- Tytuł:
- Rośliny lecznicze w osiemnastowiecznym polskim poradniku medycznym Compendium medicum auctum. Część 2
- Autorzy:
-
Drobnik, Jacek
Bacler, Barbara - Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1039707.pdf
- Data publikacji:
- 2009
- Wydawca:
- Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach
- Tematy:
-
rośliny lecznicze
grzyby lecznicze
historia leku naturalnego
xviii wiek
polska
medicinal plants
medicinal fungi
history of herbal medicine
18th century
poland - Opis:
-
The study is devoted to the identification of medicinal plants and fungi species which are enlisted in an 18th-century Polish medical help-book entitled Compendium medicum auctum. This 2nd part of the study contains remaining entries from L to Z, the first part with the description of the work, materials and methods has already been released in the part 1 [1]. MATERIALS AND METHODS. The subject of the critical study is the list of medicinal plants and fungi names from the 7th edition issued 1752 in Częstochowa. The authorship of the work is still uncertain (frater Apolinary Wieczorkowicz or a physician Maciej Daniłkowicz). Species of medicinal plants and fungi (with lichens) are listed in one of the initial captions (pages 19 to 29). The plants were identified on the grounds of their 18th-century Polish and pre-Linnaean Latin names. We used 18th- and 19th-century monographs and dictionaries on mareria medica and vernacular names of plants. RESULTS AND CONCLUSIONS The list of medicinal plants and fungi in the Compendium contains 288 entries together with 8 cross-references and those entries which concern the same repeated species. Some names can hardly be appended to an individual plant species. The studied work enumerates both local (native) i.e. wild growing plants (they prevail in the list), species cultivated in fields and in gardens (including ornamentals), as well as some exotic, imported plants. Compendium medicum enlists relatively a great deal of exotic species; most of them are south-European, Mediterranean ones, a few species originate from the West Europe. The number of errors and obscurities in the list is really large. These mistakes reveal that the author (or compiler) had no sufficient botanical education and knowledge.
Praca poświęcona jest identyfikacji gatunków roślin leczniczych wymienionych w polskim poradniku medycznym pt. Compendium medicum auctum. Podajemy drugą część haseł, na litery L–Z. Opis dzieła i metodyka znajduje się w części 1 [1]. MATERIAŁ I METODY Krytycznie opracowano wykaz roślin i grzybów leczniczych na podstawie egzemplarza Compendium medicum auctum wydanego w Częstochowie w 1752 r. (wydanie 7.). Autorstwo dzieła jest wciąż wątpliwe (brat Apolinary Wieczorkowicz lub lekarz Maciej Daniłkowicz). Gatunki roślin i grzybów (w tym porostów) leczniczych są zestawione w jednym z początkowych rozdziałów (strony 19 do 29). Rozpoznano je na podstawie ich XVIIIwiecznych przedlinneuszowskich nazw łacińskich i polskich posługując się opracowaniami z zakresu XVIII- i XIX-wiecznej farmakognozji oraz słownikami nazw roślin z podobnego okresu. WYNIKI I WNIOSKI Lista roślin i grzybów leczniczych w Compendium liczy 288 pozycji wraz z 8 odsyłaczami oraz hasłami dotyczącymi powtarzających się gatunków. Nie wszystkie nazwy pozwalają w sposób pewny zidentyfikować gatunek rośliny. Dzieło zawiera zarówno krajowe rośliny dziko rosnące (stanowią większość w spisie), gatunki uprawne lub hodowane w ogrodach (w tym ozdobne), a także rośliny obce, importowane. Compendium medicum wymienia stosunkowo dużo roślin egzotycznych. Większość roślin egzotycznych to gatunki południowoeuropejskie, śródziemnomorskie; kilka pochodzi z zachodniej Europy. Znaczna liczba błędów i niejasności w spisie roślin świadczy, że zestawienie wykonał autor (kompilator) nieposiadający wymaganej wiedzy botanicznej. - Źródło:
-
Annales Academiae Medicae Silesiensis; 2009, 63, 1; 51-65
1734-025X - Pojawia się w:
- Annales Academiae Medicae Silesiensis
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł