysical well-logging data allows to recognize the lithological and facies variability of sediments and to determine the sequence of changes along the borehole trajectory. Seismic reflection data was used to track lateral variability. For the seismic reflective method, the reflective boundaries, characterized by a significant, abrupt change in acoustic impedance, are of primary importance. Within the Miocene basin, numerous reflective boundaries with high lateral variability and non-obvious stratigraphic identification are observed. In a complex of siliciclastic deposits, seismic wave reflections are recorded from the boundaries separating fine-grained lithofacies and medium- and coarse-grained facies. Due to the dominance of deltaic sediments and submarine fans in the depositional architecture of the Miocene complex, the regional continuity of such boundaries is problematic, and their unambiguous stratigraphic identification is practically impossible. To sum up, intense lithological and facies variability of clastic deposits, both lateral and vertical, should be expected within the Miocene complex. The sediments of individual fragments of submarine fans and deltas overlap each other, and there may also be overlaps with the sediments of neighboring fans. Such characteristics of the complex translate into a variable seismic pattern with numerous reflective boundaries and intense lateral variability of the seismic signal characteristics
    Źródło:
    Geotourism / Geoturystyka; 2023, 1-2 (72-73); 68--69
    1731-0830
    Pojawia się w:
    Geotourism / Geoturystyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Searching for in vitro biomarkers of susceptibility to prostate and cervical cancers by analysis of chromosomal instability, gamma-H2AX foci, polymorphisms in DNA repair genes and apoptosis
    Autorzy:
    Wegierek-Ciuk, A.
    Arabski, M.
    Kedzierawski, P.
    Florek, A.
    Solowiej, D.
    Gozdz, S.
    Lisowska, H.
    Kowalik, A.
    Kowalska, M.
    Wojcik, A.
    Polanska, J.
    Lankoff, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/3629.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Wsi
    Tematy:
    in vitro biomarker
    susceptibility
    prostate
    cervical cancer
    cancer
    patient
    human disease
    lymphocyte
    man
    ionizing radiation
    chromosome instability
    gamma-H2AX biomarker
    polymorphism
    DNA repair gene
    apoptosis
    Opis:
    Introduction and objective. According to the cancer epidemiology databases, cancer is the second leading cause of death in developing countries. Moreover, the WHO predicts a continuing increase in the incidence of cancer, extending this trend well into the next several decades. Hence, it seems obvious that the prediction of cancer susceptibility and early diagnosis is an important goal for modern biomedical sciences. The aim of this study is to clarify the value of chromosomal damage, capacity for the repair of double-strand breaks (DSBs), polymorphisms in DNA repair genes, and apoptosis as prognostic markers for prostate and cervical cancer. Materials and methods. 30 prostate cancer patients and 30 cervical cancer patients were enrolled into the study. In addition, 30 healthy female donors and 30 healthy male donors served as controls. The following endpoints were investigated: frequency of micronuclei, gamma-H2AX fluorescence, XRCC1 194C>T, XRCC1 399G>A, XRCC3 IVS5–14 A>G, OGG1 326 Ser>Cys polymorphisms and apoptosis. Results. Among all tested factors, only the homozygous variant (Arg/Arg) in XRCC1 (399 Arg/Gln) was strongly associated with prostate cancer risk, and only a low apoptotic response was connected with cervical cancer risk. The presented study confirmed a positive association between the frequency of MN and increased prostate and cervical cancer risk. However, such a biomarker is not cancer specific. In addition, the information gained by analyzing the gamma-H2AX fluorescence, as well apoptosis, had no value for predicting the risk of prostate and cervical cancers. Conclusions. The final conclusion of the study is that cancer susceptibility is a complex phenotype not readily detectable in relatively small studies by functional assays or analysis of SNP in few, selected genes.
    Źródło:
    Journal of Pre-Clinical and Clinical Research; 2015, 09, 2
    1898-2395
    Pojawia się w:
    Journal of Pre-Clinical and Clinical Research
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Orava Deep Drilling Project and post-Palaeogene tectonics of the Northern Carpathians
    Problematyka głębokiego wiercenia na Orawie a popaleogeńska tektonika Karpat Północnych
    Autorzy:
    Golonka, J.
    Aleksandrowski, P.
    Aubrecht, R.
    Chowaniec, J.
    Chrustek, M.
    Cieszkowski, M.
    Florek, R.
    Gawęda, A.
    Jarosiński, M.
    Kępińska, B.
    Krobicki, M.
    Lefeld, J.
    Lewandowski, M.
    Marko, F.
    Michalik, J.
    Oszczypko, N.
    Picha, F.
    Potfaj, M.
    Słaby, E.
    Ślączka, A.
    Stefaniuk, M.
    Uchman, A.
    Żelaźniewicz, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191970.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    plate tectonics
    neotectonics
    Carpathians
    Palaeogene
    Neogene
    continental deep drilling
    Opis:
    This paper presents an insight into the geology of the area surrounding the ODDP proposed drilling site, and the structural development of the Carpathians in post-Palaeogene times. Since the deep drilling is proposed to be located in the Orava region of the Northern Carpathians, on the Polish-Slovak border, the structure and origin of the Neogene Orava Basin is also addressed in the paper. The outline of geology of the Carpathian Mountains in Slovakia and Poland is presented. This outline includes the Inner Carpathian Tatra Mountains, the Inner Carpathian Palaeogene Basin, the Pieniny Klippen Belt, the Outer Carpathians, the deep structure below the Carpathian overthrust, the Orava Basin Neogene cover, the Neogene magmatism, faults and block rotations within the Inner and Outer Carpathians, and the Carpathian contemporary stress field. The outline of geology is accompanied by the results of the most recent magnetotelluric survey and the detailed description of the post-Palaeogene plate tectonics of the circum-Carpathian region. The oblique collision of the Alcapa terrane with the North European plate led to the development of the accretionary wedge of the Outer Carpathians and foreland basin. The northward movement of the Alpine segment of the Carpathian-Alpine orogen had been stopped due to its collision with the Bohemian Massif. At the same time, the extruded Carpatho/ Pannonian units were pushed to the open space, towards a bay of weak crust filled up by the Outer Carpathian flysch sediments. The separation of the Carpatho/Pannonian segment from the Alpine one and its propagation to the north was related to the development of the N-S dextral strike-slip faults. The formation of the West Carpathian thrusts was completed by the Miocene time. The thrust front was still progressing eastwards in the Eastern Carpathians. The Carpathian loop including the Pieniny Klippen Belt structure was formed. The Neogene evolution of the Carpathians resulted also in the formation of genetically different sedimentary basins. These basins were opened due to lithospheric extension, flexure, and strike-slip related processes. A possible asteno- sphere upwelling may have contributed to the origin of the Orava Basin, which represents a kind of a rift modified by strike-slip/pull-apart processes. In this way, a local extensional regime must have operated on a local scale in the Orava region, within the frame of an overall compressional stress field affecting the entire West Carpathians. Nevertheless, many questions remain open. Without additional direct geological data, which can be achieved only by deep drilling under the Orava Deep Drilling Project, these questions cannot be fully and properly answered.
    W grudniu 1999 Polska dołączyła do programu wierceń kontynentalnych - International Continental Scientific Drilling Program (ICDP). W ramach tego programu jest przygotowywany projekt głębokiego wiercenia w strefie kontaktu teranu Karpat wewnętrznych i płyty północnoeuropejskiej. Praca przedstawia zarys geologii Karpat na terenie Polski i Słowacji, ze szczególnym uwzględnieniem Tatr, paleogenu wewnątrzkarpackiego, pienińskiego pasa skałkowego, zachodnich Karpat zewnętrznych, podłoża nasunięcia karpackiego na południe od Krakowa, neogeńskiego wulkanizmu i budowy geologicznej niecki orawskiej. Wiercenie "Orawa" byłoby usytuowane w rejonie Jabłonki-Chyżnego na linii przekroju sejsmicznego CELEBRATION CEL01, jak również w niedalekim sąsiedztwie głębokiego przekroju geologicznego Kraków-Zakopane i na linii przekroju Andrychów-Chyżne. Przekroje Kraków--Zakopane i Andrychów-Chyżne wykorzystują szereg wierceń Państwowego Instytutu Geologicznego i PGNiG, a także badania sejsmiczne i magnetote-luryczne. Usytuowanie wiercenia w rejonie przygranicznym pozwoli na międzynarodową współpracę z geologami i geofizykami słowackimi. Wiercenie to ma na celu wyjaśnienie szeregu problemów badawczych. Jednym z nich jest zagadnienie młodych i współczesnych ruchów tektonicznych w Karpatach. Przez obszar karpacki przebiega granica europejskiego pola plam gorąca, wyznaczona neogeńskim wulkanizmem oraz rozkładem strumienia cieplnego. Na obszarze pomiędzy Górną Orawą a Górnym Śląskiem, linia graniczna łącząca neogeńskie wulkanity Zakarpacia z andezytami rejonu przypienińskiego i bazaltami Dolnego Śląska przecina skośnie nasunięcia jednostek fliszowych Karpat Zewnętrznych. Równocześnie w rejonie Orawy do pienińskiego pasa skałkowego skośnie dochodzi oś karpackiej, ujemnej anomalii grawimetrycznej, a podłoże skonsolidowane występuje na głębokości nie większej niż 6-9 km, a więc w zasięgu głębokiego wiercenia, co sugerują wyniki badań megnetotellurycznych (Żytko, 1999) i magnetycznych. Podniesienie to, przy generalnym zapadaniu podłoża platformy europejskiej pod Karpaty ku południowi, może bya spowodowane warunkami geotermicznymi, na skutek podnoszenia się astenosfery i występowania pióropuszy płaszcza. Pióropusze te mogą bya niezależne od karpackiej kompresji i subdukcji. Z piórpuszami tymi łączy się lokalna i regionalna ekstensja w warunkach megaregionalnej kompresji. Zjawiska tego rodzaju nie są jeszcze dokładnie poznane, aczkolwiek występują w kilku miejscach na świecie (np. Panteleria na Morzu Śródziemnym). Opracowanie zagadnienia roli pióropuszy płaszcza i określenie ich relacji do kolizji i subdukcji mają zasięg globalny, a ich wyjaśnienie w rejonie karpackim pozwoli na stworzenie uniwersalnego modelu ewolucji orogenów. Nie jest wykluczone, że mamy do czynienia z orogenezą "modyfikowaną" przez pióropusz płaszcza. Powstanie niecki Orawy i Podhala mogłoby więc mieć związek z riftingiem spowodowanym wpływem pióropuszy płaszcza na pograniczu dwóch płyt. Ryft ten jest obrzeżony między innymi wyniesieniami Babiej Góry i Orawskiej Magury. Z ryftem może być związany wulkanizm ukryty pod neogeńskimi utworami niecki orawskiej, a widoczny jako wysokooporowe ciała na profilach megnetotellurycznych. Tektonikę tego obszaru komplikuje występowanie uskoków przesuwczych o różnym przebiegu i orientacji i związane z nimi tworzenie się basenów międzyprzesuwczych typu pull-apart. Proponowane wiercenie przyczyniłoby się do uzyskania odpowiedzi na postawione wyżej problemy. Dla określenia dokładnej lokalizacji wiercenia i jego właściwej interpretacji geologicznej konieczne będzie wykonanie dodatkowych prac geofizycznych. Płytka sejsmika wyjaśniłaby zasięg utworów neogeńskich i pozycję pienińskiego pasa skałkowego pod utworami neogenu, zaś głęboka sejsmika, a zwłaszcza zdjęcie 3-D, przyczyni łaby się do lepszego rozpoznania tektoniki wgłębnej.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2005, 75, No 3; 211-248
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-42 z 42

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies