Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Czarnocka, Małgorzata" wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-18 z 18
    Tytuł:
    W sprawie Nicholasa Maxwella projektu przejścia od wiedzy do mądrości
    ON NICHOLAS MAXWELL’S PROJECT OF TRANSFORMATION OF KNOWLEDGE INTO WISDOM
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577404.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    KNOWLEDGE
    WISDOM
    SCIENTISM
    CONFEDERATIONS OF SCIENTISTS
    TOTALITARIAN SYSTEM
    Opis:
    The authoress discusses Nicholas Maxwell’s Project, especially the scanty character of its philosophical grounds, its party normative, culture-loading comprehension of wisdom, and its radical post-Enlightenment scientism. Some doubts in respect to the project are presented. Above all, the authoress claims governments may lead to a totalitarian scientific system, of Orwell’s type.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2011, 47, 3(189); 297-305
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O nowym eksperymentalizmie bez iluzji. Analiza poglądów Hackinga i Franklina
    On the New Experimentalism without Illusions
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/963490.pdf
    Data publikacji:
    1994-03-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Opis:
    The paper presents an approach to achievements of the new experimentalists that is different from common interpretations functioning in philosophy. The approach also stressed that most of the new experimentalists' programme declarations are not realized in practice.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 1994, 2, 1; 85-94
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modyfikacje klasycznego pojęcia prawdy
    Modifications to the Classical Concept of Truth
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/963864.pdf
    Data publikacji:
    1996-09-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Opis:
    In the article different modification of classical concept of truth are considered. The author claims that analyses of cognitive processes and ways of acquiring knowledge should be taken into account in such modification.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 1996, 4, 3; 103-114
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Silny program Szkoły Edynburskiej z perspektywy epistemologicznej
    The Strong Programme of Edinburgh School from Epistemological Perspective
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341592.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    the Strong Programme
    rationalistic theories of science
    realism
    relativism
    interests
    Opis:
    Analizuję z filozoficznej perspektyw koncepcję nauki postulowaną przez szkołę edynburską. Pokazuję, że koncepcja ta ma istotny wymiar filozoficzny, a niektóre ważne jej aspekty są w bliskiej korespondencji do odpowiednich aspektów racjonalistycznych filozoficznych teorii nauki.
    The conception of science postulated by the Edinburg School is analysed from the philosophical perspective. It is shown that the conception has significant philosophical dimensions, and that its important aspects are in close correspondence to relevant aspects of the rationalistic philosophical theories of science.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2013, 1; 185-214
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nauka konstytuowana przez interesy. O koncepcji Jürgena Habermasa
    Science Constituted by Interests. On Jürgen Habermas’ Conception
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343084.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Jürgen Habermas
    interes poznawczy
    rola nauki
    cognitive interest
    the role of science
    Opis:
    W artykule analizuję koncepcję Jürgena Habermasa trzech interesów i przyporządkowanych im trzech typów nauk, przedstawioną w Erkenntnis und Interesse (1968) oraz w Teorii i praktyce, w tekście Niektóre trudności próby związania teorii z praktyką. Wprowadzeniu do nowego wydania (1971). Dwie cechy tej koncepcji sprawiają, że jest ona aktualnie ważna. Po pierwsze, zawiera niestandardowy pogląd na naturę i rolę nauki. Po drugie, jest rzadką obecnie koncepcją poznania ufundowaną antropologicznie, z odcieniem transcendentalizmu i z rozbudowanymi wątkami ewolucjonistycznymi, jednak przełamującą redukcjonizm konsekwentnych epistemologii ewolucyjnych poprzez wprowadzenie sfery duchowej, transcendującej biologiczność.
    I reconstruct and analyse Jürgen Habermas’ conception of three interests and subordinated to them three types of sciences; this conception has been presented mainly in his Knowledge and Interests (1968) and in the New Introduction to the fourth German edition of the Theory and Practice (1971). The present validity of the conception is due to its two properties. First, it includes a non-standard, alternative to today’s dominated view on the nature and role of science. Second, it is a currently rare theory of science founded anthropologically, with evolutionary theories threads, however, weakened in comparison with the consistent Darwinism by introducing the spiritual sphere, transcending biologicality.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2016, 4; 61-80
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O co chodzi w problemie reprezentowania?
    What is the Problem of Representation?
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/964081.pdf
    Data publikacji:
    1995-09-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Opis:
    Małgorzata Czarnocka tries to clarify the problem of representation, by the reconstruction of its historical roots.
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 1995, 3, 3; 85-96
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cele nauki i ludzkie potrzeby
    AIMS OF SCIENCE AND HUMAN NEEDS
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577581.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    AIMS OF DCIENCE
    HUMAN NEEDS
    COGNITIVE AND UTILITARIAN NEEDS
    Opis:
    The paper presents a view on aims of science based on the conviction that science, being essentially a human enterprise, should be grasped philosophically as grounded in an anthropological conception. Accordingly, aims of science are viewed here as being emerged from human needs. In particular, a special, superior role played by cognitive needs, and the problem of cognitive versus utilitarian aims are considered.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2011, 47, 3(189); 407-425
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Natura post-prawdy
    The Nature of Post-Truth
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41200062.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    post-prawda
    prawda pragmatyczna
    William James
    partykularny interes
    post-truth
    pragmatic truth
    particular interest
    Opis:
    Wykazuję, że post-prawda jest blisko pokrewna prawdzie pragmatycznej w ujęciu Williama Jamesa, tj. prawdzie „użytecznościowej”. Jako taka post-prawda nie może być kwalifikowana – jak to się nagminnie utrzymuje – jako fałsz (negacja prawdy) w sensie zadanym w klasycznej idei prawdy. Post-prawdziwość nie jest bowiem wartością poznawczą w klasycznym systemie wartości poznawczych, a środkiem działania, a konkretniej środkiem realizowania interesów jej dysponentów przy pomocy kamuflażu poznawczego. Obecna erupcja post-prawd jest efektem rozpowszechnienia się pragmatycznego systemu wartości i infekowania nim całej sfery publicznej oraz prywatnej.
    The paper demonstrates a close relationship of post-truth to pragmatic truth as William James put it. As such post-truth cannot be treated—as it is commonly perceived—as a falsehood in the sense given it by the classical idea of truth. Post-truth is not a classical cognitive value, but a means of action, more concretely, a means of realizing interests of its operator by using the method of cognitive camouflage; it means that post-truth is disguised as a truth in its classical (correspondence) sense, but it only seemingly communicates in the objective way (i.e., impartially and nonsubjectively) real facts. In my view, the present eruption of post-truths is an effect of the spreading of the pragmatic system of values and infecting by it the whole public sphere and, in consequence, also individual principles and norms of action.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2021, 9; 147-170
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki
    Edmund Husserl’s idea of science and the project of phenomenology as a science
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41303280.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Edmund Husserl
    ideal of science
    phenomenology
    positive sciences
    fenomenologia
    ideał nauki
    nauka pozytywna
    Opis:
    W tym tekście analizuję ideał nauki wypracowany przez Edmunda Husserla w późniejszym okresie jego twórczości, głównie w Medytacjach kartezjańskich i w Kryzysie nauk europejskich. Analiza ta jest drugą częścią rozważań przedstawionych w: M. Czarnocka, Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki ścisłej, Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, 7 (2), 2019, s. 247-264. Husserl twierdzi, że przeobrażenie filozofii w naukę ścisłą, główne zamierzenie jego intelektualnej aktywności, wiąże się z reformą wszystkich nauk pozytywnych. Nauki pozytywne są według niego ściśle związane – przez wspólne fundowanie i wspólny ideał – z filozofią. W pracy porównuję też Husserlowski projekt filozofii jako nauki fundamentalnej z trendami obecnie panującymi w filozofii i wielością jej szkól, pól problemowych i metod.
    I investigate the idea of science elaborated by Edmund Husserl in his later works, first of all, in Cartesian Meditations and the Crisis of European Sciences. The first part of this investigation has been published in the paper: Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki ścisłej [Edmund Husserl’s Idea of Science and the Project of Phenomenology as a Strict Science], Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne, 2019, 7 (2), pp. 247-264. Husserl claims that the transformation of philosophy into a strict science, which is the basic aim of his intellectual enterprise, is connected with a reform of all the positive sciences. Positive science is closely related to philosophy—both they have a common grounding and ideal. The paper also compares Husserl’s project of philosophy as a fundamental science with the today trends in philosophy and the plurality of its schools, attitudes, fields of problems and methods.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2020, 8, 2; 57-80
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Edmunda Husserla idea nauki i projekt fenomenologii jako nauki ścisłej
    Idea of Science and the Project of Phenomenology as Exact Science—Edmund Husserl
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/41185903.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    idea nauki
    Edmund Husserl
    nauki pozytywne
    filozofia jako ścisła nauka
    fenomenologia
    idea of science
    positive sciences
    philosophy as an exact science
    phenomenology
    Opis:
    Śledzę wieloletnie zmagania Edmunda Husserla nad wypracowaniem idei nauki. Idea ta miała dla Husserla kardynalne metafilozoficzne znaczenie: służyła do uformowania właściwej filozofii (fenomenologii), tj. takiej, która ma być ścisłą nauką – nową i wyższą jej postacią. Husserlowska idea nauki nie jest dowolnym projektem indywidualnych badaczy, środowisk uczonych, grup, lecz samą istotą nauki — niezmienną, uniwersalną, niepodlegającą przekształceniom wraz ze zmianami społeczno- kulturowymi, ahistoryczną, niezrelatywizowaną do naukowej praxis.
    I investigate Husserl’s long-term research on revealing/constructing a proper idea of science. For Husserl this idea was of tremendous importance: it had to be the basis of forming a (the) proper philosophy (phenomenology), that is, a philosophy which was to be an exact science, a new and higher form of science. According to Husserl, the idea of science is not a free project of individual researchers, scientific communities, but the very essence of science—changeless, universal, nontransformable, non-culturally and socially loaded, ahistorical, and non-relativized to scientific praxis. It was attempt to determine a new status of philosophy which led Husserl’s to the consideration of a universal idea of science.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2019, 7, 2; 247-264
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ideał nauki w silnym programie a problem autonomiczności nauki
    The Strong Programme’s Ideal of Science. The Autonomy of Science Problem
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341594.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    autonomy of science
    ideal of science
    Opis:
    Artykuł ukazuje ideał nauki fundujący koncepcję nauki zaproponowaną w silnym programie. Problem autonomii nauki, tak, jak jest on postrzegany na gruncie silnego programu jest rozważany i porównywany z wielowymiarowym brakiem autonomii we współczesnych racjonalistycznych ujęciach nauki.
    The paper reveals the ideal of science founding the conception of science proposed by the Strong Programme. The problem of autonomy of science as it is viewed in the Strong Programme is discussed and compared with the multi-dimensional lack of autonomy in contemporary rationalistic approaches to science.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2013, 1; 215-225
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podmiotowość według Kanta
    Subjectivity by Kant
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31341714.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    Kantowska podmiotowość
    poznanie
    interpretacje Kantowskiej podmiotowości: Johna Niemeyera Findlaya, Davida Carra, Siyavesa Azeriego, Andrew Brooka
    Kant’s subjectivity
    cognition
    John Niemeyer Findlay
    David Carr
    Siyaves Azeri
    Andrew Brook
    Opis:
    Rekonstruuję Kantowską podmiotowość transcendentalną i empiryczną w dziedzinie poznania na podstawie tekstu Krytyki czystego rozumu i na podstawie analiz prowadzonych przez badaczy Kanta w ostatnich trzydziestu latach. Celem tej rekonstrukcji jest rozpatrzenie, jak i czy w ogóle Kantowskie pojęcie podmiotu może być zastosowane w obecnie prowadzonych dociekaniach tyczących się poznania. W analizie wykazuje się nieredukowalną wielość interpretacji każdego ważnego aspektu tej podmiotowości. Wskazuje się też niepokojące cechy Kantowskiej konstrukcji podmiotowości, które czynią wątpliwą jej przydatność do obecnie tworzonych ujęć poznania.
    The paper reconstructs Kant’s cognitive subjectivity (transcendental as well as empirical one) by tracing both the text of the Critique of Pure Reason and some important relevant analyses conducted by Kantians within recent thirty years. The aim of the reconstruction is to consider how and if at all the concept of Kant’s subject may be used in today’s investigations on cognition. The non-eliminable multiplicity of interpretations of each important aspect of this subjectivity is demonstrated. Some doubtful properties of Kant’s construction of subjectivity are revealed; they call into question the applicability of this construction to now formed apprehensions of cognition.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2014, 2; 155-184
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Podmiotowość w neokantyzmie
    Subjectivity in Neo-Kantianism
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31342326.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    neokantyzm
    podmiot poznania
    antypsychologizm
    obiektywizm
    fundamentalizm epistemologiczny
    Neo-Kantianism
    cognitive subject
    the paradigm of consciousness
    linguistic paradigm
    Opis:
    W tekście analizuję neokantowskie poglądy w kwestii podmiotowości poznawczej, skupiając uwagę na relewantnych konstrukcjach Heinricha Rickerta (podmiot wartościujący oraz podmiot epistemologiczny), Bruno Baucha (podmiot właściwy – principium), Hermanna Cohena (logiczny zastępnik wiążący zasady myślenia, metody i procedury poznawcze) oraz Paula Natorpa wykluczenie podmiotowości. Stosunek neokantystów do podmiotowości jest określany przez trzy ich główne metatezy: antypsychologizm, obiektywizm oraz fundamentalizm epistemologiczny. Pokazuję, że neokantyzm dokonał destrukcji kategorii podmiotowości, wypracował podstawy do filozofowania bez pojęcia podmiotu, zainicjował metafilozoficzną zmianę do paradygmatu lingwistycznego. Aktualizując koncepcję Kanta neokantyści doprowadzili do porzucenia jej podstaw – poprzez przyjęcie aksjomatu głoszącego, iż wiedzę obiektywną jest w stanie uzyskać tylko niesubiektywny podmiot.
    The paper analyses Neo-Kantianism views on cognitive subjectivity: constructions by Heinrich Rickert (valuing subject and epistemological subject), by Bruno Bauch (proper subject – principium), by Hermann Cohen (a logical substitution linking rules of thinking, methods and cognitive procedures) and Paul Natorp’s exclusion of subjectivity. The Neo-Kantianism conceptions of subjectivity are determined by the Neo-Kantianism metatheses: anti-psychologism, objectivism, and epistemological fundamentalism. It is demonstrated that Neo-Kantianism elaborated a foundation to philosophize without the category of subject, and initiated the metaphilosophical transformation to the linguistic paradigm. The basis of this change holds that only the objective subject is able to acquire objective knowledge.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2015, 3; 119-139
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O krytyce nauki
    On the Criticism of Science
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343633.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    krytyka nauki
    ideał nauki
    praktyka nauki
    Szkoła Frankfurcka
    postmodernizm
    rozum instrumentalny
    społeczna funkcja nauki
    critics of science
    ideal of science
    praxis of science
    The Frankfurt School
    postmodernism
    instrumental reason
    social role of science
    Opis:
    Analizuję obecne negatywne nastawienie do nauki – dosyć powszechne w filozofii i poza nią, w pewnych środowiskach intelektualnych – i dowodzę, opierając się na dystynkcji ideał–praktyka nauki, że zarzuty wysuwane przeciw nauce w filozofii są wątpliwe, dotyczą głównie jej praktyki, a nie jej ideału. Dowodzę, że jednostronne i deformujące obraz nauki są dwa główne argumenty krytyki nauki: o instrumentalizacji rozumu poprzez naukę oraz o opresyjnej roli nauki we współczesnym świecie. Twierdzę, że obecnie powiększająca się przepaść pomiędzy ideałem nauki (tj. jej istotą wyłonioną już w starożytności, ufundowaną antropicznie) a jej dzisiejszą praktyką jest istotnym problemem i obecnej nauki i ludzkiego świata.
    I analyse the contemporary negative attitude toward science—common both in philosophy and beyond it, in intellectual milieus—and demonstrate, by basing on the distinction ideal–praxis of science, that the objections against science in philosophy are doubtful and one-sided. Especially doubtful, deforming the image of science are two main arguments: on instrumentalising reason by science and on the oppressive role of science in the today human world. I claim that the today increasing gap between the ideal of science and its today praxis is an essential problem of the contemporary science and the human world.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2017, 5; 197-215
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak nauka jest uniwersalna?
    How is Science Universal?
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/31343852.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Filozofii i Socjologii PAN
    Tematy:
    epistemologia
    zsocjologizowane koncepcje nauki
    uniwersalność nauki
    uniwersalność epistemiczna
    uniwersalność globalna
    uniwersalność jako wartość
    epistemology
    socialized conceptions of science
    the universality of science
    epistemic universality
    global social-cultural universality
    universality as a value
    Opis:
    Badam problem uniwersalności nauki w jej koncepcjach epistemologicznych oraz zsocjologizowanych, a w tych drugich także tezę o antyuniwersalności nauki. Wyróżniam wśród typów uniwersalności nauki epistemiczną oraz kulturowo-społeczną globalną, w tej ostatniej — uniwersalność globalną poziomu bazowego nauki, a ponadto etyczno-aksjologiczną. Pokazuję, że w epistemologii naukę uznaje się za uniwersalną w jej podstawowych aspektach, tj. wiedzy, przedmiotu, podmiotu, wartości poznawczych oraz metody, ponieważ ta cecha jest według metatez epistemologii koniecznym efektem ważności i autonomiczności nauki. Wykazuję też, że ujęcia zsocjologizowane nauki, stojące na stanowisku multikulturalizmu, niewłaściwie traktują naukę jako nieusuwalnie antyuniwersalną, jako dziedzinę związaną tylko z kulturą zachodnią. Proponuję stanowisko uniwersalizmu globalnego poziomu bazowego postulujące, że nauka wyrasta z kulturowej bazy (zawierającej kryteria najsłabszej racjonalności, empiryczności i metodyczności) wspólnej dla wszystkich kultur. Badam ponadto, jak uniwersalność będąca własnością nauki, staje się wartością nauki i jakie znaczenie ma ta własność i zarazem wartość nauki dla ludzkiego świata.
    I examine the problem of universalities of science and the thesis on the antiuniversality of science commonly postulated in socialized conceptions of science. In the paper epistemic universality, ethical-axiological and global cultural-social universality, and in the latter—global universality of the basic level are distinguished. It is investigated why in epistemology science is necessarily viewed as universal in its basic aspects. It is shown that universality is a necessary effect of validity and autonomy of science. It is also demonstrated that multiculturalism improperly treats science as necessarily anti-universalistic. I propose the position of global universalism of the basic level which claims that science emerges from the cultural basis, common for all the cultures. This universalism adopts multiculturalism (cultural pluralism) on higher levels of culture. I also consider how epistemic and global universality—features of science—become its values, and what are their significance for the human world.
    Źródło:
    Filozofia i Nauka; 2018, 6; 51-74
    2300-4711
    2545-1936
    Pojawia się w:
    Filozofia i Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metafory w nauce
    Metaphors in Science
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Mazurek, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/577428.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    metafora
    podobieństwo
    Max Black
    Rom Harré
    Thomas S. Kuhn
    Donald Davidson
    metaphor
    similarity
    Opis:
    We analyze critically the most important contemporary conceptions of metaphors in science, i.e., those proposed by Max Black, Rom Harré, Thomas S. Kuhn, and Donald Davidson. We also present an alternative view on the metaphor essence. This view states that a metaphor is the conclusion of deductive reasoning; its premises are a description of the secondary object of the metaphor and the thesis on similarity between the secondary and primary objects. The metaphorical character is created by referring in the metaphor exposition to the whole reasoning and to its usual elliptic character.
    Źródło:
    Zagadnienia Naukoznawstwa; 2012, 48, 1 (191); 5-26
    0044-1619
    Pojawia się w:
    Zagadnienia Naukoznawstwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O filozofii nauki rozmawiają
    On the Philosophy of Science
    Autorzy:
    Czarnocka, Małgorzata
    Eilstein, Helena
    Grobler, Adam
    Kałuszyńska, Elżbieta
    Kotowa, Barbara
    Krajewski, Władysław
    Nizińska, Jadwiga
    Pietruska-Madej, Elżbieta
    Przełęcki, Marian
    Zamiara, Krystyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/968290.pdf
    Data publikacji:
    1994-03-25
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
    Źródło:
    Filozofia Nauki; 1994, 2, 3-4; 175-199
    1230-6894
    2657-5868
    Pojawia się w:
    Filozofia Nauki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Emisja zanieczyszczeń przy zasilaniu silnika ZS olejem napędowym z domieszką bioetanolu
    Pollutant emissions of diesel engines powered by diesel fuel mixed with ethanol
    Autorzy:
    Matuszewska, Anna
    Odziemkowska, Małgorzata
    Czarnocka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/470427.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    bioethanol
    biofuel
    compression-ignition engine
    pollutant emission
    Opis:
    Bioethanol is an oxygen compound added to gasoline. Research into the possibility of applying it to diesel oil are conducted. It is assumed that such fuel could help reduce the emission of gaseous and particulate matter in comparison with conventional fuels. This paper presents the results of the authors’ chassis dynamometer test for biofuel containing 15% bioethanol. Emissions of carbon monoxide (CO), nitrogen oxides (NOx), hydrocarbons (THC), and particulate matters (PM) were related to diesel oil emissions.
    Źródło:
    Studia Ecologiae et Bioethicae; 2013, 11, 2; 139-146
    1733-1218
    Pojawia się w:
    Studia Ecologiae et Bioethicae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-18 z 18

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies