Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Chachulska, Irina" wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-5 z 5
Tytuł:
O notacjach muzycznych w antyfonarzu tynieckim
About musical notations in the Tyniec Antiphonary
Autorzy:
Chachulska, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/585149.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
antyfonarz
Tyniec
antyfonarz tyniecki
antyfonarz opata Mścisława
antyfonarz benedyktyński
skryptorium tynieckie
skryptorium benedyktyńskie
benedyktyni
notacja liniowa
notacja kwadratowa
notacja metzeńsko-gotycka
gotycyzowana notacja mieszana metzeńsko-niemiecka
system neum mieszanych metzeńko-niemieckich
antiphonary
an antiphonary from Tyniec
antiphonary of abbot Mścisław
the Benedictine antiphonary
the Tyniec scriptorium
the Benedictine sriptorium
Benedictines
musical notaion
staff notation
square notation
Messine-Gothic notation
Gothi- cized Messine-German mixed notation
system of “contact neumes”
Opis:
Antiphonary of abbot Mścisław (Pl-Wn 12720 V) dating from before 1409 year and being one of the oldest surviving Tyniec books, documents not only its own history but also the history of the musical script in the Tyniec scriptorium from the turn of the 14th/15th century until the end of the 16th century. The manuscript testifies both one of the musical notations used in the scriptorium of the time, and the evolution of the musical notation in the scriptorium, including apart from the basic square notation various notation forms – both in the original and later layer (palimpsest fragments, margin entries, added cards) – which had been forming in this scriptorium over many years. In the scriptorium, first we can follow the changes of neumatic forms leading to square notation, and at the moment of its full formation, return to Gothic neumes. This study presents all the forms of musical record present in this book.
Antyfonarz opata Mścisława (Pl-Wn 12720 V) sprzed 1409 roku, będący jedną z najstarszych zachowanych ksiąg tynieckich, dokumentuje nie tylko swą własną historię, ale i historię piśmiennictwa skryptorium tynieckiego od przełomu XIV/XV w. aż do końca XVI w. Kodeks jest świadectwem zarówno jednej z wówczas używanych notacji muzycznych w skryptorium tynieckim, jak i ewolucji pisma muzycznego w tymże skryptorium, zawierając poza zasadniczą notacją kwadratową, różne formy notacyjne – zarówno w warstwie pierwotnej (oryginalnej) jak i późniejszej (fragmenty palimpsestowe, wpisy na marginesach, dodane karty) – kształtujące się w tym skryptorium na przestrzeni wielu lat. W skryptorium tym najpierw można śledzić przemiany form neumatycznych prowadzące ku notacji kwadratowej, a w momencie jej pełnego ukształtowania się powrót do neum gotyckich. W niniejszym studium przedstawiono wszystkie formy zapisu muzycznego obecne w tej księdze.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2018, 51, 1; 199-228
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Produkcja ksiąg muzycznych w skryptorium lubiąskim do połowy XIV w.
Production of musical books in the scriptorium of Lubiąż to the mid-fourteenth century
Autorzy:
Chachulska, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520790.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
skryptorium lubiąskie
cysterskie źródła muzyczne
cysterskie księgi liturgiczne
cystersi
Lubiąż
Śląsk
Lubiąż scriptorium
Cistercian music sources
Cistercian liturgical books
Cistercians
Lubiąż (Leubus)
Silesia
Opis:
Badania pisma muzycznego ksiąg cysterskich na Śląsku, podjęte z uwzględnieniem osiągnięć badaczy z zakresu paleografii i iluminacji książkowej, pozwoliły na identyfikację kolejnych woluminów lubiąskiego pochodzenia, poszerzając tym samym grupę znanych źródeł sporządzonych w tym skryptorium. Artykuł przedstawia aktualną listę źródeł muzycznych (20 jednostek) powstałych w Lubiążu od powstania opactwa w trzeciej ćwierci XII w. do połowy XIV stulecia.
The study of the musical script in the Cistercian books in Silesia, undertaken with regard to the establishments made by researchers in the field of palaeography and book illumination, made it possible to identify other volumes of Lubiąż origin, greatly enlarging the number of known sources produced in this scriptorium. The article presents an up-to-date list of musical sources (20 pieces of music) produced in Lubiąż from the abbey’s foundation in the third quarter of the twelfth century to the mid-fourteenth century.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2022, 60; 13-25
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pasja chorałowa ze zbioru kazań kanoników regularnych kongregacji laterańskiej w Kraśniku
Plainchant Passion from the sermon collection of the Canons Regular of the Lateran in Kraśnik
Autorzy:
Chachulska, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408357.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
pasja chorałowa
ton pasyjny
ton pasyjny F
kancjonał
plainchant Passion
Passion tone
hymnbook
F Passion tone
Opis:
Studia nad pasją chorałową w Polsce jako pierwszy podjął Włodzimierz Poźniak (1947 r.), a następnie kontynuował ks. Antoni Reginek. W ostatnich latach lista tego rodzaju kompozycji została poszerzona dzięki dalszym kwerendom i badaniom polskich średniowiecznych źródeł muzyczno-liturgicznych. Przedmiotem badań niniejszego artykułu stała się nieznana dotychczas kompozycja z rękopisu przechowywanego w Bibliotece Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Lublinie pod sygnaturą „Rkps 14” (PL-Ls 14; dawne sygnatury: 235; B 13; B 17), która wydaje się w tym momencie najstarszą kompozycją pochodzącą z polskiego źródła (1411 r.) – najprawdopodobniej z małopolski, tak jak i wszystkie znane dotąd polskie źródła pasji chorałowej. Kodeks ów nie jest księgą muzyczną, lecz zbiorem kazań i jako jedyną kompozycję muzyczną zawiera pasję według św. Mateusza (fol. 165r-172v). Zgodnie z XVII-wiecznym wpisem zamieszczonym na pierwszej karcie tegoż rękopisu (PL-Ls 14, fol. 1r) księga miała być własnością Kanoników Regularnych Kongregacji Laterańskiej w Kraśniku.  Melodia pasji zawartej w PL-Ls 14 oparta jest na tonie pasyjnym F – wyłącznie stosowanym w pasjach zawartych w źródłach polskich. Kompozycja bogata jest nie tylko w liczne formuły typowe, ale i ich rozmaite warianty melodyczne powstałe w wyniku zastosowania modyfikacji powszechnie używanych przy adaptacjach melodii wzorcowych. Istotna część modyfikacji w oczywisty sposób wynika  z odmiennej długości tekstu, z którym dana formuła typowa jest związana lub też układu akcentów. Nie zawsze jednak użycie którejś z modyfikacji w formułach typowych podyktowane jest odmienną liczbą sylab czy też układem akcentów, zdarzają się także przypadki, w których można obserwować wprowadzenie pewnej modyfikacji melodycznej bez tego rodzaju uzasadnienia, lecz raczej jako środka muzycznego urozmaicenia. Badania porównawcze melodii pasji z kodeksu kraśnickiego i pozostałych melodii pochodzących z ksiąg o rodzimej proweniencji pokazują, iż kompozycja ta harmonijnie wpisuje się w znany już polski repertuar pasji chorałowej. Pomimo jednak wyraźnego podobieństwa struktury melicznej kompozycji zawartych w źródłach polskich skomponowanych w oparciu o ten sam szkielet modalny (f¹-c²-f²), wszystkie opracowania muzyczne tego gatunku odznaczają się swoistymi cechami wynikającymi z wyboru różnorodnych środków adaptacyjnych.
The present paper presents a previously unknown composition from a manuscript kept at the Library of the Metropolitan Seminary in Lublin (shelf mark Rkps 14; siglum PL-Ls 14; old shelf marks 235, B 13, B 17), which appears to be the oldest music work of this kind found in a Polish source (dated to 1411), most likely from the Lesser Poland region, like all the other sources of Polish plainchant Passions known to date. The codex is not a book of sheet music, but a collection of sermons. The St Matthew Passion (fol. 165r–172v) is the only music composition found in this source. According to a 17th-century note found on the first folio of this manuscript (PL-Ls 14, fol. 1r), the book belonged to the Canons Regular of the Lateran in Kraśnik. The Passion melody found in PL-Ls 14 is based on the F tone – applied exclusively in Passions found in Polish sources. The composition abounds in typical formulas, but also in their melodic variants derived from modifications commonly introduced to adapt the model melodies. A large proportion of the modifications clearly result from the varying length of the text with which the typical formula is associated, or from the pattern of accents. However, the use of a given modification in a typical formula is not always determined by the changing number of syllables or by the arrangement of accents. In some cases, melodic modifications are introduced without such a justification, rather as a means of diversifying the musical setting. Comparative studies of the Passion melodies from the Kraśnik codex and from the other sources of Polish provenance prove that the Kraśnik Passion matches very well the previously known plainchant Passion repertoire from this area. Despite the evident similarity of melodic structures in works found in the Polish sources, which are based on the same modal framework (f¹–c²–f²), each of the settings has its own individual qualities as well, resulting from the way this framework was adopted in the given work.
Źródło:
Muzyka; 2019, 64, 2; 103-123
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O trzech zabytkach muzyczno-liturgicznych z kolekcji Baworowskich przechowywanych w Bibliotece Narodowej
On Three Musical-Liturgical Sources from the Baworowski Collection, Held in the National Library of Poland
Autorzy:
Chachulska, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850444.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Cystersi
graduał
notacja cysterska
liturgia
skryptorium lubiąskie
cysterki trzebnickie
O felix Hedwigis
Consurge iubilans
kolekcja Baworowskich
Cistercians
gradual
Cistercian notation
liturgy
Lubiąż scriptorium
Cistercian nuns in Trzebnica
Baworowscy collection
Opis:
Badania nad trzema muzyczno-liturgicznymi źródłami pochodzącymi z kolekcji Baworowskich, a przechowywanymi obecnie w Bibliotece Narodowej – graduałem PL-Wn 12496 IV oraz fragmentami PL-Wn 12497 IV i PL-Wn 12498 IV – zarówno weryfikują dotychczasowy stan wiedzy na ich temat jak też rozjaśniają wątpliwości i sprzeczności wynikające z najstarszych opisów rękopisów. Trzy różnorodne pod względem paleograficznym źródła, których zapisy pochodzą z odległych od siebie czasów, okazały się tworzyć niegdyś jedną księgę. Oba fragmenty w całości stanowią późniejsze dodatki do graduału, które odłączono od zasadniczej części najprawdopodobniej w I poł. XIX wieku. Graduał – a właściwie jego zasadnicza, oryginalna część – powstał w skryptorium lubiąskim ok. 1250 r. dla sióstr cysterek w Trzebnicy, bardzo możliwe iż był darem dla córki św. Jadwigi – Gertrudy. Wskutek sekularyzacji klasztorów na Śląsku (1810 r.) rękopis najprawdopodobniej został wywieziony z Trzebnicy do Wrocławia, jednak ostatecznie nie zasilił zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej, tak jak zasadnicza część biblioteki klasztornej, lecz znalazł się w prywatnym posiadaniu wrocławskiego muzyka J.Th. Mosewiusza. Po jego śmierci rękopis, już z odseparowanymi fragmentami, wzbogacił kolekcję Wiktora Baworowskiego we Lwowie, gdzie trzy części księgi otrzymały odrębne sygnatury. Po wojnie (1945 r.), już jako trzy nie związane ze sobą źródła – poza ich lwowską proweniencją – graduał z fragmentami trafił do zbiorów Biblioteki Narodowej. W świetle przeprowadzonych badań rękopis, choć powstały w skryptorium lubiąskim, wolno nazwać „Graduałem Trzebnickim”. Księga należy do grupy najdawniejszych zabytków muzyczno-liturgicznych przechowywanych w Polsce i dokumentuje najstarszy zachowany przekaz wersetu allelujatycznego O felix Hedwigis (PL-Wn 12496, f. 1r) jak też jeden z najstarszych zapisów sekwencji o św. Jadwidze Consurge jubilans (PL-Wn 12498).
My research into three musical-liturgical manuscripts from the Baworowski collection, now kept in the National Library (the gradual PL-Wn 12496 IV and the fragments PL-Wn 12497 IV and PL-Wn 12498 IV) revises our knowledge about them and sheds light on doubts and contradictions resulting from the oldest descriptions of these sources. These three palaeographically different sources from periods very distant from one another turn out to have once formed a single volume. The two fragments as a whole represent a later addition to the gradual, one that was separated from the main section probably during the first half of the nineteenth century. The gradual itself, or rather its main, original part, was compiled around 1250 at the Lubiąż scriptorium for the Cistercian nuns of Trzebnica, possibly as a gift for St Hedwig of Silesia’s daughter Gertrude. Owing to the secularisation of the Silesian monasteries (in 1810), the manuscript was most likely taken from Trzebnica to Wrocław, but it did not end up in the University Library. Instead, like the bulk of the monastic collection, it became the private property of Wrocław-based musician J.T. Mosewius. After his death, with the fragments already separated from the body of the gradual, it joined Wiktor Baworowski’s collection in Lviv, where the three parts of the volume received separate shelf marks. Following the Second World War (in 1945), the gradual and the two fragments arrived at the National Library, already as three separate sources unrelated in any way except for their Lviv provenance. In the light of research, the manuscript, although prepared at the Lubiąż scriptorium, may be called the ‘Trzebnica Gradual’. It belongs to the oldest musical-liturgical sources preserved in Poland and contains the oldest surviving source of the Alleluia verse O felix Hedwigis (PL-Wn 12496, fol. 1r), as well as one of the oldest sources of the sequence to St Hedwig Consurge jubilans (PL-Wn 12498).
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 1; 49-80
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Graduał Cystersów z Jemielnicy PL-WRu I F 418. Nowe ustalenia i hipotezy
The Jemielnica Cistercians’ Gradual PL-WRu I F 418. New Findings and Hypotheses
Autorzy:
Chachulska, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/24261875.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
graduał jemielnicki
Cystersi
notacja cysterska
Jemielnica
Lubiąż
Henryków
the Jemielnica Gradual
Cistercians
Cistercians’ notation
Himmelwitz
Leubus
Heinrichau
Opis:
Przechowywany w zbiorach Biblioteki Uniwersytetu Wrocławskiego kodeks PL-WrU I F 418, znany w literaturze przedmiotu jako graduał jemielnicki, nie doczekał się do tej pory dokładnej analizy paleograficznej, co poskutkowało błędnymi stwierdzeniami dotyczącymi czasu i miejsca jego pochodzenia. Jemielnickie lub rudzkie (Rudy Wielkie – opactwo macierzyste klasztoru jemielnickiego) pochodzenie, powszechnie przypisywane kodeksowi przez dotychczasowych badaczy, zostało odrzucone w wyniku dokładnej analizy paleograficznej, która wyraźnie wskazała na Lubiąż jako miejsce sporządzenia kodeksu. Najważniejszym dowodem za lubiąskim pochodzeniem rękopisu jest identyfikacja ręki kopisty w jednym z najstarszych antyfonarzy lubiąskich pochodzącym z około 1225 r. (PL-WrU I F 403), jak też stwierdzenie ręki lubiąskiego skryby (wykonawcy PL-WrU I F 411, druga połowa XIII w.) w dopiskach późniejszych. Jemielnickie są więc jedynie pochodzące z XVII w. karty papierowe zawierające uzupełniające formularze, których zabrakło wskutek silnego zniszczenia rękopisu. Na podstawie zapisu muzycznego rozstrzygnięto również dotychczasowe sprzeczności w kwestii datowania kodeksu – cechy kaligraficzne oraz identyfikacja rąk w źródłach lubiąskich wyraźnie wskazują na pierwszą tercję XIII w. jako czas spisania rękopisu. Z kolei badania zawartości liturgicznej księgi pozwoliły na sprecyzowanie datacji na około 1225 r. (oryginalny zapis o czczeniu św. Idziego wyznacza termin post quem na ok. 1221 r.) Istnieją także przesłanki ku temu, aby podejrzewać, iż obie księgi – graduał PL-WrU I F 418 wraz z antyfonarzem PL-WrU I F 403 – powstawały jako część pierwotnego wyposażenia najstarszej filii lubiąskiej w Henrykowie. Niewyjaśniona pozostaje natomiast kwestia, kiedy i w jaki sposób graduał PL-WrU I F 418 trafił do cystersów jemielnickich.
Kept at Wrocław University Library, the manuscript PL-WrU I F 418, referred to in the literature as the Jemielnica Gradual, has not previously been subjected to detailed palaeographic analysis. This omission has led to erroneous claims concerning its provenance and dating. The hitherto universally accepted claim that the codex originated in the Jemielnica (Ger. Himmelwitz) monastery or in its parent abbey of Rudy Wielkie (Ger. Groß Rauden) has been rejected as a result of detailed palaeographic analysis, which clearly points to Lubiąż (Ger. Leubus) as the place of the manuscript’s compilation. The main evidence to that effect is twofold: a) the identification of the scribe’s hand as that which also copied one of Lubiąż’s oldest antiphonaries (PL-WrU I F 403, from c.1225) and b) the presence of the handwriting of another Lubiąż-based scribe (the copyist of PL-WrU I F 411, from the second half of the thirteenth century) in later additions to the gradual. The only parts of the codex that originated in Jemielnica prove to be the leaves added in the seventeenth century containing formularies that had been lost as a result of substantial damage to the manuscript. The previously inconsistent dating has been revised on the basis of the musical notation: calligraphic features and the identification of handwriting in sources from Lubiąż clearly point to the first third of the thirteenth century as the time of the manuscript’s compilation. Study of the book’s liturgical content, meanwhile, has made it possible to establish this dating more precisely as c.1225 (the original entry on the cult of St Giles points to c.1221 as the terminus post quem). There are also reasons to suspect that both the gradual PL-WrU I F 418 and the antiphonary PL-WrU I F 403 were created for use at Lubiąż Abbey’s oldest subsidiary in Henryków (Ger. Heinrichau), as part of the latter monastery’s original endowments. It remains to be explained when and how the gradual PL-WrU I F 418 found its way to the Cistercian monastery in Jemielnica.  
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 1; 3-19
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-5 z 5

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies