Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "music culture" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 174
Tytuł:
Muzyka – media – kultura
Music – media – culture
Autorzy:
Jabłońska, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1848527.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Opis:
The aim of this paper is to demonstrate iterative feedbacks between music, media and modern culture. The focal point here is the examination of the music practice specifics in the context of the dynamic development of old and new media, together with transformations of the audial culture of societies. The paper discusses the most distinctive processes defining the character of contemporary socio-musical practices anchored in the media context: first, the digital – analogue dichotomy; second, public – private; third, it refers to music fetishing versus the regression of music listening; fourth, real – simulacrous; sixth, autochtonous – representative. Recognising the significance of the sociological audial reflexive turn as postulated by Welsch provides a framework for the discussion.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2017, 96, 3; 120-129
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Acidofilia”: The Work of the Acid Drinkers in the Discursive Landscape of Metal Music Culture
Autorzy:
Kosek, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/49348206.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
studia nad muzyką metalową
polska muzyka metalowa
twórczość Acid Drinkers
covery
studia nad piosenką
metal music studies
Polish metal music
creative activity of Acid Drinkers
covers
song studies
Opis:
The main subject of this article is the artistic activity of one of the first thrash metal bands in Poland, the Acid Drinkers founded in 1986 in Poznań. The text outlines the state of indigenous metal music studies and identifies selected theoretical contexts related to song studies and the multimodality of popular music culture. In the analysis of the Acid Drinkers’ work, particular attention is paid to the intertextuality of the iconography of Acid Drinkers’ album covers, selected protest songs created by the band, and ironic interpretative covers, which also constitute an important element in the group’s discography.
Głównym tematem niniejszego artykułu jest działalność artystyczna jednego z pierwszych zespołów thrashmetalowych w Polsce, założonej w 1986 roku w Poznaniu grupy Acid Drinkers. W tekście nakreślono stan badań z zakresu rodzimych metal music studies, a także wskazano wybrane konteksty teoretyczne związane z badaniami nad songami oraz multimodalnością kultury muzyki popularnej. W analizie twórczości polskiego zespołu zwrócono szczególną uwagę na intertekstualność ikonografii okładkowej Acid Drinkers, wybrane protest songi stworzone przez zespół oraz ironiczne covery interpretacyjne, które stanowią również istotny punkt w dyskografii grupy.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2022, 14, 3; 39-52
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kultura i edukacja muzyczna. Kierunki zmian – wybrane problemy
Music culture and education. Directions of changes – selected problems
Autorzy:
Bonna, Beata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/566474.pdf
Data publikacji:
2020-01-10
Wydawca:
Akademia Pomorska w Słupsku
Tematy:
kultura
uczestnictwo w kulturze przeobrażenia w kulturze i edukacji muzycznej
culture
participation in culture transformations in culture and music education
Opis:
The purpose of this article is to present issues focused on transformations taking place in the recognition of culture, including music culture, which justify the need for the introduction of significant changes to universal music education. Currently, we are moving away from the traditional and narrow approach to culture and the participation associated with it, which is incompatible with today’s socio-economic conditions. There is a visible transformation of the understanding culture from considering it in terms of consumption of cultural goods to defining culture as an activity that is a form of socialization through active participation. Today, culture is treated as a specific human living environment and at the same time a union of subcultures in which is predominant in popular culture, while other types and forms of it become kinds of niches. Given these transformations, there is a need to revise the shape of universal, still very traditional music education, which should aim to take greater account of new information technologies, referring to the potential of various ranges of music culture - artistic music, popular music and music of different cultures. It is also important to seek new teaching methods due to the low efficacy of those currently used . All these changes are associated with the need to raise teachers’ qualifications.
Źródło:
Ars inter Culturas; 2019, 8; 189-202
2083-1226
Pojawia się w:
Ars inter Culturas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chopin in the music culture of Russia in the second half of the nineteenth century. From Glinka to Scriabin
Autorzy:
Baranowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/780121.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Russia
Fryderyk Chopin
reception
Chopin style
national style
Mighty Handful
Opis:
This article deals with the reception of Chopin’s music in Russia during the second half of the nineteenth century, as broadly understood. The Chopin cult that developed in Russia was not only genuine, it was exceptional in Europe, giving rise to numerous artistic achievements in many complementary areas, above all composition, pianism and music publishing. The author discusses the issue from an historical perspective, presenting profiles of six outstanding Russian composers in whose life and work the influence of Chopin was at its greatest. The first is Mikhail Glinka, a pioneer of the national orientation in Russian music, who drew abundantly on Chopinian models. The next generation is represented by Anton Rubinstein, the most famous Russian pianist of his times, and two of the Mighty Handful, Mily Balakirev and Nikolay Rimsky-Korsakov. Among the last heirs to Chopin in Russia, pursuing their artistic careers around the turn of the twentieth century, are two composers who masterfully assimilated the stylistic idiom of the composer of the Polonaise-Fantasy, namely Anatoly Lyadov, known as the “Russian Chopin”, and Alexander Scriabin.
Źródło:
Interdisciplinary Studies in Musicology; 2010, 9; 139-150
1734-2406
Pojawia się w:
Interdisciplinary Studies in Musicology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dryfujemy w stronę niezrównoważonego rozwoju
Drifting towards unsustainable development
Autorzy:
Janukowicz, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/629059.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
cyberkultura
techno
człowieczeństwo
cyberczłowiek
cyberculture
humanity
cyber addict
techno music culture
Opis:
For a long time now, the sustainable development theory has been considered to be of fundamental importance in today’s world. It is usually viewed in terms of sociocultural, environmental and economic aspects. In this context, the significance of integral development of personality has been emphasised by the author. However, she finds it increasingly difficult, even impossible to achieve its goals. It should be noted that virtual madness can be seen as an attempt to strip individuals of their humanity. Nowadays, individuals tend to rush to adopt new technologies and to acquire the skills of gathering information and benefiting from technological innovations, completely overlooking another man. Consequently, interpersonal relationships recognised as exerting a profound influence on shaping an individual’s spirituality may weaken. Moreover, bold attempts to conquer the virtual world seem to be made in isolation from the real world, which does not promote sustainable human development.
Od dawna teorię zrównoważonego rozwoju uważa się za pryncypialną dla istnienia świata. Zwykle postrzegana jest ona w perspektywie społeczno-kulturalnej, środowiskowej i ekonomicznej. Na tym tle mówi się też o potrzebie integralnego rozwoju osobowości człowieka. Niestety, staje się on coraz bardziej niemożliwy, na co wskazuje autorka tekstu. Nietrudno zauważyć, że jesteśmy świadkami wirtualnego szaleństwa, które odziera istotę ludzką z jej człowieczeństwa. Pędzimy w kierunku nowych technologii, nabieramy coraz większych umiejętności zdobywania informacji, korzystania z nowinek technologicznych, nie dostrzegając obok siebie drugiego człowieka. Zawężeniu ulegają kontakty interpersonalne, które w największym stopniu kształtują naszą duchowość. Dokonujemy coraz śmielej podboju świata wirtualnego, izolując się od realnie otaczającej nas rzeczywistości, a to nie sprzyja znów zrównoważonemu rozwojowi człowieka.
Źródło:
Podstawy Edukacji; 2016, 9; 97-111
2081-2264
Pojawia się w:
Podstawy Edukacji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Heilige Frauen in Der Mittelalterlichen Musikkultur aus den Quellen vom Gebiet der Slowakei
Holy women in the medieval music culture from the sources from the area of Slovakia
Autorzy:
Veselovská, Eva
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33341375.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Middle Ages
music
female Saints
liturgy
Slovakia
Mittelalter
Musik
heilige Frauen
Liturgie
Slowakei
Opis:
Medieval chants celebrating the feasts of female saints can be divided into two major groups. The first group includes the repertoire of the mass liturgy, which, as a rule, is located in the proprium de sanctis part of the missals or graduals (or the so called sequentiale). The second, much more varied group consists of a repertoire of chants that are part of the liturgy of the hours (breviaries, antiphonaries, psalters). Ritus of Esztergom is documented by manuscripts from the late Middle Ages, especially from the 15th century, a smaller part from the 12th–14th century. The codices we have in Slovakia from the Middle Ages contain more or less Esztergom liturgical tradition, some of them show foreign influences. The central liturgy of the Esztergom rite is preserved in an extremely precise form especially in the notated manuscripts from Bratislava (Bratislava Missal I EC Lad. 3, the State Archive in Bratislava, Bratislava Antiphonaries I–IV). The Spiš codices show the Esztergom rite in a specific, regional version (Spiš Antiphonary Mss. No. 2, Spiš Graduale Mss. No. 1, Spišská Kapitula). Other Spiš manuscripts, preserved now in Budapest and Alba Julia, contain a number of specific features typical of Spiš (the library Batthyaneum Alba Julia: Breviary R. II. 46, Breviary R. III. 94, Breviary R II. 102, Diurnale R. II. 125; Budapest: Breviary 63. 74. I. C Hungarian National Museum, Breviary 63. 84. C Hungarian National Museum). Among the feasts of medieval female saints, the most prominent was the liturgical celebration of the various feasts of the Virgin Mary. Among those feasts, then, the most important feasts were Purificatio BMV (2. 2.), Annuntiatio BMV (25. 3.), Visitatio BMV (usually 2. 7.), BMV de Nive (5. 8.), Assumptio BMV (15. 8.), Nativitas BMV (8. 9.), Praesentatio BMV (21. 11.) and Conceptio BMV (8. 12). Besides them, within the Esztergom proprium de sanctis the most important are those female saints, to whom a mass form accompanied by music notation is dedicated, or those for whom a specific liturgy of the hours have been created. In the extant manuscripts from Slovakia, the most distinguished are the following female saints: St. Agnes, St. Agatha, St. Cecilia, St. Lucia, St. Margaret, St. Mary Magdalene, St. Ursula, St. Catherine, St. Dorothea, St. Anne and St. Elizabeth.
Die konkreten Gesänge zu den Feiern der Feste weiblicher Heiliger können in zwei große inhaltliche Gruppen geteilt werden. Die erste Gruppe umfasst das Repertoire der Gesänge der Messliturgie, das sich im Sanctoral Teil von Missalien oder Gradualien (bzw. Sequentiaren) befindet. Die zweite, weitaus reichere Gruppe bildet das Repertoire der Offiziengesänge, die ein Bestandteil der Stundenliturgie (Breviere, Antiphonare, Psalter) sind.Von den handschriftlichen Quellen, die auf dem Gebiet der Slowakei erhalten geblieben sind oder aus kirchlichen Gemeinschaften auf dem Gebiet der Slowakei stammen und Mess- und Offiziengesänge zu Marienfesten erfassen, werden wir im Rahmen der Repertoireanalyse die wichtigsten, kompletten Handschriften näher betrachten – Pressburger Missale I (EC Lad. 3, EL 18, Staatsarchiv Bratislava), Zipser Graduale des Georgius von Käsmark (Mss. Nr. 1, 1426, Zipser Kapitel), Graduale von Neutra (Slowakisches Nationalarchiv SNA 67), Pressburger Antiphonar I (EC Lad. 3, Staatsarchiv Bratislava), Pressburger Antiphonar II (EC Lad. 4, Staatsarchiv Bratislava, Slowakisches Nationalarchiv SNA 4), Pressburger Antiphonar III (EC Lad. 6, EL 18, Staatsarchiv Bratislava), Pressburger Antiphonar IV (Slowakisches Nationalarchiv 2) und Zipser Antiphonar (Mss. Nr. 2, Zipser Kapitel).Zu den wichtigsten Marienfesten gehörten Purificatio BMV (2. Februar, Lichtmess – Jesu Opferung); Annuntiatio BMV (25. März), Visitatio BMV (mehrheitlich 2. Juli), BMV de Nive/ Sancta Maria ad Nives (5. August), Assumptio BMV (15. August), Nativitas BMV (8. September), Praesentatio BMV (21. November), Conceptio BMV (8. Dezember).Bei einer Gesamtbewertung des Graner Sanctorale und der eigentlichen Stellung und Bedeutung der Feste weiblicher Heiliger sind am wichtigsten vor allem jene Feste, die eigene Messformulare mit notierten Gesängen haben bzw. wo zu den Festen der betreffenden heiligen Frauen eigene Offizienzyklen geschaffen wurden. Aus den älteren Zeiten der Heiligen sind dies vor allem – die hl. Agnes, die hl. Agathe, die hl. Cäcilia, die hl. Lucia, die hl. Margaretha, die hl. Maria Magdalena, die hl. Ursula, die hl. Katharina, die hl. Dorothea, die hl. Anna und die hl. Elisabeth.
Źródło:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2023, 121; 541-572
0518-3766
2545-3491
Pojawia się w:
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Music between nature and culture
Autorzy:
Bielawski, Ludwik
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/780329.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
music
culture
nature
conceptions of time
levels of time
zones of time
cultural communication
Opis:
In considering the titular opposition - music between nature and culture - we shall refer to such categories as time, with its levels and zones, and cultural communication. Conceptions of time. In an archaic situation dating from the Palaeolithic era, people lived, and cultures functioned, in sacred time, with no notion o f secular time. Another conception of time comes from the Bible, where we first encounter a ‘straightening’ of time, delineating its direction from the Creation to the Final Judgment (inopposition to ancient views on time, associating it with the wheel, with circular motion, dying and birth). Aristotle drew on Plato’s concept of time. He reduced it to the dimension of the human world, thereby initiating reflection on the ‘present’, which would endure in European thought through Saint Augustine to Edmund Husserl and our contemporary times. From this perspective, music is a process: playing, listening or participating in a musical event. Levels of time. These are as follows: atemporality (contains only simultaneity), prototemporality (contains temporal order, but also simultaneity), eotemporality (besides the features belonging to the aforementioned levels, also contains temporal intervals), biotemporality (as above, and also the present), and finally nootemporality (the human mind, awareness of time). The zones of time, meanwhile, comprise the zone of the psychological present (the motion of one’s own body, the perception of the sensory organs, natural language, musical language), the zone of performances of works (the shaping of form, including musical form), the zone of the temporal environment (three cycles: the diurnal, lunar and annual), and the zone of individual and communal life (the time from birth to death, and also memory, which reveals the sense of music from many perspectives). Cultural communication. In considering this phenomenon, we develop Roman Jakobson’s popular model of communication, expanded to encompass Karl Popper’s model of ‘three worlds’, through which we can propose a layered model of reality and, derived from that model, a concept of music as an efflorescence of nature in the culture of man. This is presented in detail in a series of figures (19-23 and especially 27).
Źródło:
Interdisciplinary Studies in Musicology; 2009, 8; 15-38
1734-2406
Pojawia się w:
Interdisciplinary Studies in Musicology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyka w kulturze chińskiej
Music in Chinese Culture
Autorzy:
Wolańska, Diana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1887202.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
kultura chińska
muzyka
Chinese culture
music
Opis:
Artykuł jest przeglądem historii muzyki chińskiej od czasów starożytnych do dziś. Autorka podkreśla, że muzyka chińska zachowuje wciąż swój indywidualny charakter, pomimo że zaznaczył się w niej wpływ Zachodu. W przypadku Chin mamy do czynienia z bardzo odmienną od europejskiej kulturą muzyczną, zwłaszcza w starożytnym okresie jej rozwoju. W Chinach od najdawniejszych czasów muzyka odgrywała wielką rolę, była ściśle powiązana z filozofią i religią. Wiara w społeczne i wychowawcze oddziaływanie muzyki przyczyniła się do otoczenia jej wręcz kultem. Typowe ograniczenia, kultywowanie tylko pewnych gatunków, sposobów opracowania, instrumentów oraz jej rygorystyczny konserwatyzm i archaizm uczynił tą muzykę wyjątkową i jedyną w swoim rodzaju. Dla starożytnej kultury chińskiej muzyka stała się mądrością serca, która była i nadal jest nieodłączną częścią codziennego życia każdego Chińczyka.
Summing up the development of Chinese music, we cannot forget, that Chinese music still remains very individual and characteristic in spite of the west having its influence on it. We are dealing with a very different musical culture, especially having taken the development of ancient music. From the start music in China played a major role, it was closely bonded with philosophy and religion. The belief in social and educational effects of music contributed to surrounding it with cult. Typical restraints, applied to only a few genres, interpretations and instruments and its rigorous conservatism and archaic nature made this music exceptional and one of a kind. For ancient Chinese culture music became the wisdom of the heart, which was and continues to be a hardwired part of every Chinese person’s life.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2014, 62, 9; 125-145
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mecenat muzyczny Habsburgów na jezuickim Śląsku
The Music Patronage of the House of Habsburg in the Jesuit Silesia
Autorzy:
Jeż, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036971.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Jezuici
Habsburgowie
Śląsk
kultura muzyczna
Athanasius Kircher
polityka
Jesuits
Habsburgs
Silesia
music culture
politics
Opis:
W procesie rozpowszechniania w Europie nowego stylu barokowej muzyki włoskiej istotną rolę odegrał mecenat Habsburgów. Jego historyczne i kulturowe znaczenie spotęgowały związki tej rodziny z Towarzystwem Jezusowym. Bliskie relacje między władzą świecką a elitami duchownymi epoki potrydenckiej stworzyły specyficzny rodzaj symbiozy społecznej, która pozwala na lepsze rozumienie kultury nowożytnej. Zjawisko to można obserwować na obszarach intensywnej konfrontacji konfesyjnej i politycznej, np. takich jak Śląsk, który był przedmiotem zarówno świeckiej i religijnej rekonkwisty. Ważnym jej elementem była muzyka wykonywana przez uczniów jezuickich konwiktów, finansowanych przez Habsburgów. Muzyka służyła jako język reprezentacji społecznej i medium rekonstrukcji tożsamości społeczności lokalnych na poziomach: parafii, miast, księstw, państw i całego imperium. Stymulowany przez Habsburgów i jezuitów mecenat muzyczny nie ograniczał się do pałaców i kościołów; dotyczył także muzyki wykonywanej w przestrzeni publicznej. Muzyka służyła więc potrzebom pragmatycznym i reprezentacyjnym; miała też niemałą wartość artystyczną.
In the process of dissemination in Europe of the new, early-seventeenth-century Italianate style in music, an important role was played by the House of Habsburg. Its historic and cultural significance was increased by close contacts of the members of this family, ruling in many lands on our continent, with the Society of Jesus, one of the most important religious circles in this period. Long-term relationships between the secular authorities and the spiritual elites of the post-Tridentine era created a kind of social symbiosis of the highest importance for a proper understanding of the early modern culture. This phenomenon can easily be observed in areas of confessional and political confrontation, such as Silesia, which was the subject of both secular and religious reconquest. One of the weapons in this cultural war was the music performed by the students of the Jesuit boarding schools in this region and financed by the foundations established by the Habsburgs: by the successive emperors and their children, who played important political functions in the area. Both sides of this relationship regarded music as a language of social representation and a medium for the reconstructed identity of the local communities on various levels: parishes, cities, duchies, countries, the Empire and the university. The repeated efforts at music patronage, stimulated by the House of Habsburg and undertaken in the Jesuit circles, were not limited to their residences and churches. The new soundscape of this culture quickly gained dominance in the city councils, schools, streets and squares. The music performed in this context was to be first of all very pragmatic and answer the current needs, which was not favourable to its later preservation. Aware of the musical taste of Habsburg family members, one should not, however, underestimate its artistic value. The archival records that correspond to the preserved music sources from this environment seem to confirm the above claims.to its later preservation. Aware of the musical taste of Habsburg family members, one should not,
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2017, 64, 13; 23-43
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wstęp. Muzyka. Terytoria kulturowe
Introduction. Music. Territories of culture
Autorzy:
Szpunar, Magdalena
Parus, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1857392.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2017, 96, 3; 10-13
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tomorrow is the fear. Lęk przed technologią w twórczości grup rockowych i metalowych
Tomorrow is the fear. Fear of technology in rock and metal groups’ works
Autorzy:
Małczyński, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853757.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
kultura rocka
metal music studies
audiowizualność
katastrofizm
kultura popularna
rock music culture
audio-visuals
catastrophism
popular culture
Opis:
This sketch analyses the series of images used by rock and metal bands (King Crimson, Voivod, Pestilence) on their selected album covers. They depict a distinctive motif of a face wincing because of some extreme traumatic sensation. Sources of theses extreme emotions are various, but one of the most significant is a sudden awareness of threats deriving form the unstoppable development of technology. Selected lyrics focusing on ominous and dystopian themes are also reflected upon and analysed. Their content clearly confirms the presence of fears and obsessions embedded in rock and metal music.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2018, 101, 2; 157-173
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pieśń żydowska na estradach koncertowych Pragi czeskiej w dwudziestoleciu międzywojennym
Jewish songs performed in concert venues in Prague during the period between the two world wars
Autorzy:
Jaczyński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408937.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kultura muzyczna
Europa Środkowa
Praga
pieśń żydowska
muzyka synagogalna
music culture
Central Europe
Prague
Jewish song
Synagogue music
Opis:
Charakterystyczną cechą międzywojennej kultury muzycznej Pragi – jednego z czołowych ośrodków kultury muzycznej w ówczesnej Europie Środkowej, była wielokulturowość. Miasto – szczególnie jego część niemieckojęzyczna – było otwarte m.in. na kulturę żydowską. Już we wczesnych latach 20. XX wieku można obserwować nastanie w Pradze mody na pieśń żydowską. Wykonywali ją w czołowych salach koncertowych Pragi (Urania, Mozarteum, Pałac Lucerna, sala niemieckiego teatru i in.) w języku hebrajskim oraz jidysz miejscowi i przyjezdni kantorzy oraz zawodowi śpiewacy specjalizujący się w żydowskim repertuarze, w tym liczni przybysze z terenów byłej Rosji. W pierwszej części artykułu autor nakreśla genezę zjawiska popularności pieśni żydowskiej (szerzej zaś: muzyki żydowskiej) na estradach koncertowych Pragi w okresie międzywojennym (wśród omawianych czynników wymienić można m.in. ruch koncertowy kantorów, zwiększenie popularności badań nad muzyką synagogalną i żydowską muzyką ludową, działalność promocyjną europejskich wydawców muzycznych oraz stanowisko czeskiej prasy wobec muzyki żydowskiej), a ponadto wskazuje prawdopodobne źródła żydowskiego repertuaru pieśniowego wykonywanego w Europie Środkowej. Dalszą część artykułu stanowi kronika prezentacji pieśni żydowskiej, zarówno w jej wersji synagogalnej, artystycznej, jak i ludowej (w postaci występów tak żydowskich, jak i nieżydowskich artystów: kantorów, śpiewaków operowych i kabaretowych, recytatorów) na praskich estradach dwudziestolecia międzywojennego, obejmująca listę wykonawców oraz – w miarę możliwości – wykonywane utwory. Zebrane materiały prasowe dotyczące recepcji tych występów zostały poddane analizie jako dokumenty ilustrujące stosunek praskiej publiczności, także „nieżydowskiej” (termin ten autor wprowadza jako kalkę stosowanego w ośrodkach niemieckojęzycznych przed wojną określenia Nichtjuden, nichtjüdisch) do muzyki żydowskiej i szerzej – żydowskiej społeczności. Kwerenda prasowa objęła międzywojenne dzienniki praskie („Prager Presse” i „Prager Tagblatt”) oraz czołowe muzyczne czasopismo Pragi „Tempo. Hudební Listy”.
A distinguishing characteristic of the music culture of Prague, which was then one of the leading centres of music culture in Central Europe, was its multiculturalism. The city, and its German-speaking part in particular, was receptive – among other influences – to Jewish culture. As early as in the 1920s, it could be observed that Jewish songs were becoming in vogue in Prague. They were performed in the major concert halls in Prague (Urania, Mozarteum, The Lucerna Palace, the hall of the German theatre, and others) in Hebrew and in Yiddish by local and visiting cantors and professional singers specializing in Jewish repertoire, including many newcomers from the territories of former Russia. In the first part of the article, the author discusses the origins of the popularity of Jewish songs (or, broadly speaking, Jewish music) in the concert venues of Prague during the period between the two world wars (the contributing factors included cantors' concert movement, the rising popularity of research into synagogue music and Jewish folk music, the marketing activities of European music publishers and the stance of Czech press on Jewish music); also, the author identifies the probable sources of the repertoire of Jewish songs performed in Central Europe. In the latter part of the article, the author chronicles the performances of Jewish songs in their synagogue, art and folk versions (performed by both Jewish and non-Jewish artists: cantors, opera and cabaret singers, or reciters) in the Prague venues during the prewar period, listing the performers and, where possible, the compositions. The gathered press materials concerning the reception of those performances have been analyzed as documents of the attitude of the Prague audiences, including non-Jewish listeners (the author uses the term 'non-Jewish' as a loan translation of the German words 'Nichtjuden', 'nichtjüdisch', used by German-speaking circles before the Second World War), to Jewish music and, in broader terms, to the Jewish community. The preliminary search of press materials covered daily newspapers published in Prague during the pre-war period (Prager Presse and Prager Tagblatt) and the then-leading music periodical in the city, Listy Hudební Matice and Tempo.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 2; 27-42
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyka w służbie klasztornej dyplomacji
Music in the service of monastic diplomacy
Autorzy:
Walter-Mazur, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408352.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
kultura muzyczna w XVIII wieku
benedyktynki
Marianna Siemianowska
kasaty
Sandomierz
18th-century music culture
Benedictine Nuns
dissolution
Opis:
W XVII i XVIII wieku status ksieni żeńskiego klasztoru był zbliżony do statusu feudalnego władcy. Reprezentowała ona klasztor wobec władzy duchownej i świeckiej, oraz czuła się odpowiedzialna za jego materialny dobrostan, skąd nierzadko wynikała konieczność utrzymywania dobrych relacji i pertraktowania z osobami, od których klasztor był w jakimś względzie zależny. Dobre stosunki należało utrzymywać także z opiekunami potencjalnych bogatych kandydatek do zakonu, które mogły wnieść pokaźny posag, ważny z punktu widzenia materialnego funkcjonowania wspólnoty, a także z własnymi koligatami i wszelkimi osobami, które mogły wywierać wpływy w częstych sporach majątkowych. Nadciągający okres kasat klasztorów wymagał tego, by decydentom zaprezentować klasztor jako dobrze uposażony i wzorowo funkcjonujący. Wreszcie, w niespokojnych czasach, nieraz przychodziło się ksieniom układać z dowódcami przemaszerowujących przez ich ziemie lub miasta wojsk. Wychodząc od opisu wydarzeń utrwalonych w kronice benedyktynek sandomierskich, spisywanej w latach 1762-1780, ukazuję w jaki sposób w prowadzonych przez przełożoną działaniach dyplomatycznych była wykorzystywana muzyka wykonywana przez klasztorną kapelę. Przykłady, jakie chciałam tu przywołać, ukazują funkcję reprezentacyjną i „towarzyszącą” muzyki w klasztorze benedyktynek sandomierskich,  a także rolę koncertu jako „daru” powodującego zaciągnięcie zobowiązania.
In the 17th and 18th centuries, a prioress or abbess at a nunnery had a status similar to that of a feudal lord. She represented the monastery in contacts with the ecclesiastic and secular authorities, and felt responsible for its material well-being, which frequently entailed the need to maintain good relations and to negotiate with persons on whom the convent was to some extent dependent, as well as with the parents or guardians of potential rich candidates for the cloistered life. The latter could bring in a large dowry, which was important for the material functioning of the monastic community. Another group of persons to remain on good terms with were the prioress’s relatives and all those who might influence the frequent disputes concerning property. In the period of monastic order dissolutions, it was important to prove to the decision-makers that the given convent was well-off and perfectly organised. Finally, in those turbulent times prioresses frequently had to negotiate with the commanders of troops passing through their lands or cities. I have used the description of events found in the chronicle of the Benedictine Nuns of Sandomierz, compiled in the years 1762–1780, to illustrate the ways in which music performed by the convent’s ensemble was used by the abbess in her diplomatic efforts. I give examples of the representative and ‘accompanying’ functions of music at the Benedictine Nuns’ Monastery in Sandomierz, as well as of the role of a concert as a ‘gift’ which creates an obligation.
Źródło:
Muzyka; 2019, 64, 2; 3-19
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Po śmierci idola. Od przestrzeni tanatycznej do nekrografii medialnej
After the death of an idol: From thanatic space to media necrography
Autorzy:
Kosek, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/51532069.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
tanatoturystyka fanów
kultura muzyki metalowej
tanatologia rocka
nekrografia medialna
thanatourism of fans
metal music culture
rock thanatology
media necrography
Opis:
Celem artykułu jest charakterystyka wybranych zagadnień związanych z turystycznymi podróżami fanów rocka i metalu do „przestrzeni śmierci”. W tekście, oprócz nakreślenia specyficznych obszarów rockowej tanatoturystyki, omówione zostały niektóre aspekty dotyczące komponentów medialnych nekrografii. Symboliczne elementy „pośmiertnej egzystencji” metalowego idola omówiono na przykładzie zmarłego w 2015 roku muzyka Iana „Lemmy’ego” Kilmistera. Opracowanie stanowi wstępne rozpoznanie złożonych zjawisk wpisujących się w problematykę tanatoantropologii kultury metalowej, ciągle niepogłębionej w rodzimych badaniach muzykoznawczych.
The purpose of this article is to characterize selected issues related to the tourist travels of rock and metal fans to deathspaces. In addition to outlining specific areas of rock thanatourism, the text discusses some aspects of the media components of  ecrography. The symbolic elements of a metal idol’s “posthumous existence” are explored using the example of musician Ian “Lemmy”Kilmister, who passed away in 2015. The study is a preliminary recognition of the complex phenomena that are part of this area, still not thoroughly examined in domestic popular music studies; it focuses on the problematic thanatoanthropology of metal music culture.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2023, 15, 4; 45-57
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Max Filke (1855–1911) i jego warsztat kompozytorski na przykładzie preludiów organowych ze zbioru Eduarda Stehlego
Max Filke (1855–1911) and his compositional workshop on the example of organ preludes from the collection of Eduard Stehle
Autorzy:
Szendzielorz, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570377.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Diecezjalny Instytut Muzyki Kościelnej. Katedra Muzykologii Uniwersytetu Opolskiego
Tematy:
Max Filke
śląska kultura muzyczna
muzyka religijna
twórczość organowa
preludia na organy
Silesian music culture
religious music
organ creativity
preludes for organs
Opis:
Looking at the tradition and heritage of the Silesian land, it can be concluded that over the centuries it has become a culturally distinct European borderland formed by the influence of three mutually interpenetrating cultures: Polish, Czech and German, as well as different religions: Catholic and Protestant. All these factors have made the map of Silesia a peculiar mosaic of multicultural colors, thanks to which this area was marked by the unusually rich legacy of centuries-old activities of distinguished figures for whom the mentioned diversity was a source of creative inspiration. The nineteenth century became an extremely interesting historical moment. Europe was overwhelmed by the spreading romantic current, filled with strong emotionality, and new currents coming from various directions. Various musical styles, forms and genres began to develop and transform. At the same time, however, this century was dominated by one more rapidly developing trend, which was the then Cecilian movement, postulating the renewal of church music and a return to the roots by modeling on Gregorian chorale and Palestrina's polyphony. It should be noted that it was the Silesia where the Cecilian ideas were widely disseminated and implemented in the common composing practice. Max Filke (1855–1911), a composer, musician, conductor, bandmaster and teacher, lived and carried out his extensive activities between these two poles. He was born in Ściborzyce Małe near Głubczyce in the Opole region, where he took his initial steps in the field of music under the supervision of native authorities, and his first teacher was Moritz Brosig (1815-1887) - a titled organist of the Wrocław cathedral with outstanding composing skills. He studied in Regensburg - a city that is a center of Cecilianism, drawing on local church music patterns, and then practicing in various German environments as a conductor of choirs and instrumental ensembles. In the end, however, he returned to the Silesian land, due to the job of the bandmaster of the Wrocław cathedral, and he remained there for the rest of his life. Looking through the rich opus vite of Filke, one can find confirmation of the mentioned bipolar reality. His work includes compositions referring to Palestrina's exemplary style, which is evident not only in the chamber cast, but also in the manner in which the voices are conducted and the exposed vision of Renaissance harmony is built. This style, however, is intertwined with songs externalizing a completely different, more monumental sound mass, characterizing typical romantic sound. Thus, Filke's compositions show a gradual evolution of his style. He began his creative work as a faithful follower of Cecilianists, but as soon as he took the Wrocław position, he began to combine existing patterns with local tradition. The influences of the New German school and the achievements of the most outstanding artists of the Romantic era were also certainly indifferent. It should be emphasized, however, that the composer's overall activity was undoubtedly guided by the overriding purpose of liturgical service to God. The era of Romanticism and the reforms of church music resulting from it contributed to the increased interest in organ composing, after relatively little interest in this instrument in the second half of the 18th century. Both concertos and virtuoso compositions were created, as well as utilitarian compositions closely related to liturgy and the then popular practice of "preluding" during services. It should also be noted that Silesia was a special area in the field of organ building development. It was in these areas that multi-generational organ companies were active, which built numerous opuses of high-quality instruments, taking into account the latest trends and tendencies arising in pan-European organ craftsmanship. The nineteenth century, in turn, contributed to the development of organ factories that built instruments on a larger scale. Thanks to this, many smaller parishes gained organs at that time, which in turn contributed to more effective propagation of church singing and music in Silesia. In turn, equipping the temples with noble instrumentation generated a demand for valuable music, properly fitting into liturgical celebrations, as well as performed at the appropriate level. Although in Silesia there were two different religious denominations next to each other: Catholicism and Protestantism, in both cases organs and organ music played an important role in celebrating rituals. Wrocław was the leading Silesian center for organ music. Outstanding organists, virtuosos, composers and pedagogues gathered around individual churches and the Institute of Church Music of the University of Wrocław. In the nineteenth century, organ music was an extremely important element of Silesian music culture, becoming at the same time one of the determinants of its wealth. In 1892, a collection under the editorship of Santgallen bandmaster Eduard Stehle entitled Praeludia organi ad singulas partes cantus gregoriani quem Graduale Romanum authenticum exhibit was printed. It contains compositions of 30 authors, including the name of Filke. The publication contains organ preludes composed on the basis of Gregorian processional chants of the Holy Mass, such as: Introit, Offertorium i Communio, for Sunday and holiday days of the liturgical year. Max Filke's preludes included in the collection are in the form of short organ miniatures, each of which can fit a maximum of one printed page. Such requirements set them a liturgical purpose, to which the composer fully surrounded, while making every effort to create sound constructions. For this purpose, he does not use melodic material faithful to Gregorian chant, which would consist of more or less developed harmonization of cantus firmus, thanks to which the prelude becomes a peculiar composition, inspired by a specific liturgical form and mass antiphon text, with a motivational reference to the Gregorian melody. It should be noted that, although Filke points to a specific Gregorian modus in each of the songs, he does not use pure modality, which was a common practice during this period. His works, however, are characterized by modal cadences, or rather more precisely - they refer to modal cadences. The composer uses harmony efficiently, successfully uses imitative, figurative and polyphonic techniques, as well as motivational correspondence between voices. The structural-tonal basis, dictated by a close relationship with a specific composition, having its source in the Gregorian chant, affects the expression and emotional side of the song, and also builds its symbolism, as Gregorian singing and the content it brings are rooted in centuries-old history and Church heritage. Although the presented preludes are only small instrumental miniatures, they fulfill an extremely important liturgical space. The practice of "preluding" was once an integral part of the liturgy celebrated in Latin, which was a common phenomenon. So the composers wrote numerous songs referring to individual parts of the Mass. Organ music thus entwined almost the entire liturgy, acting as an important and inseparable element of liturgical celebrations. And in this context, one could treat Max Filke's preludes, even in modern times. This music, inspired by the first and most important singing of the church, and at the same time by its spirituality and deeply rooted tradition, fully with its character fits into the frames of sacred rites, being able to successfully reach the hearts of the faithful and accompany them in prayer meditations.
Źródło:
Folia Organologica. International yearbook of organ and organ music; 2020, 3; 115-141
2657-6082
2719-3284
Pojawia się w:
Folia Organologica. International yearbook of organ and organ music
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Counter…what? Metal Music and Its Culture in the 21st Century
Autorzy:
Karbownik, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/49351279.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
heavy metal
kultura metalowa
kontrkultura
kultura komercyjna
komodyfikacja
subkultura
metal culture
counterculture
commercial culture
commodification
subculture
Opis:
The author of this article seeks to verify the thesis that proclaims that metal culture can be classified as counterculture. The author supported her arguments with research she conducted in Poland in 2018–2020. The main research questions concerned controversy in metal music and manifestations of social discord, as well as other issues that might constitute the recognition of metal culture as a counterculture. Based on the research, a redefinition of the term was proposed to make it more useful today.
Autorka artykułu stara się zweryfikować tezę głoszącą, że kulturę metalową można zaliczyć do kontrkultury. Autorka poparła swoje argumenty badaniami, które prowadziła w Polsce w latach 2018–2020. Główne pytania badawcze dotyczyły kontrowersji w muzyce metalowej i przejawów niezgody społecznej, a także innych zagadnień, które klasyfikują kulturę metalową w obrębie kontrkultury. Opierając się na przeprowadzonych badaniach zaproponowano redefinicję tego pojęcia tak, aby było ono bardziej użyteczne w dzisiejszych czasach.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2022, 14, 3; 91-100
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wkład klasztorów w rozwój kultury organowej średniowiecznej i wczesnonowożytnej Małopolski (od XIV do końca XVI w.)
The contribution of monasteries to the development of organ music culture of Małopolska in the medieval and early modern periods (from the fourteenth to the late sixteenth centuries)
Autorzy:
Rajman, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409396.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
organy
kościół
klasztor
zakon
organista
klawiatura
tabulatura
parafia
organs
church
monastery
convent
organist
keyboard
tablature
parish
Opis:
Podstawę źródłową wniosków zawartych w tym artykule stanowią wyniki kwerendy w źródłach wytworzonych przez klasztory (dokumenty, rachunki, inwentarze, nekrologi, żywoty przełożonych, kroniki), rękopiśmiennych aktach sądowych biskupa i oficjała krakowskiego z XV i XVI w. oraz protokołów powizytacyjnych i ksiąg miejskich. Autor uwzględnił także całą literaturę przedmiotu. Rozpatrując dane źródłowe autor stawia tezę, że w XIII w. nie ma jakichkolwiek wzmianek o organach w kościołach klasztornych – za wysoce problematyczny i mało wiarygodny uznaje przekaz o organiście w kościele dominikańskim w Sandomierzu odnoszący się rzekomo do 1259 r. (przekaz ten pochodzi, w istocie rzeczy, dopiero z XVIII w.). Pierwsza wzmianka o organach klasztornych (1376) dotyczy kościoła bożogrobców w Miechowie. Zostały one ufundowane przez ówczesnego prepozyta Marcina Czcika. Podkreślić należy fakt, że miechowski kościół klasztorny pełnił zarazem funkcję kościoła parafialnego. Potrzeba oprawy muzycznej nabożeństw dla wiernych była jedną z ważniejszych przyczyn wybudowania organów w kościołach dominikanów i franciszkanów krakowskich. Istnienie organów w kościele dominikańskim w Krakowie możemy datować najpóźniej na pierwszą dekadę XV w. Zachowało się sporo wzmianek o konkretnych muzykach w tym kościele, a z XVI w. pochodzą informacje o organach w innych niż Kraków, kościołach dominikańskich. Czas wybudowania organów w kościele św. Franciszka przypada na okres przed 1445 roku. W XVI w. był to najlepiej wyposażony w instrumenty kościół w diecezji krakowskiej – 2 organy główne i pozytyw w każdej z kaplic bocznych Ważnymi ośrodkami kultury muzycznej były klasztory kanonickie. Z XV–XVI w. zachowało się wiele wzmianek imiennych o organistach w kościele kanoników regularnych przy kościele Bożego Ciała na Kazimierzu. W XVI w. organy grały także w innych kościołach tej reguły, a na szczególną uwagę zasługuje klasztor w Kraśniku (znani są tutaj wszyscy organiści z XVI w.). W kościele klasztornym św. Ducha w Krakowie organista jest poświadczony w 1443 roku. W kościele premonstratensów w Brzesku-Hebdowie  organy były prawdopodobnie już w XV w, a w XVI w opactwie w Nowym Sączu, u kanoników regularnych od pokuty błogosławionych Męczenników w kościele św. Marka w Krakowie w 1541 r. Odrębnym zagadnieniem są kościoły klasztorne ściśle konwentualne. O organach w kościele benedyktynów w Tyńcu możemy wnioskować z faktu, że już w 1405 r. wzmiankowany jest organista benedyktyn Jan. Można przypuszczać, że organy w tym kościele istniały pod koniec XIV w. Problematyczne są początki organów w kościele na Łysej Górze, a zwłaszcza przypisywanie ich fundacji królowi Władysławowi Jagielle. Organy w kościele augustianów św. Katarzyny na Kazimierzu, klasztoru o wybijającej się kulturze muzycznej, istniały przed 1436 roku. W drugiej połowie XV w. kościół posiadał 2 instrumenty. Z 1494 r. pochodzi wzmianka o organiście w klasztorze augustianów w Olkuszu, filii kazimierskiego konwentu. Brak w pełni przekonywujących źródeł do datowania organów w kościołach bernardyńskich na okres przed 1600 rokiem. Dotyczy to także kościoła N. Marii Panny na Jasnej Górze, świątyni konwentualnej paulinów. Kontrastuje z tym stanem wiedzy, pierwsza wzmianka o organiście w kościele paulińskim na Skałce, bowiem dowodzi istnienia organów już w 1475 roku. O wczesnym powstaniu organów w kościele na Skałce zadecydowała niewątpliwie funkcja parafialna tej świątyni. W przypadku kościoła karmelitów, zakonu o surowej regule, na podkrakowskich Garbarach, gdzie organy istniały już w pierwszej połowie XV w. wpływ miały zarówno potrzeby muzyczne konwentu, jak i fakt, że znajdował się tutaj słynący łaskami obraz maryjny. Późno powstały organy w kościołach cysterskich, co również wiązało się z nakazami reguły. W Mogile wybudowano je w latach 1522–46 – jest to najstarszy przykład organów cysterskich w Małopolsce. Istnienie organów w kościele cysterskim w Jędrzejowie jest poświadczone w 1573 r., a w Szczyrzycu w 1597. Zapewne na XVI w. przypada także budowa organów w Koprzywnicy i Wąchocku, ale brak na razie źródeł potwierdzających tę hipotezę. W klasztorach żeńskich – u klarysek w Krakowie i norbertanek na Zwierzyńcu oraz w Imbramowicach, mimo zakazów wypływających z reguły (zakaz obecności mężczyzn), działalność organistów, a zatem i istnienie instrumentów, da się wykazać dla drugiej połowy XV w. Organista w kościele benedyktynek w Staniątkach jest poświadczony w 1521 r., a u klarysek w Starym Sączu w 1568 roku. Instrument w Starym Sączu istniał niewątpliwie znacznie wcześniej. Muzyka organowa w kościołach klasztorów żeńskich służyła wyłącznie przy śpiewie chóru zakonnic, kościoły te bowiem były całkowicie zamknięte dla profanów. Biorąc pod uwagę także źródła z końca XVI w. można obliczyć, że 36 kościołów klasztornych w Małopolsce (tożsamej terytorialnie z diecezją krakowską) posiadało instrumenty muzyczne. Zebrane wzmianki źródłowe stanowią świadectwo, że niektóre klasztory, posiadające własne warsztaty, (np. klasztor franciszkański w Krakowie) wykonywały prace także dla innych kościołów. Z kolei korzystanie przez zakonników z dorobku różnych środowisk organmistrzowskich widzimy w sytuacjach, gdy zatrudniani byli organmistrze ewidentnie niezakonni, lub gdy do odbioru gotowych organów klasztornych zaprasza się jako ekspertów np. organistów w kościoła Mariackiego. Wzmianki imienne o organistach świadczą, że rekrutowali się oni aż z trzech środowisk muzyków – z konwentu, z organistów niezakonnych, ale będących osobami duchownymi, z organistów świeckich. Zauważalne jest, że np. u cystersów organistami byli wyłącznie mnisi. Dane o wielkości organów pochodzą z XVI w. i dotyczą instrumentu w Miechowie – 22 głosy i u dominikanów krakowskich – 16 głosów. Organy klasztorne były montowane w różnych miejscach kościoła – pod sklepieniem nawy głównej, na ścianie z boku prezbiterium, na ścianie nad ołtarzem, nad wejściem zachodnim. W klasztorach małopolskich powstały niezwykle cenne dzieła muzyki organowej. Najsłynniejsze z nich to tabulatura klasztoru św. Ducha w Krakowie oraz tabulatura Jana z Lublina. Oba zawierają szereg utworów, które były wykonywane z użyciem klawiatury nożnej. Świadczą, że średniowieczne klasztory małopolskie były środowiskami żywo zainteresowanymi rozwojem budownictwa organowego i muzyki organowej.
The source base for the conclusions presented in the article are the results of preliminary research in the sources generated by the monasteries (documents, financial records, inventories, obituaries, biograms of superiors, chronicles), manuscript court files of the bishop’s court and the judicial vicar from the fifteenth and sixteenth centuries, and postinspection protocols and municipal records. In addition, the author took into account the existing literature on the subject. While analyzing the data found in the sources, the author puts forward the hypothesis that no references to pipe organs in monastic churches exist in sources from the thirteenth century – a source mentioning an organist in the Dominican church in Sandomierz, allegedly referring to 1259, is open to questions and unreliable (in fact, it dates from as late as the eighteenth century). The first reference to a pipe organ in a monastic setting refers to the Church of the Holy Sepulchre in Miechów (1376). It was by the then provost Marcin Czcik. It should be emphasized that the monastic church in Miechów functioned at the same time as a parish church. The need to provide a music setting to religious services for the congregation was an important reason why the pipe organs were constructed in the Dominican and Franciscan churches in Cracow. The pipe organ in the Dominican church in Cracow were built in the first decade of the fifteenth century at the latest. Many references have survived to specific musicians in this church, while in the sixteenth century pipe organs in Dominican churches in other cities are mentioned. The construction of the pipe organ in the Church of St Francis dates back to a period before 1445. In the sixteenth century, it was the best equipped church in the Cracow diocese when it came to musical instruments – two main pipe organs and a positive organ in each of the flanking chapels. Important centres of music culture were located in the monasteries of the Canons Regular. Sources from the fifteenth and sixteenth centuries contain numerous references to names of specific organists employed at the Corpus Christi Church in the district of Kazimierz. In the sixteenth century, organ music was also performed in other churches of this order, most remarkably in the monastic church in Kraśnik (in this case, a complete list of sixteenth-century organists has survived). In the Church of the Holy Spirit in Cracow, the presence of an organist in confirmed in the sources from as early as 1443. The Premonstratensian church in Brzesko-Hebdowo probably had a pipe organ as early as in the fifteenth century, the abbey in Nowy Sącz – in the sixteenth century, the St Mark Church of the Canons Regular of the Penance of the Blessed Martyrs in Cracow – in 1541. A separate subject are monastic churches with a purely conventual function. The presence of a pipe organ in the Benedictine church in Tyniec can be deduced from a reference to the organist – a Benedictine monk named Jan – from 1405. It can be speculated that this church had a pipe organ as early as in the late fourteenth century. The origin of the pipe organ in the church in Łysa Góra are unclear, particularly attributing its foundation to King Ladislaus Jagiello. The pipe organ in the St Catherine Church of the Augustinian Order in Kazimierz, a remarkable centre of music culture, existed before 1436. In the second half of the fifteenth century, the church had two instruments. A reference to an organist in the Augustine church in Olkusz, a branch of the Kazimierz convent, comes from 1494. There are no reliable sources for dating the pipe organs in Bernardine churches in the period before 1600. The same holds for the Holy Virgin Mary Church at Jasna Góra, the conventual temple of the Pauline Order. In contrast to this state of knowledge, we know about a reference to an organist in the Pauline church at Skałka, providing evidence that a pipe organ existed there as early as in 1475. Providing this temple with the instrument so early was undoubtedly influenced by the fact that it functioned as a parish church. As for the Carmelitan church, belonging to an order with a very strict rule and located in the suburban district of Garbary, the pipe organ existed there as early as in the first half of the fifteenth century, which was stimulated by the musical needs of the convent and the fact that the temple hosted an effigy of the Holy Virgin famous for various graces. In Cistercian churches, pipe organs were installed relatively late, which was also connected with the principles of the rule. In Mogiła, a pipe organ was constructed in the years 1522–46 and is the earliest example of a Cistercian pipe organ in Małopolska. The presence of a pipe organ in the Cistercian church in Jędrzejów is confirmed in 1573, and in Szczyrzyc in 1597. In all probability, in the same sixteenth century pipe organs were constructed in the churches in Koprzywnica and Wąchock, but there are no sources yet to substantiate this hypothesis. In female monasteries – Poor Clares in Cracow and Premonstratensians in Zwierzyniec and in Imbramowice – the activity of organists, and therefore the presence of instruments, is confirmed in the second half of the fifteenth century, despite the rules that excluded male presence in the premises. The activity of an organist in the Benedictine female convent in Staniątki is confirmed in 1521, while Poor Clares in Nowy Sącz had an organist in 1568. The instrument in Nowy Sącz undoubtedly existed much earlier. In the monastic churches of female convents, organ music served only as accompaniment to choirs of nuns, because those churches were closed to laymen. If we additionally take into account sources from the late sixteenth century, it becomes possible to calculate that 36 monastic churches in Małopolska (in a territory overlapping with the Cracow diocese) possessed musical instruments. The collected references found in the sources prove that some monasteries (e.g. the Franciscan convent in Cracow) had their own workshops and supplied other churches. On the other hand, we notice that the convents would use the services of various organ-building centres as the builders employed for the purpose of constructing pipe organs were definitely not monks, or when organists employed elsewhere, e.g. in St Mary’s Church, were hired as experts for the procedure of acceptance. References to musicians mentioned by name prove that they were recruited from three circles: the convent itself, non-monastic clergy and lay-organists. It is remarkable that e.g. in Cistercian temples only monks were accepted as organists. Information about the size of the instruments dates back to the sixteenth century and refers to the pipe organ in Miechów, which had 22 pitches, and to the instrument in the Dominican church in Cracow with 16 pitches. Monastic pipe organs were installed in different places in the temple: above the vaulting of the nave, on the side wall of the presbytery, on the wall above the altar, or above the western entry. In Małopolska, monasteries were places were the most precious works of organ music originated. The most famous of them are the Holy Ghost Tablature from Cracow and the Jan of Lublin Tablature. Both contain a number of compositions performed with a pedal keyboard. Also, they provide evidence that the monastic circles in Małopolska in the Middle Ages fostered a keen interest in the development of organ-building and organ music.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 3; 43-64
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wydatki zakrystii krakowskiego kościoła Bożego Ciała (I poł. XVII w.) jako świadectwo kultury muzycznej Kanoników Regularnych Laterańskich
Expenses of the Sacristy of the Corpus Christi Church in Kraków (1st Half of 17th Century) as a Testimony to the Music Culture of the Canons Regular of the Lateran
Autorzy:
Grajewski, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036126.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
muzyka
Kanonicy Regularni Laterańscy
Kraków
klasztor
music
Canons Regular of the Lateran
Cracow
closter
Opis:
W Archiwum kościoła pw. Bożego Ciała w Krakowie znajduje się księga rachunkowa (Expensa pecuniae) prowadzona przez zakrystianów w latach 1616-1676. Autor artykułu przeanalizował te zapisy, które dotyczą wydatków na muzykę kościelną. Zakonnicy płacili śpiewakom, instrumentalistom za uświetnienie muzyką liturgii. Pierwsza część księgi dotyczy okresu przed najazdem szwedzkim, tj. lat 1616-1652, kiedy nastąpiła przerwa w prowadzeniu rachunkowości. Dokument jest dowodem wysokiej kultury muzycznej kultywowanej w klasztorze krakowskim.
In the archives of the Corpus Christi Church in Kraków there is a ledger (Expensa pecuniae) that was maintained by the sacristans during the years 1616-1676. The author or this paper analyzed the entries which reflect music-related expenses. The monks paid the singers or instrumentalists for enhancing the liturgy. The first part of the ledger refers to the period between 1616 and 1652. The Swedish invasion interrupted the process of maintaining the ledger. The document proves a high-level music culture cultivated in the monastery in Kraków.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 13; 217-237
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Muzyczna scena Różewicza
Tadeusz Różewicz’s Musical Stage
Autorzy:
Wąchocka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/47080833.pdf
Data publikacji:
2024-08-23
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Tadeusz Różewicz
popularna kultura muzyczna
muzyka użytkowa
dramaturgia muzyczna
parodia
przestrzeń dźwiękowa
formy heterogoniczne
popular music culture
applied music
musical dramaturgy
parody
space of sound
heterogeneous forms
Opis:
Artykuł przedstawia różnorodne formy muzyki (klasycznej i popularnej) i sposoby ich zastosowania w dramatach Tadeusza Różewicza. Autorka poddaje weryfikacji opinię o wizualnym charakterze Różewiczowskiego teatru, wskazując, że sfera audialna (jakości foniczne języka, mikrodramaturgia zdarzeń dźwiękowych i projektowana muzyka) często odgrywa w aranżowaniu percepcji odbiorców równie istotną rolę jak obraz sceniczny. Korzystając z metod badań intermedialnych, wydobywa dramaturgiczny potencjał muzycznych intertekstów, niosących znaczenia dialogujące z tekstem lub nieprzekazywane przez słowo. Pokazuje możliwości użycia muzyki jako autorskiego komentarza, tworzącej w powiązaniu z metateatralnością środowisko sprzyjające satyrze, parodii, grotesce. Prawidłowością sztuk Różewicza jest usytuowanie elementów muzycznych na nieostrej granicy pomiędzy macierzystym kontekstem utworu a aktywizowanymi przez nie kontekstami kulturowymi. Zarazem nowoczesne, kompleksowe podejście do sfery brzmieniowej prowadzi nieraz do zacierania jakościowych różnic między zjawiskami akustycznymi, a w rezultacie – do emancypacji przestrzeni dźwiękowej rozumianej nie jako wynik zerwania więzi z obrazem, lecz jako zdolność do wnoszenia odmiennych sensów, nieredukowalnych do jego znaczeń.
This article presents the varied forms of music (classical and popular) as well as their applications in the theatre plays of Tadeusz Różewicz. Its author contests the hypothesis that Różewicz’s theatre is visual in nature, demonstrating that its aural qualities (phonetic characteristics of language, microdramatic properties of aural events, and the projected music) play no less important a role in engineering the audience’s perceptions than the visual aspects. Using the methodology of intermediality studies, she brings out the dramatic potential of musical intertextualities that come into dialogue with the text or that cannot be expressed by the spoken word; she shows how music can become the playwright’s side note, which can be satirical, parodistic, or grotesque in its metatheatrical nature. Musical elements in Różewicz’s plays are typically straddling the boundaries between the original context of the play and the cultural contexts evoked by those elements. At the same time, the modern, multifaceted approach to the aural aspect often leads to blurring the lines between the acoustic phenomena and, consequently, to the emancipation of the aural space—an emancipation that is not a secession from the visual but a new quality with new meanings that cannot be borne out of the visual.
Źródło:
Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 3; 165-186
0031-0522
2658-2899
Pojawia się w:
Pamiętnik Teatralny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustawiacze automatycznego carillonu ratusza Głównego Miasta w Gdańsku — Franciscus de Rivulo i jego następcy
Setters of the automatic carillon at the Main Town Hall in Gdańsk — Franciscus de Rivulo and his successors
Autorzy:
Popinigis, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521944.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku
Tematy:
music culture of old Gdańsk
automatic carillon of the Main Town Hall in Gdańsk
setters of the Gdańsk Main Town Hall
automatic carillon
Franciscus de Rivulo
Gdańsk
carillon tablatures
Opis:
In 1561 an automatic carillon was installed at the Main Town Hall in Gdańsk. The mechanism was programmed by so-called town hall bell setters, who were employed by the City Council. We know the names of over twenty people who held this post. The fi rst was Franciscus de Rivulo — a composer most probably originally from the Netherlands. Out of all the bell setters that followed, he turned out to be the most signifi cant musician and outstanding composer. Later, the mechanism was programmed by other musicians, chiefl y organists, as well as members of the city orchestra and musicians’ guild. As many as ten of tchem were professional organists: Michael Colrep, Jacob Tetius, Franz Tetius, Andreas Neunaber, Jacob Neunaber, Christian Bühn, Theodor Friedrich Gülich, Rudolph Liebegott Liebendey, Julius Krieschen and Paul Krieschen. Members of the city chapel included Philipp Schönberg, Bartel Biehn and Johann Georg Borowski, while the musicians’ guild was represented by Hans Neunaber and Peter Bewersdorff. In the fi nal decades of the 17th century, the post was for the fi rst time held by a clockmaker, Johann Eichstedt. In the 19th century, the post of bell setter was held by two other members of this profession — Paul Friedrich Knaack and Carl Anton Kaschlinsky. On account of their professional training, these clockmakers were very familiar with the mechanism of the ‘singing device’ and they had no problems with setting music on the carillon drum. The article focuses on those setters whose activities had in some way infl uenced the musical culture of Gdańsk. It also points to the work of as yet not so well-know setters. Nevertheless, research is underway and in near future it promises to shed light on many of these currently unclear matters.
Źródło:
Aspekty Muzyki; 2012, 2; 67-79
2082-6044
Pojawia się w:
Aspekty Muzyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teodor Leszetycki. Notatki z biografii artysty i pedagoga w świetle stosunków z rodziną, przyjaciółmi i uczniami (część I)
Theodor Leschetizky. Notes on the biography of an artist and educator, in the light of his relations with the family, friends and pupils (Part I)
Autorzy:
Chmara-Żaczkiewicz, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28411999.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Teodor Leszetycki
pianistyka XIX i XX wieku
kultura muzyczna w Wiedniu
Annette Essipoff
Theodor Leschetizky
pianism in 19th and 20th century
music culture in Vienna
Opis:
Urodzony w 1830 r. w rezydencji Ernesta Potockiego w Łańcucie, a zmarły w 1915 r. w Dreźnie, Teodor Leszetycki zajmował w muzyce polskiej i europejskiej XIX w. miejsce szczególne. Pochodząc z czesko-polskiej rodziny od pokoleń uzdolnionej artystycznie, interesował się niemal wszystkimi rodzajami muzyki, preferując przede wszystkim twórczość fortepianową. Studia pianistyczne odbył w Wiedniu u Carla Czernego i Simona Sechtera, zainteresował się też poważnie dydaktycznymi i kompozytorskimi doświadczeniami Antona Rubinsteina i Franza Liszta. Był koncertującym pianistą, kompozytorem i dyrygentem, przede wszystkim jednak jednym z najsłynniejszych w Europie XIX w. nauczycieli gry na fortepianie (miał podobno około 1000 uczniów; do dziś zidentyfikowano około trzystu nazwisk). Karierę pianistyczną rozpoczął jako piętnastolatek, występując w Wiedniu i okolicach. Kilka lat później, w 1852 r., wraz z ojcem, Józefem, wyjechał do Petersburga, gdzie m.in. mieszkał zaprzyjaźniony z nim Rubinstein. W Petersburgu spędził blisko piętnaście lat: był ulubieńcem i protegowanym księżnej Heleny Pawłownej, grywał w teatrze Michajłowskim, dyrygował dworskimi i publicznymi koncertami, nadzorował przebieg nauki muzycznie uzdolnionych panien ze słynnego Instytutu Smolnego oraz – także wraz z Rubinsteinem – przyczynił się do utworzenia petersburskiej Akademii Śpiewaczej, Rosyjskiego Towarzystwa Muzycznego i – w 1862 r. – Konserwatorium; pod koniec pobytu w Petersburgu otrzymał tytuł honorowego profesora tej uczelni. W tych latach odbywał też liczne podróże artystyczne: co najmniej dwukrotnie wystąpił w Paryżu, ponadto w Austrii, Niemczech, Anglii i Holandii, gdzie występował w roli solisty i kameralisty. W Petersburgu związał się najpierw ze śpiewaczką Anną Friedebourg, a następnie z Annette Essipoff, swoją uczennicą, z którą od 1878 r. zamieszkał w Wiedniu. Często razem koncertowali, wykonując m.in. repertuar na cztery ręce lub dwa fortepiany i w tej roli święcili prawdziwe triumfy. Często Teodor kierował też orkiestrą towarzyszącą Annette w jej występach koncertowych. Essipoff, która kilkakrotnie występowała też sama przed polską publicznością, znana była w tym czasie jako doskonała interpretatorka twórczości Chopina i mistrzyni tempa rubato.Leszetycki przez krótko związany był z Konserwatorium wiedeńskim, jednak ze względu na zwiększającą się lawinowo liczbę uczniów, rozpoczął organizować lekcje prywatne. Długoletnim przyjacielem z tego okresu był Ludwig Bösendorfer, znany fabrykant fortepianów; listy do niego z prośbami o zaopatrzenie wychowanków w dobre instrumenty stanowią cenne źródło do biografii i pedagogicznej działalności Leszetyckiego. Przełom lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX w. to okres wielkiej koncertowej aktywności Teodora, kiedy to wspólnie z Annette uczestniczył w kilku słynnych europejskich seriach tzw. koncertów „nadzwyczajnych”, obok takich sław, jak Eugen d’Albert, Clara Schumann, Hans von Bülow, Camille Saint-Saëns czy Emil von Sauer. Leszetycki dobrze znał repertuar romantyczny, miał jednak zwyczaj prezentowany utwór „wzbogacać” własnymi dodatkami i skreśleniami, co wśród wykonawców było wówczas częstą praktyką. Miał poglądy zdecydowanie konserwatywne. Nie interesował do Wagner, Bruckner czy Brahms (którego zresztą podziwiał), ale też Bach (chyba że w wirtuozowskich opracowaniach). Cenił natomiast Webera, Mendelssohna, Dvořáka, Griega, Czajkowskiego, Saint-Saënsa.
Born in 1830 at Ernest Potocki’s residence in Łańcut, died in 1915 in Dresden – Theodor Leschetizky (in Polish spelling: Teodor Leszetycki) holds a special place in Polish and European 19th-century music. He belonged to a Czech-Polish family whose members demonstrated artistic talents for many generations. He was interested in nearly all kinds of music, but had a special preference for the piano, which he studied in Vienna with Carl Czerny and Simon Sechter. He also exhibited serious interest in the educational and compositional heritage of Anton Rubinstein and Franz Liszt. Leschetizky was a concert pianist, composer and conductor. First and foremost, however, he was known as one of Europe’s most famous piano teachers in the 19th century. He is believed to have had about a thousand pupils, c. 300 of whom have been identified to date. He embarked on a pianistic career as a 15-year-old, giving performances in Vienna and the neighbouring area. Several years later, in 1852, he left with his father Józef for Petersburg, where, among others, his friend Rubinstein lived. He spent 15 years in that city, becoming a favourite and a protégé of Grand Duchess Elena Pavlovna. He gave performances at the Mikhailovsky Theatre, conducted court and public concerts, and supervised the education of musically gifted young girls – students of the famous Smolny Institute. Together with Rubinstein, he likewise contributed to the establishment of Petersburg’s Singers’ Academy, the Russian Musical Society and – in 1862 – the Petersburg Conservatory, of which he became an honorary professor toward the end of his stay in that city. He also undertook numerous concert tours, with at least two performances in Paris, as well as appearances in Austria, Germany, England and the Netherlands, in the roles of both soloist and chamber musician. In Petersburg his partner was the singer Anna Friedebourg, and later his pupil Annette Essipoff, with whom in 1878 he settled in Vienna. They gave concerts together, playing, among others, repertoire for four hands or two pianos – which brought them tremendous success. Theodor also frequently conducted the orchestra that accompanied Annette in concerts. Essipoff performed several times for the Polish audience as well, and was renowned at that time as an excellent interpreter of Chopin’s music and a mistress of the rubato. For a short time, Leschetizky was associated with Vienna Conservatory, but the rapidly growing number of pupils made him focus on private lessons. Ludwig Bösendorfer, the well-known piano manufacturer, was his long-time friend. Leschetizky’s letters to him, requesting good instruments for his students, are a valuable source for the pianist’s biography as an educator. In the late 1870s and early 1880s, Theodor led an extremely busy concert life, and together with Annette took part in several series of so-called “extraordinary concerts”, along with such celebrated musicians as Eugen d’Albert, Clara Schumann, Hans von Bülow, Camille Saint-Saëns, and Emil von Sauer. Though Leschetizky was well versed in the Romantic repertoire, he had the habit of “enriching” the presented pieces with his own additions or deletions – which was a common practice among performers in that period. His views were resolutely conservative. He was not interested in Wagner, Bruckner and Brahms (though he admired the latter), nor even Bach (except for some virtuosic arrangements). On the other hand, he valued highly Weber, Mendelssohn, Dvořák, Grieg, Tchaikovsky, and Saint-Saëns.
Źródło:
Muzyka; 2018, 63, 4; 88-112
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Brzmienia kultury. Wyobraźnia muzyczna w naukach o kulturze
Sounds of culture. Music imagination in cultural studies
Autorzy:
Flis, Maria
Klimczyk, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1848525.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Opis:
Georg Simmel, one of the pioneers of sociology of music, discussed morality as the key form of socialisation. If one follows on this thought, it needs to be postulated that music, as an important type of cultural practice, is a unique form of socialisation due to its relationship-forming role as proven by contemporary psychology research. In this context, music becomes language of a kind, understood not as a set system of rules, but as communication space, a process of symbolisation. As such, it is always a social action in a Weberian sense. This, in turn, requires the research to adopt the ideal type approach, and, additionally, to emphasise “matter itself,” meaning music material, as Theodor W. Adorno posited, “society is reflected in music […] it is possible to learn it from its material”. In this paper, music is perceived in a category of a dialogue; therefore, an appropriate research method proposed here is experiment. As researchers, we could not only analyse culture, but also we could articulate it, ‘play it’ in a musical sense, and, for this, we need music imagination, the theory of which is presented in this article. To understand a society means also to grasp tones that dominate its audiosphere. If we follow Durkheim’s methodological guidelines, then one may assume that in each culture it is possible to distinguish musical facts-signposts, in other words, such empirical phenomena that signify the character of a specific type of ‘musicality’ that denote that particular society. The crux of our proposition is a directive stating that, in the field of cultural studies, it is not enough to establish facts, but it is important to make them audible in their whole, complicated, self. In order to make the investigation worthwhile and to yield rich results, these facts should be assembled in a creative way, treating them as ideal types, but also to musicalise the theory, thereby offering an innovative audial ideal type. The researcher then becomes here, not only a musical culture analyst, but also a creator of cultural music. If music is a union of a creator and a recipient, then the theory must be present simultaneously in both elements: reception and performance.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2017, 96, 3; 130-143
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Życie i aktywność Wacława Raszka (1764–1837) w świetle źródeł
The Life and Work of Wacław Raszek (1764–1837) in the Light of Historical Sources
Autorzy:
Bujas-Poniatowska, Jolanta
Godek, Andrzej Edward
Poniatowski, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25806086.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Wacław Raszek
muzyka religijna
religijna kultura muzyczna XIX w.
Kancjonał muzyki kościelnej
Instytut Muzyczny w Puławach
muzyka w Kościele katolickim
sacred music
nineteenth-century sacred music culture
Music Institute in Puławy
music in the Catholic Church
Opis:
Działający na przełomie XVIII i XIX w. Wacław Raszek należy do grona muzyków, o których – mimo zainteresowania ze strony badaczy – wiadomo nader niewiele. Niejasności dotyczące właściwie wszystkich podstawowych informacji na temat muzyka, tj.: jego imienia, lat życia, ośrodków, w których przebywał czy przypisywanych mu utworów muzycznych, doprowadziły do licznych nieścisłości, pomyłek i niesprawdzonych hipotez. Zgodnie z obecną wiedzą można stwierdzić, że Wacław (a właściwie Ignacy Wacław) Raszek urodził się w Rychnovie nad Kněžnou w północnych Czechach, jako drugie z dwojga bliźniąt ochrzczonych pierwszego lutego 1764 roku. Wiadomo, że już w połowie lat osiemdziesiątych jego utwory przepisywane były dla zespołu działającego przy dominikańskim kościele w Gidlach – prawdopodobnie w tym czasie kompozytor też był już aktywny na terenach polskich, pracując jako kapelmistrz w Żarkach oraz dorywczy organista kapeli gidelskiej. W 1789 r. w Żarkach poślubił Klarę Szretter, jednak już dwa lata później był wdowcem, a w 1793 r. ponownie się ożenił, z Joanną Sytniowską (zmarłą w 1797 r. w Koziegłowach). Na przełomie XVIII i XIX w. centrum życia i aktywności zawodowej Wacława Raszka stała się Warszawa, w której pracował jako nauczyciel fortepianu konwiktu pijarskiego na Żoliborzu (1812–17), prawdopodobnie podejmując też współpracę z Teatrem Narodowym. Być może uczestniczył w muzyce uprawianej przy kościele św. Benona. W 1815 r. ożenił się po raz  trzeci z rodowitą warszawianką Elżbietą Lewicką. Po roku urodziło im się pierwsze dziecko, Ludwik Wacław. W latach 1818 i 1819 odnotowano aktywność muzyka w Opolu Lubelskim, gdzie miał być kapelmistrzem i gdzie urodziła się, a po roku zmarła jego córka Rozalia Kaliksta. Jednak już pod koniec 1819 r. Wacław Raszek przeniósł się do Puław, gdzie został zatrudniony w charakterze dyrektora muzyki w Instytucie Nauczycieli Elementarnych i Organistów. W szkole tej działał aktywnie prawdopodobnie do końca 1825 r., kształcąc kilkudziesięciu chłopców oraz ucząc śpiewu dziewczęta w szkółce parafialnej. Uważano go za sumiennego, pracowitego i odnoszącego sukcesy nauczyciela oraz organizatora życia muzycznego. W Puławach Raszek napisał swoje opus magnum, Kancjonał Muzyki Kościelnej, wydany w Warszawie w 1825 roku. Tam też urodziło się kolejnych dwóch synów kompozytora. Po opuszczeniu Puław Wacław Raszek powrócił do Warszawy, gdzie współpracował z Archikonfraternią Warszawską oraz dawał prywatne lekcje fortepianu. Zmarł 29 I 1837 r. i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim, a wraz z nim dwójka jego synów, zmarłych odpowiednio sześć i siedem lat po ojcu.
Wacław Raszek, active in the late eighteenth and early nineteenth century, is one of those musicians whose life and work, despite scholarly interest, remains largely unknown. Virtually all the basic information concerning this musician, including his first name, date of birth and death, the places he lived and worked in, and the compositions attributed to him, has remained ambiguous, leading to numerous inaccuracies, mistakes and unverified hypotheses. According to the current state of knowledge, Wacław (actually Ignacy Wacław) Raszek was born in Rychnov nad Kněžnou, in Bohemia, as one of twins baptised on 1 February 1764. We know that in the mid-1780s his works were being copied for the ensemble active at the Dominican church in Gidle, in central southern Poland. At that time, he was most likely already active in Poland, as the Kapellmeister in Żarki, in the Polish Jura, and occasionally as an organist working with the Gidle ensemble. In 1789, in Żarki, he married Klara Szretter, but just two years later he was widowed. He remarried in 1793, to Joanna Sytniowska (d. Koziegłowy, 1797). Around the turn of the nineteenth century, Warsaw became the focus of Raszek’s life and professional activity. He worked as a piano teacher at the Piarist boarding school in Żoliborz, now a district of Warsaw (1812–17), probably also working with the National Theatre and taking part in the performance of music at the Church of St Benno. In 1815 he got married for the third time, to Elżbieta Lewicka, a native of Warsaw. Their first child, Ludwik Wacław, was born a year later. For 1818 and 1819 we have record of his work as a Kapellmeister in Opole Lubelskie, where his daughter Rozalia Kaliksta was born and died a year later. Towards the end of 1819, however, Raszek moved to Puławy, where he was taken on as director of music at the Institute of Elementary School Teachers and Organists, where he probably worked till the end of 1825, teaching several dozen boys and training girls to sing in the parish school. He was regarded as a diligent, hardworking and successful teacher and organiser of musical life. It was in Puławy that he wrote his opus magnum, the Kancjonał muzyki kościelnej [Church hymnal and songbook], published in 1825 in Warsaw. Two sons were born to him in Puławy. Having left that town, Raszek returned to Warsaw, where he worked with the Warsaw Archconfraternity and privately gave piano lessons. He died on 29 January 1837 and is buried in Powązki Cemetery, along with two of his sons, who died respectively six and seven years after their father.
Źródło:
Muzyka; 2022, 67, 1; 20-38
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Galicyjska wersja panslawizmu czeskich badaczy Lwowa w ujęciu Eugena Cehelskiego
The Galician version of Pan-Slavism by the Czech scholars researching Lviv from Eugene Cehelski’s perspective
Галицька версія панславізму чеських дослідників Львова в дослідженні Євгена Цегельського
Autorzy:
KIJANOWSKA-KAMIŃSKA, Luba
PARIS, Olena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/454007.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
panslawizm
czescy muzycy
muzykologia lwowska
kultura muzyczna Galicji
czesko-ukraińskie związki
Pan-Slavism
Czech musicians
Lviv musicology
music culture in Galicia
Czech-Ukrainian relations
панславізм
чеські музиканти
львівська музикологія
музична культура Галичини чесько-українські зв’язки
Opis:
Artykuł poświęcony jest czesko-ukraińskim związkom w dziedzinie sztuki, w tym sztuki muzycznej XIX wieku. Szczególne miejsce w historii badań nad kulturą słowiańską w Galicji zajmuje panslawistyczna etyczno-filozoficzna teoria czeskich badaczy i muzyków, która powstała w latach 40. i była kontynuowana do końca lat 70. XIX wieku. Wśród jej autorów byli Czesi, działający we Lwowie oraz w innych miastach Galicji: Karol Władysław Zapp (1812–1871), Vaclav Dunder (1811–1872), Ludwig Ritter von Rittersberg (1809–1858), Maks Konopásek (1820–1879). Głów- ne idee ich prac, napisanych we Lwowie, podane są w niniejszym artykule w ujęciu ukraińskiego badacza Eugena Cehelskiego (1912–1980), który poświęcił problemowi „lwowskiego panslawi- zmu” pracę doktorską (Praga, 1936). Praca ta powstała w wyniku kilku bodźców: rozwoju muzy- kologii, tudzież folklorystyki, zarówno polskiej, jak i ukraińskiej, we Lwowie; intensywnych relacji panslawistycznych o różnej proweniencji w Pradze i w Galicji; wielce sprzyjających wa- runków społecznych (m.in. zainteresowanie problemami narodowościowymi w kulturze); inspira- cji wywołanych wysokim poziomem nauk humanistycznych na Uniwersytecie Karola, także sze- rokim zakresem tematycznym badań. Główne zagadnienia, które próbuje zbadać Cehelski, to: kultura muzyczna Galicji w kontekście wielonarodowych więzi integracyjnych; wpływ czeskich muzyków, którzy pracowali i przebywali w Galicji, na rozwój kształcenia zawodowego, wyko- nawstwa i myśli muzycznej, a także na działalność amatorskich towarzystw muzycznych; poszu- kiwanie wspólnych korzeni kultur słowiańskich; debata wokół problemów ogólnosłowiańskiego panslawistycznego ruchu w filozofii i jej zastosowanie wobec kultury muzycznej. Dla Cehelskiego najbardziej istotnym okazał się fakt, iż na fali romantycznego uniesienia i zainteresowania korze- niami swego narodu odbywa się głębsze zrozumienie wspólnych cech, jednakowo charaktery- stycznych dla każdego z narodów słowiańskich.
The article presents the Czech-Ukrainian relations in the field of art, including the 19th century music. In the history of research on Slavic culture in Galicia, a special place is held by the Pan- Slavic ethico-philosophical theory developed by Czech scholars and musicians, which dates back to the 1840s and was continued until the end of the 1870s. Its authors included the Czechs active in Lviv and in other Galician cities: Karol Władysław Zapp (1812–1871), Vaclav Dunder (1811– 1872), Ludwig Ritter von Rittersberg (1809–1858), Maks Konopásek (1820–1879). The main ideas of their works, written in Lviv, are presented herein from the perspective of the Ukrainian researcher Eugene Cehelski (1912–1980), whose doctoral thesis (Prague, 1936) focused on the “Lviv Pan-Slavism”. This work arose as a result of several factors stimulating its creation: devel- opment of musicology or folklore studies, both Polish and Ukrainian in Lviv; intensive Pan-Slavic relations of various provenance in Prague and Galicia; particularly favorable social conditions (i.a. interest in issues related to nationality in culture); inspirations due to a high level of humanities at the Charles University or to a wide thematic scope of research. The main research questions that Cehelski is trying to examine are: Galicia's musical culture in the context of multinational integra- tion ties; the influence of the Czech musicians who worked and stayed in Galicia on the develop- ment of the vocational education, of the musical performance and musical ideology or on the activity of amateur music societies; searching for common roots of Slavic cultures; discussion on the issues related to the Pan-Slavic movement in philosophy across Slavic community and its application to musical culture. Cehelski considered as the most important the fact that, due to the romantic exaltation and interest in national roots, a greater understanding of the features held in common, characteristic of each of the Slavic nations, was possible.
Стаття присвячена чесько-українським зв’язкам в царині мистецтва, в тому – музичного мистецтва ХІХ ст. Особливе місце в історії досліджень слов’янської культури в Галичині займає панславістська етично-філософська теорія чеських вчених і музикантів, яка виникла в 40-х роках і розвивалась до 70-х років XIX сторіччя. Серед її авторів були чехи, які працювали у Львові та інших містах Галичини: Кароль Владислав Запп (1812–1871), Вацлав Дундер (1811–1872), Людвіг Ріттер фон Ріттерсберг (1809–1858), Макс Конопасек (1820– 1879). Головні ідеї їх праць, написаних у Львові, подані у версії українського дослідника Євгена Цегельського (1912-1980), який присвятив проблемі «львівського панславізму» докторську працю (Прага, 1936). Ця праця постала внаслідок кількох імпульсів: розвитку музикознавства та фольклористики, як польської, так і української, у Львові; розмаїтих панславістських концепцій різного спрямування в Празі та Галичині, як напрямку, зорієнтованого передусім на Схід, тобто на Росію, котрий підтримував її пртенезії на всеслов’янську гегемонію, так і протилежного, який зовсім не приймав до уваги Росії як слов’янською країною; вельми сприятливих суспільних умов (м. ін. зацікавлення національною проблематикою в культурі); інспірацій, породжених високим рівнем гуманістичних наук в Карловому університеті, як і тематичною широтою досліджень. Головний обсяг завдань, які прагне вирішити Цегельський: музична культура Галичини в контексті багатонаціональних інтеграційних зв’язків; вплив чеських музикантів, які перебували і працювали в Галичині, на розвиток професійної освіти, виконавства та музичної думки, як і діяльність аматорських музичних товариств; дебати довкола проблем загальнослов’янського панславістського руху у філософії та її проекція на музичну культуру. Для Цегельського найістотнішим виявився факт, що на хвилі романтичного піднесення і зацікавлення давніми витоками походження свого народу, відбувається глибше зрозуміння спільних рис, однаково притаманних кожному із слов’янських народів.
Źródło:
Edukacja Muzyczna; 2016, 11; 119-132
2545-3068
Pojawia się w:
Edukacja Muzyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie muzyki w domach rodzinnych studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej
The importance of music in the family homes of pre-school and early childhood students
Autorzy:
Szczyrba-Poroszewska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134250.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Pedagogiki. Zakład Historii Edukacji
Tematy:
akulturacja
studenci pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej
kompetencje muzyczne
pedagogiczne wyzwania współczesności
edukacja muzyczna
kultura muzyczna domu rodzinnego nauczycieli
acculturation
students of preschool and early childhood
music education
pedagogical challenges of the present day
musical competences
music culture of teachers’ family homes
Opis:
Cel. Doniosłość bogatego muzycznie środowiska została wyeksponowana w wielu badaniach, które dotyczyły dzieci i wybitnych muzyków. Pominięci zostali w nich przyszli nauczyciele pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Niniejsze badania stanowią zatem próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie: jakie jest znaczenie muzyki w domach rodzinnych studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej? Materiały i metoda. Przebadano 91 studentek pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej. W ramach sondażu diagnostycznego poproszono je o pisemne dokończenie zdania otwartego: „W moim domu rodzinnym muzyka…”. Narracje poddano analizie jakościowej. Wnioski. Badania pokazały m.in., że większość rodzin nie zapewnia bogatych doświadczeń muzycznych ani w zakresie wykonywania muzyki, ani w zakresie uczestnictwa w koncertach muzycznych. Funkcjonowanie muzyki w domu rodzinnym respondentek zostało w większości negatywnie ocenione przez dorosłe dzieci. Z tego względu w moim przekonaniu misją uniwersytetów kształcących pedagogów powinno być uświadamianie studentom, jak doniosłą rolę pełnią rodzice w rozwoju muzycznym dziecka.
Aim. The importance of a musically rich environment has been displayed in many studies concerning children and outstanding musicians. Future teachers of pre-school and early childhood education have been omitted. This research is therefore an attempt to answer the research question: what is the meaning of music for the families of preschool and early childhood students? Materials and methods. The study group consisted of 91 pre-school and early childhood students. The main research method was a diagnostic survey. The students were asked to complete the open sentence in writing: „In my family home, a music ...”. The narratives were analyzed qualitatively. Conclusion. Research has shown, among other things. that most families do not provide a rich musical experience, either in performing music or in attending music concerts. The functioning of music in the respondents’ family homes was mostly negatively assessed by adult children. For this reason, in my opinion, the mission of universities in educating teachers should be to make students aware of the importance of parents in the musical development of a child.
Źródło:
Wychowanie w Rodzinie; 2021, XXV, (2/2021); 321-330
2082-9019
Pojawia się w:
Wychowanie w Rodzinie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 174

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies