Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Czaja, M." wg kryterium: Autor

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 34
Tytuł:
Analysis of aromatic fractions of low-temperature coal tars with the use of synchronous luminescence technique
Autorzy:
Matuszewska, A.
Czaja, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1204923.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
synchronous luminescence
coal primary tar
Opis:
The qualitative analysis by synchronous luminescence technique was performed on aromatic fractions of primary tars obtained from humic and sapropelic coals (from Upper Silesia Basin). The synchronous luminescence technique, called also the technique of spectral fractionation, consists in the record of a spectrum at the constant difference between the positions of emission and excitation monochromators (Dl). This difference is calculated as a result of subtraction of effective emission and excitation wavelengths characterising compounds identified in investigated mixture. In relation with conventional luminescence technique, giving broad, low resolved bands in the conditions of ambient temperature, the synchronous luminescence technique enables to obtain well resolved and simplified spectra that facilitate the identification of individual components of the mixture. The application of this technique to analysis of aromatic fractions composition of primary tars from coals of various genesis and technological properties (sapropelic and humic coals) has shown a general similarity of composition with predomination of aromatic compounds containing 2-4 condensed rings. In the sample derived from sapropelic coal, a markedly higher intensity of bands is observed, attributed to aromatics of lower condensation degree (2-3 condensed rings), in relation with the bands of aromatics with higher intensity (3-4 condensed rings). The reverse relation is observed for sample from humic coal. In both analysed samples, a series of the following individual compounds has been identified from groups of aromatics: naphthalenes, acenaphthenes, benzofluorenes, anthracenes, pyrenes, and benz(a)anthracenes. Smaller amounts of benz(a)pyrenes, benz(ghi)perylene, and 3, 4-9, 10-dibenzopyrene were also encountered. The technique of synchronous luminescence made possible, therefore, the identification of individual components of complex mixture of aromatic compounds in coal derived products. This technique is thus of great value for the characteristics of aromatic compounds in thermolysis products of coal, in the cognitive aspect, as well as in monitoring of environment.
Źródło:
Polish Geological Institute Special Papers; 2002, 7; 181-188
1507-9791
Pojawia się w:
Polish Geological Institute Special Papers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Składanie rozkładów wielkości ziaren otrzymanych z różnych metod pomiarowych
The assembling of grain size distribution functions given by various measurement methods
Autorzy:
Peszko, B.
Niedoba, T.
Szymańska-Czaja, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349617.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
analiza sitowa
sedymentacja
rozkład wielkości ziaren
konwersja danych
sieve analysis
sedimentation
grain size distribution function
data conversion
Opis:
Metody wyznaczania składów ziarnowych mają ograniczony zakres pomiaru, natomiast w wielu dziedzinach przemysłu często zachodzi konieczność przeprowadzenia analizy ziarnowej materiału o wielkości ziaren niemieszczących się w obszarze stosowalności jednej metody. Przykładowo, analiza składu ziarnowego większości surowców skalnych, a także sztucznie wytwarzanych produktów w rodzaju proszków ściernych wymaga nierzadko przeprowadzenia pomiarów w zakresie wielkości ziaren od części milimetra (analiza sitowa) do kilku mikrometrów (analiza sedymentacyjna), a nawet poniżej tej granicy. Potrzebna jest zatem odpowiednia metoda konwersji jednego typu danych w drugi. W artykule tym zostanie zaprezentowana analiza metody przeliczania wyników z dwóch różnych technik analizy rozmiaru oraz sposób, w jaki mogą być one przetworzone i połączone, aby utworzyć jeden łączny rozkład wielkości, przy użyciu relatywnie prostych technik eksperymentalnych i rachunkowych.
The methods of determination of grain compositions have limited measurement range and in many domains of industry, the necessity of conducting material grain analysis of sizes being outside the working range of certain method. For example, the grain composition analysis of majority of rock materials and also products being manufactured synthetically as abrasive powders needs to be conducted for the grain sizes from millimeter part (sieve analysis) to a few micrometers (sedimentation analysis) or even below this limit. Thus, there is a need for relevant method of one sort of data conversion to second one. This paper presents the analysis of results recalculation from two various methods of size analysis and how can they be transformed and connected to create one associative size distribution function, by means of relatively simple experimental and calculative techniques.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 3/1; 279-293
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd metod oceny właściwości geometrycznych odpadowych surowców mineralnych
Review of estimation methods geometrical properties assessment of recycled mineral resources
Autorzy:
Szymańska-Czaja, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350339.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
analiza granulometryczna
skład ziarnowy
powierzchnia właściwa
kształt ziaren
granulometric analyses
grain composition
specific surface
shape grain
Opis:
Parametrami określającymi teksturę ciała stałego są między innymi wielkość ziarna, jego kształt i skład ziarnowy, powierzchnia właściwa, a także porowatość i kształt porów. W praktyce laboratoryjnej istnieje wielość i różnorodność metod oznaczania poszczególnych parametrów wykorzystujących różne zjawiska i właściwości fizyczne materiału. Skutkuje to różnorodnością wyników, co nie sprzyja prawidłowej ocenie efektów technologicznych w procesach wykorzystujących surowce uziarnione. Zestawiono możliwości oceny właściwości geometrycznych materiałów drobno uziarnionych, jakie uzyskano w ostatnich latach. Na podstawie wielu wyników i spostrzeżeń podjęto oznaczenie jednoznacznych, wszechstronnie uwarunkowanych i uzasadnionych związków pomiędzy poszczególnymi wielkościami geometrycznymi.
Geometrical properties of grained solid materials describe such parameters as grain size, size distribution curve, grain shape, specific surface, porosity etc. For specifying them in laboratory practice a several different method currently are used. Each method based on different physical phenomena of the material. This cause a diversity of the results, what is inconvenient in introducing to the technological processes applying fine-grained row materials. The paper presents ability assessment of geometrical properties of fine-grain materials investigated in recent years, based on several research results and practical observations unambiguous and multi-conditioned relations between separate geometrical properties.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 523-528
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena częstotliwości spożycia warzyw i owoców wśród studentów trójmiejskich uczelni
Consumption of fruits and vegetables among university and college students in Gdansk and Sopot
Autorzy:
Czaja, J.
Rypina, M.
Lebiedzinska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876942.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:
Celem badań było oznaczenie ilości porcji warzyw i owoców spożywanych codziennie uczelni oraz ocena częstotliwości ich spożycia przez studentów trójmiejskich uczelni. Badania przeprowadzono na grupie 180 osób wykorzystując kwestionariusz częstotliwości spożycia. Badane studentki, podobnie jak studenci, sięgały najczęściej po 1 do 2 porcji warzyw oraz 2 porcje owoców dziennie. Do najczęściej spożywanych codziennie warzyw należały: pomidory, marchew oraz cebula. W przypadku owoców najczęściej wybierano jabłka, banany, cytryny oraz mandarynki. Stwierdzono zbyt niskie spożycie zarówno warzyw jak i owoców w stosunku do zaleceń żywieniowych.
The aim of the study was the determination of daily servings consumption and evaluation of frequency consumption of fruit and vegetables among university and college students. The study was carried out on the group of 180 students and was assessed by means of food frequency questionnaire. Students mostly ate from 1 to 2 servings of vegetables and 2 servings of fruit per day. The most commonly consumed vegetables were: tomatoes, carrots and onions. The most commonly consumed fruits were: apples, bananas, lemons and tangerines. Consumption of both vegetables and fruits was to low to cover daily recommendations.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2009, 60, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zagrożenia zapadliskowego wybranych komór KS "Wieliczka" w oparciu o obliczenia numeryczne
Estimation of discontinuous surface deformations hazard for selected caverns of Salt Mine Wieliczka with numerical methods
Autorzy:
Cała, M.
Czaja, P.
Flisiak, D.
Kowalski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350508.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
stateczność komór
przestrzenne obliczenia MES
chambers stability
3D FEM analysis
Opis:
Do prognozowania stopnia zagrożenia powierzchni terenu zapadliskami wywołanymi zawałem płytko zlokalizowanych komór w Kopalni Soli "Wieliczka" wykorzystuje się kryterium opracowane przez T. Ryncarza. Oparte jest ono na założeniu, że w stropie wyrobiska powstaje strefa zawału, przemieszczająca się w kierunku powierzchni. W artykule wykazano, że znacznie skuteczniejszym narzędziem prognozowania zagrożenia zapadliskowego może być numeryczne, przestrzenne modelowanie procesów zachodzących w otoczeniu komór solnych, z wykorzystaniem wiarygodnych wartości parametrów wytrzymałościowych, deformacyjnych i reologicznych masywu skalnego oraz rzeczywistych wymiarów wyrobisk i ich rozmieszczenia w górotworze, czego nie uwzględnia kryterium Ryncarza. W pracy przedstawiono wyniki obliczeń numerycznych programem FLAC3D, z zastosowaniem metody redukcji wytrzymałości na ścinanie dla dwóch wybranych rejonów, typowanych dotychczas jako stwarzające zagrożenie zapadliskowe: pojedynczej komory Neustadter oraz układu komór Rainer I Górny, Rainer I Dolny i Skoczylas. Na podstawie analizy uzyskanych wyników i obliczonych wartości wskaźników stateczności pokazano, że zagrożenie powierzchni deformacjami nieciągłymi w rejonie rozpatrywanych komór jest mało prawdopodobne.
The Ryncarz criterion is usually applied for estimation of discontinuous surface deformations hazard for underground caverns of Salt Mine Wieliczka. The criterion assumes that the broken zone slowly advances from cavern roof to surface level. This paper confirms that application of three-dimensional (3D) numerical modelling of processes occurring in the salt rock mass may be much better tool for that purpose. It must however utilise properly evaluated mechanical and time-dependant properties of the salt rock mass. The 3D modelling also allows to take under consideration the size and shape of caverns. The Finite Difference code FLAC3D was applied for numerical calculations and shear strength reduction method was selected to estimate discontinues deformations hazard. Two cases were analysed: one cavern Neustadter and a group of caverns consisted of Rainer I Upper, Rainer I Lower and Skoczylas. The application of developed analysis method and factor of safety values allowed to confirm that discontinues deformations hazard for analysed cases is very low.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 3/1; 33-44
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dioksyny a bezpieczeństwo żywności
Dioxins and food safety
Autorzy:
Strucinski, P.
Piskorska-Pliszczynska, J.
Goralczyk, K.
Warenik-Bany, M.
Maszewski, S.
Czaja, K.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875485.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Opis:
Spośród wielu potencjalnych chemicznych zanieczyszczeń żywności, dioksyny, w tym: polichlorowane dibenzo-p-dioksyny i dibenzofurany oraz dioksynopodobne polichlorowane bifenyle są powszechnie uważane za jedne z najbardziej niebezpiecznych dla naszego zdrowia ze względu na ich właściwości toksykologiczne, trwałość i zdolność do biokoncentracji w łańcuchu żywnościowym. Wyniki badań epidemiologicznych sugerują, że środowiskowe narażenie na te związki może wpływać na wiele procesów fizjologicznych u człowieka, przede wszystkim na drodze zaburzania równowagi układu hormonalnego. Wśród niekorzystnych skutków zdrowotnych związanych z przewlekłym narażeniem na dioksyny wymienia się m.in.: wzrost ryzyka wystąpienia chorób nowotworowych, zaburzeń układu odpornościowego i rozrodczego czy zaburzeń neurobehawioralnych. Głównym źródłem narażenia człowieka na tę grupę zanieczyszczeń jest żywność – około 95% dziennej dawki dioksyn trafia do naszych organizmów z żywnością, przede wszystkim pochodzenia zwierzęcego. Z najnowszych badań wynika, że w wielu populacjach europejskich narażenie na dioksyny przekracza ustalone przez międzynarodowe instytucje dawki bezpieczne, tj. tolerowane dzienne czy tygodniowe pobranie. Szczególnie niepokojące jest, że odsetek ludzi, u których pobranie dioksyn przekracza ww. wartości odniesienia jest większy u dzieci niż u osób dorosłych. Od czasu tzw. „belgijskiej afery dioksynowej” w 1999 r., oszacowanie wielkości narażenia na te zanieczyszczenia i związana z tym ocena ryzyka dla zdrowia konsumentów stały się w Unii Europejskiej jednym z priorytetowych zagadnień w obszarze bezpieczeństwa żywności. w ramach realizacji wspólnotowej strategii wprowadzono do ustawodawstwa najwyższe dopuszczalne stężenia i poziomy reagowania dla dioksyn i dl-PCB w celu ich monitorowania w żywności w Państwach Członkowskich. Ustalono również wymagania dotyczące stosowanych metod i laboratoriów wykonujących analizy dla celów urzędowej kontroli żywności. Państwa członkowskie są zobligowane do stałego monitorowania poziomów dioksyn i dl-PCB w różnych grupach środków spożywczych i przesyłania rocznych raportów z tych badań do Komisji Europejskiej (od 2008 r. do Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności). Wyniki monitoringu, obejmujące lata 1999-2008, opracowane ostatnio przez EFSA, stały się podstawą dla nowelizacji Rozporządzenia Komisji 1881/2006 w zakresie najwyższych dopuszczalnych stężeń dioksyn i dl-PCB. Przy opracowywaniu nowych limitów, w miejsce aktualnie obowiązujących współczynników toksyczności z 1998 r. (WHO1998-TEF) zostały wykorzystane nowe współczynniki opracowane w 2005 r. (WHO2005-TEF). Można oczekiwać, że nowe limity dla dioksyn i dl-PCB w żywności wejdą do ustawodawstwa nie później niż na początku 2012 r.
Among numerous potential chemical food contaminants, polychlorinated dibenzo-p-dioxins, dibenzofurans and dioxinlike polychlorinated biphenyls, collectively referred as dioxins, are commonly considered as bearing substantial risk for human health due to their toxicological properties, persistency and ability to bioaccumulate in food chains. The results of epidemiological studies suggest that environmental exposure to these compounds may affect multiple physiological processes in humans, mainly by the mechanism of endocrine disruption. Adverse health effects linked to the long-term exposure to dioxins include the increase of cancer risk, reproductive and developmental impairment as well as effects on immune functions. Exposure through food (mainly of animal origin) is the major source of dioxin exposure for humans, estimated to account for about 95% of the total intake for non-occupationally exposed persons. Recent studies showed that a consistent part of the European population has an intake exceeding internationally agreed „safe” doses as the Tolerable Daily or Weekly Intake (TDI, TWI). It is worthy to note that percentage of persons with estimated dioxin intake above tolerable limits is much higher among children than in adults. Since the „Belgian dioxin crisis” that occurred in 1999, the estimation of human exposure to these compounds and related consumer risk assessment has been recognized in the European Union as one of the priority activities in the field of food safety. Among activities undertaken by the European Commission during implementation of the Community Strategy for dioxins, furans and polychlorinated biphenyls the maximum and action levels have been established with random monitoring by Member States. The legislation on the requirements for sampling and methods of analysis used in the official control laboratories has been set up as well. Member States are obliged to measure background levels of dioxins and dioxin-like PCBs in defined food categories for the EU monitoring program on a yearly basis and to forward the results to the European Commission (since 2008 to the European Food Safety Authority). The monitoring results, covering samples collected from 1999 to 2008, evaluated and reported recently by EFSA, became the basis for updating maximum levels of dioxins and dl-PCBs as set up in Commission Regulation (EC) 1881/2006. The legislation will also be changed by replacing the current toxicity equivalency factors (TEFs) system from 1998 (WHO1998-TEFs) by a new TEFs proposed by the WHO in 2005 (WHO2005-TEFs). It is expected that new limits for dioxins and dl-PCBs in food will come into force not later than in the beginning of 2012.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation for magnesium and vitamin B6 supplementation among Polish elite athletes
Ocena suplementacji magnezem i witaminą B6 przez polskich sportowców wyczynowych
Autorzy:
Czaja, J.
Lebiedzinska, A.
Marszall, M.
Szefer, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876786.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
human nutrition
magnesium
vitamin B6
food supplementation
Polska
athlete
daily food ration
Opis:
Współczesny sport wyczynowy często wymaga od zawodników ogromnego wysiłku, który przekracza ich maksymalne możliwości fizyczne i umysłowe. Sportowcy często mają złe nawyki żywieniowe i spożywają suplementy diety zawierające magnez i witaminę B6 w celu uzupełnienia niedoborów żywieniowych. Celem badań było oznaczanie zawartości magnezu i witaminy B6 w całodziennych racjach pokarmowych sportowców wyczynowych w Polsce i ocena uzasadnienia suplementacji diety. Zawartość magnezu i witaminy B6 oznaczano w 62 zebranych i 12 odtworzonych całodziennych racjach pokarmowych profesjonalnych biegaczy. Do oznaczania magnezu i witaminy B6 wykorzystano odpowiednio metodę spektroskopii absorpcyjno atomowej i HPLC. Analizowane całodzienne racje pokarmowe kobiet dostarczały 256 ± 111 mg magnezu i 2,04 ± 0,63 mg witaminy B6, podczas gdy całodzienne racje pokarmowe mężczyzn dostarczały 284 ± 58 mg magnezu i 2,12 ± 0,68 mg witaminy B6. Analiza przeprowadzona z udziałem programu komputerowego wykazała 159-181% wyższą zawartość magnezu i witaminy B6 w porównaniu do wartości oznaczonych laboratoryjnie. Wyniki badań wykazały, że analizowane całodzienne racje pokarmowe sportowców dostarczały zbyt małych ilości magnezu, co może uzasadniać suplementację diety tym pierwiastkiem. Całodzienne racje pokarmowe pokrywały natomiast dzienne zapotrzebowanie (RDA) na witaminę B6, dlatego też suplementacja diety tym składnikiem nie była uzasadniona.
Contemporary sport requires a lot of effort from sportsmen, frequently exceeding their maximum physical and mental efficiency. Athletes often report poor dietary habits and reach for magnesium and vitamin B supplements to avoid dietary deficiencies. The aim of this study was to determine magnesium and vitamin B6 content in daily food rations of Polish athletes and to verify the justification of diet supplementation. Magnesium and vitamin B6 concentrations were determined in 62 collected and 12 reconstructed daily food rations of elite Polish runners. Flame atomic absorption spectrmetry and HPLC methods were used for quantification of magnesium and vitamin B6, respectively. The analyzed female diets provided daily 256 ± 111 mg of magnesium and 2,04 ± 0.63 mg of vitamin B6 whereas male diets provided 284 ± 58 mg of magnesium and 2.12 ± 0,68 mg of vitamin B6. Computer analysis calculated 159-181% higher content of magnesium and vitamin B6 comparing to determined laboratory values. The results of this study indicate that in the analyzed daily food rations of athletes low magnesium intake was observed, thus diet supplementation with this mineral may be justified. Daily food rations fulfilled RDA for vitamin B6, thus supplementation with this vitamin was not justified.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2011, 62, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kurz źródłem narażenia człowieka na polibromowane difenyloetery (PBDE)
Indoor dust as a pathway of human exposure to polybrominated diphenylethers (PBDEs)
Autorzy:
Goralczyk, K.
Strucinski, P.
Hernik, A.
Czaja, K.
Korcz, W.
Minorczyk, M.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/878014.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
kurz domowy
czlowiek
zdrowie czlowieka
zagrozenia zdrowia
narazenie dlugotrwale
polibromowane difenylo etery
polimery
pomieszczenia zamkniete
dust
man
human health
health hazard
long-term exposure
polybrominated diphenyl ether
polymer
indoor environment
Opis:
Polibromowane difenyloetery (PBDE) zaliczane są do syntetycznych związków opóźniających zapłon, tzw. uniepalniaczy (ang. Flame Retardants). Znalazły one szerokie zastosowanie w produkcji różnego rodzaju polimerów, mebli, dywanów, sprzętu elektronicznego i elektrycznego oraz materiałów biurowych i budowlanych. Człowiek spędzając około 85% swojego życia w pomieszczeniach zamkniętych (mieszkania, miejsca pracy, szkoły) jest praktycznie cały czas otoczony przedmiotami, które mogą emitować do środowiska PBDE. Do niedawna uważano, że głównym źródłem pobrania PBDE przez człowieka jest żywność, głównie pochodzenia zwierzęcego. Obecnie jednak liczne badania wykazują, że niebagatelnym, dodatkowym źródłem pobrania tych związków przez człowieka jest kurz pochodzący z pomieszczeń zamkniętych. Na to źródło narażenia najbardziej narażone są małe dzieci ze względu na ich przyzwyczajenia behawioralne, tj. wkładanie palców, zabawek i innych przedmiotów do ust. W odróżnieniu od żywności, gdzie dominującymi kongenerami są BDE-47 i BDE-99, w przypadku kurzu dominującym kongenerem jest BDE-209. Narażenie człowieka na PBDE i inne polibromowane związki opóźniające zapłon jest powszechne w całym świecie, a jego wielkość jest różna w różnych krajach i zależy od zakresu ich stosowania, produkcji i zapisów w prawodawstwie krajowym, a także od szeroko pojętych zachowań mieszkańców. Generalnie, najwyższe stężenia tych związków stwierdzane są u mieszkańców Ameryki Północnej, a znacznie niższe w Europie i Azji. Spośród krajów europejskich statystycznie istotnie najwyższe narażenie ludzi stwierdzane jest w Wielkiej Brytanii. Szacowana wielkość narażenia, w każdym przypadku, dodatkowo obarczona jest niepewnością wynikającą z osobniczych przyzwyczajeń, preferencji dietetycznych, czasu spędzanego w różnych pomieszczeniach, pojazdach, na świeżym powietrzu. W niektórych przypadkach dla osób dorosłych niebagatelne znaczenie ma również narażenie zawodowe, dotyczy to zwłaszcza załóg samolotów, sprzedawców samochodów i pracowników utylizujących odpady elektroniczne.
The brominated diphenyl ethers (PBDEs) belong to a class of synthetic, additive brominated flame retardants (BFRs). PBDEs are used to reduce the flammability of commercial and household products such as textiles, various plastic polymers, furnishing foam, and electronic equipment. People spend a large percentage of their life–time indoors at home, in offices and cars, etc, providing many opportunities for lengthy exposure to PBDEs from residential settings and commercial products in an indoor environment. In recent time, the foodstuffs, mainly food of animal origin, have been indicated as the main pathway of human exposure to PBDEs. However, many studies have shown that the indoor environment, mainly indoor dust, can be also a significant source of exposure to PBDEs, especially for younger children (toddlers) because of their behavioral patterns, eg. putting fingers, toys, and other items in their mouth. Numerous studies show that the median intakes of PBDEs via dust for adult range from 1.41 to 277 ng x day-1 is lower than that via food which range from 135 to 333 ng x day-1, while the median intake of these compounds via indoor dust for children range from 101 to 404 ng x day-1 is much higher than via food: 77-190 ng x day-1. The congener pattern observed in the indoor dust is different to that found in food. The indoor dust is dominated by the congener BDE-209 vs. food where the most dominated congeners are BDE-47 and BDE-99. Human exposure to PBDEs and other brominated flame retardants (BFRs) is widely widespread throughout the world and it depends on a country range of usage, production and legislation concerning these chemicals as well as a citizen’s behavior. Generally, human exposure has been found higher in North America than in Europe and Asia. Within European countries the significant highest concentrations in dust have been found in the United Kingdom. It should be noted that many uncertainty factors such as personal habits, dietary preferences, and time spent in various rooms, cars and outdoors could affect the exposure assessment. In some cases the occupational exposure is the most important source of PBDEs for adults, for example air crews, car sale employees and disposal/recycling of electronic waste workers.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 1
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Risk assessment for infants exposed to furan from ready-to-eat thermally processed food products in Poland
Ocena ryzyka dla niemowląt narażonych na furan obecny w utrwalanych termicznie daniach gotowych do spożycia w Polsce
Autorzy:
Minorczyk, M.
Goralczyk, K.
Strucinski, P.
Hernik, A.
Czaja, K.
Lyczewska, M.
Korcz, W.
Starski, A.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/875869.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
human nutrition
risk assessment
infant
furan
human exposure
exposure assessment
thermal process
food product
Polska
Opis:
Background. Thermal processes and long storage of food lead to reactions between reducing sugars and amino acids, or with ascorbic acid, carbohydrates or polyunsaturated fatty acids. As a result of these reactions, new compounds are created. One of these compounds having an adverse effect on human health is furan. Objective. The aim of this paper was to estimate the infants exposure to furan found in thermally processed jarred food products, as well as characterizing the risk by comparing the exposure to the reference dose (RfD) and calculating margins of exposure. Materials and methods. The material consisted of 301 samples of thermally processed food for infants taken from the Polish market in years 2008 – 2010. The samples included vegetable-meat, vegetables and fruit jarred meals for infants and young children in which the furan levels were analyzed by GC/MS technique. The exposure to furan has been assessed for the 3, 4, 6, 9 ,12 months old infants using different consumption scenarios. Results. The levels of furan ranged from <1 μg/kg (LOQ) to 166.9 μg/kg. The average furan concentration in all samples was 40.2 μg/kg. The estimated exposures, calculated with different nutrition scenarios, were in the range from 0.03 to 3.56 μg/kg bw/day and exceeded in some cases RfD set at level of 1 μg/kg bw/day. Margins of exposure (MOE) achieved values even below 300 for scenarios assuming higher consumption of vegetable and vegetable-meat products. Conclusions. The magnitude of exposure to furan present in ready-to-eat meals among Polish infants is similar to data reported previously in other European countries but slightly higher than indicated in the recent EFSA report. As for some cases the estimated intake exceeds the RfD, and MOE) values are much lower than 10000 indicating a potential health concern, it is necessary to continue monitoring of furan in jarred food and estimate of its intake by infants.
Wprowadzenie. Procesy cieplne, a także długie przechowywanie żywności powodują, że zachodzą w niej reakcje pomiędzy aminokwasami i cukrami redukującymi, oraz procesy z udziałem kwasu askorbinowego, węglowodanów i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. W wyniku tych reakcji powstają nowe związki chemiczne. Jednym z tych związków, wykazujących niekorzystne działanie na zdrowie człowieka, jest furan. Cel badań. Celem pracy było oszacowanie wielkości narażenia niemowląt na furan występujący w utrwalanych termicznie przetworach, a także scharakteryzowanie ryzyka przez porównanie narażenia z wartością dawki referencyjnej (RfD) oraz obliczenie marginesów narażenia. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiło 301 próbek przetworów dla niemowląt pobranych w latach 2008 – 2010 z obrotu handlowego na terenie całego kraju. Wśród próbek znajdowały się dania warzywno-mięsne, warzywne oraz owocowe przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci, w których zawartość furanu oznaczano metodą GC/MS. Narażenie na furan szacowano dla niemowląt w wieku 3, 4, 6, 9 i 12 miesięcy wykorzystując różne scenariusze żywienia. Wyniki. Oznaczona zawartość furanu mieściła się w zakresie od <1 μg/kg (LOQ) do 166,9 μg/kg. Średnia zawartość furanu we wszystkich próbkach wynosiła 40,2 μg/kg. Oszacowana wielkość narażenia, przy założonych różnych scenariuszach żywienia, mieściła się w granicach 0,03 – 3,56 μg/kg m.c./dzień i przekraczała dla niektórych przypadków wartość RfD. Marginesy narażenia (MOE) wyniosły nawet poniżej 300 dla scenariuszy zakładających większe spożycie produktów warzywnych i warzywno-mięsnych. Wnioski. Oszacowana wielkość narażenia niemowląt w Polsce na furan pobierany z daniami gotowymi do spożycia jest zbliżona do wcześniejszych danych pochodzących z innych państw europejskich, lecz nieco wyższa od wyników najnowszego raportu EFSA. Biorąc pod uwagę, że w niektórych przypadkach oszacowane narażenie przekraczało wartość RfD (1 μg/kg m.c./dzień), a także fakt, że wartości MOE były znacznie mniejsze od 10000 wskazując na istnienie potencjalnego zagrożenia dla zdrowia, konieczne jest kontynuowanie badań monitorowych zawartości furanu w żywności dla niemowląt i szacowanie narażenia na ten związek.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2012, 63, 4
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of chosen macronutrients and vitamin D in daily food rations of elderly men and women in the context of calcium-phosphorus homeostasis
Analiza wybranych składników mineralnych i witaminy D w całodziennych racjach pokarmowych osób starszych w aspekcie gospodarki wapniowo-fosforanowej
Autorzy:
Lebiedzinska, A.
Rypina, M.
Czaja, J.
Szefer, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/15031.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
Opis:
The loss of bone mineral components is an obvious and progressing process in elderly men and women. The rate of the bone metabolic turnover is associated with the nutrition and environmental conditions. Vitamins and minerals in a diet are indispensable for both prevention and treatment of diseases. The aim of the present study was to evaluate vitamin D, calcium (Ca) and phosphorus (P) content and to compare Ca-P homeostasis in daily dietary intake among the elderly members of a population-based study in Ko³obrzeg. The examined population comprised a group of 479 randomly chosen people aged > 51 years, including 316 women and 163 men. The eating habits of the respondents were evaluated in 2009. The information on individual food consumption was obtained by dietary history interviews (3 x 24-hour dietary recall). The research proved that the vitamin D and Ca supply with a daily diet was extremely low, in contrast to the P content, which significantly exceeded the recommended daily intake for this age group. Daily food rations of both women and men were not properly balanced in terms of Ca and P and vitamin D. It was revealed that the vitamin D supply in the daily dietary intake of the elderly persons was very low, covering from 22 to 40% of the Adequate Intake (AI). Vitamin D is necessary for maintaining an appropriate calcium and phosphorus homeostasis in the body and ensuring that many tissues, organs and cells function properly. A diet rich in vitamin D and Ca has been identified as playing a potential role in the prevention of bone diseases. A change in dietary habits can be an important factor in reducing the incidence of chronic diseases, particularly an elevated fracture risk in osteoporosis.
Źródło:
Journal of Elementology; 2013, 18, 4
1644-2296
Pojawia się w:
Journal of Elementology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of the Autocorrelation Function and Fractal Geometry Methods for Analysis of MFM Images
Zastosowanie funkcji autokorelacji oraz geometrii fraktalnej do analizy obrazów struktur domenowych rejestrowanych metodą MFM
Autorzy:
Bramowicz, M.
Kulesza, S.
Czaja, P.
Maziarz, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/352007.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
atomic force microscopy (AFM)
magnetic force microscopy
magnetic domains
fractal analysis
mikroskopia sił magnetycznych
MFM
analiza fraktalna
Opis:
Presented work is focused on the use of correlation methods for numerical analysis of magnetic stray field over the surface of materials. Obtained results extend our previous findings about application of the autocorrelation function and the fractal analysis for characterization of magnetic surfaces. Several domain images are recorded at various tip-sample gaps (i.e. the lift heights), and then their average widths were extrapolated down to the zero distance in order to estimate the width seen right on the surface. Apart from that, fractal parameters were derived from autocorrelation function, which turned out to be sensitive to the lift height, and might constitute universal measure (the critical lift height), above which the MFM signal became dominated by thermal noises and non-magnetic residual interactions.
Niniejsza praca dotyczy zastosowania metod korelacyjnych do numerycznej analizy obrazów rozkładu pola magnetycznego emitowanego z obszarów spontanicznego namagnesowania. W pracy przedstawiono kontynuację badań nad zastosowaniem funkcji autokorelacji oraz metod analizy fraktalnej w badaniach struktury domenowej oraz charakterystyki emitowanego z nich pola magnetycznego. Wyniki badań wykazują zależność mierzonej metodami mikroskopii sił magnetycznych (MFM) szerokości domen od wysokości skanowania nad badaną powierzchnią, sugerując przeprowadzanie serii pomiarów na różnych wysokościach (h), ich aproksymację z następną ekstrapolacją do powierzchni (h=0). Przeprowadzona analiza fraktalna, wskazuje na możliwość jej aplikacji do charakterystyki zmian sygnału magnetycznego rejestrowanego przez MFM. Pozwala ona również na wyznaczenie wysokości krytycznej (hkr), na której sygnałem dominującym stają się nakładające się na sygnał magnetyczny pozostałości niemagnetycznych interakcji między igłą sondy i badaną powierzchnią, stanowiące rejestrowany przez MFM szum.
Źródło:
Archives of Metallurgy and Materials; 2014, 59, 2; 451-457
1733-3490
Pojawia się w:
Archives of Metallurgy and Materials
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania odporności materiałów na działanie czynników środowiska naturalnego
Studies of material resistance against natural environmental factors
Autorzy:
Sobków, D.
Barton, J.
Czaja, K.
Sudoł, M.
Mazoń, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/142673.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
Tematy:
starzenie atmosferyczne
odporność na światło
biodegradacja
weathering
light fastness
biodegradation
Opis:
W publikacji przedstawiono zagadnienia związane z odpornością materiałów na czynniki środowiska, obejmujące zespół warunków atmosferycznych oraz biosfery. Obszary te stanowią od wielu lat problematykę badawczą zespołu pracowników Katedry Technologii Chemicznej i Chemii Polimerów Wydziału Chemii Uniwersytetu Opolskiego, w ramach której prowadzone są badania foto-, termio biodegradacji materiałów, głównie polimerowych. Kompleksowość takich badań pozwala na określenie czasu użytkowania wyrobów wytworzonych z badanych materiałów w warunkach potencjalnego obszaru ich zastosowań. Rosnące zainteresowanie otrzymywaniem i produkcją nowego typu materiałów wynika z ich zastosowania do wytwarzania różnorodnych, użytecznych wyrobów eksploatowanych w różnych warunkach. Warunki te, w zależności od rodzaju, intensywności i czasu oddziaływania, wywołują wielorakie zmiany w materiale, które z kolei wywierają wpływ na jego właściwości użytkowe. Dlatego przy opracowywaniu nowych materiałów istotna jest wiedza odnośnie do kierunków ich zastosowania i warunków eksploatacji wraz z nieodłączną potrzebą określania użyteczności w planowanym zakresie. Zagadnienie to ma szczególne znaczenie w przypadku materiałów, w tym materiałów polimerowych, eksploatowanych na zewnątrz pomieszczeń.
This work presents fundamental aspects of material resistance to environmental conditions, including number of atmospheric conditions and biosphere. These areas for many years have been important research topics in the Division of Chemical Technology and Polymer Chemistry of the Faculty of Chemistry, Opole University – the research involves studies on photo-, thermo- and biodegradation of materials, mainly polymer materials. The complexity of such studies allows to determine lifetime of products manufactured from studied materials under the conditions corresponding to their potential area of application. The growing interest in obtaining and manufacturing new types of materials is a result of their application for manufacturing of various, useful products exploited under various conditions. These conditions, depending on their type, intensity and exposure time, cause diverse changes in the material, and that in turn affects its functional properties. Therefore, the knowledge about material applications and exploitation conditions combined with the essential need to specify their functionality in intended range is crucial in developing new materials. This issue is especially important for materials, including polymeric materials, exploited outdoors.
Źródło:
Chemik; 2014, 68, 4; 347-354
0009-2886
Pojawia się w:
Chemik
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Composition and Microstructure of the Al-Multilayer Graphene Composites Achieved by the Intensive Deformation
Autorzy:
Czeppe, T.
Korznikova, E.
Ozga, P.
Wrobel, M.
Litynska-Dobrzynska, L.
Korznikova, G.
Korznikov, A.
Czaja, P.
Socha, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375203.pdf
Data publikacji:
2014-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
81.05.Ni
81.05.uj
81.05.ue
81.05.uf
Opis:
The paper presents results of the studies concerning aluminum-graphene composites produced with use of step technique; first mechanical alloying of Al and graphene powders and later intensive deformation by the high pressure torsion. As a result small, thin and round samples of composites, about 10 mm in diameter were achieved. For comparison similar samples not containing graphene were investigated. The X-ray diffraction, transmission electron microscopy, Raman spectroscopy and X-ray photoelectron spectroscopy were applied to study composites structures and analyze graphene content and atomic bonds. The Raman spectroscopy method suggested multilayer graphene, which could also be identified as the defected nano-graphite as a component of the composite structure as well as some small content of the aluminum carbides. The highly dispersed microstructures of aluminum matrices were identified with the transmission electron microscopy, showing difference between the samples produced with the increased number of rotations, leading to the increased deformation realized. This method revealed carbon and aluminum oxides in large amounts which is interpreted as a surface effect. This method suggested also formation of the carbon-metal and carbon-metal- oxygen atomic bonds, which might partially result from formation of the carbides.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2014, 126, 4; 921-927
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development and validation of a method for determination of selected polybrominated diphenyl ether congeners in household dust
Autorzy:
Korcz, W.
Strucinski, P.
Goralczyk, K.
Hernik, A.
Lyczewska, M.
Czaja, K.
Matuszak, M.
Minorczyk, M.
Ludwicki, J.K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/876220.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
polybrominated diphenyl ether
dust
household
method validation
recovery
organic pollutant
Opis:
Background. Polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) belong to group of so-called persistent organic pollutants (POPs). These compounds occur in nearly all elements of the environment, including household dust which constitutes one of a major route for human exposure. Their main adverse effects on human health are associated mainly with endocrine disruption – they interfere with thyroid function exhibit anti-androgenic action. Objectives. To develop and validate analytical method for determination of BDE-47, BDE-99, BDE-153, and BDE-209 congeners in household dust. Material and methods. Household dust was sampled in residences from Warsaw and the surrounding areas. An automated Soxhlet extraction of samples was then performed and PBDE congeners were subsequently measured in cleaned-up extracts by GC-μECD. The identity of quantified compounds was confirmed by GC/MS. Results. Household dust samples were fortified at levels of 2.88, and 28.8 ng g-1 for BDE-47, BDE-999, and BDE-153, and for BDE-209 at levels of 101.2, and 540 ng g-1. Recoveries ranged between 72 – 106%. The relative standard deviations (RSD) were less than 16% for all PBDE congeners analysed. The relative error determined on the basis of multiple analyses of certified reference material ranged from 1.07 – 20.41%. The method’s relative expanded uncertainty varied between 16 – 21%. Conclusion. The presented method was successfully validated and can be used to measure concentrations of BDE-47, BDE-99, BDE-153 and BDE-209 congeners in household dust.
Wprowadzenie. Polibromowane difenyloetery (PBDE) zaliczane są do trwałych zanieczyszczeń organicznych. Wykrywane są praktycznie we wszystkich elementach środowiska, także w kurzu. Kurz jest istotnym źródłem pobrania polibromowanych difenyloeterów przez człowieka. Szkodliwy wpływ PBDE na zdrowie człowieka wiązany jest głównie z zaburzaniem równowagi układu hormonalnego – zaburzają one m.in. funkcjonowanie hormonów tarczycy oraz działają antyandrogennie. Cel badań. Opracowanie i walidacja metody analitycznej umożliwiającej oznaczanie kongenerów BDE-47, BDE-99, BDE- 153 i BDE-209 w kurzu domowym. Materiał i metody. Materiał do badań stanowiły próbki kurzu pochodzące z domów osób zamieszkałych w Warszawie i okolicach. PBDE ekstrahowano z kurzu z wykorzystaniem aparatu do automatycznej ekstrakcji Soxhlet. Ekstrakt oczyszczano i poddawano analizie instrumentalnej. Oznaczenia zawartości analizowanych kongenerów PBDE prowadzono na GC-μECD, a tożsamość potwierdzano na GC-MS. Wyniki. Próbki kurzu były wzbogacane na poziomie 2,88 ng g-1 i 28,8 ng g-1 dla BDE-47, BDE-99, BDE-153 oraz 101,2 ng g-1 i 540 ng g-1 dla BDE-209. Odzysk mieścił się w zakresie 72 - 106%. Względne odchylenie standardowe (RSD) było mniejsze niż 16% dla wszystkich analizowanych kongenerów PBDE. Błąd względny wyznaczony na podstawie wielokrotnej analizy certyfikowanego materiału referencyjnego wynosił od 1,07% do 20,41%. Względna niepewność rozszerzona zawierała się w zakresie 16-21%. Wniosek. Metoda została zwalidowana i może być wykorzystywana do oznaczania zawartości kongenerów BDE-47, BDE- 99, BDE-153 i BDE-209 w próbkach kurzu domowego.
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 2014, 65, 2
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 34

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies