Autor: Bralewski, Sławomir. - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Praktykowanie postu w świetle historiografii kościelnej IV-V wieku
The practice of fasting in the light of the ecclesiastical historiography of the IV-V centuries
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/613123.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Post
Wielki Post
historiografia kościelna
kanony kościelne
monastycyzm
historia Kościoła IV-V wiek
fasting
Lent
ecclesiastical historiography
canons of the Church
monasticism
history of the Church of the IV-V centuries
Opis:: The ecclesiastical histories of the fourth and the fifth centuries confirm the fasting as a practice popularly observed by the Christians of that time. From the account of the historians one can conclude that fasting combined with prayer was a distinctive feature of Christian piety. From the fourth century the principal practice of abstention from food included the concept of a forty-day fasting period before Easter, i.e. Lent, and additionally the fast practiced two days every week throughout the year, namely each Wednesday and Friday, while the scheme is considered to have its roots in the regulations promoted by the Church authorities of the period. Nonetheless, by the middle of the fifth century the individual churches of the West and the East had not arrived at an unanimous agreement on the length of Lent neither on its form. Moreover, the practice of fasting was also introduced as obligatory for the catechumens before baptism and for the local church communities they represented. Additionally, fasting was a must for those repenting their sins. First and foremost, however, a very strict practice of food abstention was observed by the monks of the period.
Źródło:: Vox Patrum; 2013, 59; 359-378
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: Czy według Sokratesa z Konstantynopola i Hermiasza Sozomena kobieta heretyk mogła być piękna?
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/688993.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:: -
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Konwersja Konstantyna Wielkiego na chrześcijaństwo w świetle jego własnego świadectwa – kilka uwag
The conversion of Constantine the Great to Christianity in the light of his own testimony – some comments
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689532.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Konstantyn Wielki
konwersja Konstantyna
wizja Konstantyna
Constantine the Grate
conversion of Constantine
Constantine’s vision
Opis:: Among the views of researchers who pronounced their opinion on the issue of Constantine’s conversion to Christianity, we have a variety of positions, which range from its total negation and attribution to the emperor mere calculation, sheer hypocrisy and instrumental treatment of religion, through discerning in his attitude a form of religious syncretism, to full recognition of the reality of his conversion. It seems that nowadays the vast majority of historians do not doubt the sincerity of Constantine’s renouncement of paganism, while differences in their opinions primarily concern the moment, when it took place. Many scholars also underscore the importance of the vision Constantine had, which, according to Lactantius and Eusebius of Caesarea, played a crucial role in the conversion of the ruler. The vision itself, however, is still controversial as a historical fact. Some see it as a supernatural phenomenon, while others either explain it as a natural one or completely depreciate its importance. Needless to say that neither party has been able to prove their case so far. On the other hand, it is irrefutable that Constantine himself, in his surviving letters and speeches, tended to put down his victories to the divine assistance of Christ, which, of course, one can interpret as an essential manifestation of his conversion to Christianity. Some scholars maintain that Constantine adopted Christianity after the year 324. It is, however, hard to prove, because over this period he addressed the god he believed in as summus deus, i.e. in the same fashion as in the first half of his reign. For instance, it was exactly the term he used in his correspondence and speeches from the break-through year 313, in which he addressed the Christian God.
Konstantyn w swoim głębokim przekonaniu został wybrany przez Boga Najwyższego, który za jego pośrednictwem dokonał przełomu w walce ze złem. To ów Bóg stał się jego boskim patronem, o czym cesarz pisał w swych listach już od roku 313. Zachowane cesarskie pisma, w których jest mowa o Bogu, na ogół kierowane były do chrześcijańskich biskupów i to ich Konstantyn powierzał opiece swego boskiego patrona, który w jego mocnym przeświadczeniu był Bogiem chrześcijan. Władca przypisywał Mu odnoszone przez siebie zwycięstwa militarne i spodziewał się, że oddając Mu cześć, zapewni cesarstwu pomyślność. W zamian, w ramach wdzięczności roztaczał opiekę nad Kościołem, wznosząc świątynie i zabiegając o jedność Jego wyznawców w kulcie. Konstantyn, wypowiadając się o Bogu chrześcijan, używał, co zrozumiałe, znanych sobie epitetów właściwych kultom pogańskim, ale należących też do ogólnego skarbca terminologii religijnej. Odwołując się do pojęć i symboli właściwych światu pogańskiemu, ale przez chrześcijan interpretowanych jako chrześcijańskie, Konstantyn dokonywał rewolucji religijnej w sposób kontrolowany i łagodny, nie dopuszczając do zaognienia nastrojów społecznych. Niektórzy badacze sądzą, że Konstantyn stał się chrześcijaninem dopiero po roku 324, jednak w tym okresie wyznawanego przez siebie Boga obdarzał tymi samymi bądź bardzo podobnymi tytułami, co w pierwszej połowie swego panowania. Ponieważ jego zachowana korespondencja i mowy adresowane były często do duchownych chrześcijańskich, to i zawarte w nich odniesienia do Boga dotyczyły Boga chrześcijańskiego i to już od roku 313.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2016, 15, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Was Constantine the Great Aware of the Constantinian Shift?
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/682230.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: emperor Constantine the Great
Constantinian shift
Late Roman Empire
Opis:: In this article, I try to answer the following question: was Constantine himself aware of the revolution that he was carrying out? Did he realise that his actions were going to change the course of the history of the Empire? An analysis of sources seems to indicate that emperor Constantine the Great saw in his reign a fundamental change not only in the history of the Imperium Romanum, but also of the entire world. He believed that this change had an eschatological dimension. Constantine’s reign, at least in its propagandist framing, was to be the turning point in the fight against evil. It appears that the ruler was fully aware that by putting an end to the persecutions of Christians he was restoring universal peace. Thus, the shift with which he is associated amounted, on the one hand, to restoring the pax Christiana and the beginning of the Kingdom of God on earth, and on the other to eliminating evil from the world. Therefore, Constantine, in believing that he had become God’s tool for fighting evil, must have also been convinced that he played an incredibly important role in God’s plan of salvation; especially since the Kingdom of God, apparently realised on earth through Constantine’s military victories, was to only finally prevail when evil and death had been defeated forever.
Źródło:: Studia Ceranea; 2019, 9; 157-169
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:: Studia Ceranea
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: The Pious Life of Empress Helena, Constantine the Great’s Mother, in the Light of Socrates of Constantinople and Sozomen
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/682409.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Helena
Constantine the Great
Socrates
Sozomen
Holy Cross
Opis:: In his Ecclesiastical history, Socrates depicts Helena as a pious, strong and independent woman, the mother of the emperor, realizing her own ideas and acting as a tool in the hands of God – the ultimate inspiration of her actions. The emperor, her son, only supported her in her undertakings. According to Socrates, Helena travelled to Jerusalem to answer God’s call; there, she organized the search for the Sepulchre and the Holy Cross and found them. She was supported by Macarius, the bishop of Jerusalem, who, after God’s intervention, distinguished the True Cross from the crosses of the two villains. The empress divided the relics and sent some of them to her son to Constantinople; moreover, in the Holy Land, she built three basilicas connected with the life of Christ. Finally, Socrates mentions her piety and discusses the place of her burial. Conversely, in Sozomen’s account of the recovery of Christ’s Sepulchre and the relics, the main role is played by emperor Constantine, who wished to repay God for his blessings; he ordered the search and the construction of the basilica on Mount Golgotha. His mother only supported him in his plans, led by her devoutness, to which Sozomen pays more attention than his predecessor – he emphasizes Helena’s sensitivity to human poverty and suffering. The emperor was also involved in her generous deeds and gave her access to the imperial treasury. Thus, as indicated by Sozomen, Helena’s piety brought prosperity both to her family and to the whole Roman Empire.
Źródło:: Studia Ceranea; 2017, 7; 27-39
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:: Studia Ceranea
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: The Labarum – from Crux Dissimulata and Chi-Rho to the Open Image Cross
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1032062.pdf
Data publikacji:: 2020-12-23
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: labarum
Christ’s cross
Constantine’s vision
church historiography
Opis:: Based on the testimony of emperor Constantine the Great himself, Eusebius of Caesarea presented a labarum in the form of crux dissimulata crowned with the Chi-Rho. The continuers of his Church History in the next century, Rufinus of Aquileia, Philostorgius, Socrates of Constantinople, and Sozomen, only kept the cross-shape of the banner, excluding the christogram. This might have happened because in two main sources informing about the vision of Constantine – the accounts of Eusebius of Caesarea and Lactantius – it was not only the monogram of Christ that played a significant role. The motif of the cross also appears in them, in the account of Eusebius directly, and Lactantius indirectly. Furthermore, Christians interpreted the cross explicitly as a sign of victory. Eusebius wrote about the cross as a symbol of immortality, a triumphant sign of Christ overcoming death. In the account of the bishop of Caesarea, on the other hand, Constantine’s supposed vision included a triumphal sign in the form of a luminous cross, or the symbol of the trophy of salvation. Numismatic evidence also cannot be ignored. Already during the reign of Constantine the Great, the Chi-Rho appeared on the coins both on the shields and on the labarum. However, starting from the reign of Constantius II, coins that were minted included the cross instead of the Chi-Rho on the labarum. It also began to be placed on the shields, in their central part, where the monogram of Christ used to be. Over time, the cross replaced the entire labarum. The iconography present on the coins may prove that the phenomenon of identifying the labarum or Chi-Rho with the cross was not limited to church historiography and was more widespread, although it should be remembered that coins continued to also be decorated with the letters Chi-Rho. Therefore, the representation of the cross did not replace this symbol. However, it cannot be ruled out that the increasingly common image of the cross on coins also contributed to the aforementioned perception of the labarum by church historians.
Źródło:: Studia Ceranea; 2020, 10; 243-258
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:: Studia Ceranea
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: The Catalogue of Virtues in the "Ecclesiastical History" of Sozomen of Bethelia
Katalog cnót w "Historii kościelnej" Sozomena z Bethelii
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2158120.pdf
Data publikacji:: 2022-12-15
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Sozomen
Historia kościelna
cnoty kardynalne
Ecclesiastical History
cardinal virtues
Opis:: On the one hand, in his Ecclesiastical History, Sozomen presented the qualities of the ruler he held in high esteem – Theodosius II; on the other, he listed characteristics of the ascetics he admired, the new sages, living – in his view – according to the principles of the best philosophy. Interestingly, in this presentation, he applied an almost identical set of virtues that he attributed to both rulers and monks. In both cases he equated piety with wisdom and made them the most important, leading virtues. They were the ones that conditioned the subsequent qualities. Thus, in Sozomen’s account, one can trace the theory of the unity of virtues characteristic of Socrates of Athens. It claimed that one cannot possess a particle of virtue without possessing the whole, nor can one possess one specific virtue without possessing all of them. It seems that the order of virtues used by Sozomen in the catalogue of virtues ascribed to Theodosius II is not accidental, and reflects their hierarchy: εὐσέβεια-σοφία φιλανθρωπία, ἀνδρεία, σωφροσύνη, δικαιοσύνη, φιλοτιμία, and μεγαλοψυχία. This hierarchy stems from the Christian values adopted by Sozomen.
W swojej Historii kościelnej Sozomen przedstawił przymioty, z jednej strony władcy, którego obdarzał wielką estymą, a więc Teodozjusza II, a z drugiej podziwianych przez siebie ascetów, nowych mędrców, żyjących w jego przekonaniu według zasad najlepszej filozofii. Interesujące, że użył do tego niemal identyczny zestaw cnót, który przypisywał i władcy i mnichom. W obydwu przypadkach pobożność utożsamiał z mądrością i czynił z nich najważniejsze, wiodące cnoty. To one warunkowały kolejne przymioty. Można zatem w przekazie Sozomena doszukiwać się teorii jedności cnót charakterystycznej już dla Sokratesa z Aten, wedle którego nie można posiadać cząstki jakiejś cnoty, nie posiadając jej całości, ani posiadać jednej konkretnej cnoty, nie posiadając wszystkich. Wydaje się, że zastosowana przez Sozomena kolejność cnót w katalogu zalet przypisanych Teodozjuszowi II nie jest przypadkowa, a oddaje ich hierarchię: εὐσέβεια-σοφία φιλανθρωπία, ἀνδρεία, σωφροσύνη, δικαιοσύνη, φιλοτιμία, μεγαλοψυχία. Hierarchia ta wynika z chrześcijańskich wartości przyjętych przez Sozomena
Źródło:: Vox Patrum; 2022, 84; 31-50
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Wątki polityczne w oskarżeniach kierowanych przeciwko biskupom w późnym cesarstwie rzymskim
Political motivation in charges against bishops in the Late Roman Empire
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/18029945.pdf
Data publikacji:: 2000
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:: The Church, which since the time of Constantine the Great had participated in the political life of the Empire, clashed continually with institutions of the state. That is why a political accusations also appeared frequently in the charges put against clergymen. It is worth noticing that such charges were levelled not only by emperors and their officials but also bishops themselves. The emperors utilised the indictments as a means of eliminating from the life of the Church and state personages that stirred up trouble. It also happened, however, that it was the political misconduct which was the main reason for imperial hostility towards certain bishops, like John Chrysostom. However, in this case the charges brought against him, with one exception only, referred to entirely different matters and were formulated - as we can infer - so as not to harm the reputation of the imperial court. In order to receive imperial support, clergymen were eager to make use of political charges to avoid any official references to the doctrine of the Church and differences that split the Christians. The most frequent charges include questioning of imperial orders which concerned ecclesiastical issues, which frequently led to an organised or spontaneous rebellion. Other accusations concern high treason and embezzlement of the funds received from the emperor to conduct charity actions. The third most frequent charges accuse the clergymen of support given to the emperor’s political enemies.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2000, 67; 7-22
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Kanony kościelne w sporze między Wschodem a Zachodem na tle schizmy antiocheńskiej w IV wieku
Le conflit de droit canonique entre l’Occident et l’Orient sur le schisme ecclésiastique à Antioche au IVème siècle
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/18041707.pdf
Data publikacji:: 2005
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:: Les évêques de l’Occident et ceux de l’Orient se sont divisés essentiellement sur le schisme survenu dans l’Eglise d’Antioche au IV éme siècle. Or ils se sont prononcés en faveur des lideurs des camps opposés qui aspiraient au trône de l’évêque à Antioche. Us basaient leur opinion en recourant à la loi ecclésiastique. L’Occident désapprouvait Mélèce d’avoir transgressé les canons défendant à l’évèque d’échanger une Église contre une autre. En effet, ledit Mélèce avait déjà été l’évèque de la ville de Bérée syrienne. Par contre, l’Orient démontrait à Paulin d’Antioche, soutenu, lui, des évêques occidentaux que son élection et son sacre s’étaient accomplis à rencontre des règles ecclesiastiques exigeant la participation et te consentement des évêques des éparchies voisines. De pareilles remontrances étaient avancées sous l’adresse d’Evagre, son successeur. Il est donc difficile de ne pas croire que les deux parties traitaient la loi d’une façon sélective, en respectant certains canons, tout en rejettant ceux qui leur étaient incommodes. Serait-ce à dire qu’elles se servaient de cette loi d’une manière instrumentale? L’examen des sources nous autorise à refuser ce type des suggestions. Au cas du droit défendant à l’évêque de changer de siège, les évêques occidentaux soutenaient le respect de la lettre, tandis que ceux de l’Orient cherchaient à en sauvegarder l’esprit. Cette loi avait été stipulée pour venir à rencontre des ambitions excessives du clergé se transférant arbitrairement d’une Église à l’autre. C'est pourquoi, pour les autorités épiscopales de l’Orient il importait la cause réelle du transfert, ce qui se rapportait à l’examen de chacun des cas particuliers. Par contre, à l’Occident, on traitait la défense de la substitution d’un évêché par un autre, comme principe sans exclusion aucune, dans l’esprit de l’ancienne devise romaine: dura lex sed lex. Il faut néanmoins constater que l’évêque de la ville de Rome, dans les deux cas bien précis, privilégiait les autres principes à la loi ecclésiastique. Pour le premier de ces cas, il s’agirait de choisir un évêque orthodoxe sur un territoire - à ce qu’il croyait - dominé par des héterodoxes, et par là, de la défense de l’orthodoxie. Dans l’autre cas, il serait question d’une appréhension de voir s’affaiblir la position de l’évêque de la ville de Rome dans l’Église catholique.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2005, 80; 27-43
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Le choix du lieu pour la délibération des conciles convoqués par les empereurs du bas-empire romain
Wybór miejsca obrad zgromadzeń biskupów przez cesarzy późnorzymskich
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/18042130.pdf
Data publikacji:: 1996
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:: Imperatorzy rzymscy zwołując synody, czy sobory, kierowali do biskupów listy konwokacyjne, w których wskazywali kto m a w konkretnym zgromadzeniu uczestniczyć, jakie stawiają przed nim i zadania, oraz określali term in rozpoczęcia debat i miejsce, w którym miały się one odbywać. Władający późnym Cesarstwem Rzymskim, w ciągu niespełna trzech stuleci od Konstantyna Wielkiego począwszy, a n a Justynianie skończywszy, polecali biskupom gromadzić się na obrady w przeróżnych miejscowościach. Najchętniej zwoływali zgromadzenia biskupów do miast będących ich rezydencjami, a w szczególności do tych, w których akurat przebywali, bądź też znajdowali się w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Sytuacja taka miała miejsce w przypadku zgromadzeń w Arles w 314 i 353, w Nicei w 325, w Antiochii w 327, 337/338, 338/339, 341, 342, 344, 347 i 361, w Sirmium w 351, 357, 358 i 359, w Mediolanie w 355, w Konstantynopolu w 335, 360, 381, 382, 383, 404, 532, 536, 543, 547, 551 i 553, w Nikomedii w 366, w Dębie w 403, czy w Chalcedonie w 451. Z czasem kiedy na Wschodzie Konstantynopol stał się główną rezydencją cesarską, imperatorzy uczynili z niego stałe miejsce obrad dla zgromadzeń zwoływanych przez siebie, co najpełniej widoczne było za panowania Justyniana. Wielką wagę ponadto przykładali do położenia miast wyznaczonych na przyjęcie rzesz biskupów, starając się wybierać takie, do których wszyscy zaproszeni duchowni mogliby stosunkowo łatwo dotrzeć. Toteż przede wszystkim wybierali miasta leżące nad morzem. Generalnie brali również pod uwagę zasobność wybieranych przez siebie miejscowości, tak aby wszystkie najważniejsze potrzeby bytowe zgromadzonych mogły być przez nie zaspokojone, choć byli również władcy jak Konstancjusz II i Justynian I, którzy nie przejmowali się zanadto wygodą biskupów. Za pomocą wyboru określonego miejsca obrad, cesarze usiłowali wyeliminować, a przynajmniej zminimalizować wszelakie wpływy zewnętrzne na przebieg zgromadzeń. W dwóch znanych nam przypadkach ustalono miejsce debat na zasadzie kompromisu pomiędzy władcami wschodniej i zachodniej części cesarstwa. Tak wybrano Serdykę w 343 i Akwileję w 380. Szczególny był przypadek Nicei, bowiem wybierając ją na miejsce obrad cesarze Konslancjusz II i Marcjan spodziewali się osiągnąć dodatkowe korzyści związane przede wszystkim ze zbieżnością nazw zwołanych przez nich zgromadzeń z Soborem Nicejskim z roku 325. Wszak sobory, synody i podjęte na nich uchwały przybierały nazwy od miejscowości, w których się odbywały, Konstancjusz liczył tym samym na wprowadzenie zamieszania w szeregach obrońców nicejskiego credo z 325 r., a Marcjan chciał wykorzystać wielką popularność przyjętej na pierwszym soborze definicji dogmatycznej.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1996, 56; 49-73
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Postawa cesarza Teodozjusza II wobec biskupów
L’attitude de l’empereur Théodose II face aux évêques
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/16729107.pdf
Data publikacji:: 1993
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:: L’empereur Théodose II suscite des jugements contradictoires. Les uns le prennent pour un souverain faible, influencé par ses courtisans; pour les autres, malgré une certaine velléité, il reste capable de prendre une décision indépendante et énergique. Par contre sa piété exceptionnelle est reconnue de tous. Le but de cet article est de constater dans quelle mesure celle-ci a déterminé l’attitude de Théodose face aux évêques, ainsi que sa conduite à l’égard de l'Eglise. La politique de l’empereur envers l’Eglise semble ne dépendre que du hasard. Il a d’abord soutenu Nestorius, ensuite Cyrille qui au départ était dans la disgrâce, pour appuyer à la fin Eutychés et Dioscore. Durant son règne il approuvait donc les opinions tout à fait opposées. De même on observe une hésitation surprenante dans son comportement face aux évêques. Tout d’abord il les a laissés diriger l’Eglise à leur gré et puis tout au contraire il les met dans la dépendance totale. De là on pourrait conclure que l’empereur agit selon les volontés de son entourage. Cependant on ne peut pas oublier que sa théologie politique d’un côté et la dévotion ardente d’un autre ne lui permettaient ni la négligence de la paix ni le manque de souci de l’unité de l’Eglise. Il ne pouvait donc pas accepter les conflits qui la tourmentaient. Tout à fait consciente, la décision de laisser les évêques résoudre les problèmes par eux-mêmes témoigne de sa piété et de son estime pour les pasteurs de l’Eglise à la fois. Pourtant la façon de régler le litige concernant le problème de Theotokos de même que la conduite des évêques qui ne répondait pas à l'attente de l’empereur l'ont forcé à changer son comportement. Déçu par les évêques, Théodose s’ingère de plus en plus dans les affaires intérieures de l’Eglise. Et cela d’autant plus que l’Empire commençait à subir défaite militaire sur défaite, ce que l’empereur, conformément à ses idées, devait prendre pour la punition infligée par Dieu, vu la situation de l’Eglise.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1993, 48; 39-60
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: ‘Terrible diseases’ Spreading Among the Romans in Res Gestae by Ammianus Marcellinus
„Okropne choroby” panoszące się wśród Rzymian w ujęciu Ammiana Marcellina
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/23050690.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Ammianus Marcellinus
diseases
plagues
Late Roman Empire
Ammianus Marcellinus
choroby
zarazy
Późne Cesarstwo Rzymskie
Opis:: Opisywanie chorób nie było celem Ammiana Marcellina. Wspominał o nich wtedy, kiedy wymagała tego narracja i przedstawiane przez niego wydarzenia. Nie traktował ich instrumentalnie. Nie zamierzał za ich pomocą przekonywać czytelników do lansowanych przez siebie tez. Odwoływał się za to chętnie do ówczesnej wiedzy medycznej czy to w celu przeprowadzenia ich naukowej klasyﬁkacji, czy opisu. Ammian Marcellin wyraźnie rozróżniał choroby, atakujące pojedyncze osoby oraz choroby występujące masowo. Przy czym, jeśli chodzi o pierwsze z nich, trzeba podkreślić, że pisał o nich zdawkowo. Więcej miejsca poświęcał zarazom. Podchodził do nich w sposób beznamiętny, odwołując się do ówczesnej wiedzy i nie mieszając do tego sił nadprzyrodzonych. Światopogląd Ammiana Marcellina ujawnił się natomiast w jego wywodach na temat kwestii związanych z leczeniem chorób nie tylko za pomocą stosownych lekarstw, ale też amuletów, zaklęć staruszki czy uzdrawiania z licznych chorób przez herosa. Niezwykle interesujące są zarazem jego dywagacje dotyczące czynników warunkujących zdrowie, świadczące o dużym stopniu świadomości w tej materii. Historyk dysponował wiedzą o zależności zdrowia od właściwej diety, umiarkowanego stylu życia, zabiegów hartujących ciało, czystego powietrza i wody czy zdrowego, łagodnego klimatu.
Describing diseases was not the aim of Ammianus Marcellinus. He mentioned them whenever the narrative and the events he described required it. He did not treat them instrumentally. Neither he intended to use them to convince his readers of the theses he promoted. At the same time, he eagerly referred to the medical knowledge of that time, be it in order to carry out their scientiﬁc classiﬁcation or description. Ammianus Marcellinus clearly distinguished between diseases suffered by individuals and mass diseases. As for the ﬁrst, it must be emphasized that he wrote about them casually. He devoted more space to the plague, which he approached in a dispassionate way, invoking the knowledge of his time, without involving supernatural powers. Still, Ammianus Marcellinus’s worldview manifested itself in his remarks on issues related to the healing of diseases, not only with appropriate medicines, but also with amulets, spells of an old woman, and the healing of many diseases by a divine hero. His reﬂections on the factors that inﬂuence health are also of particular interest and show that he was particularly aware of this issue. The historian knew about the dependence of health on a proper diet, a moderate lifestyle, body hardening treatments, clean air and water, and a healthy mild climate.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2023, 22, 1; 29-48
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: “Ex Marte se procreatum” – Did the Roman Emperor Galerius Make Mars his Personal Protective Deitie?
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31234043.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Galerius
Lactantius
Mars
Tetrarchy
Opis:: Lactantius referred in his work On the Deaths of the Persecutors (De mortibus persecutorum) to a great victory which Caesar Galerius won over the Persians. From then on, he demanded for himself the title of Augustus and, we are made to believe, insisted upon being called a son of Mars as second Romulus. Did he thus deviate from the truth? Or, on the contrary, did Galerius render Mars his divine patron and does Lactantius’ account remain in agreement with other sources and reflect the true course of events. The aim in this article is to resolve this issue. It thus seems that as a result of the triumph over the Persians, which he was believed to owe to Mars, Galerius gained a new position already under the first tetrarchy, which Lactantius testifies to in his work On the Deaths of the Persecutors. It is thus clear that Lactantius’s testimony according to which Galerius recognized Mars as his divine patron is credible and remains in agreement both with a number of other sources and with the true course of events.
Źródło:: Studia Ceranea; 2023, 13; 239-253
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:: Studia Ceranea
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: “Where do these terrible diseases and pestilences come from?”. Illness in the Roman World in Light of the Ecclesiastical History of Eusebius of Caesarea
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31234077.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Eusebius of Caesarea
Ecclesiatical History
illness
Roman Empire
Opis:: Eusebius of Caesarea did not put diseases at the center of his introduction to Church History. He used them instrumentally to promote his theses. Therefore, he neither referred to the medical knowledge of that time nor did he conduct their scientific classification or description. Nevertheless, Eusebius’ account contains observations about the sick and their afflictions. The Bishop of Caesarea clearly distinguished between diseases suffered by individuals and those that plagued the masses. In addition, they can be divided into diseases of the body, diseases of the mind, and diseases of the soul. Eusebius treated disease as a tool in God’s hands, with the help of which He intervened in history for the benefit of Christians. For Eusebius, the best physician of the body and soul was Jesus Christ, who, with his miraculous power, healed all diseases, expelled unclean spirits and demons, and even raised the dead.
Źródło:: Studia Ceranea; 2022, 12; 313-337
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:: Studia Ceranea
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Jan Prostko-Prostyński, A History of the Herules, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2020 [= Historia, 244], pp. 196.
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/31234136.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:: Studia Ceranea; 2022, 12; 791-792
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:: Studia Ceranea
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:: Sobór w Chalcedonie w polityce wewnętrznej cesarza Marcjana
Le Concile à Chalcédoine dans la politique intérieure de l’empereur Marcien
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/16538456.pdf
Data publikacji:: 1992
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:: L’article traite plusieurs problèmes concernant la période initiale du règne de l’empereur Marcien. Celui-ci‘a commencé son activité par la suppression des conséquences de lairocinium ephesianum, après il cherchait à proteger l’Eglise et l’Etat qui y était fort lié contre un éventuel schisme. Cést alors qu’il a convoqué le concile à Chalcédoine chargé d’établir une nouvelle profession de foi empêchant la naissance de nouvelles hérésies. Pour s’assurer d’un bon déroulement de cet événement il a soumis le concile à un contrôle sévère. Les évêques s’opposaient longtemps à l’élaboration d’un nouveau credo le jugeant incompatible avec les décisions du concile d'Ephèse (431). La suppression de la résistance des écclesiastiques a introduit l’empereur dans un nouveau litige sur l’expression „de deux natures” „en deux natures" et l’a forcé à prendre une attitude convenable. L’empereur cherchât surtout à empêcher le schisme a accepté l’expression „en deux natures” et a forcé les écclesiastiques à accepter la même expression. Comme ces paroles étaient identifiées à l’Est avec la doctrine de Nestorius, l'empereur a ainsi fourni aux mécontents un bon argument appuyant la thèse sur la victoire de la doctrine de Nestorius à Chalcédoine.
Źródło:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1992, 44; 53-74
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:: La connaissance de la loi ecclésiastique chez Socrate de Constantinople en confrontation avec l‘oeuvre de Hermias Sozomène
The Knowledge of Ecclesiastical Law by Socrates of Constantinople Confronted with the Works by Hermias Sozomen
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/682447.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: Socrates of Constantinople
Hermias Sozomen
Ecclesiastical History
ecclesiastical law
Opis:: In subject literature there has been a discussion regarding juridical education of Socrates, the author of Ecclesiastical History. For quite long he has been believed to be a lawyer, owing to the title scholastikos, attributed to him. Recently, however, his legal education has been questioned by some scholars. The purpose of this article is to try to answer whether Socrates, as viewed from the work of Sozomen, also presumably a lawyer, could have knowledge of ecclesiastical law and distinguished between the terms of canon (used in ecclesiastical law) and nomos (used in civil law). The analysis of both Ecclesiastical Histories proves that the word canon had numerous meanings for Socrates, who used it while referring to pure ecclesiastical law, as well as to church regulations or practices, ordinances, resolutions, church registry, or even expressions of faith. Moreover, some regulations in ecclesiastical law were not always called canons by Socrates, which demonstrates some lack of precision while using legal terminology. Sozomen, on the other hand, while correcting Socrates’ narration, restricted the meaning of the term canon only to the particular church regulations, excluding those established by heterodox synods, which had a significant impact on how frequently they appeared in the text. The liberty of using legal terms by Socrates can be an additional argument to prove that he was not a professional lawyer, just like some discrepancies in the knowledge of ecclesiastical law are clearly visible in describing powers of the bishops of Rome and Constantinople.
-
Źródło:: Studia Ceranea; 2016, 6; 243-255
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:: Studia Ceranea
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:: Could a heretic be a beautiful woman in Socrates of Constantinople’s and Sozomenus’s eyes?
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689087.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: -
Opis:: -
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 3
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:: Siła i bezsilność cesarza Walensa, gorliwego chrześcijanina a zarazem wroga chrześcijan w ujęciu Sokratesa z Konstantynopola
The strength and powerlessness of Emperor Walens, a zealous Christian and an enemy of Christians at the same time in Socrates of Constantinople’s view
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/689127.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:: cesarz Walens
Sokrates z Konstantynopola
bitwa pod Adrianopolem
Emperor Valens
Socrates of Constantinople
battle of Adrianople
Opis:: Emperor Valens, who ruled in the years 364–378, is connected above all with the fateful disaster suffered by the Roman army in the clash with the Goths at Adrianople on 9 August 378, in which he himself found death. Christians, supporters of the Nicene creed of 325, read his sudden death as God’s punishment for the persecution of Orthodox Christians, whom they considered themselves to be. Socrates of Constantinople, author of Ecclesiastical History, which was a continuation of the work of Eusebius of Caesarea, noticed a contradiction in the conduct of Emperor Valens. The historian saw in him both an ardent Christian, who was zealous in his faith, and an enemy of Christians, who waged war against them. This contradiction was attributed by Socrates to the ruler himself, who, though convinced of his great religious zeal, had nothing to do with the principles of the Christian religion, which he should follow. As for the strength and powerlessness of the title, it must be said that Socrates of Constantinople believed that the power of Emperor Walens was only apparent, although much Christian blood was shed on his command. The powerlessness of this ruler was first exposed by the Christians persecuted by him, and ultimately by God himself, sending various cataclysms to the Roman Empire, and to Walens himself a death unworthy of the emperor without his due burial.
Cesarza Walensa, sprawującego rządy w latach 364–378, łączy się przede wszystkim ze straszliwą i brzemienną w skutki klęską poniesioną przez wojska rzymskie w starciu z Gotami pod Adrianopolem 9 sierpnia 378 r., w której on sam poniósł śmierć. Chrześcijanie, zwolennicy nicejskiego credo z roku 325, odczytywali jego nagły zgon jako karę Bożą za prześladowanie prawowiernych chrześcijan, za których oni sami się uważali. Sokrates z Konstantynopola, autor Historii kościelnej, będącej kontynuacją dzieła Euzebiusza z Cezarei, dostrzegł w postępowaniu cesarza Walensa sprzeczność. Historyk ów widział w nim zarówno zagorzałego chrześcijanina, który w swej wierze kierował się gorliwością, jak i wroga chrześcijan, prowadzącego przeciwko nim wojnę. Sprzeczność tę Sokrates kładł na karb samego władcy, który choć przekonany o swej wielkiej gorliwości religijnej, za nic miał zasady religii chrześcijańskiej, którymi winien się kierować. Jeśli chodzi natomiast o tytułową siłę i bezsilność, to stwierdzić trzeba, że w przekonaniu Sokratesa z Konstantynopola siła cesarza Walensa była tylko pozorna, choć na jego rozkaz przelano niemało chrześcijańskiej krwi. Bezsilność wspomnianego władcy obnażyli najpierw sami prześladowani przez niego chrześcijanie, a ostatecznie uczynił to sam Bóg, zsyłając na Imperium Romanum różnorakie kataklizmy, a na samego Walensa śmierć niegodną cesarza bez należnego mu pochówku.
Źródło:: Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 2; 175-188
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:: Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:: Constantinian shift – the truth or a myth?
Przełom konstantyński – prawda czy mit?
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/611862.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: cesarz Konstantyn I
przełom konstantyński
rewolucja konstantyńska
chrystianizacja Imperium Romanum
empereur Constantine I
Constantinian Shift
Constantinian revolution
christianisation of Imperium Romanum
Opis:: Zdefiniowanie zjawiska nazwanego przełomem czy rewolucją konstantyńską nie jest łatwe. Wydaje się, że trzeba w nim widzieć epokowy czyn cesarza, który nie tylko uznał i otoczył opieką Kościół, ale związał go z państwem i doprowadził do wielkiego znaczenia, pozyskując w zamian, w swoim głębokim przekonaniu, błogosławieństwo samego Boga dla Imperium Romanum i jego władców. Konsekwencją wydarzeń określanych tym mianem –według wielu badaczy – była epoka czy era konstantyńska, w której Kościół narażony był na dwojakie niebezpieczeństwo. Mógł on bowiem zdominować rządzących i państwo bądź podporządkować się im i stać się instrumentem w ich rękach. W Kościele katolickim zakończyć epokę tę miał dopiero II Sobór Watykański. Konstantyn w swej polityce państwowej był przede wszystkim kontynuatorem tradycji odziedziczonej po przodkach, co było zaprzeczeniem idei przełomu. Zapoczątkował jednak procesy, dzięki którym z czasem dokonało się gruntowne przeobrażenie Cesarstwa Rzymskiego. Niewątpliwie charakter przełomowy miało samo nawrócenie cesarza na chrześcijaństwo, jakkolwiek by je rozumieć i datować, chociaż i ono mogło być postrzegane przez Rzymian jako wybór boskiego patrona, który zapewnia zwycięstwa cesarzowi oraz wychowanie cesarskich dzieci w duchu chrześcijańskim. Jednak oddanie siebie i swego państwa przez Konstantyna w opiekę jedynego Boga samo w sobie miało charakter rewolucyjny. Monoteizm wszak z natury wykluczał inne kulty i choć upłynęło jeszcze kilkadziesiąt lat, nim chrześcijaństwo oficjalnie stało się religią państwową w Imperium Romanum, to było to konsekwencją wyboru dokonanego przez Konstantyna.
Źródło:: Vox Patrum; 2014, 61; 39-53
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:: Porfirowa kolumna w Konstantynopolu i jej wczesnobizantyńska legenda
La colonne de Porphyre a Constantinople et sa legende au debut de Byzance
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/611932.pdf
Data publikacji:: 2010
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: porfirowa kolumna
Konstantynopol
colonne de Porphyre
Constantinople
Opis:: La colonne de porphyre à Constantinople qui a été créée pendant les règnes de Constantin le Grand dans les années 324- 330, occupe une place extraordinaire dans l’histoire de la capitale orientale d’Imperium Romanum. Elle est devenue même le symbole légendaire de la ville. Mesurant 37 mètres d’hauteur et finie par la statue de l’empereur Constantin- Helios, la colonne devait comporter des reliques de grande valeur pour les chrétiens. Elle constituait aussi un point important dans les célébrations des victoires de l’empereur. De plus, les habitants de la ville croyaient que la colonne pourrait leur assurer la délivrance dans le cas de la destruction de leur monde. Les débuts de la légende de la colonne de porphyre apparaissent avec le début de Byzance. Dans cet article, je voudrais présenter ce que constituait cette tradition et établir si la conscience de l’importance particulière de la colonne existait déjà au début de Byzance. En ce temps- là, le monument liait les idées païennes et chrétiennes, étant le sacrum aussi bien pour les uns que pour les autres. Il est très intéressant de voir comment la colonne a été présentée par les historiens d’église de Constantinople au milieu du Vème siècle: Socrate et Sozomène. Dans son “Histoire ecclésiastique”, Socrate a mentionné la colonne deux fois: d’abord dans la description de la découverte des reliques da la Sainte Croix par Hélène, la mère de Constantin le Grand, et puis quand il présentait les circonstances de la mort de l’hérésiarque Arius. Dans le premier cas, Socrate décrit la colonne comme un lieu où on a mis les reliques de la Sainte Croix: l’empereur qui les a reçues de sa mère, étant convaincu que la ville où se trouverait cette saintété ne pourrait pas déperir, a ordonné de les cacher dans sa propre statue. Dans le
Źródło:: Vox Patrum; 2010, 55; 95-110
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:: Bałkany w ujęciu historiografii kościelnej V wieku związanej ze środowiskiem konstantynopolitańskim
Balkans in the light of Constantinopolitan ecclesiastical historiography (fifth century)
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/612145.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Bałkany
historiografia kościelna
Sozomen
Filostorgiusz
Balkans
Ecclesiastical Historiography
Philostorgius
Opis:: In the accounts of Socrates of Constantinople, Hermias Sozomenus and Philostorgius, i.e. those ecclesiastical historians who represented the Constantinopolitan point of view in church history, the region of the Balkans was neither administratively nor culturally or religiously uniform. Contents of their works suggest, however, that the area was very important strategically, which was indirectly stressed in Sozomenus’ and Phlilostorgius’ accounts of the conflicts between Constantine and Licinius, and then directly referred to when the three historians wrote on the invasion of the Goths and Maximus’ usurpation. All the three sources also imply that the Balkan peninsula became a shelter not only for refugees from the outside of the empire but also a safe haven for political fugitives from the Roman territories, as for instance is the case of Valentinian II and his entourage. It is also clearly visible that the region was treated by the historians as the hinterland of Constantinople, i.e. the second capital of the Roman Empire, founded by order of Constantine. Security of the capital was largely dependent on the stability of the Roman rule in the Balkans and the maintenance of peace in the area. The advent of the Huns, who pushed other barbarians to cross the Danube river, destabilized the region. The destabilization occurred even despite efforts of christianizing the inflowing tribes, which was an element of the strategy of the Romans targeted at subjecting the barbarian peoples to the empire both politically as well as religiously. Socrates’, Sozomenus’ and Philostorgius’ accounts also show that the Balkans became a border zone of the empire (divided into its western and eastern parts) and a melting pot of various religious influences, which is exemplified by the regional history of Arianism. It is also undeniable that not only Socrates of Constantinople and Hermias Sozomenus but also Phlostorgius devoted to the Balkans more attention than Eusebius of Caesarea did. The fact can be explained on he basis of their geographical proximity to the region, which naturally drew the interest of the former, Constantinopole-based three. Last but not least, Sozomenus displayed in his narrative a better geographical competence as for the region than Socrates and therefore he tried to emend the account of his predecessor.
Źródło:: Vox Patrum; 2016, 66; 277-299
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:: Zagłada filozofów helleńskich w imperium romanum – obraz mędrców w relacji Sokratesa z Konstantynopola i Hermiasza Sozomena
Extermination of Hellenistic philosophers in the Roman Empire – the image of the thinkers in the ecclesiastical histories of Socrates and Sozomen
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/612151.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Sokrates
Hermiasz Sozomen
filozofowie hellenistyczni
Socrates
Sozomen
Hellenistic philosophers
Opis:: Socrates of Constantinople, the author of the Ecclesiastical History, distinguishes between two types of philosophy: one practised by the use of words and the second reflected in deeds. The reason why the latter was considered by Socrates to be the true philosophy was the fact that it was the way to find God. That, at the same time, was the most important exercise for philosophers. According to historians even an ordinary uneducated man, could also practise philosophy. However, Socrates believed that having Hellenic education with philosophical studies, was extremely useful for stopping the paganism, in particular. What is more, it enabled speech enhancement and development of the ability to think logically. He pointed out that a lot of sages were near the discovery of God. But he was aware of the existence of false philosophers with the emperor Julian the Apostate, who, unlike true philosophers, was still subject to the passions. By impersonating of the true philosophers they were cheaters and easily changed their views, in addition professed pagan cults. Sozomen also distinguished two types of philosophy: the Hellenic philosophy and the philosophy of church. Unlike Socrates, Sozomen did not attribute any value to the classical philosophy. He did not divide the philosophers into true and false. It seems that the work of Sozomen contains a crucial message. As the period of pagans quickly passed so did their wisdom and those who loved them. Thus, information about the extermination of Hellenistic philosophers was included in his Ecclesiastical History. They were replaced with Christian philosophers gathered in the monastic movement developing vigorously.
Źródło:: Vox Patrum; 2012, 57; 59-76
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:: Wokół soboru nicejskiego (325): na kanwie monografii autorstwa Henryka Pietrasa SJ
On the Council of Nicea (325) in the light of the monograph by Henryk Pietras SJ
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/612215.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Sobór Nicejski
cesarz Konstantyn
Ariusz
arianizm
symbol wiary
donatyzm
Council of Nicaea
emperor Constantine
Arius
Arianism
symbol of faith
Donatism
Opis:: The Council convened by emperor Constantine the Great to Nicea in the year 325 still arouses keen interest of researchers around the world. Against the background of international scholarship, the achievements of Polish academics look quite modest. That is why one should especially appreciate the publication of a book (written in Polish) on the subject by Henryk Pietras, an acclaimed Polish patrologist. The monograph is noteworthy for a number of reasons and compels the reader to a thorough reflection on a cornucopia of facts that have been already discussed by numerous academics and subject to manifold interpretations. Its special merit lies first and foremost in an erudite analysis of sources conducted by the Author, which is competent enough to exhort all the interested to (at least) re-think their views. It is necessary to admit that the Academic is right, when he argues that the Council (firstly convened to Ancyra, and subsequently to Nicea) was not organized for the reason of discussing the Arian controversy. In reality, it seems that the primary reason for the meeting was the Donatist schism, which the Patrologist underestimated, and additionally the problem of reaching an agreement on a date of the Passover celebration. Certainly, the Council was not of an anti-Arian nature, but Arius was condemned by the ecclesiastic meeting as the one who rejected a laboriously reached compromise as for the form of the credo and renounced the term homoousios.
Źródło:: Vox Patrum; 2016, 65; 75-98
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:: Hierarchia wschodnich biskupów w historiografii kościelnej V wieku
The hierarchy of eastern bishops in the ecclesiastical historiography of the fifth century
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/613359.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: biskupi wschodni
piąty wiek
eastern bishops
fifth century
Opis:: Francis Dvornik has expressed the view that, in the Eastern part of the Empire, the principle of accommodation dominated over the principle of the apostolic origin. The situation, he maintained, resulted from the fact that the aforementioned area included excessively numerous sees which were either established by one of the Apostles or were considered to be somehow connected with their activities. Does the conclusion of the Czech researcher find any justification in the way the precedence of bishoprics is depicted in the Greek ecclesiastical historiography of the fifth century? The present article is to give an answer to the question. The analysis of the ecclesiastical historiography in question demonstrates that Eusebius of Caesarea, who wrote in the IV th century, while setting a hierarchy of bishops was guided first and foremost by the principle of accommodation. The church historians, however, who compiled their works a mere century later put a decisively lesser stress on Eusebius’ predilection in that matter. Although the narrative of Philostorgius, since fragmentary, is hard to interpret, Socrates’ attitude displays a marked tendency of favoring the importance of the apostolic origin, which was most probably taken over from Rufinus of Aquileia. Sozomen tended to tell the difference between the official hierarchy of bishops, which was based on the principle of accommodation, and the structure of bishoprics connected with the Apostles. Theodoretus, in turn, tended to connect both the principles, however, preferring the idea of the Church originated by saint Peter, accordingly of the ecclesiastic structure based on the principle of the apostolic origin. As a consequence, and contrary to F. Dvornik’s thesis, it should be concluded that (at least) the authors of the Ecclesiastic Histories of the fifth century were in favor of the principle of the apostolic origin and maintained it was over the principle of accommodation.
Źródło:: Vox Patrum; 2012, 58; 181-199
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:: Boże zwycięstwo (ενθεοσ νικη) – „ideologia tryumfu” w Historii kościelnej Euzebiusza z Cezarei
God’s victory (ενθεοσ νικη) – „ideology of triumph” in Ecclesiastical history by Eusebius of Cesarea
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/613809.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: „ideologia zwycięstwa”
teologia zwycięstwa
Euzebiusz z Cezarei
Historia kościelna
cesarz Konstantyn
“ideology of victory”
theology of victory
Eusebius of Caesarea
Ecclesiastical History
emperor Constantine
Opis:: “Ideology of victory” occupied a very important place in Ecclesiastical History by Eusebius of Caesarea. The victory which he described had a sacred dimension. It was God’s triumph in a war which mankind declared on God himself. Its turning point was the appearance of the Word of God, Wisdom, Jesus Christ, who taught people how to worship God the Father and who was given the power, the eternal reign of the everlasting kingdom. Together with his advent, according to Eusebius, a new Christian people came into being. Since it adopted the lifestyle and customs based on piety originating from the beginnings of mankind, it was not, in fact, a new nation. Christians fought a war against evil spirits, which were hostile to people and which hated God, my means of pure love. Christ, as God’s commander in chief, the Lord and the King, led this battle. Eusebius stated that He armed his army with piety and defeated the enemies completely. Victories achieved by Christians over the enemies of God, inspired by the evil spirit and dominated by hubris, had several dimensions: sacral-military, martyr’s and doctrinal. The first one corresponded to the Roman tradition and was connected with the choice of the divine patron, to whose power military victories were attributed. Emperor Constantine played a special role in it, as, on the one hand, he chose the Christian God to be his ally and, on the other hand, was himself chosen by God and became a God’s tool. Having defeated God’s enemies, the Emperor put an end to the war between God and mankind and eliminated all the hatred to Him from the world. From the perspective of martyrdom, Christians seemingly suffered a defeat, while their prosecutors saw the triumph of their own gods in the suffering and death of Christians. In fact, martyrs, under the sign of Christ, the great and undefeated athlete, triumphed giving their life for God, which was God’s victory. As a reward for their sacrifice they received the wonderful wreath of immortality. In the third, doctrinal dimension the truth preached by Christians triumphed over false teachings and predominated over them by virtue of their holiness and wisdom and divine and philosophical principles, on which it was based.
Źródło:: Vox Patrum; 2015, 63; 331-351
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:: Mądrość kontra ignorancja – spór o tytuł Theotokos w świetle "Historii kościelnej" Sokratesa z Konstantynopola
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2158050.pdf
Data publikacji:: 2021-12-15
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Sokrates z Konstantynopola
Theotokos
Efez
Nestoriusz
Historia kościelna
Socrates of Constantinople
Ephesus
Nestorius
Ecclesiastical History
Opis:: Konflikt o tytuł przysługujący Maryi, Matce Jezusa Chrystusa - Theotokos, w rzeczywistości spór chrystologiczny, dotyczył najważniejszych kwestii doktrynalnych rozpatrywanych w piątym wieku. Przekaz Sokratesa z Konstantynopola odnoszący się do genezy i przebiegu owej kontrowersji jest zaś najstarszym znanym nam źródłem zdającym relację na ten temat. Celem niniejszego artykułu jest analiza Historii kościelnej Sokratesa pod kątem punktu widzenia jej autora na bieg wydarzeń związanych ze sporem o Theotokos. Sokrates bardzo krytycznie oceniał działania podejmowane przez Nestoriusza od pierwszych dni jego pontyfikatu, widząc w nim wichrzyciela, którego spotkała na soborze w Efezie (431) słuszna kara. Niemniej nie widział w Nestoriuszu heretyka, ale wydawał się akceptować wyrok soboru w Efezie, który za takiego go uznał. W sprawie tytułu Theotokos przyjmował nauczanie Orygenesa. Zarzucał głównie Nestoriuszowi brak wykształcenia. Jak się wydaje nie było w tym przypadku. Sokrates podkreślał wszak, że w opozycji do Nestoriusza stanęli też ludzie mądrzy, umiejący rozumować poprawnie, co pozwala łączyć ich ze środowiskiem Troilosa Sofisty, obdarzanego przez historyka wielką atencją.
The conflict over the title given to Mary, the Mother of Jesus Christ, in fact the Christological dispute, involved the most important doctrinal issues considered in the fifth century. In turn, the message of Socrates from Constantinople, referring to the origin and course of this controversy, is the oldest source known to us, which gives an account on this subject. The purpose of this paper is to analyze the Ecclesiastical History of Socrates from the point of view of its author on the course of events related to the dispute over the title Theotokos to which the teaching of Nestorius led. Socrates was very critical of the actions taken by Nestorius from the first days of his pontificate, seeing him as a troublemaker who was right punished at the Council of Ephesus. Nevertheless, he did not see Nestorius as a heretic, but seemed to accept the judgment of the Council of Ephesus which recognized him as such. Regarding the title Theotokos, he accepted the teaching of Origen. He mainly accused Nestorius of lack of education. Nestorius' opponents in Constantinople were also, according to Socrates, the wise men who knew how to reason correctly, which makes it possible to connect them with the circle of Troilos Sophist.
Źródło:: Vox Patrum; 2021, 80; 177-196
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:: Decreta caelestia versus princeps bonus w świetle "Res Gestae" Ammiana Marcellina
Decreta caelestia versus princeps bonus in the Light of Ammianus Marcellinus’s Res Gestae
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/43560404.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:: Ammianus Marcellinus
Julian the Apostate
cardinal virtues
Ammian Marcellin
Julian Apostata
cnoty kardynalne
Opis:: Ammian Marcellin w Res Gestae uczynił z cesarza Juliana wzór dobrego władcy, mimo że bogowie zadecydowali o klęsce jego wyprawy perskiej, w której on sam poniósł śmierć. Dokonując oceny jego charakteru przypisał mu konkretny katalog cnót. Na ich czele znalazły się najpierw cztery cnoty kardynalne: temperantia, prudentia, iustitia i fortitudo, które zostały uzupełnione dodatkowo przez scientia rei militaris, auctoritas, felicitas i liberalitas. Zabrakło wśród nich pietas, należącej w przekonaniu Rzymian do zasadniczych cnót moralnych, która w epoce cesarstwa stała się kardynalną cnotą imperatorów. Kwestia ta nie znalazła dotychczas należytego wyjaśnienia. Analizując przekaz Ammiana Marcellina autor artykułu wykazał, że Ammian Marcellin zrezygnował z pietas, gdyż powszechnie była znana przesada z jaką Julian celebrował kulty tradycyjne. Tym bardziej że tego typu nadużycia generowały oskarżenie o superstitio. Niewątpliwie Ammian był zafascynowany postacią cesarza, widząc w jego postępowaniu wzór do naśladowania dla innych panujących. Zależność felicitas od pietas stanowiła jednak dla niego poważny kłopot, wymagający rozwiązania. Postanowił więc zrezygnować z lansowania pobożności Juliana jako cnoty cesarskiej. Nie chciał wszelako jego klęski tłumaczyć bezbożnością. Znalazł więc wyjaśnienie, które cesarza nie obciążało, a był nim kapryśny charakter Fortuny.
Ammianus Marcellinus in Res Gestae made Emperor Julian the model of a good ruler, even though the gods decided about the defeat of his Persian expedition, in which he himself died. In assessing his character, he assigned him a specific catalogue of virtues. They were headed first by four cardinal virtues: temperantia, prudentia, iustitia and fortitudo, which were additionally supplemented by scientia rei militaris, auctoritas, felicitas and liberalitas. There was no pietas among them, which, according to the Romans, belonged to the fundamental moral virtues, which in the era of the empire became the cardinal virtue of the emperors. This issue has not yet found a proper explanation in the literature on the subject. Analyzing the message of Ammianus Marcellinus, the author of the article showed that he gave up pietas, because the exaggeration with which Julian celebrated traditional cults was widely known. All the more so since this type of abuse generated accusations of superstitio. Undoubtedly, the Ammianus was fascinated by the figure of the emperor, seeing his conduct as a model for other rulers to follow. However, the dependence of felicitas on pietas was a serious problem for him that needed to be resolved. So he decided to abandon the promotion of Julian's piety as an imperial virtue. However, the historian did not want to explain Julian's defeat by impiety. So he found an explanation that did not burden the emperor, and it was the capricious nature of Fortune.
Źródło:: Vox Patrum; 2023, 87; 49-70
0860-9411
2719-3586
Pojawia się w:: Vox Patrum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:: The Porphyry Column in Constantinople and Тhe Relics of the True Cross
Autorzy:: Bralewski, Sławomir
Gucio, Katarzyna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/682348.pdf
Data publikacji:: 2011
Wydawca:: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:: The complicated fates of the Porphyry Column of emperor Constantine resemble the reach and difficult history of Constantinople, the New Rome and capital of the eastern Empire from its very beginnings. Perceived by the Constantinopolitans as both Christian and pagan monument, adorned with legends repeated and enriched by generations, it was always a landmark of the city. The article summarizes, compares and analyzes the accounts of Byzantine historians, showing continuity of tradition and the lasting role of the unique object in the very heart of political centre of the imperial capital.
Źródło:: Studia Ceranea; 2011, 1; 87-100
2084-140X
2449-8378
Pojawia się w:: Studia Ceranea
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki