Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Bączek, M." wg kryterium: Autor


Wyświetlanie 1-18 z 18
Tytuł:
Effective Water Vapour Permeability of Wet Wool Fabric and Blended Fabrics
Efektywna przepuszczalność pary wodnej tkanin wełnianych i mieszankowych będących w stanie mokrym
Autorzy:
Bogusławska-Bączek, M
Hes, L
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/232945.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Biopolimerów i Włókien Chemicznych
Tematy:
water vapour permeability
Permetest
wet fabrics
cooling
heat flow
przepuszczalność pary wodnej
tkaniny mieszane
mokre tkaniny
Opis:
The water vapour permeability of fabrics is one of the most important factors determining wearer comfort. Contrary to commonly accepted theories, outerwear is often used in a wet state, which has an influence on their properties. However, common standard measuring instruments mostly do not enable reliable measurement of wet fabrics due to the long time of measurement, during which the fabrics get dry. This paper presents the fast instrument - Permetest, which provides reliable measurement of the water vapour permeability of fabrics in a dry and wet state. By means of the instrument, the relative and effective water vapour permeability of different wool fabrics in a dry and wet state were determined and the results discussed. The main contribution of the measurement was the determination of the exact ratio between the level of heat flux density of the heat flow penetrating the wet fabric, having a cooling effect, and that of the heat flux density of the heat flow caused by moisture evaporation from the fabric surface, also having a cooling effect.
Przepuszczalność pary wodnej materiałów włókienniczych jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na komfort użytkownika wyrobów odzieżowych. W przeciwieństwie do powszechnie uznanych teorii, odzież często użytkowana jest w stanie mokrym, co w istotny sposób wpływa na jej właściwości i komfort użytkowy. Tym czasem, większość powszechnie stosowanych przyrządów pomiarowych nie pozwala na przeprowadzenie wiarygodnych pomiarów właściwości tkanin będących w stanie mokrym. Wynika to ze zbyt długiego czasu pomiaru, podczas którego zmienia się zawartość wilgoci w materiałach włókienniczych. W niniejszym artykule przedstawione zostały badania przepuszczalności pary wodnej, w których wykorzystano urządzenie pomiarowe - Permetest, wykonujące pomiary w sposób szybki, zapewniając w ten sposób rzetelny pomiar przepuszczalności pary wodnej materiału włókienniczego zarówno w stanie suchym, jak i mokrym. W badaniach określona została względna i efektywna przepuszczalności pary wodnej tkanin wełnianych i mieszankowych, będących w stanie suchym oraz w różnych stanach absorpcji wilgoci. Głównym celem niniejszych badań było ustalenie współczynnika korelacji między poziomem strumienia odprowadzającego ciepło z materiału mokrego, a poziomem strumienia odprowadzającego ciepło, powstałego w wyniku odparowania wilgoci z powierzchni materiału. Dodatkowo w badaniach przedstawiono wpływ składu surowcowego oraz i wybranych parametrów struktury budowy na względną i efektywną przepuszczalność pary wodnej badanych tkanin.
Źródło:
Fibres & Textiles in Eastern Europe; 2013, 1 (97); 67-71
1230-3666
2300-7354
Pojawia się w:
Fibres & Textiles in Eastern Europe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Output characteristics of step-down (Buck) power converter
Autorzy:
Janke, W.
Bączek, M.
Walczak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/201669.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
DC-DC converters
output characteristics
load transients
Opis:
The output characteristics of switched-mode dc-dc buck power converter are discussed. The shape of output characteristics is especially important for converters used for supplying modern processors. An output impedance is usually used for description of output characteristics. Many efforts are described in the literature to obtain the satisfastory features of closed-loop output impedance. Another approach, presented in the paper, is based on the concept of the output voltage response corresponding to the load conductance change, and is expressed by hr transmittance. Simulations of output characteristics of the buck converter in frequency and in time-domain have been performed for the ideal case as well as for a more realistic situation, with the parasitic resistances of converter elements included. The measurement results differ substantially from characteristics calculated for an ideal converter and are in good consistency with simulations including parasitics.
Źródło:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2012, 60, 4; 751-755
0239-7528
Pojawia się w:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Large-signal averaged models of the non-ideal flyback converter derived by the separation of variables
Autorzy:
Janke, W.
Bączek, M.
Kraśniewski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/200399.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
switch mode converter
flyback
averaged models
separation of variables
large-signal simulation
Opis:
The main topic of the paper is the large signal averaged model of a switch-mode flyback power converter. The use of the large-signal averaged models of switching converters allows for fast simulation of power systems. The known averaged models of a flyback are based on the state-space averaging or switch-averaging approach. The model presented in the paper is derived with the use of the separation of variables approach and include parasitic resistances of all converter components. The limitations of the model accuracy are discussed. The calculations based on the averaged model are compared with detailed full-wave simulations and measurements results.
Źródło:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences; 2020, 68, 1; 81-88
0239-7528
Pojawia się w:
Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy nośności stalowej obudowy odrzwiowej wyrobisk korytarzowych użytkowanych w długim okresie
Problems of loading capacity of yielding heading steel set support used in a long time period
Autorzy:
Chudek, M.
Duży, S.
Dyduch, G.
Bączek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349974.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
budowle podziemne
stalowa obudowa podatna
korozja
underground structures
steel arch support
corrosion
loading capacity
Opis:
Ponad 90% wyrobisk korytarzowych w kopalniach węgla kamiennego wykonanych jest w obudowie stalowej. Obudowa ta często poddana jest intensywnym, agresywnym wpływom środowiska kopalnianego, powodując powolny spadek nośności konstrukcji. W artykule na tle geomechanicznych i technicznych problemów utrzymania stateczności stalowej obudowy odrzwiowej wyrobisk korytarzowych użytkowanych w długim okresie przedstawiono wyniki badań in situ korozji stalowych odrzwi obudowy ŁP. Na podstawie wyników przeprowadzonych badań przedstawiono charakterystyczne cechy procesu korozji oraz ich wpływ na nośność konstrukcji.
Over 90 percent of headings in collieries are made with steel support. This support is often under intensive, aggressive influence of mining conditions causing a slow decrease of construction load capacity. The paper presents results of in situ research of corrosion of steel support set ŁP, on the basis of headings steel supports set, used in a long period of time, reliability maintenance geomechanical and technical problems. On the basis of the results of the research, the characteristic features of the corrosion process and their influences of the construction load capacity are presented.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3; 79-86
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antimicrobial effect of an aqueous extract of Potentilla erecta rhizome
Przeciwdrobnoustrojowe działanie wodnego ekstraktu z kłącza Potentilla erecta
Autorzy:
Synowiec, A.
Gniewosz, M.
Baczek, K.
Przybyl, J.L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/71384.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Opis:
Potentilla erecta is a therapeutic plant used in folk medicine to treat inflammatory states, wounds and diseases of the alimentary tract. The results of the study reveal the effects of an aqueous extract of P. erecta rhizome on certain microorganisms occurring in food. The main components of the extract were catechins. The extract was shown to display an inhibiting effect against Gram-positive bacteria such as Staphylococcus aureus ATCC 25923 and Bacillus subtilis ATCC 6633, as well as against yeast such as Candida lipolitica KKP 322 and Hansenula anomala R 26. The extract did inhibit the growth of Gram-negative bacteria, however, no inhibiting effects were observed on moulds in the studied range of concentrations, i.e. 0.13 to 64 mg dry matter/ml.
Potentilla erecta jest rośliną leczniczą wykorzystywaną w medycynie ludowej jako środek do leczenia stanów zapalnych, ran i chorób przewodu pokarmowego. W pracy przedstawiono wyniki dotyczące działania wodnego ekstraktu z kłącza P. erecta na wybrane drobnoustroje występujące w żywności. Głównymi czynnymi składnikami ekstraktu były katechiny. Ekstrakt ten wykazywał działanie hamujące w stosunku do bakterii Gram dodatnich: Staphylococcus aureus ATCC 25923, Bacillus subtilis ATCC 6633 oraz drożdży Candida lipolitica KKP 322, Hansenula anomala R 26. W badanym zakresie stężeń 0,13 do 64 mg suchej masy/ml ekstrakt nie wykazywał aktywności przeciwko bakteriom Gram ujemnym oraz pleśniom.
Źródło:
Herba Polonica; 2014, 60, 2
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Does the increased SOD activity reflects drought resistance of barley?
Autorzy:
Baczek-Kwinta, R.
Borek, M.
Koscielniak, J.
Zmuda, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/80302.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
conference
oxidative stress
barley
drought resistance
superoxide dismutase activity
reactive oxygen species
chlorophyll a
Źródło:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology; 2013, 94, 2
0860-7796
Pojawia się w:
BioTechnologia. Journal of Biotechnology Computational Biology and Bionanotechnology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Determination of lithium bioretention by maize under hydroponic conditions
Określenie bioretencji litu przez kukurydzę w warunkach kultur hydroponicznych
Autorzy:
Antonkiewicz, J.
Jasiewicz, C.
Koncewicz-Baran, M.
Bączek-Kwinta, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204620.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
lithium
hydroponics
tolerance index
content
translocation factor
bioaccumulation factor
lit
hydroponika
wskaźnik tolerancji
objętość
współczynnik translokacji
współczynnik bioakumulacji
Opis:
Irrigation of cultivated plants can be a source of toxic lithium to plants. The data on the effect of lithium uptake on plants are scant, that is why a research was undertaken with the aim to determine maize ability to bioaccumulate lithium. The research was carried out under hydroponic conditions. The experimental design comprised 10 concentrations in solution differing with lithium concentrations in the aqueous solution (ranging from 0.0 to 256.0 mg Li ∙ dm-3 of the nutrient solution). The parameters based on which lithium bioretention by maize was determined were: the yield, lithium concentration in various plant parts, uptake and utilization of this element, tolerance index (TI) and translocation factor (TF), metal concentrations in the above-ground parts index (CI) and bioaccumulation factor (BAF). Depression in yielding of maize occurred only at the highest concentrations of lithium. Lithium concentration was the highest in the roots, lower in the stems and leaves, and the lowest in the inflorescences. The values of tolerance index and EC50 indicated that roots were the most resistant organs to lithium toxicity. The values of translocation factor were indicative of intensive export of lithium from the roots mostly to the stems. The higher uptake of lithium by the above-ground parts than by the roots, which primarily results from the higher yield of these parts of the plants, supports the idea of using maize for lithium phytoremediation.
Celem badań było określenie zdolności kukurydzy do bioakumulacji litu. Badania prowadzono w warunkach kultur wodnych. Schemat doświadczenia obejmował 10 obiektów różniących się stężeniem litu w roztworze wodnym, w zakresie od 0.0–256.0 mg Li∙dm-3 pożywki. Jako parametry, na podstawie których określono bioretencję litu przez kukurydzę przyjęto: plon, zawartość litu w różnych częściach rośliny, pobranie i wykorzystanie tego pierwiastka oraz indeksy: tolerancji plonu (TI), translokacji (TF), stężenia metalu w częściach nadziemnych (CI) i bioakumulacji (BAF). Depresja plonowania kukurydzy wystąpiła przy dawce 128 i 256 mg Li ∙ dm-3. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że korzenie charakteryzowały się największymi zawartościami litu, natomiast niższymi łodygi i liście, a najmniejszymi kwiatostany. Wartości indeksu translokacji świadczą o intensywnym przemieszczaniu się litu z korzeni do części nadziemnych. Najwięcej litu pobrały łodygi, następnie korzenie, liście, a najmniej kwiatostan. Pobranie litu przez kukurydzę, w zależności od obiektu, wahało się od 2.31 do 24.36% w stosunku do ilości wprowadzonej do obiektu. Najmniejszy fi toodzysk odnotowano w obiektach, w których zastosowano największe ilości litu (3200-6400 mg Li akwarium-1), co zapewne było związane z dużymi dawkami litu oraz niskim plonowaniem i pobraniem tego pierwiastka przez kukurydzę.
Źródło:
Archives of Environmental Protection; 2017, 43, 4; 94-104
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:
Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Breast self-examination among nurses in Poland and their reparation in this regard
Autorzy:
Woynarowska-Sołdan, M.
Panczyk, M.
Iwanow, L.
Bączek, G.
Gałązkowski, R.
Gotlib, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084990.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
cancer
prevention
breast self-examination
nurses
Opis:
Introduction and objective. Working at night and in shifts, as well as an unhealthy lifestyle, may increase the risk of breast cancer in nurses who therefore should frequently perform breast self-examination (BSE). The aim of the study was to investigate the performance of BSE among Polish nurses, its accuracy, sources of knowledge and skills, self-assessment of own competences and preparation to educate women about BSE. Materials and method. A descriptive, cross-sectional study was conducted in a group of female nurses (N=1,242). An anonymous, self-administrated questionnaire was used for data collection. To properly assess the BSE a four-item scale was made of the type single best answer multiple choice question. Each item referred to one agreed principle of performing BSE. Results. Regularly BSE was performed by 56.1% nurses, 67.3% pre-menopause nurses 2–3 days after cessation of menstruation and 30.4% post-menopause women on a chosen day of the month. About 98% examined visually and by palpation; 58.9% did so in two positions. In the accuracy scale of BSE, the average number of points was 2.8 out of 4. All (4 points) or almost all (3 points) recommendations of accurate BSE were met by 61.4% of the nurses. Self-assessment of knowledge and BSE practical skills were considered as good or very good by 93.5% and 88.8% nurses, respectively. The self-evaluation of nurses’ knowledge and BSE skills was significantly correlated with the result on the accuracy scale or this BSE. Conclusions. Many deficiencies concerning frequency, times and BSE techniques were revealed among Polish nurses. There is a discrepancy between the high self-assessment of competences and the accurate practice of BSE. Nurses’ preparation in Poland in BSE is insufficient and requires improvement.
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2019, 26, 3; 450-455
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Setting of southern sweet-grass plantation with stem cuttings obtained by division of maternal plants
Zakładanie plantacji turówki leśnej z sadzonek pędowych uzyskanych przez podział roślin matecznych
Autorzy:
Baczek, K.
Angielczyk, M.
Mosakowska, K.
Kosakowska, O.
Weglarz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/72462.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Opis:
Southern sweet-grass (Hierochloë australis /Schrad./ Roem. & Schult.) is a perennial, wild growing tuft grass occurring in North-East Poland, Belarus and Finland. In Poland the species is under the partial legal protection. The raw material harvested from this plant are leaves rich in coumarins, mainly in coumarin responsible for specific sweet aroma of leaves. They are used mostly for the aromatization of alcohol and tobacco products. Due to high demand for the raw material and decrease in the natural resources of the species, it is advisable to introduce the plant into cultivation. In the presented study vegetative planting stock (1-, 2-, and 4-stem cuttings) were used to set the plantation of southern sweet-grass. The influence of the planting stock type on the mass of leaves and their quality in the first and second year of plant vegetation as well as the mass of seeds from two-year-old plants were investigated. The highest number of well rooted plants was obtained from 4-stem cuttings (74.07%) and the least – from 1-stem cuttings (47.53%). Both, on one- and two-year-old plantations the plants from 4-stem cuttings were characterized by the highest mass of leaves (7.73 and 24.65 g × plant-1, respectively). The plants were also characterized by the highest number of generative shoots (40.71 pcs. × plant-1) and mass of seeds (4.62 g × plant-1). The total contents of coumarins and phenolic acids did not depend on the type of planting stock. The contents of these compounds was higher in two-year-old plants than in one-year-old ones, whereas the content of flavonoids was higher in one-year-old plants.
Turówka leśna (Hierochloë australis /Schrad./ Roem. & Schult.) jest wieloletnią, dziko rosnącą trawą kępkową występującą na terenie północno-wschodniej Polski, na Białorusi i w Finlandii. W Polsce jest to gatunek objęty częściową ochroną prawną. Częścią użytkową u tej rośliny są liście bogate w związki kumarynowe, a przede wszystkim w kumarynę, odpowiedzialną za słodki, specyficzny zapach surowca. Liście turówki leśnej wykorzystywane są głównie do aromatyzowania alkoholi i tytoniu. Ze względu na duże zapotrzebowanie na surowiec oraz na kurczące się zasoby naturalne tej rośliny celowe jest wprowadzenie jej do uprawy. W niniejszej pracy oceniono przydatność sadzonek wegetatywnych (jedno, dwu i czteropędowych) do zakładania plantacji turówki leśnej. Określono wpływ tych sadzonek na przyrost masy liści i ich jakość w pierwszym i drugim roku wegetacji roślin oraz masę nasion uzyskanych z roślin dwuletnich. Najwięcej ukorzenionych roślin uzyskano z sadzonek czteropędowych (74,07%), a najmniej z sadzonek jednopędowych (47,53%). Zarówno na plantacji jedno- jak i dwuletniej rośliny uzyskane z sadzonek czteropędowych wytworzyły najwyższą masę liści (odpowiednio: 7,73 i 24,65 g × roślina-1). Rośliny te charakteryzowały się także najwyższą liczbą pędów generatywnych (40,71 szt. × roślina-1) i najwyższą masą nasion (4,62 g × roślina-1). Ogólna zawartość kumaryn i kwasów polifenolowych nie zależała od użytego materiału sadzonkowego. Zawartość tych grup związków była wyższa u roślin dwuletnich niż jednorocznych, natomiast ogólna zawartość flawonoidów była wyższa u roślin jednorocznych.
Źródło:
Herba Polonica; 2014, 60, 4
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Seasonal variation of phenolics content in above- and underground organs of dropwort (Filipendula vulgaris Moench)
Sezonowe zmiany zawartości związków fenolowych w nadziemnych i podziemnych organach wiązówki bulwkowej (Filipendula vulgaris Moench)
Autorzy:
Baczek, K.
Cygan, M.
Przybyl, J.L.
Kosakowska, O.
Weglarz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/72484.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Tematy:
seasonal variation
phenolics content
plant organ
underground organ
raw material
plant development
dropwort
fern-leaf dropwort zob.dropwort
perennial herb
herb
Rosaceae
Filipendula vulgaris
chemical composition
medicinal plant
Opis:
The content and chemical composition of phenolic compounds in above- and underground organs of dropwort during second year of plant vegetation were studied. Five flavonoids (hyperosid, astragalin, spireaoside, kaempferol, quercetin), 2 catechin derivatives ((+)-catechin, (-)-epigallocatechin), and 7 polyphenolic acids (ellagic, gallic, syringic, salicylic, chlorogenic, caffeic and rosmarinic) were identified in aboveground organs. Their content, both in flowers and leaves, was significantly higher at the beginning of flowering as compared with full flowering stage. In underground organs (+)-catechin and its derivatives ((-)-epigallocatechin, (-)-epigallocatechin gallate, (-)-epicatechin) as well as 2 polyphenolic acids (ellagic and gallic) were identified. Their content was not closely related to the stage of plant development.
Badano zawartość i skład chemiczny związków fenolowych w organach nadziemnych i podziemnych wiązówki bulwkowej w drugim roku uprawy. Pięć flawonoidów (hiperozyd, astragalina, spireozyd, kemferol i kwercetyna), 2 związki katechinowe ((-)-epigalokatechina i (+)-katechina) oraz 7 kwasów polifenolowych (elagowy, galusowy, syryngowy, salicylowy, chlorogenowy, kawowy i rozmarynowy) zidentyfikowano w organach nadziemnych. Zawartość tych związków zarówno w kwiatostanach, jak i w liściach była istotnie wyższa na początku kwitnienia niż podczas pełni kwitnienia roślin. W organach podziemnych zidentyfikowano natomiast (+)-katechinę i jej pochodne ((-)-epigalokatechinę, (-)-galusan epigalokatechiny i (-)-epikatechinę) oraz dwa kwasy fenolowe (galusowy i elagowy). Zawartość tych związków nie była ściśle związana z fazą rozwojową roślin.
Źródło:
Herba Polonica; 2012, 58, 3
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of shadind on the yield and quality of southern sweet-grass (Hierochloe australis (Schrad.) Roem. and Schult.) raw material
Wpływ zacieniania na plon i jakość surowca turówki lesnej (Hierochloe australes (Schrad.) Roem. and Schult)
Autorzy:
Podyma, W.
Baczek, K.
Angielczyk, M.
Przybyl, J.L.
Weglarz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/71975.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Opis:
Southern sweet-grass (Poaceae) rarely occurs in Polish coniferous or mixed forests. Leaves of this plant, rich in coumarin compounds, are mainly used as a flavouring raw material in alcohol, tobacco and cosmetic industry. The aim of the study was to investigate the influence of shading on the yield and quality of southern sweet-grass. The experiment was established at the certificated organic field of Department of Vegetable and Medicinal Plants. The sunlight was reduced up to 50 and 70% by using shading nets. The object of experiment was two-year-old plants grown on the alluvial soil. Leaves were harvested two times: in mid-May and in the last week of August (regrowth). The highest yield of leaves was observed at 50% of shading. The shaded plants were characterized by higher content of coumarin and 3,4-dihydrocoumarin and lower content of bergapten in comparison to non-shaded ones. In the leaves five phenolic acids and two flavonoids were identified.
Turówka leśna (Poaceae) występuje rzadko na terenie Polski. Rośnie głównie w lasach iglastych i mieszanych. Liście tej rośliny, bogate w kumaryny, stosowane są przede wszystkim jako surowiec aromatyzujący w przemyśle alkoholowym, tytoniowym i kosmetycznym. Celem niniejszej pracy było określenie wpływu cieniowania na plon i jakość liści tej rośliny. Doświadczenie założono na certyfikowanym, ekologicznym Polu Doświadczalnym Katedry Roślin Warzywnych i Leczniczych. Dostępność światła słonecznego modyfikowano poprzez cieniowanie roślin siatką raszlową (50 i 70% zacienienia). Obiektem badań były rośliny dwuletnie rosnące na podłożu składającym się z mieszanki mady rzecznej, kompostu z obornika i torfu wysokiego. Liście turówki ścinano dwukrotnie: w połowie maja oraz w ostatnim tygodniu sierpnia (odrost). Najwyższy plon liści wytworzyły rośliny rosnące przy pięćdziesięcioprocentowym zacienieniu. Rośliny cieniowane charakteryzowały się również wyższą zawartością kumaryny i 3,4-dihydrokumaryny oraz niższą zawartością bergaptenu w porównaniu z roślinami nie cieniowanymi (kontrola). W liściach zidentyfikowano pięć kwasów polifenolowych i dwa flawonoidy.
Źródło:
Herba Polonica; 2010, 56, 4
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Functional traits of selected clones of southern sweet-grass (Hierochloë australis /Schrad./ Roem. and Schult.)
Cechy użytkowe wybranych klonów turówki leśnej (Hierochloë australis /Schrad./Roem. and Schult.)
Autorzy:
Baczek, K.
Angielczyk, M.
Przybyl, J.L.
Ejdys, M.
Geszprych, A.
Weglarz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/72542.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Opis:
Southern sweet-grass (Hierochloë australis /Schrad./ Roem. & Schult., Poaceae), commonly known as a bison grass, is a perennial tuft grass rarely occurring in mixed forests in Eastern and Northern Europe. The raw material collected from this plant are leaves rich in coumarin compounds (especially coumarin) responsible for sweet, specific aroma of these organs. In Poland, southern sweet-grass leaves are used mainly for alcohol products aromatisation. Growing demand for the raw material results in uncontrolled and excessive collecting of this plant. The best way to solve this problem is to introduce this plant into cultivation. Since southern sweet-grass is allogamous and heterozigotic, strong intraspecific variability of the species is observed. Fourteen clones of selected individuals from one population of southern sweet-grass naturally occurring in East Poland were compared in respect of morphological traits as well as accumulation of biologically active compounds. The clones differed significantly in the weight of leaves (3.76–22.59 g of air-dry weight per plant). The total coumarin content (determined by a spectrophotometric method) in this raw material for investigated clones ranged from 1.49 to 1.94%, flavonoids – from 0.25 to 0.55%, and phenolic acids – from 0.20 to 0.42%. Three coumarin compounds were identified by HPLC, namely coumarin, 3,4-dihydrocoumarin, and o-coumaric acid. The content of coumarin ranged from 84.00 to 310.85, 3,4-dihydrocoumarin: from 17.80 to 168.45, and o-coumaric acid: from 37.50 to 70.00 mg · 100 g-1 dry matter.
Turówka leśna (Hierochloë australis /Schrad./ Roem. & Schult., Poaceae), potocznie nazywana żubrówką, jest wieloletnią trawą kępkową występującą rzadko na stanowiskach naturalnych w Europie Północnej i Wschodniej. Rośnie ona na brzegach lasów liściastych i mieszanych. Surowcem pozyskiwanym z tej rośliny (wyłącznie ze stanowisk naturalnych) są liście bogate w związki kumarynowe, a w szczególności w kumarynę, odpowiedzialną za specyficzny słodkawy aromat liści. W Polsce surowiec ten wykorzystywany jest głównie do aromatyzowania napoi alkoholowych. W ostatnich latach obserwuje się rosnący popyt na ten surowiec, co skutkuje niekontrolowanym i nadmiernym jego pozyskiwaniem. Jednym z najbardziej skutecznych sposobów zapobieżenia temu zagrożeniu wydaje się być wprowadzenie turówki leśnej do uprawy. Jest to roślina obcopylna i heterozygotyczna, u której obserwuje się wyraźne zróżnicowanie wewnątrzgatunkowe. W niniejszej pracy przeprowadzono charakterystykę morfologiczną i chemiczną czternastu klonów tej rośliny uzyskanych z wybranych pojedynków z populacji turówki leśnej rosnącej we Wschodniej Polsce. Badane klony różniły się istotnie masą liści (od 3,76 to 22,59 g suchej masy na roślinę). Ogólna zawartość kumaryn w tym surowcu wahała się od 1,49 do 1,94%, flawonidów – od 0,25 do 0,55% i kwasów fenolowych – od 0,20 do 0,42%. Trzy związki kumarynowe zostały zidentyfikowane w liściach badanych klonów przy użyciu HPLC, tj. kumaryna, 3,4-dihydrokumaryna i kwas o-kumarowy. Zawartość kumaryny wahała się od 84,00 do 310,85, 3,4-dihydrokumaryny: od 17,80 do 168,45, a kwasu o-kumarowego: od 37,50 do 70,00 mg · 100 g-1 suchej masy.
Źródło:
Herba Polonica; 2014, 60, 3
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Variability of southern sweet-grass (Hierochloe australis /Schrad./ Roem. and Schult.) wild growing populations occurring in eastern Poland
Zróżnicowanie dziko rosnących populacji turówki leśnej (Hierochloe australis /Schrad./ Roem. and Schult.) występujących we wschodniej Polsce
Autorzy:
Baczek, K.
Angielczyk, M.
Przybyl, J.L.
Kosakowska, O.
Ejdys, M.
Weglarz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/71547.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Opis:
Southern sweet-grass is a perennial grass distributed through north-eastern Europe. In Poland, this rare, partially protected plant grows wild in well-lit coniferous or mixed forests. Its leaves, rich in coumarin compounds, are used for aromatization of alcohols. Taking into account high demand on this raw material and decrease in the number of southern sweetgrass populations it is recommended to introduce the plant into cultivation systems. In this study 12 populations of southern sweet-grass were selected and assessed in terms of their cultivation usefulness. The presence of associated plant species growing on its natural sites was investigated as well as light irradiance on those stands. The species was found in 3 types of forest communities. Air dry mass of leaves per plant varied in analyzed populations from 1.73 to 11.07 g. They were significantly diversified in the total content of coumarins (0.36–0.96%), flavonoids (0.09–0.26%) and polyphenolic acids (0.13–0.29%). The diversity concerning the content of coumarin, a quality indicator of leaves, was even higher. The content of this compound varied from 52.03 to 275.74 mg/100 g d. m. Among the analyzed populations, the most interesting seem to be population No. 12 (Jedwabno) and population No. 10 (Ruciane) characterized with relatively high mass of leaves and the highest content of the identified active compounds, including coumarin.
Turówka leśna to wieloletnia trawa kępkowa występująca w północno-wschodniej Europie. W Polsce jest to roślina rzadka, objęta częściową ochroną prawną, rosnąca w widnych lasach mieszanych i liściastych. Jej liście, bogate w zwiazki kumarynowe, wykorzystywane są głównie do aromatyzowania alkoholi. W związku z dużym zapotrzebowaniem na ten surowiec oraz zanikaniem populacji turówki leśnej na stanowiskach naturalnych wskazane jest wprowadzenie jej do uprawy. W niniejszej pracy wytypowano do badań 12 populacji turówki leśnej i oceniono je pod kątem przydatności do uprawy. Określono skład gatunkowy roślin towarzyszących turówce oraz intensywność nasłonecznienia na zajmowanych stanowiskach. Gatunek ten zidentyfikowano w trzech typach zbiorowisk leśnych. Powietrznie sucha masa liści w przeliczeniu na roślinę wahała się u badanych populacji od 1,73 do 11,07 g. Były one wyraźnie zróżnicowane pod względem ogólnej zawartości zidentyfikowanych grup związków czynnych, tj. kumaryn (0,36–0,96%), flawonoidów (0,09–0,26%) i kwasów polifenolowych (0,13–0,29%). Zróżnicowanie dotyczące zawartości kumaryny, będącej wskaźnikiem jakości surowca, było jeszcze wyższe. Zawartość tego związku wahała się od 52,03 do 275,74 mg/100 g s.m. Spośród badanych populacji najbardziej interesujące pod względem cech jakościowych wydają się być populacja nr 12 (Jedwabno) i populacja nr 10 (Ruciane), charakteryzujące się relatywnie wysoką masą liści jak i najwyższą zawartością zidentyfikowanych związków czynnych, w tym kumaryny.
Źródło:
Herba Polonica; 2015, 61, 3
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Place of residence and time of day as factors affecting the course of vaginal delivery
Autorzy:
Bączek, G.
Szyszka, M.
Rzońca, P.
Gałązkowski, R.
Tataj-Puzyna, U.
Rzońca, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761720.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2022, 29, 4; 554-559
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intraspecific variability of great burnet (Sanguisorba officinalis L.) in respect of sterols content
Zróżnicowanie wewnątrzgatunkowe krwiściągu lekarskiego (Sanguisorba officinalis L.) pod względem zawartości związków sterolowych
Autorzy:
Mirgos, M.
Przybyszewska, E.
Capecka, E.
Angielczyk, M.
Przybyl, J.L.
Baczek, K.
Weglarz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/71356.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Tematy:
intraspecific variability
great burnet
Sanguisorba officinalis
Rosaceae
sterol content
sterol
plant population
wild plant
herb
Opis:
The content and composition of sterol compounds in wild growing great burnet (Sanguisorba officinalis L.) populations were determined. The herb and underground organs of this plant were collected from 10 natural sites in Poland. The HPLC analysis revealed the presence of 5 sterol compounds, namely β-sitosterol, β-sitosterol D-glucoside, campesterol, brassicasterol and stigmasterol in these raw materials. Among them, β-sitosterol Dglucoside was dominant one. The herb was richer in sterol compounds than underground organs. There were significant differences between the content of above mentioned compounds in these populations.
Badano skład i zawartość związków sterolowych w dziko rosnących populacjach krwiściągu lekarskiego. Ziele i organy podziemne zbierane były z roślin występujących na 10 stanowiskach naturalnych zlokalizowanych na terenie Polski. Analiza chromatograficzna wykazała obecność pięciu związków sterolowych w tych surowcach, a mianowicie β-sitosterolu, D-glukozydu β-sitosterolu, kampesterolu, brassikasterolu i stigmasterolu. Spośród nich D-glukozyd β-sitosterolu był związkiem dominującym, przy czym ziele okazało się bogatsze we wszystkie zidentyfikowane związki w porównaniu z organami podziemnymi. Stwierdzono istotne różnice pomiędzy populacjami odnośnie zawartości wyżej wymienionych związków sterolowych.
Źródło:
Herba Polonica; 2012, 58, 3
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Morphological and chemical variability within the population of common avens (Geum urbanum L.)
Zróżnicowanie morfologiczne i chemiczne w obrębie populacji kuklika pospolitego (Geum urbanum L.)
Autorzy:
Kuczerenko, A.
Krawczyk, M.
Przybyl, J.L.
Geszprych, A.
Angielczyk, M.
Baczek, K.
Weglarz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/71684.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Tematy:
morphological variability
chemical variability
plant population
common avens
Geum urbanum
herb
phenolic compound
tannin
phenolic acid
eugenol
Opis:
The aim of the study was an ex situ evaluation of morphological and chemical variability within the population of common avens. Plant height, number of shoots, stage of generative development (number of flower buds, flowers, and fruits), as well as weight of herb and underground organs were determined. In the raw materials total content of tannins and content of particular phenolic compounds identified by HPLC was determined. In underground organs also content of eugenol – the dominant constituent of essential oil was assessed. High diversity of morphological traits (especially weight of herb and underground organs) and the content of determined compounds (especially in herb) was found. Above- and underground organs differed in the composition and content of phenolic compounds. Underground organs were characterised by higher content of flavan-3-ols, but they did not contain chlorogenic acid, which was the dominant phenolic compound in herb.
Celem pracy była ocena zróżnicowania morfologicznego i chemicznego w populacji kuklika pospolitego w warunkach jego uprawy. Określono wysokość roślin, liczbę pędów kwiatowych, stopień rozwoju generatywnego (liczbę pąków kwiatowych, kwiatów i owoców) oraz masę ziela i organów podziemnych. W zebranych surowcach oznaczono ogólną zawartość garbników oraz zawartość poszczególnych związków fenolowych zidentyfikowanych przy użyciu HPLC. W organach podziemnych określono również zawartość eugenolu – głównego składnika olejku eterycznego. Stwierdzono wyraźne zróżnicowanie badanych osobników pod względem cech morfologicznych, a zwłaszcza masy ziela i organów podziemnych, a także zawartości oznaczanych związków, szczególnie w zielu. Organy nadziemne i podziemne różniły się pod względem składu i zawartości związków fenolowych. Organy podziemne charakteryzowały się wyższą zawartością flawan-3-oli. Nie stwierdzono w nich natomiast obecności kwasu chlorogenowego, który był dominującym związkiem fenolowym w zielu.
Źródło:
Herba Polonica; 2011, 57, 2
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intraspecific variability of yarrow (Achillea millefolium L. s.l.) in respect of developmental and chemical traits
Zróżnicowanie wewnątrzgatunkowe krwawnika (Achillea millefolium L. s.l.) pod kątem cech rozwojowych i chemicznych
Autorzy:
Baczek, K.
Kosakowska, O.
Przybyl, J.L.
Kuzma, P.
Ejdys, M.
Obiedzinski, M.
Weglarz, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/72147.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Opis:
The aim of study was to determine the variability of 20 yarrow populations introduced into ex situ conditions, in respect of selected developmental traits as well as content and composition of biologically active compounds (essential oil, tannins, flavonoids and phenolic acids). Field experiment was established at the Experimental Station, Department of Vegetable and Medicinal Plants. Morphological observations and harvest of raw material were carried out in the second year of plant vegetation, at the beginning of blooming. Investigated populations differed significantly in respect of developmental features as well as content and composition of identified compounds. The highest differences among the populations concerned fresh mass of herb (0.46–1.79 kg per plant), number of shoots per m2 (64–243) and length of the longest internode (42–158 mm). Total content of essential oil ranged from 0.10 to 1.00%. Among 24 identified compounds β-pinene, 1,8-cineole, terpinene-4-ol, nerolidol and chamazulene were the dominants. According to content of these compounds, three chemotypes were distinguished within investigated populations, i.e.: β-pinene, β-pinene + chamazulene and 1,8-cineole type. Content of tannins ranged from 0.38 to 0.90%. Four flavonoids were identified and apigenin 7-glucoside was present in the highest amount (from 9.87 to 475.21 mg × 100 g-1), while the highest differences between populations concerned the content of luteolin-3’,7-diglucoside. Within phenolic acids, three compounds (caffeic acid derivatives) were identified. Rosmarinic acid was the dominant one (75.64–660.54 mg × 100 g-1), while cichoric acid differentiated investigated populations the most.
Celem pracy było określenie zakresu zróżnicowania 20 populacji krwawnika rosnących w warunkach ex situ, pod kątem wybranych cech rozwojowych oraz zawartości i składu chemicznego związków biologicznie czynnych (olejku eterycznego, garbników, flawonoidów i kwasów fenolowych). Eksperyment założono na polu doświadczalnym Katedry Roślin Warzywnych i Leczniczych. Obserwacje morfologiczne oraz zbiór surowca przeprowadzono w drugim roku wegetacji roślin, na początku kwitnienia. Badane populacje różniły się istotnie pod względem cech rozwojowych oraz zawartości i składu analizowanych związków aktywnych. Cechami najbardziej różnicującymi populacje były: świeża masa ziela (0,46–1,79 kg z rośliny), liczba pędów na m2 (64–243) oraz długość najdłuższego międzywęźla (42–158 mm). Zawartość olejku eterycznego wahała się od 0,10 do 1,00%. Spośród 24 zidentyfikowanych związków β-pinen, 1,8-cineol, terpinen-4-ol, nerolidol i chamazulen były dominujące. Biorąc pod uwagę te składniki, wśród badanych populacji wyróżniono 3 następujące chemotypy: β-pinen, β-pinen + chamazulen i 1,8-cineol. Zawartość garbników wynosiła od 0,38 do 0,90%. W obrębie flawonoidów zidentyfikowano 4 związki, przy czym w największej ilości obecny był 7-glukozyd apigeniny (9,87–475,21 mg × 100 g-1), podczas gdy związkiem najbardziej różnicującym populacje był 3’,7-diglukozyd luteoliny. Wśród kwasów fenolowych zidentyfikowano 3 związki, tj. pochodne kwasu kawowego. Dominował tu kwas rozmarynowy (75,64–660,54 mg × 100 g-1), a kwas cykoriowy różnicował populacje w najwyższym stopniu.
Źródło:
Herba Polonica; 2015, 61, 3
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Intraspecific variability of fireweed (Chamaenerion angustifolium/L./Scop.) and evening primrose (Oenothera biennis L.) in respect of sterol content
Zróżnicowanie wewnątrzgatunkowe wierzbówki kiprzycy (Chamaenerion angustifolium L.) i wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis L.) pod względem zawartości związków sterolowych
Autorzy:
Weglarz, Z.
Kosakowska, L.
Pelc, M.
Geszprych, A.
Przybyl, J.L.
Baczek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950572.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Tematy:
intraspecific variability
fireweed
great willow-herb zob.fireweed
rosebay willowherb zob.fireweed
Chamaenerion angustifolium
evening primrose
Oenothera biennis
sterol content
medicinal plant
beta-sitosterol
Opis:
Composition of sterol fraction and content of identified compounds in herb of fireweed (Chamaenerion angustifolium fU Scop.) and leaves of evening primrose (Oenothera biennis L.) obtained from several populations of these species growing wild in Poland were determined by HPLC. The investigated species differed in respect of the composition and content of identified sterols. High intraspecific variability concerning accumulation of sterols was also observed. Herb of fireweed was characterised by relatively high content of p-sitosterol (85.80-171.18 mg/100 g), campesterol (24.24-334.49 mg/100 g), and p-sitosterol D-glucoside (26.33-86.32 mg/100 g). Leaves of evening primrose appeared to be much poorer source of sterols. Content of |3-sitosterol (the dominant compound in the sterol fraction) in this raw material ranged from 5.21 to 34.66 mg/100 g.
Badano skład frakcji steroli oraz zawartość zidentyfikowanych związków sterolowych w zielu wierzbówki kiprzycy (Chamaenerion angustifolium /L./ Scop.) i liściach wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis L.) pochodzących z kilkunastu populacji tych gatunków dziko rosnących w Polsce. Badane gatunki różniły się pod względem składu i zawartości steroli. Stwierdzono również znaczne zróżnicowanie wewnątrzgatunkowe pod względem gromadzenia się tych związków. Ziele wierzbówki charakteryzowało się wysoką zawartością fi-sitosterolu (85,80-171,18 mg/100 g), kampesterolu (24,24-334,49 mg/100 g) i D-glukozydu /3-sitosterolu (26,33-86,32 mg/100 g). Liście wiesiołka okazały się znacznie uboższym źródłem steroli. Za wartość ji -sitosterolu (dominującego składnika frakcji stero- (owej) w tym surowcu wynosiła od 5,21 do 34,66 mg/100 g.
Źródło:
Herba Polonica; 2011, 57, 2
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-18 z 18

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies