Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "xvii w." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-100 z 1091
Tytuł:
Przygotowanie do śmierci w XVII w.
Autorzy:
Huszał, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965728.pdf
Data publikacji:
1983
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1983, 31, 2; 105-151
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W boju i na paradzie : husaria Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
Husaria Rzeczypospolitej w XVI-XVII w.
Współwytwórcy:
Hundert, Zbigniew (1986- ). Redakcja
Mleczek, Tomasz (1968- ). Redakcja
Zamek Królewski (Warszawa). Wydawca
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Warszawa : Zamek Królewski w Warszawie - Muzeum
Tematy:
Kawaleria
Uzbrojenie (wojsk.)
Praca zbiorowa
Materiały konferencyjne
Opis:
Materiały z konferencji naukowej, 15 lutego 2019 r., Warszawa.
Bibliografia na stronach [195]-205. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Węgrzy w miastach ziemi sanockiej (do połowy XVII w.)
Autorzy:
Leśniak, Franciszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436389.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Węgrzy
miasta
ziemia sanocka
czasy nowożytne
gospodarka i handel w XVII wieku
Opis:
The issues of this article relate to economic cooperation between the residents of the cities of thenorthern Hungary, and the western frontiers of Ruthenia. It includes cooperation of merchantson both sides of the Carpathians (transfer of goods, capital, sales of services). The article describesthe contacts of members of the bourgeois elite, but also the townspeople involved in wholesale and retail trade and crafts. It also shows the nature of the presence of Hungarians in the cities ofthe Land of Sanok, including their buyout of real estate in the richest city of the region, Krosno. Additionally, the article shows the conditions of adaptation of those newcomers to the new places.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2017, 4; 68-82
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liczebność Żydów w Wielkim Księstwie Litewskim w XVII w.
Autorzy:
Cieśla, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602351.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Opis:
The Number of Jews in the Grand Duchy of Lithuania during the Seventeenth CenturyThe basic sources of this attempt to determine the number of Jews in the Grand Duchy of Lithuania during the seventeenth century include treasury documents up to now used only on the margins of studies about the demography of the Jews, i.e. predominantly registers of the podymne (hearth) and the pogłówne (poll) taxes and, as auxiliary material, protocols of the sessions of the Lithuanian Waad ( Jewish Sejm). Such sources made it feasible to determine that in 1650 the Grand Duchy was inhabited by about 18 900 Jews, i.e. 0,51% of the total population and 3,5% of the town dwellers. The unsatisfactory state of the preservation of treasury sources from the second half of the seventeenth century means that it is impossible to even propose an approximate number of the Jews. A comparison of fragmentary data makes it feasible to draw conclusions concerning trends of the demographic growth of the Jewish population and to ascertain that in certain regions the impact of losses associated with wars waged in the mid-seventeenth century was still felt in the second half of the seventeenth century. This phenomenon, however, was not identical across the entire state. It should be emphasised that not all the kahals were destroyed to the same degree; moreover, some grew due to increased migration. The demographic growth of the Jewish population was much speedier than that of the Christian population, and demographic losses were eliminated more rapidly. The reasons for this state of affairs include: 1) that fact that the smallest losses during the armed conflicts of the mid-seventeenth century were suffered by areas with the greatest concentrations of the Jewish population, 2) favourable conditions for the economic progress of the Jewish population, and 3) a relatively high birth rate.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2015, 122, 2
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geneza kryzysu monetarnego w Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVII w. w opinii szlachty województwa krakowskiego
Autorzy:
Niziołek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603315.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polish nobility
regional aseemblies
coin
mint
monetary policy
Opis:
The origin of the monetary crisis in Poland in the latter half of the seventeenth century in the opinions of the Polish nobility from the Kraków province (Summary)In the years 1648–1696 the nobles from the Kraków province, as well as from the Duchy of Oświęcim and the Duchy of Zator, attending the regional assemblies (the so-called sejmiks) of the nobility held in Proszowice and Zator pointed to a number of sources of distortion of the money market. The way in which the issue was viewed by the Commonwealth’s political class evolved in parallel with changes occurring in the money market. In the years 1648–1650 the nobles focused their attention on the domestic coin deficit, criticizing, in connection with the reform carried out in 1650, a half-hearted conduct of monetary policy. The problem of the foreigners, to whom mints were leased out and whom nobody supervised, dominated the debate in question shortly after the Swedish occupation of Kraków. However, it soon gave way to a number of issues concerning the emission of copper szelągs (shillings) – the so-called “boratynkas” (from 1659) and zlotys (gold coins) the so-called “tymfs” (from 1663). The Polish nobility considered the crisis of Poland’s monetary system to originate in the uncontrolled administration of mints by those who oversaw the emission of the two kinds of coins mentioned above, that is, by the Grand Treasurer of the Crown, parliamentary committees and senators. In the years 1661–1666, Polish nobles argued that domestic economy was also harmed by the circulation of foreign currency – Swedish shillings. With the mints shut down, their attention shifted to the harm done by the circulation of “boratynkas” and “tymfs” and by the prevalence of forgery. The Grand Treasurer of the Crown, Jan Kazimierz Krasiński, was the first to be blamed for issuing the coins and thus for provoking the crisis. The group of those held responsible for the crisis also included Tytus Liviusz Borattini, Andrzej and Tomasz Tymf, members of the Committee for Soldiers’ Wage Payments, as well as a number of senators and superintendents. Although these persons were members of the royal faction, the transcripts of parliamentary debates demonstrate that the king himself, quite notably, was not criticized with regard to the crisis in question.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2015, 75
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Browarnictwo w Prusach Królewskich: (2 połowa XVI-XVII w.)
Autorzy:
Klonder, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/1409866.zip
https://bibliotekanauki.pl/books/1409866.pdf
https://bibliotekanauki.pl/books/1409866.mobi
https://bibliotekanauki.pl/books/1409866.epub
Data publikacji:
1983
Wydawca:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo PAN
Opis:
Bier war in Polen im 16. und 17. Jahrhundert ein Grundelement der Nahrung und seine Herstellung ein wichtiger Wirtschaftszweig in der Stadt und auf dem Land. Trotz alledem wurde bisher die Bierbrauerei sowohl hinsichtlich des ganzen Landes als auch der einzelnen Landesteile nicht komplex untersucht. Der Autor konzentrierte seine Forschungen auf die gesellschaftliche Organisation der Bierproduktion, die Produktionsausmaße, die Menge und die Qualität der von der Bevölkerung konsumierten Getränkemengen sowie die verschiedenen Konsumptionsformen. Er analysierte die in Polnisch-Preußen, am Unterlauf der Weichsel, dem Gebiet mit der höchsten wirtschaftlichen Entwicklung und dem höchsten Urbanisierungsgrad in Polen, auftretenden Erscheinungen. Seine Erörterungen betreffen den Zeitraum von der Mitte des 16. bis zum Ende des 17. Jahrhunderts, wodurch die Entwicklungstendenzen im Brauereiwesen sowie die langfristigen Veränderung in Bierangebot und – nachfrage, als auch der Einfluß der Kriege mit Schweden (1626-1635, 1655-1660) auf den Stand dieses Nahrungsmittel Industriezweigs in einem unmittelbar vom Krieg betroffenen Land erfaßt werden können. Polnisch-Preußen war ein wirtschaftlich sehr differenziertes Land, weshalb der Autor besonders dem Gebiet des Weichsel-deltas – der Wojewodschaft Malbork – seine Aufmerksamkeit schenkte. Die Problematik dieser Wojewodschaft besitzt gewisse Eigenheiten. Die Mehrheit ihres Gebiets nahmen die Besitzungen der Stadt Elbląg (ca. 15000 Einwohner) und das dem König gehörende Krongut Malbork ein. Die in anderen Gebieten Polens und auch Preußens sehr wichtigen Adelsgtiter waren hier eine Randerscheinung. Gleichzeitig war Elbląg ein großes Brauereizentrum. In dieser Hinsicht kann man es mit den anderen großen preußischen Städten (Gdańsk, Toruń), die ebenfalls weitläufige Stadtghter besaßen, sowie den Hansestädten des Reichs vergleichen. Der andere große Bierproduzent in der Wojewodschaft war Malbork. Dieses ca. 5000 Einwohner starke Zentrum kam in den Ausmaßen seiner Bierproduktion Elbląg gleich. Darüberhinaus gab es in der Wojewodschaft einige kleine Städtchen, deren Einwohner sich ebenfalls mit Bierbrauerei befaßten. Obwohl die Wojewodschaft Malbork der am stärksten urbanisierte Teil Preußens war, gab es auch hier zahlreiche landwirtschaftliche Gebiete, wo die gesellschaftlich-wirtschaftlichen Verhältnisse nicht von den in anderen Regionen Preußens und Polens angetroffenen abwichen (Burggrafschaft Sztum), Der Vergleich der Forschungsergebnisse dieser kleinen Wojewodschaft mit der Situation in anderen Regionen kann nach der Meinung des Autors sehr interessante Ergebnisse bringen. Über die Wahl der Wojewodschaft Malbork als Hauptforschungsobjekt entschied vor allem das Fehlen von Bearbeitungen über die Alkoholproduktion in diesem Gebiet sowie der Reichtum der archivalischen Materialien, die im Staatsarchiv in Gdańsk aufbewahrt werden und vor allem Elbląg und Malbork betreffen. Unter anderem erhielten sich viele Jahre umfassende Rechnungsserien der Stadtkämmerei Elbląg, der dortigen Bierbrauerzunft und die reichhaltige Korrespondenz der Stadt Malbork. Die Analyse der gesellschaftlichen Organisation der Bierbrauerei in Elbląg und Malbork vor dem Hintergrund der anderen Städte PolnischPreußens bildet den Inhalt des Kapitels II. Sowohl in den großen Städten (Gdańsk, Elbląg, Toruń), als auch den kleinen (Malbork, Tczew, Grudziądz) wich diese Organisation vom traditionellen Zunftsystem ab. Die in ersteren tätigen „Mältzenbräuerzunfte” waren eigentlich eine Vereinigung der Produktionsmittelbesitzer. Mit der Bierbrauerei befaßten sich in einer besonderen Zunft organisierte qualifizierte Lohnarbeiter und ungelernte, die in der Regel nach der Faßzahl bezahlt worden. In den kleinen Städten (unter 5000 Einwohner) stand, trotz der sich in der zweiten Hälfte des 17. Jahrhunderts verschärfenden Beschränkungen, prinzipiell jedem Mitbürger das Bierbrauerecht zu. Hier spielte auch die Stadtgemeinde bei der Organisation der Produktion eine bedeutende Rolle, indem sie die Bau- und Unterhaltungskosten der Brauereien und Malzhäuser bestritt. In der großen Städten war das Patriziat, das in der Regel in den dörflichen Stadbesitzungen Brauereien anlegte der Hauptkonkurrent der zünftigen Produzenten. Dieses Vorgehen war eine der Ursachen der besonders in der zweiten Hälfte des 17. Jahrhunderts sichtbaren Krise der zünftigen Bierproduktion. Gleichzeitig erreichte die Bierproduktion auf dem Land im 17. Jahrhundert, in der Wojewodschaft Malbork erst in der zweiten Hälfte, immer größere Ausmaße. Mit ihr befaßten sich der Adel, die Pächter der Krongüter und die Geistlichkeit. In der Wojewodschaft Malbork behielten die Bauern, im Gegensatz zum restlichen Preußen, weitgehende Rechte zum Brauen von Bier und anderen Getränken. Der Adel bemühte sich um das Braumonopol und versuchte gleichzeitig sein Bier in den Städten einzuführen. Natürlich wirkten sich diese Tendenzen ungünstig auf die Entwicklung der Bierproduktion in den Städten aus. In den 150 Jahren kam es jedoch zu keinen bedeutenden Veränderung in der Bierbrauereitechnik (Kapitel III). Der Malz wurde in den Malzhäusern vorbereitet, indem man ihn in Holztrögen oder – bottichen übergoß. Die Malztrocknung fand in den sog. Darre Bretterebenen, die sich über den Öfen befanden, meist in besonderen Räumen statt. Dann wurde der Malz in Mühlen gemahlen. Der Brauvorgang fand in Brauereien statt. Das Hauptausstattungselement waren die Braupfannee und – kessel. In den großen Städten waren die kupfernen Braukessel oft fest über dem Feuer angebracht. In den Stadtbrauereien besaßen sie eine Fassungskraft von 1200-1700 l, auf dem Land 60-900 l. In einigen Städten (z. B. Elbląg, Grudziądz) benutzten die Brauereien Wasserleitungen, in anderen wurde das Wasser Brunnen entnommen. Auf dem Land wurde das Wasser oft direkt aus dem Fluß oder dem See geschöpft. Die Malztrocknereien und Brauereien bildeten dort meist einen Gebäudekomplex, manchmal befanden sich alle Anlagen in einem Gebäude. In den Städten waren die Breuereien oft von den Malztrocknereien entfernt (z. B. Elbląg, Tczew). Sowohl in der Stadt, als auch auf dem Land fielen die Brauereigebäude nicht durch besondere Große auf. Die größte aus Elbląg bekannte städtische Malztrocknerei war in einem viereckingen Gebäude von 48,6x12,7 m eingerichtet Es wurden verschiedene Bautechniken und –materiale angewandt: Holz, Fachwerk, ZiegeL Die Kriege wirkten sich auf das technische Niveau der Brauereien sehr schlecht aus. Besonders in den kleinen Städten und auf den Dörfern waren die Brauereien während der Schwedischen Besetzung zerstört worden. Die Braupfanne und Kessel waren nämlich ein beliebtes Beutegut. Das Kapitel IV enthält Feststellungen über die Ausmaße und Entwicklungstendenzen der Brauerei in den Städten der Wojewodschaft Malbork. In der zweiten Hälfte des 16. Jahrhunderts wurden in Elbląg 2000 Lasten Malz zu Bier pro Jahr verarbeitet, zum Ende des 17. Jahrhunderts überschritt diese Zahl nicht 1000 Lasten. Bei einer ständig fallenden Tendenz kam es in den 60-er Jahren des 17. Jahrhunderts zum größten Abfall. Der Zeitabschnitt der schwedischen Okkupation ist erst durch ein Ansteigen und dann ein deutliches Abfallen der Produktion charakterisiert. Ähnliche Abfalltendenzen kann man auch in anderen Städten (Malbork, Gdańsk, Toruń, Grudziądz) beobachten. Eine Ausnahme bildeten die 40-er Jahre des 17. Jahrhunderts, in denen es zu einem deutlichen Anstieg der Bierproduktion kam. Die Ausmaße der dörflichen Bierproduktion lassen sich viel schwerer bestimmen. Man kann nur feststellen, daß die große Offensive der Krongutpächter auf dem ländlichen Markt in Preußen erst gegen Ende des 16., in der Wojewodschaft Malbork erst: in der Mitte des 17. Jahrhunderts begann. Ein besonderes Problem ist die Krage der Saissonabhängigkeit der Bierproduktion. Aus den auf städtischen Quellen (Elbląg, Toruń) basierenden Erkenntnissen des Autors folgt, daß die Wochen vor Weihnachten und Ostern, der Frühling (März-Mai) sowie der November die Zeiten der Spitzenkonjunktur waren. Der größte Produktionsabfall war in den Monaten von Juni bis September zu beobachten. Der Autor versuchte auch, die Bierproduktion einiger Städte in Liefern abzuschätzen. In Elbląg wurden 1580 ca. 50000 hl Vollbier hergestellt, 1656 ca. 400000 hl, 1700 ca. 23000 hL In Malbork schwankte die Produktion von ca. 40000 hl im Jahr 1580 bis zu ca. 26000 hl im Wirtschaftsjahr 1711/12. Hierbei handelt es sich um Minimalwerte, da die Quellen nur die legale Bierproduktion erfaßten. Die Einwohner Polnisch-Preußens tranken vor allem sehr kalorinhaltiges (1 l = über 800 kcal) Gerstenbier (Kapitel V). Allgemein wurde auch schwächeres Tafelbier von verschiedener Qualität konsumiert. Der Biermarkt wurde von den Konsumenten diktiert Ein Überangebot der Grundbierarten war eine ständige Erscheinung. Die Einwohner Polnisch Preußens tranken täglich pro Person mindestens 1,5 l Bier. Nach dem Preisanstieg im 16. Jahrhundert, brachte das nächste stagnierende Preise und gegen seinem Ende sogar einen Preisabfall (in der Umrechnung auf Silber). Die Preisentwicklung in der zweiten Hälfte des 17. Jahrhunderts begünstigte eine Nachfrageverlagerung vom Vollbier weg zu schlechteren und billigeren Bierarten hin. Man kann auch vermuten, daß der Schnaps erst in der zweiten Hälfte des 17. Jahrhunderts die Stelle des Biers unter den täglichen Genußmitteln der Bevölkerung einzunehmen begann. In dieser Zeit näherten sich die Preise für Bier und Schnaps auch etwas an. Trotz dieser Veränderungen war Bier bis zu Beginn des 18. Jahrhunderts neben dem Brot eine der Hauptemährungskomponenten der Bevölkerung von Polnisch-Preußen. Es wurde auf verschiedene Weise konsumiert (Getränk, Suppe) und auch als Heilmittel und Kosmetikum verwandt. Um die Ausschänke konzentrierten sich das gessellige Leben, die Belustigungen und die Prostitution. Familien und Zunftfeierlichkeiten und Handelsabschlbsse wurden von Biertrinken begleitet.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Chłopskie warownie z XVII w. w Hyżnem i Kosinie
Autorzy:
Kotula, Franciszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537587.pdf
Data publikacji:
1959
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
najazdy tatarskie
Hyżne
warownie chłopskie z XVII w.
schematyzm przemyski
obronny kościół w Hyżnem
grodzisko w Hyżnem
Kosina
kościół św. Stanisława Biskupa w Kosinie
warownia kosińska
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1959, 2; 101-112
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy finansowe ewangelickiej Jednoty Litewskiej w pierwszej połowie XVII w. w świetle akt synodów prowincjonalnych
Autorzy:
Liedke, Marzena
Guzowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603102.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Jednota Litewska
kryzys finansowy
zbór wileński
pożyczki
Lithuanian Unity
financial crisis
Vilnius Protestant Church
loans
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie systemu zarządzania finansami oraz wykazanie faktycznego położenia ekonomicznego Kościoła ewangelicko-reformowanego w Wielkim Księstwie Litewskim w pierwszej połowie XVII w. w związku z funkcjonującymi w dotychczasowej literaturze przedmiotu opiniami o zadowalającej sytuacji finansowej Jednoty w tym okresie. Autorzy zamierzają wskazać czynniki, które wpływały na sytuację ekonomiczną tego Kościoła w okresie zintensyfikowania akcji kontrreformacyjnej ze strony Kościoła katolickiego i omówić przejawy jego niewątpliwego kryzysu ekonomicznego. Wśród nich szczególną uwagę zwrócono na niesolidność urzędników finansowych Jednoty, kłopoty z zarządzaniem pożyczkami oraz problemy z odzyskiwaniem i realizacją darowizn na rzecz Kościoła. Podstawę źródłową artykułu stanowią protokoły synodów prowincjonalnych Jednoty Litewskiej z lat 1611–1655, w znacznej części poświęcone sprawom ekonomicznym. Financial problems of the Lithuanian Evangelic Unity in the first half of the seventeenth century in the light of records of provincial synodsThe purpose of the article is to present a financial management system of the Evangelical Reformed Church and the Church situation in the Grand Duchy of Lithuania in the first half of the seventeenth century, in order to verify the opinions about the satisfactory financial situation of the Unity (Polish: Jednota) in that period that could be found in the literature on the subject. The authors indicate all factors influencing the economic position of the Unity in the period of intensified counter-Reformation actions of the Roman Catholic Church, and discuss symptoms of its undoubted economic crisis. Among these special attention is paid to unreliability of the Unity’s financial officers, troubles with the management of loans and problems with getting back and receiving donations made to the Unity. The article is based on records of provincial synods of the Lithuanian Unity in the period of 1611–1655, in their large part devoted to financial matters.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2017, 78
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc między szlachtą w Polsce w XVII w. – zjawisko masowe?
Autorzy:
Kamler, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602522.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Opis:
Violence and the Gentry in Poland during the Seventeenth Century – a Mass-scale Phenomenon?The article intends to resolve the question whether mass-scale violence involving the gentry, previously established in the region of Sieradz, existed at the time also in other parts of the Crown. Pertinent research encompassed court records from Łęczyca, Wieluń, Ostrzeszów, Poznań, Brześć Kujawski, Cracow, and Lublin. The gathered material pertains to three chronological cross-sections: ca. 1610, 1650–1660, and ca. 1690. The data concern a total of 2 703 bodily injuries and murders; the identified perpetrators of 66% of the aggressive crimes were members of the gentry (and 75% of the separately listed murders), 34% – peasants and occasional burghers, while in 447 cases (17%) the felons remained unknown. The annual average number of cases of bodily injuries and murders (listed jointly) was the highest in material from Łęczyca, i.e. 367 cases, followed by Cracow – 138 and Lublin – 114 (table 1); in the earlier examined court records from Sieradz the average totalled 250. Among the assailants the gentry comprised the largest percentage in the counties of: Poznań, Łęczyca, Brześć Kujawski, Lublin, Wieluń and Cracow; in the region of Sieradz this percentage amounted to 56. The most frequent perpetrators of acts of violence were representatives of the petty gentry, as evidenced by, i.a. the cognomens encountered almost exclusively among the felons (more generally, among families distinguished for an exceptionally high level of aggression, in particular in the counties of Lublin and Łęczyca). Certain representatives of those families were accused of incurring bodily injury and murder several times a year. A conspicuous tendency towards a declining frequency of bodily injury appeared at the end of the seventeenth century (table 2), concurrent with observations concerning the region of Sieradz. Predominant causes of violence included conflicts between neighbours, particularly frequent among the petty gentry living in close proximity, and often assumed the form of years-long sequences of animosity and bloody aggression. Just as universal was domestic violence, often among closest relatives, caused by financial claims, especially those associated with attempts at regaining dowries from widows as well as the divisions of property among heirs. The amassed material proves that the image of violence in among seventeenth-century gentry, known already from the land of Sieradz, was fully confirmed in the majority of the examined terrains, especially with a population including a large group of the petty gentry.
Źródło:
Kwartalnik Historyczny; 2014, 121, 3
0023-5903
Pojawia się w:
Kwartalnik Historyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zainteresowania literaturą liturgiczną wśród śląskiego duchowieństwa diecezjalnego w XVII w.
Autorzy:
Mandziuk, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/660595.pdf
Data publikacji:
1991
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Opis:
Die schlesisch-kirchlichen Buchbestände, ob im Privatbesitz oder im Bestitz von Institutionen, bergen eine reiche Zahl von liturgischen Büchern und Werken aus dem Bereich liturgischer Wissenschaft, das heisst der Wissenschaft über den Inhalt und die Form des religiösen Kultus. Als Ergebnis der in zwei grossen braslauern Buchbeständen durchgeführten Suche: der Bibliothek des Domkapitels und der Universitätsbibliothek. wurden 208 Exemplare aus dem Gebiet der Liturgischen Literatur gefunden. Darunter befanden sich 32 Handschriften und 40 Wiegedrucke. Diese liturgischen Werke befanden sich im Besitz von hervorragenden, schlesischen Bibliophilen, wie Bischöfe, Mitglieder des Domkapitels, Pfarrherren und Kaplänen. Die Geistlichen geizten nicht beim Kauf der teuren Büchern. Von Zeit zu Zeit wurden solche Exemplare wie alte Messbücher Breviere, Agenden, mittelalterliche Liturgielehrnbücher ihnen als Geschenkgabe übergeben und die dann vom Besitzer als sein Eigentum gekennzeichnet wurden. Viele Informationen wurden von handgeschriebenen und gedruckten Inspektionsprotokollen der schlesichen Pfarreien im 17. Jahrhundert geliefert. Aus den noch erhaltenen und bewahrten Exemplaren erhält man reiche Kenntnis und genaues Zeugnis über Geistliche, die sich nur um die Kirche sondern auch um die schlesische Kultur verdient gemacht haben.
Źródło:
Prawo Kanoniczne; 1991, 34, 1-2; 135-149
2353-8104
Pojawia się w:
Prawo Kanoniczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tradycja rękopiśmienna „Rokoszu gliniańskiego” w XVII–XVIII w.
Autorzy:
Matwijów, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603584.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
rokosz gliniański
publicystyka polityczna
obieg rękopiśmienny
rękopis
Rzeczpospolita szlachecka
Rebellion of Gliniany
political commentary journalism
handwritten circulation
manuscript
the noble Commonwealth
Opis:
Handwritten tradition of the Gliniany Rebellion, the seventeenth–eighteenth centuriesThe Rokosz gliniański (The rebellion of Gliniany) is one of the most popular political texts of the noble Commonwealth of the seventeenth and eighteenth centuries, as is evidenced by the number of 189 copies I have established, including 177 that have still been preserved. The text describes a fictitious rebellion of the nobles that allegedly took place in 1379 near Gliniany, where the nobility was supposed to punish with death several or a dozen or so senators who had acted against the interests of Poland and the Polish nobility. Popularity of this text was caused by its ideological message, justifying the legal basis of the noble “Golden Freedom” and suggesting to the nobility the way to solve conflicts with the king and senators supporting him. Neither the actual circumstances of its composition nor its authorship are known. Since the eighteenth century on, it has been assumed in the literature on the subject that the text was written during the so-called Zebrzydowski’s Rebellion of 1606–1608. An analysis of political writings circulating at that time reveals that the myth of the old rebellion of Gliniany was very popular in the period, but no copy has been found that could be dated to the early seventeenth century without reservations. The oldest preserved copies of the Rokosz gliniański could be dated to the 1630s and 1640s at the earliest. An analysis of the occurrence of this text in various collections of public life material from the seventeenth and eighteenth century (manuscripts of the miscellanea and silva rerum types) made it possible to present trends in its popularisation – the apogee of its popularity was in the time of King August II (1697–1733), and its twilight – in the final years of the Commonwealth (1772–1795). An analysis of its textual variations revealed also a dominant importance of the text circulation in handwritten copies. And although under the Saxon kings (1707–1763) the Rokosz gliniański was printed four times, from among ca. 65 analysed eighteenth-century copies only five were made from the printed version. Despite the handwritten copying, the text of the Rokosz gliniański preserved its integrity for 150 years, with changes introduced only to its style and proper names.
Źródło:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes; 2017, 55
0081-7147
Pojawia się w:
Studia Źródłoznawcze. Commentationes
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Służby miejskie na ratuszu w miastach Wołynia w XVI–XVII w.
Autorzy:
Biłous, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/603325.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
municipal authorities
towns of the Wołyń region
municipal servants
Opis:
Town halls in the cities of the Wołyń region in the modern era (Summary)The article presents source material on town halls found in the towns of the Wołyń region. The first references to the town halls in question date back to the sixties of the sixteenth century. Prior to their appearance the meetings of the judicial authorities were held in the Mayor’s house which, in the seventeenth century, was the second most important public building in the town. As such, it served as a courtroom hosting jury trials. Town halls in the Wołyń region were made of wood, and it was not until the latter half of the seventeenth century that town halls made of brick or stone began to appear. However, these buildings did not even survive until the eighteenth century, and, unfortunately, no image of these edifices is preserved today. The way in which the towns of the region functioned was significantly affected by a group of men remaining in the service of the municipal authorities. Among the latter, to whom references are made in our sources, are: the servants of mayors and deputy mayors, the town crier, the executioner, night watchmen, town hall guardians and town guards. In addition to having underdeveloped municipal services, the towns of the region in question were administered along less complex lines than those following the administration of the other towns of the Old Poland, which can be taken to indicate the underdevelopment of both their municipal economies and their self-government as well. However, there can be no doubt that in employing town servants municipal authorities in the region, in the sixteenth and seventeenth centuries, took into consideration the financial possibilities of the town budget.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2015, 75
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mariola Jarczykowa, Przy pogrzebach rzeczy i rytmy. Funeralia radziwiłłowskie z xvii w.
Autorzy:
Nawrocki, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/636493.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Opis:
RecenzjaMariola Jarczykowa, Przy pogrzebach rzeczy i rytmy. Funeralia radziwiłłowskie z xvii w., Uniwersytet Śląski, Katowice 2012, ss. 288.
Źródło:
Terminus; 2014, 16, 2(31)
2084-3844
Pojawia się w:
Terminus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawsze wierny? Sytuacja wyznaniowa w Uniwersytecie Krakowskim w XVI i XVII w.
Autorzy:
Machaj, Dawid
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602713.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
stosunki wyznaniowe
Akademia Krakowska
reformacja
kontrreformacja
protestantyzm
kalwinizm
confessional relations
Kraków Academy
Protestant Reformation
Counter-Reformation
Protestantism
Calvinism
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie w nowym świetle sytuacji wyznaniowej Uniwersytetu Krakowskiego w wiekach XVI i XVII, dzięki wykorzystaniu pomijanych w tym kontekście źródeł (głównie albumów studentów) oraz dzięki wnikliwszej analizie tych, z których korzystali wcześniejsi badacze zagadnienia (np. akt rektorskich, konkluzji uniwersyteckich oraz diariuszy profesorów i rektorów). Uniwersytet Krakowski był katolicką instytucją, dlatego interesujące wydaje się przedstawienie stosunku władz uczelni do akatolików w okresie, gdy sprawy wyznaniowe stały się palącym problemem w Krakowie i całej Rzeczypospolitej. Założeniem było także przeanalizowanie możliwości funkcjonowania innowierców w kręgu uczelni w poszczególnych okresach oraz przedstawienie najważniejszych wydarzeń czy regulacji mających wpływ na politykę Uniwersytetu. Kolejnym zadaniem było ukazanie poszczególnych etapów administracyjnego wykluczania (na wielu poziomach) studentów akatolickich. Jednak same kontakty uczelni z mniejszościami religijnymi w Krakowie są kwestią tak złożoną, że pozostały poza granicami tego tekstu.
The article aims at showing in a new light the confessional situation of the Academy of Cracow in the 16th and 17th centuries, using sources omitted in previous research into the topic and thanks to a more detailed analysis of the sources used by other scholars (e.g., Acta rectoralia, university conclusions, rectors’ and professors’ diaries). The Academy of Cracow was a Catholic institution, thus portraying the attitude of the university’s authorities to non-Catholics in a period of confessional struggle in Cracow and in the Commonwealth seemed promising. Another point was to analyse the possibilities for non-Catholics to function within the walls of the University in different periods of time, as well as to describe the most important events and regulations, which influenced the University’s policy. The author also tried to bring to light the subsequent stages of administrative exclusion (on various levels) of non-Catholic students. However, the contacts of the Academy with religious minorities in Cracow is a matter so complex, that it remained beyond the scope of the article.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2015, 59
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les Français en Pologne au XVIIe siècle
Francuzi w Polsce w XVII w
Autorzy:
Libiszowska, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1034355.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria; 1992, 33
0208-6085
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pochodzenie i genealogia rodziny Zielińskich herbu Świnka ze Skępego do początku XVII w.
Autorzy:
Żebrowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971138.pdf
Data publikacji:
1981
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1981, 26, 4 (109)
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasta prywatne Kijowszczyzny w XVI i pierwszej połowie XVII w.: specyfika rozwoju i funkcjonowania
Autorzy:
Biłous, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949912.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
miasta prywatne
prawo magdeburskie
przywileje
terytoria pogranicza
województwo kijowskie
XVI i XVII w.
Opis:
XVI w. i pierwsza połowa XVII w. to okres dynamicznego rozwoju sieci miejskiej w województwie kijowskim. Ważną cezurą w nasileniu tego procesu było zawarcie unii lubelskiej w 1569 r. W artykule omówiono dotychczasowe ustalenia dotyczące liczby miast. Według przeprowadzonych badań przed 1648 r. istniało tam 328 miast prywatnych, w tym 20 w dobrach kościelnych. Przedstawiono również funkcje miast Kijowszczyzny oraz specyfikę ich rozwoju jako ośrodków pogranicznych.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Taksa za posługi duszpasterskie w archidiakonacie pomorskim w XVII – XVIII w.
Autorzy:
Kropidłowski, Zdzisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558570.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Opis:
Until recently an official fee for priestly services in the Pomerania region between 16th and 18th c.was not known. The author discovered it at the archives of Chełm Diocese in Pelplin. It contains rates for the congregation for such ministerial services as baptism, wedding ceremony, funeral services and Easter confession; also those paid for a priesfs visit at Christmas time or blessing of food at Easter. It also included tithes. The church authorities saw a need to establish rates for liturgical services and maintaining of priests and other church staff so that those worshippers who asked a priest for ministrations were not dissatisfied with too high fees while ministers and consistory officials could make an adequate living on them. A rise in prices and earnings would tempt the clergy to raise fees for church sendces; this, in turn, would cause dissatisfaction among the congregation members; a fixed rate prevented the church against such complaints.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2002-2003, 15-16; 65-73
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polonica XVII w. nieznane Estreicherowi w Bibliotece im. Zielińskich T. N. P. / Maria Kieffer.
Autorzy:
Kieffer, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/493906.pdf
Data publikacji:
1957
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 1957, 2, 5; 9-12
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kościołowi mojemu… Wybór testamentów duchownych małopolskich z XVII w. Wydała s. Elżbieta Wróbel, 2010
Autorzy:
Gołaszewski, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/916435.pdf
Data publikacji:
2013-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Źródło:
Czasopismo Prawno-Historyczne; 2013, 65, 2; 459-461
0070-2471
Pojawia się w:
Czasopismo Prawno-Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opinie szlachty krakowskiej w II połowie XVII w. o kryzysie i naprawie pieniądza. Głos polemiczny
Autorzy:
Dziewanowski-Stefańczyk, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/602965.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 76
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielkość gospodarstw kmiecych w kluczu muszyńskim biskupów krakowskich w XVII –XVIII w.
Autorzy:
Tutalak, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607613.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Polish economic history of 17th and 18th century
“Muszyński key”
peasants’ farm
gospodarka XVII i XVIII w.
klucz muszyński
gospodarstwo kmiece
Opis:
The purpose of this article is to indicate the changes in size of peasants’ farms which belonged to the “Muszyński key” of Cracow bishops’ in the 17th and 18th century. The reference point on this issue are usually statistics which show largeness of land holdings in the light of inventories. This paper is going to present the change of this peasants’ farms as a result of demographic reasons. This way of research is more advised because there are no detailed information concern largeness of peasants’ farms except inventory of 1668. However, for the 18th century there are a few visitations of the Graeco-Catholic Muszyna deanery which allow to get information about the number of peasants in the villages and a population of acceding to the sacraments (to communion and confession during the Easter). The documents of visitations carried out in 1743, 1761, 1765 and 1771 contain especially useful information. The analyzing of those sources leads to the conclusion in which one may claim that the population on this exploring area increased almost twice during the years 1668–1771 instead of un-changeability in the size of settlements. That is the base on which one can maintain that the largeness of peasants’ farm had reduced by half. So if statistical farm in 1668 was half of fief (twice more peasants than fiefs), in the second half of the 18th century there was very likely that the typical farm was located in the quarter of the fief.
Celem niniejszego artykułu jest wskazanie wielkości gospodarstw kmiecych w kluczu muszyńskim biskupów krakowskich w XVII i XVIII w., a ściślej zmiany, jaka na tym polu się dokonała. O ile zazwyczaj punktem odniesienia w tej kwestii są statystyki ukazujące bezpośrednio wielkość nadziałów w poszczególnych latach, oparte na informacjach inwentarzowych, o tyle w tym opracowaniu spróbujemy ukazać ową zmianę jako wynik zmian demograficznych. Jest to tym bardziej wskazane, że nie dysponujemy dla omawianego terenu (poza inwentarzem z 1668 r.) konkretnymi danymi o wielkości poszczególnych gospodarstw kmiecych. Natomiast dla XVIII w. zachowało się kilka wizytacji greckokatolickiego dekanatu muszyńskiego, obejmującego swym zasięgiem obszar klucza muszyńskiego, z których możemy czerpać informacje na temat liczby kmieci osiadłych w danej miejscowości oraz liczby ludności przystępującej do sakramentów świętych (spowiedzi i Komunii wielkanocnej). Szczególnie przydatne, zawierające najwięcej takich danych, są wizytacje z lat 1743, 1761, 1765 oraz 1771. Biorąc pod uwagę liczbę gospodarstw kmiecych i łanów, można powiedzieć, że średnie gospodarstwo chłopskie w XVIII w. obejmowało obszar połowy łana. Skoro w stosunku do XVII w. nastąpił niemal dwukrotny wzrost liczy kmieci, a więc i – w mniejszym lub większym zaokrągleniu – liczby ludności, zatem przy niezmieniającym się obszarze wiosek musiało siłą rzeczy nastąpić mniej więcej takie samo, a więc niemal dwukrotne, zmniejszenie się poszczególnych gospodarstw kmiecych. Gdy statystyczne gospodarstwo w 1668 r. było wielkości połowy łana (dwukrotnie więcej kmieci niż łanów), to w drugiej połowie XVIII w. wielce prawdopodobne jest, że typowe gospodarstwo mieściło się na obszarze ćwierci łana.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2014, 69
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasta prywatne Wołynia w XVI i pierwszej połowie XVII w. Liczba i specyficzne cechy funkcjonowania
Autorzy:
Zajac, Andrij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/949913.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wołyń
miasta
handel
rzemiosło
sądownictwo
Opis:
Charakterystyka stanu źródeł do badań urbanizacji Wołynia w XVI i pierwszej połowie XVII w. Nowe ustalenia liczby miast, w tym miast prywatnych. Funkcje tych miast, ich rola gospodarcza, zwłaszcza handlowa, jako ośrodków centralnych dóbr właścicieli, rezydencje, miejsca obronne. Charakterystyka ustroju i życia miejskiego oraz sądownictwa. Status społeczny mieszczan w miastach prywatnych Wołynia. Czynniki hamujące rozwój tych ośrodków.
Źródło:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych; 2016, 77
0080-3634
Pojawia się w:
Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Własność ziemska w powiecie sandomierskim w roku 1629
The land ownership in the county of Sandomierz 1629
Grundeigentum im Kreis von Sandomierz im Jahre 1629
La propriété foncière dans le district de Sandomierz en 1629
Земельное имущество в сандомерском повете в 1629 г.
Autorzy:
Anusik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22893449.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
własność ziemska
powiat sandomierski
Rzeczypospolita XVII w.
Opis:
Tax registers of the 16th and 17th century are very useful when doing research on the structure of land ownership in the Polish Republic. One of them is tax register of the county of Sandomierz from 1629. It was published in 1989 but it has not been much used by historians so far. Studies conducted by the Author of the research allow to conclude that in terms of a division of land ownership in the county of Sandomierz between the king, the church and the nobility (respectively 16,98%; 31,58% and 51,44% of all taxable farmland together with 20,36%; 32,11% and 47,53% of the total amount of tax paid), the results differ quite much from calculations made for the whole voivodeship of Sandomierz where at the end of the 16th century Crown lands accounted for 11%, estates of the church amounted to nearly 16% and noble properties accounted for 73% of all real estates in the analyzed voivodeship. There is also an important difference when we compare results achieved for Sandomierz county and the neighbor county of Pilzno, where division of land ownership between the king, the church and the nobility looks as follows – 17,86%, 9,39% and 72,75% of all taxable farmland together with 17,09%, 11,80% and 71,11% of the total amount of tax paid. The described registry also confirms common belief that in the first half of the 17th century land was concentrated in hands of large landowners. Ten of the richest landowners representing only 4,04% of all owners (there were 248 of them) gathered in their hands estates which accounted for 20,75% of all taxable farmland and for which the sum of the tax paid amounted to 25,66% of all fiscal charges of the county. Even more impressive are the analogous calculations for the noble property. The wealthiest landowners concentrated in their hands 40,35% taxed farmland and paid to the treasury 53,98% of the tax due to these estates. One should also draw attention to the fact that real estates in the county of Sandomierz were owned by so powerful magnates as Zasławski, Lubomirski, Tęczyński, Leszczyński, Ligęza, Tarło and Ossoliński families. Among the wealthiest landowners of the county of Sandomierz one can also find representatives of old senatorial families such as Oleśnicki, Tarnowski, Sienieński and Firlej. However, most of them spent their time in properties situated outside the very county. We get even more spectacular results while taking into account real estates burdened with tax higher than 100 zlotys. It appears that 20 landowners representing 8,06% of the whole surveyed population possessed a total of over 28% of all land in the county and paid tax which constituted almost 32% of all revenues to the treasury of the Polish Republic. However, if we take into account estates staying in hands of the nobility only (thus excluding the royal estates and church ones), the results are even more striking. The most powerful landowners owned more than 55% of all taxable noble farmland and they paid almost 67% of the tax owed by the nobility in the county. The meaning of these numbers is unambiguous and may serve as a summary of our earlier presentation of the problem.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2012, 11, 2; 25-80
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tadeusz Srogosz, Żołnierz swawolny. Z dziejów obyczajów armii koronnej w XVII wieku, DiG Publishing House, Warszawa 2010, ss. 264
Autorzy:
Stroynowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689729.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Tadeusz Srogosz
armia koronna w XVII w.
historia wojskowości
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2012, 11, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konserwacja sukni dworskiej z początku XVII w.
CONSERVATION OF AN EARLY 17TH CENTURY COURT DRESS
Autorzy:
Faust, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539117.pdf
Data publikacji:
1977
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
konserwacja tkanin
konserwacja ubioru
konserwacja sukni dworskiej księżnej Magdaleny Sybilli
dublowanie tkanin
czyszczenie materiałów
Opis:
The dress, made after the Spanish fashion, is adorned with metal thread bobbin lace laid in stripes : on the sleeves and at the lower edge of the skirt — horizontally, and on the bodice and upper part o f the skirt — vertically. The lace is additionally decorated with sequins. The inner sleeves and the lining of the upper ones, have an ornament of flat string embroidery and seuqins. The dress is made of fabrics of various kinds : satin of two colours, golden — the cover o f the dress, and vermillion-rose — the lining of the upper sleeves and the inner sleeves ; vermillion-rose taffeta. The taffeta and satin were both woven of natural silk thread and coloured with natural dyes. Linen cloth o f natural colour was also used (as lining of the bodice and inner sleeves) ; and so was the impregnated linen cloth, the metal thread lace and plaitwork border. The dress was dirty, especially on the shoulders, sleeves, upper part of the skirt and lower edge of the lining. The satin was damaged and frayed in many spots. Similar damages were to be seen on the pink satin of the inner sleeves and on the lining of the outer ones. The lining of the skirt (pink taffeta) was very dirty and, at its lower edge, torn, frayed and ragged, with some fragments missing. There were to be seen there traces of the action of moisture and a number of damp patches. Similar damp patches were to be found on the back of the satin o f the skirt. Some o f the damaged parts had previously been mended ded — probably in the 19th century — with a thick cotton thread. Those repairs were incorrect and caused additional damage to the original fabric. The lace and sequins were very dirty as well, blackened, oxidized and, in many spots, ripped away from the satin. The threads fastening the sequins were frayed or broken as a result of which the latter got detached. Prior to the proper conservation proceedings photographs were taken of the whol« dress and its details so as to depict its condition and damages. In the course o f conservation further documentary photographs and slides were taken, illustrating the more interesting fragments of the proceedings involved. Moreover, the dress as such was subject to detailed measurements and described. Patterns of its respective parts were duly made. Throughout conservation the respective stages of the work done were daily recorded in greater detail. A searching analysis of all the possibilities of cleaning and preservation of the fabric and metal thread lace was carried out and the method chosen, most appropriate for the given kind of fabric and yarn. Next, some parts of the dress were detached, in the spots where that was necessary for a correct execution of cleaning and preservation. Nevertheless, a number o f original seams remained intact. This applies to those o f the bodice, the seams of upper sleeves (unsewn but over the length o f 8 cm), the seams o f inner sleeves and five seams of the skirt. The respective parts of the dress were cleaned with distilled water with an addition o f a decoction o f soap-root (radix saponariae), due attention being paid to all the descriptions and measurements made previously. The metal lace was cleaned as well and so were the sequins adorning the lace and the metal thread border. The fabric properly dried and steamed, the operation of its doubling was taken up, however, only with regard to the destroyed, frayed or worn parts o f the gown. Cotton batiste of linen weave was used as underiayer. A thin silk thread was used in doubling and the cotton and flax ones in stiching the parts of the dress together. Direct dyes were used for dyeing the conservation materials. Apart from doubling the satin and taffeta the proceedings discussed also embraced repairing and conservation o f the damaged lace and sequins.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1977, 3-4; 145-151
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Europejczycy w Moskwie w XVII w. „Obcy” czy „swoi”?
Европейцы в Москве XVII в. Чужие или свои?
Autorzy:
Korczagina, Izabella
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/969575.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
Tematy:
Rosja
XVII wiek
komunikacja
cudzoziemcy
tożsamość
migranci
Russia
XVII century
informal communication
foreigners
migrants
Россия
XVII век
коммуникация
иноземцы
самоидентификация
мигранты
Opis:
Работа посвящена повседневному общению москвичей и выходцев из Европы. Чтобы представить подробную картину жизни Москвы в этот период, стоит обратить внимание на самые разнообразные примеры контактов местного населения с иностранцами; некоторые из них упоминаются как в российских, так и в зарубежных источниках, другие встречаются в области фольклора и городской топонимики. Вопреки стереотипам, Россия в XVII в. не была этнически однородным государством: только в Москве – городе, который был «немного больше Лондона», как писал один английский путешественник, – насчитывалось около десяти иностранных поселений. Цель статьи – определить место европейцев в мировоззрении москвичей: входили ли иностранцы в городское общество или всегда считались чужими и отличались ли они друг от друга в глазах жителей столицы?
Źródło:
Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 3; 121-135
1731-982X
Pojawia się w:
Wschodni Rocznik Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dwie średniowieczne tradycje lubelskie oraz ich wpływ na poczucie tożsamości lokalnej wspólnoty (XIII? – początek XVII w.)
Autorzy:
Michalski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607565.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
medieval local traditions
Lublin – history, 13th–14th century
Lublin community, 13th–16th century – sense of identity
Lublin community – historical consciousness
traditions about Tatar siege of Lublin castle in the winter of 1340/134
1 St. Michael’s p
Lublin – średniowieczne tradycje lokalne
Lublin – historia, XIII–XIV w.
Lublina – świadomość historyczna
społeczność Lublina, XIII–XVII w. – poczucie tożsamości
tradycje o oblężeniu zamku lubelskiego przez Tatarów zimą 1340/1341 r.
Fara św. Michała w.
Opis:
The article presents the medieval accounts of the two short stories about the past of Lublin, concerning the siege of its castle by Tatars in the winter of 1340/1341 and the apparition of St. Michael to prince Leszek Czarny and the ruler’s subsequent victory over pagan Jatvings (1282). Following the traces of the familiarity of these narratives in the town up to the turn of the 16th century, it is argued that they were well recognized local traditions. They conveyed ideas of particular importance and attractiveness to theLublin community and provided a distinct way of perceiving of the important elements of townscape. Thus the stories about legendary history ofLublin influenced the sense of identity of theLublin community in several significant ways.
Artykuł przedstawia średniowieczne wersje dwóch opowieści o przeszłości Lublina, dotyczące oblężenia miejscowego zamku przez Tatarów na przełomie 1340 i 1341 r. oraz ukazania się świętego Michała księciu Leszkowi Czarnemu i zwycięstwa władcy nad Jaćwingami w 1282 r. Przyglądając się śladom znajomości tych narracji w mieście nad Bystrzycą do początku XVII w., autor dowodzi, że były to wówczas dobrze znane tradycje lokalne. Wyrażały one idee szczególnie ważne i atrakcyjne dla społeczności Lublina. Za ich sprawą członkowie miejscowej wspólnoty postrzegali ważne elementy miejskiej przestrzeni w swoisty dla swej grupy sposób. Można zatem dostrzec, że opowieści z kręgu legendarnych dziejów Lublina oddziaływały na poczucie tożsamości członków społeczności Lublina w kilku ważnych aspektach.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2017, 72
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konserwacja gremiale haftowanego z XVII w.
RESTORATION OF THE EMBROIDERED GREMIAL DATING FROM THE 17TH CENTURY
Autorzy:
Faust, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535084.pdf
Data publikacji:
1975
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
gremiale
gremiale z Muzeum Narodowego w Krakowie
gremiale haftowane
dublowanie tkaniny
Opis:
The gremial, or a square-shaped piece of cloth placed on a bishop’s lap when he was seated at Mass, has been made from the bright green coloured silk satin and decorated with the slightly raised floral ornaments. The border is filled with an ornament composed of irregular runners with flowers. In the style of decorative motifs clearly apparent are the Turkish influences. The embroidered gremial was in 1973 sent to Laboratory for Restoration of Old Textiles, National Museum, Cracow exhibiting a far advanced deterioration as e.g. rotted satin warp, decayed embroidery threads, worn out yarn in ornaments, etc. The restoration was carried out by the author of the present report who prior to restoration proper subjected a number of dyes to trials aimed at establishing of their fastness. As the first step the old mends were removed and the whole cloth sewn onto a cotton gauze. The cleaning was carried out in a bath prepared from the fuller’s herb (Radix Saponariae officinalis) and distilled water. The cotton gauze underlay has been removed from the dried cloth which in turn was relined on a thin cotton cloth layer thus providing reinforcement to the original cloth background. The restoration was completed by securing the cloth with a new lining and then prepared for hanging.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1975, 2; 125-129
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Status prawny i społeczny kobiet w XVII wieku w świetle testamentów szlachty Prus Królewskich
Autorzy:
Fortuna, Franciszek Ignacy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131396.pdf
Data publikacji:
2022-05-15
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
women
Royal Prussia
wills law
nobility
Opis:
Women’s wills of the nobility are an intriguing but still largely unexplored source. This alsoapplies to wills from Royal Prussia, mainly because of their scarce number and difficult availability.An important element when considering the nobility of Royal Prussia is their specific legalsituation. Since 1599 the so-called Prussian Adjustment, based on the Chełmno Law, was in force,under which only movable property could be freely disposed of in wills. Against this background,the legal status of women was all the more impaired. Often they could not independently asserttheir property rights without the legal protection of men.This legal disadvantage was also strongly pervaded in the social consciousness. For theupbringing of girls focused on the education of the future wife and mother. However, suchan upbringing could paradoxically produce surprisingly high levels of competence. Women used themwillingly, for example when drawing up their last will, in a way breaking the formal restrictionsimposed on them by law.
Źródło:
Civitas et Lex; 2022, 34, 2; 87-97
2392-0300
Pojawia się w:
Civitas et Lex
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szczecińscy typografowie szkolni w XVII w. – zarys problematyki
School typographers in 17th-century Szczecin – An overview
Autorzy:
Łojko, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30146439.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Pedagogium
Royal Carolinum Gymnasium
education
printing
school publications
school typographers
Szczecin
Królewskie Gimnazjum Karolińskie
szkolnictwo
drukarstwo
druki szkolne
drukarze szkolni
Opis:
Celem artykułu jest przybliżenie działalności prowadzonej przez szczecińskich typografów posiadających tytuł drukarzy szkolnych w XVII wieku, w kontekście ich współpracy z najważniejszą placówką edukacyjną w mieście – Pedagogium Książęcym i późniejszym Królewskim Gimnazjum Karolińskim. Starano się pokazać, jaki repertuar wydawniczy realizowano na zlecenie owej szkoły i jakie starania podejmowali drukarze w celu uzyskania i utrzymania tytułu i przywileju drukarskiego.
The aim of this article is to provide an insight into the activities carried out by Szczecin’s school typographers holding the title of “drukarzy szkolnych” (school typographers) in the 17th century. This is done in the context of their collaboration with the most important educational institution in the city – the Pedagogium Książęce (Ducal Pedagogium) and later the Royal Carolinum Gymnasium. The article aims to showcase the range of publications published on behalf of these schools and the efforts made by typographers to obtain and maintain their title and printing privileges.
Źródło:
Przegląd Zachodniopomorski; 2023, 38; 126-138
0552-4245
2353-3021
Pojawia się w:
Przegląd Zachodniopomorski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sieć szkół parafialnych w wielkopolskiej części diecezji poznańskiej w XVII stuleciu (w świetle wizytacji kanonicznych)
Autorzy:
Olczak, Stanisław K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1967614.pdf
Data publikacji:
1973
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1973, 21, 2; 171-229
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Adeodato Barochius – zakonnik augustiański wielu talentów. Glosa do artykułu o życiu muzycznym w warszawskim kościele św. Marcina
Adeodato Barochius – An Augustine Friar of Many Talents. A Gloss to an article on musical life at St. Martin’s Church, Warsaw
Autorzy:
Mączyński, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30147332.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Adeodato Barochius
historia muzyki XVII w.
historia malarstwa XVII w.
Warszawa
Augustianie
Pijarzy
seventeenth-century music history
seventeenth-century painting
Warsaw
Augustinians
Piarists
Opis:
Niedawno opublikowany został artykuł Barbary Przybyszewskiej-Jarmińskiej, „Informacje ze źródeł augustiańskich o życiu muzycznym w warszawskim kościele św. Marcina w XVII wieku oraz działających w tym czasie muzykach królewskich” (Muzyka 65 (2020) nr 2, s. 25–61), będący niezwykle sumienną i owocną próbą wypełnienia białej plamy, jaką cały czas pozostawała sfera muzycznych dokonań stołecznego konwentu Ordo Eremitarum Sancti Augustini. Jednym z bohaterów tych rozważań stał się należący doń ojciec Adeodato Barochius, przybyły do Rzeczypospolitej z Italii. Niniejszy artykuł zwraca uwagę na pominięte źródło, jakim są słane z Warszawy listy pijara Giacinta Orsellego do pozostającego w Rzymie założyciela zakonu Scholarum Piarum – św. Józefa Kalasancjusza. Korespondencja ze schyłku 1642 r. przynosi informacje o „augustianinie pochodzącym z Perugii”, który jest jednocześnie „muzykiem Jego Królewskiej Mości”. Miejsce urodzenia i wykonywana przez zakonnika profesja pozwalają – mimo niewymienionego nazwiska – zidentyfikować go jako owego Barochiusa. Dwukrotnie też jest mowa o tym, że namalował on dla pijarów obraz przedstawiający śś. Pryma i Felicjana. Zakon Scholarum Piarum został wówczas świeżo sprowadzony do Warszawy staraniem króla Władysława IV, który postanowił ufundować dlań siedzibę w stolicy Rzeczypospolitej. Chcąc podnieść prestiż tworzonego konwentu, ofiarował mu nader prestiżowy dar: pozyskane niegdyś od papieża Urbana VIII relikwie wczesnochrześcijańskich męczenników – śś. Pryma i Felicjana, dobyte na jego prośbę z podziemi rzymskiego kościoła Santo Stefano Rotondo. Byli oni osobistymi patronami monarchy, gdyż ten przyszedł na świat w dniu ich święta – 9 czerwca. Malowidło wykonane przez augustianina miało ozdobić ołtarz w pijarskim oratorium. Barochius, pochodzący z Perugii zakonnik augustiański, to zarazem kapelan królewski, członek monarszej kapeli, śpiewak – bas, kompozytor, dbały o bractwo św. Cecylii w warszawskim kościele św. Marcina, fundator tamże ołtarza św. Anioła Stróża, a wreszcie – rzecz dotąd szerzej nieznana – praktykujący twórca przedstawień sakralnych, bo obraz dla stołecznych pijarów z pewnością nie mógł być jedynym. Jakiej miary kunsztem dysponował nie da się już dziś ocenić, gdyż malowidło to nie dochowało się, a inne – o ile ocalały – nie zostały rozpoznane. Niewątpliwie jednak był człowiekiem wszechstronnie utalentowanym.
The recently published paper by Barbara Przybyszewska-Jarmińska, Informacje ze źródeł augustiańskich o życiu muzycznym w warszawskim kościele św. Marcina w XVII wieku oraz działających w tym czasie muzykach królewskich [Information from Augustinian Sources Concerning 17th-Century Music Life in Warsaw’s Church of St Martin as well as Royal Musicians from that Period] (Muzyka 66 (2020) no. 2, pp. 25–61) is an extremely conscientious and fruitful attempt to map out the previously unexplored history of musical achievements at the Warsaw house of Ordo Eremitarum Sancti Augustini. One of the persons mentioned in that paper is Father Adeodato Barochius, who came to the Polish-Lithuanian Commonwealth from Italy. The present note refers to an omitted source, namely, letters sent from Warsaw by Piarist father Giacinto Orselli to the founder of Scholarum Piarum, the would-be saint Joseph Calasanz in Rome. Their correspondence from late 1642 mentions an ‘Austin friar from Perugia’ who was at the same time ‘a musician of His Majesty the King’. The profession and place of birth make it possible to identify this person, though not mentioned by name, as the said Barochius. There are also two mentions of the fact that he created a painting of Saints Primus and Felician for the Piarists. The Piarist order had freshly been brought to Warsaw by the efforts of King Władysław IV Vasa, who provided funding for a Piarist house in the capital of the Commonwealth, and, in order to raise the prestige of the newly established monastery, made it a gift of relics once received from Pope Urban VIII – bones of saints Primus and Felician, disinterred at his request at the vaults of the Roman church of Santo Stefano Rotondo. These two saints were the king’s personal patrons since he had been born on their feast day, 9th June. The Augustinian friar’s painting was to be placed in the altar of the Piarist oratory. Barochius, a Perugia-born Austin friar, was also the king’s chaplain and a member of the royal ensemble, a bass singer and composer, guardian of the Fraternity of St Cecilia at Warsaw’s St Martin’s Church, the donator of that church’s altar of the Guardian Angel, and (a previously unknown fact) – the author of religious paintings (his work for the Piarists could hardly have been his only attempt in this field). His abilities are hard to assess today since the painting is now lost and others, if they survive, have not been attributed to him. He was nevertheless clearly a man of many talents.
Źródło:
Muzyka; 2023, 68, 3; 111-122
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potwierdzenie i rozszerzenie aktu nadania prawa magdeburskiego dla Orli (1643)
Autorzy:
Sierba, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689494.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
akt nadania prawa magdeburskiego
dobra Radziwiłłów
Orla
historia Polski XVII w.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2012, 11, 1
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ze słoniami w łóżku. Pokrewność szkocko-polskich doświadczeń w ciągu czterech stuleci
Autorzy:
Ascherson, Neal
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689173.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Szkocja
Polska
stosunki polsko-szkockie w XVII-XX w.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2011, 10, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Początki Kolegium Polskiego w Rzymie w XVI i XVII w. oraz działania zmierzające do jego utworzenia w XIX w.
Autorzy:
Stępień, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/661858.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Opis:
After the Council of Trent during the pontificate of the Pope Gregory XII (15721585), the numerous colleges, the seminaries for priests educating future clergy, were being established in Rome. During those times the established colleges were as follows: German-Hungarian in 1552, Greek in 1577, English in 1579, Marians in 1584 (marionickie). Polish college was established after receiving papal approval at 1 September 1582 by Philippe Nereusz and existed only by the end of 1586. In the middle of the XVII century Polish King Jan Kazimierz created with papal approval Polish-Swedish college. The new institution remaining under the Polish King supervision from Waza dynasty and was destined for Polish and Swedes. Unfortunately, after the death of Jan Kazimierz the college was supervised by the Swedish Queen Kristina, who decided that the college would be destined only for Swedes. Through the following two hundred years there were not any centre educating Polish clergy. In the middle of the XIX century Bogdan Jański together with his friends and monks Peter Semeneka and Hieronim Kajsiewicz, the founders of the Congregation of the Ressurectionist Fathers, started the efforts leading to reestablishing the Polish College in Rome, that would educate and prepare the candidates for priesthood. The funds were gathered remembering about convincing the Pope to this initiative.
Źródło:
Prawo Kanoniczne; 2010, 53, 1-2; 299-314
2353-8104
Pojawia się w:
Prawo Kanoniczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kronika Marcina Bielskiego w ruskiej historiografii XVI-XVII w. (na podstawie zbiorów bibliotek Moskwy i Sankt-Petersburga). Perspektywa intertekstualna
Autorzy:
Karczewska, Elena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2033054.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Źródło:
Slavia Orientalis; 2016, 2; 227-238
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mosty w delcie Wisły w okresie XVII-wiecznych wojen ze Szwecją
Bridges in the delta of the Vistula in time of wars with Sweden in the 17th century
Autorzy:
Mistewicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/143436.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
Tematy:
mosty
delta Wisły
XVII w.
bridges
Vistula river delta
17th century
Opis:
W okresie dwóch wojen pomiędzy Polską i Szwecją w XVII wieku wybudowano dziewięć konstrukcji mostowych przekraczających odnogi Wisły i inne rzeki w rejonie delty Wisły. Tymczasowe i stałe mosty lokalizowano w okolicy miast oraz fortec w celu umożliwienia działań wojsk i handlowej blokady Gdańska. W artykule poddano analizie mało znane relacje i ryciny dotyczące omawianych mostów.
In the time of two wars between Poland and Sweden in the 17th century nine bridge structures were constructed that crossed Vistula and other rivers in the Vistula delta. Temporary and permanent bridges were located close to towns and fortresses to serve military operations and the commercial blockade of Danzig. Little known written accounts and engravings concerning the mentioned bridges have been examined in the article.
Źródło:
Drogownictwo; 2011, 7-8; 254-261
0012-6357
Pojawia się w:
Drogownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O inwestycjach budowlanych Wazów w Wilnie
On the Vasas’ Building Investments in Vilnius
Autorzy:
Czyż, Anna Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832666.pdf
Data publikacji:
2021-10-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Wazowie
Wilno
XVII w.
architektura
the Vasas
Vilnius
seventeenth century
architecture
Opis:
Artykuł traktuje o budowlach Wazów w Wilnie w kontekście nie tyle architektonicznym, ile treści ideowych. Waga inwestycji Wazów wynikała z tradycji jagiellońskiej opieki nad miastem oraz miejsca, jakie Wilno zajmowało w Rzeczypospolitej.
The article deals with the Vasa buildings in Vilnius not in the context of their architecture but their ideological content. The importance of the Vasa investments resulted from the Jagiellonian tradition of taking care of the city and the place that Vilnius occupied in the Polish-Lithuanian Commonwealth.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2021, 7; 211-228
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziecięce choroby i urazy w świetle Skarbu Nieprzebranego Dobrodzieystw Boskich Jana Kazimierza Steczewicza (lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte XVII w.)
Autorzy:
Delimata-Proch, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1897263.pdf
Data publikacji:
2020-03-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
dzieci
choroby
wypadki
Jan Kazimierz Steczewicz
Matka Boża Rokitniańska
children
diseases
accidents
Our Lady of Rokitno
Opis:
Skarb Nieprzebrany Dobrodzieystw Boskich by Jan Kazimierz Steczewicz provides an opportunity of analysing children’s health and the consequences of unfortunate accidents. It also allows to take a closer look at the votive practices and rites described in the book of miracles.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2020, 1 (24); 64-85
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Władca wizjoner. Reformy agrarne Józefa II
The visionary ruler. Agrarian reforms of Josef II
Autorzy:
Kowalczyk, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/967019.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Austria XVII w.
Józef II
rolnictwo
reforma agrarna
reforma urbarialna
przemiany gospodarcze
Opis:
This article describes agrarian reforms of Josef II, the most outstanding reformer in the Habsburg monarchy in the 18th century. He wanted to create a single, strong organism of state. He wanted Habsburg monarchy to be modern similarly to centralized Hohenzollern monarchy of Friedrich II. It was a very difficult task. Josef II had to strengthen central government for the purpose of weakening aristocratic particularism supporting domination of feudalism. At the same time he had to introduce many administrative and social reforms, to weaken role of Catholic church, to increase budget income with stronger fiscalism and to introduce monetary reform with increasing circulation of money. Reform of social structure, agrarian reform with a change of position of farmers that should change production relations in agriculture were all squandered with the untimely death of Joseph II. The nobles and Catholic church were dissatisfied with these reforms and forced new Habsburg monarchs to revoke agrarian reforms of Josef II.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2016, 22; 401-412
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Aleksandra Dmowska, Marynarka wojenna Francji w XVII wieku. Colbert i francuskie Dominium Maris, Wydawnictwo Aspra, Warszawa 2011, ss. 266
Autorzy:
Robak, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/689460.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Aleksandra Dmowska
Francja w XVII w.
marynarka wojenna Francji
Jean Baptiste Colbert
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2012, 11, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zarządcy parafii diecezji poznańskiej w pierwszej połowie XVII wieku (w świetle wizytacji kościelnych)
Autorzy:
Olczak, Stanisław K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965788.pdf
Data publikacji:
1982
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1982, 30, 2; 43-79
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kinga Tutak, O dedykacjach w drukach polskich XVI i XVII w. (grafia i interpunkcja), Księgarnia Akademicka, Kraków 2013, ss. 194
Autorzy:
Walczak, Bogdan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045093.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2015, 22, 2; 219-222
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka obyczajowa w pismach Adama Gdacjusza — autora śląskiego z XVII w.
Бытовая проблематика в письмах Адама Гдацнуша — сленского автора XVII в.
Autorzy:
Kuczyńska, Alicja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16647747.pdf
Data publikacji:
1981
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
Одним из величайших авторов XVII в., которые занимались бытовой проблематикой, был сленскнй пастор, постоянно пишущий по польски, четко акцентирующий свое польское происхождение Адам Гдациуш. Большинство его взглядов были только продолжением протестантских или же также католических писателей, занимающихся бытовой проблематикой. Одновременно, однако, по некоторым вопросам этот же автор мещанского происхождения, связанный со средневековым сленским мещанством, сумел оторваться от установленных в литературе того времени нормалнзаторских схем и выдвинуть новые, прогрессивные, как на те времена, взгляды. Например, прогрессивными взглядами Гдациуша были взгляды на роль женщины в семье, как жены и матери. Интересны были также его взгляды и замечания, касающиеся проблемы семьи, супружества и воспитания детей.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 1981, 2; 153-166
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Walka o tron polski po śmierci Jana III Sobieskiego w świetle literatury politycznej.
Autorzy:
Niedziela, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/436251.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
historia polityczna
stosunki polsko-francuskie w 2 poł. XVII w.
Jan III Sobieski
Opis:
A long interregnum period following the death of Jan III Sobieski  contributed to the development of political writings. Letters, which were written then, reflected the moods of the Polish gentry and testified to the character of the epoch. To a degree, they also madę an impact on the outcome of the struggle for the Polish throne.The most serious candidates to succeed to the throne were Prince Jakub  Sobieski, son of the deceased ruler, and Francis Louis de Bourbon, nephew of Great Conde, Prince Conti, who was supported by the French diplomatic circles. The Polish nobility held the strong opinion that one of those  pretenders would take the highest position in the country. Conseąuently, the two were in the midst of a fierce political struggle.His supporters presented Jakub as a son of a powerful monarch and a warranty of good relationships with Poland’s neighbours. They emphasised the fact that it had always been kings’ sons who were the successors to the Polish throne until that time. The opponents accused the candidate of striving to obtain foreign military help and of a too strong attachmentto Austria. Prince Conti, as viewed by the supporters of France was an exquisite commander, who was in possession of great wealth and who was excellently prepared to be a ruler. Many sources, however, ąuestioned both his ruling talent and his fmancial promise. Some doubt was also expressed that the Republic of Poland would get involved in a conflict with the neighbouring states after his election on the instigation of Versailles.The “pen struggle” about the two pretenders tumed out to be rather destructive. It exposed their merits and faults and their satirical image. The Saxon elector, Frederick August I Wettin, who unexpectedly put forward his own candidature in 1697 managed to avoid the commotion. He was almost completely unknown by the Polish nobles, which paradoxically tumed out to his advantage. Before the political stmggle reached him, thanks to his determination, military power, and support of the Republic’s neighbours he succeeded to the throne and strengthened his mle soon afterwards.
Źródło:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2001, 1; 33-46
2450-4475
Pojawia się w:
Res Gestae. Czasopismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Funkcja marszałka sejmikowego w II połowie XVII w.
The function of the Seymik Marshall in the mid-17th century
Autorzy:
Stolicki, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/926176.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
local representative assembly, Polish-Lithuanian Commonwealth, nobility, marshal of representative assembly, Podole, Volhynian Voivodeship
Opis:
The paper discusses the function of the Seymik Marshall (which was equivalent to the English Speaker) under the reigns of Kings Michał Korybut and Jan III. The author based his analysis on the examples of assemblies convened to debate at Volhynia. The function of tha Marshall of the Seymik came to being after 1572. The significance of this function grew in the course of time but in the discussed period there was no enlargement of the Marshall’s competence despite the phenomenon of “limita” which appeared at that time. In these Seymik sources in which we find more detailed entries there may be encountered the information on both the function of Director and Marshall. The Director was the top-positioned officer of the voivodship. He commenced the debates and suggested who might be the candidate for the position of the Marshall. The Marshall presided over the Seymik. This activity was sometimes referred to as exercising the Directoriate. The formulas that were used on such occasions were, however, not always precise. Therefore, sometimes the Marshall was referred to as the Director. The difference between these two names is not detectable in the material referring to other Seymiks of the Polonia Minor.
Źródło:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa; 2012, 5, 1; 51-66
2084-4115
2084-4131
Pojawia się w:
Krakowskie Studia z Historii Państwa i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryk Szlajfer, Nowi chrześcijanie i Żydzi w gospodarce kolonialnej Ameryki Łacińskiej, XVI–XVII w. Zarys problematyki, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2018.
Autorzy:
Obirek, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953634.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Źródło:
Res Historica; 2019, 47
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Francuska polifonia liturgiczna XVII wieku w opracowaniu Miłosza Aleksandrowicza
Autorzy:
Grajewski, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/585232.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2018, 51, 1; 273-285
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimia warszawian w XVII wieku
Autorzy:
Szulowska, Wanda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459512.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Opis:
The anthroponyms from the second half of the 17 th century have been excerpted from documents containing real estate tariffs, published in Sources to Warsaw History. The article deals with names reflecting the name-giving fashion of those times, highlights foreign elements indicative of the non-Polish ancestry of some burghers, as well as Slavonic names used in the nomination of Varsovians. It also covers surname classification groups, with particular regard to surname formation processes in the period in question. Basing on the analysis of anthroponyms from the second half of the 17 th century and on results of her earlier research into personal names, the author describes major transformations in the naming of Varsovians in the 17 th century.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2010, 5
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane realizacje sakralne architekta i budowniczego jezuickiego Jana Marii Bernardoniego działającego w Polsce w końcu XVI w. i początku XVII w.
Autorzy:
Sobol, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/217680.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
fundacja Mikołaja Zebrzydowskiego
wspólnota oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej
Sanktuarium Kalwaryjskie
Bernardoni Jan Maria
obiekt sakralny
architektura sakralna
Nicholas foundation Zebrzydowski
oo community. Bernardine in Kalwaria
sanctuary of Kalwaria
sacral
church architecture
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2005, 18; 58-62
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Iwona Imańska, Per medium auctionis. Aukcje książek w Rzeczypospolitej (XVII-–XVIII w), Toruń 2013, ss. 464
Autorzy:
Kamler, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/946979.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2013-2014, 7-8; 372-378
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ius caducum w Lublinie w pierwszej ćwierci XVII w.
Ius Caducum in Lublin in the First Quarter of the 17th Century
Autorzy:
Seroka, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27308707.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Ius caducum
escheat
Lublin
bourgeoisie
inheritance
monarch
prawo kaduka
mieszczaństwo
spadek
monarcha
Opis:
Cel badawczy opracowania koncentruje się wokół funkcjonowania prawa kaduka w obrębie miast. Badania, choć podjęte w ograniczonym zakresie chronologicznym, mogą przyczynić się do poznania zagadnienia dotąd bliżej nierozpoznanego. Przedmiotem ustaleń są kwestie szczegółowe funkcjonowania prawa kaduka w dawnej Polsce, w szczególności realizacja prerogatywy monarchy wobec jej ograniczeń nałożonych w konstytucjach sejmowych, zakres majątkowy prawa kaduka oraz zagadnienie udziału w egzekucji postanowień królewskich miejscowych władz państwowych, tj. urzędu starościńskiego oraz władz samorządowych, czyli miejskich. W postępowaniu spadkowym oprócz osób powołanych do spadku z mocy prawa lub testamentu mógł uczestniczyć również monarcha. Bezdziedziczny lub beztestamentowy spadek przypadał królowi, który na podstawie prawa kaduka (ius caducum), obejmował masę spadkową, nazywaną w dawnej Polsce puścizną. Uprawnienia władcy w zakresie ius caducum ograniczały konstytucje sejmowe nakazujące królowi nadawanie szlacheckich dóbr nabytych na podstawie prawa kaduka wyłącznie na rzecz zasłużonych osób spośród stanu szlacheckiego. Ograniczenia znane z konstytucji sejmowych nie obejmowały dysponowania i rozporządzania przez króla mieszczańskimi dobrami kadukowymi. Przedmiotowy proces nadawania przez króla majątków kadukowych po mieszczanach na rzecz szlachty przedstawiony został na podstawie dokumentów królewskich dotyczących spadków po mieszkańcach Lublina w pierwszej ćwierci XVII w. Źródłami wykorzystanymi w badaniach jest osiemnaście dokumentów odnalezionych w księgach Metryki Koronnej prowadzonych przez kancelarię królewską. Zastosowana metoda badawcza odnosi się do badań nad źródłami prawa. Cechą prezentowanych ustaleń jest oparcie się na źródłach archiwalnych niepublikowanych, wymagających uwzględnienia metody filologicznej i paleograficznej związanej z przygotowaniem źródeł do analizy.
The research objective of the study focuses on the functioning of the escheat law within cities. The research, although undertaken in a limited chronological scope, may contribute to the introduction of an issue that has not yet been recognized. The subject of the findings are the detailed issues of the functioning of the escheat law in former Poland, in particular the implementation of the monarch’s prerogative in the light of its limitations imposed in the parliamentary constitutions, the property scope of the escheat law and the issue of the participation of local royal state authorities, i.e. the starost’s office and local (municipal) government authorities, in the execution of the monarch’s decisions. Apart from persons appointed to the inheritance by virtue of law or will, the monarch could also participate in the inheritance proceedings. A heirless or testamentless inheritance fell to the king who, under the law of the escheat (ius caducum), embraced such an inheritance, which was then known in Poland as the “puścizna”. The ruler’s powers in the field of ius caducum were limited by the parliamentary constitutions requiring the king to grant noble goods acquired under the escheat law only to distinguished persons from among the nobility. These restrictions did not apply to the king’s administration and disposal of the bourgeois escheat goods. The process of granting by the king the caduceus estates of the burghers to the nobility are presented on the basis of royal documents concerning the inheritance of Lublin residents passing down to the nobility in the first quarter of the 17th century. The sources used in the research are eighteen documents found in the books of the Crown Record kept by the royal chancellery. The applied research method relates to research on the sources of law. A feature of the presented findings is reliance on unpublished archival sources, which require taking into account the philological and palaeographic methods related to the preparation of sources for analysis.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2022, 21, 2; 77-90
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pests control by inert gases in XVII c wooden sculpture
Zwalczanie owadów ksylofagicznych przy użyciu gazów niereaktywnych w drewnianej rzeźbie z XVII w.
Autorzy:
Witomski, P.
Krajewski, A.
Serafinowicz, M.
Bonecka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/8718.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Źródło:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology; 2015, 92
1898-5912
Pojawia się w:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pests control by inert gases in XVII c wooden sculpture
Zwalczanie owadów ksylofagicznych przy użyciu gazów niereaktywnych w drewnianej rzeźbie z XVII w.
Autorzy:
Witomski, P.
Krajewski, A.
Serafinowicz, M.
Bonecka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/8848.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Źródło:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology; 2015, 91
1898-5912
Pojawia się w:
Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sowizdrzalskie rysy portretu lisowczyka w utworach z 1620 roku (recepcja – dylematy interpretacyjne)
Rogue literature features of the lisovchick portrait in output from 1620 (reception—interpretative dilemmas)
Autorzy:
Sztyber, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1788607.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Lisovchicks
occasional literature of XVII
rogue literature
Olbrycht Karmanowski
lisowczycy
literatura okolicznościowa XVII w.
literatura sowizdrzalska
Opis:
Szkic stanowi próbę omówienia trzech utworów, mianowicie Listu o lisowczykach, Wierszy o lisowczykach oraz Żywota kozaków lisowskich z uwzględnieniem charakterystyki ich bohatera tytułowego, a dominują w niej zabiegi typowe dla literatury sowizdrzalskiej. We wszystkich tych tekstach czytelnik obcuje z ujęciami komicznymi, parodystycznymi, nie brakuje też ironii, karykatury czy groteski. Żarty jednak nie zawsze wypadają udanie, trafiają się bowiem dowcipy grubiańskie i ciężkie – ich seria winna ukazać lisowczyka przynajmniej w dobrym świetle, niemniej takie posunięcie wydaje się cokolwiek zastanawiające, ponieważ w myśl założeń perswazyjnych branych pod uwagę zabytków właśnie humor winien usprawiedliwiać lub choćby oswajać z awanturnictwem, samowolą bądź grabieżą nieomal przysłowiowo kojarzonych z codziennością lisowczyków, a pomijamy ich niekwestionowane walory militarne, o czym też mowa. Słowem, pomysł okazuje się dość ryzykowny i niekoniecznie trafiony, mimo iż logika uwarunkowań tekstowych, treść wierszowanych wypowiedzi dowodzi przychylności wobec portretowanych samozwańczych najemników. Skomplikowania te rodzą sporo wątpliwości, co przekłada się na pewnego rodzaju dylematy interpretacyjne. Odczuwał je autor lub przeżywali je autorzy dwu innych rymowanych drobiazgów – Listu do lisowczyków oraz O lisowskich i konfederackich żołnierzach, oba hipotetycznie przypisywane Olbrychtowi Karmanowskiemu. Ten ostatni wydaje się nie tylko naganą formułowaną w związku z postawą członków kondotierskiego pułku, ale nade wszystko demaskuje i piętnuje sposoby literackiego, na sowizdrzalską modłę, nicowania autentycznych patologii, a te pod piórem sprawcy Żywota kozaków lisowskich uzyskały wymiar dodatni właśnie dzięki możliwościom gwarantowanym przez osobliwości świata na opak. Dlatego też O lisowskich i konfederackich żołnierzach wolno również kwalifikować jako rodzaj literackiej recenzji. Podobnie rzecz się ma z Listem do lisowczyków, jego autor tym razem zaznacza wyraźną krytykę skierowaną do adresatów własnej „korespondencji”, niemniej grupa rozmaitych aluzji, kryptocytaty i nawiązania innej kategorii przekonują, iż utwór jest polemiką z Listem, Wierszami o lisowczykach i Żywotem, tym samym zyskuje także recenzyjny niejako ryt. Sporo łączy parę wierszy przyznawaną Karmanowskiemu, np. koncepcja czy identyczna organizacja wersowa (to trzynastozgłoskowce), nadto oba należy traktować jako świadectwa wczesnej recepcji trzech omówionych pokrótce apologetycznych lisowianów, które – wbrew założeniom i intencjom ich twórcy albo twórców – nie przyniosły zamierzonych efektów i nie przyczyniły się do przywrócenia dobrego imienia formacji wojskowej stworzonej przez Józefa Aleksandra Lisowskiego.
The sketch is an attempt of a discussion on three pieces of poetry, i.e. List o lisowczykach [Letter on Lisovchicks], Wiersze o lisowczykach [Verses on Lisovchicks] and Żywot kozaków lisowskich [Life of Lisovski Cossacks] including their title protagonists’ characteristics in which typical for rogue literature means of expression dominate. In each of the aforementioned text a reader may meet comical or parody approaches, there is no lack of irony, caricature and grotesque, either. Nevertheless, jokes do not always appear to be accurate for some of them are crude and heavy – series of the jests was supposed to present a Lisovchick in a good light at least, however, such a decision seem to be rather surprising because – according to persuasive assumptions of the studied written relics – particularly humour should have justified or should have allow to be accustomed anyway to adventurousness, lawlessness and plunder associated almost proverbially with the Lisovchicks’ daily habits but their undisputed military skills are here left in silence although they were also described in the poems. In brief, the idea is quite risky and possibly pointless, despite texts’ conditions logics, the rhymed statements’ contents, the idea proves favour for the self-styled mercenaries portrayed. The complexity arise many doubts resulting in some kind of interpretative dilemmas. An author or authors of two else rhymed short poems (List do lisowczyków [Letter to Lisovchicks] and O lisowskich i konfederackich żołnierzach [On Lisowski and confederate soldiers] both hypothetically attributed to Olbrycht Karmanowski) experienced them, too. The last one seems to be not only a reprimand formulated in connection with an attitude of the mercenary regiment because above all it unmasks and condemns ways of literary misrepresenting authentic pathologies which became common advantages in Żywot kozaków lisowskich thanks to unusual peculiarities of the world turned upside down (in rogue literature manner). That is why O lisowskich i konfederackich żołnierzach may be considered as a type of a literary review. Almost the same according to List do lisowczyków, its author reveals transparently criticism towards the addressees of his own “post”, nonetheless a group of various allusions, crypto-quotes or other references let one believe that the poem is a polemics against List, Wiersze o lisowczykach and Żywot and for the reason the text also gains review properties. The two poems ascribed to Karmanowski are correlated for some mutual similarities like e.g. their concept or identical metrical line (Polish alexandrine), moreover both of them may be treated as evidences of early reception of the three shortly discussed apologetic lisovianas’ which—in spite of their author(s) intentions—did not reach designated aims and did not contribute to restore a good name of the military unit founded by Józef Aleksander Lisowski.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2021, 2; 19-34
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Agresja szlachty płockiej na początku XVII wieku
Violence amongst the Nobility of the Płock Region at the beginning of the 17th century
Autorzy:
Kamler, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/466322.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
przemoc
agresja (między szlachtą)
szlachta
szlachta drobna
Mazowsze (w XVII w.)
województwo płockie (w XVII w.)
krwawe porachunki
violence
aggression (between nobility)
nobility
petty gentry(nobility)
Masovia (17th century)
Płock Voivodeship (17th century)
bloody feuds
Opis:
Badania dotyczą obszaru woj. płockiego w latach 1605- -1611. Podstawę stanowią 3072 oskarżenia o różnego rodzaju przemoc, głównie zranienia; sprawcy i ofiary pochodzili z 429 rodzin, zamieszkujących 368 wsi. W ciągu jednego roku szlachta w woj. płockim dokonywała przeciętnie ok. 360 aktów agresji, wśród nich 84% było skierowanych przeciwko szlachcie. Wielu sprawców poranień lub nawet zabójstw dopuszczało się ich wielokrotnie. Szczególną agresywnością wyróżniało się 77 rodzin; prawie wszystkie należały do drobnej szlachty ze wsi zagrodowych. Krwawe porachunki dokonywały się głównie we wsiach położonych w tej samej parafii i w parafiach sąsiednich. Powszechna była agresja między członkami tej samej rodziny: wśród 77 wyodrębnionych rodzin stanowiła ona 45% wszystkich aktów agresji. Wniosek ogólny: na początku XVII w. agresywne zachowania szlachty żyjącej na Mazowszu cechowały głównie szlachtę drobną; porównawcze badania dowodzą, że podobna sytuacja istniała na innych obszarach ziem koronnych, gdzie znajdowały się większe skupiska drobnej szlachty, zwłaszcza w Lubelskiem, Łęczyckiem, na Podlasiu, także w Sieradzkiem.
Territorially, the research conducted by the Author applies to the Voivodeship of Płock, during the years 1605-1611. It was based on primary source materials provided by the 3072 judicial accusations of various violent acts, chiefly injuries. The perpetrators and the victims belonged to 429 families inhabiting 368 villages. During a single year the nobility of the Płock region committed on average ca. 360 acts of aggression, 84% of which were directed against other members of the nobility. Many of the perpetrators of inflicted injuries, or even homicides, were accused of such deeds more than once. Out of all families found in the source materials, seventy seven proved to be particularly prone to aggression. Nearly all of them belonged to the lower social strata of the privileged class, the so called petty gentry. Nearly in all cases bloody feuds broke out between people belonging to the same parish, or to neighbouring parishes. Aggression between members of the same family was common: within the seventy seven families mentioned above family violence summed up to 45% of all such acts. In conclusion, one must notice that at the beginning of the 17th century aggressive acts in Masovia were chiefly limited to the petty gentry. Similar inquiries for other regions of the Polish Crown demonstrated that the situation varied little from the Płock region in those territories where larger communities of petty nobility were to be found, particularly in the Lublin, and Łęczyca regions, in Podlachia, as well as in the Sieradz territory.
Źródło:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2017, 9; s. 235-284
0860-5637
Pojawia się w:
Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tykociński przytułek wojskowy w XVII w. – funkcje społeczne i militarne
Tykocin’s almshouse for veterans in 17th century – social and military functions
Autorzy:
Sierba, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968428.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Opis:
The article describes seventeenth century history of one of the buildings in Tykocin – alumnat. It is the traditional name of an old almshouse for veterans, which was founded by Christopher Wiesiołowski in year 1633. It is a four-wing building with an internal courtyard. In the southeastern corner of the alumnat there is a half-round apse. Two towers were the defensive advantage of the building. In the 17th century the alumnat held several functions. It was founded as a charitable institution for 12 noble war veterans, who were wounded defending Polish-Lithuanian Commonwealth, or were unable to earn for living due to their old age. Because of its defensive qualities and being located in the nearness of the bridge on the Narew River, the alumnat was used as one of defending points during Polish-Swedish war, called “the flood”. At that time the alumnat was obstructing access to the Tykocin fortress. After the war the alumnat became a temporary shelter not only for veterans, but also for people who had lost their homes during the war. In alumnatic apse there was a Roman Catholic chapel. In year 1660 the Tykocin’s church was destroyed in a fire. After this incident the chapel in alumnat was used as a temporary church for Tykocin’s community.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2015, 95
0208-6050
2450-6990
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Model człowieka wieku XVII w kazaniach Berarda Gutowskiego
The Model of 17th Century Man in the Sermons of Berard Gutowski OFM Ref
Autorzy:
Drob, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965836.pdf
Data publikacji:
1981
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1981, 29, 2; 75-140
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O monstrach, hybrydach i zgubnym działaniu wyobraźni
On monsters, hybrids and the disastrous impact of imagination
Autorzy:
Pieczyński, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1397849.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii Nauki im. Ludwika i Aleksandra Birkenmajerów
Tematy:
zniekształcenia płodu w refleksji XVII w.
hybrydy zwierzęco-ludzkie w refleksji XVII w.
wyobraźnia
crimen bestialitatis
foetus deformations in the 17th-century thought
human–animal hybrids in the 17th-century thought
imagination
Opis:
The interest in monstrual beings, inciting fear and astonishment, is the cultural phenomenon of the early modern period. Its high seems to have come in the 17th century. According to contemporary ideas, drastically deformed human foetuses were a result of the somatic influence of the mother’s imagination or human–animal hybrids. The aim of the article is to present and analyse the contemporary scientific theories on the causes of monstrous progeny and to show the anthropological and theological implications of those theories. The analysis has taken into account the important context of classical and Judeo-Christian traditions.
Źródło:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki; 2020, 29, 2; 127-147
1509-0957
Pojawia się w:
Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kasztelanowie ciechanowscy z rodu Krasińskich herbu Ślepowron
Ciechanów castellans from the Krasiński family of the Ślepowron coat of arms
Autorzy:
Górczyk, Wojciech Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676573.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Tematy:
Krasińscy
Mazowsze w XVII w.
kasztelanowie ciechanowscy
Krasiński
Mazovia in 17th century
Castellany of Ciechanów
Opis:
Kasztelania ciechanowska już w XVI w. była w rękach Krasińskich. Od roku 1569 r. do roku 1795 było dwudziestu kasztelanów ciechanowskich, z czego ośmiu z rodu Krasińskich, którzy urząd ten sprawowali łącznie przez około osiemdziesiąt lat.
The castellany of Ciechanów was already in the hands of the Krasiński family in the 16th century. From 1569 to 1795, there were twenty castellans of Ciechanów – eight of them coming from the Krasiński family, who held this office for a total of about eighty years.
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2023, 3(276); 3-23
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie kadzielnice z XVII w. o tradycjach romańskich i gotyckich
Polish modern censers of the 17th century with Romanesque and Gothic traditions
Autorzy:
Kierczuk-Macieszko, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1901966.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
censer
goldsmithery
the seventeenth century
Opis:
Censers (Latin: tribulum) are a group of antique objects that has not been yet researched well enough. The article discusses eleven modern specimens from the first half of the 17th century, in whose shape or decoration references can be seen to the forms from the medieval period. Several factors are the cause why so few censers from that time have been preserved in Poland: in the Catholic Church they were not as highly valued as vasa sacra that were used for the Eucharist itself; they decayed rapidly due to mechanical damage or contact with a high temperature; and finally they were good investment: they were melted, sold, stolen etc. The specimens in Mrzygłód, Jarogniewice and Poznań are patterned after the spherical Roman vessels from before about 1150. Their main body constitutes a support for a tower finial, with its considerable height diverging from the medieval models. About 1150 „architectonic” censers gained popularity that looked like faithful models of the Heavenly Jerusalem. The model was still used in the Gothic period, albeit it was reduced to the shape of the church. The idea that was born in the Middle Ages ordering formation of the censer on the pattern of the church lasted in the Polish goldsmithery until the middle of the 17th century, which is proven by seven vessels in the discussed group. Their finials, or the entire covers, look like spires (Zielonki, Małogoszcz, Żmigród Nowy, the Diocesan Museum in Przemyśl), or segmented cupolas with a lantern (Słupia, Licheń Stary, Graboszewo). The construction is complemented with a mixture of Gothic and modern ornaments. The censer cover from Służewo that looks like a tempietto, is the last link in the chain of the development of the architectonic mass of censers that evaluated according to the style of the changing epochs. The reason why conservative forms were used in goldsmithery for so long was the conservatism of the public. And what is more, these forms are typical of the vessels that were used for the worship of the Eucharist and relics that was denied by the Reformation. Their ideological archaism had a propaganda meaning then, proving the constancy and the many centuries of tradition of the institution of the Catholic Church. Who were the donors of the censers and why did they found them? Founded as votive offerings or as an expression of one’s private cult they manifested the prestige of the donor, irrespective of his being a clergyman or a lay person. For this reason inscriptions were engraved with his personal details, or more rarely with his initials or coat of arms only, so that they served commemorating the donor. The fact of offering the vessel to God made the person’s „chances” to be saved greater. Every time the altar was incensed the dead donor participated symbolically in the rite, and the prayer of the faithful indirectly became a prayer for him.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 4; 147-175
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Malarska narracja w świetle teorii francuskiej sztuki akademickiej. Antecedencje wolności artystycznej
Narrative painting in the light of the theory of French academic art. Antecedents of artistic freedom
Autorzy:
Hryszko, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/707090.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
academic painting
theory of art
France
17th century
malarstwo akademickie
teoria sztuki
Francja
XVII w.
Opis:
This article aims to provide an answer to the title based on advice propagated in the writings of French theorists of art, and on artistic practice in the circle of the Royal Academy of Painting and Sculpture in Paris. These reflections are centred on the writings of Nicolas Poussin, Hilaire Padera, Gian Pietro Bellori, and André Félibien, as well as on paintings discussed during lectures at the Paris Academy and treated as model solutions for the education of painters. The foundation for creating a painted version of any story is reading the literary source. As a result of his reflection on the text, the artist forms in his mind an idea of the future work, expressed in the preliminary sketch. During the execution of the planned composition, the history painter had to categorize and schematize the appearances of his protagonists, their poses, gestures and facial expressions, so that the viewer immediately knew what role the depicted character played in the scene. In keeping with the idea of “painterly discourse”, the history painter competed with the writer by using poses, gestures and facial expressions, instead of letters and words. Although theorists of art advocated that painters use natural movements and expressive means in moderation, paintings were dominated by a solemn rhetoric of gestures and facial expressions used to enhance the didactic function of the image. The Academy attempted to reconcile these two approaches to historical painting. The first required that art faithfully reproduce the written story. The second gave the artist a certain degree of freedom in the selection of elements considered appropriate to the depiction of the narrative, provided the choice was correctly made. The latter approach has dominated the academic practice of painting, allowing the painter to abridge the tale and create within the picture a kind of a résumé of the written story.
Źródło:
Rocznik Historii Sztuki; 2014, 39; 61-72
0080-3472
Pojawia się w:
Rocznik Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gałąź rodziny Karpiów na Repli i Żłobowszczyźnie w XVII w. Studium genealogiczno-majątkowe
The branch of the Karp family on the property of Repla and Żłobowszczyzna in the 17th century. A genealogy and property study
Autorzy:
Karp, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1396210.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Karpiowie
Repla
Żłobowszczyzna
pow. wołkowyski w XVII w.
Karp family
Zlobowszczyzna
Wolkowysk County
17th century
Opis:
Niniejszy artykuł stanowi kontynuację pracy badawczej autora związanej z historią rodziny Karpiów h. własnego rozsiedlonej na Podlasiu w Królestwie Polskim oraz Żmudzi, województwie trockim, wileńskim i nowogródzkim dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, a także Kurlandii. Tym razem autor stara się przedstawić losy oraz sprawy majątkowe członków rodziny dziedziczących Replę pow. wołkowyski oraz Żłobowszczyznę pow. grodzieński. Gałąź ta w linii męskiej funkcjonowała na przestrzeni lat 1606–1669.
This article is a continuation of the author’s research efforts related to the history of the noble family of the Karp settled in Podlasie in the Polish Kingdom and Samogitia as well as the provinces of the former Grand Duchy of Lithuania: Grodno, Vilna, Nowogrodek and even Courland’s. This time the author is trying to present the fate and property issues of the family members inheriting the estate Repla in the Wolkowysk County and Zlobowszczyzna in the Grodno County. This branch in the male line acted over the years 1606–1669.
Źródło:
Studia Podlaskie; 2019, 27; 25-60
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-100 z 1091

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies