Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "osady denne rzeki" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 21
Tytuł:
Osady denne rzeki Skródy i ich rola w obiegu metali w środowisku
Bottom sediments of Skróda river and their role in the metals circulation in the environment
Autorzy:
Labus, M.
Mrowiec, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/372092.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
osady denne
metale
zanieczyszczenie metalami
odpady
Łuk Mużakowski
bottom sediments
metals
waste materials
Muskau Bend
Opis:
W artykule przedstawiono ocenę zanieczyszczenia metalami (Fe, Mn, As, Al, Cr) osadów dennych rzeki Skródy i ich potencjalny wpływ na jakość wód rzeki. Zastosowana do oceny stopnia zanieczyszczenia metoda ekstrakcji sekwencyjnej pozwoliła nie tylko na określenie całkowitej zawartości metalu w osadzie, ale także na ocenę udziału poszczególnych form występowania. W badanych osadach stwierdzono obecność żelaza, manganu, arsenu, glinu i chromu. Spośród wymienionych pierwiastków zanotowano podwyższone, w stosunku do tła geochemicznego, zawartości glinu, pozostałe metale występują w ilościach niższych od wartości tła na badanym obszarze. Duże zawartości glinu mogą być łączone z zachodzącymi, w skarpach zbiorników pokopalnianych, procesami wietrzenia chemicznego pirytu. Powstający w procesie kwas siarkowy sprzyja rozkładowi glinokrzemianów. Następnie w wyniku erozji powierzchniowej następuje migracja glinu do wód powierzchniowych. W przypadku pozostałych metali jedynie w niekorzystnych warunkach środowiskowych może dojść do ich uwolnienia i ponownej ekspansji w środowisku wodnym.
In the paper some metals content in the bottom sediments of Skróda river was discussed. The contamination of the bottom sediments is influenced by the dump material of the "anthropogenic lake district" in the Łęknica region. The analysis of sequential extraction used in this research allowed to define the share of the individual occurrence forms of the metals, and thereby to estimate the presumptive mobility of the components in the environment and the connected risk. Samples of the sediments were tested for Fe, Mn, As, Al and Cr content. The metals are present in the sediments but their content is mostly (apart from Al) beneath the geochemical background in the region. Among the elements only an elevated amount of aluminum was noticed. Its high content might be related to the process of chemical weathering of pyrite, taking place in the waste dumps. Sulfuric acid arisen during the process induces the decay of aluminosilicates. The other metals could be released in case of changing the geochemical conditions, and expand to the aquatic environment.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski; 2010, 139 (19); 67-80
1895-7323
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartość rtęci w osadach dennych rzek Rudawa i Prądnik
Mercury content in the bottom sediments from the Rudawa and Prądnik rivers
Autorzy:
Klojzy-Karczmarczyk, B.
Mazurek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075385.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
rtęć
osady denne rzeki
rzeka Rudawa
rzeka Prądnik
wody podziemne
mercury
river bottom sediments
Rudawa river
Prądnik river
groundwater
Opis:
Aquatic ecosystems, including river sediments, are particularly vulnerable to contamination with mercury compounds. One of the most visible effects of increased mercury pollution are changes in the concentration of this element in the bottom sediments of rivers that collect surface water from industrial areas, where numerous sources of mercury emissions are found. The aim of the study conducted in 2014, was to assess mercury contamination of the bottom sediments in the Rudawa and Pr¹dnik rivers in areas with different land use: urban-industrial and agricultural, and thus to recognize the possibility of a potential threat to the environment including the groundwater. For the purpose of comparison, results of research conducted by the authors for the Chech³o river bottom sediments in 2007 were used. Mercury contamination of bottom sediments of the Rudawa, Pr¹dnik rivers and the previously studied Chech³o river is characterized by considerable diversity and variability from the spring to their mouth. The highest mercury contamination was found in the sediments of the Chech³o river, especially in the mining area. Average mercury content in the sediments of the Chech³o river is 0.380 mg/kg. The studies have shown the lowest mercury content in the Rudawa river sediments, where the mean values are between 0.066 mg/kg and 0.071 mg/kg, depending on the depth of sampling. The mean levels of mercury in the sediments of the Pr¹dnik river are higher at between 0.203 and 0.246 mg/kg. Mercury contamination in the river Pr¹dnik’s sediments increases in the lower course, particularly in the vicinity of Krakow metropolitan area. No observed a clear correlation between total mercury content in the test samples and the share of silt and clay fractions in the bottom sediments.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/1; 820--824
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of chosen indicators of environmental quality in river Utrata in relation to possible impact of "Góra Żbikowska" landfill
Analiza wybranych wskaźników jakości środowiska wodnego rzeki Utraty w kontekście potencjalnego oddziaływania składowiska odpadów "Góra Żbikowska"
Autorzy:
Matula, M.
Wojtkowska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/357597.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Śląska
Tematy:
heavy metals
municipal waste landfill
water pollution
surface waters
bottom sediments
metale ciężkie
składowanie odpadów
zanieczyszczenie wód
wody powierzchniowe
osady denne
Opis:
The paper presents the results of study on influence of „Góra Żbikowska” landfill on surface water and bottom sediments of part of the Utrata river. This landfill pile is located in south-west part of Warsaw agglomeration. The results were considered in relation to the influence of old landfills on water environment. The tested parameters were: concentrations of metals in bottom sediments (8 sites) and physio-chemical parameters of water (2 sites) pointing to significant pollution of both mentioned components of water environment. The bottom sediments collected from the site located nearby „Góra Żbikowska” landfill (site number 7) contained the highest concentrations of heavy metals. In this site particularly high concentration of copper was found, furthermore this concentration exceeded the third class of bottom sediments purity (in accordance with geochemical criteria) [11].The metals in bottom sediments presumably come from the period when the landfill was not sufficiently isolated, but further ex tended analyses are needed to prove this statement, as well as confirm the necessity of the landfill closure and efforts for reclamation of the whole area surrounding the pile, including part of river.
Praca dotyczy wpływu czynnego składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne „Góra Żbikowska” na wody oraz osady denne odcinka rzeki Utraty. Składowisko położone jest w południowo-zachodniej części aglomeracji warszawskiej. Wyniki badań były rozpatrywane pod kątem oddziaływania składowisk odpadów na środowisko wodne. Zbadane parametry, tj. stężenia metali w osadach dennych (8 stanowisk) oraz parametry fizykochemiczne wody powierzchniowej pobranej z dwóch punktów położonych w niedalekim sąsiedztwie składowiska, wskazują na znaczne zanieczyszczenie obu badanych komponentów środowiska wodnego. Największe stężenia metali stwierdzono w osadach dennych pobranych ze stanowiska nr 7. Szczególnie wysokie stężenia dotyczyły miedzi, przekraczały one bowiem (zgodnie z kryteriami geochemicznymi) III klasę czystości [11]. Opisane wyniki mogą posłużyć za podstawę do przeprowadzenia szerszych i aktualniejszych badań oddziaływania omawianego składowiska odpadów na jakość wód i osadów dennych rzeki Utraty. Powtórzenie badań na zaproponowanych w pracy stanowiskach, może pozwolić na potwierdzenie konieczności zamknięcia składowiska i rekultywacji terenu lub wykazać, że metale ciężkie w osadach dennych pochodzą głównie z okresu, w którym składowisko nie było dostatecznie zabezpieczone.
Źródło:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska; 2018, 20, 2; 1-8
1733-4381
Pojawia się w:
Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawartosc pierwiastkow sladowych w osadach dennych rzeki Dunajec. Czesc I. Zawartosc mikroelementow
Autorzy:
Wisniowska-Kielian, B
Niemiec, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/801618.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
mikroelementy
osady denne
zawartosc mikroelementow
rzeka Dunajec
Opis:
Oznaczono zawartość mikroelementów w osadach dennych rzeki Dunajec w rolniczo-przemysłowej części zlewni. Ich zawartość zależała od terminu oraz miejsca pobrania osadów. Najwięcej mikroelementów zawierały osady pobrane poniżej ujścia Białej Tarnowskiej oraz na dopływie Dunajca do zbiornika rożnowskiego (rejony ośrodków przemysłowych i zrzutu ścieków), a najmniej poniżej zapór w Czchowie i Rożnowie. Zaznaczył się wpływ zbiorników zaporowych oraz cieków zasilających na jakość osadów. Wyższy poziom mikroelementów poniżej dopływów świadczy o zrzutach ścieków z terenów wiejskich bezpośrednio do rzeki. Wiosną i latem osady z dolnej części zlewni zawierały średnio mniej mikroelementów niż z górnego jej odcinka. Jesienią relacja ta była odwrócona. Zawartość Fe, Mn, Zn i Cu w osadach rzeki Dunajec mieściła się w zakresach stwierdzanych w skałach osadowych i była 500 - 3000 razy większa niż w jej wodach. Zależnie od kryterium oceny naturalną zawartość Mn miało 93% próbek, Cu - 3 do 100% próbek, a naturalną zawartość Zn - 31 do 93% próbek. Podwyższony poziom Cu stwierdzono w 22%, a Zn w 28% próbek. Za zanieczyszczone antropogenicznie miedzią można uznać 22%, a cynkiem - 11% próbek. Badane osady nie powinny pogarszać jakości gleb użytków położonych w obrębie terasy zalewowej rzeki Dunajec. Ilości mikroelementów, jakie rośliny mogą pobrać z osadów, nie powinny zagrażać ich jakości, mogą natomiast stanowić zagrożenie w przypadku, gdy osiądą w znaczących ilościach na ich powierzchni.
Microelement contents in bottom sediments of Dunajec river on agricultural-industrial part of its basin were determined. Microelement contents was depended on the term and place of sediment sampling. Sediments taken below Biała Tarnowska mouth and in Dunajec flow to Rożnów reservoir (i.e. in regions of industrial centers and sewage offtake) contained the most of microelements. The smallest their content was observed below Czchów and Rożnów dams. Influence of dam reservoirs and tributaries on the sediments quality was appeared. Higher microelements’ level in sediments pointed on contamination with sewage taken off directly to the river from rural area. In spring and summer the bottom sediments from lower part of river basin contained on average less microelements than those from upper part of its section. In autumn this relation was upturned. Fe, Mn, Zn and Cu contents were situated within the ranges observed in sedimentary rocks being 500 - 3000 times higher than in Dunajec water. Depending on estimate criterion, 93% sediment samples showed natural Mn content, 3 to 100% - natural Cu content, and 31 to 93% - natural Zn content. Elevated Cu content was found in 22%, and Zn in 28% samples. As contaminated by copper one may account 22% samples, and by zinc - 11% samples. Investigated sediments should not worse the soils’ quality on arable lands within flood terrace of Dunajec river. Microelements’ quantity that may be taken up from the sediments by plants should not threaten their quality, however may become a threat when settled in significant amounts on plants’ surface.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2004, 502, 2; 1039-1048
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Azot w osadach dennych wybranych rzek zlewni Gornej Narwi
Autorzy:
Skorbilowicz, E
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/807538.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
rzeki
azot
zlewnia gornej Narwi
osady denne
zlewnie rzek
zawartosc azotu
river
nitrogen
Narew catchment
bottom sediment
river catchment
nitrogen content
Opis:
W pracy określono i porównano zawartości azotu i materii organicznej w osadach dennych wybranych rzek zlewni górnej Narwi. Badaniami objęto rzekę Narew w 10 przekrojach pomiarowych oraz rzekę Supraśl, na której wytypowano 6 punktów badawczych. Pobrano także próbki do analiz z 17 mniejszych i większych dopływów Narwi. Azot ogólny oznaczono metodą Kjeldahla, po uprzedniej mineralizacji na mokro w stężonym kwasie siarkowym w obecności 30% H₂O₂. Wyniki badań kształtowały się następująco: azot - od 0,37 do 8,43 g·kg⁻¹ s.m., substancja organiczna - od 0,16% do 27,81%. Zaobserwowano istotną zależność pomiędzy ilością materii organicznej a zawartością azotu w osadach dennych badanych rzek.
The study defined and compared the contents of nitrogen and organic matter in bottom sediments of selected rivers from upper Narew basin. Investigations comprised 10 measuring points of Narew river and 6 points of the Supraśl river. Samples were also taken from 17 smaller and bigger tributaries of the Narew river. After mineralization in concentrated H₂SO₄ at the presence of 30% H₂O₂, total nitrogen was determined by Kjeldahl method. The results of investigations were: nitrogen - from 0.37 to 8.43 g·kg⁻¹ DM, organic matter - from 0.16% to 27.81%. Investigations showed a significant relationship between the quantity of organic matter and nitrogen content in bottom sediments from the rivers under study.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 2006, 513; 381-388
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Phosphorus in Bottom Sediments of Rivers from Within the Upper Narew Catchment
Fosfor w osadach dennych rzek z obszaru zlewni górnej Narwi
Autorzy:
Skorbiłowicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/387873.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
phosphorus
bottom sediments
rivers
sewage
fosfor
osady denne
rzeki
ścieki
Opis:
The aim of present study was to determine the content of phosphorus in bottom sediments from rivers of the Upper Narew catchment area. The study deals with tracing the changes of phosphorus in bottom sediments on the background of the spatial distribution of point sources of this nutrient, and identifying the main factors of its enrichment related to morphometry and management of catchment. The study was focused on the Narew River in 10 measurement sections within the stretch Bondary – Tykocin and the Supraoel River, on which six measurement points were selected. During the selection of the bottom sediment sampling sites, the presence of sites where the aquatic environment is improved in phosphorus (mainly sewage treatment plants), was adopted as the main criterion. Samples for analyses were also collected from 17 smaller and larger tributaries of Narew River. The highest contents of phosphorus in bottom sediments were found in Narew River (1.31 gP kg–1 d.m.), while the lowest in river Strabelka (0.10 gP kg–1 d.m.). Comparison with other research revealed that studied sediments were characterized by a typical content of phosphorus, and locally increased amounts of this element are the result of limited, however still existing anthropogenic pressure. The results indicate a relationship between phosphorus in bottom sediments and the nature of particular rivers catchments, including the amount of sewage discharged into these rivers.
Celem pracy było określenie zawartości fosforu w osadach dennych rzek z obszaru zlewni górnej Narwi. W pracy analizowano zmiany zawartości fosforu w osadach na tle przestrzennego rozkładu punktowych źródeł tego składnika oraz zidentyfikowano główne czynniki jego wzbogacania związane z morfometrią i zagospodarowaniem zlewni. Badaniami objęto rzekę Narew w 10 przekrojach pomiarowych na odcinku Bondary – Tykocin oraz rzekę Supraśl, na której wytypowano 6 punktów pomiarowych. W czasie doboru miejsc pobierania próbek osadów dennych za główne kryterium przyjęto obecność ognisk wzbogacania środowiska wodnego w fosfor, głównie oczyszczalni ścieków. Do analiz pobierano również próbki z 17 mniejszych i większych dopływów Narwi. Największe zawartości fosforu wykazano w osadach dennych Narwi (1,31 g kg–1 s.m.), a najmniejsze w osadach Strabelki (0,10 g kg–1 s.m.). Porównanie z innymi badaniami wykazało, że badane osady charakteryzują się typową zawartością fosforu, a lokalnie zwiększone ilości tego składnika są wynikiem ograniczonej wprawdzie, ale istniejącej presji antropogennej. W pracy wykazano, że istnieje zależność zawartości fosforu w osadach dennych od charakteru zlewni poszczególnych rzek, w tym od ilości ścieków odprowadzanych do tych rzek.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2013, 20, 10; 1127-1134
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metale ciężkie w osadach dennych wybranych dopływów rzeki Kłodnicy
Heavy metals in bottom sediments in selected tributaries of the Kłodnica river
Autorzy:
Nocoń, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/297001.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Częstochowska. Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
zlewnia Kłodnicy
heavy metals
bottom sediments
Kłodnica basin
Opis:
Przedstawiono wyniki badań zawartości metali ciężkich w osadach dennych wybranych dopływów rzeki Kłodnicy. Badaniami objęto następujące rzeki: Bytomkę, Czarniawkę oraz Potok Toszecki. Badania wykazały najwyższą zawartość metali ciężkich w osadach dennych Bytomki. Na nieco niższym poziomie odnotowano stężenia pierwiastków toksycznych w osadach dennych Czarniawki, natomiast najniższe w Potoku Toszeckim. Zgodnie z klasyfikacją LAWA, osady denne Bytomki i Czarniawki mogą być sklasyfikowane jako silnie zanieczyszczone/zanieczyszczone. Natomiast zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów oraz stężeń substancji, które powodują, że urobek jest zanieczyszczony, jedynie osady Bytomki są zaliczane do zanieczyszczonych. Ponadto wysokie stężenia Zn, Pb i Cd w górnym biegu Bytomki są wynikiem oddziaływania przemysłu wydobywczego rud cynkowo-ołowiowych, który tam się rozwijał do końca XIX wieku. Wyniki badań zawartości metali ciężkich w osadach wybranych dopływów Kłodnicy wskazują również na konieczność objęcia monitoringiem niewielkich dopływów tej rzeki, gdyż w okresach wezbrań powodziowych duża część materiału zgromadzonego w osadach zostaje uruchomiona i przetransportowana w niższe partie zlewni, przyczyniając się tym samym do wtórnego zanieczyszczenia rzek. Stan obecny jest przyczyną klęski ekologicznej w obrębie zlewni rzeki Kłodnicy.
Research results of heavy metals concentrations in bottom sediments in selected tributaries of the Kłodnica river are showed in this paper. Studies were taken out in the following rivers: the Bytomka, the Czarniawka and the Potok Toszecki. Bottom sediments were collected from five sample points in each river. Research showed the highest heavy metals contamination in bottom sediments of the Bytomka river (Zn up to 1900 mg kg-1, Pb - 287 mg kg-1, Cd - 6.1 mg kg-1, Cu - 127 mg kg-1, Ni - 26 mg kg-1, Cr - 25 mg kg-1, Mn - 694 mg kg-1, Fe - 13.9 g kg-1. Contamination of bottom sediments in the Czarniawka river was a bit lower than in the Bytomka river. Concentrations of Zn - up to 1050 mg kg-1, Pb - 289 mg kg-1, Cd - 4.0 mg kg-1, Cu - 90 mg kg-1, Ni - 39 mg kg-1, Cr - 38 mg kg-1, Mn - 973 mg kg-1, Fe - 42.1 g kg-1 were determined. The lowest heavy metals concentrations were observed in sediments of the Potok Toszecki. Both the Bytomka and the Czarniawka are the rivers with industrial basin area. The Potok Toszecki is the river with agricultural basin. Concentration of heavy metals in this river's sediments is at the level of geochemical background. Concentration of heavy metals in the Bytomka and the Czarniawka bottom sediments shows that these rivers are under strong anthropogenic influence. Classification of bottom sediments according to LAWA shows that the Bytomka and the Czarniawka sediments are strongly contaminated/contaminated. But according to ordinance of Polish Government from 16th April 2002 only the Bytomka river sediments can be classified as contaminated. Moreover, high concentrations of Zn, Pb and Cd in the upper Bytomka bottom sediments are caused by zinc-lead mine industry which was localized there to the end of 19th century. Results of research show the necessity of small tributaries monitoring, because a huge load of contaminants which is deposited in sediments is discharged and transported to the lower parts of river basin during the floods, and it is conducted to secondary basin contamination. The present condition is a reason of ecological disaster which is observed in the area of the Kłodnica river basin.
Źródło:
Inżynieria i Ochrona Środowiska; 2009, 12, 1; 65-76
1505-3695
2391-7253
Pojawia się w:
Inżynieria i Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zawartości manganu w organach roślin i osadach dennych rzeki Ełk
Autorzy:
Zamojska, Emilia
Krasowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/chapters/31232734.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
makrofity
osady denne
mangan
rzeka Ełk
Opis:
Celem pracy była analiza zawartości Mn we frakcjach 1,0-0,2 mm, 0,2-0,1 mm, 0,1-0,063 mm, 0,063-0,02 mm i <0,02 mm osadów rzecznych i we fragmentach roślin wodnych: pałki szerokolistnej (Typha latifolia), grążela żółtego (Nuphar lutea) i szaleju jadowitego (Cicuta virosa). Nie stwierdzono przekroczenia tła geochemicznego zawartości Mn w osadach dennych rzeki Ełk. Największa ilość Mn związana była z najdrobniejszą frakcją, najmniejsza zaś z frakcją najgrubszą. Największą zawartość badanego pierwiastka zaobserwowano w punkcie Ełk Barany, co związane jest z rozwijającym się przemysłem na terenie miasta Ełk. Wszystkie z badanych makrofitów wykazały zawartości Mn znacznie większe od ilości naturalnie występujących w roślinach. Najwięcej Mn związane było z korzeniami roślin, a najmniej z liśćmi. Największa zawartość Mn została zanotowana w przypadku Nuphar lutea, a najmniejsza – Typha latifolia.
Źródło:
Innovations – Sustainability – Modernity – Openness. Woda i środowisko; 79-92
9788366391321
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analysis of Heavy Metals in Selected Particular Granulometric Fractions of Bottom Sediments
Analiza metali ciężkich w wybranych frakcjach granulometrycznych osadów dennych rzeki Utraty
Autorzy:
Wojtkowska, M.
Matula, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1818078.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
granulometric fractions
heavy metals
bottom sediments
frakcje granulometryczne
metale śladowe
osady denne
Opis:
W pracy przedstawiono charakterystykę granulometryczną i stężenia metali śladowych w osadach dennych pobranych z rzeki Utraty, Polska. Próbki osadu z 8 stanowisk zebrano i analizowano na zawartości metali śladowych (Ni, Cu, Zn, Cd i Pb) i wielkość ziarna. W próbkach osadów określono 10 frakcji granulometrycznych, w tym frakcję nadsitową i podsitową. Próbki osadów charakteryzowały się podobnym składem granulometrycznym, w których dominował piasek średni. Najwieksze różnice wystąpiły dla frakcji najdrobniejszej i najgrubszej. Zmienność stężenia metali ciężkich w osadach dennych była duża. Najwięcej metali w osadach stwierdzono na stanowiskach końcowych. W uzyskanych wynikach można zaobserwować różnice w zawartości metali śladowych w analizowanych frakcjach osadów. Najniższe wartości stwierdzono dla Ni we frakcji 0,25 mm, Pb i Cu we frakcji 0,125 mm, Zn we frakcji 0,063 mm i Cd we frakcji 0,09 mm. Dla porównania zawartości metali na stanowiskach stworzono trzy grupy wynikające z dodatniej korelacji między frakcjami granulometrycznymi. Zmienność metalu w tych grupach jest wyraźna jedynie dla Cd i Ni. Zn, Cu i Pb kumulowały się głównie we frakcjach drobnych. Zgodnie z klasyfikacją osadów rzecznych (trzy klasy czystości) tylko osady z trzech pierwszych stanowisk kwalifikowały się do I klasy czystości, na pozostałych stanowiskach osady były silnie zanieczyszczone i klasyfikowały się do II i III klasy czystości.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2016, Tom 18, cz. 2; 667-680
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości wykorzystania osadów dennych pochodzących z rzeki San
Possibility of use of bottom sediments derived from the San River
Autorzy:
Maj, K.
Koszelnik, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/401405.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
osady denne
jakość osadów
metale ciężkie
PCB
WWA
bottom sediments
quality of bottom sediments
heavy metals
PCB-s
Opis:
Osady denne są wydobywane z dna rzek, jezior, kanałów, zbiorników retencyjnych oraz stawów w celu zwiększenia ich pojemności retencyjnej oraz poprawy walorów użytkowych. Wydobyty urobek, który nie zawiera substancji szkodliwych może być odpowiednio wykorzystany. Kierunek zagospodarowania osadów dennych jest uzależniony od ich właściwości chemicznych i fizycznych. W pracy przedstawiono możliwości wykorzystania osadów dennych w rolnictwie, leśnictwie i budownictwie. Omówiono kryteria decydujące o technologii zagospodarowania osadów dennych. Ponadto zaproponowano własny schemat postępowania z wybagrowanymi osadami dennymi oparty na polskim prawodawstwie. Opierając się na wyżej wymienionym schemacie zaprezentowano potencjalne sposoby wykorzystania osadów dennych pochodzących z rzeki San. Charakterystyka chemiczna tych osadów wskazuje na ich umiarkowane zanieczyszczenie substancjami organicznymi i metalami ciężkimi, dlatego też mogą być zastosowane do użyźniania gruntów ujętych w Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. 2002 Nr 165 poz. 1359).
Bottom sediments are extracted from the bottom of river, lakes, canals, reservoirs, and ponds in order the enhance their capacity and to improve the retention values. Excavated spoils, that does not contain harmful substances may be used. The direction of the management of bottom sediments depends on their chemical and physical properties. At work are examples of the use of bottom sediments in agriculture, forestry and construction. Discusses the criteria for sediment management technology. Proposed their own scheme to use dredging sediments in compliance with the Polish legislation. Based on the above diagram shows the potential ways to use bottom sediment from river San. Physico-chemical characteristics of the sediments indicates on their moderate pollution of organic substances and heavy metals, be used to fertilize the land included in the Regulation of Minister of the Environment of 9 September 2002 on the quality of soil and earth quality standards (2002 No 165 pos. 1359).
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2016, 48; 147-152
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Starorzecza - warty uwagi element dolin rzecznych na przykładzie rzeki Słupi
Oxbows - a worth of noticing element of river valleys on example of Slupia river
Autorzy:
Obolewski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/60243.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Stowarzyszenie Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich PAN
Tematy:
doliny rzeczne
dolina Slupi
starorzecze
Konski Staw
renaturyzacja
usuwanie osadow dennych
osady denne
zoocenozy
makrozoobentos
Opis:
Dolina Słupi usłana jest licznymi starorzeczami, które ulegają powolnemu zarastaniu. Aby zapobiec temu procesowi, a równocześnie wykorzystać zasoby zoocenotyczne jezior rzecznych, pojawiła się myśl ponownego włączenia ich do systemu rzecznego poprzez renaturyzację rzeki. Początkowo planowano włączać jedynie stare, częściowo zarośnięte jeziora rzeczne. W 2003 roku jedno ze starorzeczy Słupi Koński Staw poddano procesom bagrowania, co spowodowało stworzenie nowych warunków życia dla hydrobiontów. Przeprowadzone badania zoocenotyczne w tym jeziorze rzecznym potwierdziły korzystne zmiany w zagęszczeniu makrofauny dennej oraz zooperifitonu zasiedlającego sztuczne podłoże. Zagęszczenie zooperifitonu zasiedlającego trzcinę oraz zooplanktonu ulegało znacznym wahaniom, przy czym dominowały w nich Rotatoria, Protozoa i Cladocera filtrujące wodę. Usunięcie zakumulowanych w zbiornikach osadów dennych i wraz z nimi siarkowodoru oraz poprawa warunków tlenowych spowodowały odbudowę badanych zoocenoz. Uzyskane wyniki pozwalają stwierdzić, że wybagrowane starorzecza mogą odegrać znaczącą rolę w procesach renaturyzacji rzek, znacznie ten proces przyspieszając. W takich zbiornikach mogą egzystować ryby, znajdując bogatą bazę pokarmową oraz mogą być prowadzone procesy oczyszczania wód rzecznych dzięki obecności bogatej w filtratory i sedymentatory formacji poroślowej.
The scientific research of the oxbow lake of Słupia River was carried out from 1998 as a preparation for drilling the conception of renaturyzation of Słupia River. It consisted in including particular oxbow lake in the right stream. The research included the analysis of the most important ecological formations with special regard to periphyton living in artificial and biotic substratum. In 2003 Koński Staw, one of the oxbow lake in the lagoon polder of the city of Słupsk, was submitted to the process of dredged. Drainage works created new life conditions for hybrobionts. During the research period (2004–2005) the density of bottom microfauna was increasing noticeably. The density of zooperiphyton living in artificial substratum was also increasing from 132 to 303 thou. indiv. m-2. However, high fluctuation on the biotic substratum could be observed. The density of zooplankton was fluctuating between 9.3 – 15.8 thou. indiv. per dm-3. The results of the research allow to state that the drainage works carried out in the oxbows lake of Słupia River are very profitable for zoocoenoses hybrobints. The removal of bottom sediments with hydrogen sulphide accumulated in reservoirs caused the reconstruction of qualitatively- quantitative structure of macrozoobenthos, zooperiphyton and zooplankton. It allowed to verify the original draft of the renaturization plan by including dredged oxbows, where representatives of ichtiofauna may exist. The cleaning process of river waters can be carried out thanks to lichen formation enriched with filters and sedimentators.
Źródło:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich; 2006, 4/2
1732-5587
Pojawia się w:
Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania zawartości metali ciężkich w zlewni rzeki Biebrzy i jej trzech dopływów
The study of heavy metals content in the catchment area of the Biebrza River and three tributaries
Autorzy:
Kazimierowicz, Z
Kazimierowicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/399852.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
zanieczyszczenia
rzeka
heavy metals
bottom sediments
pollution
river
Opis:
Pobrano próbki osadu dennego w 11 punktach pomiarowych rzeki Biebrzy oraz określono zawartości sześciu metali (Cu, Cr, Co, Ni, Cd i Zn). Obliczono średnią arytmetyczną, medianę oraz odchylenie standardowe. Stwierdzono, że źródłami badanych metali ciężkich w osadach dennych są między innymi: zanieczyszczenia z pól i łąk (domieszki środków ochrony roślin oraz nawozów sztucznych), zrzuty ścieków bytowych i komunalnych z lokalnych oczyszczalni ścieków, zrzuty ścieków z zabudowań wiejskich oraz zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego. Rozpatrywanie zanieczyszczenia osadów dennych metalami ciężkimi są potrzebnym narzędziem do monitoringu środowiska wodnego. Ciągły monitoring zawartości metali w osadach pozwoli na przeciwdziałanie skutkom zagrożenia życia biologicznego w zbiorniku wodnym, które może wystąpić w przypadku notorycznych przekroczeń dopuszczalnych zawartości szkodliwych substancji.
Sediment samples were taken in 11 measuring points of the Biebrza River and determined the contents of six metals (Cu, Cr, Co, Ni, Cd and Zn). Arithmetic mean, median and standard deviation were calculated. The sources of heavy metals in bottom sediments are: pollutants of fields and meadows (admixtures of plant protection products and fertilizers), discharges of domestic sewage and municipal from local wastewater treatment plants, wastewater discharges from rural buildings and pollutions of anthropogenic origin. Research of pollution of bottom sediments with heavy metals are needed tool for monitoring the aquatic environment. Continuous monitoring metal content of the sediments will counteract the effects of the threat of biological life in the water reservoir, which may occur in the case of notorious exceeded permissible content of harmful substances.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2014, 40; 25-32
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstępny monitoring makro- i mikroskładników w osadach dennych rzeki Gowienicy
Preliminary monitoring of macro- and micronutrients in bottom sediments of the Gowienica River
Autorzy:
Ligocka, K.
Burczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/400120.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
Gowienica
makroskładniki
mikroskładniki
zlewnia rolnicza
osady denne
jezioro Miedwie
macroelements
microelements
agricultural catchment
bottom sediments
Miedwie Lake
Opis:
Do badań wytypowano położoną w zlewni typowo rolniczej, rzekę Gowienicę Miedwiańską. Badania prowadzono w latach 2014 – 2015. Próbki osadów dennych z badanej rzeki pobierano z warstwy 0-30 cm. W pobranych próbkach oznaczono zawartość całkowitą pierwiastków tj.: Ca, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na, Zn. Celem podjętych badań był wstępny monitoring rozprzestrzeniania się makro- i mikroskładników w osadach dennych rzeki Gowienicy wzdłuż jej biegu. Wykonane analizy w próbkach osadów dennych pozwoliły zaobserwować, że najwyższe stężenia analizowanych pierwiastków, zarówno w 2014 i 2015 roku wystąpiły w końcowym odcinku badanej rzeki (P-5 i 6) za wyjątkiem stężeń cynku, gdzie najwyższe stężenie wystąpiło w początkowym jej odcinku w punkcie nr 2. Podwyższone stężenia spowodowane mogą być spowolnieniem biegu rzeki. Najwyższe istotnie statystycznie dodatnią korelacje dla osadów rzeki Gowienicy wykazano pomiędzy magnezem i sodem w 2014 i 2015 roku. Również analiza wykazała istotnie statystyczną korelacje dla wapnia i miedzi (w 2014 i 2015 roku) oraz dla wapnia i manganu w 2014 i 2015 roku.
Gowienica Miedwiańska river, located in a typical agricultural catchment, was selected for the research. They were carried out in 2014-2015. Samples of bottom sediments from the river were collected from the 0-30 cm layer. In the samples taken, the total content of the elements was determined: Ca, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na, Zn. The aim of the research was to initially monitor the spread of macro- and microelements in bottom sediments of the Gowienica River along its course. The analyzes performed in the bottom sediment samples allowed to observe that the highest concentrations of the analyzed elements in both 2014 and 2015 occurred in the final section of the studied river (P-5 and 6) with the exception of zinc concentrations, where the highest concentration occurred in the initial section in point no. 2. Increased concentrations may be caused by a slowing down of the river water speed. The highest statistically significant positive correlations for the deposits of the Gowienica River appeared between magnesium and sodium in 2014 and 2015. The analysis also showed statistically significant correlations for calcium and copper (in 2014 and 2015) and for calcium and manganese in 2014 and 2015.
Źródło:
Inżynieria Ekologiczna; 2018, 19, 6; 114-120
2081-139X
2392-0629
Pojawia się w:
Inżynieria Ekologiczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie analizy specjacyjnej w monitoringu metali ciężkich w osadach dennych na przykładzie rzeki Utraty
Use of speciation analysis for monitoring heavy metals in the bottom sediments of the Utrata River
Autorzy:
Wojtkowska, M.
Bogacki, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/236850.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
metale ciężkie
osady denne
sekwencyjna procedura ekstrakcji
heavy metals
bottom sediments
sequential extraction procedure
pollution
Opis:
Określono ruchliwość wybranych metali ciężkich w osadach dennych pobranych z rzeki Utraty. Do procesu ekstrakcji sekwencyjnej wg Tessiera wykorzystano powietrznie suchy osad o średnicy ziaren >90 žm. W poszczególnych ekstraktach oznaczano zawartość Cu, Pb, Zn, Cd wykorzystując technikę FAAS. Spośród badanych metali w osadach dennych największą biodostępnością charakteryzował się metal o największej toksyczności - kadm. Również cynk i ołów głównie wiązane były z frakcjami ruchliwymi, co wskazuje na możliwość ich uruchamiania do toni wodnej. Najmniejszą ruchliwością charakteryzowała się miedź, występująca w znacznych ilościach w połączeniach z frakcją organiczną. Na podstawie analizy udziału w ogólnej zawartości dwóch najbardziej ruchliwych form, biodostępność badanych metali uszeregowano w kolejności Cd>Zn>Pb>Cu. Uzyskane dane zostaną wykorzystane w dalszych badaniach dotyczących migracji zdeponowanych metali w układzie toń wodna-osady denne.
Some heavy metals found in the bottom sediments of the Utrata River were analyzed for mobility. Tessier's sequential extraction procedure was carried out using air-dried sediments with grain diameters greater than 90 žm. Concentrations of Cu, Pb, Zn, and Cd in particular extracts were measured by means of the FAAS technique. Among the heavy metals examined, the most toxic one, namely cadmium, was characterized by the highest mobility. Zinc and lead tended to form complexes with mobile fractions, which is an indication of their potential for desorption to water. Copper, which occurred in great amounts in complexes with the organic fraction, exhibited the lowest mobility. Taking into account the percentage of two metals with the highest mobility in the total heavy metal content, the bio-availability of the heavy metals examined was arranged in the following order: Cd>Zn>Pb>Cu. The data obtained will be used in further research on the migration of the deposited heavy metals within the water depths-bottom sediments system.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2012, 34, 4; 43-46
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza zmian ładunku metali śladowych transportowanych wraz z zawiesinami wzdłuż biegu rzeki
Changes in trace metal load in suspended solids carried along the river
Autorzy:
Nocoń, W.
Barbusiński, K.
Nocoń, K.
Kernert, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/237420.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych
Tematy:
suspended solids
trace metals
load balance
bottom sediments
Klodnica river
zawiesiny
metale śladowe
osady denne
Kłodnica
Opis:
The paper discusses potential use of changes in load of suspended solids and co-transported trace metal ions to define sectors of the river where increased sedimentation occurs as river bottom deposits. Therefore, flow rate of the river was being determined as well as content of total suspended solids and of selected metal ions (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) in suspended solids and bottom sediments. Changes in the load of suspended solids and of metals with suspended solids found along the course of the river (Klodnica, Upper Silesia) were estimated. It was established that under similar hydraulic conditions the load of metals associated with suspended solids was a function of change in the load of suspended matter. The results of the research allowed determination of sectors of the Klodnica River where sedimentation of the major part of suspended solids is observed and where the number of metal ions in the bottom sediments is increased. This will enable defining sectors of small and medium-sized rivers that require certain measures to be taken in order to improve their ecological state.
Przedstawiono możliwości praktycznego wykorzystania zmian ładunku zawiesin i transportowanych wraz z nimi jonów metali śladowych do określenia odcinków koryta rzeki, na których następuje zwiększona sedymentacja zanieczyszczeń w postaci osadów dennych. W tym celu wyznaczano wartości strumienia objętości wody w rzece, zawartość zawiesin ogólnych oraz jonów wybranych metali (Zn, Cd, Cu, Mn, Pb, Cr, Ni, Fe) w zawiesinach i osadach dennych. Określono zmiany ładunku zawiesin oraz metali wraz z zawiesinami, jakie wystąpiły wzdłuż biegu rzeki (Kłodnica, Górny Śląsk). Stwierdzono, że ładunek metali śladowych związanych z zawiesinami, przy zbliżonych warunkach hydraulicznych, był funkcją zmian ładunku zawiesin. Wyniki badań pozwoliły na wskazanie odcinków rzeki, na których sedymentuje znaczna część zawiesin, a w osadach dennych występuje zwiększona zawartość związków metali śladowych. Umożliwi to wskazanie odcinków małych i średnich rzek, na których konieczne są zabiegi mające na celu poprawę ich stanu ekologicznego.
Źródło:
Ochrona Środowiska; 2013, 35, 1; 33-38
1230-6169
Pojawia się w:
Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 21

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies