Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "pamięć i literatura" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-66 z 66
Tytuł:
„(Nie)znajomy wróg jakiś miesza ludzkie rzeczy…” Kulisy obchodów 400-lecia śmierci Jana Kochanowskiego w roku 1984
Autorzy:
Lawenda, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645970.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Jan Kochanowski
pogrzeb
jubileusz
cenzura
pamięć i literatura
Opis:
„Nie-znajomy wróg jakiś miesza ludzkie rzeczy…”. On the 1984 celebrations of the 400th anniversary of Jan Kochanowski’s death Conferences, differing in nature and concept, of national and international scope organized in the jubilee year 1984 greatly contributed to the existing knowledge on the poet. The year brought about a long-awaited boom in conferences after the relative stagnation of 1981–1983. In light of such an affluence, the issue of editing Kochanowski’s works reflects rather poorly. In terms of publishing of source materials, the year 1984, as compared to other years of the great jubilee, was satisfactory. The main reason for that is an important publication by Maria Garbaczowa and Wacław Urban Źródła urzędowe do najbliższej rodziny Jana Kochanowskiego (Kielce, 1984). Yet, no monograph was published. A significant sign of the times of Kochanowski’s jubilee was the low circulation of books. It was in no-way proportionate to the needs. The “publishing difficulties”, which are more or less cautiously referred to in editorials, are further reflected by the release dates of post-conference materials concluding the 1984 sessions. Key words: Jan Kochanowski; funeral; anniversary; censorship; memory and literature;  
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2016, 16; 3-15
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pisanie Polski na nowo – odkrywanie i kreowanie lokalności
Autorzy:
Szaruga, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555558.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
literatura polska po 1989 r.
literatura małych ojczyzn
lokalność
pamięć
polska tożsamość
Opis:
Artykuł jest próbą rekonstrukcji tego nurtu literatury po roku 1989, który skupia się na odbudowie tożsamości lokalnej, a określany jest często jako „literatura małych ojczyzn”. W jego ramach dochodzi m.in. do reinterpretacji zjawisk historycznych, przywracania czy kreowania pamięci poprzez odblokowanie obszarów objętych w peerelii zapisami cenzorskimi. Podstawowym zadaniem tego nurtu – który należy traktować jako przejściowy – jest postawienie pytań tożsamościowych. Ten etap stanowi przygotowanie do przyszłego przewartościowania tej problematyki i jest punktem wyjścia do wykorzystania tych możliwości, jakie literaturze daje uzyskana wolność polityczna.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2015, 2; 114-126
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć i niepamięć w procesie rozliczenia z narodowym socjalizmem w utworze Christopha Heina Szczęśliwe dziecko z ojcem (2016)
Autorzy:
Tomasi-Kapral, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/8873432.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
literaturoznawstwo
pamięć
rozliczenie
narodowy socjalizm
literatura niemiecka
Źródło:
Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 281-300
9788395558122
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pamięci historycznej we współczesnej powieści argentyńskiej. Dyktatura Videli w Los topos Félixa Bruzzonego i La casa de los conejos Laury Alcoby
Autorzy:
Sadowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/8761165.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
literatura argentyńska
Argentyna
historia
pamięć
pamięć historyczna
historia Argentyny
Źródło:
Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 457-474
9788395558122
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Front Runner Patricii Nell Warren. Coming out, czyli zwycięstwo i koniec tragedii
Autorzy:
Świetlicki, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1399243.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Ośrodek Studiów Amerykańskich
Tematy:
homofobia
mizoginia
heteronormatywność
literatura gejowska
literatura amerykańska
mimesis
pamięć
homophobia
misogyny
heteronormativity
gay literature
American literature
memory
Opis:
W niniejszym artykule chciałbym przybliżyć czytelnikom nieznaną w naszym regionie anglojęzyczną twórczość Patricii Nell Warren na przykładzie jej najbardziej znanego utworu The Front Runner (1974), powieści, w której autorka porusza kwestie homofobii i mizoginii w sporcie, jak również różne doświadczenia ujawniania homo-seksualnej orientacji dwóch pokoleń mężczyzn. Biorąc pod uwagę koncepcję potrójnej mimesis Paula Ricoeura, skupię się na relacji między własnym doświadczeniem autorki a narracyjną problematyką powieści, jak również wieloznaczną recepcją utworu wśród przedstawicieli społeczności LGBTQ+. Pragnę pokazać, że w kontekście amerykańskim The Front Runner może pełnić rolę tekstu kultury i medium pamięci, a dla nowych europejskich czytelników stanowić potencjalne źródło pamięci protetycznej, dostarczające literacką reprezentację doświadczenia ujawnienia orientacji homoseksualnej i zmieniających się postaw społecznych wobec niebinarnych ról płciowych i nieheteroseksualności zaraz po zamieszkach w Stonewall i przed epidemią AIDS. Pragnę też zauważyć, że zapoznanie polskich czytelników z prozą Warren może stać się impulsem do queerowej reinterpretacji wcześniejszej poezji autorki Tragedii pszczół.
Before coming out of the closet and publishing a series of successful gay novels, Patricia Nell Warren was known as Patricia Kilina, wife of a Ukrainian émigré writer George Tarnawsky. Her early poetry, written in Ukrainian, includes numerous references to non-traditional gender roles which she further explored in her anglophone novels. The Front Runner (1974) was published when Warren had already divorced her husband and came out of the closet. It was met with commercial success and became the first contemporary American bestseller about gay love. In this paper, I focus on the mixed reader-response of The Front Runner in the LGBTQ+ community, as well as the role of homophobia and misogyny in Patricia Nell Warren’s novel. I argue that The Front Runner provides readers with a thought-provoking literary representation of the changing social attitudes towards non-binary gender roles and non-heterosexuality right after Stonewall and before the AIDS epidemic.
Źródło:
InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer; 2020, 15; 51-63
1689-6637
Pojawia się w:
InterAlia: Pismo poświęcone studiom queer
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska współczesna powieść historyczna i kultura popularna (prolegomena)
Modern Polish historical novel and popular culture (prolegomenom)
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/682719.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Polish literature
popular literature
historical novel
memory
literatura polska
literatura popularna
powieść historyczna
pamięć
Opis:
Regardless of the promoted ‘politics of memory’ and the results of historical research, the popular historical novel these days has been attributed the role of a medium that maintains and perpetuate national myths. Even if any given image of the past times is shattered, it is always substituted by a new myth, which in its nature is an ‘anti-myth’, when compared to the previous one, i.e. it presents a ‘spiritual reverse’ of the former vision. The function of the new myth, however, remains unchanged – it’s meant to consolidate the to-date perception of the past, even despite an explicit demand for the necessity of revindication. ‘Reading history’ by authors of popular historical novels still remains a record which, in its nature, resembles a ‘cultural palimpsest’ and is subordinated to ‘phantoms’ dwelling in the social imagination.
Popularnej powieści historycznej przypadła współcześnie – niezależnie od promowanych form „polityki pamięci” i ustaleń historyków – rola medium podtrzymującego i powtarzającego mity narodowe. Nawet jeśli bowiem obraz minionych czasów zostaje rozbity, w miejsce dotychczasowego mitu powstaje nowy. Ma on niekiedy – wobec chronologicznie wcześniejszego – charakter „anty-mitu”, tj. ukazuje „kulturowy rewers” dotychczasowej wizji. Jednakże jego funkcja pozostaje niezmienna – ma utrwalać dotychczasowe postrzeganie przeszłości, choćby expressis verbis deklarowana była konieczność rewindykacji. „Czytanie historii” przez twórców popularnej powieści historycznej pozostaje w niej zapisem o charakterze „kulturowego palimpsestu”, podporządkowanego funkcjonującym w wyobraźni społecznej „fantomom” przeszłości.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2016, 5; 13-35
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Beyond the Battlefields of Memory: Historical Traumas and Hungarian Literature
Poza pobojowiskami pamięci. Historyczne traumy i literatura węgierska
Autorzy:
Kisantal, Tamás
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/913153.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
collective memory
traumatic events
competitive and multidirectional memory
contemporary historical fiction
new realism
pamięć kolektywna
wydarzenia traumatyczne
pamięć rywalizująca i wielokierunkowa;
współczesna proza historyczna
nowy realizm
Opis:
One can describe the contemporary Hungarian collective memory as an interpretational field of some traumatic historical events of the twentieth century. The essay aims to sketch some important tendencies of the literary representation of these events after the millennium. At first, it outlines the wider social and political contexts of these literary works. Secondly, it models the current Hungarian cultural field as an opposition between two strategies of memory labeling them in Michael Rothberg’s terminology as competitive and multidirectional ones. These approaches to the past are also associated with different ideological implications and literary canons. Finally, with a brief overview of some recent novels, the essay demonstrates some pathways of representing multidirectional attitudes to the past in the Hungarian literary fiction of the 2000s.
Współczesną węgierską pamięć zbiorową można opisać jako pole interpretacyjne kilku traumatycznych wydarzeń historycznych XX w. Artykuł ma na celu wskazanie ważnych tendencji w reprezentacji literackiej tych wydarzeń w nowym tysiącleciu. Na początku autor szkicuje konteksty społeczne i polityczne utworów literackich. Następnie przedstawia współczesną kulturę węgierską jako przeciwieństwo dwóch strategii pamięci, posługując się terminologią Michaela Rothberga – rywalizacyjnej i wielokierunkowej. Takie podejście do przeszłości wiąże się z różnymi implikacjami ideologicznymi, jak również kanonami literackimi. Wreszcie, wraz ze wskazaniem wybranych najnowszych powieści, autor pokazuje kilka sposobów reprezentacji wielokierunkowego podejścia do przeszłości w węgierskiej literackiej prozie nowego tysiąclecia.
Źródło:
Porównania; 2020, 27, 2; 47-58
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Odzyskane z niepamięci. Żeby nie było śladów… Cezarego Łazarewicza i reportażowy zwrot w kierunku rekonstrukcji
Autorzy:
Żyrek-Horodyska, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/8766768.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Ośrodek Badawczy Facta Ficta
Tematy:
reportaż
pamięć
niepamięć
literatura non-fiction
teoria reportażu
Źródło:
Poetyki czasu, miejsca i pamięci; 427-441
9788395558122
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć i zapomnienie a dziedzictwo Jugosławii. Przypadek chorwackiej i serbskiej literatury emigracyjnej - rozpoznania wstępne
Memory and Oblivion versus the Jugoslavian Heritage. the Case of Serbian and Croatian Emigrant Literature – Preliminary Diagnosis
Autorzy:
Nowak-Bajcar, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182411.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
exile literature
titoism
memory
forgetting
post-Yugoslav discourses
literatura emigracyjna
titoizm
pamięć
zapomnienie
dyskursy postjugosłowiańskie
Opis:
Analiza losów pisarzy, którzy podczas ostatnich wojen w byłej Jugosławii opuścili swoje ojczyzny, posłuży do rozważań nad problemem zasadności istnienia współcześnie kategorii „emigracyjności”. Próba rozwiązania tego dylematu stanie się punktem wyjścia do refleksji nad strategiami pamiętania i zapominania dziedzictwa SFRJ.
Analysis of biographies of writers who, during the recent wars in the former Yugoslavia, have left their homeland, will serve to debate on the problem of the legitimacy of the contemporary category „exile literature”. An attempt to solve this dilemma becomes a starting point for discussion on strategies of remembering and forgetting the heritage of Socialist Federal Republic of Yugoslavia.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 267-280
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc, peryferie i dzikość natury. Obraz wsi w Malowanym ptaku Jerzego Kosińskiego
Autorzy:
Kępiński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2034249.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura
pamięć
wieś
wędrówka
trauma
kultura ludowa
literature
memory
village
journey
folk culture
Opis:
Tekst porusza tematykę obrazów polskiej wsi, obecnych w Malowanym ptaku Jerzego Kosińskiego. Analizy dokonano z punktu widzenia antropologii kulturowej, między innymi poprzez kategorie: swój – obcy, orbis interior – orbis exterior, centrum – peryferie, wędrówka, dziecko. Przy antropologicznym dekodowaniu tekstu literackiego o charakterze autofikcji autor artykułu posługuje się pomocnymi w tym działaniu terminami antropologii pamięci: autobiografią, pamięcią autobiograficzną, traumą. Polska wieś czasów Holocaustu, ukazana w pozie J. Kosińskiego, okazuje się przestrzenią wędrówki głównego bohatera, bliską naturze, położoną w obszarze dalekich peryferii kultury i cywilizacji. Tragiczna w wielu wymiarach podróż, choć bliska inicjacyjnej wędrówce, jednak nie jest nią. Powodem jest brak ostatniego, trzeciego elementu charakterystycznego dla klasycznego schematu obrzędów przejścia według Arnolda van Gennepa. Mieszkańcy wsi, ich życie i wierzenia ukazane zostały jako zgodne z etnograficznymi i socjologicznymi opracowaniami tematu. Powieść należy do nurtu krytycznie traktującego tematykę wiejską we współczesnej literaturze.
The article concerns the subject of image of the Polish village present in The Painted Bird by Jerzy Kosiński. Analysis is made from a point of view of the cultural anthropology using categories: own – fereign, orbis interior – orbis exterior, centre – outskirts, journey, child. In the anthropological decoding of the novel, the author of the article uses the terms of anthropology of memory that are helpful in this regard: autobiography, autobiographical memory, and trauma. The Polish village of the times of the Holocaust, shown in the novel, turns out to be a space for the hero’s journey, close to nature, located in the distant periphery of culture and civilization. Yet it is not a journey of initiation. The reason is the lack of the last, third element characteristic of the classical scheme of the rites of passage according to Arnold van Gennep. Inhabitants of the countryside, their lives and beliefs are shown as consistent with the ethnographic and sociological studies of the topic. The novel belongs to a trend that critically treats rural themes in contemporary literature.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2021, 27; 155-179
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moje pierwsze zderzenie z bolszewikami : wrzesień-październik w 1939 r. w Ignalinie : pamięć i tożsamość
Autorzy:
Szostak, Stanisław.
Powiązania:
Biuletyn Informacyjny Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Zarząd Główny, 2007, nr 10, s. 22-25
Data publikacji:
2007
Tematy:
Kampania wrześniowa pamiętniki
Okupacja radziecka (1939-1941) Ignalin pamiętniki
Pamiętniki i wspomnienia
Literatura polska
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Ograniczanie Irlandii. Badania (po)nad granicami i literatura rozbiorowa
Delimiting Ireland. (Trans)border Studies and Partition Literature
Autorzy:
Drong, Leszek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912998.pdf
Data publikacji:
2021-03-08
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
granica
Irlandia Północna
brexit
pamięć kulturowa
literatura rozbiorowa
nacjonalizm
border
Northern Ireland
Brexit
cultural memory
partition literature
nationalism
Opis:
Referendum w Zjednoczonym Królestwie zorganizowane 23 czerwca 2016 roku, a następnie brexit formalnie przeprowadzony na początku 2020 roku i sfinalizowany po upłynięciu okresu przejściowego z początkiem 2021 roku wpływają znacząco na status granicy na wyspie Irlandia. Po opuszczeniu przez Zjednoczone Królestwo Unii Europejskiej granica oddzielająca Republikę Irlandii od Irlandii Północnej stała się także granicą Unii Europejskiej. Nawet jeśli z dnia na dzień  życie mieszkańców Irlandii korzystających z przejść granicznych nie zmieniło się diametralnie, to powolne, dalekosiężne zmiany zachodzą w samej świadomości Irlandczyków i Brytyjczyków, a także w uwarunkowaniach ekonomicznych i perspektywach społeczno-politycznych po obu stronach nowej/starej granicy. Spojrzenie na jej historię oraz kontekst kulturowy i geopolityczny, jaki proponuje niniejszy esej, opiera się na badaniach z obszaru border studies. Poszerzenie eseju o wybrane aspekty badań nad pamięcią kulturową pozwala na ukazanie interesów i aspiracji mieszkańców terenów przygranicznych, którzy oparcie znajdują we własnej tradycji kulturowej i dyskursach literackich. Celem tego artykułu jest ukazanie wielowymiarowości takiego pojęcia jak granica w okolicznościach zdefiniowanych przez wyniki brytyjskiego referendum z 2016 roku. Optyka i retoryka mocarstwowa, tak chętnie stosowania przez rządzących Zjednoczonym Królestwem konserwatystów, na czele z Borisem Johnsonem, nie uwzględnia wymiaru lokalnego, regionalnego i mniejszościowego. W przypadku najbardziej poszkodowanych mieszkańców Irlandii Północnej (obok Szkocji) status niepogodzonej z opuszczeniem Unii Europejskiej mniejszości paradoksalnie przysługuje 56% głosujących w referendum dorosłych obywateli tego regionu. 
The 2016 referendum in the UK and then Brexit itself, formally introduced in 2020 and finalized – upon the conclusion of the transition period – at the beginning of 2021, have significantly affected the status of the border on the island of Ireland. Once the UK left the European Union, the border that separates the Republic of Ireland from Northern Ireland became an EU border as well. Although overnight the lives of the Irish people crossing the border did not change that much, gradual, and far-reaching, transformations have been taking place in the minds of the Irish and the British and in the overall economic, social and political circumstances on both sides of the old/new border. This essay seeks to address the Irish border’s history as well as its cultural and geopolitical contexts, based on the most useful insights of border studies. That perspective is enriched by elements of cultural memory studies to develop a position sensitive to the needs and aspirations of the border communities and individual borderlanders, who look for support and inspiration to their own local cultures and literary discourses. The aim of this essay is to explore various facets of the Irish border in light of the 2016 referendum’s results and ramifications. What is characteristic of the Tory neoimperialist vision and rhetoric in the UK is its disregard for the local, minority and regional issues on the island of Ireland. In consequence, the status of the 56 per cent of the inhabitants of Northern Ireland who voted “Remain” in the 2016 referendum may be described as that of a marginalized minority in their own country. 
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2021, 17, 1; 1-16
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O „małym Polaczku” Stefana Żeromskiego i „prawdziwej Polsce” Karola Irzykowskiego – prywatny wymiar polskości w obliczu Wielkiej Wojny
Autorzy:
Niewiarowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/555583.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
narracja o utracie
pamięć
collective memory
collected memory
I wojna światowa
literatura I wojny światowej
polskość
Opis:
W artykule zestawiono i porównano dwa teksty autobiograficzne pisarzy, których zarówno w wymiarze estetycznym, jak i polityczno-ideowym trudno porównywać – fragmenty dzienników Karola Irzykowskiego poświęcone chorobie, śmierci i wspominaniu córki Basi oraz biograficzne wspomnienie Stefana Żeromskiego o zmarłym na gruźlicę synu Adamie. Perspektywę porównawczą obu narracji o utracie stanowi obecna w nich refleksja na temat polskości, nasilona w okolicznościach I wojny światowej. Z przeprowadzonej analizy i interpretacji wynika, że dawanie świadectwa tak trudnemu osobistemu doświadczeniu egzystencjalnemu paradoksalnie wiąże się koniecznością ponownego usytuowania się w i wobec polskości. Wspomnienie o Adamie Żeromskim jest podporządkowane perspektywie społecznej, ramie collective memory, co czyni zrozumiałym, dlaczego jest on w opowieści Żeromskiego „małym Polaczkiem”, a Basia jest przedmiotem pamięci psychicznej i indywidualnej, collected memory, dlatego może być nazwana wielką Polską. W tym sensie oba teksty stanowią media kultury pamięci, które w sposób nieodłączny dookreśla i determinuje doświadczenie Wielkiej Wojny, co zdaje się potwierdzać rozpoznania badaczy o przełomowym, również w perspektywie tożsamości polskiej, charakterze lat 1914-1918.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2015, 2; 188-211
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Growing Up and Memory of the Margins in Patricia Nell Warren’s (Patricia Kilina’s) "Billy’s Boy"
Dorastanie i pamięć marginesów w powieści "Billy’s Boy" Patricii Nell Warren (Patricii Kiliny)
Дорослішання і памʼять периферії у романі "Хлопчик Біллі" ("Billy’s Boy") Патриції Нелл Воррен (Патриції Килини
Autorzy:
Świetlicki, Mateusz
Mętrak, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1048469.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
дорослішання, памʼять, постпамʼять, американська література, українська література, памʼять периферії
dorastanie, pamięć, postpamięć, literatura amerykańska, literatura ukraińska, pamięć marginesów
coming-of-age, memory, postmemory, American Literature, Ukrainian Literature, queer memory
Opis:
While numerous news outlets in Ukraine reported about the passing of Patricia Nell Warren, as of 2019, none of her anglophone works has been translated into Ukrainian. This fact seems surprising because Warren, the first wife of George Tarnawsky, disenchanted with the lack of success with her work in English, in the 1960s published a few volumes of poetry in Ukrainian under the pen name Patricia Kilina and hence has a strong link to the Ukrainian literary process. Although a few scholarly articles have been published about Warren’s most popular novel, The Front Runner (1974), its sequels have not been studied yet. The aim of this article is to fill this gap by analyzing Billy’s Boy (1997) in the perspective of memory studies. Analyzing Billy’s Boy, the authors of this article want to argue that by depicting the coming-of-age experience of John William, the twelve-year-old son of Billy Sive who tries to find his own identity and find out more about his father, Warren manages to not only show that cultivating the postmemory of Billy and trying to understand his roots are crucial in the process of William’s maturation, but also portrays social changes happening in America in the late 1990s.
Попри те, що багато українських інформаційних порталів розмістило інформацію про смерть Патриції Нелл Воррен, жоден із її англомовних романів не був перекладений українською. Цей факт видається несподіваним, оскільки перша дружина Юрія Тарнавського, опублікувала у 1960-х роках кілька поетичних збірок українською мовою під псевдонімом Патриція Килина і має тісний звʼязок українським літературним процесом. Хоча було опубліковано кілька наукових статей про найпопулярніший роман Воррен Лідер забігу (The Front Runner, 1974)), її продовження досі не були належним чином досліджені. Мета статті –  заповнити ці лакуни шляхом аналізу роману Хлопчик Біллі (Billy’s Boy, 1997) з перспективи студій над пам’яттю. Досліджуючи цей твір, автори статті хочуть довести, що показуючи досвід дорослішання Джона Вільяма, дванадцятирічного сина Біллі Сайва, який намагається віднайти свою ідентичність і більше довідатися про батька, Воррен вдалося не лише продемонструвати, що культивування постпамʼяті про померлого батька і намагання зрозуміти власні корені є ключовими у процесі дозрівання Вільяма, але вказує також на суспільні зміни, що  відбувалися у США наприкінці 1990-х років. Крім того, письменниця показала значення збереження памʼяті про боротьбу і досягнення попередніх поколінь ЛГБТ спільноти.
Chociaż wiele serwisów informacyjnych na Ukrainie zamieściło wiadomość o śmierci Patricii Nell Warren, na chwilę obecną żaden z jej anglojęzycznych utworów nie został przetłumaczony na język ukraiński. Fakt ten wydaje się zaskakujący, ponieważ Warren, pierwsza żona Jurija Tarnawskiego, opublikowała w latach 60. kilka tomików poezji w języku ukraińskim pod pseudonimem Patricia Kilina, a tym samym ma silny związek z ukraińskim procesem literackim. Choć opublikowano kilka artykułów naukowych na temat najpopularniejszej powieści Warren pt. The Front Runner (1974), jej kontynuacje nie zostały jeszcze odpowiednio przebadane. Celem artykułu jest wypełnienie tej luki poprzez analizę powieści Billy’s Boy (1997) w perspektywie studiów nad pamięcią. Analizując ten utwór, autorzy artykułu chcą argumentować, że przedstawiając doświadczenia związane z dorastaniem Johna Williama, dwunastoletniego syna Billy’ego Sive’a, który próbuje odnaleźć własną tożsamość i dowiedzieć się więcej o swoim ojcu, Warren udaje się nie tylko pokazać, że kultywowanie postpamięci o zmarłym ojcu i próba zrozumienia własnych korzeni są kluczowe w procesie dojrzewania Williama, ale także ukazuje zmiany społeczne zachodzące w Stanach Zjednoczonych pod koniec lat 90. oraz znaczenie zachowania pamięci o zmaganiach i osiągnięciach poprzednich pokoleń społeczności LGBTQ.
Źródło:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych; 2019, 5, 14; 169-183
1733-2249
Pojawia się w:
TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płacz Antygony : o ludziach powstania styczniowego
O ludziach powstania styczniowego
Autorzy:
Samborska-Kukuć, Dorota (1966- ).
Współwytwórcy:
Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Wydawca
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Biografia
Literatura polska
Pamięć zbiorowa
Powstańcy styczniowi
Pamiętniki i wspomnienia
Antologia
Esej
Opis:
Bibliografia na stronach 139-144.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Święty wieczór w obrzędowości dorocznej Ukraińców Bojkowszczyzny: tradycja ludowa i pamięć przesiedleńców
Christmas Eve in the Ritual Calendar of Ukrainians from Boikivschyna: Folk Tradition and Deported People’s Memory
Autorzy:
Kolomyichuk, Oleksandr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/962156.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Ukrainians
Boikivschyna
Operation Vistula
deportees
Christmas Eve
rite, magic
Ukraińcy
Bojkowszczyzna
przesiedleńcy
rozmówcy
pamięć
Święty Wieczór
obrzęd
obrzędowy
magiczny
Opis:
The article presents traditional rites and customs connected with the celebration of Christmas Eve (on 6th January) in Boikivschyna, the historical-ethnographic region of modern Ukraine. The festive and ritual ceremony discussed herein adheres to the folk tradition of the celebration of Christmas Eve from the end of the 19thcentury until the 1930’s. The described ritual acts are marked by the symbolism of a “good beginning”: ritual silence during feeding chickens, feeding cattle with ritual food, and keeping some ritual scenarios that were intended to preserve and increase the farmstead. Commemorative motifs were a required part of Christmas Eve in Boikivschyna and manifested themselves in the invitation of the dead relatives to the family’s Holy Supper, in leaving ritual food after the finished supper, in the semantics of the text-rite performed by family members, and in sticking the spoon into a ritual sheaf. Such magical and ritual acts of Christmas Eve as dividing bread; strapping the table legs with a chain; and inviting the souls of dead relatives, wild animals or angels to family supper, have been found to contain symbols related to communitas. The traditional rites and magical acts practised among the inhabitants of Boikivschyna in Ukraine (described in the article) are also compared with memories of deported Ukrainians, inhabitants of western and northern voivodeships of modern Poland who lived in the Bieszczady Mountains before 1947. 
W artykule dokonano analizy tradycyjnych obrzędów i zwyczajów, które dotyczą obchodów Świętego Wieczoru (6 stycznia według nowego stylu) na Bojkowszczyznie – w regionie historyczno-etnograficznym na terenie współczesnej Ukrainy. Świąteczno-obrzędowa uroczystość została przedstawiona według tradycji ludowej obchodów Świętego Wieczoru, czyli dotyczy okresu końca ХІХ – lat 30. ХХ wieku. Opisane działania obrzędowe i rytualne cechuje symbolika dobrego początku; miały one na celu zachować i powiększyć własne gospodarstwo: rytualne milczenie podczas karmienia kur, żywienie bydła daniami obrzędowymi z dotrzymaniem pewnego scenariusza rytualnego i in. Konieczną częścią Świętego Wieczoru na Bojkowszczyznie były motywy  zaduszkowe, które przejawiały się w zaproszeniu zmarłych do rodzinnej Świętej Wieczerzy, zostawaniu potraw obrzędowych po jej zakończeniu, semantyką tekstu-obrzędu dopełnianego pomiedzy członkami rodziny, zapychaniu łyżki w rytualny snop. W takich czynnościach magiczno-rytualnych Świętej Wieczerzy jak dzielenie się chlebem, obwiązywanie nóżek stołu łańncuchem, zaprosiny do rodzinnego stołu dusz zmarłych krewnych, dzikich zwierząt czy aniołów, znaleziono symbolikę communitas. Opisywane obrzędy tradycyjne i działania magiczne, funkcjonujące wśród mieszkańców ukraińskiej części Bojkowszczyzny, często porównywnuję z wypowiedziami przesiedlonych Ukraińców – mieszkańców województw zachodnich i północnych współczesnej Polski, którzy jeszcze przed 1947 r. zasiedlali górskie stoki Bieszczad Zachodnich.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2019, 63, 4-5; 53-72
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poezja w czasach zagłady : historia i pamięć o wojennym pokoleniu poetów
Autorzy:
Klecel, Marek (1945- ).
Powiązania:
Biuletyn IPN 2021, nr 9, s. 3-19
Data publikacji:
2021
Tematy:
Literatura polska
II wojna światowa (1939-1945)
Okupacja niemiecka Polski (1939-1945)
Powstanie warszawskie (1944)
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Tematem artykułu są postawy młodych twórców literatury polskiej wobec niemieckiego okupanta. Młodzi uznali, że dylemat słowa i czynu, myśli i działania to sprawy nierozdzielne. Że w sprawach zagrożenia wspólnego, trzeba przejść od słów do czynów i podjąć walkę zbrojną na rzecz ocalenia narodowej wspólnoty, zamienić pióro na karabin.
Fotografie.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Pamięć o Niepodległej : obrazy powojennej Polski w prozie Kazimierza Orłosia
Obrazy powojennej Polski w prozie Kazimierza Orłosia
Autorzy:
Czyżyk, Rafał.
Powiązania:
Wyklęci. Ogólnopolski Kwartalnik Poświęcony Żołnierzom Wyklętym 2020, nr 3, s. 241-246
Data publikacji:
2020
Tematy:
Orłoś, Kazimierz (1935- )
Literatura polska
Podziemie polityczne i zbrojne (1944-1956)
PRL
Tematy i motywy
Artykuł z czasopisma historycznego
Opis:
Artykuł przybliża prozę Kazimierza Orłosia, pisarza-realisty, debiutującego w 1958 r. w okresie postalinowskiej „odwilży”. Autor tekstu koncentruje się na wątkach niepodległościowych w twórczości pisarza. Wskazano, iż częstym bohaterem literackim jest człowiek, który w czasie II wojny światowej walczył z okupantem, a jego powojenne ścieżki są skomplikowane. Losy podziemia niepodległościowego, tragizm wyborów ludzkich, doświadczenia wojenne determinujące decyzje życiowe – to częste motywy powieści Orłosia.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Zofia Romanowiczowa. Zarys twórczości i recepcji
Zofia Romanowiczowa. The outline of output and critical reception
Autorzy:
Królikowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442742.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowa Uczelnia Zawodowa we Włocławku
Tematy:
kanon
kobieta
pamięć
historia
eksperyment
recepcja twórczości
literatura emigracyjna
canon
history
memory
woman
gender
experimental literature
emigration literature
Opis:
W artykule koncentruję się na przedstawieniu zarysu twórczości prozatorskiej Zofii Romanowiczowej oraz jej recepcji. Każdej z jedenastu opublikowanych powieści pisarki poświęcam fragment artykułu, uwypuklając ich stylistyczne podobieństwa oraz podkreślając charakterystyczną dla całej twórczości Romanowiczowej tematykę i problematykę. Część poświęcona recepcji ma z kolei stać się punktem wyjścia do rozważań o kanonie literatury polskiej XX wieku.
The author of the article focuses on an overall picture of Zofia Romanowiczowa’s prose works and their critical reception. For each of eleven published novels of the author there was devoted a distinct part of the text, emphasizing at the same time the similarities in style and subjects so characteristic in all of writer’s work. In turn the part devoted to the critical reception is supposed to be the starting point for a reflection about the canon of twentieth century Polish literature.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne; 2016, 12, 1; 36-90
1896-4087
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miasto nad niepozorną rzeką – Białystok i Biała
A town at an inconspicuous river − Białystok and the Biała River
Autorzy:
Sawicka-Mierzyńska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2012588.pdf
Data publikacji:
2015-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
pamięć
geografia wyobrazona
polityka miejsca
literatura Podlasia
memory
imaginative geography
politics of site
Podlasie literature
Opis:
The article contains an interpretation of images of the Biała river in the Podlasie literature of the twentieth and twenty-first century in the context of imaginative geography and various forms of memory defined by Aleida Assmann. The analysis is based on texts written by Poles, Jews, and Belarusians living in Białystok. The article also shows the “politics of site” pursued by the city government in relation to the Biała river.
Źródło:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo; 2015, 5(8); 377-392
2084-6045
2658-2503
Pojawia się w:
Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Der Doktor bleibt!“: Janusz Korczak als literarische Figur
“The Doctor Stays!”: Janusz Korczak as a Literary Figure
Autorzy:
von Glasenapp, Gabriele
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1791207.pdf
Data publikacji:
2020-08-12
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Janusz Korczak
literatura dla dzieci i młodzieży
Szoah
pamięć kulturowa
children’s and youth literature
the Shoah
memory culture
Opis:
„Doktor (po)zostaje!”: Janusz Korczak jako postać literackaArtykuł bada, jak reprezentowana jest postać literacka Janusza Korczaka w europejskiej literaturze dla dzieci i młodzieży na przestrzeni ostatnich czterdziestu lat. Równocześnie wskazuje na plurimedialność literatury dla dzieci i młodzieży jako medium pamięci, w którym przywołuje się Szoah zarówno na poziomie tekstu, jak i obrazu. W artykule w sposób szczególny podkreślony został transnarodowy charakter tej literatury, manifestujący się także w licznych tłumaczeniach opowieści o Januszu Korczaku. Poprzez tłumaczenia teksty te stają się częścią wielu literatur – można tu zastosować termin „literatury światowej” – wpisujących się nie tylko w narodową czy binarodową, ale także globalną pamięć kulturową. „Der Doktor bleibt!“: Janusz Korczak als literarische FigurDer Beitrag untersucht die literarische Repräsentation von Janusz Korczak in der europäischen Kinder- und Jugendliteratur der vergangenen vierzig Jahre. Dabei wird zugleich auf die Besonderheiten von Kinder- und Jugendliteratur als ein genuin plurimediales Erinnerungsmedium eingegangen, in dem sowohl auf Text- und auf Bildebene an die Shoah erinnert wird. In besonderer Weise perspektiviert wird außerdem der transnationale Charakter von Kinder- und Jugendliteratur, der sich auch in den zahlreichen Erzählungen über Janusz Korczak manifestiert. Durch den Akt von wechselseitigen Übersetzungen werden die Texte zu einem Bestandteil mehrerer Literaturen, so dass hier durchaus von Weltliteratur in dem Sinne gesprochen werden kann, dass sie sich nicht nur in ein nationales oder bi-nationales, sondern in ein globales kulturelles Gedächtnis einschreiben.
This paper analyses the literary representation of Janusz Korczak in children’s literature of the past 40 years. The characteristics of children’s literature as a truly multimedia means of remembrance play a role when both words and pictures commemorate the Shoah. The many stories about Janusz Korczak can also point us towards the transnational character of children’s literature. Through translation, these stories become part of multiple (national) literatures, so that we can actually speak of a world literature that is not only part of a national or bi-national memory, but of a global, cultural one.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2020, 68, 5; 93-113
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsce tradycji. Refleksja autobiograficzna Wilhelminy Zyndram‑Kościałkowskiej
The location of tradition: Autobiographical reflection of Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska
Autorzy:
Osiński, Dawid Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1036367.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska
autobiography
memory
tradition
history
Old Polish Literature and Culture
collecting
autobiografia
pamięć
tradycja
historia
kultura i literatura dawna
katalogowanie
Opis:
The paper is an attempt at showing – through the prism of autobiographical reflection – the location of tradition, as understood by Wilhelmina Zyndram‑Kościałkowska (1844–1926), a translator, writer and literary critic. The notion of location is understood by the author as a particular, restricted, time‑spatial reservoir of meanings, perceived in a broader perspective, that is as a component of a larger whole. The location of tradition is a segment and stage concerning a problem residuum of meanings in culture and history, as well as in the history of thought, which has been located in the space of individual biography of Kościałkowska, constructed with an old hand of the writer and placed as a component of diagnoses in her contemporaneity. The research material includes manuscripts (notebooks with memories and other types of autobiographical archives), deposited in the Lithuanian State Historical Archives in Vilnius (Lietuvos Valstybės Istorijos Archyvas). The author shows various ways of conducting dialogue by the critic with the old tradition (history, politics, culture, portraits of people, literature, art, family history) and the meaning of the location of tradition in the process of recording oneself and one’s contemporaneity by Kościałkowska.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2020, 20; 263-289
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wino, czosnek i haniebna śmierć. Obraz Jerzego II Rakocego w literaturze polskiej XVII wieku
Wine, garlic, and a dishonourable death. The image of george II rákóczi in polish literature of the 17th century
Autorzy:
Tapolcai, László
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048518.pdf
Data publikacji:
2021-10-27
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
George II Rákóczi
Krzysztof Opaliński
Jan Andrzej Morsztyn
Jan Chryzostom Pasek
Wacław Potocki
Wespazjan Kochowski
baroque literature
individual memory
collective memory
symbols
Jerzy II Rakocy
literatura baroku
pamięć indywidualna
pamięć zbiorowa
symbole
Opis:
The article examines the image of George II Rákóczi, Prince of Transylvania, who led an unsuccessful armed invasion of the Commonwealth in 1657, in the Polish literature of the 17th century. Although somewhat stereotypical, the image created by Rákóczi’s contemporaries was richer than the one created in the following centuries because either the writers knew Rákóczi personally or they were dignitaries, officials, or soldiers who participated in the same events as he did. Literary texts that refer to Rákóczi can be divided chronologically into three groups, the first includes texts written before Rákóczi’s military invasion of the Commonwealth, the second group covers texts written during the invasion, and the third one – texts written after Rákóczi’s defeat (and his later death). This study also addresses some issues related to individual and collective memory as well as the symbols used back then in the portrayals of George II Rákóczi.
Źródło:
Prace Polonistyczne; 2021, 76; 423-446
0079-4791
Pojawia się w:
Prace Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La memoria viva de Ryszard Kapuściński en España e Hispanoamérica
The Living Memory of Ryszard Kapuściński in Latin America and Spain
Żywa pamięć o Ryszardzie Kapuścińskim w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej
Autorzy:
Calvo, Amelia Serraller
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886935.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
recepcja
literatura faktu
partyzant
propaganda
reception
literary journalism
partisan
Opis:
Ryszard Kapuściński es uno de los autores contemporáneos de más prestigio en España y Latinoamérica. ¿Cómo ha conseguido esa posición privilegiada? ¿Qué rasgos específicos distinguen ambas recepciones? ¿Y cuál es el estado actual de la cuestión, una vez fallecido el autor polaco el 23 de enero de 2007? ¿Cuánto ha influido en los reporteros y escritores de habla hispana? Con el presente artículo queremos subrayar una de las claves de Kapuściński: la capacidad de generar polémica y participar en los debates de su tiempo.
Ryszard Kapuściński is one of the most prestigious contemporary authors in Latin America and Spain. How did he achieve this privileged position? Which specific features distinguish one reception from the other? And what is the current state of the issue, after the decease of the Polish author on January 23rd in 2007? To what extent has he influenced on Spanish-speaking reporters and writers? In the present article we would like to stress one of the keys to Kapuściński: the ability to generate controversy and to participate in the debates of his time.
Ryszard Kapuściński uchodzi za jednego z najbardziej prestiżowych współczesnych polskich autorów w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej. W jaki sposób uzyskał ten uprzywilejowany status? Jakie szczególne cechy wyróżniają dwa wspomniane odbiory jego twórczości? Jaki jest obecny stan rzeczy po odejściu autora 23 stycznia 2007? W jakim stopniu wpłynął na pisarzy i dziennikarzy hiszpańskojęzycznych? W artykule podkreśla się to, co szczególnie wyróżnia Kapuścińskiego: zdolność do generowania kontrowersji i uczestniczenia w dyskusjach swoich czasów.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 165-175
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Książka
Tytuł:
Literackie kreacje przeszłości w nurcie kryminału retro na przełomie XX i XXI wieku
Literary creations of the past in vintage crime fiction at the turn of the 20th and 21st centuries
Autorzy:
Mazurkiewicz, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364866.pdf
Data publikacji:
2019-12-19
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Humanistyczny
Tematy:
literatura kryminalna
pamięć
historia
przeszłość
crime fiction
memory
history
past
Opis:
Rozmyta przynależność do różnych obiegów kulturowych wynika w przypadku kryminału retro z problematyzacji wizji przeszłości, wykorzystywanej do konstrukcji świata przedstawionego. Nie można przy tym sprowadzić jej do jednego z dwu dominujących strategii artystycznych, charakterystycznych dla opisu „dziejów minionych”: apologetycznego i rewizjonistycznego, dla których wspólne pozostaje przeświadczenie o konieczności przepracowania kulturowej pamięci odbiorców. Nieobojętne pozostaje bowiem, co – jako konsumenci dóbr kultury – czytelnicy kryminału retro pamiętają, ale też i jak – a przede wszystkim – w jakim celu to czynią. Wyszczególnione tu kwestie należą do trzech porządków pamięci, współobecnych w akcie lektury dzieła literackiego: rekwizytorni świata przedstawionego; relacji między literackim obrazem a jego zgodnością/niezgodnością z wiedzą odbiorcy oraz funkcjonalizacją/instrumentalizacją pamięci. Wyodrębniono je w celu jaśniejszego dookreślenia różnych aspektów nadrzędnego zagadnienia: uobecnienia przeszłości w tekstach kultury popularnej na przykładzie kryminału retro.
In the case of vintage crime fiction, the blurred affiliation to different cultural circulations derives from the problematisation of the image of the past employed in the construction of the narration. It cannot be considered within one of the two domineering artistic strategies typical for the description of the “past events”: apologetic or revisionist, both sharing the conviction that the cultural memory of a reader must be somehow altered. Thus, it is not without importance what readers of vintage crime fiction – as the consumers of cultural goods – really remember, how they do it, and most importantly – what is the purpose of the remembering. The above mentioned issues belong to three types of memory that are employed at the moment of reading: the prop room of the narration world; relation between the literary image and its correspondence, or lack of correspondence, with reader’s knowledge; and the functionalisation/instrumentalisation of memory. These three have been isolated in order to define, in a more transparent manner, various aspects of the core subject – that is, the presence of the past in texts of popular culture on the basis of vintage crime fiction.
Źródło:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego; 2019, 5; 59-71
2450-3584
Pojawia się w:
Filologia Polska. Roczniki Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Piszę w powietrzu, bo chcę szybko wrócić, zrobić, żeby nie było”. Zdrój Barbary Klickiej jako powieść o traumie
“I am writing up in the air because I want to come back quickly, I want to undo it”: Barbara Klicka’s Zdrój as a Novel on Trauma
Autorzy:
Kaliński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433676.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
trauma
psychoanalysis
memory
childhood
illness
psychoanaliza
pamięć
dzieciństwo
choroba
Opis:
Artykuł stanowi próbę interpretacji Zdroju Barbary Klickiej przy użyciu koncepcji traumy Sigmunda Freuda oraz pracy Ego i mechanizmy obronne autorstwa Anny Freud. Celem badawczym jest prześledzenie wpływu dziecięcej traumy na konstrukcję psychiczną dorosłej podmiotki oraz opisanie językowych strategii pozwalających jej na podtrzymywanie oporu przeciwko przemocowym strukturom instytucji.
This article aims to provide an interpretation of Barbara Klicka’s novel Zdrój [Spring]. It is analysed through Sigmund Freud’s concept of trauma and Anna Freud’s The Ego and the Mechanisms of Defence. The purpose of this article is to examine the impact of childhood trauma on the adult subject’s psychic structure and to explore lingual strategies used to sustain her defence against structural violence.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2022, 1 (5); 1-21
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzeń utracona i tożsamość (nie)zbudowana. Świat wspomnień jako forma terapii tożsamościowej w „Lidzie” Aleksandra Jurewicza
The Space Lost and the Identity (Un)built. Memory as a Form of Identity Therapy in “Lida” by Aleksander Jurewicz
Autorzy:
Zdanowicz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1357940.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
literatura wspomnieniowa
przestrzeń
tożsamość
pamięć
trauma
memory literature
space
identity
remembering
Opis:
W artykule zaproponowano interpretację Lidy Aleksandra Jurewicza jako utworu o kondycji pojałtańskiego przesiedleńca, który nie potrafi zakorzenić się w nowym miejscu. Drobiazgowe prześledzenie tworzonych przez Jurewicza obrazów wspomnieniowych pozwala odczytywać Lidę jako literacką próbę przepracowania traumy przesiedlenia i zdobycia spójności podmiotowej. Odwołując się do kategorii zablokowanej pamięci melancholika, opartej na traumie, wielokrotnym powtórzeniu i poczuciu rozbicia własnej tożsamości, autorka dowodzi, jak ważna jest w tym procesie dwuznaczna rola samego przypominania i spisywania wspomnień. Dowratościowują one dzieciństwo jako najważniejszy czas w życiu autora, zarazem jednak uniemożliwiają wrośnięcie w nową przestrzeń.
The article offers an interpretation of Lida by Aleksander Jurewicz by examining the condition of a post-Yalta migrant, who cannot adjust to the new place. A detailed analysis of Jurewicz’s use of memories allows us to understand Lida as a form which, through literature, heals the relocation trauma and helps one to restore a cohesive sense of self. By referring to the concept of repressed memory of a traumatized melancholic, multiple repetitions and a sense of lost identity, the author demonstrates how important in this process is the ambivalent role of remembering and journaling. Both process place value on childhood as the crucial moment in the author’s life, but they also hinder the adjustment to the new space.
Źródło:
Białostockie Studia Literaturoznawcze; 2020, 17; 197-222
2082-9701
2720-0078
Pojawia się w:
Białostockie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The wall of silence surrounding literature and remembrance: Varlam Shalamov’s Artificial Limbs, Etc. as a metaphor of the soviet empire
Mur milczenia, mur zamknięcia, mur wokół pamięci i literatury. Protezy Warłama Szałamowa jako metafora sowieckiego imperium
Autorzy:
Kępiński, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042169.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
literatura
świadectwo
pamięć
zapomnienie
totalitaryzm
łagry
literature
testimony
memory
forgetfulness
totalitarianism
GULAG
Opis:
Literature of an autobiographical character acquires a special significance in the world of the bloody tragic events of the 20th century, i.e. the Holocaust, the Second World War, the realities of the Nazi and Soviet totalitarianisms, death camps, and forced labour. Those are the recollections of experienced trauma which shatters identity, and of existential experiences of a borderline nature, of which Shalamov, a witness to the epoch, felt an obligation to talk. An anthropological analysis of Varlam Shalamov’s short story titled Artificial Limbs, Etc. enables one to grasp the role of memory and autobiographical testimony as a kind of cultural and literary antidote to silence and memory distorted by the Soviet totalitarianism. The author of Kolyma Tales offered a faithful description of a world outside the‘human’ world, one which was almost impossible to describe due to its inherent moral void, level of violence, and fear of the authorities who made people forget about the crimes, victims, and oppressors.
Literatura o charakterze autobiograficznym nabiera szczególnego znaczenia w świecie krwawych i tragicznych wydarzeń XX wieku, Holokaustu, drugiej wojny światowej, rzeczywistości totalitaryzmów hitlerowskiego i sowieckiego, obozów śmierci i przymusowej pracy. To pamięć doznanej traumy, dezintegrującej tożsamość, doświadczeń egzystencjalnych o charakterze granicznym, o których autor – świadek epoki – czuje przymus mówienia. Antropologiczna analiza opowiadania Warłama Szałamowa Protezy pozwala na uchwycenie roli pamięci oraz świadectwa autobiograficznego jako swoistego kulturowego i literackiego antidotum na milczenie oraz pamięć zafałszowaną przez totalitaryzm sowiecki. Autor Opowiadań kołymskich wiernie przedstawia świat będący poza nawiasem świata „ludzkiego”, prawie niemożliwy do opowiedzenia, ze względu na obecną w nim moralną nicość, przemoc i strach przed władzą. Władzą, która nakazuje zapomnieć o zbrodni, ofiarach i katach.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 57, 2; 7-25
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wojna, Ukraina i literatura – Jonathana Safrana Foera wyprawa w głąb środkowoeuropejskiej niepamięci
War, Ukraine and literature – Jonathan Safran Foer’s expedition into the depths of Central European oblivion
Autorzy:
Cobel-Tokarska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/442384.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Towarzystwo Wiedzy Powszechnej w Szczecinie
Tematy:
Jonathan Safran Foer
pamięć
postpamięć
niepamięć
wojna
Zagłada
trzecie pokolenie
Ukraina
Europa Środkowa i Wschodnia
memory
postmemory
forgetting
war
Shoah
third generation
Ukraine
Central and Eastern Europe
Opis:
W artykule analizuję bestsellerową amerykańską powieść wydaną po polsku przez wydawnictwo WAB: Wszystko jest iluminacją Jonathana Safrana Foera. Chcę przyjrzeć się temu, jak autor konstruuje swoją narrację, w jaki sposób dotyka problemu Zagłady i poszukiwania własnych korzeni przez przedstawicieli kolejnych pokoleń potomków ocalonych. Powieść jest ważnym przykładem nowego sposobu mierzenia się literatury z tematem Zagłady. Konteksty interpretacyjne zaczerpnęłam między innymi z pracy Kai Kaźmierskiej Biografia i pamięć na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z Zagłady, która analizuje zjawisko powrotu do miejsca urodzenia jako spełnienia przymusu biograficznego badanych, oraz z prac Marianne Hirsch, twórczyni pojęcia postpamięci.
In the article I analyze a bestseller American novel published in Polish by WAB publishing house: Everything is Illuminated by Jonathan Safran Foer. I want to look into the way the author constructs his narration, how he addresses the issue of Holocaust and the issue of searching for one’s roots by members of next generations of the descendants of survivors. The novel is an important example of the new literary way of dealing with the topic of Holocaust. The interpretation contexts were drawn from, among others, work by Kaja Kaźmierska entitled Biography and Memory. The Generational Experience of the Shoah Survivor, in which the author analyses the phenomenon of returning to one’s place of birth as a biographical compulsion of the subjects of the study, as well as works of Marianne Hirsch, the creator of the term ‘postmemory’.
Źródło:
Edukacja Humanistyczna; 2015, 2; 73-87
1507-4943
Pojawia się w:
Edukacja Humanistyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mneme w greckich źródłach literackich epoki przedsokratyków. Część I: literatura archaiczna i przedsokratycy
Mneme in Greek Literary Sources of the Presocratic Era. Part I: Archaic and Presocratic Literature
Autorzy:
Narecki, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806921.pdf
Data publikacji:
2019-10-23
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
mneme; termin „pamięć”; etymologia; semantyka; starożytna literatura grecka; okres archaiczny (przedklasyczny) (Hezjod, Bias, Ezop); poezja liryczna (Teognis, Simonides, Ion); przedsokratycy (Heraklit, Anaksagoras, Epicharm, Demokryt)
mneme; the term of “memory”; etymology; semantics; ancient Greek literature; archaic (preclassical) period (Hesiod, Bias, Aesop); lyric poetry (Theognis, Simonides, Ion); Presocratics (Heraclitus, Anaxagoras, Epicharmus, Democritus)
Opis:
Celem artykułu jest prześledzenie (w porządku chronologicznym) występowania i jednocześnie zbadanie zakresu semantycznego pojęcia mneme (μνήμη) w zachowanej literaturze greckiej epoki przedsokratyków (VIII-V w. przed Chr.). Rzeczownik mneme należy do tzw. nomina actionis, oznacza bowiem z jednej strony czynność (1) „pamiętania” należącą do sfery psychologicznej, jak i (2) „pamięć”, tj. samą ‘zdolność’ czy ‘władzę umysłową’, za pomocą której osoba dokonuje aktu zapamiętywania. Analizie filologicznej, uwzględniającej zachowany kontekst, poddano 11 miejsc użycia mneme w tekstach 10 autorów. Jej wynik pokazuje wyraźnie, iż konstytuujący mneme rdzeń *mnā- nadaje temu pojęciu szerokie pole semantyczne, o wiele bardziej pojemne niż we współczesnym polskim terminie „pamięć”, ujawnia bowiem takie sensy, których nie zarejestrowały jeszcze całościowe słowniki języka greckiego, zwłaszcza dwa największe słowniki: Greek-English Lexicon (Liddell, Scott, Jones) oraz The Brill Dictionary of Ancient Greek (Montanari), a także leksykony do twórczości poszczególnych pisarzy. Ustalone przez nas znaczenia można uporządkować następująco: (1) intelektualna „władza, zdolność zapamiętywania” (u Simonidesa, Eleg. 14; takie znaczenie mneme pojawia się po raz pierwszy w historii tego terminu); (2) „pamięć o kimś lub o czymś” (Hezjod, B 8 D.-K.; Teognis, Elegiae I, 798; Heraklit, B 126a D.-K.); (3) „podziw, szacunek, uznanie, sława” (Hezjod, B 8 D.-K.; Bias, 10 [73a] Die Sieben Weisen, D.-K.; Epicharm, B 6 D.-K. / 254 Kaibel) – to nowe znaczenia semantyczne mneme, nieobecne w słownikach języka greckiego, podobnie jak kolejne: (4) „świadomość” (u Ezopa, Proverbium 111), (5) „wiedza” (u Anaksagorasa, B 21b D.-K.), (6) „myśl” (u Iona, Jacoby F 3b, 392, F fragment 1; u Demokryta, B 191 D.-K.), (7) „czas” (u Demokryta, B 191 D.-K.) i (8) „troska, dbałość” (u Teognisa, Elegiae I, 1114). Pojęciu mneme, niemal u progu jego rozwoju, zostają zatem nadane nieznane i nieodnotowane w czasach nowożytnych znaczenia, które w kolejnych okresach historii kultury greckiej znalazły szerokie zastosowanie zarówno w języku codziennym, jak również w literaturze i filozofii, zwłaszcza w myśli Platona i w pismach jego najwybitniejszego ucznia Arystotelesa.
The aim of the article is to trace, in chronological order, the occurrence and the semantic scope of the term mneme (μνήμη) in the preserved Greek literature of the Presocratic period (8th-5th century BC). The noun mneme is an example of the so-called nomina actionis for it designates the activity of „remembering,” i.e. it belongs to the psychological sphere, on the one hand; and „memory”, i.e. the ability or mental power itself by means of which one performs the act of remembering, on the other. Taking into account the preserved context, philological analysis includes 11 instances of using the word mneme in the texts of 10 different authors. The results show that the root *mnā- constituting the word mneme allows for a wide scope of the term – much wider than the contemporary Polish term “pamięć” (memory). The root reveals meanings not recorded by the complete Greek dictionaries, including the largest ones: Greek-English Lexicon (Liddell, Scott, Jones) and The Brill Dictionary of Ancient Greek (Montanari), as well as the lexicons of individual writers’ works. The meanings deciphered here can be classified in the following order: (1) intellectual “power or ability to remember” (Simonides, Eleg. 14) – such meaning of mneme appears for the first time in the history of the term; (2) “memory/recollection of somebody or something” (Hesiod, B 8 D.-K.; Theognis, Elegiae I, 798; Heraclitus, B 126a D.-K); (3) “admiration, respect, recognition, fame” (Hesiod, B 8 D.-K.; Bias, 10 [73a] Die Sieben Weisen, D.-K.; Epicharmus, B 6 D.-K. / 254 Kaibel) – these are the new semantic meanings of mneme, absent from Greek dictionaries, similarly to the subsequent meanings: (4) “awareness” (Aesop, Proverbium 111); (5) “knowledge” (Anaxagoras, B 21b D.-K.); (6) “thought” (Ion, Jacoby F 3b, 392, F fragment 1; Democritus, B 191 D.-K.); (7) “time” (Democritus, B 191 D.-K.) and (8) “care” (Theognis, Elegiae I, 1114). Thus already at the beginning of its development, the term of mneme was assigned meanings which have remained unknown and unrecognised in modern times. These meanings were widely used both in everyday language and in literature and philosophy of the subsequent periods of Greek culture, especially in Plato’s thought and in the writings of his most distinguished student, Aristotle.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 3; 207-231
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Verbalisierung, Visualisierung und Verortung der Erinnerung im deutschsprachigen Generationenroman
Verbalization, visualization and localization of memory in the German-language generation novel
Werbalizacja, wizualizacja i lokalizacja pamięci w niemieckojęzycznej powieści pokoleniowej
Autorzy:
Jelec, Marijana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28311564.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
Generationenroman
Erinnerungsproblematik
Informationentransfer
Erinnerungsmedien
powieść pokoleniowa
literatura współczesna
pamięć
przeszłość
transfer informacji
nośniki pamięci
Generational novel
contemporary literature
memory
information transfer
memory medium
Opis:
Der Beitrag nimmt zunächst eine der markanten Tendenzen der deutschsprachigen Gegenwartsliteratur, das Format des Generationenromans, in den Blick und fragt nach seinen durch die Erinnerungsproblematik bedingten besonderen Prägungen. Daran anknüpfend werden mögliche Zugänge zu tabuisierten bzw. verdrängten Aspekten der Vergangenheit als Grundlage für eine Rekonstruktion der Familiengeschichte untersucht. Es wird erarbeitet, welche Schwierigkeiten und Möglichkeiten die Individuen im Umgang mit der Vergangenheit haben. Das literarische Korpus bilden sechs Generationenromane der deutschsprachigen Gegenwartsliteratur: Eine sehr kleine Frau (2007) von Peter Henisch, Engel des Vergessens (2011) von Maja Haderlap, Das Foto (2016) von Elva Schevemann, Haus der Kindheit (2000) von Anna Mitgutsch, Pawels Briefe. Eine Familiengeschichte (1999) von Monika Maron und Kleine Zeiten. Die Geschichte meiner Großmutter (2012) von Fritz Dittlbacher. Die Romane entwickeln für Generationenromane typische Vergangenheitsperspektiven, womit die Wirkung der Vergangenheit auf die Gegenwart bzw. die Zugangsmöglichkeiten zur Vergangenheit in diesen literarischen Texten zentral sind.
W artykule autorka omawia jedną z wiodących tendencji we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej – powieść pokoleniową i pyta o jej szczególne cechy związane z kategorią pamięci. Analizie poddane są sposoby podejścia do tabuizowanych lub wypartych aspektów przeszłości jako podstawy do rekonstrukcji historii rodziny. Omówione zostały trudności i możliwości radzenia sobie z przeszłością. Korpus literacki składa się z sześciu powieści pokoleniowych reprezentujących współczesną literaturę niemiecką: Eine sehr kleine Frau (2007) Petera Henischa, Engel des Vergessens (2011) Maji Haderlap, Das Foto (2016) Elvy Schevemann, Haus der Kindheit (2000) Anny Mitgutsch, Pawels Briefe. Eine Familiengeschichte (1999) Moniki Maron i Kleine Zeiten. Die Geschichte meiner Großmutter (2012) Fritza Dittlbachera. Powieści te prezentują typowe dla gatunku spojrzenie na przeszłość, co oznacza, że wpływ przeszłości na teraźniejszość lub możliwości dostępu do przeszłości są centralnym tematem analizowanych tekstów.
The article first takes a look at one of the distinctive tendencies of contemporary German-language literature, the format of the generational novel, and asks about its special characteristics caused by the problem of memory. Following on from this, possible approaches to forgotten or repressed aspects of the past as a basis for a reconstruction of the family history are examined. Difficulties and possibilities individuals have in dealing with the past are explored. The literary corpus is made up of six generational novels of contemporary German literature: Eine sehr kleine Frau (2007) by Peter Henisch, Engel des Vergessens (2011) by Maja Haderlap, Das Foto (2016) by Elva Schevemann, Haus der Kindheit (2000) by Anna Mitgutsch, Pawels Briefe. Eine Familiengeschichte (1999) by Monika Maron and Kleine Zeiten. Die Geschichte meiner Großmutter (2012) by Fritz Dittlbacher. The novels develop perspectives on the past that are typical of generational novels, whereby the effect of the past on the present and the possibilities of access to the past are central in these literary texts.
Źródło:
Transfer. Reception studies; 2021, 6; 117-133
2451-3334
Pojawia się w:
Transfer. Reception studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Narodowe inwazje żywych trupów. O argentyńskiej i polskiej literaturze zombi (Ávalos Blacha, Pailos, Dehnel, Ostachowicz)
National zombie invasions. On Argentinean and Polish zombie literature (Ávalos Blacha, Pailos, Dehnel, Ostachowicz)
Autorzy:
Pindel, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51564159.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
zombi
literatura polska
literatura argentyńska
polityka
pamięć historyczna
zombie
Polish literature
Argentinean literature
politics
historical memory
Opis:
Komparatystyczna analiza wybranych utworów z nurtu literatury zombi z Argentyny (Ávalos Blacha, Pailos) oraz Polski (Dehnel, Ostachowicz) wskazuje na pewne paralelizmy w wykorzystaniu motywu żywego trupa w literaturach narodowych, jako metafory społecznej, politycznej, związanej z pamięcią historyczną i zmianami kulturowymi.
Contemporary zombie fiction is often used for metaphoric purposes as a tool to comment social and cultural changes. The comparative analysis of two examples of Argentinean (Ávalos Blacha, Pailos) and Polish (Dehnel, Ostachowicz) zombie literature shows some analogies of the use of the “undead” motive in both national contexts.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2022, 65, 2; 183-200
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielka (nie)Obecna utkana z cierpienia i chichotu – tajemnicza postać wędrowna1 w teatrze i pismach Tadeusza Kantora
The Great (un)present, woven from suffering and giggling - a mysterious figure in the traveling theater and the writings of Tadeusz Kantor
Autorzy:
Skrzypczak, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/459620.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
literatura
teatr
antropologia
postać
groteska
wędrowiec
pamięć
esencja
śmierć
literature
theatre
anthropology
character
fi gure
grotesque
wanderer
memory
essence
death
Opis:
W artykule interesuje mnie etap artystycznych poszukiwań Tadeusza Kantora po 1975 r. – Teatr Śmierci. Galeria postaci w Teatrze Śmierci jest wielce osobliwa. Stanowi zbiór fi gur hybrydycznych, które można badać w kontekście estetyki groteski i makabreski. W szkicu dokonuję analizy jednej spośród nich – tajemniczej i niejednoznacznej postaci sprzątaczki „wędrującej” przez teatr i pisma Kantora (od Umarłej klasy do Dziś są moje urodziny). Szkic jest próbą odpowiedzi na pytanie, kim/czym jest ta postać wędrowna dla projektu artystycznego Kantora i jak można tę fi gurę interpretować.
The article focuses on Tadeusz Kantor’s artistic exploration from 1975 – the Theatre of Death. Kantor’s gallery of characters is very particular and peculiar. His characters are rather strange fi gures (e.g. Kantor’s bio-objects or mannequins). It is possible to analyse these objects through the prism of the aesthetic of the grotesque. This article att empts to describe the fi gure of a Charwoman – one of the most mysterious characters in Kantor’s oeuvre. This character is present in every Theatre of Death spectacle (starting with The Dead Class, then Wielopole, Wielopole, Let the Artists Die, I Shall Never Return to Today Is My Birthday). This curious fi gure is a kind of wanderer. What/Who is it exactly? How should we talk about this peculiar character, who oscillates between the world of the Living and the Dead? How shoud we understand its position in Kantor’s artistic project? This paper endeavours to fi nd the answers.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2013, 3
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć wobec historiografii sowieckiej i postsowieckich przemilczeń historycznych (Karta rodiny Piotra Wajla)
Memory in View of the Soviet Historiography and Post-Soviet History („Karta rodiny” by Peter Vayl)
Autorzy:
Sylwestrzak, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29520272.pdf
Data publikacji:
2022-12-21
Wydawca:
Uniwersytet Bielsko-Bialski
Tematy:
Peter Vayl
Russian literature
The Third Wave of Emigration
Essay
memory studies
literatura rosyjska
Trzecia fala emigracji
esej
Piotr Wajl
studia nad pamięcią
Opis:
The article is devoted to essays of Peter Vayl – the Russian author of the Third Wave of Emigration. His work is discussed in the context of the achievements of ‘memory studies’ research. Since the writer considers the Soviet Union as his homeland, in his works this concept is associated with the category of memory. The subject of “Karta rodiny” (2002) is focused around the collective memory of Russians. The author analyzes the distortions and blank spots of collective memory, tracing the influence that official historiography (both Soviet and Russian) had on it. In his essays Wayl observes and analyzes Russia and other countries of the former Soviet Union (the article discusses Wajl’s analysis of creating a new vision of history in Ukraine).
Źródło:
Świat i Słowo; 2022, 38, 1; 233-249
1731-3317
Pojawia się w:
Świat i Słowo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From Poland to Canada: Memories of Communist Poland and Migration to Canada in Three Texts by Polish-Born Migrant Women Writers
Z Polski do Kanady. Komunistyczna Polska i emigracja widziana oczami kanadyjskich pisarek urodzonych w Polsce
Autorzy:
Drewniak, Dagmara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14741189.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
memory
Communist Poland
Canada
economic migration
migrant literature
migrant novel
pamięć
komunizm
Polska
Kanada
literatura migracyjna
powieść migracyjna
Opis:
Canadian ethnic literature has been dominated by testimonies of migrant experience for a long time. Writers of Eastern European extraction, such as Janice Kulyk Keefer, Eva Hoffman, Eva Stachniak, Lisa Appignanesi or Elaine Kalman Naves to mention just a few, have contributed to the vast body of Canadian migrant literature, giving voice to the quandaries of white, invisible minority migration. As it turns out, the latest texts published by Polish-born Canadian women writers also address the issues of migration and the memory of Communist Poland, which the writers left in the 1980s and early 1990s. The aim of this paper is to look at three selected texts: Giant (2012) by Aga Maksimowska, Lemons (2017) by Kasia Jaronczyk and Was It Worth It. Columbus in Jeans (2019) by Liliana Arkuszewska, all of which are debut novels, and discuss their perception and rendition of Communist Poland, which the authors left behind physically and simultaneously struggled to free from mentally. The narratives chosen for this study, despite substantial differences, bear certain similarities in their treatment of Poland as well as become important commentaries on the status of migrant discourses in North America.
W kanadyjskiej literaturze etnicznej od wielu lat pojawiają się świadectwa doświadczeń migrantów. Pisarki o pochodzeniu wschodnioeuropejskim, takie jak Janice Kulyk Keefer, Eva Hoffman, Eva Stachniak, Lisa Appignanesi czy Elaine Kalman Naves, by wymienić tylko kilka z nich, wniosły ogromny wkład do kanadyjskiej literatury migracyjnej, dając wyraz rozterkom migracji białych, niewidzialnych mniejszości. Jak się okazuje, najnowsze teksty opublikowane przez kanadyjskie pisarki urodzone w Polsce również poruszają kwestie migracji i pamięci o komunistycznej Polsce, którą opuściły w latach 80. i na początku lat 90. Celem niniejszegoartykułu jest przyjrzenie się trzem wybranym tekstom: Giant (2012) Agi Maksimowskiej, Lemons (2017) Kasi Jaronczyk oraz Was It Worth It? Columbus in Jeans (2019) Liliany Arkuszewskiej. Wszystkie te teksty to utwory debiutanckie, w których autorki przedstawiają sposób postrzegania komunistycznej Polski sprzed przełomu 1989 roku, którą ich bohaterki zostawiły za sobą fizycznie i jednocześnie, już w Kanadzie, walczyły o uwolnienie się od niej duchowo i mentalnie. Narracje wybrane do tego studium, pomimo istotnych różnic (także gatunkowych), wykazują pewne podobieństwa w traktowaniu dziedzictwa komunizmu i Polski, oraz zdają się być ważnymi komentarzami na temat statusu migrantów i dyskursów migracyjnych w Ameryce Północnej.
Źródło:
Porównania; 2022, 32, 2; 119-137
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Memory of the Great War in two books for children – Polish and English perspectives
Autorzy:
Zabawa, Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40615050.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Bronisława Ostrowska
Kate Saunders
I wojna światowa
pamięć
literatura dziecięca
the Great War
memory
children’s literature
Opis:
Two books for children about the Great War will be discussed: Bohaterski miś [Heroic teddy bear] by Bronisława Ostrowska and Five Children on the Western Front by Kate Saunders. It will be a comparative analysis. The books differ in terms of national perspective (Polish and English), but also in the time of edition – just after the war and a hundred years later. Thus, Ostrowska’s memory about the war is her own memory, whereas Saunders’ writing can be called a postmemory narrative. The aim of the paper is to answer the questions: what is similar and what is different in the two selected children’s novels about the Great War? What are the ways of transmitting memory? What do the writers want to save for new generations?
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 125-138
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świadectwo wbrew zapomnieniu – reminiscencje Evy Grlić i Jeli Godlar między literaturą i egzystencją
A Testimony Against Oblivion – Reminiscences of Eva Grlić and Jela Godlar’s Between Literature and Existe
Autorzy:
Kurtok, Antonina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52482668.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
zapomnienie
pamięć
wspomnienia
Grlić
Godlar
oblivion
memory
memories
Opis:
W artykule ujęto problematykę literackiej walki z zapomnieniem. Analizie poddano utwory dwóch chorwackich autorek – pochodzącej z kosmopolitycznej rodziny węgierskich Żydów, aktywnej w titowskiej partyzantce i więzionej na Nagiej Wyspie Evy Grlić (Sjećanja 1998) oraz związanej z nadmorskim Šibenikiem, lecz o skomplikowanych środkowoeuropejskich korzeniach Jeli Godlar (Limenke i ciklame 1992). Teksty te wyróżniają się na tle chorwackiego pisarstwa lat 90. XX wieku, z uwagi na koncentrację na wydarzeniach drugiej wojny światowej i okresie tuż po jej zakończeniu. Intencją autorek było „ocalenie od zapomnienia” pokoleniowego przeżycia nim prymat w świadomości zbiorowej zyskają narracje traktujące o kolejnej wojnie – postjugosłowiańskiej. Utwory stanowią psychologiczno-estetyczny wyraz obawy przed tak rozumianym zapomnieniem, oznaczającym ostateczne zatarcie śladów (narracyjnych świadectw) istnienia w ważnym okresie historii najnowszej.
The article deals with the literary struggle with oblivion. The author analyses works of two Croatian authors – Eva Grlić’s (Sjećanja 1998) who came from the cosmopolitan family of Hungarian Jews, active in the Tito’s underground army and imprisoned on the Naked Island, and Jela Godlar’s (Limenke and ciklame 1992) who had connections with the seaside town Šibenik, but having complex Central European roots. These texts stand out from the Croatian writing of the 1990s due to their focus on the events of the Second World War and the period directly proceeding its end. The authors’ intention was to “save from oblivion” a generational experience before the primacy of the collective consciousness will be given to narratives about the next – post-Yugoslav – war. The works are a psychological and aesthetic expression of fear of oblivion understood as the final blurring of traces (narrative testimonies) of existence in a such important period of modern history.
Źródło:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU; 2022, XVIII; 261-270
2451-4985
2543-9561
Pojawia się w:
Kultura Słowian. Rocznik Komisji Kultury Słowian PAU
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamięć i… troska (S.J. Żurek, Odpamiętywanie polsko-żydowskie. Szkice – Studia – Interpretacje, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2021)
Memory and… Care (S.J. Żurek, The Polish-Jewish de-remembering: Essays – Studies – Interpretations, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Lublin 2021)
Autorzy:
Wójcik-Dudek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/13152648.pdf
Data publikacji:
2022-11-24
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
memory studies
relacje polsko-żydowskie
Zagłada
literatura polska w Izraelu
emigracja
Polish-Jewish relations
Shoah
Polish literature in Israel
emigration
Opis:
Pamięć i… troska to artykuł recenzyjny poświęcony książce Sławomira Jacka Żurka Odpamiętywanie polsko-żydowskie. Szkice – Studia – Interpretacje, która ukazała się w roku 2021 nakładem Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. Publikacja lubelskiego badacza stanowi wielopłaszczyznowe rozpoznanie najnowszych ustaleń w zakresie memory studies oraz próbę zastosowania narzędzi interpretacyjnych do lektury konkretnych tekstów literackich podejmujących problematykę relacji polsko-żydowskich. W kręgu zainteresowań Żurka pozostają więc m.in.: poetycki dialog między Franciszką Arnsztajnową a Józefem Czechowiczem, twórczość Arnolda Słuckiego, wizja Polski w tekstach żydowskich poetów działających na emigracji czy współczesne narracje literackie o Zagładzie wchodzące często w popkulturowy dialog z tradycyjnymi toposami judajskimi. Autor przekonuje, że od ponad 30 lat praca nad pamięcią w ramach analiz historycznych, kulturoznawczych i literaturoznawczych pomaga nie tylko przywrócić właściwe proporcje wkładowi polskich Żydów w rozwój polskiej kultury, ale przede wszystkim zweryfikować stereotypy dotyczące relacji między Żydami a nie-Żydami. Publikacja została wysoko oceniona przez literaturoznawców skupionych wokół badań nad relacjami polsko-żydowskimi oraz pamięcią o Holokauście, a niniejszy artykuł recenzyjny jest krytycznym omówieniem tez stawianych przez Żurka.
A review article entitled “Memory and… Care” is an in-depth discussion of the book by Sławomir Jacek Żurek Odpamiętywanie polsko-żydowskie. Szkice – Studia – Interpretacje [The Polish-Jewish de-remembering: Essays – Studies – Interpretations] published in 2021 by The Learned Society of the John Paul II Catholic University of Lublin. The said publicaton by the Lublin-based scholar contains a multi-layered reception of the most recent findings in the field of memory studies, which at the same time purports to utilise them in the process of reading particular literary texts dealing with Polish-Jewish relations. Żurek directs his interpretative endeavour among others at: the poetic dialogue between Franciszka Arnsztajnowa and Józef Czechowicz, the ouevre of Arnold Słucki, the particular vision of Poland sustained in texts by Jewish émigré poets, and at the contemporary literary narratives regarding the Shoah, which oftentimes enter into popocultural dialogue with traditional Jewish topoi. The author’s main claim seems to be that more than 30 years of working through memory within the framework of historical, cultural and literary analyses, has not only hepled to restore correct proportions of the Polish Jews’ contribution to the Polish culture, but most of all to verify the stereotypes pertaining to the Jews’ relationships with non-Jews. The publication has been commended by scholars focused on studies of Polish-Jewish relations and the memory of the Holocaust, while the present review article is a critical discussion of theses put forward by Żurek.
Źródło:
Postscriptum Polonistyczne; 2022, 30, 2; 1-15
1898-1593
2353-9844
Pojawia się w:
Postscriptum Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Holocaustgedenken als innerer Imperativ: Zu Gedächtnisorten – Auschwitz und Warschauer Ghetto-Ehrendenkmal – im Nachkriegswerk (1949) Stephan Hermlins
Memory of the Holocaust as an Imperative: Places of Remembrance — Auschwitz and the Monument of the Heroes of the Warsaw Ghetto Uprising — in the Writings of Stephan Hermlin that Were Written after the Second World War
Pamięć o Holokauście jako imperatyw: miejsca pamięci – Auschwitz i Pomnik Bohaterów Getta – w tekstach powojennych (1949) Stephana Hermlina
Autorzy:
Dubrowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1886906.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Stephan Hermlin
Literatura NRD
Holokaust
GDR-Literature
Holocaust
Opis:
In der DDR-Literatur, in der die Problematik des Zweiten Weltkriegs zentral blieb, sind Texte, die den Völkermord an den Juden thematisieren, kaum präsent. Der Hauptgrund für diese Lücke liegt in der durch die SED-Spitze proklamierten politischen Linie: Die DDR-Führung, die den „antifaschistischen Gründungsmythos“ kreierte, ernannte den sozialistischen Staat zum „Sieger der Geschichte“ und wollte somit keine Verantwortung für die Shoah übernehmen. Darüber hinaus führte das DDR-Regime eine aggressive antiisraelische Politik. Das Schaffen Stephan Hermlins aus dem Gründungsjahr der DDR (1949) ist eines der wenigen Beispiele für die Auseinandersetzung mit dem Holocaust in der DDR-Literatur. Zum Ausgangspunkt seiner Ausführungen werden die von ihm 1949 besuchten Erinnerungsorte: Auschwitz und Warschauer Ghetto-Ehrendenkmal. Das Gedenken der Ermordeten wird bei dem Autor zur absoluten Referenz.
In the literature of the GDR, where the problem of the II World War was a central topic, texts that were related to the annihilation of the European Jews were almost nonexistent. The reasons of this void were political matters: The political leaders of the GDR created so called “anti-fascist creator myth” of a new country and claimed themselves as “the heroes of the history”; additionally they declared aggressive anti-Israeli politics. The works of Stephan Hermlin, written in 1949, in the same year as the creation of the GDR, are a few of the examples that faced the Holocaust in the literature generated in the East Germany. The main starting points in the author’s writings were the places of the remembrance that he visited in 1949: Auschwitz and the Monument of the Heroes of the Warsaw Ghetto Uprising; in his writings the memory of the murdered victims becomes a value of a superior significance.
W literaturze NRD, dla której problematyka II wojny światowej była tematem centralnym, teksty poświęcone zagładzie Żydów są niemalże nieobecne. Powodem tej luki są względy polityczne: przywódcy NRD wykreowali „antyfaszystowski mit założycielski” państwa i ogłosili się „zwycięzcami historii”, ponadto prowadzili agresywną politykę antyizraelską. Teksty Stephana Hermlina, powstałe w 1949 r., czyli w roku utworzenia NRD, są jednym z niewielu przykładów mierzenia się z Holokaustem w literaturze tworzonej we Wschodnich Niemczech. Punkt wyjścia rozważań Hermlina stanowią odwiedzone przez niego w 1949 r. miejsca pamięci: Auschwitz i Pomnik Bohaterów Getta Warszawskiego. Pamięć o zamordowanych staje się w jego tekstach wartością nadrzędną.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 5; 177-190
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstruowanie siebie w opowieści – o historii i tożsamości w "Domu kata" Andrei Tompy
Constructing oneself in a story – about history and identity in "Dom kata" ("The Hangman’s House") by Andrea Tompa
Autorzy:
Horabik, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40615063.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Andrea Tompa
Hungarian literature
Hungarian minority in Romania
quasi-autobiography
memory
identity
literatura węgierska
węgierska mniejszość w Rumunii
quasi autobiografizm
pamięć
tożsamość
Opis:
The main purpose of the article is to present the literary output of Andrea Tompa, using her debut collection entitled Dom kata as an example. In her work, the Hungarian writer uses her creative potential connected with the experiences of growing up in a discriminated national minority in Romania in the 1980s. In the paper, I demonstrate how the history of the area and biography intertwine in the literary transformation of experience in a quasi‑autobiographical story about entering adulthood. In Andrea Tompa’s work, one can see how the geo‑cultural experience has an impact on both the way the story is constructed and the narrative strategies applied, as well as its influence on the reception of the work among readers. The trauma of the regime and exclusion associated with Romania in the second half of the 20th century is conveyed by means of a hybrid form and fragmented narratives. This unique combination that makes up the book of the Hungarian writer provides an inspiring material for literary research, both from the perspective of memory studies and the poetics of experience. As for the way of constructing the story, which is hard to categorize according to strict genre classifications, it only enlivens the reception.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria; 2023, 23; 335-348
2081-1853
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O pamięci i postpropagandzie: "Блокада Ленинграда. Детская книга" Grigorija Piernawskiego
О памяти и постпропаганде: несколько замечаний о книге Григория Пернавского "Блокада Ленинграда. Детская книга"
On memory and postpropaganda: remarks about the book "The Leningrad Blockade. Children’s Book" by Grigory Piernavsky
Autorzy:
Komisaruk, Ewa Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/53906655.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
блокада Ленинграда
молодежная литература
коллективная память
пропаганда
постпропаганда
blokada Leningradu
literatura dla młodzieży
pamięć zbiorowa
propaganda
postpropaganda
the Leningrad blockade
literature for youth
collective memory
Opis:
W artykule omawiana jest książka Blokada Leningradu. Książka dla dzieci (2019) Grigorija Piernawskiego. Analizowana jest jej struktura, organizacja treści, brikolażowa forma oraz, co najważniejsze, zaproponowany przez autora sposób opowiadania o oblężeniu miasta. Z analizy wynika, że treść omawianej publikacji wpisuje się ściśle w ramy oficjalnego dyskursu rosyjskiej polityki historycznej, odnoszącego się do wielkiej wojny ojczyźnianej. Uwagi dotyczące książki powiązane zostały z zagadnieniami funkcjonowania pamięci zbiorowej, propagandy i postpropagandy.
The article discusses the book The Leningrad Blockade. Children's Book (2019) by Grigory Piernavsky. It analyses the structure, content organization, bricolage form and, most importantly, the way of talking about the siege of the city proposed by the author. The analysis shows that the content of the discussed publication fits closely into the official discourse of Russian historical policy, referring to the Great Patriotic War. Comments on the book were related to the functioning of collective memory, propaganda and postpropaganda.
В статье рассматривается книга Блокада Ленинграда. Детская книга (2019) Григория Пернавского. Анализируются структура публикации, организация содержания, форма бриколажа и, прежде всего, предложенный автором способ повествования об осаде города. Анализ показывает, что содержание обсуждаемой публикации находится в рамках официального дискурса российской исторической политики и коммеморативных практик, относящихся к Великой Отечественной войне. В комментариях к книге были учтены вопросы функционирования коллективной памяти, пропаганды и постпропаганды.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2024, 1 (185); 52-70
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między ideologią a wyobraźnią literacką: spór o jednostkę i jej miejsce w historii (na przykładzie noweli Łaska Księcia Hieronima Uładzimira Arłoua)
Between ideology and literary imagination: the disputes about the individual and his place in history (based on the novella PRINCE HIERONIMS GRACE by Uładzimir Arłou)
Паміж ідэалогіяй і літаратурнаю фантазіяй: спрэчка пра асобу і яе месца ў гісторыі (на прыкладзе аповесці МІЛАСЦЬ КНЯЗЯ ГЕРАНІМА Уладзіміра Арлова)
Autorzy:
Kliabanau, Dzmitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29430772.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Belarusian literature
Uladzimir Arloŭ
ideology
historical memory
individual
imagology
literatura białoruska
Uładzimir Arłoŭ
ideologia
pamięć historyczna
jednostka
imagologia
беларуская літаратура
Уладзімір Арлоў
ідэалогія
гістарычная памяць
асоба
імагалогія
Opis:
Belarusian authorities have a very specific perception of historical memory and have made a number of attempts trying to verify national history and to question the value of some parts of the national heritage. Official propaganda looks at the history of Belarus through the prism of West Russianism and the idea of the trinity of the Russian nation. Uładzimir Arłoŭ in his literary works focuses on creating an image of history through the prism of human behavior, moral principles and choices which were made in specific circumstances – both by direct participants and eyewitnesses of history. In the novel Prince Hieronim's Grace (1987), the main theme is the clash between the individual and the authorities. It forces the individual to make a choice in the face of pressure and the desire to maintain one's own identity – belonging to "our own people" represented in the novel by Ivan Karpač and clearly contrasted in terms of their values with "outsiders", represented by prince Hieronim Radziwiłł.
Władze Białorusi demonstrują bardzo specyficzne podejście do kwestii pamięci historycznej oraz podejmują próby weryfikacji historii i wartościowania dziedzictwa narodowego. Oficjalna propaganda patrzy na historię Białorusi przez pryzmat zachodniorusizmu i idei trójjedności narodu rosyjskiego. Uładzimir Arłoŭ w swoich utworach koncentruje się na tworzeniu obrazu historii przez pryzmat ludzkich zachowań, zasad moralności oraz wyborów dokonywanych w określonych okolicznościach – zarówno przez bezpośrednich uczestników, jak i naoczynych świadków wydarzeń. W opowiadaniu Łaska księcia Hieronima (1987) centralną staje się kwestia zderzenia człowieka z władzą, konieczność dokonania wyboru w obliczu presji i zachowaniu własnej tożsamości – przynależności do „swoich” reprezentowanych przez Iwana Karpacza i wyraźnie przeciwstawionych pod kątem wyznawanych wartości „obcym” reprezentowanych przez księcia Hieronima Radziwiłła.
Беларускія ўлады дэманструюць спецыфічны падыход да праблематыкі гістарычнай памяці і актыўна спрабуюць змяніць вобраз нацыянальнай гісторыі і культурнай спадчыны. Афіцыйная прапаганда разглядае айчынную гісторыю праз прызму ідэалогіі заходнерусізму і ідэі трыадзінага рускага народа. Уладзімір Арлоў у сваіх літаратурных творах канцэнтруецца на стварэнні вобразу гістарычных падзей праз прызму паводзінаў людзей – непасрэдных удзельнікаў і сведкаў здарэнняў, іх маральна-этычных прынцыпаў, выбару, які яны робяць у тых ці іншых акалічнасцях. У аповесці Мілась княза Гераніма (1987) цэнтральнаю тэмаю з’яўляецца праблема сутыкнення чалавека з уладаю, неабходнасць выбару ў сітуацыі ціску з боку ўлады і захавання чалавечага аблічча – прыналежнасці да “сваіх”, якіх прадстаўляе ў аповесці Іван Карпач, і выразнае супрацьстаянне з пункту гледжання маральных каштоўнасцяў “чужым”, якіх сімвалізуе вобраз Гераніма Радзівіла.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2023, 23; 177-192
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-66 z 66

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies